Vraag 1

Hoe beoordeelt u het feit dat de executieve medewerker op het moment van liquidatie was voorzien van de voorgeschreven geweldsmiddelen, maar kennelijk niet heeft opgetreden?1

Vraag 2

Heeft de executieve medewerker nu wel of niet van zijn vuurwapen gebruik gemaakt? Zo nee, bent u niet van mening dat de executieve medewerker had moeten instaan voor de noodzakelijke verdediging van eens anders lijf? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Tot welke specifieke groep niet-geüniformeerde politieambtenaren behoorden de twee buitengewoon opsporingsambtenaren? Waarom was het voor deze twee opsporingsambtenaren essentieel om onherkenbaar te zijn?

Vraag 4

Hoe is het mogelijk dat, ondanks de aanwezigheid van drie medewerkers van het Korps Landelijk Politiediensten (KLPD) ter plekke, de aanwezigheid van een observatieteam op wat grotere afstand evenals een politiehelikopter in de lucht, de daders toch zijn ontsnapt? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Uit hoeveel leden bestond het observatieteam?

Vraag 6

Is dit observatieteam direct op de hoogte gesteld van de liquidatie? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet en wanneer dan wel?

Vraag 7

Wanneer precies is dit observatieteam in actie gekomen en op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het bericht «Verkrachter half jaar eerder uit cel»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het proces tegen een serieverkrachter zo traag is afgehandeld dat de Hoge Raad daarom zijn gevangenisstraf met een half jaar heeft ingekort?

De Hoge Raad heeft in de betreffende zaak een strafkorting toegepast van zes maanden vanwege overschrijding van de redelijke termijn, zoals bedoeld in artikel 6, eerste lid, van het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM).

Vraag 3

Klopt het dat in 2009 en 2010 in grofweg 10% van de strafzaken bij het hoogste rechtscollege de wettelijke termijnen zijn overschreden?

Zaken waarin een strafkorting wordt toegepast vanwege het overschrijden van de redelijke termijn worden bij de Hoge Raad niet apart geregistreerd. De Hoge Raad heeft mij laten weten het genoemde percentage om die reden niet te kunnen bevestigen.

Vraag 4

In hoeveel zaken wordt jaarlijks een korting op de straf gegeven wegens een overschrijding van de redelijke termijn? Om hoeveel korting gaat het in die zaken en hoe wordt de hoogte daarvan bepaald?

Zie ook het antwoord onder vraag 3. De strafkortingen die worden gegeven wegens het overschrijden van de redelijke termijn zijn vastgelegd in een uitspraak die de Hoge Raad heeft gedaan op 17 juni 2008 (LJN: BD2578). Voor een nauwkeurige beschrijving verwijs ik naar dit arrest. Kort gezegd komt het erop neer dat bij een overschrijding van de redelijke termijn met minder dan zes maanden een korting van 5% op de vrijheidsstraf, taakstraf of geldboete wordt gegeven, en bij een overschrijding tussen de zes en twaalf maanden een korting van 10%. Bij deze overschrijdingen bedraagt de korting nooit meer dan zes maanden vrijheidsstraf, 25 uur taakstraf of 2 500 euro bij een geldboete. Er wordt geen vermindering toegepast bij straffen die lager zijn dan bepaalde in het arrest genoemde drempels, en bij straffen die zich naar hun aard niet lenen voor vermindering (zoals het plaatsen in een inrichting).

Vraag 5

Deelt u de mening dat een korting op de straf, welke het gevolg is van het overschrijden van de redelijke termijn, niet is uit te leggen aan slachtoffers, nabestaanden en de samenleving? Zo nee, waarom niet?

Ik begrijp heel goed dat het voor slachtoffers en nabestaanden wrang is als de dader een strafvermindering krijgt omdat de redelijke termijn is overschreden. Ik verwacht dan ook dat het Openbaar Ministerie en de rechtspraak er alles aan doen om te voorkomen dat het zo ver komt (zie hierover ook het antwoord op vraag 7). In gevallen waar een overschrijding van de termijn desondanks niet vermeden kon worden, vloeit uit het EVRM voort dat een strafkorting moet worden gegeven.

Vraag 6

Hoe beoordeelt u de oorzaken voor de overschrijding welke door de geciteerde Leeuwardense strafsectorvoorzitter naar voren worden gebracht?

Het is niet aan mij om een oordeel te hebben over de handelswijze van een onafhankelijke rechter. Ik stel vast dat in het aangehaalde artikel uit de Volkskrant de strafsectorvoorzitter de vertraging die is ontstaan als onaanvaardbaar aanmerkt.

Vraag 7

Welke maatregelen gaat u nemen om overschrijdingen van de redelijke termijn tegen te gaan, zodat strafvermindering wordt voorkomen?

Het voorkomen van overschrijdingen van de redelijke termijn vereist dat in de hele keten van opsporing, vervolging en berechting voortvarend wordt gewerkt. Het kabinet heeft zich ten doel gesteld de doorlooptijden in strafzaken aanzienlijk te bekorten. Hier wordt langs verschillende lijnen aan gewerkt. Politie en Openbaar Ministerie zijn gezamenlijk een initiatief gestart om te komen tot een snelle selectie en afdoening van eenvoudige strafzaken «aan de voorkant» (het zogeheten ZSM-traject). Dit traject loopt inmiddels in de G4 en in Den Bosch, en moet in 2012 leiden tot een uniforme landelijke werkwijze. Daarnaast is er een traject gestart gericht op verbetering en versnelling van de werkprocessen van de verschillende ketenpartners, van politie tot en met de Rechtspraak. Uitgangspunt daarbij is dat de professional zelf aan de slag gaat met verbetering en versnelling van de eigen werkprocessen. In maart 2011 is gestart in de regio’s Maastricht, Arnhem en Haarlem, en in 2012 moeten in alle regio’s verbetertrajecten lopen. Verder vindt er, om vertraging in de overdracht tussen de gerechtshoven en de Hoge Raad te voorkomen, sinds enige tijd structureel overleg plaats over de termijn waarbinnen de stukken ter cassatie worden aangeboden. Hiermee kunnen vertragingen zoals in de onderhavige casus worden voorkomen. Tot slot wijs ik op het wetsvoorstel versterking cassatierechtspraak, dat de Hoge Raad in staat moet stellen zich als cassatierechter op zijn kerntaken te concentreren.
Dit zal de werklast van de Hoge Raad helpen verlichten, doordat zaken die naar hun aard niet thuishoren bij de Hoge Raad, versneld en eenvoudig kunnen worden afgedaan.

Vraag 1

Weet u dat er volgens de Vereniging Eigen Huis bijna 80 000 inbraken per jaar worden gepleegd, wat een stijging met 8% ten opzichte van vorig jaar zou betekenen, terwijl het Algemeen Dagblad het heeft over een daling en andere getallen gebruikt? Welke getallen met betrekking tot de hoeveelheid huisinbraken zijn correct?

Er worden jaarlijks meerdere onderzoeken gedaan die resulteren in verschillende cijfers. Ik verwijs u hieromtrent naar de beantwoording van eerdere schriftelijke Kamervragen van het lid Van Raak van 13 januari 2011 (2011Z00483) en van het lid Marcouch van 21 april 2011 (2011Z08537).

Vraag 2

Hebt u contact gehad met de Vereniging Eigen Huis? Hoe hebt u op de plannen gereageerd?

Ik sta in beginsel positief tegenover initiatieven van slachtoffers van criminaliteit om politie en Justitie te ondersteunen in hun werk om strafbare feiten te voorkomen en daders op te sporen. Dergelijke initiatieven dienen uiteraard in overeenstemming met het toepasselijk wettelijk kader uitgevoerd te worden. Voor verdere details omtrent het wettelijk kader verwijs ik u naar het antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Zijn er in Nederland soortgelijke initiatieven gaande en wat zijn de ervaringen daarmee?

Dit initiatief vertoont gelijkenis met dat van winkeliers die foto’s van vermeende winkeldieven ophingen in hun winkel. Naar aanleiding van een klacht heeft het College bescherming persoonsgegevens (CBP) zich uitgesproken over een dergelijke publicatie. Het CBP oordeelde dat de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) niet toelaat dat foto’s van personen die verdacht worden van winkeldiefstal door winkeliers op winkelruiten of andere voor het publiek zichtbare plaatsen worden gepubliceerd. Andere initiatieven zijn bij mij niet bekend.

Vraag 4

Wat zijn precies de regels met betrekking tot particulieren omtrent het filmen en het plaatsen op een website van deze filmpjes? Kan de privacy van onschuldige Nederlanders worden gewaarborgd? Kan misbruik worden uitgesloten?

De regels omtrent een initiatief als deze zijn, waar het gaat om de verwerking van persoonsgegevens, vastgelegd in de Wbp. Op grond van de Wbp dienen persoonsgegevens op behoorlijke en zorgvuldige wijze te worden verwerkt en opgeslagen. Persoonsgegevens mogen alleen worden verzameld indien noodzakelijk voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde, doeleinden. Zoals in artikel 8 onder f van de Wbp, namelijk de behartiging van het gerechtvaardigde belang van de verantwoordelijke of een derde. Uiteindelijk hangt de rechtmatigheid hangt af van de omstandigheden van het individuele geval. Het CBP is verantwoordelijk voor het toezicht op de Wbp.

Vraag 5

Bent u van mening dat particulieren op deze wijze een bijdrage kunnen/mogen leveren aan de opsporing?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Verdachten overval juwelier door rechter op vrije voeten gesteld» op de website van de Volkskrant van 20 mei 2011? Zo ja, wat voor actie heeft u naar aanleiding van dit bericht genomen?

Het is niet aan mij om actie te nemen in individuele strafzaak of om een oordeel te vellen over een uitspraak van de rechtbank. Het OM heeft inmiddels hoger beroep ingesteld tegen beide uitspraken.

Vraag 2

Deelt u de mening van het Openbaar Ministerie (OM) dat het onbegrijpelijk is dat deze verdachten door de rechter op vrije voeten gesteld zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat doet het OM om ervoor te zorgen dat de daders in deze zaak zo snel mogelijk hun verdiende straf krijgen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het voor de slachtoffers zeer pijnlijk is dat zij van een journalist moesten horen dat de verdachten vrij waren gekomen? Zo ja, hoe kunt u verklaren dat het OM de slachtoffers niet voor de journalist heeft ingelicht? Wat is het beleid van het OM bij het informeren van slachtoffers over de voortgang van een strafzaak? Hoe gaat u er in de toekomst voor zorgen dat slachtoffers door het OM tijdig op de hoogte gebracht worden van ontwikkelingen in strafzaken, waar zij bij betrokken zijn, en dat het verloop zo goed mogelijk uitgelegd wordt?

Ik betreur het dat de slachtoffers in deze zaak via een andere weg dan via de politie of het OM op de hoogte zijn geraakt van de beslissing van de rechtbank. Op grond van de Aanwijzing slachtofferzorg draagt de officier van justitie zorg voor een goede informatievoorziening aan de slachtoffers over de voortgang van een strafzaak. De officier van justitie heeft, zodra zij de uitspraak vernomen had, de politie verzocht om de slachtoffers in te lichten. Dat is echter niet onmiddellijk gebeurd, althans pas nadat een journalist de slachtoffers op de hoogte had gesteld. Overigens kwam alleen de verdachte van medeplichtigheid aan de overval vrij, de andere verdachte zat op dat moment nog vast uit andere hoofde.
Het beleid van het OM voor de informatievoorziening aan slachtoffers is helder en behoeft geen aanpassing.

Vraag 4

Maakt u zich ook zorgen over het feit dat het vertrouwen en gezag in het om en de rechtbank afnemen door het tekortschieten van het OM op het gebied van voorlichting? Wat doet u om deze ongewenste ontwikkeling te voorkomen en het vertrouwen in het OM te herstellen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Begrijpt u dat een gewelddadige overval, zeker in een straat die daar eerder op brute wijze mee geconfronteerd is, op de hele buurt een grote impact heeft? Hoe neemt het OM zijn verantwoordelijkheid om ook aan de buurt informatie en uitleg te geven over het verloop van het proces?

Overvallen hebben een grote impact op slachtoffers en de omgeving. Zoals uw Kamer bij brief van 9 februari 2011 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 28 684, nr. 305) is bericht zal de overvalcriminaliteit hard worden aangepakt.
In bepaalde strafzaken informeert het Openbaar Ministerie een breed publiek actief op verschillende manieren, bijvoorbeeld via de eigen website of door middel van persberichten. Het informeren van buurtbewoners is echter primair een taak van lokale bestuurders.In het actieprogramma Ketenaanpak Overvalcriminaliteit, dat uw Kamer als bijlage bij bovengenoemde brief is toegestuurd, staan in de paragraaf «Slachtofferhulp» specifieke maatregelen op slachtofferzorg opgenomen. Deze maatregelen breng ik bij diverse gelegenheden, onder meer tijdens regionale bijeenkomsten rond het thema overvallen, onder de aandacht van lokale bestuurders. Ik verwacht van hen een actieve bijdrage aan de bestrijding en voorkoming van overvallen en de zorg voor slachtoffers van overvallen. Dat omvat in bepaalde gevallen ook het informeren van buurtbewoners.

Vraag 6

Worden de vrijgelaten verdachten door de politie en het OM als vluchtgevaarlijk beoordeeld? Zo ja, wordt er extra toezicht gehouden om te waarborgen dat zij de rest van de rechtszaak beschikbaar blijven? Hoeveel politiecapaciteit is hiermee gemoeid?

Het OM acht, op basis van de beschikbare informatie, de door de rechter in vrijheid gestelde verdachte niet vluchtgevaarlijk.

Vraag 7

Welke rol kan de rechtbank spelen, al dan niet in samenwerking met het OM, ten aanzien van de voorlichting aan de betrokkenen bij het misdrijf? Worden de betrokkenen door de rechtbank actief geïnformeerd over de uitspraak en de manier waarop die tot stand is gekomen? Wilt u de mogelijkheden voor verbetering van deze communicatie met de Raad voor de rechtspraak bespreken?

In artikel 51a lid 3 van het Wetboek van Strafvordering is vastgelegd dat de officier van justitie verantwoordelijk is voor het schriftelijk mededelen van de aanvang en voortzetting van de vervolging, de datum en het tijdstip van de terechtzitting en de einduitspraak tegen de verdachte. Tevens doet hij desgewenst mededeling van de invrijheidstelling van de veroordeelde. Ook is de officier van justitie verantwoordelijk voor het informeren van slachtoffers in de voorlopige hechtenis fase. Deze informatieverstrekking vindt vaak telefonisch plaats gelet op de korte tijdsduur.
De rechtbank informeert het slachtoffer door de inhoud van het vonnis over de strafmaat en over de motivatie hoe tot de uitspraak is gekomen. Rechtbanken leggen geen persoonlijk contact met slachtoffers. Ik acht het ook niet nodig dat de rechtbank hierin een rol krijgt naast de taak van de officier van justitie.

Vraag 1

Kent u het bericht «Bewindvoerderskantoor dupeert zestig mensen»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe lang heeft het geduurd voordat het bij de gedupeerden bekend was dat zij bestolen waren? Waarom is dit niet eerder opgemerkt?

Blijkens het vonnis van de Rechtbank Assen (LJN: BQ7820) konden deze diefstallen in korte tijd op deze schaal gebeuren omdat de rekeningen van de slachtoffers gekoppeld waren aan de rekening van de bewindvoerder, de zogenaamde spilrekening. Bij deze rekening hoorde een pinpas waarover de dader als medewerker van het kantoor van de bewindvoerder de beschikking had. Via deze pas had hij toegang tot alle gekoppelde rekeningen.
Nadat de bewindvoerder op de hoogte raakte van de transacties heeft zij eerst een en ander zelf onderzocht, vervolgens de rekening geblokkeerd, haar medewerker bevraagd, en de diefstal gemeld bij de met het toezicht in deze schuldsaneringzaken belaste rechters-commissarissen. Tussen de ontdekking van de transacties door de bewindvoerder en haar melding zat een periode van 10 dagen.

Vraag 3

Hoe komt het dat zo'n groot aantal personen slachtoffer is geworden van dit kantoor?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft de controle op de bewindvoerder gefaald? Zo ja, op welke wijze? Hoe heeft dat kunnen gebeuren? Zo nee, hoe heeft de fraude kunnen gebeuren ondanks de controle?

De rechtbank in Rotterdam heeft in haar vonnis in kort geding van 7 oktober 2008 bepaald dat het de rechter-commissaris vrij staat om het toezicht op de betalingen van de bewindvoerder zo vorm te geven dat pas achteraf, bij sluiting van het dossier, controle op de feitelijke geldstromen plaatsvindt. Van belang is dat het misbruik van de rekeningen aan het licht is gekomen en daarop passende maatregelen tegen betrokkene zijn genomen.

Vraag 5

Was het kantoor aangesloten bij een beroepsvereniging? Zo nee, zou dat wenselijk zijn geweest?

De ledenlijst van de enige branchevereniging van bewindvoerders Wsnp (BBW) is niet openbaar. De BBW toetst haar leden niet op kwaliteit. Die taak is bij algemene maatregel van bestuur toebedeeld aan de Raad voor Rechtsbijstand. Deze organisatie ontwikkelt in samenspraak met de sector en de rechterlijke macht kwaliteitscriteria en organiseert de toetsing. Zie hierover ook het antwoord op vraag 7. Ik heb daarom geen oordeel over de wenselijkheid van aansluiting bij de beroepsvereniging.

Vraag 6

Op welke wijze worden de gedupeerden thans bijgestaan? Worden zij bijgestaan in het verhalen van hun schade? Hebben zij voortvarend een nieuwe bewindvoerder toegewezen gekregen?

De betreffende bewindvoerdersorganisatie is inmiddels failliet verklaard. Zij is door de opvolgende Wsnp-bewindvoerder namens de schuldeisers in die dossiers mede aansprakelijk gesteld voor de financiële schade die bij deze schuldeisers ligt.
De schuldenaren die aan het toezicht van de ontslagen bewindvoerder waren toevertrouwd ondervinden zelf geen financiële schade. Zij hebben namelijk aan hun verplichting voldaan door een deel van hun inkomen en/of vermogen aan de bewindvoerder beschikbaar te stellen. Voor het verloop of de uitkomst van hun schuldsanering heeft dit incident geen gevolg. Bij de beoordeling of de schuldenaar een schone lei verdient, is immers bepalend of een uiterste inspanning is geleverd om schuldeisers zo ver mogelijk tegemoet te komen. Het resultaat van die inspanningen is daarbij niet bepalend.

Vraag 7

Op welke wijze wordt de kwaliteit van de professionele bewindvoerder geborgd?

De controle op de bewindvoerder is op drie niveaus georganiseerd. De Raad voor Rechtsbijstand toetst of een bewindvoerderorganisatie voldoet aan de kwaliteitsstandaard Wsnp2. Dit zijn criteria op het gebied van bedrijfsvoering, onafhankelijkheid en (financiële) continuïteit. Daaronder horen ook procedures voor het beheer van boedelrekeningen. Onafhankelijke auditoren beoordelen tijdens een bedrijfsbezoek of aan alle eisen voldaan is. Driejaarlijks vindt een her-audit plaats. Medewerkers van gecertificeerde organisaties kunnen worden ingeschreven in het bewindvoerdersregister van de Raad3. Kandidaat-bewindvoerders moeten een speciale beroepsopleiding met succes hebben doorlopen, een Verklaring omtrent gedrag overleggen, een aansprakelijkheidsverzekering hebben afgesloten en aan andere individuele eisen voldoen alvorens ingeschreven te kunnen worden. Ook op dit niveau vindt periodiek hertoetsing plaats.
Op dossierniveau controleert de rechter-commissaris of de bewindvoerder zijn wettelijke taken adequaat uitvoert. Dit gebeurt onder meer aan de hand van periodieke verslagen die de bewindvoerder uitbrengt over het verloop van iedere schuldsanering. In een aantal gevallen kunnen betalingen alleen worden verricht na goedkeuring van de rechtbank. Dit toezicht wordt deels uitgevoerd op basis van de wet en deels op basis van landelijke afspraken die de rechtbanken hebben gemaakt.4

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Marokkaanse jongeren vallen rouwstoet lastig»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe vaak is het afgelopen jaar een begrafenisstoet lastiggevallen door Marokkaanse jongeren?

Dit is mij niet bekend. Er wordt door de politie niet specifiek geregistreerd op het verstoren van rouwstoeten.

Vraag 3

Hoeveel verdachten zijn er naar aanleiding van de zoveelste verschrikkelijke uiting van antisemitisme opgepakt?

Er is geen aangifte gedaan en er zijn geen aanhoudingen verricht. Het incident is door de politie nader onderzocht. Daar niet bekend is wie de daders zijn en een signalement ontbreekt, heeft de politie in overleg met het Openbaar Ministerie besloten niet tot verdere actie over te gaan.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat het door de PVV voorgestelde onderzoek naar het antisemitisme binnen de islamitische gemeenschap alsnog doorgang moet vinden?

Nee. Antisemitisme komt onder alle bevolkingsgroepen voor, ook onder moslims. Ik vind niet dat er als gevolg van dit incident aanleiding bestaat om nader onderzoek te verrichten. Het is belangrijker dat antisemitisme wordt aangepakt.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het bericht «Taakstraffen voor Limburgse hulpofficieren»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het Openbaar Ministerie (OM) in Limburg vier onbevoegde hulpofficieren van justitie wegens valsheid in geschrifte een taakstraf heeft aangeboden? Waaruit bestaat de valsheid in geschrifte?

Ja. Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat de vier betrokkenen het transactieaanbod hebben geaccepteerd. De valsheid in geschrift heeft hieruit bestaan dat de betreffende politiefunctionarissen in de hoedanigheid van hulpofficier van justitie ambtshandelingen hebben verricht en daarvan processen-verbaal hebben opgemaakt en ondertekend, terwijl zij vanwege het ontbreken van een geldig certificaat niet weer bevoegd waren om als hulpofficier op te treden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat, gezien het gevolg wat het (evident) strafbare handelen van deze hulpofficieren kan hebben voor een strafzaak en waarvan het gevolg niet is uit te leggen aan slachtoffer en de samenleving, een taakstraf onacceptabel is? Zo nee, waarom niet?

Het bepalen van een straf gebeurt primair aan de hand van de aard en omstandigheden van het strafbare feit en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Het OM is in de zaken van de vier betrokkenen tot de conclusie gekomen dat een transactieaanbod op grond van artikel 74 Wetboek van Strafrecht in de vorm van het verrichten van onbetaalde arbeid een passende en acceptabele afdoening is. Daarbij heeft het OM de gevolgen voor betrokkenen meegewogen van de reeds genomen disciplinaire maatregelen. Gelet op de privacy van de betrokkenen kan ik niet verder in detail treden.
Ik acht de door het OM in deze gemaakte afweging verantwoord.

Vraag 4

Hoe gaat u bewerkstelligen dat verlenging van certificaten in de toekomst tijdig plaatsvindt?

Ik verwijs naar de brief die uw Kamer zeer binnenkort zal ontvangen naar aanleiding van de toezegging die ik heb gedaan in antwoord op schriftelijke vragen van het lid Hennis-Plasschaert van uw Kamer (kenmerk 2010Z1705, ingezonden op 18 november 2010).

Vraag 5

Welke maatregelen gaat u nemen om te voorkomen dat bewijsmateriaal dat door een onbevoegde hulpofficier, bijvoorbeeld door verlopen certificering, is verzameld, verloren gaat voor strafzaken?

Ik verwijs naar mijn antwoorden op schriftelijke vragen van de leden Marcouch, Recourt en Kuiken van uw Kamer (kenmerk 2010Z17052, ingezonden op 18 november 2010). Het is niet aan mij, maar aan de rechter om in voorkomende gevallen te oordelen over de rechtmatigheid van verkregen bewijsmateriaal en de bruikbaarheid daarvan in een strafzaak.

Vraag 1

Is het Europese antifraudebureau een onderzoek begonnen naar corruptie binnen Eurojust?1

Voor zover mij bekend is OLAF, het Europees Bureau voor Fraudebestrijding, inderdaad een onderzoek begonnen bij Eurojust. De gang van zaken bij Eurojust en het onderzoek naar eventuele misstanden door OLAF vallen onder verantwoordelijkheid van de Europese Commissie. Ik ben daarom niet in een positie om over deze zaak mededelingen te doen. Ook is het niet aan mij om te oordelen over de vraag of er (voorlopige) maatregelen genomen moeten worden tegen degene(n) tegen wie het onderzoek loopt.

Vraag 2

Is het waar dat de hoofdverdachte, hoofd van de afdeling informatiemanagement, niet is geschorst hangende het onderzoek? Begrijpt u de onrust van de werknemers die onder de leiding van het hoofd van de afdeling informatiemanagement moet functioneren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat men bewijsmateriaal eenvoudig zou kunnen laten verdwijnen? Geldt dat ook voor de hoofdverdachte?Zo ja, deelt u dan de mening dat dit zeer zorgwekkend is? Zijn er maatregelen genomen waarmee wordt gegarandeerd dat er geen bewijsmateriaal verdwijnt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Is het waar dat in 2009 de president van Eurojust ontslag heeft genomen omdat hij als aanklager medewerkers onder druk heeft gezet om een corruptieonderzoek naar de premier van Portugal te staken? Waren er andere bezwaren tegen het aanblijven van de president? Zo ja welke?

Mij is bekend dat de voorzitter van Eurojust op 17 december 2009 zijn ontslag heeft ingediend. Eurojust heeft voor zover mij bekend geen officiële mededelingen gedaan omtrent de redenen van dit ontslag. Ik kan uw vraag daarom niet beantwoorden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het pijnlijk is dat juist bij een organisatie van misdaadbestrijders corruptie wordt onderzocht? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat kunt u hieraan, al dan niet in samenspraak met uw Europese collega’s, aan doen?

Voor de geloofwaardigheid van en het vertrouwen in het openbaar bestuur is het van groot belang dat degenen die in dienst zijn van de overheid hun werk op integere wijze verrichten, zeker ook als zij werkzaam zijn bij een dienst die de bestrijding van criminaliteit tot taak heeft. Ieder incident dat aan die integriteit afbreuk doet is pijnlijk en valt te betreuren. Ik wijs er echter op dat het onderzoek naar de gang van zaken bij Eurojust nog loopt, en dat op dit moment niet vaststaat dat er sprake is geweest van misstanden. Als de uitkomst van dit onderzoek bekend is kan ik beoordelen of dit aanleiding geeft tot een reactie mijnerzijds, al dan niet in samenspraak met Europese collega’s.

Vraag 1

Klopt het dat sinds kort slachtoffers van misdrijven alleen aangifte bij de Griekse politie mogen doen als ze eerst honderd euro betalen?1

Alleen bij aangifte van voorkomende gevallen van belediging, smaad of laster, diefstal binnen de familie en licht lichamelijk letsel moet het slachtoffer een bedrag van € 100 voldoen. Om wachtlijsten te verkorten en de druk op het gerechtelijke stelsel te verminderen is dit bedrag per 1 januari 2011 verhoogd van 10 naar 100 euro.
Voor misdrijven zoals overval, beroving, diefstal of ernstig lichamelijk letsel is geen bijdrage verschuldigd. Iedereen, ongeacht de nationaliteit, kan dus bij de Griekse politie kosteloos aangifte doen van diefstal van bijvoorbeeld paspoort of portemonnee. Men dient dan een aangifte «tegen onbekenden» in en krijgt een verklaring van de aangifte mee.
Bij de consulaire afdeling van de Nederlandse Ambassade te Athene is nog nooit een klacht ontvangen van een Nederlander die moest betalen om aangifte van diefstal bij de Griekse politie te kunnen doen.

Vraag 2

Zo ja, wilt u dan de volgende vragen beantwoorden:

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat de vader van I.A. niet op de opsporingslijst staat, ondanks het feit dat hij voor moord op haar moeder veroordeeld is en haar ontvoerd heeft naar Libië?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat het Korps landelijke politiediensten vindt dat plaatsing van hem op die lijst meerwaarde heeft?

Ja.

Vraag 3

Bent u bereid opdracht te geven om de vader van I.A. op de opsporingslijst te plaatsen? Zo nee, waarom niet?

Naar aanleiding van het verzoek van de politie om betrokkene op de Nationale Opsporingslijst te plaatsen heeft het Openbaar Ministerie (OM) afgewogen of een dergelijke vermelding in dit geval aangewezen is. De Nationale Opsporingslijst heeft tot doel om door inschakeling van het publiek verdachten of veroordeelden op te sporen. Aangezien bekend is dat betrokkene in Libië verblijft werd het inschakelen van het publiek door een vermelding op de Nationale Opsporingslijst door het OM niet effectief geacht. Het moet immers onwaarschijnlijk geacht worden dat betrokkene naar Nederland zal terugkeren. Ik begrijp deze afweging en zie daarom hieromtrent geen aanleiding voor enige actie mijnerzijds richting het OM. Betrokkene is overigens door Nederland zowel nationaal als internationaal gesignaleerd ter fine van opsporing.

Vraag 4

Bent u bereid om zo spoedig mogelijk na de val van het regime in Libië de zaken van I.A. en van haar vader aan te kaarten bij de nieuwe autoriteiten?

Indien zich belangrijke veranderingen voordoen in Libië zal worden beoordeeld of het op dat moment wel mogelijk is de Libische autoriteiten om medewerking in deze zaak te verzoeken.

Vraag 1

Is het waar dat Loek W in 2009 wapenonderdelen aan Egypte heeft verhandeld, ondanks zijn aanhouding in 2008 vanwege drugshandel?1

In december 2009 is een vergunning verleend aan een bedrijf, waarvan de heer W. eigenaar/directeur is, voor de uitvoer van onderdelen van YPR- en M113 APC pantservoertuigen naar Egypte. De waarde op de vergunning bedroeg bijna US $ 1,8 miljoen. Gedurende de looptijd is daarvan iets minder dan US $ 29 000,– gerealiseerd. De facto zijn twee onderdelen geleverd.

Vraag 2

Wordt er gekeken naar de achtergrond van aanvragers van vergunningen voor strategische goederen? Indien ja, op welke wijze?

Dat hangt af van het type aanvraag. Onder de aanvragers zijn ook particulieren die een vergunning nodig hebben voor de (tijdelijke) uitvoer van hun vuurwapens voor de jacht of voor sportbeoefening. In zulke gevallen wordt waar het de aanvrager betreft vooral gekeken of deze onder de Wet wapens en munitie gerechtigd is om in Nederland het betreffende wapen te bezitten. Bij (nieuwe) aanvragers die bedrijfsmatig betrokken zijn bij de uitvoer van strategische goederen worden standaard de gegevens van de Kamer van Koophandel gecontroleerd en zal doorgaans een toetsing op de anderszins ter beschikking staande gegevens verricht worden. Soms, als er twijfel bestaat, wordt het in strategische goederen gespecialiseerde Team POSS van de Douane gevraagd om een controle vooraf in te stellen.
In november 1999, niet lang nadat geconstateerd was dat het bedrijf van de heer W. activiteiten ontwikkelde op het gebied van onderdelen van militaire voertuigen, heeft de voorloper van Team POSS, de economische controledienst ECD, een toezichtsonderzoek bij het bedrijf verricht. Er zijn toen geen overtredingen van het toenmalige In- en uitvoerbesluit strategische goederen vastgesteld. Tijdens het onderzoek in 2008 van een rechercheteam van de politie, waarin ook medewerkers van de FIOD-ECD participeerden, is niet alleen gezocht naar bewijzen voor inbreuken op de Opiumwet, maar onder andere ook naar bewijzen voor eventuele inbreuken op het Besluit strategische goederen. Deze werden niet aangetroffen.

Vraag 3

Wisten betrokken vergunningverleners van de lopende strafzaak tegen Loek W? Zo ja, hoe is die beoordeeld in deze context? Indien neen, hoe kan in de toekomst voorkomen worden dat deze kennis niet bij het ministerie aanwezig is?

Nee. De vergunning werd in december 2009 verleend. In maart 2010 werden de exportcontrole autoriteiten door het Landelijk Parket benaderd met enkele vragen over de handelsactiviteiten van het bedrijf van de heer W. op het terrein van de strategische goederen. Daarbij kwam de toen lopende strafzaak ter sprake. Eind augustus 2010 berichtte het Landelijk Parket vervolgens over de veroordeling van de heer W.
Noch het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie, noch de Douane houdt lijsten bij van personen die voor de rechter moeten verschijnen, maar in de meeste gevallen waarin iemand vervolgd wordt voor een overtreding of misdrijf die verband houdt met het Besluit strategische goederen zal er in een vroeg stadium contact tussen de FIOD, het Openbaar Ministerie en de exportcontrole autoriteiten over zo’n casus zijn geweest. In het onderhavige geval was er geen sprake van een overtreding of misdrijf die verband hield met het Besluit strategische goederen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, indien een aanvrager op een dergelijke manier in aanraking is met Justitie, de kans toeneemt dat er malversaties plaatsvinden bij de wapenexport? Indien neen, waarom niet?

Ik kan dat niet uitsluiten, maar heb daar ook geen harde aanwijzingen voor. In dit specifieke geval is daar in elk geval niets van gebleken.

Vraag 5

Zijn er mogelijk meer wapenexportvergunningen de afgelopen jaren verleend aan wapenhandelaren die in aanraking zijn gekomen met Justitie? Indien ja, bent u bereid daarvan een overzicht te geven?

Mij zijn zulke gevallen over de afgelopen jaren niet bekend, maar omdat bij de exportcontrole-autoriteiten geen lijsten worden aangehouden van iedereen die met Justitie in aanraking komt, is de mogelijkheid niet uit te sluiten.
Zoals in het antwoord op vraag 2 is aangegeven, vindt er bij bedrijven die zich voor het eerst aanmelden als aanvrager van uitvoervergunningen standaard een controle van de gegevens van de Kamer van Koophandel plaats en zal doorgaans een toetsing op de anderszins ter beschikking staande gegevens verricht worden. In bepaalde gevallen wordt Team POSS van de Douane gevraagd om een toezichtsonderzoek te verrichten. Een standaard screening op eventuele veroordelingen voor andere delicten dan in samenhang met strategische goederen vindt niet plaats en is ook weinig zinvol omdat zo’n veroordeling op zichzelf niet tot uitsluiting als aanvrager of tot afwijzingsgrond voor een aanvraag leidt. Een aan strategische goederen gerelateerd misdrijf kan er ingevolge artikel 7 van de Wet economische delicten toe leiden dat een natuurlijke persoon of een rechtspersoon voor bepaalde tijd wordt uitgesloten van handelsactiviteiten op dat terrein, maar dan moet dat als bijkomende straf zijn opgenomen in een vonnis van de rechter. De exportcontrole-autoriteiten kunnen daartoe niet zelfstandig besluiten.
De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet BIBOP) ziet niet op wapenexportvergunningen, maar zelfs als de systematiek van de Wet BIBOP op dit terrein gevolgd zou worden, zal een gevonden veroordeling voor een delict op een ander terrein op zichzelf nog steeds geen afwijzingsgrond opleveren. Artikel 3, eerste lid, van de Wet BIBOP legt namelijk een directe relatie tussen de beschikking, in casu de vergunning, en het strafbare feit. Volgens de systematiek van de Wet BIBOP kan een vergunning geweigerd of ingetrokken worden als er aanwijzingen zijn dat de vergunning (ook) gebruikt gaat worden om uit strafbare feiten voortkomende of nog voort te komen middelen te benutten (i.e. witwassen) dan wel als er aanwijzingen zijn dat de vergunning (ook) gebruikt gaat worden om strafbare feiten mee te plegen (i.e. fraude).

Vraag 6

Bent u bereid om – in lijn met de wet BIBOB2 – wapenhandelaren te screenen op criminele antecedenten voordat zij een wapenexportvergunning ontvangen? Indien neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wanneer komt de brief over wapenexport en bent u bereid om dit onderwerp daarbij te betrekken?

De brief heeft uw Kamer inmiddels bereikt.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Minister Opstelten wil per korps top 10 van hooligans»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het aanscherpen van de Voetbalwet, bijvoorbeeld door stadionverboden te laten gelden in alle Nederlandse stadions, lapmiddelen zoals een top 10 van hooligans overbodig maakt? Zo nee, waarom niet?

Deze mening deel ik niet. Aanscherping van de wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast (MBVEO) op het punt van stadionverboden is niet nodig, omdat er al voldoende mogelijkheden zijn om (landelijke) stadionverboden op te leggen. Zowel een betaald voetbalorganisatie als het OM kunnen bij de KNVB een melding doen van een supporter die zich vermoedelijk schuldig heeft gemaakt aan het overtreden van de Standaardvoorwaarden van de KNVB of aan voetbalgerelateerd wangedrag. Indien de melding voldoende aanknopingspunten bevat gaat de KNVB in beginsel over tot oplegging van een landelijk (civielrechtelijk) stadionverbod. Daarnaast kan het OM een stadionverbod (strafrechtelijk) met meldplicht opleggen. Dit is een vorm van een gedragsaanwijzing op basis van artikel 509hh van het Wetboek van Strafvordering.
De top 10 van hooligans is een onderdeel van het politieproject Hooligans in Beeld II. Doel van Hooligans in Beeld II is om de informatiepositie van de politie en de ketenpartners te verbeteren, en zo toonaangevende hooligans uit de anonimiteit te halen. Deze benadering maakt het mogelijk om tot een betere en meer gerichte inzet te komen van de bestaande civielrechtelijke en strafrechtelijke maatregelen, waaronder stadionverboden. De top 10 van hooligans is dus geen alternatief voor stadionverboden, maar helpt de toepassing hiervan te verbeteren.

Vraag 3

Hebben de personen die in de top 10-lijsten voorkomen, al een stadionverbod en/of meldplicht tijdens wedstrijden bij hun eigen club? Zo ja, bent u bereid om het stadionverbod te laten gelden voor alle Nederlandse stadions? Zo nee, waarom niet?

Sommige personen die in de top-10 lijsten voorkomen hebben een stadionverbod en/of meldplicht, anderen niet. Wat betreft de reikwijdte van stadionverboden verwijs ik naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Welke kosten zijn er verbonden aan het samenstellen van een top 10 van hooligans per korps en hoe verhouden deze kosten zich tot de kosten van het naleven van de huidige Voetbalwet en het strenger maken daarvan?

De exacte kosten zijn lastig inzichtelijk te maken. Het verzamelen van informatie, het in beeld brengen van subjecten en het ontwikkelen van een gerichte aanpak op maat, is onderdeel van het dagelijkse werk van politie en diverse veiligheidspartners. Een vergelijking met de kosten van het naleven van de wet MBVEO is niet goed te maken en acht ik ook niet zinvol aangezien beide benaderingen complementair zijn en elkaar niet vervangen.

Vraag 5

Bent u bereid om de Voetbalwet strenger te maken naar Engels voorbeeld, zodat de door u aangekondigde lapmiddelen niet meer nodig zijn? Zo nee, waarom niet?

De ervaring met de Engelse voetbalwet wordt meegenomen bij de evaluatie van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme ernstige overlast, zoals toegezegd bij de aanvaarding van de daartoe strekken motie Dölle c.s. (Kamerstukken I, vergaderjaar 2009–2010, 31 467, I).

Vraag 1

Kent u het bericht «Miljoenen Klaas Bruinsma vrijgekomen door vormfouten»1

Ja.

Vraag 2

Kloppen deze berichten? Wat zijn de overwegingen van Zwitserland geweest om het geldbedrag vrij te geven?

Ik verwijs naar mijn antwoord op de schriftelijke vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3284).

Vraag 3

Hoe kijkt u aan tegen de beslissing van Zwitserland? Had Nederland deze beslissing kunnen voorkomen? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft een tekort aan wet- of regelgeving in Nederland een rol gespeeld bij het ontstaan van dit besluit in Zwitserland? Zo ja, om welke wet- of regelgeving gaat het dan en wat gaat u daaraan doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Op welk moment was Justitie in Nederland op de hoogte van het bestaan van de miljoenen euro’s op een Zwitserse bankrekening, mogelijk afkomstig uit het drugsimperium van de twintig jaar geleden geliquideerde Klaas Bruinsma?1

Vraag 2

Hoe is de strafrechtelijke samenwerking tussen Zwitserland en Nederland verlopen in deze zaak en de beslaglegging op deze miljoenen?

Vraag 3

Is er overleg geweest tussen Zwitserland en Nederland aan welk land dit vermogen, mogelijk wederrechtelijk verkregen voordeel, zou moeten toekomen? Zo ja, vanaf welk moment en hoe is dit verlopen?

Vraag 4

In welke mate is hier discussie over geweest, mede gelet op het feit dat hier in 2009 een uitspraak van de rechtbank in Bazel voor nodig is geweest om te bepalen dat het vermogen van Bruinsma verviel aan de Zwitserse staat? Heeft Nederland zich hier tegen verzet of heeft Nederland zich hier op enig moment bij neergelegd? Zo ja, op welk moment?

Vraag 5

Wat is uw reactie op het bericht dat de ongeveer zeven miljoen euro moet worden vrijgegeven omdat er door de Zwitserse justitie vormfouten zijn gemaakt?

Vraag 6

Kunt u nagaan waarom erin deze ontnemingszaak zoveel vertraging heeft opgelopen dat de miljoenen zijn vrijgevallen vanwege de lange duur van de rechtszaak? Heeft Nederland bij de Zwitserse justitie aangedrongen op spoedige behandeling? Zo niet, waarom niet?

Vraag 7

Is het waar dat het Openbaar Ministerie nog geen onderzoek heeft ingesteld naar de gang van zaken rond deze miljoenen aan mogelijk crimineel geld? Kunt u dit toelichten?

Vraag 8

Indien Nederland zich nog steeds op het standpunt stelt dat dit geld aan Nederland zou moeten vervallen, zijn er dan nog stappen mogelijk richting Zwitserland? Zo ja, welke?

Vraag 1

Kent u het bericht «Bruinsmagroep krijgt geld terug»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Zwitserse overheid fouten heeft gemaakt, waardoor het criminele geld terug kan vloeien naar de Bruinsmagroep?

Ik verwijs naar mijn antwoord op de schriftelijke vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3284).

Vraag 3

Is er contact geweest met de Zwitserse overheid over de zeven miljoen euro criminele geld? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat was de uitkomst van dit contact?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft de Nederlandse overheid mogelijkheden om beslag te (laten) leggen op deze zeven miljoen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Kan de Nederlandse fiscus door middel van een boete of anderszins dit geld afromen? Zo nee, waarom niet?

De Staatssecretaris van Financiën heeft mij bericht dat het gelet op de geheimhoudingsplicht van de Belastingdienst (artikel 67 Algemene wet inzake rijksbelastingen) niet mogelijk is mededelingen te doen over de fiscale behandeling van individuele belastingplichtigen. In het algemeen geldt bij de invordering van belastingen en fiscale boetes het volgende. Als invordering van fiscale schulden in Nederland niet mogelijk is, terwijl aanwijzingen bestaan dat de belastingschuldige kan beschikken over een banktegoed in een land waarmee Nederland geen invorderingsverdrag heeft gesloten (zoals Zwitserland), kan de Belastingdienst gebruik maken van de invorderingsmiddelen lijfsdwang en paspoortsignalering teneinde die belastingschuldige tot betaling te bewegen.

Vraag 6

Kan de ontnemingswetgeving nog en rol spelen bij het afnemen van deze crimineel verkregen euro’s? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Speelt de verjaringstermijn bij zowel de fiscale als de pluk-ze manier van afromen een rol? Zo ja, is dat wenselijk of bent u van mening dat afromen van crimineel geld niet mag verjaren of dat de verjaringstermijnen opgerekt kunnen worden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 8

Wat is de rol van de stroman? Kan deze stroman een succesvolle ontnemingsprocedure in de weg staan? Kan deze stroman een succesvolle fiscaal afroom traject in de weg staan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel in het Parool1en de uitzending van Nieuwsuur2 met betrekking tot het vrij komen van het geld van de heer Bruinsma?

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat in 1995 op verzoek van Nederland de Baumannrekening werd geblokkeerd? Wat is er nadien gebeurd? Is er ooit actie ondernomen om dat geld terug te halen naar Nederland?

Ik verwijs naar mijn antwoord op de schriftelijke vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3284).

Vraag 3

Klopt het dat de Zwitserse regering vanwege eigen onderzoek naar witwasserij van een stroman ook beslag heeft gelegd op dezelfde rekening? Betekent dit dat hierdoor de eerdere beslaglegging door Nederland is teniet gedaan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat gaat u doen op grond van de Plukze wetgeving om dit geld als nog naar Nederland te krijgen en te voorkomen dat dit geld in handen komt van de Bruinsmagroep?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Miljoenenboete voor belastingfraude in vastgoedsector»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe zijn de FIOD en de Belastingdienst deze grootschalige vastgoedfraude op het spoor gekomen?

Naar aanleiding van diverse signalen over onregelmatigheden in de bouwsector en als vervolg op een in 1997 gestart project is de Belastingdienst in 2007 gestart met een nieuwe projectmatige aanpak van deze sector. Door middel van een thematische aanpak waarin alle belastingmiddelen, alle vormen van toezicht en alle segmenten zijn betrokken heeft de Belastingdienst in afgelopen vier jaar een groot aantal verschijnselen onderzocht. Daarbij zijn risicosignalen geselecteerd op basis waarvan verder onderzoek is verricht. Er is dus geen sprake van één fraude of één enkele fraudemethodiek. Dit dieper gaande onderzoek leidde in de helft van het aantal gevallen tot fiscale correcties. Bij deze correcties kon in bijna alle gevallen worden volstaan met het opleggen van (navorderings)aanslagen en boetes. De Belastingdienst hanteert voor al deze activiteiten de naam «Nokvorst».
In een beperkt aantal gevallen werd fraude vermoed van een zodanige aard of omvang dat deze viel binnen het bereik van de aanmeldings- transactie en vervolgingsrichtlijnen (ATV-richtlijnen). De bespreking van deze gevallen in het tripartiete overleg (overleg onder leiding van het Openbaar Ministerie, met de FIOD en de Belastingdienst) leidde ertoe dat uiteindelijk acht gevallen voor strafrechtelijk onderzoek in aanmerking zijn gekomen binnen het thema Nokvorst. In het tripartiete overleg worden gevallen besproken waarvan vermoed wordt dat opzet in het spel is. In het overleg wordt bepaald welke van de betrokken rechtspersonen en/of natuurlijke personen in aanmerking komen voor strafrechtelijke handhaving. Bij deze keuze spelen diverse factoren een rol, zoals de strafrechtelijke bewijsbaarheid, de omvang van het nadeel, de persoon van verdachte, de betrokkenheid van een facilitator, recidive en de beschikbare capaciteit bij de aan het overleg deelnemende partijen. Als algemeen uitgangspunt geldt dat het fiscale nadeel minimaal € 125 000 moet bedragen, hoewel dat geen absolute grens is. De absolute ondergrens voor strafrechtelijke vervolging bedraagt € 10 000 voor particulieren en € 15 000 voor ondernemers.2 Uiteraard blijft voor gevallen die daaronder zitten wel het fiscale boete-instrumentarium beschikbaar.
Tussen de deelnemers aan het tripartiete overleg is sprake van een goede en nauwe samenwerking.
Dit soort zaken wordt primair fiscaal aangepakt. Het fiscale boete-instrumentarium is toegepast en is met name in de strafmaat (speciale preventie en vergelding) effectief. Bovendien moet uiteraard altijd de verschuldigde belasting alsnog worden voldaan. Daarnaast heeft de Belastingdienst met het oog op efficiënte inzet van schaarse capaciteit diverse andere activiteiten ingezet (bijvoorbeeld voorlichting en samenwerking met andere toezichthouders) die de compliance in de vastgoedsector hebben bevorderd. Ook is het thema vastgoed nog steeds een prominent onderdeel binnen het toezicht en in het handhavingsarrangement tussen het OM en de Belastingdienst
Er is naar onze mening bij deze aanpak zodoende sprake van een passende inzet van en verhouding tussen het fiscale en strafrechtelijke instrumentarium.

Vraag 3

Is, na het ontdekken van de grootschalige fraude, het Openbaar Ministerie (OM) direct ingeschakeld? Kan gesproken worden van een goede samenwerking tussen het OM enerzijds en de FIOD en de Belastingdienst anderzijds? Zo ja, waaruit blijkt dat? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

In hoeveel van de 600 bedrijven wordt een strafrechtelijk onderzoek gestart of is dit gestart? Is er voldoende capaciteit bij het OM om alle bedrijven strafrechtelijk te vervolgen indien nodig? Zo nee, hoe en op basis van welke criteria heeft u de beschikbare capaciteit ingezet? Zou een grotere groep (strafrechtelijk en fiscaal) onderzoekers tot een beter resultaat hebben geleid? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom zijn er niet meer mensen ingezet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Worden de natuurlijke personen achter de rechtspersonen ook vervolgd? Zo nee, waarom niet in het licht van de onwenselijkheid van klassenjustitie? Zo ja, in hoeveel gevallen is vervolging ingezet?

Ja. In de eerdergenoemde acht gevallen die voor strafrechtelijk onderzoek in aanmerking kwamen, zijn op dit moment 17 natuurlijke personen als verdachte aangemerkt. Ten aanzien van 9 van hen is het besluit genomen hen te vervolgen; deze procedures zijn nog niet afgerond. Ten aanzien van 6 andere verdachten is nog geen vervolgingsbeslissing genomen. De overige 2 verdachten hebben een transactie geaccepteerd van respectievelijk 120 uur werkstraf en € 15 000.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Legaal drugs snoepen uit het lab»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat stoffen die qua werking vergelijkbaar zijn met verboden drugs, óók verboden dienen te worden?

Als daartoe aanleiding bestaat, kan een middel op een van de lijsten van de Opiumwet worden geplaatst. De handel kan dan – net als bij andere verboden drugs worden bestreden. Een aantal designerdrugs is al verboden op grond van de Opiumwet, zoals 2-CB of (1)benzylpiperazine. Bij het eventueel onder het toepassingsbereik van de Opiumwet brengen van andere designerdrugs, dienen echter het gebruik en de aard van deze drugs niet uit het oog te worden verloren. Bij designerdrugs is soms sprake van zeer kortdurend, niet bestendig gebruik. Verder is het kenmerk van designerdrugs dat met het veranderen van slechts een molecuul een nieuwe drug gecreëerd kan worden, die niet meer onder het verbod zou vallen. Het handelen in of het bezitten van designerdrugs is in dergelijke gevallen overigens wel verboden op grond van de Geneesmiddelenwet (economisch delict).
Volgens het adviesrapport van de expertcommissie lijstensystematiek Opiumwet is het vanuit het oogpunt van preventie van groot belang dat nieuwe middelen systematisch in kaart worden gebracht. Daartoe zou volgens de commissie een meldpunt kunnen worden ingesteld. Het meldpunt registreert de gemelde middelen en beziet aan de hand van de aangeleverde informatie of het nodig is de eigenschappen van een middel en de prevalentie in kaart te brengen. Zodoende ontstaat zicht op nieuwe middelen en kan worden bezien of er sprake is van een schadelijk middel dat ook bestendig is qua gebruik. Via een dergelijk meldpunt kunnen ook designerdrugs worden gevolgd en kan tijdig worden gewaarschuwd voor bepaalde risico’s die samenhangen met deze nieuwe middelen.
Na de zomer zullen de minister van Volkgezondheid, Welzijn en Sport en ik uw Kamer informeren over de wijze waarop het kabinet voornemens is om te gaan met deze aanbeveling.

Vraag 3

Deelt u de mening dat designerdrugs een ernstig probleem vormen terwijl de Nederlandse overheid momenteel geen of te weinig middelen heeft om hier iets tegen te doen?

Nee, aangezien er vooralsnog geen aanwijzingen zijn dat dergelijke middelen op grote schaal worden gebruikt.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het zeer ernstig is dat levensgevaarlijke designerdrugs doodeenvoudig via internet te bestellen zijn?

Wij delen de mening dat het ernstig is als schadelijke designerdrugs via internet te bestellen zijn. Wij zullen bezien wat de mogelijkheden zijn om hiertegen te kunnen optreden. Ook op Europees niveau wordt hier aandacht aan besteed aangezien internet een grensoverschrijdend medium is. Tijdens de tweejaarlijkse internationale conferentie over synthetische drugs die Nederland eind dit jaar organiseert, zullen designerdrugs en de rol van internet bij de distributie van illegale drugs aan de orde komen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de rigide lijstensystematiek een belemmerende factor is bij de bestrijding van de handel in designerdrugs?

Deze mening deel ik niet. Handel in designerdrugs, die niet voorkomen op een van de lijsten van de Opiumwet, kan worden bestreden via de Geneesmiddelenwet. De expertcommissie lijstensystematiek Opiumwet komt in het adviesrapport «drugs in lijsten» overigens tot de conclusie dat de bestaande lijstensystematiek van de Opiumwet, te weten twee lijsten, geen wijziging behoeft. Na de zomer zullen de minister van Volkgezondheid, Welzijn en Sport en ik uw Kamer informeren over de wijze waarop het kabinet voornemens is om te gaan met deze aanbeveling.

Vraag 6

Wat gaat u doen om designerdrugs te verbieden en een einde aan de handel te maken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat organen van mogelijk vermoorde baby’s zouden zijn weggegooid bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI),1 waardoor het contraonderzoek ernstig wordt bemoeilijkt? Is dit bericht waar? Wat is er precies gebeurd?

Dit bericht is onjuist. Het NFI heeft mij gemeld dat al het onderzoeksmateriaal dat door het NFI is veiliggesteld voor dit onderzoek ten behoeve van de hersectie is overgedragen. Aangezien de zaak nog onder de rechter is, onthoud ik mij van een gedetailleerde weergave van de gang van zaken in het betreffende onderzoek.

Vraag 2

Op welk moment is vastgesteld dat het NFI geen doodsoorzaak kon vinden en dat contraonderzoek zou moeten plaatsvinden? Op welke wijze en door wie is de keuze gemaakt door wie dit contraonderzoek uitgevoerd zou moeten worden? Waarom kon dit onderzoek pas maanden later plaatsvinden?

Na onderzocht te hebben welke expertise beschikbaar was, heeft het Openbaar Ministerie besloten een deskundige te benoemen ter uitvoering van een contra-expertise. Het onderzoek kon pas in december 2010 plaatsvinden omdat het definitieve rapport over het eerste onderzoek niet eerder gereed was.

Vraag 3

Wat schrijven de regels en protocollen voor in dergelijke situaties ten aanzien van het veilig stellen van noodzakelijk en bruikbaar bewijsmateriaal, zoals organen? Is er in deze kwestie door het NFI in strijd met de regels gehandeld?

Secties die het NFI uitvoert op lichamen van minderjarigen verlopen volgens het protocol forensische kindersecties en worden uitgevoerd door een geregistreerd kinderpatholoog. Tijdens een sectie worden organen van een slachtoffer beoordeeld. Ook worden kleine delen van organen en weefsels uitgenomen en bewaard voor nader microscopisch, DNA- en toxicologisch onderzoek. Al het resterende wordt teruggeplaatst in het lichaam. Organen van een baby zijn echter dusdanig klein van omvang dat deze veelal in hun geheel worden veiliggesteld voor microscopisch en toxicologisch onderzoek. Er wordt dus geen lichaamsmateriaal weggegooid. Het NFI heeft mij bericht in de onderhavige kwestie conform deze procedures te hebben gehandeld.

Vraag 4

Is het waar dat er door het NFI is gerapporteerd over onderzoekshandelingen die aantoonbaar niet zijn verricht? Zo ja, hoe beoordeelt u dit? Zo ja, met welke redenen is dit gebeurd, en welke consequenties verbindt u hieraan?

Het NFI heeft mij gemeld dat hier geen sprake van is.

Vraag 5

Is het waar dat al eerder werd getwijfeld aan de opleiding en deskundigheid van deze forensisch patholoog?1 Zo ja, door wie, op welk moment en op basis waarvan? Als dit zo is, waarom heeft het OM dan toch besloten deze forensisch patholoog in te schakelen?

Eventuele discussie over de deskundigheid van betrokkene zal indien nodig, worden gevoerd ter terechtzitting. Om die reden kan ik op dit moment daarover geen verdere mededelingen doen.

Vraag 6

Verricht het NFI op dit moment onderzoek naar wat zich precies heeft afgespeeld rondom deze babyorganen en naar de vraag of hier fouten zijn gemaakt? Zo ja, bent u bereid de Kamer hierover te informeren? Zo nee, kunt u er voor zorgen dat hier alsnog onderzoek naar wordt verricht?

Het NFI verricht niet een dergelijk onderzoek. Ik zie daarvoor ook geen aanleiding op grond van de informatie die mij door het NFI over deze zaak is verstrekt. Ik verwijs ook naar mijn antwoorden op de voorgaande vragen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving van omroep Flevoland over de terrorisering van de burgemeester door Urks tuig omdat hij een einde wil maken aan gewelddadig drugs- en drankgebruik?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het gezag van de burgemeester altijd boven elke twijfel verheven moet zijn en dat rellen, vernielingen en aanslagen tegen dat gezag hard moeten worden aangepakt? Zo ja, hoe heeft u de burgemeester van Urk ondersteund in de bevestiging van zijn gezag en op welke wijze bent u van plan dat de komende tijd te doen? Heeft u al contact gehad met de burgemeester?

Burgemeesters hebben een belangrijke rol bij de invulling van de democratische waarden zoals die in de wet verankerd zijn. Van hen wordt verwacht dat zij deze rol op deskundige en integere wijze uitvoeren. Het is onacceptabel als agressie en geweld hen in deze uitvoering belemmert. Burgemeesters verdienen dan ook extra steun en bescherming. Dit kabinet zet stevig in om agressie en geweld tegen personen met publieke taken te verminderen.
De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft hierover op 21 maart 2011 een brief gestuurd aan alle politieke ambtsdragers. Daarin is benadrukt dat burgemeesters en andere politieke ambtsdragers een voorbeeldrol vervullen naar de gemeenschap en de werknemers met publieke taken die zij (in)direct aansturen. Het is vanuit die voorbeeldrol van belang dat zij duidelijk maken waar de grenzen van het toelaatbare liggen, en dat zij de aanpak van agressie en geweld nadrukkelijk uitdragen. Dit heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 9 mei 2011 ook besproken met het Nederlands Genootschap voor Burgemeesters. Verder heeft hij met de burgemeester contact gehad om hem ook persoonlijk te steunen in zijn optreden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat u met uw publiekelijk waarneembare bescherming en aanmoediging van de burgemeester van Urk aan alle burgemeesters van Nederland duidelijk maakt dat u verlangt dat burgemeesters grenzen stellen en normerend optreden? Is dat voor u een reden dit te gaan doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Naar welke strafbare feiten rond de rellen en de aanslag op de woning van de burgemeester van Urk voert de politie op dit moment onderzoek uit? Wanneer zijn deze onderzoeken gestart? Wat is het verloop van de onderzoeken? Hoe is de medewerking uit de gemeenschap, van omstanders en ouders?

De burgemeester van Urk heeft naar aanleiding van incidenten bij zijn woning (in de nasleep van Koninginnenacht) aangifte gedaan bij de politie. Naar aanleiding van het incident met de brandbom is een strafrechtelijk onderzoek gestart. Dit onderzoek loopt nog. In het weekend van 28 en 29 mei 2011 zijn in deze zaak drie aanhoudingen verricht. Ter bescherming van het opsporingsbelang kunnen geen verdere bijzonderheden worden gegeven over de start van het onderzoek, het verloop daarvan en de medewerking daaraan. Als het strafrechtelijk onderzoek is geëindigd, zal het Openbaar Ministerie beoordelen of, en zo ja welke, feiten vervolgd kunnen worden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat bestuurders van alle bedreigingen en strafbare feiten jegens hen aangifte zouden moeten doen? Van welke gebeurtenissen heeft de burgemeester op dit moment zelf aangifte gedaan? Als de burgemeester nog niet van alle strafbare feiten aangifte heeft gedaan, wilt u hem daar dan toe aansporen?

Zoals de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uw Kamer heeft laten weten naar aanleiding van het onderzoek Bedreigd Bestuur (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 28 684, nr. 295), baart het ons zorgen dat te vaak geen melding wordt gemaakt van agressie en geweld, en dat slechts in een derde van de gevallen de dader op zijn gedrag wordt aangesproken. Politieke ambtsdragers moeten ongewenst gedrag altijd melden. Met het Nederlandse Genootschap van Burgemeesters is afgesproken een aantal maatregelen te implementeren. Dit betreft onder andere een geweldsprotocol voor burgemeesters, kennis- en vaardigheidstrainingen voor nieuwe en zittende burgemeesters, een Vertrouwenslijn politieke ambtsdragers. Deze maatregelen zullen eind 2012 op hun effectiviteit worden geëvalueerd.

Vraag 6

Hoe serieus acht u de plannen om opnieuw te protesteren tegen de burgemeester en de maatregelen van het Urker gemeentebestuur? Hoe helpt u het Urker gemeentebestuur zich hierop voor te bereiden?

De politie is op de hoogte van geruchten over nieuwe protesten. De lokale politiechef en de jeugdagent participeren in diverse overleggen tussen belanghebbenden en jongeren waarin dit aan de orde komt. In de lokale driehoek zijn afspraken gemaakt over de beleidsuitgangspunten en de tolerantiegrenzen alsmede over de preparatie en politie-inzet bij eventuele vervolgacties. Indien wij vanuit de lokale driehoek signalen krijgen dat er behoefte is aan ondersteuning dan zullen wij het nodige doen. Verder verwijzen wij naar het antwoord op vragen 2 en 3.

Vraag 7

Deelt u de analyse dat de ongeregeldheden voortkomen uit de strengere aanpak door de gemeente Urk van drank- en drugsgebruik en van oude gebruiken die voor de bevolking veel overlast veroorzaken? Zo nee, wat is volgens u dan de aanleiding van deze ongeregeldheden? Zo ja, hoe waardeert u de keus van het gemeentebestuur om gegroeide misstanden aan te pakken die illegaal of ongewenst zijn?

De ongeregeldheden lijken vooral te zijn ontstaan naar aanleiding van de aanpak van jongeren die gevaarlijke en overlastgevende overtredingen begaan met scooters. Wij hebben geen reden om te twijfelen aan het oordeel van de burgemeester van Urk dat deze gedragingen dermate ernstig zijn dat zij niet kunnen worden getolereerd, zeker niet als er (een teveel aan) alcohol in het spel is.

Vraag 8

Hoe waarborgt u dat de politie in een hechte gemeenschap als Urk de wetten en regels handhaaft in plaats van onderdeel uit te maken van de cultuur die de jongeren uitdragen? Welke maatregelen neemt de korpsbeheerder van Flevoland hiervoor?

Sinds vele jaren werkt de politie Flevoland met een vast team van allround politiemensen binnen de gemeente Urk. Slechts een enkel lid van het team woont op Urk. Deze werkwijze leidt tot een grote mate van lokale bekendheid van de betrokken politiemensen, en – omgekeerd – tot een grote mate van acceptatie van deze politiemensen door de bevolking. De prioriteiten van het team zijn afgestemd op het veiligheidsbeeld van Urk en vastgesteld in de lokale driehoek.
Uit de managementrapportages van de politie Flevoland blijkt dat er door de Urker politiemensen intensief en meer dan gemiddeld wordt gehandhaafd op feiten als rijden onder invloed, te hard rijden en geweld. Het ophelderingspercentage van aangegeven misdrijven is hoog. Het team is effectief gebleken bij het interveniëren op hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen. Tegelijk wordt er door het team sterk ingezet op preventiemaatregelen als het gaat om het voorkomen van onder andere verkeersongevallen en geweld in de horeca. Het participeren in overlegstructuren inzake jongeren en het regelmatig in gesprek gaan met jongeren zelf draagt hieraan bij. Er is dan ook geen sprake van dat de politie onderdeel is gaan uitmaken van de cultuur die overlastgevende jongeren uitdragen.

Vraag 9

Wat is naar uw mening de rol van de Urker gemeenschap en de ouders van de relschoppers in de cultuurveranderingen die het gemeentebestuur nastreeft? Wordt deze rol al voldoende opgepakt? Zo nee, wat moet er volgens u gebeuren om dit te veranderen?

De Urker gemeenschap en de ouders van relschoppers hebben een belangrijke rol bij het realiseren van de cultuurverandering(en) die het gemeentebestuur nastreeft. Het is echter niet aan ons om te bepalen welke maatregelen hiervoor nodig zijn en in welk tempo dit mogelijk is. De burgemeester heeft ons gemeld dat op Urk sinds kort een Centrum voor Jeugd en Gezin bestaat om, voor zover noodzakelijk, ouders met problemen te begeleiden. De burgemeester meldde voorts dat hij ervan uit gaat dat gesprekken en de geboden ondersteuning voldoende zijn om de gewenste cultuurverandering te realiseren, maar dat een dergelijke verandering nu eenmaal tijd kost.

Vraag 10

Deelt u de mening dat een gesprek volstrekt onvoldoende is om een zo fundamentele cultuurverandering te bewerkstelligen als op Urk nagestreefd wordt, maar dat er een beschavingsoffensief nodig is? Zo ja, wat gaat u doen om dit beschavingsoffensief vorm te geven en wanneer moet dit offensief zijn vruchten afwerpen?

Zie antwoord vraag 9.