Vraag 1

Kent u het bericht «Onmacht tegen dorpsterreur Hemelum»?1

Vraag 2

Is het waar dat dorpsbewoners van Hemelum zuchten onder de terreur van twee gezinnen? Zo ja, hoe heeft dit zo ver kunnen komen? Wat gaat u er aan doen om hieraan een einde te maken? Zo nee, hoe zou u situatie dan wel omschrijven?

Vraag 3

Zijn er meer dan twee gezinnen verantwoordelijk voor het escaleren van de situatie in Hemelum? Zo ja, hoeveel gezinnen betreft dit in het totaal? Hoeveel overlast veroorzaken deze gezinnen voor de rest van het dorp?

Vraag 4

Hoe vaak hebben inwoners van het dorp Hemelum aangifte gedaan tegen leden van twee gezinnen die in het artikel van dorpsterreur worden beschuldigd? Hebben deze aangiften tot vervolging of veroordeling geleid? Zo ja, hoe vaak? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Hebben leden van een van de twee genoemde gezinnen aangifte gedaan tegen andere dorpsbewoners? Zo ja, hoe vaak? Hoe vaak heeft dat tot vervolging of veroordeling geleid? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Hebt u de indruk dat er sprake is van angst onder de bevolking van Hemelum en wel zodanig dat die angst een aantal inwoners van het dorp er van heeft weerhouden aangifte te doen? Zo ja, wat is uw mening hierover? Zo nee, hoe zou u de gevoelens van deze bewoners omschrijven?

Vraag 7

Is het waar dat de politie bewoners soms heeft afgeraden aangifte te doen met als argument dat ze niet beschermd kunnen worden tegen de represailles van de verdachten? Zo ja, deelt u de mening dat daardoor het gezag bij de politie wegvalt en feitelijk wordt toegegeven dat er sprake is van een voor de politie niet meer te controleren situatie? Zo nee, wat is dan wel gezegd tegen bewoners om ze van aangifte te weerhouden?

Vraag 8

Wat is de bemoeienis van de burgemeester bij de verwikkelingen in Hemelum? Is het waar dat hij zich oprecht ontzet heeft getoond en vond dat er ingegrepen moest worden? Zo ja, wat heeft de burgemeester gedaan om de situatie in het dorp te verbeteren? Waartoe heeft dit concreet geleid? Wat kan het gemeentebestuur doen om de situatie te verbeteren?

Vraag 9

Heeft er afstemming plaatsgevonden tussen politie en het openbaar ministerie (OM) enerzijds en het gemeentebestuur anderzijds plaatsgevonden? Zo ja, op welke wijze en met welk resultaat? Zo nee, waarom niet?

Vraag 10

Zijn er meer instanties dan politie, OM en gemeente bij de in opspraak zijnde gezinnen in Hemelum betrokken? Zo ja, welke?

Vraag 11

Wat is de bemoeienis van het Veiligheidshuis Fryslân bij de verwikkelingen in Hemelum? Wat is de stand van zaken van de behandeling van de pesterijen en treiterijen die bij het Veiligheidshuis Fryslân?

Vraag 12

Kunt u zich voorstellen dat bewoners van het dorp teleurgesteld zijn in de politie en de gemeente Nijefurd? Zo ja, wat gaat u doen om die teleurstelling weg te nemen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 13

Welke wettelijke mogelijkheden bestaan er om structureel overlastgevende burgers uit hun woonhuis te zetten? Is het gebruik van een van die mogelijkheden in Hemelum aan de orde? Zo ja, welke en op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Vraag 14

Zijn die mogelijkheden om een structureel overlastgevende burger of gezin uit huis te zetten in het geval het een huurhuis betreft anders dan wanneer het om een koophuis gaat? Zo ja, wat zijn die verschillen?

Vraag 1

Kent u het bericht «Verkeerd faxnummer: tapgegevens op straat»?1

Ja. Hierbij dient opgemerkt te worden dat het incident waaraan de vragen refereren geen deel uitmaakt van het reguliere proces rond tappen of verstrekken van telecommunicatiegegevens.
Het beschreven incident betrof een op zichzelf staande, uitzonderlijke en handmatige administratieve handeling waarbij een medewerker van het KLPD zijn collega, op een andere locatie, op de hoogte wilde brengen van ondersteunende handelingen die hij had verricht. Bij het handmatig versturen van de desbetreffende fax heeft hij per ongeluk een verkeerd nummer ingetoetst. Deze handeling maakte geen deel uit van het reguliere proces. In overleg met het Openbaar Ministerie en het betrokken regiokorps zijn direct maatregelen getroffen om te voorkomen dat lopende onderzoeken geschaad zouden worden.
Er zijn maatregelen genomen om de kans op een dergelijk incident in de toekomst te verkleinen, onder andere door het aanscherpen van procedures en het instrueren van medewerkers.

Vraag 2

Is het waar dat aftapbevelen veelal per fax of fax2email faciliteiten worden verstuurd? Is daardoor sprake van geen of onvoldoende controle op het adres van de ontvanger (autorisatie en authenticatie), en geen automatisch track & tracé mogelijkheid evenals een automatische logging en reporting van de uitgevoerde acties? Op welke wijze wordt het fax- en fax2email-verkeer gemanaged en geborgd in het kader van de wettelijke bewaarplicht? Hoe wordt gewaarborgd dat verstuurde aftapbevelen per fax op de juiste bestemming arriveren?

Ja. In onderdelen van de totale procesgang wotdt gebruik gemaakt van faxen. Daarbij wordt alleen gebruikt gemaakt van voorgeprogrammeerde nummers. Vanaf het moment dat de fax bij het KLPD wordt ontvangen, is het onderdeel van een geautomatiseerd proces. Hierbij is geen sprake van handmatige acties voor het versturen van faxberichten door het KLPD naar derden. Dit is geautomatiseerd. Er vindt controle en monitoring plaats in het geautomatiseerde proces. Borging in het kader van de wettelijke bewaarplicht vindt plaats bij het aanvragende parket en/of politiekorps.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe de authenticatie en autorisatie is geregeld in het huidige proces van handmatige registers?

Zoals hiervoor is aangegeven is er geen sprake van een handmatig proces.

Vraag 4

Kunt u concreet aangeven hoe een rapportage inzake uitgevaardigde bevelen tot stand komt?

Binnen de geautomatiseerde omgeving vindt logging plaats van alle handelingen en processtappen. Van deze logging kan een rapportage gemaakt worden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er, mede met het oog op de bescherming van de privacy, gekeken moet worden naar geautomatiseerde systemen welke een betere en veiligere omgeving kunnen vormen en alwaar autorisatie, authenticatie, verificatie en logging geautomatiseerd geregeld zijn en worden afgehandeld in een beveiligde netwerkomgeving? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te nemen? Zo nee, waarom niet?

Het proces bij het KLPD is reeds geautomatiseerd en vindt er autorisatie, authenticatie, verificatie en logging plaats in een beveiligde netwerkomgeving.

Vraag 1

Wilt u kennisnemen van bijgevoegd bericht, waarin een politiemedewerker vertelt over de uitvoering van een verzoek op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob-verzoek) voor het vervullen van een commerciële sms-dienst?1

Ja.

Vraag 2

Signaleert u ook een toename van het aantal Wob-verzoeken voor commerciële doeleinden en de bijbehorende kosten om de gevraagde informatie te leveren? Kunt u inzicht verschaffen in deze ontwikkeling?

Ik heb geen overzicht van de inhoud van de Wob-verzoeken dat bij alle verschillende bestuursorganen in Nederland wordt ingediend en kan u evenmin iets zeggen over het doel waarmee ze worden ingediend. Zodoende kan ik u niet zeggen of hier sprake is van een trend of van een afzonderlijk geval waarin op grond van de Wob wordt verzocht om informatie die commercieel wordt gebruikt.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het ongewenst is dat schaarse politiecapaciteit louter en alleen ingezet wordt om informatie aan te leveren aan een commerciële dienst die een beperkte nieuwswaarde heeft? Zo ja, wat wilt u hieraan doen? Zo nee, waarom niet?

Zoals al gezegd tijdens het debat over de begroting van BZK begin december 2010, vormt de openbaarheid van bestuur een fundamenteel onderdeel van de democratische rechtstaat. De afhandeling van Wob-verzoeken behoort daarom tot het werk van bestuursorganen, zoals politiekorpsen. De overheid, waaronder de politie, moet echter ook effectief kunnen functioneren. Het streven naar een efficiëntere overheid betekent dat de inzet van politiecapaciteit voor Wob-verzoeken niet onbeperkt kan zijn. Dit stelt derhalve grenzen aan de mate van openbaarheid.
De Wob kent op dit moment geen mogelijkheid tot afweging van de openbaarheid ten opzichte van de capaciteit die het aanleveren van informatie kost (proportionaliteit). Of de gevraagde informatie gebruikt wordt voor commerciële doeleinden of beperkte nieuwswaarde heeft, doet bij de behandeling van het verzoek niet ter zake. Op grond van de Wob hoeft een verzoeker immers geen belang te stellen.
Over mijn voorgenomen inspanningen op dit punt verwijs ik u naar de beantwoording van vraag 5.

Vraag 4

Hebben overheidsorganisaties bij Wob-verzoeken de mogelijkheid om bij de aanvraag te toetsen of informatie al via andere openbare kanalen beschikbaar is en het aanleveren van nieuwe gegevens proportioneel is? Zo nee, zouden zij die ruimte moeten hebben?

Indien met een Wob-verzoek wordt gevraagd om informatie die reeds via openbare kanalen beschikbaar is, kan bij de beantwoording worden volstaan met verwijzing naar die openbare informatie. Indien met een Wob-verzoek wordt gevraagd om informatie die nog niet openbaar is, dan zal hierop met inachtneming van de in de Wob opgenomen uitzonderingsgronden moeten worden beslist. Zie verder de beantwoording van vraag 5.

Vraag 5

Wat voor initiatieven ontplooit u om de openbaarheid van overheidsinformatie te waarborgen, maar te voorkomen dat er veel tijd en geld verloren gaat bij het op maat aanleveren van informatie aan iedereen die daar om vraagt?

Vanuit het oogpunt van een effectieve en compacte overheid wil ik het punt van «proportionaliteit» meenemen in de discussie over de Wob. Zoals eerder aan de Kamer toegezegd, stuur ik u op korte termijn een brief met daarin voorstellen om oneigenlijk gebruik van de Wob te voorkomen. Daarin zal ik ook ingaan op de afhandeling van omvangrijke Wob-verzoeken. Bij omvangrijke Wob-verzoeken gaat het weliswaar doorgaans niet om oneigenlijk gebruik van de Wob, maar een omvangrijk Wob-verzoek vormt wél een grote belasting voor het betreffende bestuursorgaan. In overleg met het Ministerie van Veiligheid en Justitie en de politie onderzoek ik tevens wat de mogelijkheden zijn voor vermindering van de werklast die de afhandeling van Wob-verzoeken bij de politiekorpsen met zich meebrengt.
Een succesvolle manier van het toegankelijk maken van informatie van de politie is het bij het korps Noord-Holland Noord ingevoerde boetevolgsysteem. Daarin kunnen mensen informatie opvragen over een boete, zoals de flitsfoto, de locatie van de flitspaal, het ijkrapport en de akte van aanstelling van de bekeurende politieambtenaar. Deze toepassing wordt uitgebreid naar andere korpsen. Invoering van het boetevolgsysteem betekent een verbetering van de dienstverlening en een vermindering van het aantal Wob-verzoeken bij de politiekorpsen.

Vraag 1

Welke eisen worden momenteel gesteld aan bureau's die vanuit een persoonsgebonden budget (pgb) begeleiding bieden?

Geen. De budgethouders kiezen zelf hun zorgleverancier en zij zijn verantwoordelijk voor hun keuze.

Vraag 2

Is het waar dat het voor het individueel begeleiden van minderjarigen (bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding) vanuit een pgb niet vereist is dat de begeleider over een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) beschikt?

Ja. Overigens is huiswerkbegeleiding niet mogelijk vanuit een pgb, omdat dit soort begeleiding geen AWBZ-zorg is.

Vraag 3

Bent u bereid zich te verdiepen in bijgevoegde melding die ik per email ontving?1 Hoe beoordeelt u het feit dat een voor een zedendelict veroordeeld persoon, over wie de reclassering expliciet heeft geadviseerd om deze persoon te verbieden nog met kinderen te werken, inmiddels vanuit een pgb individueel huiswerkbegeleiding geeft aan (vaak verstandelijk gehandicapte) minderjarigen?

Ik acht het zeer ongewenst dat een persoon die voor een zedendelict is veroordeeld, één op één begeleiding biedt aan minderjarigen. Om dit te voorkomen is het overleggen van een VOG een middel. Het is echter primair de verantwoordelijkheid van de ouders van de minderjarige pgb-houder, om alvorens een begeleider of een pgb-bureau in te huren aan wie zij hun kinderen toevertrouwen, het overleggen van een VOG te eisen.
Een budgethouder die zelf zijn zorg en begeleiding inkoopt, wordt namelijk werkgever respectievelijk opdrachtgever van de ingehuurde zorgverlener. Als deze zorg door een zelfstandige zorgverlener wordt geboden zou de budgethouder om een keurmerk Zelfstandig Ondernemend Zorgverlener van het STIZOZ kunnen vragen, dat naast allerlei andere kwaliteitsgegevens ook de aanwezigheid van een recente VOG omvat.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat iemand die voor een zedendelict is veroordeeld één op één begeleiding biedt aan minderjarigen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid eisen te gaan stellen aan pgb-bureaus, bijvoorbeeld door het bezit van een VOG verplicht te stellen? Zo nee, welke andere maatregelen gaat u nemen om te voorkomen dat zedendelinquenten ongecontroleerd met een pgb-buerau aan de slag kunnen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Vindt u het eveneens onwenselijk dat betrokkene ook op andere plaatsen in de samenleving, zoals bij een sportclub, actief is met minderjarigen? Welke mogelijkheden zijn er om dit te voorkomen?

Ja, dat vind ik onwenselijk.
De ministeries van Veiligheid en Justitie en VWS financieren de uitwerking van een samenhangend pakket aan maatregelen om seksueel misbruik te voorkomen van vrijwilligers die met jongeren werken. Deze aanpak, met de titel «In veilige handen», omvat onder andere gedragsregels, een omgangscode, een meldprotocol, een stappenplan voor organisaties en een risicoprofiel voor functies waarvoor een vrijwilligersorganisatie een VOG zou kunnen verlangen van vrijwilligers. Meer informatie over deze aanpak is te vinden op www.inveiligehanden.nl.

Vraag 6

Zou het zinnig zijn de Inspectie jeugdzorg bevoegdheden toe te kennen om actie te ondernemen op meldingen als hiervoor omschreven? Zo nee, waarom niet?

De Inspectie voor de Gezondheidszorg voert een actief beleid met betrekking tot het melden van seksueel misbruik voor alle zorg zoals omschreven in de AWBZ en de Zvw. Alle incidenten op het gebied van zorg moeten bij die Inspectie gemeld worden. Deze Inspectie volgt alle meldingen op dit gebied.

Vraag 1

Kent u het artikel «Uitsluitend halal-lunch bij politie»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat dit een voorbeeld is van onacceptabele islamisering van Nederland en dat wij dit in Nederland niet moeten willen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Hier is sprake van het verstrekken van lunchpakketten zonder varkensvlees omdat het organisatorisch beter uitvoerbaar is.

Vraag 3

Bent u bereid hier direct een einde aan te maken? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het gaat naar mij gebleken is om een organisatorische maatregel, gegeven het opererend aantal mensen dat om wat voor reden ook geen varkensvlees eet. Vermoedelijk zou hetzelfde gebeuren indien het aantal vegetariërs enorm toeneemt. Ook dan is dit geen bewijs van vegetarisering van de Nederlandse samenleving.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het feit dat in Utrecht agenten nog steeds worden afgerekend op het aantal bonnen dat zij uitdelen?1

Het is ongewenst dat de politie met bonnenquota werkt of de suggestie van sturing daarmee boven de markt laat hangen. Dat is ook in strijd met hetgeen ik hierover in de Tweede Kamer heb gezegd. Aantallen of quota maken Nederland niet veiliger, effectief optreden wel. De professional dient ruimte te hebben om vanuit zijn expertise en waarneming een bijdrage te leveren aan het daadwerkelijk vergroten van de veiligheid in Nederland. Het schrijven van bonnen zal in die bijdrage overigens uitdrukkelijk betrokken blijven. Afschaffing van de quota betekent dus niet dat er minder bonnen geschreven zullen worden. Voorwaarde is dat de bonnen bijdragen aan veiligheid en leefbaarheid. De burger moet weten dat er bonnen worden geschreven die ertoe doen.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de uitspraak van de commissaris in Utrecht dat de afspraak van 160 bonnen los staat van het bonnenquotum dat u onlangs hebt afgeschaft?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u opvatting dat het optreden van de politieleiding in Utrecht in strijd is met de afspraken die u met de Tweede Kamer hebt gemaakt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Wat gaat u doen tegen deze opstelling van de leidinggevenden bij de politie in Utrecht?

Ik heb met de Utrechtse burgemeester Wolfsen en de korpsleiding gebeld om duidelijk te maken dat er geen sprake mag zijn van het hanteren van een quotum. Zij hebben mij toegezegd geheel af te stappen van quoteringen op dit vlak.

Vraag 5

In welke andere korpsen trekken leidinggevenden zich niets aan van de afspraken over afschaffing van de bonnenquota?

Ik heb nog geen kritische kanttekeningen over het beëindigen van bonnenquota ontvangen van korpsbeheerders of korpschefs. Zij waren het eens over het afschaffen daarvan, en zijn doende hieraan in hun korps uitvoering te geven. In de media hebt u bijvoorbeeld kunnen vernemen dat het korps Noord-Holland Noord leidinggevenden hierover instrueert en zonodig op het matje roept2. Mocht ik signalen ontvangen over eventuele quota, zal ik met het betreffende korps contact opnemen.

Vraag 1

Kent u het aanvalsplan drugs van de gemeente Rotterdam waarin Regionale Opleidingencentra (ROC’s) worden aangespoord om drugsgebruik te herkennen en meer samen te werken met de ouders?1

Ja.

Vraag 2

Kent u tevens het rapport dat in opdracht van de gemeente Rotterdam is gemaakt en waaruit blijkt dat het sluiten van coffeeshops niet heeft geleid tot minder drugsgebruik?2

Ja.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er extra maatregelen nodig zijn om met name bij de ROC-studenten drugs- en alcoholgebruik te ontmoedigen en deze jongeren weerbaarder te maken? Zo ja, bent u van mening dat scholing van onderwijzers om drugs- en alcoholgebruik te herkennen een goede aanpak is? Bent u tevens van mening dat bij het terugdringen van drank- en drugsgebruik de ouders meer betrokken moet worden? Zo ja, bent u zelf bereid hier beleid op te ontwikkelen? Bent u bereid om het beleid van Rotterdam, mits succesvol, landelijk in te voeren dan wel te promoten bij andere ROC’s en middelbare scholen? Zo nee, waarom niet?

Het ontmoedigen van middelengebruik is belangrijk ter voorkoming van mogelijke gezondheidsschade, verminderde leerprestaties en schooluitval. In de praktijk blijkt het geven van goede informatie, het stellen van de sociale norm dat alcohol en drugsgebruik op school niet acceptabel is, en het vroegtijdig signaleren van riskant middelengebruik door jongeren gevolgd door snelle hulp, de meest geschikte aanpak om jongeren weerbaar te maken. Het programma De Gezonde School en Genotmiddelen (DGSG) ondersteunt deze aanpak en richt zich niet alleen op leerlingen, maar ook op leerkrachten, ouders en schoolbesturen. Middelengebruik door schoolgaande jeugd is vooral op het MBO een probleem. Het programma heeft dan ook een aparte module voor MBO-leerlingen. Een module voor MBO-leraren is in ontwikkeling. Het DGSG-programma maakt onderdeel uit van het aanvalsplan drugs van de gemeente Rotterdam.
Scholing van docenten in het herkennen van gebruik zoals in de Rotterdamse aanpak zou kunnen bijdragen aan het stellen van een sociale norm en tijdige signalering van riskant middelengebruik. Dit past bij de algemene zorgtaak die scholen hebben om te zien dat er iets met een jongere aan de hand is en vervolgens actie te ondernemen. De rol van mentoren, een goede interne zorgstructuur in de school en samenwerking met relevante jeugdvoorzieningen (waaronder de verslavingszorg) in de Zorg- en Adviesteams (ZAT’s) zijn hierbij essentieel.
Ook het betrekken van de ouders bij het terugdringen van drank- en drugsgebruik is belangrijk, omdat ook ouders kunnen bijdragen aan het stellen van de sociale norm, het weerbaarder maken van hun kinderen en het vroeg signaleren van problemen. Hiervoor is al een interventie ontwikkeld en beschikbaar, die ouders bij deze problematiek betrekt. Via het DGSG-programma krijgen ouders informatie hoe ze bij de opvoeding aandacht kunnen besteden aan roken, alcohol en drugs en leren zij deze ook toe te passen.
De Rotterdamse aanpak is een goed voorbeeld van een integrale aanpak van alcohol en drugsgebruik op ROC’s, afgestemd op de lokale omstandigheden. Landelijke invoering van de Rotterdamse aanpak ligt echter niet voor de hand, omdat ik niet wil treden in de ruimte van zowel gemeenten als scholen om hun drugs- en alcoholbeleid af te stemmen op de lokale situatie. Scholen worden uiteraard wel landelijk ondersteund met het DGSG-programma en het Landelijk steunpunt ZAT’s.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, naast goede voorlichting aan het onderwijzend personeel, ook medewerkers verslavingszorg in de Zorg- en adviesteams (ZAT’s) van de scholen moeten zitten? Zo ja, waarom is dit in het merendeel van de scholen niet het geval? Zo nee, waarom niet?

Een goede samenwerking tussen ZAT en verslavingszorg is nodig, zodat de verslavingszorg snel kan worden ingeschakeld bij problemen. In het merendeel van de ZAT’s (71%) op het MBO nemen medewerkers van instellingen van verslavingszorg dan ook deel aan deze teams. Verder participeert in tweederde van ZAT’s in het MBO een preventiemedewerker van de jeugdgezondheidszorg die ook een schakelfunctie richting verslavingszorg kan vervullen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het feit dat het sluiten van coffeeshops niet heeft geleid tot minder drugsgebruik tenminste een indicatie is dat het sluiten van coffeeshops geen effectief middel is om drugsgebruik tegen te gaan? Zo ja, wat betekent dit voor uw (voorgenomen) beleid ten aanzien van coffeeshops? Zo nee, waarom niet?

Doel van het sluiten van coffeeshops die dicht bij scholen liggen is om de aantrekkingskracht van coffeeshops op jongeren te verkleinen, en drugsgebruik op die wijze te ontmoedigen. Naar mijn mening is dit beleid wel effectief, en ik verwacht dat de resultaten op wat langere termijn zichtbaar zullen worden. Naast het sluiten van coffeeshops worden ook maatregelen genomen op het gebied van voorlichting en vroegsignalering om het gebruik van drugs bij jongeren terug te dringen.

Vraag 6

Erkent u dat het sluiten van coffeeshops niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat moet gebeuren om het gebruik van drugs bij de jongeren terug te dringen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bekend met het onderzoek dat jongeren merendeels hun cannabis verkrijgen via drugsrunners of vrienden? Zo ja, wat gaat u hier aan doen?

Ja. Handel in drugs via drugsrunners wordt conform de aanwijzing Opiumwet van het Openbaar Ministerie aangepakt. Daarnaast werkt het Openbaar Ministerie samen met diverse (keten)partners zoals politie, gemeenten, SIOD en belastingdienst, teneinde drugs op een zo effectief mogelijke manier te bestrijden. Ook worden projecten opgezet met onder andere buurtbewoners om onveilige plekken in kaart te brengen, wordt een drugsmonitor opgesteld evenals een veiligheidsindex, waarin meldingen van drugsoverlast een belangrijke indicator zijn. Voorts wordt cameratoezicht ingezet teneinde drugs(runnen) tegen te gaan.

Vraag 8

Bent u van mening dat het bestrijden van drugsrunners een taak voor de gemeenten is? Zo ja, hebben gemeenten voldoende mogelijkheden en middelen om dit te bestrijden? Zo nee waarom?

De bestrijding van drugsrunners is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Openbaar Ministerie, politie en gemeenten. Er zijn voldoende wettelijke aangrijpingspunten om dit ongewenste fenomeen effectief te bestrijden. De aanpak van drugsrunners kan door middel van het handhaven van de bepalingen in het Wetboek van Strafrecht, maar ook door bijvoorbeeld de handhaving van de specifiek hiertoe opgestelde regels in de APV’s en cameratoezicht.

Vraag 1

Kent u het bericht «Pak belagers aan»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er per 1 januari 2011 een aanwijzing komt voor het Openbaar Ministerie (OM) met als inhoud dat mensen die een belager van zich afslaan, zelf niet langer worden opgepakt? Zo ja, hoe vaak per jaar worden mensen die slachtoffer zijn van een belager en zichzelf hebben verdedigd, zelf aangehouden? Worden mensen die zichzelf verdedigen daadwerkelijk altijd automatisch direct aangehouden en in voorlopige hechtenis gezet?

Per 1 januari 2011 is de Aanwijzing handelwijze bij beroep op noodweer in werking getreden (Stcrt. 2010, nr. 20474). Deze aanwijzing heeft tot doel meer duidelijkheid te scheppen over de positie van degene die geconfronteerd wordt met een onverhoedse aanval en zich genoodzaakt ziet zich te verdedigen (noodweersituatie). De meest pregnante gevallen zijn die waarin een burger in zijn meest persoonlijke omgeving, zoals de woning of zijn bedrijf, wordt aangevallen. De aanwijzing regelt dat terughoudendheid dient te worden betracht bij het aanwenden van vrijheidsbenemende dwangmiddelen. Dit betekent onder meer dat mensen die zichzelf verdedigen en waarbij vermoedelijk sprake is van een noodweersituatie, niet worden aangehouden. Overigens merk ik op dat ook voor de aanwijzing geen sprake was van een automatische aanhouding en inverzekeringstelling (Kamerstukken II, 2008–2009, Aanhangsel Handelingen, nr. 1850). De gevraagde cijfers zijn door het Openbaar Ministerie (OM) niet te leveren. In het registratiesysteem van het OM staan geen verweren, zoals noodweer, geregistreerd.

Vraag 3

In hoeveel gevallen per jaar blijkt dat de persoon die uit zelfverdediging een belager aanpakte, achteraf ten onrechte verdacht te zijn geweest van het gebruiken van excessief geweld?

Ik verwijs naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de politie of het OM zelf in staat zijn om te beoordelen of iemand al dan niet in hechtenis moet worden genomen vanwege het vermeend gebruik van excessieve vormen van zelfverdediging? Zo ja, waarom stelt u dan toch bovengenoemde aanwijzing voor? Zo nee, waarom twijfelt u dan aan de professionaliteit van de politie of het OM?

Ja. De aanwijzing is dan ook opgesteld door het OM met als doel te komen tot een eenduidige aanpak van gevallen waarin noodweer of noodweerexces wordt vermoed. De aanwijzing is ter goedkeuring aan mij voorgelegd. Binnen de kaders zoals genoemd in de aanwijzing blijft de officier van justitie degene die beslist over de invulling van het strafrechtelijk onderzoek.

Vraag 5

Is de enkele stelling van de betrokkene dat hij/zij lijf of goed verdedigde voldoende voor toepassing van de aanwijzing? Zo nee, aan welke criteria moet dan wel zijn voldaan?

De betrokkene hoeft niet expliciet een beroep op noodweer(exces) te doen om de aanwijzing te kunnen toepassen. Het is voldoende als uit feiten of omstandigheden blijkt dat zich vermoedelijk een noodweersituatie heeft voorgedaan.

Vraag 6

Kan deze aanwijzing het optreden van politie bij een (onoverzichtelijke) crisissituatie belemmeren? Zo ja, op welke wijze? Kan dan niet beter worden volstaan met het expliciteren van de norm dat bij twijfel of sprake is van eigenrichting het voordeel van deze twijfel gaat naar degene die lijf of goed verdedigt?

Nee, het OM heeft geen reden te veronderstellen dat deze aanwijzing in een crisissituatie niet werkbaar is. De aanwijzing maakt het juist mogelijk na een geweldsincident in het belang van waarheidsvinding onderzoek te doen, zonder daarbij de belangen van degene die zich heeft verdedigd uit het oog te verliezen. Verder is in de aanwijzing een aantal situaties omschreven waarin afgeweken kan worden van de hoofdregel dat degene die zich heeft verdedigd niet wordt aangehouden, in verzekering wordt gesteld of in voorlopige hechtenis wordt genomen.

Vraag 7

Waarom wordt iemand ook na het inwerkingtreden van de nieuwe aanwijzing officieel wel nog als verdachte gekenmerkt, ook al bent u van mening dat het buitengewoon onrechtvaardig is als een feitelijk slachtoffer als verdachte wordt behandeld? Deelt u de mening dat in geval iemand inderdaad slechts slachtoffer is, hij/zij helemaal niet als verdachte te boek zou moeten staan? Zo ja, waarom laat u het dan niet aan het oordeel van de politie of het OM over om iemand te arresteren? Zo nee, wat wordt dan wel bedoeld?

Als iemand die belaagd is zelf geweld heeft gebruikt, dient ook na het inwerkingtreden van de nieuwe aanwijzing nog steeds onderzoek te worden gedaan naar het gebruikte geweld. Dat betrokkene daarbij als verdachte wordt aangemerkt is voor de waarheidsvinding en het onderzoeksbelang noodzakelijk, omdat veel opsporingshandelingen en mogelijkheden tot onderzoek zijn gerelateerd aan het bestaan van een verdenking en dus aan het bestaan van een verdachte. Voor de betrokkene zelf kan het van belang zijn om als verdachte te worden aangemerkt, omdat dit zijn positie en de daarbij behorende rechten markeert. Betrokkene is een verdachte met een bijzondere positie, aangezien hij buiten zijn wil in een situatie is gebracht waarin hij geweld heeft moeten gebruiken. Zoals in de aanwijzing is toegelicht, kan de voor betrokkene onaangename ervaring om als verdachte te worden aangemerkt voor een groot deel worden weggenomen door goede voorlichting en een zorgvuldige behandeling van het onderzoek.
Als een persoon slachtoffer is van een strafbaar feit zonder bijvoorbeeld zelf geweld te hebben gebruikt, dient hij inderdaad niet als verdachte te boek te staan.
Verder verwijs ik naar het antwoord op vraag 4.

Vraag 1

Kent u het bericht «Moskeeën Amsterdam vrezen aanslagen»1 en de eerdere schriftelijke vragen en het spoeddebat geweldsincidenten tegen religieuze gebouwen?2

Ja.

Vraag 2

Wat hebt u, mede in het licht van het feit dat in het regeerakkoord expliciet is opgenomen dat gewelddadige misdrijven met een discriminatoire achtergrond of motief zwaarder dienen te worden gestraft, sinds het spoeddebat van 4 november 2010 concreet ondernomen om bedreigingen tegen religieuze gebouwen tegen te gaan?

Geweldadige misdrijven met een discriminatoire achtergrond zijn onacceptabel. Ik heb u in het debat van 4 november jongstleden toegezegd om in de eerste helft van 2011 een brief te zenden over het actieprogramma aanpak discriminatie. Ik ga niet op onderdelen vooruitlopen.

Vraag 3

Wat is er sinds het spoeddebat van 4 november 2010 concreet door u gedaan naar aanleiding van uw toezegging om de registratie, de monitoring en het zichtbaar maken van incidenten te verbeteren? Wat hebt u concreet gedaan met u toezegging om de aangiftebereidheid te verbeteren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat is uw mening over het feit dat gebruikers van moskeeën en synagogen zich kennelijk zo bedreigd voelen dat zij zich genoodzaakt voelen deze gebedshuizen zelf te gaan beveiligen?

Zoals ik in het debat heb aangegeven vind ik het onacceptabel dat mensen bedreigd worden. Er is bij de gemeente overigens geen moskee bekend waar wacht wordt gelopen. Ook is er in november of december 2010 geen aangifte van bedreiging gedaan door een moskee in Amsterdam.

Vraag 5

Bent u nog steeds van mening dat een ieder verantwoordelijk is voor de eigen veiligheid behalve als hij/zij dat niet meer aankan en dat dan de overheid moet optreden?3 Zo ja, deelt u dan de mening dat synagogen en moskeeën meer dan tot nu toe het geval was, de steun van de overheid behoeven? Hoe gaat u hieraan gevolg geven? Zo nee, waarom niet?

Ik zie geen aanleiding om het uitgangspunt van het Stelsel bewaken en beveiligen dat een ieder en de organisatie(s) waartoe hij of zij behoort in eerste instantie zelf verantwoordelijk is voor de eigen veiligheid, te wijzigen. De lokale overheid houdt de situatie in de gaten en daar waar nodig, worden door de overheid aanvullende beveiligingsmaatregelen getroffen.
Uitgangspunt is dat het geweldsmonopolie bij de overheid berust en alleen het leger, de politie en buitengewoon opsporingsambtenaren onder bepaalde voorwaarden wapens mogen gebruiken. Particuliere beveiligers zijn niet bevoegd om bij het verrichten van hun werkzaamheden wapens te dragen.

Vraag 6

Dragen particuliere beveiligers wapens bij de beveiliging van synagogen en moskeeën? Zo ja, om welke soort wapens gaat het en wat is uw mening daarover?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u zich voorstellen dat, ondanks dat het verboden is, mensen de neiging kunnen hebben om zichzelf te bewapenen als ze menen dat de overheid hen onvoldoende bescherming biedt? Zo ja, hoe gaat u ervoor zorgen dat gebruikers van moskeeën en synagogen zich weer voldoende beschermd voelen door de overheid? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Gaat u overleg voeren met de besturen van de betreffende gebedshuizen over hun beveiliging om te garanderen dat het gebruik van wapens blijft voorbehouden aan de politie? Zo ja, op welke termijn gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «Meer macht bepleit voor particuliere beveiligers»1 en «Kamer tegen kweken van pseudo-agenten»?2

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de branche voor particuliere beveiligers in gesprek is met het ministerie voor Veiligheid en Justitie? Zo ja, wat is de inhoud van dat gesprek geweest?

De Vereniging van particuliere beveiligingsorganisaties (Vpb) heeft regelmatig contact met het ministerie van Veiligheid en Jusititie. Gesproken wordt onder meer over het vergroten van de inzet van particuliere beveiligingsorganisaties in het publieke domein. Ook worden gezamenlijk de mogelijkheden verkend om meer informatie te delen om de effectiviteit van de publiek-private samenwerking te versterken. Het toezicht op particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus is eveneens onderwerp van gesprek. Bij de contacten met het ministerie is in algemene zin gesproken over de wens van de Vpb om meer informatiedeling. Daarbij is evenwel geen concreet verzoek gedaan om rechtstreekse gegevensverstrekking uit het kentekenregister voor de particuliere beveiligingssector mogelijk te maken.
Particuliere beveiligers hebben dezelfde bevoegdheden als gewone burgers. Bij ontdekking van een misdrijf op heterdaad zijn zij net als een ieder bevoegd tot aanhouding van de betrokken persoon en mogen zij hem vasthouden tot hij kan worden overgedragen aan de politie.
Het geweldsmonopolie en het gebruik van geweldsmiddelen, waaronder handboeien, zijn voorbehouden aan opsporingsambtenaren. Volgens artikel 9, derde lid, van de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus mogen particuliere beveiligers derhalve bij de uitvoering van hun werkzaamheden geen handboeien dragen, tenzij hiervoor toestemming is gegeven door de Minister van Veiligheid en Justitie. Voor het verlenen van deze toestemming wordt als beleidslijn aangehouden dat de noodzaak tot het dragen van handboeien gebleken moet zijn en de bekwaamheid in het aanleggen ervan aanwezig is. Aan particuliere beveiligers is op grond van voormeld artikel geen toestemming tot het dragen van handboeien gegeven. De voorzitter van de Vpb heeft verzocht om een minder restrictieve toepassing van de beleidslijn voor het verlenen van toestemming voor het dragen van handboeien. Met de politie zal worden besproken of daarvoor ruimte bestaat zonder afbreuk te doen aan het uitgangspunt dat het geweldsmonopolie bij de overheid ligt.

Vraag 3

Welke bevoegdheden hebben particuliere beveiligers thans? Om welke uitbreiding van bevoegdheden is verzocht? Is hierbij ook het verzoek gedaan om in het kentekenregister te kunnen kijken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat het geweldmonopolie te allen tijde moet blijven voorbehouden aan de politie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u tevreden over de huidige aanpak van faillissmentsfraude? Vindt u de pakkans hoog genoeg? Voldoet de samenwerking tussen de diverse actoren (politie, openbaar ministerie, belastingdienst, curatoren en Kamer van Koophandel) naar uw mening? Kunt u uw antwoord toelichten?

De afgelopen jaren is de aanpak van faillissementsfraude verbeterd, onder andere door de opbouw van expertise bij het Openbaar Ministerie (OM) en in de afstemming tussen OM en de curatoren. Verdere verbetering is mogelijk en nodig, onder andere op het punt van de pakkans en de samenwerking tussen alle betrokken organisaties. Daarbij is het van belang te beseffen dat faillissementsfraude een typisch ketenprobleem is, dat alleen adequaat kan worden aangepakt als alle betrokken partijen samenwerken. Met de programmatische aanpak zijn in dat opzicht bij andere criminaliteitsvormen positieve ervaringen opgedaan. In het eerste kwartaal van 2011 zullen de direct betrokken actoren (ministerie van Veiligheid en Justitie, Openbaar Ministerie en de Vereniging van insolventierecht-advocaten) met elkaar overleggen om te komen tot een gezamenlijke strategie. Dit maakt onderdeel uit van de brede aanpak van het kabinet die gericht is op het versterken van de bestrijding van de criminaliteit die de integriteit van het financieel-economische stelsel ondermijnt, de aanpak van fraude en witwassen en het afnemen van crimineel vermogen. Voor deze aanpak zijn in het regeerakkoord ook gelden vrijgemaakt.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het artikel «Nederland is eldorado voor fraudeurs»?1 Hoe kan het dat de «beroepsoplichters die op grote schaal BV's leegplukken» niet tegen de lamp lopen?

Ik onderschrijf deze stelling niet. Ik ben van mening dat misbruik van rechtspersonen wel degelijk in een aantal gevallen met succes wordt bestreden en aangepakt. In dat verband is relevant om te vermelden dat de fiscus een speciaal team heeft geformeerd dat faillissementsfraude door dergelijke opkopers moet aanpakken. Daarnaast is van belang dat door de fiscus en door curatoren de bestuurders van rechtspersonen zowel fiscaal als civielrechtelijk aansprakelijk worden gesteld in verband met het genoemde misbruik.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat BV-fraude jaarlijks 7 000 banen kost en een schadepost oplevert van één tot anderhalf miljard euro? Zo nee, hoe groot is dan volgens de meest recente schattingen de omvang van de jaarlijkse schade die ontstaat door faillissementsfraude?

De genoemde cijfers komen overeen met de bevindingen uit het WODC-onderzoeksrapport «Fraude en misbruik bij faillissement» uit 2005. Het rapport meldt dat indien de in het onderzoek gevonden bedragen worden geëxtrapoleerd naar alle faillissementen van vennootschappen, de totale schade over 2004 circa 1,7 miljard euro bedraagt. Over het aantal betrokken werknemers wordt in het rapport gemeld dat – op basis van extrapolatie – het totale aantal werknemers dat zijn baan verliest bij faillissementen waarin naar alle waarschijnlijkheid sprake is van frauduleus handelen tussen de 7000 en 7500 bedraagt. Ik benadruk overigens dat het hier om schattingen gaat.

Vraag 4

Kunt u eveneens bevestigen dat de pakkans bij faillissmentsfraude uiterst gering is, dat slechts 2,5% van de fraudegevallen leidt tot een veroordeling? Zo nee, hoe groot is de pakkans dan wel?

Ik kan dit percentage niet bevestigen. Ik beschik slechts over bevindingen op enkele deelgebieden en over schattingen die een indruk geven van de omvang van faillissementsfraude in Nederland, en daaraan gerelateerde percentages zoals het aantal daders en de pakkans. Deze cijfers zijn evenwel te onbetrouwbaar en gefragmenteerd om een percentage pakkans voor faillissementsfraude op te kunnen baseren.

Vraag 5

Herinnert u zich de antwoorden op mijn eerdere vragen over faillissementsfraude?2 Bent u nog steeds van mening dat de bestrijding van faillissementsfraude geen afzonderlijke prioriteit behoeft?

Ik verwijs u hiervoor naar mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 6

Waarom verwijst u in antwoord op mijn vraag waarom er nog steeds geen oplossing is voor het feit dat de faillissementsboedel vaak ontoereikend is om de curator uit te betalen, naar de garantstellingsregeling curatoren,2 waarvan bekend is dat deze in de praktijk nauwelijks werkt? Welke maatregelen gaat u nemen om dit knelpunt op te lossen zodat curatoren meer mogelijkheden krijgen vermoedens van onregelmatigheden nader uitzoeken?

Ik onderschrijf niet de stelling dat de garantstellingsregeling voor curatoren nauwelijks werkt. Het gebruik van deze regeling vertoont vanaf 2005 een stijgende lijn en stabiliseert daarna tot ieder jaar net boven de 100 nieuwe aanvragen. Dit gebruik van de regeling geeft mij geen aanleiding veranderingen aan te brengen.

Vraag 7

Welke maatregelen gaat u nemen om te bevorderen dat curatoren eerder aangifte doen bij de politie bij vermoedens van onregelmatigheden bij faillissement?

Sinds 2009 bestaat voor curatoren een vergoedingsregeling voor de kosten die worden gemaakt bij het doen van aangifte wegens faillissementsfraude. Hiermee is een belangrijke belemmering voor het doen van aangifte weggenomen. Ik zie hiernaast twee mogelijkheden om het doen van aangifte verder te bevorderen. Ten eerste zou het Openbaar Ministerie curatoren die aangifte hebben gedaan consequenter en uitgebreider kunnen informeren over wat er met hun aangifte wordt gedaan. Ten tweede kan de rechter-commissaris die toezicht houdt op een curator hem aansporen tot het doen van aangifte indien de aangetroffen omstandigheden daar aanleiding toe geven. Beide mogelijkheden zal ik ter sprake brengen in het overleg over de nieuwe gezamenlijke strategie waaraan ik refereerde in antwoord op vraag 1.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de Kamer van Koophandel een grotere rol zou kunnen spelen bij het signaleren van fraude met BV's? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dat bevorderen?

Ik onderschrijf het cruciale belang van de informatie die bekend is bij de Kamers van Koophandel voor het signaleren van de genoemde malafide praktijken. Dit is ook de reden voor het project Herziening toezicht rechtspersonen (HTR), dat zich thans in een afrondende fase bevindt. Met het programma HTR wordt een systematiek opgezet waarmee JustID automatisch het Handelsregister van de Kamer van Koophandel kan screenen op signalen van fraude. Het doorgeven van signalen aan justitie wordt daarmee niet meer afhankelijk van de oplettendheid van een medewerker van de Kamer van Koophandel.
De invoering van HTR gaat gepaard met flankerende maatregelen. Het strafrechtelijk bestuursverbod is inmiddels ingevoerd (Staatsblad 2009, nr. 245), en het wetsvoorstel voor het civielrechtelijk bestuursverbod is in voorbereiding. Met een dergelijk civielrechtelijk bestuursverbod kan het misbruik op korte termijn worden gestopt, terwijl een strafrechtelijk bestuursverbod pas effectief wordt als het strafproces is afgerond. Met deze verboden wordt het mogelijk om personen die misbruik hebben gemaakt van rechtspersonen (zoals faillissementsfraudeurs) voor een bepaalde periode de toegang te ontzeggen tot bestuursfuncties. Dit betreft zowel formele als feitelijke bestuursfuncties. Het houdt tevens in dat bestaande bestuursfuncties kunnen worden beëindigd.

Vraag 9

Wat vindt u van het voorstel om de Kamer van Koophandel meer bevoegdheden te geven om signalen van fraude, malafide doorstarters, notoire BV-opkopers en andere verdachte handelingen door te mogen geven aan justitie? Bent u bereid te onderzoeken welke maatregelen genomen zouden kunnen worden deze mogelijkheden uit te breiden en de Kamer hierover zo spoedig mogelijk te berichten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Schrikbewind in De Koepel»?1 Hebben deze signalen over onrust in de penitentiaire inrichting in Breda, locatie De Boschpoort, u reeds bereikt?

Vraag 2

Wat is er volgens u aan de hand in deze penitentiaire inrichting? Is het waar dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) heeft laten weten dat er in De Boschpoort hooguit sprake is van «spanningen die te maken hebben met de reorganisatie van het gevangeniswezen»? Hoe zit dit precies? Kunt u toelichten waar deze spanningen vandaan komen?

Vraag 3

Hoe hoog is het ziekteverzuim in de penitentiaire inrichting in Breda? Hoe hoog is het gemiddelde ziekteverzuim bij DJI?

Vraag 4

Is het waar dat in het jaar 2010 vier gedetineerden een einde hebben gemaakt aan hun leven? Deelt u de mening dat dit opvallend veel is in één penitentiaire inrichting? Hoeveel suïcides hebben er in alle penitentiaire inrichtingen plaatsgevonden in het jaar 2009 en in het jaar 2010?

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het feit dat het aantal klachten dat door gedetineerden is ingediend nagenoeg is verdubbeld? Kunt u toelichten hoe dit komt? Zo nee, bent u bereid dit na te gaan?

Vraag 6

Kunt u het tijdspad voor de invoering van het programma «Modernisering Gevangeniswezen» toelichten? Wat bedoelde u met uw opmerking in het algemeen overleg op 8 december 2010 dat de vestigingsdirecteuren nu aan zet zijn voor de implementatie van de plannen per inrichting? Hoe ver strekt nu de vrijheid voor de vestigingsdirecteuren zelf te bepalen op welke wijze en wanneer bijvoorbeeld het nieuwe dagprogramma wordt ingevoerd?

Vraag 7

Bent u bereid zorgvuldig en structureel te blijven overleggen met het personeel over de reorganisaties in het gevangeniswezen?

Vraag 8

Ziet u aanleiding een onderzoek in te stellen naar de onrust in de penitentiaire inrichting in Breda? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Klopt de strekking van het bericht «Opstelten wil gangen van automobilisten vastleggen»?1

Er wordt momenteel een wetsvoorstel voorbereid dat het mogelijk maakt om ten behoeve van de opsporing van strafbare feiten gedurende een beperkte periode kentekengegevens te bewaren die zijn verkregen door gebruik van Automatic Number Plate Recognition (ANPR). In het aangehaalde artikel worden conclusies getrokken die ik niet deel. De belangen van enerzijds de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en anderzijds de opsporing van strafbare feiten kunnen – mits voorzien wordt in een goede regeling – beiden worden gediend. Met goede waarborgen – bijvoorbeeld wat betreft het gebruik van gegevens – kan de persoonlijke levenssfeer voldoende worden beschermd. Dit hoeft niet ten koste te gaan van de effectiviteit van ANPR als opsporingsinstrument. Dergelijke waarborgen zullen bij de nieuwe regelgeving worden betrokken.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de constatering dat u te gemakkelijk omspringt met het opslaan van gegevens van onschuldige burgers?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe vaak worden er fouten gemaakt bij het opslaan van kentekengegevens? Wat zijn hier de consequenties van?

De kans op fouten bij de opslag is minimaal. In de praktijk komt het soms voor dat bij het omzetten van het kenteken op de foto een letter of cijfer in het kenteken door vervuiling van de kentekenplaat niet juist wordt weergegeven in tekst. In geval van een hit vindt daarom, voordat de politie tot actie overgaat, aan de hand van de gemaakte foto een visuele controle plaats op de juiste omzetting van het kenteken naar computerschrift. Indien deze omzetting onjuist is gebleken is geen sprake van een hit en gaat de politie niet tot actie over. De betreffende gegevensset wordt daarop verwijderd.

Vraag 4

Wanneer gaat u de Kamer informeren over de details van uw voorstel? Kan de Kamer van u verwachten dat u haar informeert wat de feitelijke consequenties van uw voorstel zullen zijn, zoals het aantal kentekens dat wordt opgeslagen? Gebaseerd op de huidige situatie, wat is het te verwachten aantal hits en no-hits? Op welke trajecten gaan kentekens geregistreerd worden?

Het wetsvoorstel zal in januari 2011 in consultatie worden gegeven. Het streven is erop gericht het wetsvoorstel in maart of april 2011 ter advisering aan de Raad van State voor te leggen. Naar verwachting kan het wetsvoorstel voor de zomer bij de Tweede Kamer worden ingediend. De verschillende aspecten die van belang zijn voor de beoordeling van het wetsvoorstel – zoals punten die in de gestelde vragen worden genoemd – zullen hierbij aan de orde komen.
Omdat de aantallen kentekens en de aantallen hits en no-hits fluctueren, afhankelijk van bijvoorbeeld tijdstip en locatie, zijn deze aantallen niet precies aan te geven. Bij behandeling van het wetsvoorstel zullen wij u verder informeren over verwachtingen omtrent het aantal hits en no-hits en over de trajecten waar al dan niet kentekens geregistreerd gaan worden.

Vraag 5

Wat is uw reactie op de mogelijkheid van het lekken van een dergelijke databank?

De technische beveiliging van de databank voor passagegegevens zal voldoen aan de binnen de politie geldende eisen zoals deze ook gelden voor bijvoorbeeld het Geautomatiseerd Opsporingsregister (OPS) en het Herkenningsdienstsysteem (HKS). Daarnaast is toegang tot de gegevens geprotocolleerd en voorbehouden aan die medewerkers die hiervoor zijn geautoriseerd. Van elke toegang tot de gegevens zal worden gelogd welke gegevens zijn bevraagd, wat hiertoe de aanleiding was en door wie de bevraging is uitgevoerd. De politie neemt dus afdoende maatregelen om onbevoegd gebruik van opgeslagen gegevens te voorkomen.

Vraag 6

Wat is uw reactie op de in het artikel genoemde mogelijkheid dat deze databanken interessant kunnen zijn voor hackers, met name in het licht van de recent gebleken kwetsbaarheid van door de overheid opgeslagen gegevens zoals de casus WikiLeaks duidelijk heeft gemaakt?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Hoe verhoudt uw voorstel zich tot de eerdere kritiek van het College bescherming persoonsgegevens (Cpb) dat door het niet direct vernietigen van no-hits iedere automobilist die over een traject rijdt waar de politie automatische kentekenherkenning toepast als potentiële verdachte in de politiebestanden terecht komt en dat dit in strijd is met de wet en een onrechtmatige inbreuk is op de persoonlijke levenssfeer van de automobilist, alsook de conformering van het vorige kabinet aan de bevindingen van het Cbp?2

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Hoe verhoudt uw voorstel zich tot de in het rapport van de commissie Brouwer-Korf, «Gewoon doen, beschermen van veiligheid en persoonlijke levenssfeer» genoemde criterium voor de afweging tussen veiligheid en privacy om het werken met persoonsgegevens tot het noodzakelijke minimum beperken?3

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 9

Hoe verhoudt uw voorstel zich tot de in het Regeerakkoord uitgesproken doelstelling om voorgenomen maatregelen inzake opslag, koppeling en verwerking van persoonsgegevens zoveel mogelijk te voorzien van een horizonbepaling en bij de voorbereiding nadrukkelijk te toetsen aan effectiviteit?4

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 10

Wat is de stand van zaken betreffende de in het regeerakkoord aangekondigde meldplicht voor alle diensten van de informatiemaatschappij, waaronder de overheid, in geval van verlies, diefstal of misbruik van persoonsgegevens waarbij alle datalekken worden gemeld aan de nationale toezichthouder die boetes kan opleggen indien de meldplicht niet wordt nageleefd? Deelt u de mening dat deze meldplicht eerst uitgewerkt moet worden, voordat de overheid een nieuwe database met persoonsgegevens gaat inrichten?4

Ik streef ernaar om in het wetsvoorstel een meldplicht, als in het regeerakkoord aangekondigd, op te nemen. Ik ben niet van mening dat ontwerp en inrichting van nieuwe gegevensverzamelingen bij de overheid principieel zou moeten worden opgeschort tot de regeling van de meldplicht in de wet is opgenomen. Wanneer er een noodzaak tot een nieuwe gegevensverzameling bestaat, zal die moeten worden gestart. Ik breng daarbij in herinnering dat de geldende Wet bescherming persoonsgegevens reeds thans een beveiligingsverplichting bevat die zonodig met een dwangsom kan worden gehandhaafd. Ook kunnen dwingende eisen van Europees recht ten grondslag liggen aan de inrichting van een nieuwe gegevensverzameling voordat de meldplicht definitief is geregeld. Inrichting van nieuwe gegevensverzamelingen zal, met inachtneming van de uitgangspunten die het regeerakkoord daarover geeft, van geval tot geval moeten worden bezien.

Vraag 11

Hoe verhoudt uw ambitie om het wetsvoorstel nog dit kalenderjaar in te dienen zich tot het feit dat de onderzoeksresultaten van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) over het meer en beter inzetten van technische toepassingen ten behoeve van opsporing dat in medio 2011 verwacht wordt? Deelt u de mening dat deze resultaten afgewacht moeten worden voordat u met een wetsvoorstel kunt komen?

In het wetsvoorstel dat wordt voorbereid zal een onderbouwing worden opgenomen van het belang van het vastleggen en bewaren van kentekengegevens voor de opsporing van strafbare feiten. Het WODC onderzoek zal naar ik verwacht aanvullende relevante informatie opleveren die bovendien kan worden betrokken bij de implementatie van de wettelijke regeling en het in de praktijk verder ontwikkelen van deze vorm van ANPR. Daarnaast zal het WODC naar verwachting aangrijpingspunten opleveren voor de beoordeling van de praktische toepassing van ANPR op basis van de nieuwe wettelijke voorziening.

Vraag 12

Hoe verhouden uw plannen zich tot de studie van het Rathenau instituut, waarin geconcludeerd wordt «dat het toenemend gebruik van databases in onze gedigitaliseerde samenleving niet zonder risico’s is en dat we lessen moeten trekken uit de ervaringen die daarmee tot nu toe zijn opgedaan.»?5 Welke lessen trekt u uit de ervaringen die de Nederlandse overheid tot nu toe heeft met de opslag van gegevens in databases? Welke lessen trekt u uit de recente kwetsbaarheid van de bescherming van gegevens door de overheid, zoals deze is gebleken uit de casus WikiLeaks?

Ik deel de conclusie van het Rathenau instituut dat het gebruik van databanken niet zonder risico’s is. De lessen die het Rathenau instituut trekt voor een doordacht ontwerp van databanken, zoals adequate bescherming van de gegevens, inzage- en correctierechten voor burgers en helder omschreven verzameldoelen en doelbinding zijn grotendeels ook wettelijk vastgelegd in bijvoorbeeld de Wet Bescherming Persoonsgegevens en de Wet politiegegevens. Ook bij het verzamelen en verwerken van kentekengegevens zullen deze wettelijke vereisten in acht worden genomen. Ik ben mij ervan bewust dat het verzamelen van veel informatie in databanken het risico van datalekken met zich mee brengt. Om datalekken tegen te gaan is in het regeerakkoord opgenomen dat het kabinet met een voorstel komt voor een meldplicht bij datalekken. Zie daaromtrent het antwoord op vraag 10.

Vraag 1

Klopt het dat het kabinet «een nationale politie vormt onder verantwoordelijkheid van de minister die belast is met de zorg voor veiligheid»?1

Ja.

Vraag 2

Wat wordt met de vorming van een nationale politie bereikt?

Zoals ik heb aangegeven in mijn brief aan uw Kamer d.d. 14 december jl. 2 moet nationale politie leiden tot meer ruimte voor de professional, minder bureaucratie, minder bestuurlijke drukte, een veiliger leefomgeving en een effectievere opsporing. Daarnaast zal nationale politie moeten leiden tot een efficiëntere politieorganisatie.

Vraag 3

Welke meetbare indicatoren worden gehanteerd voor het behalen van dit resultaat?

Bij de uitwerking van de vorming van de nationale politie zal ik waar mogelijk meetbare indicatoren voor deze resultaten benoemen. Voor de te behalen resultaten ten aanzien van de reductie van bureaucratie en overhead verwijs ik naar mijn brief d.d. 14 december jl.

Vraag 4

Per wanneer zal de vorming van een nationale politie zijn voltooid?

Het tempo van de vorming van de nationale politie en de te zetten tussenstappen worden allereerst bepaald door het proces om nationale politie wettelijk te regelen via een wijziging van het eerder bij de Kamer ingediende wetsvoorstel voor vaststelling van een nieuwe politiewet (30 880). Wel wil ik binnen de kaders van de huidige Politiewet 1993 al zoveel mogelijk stappen maken richting nationale politie. Zoals ik heb aangekondigd in mijn brief d.d. 14 december jl. wil ik over de te nemen stappen afspraken maken met de korpsbeheerders. Uiteraard staat voorop dat geen onomkeerbare stappen worden gezet totdat de wetswijziging formeel van kracht is.

Vraag 5

Wat zijn de tussendoelen op 31 december in 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Wat gaat het kabinet doen om de vorming van een nationale politie te realiseren?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Wanneer start het kabinet met de voorbereidingen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Welke instrumenten en middelen zijn er beschikbaar om de vorming van een nationale politie te realiseren?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 9

Op welke manier en wanneer gaat het kabinet jaarlijks verantwoording afleggen?

Via het jaarverslag van het ministerie van Veiligheid en Justitie zal ik uw Kamer informeren over de bereikte resultaten ten aanzien van de vorming van de nationale politie.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nederlandse hoofdrol op radicale site»?1

Ja.

Vraag 2

Loopt er in Nederland en/ of internationaal een opsporingsonderzoek naar de personen achter genoemde organisaties en websites, en wordt de opsporing, de aanhouding en de uitlevering verzocht? Zo ja, kunt u iets vertellen over het aantal betrokken Nederlandse extremisten? Zo nee, waarom niet?

Ik kan in het belang van de opsporing geen mededelingen doen over eventueel lopende strafrechtelijke onderzoeken of over het aantal betrokkenen. Ik kan wel melden dat bij de strafrechtelijke bestrijding van nationale en internationale georganiseerde criminaliteit en terrorisme ook internet nauwlettend wordt gevolgd. In de opsporing van georganiseerde criminaliteit en terrorisme wordt frequent samengewerkt met buitenlandse partners. Indien onze partners in het buitenland binnen strafrechtelijke onderzoeken relevante informatie aantreffen dan wordt deze met ons gedeeld en vice versa.

Vraag 3

Bent u voornemens na aanhouding en vervolging, indien mogelijk, over te gaan tot denaturaliseren en uitzetting van deze extremisten? Zo nee waarom niet?

Intrekking van de Nederlandse nationaliteit wegens een strafrechtelijke veroordeling is sinds 1 oktober 2010 mogelijk, indien het gaat om een persoon die na de verkrijging van het Nederlanderschap wordt veroordeeld voor bepaalde zeer ernstige tegen de Staat of de menselijkheid gerichte misdrijven, en indien daardoor geen staatloosheid ontstaat. Op dit moment staan mij onvoldoende gegevens ter beschikking om een oordeel te geven over mogelijke intrekking van het Nederlanderschap en uitzetting in concrete gevallen.

Vraag 4

Klopt het dat genoemde websites en de bij deze sites betrokken personen in toenemende mate vanuit Nederland opereren?

Zie hiervoor het antwoord op de vragen 2 t/m 5, 7 en 8 van de leden Hennis-Plasschaert en Van Nieuwenhuizen (beiden VVD) van uw Kamer, met kenmerk 2010Z19116.

Vraag 5

Is er een toename van het aantal Nederlandse of vanuit Nederland opererende moslimextremisten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat een aantal vervoersbedrijven en Trans Link Systems (TLS) op de vingers is getikt door het College bescherming persoonsgegevens (CBP), onder andere over de onacceptabel lange bewaartermijn van reisgegevens van studenten?1

Ik heb bericht ingewonnen bij het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Het CBP heeft mij laten weten dat zij naar aanleiding van klachten van studenten en vermoedens van overtreding van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) als onafhankelijk toezichthouder handhavend onderzoek heeft gedaan. Hierbij is onderzocht of de drie grote vervoerbedrijven en de kaartuitgever van de OV-chipkaart tot personen herleidbare reisgegevens langer bewaren dan noodzakelijk voor het doel en of de studenten door de NS voldoende zijn geïnformeerd over het in – en uitchecken met hun OV-chipkaart.
De conclusie van het onderzoek is volgens het CBP dat het GVB, de RET en de kaartuitgever TLS in strijd met de wet reisgegevens bewaren. Ook wordt door het CBP geconcludeerd dat NS de studenten niet goed informeert over het in- en uitchecken met een studenten OV-chipkaart. De onderzoeksbevindingen zijn op 9 december 2010 openbaar gemaakt. Hiermee is de onderzoeksfase afgesloten. De procedure is dus daarmee niet afgerond; het CBP geeft aan dat zij nog moet besluiten over handhavende maatregelen. Er is sprake van een lopende procedure bij een onafhankelijke toezichthouder. Ik wacht de uitkomst daarvan af, maar zal dit uiteraard nauwlettend volgen.

Vraag 2

Deelt u het harde oordeel dat het CBP velt over deze vier bedrijven? Kunt u uw antwoord duidelijk toelichten?

Er is sprake is van een lopende procedure bij een onafhankelijke toezichthouder die overtredingen van de Wbp heeft geconstateerd. Zoals ik in het antwoord op vraag 1 heb aangegeven, wacht ik eerst de uitkomst van die procedure af.

Vraag 3

Bent u het eens met de conclusie van het CBP dat de Nederlandse Spoorwegen (NS) te weinig doet om studenten te informeren dat zij niet verplicht zijn om met hun OV-Studentenchipkaart in- en uit te checken? Acht u het wenselijk dat de NS dit alsnog goed gaat organiseren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid hierover als 100% aandeelhouder van de NS met de NS in gesprek te gaan, waarbij u duidelijk maakt dat de voorlichting naar studenten over het in- en uitchecken met de OV-studentenchipkaart aanzienlijk verbeterd moet worden? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wie draait er op voor eventuele sancties zoals het CBP heeft aangekondigd? Bent u het eens met de conclusie dat een eventuele sanctie ervoor zorgt dat er (bovenop uw aangekondigde forse bezuinigingen) nog minder geld zal overblijven voor goed openbaar vervoer of zal leiden tot een extra verhoging van de tarieven? Deelt u de mening dat bij een eventuele prijsverhoging de reiziger dus eigenlijk twee keer wordt benadeeld en dat dit volstrekt onwenselijk is?

Vervoersbedrijven of TLS draaien op voor eventuele geldelijke sancties.
Eventuele geldelijke sancties hebben echter geen invloed op de prijs van de treinkaartjes. De bestedingen aan het openbaar vervoer zijn bepaald bij de aanbestedingen van het openbaar vervoer en verder vastgelegd in of op grond van de concessie- of subsidievoorwaarden.
De verantwoordelijkheid voor de tarieven van het regionale OV ligt bij de decentrale overheden.
Voor NS zijn de afspraken over een maximale tariefsverhoging voor de beschermde kaartsoorten vastgelegd in de vervoersconcessie. NS mag alleen de jaarlijkse inflatie en de gebruiksvergoedingstijging doorberekenen aan haar reizigers.

Vraag 5

Bent u bereid de betreffende vervoersbedrijven aan te spreken op de door het CBP vastgestelde overtredingen om te voorkomen dat het opleggen van sancties noodzakelijk zal zijn? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Er loopt een procedure bij een onafhankelijk toezichthouder, waarvan ik de uitkomst eerst afwacht.

Vraag 1

Klopt het dat het kabinet «de operationele sterkte van de politie uitbreidt met 3 000 agenten waaronder 500 animal cops»?1

Voor de beantwoording van deze vragen verwijs ik kortheidshalve naar mijn brief aan de Tweede Kamer van 14 december 2010 (TK 29 628, nr. 231) en de bijbehorende bijlage 1 en 2.

Vraag 2

Wat is de operationele sterkte van de politie (nulmeting) per 1 januari 2011? Wat is de precieze definitie die hiervoor wordt gebruikt?

De operationele sterkte per 1 januari 2011 is op dit moment nog niet bekend. Deze zal ik u melden in de jaarlijkse sterktebrief in juni en in de kerngegevens behorende bij het Jaarverslag Nederlandse politie dat u ieder jaar in het voorjaar wordt toegezonden. Voor de precieze definitie verwijs ik u naar mijn brief aan de Tweede Kamer van 14 december 2010 (TK 29 628, nr. 231) en de bijbehorende bijlage 1 en 2.

Vraag 3

Is de doelstelling van 3 000 extra agenten voor 2015?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Welke effect- en prestatie-indicatoren worden gebruikt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Wat zijn de tussendoelen op 31 december in 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Wat gaat het kabinet doen om deze uitbreiding met 3 000 agenten te realiseren?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Is de gereserveerde 370 miljoen euro, afgezet tegen het reeds bestaande te kort van 260 miljoen en de eerdere bezuinigingstaakstelling van 190 miljoen, voldoende om de beoogde doelstelling van 3 000 extra agenten te halen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 8

Op welke manier en wanneer gaat het kabinet jaarlijks verantwoording afleggen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Kent u het bericht «jihadwebsite in de lucht gehouden door Nederlandse moslimextremisten»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat Nederlandse moslimextremisten de website niet alleen vullen met Engelse – en Nederlandse haatteksten maar hiervoor ook de computerservers in Amsterdam gebruiken?

Vraag 3

Is het waar dat de Nederlandse moslimextremisten achter Al Ansar eerder de drijvende krachten waren achter de verdwenen Nederlandse extremistische website Thabaat?

Vraag 4

Is het waar dat de Nederlandse moslimextremisten achter Al Ansar vroeger nauwe banden hadden met de Hofstadgroep?

Vraag 5

Is het waar dat de website niet alleen wordt gefaciliteerd door Nederlanders maar ook wordt gefinancierd vanuit Nederland?

Vraag 6

Is het waar dat inlichtingendiensten in teksten van de drie laatste uitgaven van het jihadmagazine «Inspire» aanwijzingen zien dat Nederlanders medeverantwoordelijk zijn voor de samenstelling van «Inspire»?

Ik beschik niet over aanwijzingen dat Nederlanders medeverantwoordelijk zouden zijn voor de samenstelling van «Inspire».

Vraag 7

Is het waar dat op de jihadwebsite reclame wordt gemaakt voor een nieuwe Nederlandse jihadwebsite «discoverjihaad.wordpress.com» alwaar de gewapende strijd wordt verheerlijkt?

Vraag 8

Is het waar dat er op 1 december jl. een bericht is verschenen waarin Westerse moslims worden opgeroepen zich te wapenen met kalashnikovs, handgranaten en dragunovs, en met (ondermeer) de tekst: «De nieuwe generatie van jihaad is dorstig, wij willen bloed drinken. De beste verdediging is om de eerste te zijn die aanvalt»?

Vraag 9

Deelt u de mening dat dit, indien de berichtgeving waar is, volstrekt onacceptabel is?

Zowel de website Ansar Al Mujahideen als de website discoverjihaad.wordpress.com zijn korte tijd actief geweest. Dat is thans niet meer het geval.

Vraag 10

Bent u bereid per direct actie te ondernemen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te nemen? Wanneer? Bent u bereid de Kamer hierover tot in detail te informeren (al dan niet op vertrouwelijke basis)?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 1

Klopt het bericht dat u heeft overwogen om kinderpornografie op internet te blokkeren door middel van Deep Packet Inspection (DPI)?1 Overweegt u nog steeds DPI op dit of een ander gebied in te zetten? Kunt u dat toelichten?

In het bericht waaraan in de vraag wordt gerefereerd, wordt ten onrechte gesuggereerd dat ik de inzet van DPI overweeg. Tijdens het Algemeen Overleg kinderporno met uw Kamer op 2 december 2010 heeft de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, die mij in dat overleg heeft vervangen, naar aanleiding van de vraag van een van de leden van uw kamer hoe ik aankijk tegen het gebruik van DPI voor de opsporing van kinderporno, geantwoord dat deze technologie wordt onderzocht en dat ik daar in mijn eerstvolgende voortgangsbrief (planning: medio februari 2011) op terug zal komen. Ik heb er derhalve geen inhoudelijk standpunt over ingenomen. In deze brief zal ik – voor zover relevant – ook ingaan op de effectiviteit, doelmatigheid en proportionaliteit van deze technologie.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het permanent aftappen en inhoudelijk controleren op kinderporno van al het internetgebruik van alle Nederlanders niet effectief, niet doelmatig en niet proportioneel is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het beter is het budget voor het filteren van internet aan te wenden om de capaciteit uit te breiden van politie, Openbaar Ministerie en/of het Meldpunt Kinderporno, zodat kindermisbruik sneller en effectiever kan worden opgespoord, gestopt en vervolgd?

De in de vraag gelegde relatie tussen het budget voor het filteren en blokkeren van websites en het budget voor de opsporing en vervolging van kinderporno is er niet. Het eerste is privaat geld, het tweede publiek geld.

Vraag 1

Bent u bekend met het fenomeen «device fingerprinting»?1

Ik ben bekend met de fenomenen «device fingerprinting» en «behavioural advertising». Internetten kan tot gevolg hebben dat bedrijven dit internetgebruik waarnemen, gegevens verzamelen, daar conclusies aan verbinden en vervolgens gebruik maken van die informatie. Zo lang bedrijven hierbij handelen in overeenstemming met de wet, acht ik dit niet onwenselijk. Ik verwijs verder naar het antwoord op vraag 3.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van de extreme wens van internetbedrijven om het internetgedrag van internetgebruikers te bestuderen, ondermeer door ook de karakteristieken van de door hen gebruikte apparatuur te analyseren teneinde gericht advertenties op hen los te kunnen laten?2 Acht u dit wenselijk?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is de Nederlandse burger wettelijk gezien voldoende beschermd tegen dit soort praktijken? Wordt er door het Goverment Computer Emergency Respons Team (GOVCERT) van de Nederlandse overheid en het College Bescherming Persoonsgegevens onderzoek gedaan naar dit soort praktijken en de gevolgen ervan voor de privacy? Zo nee, bent u bereid dit te initiëren?

Ik ben van mening dat de Nederlandse burger wettelijk gezien voldoende beschermd is tegen bedrijven die gericht adverteren tijdens internetgebruik. Daarbij is het volgende van belang.
Bij device fingerprinting is sprake van het waarnemen en verzamelen van gegevens van de hardware en software van het soort apparatuur, zoals een computer of mobiele telefoon, waarmee gebruik wordt gemaakt van internet. Een bedrijf kan de door middel van device fingerprinting verzamelde gegevens gebruiken om op het moment dat het betreffende apparaat verbonden is met internet en bepaalde websites bezoekt, gerichte advertenties op het scherm te laten verschijnen.
Als hierbij sprake is van het verwerken van persoonsgegevens, is de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) in beginsel van toepassing en heeft de Nederlandse burger de rechten die uit deze wet voortvloeien. In artikel 4, tweede lid, Wbp is vastgelegd dat deze wet ook van toepassing is op partijen die geen vestiging hebben in de Europese Unie, voor zover zij gebruik maken van infrastructuur die zich in Nederland bevindt, tenzij die infrastructuur slechts worden gebruikt voor de doorvoer van persoonsgegevens. Voor relevante ontwikkelingen in Europees verband verwijs ik naar de brief aan uw Kamer van de Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken van 21 december 2010 (Kamerstukken II, 2010–2011, 22 112, nr. 1116).
Aangezien device fingerprinting geengevolgen heeft voor de veiligheid van het internetgebruik of de internetgebruiker, bestaat er voor GOVCERT.NL vanuit zijn taakopdracht geen aanleiding onderzoek te verrichten naar dit verschijnsel.
Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) is een onafhankelijke toezichthouder en doet in beginsel geen uitspraken over lopende of toekomstige onderzoeken. Wel heeft het CBP mij meegedeeld dat het onderwerp «profiling» (het maken van profielen) hoog op zijn agenda staat.

Vraag 4

Kan de Nederlandse burger ergens terecht met klachten wanneer dit soort praktijken vanuit het buitenland in Nederland worden verricht? Zijn of worden hier internationale afspraken over gemaakt c.q. beperkingen aan gesteld?

Ja, als sprake is van gegevensverwerking en de verantwoordelijke voor de gegevensverwerking in Nederland gevestigd is, kan een betrokkene zich wenden tot het CBP. Als de verantwoordelijke in een andere lidstaat van de Europese Unie is gevestigd, is de wetgeving van die andere lidstaat van toepassing. De betrokkene kan zich tot het CBP wenden met het verzoek om zijn klacht door te geleiden naar de relevante toezichthouder in de andere lidstaat.
Op dit moment bestaan op internationaal vlak richtsnoeren van de samenwerkende Europese toezichthouders op privacywetgeving. Deze toezichthouders hebben een opinie over behavioural advertising vastgesteld op 22 juni 2010 (Opinie 2/2010 van de Artikel 29-Werkgroep, www.ec.europa.eu). Deze gaat over de toepasselijkheid van de EU privacyrichtlijn (95/46/EG) en de wijze waarop de toezichthouders deze zullen toepassen. Verder heeft de verantwoordelijke Eurocommissaris aangegeven bij de herziening van de EU privacyrichtlijn aandacht te willen besteden aan profiling en behavioural advertising.

Vraag 5

Denkt u na over online «do not track me» (i.e. volg mij niet) voorzieningen, gelijk aan de «ik wil niet gebeld worden» initiatieven, in het kader van direct marketing campagnes of webtoepassingen die veel verder gaan dan het gebruik van cookies? Bent u bereid de Kamer hierover te informeren?

Nee, gezien mijn toelichting op het fenomeen device fingerprinting in het antwoord op vraag 3 en gezien het feit dat het hierbij gaat om een activiteit die alle landsgrenzen overschrijdt, acht ik een met het «ik wil niet gebeld worden»-initiatief vergelijkbaar register van «opt out»-verklaringen onwerkbaar.

Vraag 6

Vindt u dat bedrijven die het gedrag van internetgebruikers monitoren en hun apparatuur fingerprinten, die gebruikers daarvan op de hoogte dienen te brengen? Zo ja, hoe gaat u dit regelen? Zo nee, waarom niet?

Als sprake is van het verwerken van persoonsgegevens en de Wbp van toepassing is, geldt dat in die wet is geregeld dat de betrokkene (vooraf) geïnformeerd dient te worden over (het doel van) de gegevensverwerking (artikel 33 en 34). Ik verwijs verder naar het antwoord op vraag 4 en de eerdergenoemde brief van de Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken.

Vraag 7

Bent u bereid een analyse te maken van de risico’s en kansen van deze technologie, en deze aan de Kamer te doen toekomen?

Nee, gezien de voorgaande antwoorden zie ik daar geen aanleiding toe.