Vraag 1

Kent u het bericht «Prinses Laurentien hielp kennis aan baan»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw mening over de constructie waarbij een ex-ambtenaar door het ministerie op hetzelfde beleidsterrein wordt ingehuurd als consultant tegen een uurtarief dat drie keer hoger ligt dan een ambtenarensalaris? Deelt u de mening dat dergelijke constructies onwenselijk zijn? Welke regels zijn er op dit moment op landelijk niveau om dergelijke constructies te beperken? Is aanscherping van deze regelgeving volgens u op zijn plaats? Zo ja, welke aanscherpingen overweegt u? Zo nee, waarom niet?

De ex-ambtenaar is niet door het ministerie van OCW ingehuurd, maar door een gesubsidieerde organisatie. De regels van de rijksoverheid voor inhuur van ex-ambtenaren zijn in dit geval dan ook niet aan de orde. Overigens heeft het ministerie van OCW in deze concrete casus bij de organisatie wel aangedrongen op een goede overdracht van kennis en expertise om de continuïteit van het programma te borgen.
Bij een zogenoemde draaideurconstructie – waarvan in het hierboven genoemde geval geen sprake is – gaat het om de situatie dat een voormalig ambtenaar na zijn ontslag vervolgens door het ministerie (of een andere overheidsorganisatie), waaraan hij tot dan toe verbonden was, wordt ingehuurd – via bijvoorbeeld een adviesbureau, of als zelfstandige – om werkzaamheden te verrichten.
In zijn algemeenheid is de draaideurconstructie onwenselijk. Het is niet voor niets dit al in 1999 vanwege mogelijke belangenverstrengeling en inbreuken op de integriteit in een circulaire voor de departementen is vastgelegd. Het gaat dan om de circulaire «Verzoek tot het naleven van het beleid ten aanzien van de draaideurconstructie», kenmerk ad1999/u84410 d.d. 13 sept. 1999.
Letterlijk staan in deze circulaire over de draaideurconstructie de volgende passages: «(...) Zowel intern als extern moet echter elke schijn van belangenverstrengeling worden vermeden. Het kabinet acht de draaideurconstructie een gevaar voor een integer functioneren van de rijksoverheid en voor de beeldvorming van de overheid. (...)»
«(...) Het kabinet is van mening dat voorkomen moet worden, dat ministeries een voormalig ambtenaar na zijn ontslag gedurende een bepaald tijdsbestek op enigerlei wijze inhuren. (...) » «(...) Ten aanzien van de termijn gedurende welke een voormalig ambtenaar geen werkzaamheden voor het voormalig ministerie mag verrichten, acht ik een periode van twee jaar redelijk. (...)»
Er is een uitzondering mogelijk: «(...) Het betreft de situatie dat in het kader van een beëindiging van het dienstverband afspraken worden gemaakt met de (voormalige) ambtenaar om na zijn ontslag gedurende een bepaalde aan te geven tijd, werkzaamheden voor het ministerie te verrichten. In zo’n geval bestaat hiertegen geen bezwaar.»
Er is geen aanleiding om de regels vervat in de circulaire aan te scherpen, ze zijn heel duidelijk.

Vraag 3

Bent u ervan op de hoogte dat bij menig bestuursorgaan, zoals gemeenten en het ministerie van Defensie, voor voormalige bestuurders en medewerkers een verbod geldt om tot twee jaar na het beoefenen van een functie werkzaamheden te verrichten voor hun voormalige werkgever?

Ja.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten kent een handreiking voor een gedragscode voor deze gevallen. Er is overigens geen sprake van een verbod voor twee jaar bij inhuur van ex-medewerkers.
Gemeenten zelf bepalen de inhoud van die gedragscode in overleg met hun gemeenteraden. De richtlijn voor inhuur van ex-personeel verschilt dan ook per gemeente; soms wordt er niets geregeld, soms bestaat er een beperking van één jaar of geldt er een beperking van meerdere jaren.
Bij de defensie wordt de draaideurconstructie voor twee jaar uitgesloten gezien de aanwijzing SG A/872. Hierin wordt het volgende gezegd.
«(...) Inhuren van voormalige werknemers (draaideurconstructie)

Vraag 4

Acht u in navolging hiervan een landelijke beperking van draaideurconstructies wenselijk waarbij voormalige ambtenaren gedurende twee jaar geen werkzaamheden mogen verrichten voor hun voormalige werkgever? Zo ja, op welke wijze gaat u zich inzetten om dit te realiseren? Zo nee, waarom niet?

Een dergelijke beperking bestaat reeds, zie de beantwoording bij vraag 2 en 3.

Vraag 1

Is het waar dat jongeren met een licht verstandelijke beperking die net 18 jaar zijn geworden in sommige situaties vier tot zes maanden geen uitkering krijgen, omdat de aanvraag van de Wajong-uitkering nog in procedure is en gemeenten bijzondere bijstand weigeren, omdat de Wajong-uitkering als voorliggende voorziening zou dienen?1

In de Wajong is geregeld dat het recht op arbeidsondersteuning voor jongeren die in de studieregeling of de werkregeling terecht komen, ontstaat op de dag dat aan de voorwaarden hiervoor wordt voldaan, doch niet eerder dan zestien weken na de dag waarop de aanvraag is ingediend. Jongeren die tot deze groep behoren en kort voor of na hun 18e verjaardag een beroep op de Wajong doen, verkrijgen dus in beginsel niet eerder dan zestien weken na datum aanvraag het recht op Wajong. Deze jongeren hebben echter uitdrukkelijk de mogelijkheid om reeds vier maanden vóór hun 18e verjaardag een Wajong uitkering aan te vragen. De Wajong uitkering gaat dan – mits er aan de voorwaarden voor het recht op uitkering wordt voldaan – in op hun 18e verjaardag.
Ten aanzien van het recht op bijzondere bijstand voor personen van 18, 19 of 20 jaar geldt er in de WWB een specifieke regeling. Genoemde personen hebben alléén recht op bijzondere bijstand voor zover hun noodzakelijke kosten van het bestaan uitgaan boven de toepasselijke algemene bijstandsnorm (thans € 230,91 per maand) én zij voor deze kosten géén beroep kunnen doen op de onderhoudsplicht van hun ouders. Zij worden geacht geen beroep op de onderhoudsplicht van de ouders te kunnen doen, indien de middelen van de ouders daartoe niet toereikend zijn, of dat zij redelijkerwijs hun onderhoudsrecht jegens hun ouders niet te gelde kunnen maken.
Het is vervolgens aan de gemeente om te beoordelen of en zo ja in welke mate jongeren van 18, 19 of 20 jaar die géén beroep op de onderhoudsplicht van hun ouders kunnen doen, in aanmerking komen voor de verlening van bijzondere bijstand. Het is ook aan de gemeente om bij de beoordeling van het recht op individuele bijzondere bijstand de omstandigheid te betrekken dat de betreffende jongere door vier maanden vóór zijn 18e verjaardag een Wajong uitkering aan te vragen, vanaf zijn 18e verjaardag redelijkerwijs had kunnen beschikken over deze uitkering.

Vraag 2

Is het waar dat de Wajong-uitkering als voorliggende voorziening geldt voor jongeren met een licht verstandelijke beperking die net 18 jaar zijn geworden, ook al voldoen zij aan alle criteria om bijzondere bijstand te ontvangen?

Nee, zoals in antwoord op vraag 1 is aangegeven geldt er voor jongeren van 18, 19 of 20 jaar in de WWB een aparte regeling voor de verlening van de bijzondere bijstand. Een Wajong-uitkering geldt daarbij niet als voorliggende voorziening voor het recht op bijzondere bijstand.

Vraag 3

Acht u het wenselijk dat deze jongeren met een licht verstandelijke beperking maandenlang geen inkomen ontvangen en hierdoor grote schulden opbouwen, achterstanden in de premiebetaling krijgen en geen traject ontvangen richting werk of school? Zo ja, waarom? Zo nee, wat gaat u doen om dit te veranderen?

Nee, dat acht ik niet wenselijk, maar het is ook niet nodig dat zo’n situatie ontstaat. Immers zoals in antwoord 1 is aangegeven kunnen deze jongeren zelf door reeds vier maanden vóór de 18e verjaardag een Wajong-uitkering aan te vragen, dit recht daadwerkelijk vanaf hun 18e verjaardag verzilveren.

Vraag 1

Bent u bekend met het item «Vals spel op de huizenveiling»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de uitspraken van de directeur van de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) waarin hij stelt en onderbouwt dat zijn organisatie voortaan geen huizen met een NHG-garantie meer laat veilen op huizenveilingen? Onderschrijft u deze uitspraken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Bij leningen met een NHG staat het WEW borg voor de lening van de geldnemer en geldgever. Indien de koper in betalingsproblemen komt en de woning moet worden verkocht, dan staat het WEW onder een aantal voorwaarden borg voor een eventuele restschuld. De overheid staat vervolgens borg voor het WEW. De opbrengst op de veiling ligt doorgaans 37% onder de onderhandse verkoopwaarde; dit leidt tot verlies bij banken, de woonconsument en het WEW. Het is aan het WEW om een verliesdeclaratie van een financier zo veel mogelijk te beperken. In samenspraak met de financiers blijft het WEW zich inzetten om te voorkomen dat woningen op de veiling terecht komen. Er is ook een wetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en het Burgerlijk Wetboek in voorbereiding. Hiermee wordt het proces rondom de executieveilingen verbeterd, zodat de kring van potentiële kopers wordt uitgebreid en de hoogst mogelijke veilingopbrengst wordt bereikt. Dit voorstel wordt naar verwachting in de zomer van dit jaar bij uw Kamer ingediend.

Vraag 3

Deelt u de mening dat vastgoedhandelaren die beboet zijn door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) vanwege hun gedrag op een huizenveiling(-en) voor een bepaalde periode de toegang tot de huizenveiling moet worden ontzegd? Kunt u antwoord toelichten?

Volgens de Mededingingswet kan door de NMa bij een geconstateerd kartel maximaal een boete van 450 000 euro of, als dat hoger is, 10 % van de omzet, worden opgelegd. Blijkt er daarnaast sprake van strafbare feiten, dan kan het Openbaar Ministerie zo nodig overgaan tot strafvervolging. Bovendien belemmeren de huidige regels de betrokken veilingen niet om individuen in bepaalde gevallen van deelname aan de veiling uit te sluiten. Met genoemde maatregelen zijn voldoende middelen beschikbaar om vastgoedhandelaren die de regels overtreden, te bestraffen.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe volgens u kan worden bevorderd dat huizen die executoriaal verkocht mogen worden, minder snel door de schuldeisers naar de veiling worden gebracht?

Het is in beginsel aan de financier om te bepalen of een woning gedwongen wordt verkocht. De financiers hebben een zorgplicht ten aanzien van hun klanten om de opbrengst zo hoog mogelijk te laten zijn, zodat de restschuld beperkt blijft. Een onderhandse verkoop kan een goed middel zijn om een hogere opbrengst te realiseren. Het WEW dringt er bij de financiers op aan om woningen met een NHG onderhands te verkopen. Het WEW heeft in 2011 in 25% van de verzoeken van de financiers om een woning met NHG executoriaal te veilen, geweigerd. In bijna al deze gevallen is een oplossing gevonden; 60% van betreffende woningen zijn onderhands verkocht en voor zo’n 40% is een regeling getroffen zodat de mensen in de woning konden blijven wonen. Deze aanpak beperkt de verliezen bij de financiers en het beroep op de NHG. Het zoeken naar mogelijkheden voor betalingsregelingen en het bevorderen van onderhandse verkoop kan ook meerwaarde hebben voor woningen zonder NHG, zodat er minder snel executoriaal hoeft te worden geveild.

Vraag 1

Kent u de berichtgeving over dat Shell Chinees schaliegas gaat zoeken en produceren?1

Ja.

Vraag 2

Zijn er in de overeenkomst met China National Petroleum Corporation (CNPC) ook afspraken gemaakt over het gebruik van onderandere water en chemicaliën en de arbeidsomstandigheden waaronder het schaliegas kan worden gewonnen? Zo ja, welke? Zo nee, bent u bereid met Shell in contact te treden over deze punten en aan te dringen op naleefbare afspraken? Zo niet, waarom niet?

Ik heb geen inzicht in overeenkomsten die bedrijven met elkaar sluiten, dus ook niet in de afspraken die gemaakt zijn tussen Shell en China National Petroleum Corporation (CNPC). Voor mij als minister is het van belang dat bedrijven op Nederlands grondgebied zich houden aan de wet en regels die hier gelden. Ik heb niet de bevoegdheid om ook buiten onze landsgrenzen eisen te stellen.
Wat ik wel doe, is bedrijven aanspreken om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. In dat kader heeft Shell op 7 maart 2012 bij monde van CEO Peter Voser2 verkondigd de lat bij schaliegaswerkzaamheden hoog te leggen, dat het bedrijf transparantie over de chemicaliën die bij fracwerkzaamheden gebruikt worden stimuleert en dat Shell goede en strenge regulatie en toezicht aanmoedigt. Ook heeft Shell «operating principles» opgesteld voor de ontwikkeling van «tight gas» en nodigt uit tot een dialoog met de samenleving en de industrie om deze principes te verscherpen. Deze «operating principles» worden wereldwijd toegepast.
Als u meer inzicht wilt krijgen in de overeenkomst, die gesloten is tussen Shell en CNPC, zult u contact op moeten nemen met één van deze partijen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de winning van schaliegas nog niet zover is ontwikkeld dat het zonder gevaar voor het milieu kan worden gedaan? Zo ja, zou u dan met Shell in gesprek kunnen gaan om de winning van schaliegas tegen te gaan? Zo niet, waar baseert u uw mening dan op dat het geen schade aan het milieu veroorzaakt?

Zoals ik ook heb aangegeven in het antwoord op vraag 2, heb ik niet de bevoegdheid om buiten Nederland invloed uit te oefenen op een overeenkomst tussen twee bedrijven.
Ten aanzien van mogelijke schaliegas ontwikkelingen in Nederland, heb ik, zoals u weet, een onderzoek toegezegd dat zal kijken naar de mogelijke risico’s en gevolgen van het opsporen en winnen van schalie- en steenkoolgas in Nederland in termen van veiligheid voor mens, natuur en milieu. Aan de reikwijdte van het onderzoek is ook toegevoegd, dat er gekeken wordt op welke wijze de Nederlandse wet- en regelgeving de risico’s en gevolgen adresseert en mitigeert.
Op uw vraag of schaliegas zonder gevaar voor het milieu ontwikkeld kan worden, kan ik geen antwoord geven tot het moment dat de resultaten van het onderzoek bekend worden.

Vraag 4

Kunt u de vragen beantwoorden voor het algemeen overleg Energie van 12 april 2012?

Ja.

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen waarin u jonggehandicapten die naar vermogen werken op de dagbesteding voor noodzakelijke voorzieningen verwijst naar de Zorgverzekeringswet?1

Ja.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat de Zorgverzekeringwet alleen orthopedische schoenen voor dagelijks gebruik vergoedt en geen orthopedische werkschoenen?

Ik acht het niet wenselijk dat mensen genoodzaakt zijn hun dagbesteding op te zeggen, omdat ze geen vergoeding krijgen voor orthopedische schoenen. Dit is ook niet nodig. Indien er sprake is van dagbesteding geïndiceerd vanuit de AWBZ worden orthopedische schoenen die nodig zijn om in de dagbesteding activiteiten te kunnen verrichten, vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet. Hierbij geldt dat de orthopedische schoenen geschikt moeten zijn om de beperkingen/belemmeringen van verzekerde in aanvaardbare mate te compenseren, en daarbij de concrete feiten en omstandigheden waarin de individuele verzekerde op het gebruik ervan is aangewezen, in aanmerking moeten worden genomen. Dit houdt in dat er rekening wordt gehouden met het gebruik van de schoenen in de dagbesteding.

Vraag 3

Acht u het wenselijk dat jonggehandicapten die naar vermogen werken op de dagbesteding noch bij het Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen (UWV), noch bij de zorgverzekering, noch bij de bijzondere bijstand de orthopedische werkschoenen vergoedt kunnen krijgen en hierdoor genoodzaakt zijn om deze dagbesteding op te zeggen? Kunt u aangeven waar jonggehandicapten deze noodzakelijke voorziening vergoedt kunnen krijgen? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat jonggehandicapten die naar vermogen werken op de dagbesteding niet achter de geraniums komen te zitten vanwege het ontbreken van noodzakelijke voorzieningen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het feit dat het VUmc na het tv-debacle met Eyeworks, waarbij op flagrante wijze het medisch beroepsgeheim werd geschonden, zich bereid heeft verklaard 188 000 euro te betalen voor de kosten die eigenaar/miljonair R. O. van Eyeworks met een geschat vermogen van 83 miljoen euro heeft gemaakt?1 2

Ik betreur het dat het VUmc eventuele onregelmatigheden, die wellicht in strijd zijn met de geldende richtlijnen, niet heeft voorkomen en dat het VUmc eventuele maatschappelijke onrust over dit programma niet heeft voorzien. Ik betreur dat het VUmc daardoor in de kosten van de productie van het programma moet delen.
Tussen RTL Nederland, Eyeworks en VUmc bestonden er contractuele afspraken die ertoe strekten dit programma te maken en uit te zenden. Nadat de uitzending op verzoek van het VUmc is stopgezet, hebben de drie betrokken partijen in onderling overleg afgesproken de directe productiekosten die tot dan toe gemaakt waren te delen. Zij dragen elk voor 188 000 Euro bij. Lopende het onderzoek van het OM, dat ook betrekking zal hebben op de gemaakte afspraken tussen VUmc en Eyeworks, kunnen verder geen uitspraken gedaan worden over de exacte inhoud van die afspraken.

Vraag 2

Hoe denkt u dat de samenleving hierover oordeelt?

Ook vanuit de optiek van de samenleving is het te betreuren dat er wellicht sprake is van schending van het beroepsgeheim en dat het VUmc als gevolg daarvan ook financieel deels de consequenties voelt.

Vraag 3

Wat vindt u van het verweer van het VUmc dat de 188 000 euro niet ten koste gaat van de zorg omdat het uit de reserves van het ziekenhuis wordt betaald? Gaat het niet gewoon om zorggeld?

Het VUmc heeft aangekondigd dat de kosten ten laste komen van de algemene reserves. Deze gelden zijn niet statutair gebonden aan de zorg. In die zin gaat het dus niet om zorggeld. Desalniettemin had dat geld besteed kunnen worden aan de zorg of gereserveerd kunnen blijven voor andere onvoorziene situaties.

Vraag 4

Is het niet ongehoord dat het VUmc geld dat bedoeld is voor de zorg aan Eyeworks betaalt, terwijl Eyeworks bij het maken van de opnames ernstig in de fout is gegaan?

Ik kan niet in privaatrechtelijke contractuele afspraken tussen een ziekenhuis, een televisiezender en een producent treden. De inhoud van deze contractuele afspraken is bepalend voor de vraag wie aansprakelijk is voor de kosten.

Vraag 5

Wilt u u uw gezag aanwenden om ervoor te zorgen dat het VUmc deze kosten niet uitbetaalt aan Eyeworks? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Vindt u niet dat – in het geval de kosten toch moeten worden betaald – deze 188 000 euro moet worden verhaald op de beslissers van het VUmc; zijnde de directie en het hoofd van de spoedeisende hulp? Zo neen, waarom niet?

Alleen diegene die schade heeft geleden kan de schade verhalen. Dat betekent dat de betrokken partijen moeten beslissen of zij de schade op één van de andere partijen willen proberen te verhalen. Of één van de partijen aansprakelijk is en de schade moet vergoeden kan uiteindelijk worden uitgemaakt door de rechter.

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport van TNO over de oorzaak van het ongeluk met de sluis in Eefde?1

Ja.

Vraag 2

Onderschrijft u de conclusies van het rapport?

Ja, die onderschrijf ik.

Vraag 3

Kunt u aangeven of en wanneer het door TNO aanbevolen vervolgonderzoek uitgevoerd en afgerond kan worden en de definitieve resultaten op tafel kunnen liggen?

Het aanbevolen vervolgonderzoek wordt uitgevoerd. Over de aanpak en opleverdatum vindt nog overleg plaats tussen RWS en TNO. De verwachting is dat uiterlijk september dit jaar de resultaten van het vervolgonderzoek bekend zijn. Overigens geeft het onderzoek dat TNO nu heeft afgerond een helder inzicht in de oorzaken van het incident bij de sluis Eefde. Het vervolgonderzoek zal vooral aanvullend technisch inzicht opleveren.

Vraag 4

Wat zijn de consequenties van het nog uitblijven van definitieve conclusies over de verantwoordelijkheid voor het ongeluk voor het eventuele verhalen van schade door de getroffen ondernemers?

Het is aan individuele ondernemers zelf om te bepalen of zij een partij aansprakelijk willen stellen op basis van het huidige onderzoeksrapport of het vervolgonderzoek. Voor getroffen ondernemers heb ik de regeling nadeelcompensatie opengesteld. Door het openstellen van deze regeling en het bevorderen van een snelle afhandeling van de verzoeken, wil ik voorkomen dat ondernemers onnodig in financiële problemen komen als gevolg van het incident.

Vraag 5

Hoe wordt, tegen de achtergrond van het feit dat deze schade bij een normaal inspectieregime niet bleek te detecteren, in de toekomst voorkomen dat soortgelijke ongelukken zich bij andere sluizen voor zullen doen?

Na het incident met de benedendeur van de sluis bij Eefde heb ik laten onderzoeken of dit ook bij andere sluisdeuren kan optreden. Dit blijkt niet het geval. Het ontwerp voor de ophanging van de sluisdeur, dat een belangrijke achterliggende oorzaak is van het falen, is alleen bij de sluis bij Eefde toegepast.
Dit ontwerp zal niet worden toegepast bij nieuw te bouwen hefdeuren. Voor de sluis bij Eefde heb ik naast de ophanging van de benedendeur ook de ophanging van de bovendeur laten aanpassen. Deze nieuwe ophangconstructie is middels een normaal inspectieregime wel te inspecteren.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Buma: vertrekpremie Van Rij 7 ton», waaruit blijkt dat de voormalige directeur juridische zaken van Buma/Stemra een ontslagvergoeding van 700 000 euro krijgt?1

Ik begrijp dat een dergelijke ontslagvergoeding, hoewel kennelijk samenhangend met een dienstverband van veertien jaar, hoog overkomt, mede gelet op de wettelijke grondslag en maatschappelijke verantwoordelijkheid van een collectieve beheersorganisatie als Buma. Met de recente aanvaarding door de Tweede Kamer van het wetsvoorstel versterking en geschillenbeslechting collectieve beheersorganisaties (Kamerstukken I, 2011/12, 31 766 A) zijn wij een stap dichter gekomen bij het grenzen stellen aan de hoogte van ontslagvergoedingen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de hoge ontslagvergoeding ongepast is in het licht van de publieke functie van Buma/Stemra dan wel door de overheid in stand gehouden monopoliepositie van Buma/Stemra?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat vindt u van de bewering dat de hoogte vastgesteld zou zijn op basis van de kantonrechtersformule? Deelt u de mening dat niet de kantonrechtersformule maar de premiernorm richtinggevend zou moeten zijn? Zo ja, tot welke maximale hoogte aan ontslagvergoeding zou dat in dit geval volgens u kunnen leiden?

Ik beschik niet over andere informatie ten aanzien van de door Buma gestelde berekening overeenkomstig de kantonrechtersformule. Ik deel zijn mening dat in de toekomst de thans bij de Eerste Kamer aanhangige Wet normering topinkomens publieke en semipublieke sector (WNT; Kamerstukken I, 2011/12, 32 600 A) maatgevend moet zijn. Het wetsvoorstel versterking toezicht voorziet daar, zoals bekend, ook in. Dat betekent, samengevat, een salarismaximering op basis van 130% van een ministersalaris en een maximale ontslagvergoeding van 75 000 euro (vgl. artikelen 2.10 en 3.7 WNT). Daarmee behoren exorbitante salarissen en daaraan gerelateerde ontslagvergoedingen bij cbo’s straks tot het verleden.

Vraag 4

Hoe oordeelt u over het feit dat het ontslag niet is behandeld tijdens de ledenvergadering van de collectieve beheersorganisatie, terwijl de statuten daartoe wel verplichten? Wat vindt u ervan dat Buma zegt ook niet van plan te zijn haar leden hier verder bij te betrekken?2

De beantwoording van de vraag of het ontslag al dan niet is behandeld overeenkomstig de Bumastatuten, betreft een verenigingsinterne kwestie. Het is niet aan mij, maar in eerste instantie aan de ledenvergadering en uiteindelijk eventueel aan de rechter om daarover te oordelen.

Vraag 5

Waarom legde de voormalige directeur zijn functie neer?

De redenen hiervoor zijn mij niet bekend.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het absurd is om dergelijke vergoedingen uit te keren, betaald met middelen die bedoeld zijn voor artiesten? Kunt u uw antwoord toelichten?

Aan wat ik hierover in mijn antwoord op de vragen 1 tot en met 3 al heb opgemerkt, zij toegevoegd dat dergelijke betalingen inderdaad worden voldaan uit middelen die voor artiesten zijn bedoeld. Daarom is in wetsvoorstel 31 766 ook opgenomen dat te hoge salarissen of ontslagpremies door het College van Toezicht Auteursrechten straks kunnen worden teruggevorderd, waarbij de teruggevorderde bedragen worden toegevoegd aan de middelen die kunnen worden verdeeld aan artiesten (artikel 25a lid 1 onderdeel b).

Vraag 7

Beschikken u of het college van toezicht over mogelijkheden om deze ontslagvergoeding (op zijn minst gedeeltelijk) terug te vorderen? Zo nee, bent u bereid te onderzoeken welke juridische stappen ondernomen moeten kunnen worden tegen deze statutair onjuiste uitkering van de vergoeding om deze middelen alsnog terug te vorderen?

Het betreft hier een arbeidscontract dat geruime tijd geleden tot stand is gekomen, lang voordat de Wet toezicht collectieve beheersorganisaties in werking was getreden of er sprake was van enige normering van topinkomens voor auteursrechtenorganisaties. De afwikkeling hiervan is een kwestie tussen partijen, waarbij noch het College van Toezicht noch ik een juridische grondslag hebben om een (deel van de) ontslagvergoeding terug te vorderen. Met de inwerkintreding van wetsvoorstel 31 766 en de WNT krijgt het College van Toezicht straks voor toekomstige gevallen een terugvorderingbevoegdheid, die nog kan worden gecombineerd met de oplegging van een last onder dwangsom (artikelen 25a lid 2 Wet toezicht en 5.5 WNT). Ook het salaris van betrokkene berust op een vrije afspraak tussen partijen, die geruime tijd geleden tot stand is gekomen, lang voordat er sprake was van enige vorm van normering van topinkomens bij cbo’s. Het ontbreekt mij en het College van Toezicht aan een wettelijke grondslag tot verlaging met terugwerkende kracht of tot terugvordering.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het salaris van deze bestuurder eveneens te hoog is, aangezien het boven de premiernorm uitkomt? Gaat u het teveel ontvangen bedrag terugvorderen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Wat gaat u ondernemen om te voorkomen dat een voormalig collega-directeur eveneens een exorbitante ontslagvergoeding krijgt?

In de gegeven omstandigheden beschikken het College en ik ook hier niet over een mogelijkheid om in te grijpen. Maar in de toekomst in andere gevallen wel.

Vraag 1

Acht u het wenselijk dat een ex-directeur van sociale werkplaats Novatec een afkoopsom van een half miljoen ontvangt, terwijl hij vanwege een verstoorde arbeidsrelatie moet vertrekken? Vindt u het moreel aanvaardbaar dat bestuurders van sociale werkplaatsen zichzelf verrijken, terwijl er vanwege bezuinigingen afspraken in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) van de sociale werkplaats zijn gemaakt dat iedere werknemer met een indicatie de eerste vijf jaar maximaal honderd procent van het wettelijk minimumloon mag verdienen en u tienduizenden banen in de sociale werkvoorziening zullen worden geschrapt?1

Uw vragen betreffen afspraken over arbeidsvoorwaarden waarbij ik geen partij ben. Ten aanzien hiervan geldt in algemene zin dat ontslagbescherming, collectieve afspraken en specifieke afspraken tussen werkgever en werknemer aan de orde kunnen zijn. Ik kan geen oordeel verbinden aan een situatie die ik niet ken en waarbij ik geen partij ben.
Gemeenten krijgen geld van het Rijk voor een taakstellend aantal Wsw plekken. Indien een plek niet wordt gerealiseerd, wordt het geld teruggevorderd door het Rijk. De wijze waarop een gemeente de Sw-plekken realiseert, is aan de gemeente. Ook de wijze waarop een gemeente een Sw-bedrijf binnen de ambtelijke organisatie inricht, is aan gemeenten zelf. Naar ik uit het aangehaalde bericht begrijp, is het bedrijf waarover het gaat verlieslatend. In algemene zin geldt dat de kosten die zijn verbonden aan het vertrek van een bestuurder een exploitatietekort zullen vergroten en zullen worden gedragen door (afhankelijk van de rechtsvorm) de aandeelhouders of deelnemende gemeenten. Naar ik aanneem zal dat hier ook het geval zijn.
Desgevraagd bevestigt de voorzitter van Novatec dat geen middelen bestemd voor de uitvoering van de taken van de sociale werkplaats zoals de rijkssubsidiegelden voor beschutte werkplekken worden weggenomen.

Vraag 2

Wordt de afkoopsom gefinancierd met middelen bestemd voor de uitvoering van de taken van de sociale werkplaatsen, zoals de rijkssubsidiegelden voor beschutte werkplekken? Zo nee, met welke middelen wil men deze afkoopsom dan wel financieren?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Op welke basis krijgt de ex-bestuurder in kwestie deze extreem hoge afkoopsom? Klopt het dat de sociale werkplaats onder bewind van deze directeur een miljoenenverlies heeft geleden en in financieel zwaar weer verkeert? Welke mogelijkheden ziet u om deze afkoopsom ongedaan te maken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Bent u bereid de arbeidsovereenkomsten van de overige zittende leden van de raad van bestuur, de directie en de raad van commissarissen van deze sociale werkplaats onder de loep te nemen, en deze bij te stellen als dat nodig mocht zijn, zodat herhaling van dergelijke afkoopsommen wordt voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Nee. De arbeidsvoorwaarden zijn een verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. Bovendien is het aan de betrokken gemeenten om een besluit te nemen over het instellen van onderzoek. Desgevraagd geeft de voorzitter van Novatec aan dat er geen raad van bestuur, noch een raad van commissarissen bestaat. Er is alleen een bestuur van zittende wethouders van de deelnemende gemeenten die overigens niet betaald worden voor hun diensten.

Vraag 5

Zijn u andere gevallen van zelfverrijking van bestuurders in de sociale werkvoorziening bekend? Zo nee, bent u bereid dit te onderzoeken en de kamer hierover te informeren?

Zoals u bekend is per 1 maart 2006 de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) in werking getreden. Deze wet regelt dat organisaties die onder de werking van de wet vallen de gegevens openbaar moeten maken van functionarissen van wie de totale beloning in enig jaar boven het normbedrag uitstijgen. Het normbedrag wordt jaarlijks berekend aan de hand van het belastbaar loon van de ministers (voor 2010 was dit € 193 000). Uit de rapportages beloningsgegevens, die de Kamer jaarlijks in december worden toegestuurd, zijn mij geen meldingen bekend die betrekking hebben op de sociale werkplaatsen.
Ook uit eerdere onderzoeken naar het niveau van ontwikkeling van de directiesalarissen van sociale werkplaatsen (2005, 2006 en 2007) blijkt dat het salaris in de sw-sector niet uit de pas loopt met het niveau dat als wenselijk wordt beschouwd door de toenmalige commissie Dijkstal. Deze commissie heeft advies uitgebracht over de beloning van bestuurders in de (semi)-publieke sector. Ik zie dan ook geen aanleiding voor nader onderzoek.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen voor het komende dertigledendebat over de honderden ontslagen in de sociale werkplaatsen te beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de Rijksuniversiteit Groningen, waar tot nog toe de enige volledige bachelor/master-opleiding voor Friese taal en cultuur bestond, deze studierichting niet langer wil handhaven als een zelfstandig te accrediteren academische opleiding?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving op de website van deze universiteit dat de programma’s van een aantal talenstudies, waaronder het Fries «worden samengebracht in een splinternieuw bachelorprogramma Europese talen en culturen»?2

Vraag 3

Kunt u in relatie tot deze berichtgeving uiteenzetten wat de toekomst wordt van de opleiding voor het Fries?

Ik heb begrepen dat – in afwijking van hetgeen op de website van de Rijksuniversiteit Groningen met betrekking tot het Fries is gesteld – de bacheloropleiding Friese taal en cultuur aan de RUG als afzonderlijke opleiding geregistreerd blijft in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs. Genoemde opleiding wordt aangeboden in samenwerking met de nieuwe, brede bacheloropleiding Europese Talen en Culturen, mede om de houdbaarheid van het Fries (waarvoor zich zeer weinig studenten aanmelden) te garanderen.

Vraag 4

Wat betekent dit voor de academische verankering van de expertise over de tweede rijkstaal in de toekomst?

Uit mijn antwoord op vraag 3 blijkt dat er niets verandert aan de formele positie van de bacheloropleiding als geregistreerde CROHO-opleiding. De programmatische integratie met de brede bachelor Europese Talen en Culturen betekent dat de wetenschappelijke verankering van het Fries als tweede rijkstaal wordt versterkt.

Vraag 1

Bent u bekend met de Nederlandse radioactief afvalverwerking en opslag in Zeeland, genaamd COVRA? Is het u bekend dat alvorens laag- en middelradioactief kernafval wordt opgeslagen, deze eerst verwerkt wordt?

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met de vele dure radioactiefafvalverwerkingsapparatuur en -machines die op het complex van COVRA staan? Is het u tevens bekend dat bijvoorbeeld België soortgelijke apparatuur heeft staan?

Ja.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het efficiënter is, gezien de dure apparatuur en de geringe hoeveelheid laag- en middelradioactief afval per jaar, indien landen samenwerken op het gebied van de verwerking van laag- en middelradioactief afval? Zo nee, waarom niet?

Achtereenvolgende kabinetten hebben er voor gekozen dat in Nederland al het radioactieve afval naar COVRA gaat. Eén van de redenen voor die keuze is dat Nederland verantwoordelijk is en wil zijn voor het radioactieve afval dat in ons land ontstaat. De consequentie hiervan is dat COVRA voorzieningen heeft die nodig zijn voor het bewerken van radioactief afval dat in Nederland ontstaat.

Vraag 4

Bent u bereid om te onderzoeken in hoeverre Nederland in de afvalverwerking van het laag en middelradioactieve afval van andere Europese landen kan voorzien? Zo nee, waarom niet?

In de Europese richtlijn voor radioactief afval en verbruikte splijtstof (2011/70/EURATOM) wordt aangegeven dat iedere lidstaat weliswaar zelf verantwoordelijk is voor het beheer van het in eigen land ontstane radioactieve afval, maar dat samenwerking tussen lidstaten mogelijk moet zijn. Dit geldt ook voor de verwerking van het afval. Eventuele samenwerking is nu echter niet aan de orde.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Defensie worstelt met zijn mensen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het aantal vacatures ondermaats is? Wat is hiervan de reden? Hoe gaat u ervoor zorgen dat er een goede aansluiting is tussen de vraag naar overtollig defensiepersoneel op de arbeidsmarkt en de vacaturebank?

Als gevolg van de reorganisaties bij Defensie zullen bepaalde functies vervallen. Functies die vacant komen maar waarvan niet zeker is of ze blijven bestaan, worden tijdelijk niet vervuld en daarom niet opgenomen in de vacaturebank. Ik beschouw dit als onvermijdelijk want ik wil voorkomen dat werknemers nu een functie krijgen toegewezen die binnenkort als gevolg van de reorganisatie verdwijnt. In de loop van dit jaar zullen, door de vordering van het reorganisatieproces, steeds meer vacatures worden opengesteld en opgenomen in de vacaturebank. Medewerkers voor wie na de reorganisaties geen functie beschikbaar is, krijgen begeleiding bij het vinden van werk buiten Defensie.

Vraag 3

Is het waar dat veel van de aangeboden vacatures op de vacaturebank al zijn opgevuld? Hoe gaat u ervoor zorgen dat de vacaturebank actueel blijft?

Door gewenningsproblemen met een nieuwe procedure voor de vulling van de vacaturebank is het voorgekomen dat functies in de vacaturebank zichtbaar bleven terwijl ze niet meer vacant waren. In mijn brief van 10 januari jl. (Handelingen TK 2011–2012, aanhangsel nr. 1439) heb ik uiteengezet dat met de hoofden van de defensieonderdelen afspraken zijn gemaakt over de bekendmaking van interne vacatures en over een transparant selectie- en functietoewijzingsproces. De uitvoering van de maatregelen is ter hand genomen, waardoor de kwaliteit van de vacaturebank verbetert.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe het contact verloopt met het bedrijfsleven en de verschillende brancheorganisaties? Is er bijvoorbeeld bij de brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland nog steeds dezelfde enthousiasme om duizenden gekwalificeerde defensiemedewerkers over te nemen? Wat zijn de overige contacten die u gebruikt om overtollig defensiepersoneel te faciliteren bij zijn zoektocht naar een nieuwe baan?

Zoals uiteengezet tijdens het wetgevingsoverleg Personeel op 7 november 2011 (Kamerstuk 33 000 X, nr. 53) heeft Defensie met verschillende organisaties in het bedrijfsleven convenanten afgesloten over de instroom van defensiemedewerkers. Het convenant met de brancheorganisatie voor Transport en Logistiek Nederland wordt verder uitgewerkt. Beide partijen staan volledig achter het convenant. Verder schakelt Defensie professionele bemiddelingsbureaus in om werknemers te begeleiden bij de overgang van «werk naar werk».

Vraag 5

Hoeveel defensiemedewerkers zijn inmiddels aan een nieuwe baan geholpen door middel van de vacaturebank?

De vacaturebank bestaat reeds geruime tijd. In de periode oktober 2011 tot en met maart 2012 hebben ongeveer 2000 medewerkers een andere functie gevonden via de vacaturebank.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Beatrixstraat Pretoria op de wip»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de plannen van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) om de namen Beatrixstraat en Wilhelminalaan te schrappen een klap zijn in het gezicht van de Majesteit, onze koninklijke familie en van Nederland?

De benaming van straatnamen op Zuid-Afrikaans grondgebied is een zaak van de democratisch gekozen Zuid-Afrikaanse autoriteiten. De Nederlandse regering heeft vertrouwen in het democratische proces in Zuid-Afrika.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Afrikaanstalige straatnamen herinneren aan de antikoloniale strijd van de Afrikaner boeren tegen het Engelse invasietroepen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de culturele erfenis van de onafhankelijke Boerenrepublieken Transvaal en de Oranje Vrijstaat, waar het Nederlands de officiële taal was, verdedigd dient te worden door de Nederlandse ambassadeur te Pretoria? Zo ja, welke acties kunnen van onze ambassadeur verwacht worden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de Nederlandse ambassade, gevestigd aan de Koningin Wilhelminalaan, moet weigeren gebruik te maken van een eventuele nieuwe naam?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Is het waar dat bewoners die een woning huren of willen gaan huren in een bepaald woon-zorgcomplex niet gedwongen kunnen worden zorg af te nemen bij een bepaalde «gekoppelde» zorgaanbieder, meestal de aanbieder die met de corporatie samen heeft gezorgd voor de totstandkoming van het complex? Heeft de huurder of de aspirant-huurder van een zorgappartement met andere woorden keuzevrijheid ten aanzien van de zorginstelling die extramurale zorg levert?

Idealiter is de keuze van de cliënten vrij om onafhankelijk van de plek van waar men wil wonen te kunnen kiezen voor een zorgleverancier. In een aantal gevallen is het vanuit doelmatigheidsredenen of veiligheidsredenen niet goed mogelijk om iedere bewoner zelf (voor alle onderdelen) zijn eigen keuze te laten bepalen en worden in het huurcontract afspraken gemaakt over een inperking van de vrije keuze. Een cliënt maakt dan gelijktijdig keuzes ten aanzien van wonen en dienstverlening.
Het staat huurder en verhuurder vrij om in het huurcontract afspraken te maken over de afname van zorg bij zorgaanbieders waarmee de verhuurder een samenwerkingsverband heeft.
De eigenaar van de verhuur van een appartement verbindt dan extra voorwaarden aan de verhuur van de woonruimte, die inhouden dat de zorg wordt betrokken van een zorgaanbieder waarmee men samenwerkt. Dergelijke voorwaarden kan een eigenaar in bepaalde gevallen ook verbinden aan de verkoop van woonruimte.
De AWBZ bevat geen regels ten aanzien van de voorwaarden waaronder iemand woonruimte koopt of huurt. Er is dan ook geen strijdigheid met deze wet.
Een andere relevante wet de Mededingingswet. Een verplichting voor de huurder om ook zorg af te nemen van de verhuurder, kan in strijd zijn met het verbod op misbruik van een economische machtspositie uit die wet. Koppelverkoop is namelijk verboden, indien de verhuurder een economische machtspositie heeft op een afgebakende relevante markt. Als daar sprake van is en er is een merkbaar effect voor de mededinging, dan kan de NMa optreden. Verhuurder kan als verweer eventueel objectieve rechtvaardigingsgronden aanvoeren (zoals veiligheidsredenen), die de NMa in aanmerking kan nemen bij een eventueel optreden.

Vraag 2

Mag een verhuurder een gecontracteerde huurder extra huur of extra kosten in rekening brengen zodra deze wisselt van de «gekoppelde» zorgaanbieder naar een andere? Wat vindt u van het argument dat de «gekoppelde»» zorgaanbieder heeft bijgedragen aan de totstandkoming van het complex en de andere zorgaanbieder niet, waardoor de extra investeringskosten in rekening worden gebracht?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Mag een verhuurder aan een huurder die bij een andere zorgaanbieder zorg afneemt het gebruik van «voorzieningen in het woon-zorgcomplex, die zijn betaald door de «gekoppelde zorginstelling» in rekening brengen? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Zou het in rekening brengen van extra kosten, zodra bewoners overstappen naar een andere zorgaanbieder, beschouwd kunnen worden als ontmoedigingsbeleid? Is het aankondigen van zo’n maatregel toegestaan? Is het toegestaan het in rekening brengen van extra kosten, zoals boven beschreven, in een overeenkomst voor zorg- en dienstverlening vast te leggen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «TenneT moet grondverbruik vergoeden»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is er waar van het bericht dat netbeheerder TenneT weigert te onderhandelen over een jaarlijkse vergoeding voor het vestigen van het zakelijk recht (een eeuwigdurend recht van opstal dat nodig is voor de aanleg, de instandhouding en het onderhoud van een boven- of ondergrondse leiding)? Bent u op de hoogte van deze situatie?

Het is mij bekend dat LTO-Nederland (LTO), de Federatie Particulier Grondbezit (FPG) en TenneT al geruime tijd in onderhandeling zijn over het aanpassen van de vergoedingsregeling en de tekst van de zakelijk rechtovereenkomst en de daarbij behorende algemene voorwaarden. LTO en FPG hebben dit onlangs ook per brief onder mijn aandacht gebracht. De gesprekken tussen de organisaties over deze kwestie verlopen weliswaar moeizaam, maar worden nog altijd gevoerd. Die onderhandelingen beschouw ik als een zaak tussen LTO, FPG en TenneT. Het gaat hier immers om een overeenkomst van privaatrechtelijke aard.

Vraag 3

Begrijpt u de onrust en onvrede onder landeigenaren en boeren?

Ik begrijp de behoefte van landeigenaren en gebruikers van gronden aan duidelijkheid. Het is echter aan de partijen om overeenstemming te bereiken en vervolgens aan individuele betrokkenen om met TenneT al dan niet een zakelijk overeenkomst aan te gaan.

Vraag 4

Bent u van mening dat deze situatie er toe kan leiden dat de aanleg van leidingen stagneert met alle gevolgen van dien en acht u een dergelijke ontwikkeling wenselijk?

Ik ben van mening dat het bereiken van overeenstemming op minnelijke wijze met grondeigenaren, overige zakelijk gerechtigden en gebruikers over de vergoedingen bij nieuwe hoogspanningsverbindingen de voorkeur heeft. Echter, indien deze overeenstemming niet op minnelijke wijze kan worden bereikt, kan voor aanleg en instandhouding van de verbinding een beroep worden gedaan op de Belemmeringenwet Privaatrecht (BP) en kan de Minister van IenM een gedoogplicht opleggen. De toegang tot de BP voor de realisatie van elektriciteitsnetten is expliciet vastgelegd in de Elektriciteitswet 1998 en voor die elektriciteitsprojecten die onder de Rijkscoördinatieregeling is dit ook vastgelegd in de Wet op de ruimtelijke ordening. Die wettelijke bepalingen zijn er juist op gericht te voorkomen dat projecten van nationaal belang stagneren.
Overigens wordt in de planning van projecten voor de aanleg van nieuwe hoogspanningsverbindingen in beginsel altijd rekening gehouden met het eventueel voeren van een gedoogplichtprocedure. Dit is omdat niet altijd met alle betrokkenen overeenstemming kan worden bereikt.

Vraag 5

Deelt u de mening dat gedogen niet wenselijk is en er gezocht moet worden naar een zo breed mogelijk draagvlak?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid om Tennet terug te sturen naar de onderhandelingstafel om tot een redelijke jaarlijkse vergoeding voor het recht van opstal te komen voor landeigenaren en boeren?

Zoals bij vraag 2 aangegeven zijn de onderhandelingen tussen partijen nog gaande.

Vraag 1

Is er bij de Amsterdamse Islamitische Basisschool As-Siddieq sprake van financieel wanbeheer, zouden salarissen eind dit jaar niet meer kunnen worden uitbetaald en speelt er in verband daarmee tevens een kwestie van ontslag op staande voet van de voorzitter van het dagelijks bestuur?1

In verband met de recente signalen heeft de Inspectie van het Onderwijs op13 april 2012 de financiële situatie van de stichting besproken met vertegenwoordigers van het bestuur. De uitkomst van dit gesprek is voor de inspectie aanleiding het (financieel) toezicht aan te passen vanwege een verhoogd risico door een combinatie van bestuurlijke verwikkelingen en structureel hoge personele lasten. Er is niet vastgesteld dat er sprake is van financieel wanbeheer, noch dat eind 2012 de salarissen niet kunnen worden betaald.
De nog actieve bestuursgeleding heeft de inspectie laten weten dat de (via de rechtbank aangevochten) schorsing van de bestuursvoorzitter geen verband houdt met de signalen waar u in uw vraag op doelt. Het ontslag heeft te maken met de opstelling van de bestuursvoorzitter die al geruime tijd geen informatie wenst te delen met de rest van het bestuur. Verder geeft ook de bestuurlijke situatie aanleiding het toezicht op het bestuur aan te scherpen. De problemen zijn namelijk voor een deel ontstaan door de dubbelrol van de voorzitter van het algemeen bestuur die daarnaast ook bezoldigd dagelijks bestuurslid is. Deze bestuurlijke constructie is niet in overeenstemming met de wettelijke voorschriften en met de code goed bestuur. De inspectie ziet erop toe dat deze bestuurlijke constructie wordt beëindigd. Bovendien zal de inspectie in het licht van deze bestuurlijke constructie onderzoeken of de bezoldiging van het bestuurlid rechtmatig is en of zich andere onrechtmatigheden hebben voorgedaan.

Vraag 2

Is het waar dat door deze problemen docenten thuis zitten en klassen met leerlingen geen les meer krijgen?

Ik ben ervan op de hoogte dat twee leerkrachten van de locatie Zeeburg op dit moment thuiszitten en zijn vervangen door invalleerkrachten. De twee personeelsleden van de medezeggenschapsraad, waarvan bekend is dat zij ziek zijn, zijn geen groepsleraren. Alle groepen zijn voorzien van een leraar. Er is geen sprake van lesuitval.

Vraag 3

Hebben de bestuursperikelen te maken met voormalige bestuursleden van andere islamitische schoolbesturen die de organisatie wensen over te nemen?

Er zijn tot dusver geen specifieke aanwijzingen die een dergelijke conclusie rechtvaardigen.

Vraag 4

Is het waar dat deze bestuurders betrokken zijn bij nieuwe aanvragen voor het stichten van islamitische scholen? In welke fase verkeren deze aanvragen? Deelt u de mening dat het onwenselijk is deze bestuurders ruimte te bieden nieuwe scholen te stichten? Hoe gaat u dat voorkomen?

Het klopt dat de geschorste bestuursvoorzitter betrokken is bij de oprichting van een islamitische school voor voortgezet onderwijs in Amsterdam. De goedkeuring hiervoor is vorig jaar verleend. Vanaf welk moment de school daadwerkelijk zal worden bekostigd, hangt af van het tijdstip waarop de gemeente verklaart over passende huisvesting voor de school te beschikken. Zodra de school van start gaat, zal de inspectie vooraf bepalen of er vanwege mogelijke bestuurlijke of kwalitatieve risico’s direct vanaf de start geïntensiveerd toezicht nodig is.
Voor het antwoord op de vraag welke ruimte ik wenselijk acht voor het stichten van nieuwe scholen, verwijs ik naar mijn antwoorden in het verslag van schriftelijk overleg over een nieuw te stichten islamitische school in Amsterdam. (Kamerstuk 33 000 VIII, nr. 156).

Vraag 5

Worden hier kostbare juridische procedures uitgevochten die onderwijsgeld kosten dat eigenlijk besteed had moeten worden aan goed onderwijs en goede docenten? Zo ja, wat gaat u hiertegen ondernemen? Zo neen, waar halen de bestuurders het geld vandaan om dit soort juridische procedures aan te spannen?

Uiteraard moet een bestuur onnodige uitgaven voorkomen en geen uitgaven doen die het zich niet kan permitteren. Maar uitgaven aan juridische procedures rond ontslag van werknemers zijn niet per definitie onrechtmatig. Er kunnen zich omstandigheden voordoen waarin een beroep op juridische bijstand noodzakelijk is.
Zie ook mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 6

Leiden deze toestanden op dit moment tot onrust onder docenten leerlingen en ouders? Wat betekent dit voor de kwaliteit van het onderwijs?

Aan de leraren is door een van de locatieleidsters verteld dat de financiële positie van het schoolbestuur mogelijk gevolgen heeft voor de uitbetaling van salarissen aan het einde van dit jaar. Hier zijn leraren van geschrokken. Er zijn tot nu toe echter geen signalen dat dit heeft geleid heeft tot aantasting van de kwaliteit van het onderwijs. De locatieleidsters en leraren waarmee de inspectie heeft gesproken, hebben verteld dat ze ondanks de bestuursperikelen al hun energie aanwenden voor de leerlingen en voor goed onderwijs.
Hoewel er volgens de locatieleidsters sprake is van rust rond de school, ziet de voorzitter van de medezeggenschapsraad dat de onrust onder de ouders toeneemt na de recente berichtgeving over het schoolbestuur in het Parool.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de uitzending van De Vijfde Dag op 22 maart 2012 «Dossier Van Tamelen: de angst voor een vlucht gevaarlijke tbs’er»?

Ja. Ik heb uw Kamer op 6 april jl. per brief mijn reactie op deze uitzending doen toekomen. Voor nadere informatie over de zaak verwijs ik naar deze brief (Kamerstukken 2011/2012, 29 452, nr. 147).

Vraag 2

Hebt u kennisgenomen van de onthulling van de tbs’er dat een behandeld sociotherapeute actief heeft meegeholpen aan zijn ontsnapping en die van een andere tbs’er uit de Van Mesdagkliniek in 1997? Is het waar dat de mogelijke seksuele relatie van de sociotherapeute met een van de ontsnapte tbs’ers is het Rijksrechercheonderzoek niet naar boven is genomen? Is het waar dat de sociotherapeute nog vele jaren voor de kliniek heeft gewerkt? Hoe beoordeelt u het onderzoek van de Rijksrecherche van destijds? Zijn inmiddels verbetermaatregelen genomen en zo ja, welke?

In opdracht van de toemalige Minister van Justitie is onderzoek gedaan naar de ontvluchting in 1997, zowel door de kliniek als door de Rijksrecherche. De uitkomsten van de onderzoeken zijn aan uw Kamer gemeld in een brief van 18 februari 1998 (Kamerstukken 1997/1998, 25 698, nr. 4) en gaven geen aanleiding tot strafrechtelijk onderzoek naar de betrokkenheid van personeelsleden. De uitlatingen van betrokkene in de uitzending van 22 maart jl. geven mij geen aanleiding om te twijfelen aan de conclusies van de onderzoeken.

Vraag 3

Kunt u specificeren welke verantwoordelijkheden de kliniek, het Adviescollege Verloftoetsing (AVT) respectievelijk de minister hebben met betrekking tot de advisering over verlof voor een tbs’er? Welke aspecten wegen de kliniek en de minister mee? Waarin verschillen zij onderling?

Ten aanzien van de procedure rondom de verloftoetsing van tbs-gestelden wil ik opmerken dat deze met waarborgen is omkleed. Het als uitvloeisel van de commissie-Visser ingestelde onafhankelijke Adviescollege Verloftoetsing Tbs (AVT) toetst alle verlofaanvragen van tbs-gestelden. Het AVT heeft een adviserende bevoegdheid, zij het dat de Minister van Veiligheid en Justitie niet kan afwijken van een negatief advies. Op grond van het AVT-advies neemt de Minister een besluit. Bij een positief advies kan de verlofaanvraag gemotiveerd worden afgewezen. Zo wordt de kwaliteit van de verlofbeslissingen zoveel mogelijk professioneel geborgd, met behoud van de ministeriële verantwoordelijkheid.
Hoewel het niet vaak gebeurt, is afwijking van een positief advies van het AVT mogelijk. De redenen daartoe kunnen juridisch, politiek of maatschappelijk van aard zijn. De Minister heeft bij een beslissing over het verlof immers, anders dan het AVT, niet alleen te maken met het resocialisatiebelang van de betrokken tbs-gestelde en het risico voor de samenleving, maar ook met belangen van de slachtoffers en/of nabestaanden, politieke gevoeligheden en juridische (on)mogelijkheden.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het dat in casu de rechter een tbs’er onvoorbereid en zonder verloven vrijlaat, terwijl de minister van Justitie een onbegeleid verlof te risicovol vond? Bieden de voorgestelde maatregelen, die thans in het parlement in behandeling zijn, voldoende soelaas om «koude terugkeer» te voorkomen?

Bij voorkeur doorloopt een tbs-gestelde voorafgaand aan de voorwaardelijke beëindiging van de tbs-maatregel alle stappen in het resocialisatietraject. Zo vindt de terugkeer van de tbs-gestelde in de maatschappij zo veilig en verantwoord mogelijk plaats. In onderhavige zaak is het resocialisatietraject niet geheel doorlopen als gevolg van de contraire voorwaardelijke beëindiging door de rechter. Deze beëindiging achtte ik onwenselijk, ook al werd betrokkene in elk geval nog voor een periode van een jaar begeleid door de reclassering op het meest intensieve toezichtniveau. Om te zorgen dat de tbs-maatregel nooit zonder enige vorm van voorbereiding op de terugkeer in de samenleving wordt beëindigd heb ik een wetswijziging ingediend, dat momenteel ter behandeling bij de Eerste Kamer ligt1. Een dergelijke abrupte terugkeer in de maatschappij vergroot immers het recidiverisico.
De voorwaardelijke beëindiging van de tbs met dwangverpleging kan op grond van de huidige wetgeving ten hoogste een periode van negen jaar bedragen. In het conceptwetsvoorstel langdurig toezicht stel ik voor dat deze maximale duur wordt geschrapt, waardoor langdurig en eventueel levenslang toezicht mogelijk wordt. Dit conceptwetsvoorstel ligt ter consultatie bij de adviesinstanties. Dit conceptwetsvoorstel voorziet tevens in een nieuwe toezichtsmaatregel voor voormalige tbs-gestelden die een ernstige gewelds- of zedendelict hebben gepleegd, en wier terbeschikkingstelling is geëindigd en voor ex-gedetineerden die een zedendelict hebben gepleegd.

Vraag 5

Is het waar dat het met instemming van de reclassering is dat de tbs’er drugs gebruikt? Hoe beoordeelt u dit? Deelt u de mening dat deze tbs’er zeer gefocust lijkt op verdovende middelen?

Drugsgebruik door veroordeelde delinquenten gedurende de tenuitvoerlegging van hun straf keur ik ten zeerste af, zeker wanneer dit gebruik het recidiverisico verhoogt en eerder delicten of ongewenste gedragingen heeft veroorzaakt. Wanneer een veroordeelde onder toezicht terugkeert in de maatschappij, kan de rechter het gebruik van (hard)drugs verbieden door aan de terugkeer de voorwaarde van een drugsverbod te verbinden. Dit was ook in het onderhavige geval één van de voorwaarden bij de voorwaardelijke beëindiging van de tbs-maatregel van betrokkene. In het vonnis staat:«dat (…) betrokkene geen alcohol en/of (hard)drugs gebruikt indien en voor zover de reclassering dit van hem verlangt. Betrokkene accepteert/neemt deel aan alcoholtesten/urinecontroles. De uitslag van de testen kan opgevraagd worden door de reclassering.»Ter zitting werd door alle betrokken partijen de verwachting uitgesproken dat een totaalverbod van softdrugs voor betrokkene niet haalbaar was. Het opnemen van een dergelijk totaalverbod in de voorwaarden zou het slagen van het toezicht en daarmee het slagen van de resocialisatie in de weg staan. Bovendien werd door een onafhankelijke psychiater en een psycholoog aangegeven dat gecontroleerd gebruik van softdrugs bij betrokkene niet recidiveverhogend zou werken en dat dit gebruik niet delictgerelateerd was. Daarom kreeg hij van de reclassering als toezichthouder, in overeenstemming met het vonnis en met instemming van het Openbaar Ministerie, toestemming om gecontroleerd softdrugs te gebruiken. Hij mocht een vooraf vastgestelde, gelimiteerde hoeveelheid per week gebruiken, die ook als zodanig te controleren was door de reclassering, zolang dit geen negatieve invloed zou hebben op andere leefgebieden. Gebruik van alcohol en harddrugs werd niet toegestaan. Betrokkene werd tijdens de loop van het toezicht driemaal per week gecontroleerd door middel van urinecontroles. Gedurende het toezicht werd betrokkene eenmaal positief getest op het gebruik van harddrugs. Na overleg met het Openbaar Ministerie heeft betrokkene hiervoor van de reclassering een officiële waarschuwing gekregen.

Vraag 6

Kunt u in uw antwoord op de vorige vraag de omstandigheid betrekken dat betrokkene het delict, waarvoor hij is veroordeeld en waarvoor hem tbs is opgelegd, juist heeft gepleegd onder invloed van verdovende middelen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wat is momenteel de status van de tbs’er? Deelt u de mening dat de tbs’er thans de voorwaarden schendt? Welke consequenties worden daaraan verbonden?

De tbs-maatregel van betrokkene is op 22 februari 2012 door de rechter beëindigd. Deze beslissing was wederom contrair. De rechter wees de vordering van het Openbaar Ministerie tot verlenging van de tbs-maatregel af. Het Openbaar Ministerie is tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan. Gedurende de periode tot aan het hoger beroep blijft de tbs-maatregel, en daarmee het toezicht op betrokkene door de reclassering, van kracht.

Vraag 8

Kunt u deze vragen binnen zeven dagen beantwoorden?

De Kamervragen zijn beantwoord binnen de hiervoor gebruikelijke termijn.
Dit ook met het oog op de 5 april jl. aan uw Kamer verzonden brief naar aanleiding van het verzoek van de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie (kenmerk 2012Z06297/2012D14017).

Vraag 1

In welke mate zijn de aantallen in uw brief1 correct, wanneer er wordt uitgegaan van een bredere definitie van thuiszitters (absoluut verzuim, thuiszitters en vrijstelling) en waarbij de aantallen dan kunnen oplopen tot ca. 14 000 kinderen die thuis zaten in het schooljaar 2010/2011?2

De aantallen in de gestuurde brief zijn correct en zijn in onderstaande tabel samengevat en aangevuld met informatie over het aantal vrijstellingen. De gegevens zijn afkomstig uit de leerplichtrapportages van de gemeenten, waar leerplichtambtenaren registreren en rapporteren conform de door DUO gehanteerde definities.
Gegevens in de TK brief
2010–2011
2009–2010
1
Absoluut verzuim
8 098
6 878
Teruggeleid naar school
4 297
3 599
2
Aantal thuiszitters
A) start schooljaar
2 296
2 269
B) toename gedurende het schooljaar
3 140
2 913
C) Teruggeleid naar school
3 281
2 414
3
Aantal vrijstellingen
3 107
2 964
Totaal volgens uw definitie
16 641
15 024
Zowel het aantal thuiszitters als het aantal leerlingen dat absoluut verzuimt is in deze tabel opgenomen. Wanneer beide gegevens worden opgeteld leidt dat tot een groep van 13 534 leerlingen die in het schooljaar 2010–2011 onterecht niet was ingeschreven op een school, of wel was ingeschreven maar langer dan 4 weken thuiszat zonder geldige reden. In het schooljaar 2009–2010 ging het om 12 060 leerlingen. Als het aantal vrijstellingen hier nog bij wordt opgeteld, zoals door u wordt voorgesteld, resulteert voor 2009–2010 een aantal van 15 024 en voor 2010–2011 16 641 leerlingen. Hierbij wordt echter geen rekening gehouden met het aantal leerlingen dat in de loop van het schooljaar is teruggeleid naar onderwijs.
Hierbij merk ik het volgende op. Met het begrip «thuiszitters» bedoelen we leerlingen die wel op een school staan ingeschreven, maar langer dan 4 weken thuis zitten. Voor deze leerlingen is de school verantwoordelijk. Met «absoluut verzuim» bedoelen we leerplichtige kinderen/jongeren die niet staan ingeschreven bij een (al dan niet bekostigde) onderwijsinstelling. Deze kinderen/jongeren gaan niet naar school. De ouders zijn hier verantwoordelijk voor en de leerplicht dient hier actie op te ondernemen. Wegens de gescheiden verantwoordelijkheden worden de categorieën thuiszitter en absoluut verzuim in de rapportages altijd onderscheiden. Juist omdat het gaat om de groep leerlingen die onterecht niet zijn ingeschreven of langer dan 4 weken thuiszit, dient het aantal vrijstellingen hierbij buiten beschouwing te blijven. Vrijstellingen zijn juist verleend op basis van de wet en de specifieke situatie waarin de desbetreffende leerling verkeert. Bijvoorbeeld een kind met een ernstige geestelijke handicap verblijft op een kinderdagcentrum en heeft op grond van het niet leerbaar zijn een vrijstelling op basis van artikel 5a van de leerplichtwet.

Vraag 2

Kunt u aangeven of het geschetste beeld, in de toelichting in uw brief, bij de cijfers over 2009/2010 en 2010/2011 niet te rooskleurig is en er zelfs vanuit een brede definitie van thuiszitters sprake is van een lichte toename?

Ik schets niet een te rooskleurig beeld. In de brief noem ik expliciet de toename van het absoluut verzuim en ten aanzien van de groep thuiszitters heb ik aangegeven dat het aantal ongeveer gelijk is. Wanneer de groep als totaal wordt genomen is dus sprake van een toename. Echter, tegelijk heb ik geconstateerd dat het aantal zaken dat binnen het schooljaar wordt opgelost, toeneemt én dat het aantal kinderen dat meer dan 6 maanden thuiszit afneemt. Die zaken stemmen mij positief ten aanzien van de regionale aanpak. Dat laat onverlet dat er nog veel te doen is. Daarom heb ik in dezelfde brief waarin ik deze aantallen heb genoemd, u geïnformeerd over de voortgang van de maatregelen om het schoolverzuim terug te dringen.
Overigens merk ik hierbij op dat de huidige statistieken nog onvoldoende adequaat zijn om een exact beeld te geven van het absoluut verzuim en het thuiszitten (volgens de bestaande definitie). Voor een zuiver beeld is het noodzakelijk om rekening te houden met de tijdsduur dat leerlingen onterecht niet op school zitten. Het maakt immers uit of het gaat om een periode van thuiszitten van 1 dag of 1 jaar. Het verzuim zou idealiter moeten worden omgerekend naar verzuimjaren. Pas dan is het mogelijk om daadwerkelijk vast te stellen hoe het verzuim zich heeft ontwikkeld.
Het is essentieel voor de bestrijding van schoolverzuim en het voorkomen van uitval om een goed beeld van de verzuimcijfers te hebben. Dit en de invoering van passend onderwijs is reden voor mij om met Ingrado en DUO te kijken naar verdere verbetering van het zicht op de verschillende vormen van verzuim.

Vraag 3

Indien er sprake is van het eerder vermelde aantal van 14 000 leerlingen en een toename vanuit een brede definitie van thuiszitters, hoe beoordeelt u deze situatie dan?

Het is altijd ongewenst dat leerplichtige kinderen om wat voor reden dan ook geen onderwijs volgen. Daarom is er een reeks van maatregelen om dit aantal te verminderen. In mijn brief heb ik u over de voortgang van deze maatregelen geïnformeerd. Ik heb de regionalisering en samenwerking in een Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) genoemd die de rol van de leerplichtambtenaar en de RMC-coördinator verder kan versterken. Een gezamenlijke inzet op verzuim en het verzuimbeleid in combinatie met een effectiever toezicht door de onderwijsinspectie zal het meldgedrag van scholen en instellingen nog meer verbeteren.

Vraag 4

Wat zijn de financiële gevolgen van het forse aantal thuiszittende kinderen, in de zin dat er leerlinggebonden middelen onderbesteed worden of bij onderwijsinstellingen op de plank blijven liggen?

Scholen ontvangen alleen bekostiging voor leerlingen die zijn ingeschreven. De Rijksbegroting is eveneens gebaseerd op ingeschreven leerlingen. Het aantal leerlingen dat niet is ingeschreven heeft dus geen overschot op de Rijksbegroting tot gevolg. Voor de leerlingen die wel zijn ingeschreven, maar onterecht verzuimen, wordt wel bekostiging verstrekt aan de school. De (tijdelijke) afwezigheid van een enkele leerling heeft echter niet of nauwelijks effect op de kosten waar een school mee te maken heeft (bijvoorbeeld de hoeveelheid aangesteld personeel). Er is dus geen sprake van onderbesteding van middelen.

Vraag 5

Kunt u aangeven of het correct is dat het aantal thuiszitters ervoor zorgt dat jaarlijks circa 80 miljoen euro niet of niet direct besteed wordt aan onderwijs voor deze kinderen?2

Dat is niet correct. Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de constatering dat de bezuinigingen op het passend onderwijs ertoe kunnen bijdragen dat het aantal thuiszitters zal toenemen, indien sommige scholen terughoudender zijn met het toelaten van zorgleerlingen?

De bezuinigingen op het passend onderwijs zijn onlangs teruggedraaid. De invoering van passend onderwijs beoogt juist een afname van het aantal thuiszitters. Als het gaat om een leerling die extra ondersteuning nodig heeft, moet de school tengevolge van de zorgplicht op de eigen school of een andere school een passend onderwijsaanbod bieden.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór het algemeen overleg op 12 april a.s. over voortijdig schoolverlaten?

Met het uitstellen van het algemeen overleg over voortijdig schoolverlaten lijkt mij deze vraag niet meer opportuun.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de suggestieve uitspraken van de directeur GGD Nederland, naar aanleiding van een onderzoek naar het voorkomen van antistoffen tegen Schmallenbergvirus bij dierenartsen, dat de GGD zich zorgen maakt en wacht op een virus dat wel overdraagbaar is?1

Ik lees de uitspraak van de heer De Vries zo dat hij zich zorgen maakt over virussen die op soortgelijke wijze als het Schmallenbergvirus in Nederland op kunnen duiken. Ik begrijp die zorgen, we weten niet waar het virus vandaan komt en we weten niet hoe het in Europa en Nederland is gekomen. Een andere ziekteverwekker die op deze onbekende manier Nederland binnen kan komen zou wel humane implicaties kunnen hebben.

Vraag 2

Vindt u ook dat er een contradictie in deze uitspraak zit, omdat onderzoek wordt gedaan naar een vermoedelijk zoönotisch effect van het Schmallenbergvirus, en de directeur aangeeft dat hij niet verwacht dat dit virus overslaat op mensen, maar zich toch zorgen maakt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Weet u of het de directeur bekend is dat rhinopneumonie bij paarden geen zoönose is? Zo ja, waarom noemt hij dit virus dan in een rij van ziekten waarover hij zich zorgen maakt?

Ik kan geen vragen beantwoorden voor de directeur van GGD Nederland. GGD Nederland is geen onderdeel van VWS. GGD Nederland is een organisatie die voor en in samenspraak met de GGD’en, de belangenbehartiging voor de GGD’en voert. U kunt deze vragen daarom beter rechtstreeks tot GGD Nederland richten.

Vraag 4

Weet u voorts of het de directeur bekend is dat ziekten al van dieren naar mensen overgaan zolang de mensheid in contact staat met het dier? Zo ja, waarom zegt hij dan dat het wachten is op een virus dat wel overdraagbaar is op mensen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Op welke wijze en door wie worden de uitslagen van het onderzoek naar het voorkomen van antistoffen tegen het Schmallenbergvirus bij mensen gecommuniceerd?

Het onderzoek naar het voorkomen van antistoffen tegen het Schmallenbergvirus bij mensen is afgerond. Het RIVM onderzocht ruim 300 mensen die werken of wonen op bedrijven waar het Schmallenbergvirus is gevonden of besmetting waarschijnlijk is. Bij geen van deze mensen kon een doorgemaakte infectie worden aangetoond. Dit betekent dat er geen aanwijzingen zijn dat dit virus naar de mens kan worden overgebracht. Het RIVM heeft deze resultaten inmiddels bekend gemaakt middels een persbericht.

Vraag 6

Op welke wijze gaat u zich inspannen om berichtgeving rond ziekte-uitbraken bij dieren transparant en met kennis van zaken te laten plaatsvinden, en niet te laten ontaarden in bangmakerij en stellingname tegen de agrarische sector?

De officiële berichtgeving rond uitbraken bij dieren vindt plaats door EL&I. Indien het gaat over dierziekten die mogelijk gevolgen kunnen hebben voor mensen vindt deze berichtgeving plaats in afstemming met mijn Ministerie. Voor de inhoudelijke inbreng en berichtgeving vertrouwen we daarbij op de humane en veterinaire instituten die zijn aangesloten bij de veterinair humane zoönosestructuur. Deze heb ik u in de brief van 18 mei 2011 toegelicht, inclusief, in de bijlagen, de afspraken die wij rond communicatie hebben gemaakt.

Vraag 1

Is het u bekend dat voor studenten die zich in september inschrijven en voor 1 oktober weer uitschrijven, en de rest van het studiejaar niet ingeschreven staan, dat studiejaar wel meegeteld wordt voor het ingaan van de langstudeerregeling, terwijl de studenten voor dat jaar geen collegegeld betalen en geen onderwijs volgen?

Ja. Ik ben bekend met het feit dat studenten die zich in september in – en uitschrijven en zich niet weer opnieuw voor dat studiejaar inschrijven, volgens de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) pas per 1 oktober worden uitgeschreven. Deze studenten zijn dus op de peildatum 30 september ingeschreven, met als gevolg dat dit jaar meetelt voor de langstudeerdersmaatregel.
Deze studenten betalen in deze situatie wel voor de maand september collegegeld, maar krijgen het collegegeld voor de resterende maanden dat zij niet studeren, gerestitueerd.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze studenten hierdoor onterecht gedupeerd raken?

Ja, deze studenten verbruiken inderdaad een extra jaar voor de langstudeerdersmaatregel omdat ze volgens de WHW op de peildatum 30 september stonden ingeschreven. De studenten verkeerden echter in de veronderstelling dat zij per 30 september niet meer ingeschreven stonden.

Vraag 3

Bent u bereid deze ongewenste situatie nog voor het aanstaand studiejaar 2012/12013 in de regelgeving te verhelpen en de studenten hierover te informeren?

Ja, ik ben hiertoe bereid. Ik zal regelen dat in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) deze categorie studenten aanspraak krijgt op één extra uitloopjaar. Het gaat daarbij om studenten die nog geen langstudeerder zijn en zich gedurende de maand september inschrijven bij een opleiding en zich in diezelfde maand weer uitschrijven en zich in de loop van het studiejaar niet opnieuw inschrijven in het hoger onderwijs. Deze AMvB zal met terugwerkende kracht gaan gelden.
In het Centraal Register Inschrijvingen Hoger Onderwijs zijn de inschrijfgegevens over studenten opgenomen op basis waarvan DUO kan vaststellen of een student aanspraak heeft op een extra uitloopjaar. Deze informatie kan echter niet voor het aanstaand studiejaar geautomatiseerd ontsloten worden. Het extra uitloopjaar kan dan ook alleen op verzoek worden toegekend, zoals dat ook het geval is bij de toekenning van een extra uitloopjaar in geval van een functiebeperking. Het is dus van groot belang de studenten en de instellingen tijdig te informeren dat deze wijziging eraan komt, opdat zij zich hierop kunnen voorbereiden. Dit zal gebeuren via de reguliere informatiekanalen over de langstudeerdersmaatregel, zoals www.duo.nl en www.rijksoverheid.nl. Met de instellingen worden binnenkort afspraken gemaakt over het ontwerpen van een procedure, waarmee studenten een dergelijk verzoek kunnen indienen. De instellingen zullen hierover dan een brief ontvangen.
In de jaren na 2012 is het proces geautomatiseerd.