Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat Afghanistan wil dat Nederland serieus onderzoek gaat doen naar Afghaanse vluchtelingen die artikel 1F Vluchtelingenverdrag krijgen tegengeworpen, omdat ze officier of onderofficier zijn geweest bij de Afghaanse veiligheidsdienst (KhAD/WAD)?1

Vraag 2

Hoeveel Afghaanse vluchtelingen bevinden zich in Nederland die om voornoemde reden de 1F-status hebben gekregen? Bij hoeveel van deze 1F’ers loopt de procedure nog? Hoeveel Afghaanse 1F’ers zijn uitgeprocedeerd en bevinden zich nog in Nederland? Hoeveel daarvan kunnen wegens een uitzetbeletsel niet terugkeren naar land van herkomst en hoe lang bevinden zij zich gemiddeld in Nederland?

Vraag 3

Kunt u voorbeelden noemen waarmee een Afghaanse vluchteling kan bewijzen geen oorlogsmisdadiger te zijn, ondanks zijn functie als officier danwel onderofficier bij KhAD/WAD?

Vraag 4

Hoeveel Afghaanse officieren en onderofficieren die in Nederland de 1F-status hebben gekregen zijn alsnog succesvol vervolgd de afgelopen tien jaar?

Vraag 5

Wat is uw reactie op de uitspraken van Afghanistan dat er geen enkel bewijs is dat alle officieren en onderofficieren van de veiligheidsdienst zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden? Bent u bereid om naar aanleiding van deze uitlatingen met de Nederlandse ambassade in Kabul om tafel te gaan en te bekijken welke delen van het ambtsbericht kunnen worden aangepast? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Is het waar dat het ambtsbericht uit 2000 is gebaseerd op onderzoek dat is gedaan door de Nederlandse ambassade in Pakistan? Zo ja, wat is uw reactie op de uitspraak van een onderzoeker die stelt dat deze bron niet te vertrouwen was? Zo nee, met welke bronnen is dit ambtsbericht dan wel tot stand gekomen?

Vraag 1

Is het waar dat u heeft gesuggereerd dat mensen hun geaardheid verborgen moeten houden om vervolging in hun land van herkomst te voorkomen?1

Op basis van het in paragraaf C2/2.10.2 van de Vc 2000 neergelegde beleid wordt van een vreemdeling niet verwacht dat hij zijn gerichtheid in het land van herkomst verborgen houdt. Indien betrokkene aannemelijk heeft gemaakt homoseksueel te zijn, wordt, op grond van de door betrokkene naar voren gebrachte verklaringen en de situatie blijkens de openbare bronnen, beoordeeld in welke mate aan de homoseksuele vreemdeling in het land van herkomst beperkingen worden opgelegd ten aanzien van de beleving van de seksuele geaardheid.
Indien aannemelijk is dat bij het bekend zijn of worden van de seksuele geaardheid in de directe (leef)omgeving van de asielzoeker de opgelegde beperkingen zo ernstig zijn dat er sprake is van vervolging, zal de vreemdeling in beginsel in aanmerking komen voor bescherming op grond van het Vluchtelingenverdrag. Ik zal het beleid hierover verder verduidelijken in de Vreemdelingencirculaire.
Zoals uw Kamer bekend is, ga ik in de beantwoording van Kamervragen in beginsel niet in op het verloop van individuele zaken. Wel kan ik u meedelen dat in de door u genoemde drie zaken het asielrelaas ongeloofwaardig is bevonden. De gestelde seksuele geaardheid in deze zaken wordt geloofwaardig geacht. Echter, de informatie over de positie van de homoseksuelen in de genoemde landen geeft onvoldoende aanleiding voor de conclusie dat de enkele omstandigheid dat betrokkenen homoseksueel zijn, leidt tot vergunningverlening. Uitgangspunt is dat de asielzoeker zijn verklaringen betreffende het asielrelaas, ook met betrekking tot zijn seksuele gerichtheid en de daaraan gerelateerde problemen, aannemelijk moet maken.
Als er sprake is van een actief vervolgingsbeleid naar aanleiding van de strafbaarstelling, waarbij er ook sprake moet zijn van een bestraffingsmaatregel van een zeker gewicht, wordt overgegaan tot het verlenen van een verblijfsvergunning.
De enkele strafbaarstelling is echter niet voldoende.

Vraag 2

Is het waar dat u asielaanvragen ongegrond heeft geacht, omdat de geaardheid van de aanvrager best door hem of haar geheim kan worden gehouden? Zo ja, hoe verhoudt dit zich tot artikel 2.10.2 van de Vreemdelingencirculaire 2000? Zo nee, waarom worden deze drie homoseksuele asielzoekers teruggestuurd naar een land waar homoseksualiteit strafbaar is gesteld?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Volgt uit deze redenering dat als homoseksuelen hun geaardheid kunnen verbergen als vervolging dreigt, ook gelovigen in zulke gevallen hun overtuiging kunnen verbergen? Geldt tevens voor mensen van een bepaalde cultuur of etniciteit dat zij kunnen proberen deze zo goed mogelijk te verbergen en dat zij dientengevolge teruggestuurd kunnen worden naar hun land van herkomst ondanks het risico op vervolging aldaar als de waarheid aan het licht komt?

Zoals ik in mijn antwoord op de vragen 1 en 2 heb aangegeven zal, indien aannemelijk is dat bij het bekend zijn of worden van de seksuele geaardheid in de directe (leef)omgeving van de asielzoeker gegronde vrees bestaat voor vervolging, dan wel een reëel risico op een onmenselijke behandeling, de vreemdeling in beginsel in aanmerking kan komen voor bescherming. Dit geldt evenzeer waar het gaat om vervolging wegens religieuze overtuiging of culturele of etnische achtergrond. Dat van een vreemdeling wordt verlangd dit bij terugkeer verborgen te houden, is dan ook niet aan de orde.

Vraag 4

Hoeveel Afrikanen hebben in recente jaren asiel aangevraagd wegens hun homoseksualiteit? Welk aantal daarvan is teruggestuurd om de reden dat van vervolging geen sprake zal zijn als zij hun geaardheid geheim houden?

Door de IND wordt niet in de geautomatiseerde systemen geregistreerd of een asielzoeker asiel aanvraagt wegens gestelde homoseksualiteit. Een dergelijke registratie acht ik ook in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens.

Vraag 5

Wat is uw reactie op het feit dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), gezien artikel 2.10.2 Vreemdelingencirculaire 2000, in diverse beoordelingen toch betoogt dat lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender asielzoekers (LHBT-asielzoekers) in het land van herkomst niet te vrezen hebben voor vervolging zolang zij discretie betrachten ten aanzien van hun seksuele geaardheid en genderidentiteit? Wat is uw reactie op het feit dat de IND in diverse gevallen zelfs over deze kwestie in beroep ging?2 Hoe kan worden voorkomen dat iets dergelijks in de toekomst nog gebeurt? Bent u bereid paragraaf C2/2.10.2 van de Vreemdelingencirculaire 2000 nog verder aan te scherpen en te expliciteren dan u nu voorstelt in uw reactie op het rapport «Fleeing Homophobia»?3

Mijn uitgangspunt is dat van vreemdelingen met een homoseksuele gerichtheid niet kan worden verwacht dat zij hun geaardheid verbergen. Wat betreft het betrachten van terughoudendheid, wil ik benadrukken dat Nederland niet aan een vreemdeling voorschrijft om terughoudendheid te betrachten bij het uiting geven aan zijn homoseksuele geaardheid. Die terughoudendheid kan onder omstandigheden voortvloeien uit de situatie in het land van herkomst.
Het asielbeleid is niet bedoeld om te garanderen dat personen hun seksuele geaardheid elders op dezelfde wijze kunnen uiten als zij in Nederland zouden kunnen doen. Bij de beoordeling van een asielaanvraag van een homoseksuele vreemdeling wordt door mij beoordeeld of de beperkingen, die in landen van herkomst worden opgelegd, als daad van vervolging moet worden aangemerkt.
Mij is bekend dat in ieder geval in een zaak die betrekking had op een asielzoekster uit Sierra Leone aan de vreemdeling is gesteld dat zij haar leven na terugkeer voort zou kunnen zetten, zoals zij dat eerder gedaan had. Uit haar relaas bleek dat zij haar geaardheid verborgen had gehouden voor haar omgeving. Dit strookt niet met het huidige beleid. Ik beoog met de ook in uw vraag aangehaalde verdere verduidelijking van de Vreemdelingencirculaire te voorkomen dat een dergelijke situatie zich in de toekomst nog voor zal doen.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het dat gebleken is dat de arbeidsparticipatie van pardonners slechts 40% bedraagt?1

Zie antwoord 2

Vraag 2

Erkent u dat het vorige kabinet met het uitgangspunt van een arbeidsparticipatie van 60% de plank volledig heeft misgeslagen en een te rooskleurig beeld heeft geschetst van de (te verwachten) gevolgen van de pardonregeling?

De mate van arbeidsparticipatie van pardonners is achtergebleven bij de verwachtingen uitgesproken in 2008. Pardonners blijken net als vluchtelingen en andere migranten van de 1e generatie, moeilijker aan werk te komen dan autochtone Nederlanders.
Het is van belang dat pardonners hun positie weten te verbeteren. Zij zijn hiervoor zelf verantwoordelijk. Een deel van deze groep heeft ondersteuning nodig. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de gemeenten. Ook de werkgevers kunnen een belangrijke rol spelen. Zo zijn in de zorg en in de techniek in de komende jaren veel mensen nodig.

Vraag 3

Wat betekent het gegeven van genoemde lage arbeidsparticipatie voor de totale kosten van uitkeringen en andere sociale voorzieningen als huurtoeslag voor de groep pardonners? Hoe verhoudt dit kostenoverzicht zich tot eerder verstrekte overzichten?

Een lagere arbeidsparticipatie van de groep pardonners betekent logischerwijs hogere kosten van uitkeringen en andere sociale voorzieningen voor deze groep. Overigens geldt dat het gebruik van de conjunctuurafhankelijke uitkeringsregelingen vanwege de economische crisis over de gehele linie hoger is dan op het moment dat deze raming is opgesteld. Een kostenoverzicht voor de specifieke groep pardonners is echter niet beschikbaar.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er nooit meer een pardonregeling mag komen? Zo neen, waarom niet?

Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik u naar de brief die ik op 17 april jl. aan uw Kamer heb gestuurd (Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 31 018, nr. 58).

Vraag 1

Heb u kennisgenomen van het bericht over het vaker voorkomen van schizofrenie onder Marokkaanse jongens en het taboe dat daarop rust?1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel hoger is het risico op schizofrenie bij Marokkaanse jongeren in vergelijking tot autochtone jongeren? Heeft u zicht op de omvang van deze groep? Zo neen, waarom niet?

Schizofrenie komt onder Marokkaanse mannen van de tweede generatie vijf tot zeven keer meer voor dan bij autochtonen2. Ik heb geen zicht op de precieze omvang van de doelgroep. Uit het u reeds toegezonden rapport «Psychische problemen en stoornissen bij Marokkaans Nederlandse kinderen en jongeren» blijkt verder dat:
De Gezondheidsraad doet in het kader van de adviesaanvraag «migrantenjeugd en jeugd-ggz» onderzoek naar hetgeen in de wetenschap bekend is over deze problematiek in het bijzonder ten aanzien van jongeren. Zie ook mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Is het waar dat deze groep jongeren vaak nauwelijks hulp krijgt? Zo ja, wat zijn de redenen hiervan?

Het is bekend dat de hulp niet altijd op tijd deze groep jongeren bereikt. Zie ook mijn antwoord op vraag 2. Het probleem ligt hierbij niet uitsluitend bij het zorgaanbod vanuit de ggz, maar ook in de wijze waarop in de Marokkaanse gemeenschap naar psychische problemen en de ggz wordt gekeken. Bij een deel van de Marokkaanse gezinnen en families schaamt men zich voor de psychiatrische problematiek van familieleden. Dit taboe op de psychiatrie werkt drempelverhogend. Ook onbekendheid met psychiatrische stoornissen, onbekendheid over het bestaan van ggz-instellingen, over de vraag of men er voor verzekerd is en welke eigen bijdrage men is verschuldigd en over wat de behandeling precies inhoudt, spelen een rol bij het niet op tijd inschakelen van professionele hulp. Bovendien worden sommige psychische stoornissen gekenmerkt door een gebrek aan ziekte-inzicht waardoor de patiënt, uit de aard van de stoornis, niet of minder geneigd is om zelf hulp te zoeken.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het hier om een kwetsbare groep gaat die adequaat geholpen en begeleid dient te worden? Deelt u de mening dat de geestelijke gezondheidszorg (ggz) hier een belangrijke taak in heeft? Zo ja, wat heeft de ggz tot nu toe ondernomen om deze groep te bereiken? Vindt u de inspanningen van de ggz richting deze groep voldoende? Zo neen, wat moet er volgens u gebeuren om de geestelijke hulpverlening aan deze jongeren te verbeteren?

Ja, ik deel de mening dat het hier om een kwetsbare groep gaat die adequaat geholpen en begeleid dient te worden. Verder ben ik ook van mening dat de ggz hier een belangrijke taak in heeft. Patiënten moeten tijdig de hulp krijgen die zij nodig hebben, ongeacht de etnische achtergrond.
Binnen de GGZ-sector lopen verschillende initiatieven om migranten beter te bereiken. Hiervoor verwijs ik u graag naar de brief over de stand van zaken van het programma Diversiteit in het Jeugdbeleid (Tweede Kamer, vergaderjaar 2009–2010, 31 001, nr. 96. Deze brief gaat ook in op de ondervertegenwoordiging van migrantenjongeren in de ggz.
Daarnaast is de Gezondheidsraad bij brief van 30 maart 2010 gevraagd advies uit te brengen over de wijze waarop de ggz voor de migrantenjeugd verbeterd kan worden alsook de geestelijke gezondheid van deze jeugdigen. De Gezondheidsraad is gevraagd om inzicht te verschaffen in het vóórkomen van psychische problematiek onder migrantenjeugdigen, in de signalering, doorverwijzing en in de zorg houden van migrantenjeugdigen en in de eventuele knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen daarbij. Het advies van de Gezondheidsraad zal waarschijnlijk na de zomer gereed zijn. Op dit advies zal een kabinetsreactie komen. Naar aanleiding van de aanbevelingen in dit advies zal ik mij beraden op eventuele, concrete maatregelen. In afwachting van dit advies wil ik hier nog niet op vooruit lopen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er sprake is van een taboe op psychische aandoeningen binnen allochtone gemeenschappen en dat ook het gebrek aan kennis daarbij een rol speelt? Zo ja, op welke manier zou er voor gezorgd kunnen worden dat de kennis wordt vergroot en het taboe wordt opgeheven? Welke maatregelen hiertoe gaat u nemen?

Ja, er zijn signalen uit de gemeenschap en de hulpverleningssector om aan te nemen dat taboes een rol spelen bij het naar verhouding lagere ggz-gebruik van migranten. Zie verder mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de sociale positie van Marokkaanse jongeren stress oplevert en dat dit bij sommige jongeren psychoses kan uitlokken? Op welke wijze zou er meer alert gereageerd kunnen worden op het voorkomen van het ontstaan van psychosen bij Marokkaanse jongeren?

Ja, uit onderzoek komt naar voren dat er een verband is tussen de migratieachtergrond en het voorkomen van psychiatrische stoornissen2. Zie verder mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 7

Deelt u de mening dat dit niet de eerste keer is dat naar buiten wordt gebracht dat het met de psychische gezondheidstoestand van allochtone jongeren, en in het bijzonder Marokkaanse jongeren, niet goed gaat? Herinnert u zich de eerdere vragen over de toename van depressie en het aantal zelfmoorden onder allochtone jongeren en over het vaker voorkomen van schizofrenie bij Marokkaanse jongens?2 Vormen deze ernstige signalen voor u aanleiding met een plan van aanpak te komen om de geestelijke hulpverlening aan allochtone jongeren te verbeteren? Zo neen, waarom niet?

Ondanks de aandacht die reeds aan deze problematiek geschonken wordt – zie mijn antwoord op vraag 4 – zal deze niet in korte tijd verdwenen zijn en kan daarom publiciteit blijven generen. De psychische gezondheidstoestand van allochtone jongeren, en in het bijzonder Marokkaanse jongeren, is dientengevolge vaker onderwerp van discussie en kamervragen geweest. Zoals reeds vermeld in mijn antwoord op vraag 4 is de Gezondheidsraad gevraagd advies uit te brengen over de wijze waarop de geestelijke gezondheidszorg voor de migrantenjeugd verbeterd kan worden alsook de geestelijke gezondheid van deze jeugdigen. Het advies van de Gezondheidsraad zal waarschijnlijk na de zomer gereed zijn. Op dit advies zal een kabinetsreactie komen. Vooralsnog vind ik het niet opportuun om hierop vooruit te lopen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Afghaanse familie moet Akkrum verlaten»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat deze familie op 11 april naar de vrijheidsbeperkende gezinslocatie in Katwijk wordt overgeplaatst? Wat zijn hier de redenen voor? Is het waar dat de asielprocedure van deze familie nog niet ten einde is?

Ik betracht steeds terughoudendheid met het verstrekken van informatie over individuele dossiers. In algemene zin kan ik u het volgende meedelen. Het gezin wordt niet naar de vrijheidsbeperkende gezinslocatie in Katwijk overgeplaatst. Op 16 april jl. heeft het gezin een nieuwe toelatingsaanvraag ingediend op basis van schrijnendheid. In dit geval heb ik besloten de vrijheidsbeperkende maatregel ten aanzien van het gezin op te heffen totdat op deze aanvraag is beslist. Het gezin mag voorlopig in Akkrum blijven. Wat de asielprocedure betreft, kan ik u melden dat het om een herhaalde aanvraag gaat. De aanvraag is afgewezen. Er loopt nog een hoger beroep bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Vraag 3

Waarom krijgt dit gezin, dat bestaat uit jarenlang legaal in Nederland verblijvende ouders en twee in Nederland geboren schoolgaande kinderen, niet de gelegenheid om vanuit hun vertrouwde woonplaats, in Akkrum, waar zij al jaren wonen, te werken aan terugkeer naar Afghanistan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat de ouders hebben aangegeven mee te willen werken aan zelfstandige terugkeer? Wat is desondanks de toegevoegde waarde om deze mensen in vrijheidsbeperking te plaatsen in Katwijk?

Neen. Uit het dossier blijkt geen actieve medewerking aan de terugkeer van het gezin naar Afghanistan. Voor het overige verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat deze overplaatsing onnodig is en voor de kinderen betekent dat zij gedwongen van hun eigen school moeten worden gehaald?

Dat het vooruitzicht van een overplaatsing naar een gezinslocatie leidt tot bezorgdheid bij dit gezin en in hun omgeving, begrijp ik. Dit zal zonder meer ook samenhangen met het vooruitzicht op terugkeer naar Afghanistan dat met een overplaatsing naar een gezinslocatie nogmaals wordt onderstreept. Dat neemt niet weg dat ik het belangrijk vind om als overheid duidelijk te zijn richting de mensen. Als de boodschap terugkeer is, dan moeten we daar als overheid ook naar handelen.
Het is aan de vreemdeling om zijn vertrek uit Nederland te organiseren in plaats van te kiezen voor een bestaan in Nederland zonder toekomst. Dat is ook in het belang van de kinderen. In dit geval is het van school veranderen niet aan de orde, omdat het gezin voorlopig in Akkrum kan blijven. In het algemeen geldt dat overplaatsingen, indien mogelijk, in schoolvakanties plaatsvinden. In een gezinslocatie krijgen kinderen dezelfde voorzieningen als in een azc.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het begrijpelijk is dat deze onnodige en kindonvriendelijke overplaatsing tot groot verzet leidt in de lokale gemeenschap van Akkrum?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Waarom wordt ten aanzien van vreemdelingen van wie de vertrektermijn van 28 dagen is verstreken (ook als zij nog in procedure zitten) standaard aangenomen dat er een risico is dat zij zich zullen onttrekken aan het toezicht (en zij daarmee in vrijheidsbeperking worden geplaatst)? Indien de mensen bekend zijn, een vaste woonplaats hebben en aangeven mee te willen werken aan terugkeer, is daar toch in het geheel geen sprake van? Bent u bereid op dit punt uw terugkeerbeleid aan te passen?

Ook als mensen bekend zijn, een vaste woonplaats hebben en aangeven mee te werken aan hun terugkeer, dan kan er aanleiding zijn om een vrijheidsbeperkende maatregel op te leggen. De vrijheidsbeperkende maatregel vormt een belangrijk onderdeel van het terugkeerbeleid. Indien de vreemdeling na afloop van de termijn van 28 dagen nog niet is vertrokken, is van belang dat de facilitering van zijn vertrek wordt geïntensiveerd en het toezicht op hem wordt vergroot, zodat maximale inspanningen kunnen worden geleverd om het vertrek zo spoedig mogelijk te realiseren.
Verblijf in een gezinslocatie vindt plaats op basis van een vrijheidsbeperkende maatregel. Het is de bedoeling dat gezinnen daar werken aan hun terugkeer. De vrijheidsbeperkende maatregel moet ervoor zorgen dat gezinnen zich niet aan het toezicht van de overheid onttrekken en zoveel mogelijk beschikbaar zijn voor de vertrekprocedure van de DT&V.

Vraag 8

Bent u bereid van de overplaatsing af te zien en hier, in het belang van de kinderen, in elk geval mee te wachten totdat het lopende schooljaar is afgelopen?

Zoals gemeld in antwoord op vraag 2 mag het gezin voorlopig in Akkrum blijven.

Vraag 9

Bent u bereid deze vragen nog vandaag te beantwoorden, en, indien dat niet lukt, geen onomkeerbare stappen te zetten?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Bent u bekend met het onderzoeksrapport van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) «Lives lost in de Mediterranean sea: who is responsible»? dat op 29 maart door de migratiecommissie van de PACE is behandeld en waarvan het voorstel voor de resolutie door deze commissie is overgenomen?

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de gebrekkige medewerking van de NAVO, door de rapporteur van de Parlementaire Assemblee niet de gevraagde opheldering te verschaffen? Deelt u de mening dat de NAVO openheid van zaken zou moeten betrachten en volle medewerking zou moeten verlenen aan het onderzoek naar het uitblijven van hulp aan 70 bootvluchtelingen waarvan 63 zijn omgekomen? Zo nee, waarom niet?

De NAVO heeft naar haar beste vermogen medewerking verleend aan het onderzoek van de Raad van Europa. Het bondgenootschap heeft zoveel mogelijk informatie beschikbaar gesteld om de vragen van mevrouw Strik te beantwoorden, zegde reeds verdere medewerking toe bij aanvullende vragen en zal medewerking blijven verlenen.
Een deel van de gevraagde informatie kan alleen door lidstaten worden aangeleverd. Het betreft een nationale bevoegdheid. Wij vertrouwen er op dat de landen die mevrouw Strik heeft benaderd haar naar beste vermogen hebben geïnformeerd en dat desgevraagd zullen blijven doen. Dat geldt ook voor Nederland. Wij beschikken op dit moment niet over aanwijzingen dat lidstaten de opvarenden hebben aangetroffen en hun verplichtingen onder internationaal recht niet zijn nagekomen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er momenteel geen beletsel meer is om de rapporteur van de Parlementair Assemblee toegang te verschaffen tot de gevraagde informatie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid de NAVO en de in het rapport genoemde vlagstaten, waaronder met name Italië en Spanje, ertoe te bewegen deze informatie alsnog beschikbaar te stellen aan de rapporteur, waaronder met name: a) de positie van de militaire schepen gedurende de periode dat de vluchtelingenboot midden in een NAVO-operatie in de Middellandse Zee dobberde, in elk geval binnen een actieradius van 100 mijl rond de locatie van de boot, zoals gereconstrueerd in het rapport; b) de registraties van de communicatie van de in het rapport genoemde schepen met het NAVO-hoofdkwartier en de Italiaanse grenswacht, van de bewegingen van die schepen en van de op die schepen gestationeerde helikopters? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Waarom heeft naar uw mening de NAVO, die vanaf 31 maart het commando had over het zeegebied waarin de vluchtelingenboot zich bevond, en met veel schepen en luchtmacht aanwezig was, geen redding geboden na de noodmelding van de Italiaanse kustwacht aan het NAVO-hoofdkwartier?

De NAVO voerde niet het commando over het zeegebied. De NAVO handhaafde op dat moment het wapenembargo tegen Libië, maar had in het kader van operatie Unified Protector geen zeggenschap over of verantwoordelijkheden en verplichtingen jegens het reguliere scheepvaartverkeer in de Middellandse Zee. Zoals het rapport stelt, lag de verantwoordelijkheid voor coördinatie van een reddingsoperatie op basis van de relevante verdragen in beginsel bij Libië, aangezien de boot zich in de Search And Rescue-zone van dat land bevond. Het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome heeft de melding verzonden omdat de Libische autoriteiten daartoe niet in staat waren.
De melding over het schip met de vluchtelingen is door het Maritime Rescue Coordinaton Centre verzonden aan alle schepen, ook civiele, in het verantwoordelijkheidsgebied en aan het Allied Joint Forces Command in Napels. In het bericht dat werd uitgezonden door het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome werden schepen verzocht uit te kijken naar de opvarenden en melding te doen zodra zij het desbetreffende vaartuig signaleerden. Het betrof dus geen noodmelding. Helaas is het schip niet aangetroffen. Nederland betreurt het grote aantal slachtoffers. Het Nederlandse schip dat deelnam aan de operatie Unified Protector, Hr. Ms. Haarlem, en Hr. Ms. De Ruyter, die vanuit de Hoorn van Afrika op weg was naar Nederland, waren niet in de buurt.

Vraag 6

Wist Nederland, als deelnemer aan Unified Protector, van de noodmelding van het Italiaanse Maritime Rescue Coordination Centre? Wanneer hoorde u voor het eerst van de noodmelding?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Op welke wijze is er binnen de alliantie voorafgaand aan of tijdens de operatie gesproken over mogelijke consequenties van de NAVO-missie Unified Protector voor vluchtelingenstromen, met name over zee? Zijn hierover afspraken gemaakt en zo ja, welke?

Zodra een schip onder NAVO-commando een vaartuig met vluchtelingen in nood aantreft, licht het schip conform de procedures de verantwoordelijke nationale kustwacht in, evenals de International Organisation for Migration en de United Nations High Commissioner’s Office for Refugees.
De commandanten van marineschepen zijn net als kapiteins van andere schepen op grond van het VN Zeerechtverdrag en gewoonterecht verplicht opvarenden in nood te hulp te komen voor zover dat mogelijk is zonder hun schip, bemanning of opvarenden in ernstig gevaar te brengen.

Vraag 8

Hoe luidt de verantwoordelijkheidsverdeling tussen de NAVO, deelnemende bondgenoten en andere betrokken landen met betrekking tot search and rescue acties in gebieden waar een NAVO-operatie loopt? Hoe zou die naar uw mening moeten luiden?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 9

Deelt u de mening dat de Italiaanse grenswacht NAVO- en andere militaire schepen niet afzonderlijk kon benaderen bij gebrek aan kennis over de locatie van die schepen en dat het NAVO-hoofdkwartier de coördinatie- en informatietaak van Italië daarom had moeten overnemen? Zo nee, waarom niet?

Dergelijke meldingen verzendt een Maritime Rescue Coordination Centre aan alle schepen die zich in het desbetreffende zeegebied ophouden. Kennis van de posities van schepen is geen vereiste. De NAVO heeft deze melding vanuit het Allied Joint Force Command in Napels herhaald naar alle schepen die op dat moment onder haar commando deelnamen aan de operatie Unified Protector.
De verzending van noodoproepen is een civiele taak en berust zodoende niet bij de NAVO, die bovendien niet het commando voerde over het zeegebied. Er voer ten tijde van het incident bovendien slechts een beperkt aantal schepen in het gebied onder commando van de NAVO in het kader van operatie Unified Protector. Het Middellandse zeegebied wordt voornamelijk bevolkt door regulier scheepvaartverkeer.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Zonen Iraaks gezin slapen in Hoog Catharijne»?1

Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen die zijn gesteld door de leden Van Dam (PvdA) en Gesthuizen (SP) over een Iraaks gezin met kinderen dat uit de asielopvang is geplaatst en dakloos is geworden terwijl de asiel procedure nog loopt. Ik verzoek u deze antwoorden vertrouwelijk te behandelen3.

Vraag 2

Is het waar dat de asielopvang van deze Iraakse familie vorige week is beëindigd omdat het jongste kind meerderjarig is geworden, en de ouders en de drie kinderen op straat zijn gezet? Wat is de achtergrond van deze beslissing, die is genomen terwijl hun asielprocedure nog niet is afgerond?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat deze asielzoekers door de rechter in 2010 in het gelijk zijn gesteld en dat de rechter uw besluit om de asielaanvraag af te wijzen, heeft vernietigd? Waarom heeft u nog geen nieuw besluit genomen na die vernietiging?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Is het waar dat u in 2010 in hoger beroep bent gegaan tegen de uitspraak van de rechter? Hoe verhoudt deze beslissing zich tot uw toezegging om slechts in hoger beroep te gaan, en daarmee door te procederen, in zaken die van essentieel belang zijn voor het waarborgen van de rechtseenheid?2 Is het waar dat de rechtbank nog steeds niet heeft geoordeeld over het hoger beroep? Wat is hiervan de oorzaak?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Deelt u de mening dat opvangvoorzieningen niet dienen te worden beëindigd indien de rechtbank een beroep tegen een asielafwijzing gegrond heeft verklaard, een procedure nog loopt en het aan de overheid cq. de rechtbank te wijten is dat nog steeds geen finaal oordeel over de asielaanvraag is gegeven?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Bent u bereid deze familie opnieuw opvang te verlenen zolang nog niet over het hoger beroep is geoordeeld? Zo nee, waarom niet? Zo nee, waar moeten deze asielzoekers volgens u in de tussentijd dan verblijven, nu zij als gevolg van de uitspraak van de rechtbank geen vertrekplicht hebben?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen in verband met de schrijnende situatie voor de familie zo snel mogelijk te beantwoorden?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Illegale mbo’ers op stage»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat mbo-leerlingen zonder verblijfsvergunning geen werk mogen verrichten en dus ook geen stage mogen lopen? Zo nee, waarom niet?

Over de problematiek die in uw vraag aan de orde wordt gesteld, zijn verschillende rechterlijke uitspraken gedaan. Voor de beantwoording van uw vraag verwijs ik naar de brief die wij uw Kamer op 25 juni 2012 (Kamerstukken II 2011/12, 32 144, nr. 16) hebben toegezonden, waarin het kabinet aankondigt in hoger beroep te zullen gaan tegen een uitspraak van de rechtbank Den Haag.

Vraag 3

Wordt elke stage in het mbo gezien als werk waarvoor een verblijfsvergunning is vereist of zijn er stages of stagevervangende activiteiten denkbaar waarvoor dit niet noodzakelijk is en die toch recht geven op een mbo-diploma?

Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u naar de brief van 25 juni waarnaar wordt verwezen in het antwoord op vraag twee, alsmede de beantwoording van eerdere vragen die gesteld zijn in het kader van een schriftelijk overleg met de vaste commissie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstukken II 2011/12, 32 144, nr. 11).

Vraag 4

Onderschrijft u de stelling dat een mbo-opleiding altijd gepaard gaat met stage en/of werk en dat daarom illegale leerlingen van mbo-opleidingen uitgesloten moeten worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de Gemeente Amsterdam per geconstateerd geval een boete opgelegd moet krijgen als zij illegalen tewerkstelt als stagiair? Zo nee, waarom niet?

Ook voor het antwoord op deze vraag verwijzen wij naar het antwoord op vraag 2. In de laatste paragraaf van de daarin genoemde brief wordt ingegaan op de handhaving.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat de marechaussee bij grenscontroles bijna de helft van alle illegalen weer laat lopen?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de marechaussee van 45% van de illegalen niet weet wat er verder met hen is gebeurd? Zo ja, wat is de reden hiervan?

Dit is onjuist. In 2011 zijn in totaal ongeveer2 1 600 illegaal verblijvende vreemdelingen aangetroffen bij toezichtcontroles door de Koninklijke Marechaussee (KMar) in het kader van Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV). Uitgangspunt van het Nederlandse vreemdelingenbeleid is dat de vreemdeling zelf verantwoordelijk is voor zijn terugkeer. Indien er gronden zijn om aan te nemen dat de vreemdeling niet van plan is zelfstandig uit te reizen, kan hij met het oog op uitzetting in bewaring worden gesteld. Van de aangetroffen vreemdelingen zijn er 640 in bewaring gesteld ter fine van verwijdering. 360 vreemdelingen werd aangezegd Nederland zelfstandig te verlaten, 240 zijn onder toezicht van de KMar uitgereisd naar België of Duitsland en 360 zijn overgedragen aan de autoriteiten van België of Duitsland.
Allen zijn geregistreerd in de Basisvoorziening Vreemdelingen (BVV).

Vraag 3

Is het waar dat er geen acties ondernomen zijn tegen de 361 illegalen die het land moesten verlaten? Deelt u de mening dat dit onwenselijk is?

Nee, dit is onjuist, zoals in het antwoord op vraag 2 weergegeven is voor elke vreemdeling een proportionele reactie gekozen om te komen tot het beëindigen van het illegale verblijf. Zoals aangegeven werd 360 vreemdelingen aangezegd Nederland zelfstandig te verlaten. De ervaring leert dat het overgrote deel van deze mensen Nederland ook daadwerkelijk verlaat.

Vraag 4

Is het waar dat van 332 illegalen verder helemaal niets bekend is?

Nee, van alle vreemdelingen die zijn aangetroffen en die niet rechtmatig in Nederland verbleven, is bekend welke vervolgstappen zijn genomen.

Vraag 5

Zijn er bij de in de vragen 2, 3, 4 genoemde illegalen ook criminelen aangetroffen? Zo ja, hoe is hier rekening mee gehouden in de vervolgprocedure?

Nee, bij de genoemde illegalen zijn geen vreemdelingen aangetroffen die zijn veroordeeld voor – of verdacht zijn van – een misdrijf.

Vraag 6

Deelt u de mening dat bij de genoemde opgepakte illegalen effectief terugkeerbeleid voorop moet staan en dat dit per categorie inzichtelijk moet zijn?

Ja, daarom wordt per categorie de wijze van terugkeer van illegaal verblijvende vreemdelingen bijgehouden.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Survivor of migrant boat tragedy arrested in Netherlands»?1 Zo ja, wat is uw reactie op dit bericht?

Ja, ik ben bekend met dit bericht. De man over wie het bericht gaat is inderdaad een van de overlevenden van het onmiskenbaar tragische bootincident op de Middellandse Zee. De Italiaanse autoriteiten hebben aan deze man een verblijfsvergunning gegeven.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat op de dag dat een onderzoek door de Raad van Europa werd gepresenteerd naar een huiveringwekkende bootdrama op de Middellandse Zee met vele dodelijke slachtoffers een van de overlevenden in Nederland is gearresteerd en in vreemdelingendetentie is geplaatst? Waren de autoriteiten hiervan op de hoogte tijdens of na de arrestatie? Waarom is ervoor gekozen om de overlevende jongen in vreemdelingendetentie te plaatsen in plaats van te kiezen voor alternatieven die passen bij de schrijnendheid van deze situatie?

Ja, ik ben bekend met het rapport van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa. De tragische achtergrond van deze man was ook bekend bij het nemen van het besluit om hem op grond van de Dublin-verordening vanuit Nederland over te dragen aan Italië en op het moment van de inbewaringstelling. Deze inbewaringstelling is naar mijn mening proportioneel. Zoals gezegd in het antwoord op vraag 1 is deze man door de Italiaanse autoriteiten in het bezit gesteld van een verblijfsvergunning. Nadat hem door de IND bij beschikking kenbaar was gemaakt dat hij op grond van de Dublin-verordening terug diende te keren naar Italië, had hij dus de mogelijkheid om zelfstandig terug te gaan. Van deze mogelijkheid heeft hij geen gebruik gemaakt. Na het verstrijken van de vertrektermijn van vier weken verbleef hij nog in Nederland en had hij laten weten niet terug te willen keren naar Italië. Mede om deze redenen werd een inbewaringstelling noodzakelijk geacht. Deze maatregel zou slechts van korte duur geweest zijn. Immers, minder dan een week voor de geplande vlucht.

Vraag 3

Bent u bekend met een van de aanbevelingen uit het onderzoek door de Raad van Europa waarin staat «The assembly recommends that, in view of the ordeal of the survivors, member states use their humanitarian discretion to look favourably on any claims for asylum and resettlement coming from these persons»?2 Bent u bereid gevolg te geven aan deze oproep? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik ben bekend met deze aanbevelingen. Nu de Italiaanse autoriteiten aan deze man een verblijfsvergunning hebben verstrekt, meen ik dat daarmee recht is gedaan aan deze aanbeveling.

Vraag 4

Bent u bereid per onmiddellijke ingang de vreemdelingendetentie op te heffen en op zoek te gaan naar alternatieve opvang waarbij op een passende manier zorg geboden kan worden aan deze kwetsbare en getraumatiseerde jongeman? Zo nee, waarom niet?

De betrokken vreemdeling heeft tegen het besluit om hem op grond van de Dublin-verordening terug te brengen naar Italië hoger beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. De Afdeling heeft nog geen inhoudelijke uitspraak gedaan op dit hoger beroep. Wel heeft de Afdeling bij uitspraak van 3 april 2012 aangegeven dat de beoordeling van de in hoger beroep voorgedragen gronden nader onderzoek vergt en dat de betrokken vreemdeling niet mag worden overdragen aan Italië, totdat op het door hem ingestelde hoger beroep is beslist. Hoewel de Afdeling niet heeft opgedragen de vreemdelingenbewaring op te heffen, volgt uit het treffen van deze voorlopige voorziening wel dat de overdracht aan Italië niet op korte termijn kan plaatsvinden. Omdat de inbewaringstelling hierdoor mogelijk niet meer van korte duur zou zijn, heb ik besloten de bewaring op te heffen en heb ik reden gezien de betrokkene te laten plaatsen in de COA-opvang.

Vraag 5

Bent u voorts bereid deze vragen met de grootst mogelijke spoed te beantwoorden, bij voorkeur binnen een dag?

Ja.

Vraag 1

Kent u de berichten «Buitenlandse crimineel krachtig aanpakken»,1 «Wondere wereld»2 en «Politie: mobiel banditisme uit Oost-Europa»?3

Ja.

Vraag 2

Kloppen de feiten, zoals die in de genoemde column worden gegeven? Zo ja, deelt u dan de mening dat hieruit blijkt dat het probleem van criminele vreemdelingen in de hoofdstad zeer groot is? Zo nee, wat is dan niet waar?

Het korps Amsterdam-Amstelland heeft in reactie op de betreffende column aangegeven dat de daarin vermelde gegevens over aantallen verdachten niet accuraat zijn. Het korps herkent wel de trend van een toename van criminaliteit gepleegd door personen afkomstig uit Oost-Europa. De politie heeft onlangs een analyse gemaakt van de problematiek, die nog besproken moet worden in de lokale driehoek.

Vraag 3

Wat is het aandeel van vreemdelingen in de tien grootste steden van ons land binnen het totaal aantal verdachten in die steden? Wat is de nationaliteit van die verdachten?

Wij hebben uw Kamer op 26 maart 2012 een brief gestuurd over mobiele bendes uit Midden- en Oost-Europa (Kamerstukken II, 2011–2012, 29 911, nr. 64). Daarmee hebben wij uw Kamer cijfers verschaft die op landelijk niveau zijn verzameld over aantallen veroordeelden en zaken waarbij sprake was van een verdachte of veroordeelde met een Oost-Europese nationaliteit. Wij beschikken niet over gegevens specifiek voor de situatie in de tien grootste steden.

Vraag 4

Hoeveel van de van misdrijven verdachte vreemdelingen verblijven illegaal in ons land?

Wij beschikken momenteel niet over betrouwbare gegevens om deze vraag mee te beantwoorden. Door de Task Force VRIS (Vreemdelingen in de Strafrechtsketen) worden momenteel, in samenwerking met de relevante ketenpartners, verbeteringen op het terrein van registratie en dossieroverdracht aangebracht zodat, naar verwachting eind van dit jaar, deze gegevens wel beschikbaar zijn.

Vraag 5

Welke mogelijkheden in wet- of regelgeving bestaan er om vreemdelingen, die verdacht worden van een strafbaar feit dan wel daarvoor zijn veroordeeld, uit te wijzen? Voldoen deze mogelijkheden naar uw mening? Zo nee, in hoeverre denkt u dan aan verruiming van deze mogelijkheden?

Van een vreemdeling die rechtmatig in Nederland verblijft en is veroordeeld voor een misdrijf kan het verblijf worden beëindigd. Dit gebeurt aan de hand van de «glijdende schaal» van artikel 3.86 van het Vreemdelingenbesluit 2000. Een voorstel tot aanscherping van de glijdende schaal is op 21 maart jongstleden in het AO over Opvang en Asiel door de Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel met uw Kamer besproken. De aangescherpte glijdende schaal treedt in juli 2012 in werking.
Vreemdelingen (niet zijnde EU-burgers) krijgen, sinds de wet ter implementatie van de Terugkeerrichtlijn op 31 december 2011 inwerking is getreden, een inreisverbod opgelegd als zij een gevaar vormt voor de openbare orde of de nationale veiligheid. EU-burgers (en derdelanders die niet in Nederland verblijven) kunnen op basis van artikel 67 van de Vreemdelingenwet 2000 ongewenst worden verklaard. In beide gevallen betekent dit dat de vreemdeling of EU-burger niet meer in Nederland mag verblijven. Doet hij dat wel, dan is hij strafbaar op grond van artikel 197 Sr.
Verblijfsbeëindiging en het opleggen van een inreisverbod of een ongewenstverklaring zijn adequate bestuursrechtelijke instrumenten om criminaliteit onder vreemdelingen terug te dringen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de problemen die criminele vreemdelingen veroorzaken veel groter zijn dan de problemen door illegale vreemdelingen die geen crimineel gedrag vertonen? Zo ja, acht u het dan ook niet beter om kwantitatieve doelstellingen (quota) voor criminele vreemdelingen te stellen in plaats van voor illegale vreemdelingen? Zo nee, waarom geven illegale vreemdelingen meer overlast dan criminele vreemdelingen?

Ja, die mening deel ik. Daarom blijft in het vreemdelingentoezicht de prioriteit voor de aanpak van criminele en overlastgevende vreemdelingen onverkort van kracht, ook zonder kwantitatieve doelstelling. Deze constatering neemt niet weg dat ook illegaliteit leidt tot belasting van de samenleving in die zin dat veel illegalen bijvoorbeeld slecht gehuisvest zijn en onder slechte arbeidsomstandigheden werken (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, Illegaal verblijf in Nederland, 2008). Ook verkeren illegaal verblijvende vreemdelingen vaak in een kwetsbare positie. Daarom is de aanpak van illegaal verblijf in Nederland een van de speerpunten van het kabinetsbeleid en is de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014 gemaakt. Een consequente aanpak van illegaal verblijf is essentieel voor het draagvlak voor het immigratie- en asielbeleid.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het probleem van criminele vreemdelingen, zeker in het geval van rondtrekkende bendes, de lokale problematiek overstijgt? Zo ja, waar houden de mogelijkheden van de lokale autoriteiten op en begint uw eigen verantwoordelijkheid? Zo nee, waarom niet?

Naast en in aanvulling op de lokale en regionale aanpak van mobiele bendes uit Midden- en Oost-Europa heeft het kabinet initiatieven genomen op landelijk en internationaal niveau. De maatregelen die op de verschillende verantwoordelijkheidsniveaus zijn genomen zijn toegelicht in de eerdergenoemde brief van 26 maart 2012.

Vraag 8

Deelt de mening dat de aanpak van deze criminelen om specifieke expertise bij de politie vraagt? Zo ja, welke expertise is volgens u nodig en beschikt de politie hierover? Zo nee, waarom niet?

De aanpak van deze rondtrekkende bendes vergt niet zozeer specifieke expertise als wel een slimme en gerichte inzet van de bestaande capaciteit. Die inzet is toegesneden op de dominante kenmerken van deze criminaliteit en het feit dat de daders vreemdelingen zijn. Ook dit hebben wij uiteengezet in onze brief van 26 maart 2012.
Wij verwijzen verder naar onze antwoorden op de schriftelijke vragen van de leden Voordewind, Recourt, Dibi, Schouw en Gesthuizen van uw Kamer over de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014 (Kamerstukken II, 2011–2012, Aanhangsel Handelingen, nr. 2007).

Vraag 9

Deelt u de mening dat er meer capaciteit voor opsporing, vervolging en desnoods uitzetting nodig is om deze ernstige problematiek aan te pakken? Zo ja, hoe gaat u voor meer capaciteit zorgen? Zo nee, hoe denkt het probleem dan wel op te lossen?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht over het groeiende aantal gemeenten dat kritiek uit op uw beleid ten aanzien van illegalen?1 Zo ja, wat is uw reactie op dit bericht?

Ja, ik ben bekend met de zorgen die een aantal gemeenten heeft geuit in de uitzending van Nieuwsuur van 23 maart jl.
Zoals ik ook in de beantwoording van de schriftelijke vragen van Voordewind (ChristenUnie), Recourt (PvdA), Dibi (GroenLinks), Schouw (D66) en Gesthuizen (SP) van 21 maart jl. heb aangegeven is het doel van de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014, het borgen van de inzet op de politiële vreemdelingentaak door de politie. Eerder gemaakte afspraken en regelgeving blijven hierbij van toepassing. Zo blijf ik de hoogste prioriteit geven aan het aanpakken van criminele en overlastgevende vreemdelingen. Fundamentele rechten zoals het recht op noodzakelijke medische zorg en het recht op onderwijs voor leerplichtige kinderen zijn en blijven uiteraard gewaarborgd.
Ten overvloede wil ik er nog op wijzen dat in artikel 50 van de Vreemdelingenwet 2000 is vastgelegd dat ambtenaren belast met het toezicht op vreemdelingen en de ambtenaren belast met de grensbewaking alleen bevoegd zijn om personen staande te houden als op grond van feiten en omstandigheden, naar objectieve maatstaven gemeten, sprake is van een redelijk vermoeden van illegaal verblijf.

Vraag 2

In hoeverre staat u gemeenten toe eigen prioriteiten vast te stellen over de politie-inzet, ook wat betreft het lokale beleid ten aanzien van mensen die illegaal zijn?

Indien de politie optreedt ter handhaving van de openbare orde en ter uitvoering van de hulpverleningstaak in de gemeente staat zij onder het gezag van de burgemeester (artikel 12 Politiewet 1993). In het kader van zijn gezag kan de burgemeester eigenstandig prioriteiten stellen met betrekking tot de politie-inzet in zijn gemeente. De uitvoering van de Vreemdelingenwet 2000 is een onderdeel van de politietaak. Indien de politie optreedt ter uitvoering van de Vreemdelingenwet 2000, staat zij op grond van artikel 48 van die wet onder mijn gezag.
Met de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014 geef ik invulling aan mijn gezagstaak. Met de voorzitter van de Raad van Korpschefs is afgesproken dat de politie zelf bepaalt hoe zij de stijging van het aantal overdrachtsdossiers realiseert. Afhankelijk van de couleur locale kan het accent per regio op een andere inspanning liggen. Op deze wijze kan aan de lokale omstandigheden recht worden gedaan. Wel is in de resultaatafspraak neergelegd dat de prioritering in het vreemdelingentoezicht gehandhaafd blijft: de aanpak van criminele en overlastgevende vreemdelingen heeft de hoogste prioriteit. Daarnaast richt de politie zich ook op andere vreemdelingen die geen verblijfsvergunning (meer) hebben. Dit gebeurt op basis van de bestaande capaciteit.

Vraag 3

Bent u van mening dat de (vreemdelingen)politie zich niet bezig moet houden met illegalen in een kwetsbare positie zoals minderjarigen en zorgbehoevenden, maar zich enkel moet richten op criminele illegalen? Zo ja, wat betekent dat voor het te voeren beleid? Zo nee, waarom niet?

Illegaliteit leidt tot belasting van de samenleving en een kwetsbare positie van de illegaal verblijvende vreemdelingen. Zo wijst onderzoek door het WODC2 bijvoorbeeld uit dat veel illegalen slecht gehuisvest zijn en onder slechte arbeidsomstandigheden werken. Daarom is de aanpak van illegaal verblijf in Nederland een van de speerpunten van het kabinetsbeleid. Een consequente aanpak van illegaal verblijf is essentieel voor het draagvlak voor het immigratie- en asielbeleid. Ik ben hierom van mening dat de politie zich moet richten op het bestrijden van illegaliteit in zijn algemeenheid, waarbij in het bijzonder wordt ingezet op criminele en overlastgevende personen.
De politie houdt bij de uitvoering van haar taak vanzelfsprekend rekening met kwetsbare groepen als minderjarige, oudere en zieke illegalen en mogelijke slachtoffers van mensenhandel.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Zorgen over quotum aanhouden illegalen» en de uitzending van Nieuwsuur die hierover ging?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe groot de groep illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen is, hoeveel van deze vreemdelingen zich schuldig hebben gemaakt aan, dan wel verdacht worden van, het plegen van een misdrijf en hoeveel van deze vreemdelingen de openbare orde verstoren of anderszins overlast veroorzaken, conform de definitie die de minister in de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014 daarvoor geeft?

Het WODC heeft in 2011 de resultaten van een onderzoek naar het geschatte aantal illegalen in Nederland in 2009 gepresenteerd. In mijn brief van 8 juli 2011 (TK 2010–2011, 19 637, nr. 1435) heb ik die resultaten met de Tweede Kamer gedeeld. Door het WODC is de omvang van de populatie illegale vreemdelingen in Nederland in 2009 op 97 145 geschat. Er is in dit onderzoek niet gekeken naar het aantal illegalen dat zich schuldig heeft gemaakt, dan wel verdacht wordt van, het plegen van een misdrijf of het veroorzaken van overlast.

Vraag 3

In de Resultaatafspraak Intensivering Vreemdelingentoezicht 2012–2014 wordt afgesproken dat het aantal overdrachtsdossiers van de Vreemdelingenpolitie aan de Dienst Terugkeer en Vertrek 2012 stijgt met 10% ten opzichte van de realisatie over 2010, welk percentage is dat ten opzichte van 2011? Kunt u aangeven wat de beoogde toename ten opzichte van 2010 en 2011 en de totaal opgave aan te houden vreemdelingen is in absolute aantallen?

In 2008 werden ongeveer 5 610 vreemdelingen door de politie in het kader van toezicht overgedragen aan de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), in 2009 en 2010 is dit respectievelijk ongeveer 5250 en 4350. In 2011 is dit verder gedaald naar ongeveer 3530 zaken. De resultaatafspraak voor 2012 is ongeveer 4800 overdrachtsdossiers, wat ongeveer overeenkomt met een 10% stijging ten opzichte van 2010. Ten opzichte van het aantal overdrachtsdossiers uit 2011 zou de afspraak voor 2012 een stijging van 36% betekenen.
Doordat zich een aantal bijzonderheden hebben voorgedaan is er in 2011 een terugval ontstaan. Dit kwam, zoals ik reeds in mijn brief van 20 maart 2012 aan uw Kamer heb aangegeven, door de verlate implementatie van de Terugkeerrichtlijn en jurisprudentie op het gebied van het Mobiel Toezicht Veiligheid. Zowel op het gebied van het MTV als de terugkeerrichtlijn is in 2011 de regelgeving aangepast. Daarom moet dit resultaat nu weer haalbaar zijn.

Vraag 4

Hoe verhoudt het instellen van een quotum met betrekking tot het aantal aan te houden en illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen, zich tot het eerder afschaffen van de bonnenquota?

Het doel van de resultaatafspraak, die ik samen met de minister van Veiligheid en Justitie met de voorzitter van de Raad van Korpschefs heb gemaakt, is het borgen van inzet op de politiële vreemdelingentaak door de politie, ook als straks de nationale politie een feit is. Het bestrijden van illegaliteit, en dan met name de daarmee gepaard gaande criminaliteit en overlast, is samen met een effectief terugkeerbeleid een prioriteit van het kabinet. Om aan die prioriteit effectief uitvoering te kunnen blijven geven is het noodzakelijk afspraken over de inzet van de politie te maken. Met deze resultaatafspraak is geborgd dat de intensivering van het terugkeerbeleid doorvertaald wordt naar het vreemdelingentoezicht van de politie, Deze resultaatafspraak past bovendien bij de door de minister van Veiligheid en Justitie vastgestelde landelijke prioriteiten politie, waar de aanpak van (faciliteerders van) illegaliteit en criminele vreemdelingen er een van is.
De politie zal de inspanningen versus het resultaat monitoren. Na een jaar zal een evaluatie van de resultaten plaatsvinden.

Vraag 5

Hoe voorkomt u dat, vanwege de intensivering van de opsporing van illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen, de hulpverlening voor deze mensen in de knel komt, zij medische zorg en onderwijs gaan mijden en daarmee nog verder uit beeld raken?

Illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen hebben recht op medisch noodzakelijke zorg en minderjarige illegale kinderen recht op onderwijs. Hier sta ik voor. Daar brengt deze resultaatafspraak geen verandering in. Er is geen noodzaak voor illegalen zorg en onderwijs te mijden. In het vreemdelingentoezicht blijft de gemaakte prioritering in stand. Dit betekent dat de aanpak van criminele en overlastgevende vreemdelingen de hoogste prioriteit heeft en daarnaast richt de politie zich ook op andere vreemdelingen die geen verblijfsvergunning (meer) hebben.
De politie bepaalt zelf hoe zij invulling geeft aan haar taak. Daarbij houdt de politie vanzelfsprekend in de taakuitoefening rekening met kwetsbare groepen als minderjarigen, ouderen, zieken en mogelijke slachtoffers van mensenhandel. Dit is onderdeel van de resultaatafspraak.

Vraag 6

Sluit u uit dat, vanwege de verplichting tot meer objectgerichte controles door de politie, gepost zal worden bij plekken waarvan bekend is dat er, bijvoorbeeld in het kader van hulpverlening, advies en voedselverstrekking, veel ongedocumenteerden komen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Op welke wijze gaat de politie deze procentuele stijging realiseren, nu dit moet gebeuren met de bestaande formatie? Ten koste van welke andere taken zal dit moeten gaan?

Zoals in antwoord 3 is aangegeven is het aantal door de politie uit het toezicht aan de DT&V.overgedragen zaken de afgelopen jaren gedaald. In 2008 werden ongeveer 5 610 vreemdelingen door de politie overgedragen aan de Dienst Terugkeer en Vertrek, in 2009 en 2010 is dit respectievelijk ongeveer 5250 en 4350. In 2011 is dit verder gedaald naar ongeveer 3530 zaken.
Met deze afspraken wordt beoogd de dalende trend om te buigen en terug te brengen naar het niveau van tussen 2008 en 2009. Het aantal in de resultaatafspraak afgesproken overdrachtsdossiers is in het verleden reeds behaald binnen de bestaande capaciteit en is zelfs lager dan de in 2008 behaalde resultaten. Daarom moet dit resultaat nu ook weer haalbaar zijn,binnen de bestaande capaciteit.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Uitzetting dreigt voor homoseksuele asielzoeker»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat deze asielzoeker uitgezet dreigt te worden naar Oeganda? Acht u uitzetting van homoseksuelen naar Oeganda verantwoord en veilig, gezien de homovijandigheid in het land die bijvoorbeeld blijkt uit het rapport van Amnesty International over de positie van homoseksuelen in Oeganda?

De situatie van homoseksuelen in Oeganda is en blijft zorgelijk en heeft voortdurend mijn aandacht. Een asielzoeker uit Oeganda die aannemelijk maakt dat hij vanwege zijn seksuele gerichtheid een gegronde vrees heeft voor vervolging komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning. De situatie in Oeganda wordt op een zodanig wijze meegewogen in de individuele beslissingen dat een homoseksuele asielzoeker reeds in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning indien hij met geringe indicaties aannemelijk heeft gemaakt dat hij een gegronde vrees heeft voor vervolging.
De asielaanvraag van de betrokken vreemdeling is afgewezen, hetgeen in beroep en hoger beroep bekrachtigd is. Hij verblijft in het detentiecentrum in Rotterdam. De nationaliteit van betrokkene is bevestigd door de Oegandese vertegenwoordiging, maar afgifte van een reisdocument (laissez-passer) kan niet eerder plaatsvinden dan na ondertekening van een verklaring van nationaliteit, hetgeen betrokkene tijdens zijn detentieperiode geweigerd heeft. In de jurisprudentie is bevestigd dat van een vreemdeling verwacht mag worden dat hij volledig meewerkt aan zijn terugkeer. Hieronder valt ook het tekenen van een verklaring.

Vraag 3

Is het waar dat de positie voor homoseksuelen in Oeganda de laatste tijd is verslechterd en dat er mogelijk op korte termijn een wet in het land wordt aangenomen die op openlijke homoseksualiteit de doodstraf stelt? Wat heeft dit voor gevolgen voor het Nederlandse asielbeleid ten aanzien van Oegandese homoseksuelen?

Begin 2011 heb ik informatie laten verzamelen uit diverse bronnen en heb ik, via het ministerie van Buitenlandse Zaken, informatie opgevraagd bij de Nederlandse ambassade in Kampala. Homoseksualiteit is, net als in veel andere Afrikaanse en Arabische landen, maatschappelijk gezien niet geaccepteerd in Oeganda en daaruit vloeien discriminatie en pesterijen voort. Er vindt echter geen vervolging plaats door politie en justitie op basis van het huidige verbod op «tegennatuurlijke seksuele gemeenschap»
Uit genoemde informatie blijkt dat het initiatiefvoorstel van een individueel parlementslid waarin werd voorgesteld om voor homoseksualiteit de doodstraf in te voeren, – mede vanwege internationale druk – officieel niet gesteund wordt door de regering van Oeganda. De Oegandese premier heeft namens zijn kabinet in een schriftelijke verklaring opnieuw laten weten dat het wetsvoorstel geen onderdeel vormt van zijn wetgevingsprogramma en dat hij hiervan dan ook afstand neemt.
Ik zie naar aanleiding hiervan geen aanleiding om iedere homoseksuele asielzoeker uit Oeganda in aanmerking te laten komen voor een asielvergunning dan wel de uitzetting van afgewezen Oegandese homoseksuele asielzoekers op te schorten. Wel zal ik de behandeling van het wetsvoorstel zorgvuldig volgen. Zoals eerder in de beantwoording aangegeven wordt de situatie in Oeganda op een zodanig wijze meegewogen in de individuele beslissingen dat slechts een geringe indicatie voldoende is om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning.

Vraag 4

Bent u, met het oog op de grote veiligheidsrisico’s voor Oegandese homoseksuele asielzoekers en mogelijke strijdigheid met artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM), bereid de uitzetting van homoseksuelen uit Oeganda op te schorten zolang de betreffende wet in Oeganda nog niet is behandeld? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid op korte termijn een geactualiseerd ambtsbericht over de positie van homoseksuelen in Oeganda uit te brengen en uw beleid daarop aan te passen? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment zie ik daar geen aanleiding toe. Algemene ambtsberichten kan ik aanvragen voor de belangrijkste herkomstlanden van asielzoekers teneinde landgebonden asielbeleid te kunnen bepalen. Voor veel landen van herkomst is geen (thematisch) ambtsbericht beschikbaar. Dat is in veel gevallen ook niet nodig omdat informatie uit andere openbare bronnen, zoals Human Rights Watch, Amnesty International en de UNHCR, veelal voldoende is om zorgvuldig op asielverzoeken te kunnen beslissen. Daarnaast maakt het aantal asielzoekers uit een bepaald herkomstland onderdeel uit van de overweging om al dan niet een (thematisch) ambtsbericht aan te vragen. Eerst wanneer specifieke asielvraagstukken niet kunnen worden beantwoord, omdat de betreffende informatie onvoldoende of tegenstrijdig is, bestaat aanleiding een (thematisch) ambtsbericht te vragen. Dit is voor wat betreft de situatie in Oeganda niet het geval.

Vraag 6

Kunt u uitleggen waarom deze Oegandese asielzoeker al negen maanden lang in vreemdelingendetentie verblijft in Rotterdam, terwijl hij niet wordt uitgezet? Deelt u de mening dat dit extreem lang is? Wat zijn de gronden om deze jongen nog steeds vast te houden?

Voor de beantwoording van deze vraag verwijs ik u naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel over de Chinese asielzoeker die uit vreemdelingenbewaring is geplaatst terwijl hij besmet was met het hepatitis B-virus?1

Ja

Vraag 2

Is het waar dat betrokkene gedurende de gehele detentieperiode gezondheidsklachten heeft geuit en dringend om medische hulp heeft gevraagd? Is het waar dat bloedonderzoek tijdens detentie van betrokkene aantoonde dat er sterk verhoogde waardes waren die wijzen op een leveraandoening? Kunt u aangeven waarom hier niet op geacteerd is? Is het waar dat uit een rapport van een arts die het medisch dossier onderzocht blijkt dat er zorg is verleend die niet voldeed aan de criteria, zoals die protocollair binnen justitiële instellingen vastgelegd zijn, met voor de asielzoeker bijna fatale gevolgen? Wat is hiervoor uw verklaring?

Ik verwijs hiervoor naar de beantwoording op kamervragen met kenmerk 2012Z02275 (zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2205)

Vraag 3

Is het waar dat 2 bloedmonsters en 1 urinemonster door de medische dienst van Dienst Justitiële Inrichtingen is vernietigd, in strijd met de geldende medische protocollen? Klopt het dat mede daardoor de GGD Rijnmond niet meer in staat is om bron(nen) van besmetting, maar ook de besmetting van anderen in vreemdelingenbewaring Rotterdam te onderzoeken? Kunt u garanderen dat anderen niet besmet zijn en ook onbehandeld op straat terecht gekomen zijn?

Het detentiecentrum maakt voor onderzoek van bloedmonsters gebruik van gespecialiseerde laboratoria. In het laboratorium wordt onderzoek gedaan op de gevraagde waarden, de huisarts van het detentiecentrum ontvangt de uitslagen en interpreteert deze. Of op basis van de uitslagen van bloedmonsters ten aanzien van de ingeslotene waar deze vragen betrekking op hebben onderkend had kunnen worden dat sprake zou zijn van een hepatitis B infectie is – zoals reeds aangegeven – onderwerp van intern onderzoek op verzoek van de IGZ. In algemene zin kan gesteld worden dat indien er reden is om te veronderstellen dat er sprake is van mogelijk besmettingsrisico onder ingeslotenen, jegens deze ingeslotenen preventieve maatregelen zullen worden genomen.
De GGD heeft uit het contactonderzoek geen andere besmettingen vastgesteld. In het betreffende contactonderzoek zijn geen personen geïdentificeerd die behandeling nodig hebben.
Een hepatitis B infectie kan opgelopen worden door bloed-bloed of seksueel contact met een besmette persoon. Het risico hangt dus af van de mogelijkheid tot bloed-bloed contact (bijvoorbeeld uitvoeren van tatoeages onder gedetineerden onderling) of seksueel contact.

Vraag 4

Is het waar dat Vluchtelingenwerk een klacht heeft ingediend bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg, en dat die Inspectie een onderzoek instelt? Wanneer is dat afgerond?

Vluchtelingenwerk Nederland heeft op 21 februari 2012 melding gedaan bij de IGZ. De IGZ heeft het detentiecentrum verzocht de gebeurtenis te onderzoeken en de onderzoeksuitkomsten te rapporteren aan de IGZ. Op basis daarvan zal de IGZ bepalen of nader inspectieonderzoek is aangewezen. Met het detentiecentrum Rotterdam is afgesproken dat het onderzoek 1 april 2012 is afgerond.

Vraag 5

Bent u bereid een onafhankelijk medisch onderzoek in te stellen naar de gang van zaken m.b.t. deze asielzoeker? Hoe verhoudt deze gang van zaken zich tot de geldende protocollen voor medische behandeling van zieke vreemdelingen in vreemdelingenbewaring? Welke aanpassingen en verbeteringen bent u bereid daarin aan te brengen, om te voorkomen dat deze geschiedenis zich nooit meer herhaalt?

Omdat het lopende onderzoek nog niet is afgerond (zie ook mijn antwoord op vraag 2), is het op dit moment niet mogelijk om een uitspraak te doen over de vraag hoe de gang van zaken zich heeft verhouden tot de medische protocollen voor behandeling van zieke vreemdelingen in vreemdelingenbewaring. Wanneer – na afronding van het interne onderzoek – er naar oordeel van de inspectie vragen onbeantwoord blijven, dan zal de IGZ zelf, als onafhankelijke partij, nader onderzoek verrichten.

Vraag 6

Is het waar dat deze Chinese asielzoeker al jarenlang sinds 2007 recht had op een verblijfsvergunning op grond van het generaal pardon? Is het waar dat die vergunning niet is verleend omdat de vreemdelingendiensten en/of IND, zijn dossier niet konden terugvinden? Is het waar dat deze informatie al die tijd beschikbaar was binnen het vreemdelingeninformatiesysteem? Wat is hiervoor de verklaring?

De betreffende vreemdeling heeft in zijn contacten met de overheid zijn identiteit nimmer, bijvoorbeeld met documenten, onderbouwd. Bij het indienen van zijn asielverzoek in 2007 is ernstige twijfel ontstaan aan de door betrokkene opgegeven leeftijd. Na het verrichten van onderzoek is de door betrokkene opgegeven leeftijd administratief aangepast. De vreemdeling heeft bij zijn beroep op het «generaal pardon» de oorspronkelijk door hem opgegeven geboortedatum opgegeven. Tevens heeft hij zijn naam op een andere wijze laten registreren dan bij het indienen van het asielverzoek. Daarom is destijds geen link gelegd met de asielaanvraag die door betrokkene was ingediend. Hij heeft verder geen concrete informatie gegeven of documenten overgelegd die aanleiding vormden om een verdergaand onderzoek te verrichten (bijvoorbeeld naar soortgelijke namen).
Een op basis van nieuw bekend geworden informatie uitgevoerd vergelijkend dossieronderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat betrokkene weldegelijk een asielaanvraag vóór 1 april 2001 heeft ingediend. Betrokkene heeft daarop een aanbod gekregen in het kader van de Regeling afwikkeling nalatenschap oude Vreemdelingenwet (RANOV). Indien de vreemdeling dit aanbod accepteert kan hij in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning regulier bepaalde tijd.
Hoe betreurenswaardig de omstandigheid dat deze vreemdeling niet eerder een vergunning heeft gekregen ook is, de oorzaak ligt mede in het handelen van de vreemdeling zelf en de onduidelijkheid die hij onder meer over zijn leeftijd heeft laten ontstaan.

Vraag 7

Bent u tevens bereid te onderzoeken wat de oorzaken zijn van het kwijtraken van dossiers door uw diensten en op welke schaal dit is gebeurd?

Neen. Anders dan de vraag suggereert, is hier geen sprake van een «kwijtraken» van dossiers. De registratie van een vreemdeling in de geautomatiseerde systemen is een zorgvuldige procedure. De registratie geschiedt aan de hand van de door de vreemdeling overgelegde identiteitsdocumenten of andere objectief verifieerbare brondocumenten. Indien deze niet beschikbaar zijn, wordt een vreemdeling geregistreerd op basis van zijn eigen verklaringen. Indien er aanleiding bestaat om aan de juistheid daarvan te twijfelen, wordt het geboortejaar, zoals in dit geval, administratief aangepast en dit wordt uiteraard ook aan de vreemdeling kenbaar gemaakt. In het onderhavige geval is geen sprake van het kwijtraken van een dossier maar van een dubbele registratie die zijn oorzaak vindt in de verschillende geboortedata en de verschillende spellingswijze van de Chinese naam terwijl daadwerkelijke identiteitsdocumenten ontbreken.

Vraag 8

Bent u bereid alle onnodig gemaakte (opvang)kosten en opgelopen schade die betrokkene, als gevolg van het onterecht weigeren van het pardon in 2007, heeft gemaakt te vergoeden aan betrokkene en de gemeente Utrecht?

In algemene zin ben ik in het kader van de voorgaande vragen, in het belang van een correcte beeldvorming, tot op zekere hoogte ingegaan op de merites van de individuele zaak. Of aanleiding bestaat aan deze vreemdeling een schadevergoeding toe te kennen, hangt samen met het onderliggende dossier en hetgeen daarin omtrent die schade door de vreemdeling wordt onderbouwd. Ik ben niet bereid vooruit te lopen op de uitkomst van een eventuele procedure in het individuele dossier. Wel is de omstandigheid dat de eigen handelingen van de vreemdeling mede ten grondslag liggen aan het ontstaan van deze situatie een omstandigheid die in een dergelijke procedure een rol kan spelen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de prejudiciële vragen die op 18 februari en 2 maart 2011 door het Bundesverwaltungsgericht van de Bondsrepubliek Duitsland zijn gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie over de uitleg van artikel 9 van de «richtlijn 2004/83/EG inzake minimumnormen voor de erkenning van onderdanen van derde landen en staatlozen als vluchteling of als persoon die anderszins internationale bescherming behoeft, en de inhoud van de verleende bescherming» in relatie tot het hebben en invullen van een geloofsovertuiging?1

Ja, ik ben bekend met deze informatie.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State begin maart in ten minste één zaak die in hoger beroep aanhangig is, betreffende een tot het christendom bekeerde Iraniër, heeft besloten de behandeling van het hoger beroep aan te houden in afwachting van het antwoord op deze prejudiciële vragen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u voorts bekend met het feit dat het Europees Hof voor de Rechten van de mens op 9 maart 2012 «een interim measure» heeft getroffen ten aanzien van een Iraanse asielzoeker die in Nederland is bekeerd tot het christelijk geloof en die, ingevolge de interim measure, niet mag worden uitgezet naar Iran, zolang zijn zaak dient voor het Europese Hof voor de Rechten van de mens?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, nu in het ambtsbericht met betrekking tot Iran wordt gesteld dat de mate van vervolging afhankelijk is van het aanhouden van een laag dan wel een hoog profiel en tevens wordt gesteld dat bij bezoek van huiskerken de dreiging van een inval door de politie die inzicht wil krijgen in de aard van de bijeenkomst, afluisteren van de telefoon, controle van e-mailberichtgeving en infiltratie door spionnen, altijd aanwezig is, deze prejudiciële vragen direct raken aan het vraagstuk rond de bescherming van Iraanse bekeerlingen? Zo nee, waarom niet?

De prejudiciële vragen zien niet specifiek op de situatie van Iraanse bekeerlingen, maar hebben betrekking op de meer algemene vraag wanneer een ingreep in de godsdienstvrijheid als een daad van vervolging wordt beschouwd.
Mijn standpunt ten aanzien van dit vraagstuk heb ik in het verleden toegelicht in het kader van het asielbeleid ten aanzien van Iraanse (bekeerde) christenen. In dit verband verwijs ik u naar mijn brief van 19 september 2011 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 19 637, nr. 1456). In deze brief heb ik ten aanzien van dit vraagstuk opgemerkt dat het asielbeleid bedoeld is om bescherming te bieden aan personen die aannemelijk hebben gemaakt dat de problemen als gevolg van hun geloofsbeleving als een situatie zoals beschreven in het Vluchtelingenverdrag of artikel 3 EVRM kunnen worden gekwalificeerd. Het asielbeleid is evenwel niet bedoeld om te garanderen dat personen hun geloof elders op exact dezelfde wijze kunnen uitoefenen als zij in Nederland kunnen doen. Zoals ik heb toegelicht in de brief van 19 september 2011 sluit dit uitgangspunt aan bij de bestaande jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (uitspraak van 28 februari 2006 – Z. en T. tegen Verenigd Koninkrijk, nr. 27034/05, JV 2006, 274).
Een enkele beperking in de vrijheid van godsdienst zal daarom op zichzelf niet snel als daad van vervolging worden aangemerkt. Slechts indien er sprake is van ernstige schending van de godsdienstvrijheid is er sprake van vervolging in de zin van het Vluchtelingenverdrag. Of er sprake is van een ernstige schending zal afhangen van het specifieke geval en zal moeten worden beoordeeld tegen de achtergrond van hetgeen uit openbare bronnen bekend is over de situatie van aanhangers van een bepaalde godsdienst. Conform Nederlands beleid zal in elk geval sprake zijn van een ernstige schending wanneer de beperkingen dusdanig zijn dat betrokkene zijn geloof uitsluitend in verborgenheid kan belijden.
Bovenstaande zal het uitgangspunt blijven vormen bij de beoordeling van asielaanvragen van asielzoekers die zich beroepen op problemen die ze hebben ondervonden als gevolg van hun geloofsbeleving.

Vraag 5

Welke gevolgen verbindt u aan deze ontwikkelingen voor de behandeling van lopende asielzaken van Iraanse bekeerlingen?

De door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens getroffen voorlopige maatregel (interim measure) is niet gemotiveerd. Reeds om deze reden komt aan deze in een individuele zaak getroffen voorlopige maatregel geen generieke werking toe en verbind ik hieraan geen gevolgen voor de beoordeling van asielaanvragen van andere Iraanse christenen of voor de eventuele gedwongen terugkeer van Iraanse christenen waarvan is geoordeeld dat ze geen bescherming in Nederland behoeven.
De prejudiciële vragen die voor de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State aanleiding waren om de behandeling van het hoger beroep van een tot het christendom bekeerde Iraanse vreemdeling aan te houden, vormen evenmin aanleiding om de behandeling van asielaanvragen van asielzoekers die zich beroepen op problemen omwille van hun religie aan te houden. Zoals ik heb geantwoord op vraag 4 is het Nederlandse uitgangspunt dat niet elke beperking in de geloofsbeleving reeds grond is om te besluiten tot het toekennen van bescherming in Nederland. Dat standpunt is door Nederland ook ingebracht in de procedure bij het Hof van Justitie.

Vraag 6

Bent u bereid de behandeling van asielverzoeken van Iraanse bekeerlingen en een eventueel daaropvolgende uitzetting op te schorten, totdat het Hof van Justitie van de Europese Unie antwoord heeft gegeven op de prejudiciële vragen, waaronder de vraag of het kerngebied van de godsdienstvrijheid beperkt is tot de geloofsbelijdenis en geloofsbeleving thuis en in beperkte kring, of dat van daden van vervolging ook sprake kan zijn wanneer de uitoefening van het geloof in het openbaar in het land van herkomst een gevaar voor de fysieke integriteit, het leven of de vrijheid van verzoeker inhoudt en de verzoeker er daarom vanaf ziet? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Bent u het met de opstellers van het rapport over integratie eens dat de gemeenten Amsterdam en Rotterdam flink zullen moeten investeren in kansarme buurten voordat er «no go areas» ontstaan? Kunt u uw antwoord toelichten?1

De problematiek en kwetsbaarheid van sommige wijken in de grote steden en de noodzaak om hierin te investeren, wordt onderkend. De inspanningen van lokale partijen en het kabinet zijn er nadrukkelijk op gericht het leefklimaat in deze wijken te verbeteren en te voorkomen dat zij afglijden tot «no go areas».

Vraag 2

Deelt u de mening van de onderzoekers dat het risico bestaat dat bepaalde wijken verworden tot no go areas? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de manier waarop de afgelopen jaren omgegaan is met deze wijken (slopen van betaalbare huurwoningen, niet of nauwelijks bouwen van nieuwe woningen en bezuinigen op welzijn, buurthuizen, inburgering en integratie) contraproductief is geweest voor de ontwikkeling van deze wijken en de inwoners ervan? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet deelt deze mening niet. Het slopen van woningen en het vervangen door (middel)dure woningen werkt desegregerend en bevordert sociale stijging in de buurt. Onderzoeken van het Planbureau voor de Leefomgeving bevestigen dit.
Zowel de Leefbaarometer als de CBS Outcomemonitor Wijkenaanpak laten zien dat de leefbaarheid zich in de periode 2006–2010 positief heeft ontwikkeld, zowel in Nederland als geheel als in de 40 aandachtswijken. Het kabinet zet daarnaast in op het versterken van burgerschap waarbij de eigen verantwoordelijkheid van burgers een grotere rol krijgt. De kracht van de samenleving heeft positieve effecten op de leefbaarheid in wijken en buurten en kan een deel van de voorheen vanuit de overheid aangeboden voorzieningen vervangen.

Vraag 4

Hoe gaat u ervoor zorgen dat er in de genoemde wijken weer geïnvesteerd gaat worden door de woningcorporaties in de woningen en de leefomgeving?

Het reguliere beleid van het kabinet op de terreinen van leren, werken en veiligheid komt ook ten goede aan deze wijken. De afspraken die tot en met 2017 voor de 40 in 2007 geselecteerde aandachtswijken zijn gemaakt worden nagekomen. Dit betekent dat knellende regelgeving wordt weggenomen, dat het Kabinet bijdraagt aan het creëren van experimenteerruimte en dat pilots kunnen worden gestart voor nieuwe werkwijzen. Het versterken van burgerschap is hierbij een belangrijk thema. De kennis die met deze aanpak wordt opgedaan wordt gedeeld met andere kwetsbare gebieden.
Voor de investeringen in de wijken zijn lokale partijen en bewoners primair aan zet. Door gemeenten, woningcorporaties en andere maatschappelijke organisaties wordt stevig in de woon- en leefomgeving geïnvesteerd. Er wordt hierbij gewerkt aan differentiatie van de woningvoorraad om een wooncarrière voor midden en hogere inkomensgroepen in de wijk mogelijk te maken. Ook wordt de participatie van bewoners in scholing en werk bevorderd. Ook bij bewoners en bewonersorganisaties is er veel energie om in en met hun wijk aan de slag te gaan.
Er zijn geen signalen dat corporaties zich hierbij aan hun verplichtingen onttrekken. Als gemeenten en corporaties onderling geen overeenstemming bereiken over noodzakelijke investeringen, dan zijn er wettelijke mogelijkheden om de betrokken corporaties hierop aan te spreken. In de herzieningswet toegelaten instellingen worden de bepalingen hierover verder aangescherpt (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 32 769, nr. 7).
Daarnaast hebben gemeenten de mogelijkheid om, als de leefbaarheid in gevaar komt, de instroom te beperken aan de hand van de mogelijkheden die de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek hiertoe biedt. De gemeente Rotterdam maakt hier ook gebruik van.

Vraag 5

Bent u bereid met de gemeenten Amsterdam en Rotterdam in gesprek te gaan over een oplossing van de geconstateerde problemen? Zo nee, waarom niet?

Door meerdere bewindspersonen wordt regelmatig met Amsterdam en Rotterdam gesproken. Met beide gemeenten worden maatwerkafspraken gemaakt over de invulling van het partnerschap rijk – gemeente ten aanzien van de leefbaarheidsproblematiek in wijken. Ook is het kabinet partner in het Nationaal programma kwaliteitssprong Zuid.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ondanks sluiting AZC’s: asiel Dokkum gaat door»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe valt het te verklaren dat de bouw van een nieuw AZC gewoon doorgaat terwijl tegelijkertijd bekend wordt gemaakt dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) drie AZC’s gaat sluiten wegens de daling van de instroom van asielzoekers, nadat vorig jaar om dezelfde reden ook al zeven AZC’s werden gesloten?2

Met de gemeente Dongeradeel, waarin Dokkum gelegen is, voert het COA een haalbaarheidsonderzoek uit naar de mogelijke vestiging van een asielzoekerscentrum. Het COA is met een aantal gemeenten in gesprek over het vestigen van een azc. De krimp betekent niet dat de verwerving van nieuwe locaties stopt. Het COA streeft naar duurzame en kwalitatief goede locaties. Dit kan betekenen dat het COA bestaande locaties vervangt door andere locaties. Duurzaam betekent dat het COA focust op locaties met onderhoudsarm bouwmateriaal en laag energieverbruik, die na vertrek van het COA te gebruiken zijn voor andere doeleinden. Er is nog niet besloten dat er een asielzoekerscentrum in Dokkum gevestigd zal worden.

Vraag 3

Welk bedrag is gemoeid met de bouw van dit nieuwe AZC in Dokkum? Deelt u de mening dat een dergelijke volstrekt overbodige investering in deze tijd van bezuinigingen niet te verdedigen valt?

Zoals in het antwoord op vraag 2 vermeld staat is nog niet besloten tot de bouw van een asielzoekerscentrum in de gemeente Dongeradeel.
Ik deel de mening dat het bouwen van een AZC een overbodige investering is overigens niet. Het bouwen van meer duurzame locaties moet op lange termijn juist leiden tot een besparing in plaats van extra kosten, aangezien er minder onderhoud nodig is en het energieverbruik lager is.

Vraag 4

Bent u bereid de voorgenomen bouw van het AZC in Dokkum onmiddellijk stop te zetten? Zo neen, waarom niet?

Zoals in het antwoord op vraag 2 vermeld staat is nog niet besloten tot de bouw van een asielzoekerscentrum in de gemeente Dongeradeel.

Vraag 5

Wat is de stand van zaken aangaande het onderzoek naar de mogelijke bouw van een ander AZC in de gemeente Dantumadiel, waarover op 11 oktober 2010 vragen zijn gesteld?3

Het COA is met de gemeente Dantumadiel in gesprek geweest over de mogelijke vestiging van een duurzaam asielzoekerscentrum. Deze gesprekken zijn inmiddels beëindigd en hebben niet tot een besluit tot vestiging van een asielzoekerscentrum geleid.

Vraag 1

Bent u bekend met de zaak waarbij een man naar Congo uitgezet dreigt te worden?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre klopt het vermoeden dat deze zaak negatief is beïnvloed door een corrupt individueel ambtsbericht dat is opgesteld door een ambassademedewerker te Congo?

Dit vermoeden acht ik ongegrond en onjuist. Op verzoek van de IND zijn door het ministerie van Buitenlandse Zaken twee ambtsberichten uitgebracht (11 mei 2005 en 25 juli 2005). De inhoud van de ambtsberichten lag mede ten grondslag aan de beslissing dat er sprake was van een ongeloofwaardig asielrelaas. Het door de vreemdeling tegen dit besluit ingestelde beroep werd ongegrond verklaard. De vreemdeling diende vervolgens een herhaalde aanvraag in waarbij hij aanvoerde dat de ambtsberichten volgens hem op onzorgvuldige wijze tot stand zouden zijn gekomen. Na afwijzing van deze aanvraag ging de betrokkene opnieuw in beroep. De rechtbank is in de uitspraak in beroep niet ingegaan op de vraag of er mogelijk sprake is van een «corrupt individueel ambtsbericht». De rechtbank oordeelde wel dat het individuele ambtsbericht van 25 juli 2005 niet gedragen werd door de onderliggende stukken en dat er ten aanzien van het individuele ambtsbericht van 11 mei 2005 concrete aanknopingspunten waren voor twijfel aan de juistheid daarvan. In het kader van het hoger beroep heeft de IND, teneinde uiterste zorgvuldigheid te betrachten, opnieuw om een individueel ambtsbericht gevraagd. Het derde individuele ambtsbericht van 22 juli 2010 bevestigde de bevindingen uit de twee eerdere ambtsberichten. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State verklaarde het hoger beroep van de minister van Justitie gegrond.

Vraag 3

Klopt het bericht dat de kans aanwezig is dat hem in Congo de doodstraf wacht, aangezien hij is veroordeeld wegens hoogverraad? Zo nee, waarom niet? Zo ja, deelt u de mening dat uitzetting onaanvaardbaar is als de doodstraf dreigt?

De verklaringen van de vreemdeling over zijn gestelde activiteiten en zijn gevangenschap zijn ongeloofwaardig geacht. Dit geldt eveneens voor de verklaringen dat hij is veroordeeld voor hoogverraad. Dit oordeel is in rechte vast komen te staan.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de man in kwestie de uitspraak over zijn zaak bij het Europese Hof te Straatsbourg mag afwachten in Nederland? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het indienen van een klacht bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft geen schorsende werking, tenzij het EHRM een interim measure toewijst. Dit is in de onderhavige zaak niet gebeurd. Ik zie dan ook geen aanleiding om de vreemdeling toe te staan de uitspraak in Nederland af te wachten.

Vraag 5

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór de mogelijke uitzetting plaatsvindt?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Gezin Utrecht geterroriseerd»?1

Ja.

Vraag 2

Wanneer gaat u, in navolging van de specifieke gesprekken over het aanpakken van terreur tegen homostellen, ook in dit kader de burgemeesters bijeenroepen? In hoeverre heeft u, het vertrouwen verloren in burgemeester Wolfsen?

Tijdens de op 14 februari 2012 met burgemeesters gehouden bijeenkomst over wegpesten uit de woonomgeving is in brede zin gesproken over wegpesten en intimidatie. Bij brief van 6 maart 2012 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 27 017, nr. 92) hebben de Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel en ik u over de uitkomsten van deze bijeenkomst geïnformeerd. De recente gebeurtenissen in Utrecht vallen binnen de reikwijdte van het gevoerde gesprek, en ik zie hierin dan ook geen aanleiding om een nieuwe bijeenkomst te beleggen.
Zoals ook vermeld in antwoord op eerdere vragen, van de leden Van Klaveren, Helder en Brinkman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 1621) is het primair aan de gemeenteraad om te oordelen over het functioneren van een burgemeester.

Vraag 3

Hoe duidt u het gegeven uit het Jaarrapport Integratie 2011 dat maar liefst 65% van de Marokkaanse jongens tussen 12 en 23 jaar verdachte is van criminaliteit?

Het aandeel verdachten onder Marokkaans-Nederlandse jongens tot 23 jaar is met 65% veel hoger dan het aandeel verdachten onder autochtone jongeren (25%). Dit zijn zorgelijke cijfers. Om overlast en criminaliteit op straat aan te pakken, zet het kabinet stevig in op het terugdringen van grensoverschrijdend gedrag van risicojongeren, zowel individueel als in groepsverband. In deze aanpak wordt geen onderscheid naar etniciteit gemaakt. Marokkaans-Nederlandse jongeren en andere groepen niet-westerse allochtonen veroorzaken vaker problemen en zullen daarom navenant meer met deze aanpak in aanraking komen.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat een combinatie van een spijkerharde politieaanpak van het Marokkaanse straattuig, wijkuitzettingen en denaturalisatie een structurele oplossing zullen vormen van de onophoudelijke terreur door deze groep? Zo nee, waarom niet?

Met betrekking tot de maatregelen die het kabinet neemt om overlast en criminaliteit op straat structureel aan te pakken, verwijs ik u naar het antwoord op de eerdergenoemde vragen door de leden Van Klaveren, Helder en Brinkman.
Specifiek ten aanzien van de gebeurtenissen op 19 en 20 februari 2012 in Utrecht kan ik u melden dat de politie direct onderzoek heeft ingesteld en dat er inmiddels verdachten zijn aangehouden en in hechtenis genomen.