Vraag 1

Kent u het bericht «Tbs’er loopt mee met vierdaagse?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat deze ter beschikking gestelde (tbs’er) de vierdaagse mee mag lopen in het kader van zijn therapie? Zo ja, kunt u deze vorm van «therapie» nader toelichten?

De tbs-gestelde in kwestie zit in de laatste fase van zijn behandeling. Hij woont zelfstandig en heeft geleidelijk meer zeggenschap gekregen over de activiteiten die hij onderneemt. Eén daarvan was het meelopen van de Nijmeegse Vierdaagse. Een dergelijke prestatie is eerder sportief dan therapeutisch van aard.

Vraag 3

Klopt het dat deze tbs’er is veroordeeld voor meerdere verkrachtingen van vrouwen en een moord en dat hij alleen loopt en dus geen begeleiders meekrijgt? Zo ja, hoe beoordeelt u de risico's van een onbegeleid verlof voor deze gevaarlijke crimineel?

Nee, uw veronderstelling over het delict dat betrokkene heeft gepleegd, klopt niet. Wel juist is dat hij onbegeleid aan de vierdaagse heeft deelgenomen. Voor betrokkene is een verlofmachtiging verleend die de ruimte biedt om, zonder begeleiding, mee te lopen met de Vierdaagse. Bij de beoordeling van de daartoe strekkende verlofaanvraag zijn de risico’s afgewogen door de kliniek die de verlofmachtiging heeft aangevraagd, door het Adviescollege verloftoetsing tbs dat heeft geadviseerd over het verlof en door de Dienst Justitiële Inrichtingen die namens mij de verlofmachtiging heeft verleend

Vraag 4

Heeft deze persoon ook onbegeleid mogen oefenen voor de vierdaagse? Welke overwegingen speelden daarbij een rol?

De tbs-gestelde heeft sinds 2008 onbegeleide verloven en woont zelfstandig. Daarmee gaan verantwoordelijkheden gepaard, onder meer die voor zijn conditie voorafgaand aan een sportief evenement.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de beveiliging van de samenleving veel beter gediend is met afschaffing van de terbeschikkingstelling en het daarbij behorende verlof en oplegging van zeer langdurige gevangenisstraffen? Zo nee, waarom niet?

Zie voor een antwoord op deze vraag het antwoord op vraag 4 van uw schriftelijke vragen d.d. 15 juli 2010 over het inkorten van de tbs-behandeling (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2009–2010, nr. 3024).

Vraag 6

Deelt u de mening dat het onacceptabel is jegens de slachtoffers en nabestaanden dat deze tbs’er gezellig de vierdaagse mag gaan wandelen? Zo nee, waarom niet?

Nee. De terbeschikkingstelling is geen straf, maar een maatregel met als doelstelling een geleidelijke terugkeer in de maatschappij. Daarvan kan deelname aan een evenement als de Vierdaagse deel uitmaken.

Vraag 7

Klopt het dat de organisatie van de vierdaagse van niets wist? Zo ja, wat is daarvan de reden?

Dat is juist. De organisatie van de Vierdaagse heeft in een reactie verklaard van geen van de 40 000 deelnemers de achtergrond te kennen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Bouterse gekozen tot president»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid alle ontwikkelingshulp aan Suriname onmiddellijk te stoppen? Zo neen, waarom niet?

Nee. Nederland blijft een zakelijke en betrokken relatie met Suriname nastreven. De nieuwe Surinaamse regering zal op haar benoemingen, beleidsvoornemens en beleidsdaden worden beoordeeld. De verplichtingen die Nederland is aangegaan, worden ongewijzigd nagekomen tenzij dit door ontwikkelingen niet meer mogelijk zou zijn.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het feit dat meer dan honderd Afghaanse tolken, die in de afgelopen periode actief zijn geweest voor de Task Force Uruzgan, zich ernstige zorgen maken over hun toekomst in Afghanistan resp. Uruzgan wanneer de Nederlandse missie daar zal zijn beëindigd?1

Nederland heeft grote waardering voor het werk dat de Afghaanse tolken hebben verricht voor de Task Force Uruzgan (TFU) en Afghanistan. De samenwerking en de verstandhouding met deze tolken zijn altijd goed geweest. Vanaf het moment dat duidelijk werd dat er een einde zou komen aan de Nederlandse missie in Uruzgan zijn alle partners en betrokkenen hiervan zo snel mogelijk op de hoogte gesteld. Ook de tolken werkzaam voor de TFU zijn van het vertrek van Nederland op de hoogte gebracht, waarbij is toegezegd dat Nederland zich zou inzetten voor werkbehoud van de tolken bij de NATO Maintenance and Supply Agency (NAMSA). NAMSA ondersteunt ISAF bij het verkrijgen van diensten en goederen van derden, waaronder brandstof, transport en tolken.
De Afghaanse tolken hebben op individuele basis contracten gesloten met NAMSA. NAMSA draagt zorg voor de betaling van de salarissen en wijst Afghaanse tolken toe aan de verschillende Task Forces en aan de overige organisaties en eenheden. In de afgelopen vier jaren heeft de Nederlandse TFU ongeveer 100 tolken toegewezen gekregen door NAMSA. Deze tolken komen niet uit Uruzgan zelf. Nederland heeft een afroepcontract gesloten met NAMSA dat afloopt op 1 augustus 2010. Bij het vertrek van de TFU worden door NAMSA de tolken al naar gelang de behoefte elders ingezet. Zo zijn ongeveer 50 tolken ondergebracht bij de Combined Taskforce Uruzgan (CTU) en zijn 20 Afghaanse tolken toegewezen aan de Redeployment Task Force (RDTF). Het nieuwe afroepcontract dat Nederland heeft gesloten met NAMSA loopt tot 1 december 2010 en zal indien nodig worden verlengd.
Na de beëindiging van de redeployment zal Nederland zich inzetten bij NAMSA voor werkbehoud van de tolken. Een enkele tolk heeft inmiddels van het aanbod tot contractbehoud bij NAMSA afgezien en heeft op vrijwillige basis besloten de werkzaamheden te beëindigen.
Het is bekend dat onder delen van de bevolking in Uruzgan zorgen leven over de veiligheidssituatie na het vertrek van de Nederlandse troepen. Zorgen bestaan er ook bij enkele tolken die al langere tijd voor de TFU werkzaam zijn. Door een goede en verantwoordelijke overdracht van de Nederlandse taken kan de CTU voortbouwen op de Nederlandse inspanningen.

Vraag 2

Bestaat er nog onduidelijkheid over de vraag of de Amerikanen en de Australiërs deze tolken zullen overnemen van de Task Force Uruzgan en bestaat bovendien bij veel van de betrokken tolken tegenzin om hun diensten aan te bieden aan de Amerikanen en de Australiërs omdat ze zich goed thuis voelden bij de aanpak van de Nederlandse militairen maar niet bij de minder omzichtige aanpak die zij kenmerkend achten voor Amerikanen en Australiërs? Is metterdaad een aantal tolken die eerst voor de Nederlandse militairen actief waren en daarna enige tijd voor de Amerikanen en Australiërs, vervolgens gestopt met dit werk omdat zij de Amerikanen en de Australiërs «gewelddadig» vonden?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Schrikken sommige tolken ervoor terug om weer naar hun families te gaan uit angst voor represailles door de Taliban?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Hebben andere ISAF-partners programma’s waarbij tolken actief worden begeleid of waarbij zelfs verblijfsvergunningen (greencards) worden aangeboden?

NAMSA hanteert een standaardcontract waarin geen regeling is opgenomen over het verkrijgen van een visum. Het is wel bekend dat sommige ISAF-landen een soepele visumregeling kennen.

Vraag 5

Op welke wijze wilt u steun geven aan de Afghaanse tolken van de Task Force Uruzgan?

De Afghaanse tolken die werkzaam zijn geweest voor de TFU zullen worden ondersteund zoals beschreven in de antwoorden op vraag 2 en 3.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat jongeren vaak alcoholreclame in de bioscoop zien?1

Ik heb van dit bericht kennis genomen en heb het onderzoek van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid gelezen.

Vraag 2

Is het waar dat bij films voor bezoekers van 6 jaar en ouder bij ruim 50 procent van de voorstellingen alcoholreclame werd uitgezonden? Zo ja, wat gaat u hiertegen ondernemen?

Dit gegeven is inderdaad uit het onderzoek af te leiden. Mijn departement zal over deze materie in gesprek gaan met de bioscoop (reclame) exploitanten en de STIVA, de koepel van de alcoholindustrie die toezicht houdt op de zelfregulering inzake alcoholreclame.

Vraag 3

Bent u zich ervan bewust dat alcoholreclame bij jongeren leidt tot een verhoging van de alcoholconsumptie? Zo ja, bent u bereid om alcoholreclame zo veel mogelijk te beperken en zoveel mogelijk te verbieden? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen? Zo nee, waarom niet?

Ja. Uit onderzoek is inderdaad gebleken dat alcoholreclame tot een verhoging van de alcoholconsumptie leidt. In de afgelopen kabinetsperiode is er al een beperkingsmaatregel ingevoerd, namelijk een verbod op alcoholreclame voor radio en televisie tussen 06.00–21.00 uur. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u nemen aangezien alcoholfabrikanten hun eigen reclamecode overtreden?

Indien hier sprake is van overtreding van de reclamecode, dan ga ik ervan uit dat de zelfregulering haar werk doet en hier tegen optreedt. Mijn departement zal in gesprek gaan met de STIVA en hen hierop wijzen.

Vraag 5

Bent u nog steeds van mening dat veel waarde gehecht moet worden aan zelfregulering? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen?2

Ja.

Vraag 6

Bent u bereid om bij alcoholfabrikanten strenger te controleren of zij zich aan de code houden dat drankreclame geen (bioscoop)publiek mag bereiken dat voor meer dan 25 procent uit minderjarigen bestaat? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 7

Bent u bereid om de code van de alcoholfabrikanten dat drankreclame geen (bioscoop)publiek mag bereiken dat voor meer dan 25 procent uit minderjarigen bestaat, om te zetten in een wettelijke regel? Zo nee, waarom niet?

Nee, dit kan via zelfregulering worden bereikt. Ik wil deze mogelijkheid eerst benutten voordat ik wettelijke maatregelen overweeg.

Vraag 8

Bent u bereid om dezelfde regels voor alcoholreclame in de bioscoop te hanteren als deze momenteel gelden voor alcoholcontrole op radio en tv, waar voor 21.00 uur geen reclame voor drank meer mag worden uitgezonden? Zo nee, waarom niet?

Ik zal allereerst in gesprek gaan met de STIVA en de bioscoop (reclame) exploitanten. Wanneer noodzakelijk kan een volgend kabinet desgewenst nadere regels aan alcoholreclame in de bioscoop stellen in een AMvB op grond van de Drank- en Horecawet. De regering heeft hier tot op heden geen gebruik van gemaakt.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel «Homo’s in zelfde straat aangevallen»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u ook van mening dat dergelijke zware misdrijven altijd ambtelijk vervolgd moeten worden, indien een betrokkene geen aangifte wenst of durft te doen?

Zonder aangifte zijn feiten vaak moeilijk bewijsbaar, maar de politie kan ook zonder aangifte een proces-verbaal opmaken als er langs andere weg bewijs kan worden verkregen. Wanneer dit proces-verbaal wordt ingezonden naar het Openbaar Ministerie, zal de officier van justitie het beoordelen. Op grond van de aanwijzing Discriminatie (2007A010) van het College van procureurs-generaal is daarbij de hoofdregel dat bij overtreding van de discriminatiebepalingen, als de zaak bewijsbaar en de verdachte strafbaar is, altijd een strafrechtelijke reactie volgt.

Vraag 3

Heeft de politie in het algemeen, en de regiopolitie Amsterdam-Amstelland in het bijzonder, apart beleid voor bescherming van bedreigde joden, homo’s en lesbiennes tegen openbare orde criminaliteit, mede in het licht van de intensiteit van deze criminaliteit en in het licht van het zwaar discriminerende karakter? Zo ja welk beleid, zo nee waarom niet, en ziet u, met ons, de noodzaak van een dergelijk beleid?

Het Landelijk ExpertiseCentrum Diversiteit van de politie heeft sinds dit jaar formeel de taak om ook het antidiscriminatiebeleid van de politie te ondersteunen. Hierbij is ook specifiek aandacht voor seksuele diversiteit binnen de politie (als onderdeel van diversiteitbeleid) en voor beleidsontwikkeling t.a.v. de politietaak die de lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) burger raakt.
De korpsbeheerder van het politiekorps Amsterdam-Amstelland heeft mij laten weten dat de aanpak van discriminatie een belangrijk speerpunt is. Daarbij wordt de beleidslijn gehanteerd dat in het geval van discriminatiezaken altijd direct aangifte dient te worden opgenomen. Een onderdeel van de aanpak van discriminatie betreft de homogerelateerde incidenten. Vanuit het korps wordt actief geïnvesteerd in het benaderen van de doelgroep, gericht op het verkrijgen van meldingen en aangiften. Het politiekorps beschikt daartoe over een speciaal team bestaande uit homo- en biseksuele politiemensen, bekend onder de naam «Roze in blauw». Dit team is via een speciaal telefoonnummer telefonisch bereikbaar voor slachtoffers en melders, teneinde zo laagdrempelig mogelijk te zijn.

Vraag 4

Bent u met ons van mening dat de politie in de betreffende straat een mobiele politiepost moet openen teneinde de directe veiligheid van deze slachtoffers van Marokkaans straatterreur te kunnen waarborgen? Zo nee waarom niet? Zo ja hoe gaat u dit initiëren?

Het is de verantwoordelijkheid van de lokale autoriteiten om af te wegen welke aanpak in dit concrete geval het meest adequaat is. Dit zal maatwerk betreffen.
De korpsbeheerder van het politiekorps Amsterdam-Amstelland heeft mij laten weten dat in het geval van de betreffende straat in Amsterdam-West overleg tussen de driehoekspartners heeft geleid tot een dergelijke maatwerkaanpak. Het korps heeft betrokkenen nadrukkelijk gevraagd aangifte te doen van eventuele discriminatie-incidenten. Er hebben twee personen aangifte gedaan en het onderzoek naar aanleiding van deze aangiften heeft inmiddels tot aanhoudingen geleid. Er worden nog meer aanhoudingen verwacht. Daarnaast is bekeken of extra maatregelen nodig zijn in de sfeer van openbare ordehandhaving. De feiten bieden daar geen aanleiding toe. De korpsbeheerder laat weten dat – zonder iets af te doen aan de incidenten – is gebleken dat niet kan worden gesproken van straatterreur en dat er dan ook geen reden is om een mobiele politiepost te plaatsen.

Vraag 1

Bent u bekend met paragraaf 8.2 van de «Leidraad deskundigen in civiele zaken» («Leidraad»)?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de conclusie zoals weergeven in paragraaf 8.2 van de Leidraad dat de in de Leidraad bedoelde deskundigen persoonlijk aansprakelijk zijn voor de eventuele schade en de bijbehorende kosten van rechtsbijstand?

Ja.

Vraag 3

Kunt u aangeven op welke wijze de gerechten op dit moment waarborgen dat deskundigen hun aansprakelijkheid beperken dan wel dat door de gerechten stappen worden ondernomen zoals omschreven in paragraaf 8.2 nr. 69 van de Leidraad?

Gerechten hanteren twee methoden voor de aansprakelijkheidsbeperking van deskundigen. Beide methoden zijn vermeld in de Leidraad deskundigen civiele zaken (paragraaf 8.2 nr. 69 en 70). Volgens de ene methode legt een gerecht aan de deskundige de vraag voor of hij in de dagelijkse uitoefening van zijn beroep gewend is te werken op aansprakelijkheidsbeperkende voorwaarden, en of hij dat ook wenst in zijn rol als deskundige. Dat gebeurt voorafgaand aan de benoeming van de deskundige. Volgens de tweede methode ligt het initiatief bij de deskundige. Hij kan, als hij dat wil, aan partijen en de rechter schriftelijk laten weten dat hij de benoeming wil aanvaarden onder de voorwaarde dat zijn gebruikelijke aansprakelijkheidsbeperking van toepassing is. De deskundige vermeldt daarbij de inhoud van de voorwaarde.
De gerechten hebben voor de beperking van aansprakelijkheid dus geen uniforme werkwijze, maar dat acht ik, met de gerechten, ook niet noodzakelijk. Wel is het van belang dat de gerechten hetzij in de benoemingsbrief aan de deskundige hetzij in het benoemingsvonnis/-arrest expliciet een verwijzing opnemen naar de Leidraad deskundigen in civiele zaken dan wel deze leidraad als bijlage meesturen. Als dit gebeurd is voldoende gewaarborgd dat de deskundige kennis kan nemen van hetgeen omtrent zijn aansprakelijkheid is geregeld in hoofdstuk 8.2 van de Leidraad.

Vraag 4

Bent u het eens met de suggestie die in de Leidraad wordt gewekt dat er ruimte voor een door de rechter benoemde deskundige is om zijn aansprakelijkheid te beperken? Acht u het daarbij niet een belemmering dat er geen contractuele relatie bestaat tussen de door de rechter benoemde deskundige en de in het geschil betrokken partijen?

Ik ben het eens met de uitleg in de Leidraad dat een beperking van de aansprakelijkheid ook mogelijk is voor een door de rechter benoemde deskundige. Het ontbreken van een contractuele relatie in de verhouding rechter, deskundige en partijen maakt dit niet anders. De wetgever heeft de deskundige vrij gelaten in de aanvaarding van de benoeming. Dit geeft de rechter speelruimte om eraan mee te werken dat de deskundige redelijke voorwaarden kan stellen aan de verlening van zijn diensten aan de rechtspraak.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat het eigenlijk voor de hand ligt dat de aansprakelijkheid van genoemde deskundigen, via de rechter, dient te worden gedragen door de staat, nu de rechter de deskundige benoemt omdat de rechter kennelijk behoefte heeft aan specialistische ondersteuning? Zo ja, bent u bereid dit in de wet te regelen? Zo nee, waarom niet?

Ik deel deze opvatting niet. Als een deskundige een fout maakt, dan zijn er voor betrokken partijen en de rechter tijdens de procedure diverse correctiemechanismen. Een partij kan een eventuele fout aan de orde stellen door informatie van een eigen deskundige aan de rechter te verstrekken. De rechter kan ook zelf aanvullende informatie opvragen. Verder kunnen partijen in de meeste zaken in hoger beroep het deskundigenbericht opnieuw bestrijden.
Als een partij de ter beschikking staande correctiemechanismen onvoldoende heeft benut, kan dat onder omstandigheden zijn eventuele recht op schadevergoeding negatief beïnvloeden. In dit verband merk ik nog op dat niet elke fout van een deskundige tot aansprakelijkheid leidt. Het moet immers gaan om een fout die is aan te merken als een onrechtmatige daad. Gezien het zeer beperkte risico dat een deskundige daadwerkelijk aansprakelijk zou blijken te zijn voor schade van een procespartij, zie ik geen reden hier verdere maatregelen te nemen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de promotieactiviteiten van Heineken tijdens de huldiging van het Nederlands elftal in Amsterdam op dinsdag 13 juli jl.?

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met het bericht1 dat Heineken bijzonder ingenomen was met de uitgevoerde marketing strategie en het bier gratis ter beschikking heeft gesteld? Bent u op de hoogte van deze elementen van de marketing strategie van Heineken?2

Ja, het bericht in het dagblad Trouw van 15 juli jl. is mij bekend. En nee, ik ben niet op de hoogte van de marketing strategie van Heineken N.V. Wel heb ik geconstateerd dat er door Heineken promotieteams promotiemateriaal is uitgedeeld aan mensen in het publiek.
Het Commissariaat voor de Media heeft de beelden van de televisieuitzending bekeken en heeft aangegeven dat er geen overtreding van de Mediawet heeft plaatsgevonden. De conclusie van het Commissariaat is dat beide omroepen (SBS en NOS) netjes verslag hebben gedaan en er geen sprake was van sluikreclame. Het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid (STAP) heeft naar aanleiding van de huldigingsuitzending een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie (zelfregulering) inzake het niet naleven van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken, maar de klacht is door de commissie afgewezen.

Vraag 3

Wat uw mening over deze zichtbare verstrengeling van het zich presenteren van de voetbalhelden, zijnde belangrijke voorbeeldfiguren voor jongeren, met de doelgerichte promotie van een biermerk?

Het ging hier om een unieke gebeurtenis waarvan in dit geval zowel kinderen, jongeren als volwassenen getuige zijn geweest. Desondanks betreur ik het dat juist dit beeld, bewust of onbewust, is neergezet.

Vraag 4

Deelt u de mening dat op deze wijze alcoholpromotie een zeer groot aantal minderjarigen heeft bereikt?

Ja, uit gegevens aangeleverd door Heineken valt op te maken dat 165 000 jongeren zijn bereikt.

Vraag 5

Bent u bekend met de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken waarin staat beschreven dat alcoholpromotie niet gericht dient te zijn op een publiek dat uit meer dat 25% minderjarigen bestaat? Deelt u de mening dat deze zogenaamde 25% regel niet heeft kunnen voorkomen dat een zeer groot aantal jongeren met alcoholpromotie is geconfronteerd?

Ja, ik ben bekend met de betreffende bepaling in de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken. En ja, deze 25% regel heeft niet kunnen voorkomen dat overdag 165 000 jongeren herhaaldelijk zijn geconfronteerd met het merk Heineken.

Vraag 6

Deelt u de mening dat er bij de alcoholindustrie op dient te worden aangedrongen dat de 25% regel dient te worden aangepast? Welke aanpassing stelt u voor?

Een aanpassing van de 25% regel lijkt mij vooralsnog niet nodig. Er is frequent ambtelijk overleg met STIVA (Stichting Verantwoord Alcoholgebruik), de koepel van de alcoholindustrie, over de wijze waarop zij maatschappelijk verantwoord ondernemen gestalte geven.

Vraag 7

Bent u bekend met de werkgroep Alcohol en Jongeren van het Regulier Overleg Alcohol (ROA) en haar rapport getiteld «Jongeren en alcohol mixen niet» waarin o.a. een programma met het NOS*NSF is opgenomen om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen (Kamerstuk 27 565, nr. 103)? Deelt u de mening dat de alcoholpromotiestrategie van Heineken tijdens de huldiging van het Nederlandse elftal op 13 juli jl. haaks staat op de voorgenomen activiteiten van NOS*NSF? Welke conclusie trekt u uit deze feiten?

Ja, daar ben ik mee bekend. NOC*NSF zet zich op verschillende manieren in om het alcoholgebruik door jongeren in sportkantines te verminderen. Zij doet dit in nauw overleg en in samenwerking met haar leden waarvan de KNVB er één is. Een voorbeeld van deze activiteiten is het uitrollen van de campagne «Geen 16, geen druppel». De activiteiten van Heineken tijdens de huldiging passen niet goed in de uit te dragen norm «geen alcohol onder de 16».

Vraag 8

Deelt u de mening dat deze promotie-actie van Heineken gemeentelijke activiteiten ontmoedigt, daar tal van gemeenten in Nederland actief zijn met het ontwikkelen van een lokaal alcoholbeleid met als doel het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen, onder andere in de sportsector.

Er zijn ons nog geen signalen bekend dat deze actie het gemeentelijk beleid heeft ontmoedigd.

Vraag 9

Bent u bereid om beleid te ontwikkelen dat als doel heeft om de thans zeer geaccepteerde samenhang tussen alcoholreclame en sport terug te dringen?

Er is door ons reeds voorlichting en beleid ontwikkeld om het alcoholgebruik bij sporters en in sportkantines terug te dringen. Zo kent de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken diverse specifieke regels die betrekking hebben op het fenomeen sport, zoals de verboden voor alcoholreclame op vervoermiddelen voor snelheidssporten. Daarnaast is er een campagne ontwikkeld door het Trimbos-instituut gericht op het niet schenken van alcohol aan jongeren in sportkantines. Deze campagne wordt door NOC*NSF gecontinueerd. Als laatste voorbeeld van ingezet beleid kunnen we de voorlichtingsinstructie voor barvrijwilligers noemen, de Instructie Verantwoord Alcohol Schenken.

Vraag 10

Acht u het wenselijk dat in Nederland, in navolging van Frankrijk, sportsponsoring door alcoholproducenten wettelijk verboden wordt?

Vooralsnog is hiertoe geen aanleiding.

Vraag 1

Herinnert u zich uw brief1 waarin u bekend maakt te hebben besloten geen beleid te initiëren waarmee de geconstateerde kwetsbaarheid van zzp-ers2 wordt opgelost binnen het bereik van de Wet op de rechtsbijstand (Wrb)?

Ja.

Vraag 2

Heeft u bij dit besluit overwogen om voor dit soort – en gelijksoortige – gevallen te bezien of een vorm van «no cure no pay» een oplossing kan bieden? Zo nee, waarom niet?

Bij zakelijke vorderingen zal het voornamelijk gaan om het voeren van verweer tegen een bij een ondernemer ingediende vordering dan wel om incassoproblemen bij een door de ondernemer ingediende vordering. In het eerste geval is no cure no pay logischerwijs niet aan de orde. Bij incasso staat de Verordening op de praktijkuitoefening (onderdeel Resultaatgerelateerde beloning)3 van de Nederlandse Orde van Advocaten (de Orde) al wel toe dat de beloning van de advocaat een deel bedraagt van de opbrengst van de vordering, overigens met inachtneming van een binnen de advocatuur gebruikelijk en aanvaard incassotarief.
Bij brieven van 2 december 20094 en 12 april 20105 heb ik de Tweede Kamer voorts geïnformeerd over mijn standpunt inzake resultaatgerelateerde beloning van de advocatuur. In deze brieven heb ik aangegeven dat het wenselijk is dat er ruimte is voor ontwikkeling van vormen van resultaatgerelateerde beloning. Ik ben van mening dat de toegang tot het recht ermee gebaat is als de advocatuur nieuwe, voor de rechtzoekende aantrekkelijke, betalingsarrangementen ontwikkelt en aanbiedt. Voorwaarde is evenwel, dat de onafhankelijkheid van de advocaat niet in geding komt en de toegang tot het recht voor de rechtzoekende gewaarborgd is. Op 18 maart 2010 heb ik met de Orde over het onderwerp resultaatgerelateerde beloning overlegd. Ik heb de Orde gevraagd een voorstel te initiëren voor een experiment met resultaatgerelateerde beloning. Dit voorstel wacht ik met veel belangstelling af.

Vraag 3

Deelt u de zorg dat de door u genoemde oplossingen voor de kosten van rechtsbijstand (het sluiten van een rechtsbijstandsverzekering, het aansluiten bij een brancheorganisatie en/of het vormen van reserves) in veel gevallen niet, niet tijdig of niet volledig de kwetsbare positie van zzp-ers opheft? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik in mijn brief van 7 juli 2010 heb vermeld, deel ik deze zorg niet. De Wet op de rechtsbijstand biedt reeds de mogelijkheid voor ondernemers om in specifieke gevallen een beroep te doen op gesubsidieerde rechtsbijstand. Voor het overige ben ik van mening dat ondernemers reeds voorafgaand aan het starten van een onderneming rekening moeten houden met mogelijke bedrijfsrisico’s, waaronder eventuele kosten van rechtsbijstand, en dat zij daarvoor tijdig een voorziening moeten treffen. Dergelijke risico’s komen ook aan de orde in de voorlichting die de Kamers van Koophandel geven aan ondernemers, en in het bijzonder aan startende ondernemers. Ook de Orde is gestart met het geven van voorlichtingsdagen, naar aanleiding van een in 2009 door de Rijksuniversiteit Groningen uitgevoerd onderzoek naar belemmeringen in de toegang tot de advocatuur voor betalende particulieren en het MKB. Inmiddels heeft de Orde in juni 2010 een eerste regionale bijeenkomst georganiseerd (Het Recht van de Ondernemer).

Vraag 4

Acht u het wenselijk dat, in het licht van de beperkte ruimte binnen uw begroting voor gefinancierde rechtshulp, opnieuw wordt gekeken naar de invoering van «no cure no pay» in enige vorm? Zo ja, welke stappen gaat u daartoe nemen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de klacht van de studentenorganisatie, Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), dat studenten voorafgaand aan hun inschrijving voor een collegejaar niet in voldoende mate weten hoe duur hun studie is?1

Vraag 2

Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat hogescholen en universiteiten hun studenten voldoende en correct informeren over de hoogte van het collegegeld?

Vraag 3

Hoe zorgt u ervoor dat de route die het kabinet heeft opengelaten voor het volgen van een tweede studie tegen wettelijk collegegeld, namelijk via een gelijktijdige inschrijving met de eerste studie, ook daadwerkelijk open is en blijft?2

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) met betrekking tot de informatievoorziening door onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs rond de voorwaarden en hoogte van het collegegeld bij een tweede studie?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de conclusies, zoals die worden gedaan naar aanleiding van dit onderzoek, over gebrekkige en incorrecte informatie richting studenten?

Uit de steekproef van het ISO bleek dat sommige medewerkers niet goed op de hoogte waren van de stand van zaken op hun instelling; sommige medewerkers gaven aan dat zij de laatste regelingen niet altijd tijdig te horen kregen van hun bestuur. Ook op de websites was de informatie soms onvolledig.
Voor studenten die nu een studie kiezen voor het studiejaar 2011–2011 is het lastig als deze informatie bij de instellingen niet tijdig op orde is.

Vraag 3

Bent u van mening dat het zorgwekkend is dat zo vlak voor aanvang van het nieuwe studiejaar de informatievoorziening op diverse hogescholen en universiteiten gebrekkig, incompleet en in gevallen ook incorrect lijkt te zijn?

Ja, dit schept voor studenten onnodige verwarring.

Vraag 4

Welke afspraken heeft u eerder gemaakt met de diverse partners (onder andere de vereniging van universiteiten en de vereniging van hogescholen) binnen het hoger onderwijs om te zorgen dat voor aanvang van het nieuwe studiejaar duidelijke en correcte informatievoorziening kunnen geven?

Toen de wet versterking besturing is aangenomen is in mei 2010 door OCW de juiste informatie verspreid op de website van de rijksoverheid, op de website van DUO/IB-groep voor zowel instellingen als studenten en aan de koepels VSNU en HBO-raad. Ook heeft DUO/IB-groep informatie aan de instellingen verstrekt in haar digitale nieuwsbrief.
Doel was de informatie zo eenduidig mogelijk te verspreiden. Het ISO heeft zijn tevredenheid getoond over deze acties.
Aan de koepels VSNU en HBO-raad is gevraagd de informatieverspreiding aan de instellingen ter hand te nemen, bij voorkeur met dezelfde voorlichtingstekst als de andere informatiebronnen om verwarring te voorkomen. Het is de verantwoorde-lijkheid van koepels en instellingsbesturen om hun voorlichting tijdig op orde te hebben.

Vraag 5

Is het mogelijk dat in deze fase verschillende onderwijsinstellingen nog geen bedragen kunnen noemen voor studies waarvoor het instellingscollegegeld van toepassing is? Bent u van mening dat dit wel cruciale informatie is voor studenten die in september aan een tweede studie willen beginnen en nu de kosten moeten kunnen inschatten?

Het is aan de instellingen om de hoogte van het instellingscollegegeld vast te stellen.
Vanuit de overheid is er voor de instellingen geen belemmering om het collegegeld op dit moment vast te stellen en bekend te maken.

Vraag 6

Bent u bereid om op korte termijn aan de bel te trekken bij de diverse partners zodat studenten wel voorzien worden van de benodigde en correcte informatie over het volgen van een tweede studie bij een HBO- of universitaire instelling?

In mei 2010 is door OCW een brede voorlichtingsactie uitgevoerd om de juiste informatie over collegegeld te verspreiden. Zie hiervoor het antwoord op vraag 4.
Het ISO is hiervan op de hoogte gesteld en heeft zijn tevredenheid hierover uitgesproken.
Bij wijzigingen zal deze informatie geactualiseerd worden.
Op dit moment is het aan de instellingen om de informatievoorziening correct en op tijd weer te geven.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel «Snoeihard politierapport wapen in jacht op meer geld»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de politie Fryslân structureel € 10 tot € 15 miljoen te weinig ontvangt om haar taak naar behoren uit te voeren? Zo ja, op welke wijze bent u voornemens dit op te lossen?

Het huidige politiebestel kenmerkt zich door het feit dat de korpsbeheerder en het Regionale College primair verantwoordelijk zijn voor het beheer van het regionale politiekorps Fryslân. Jaarlijks stelt mijn departement de Rijksbijdrage vast voor Fryslân. De korpsbeheerder en het Regionale College geven met deze Rijksbijdrage invulling aan de politiezorg in kwantitatieve en kwalitatieve zin. De afgelopen jaren zijn er voor alle korpsen mutaties geweest in de Rijksbijdrage als gevolg van de financiële taakstelling die ook politie Nederland opgelegd heeft gekregen en de veranderingen in het huidige budgetverdeelsysteem. Daarnaast kent het korps een hoge rentelast (veel nieuwbouw) en hoge personeelskosten. Dit laatste is het gevolg van de hoge leeftijd van het personeel en van het relatief veel mensen in opleiding hebben ter vervanging van uitstromend personeel.
Dit tesamen heeft er mede toe geleid dat het regionale politiekorps Fryslân niet in staat is gebleken om een sluitende begroting 2010 en meerjarenraming 2011–2014 te realiseren.
Het korps is al enkele jaren hard aan de slag met het doorvoeren van interne bezuinigingen. Mede door de vergaande samenwerking tussen de korpsen Groningen, Fryslân en Drenthe, heeft het korps efficiencywinsten kunnen boeken. In opdracht van het Regionale College van Fryslân en mijn ministerie heeft Andersson Advies/AEF onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om te komen tot de «Financiële gezondmaking politie Fryslân», zoals de titel van het rapport heet. Uit dit onderzoek blijkt dat momenteel regiopolitie Fryslân teveel politiemensen in dienst heeft in relatie tot de bekostiging vanuit het budgetverdeelsysteem. Het korps zal daardoor in formatie achteruit moeten om op termijn een sluitende begroting te realiseren. Hiervoor heeft Deloitte enkele aanbevelingen opgesteld, waaronder het anders vormgeven van de organisatie als geheel en het terugbrengen van de opsporingscapaciteit naar de feitelijke werklast. In de komende periode zal het Regionale College bestuurlijke keuzes moeten maken waarbij de veiligheid van de burger in de provincie Fryslân gegarandeerd blijft, maar waarbij tevens een gezonde financiële situatie voor het regiokorps zal ontstaan. Hierover zijn medewerkers van mijn Ministerie met de korpsleiding en de korpsbeheerder van regiopolitie Fryslân in gesprek. Het is geen gemakkelijke opgave, maar deze is niet uniek. Vele regionale politiekorpsen staan helaas voor soortgelijke opgaven.

Vraag 3

Deelt u de mening dat sommige aanbevelingen (zoals het invoeren van gedifferentieerde aanrij tijden en het beperken van de opsporingscapaciteit), die in het onderzoek «Financiële gezondmaking Politie Fryslân»2 aan de orde komen, onwenselijk zijn met het oog op de veiligheid van de burger? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u voornemens maatregelen te nemen ten behoeve van de financiële gezondmaking van de politie Fryslân? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u concreet aangeven welke maatregelen dat zijn? Kunt u tevens bevestigen dat, met de voorgenomen maatregelen, de veiligheid van de burger niet in het geding is?

De verantwoordelijkheid voor het beheer van het regionale politiekorps Fryslân ligt, zoals ik al eerder meldde, primair bij de korpsbeheerder en het Regionale College. Zij zijn dan ook verantwoordelijk voor de gezondmaking van de financiële positie van het regiokorps, maar de invulling ervan geschiedt vanzelfsprekend in samenwerking met het regiokorps. Indien het regiokorps er eigenstandig niet uitkomt, kan beroep worden gedaan op een bijzondere bijdrage van mijn ministerie. Zo heeft regiopolitie Fryslân eind 2009 een bijzondere bijdrage van ruim € 8 miljoen mogen ontvangen. Of in de komende periode geld beschikbaar zal zijn voor regiokorpsen zoals Fryslân, is onder andere afhankelijk van de landelijke financiële ontwikkelingen en de besluitvorming die een nieuw kabinet neemt (bijv. ten aanzien van de herziening BVS).
De veiligheid van de burger is de verantwoordelijkheid van het Regionale College van regiopolitie Fryslân. Mij is bekend dat zij er, samen met de korpsleiding, alles aan willen blijven doen om deze te garanderen. Hierin steunt BZK het korps, evenals andere korpsen, in het meedenken over oplossingsrichtingen.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht dat het Stadsdeel West in Amsterdam weigert langer subsidie te geven aan The Mall Westerwijk, vanwege het gevoerde personeelsbeleid?1

Ja.2

Vraag 2

Is een beleid dat een organisatie op basis van personeelsbeleid uitsluit naar uw mening in overeenstemming met het door u, blijkens antwoorden op eerdere schriftelijke vragen2, gedeelde uitgangspunt uit het «Tweeluik religie en publiek domein», dat «het bij voorbaat uitsluiten van (specifieke) religieuze stromingen van een te verstrekken subsidie zich niet verdraagt met het vereiste van religieuze neutraliteit»?

Beleid dat een organisatie met een bepaalde religieuze of levensbeschouwelijke identiteit bij voorbaat categorisch uitsluit van subsidieverlening of de gunning van contracten met de overheid, verdraagt zich niet met artikel 1 van de Grondwet. Ten aanzien van subsidieverlening is dit reeds uiteengezet in de door de vragensteller aangehaalde antwoorden op eerdere schriftelijke vragen4. Hetzelfde geldt – zoals hiervoor opgemerkt – voor contractuele relaties tussen de overheid en organisaties met een religieuze of levensbeschouwelijke identiteit, waarvan in casu sprake was.In het onderhavige geval kan de rechter beoordelen of het concrete besluit om het contract niet te verlengen in overeenstemming is met de wet.

Vraag 3

Wat vindt u van deze weigering in het licht van antwoorden op eerdere schriftelijke vragen3 waarin u aangeeft dat een gemeente bij zijn subsidiebeleid «uiteraard gebonden is aan artikel 1 Grondwet en de beginselen van behoorlijk bestuur, waaronder rechtszekerheid en rechtsgelijkheid»? Mag het bestuur van een (deel)gemeente op basis van alleen het personeelsbeleid besluiten om geen subsidie te verstrekken aan een organisatie voor maatschappelijk of sociaal werk?

Het is niet aan mij als Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om de weigering van het bestuur van Stadsdeel West om het contract met Youth for Christ tot het verrichten van jongerenwerk in The Mall Westerwijk te verlengen, te beoordelen.
De vraag of het bestuur van een (deel)gemeente mag besluiten om geen subsidie te verstrekken aan een organisatie voor maatschappelijk of sociaal werk op basis van alleen het personeelsbeleid valt niet in algemene zin te beantwoorden. Het antwoord daarop hangt af van de vraag of de betrokken organisatie zelf binnen de grenzen van de Algemene wet gelijke behandeling opereert. De overheid mag van organisaties waarvan zij diensten «inhuurt» of subsidieert, vragen dat deze zich aan de gelijke-behandelingswetgeving houden. De Commissie gelijke behandeling is in haar advies aan de gemeente Amsterdam ingegaan op de vraag welke wervings- en selectie-eisen een organisatie met godsdienstige of levensbeschouwelijke achtergrond binnen de kaders van de gelijke-behandelingswetgeving kan stellen.6

Vraag 4

Bent u bereid om passende maatregelen te nemen om deze ongelijke behandeling op te heffen? Zo niet, waarom niet?

Decentrale overheden zijn vrij om – binnen de grenzen van wet en recht – zelf hun beleid te bepalen en op basis daarvan besluiten te nemen. Het behoort niet tot mijn taken mij in dit concrete geval – dat zich afspeelt op gemeentelijk niveau – te mengen. De rechter kan in een concreet geval beoordelen of het genomen besluit in overeenstemming is met de (Grond)wet en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Streep door rekening strandfestival»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het absurd is dat een onschuldig strandfeest wordt onderworpen aan een bureaucratische ecologische quickscan en dat mensen die vreugde aan zo'n strandfeest ontlenen hiervan de dupe worden? Zo nee, waarom niet?

Indien evenementen plaatsvinden in of in de nabijheid van Natura 2000-gebieden dient op basis van de Natuurbeschermingswet getoetst te worden of de natuurwaarden waarvoor de gebieden zijn aangewezen, geschaad kunnen worden. Alleen in die gevallen waarin op voorhand negatieve effecten zijn uit te sluiten, is deze toetsing niet nodig. De provincie Noord-Holland is in dezen het bevoegd gezag.
Naar ik heb vernomen, bevindt in dit geval een deel van het festivalterrein zich in de kwetsbare duinen van Kennemerland; daarom heeft de provincie een korte onderbouwing gevraagd of effecten te verwachten zijn op de kwetsbare habitattypen aldaar.
Overigens heeft de provincie nog geopperd ter bescherming van de duinen de festivallocatie meer richting zee te verschuiven. De initiatiefnemer heeft vervolgens besloten om het evenement niet door te laten gaan.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de invloed van milieuclubs in Nederland veel te groot is geworden en dat ons land economische schade leidt door tal van overbodige milieuwetten en regels? Zo ja, wat gaat u doen om deze invloed drastisch in te perken?

Nee.

Vraag 4

Kunt u deze vragen nog voor het weekend beantwoorden en een ecologische quickscan overbodig verklaren, zodat het Radio 538-feest op 24 juli a.s. gewoon doorgang kan vinden? Zo nee, waarom niet?

Ik kan de ecologische voortoets niet overbodig verklaren. Op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 is de provincie Noord-Holland in dezen bevoegd gezag.

Vraag 1

Wat is het oordeel van de regering over de in de brieven genoemde «alternatieve afstudeermogelijkheden» die zogenaamde «staartstudenten» onder andere via mondelinge examens en vormen van buitenschoolse competenties worden aangeboden? Is er wat u betreft sprake van een voldoende kwalitatieve vorm van afstuderen?12

Ik vind dat er reden is tot zorg over de kwaliteit van deze alternatieve afstudeermogelijkheden. De inspectie is in juli jl. een onderzoek gestart naar alternatieve afstudeertrajecten onder alle instellingen in het hoger onderwijs. Bij brief van 28 juli werd de Tweede Kamer daarover geïnformeerd (Kamerstukken II, 2009–2010, 31 288, nr. 109). De tussenrapportage over dit onderzoek is op 19 oktober jl. naar uw Kamer verzonden. Daarin geeft de inspectie aan rondom alternatieve afstudeertrajecten risico’s waar te nemen voor langstuderenden en voor overige studenten ten aanzien van:
De vraag of er sprake is van een voldoende kwalitatieve vorm van afstuderen kan niet eerder worden beantwoord dan april 2011, wanneer de rapportage van de inspectie over de uitkomsten van het landelijke verdiepingsonderzoek beschikbaar komt.

Vraag 2

Is er naar het oordeel van de regering een vergelijking te trekken met de mogelijke onvolkomenheden die speelden bij InHolland rond het verstrekken van diploma’s?

Dat zal het landelijk verdiepingsonderzoek van de inspectie moeten uitwijzen.

Vraag 3

Wat is de rol van de inspectie geweest bij het wegen van deze vorm van diplomaverstrekking?

Er is geen betrokkenheid van de inspectie geweest bij de opzet van het genoemde traject.

Vraag 4

Kunt u aangeven of deze methoden op meer plekken in het hoger onderwijs worden toegepast? Wilt u dat onderzoeken?

Uit de tussenrapportage van de inspectie blijkt dat veel instellingen beleid voeren op langstudeerders. Bij 41 instellingen wordt door de inspectie aanvullende informatie opgevraagd en de reeds beschikbare informatie zal geverifieerd. Op grond daarvan kan worden vastgesteld of daadwerkelijk sprake is van risico’s. Is dat het geval dan volgt een verdiepingsonderzoek op de examinering. Indien daarbij risicovolle situaties worden aangetroffen, wordt nagegaan of er hiaten zijn in het interne toezicht en de kwaliteitszorg van de instelling. Waar nodig wordt samen met de NVAO onderzoek in gang gezet naar het gerealiseerde eindniveau van afgestudeerden. Mochten in deze stappen onregelmatigheden worden aangetroffen, dan wordt het instellingsbestuur gemaand de nodige maatregelen te treffen en een verbeterplan op te stellen.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Spanje: Marokko zet christenen uit»1 en «Zorg over uitzetten christenen door Marokko?»2

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat sinds maart van dit jaar er al 130 christenen zijn uitgezet door de Marokkaanse autoriteiten?

Er zijn inmiddels rond de 130 buitenlandse christenen het land uitgezet op beschuldiging van proselitisme. Het exacte aantal is niet bekend.

Vraag 3

Zit er een stijging in het aantal uitgezette christenen in het afgelopen jaar in vergelijking met voorgaande jaren, gelet op het feit dat in maart 2010 er ook al zeven Nederlanders het land uit zijn gezet en in december 2009 er sprake was van de uitzetting van vijf christelijke zendelingen?

Ja, er is het afgelopen jaar sprake van een stijging van het aantal uitgezette christenen.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel van de 130 uitgezette christenen de Nederlandse nationaliteit hebben? Zo nee, waarom niet?

Er zijn dit jaar zeven christenen met de Nederlandse nationaliteit uitgezet. Van twee Nederlandse christenen is de verblijfsvergunning ingetrokken.

Vraag 5

Deelt u de ongerustheid van de Spaanse regering over het uitzetten van christenen? Zo ja, bent u bereid om net als de Spanjaarden deze kwestie aan te kaarten bij de Marokkaanse regering? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel de ongerustheid van de Spaanse regering. Op 9 maart j.l. heb ik de Marokkaanse ambassadeur nog ontboden om tegen de uitzetting van Nederlandse christenen te protesteren, en ik zal ook in de toekomst niet nalaten het belang van het respecteren van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging in contacten met Marokko en in de relevante internationale fora aan de orde te stellen. Daartoe behoren ook expliciet de vrijheid om geen geloof aan te hangen, dan wel om van geloof te veranderen. In dit verband verwijs ik u ook naar mijn antwoord d.d. 21 januari 2010 op de vragen van de leden Van der Staaij (SGP), De Roon (PVV) en Voordewind (ChristenUnie) over de uitzetting van christelijke zendelingen uit Marokko (kamervragen 2009–2010, nr. 1322).

Vraag 1

Voldeden de vijf hoogspanningsmasten die op 14 juli jl. zijn omgewaaid aan de constructieve eisen van de nieuwe Europese norm voor hoogspanningsmasten?

Tennet heeft onmiddellijk na de gebeurtenis bij Vethuizen de oorzaak laten onderzoeken door KEMA. Op 18 november jl. heeft TenneT de onderzoeksresultaten gepubliceerd («Rapportage storingsonderzoek 150kv-lijn Doetinchem-Ulft/Dale», KEMA, oktober 2010).
Het onderzoek heeft aangetoond dat het omwaaien van de masten is veroorzaakt door extreme weersomstandigheden waarbij windsnelheden zijn bereikt tussen de 150 en 200 km/u. KEMA raamt dat de betreffende masten zijn bezweken bij een windbelasting van ca. 180 km/u. Deze windsnelheden zijn niet meer te vatten in de bekende schaal van Beaufort: windkracht 12 «orkaan» (117 km/h).
De nieuwe Europese normen voor het hoogspanningsnet gelden voor nieuwbouw vanaf mei 2002. Elke mast die na die datum is geplaatst, moet voldoen aan deze norm. In deze nieuwe norm wordt vereist dat de masten een windbelasting van maximaal 144 km/h kunnen doorstaan.
De omgewaaide masten zijn gebouwd in 1970 en voldeden volgens KEMA aan de constructienormen van dat moment. KEMA heeft de ontwerpberekeningen van de masten tevens getoetst aan de nieuwe Europese norm en daaruit blijkt dat de bezweken onderdelen van de masten ook voldeden aan de ontwerpspecificaties van de nieuwe Europese norm. Ondanks het feit dat de betreffende onderdelen van de masten voldeden aan de constructieve eisen van de nieuwe Europese norm, zijn zij bezweken onder de in Vethuizen opgetreden windsnelheden. Deze waren dermate extreem, dat ook nieuwe masten ver boven de ontwerpsterkte zouden zijn belast.
Het 100% uitsluiten van dit soort risico’s is onmogelijk. Uiteraard moeten de constructie-eisen zodanig zijn, dat de infrastructuur van TenneT bestand is tegen bepaalde weersomstandigheden, maar ook tegen andere risico’s. Indien ons klimaat structureel verandert, waardoor zich frequenter extreme situaties zouden kunnen voordoen, kan dat aanleiding zijn de normen verder aan te scherpen. Echter, een woonhuis dat in 1960 is gebouwd, wordt ook niet gerenoveerd telkens als de bouwverordening wordt aangepast. Waar het om gaat is dat de leveringszekerheid wordt gewaarborgd. Daarvoor is het niet nodig, maar ook niet economisch en maatschappelijk verantwoord, om bij elke gewijzigde of aangescherpte norm de hele Nederlandse hoogspanningsinfrastructuur te vervangen of aan te passen. Het beleid van TenneT en de regionale netbeheerders is er op gericht, daar waar mogelijk en noodzakelijk, de robuustheid van verbindingen te vergroten en onverhoopt optredende storingen zo snel mogelijk te verhelpen. Ook in het geval van Vethuizen was de stroomvoorziening binnen een uur hersteld.

Vraag 2

Hoeveel procent van de Nederlandse masten voldoet aan de Europese norm?

De nieuwe Europese norm (EN 50341) bestaat sinds 2002. Deze is hoofdzakelijk gebaseerd op de Nederlandse normen zoals die in 1995 zijn aangescherpt (NEN 1060). Voor circa 5 procent van de masten in het Nederlandse transportnet geldt dat ze na 1995 zijn gebouwd.
Dit houdt niet in dat 95% van de hoogspanningsmasten onveilig zou zijn en voortijdig vervangen zouden moeten worden. Het onderzoek van KEMA toont immers aan dat ook de onderzochte masten uit 1970 op de essentiële punten blijken te voldoen aan de nieuwe norm.

Vraag 3

Is het waar dat de masten die niet voldoen, meer dan 40 jaar oud zijn? Wat is de afschrijvingsduur van deze masten?

De omgevallen masten dateerden uit 1970. Ze waren dus 40 jaar oud, terwijl hoogspanningsmasten zo'n 50 tot 100 jaar mee kunnen gaan. De masten worden tweemaal per jaar visueel gecontroleerd door TenneT, en daar waar nodig zal door TenneT actie worden ondernomen. Iedere zes jaar komt elke mast aan de beurt voor een uitgebreide inspectie. De betrokken masten zijn recent uitgebreid geïnspecteerd. Eenmaal per 15 jaar wordt een mast geschilderd. KEMA heeft in het hierboven genoemde onderzoek vastgesteld dat het onderhoud aan de masten geen onregelmatigheden heeft laten zien en dat er geen defecten of verborgen defecten aangetoond konden worden.

Vraag 4

Hoeveel procent van de masten die niet aan de norm voldoen bevindt zich in een tracé dat gebaseerd is op het n-1 principe, waardoor omwaaien niet automatisch tot totale stroomuitval in het achterliggende gebied leidt? Indien dat percentage groter is dan 0, vindt u dat acceptabel?

De risico’s van stroomuitval is in een aantal gebieden in Nederland hoger dan wenselijk is. Hierover is de afgelopen jaren regelmatig gedebatteerd met uw Kamer. Dit heeft geleid heeft tot wettelijk verankerd beleid voor deze zogenaamde uitlopers van het hoogspanningsnet, waar het «n-1» principe niet gehanteerd kan worden. In dat kader werkt TenneT thans aan maatregelen die de risico’s in 11 uitlopers zullen verminderen. De leveringszekerheid zal hierdoor worden vergroot. De gebeurtenissen in Vethuizen onderstrepen de noodzaak van dit beleid.

Vraag 5

Welke investering is gemoeid met de vervanging van de masten, die niet voldoen aan de constructieve eisen?

Alle masten voldoen aan de constructieve eisen waarvoor ze ontworpen zijn en worden regelmatig geïnspecteerd. Daar komt bij dat de masten in Vethuizen ook blijken te hebben voldaan aan de nieuwste constructieve eisen. Ik begrijp van TenneT dat er geen apart programma is om bestaande masten aan te passen aan nieuwe normen.

Vraag 6

Is de vervanging/versterking van deze masten al ingepland? Op welke termijn zal dit geschieden?

Bij de aanleg van nieuwe hoogspanningsmasten houdt TenneT vanzelfsprekend rekening met de nieuwste eisen die worden gesteld aan de bouw van nieuwe verbindingen. De energiesector is zelf ook nauw betrokken bij de totstandkoming van nieuwe (internationale) normen, bijvoorbeeld in relatie tot klimatologische veranderingen. Ik verwijs hier ook nogmaals naar mijn antwoord op vraag 1.
Bestaande masten worden regelmatig geïnspecteerd en vervangen indien daar de noodzaak toe bestaat. Ik zie geen reden dat Tennet deze benadering zou moeten wijzigen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Draagster niqaab in Uden uit bus gezet»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat het gedrag van de chauffeur onbehoorlijk is geweest en excuses op zijn plaats zijn?

De openbaar vervoerbedrijven hebben ervoor gekozen geen specifiek beleid te voeren ter ontmoediging van het dragen van gelaatsbedekkende kleding in het openbaar vervoer. In de vervoervoorwaarden van de vervoerbedrijven zijn aan de reizigers geen eisen gesteld ten aanzien van deze kleding.
Volgens de bedrijfsregels van de vervoerder had de niqaab draagster op dezelfde manier behandeld moeten worden als alle andere reizigers. Omdat ze in het bezit was van een geldig vervoerbewijs had haar de toegang tot het voertuig niet ontzegd mogen worden. De buschauffeur heeft dan ook in strijd gehandeld met de bedrijfsregels en het vervoerbedrijf heeft haar excuses aangeboden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het gedrag van de chauffeur te billijken is aangezien de niqaab het gelaat, slechts op de ogen na, bedekt en er geen herkenning noch identificatie kan plaatsvinden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u uiteenzetten wat de laatste stand van zaken is met betrekking tot gelaatsbedekking in het openbaar vervoer, wat uw standpunt is en wat u de afgelopen periode richting vervoersbedrijven heeft ondernomen, zoals aangekondigd in uw antwoord op de feitelijke vragen van collega Sterk (bij de begrotingsbehandeling Wonen, Wijken en Integratie 2010)?2

Het kabinetsbesluit van 8 februari 2008 (kamerstuk 31 200 VII, nr 48) is helder over het dragen van gelaatsbedekkende kleding. Het kabinet vindt het dragen van dergelijke kleding onwenselijk. Gelet op de hinder en de veiligheidsrisico’s die kunnen worden ondervonden bij het dragen van gelaatsbedekkende kleding in het openbaar vervoer zal met vervoersondernemingen worden overlegd over het in de algemene vervoervoorwaarden van de vervoerbedrijven opnemen van verbodsbepalingen ten aanzien van gelaatsbedekkende kleding en is het kabinet bereid zonodig nadere maatregelen te nemen.
Naar aanleiding van bovenstaande toezegging in het kabinetsbesluit heb ik overleg gevoerd met openbaar vervoermaatschappijen over een verbod op gelaatsbedekkende kleding in het openbaar vervoer. De vervoerders vrezen dat uitvoering en handhaving van het verbod leidt tot spanningen. Bovendien is het opnemen van een verbod op gelaatsbedekkende kleding in de vervoervoorwaarden van de vervoerders, zoals vermeld onder vraag 2 en3, onvoldoende omdat het verbod niet uitgevoerd en gehandhaafd kan worden zonder een wettelijke basis.
Zoals aangegeven is het kabinet van mening dat gelaatsbedekkende kleding onwenselijk is. Open communicatie is immers essentieel voor goed verlopend onderling verkeer tussen mensen in de samenleving. Het is aan het volgende kabinet om zo nodig verdere stappen te ondernemen.

Vraag 5

Bent u bereid om het vervoersbedrijf er op te wijzen dat in het kader van het vergroten van de veiligheid en het veiligheidsgevoel in het openbaar vervoer het noodzakelijk is dat mensen herkend kunnen worden in een bus en dat een niqaab daarbij niet past, dit ook gezien de ontwikkelingen in het buitenland en de mogelijke verboden van gelaatsbedenkende kleding zoals niqaabs en burqa’s in België, Spanje en Frankrijk?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kunt u uw antwoord op mijn vraag over een mogelijke nationale kop bovenop de Europese richtlijn met betrekking tot de nationale norm voor metabolieten tijdens het algemeen overleg over het Drinkwaterbesluit d.d. 30 juni 2010 nader toelichten aan de hand van beantwoording van de volgende vragen, aangezien na het algemeen overleg uit het veld tegenstrijdige berichten komen?1

Ja.

Vraag 2

Is er in de Europese Drinkwaterrichtlijn 98/83 een norm opgenomen voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten van gewasbeschermingsmiddelen? Zo nee, waarom kiest u ervoor om in het Drinkwaterbesluit een norm voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten van gewasbeschermingsmiddelen op te nemen?

In de Drinkwaterrichtlijn is een norm opgenomen voor «relevante metabolieten» van pesticiden (zie Engelstalige tekst, Bijlage I, Deel B, opmerking 6: «relevant metabolites, degradation and reaction products»). De Drinkwaterrichtlijn maakt geen onderscheid in humaan-toxicologisch relevante metabolieten en niet humaan toxicologisch relevante metabolieten. Op basis van artikel 4 en 5 van de Drinkwaterrichtlijn is gekozen om een specifieke eis voor niet humaan-toxicologische relevante metabolieten op te nemen in het Drinkwaterbesluit. De Drinkwaterrichtlijn vereist, op basis van artikel 5, derde lid, dat lidstaten waarden vaststellen voor aanvullende parameters die niet in bijlage I van de richtlijn zijn opgenomen indien de bescherming van de volksgezondheid op hun grondgebied of een deel daarvan dit vereist.
De vastgestelde waarden moeten voldoen aan de in artikel 4, eerste lid, opgenomen eis dat de waarde op een zodanig niveau wordt gesteld dat er geen gevaar ontstaat voor de volksgezondheid. Relevante metabolieten kunnen op basis van stofeigenschappen worden aangemerkt als humaan-toxicologisch relevant of niet humaan-toxicologisch relevant. Niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten leveren in lage concentraties geen direct gevaar voor de volksgezondheid. Zij zijn echter wel relevant voor de drinkwaterkwaliteit als bedoeld in de Drinkwaterrichtlijn. Het is bekend dat bij bereiding van drinkwater niet-relevante metabolieten het startmateriaal kunnen vormen voor humaan toxicologische producten. Zij moeten derhalve als «relevant» worden beschouwd. Om die reden en vanuit het voorzorgsprincipe, met oog op het voorkomen van mengseltoxiciteit, bestaat de noodzaak om ook voor deze stoffen een normwaarde te hebben.
Overigens, met de huidige tekst in het ontwerpbesluit is Nederland minder streng dan andere lidstaten (bijvoorbeeld Engeland, Duitsland en Denemarken).

Vraag 3

Acht u het noodzakelijk om de norm voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten van gewasbeschermingsmiddelen aan de Europese Commissie te notificeren? Zo nee, waaruit blijkt dat dit niet noodzakelijk is?

De norm voor niet humaan-toxicologische relevante metabolieten vloeit direct voort uit de Drinkwaterrichtlijn (één op één implementatie). In het geval van één op één implementatie hoeft niet te worden genotificeerd. De norm zal wel (als onderdeel van het Drinkwaterbesluit) aan de Commissie worden gemeld ter uitvoering van art. 17, tweede lid, van de Drinkwaterrichtlijn.

Vraag 4

Overweegt u om in het Drinkwaterbesluit ook voor andere stoffen dan gewasbeschermingsmiddelen een waarde voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten op te nemen? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment zijn geen andere stoffen bekend waarbij dezelfde problematiek speelt. Overigens geldt de norm voor niet-humaan relevante metabolieten niet alleen voor gewasbeschermingsmiddelen, maar ook voor biociden.

Vraag 5

Kunt u uiteenzetten waarop de hoogte van de norm is gebaseerd? Is daarbij de relatie met het risicobeleid van de overheid betrokken, of staat de hoogte van de norm daar los van?

Vanuit humaan-toxicologisch oogpunt ligt het voor de hand om voor niet-humaan toxicologisch relevante metabolieten een andere norm te hanteren dan voor humaan-toxicologisch relevante metabolieten (0,1 microgram/l). Op basis van een RIVM-briefrapport van juni 2006 (Bestrijdingsmiddelen en hun metabolieten in leidingwater, rapport 703719050/2006, te vinden op www.rivm.nl) is besloten om voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten een hogere voorzorgsnorm te hanteren, namelijk 1,0 microgram/l. Er is een relatie met het risicobeleid van de overheid als het gaat om het toepassen van het risicobeleid.
De norm is overigens wel gebaseerd op risico inschatting van effecten op basis van stofeigenschappen. De waarde van 1,0 microgram/l komt overeen met de signaleringswaarden voor antropogene stoffen, zoals voorgesteld in tabel IIIc van het ontwerp-besluit. De praktijk van de afgelopen 25 jaar heeft uitgewezen dat de waarde van 1 microgram/l in de praktijk goed voldoet.

Vraag 6

Klopt het dat het betreffende Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)-rapport stelt dat het voor analyse- en monitoringsdoeleinden wenselijk is dat er een streefwaarde is, zodat de analysemethode hierop kan worden aangepast en de analyseresultaten getoetst kunnen worden? Waarom gaat u verder en introduceert u een norm en geen streefwaarde?

In het onder vraag 2 genoemde RIVM-briefrapport wordt de term «streefwaarde» uitsluitend gebruikt in verband met de vereiste nauwkeurigheid van monitoring- en analysetechnieken. Bedoeld wordt een beschrijving van het gewenste kwaliteitsniveau van meettechnieken. Zoals uit verdere tekst van het rapport blijkt, is het advies van het RIVM gericht op het hanteren van een maximumwaarde – ofwel norm – voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten in relatie tot de drinkwaterkwaliteit.

Vraag 7

Kunt u de impact van deze nieuwe norm toelichten? Zo nee, bent u bereid eerst een impactanalyse te laten uitvoeren alvorens de norm vast te stellen?

Op basis van metingen die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd wordt geen extra impact verwacht. Om die reden ligt uitvoering van een impactanalyse ook niet voor de hand. Het betreft een beperkt aantal stoffen. Tot op heden zijn alleen BAM en AMPA door de VROM-Inspectie aangemerkt als niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten. Het opnemen van de norm leidt niet tot extra meetinspanningen. Drinkwaterbedrijven nemen deze stoffen nu reeds mee in hun meetprogramma’s. Zij volgen daarmee de strategie die is beschreven in het RIVM- rapport «Meetstrategie bestrijdingsmiddelen voor de drinkwaterbedrijven» (rapport 703719011/2006, te vinden op www.rivm.nl).

Vraag 8

Welke inspanningen moeten de drinkwaterbedrijven, alsmede het bedrijfsleven leveren om invulling te geven aan de gestelde norm voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten van gewasbeschermingsmiddelen? Kunt u uiteenzetten welke kosten ongeveer met deze inspanningen zijn gemoeid? Hoe verhouden deze inspanningen zich tot het overheidsbeleid om de regeldruk te verminderen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Bent u bereid om de norm voor niet humaan-toxicologisch relevante metabolieten van gewasbeschermingsmiddelen uit het Besluit te halen?

Een normwaarde voor niet humaan-toxicologische relevante metabolieten is passend, gelet op de aanwezigheid van deze stoffen in bronnen voor de drinkwatervoorziening en de interpretatieruimte die de Drinkwaterrichtlijn biedt (zie antwoord op vraag 2).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Meeuwen afschieten in Zeeland mag»?1

Ja.

Vraag 2

Acht u het toelaatbaar dat een beschermde vogelsoort in een natuurgebied wordt afgeschoten om het kweken van mosselen veilig te stellen?

De provincie kan hiertoe ontheffingen verlenen op grond van de belangen en onder de voorwaarden die in de Vogelrichtlijn en dienovereenkomstig in de Flora- en faunawet worden genoemd. Een van deze belangen is het voorkomen van belangrijke schade aan bedrijfsmatige visserij, waartoe de mosselkwekerij ook behoort.

Vraag 3

Deelt u de mening dat wanneer het voortzetten van een economische bedrijfstak in een natuurgebied tot conflicten leidt, het beschermen van het natuurgebied voor gaat? Zo ja, is de logische vervolgstap dan niet dat er een einde wordt gemaakt aan de mosselkwekerij in de Oosterschelde? Zo nee, waarom niet?

Mosselkwekerij in de Oosterschelde kan goed samengaan met de natuurwaarden van dat gebied en daar wellicht zelfs een positieve bijdrage aan leveren.

Vraag 4

Hoe verhoudt het afschieten van de zilvermeeuw zich tot het gestelde doel van het Plan van Uitvoering Mosseltransitie om een duurzame, rendabele mosselsector te realiseren zonder schade aan de natuur?2

De provincie heeft ontheffing verleend met als primair doel om de zilvermeeuwen te verjagen van de mosselzaadpercelen om belangrijke schade te voorkomen.
Om verjaging effectief te laten zijn is ondersteunend afschot van enkele zilvermeeuwen een beproefd middel. Hiermee komt de duurzame instandhouding van de populatie zilvermeeuwen niet in gevaar. Dit past volledig in de realisatie van de mosseltransitie waarin een rendabele sector de natuurwaarden respecteert.

Vraag 5

Kunt u uiteenzetten waarom niet kan worden volstaan met het nemen van minder vergaande maatregelen, zoals het verjagen van de meeuw, in plaats van het afschieten van de zilvermeeuw?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Kunt u inzicht geven in het aantal meeuwen dat mag worden afgeschoten en voor welke periode de ontheffing is verleend?

De ontheffing geldt slechts tussen 1 juli en 1 november, voor de eerste drie weken na inzaai van de percelen, en loopt tot en met 2012. Aan de ontheffing is een maximum aantal van tien meeuwen per jaar verbonden. Er zal dus slechts op zeer beperkte schaal ondersteunend afschot voor verjaging plaatsvinden.

Vraag 1

Deelt u de mening van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dat zaken die door de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) gedekt worden zoals een kopje koffie, fruit etc niet in rekening mogen worden gebracht bij bewoners van zorginstellingen?

Ik deel de mening van de NZa dat aanbieders geen geld in rekening mogen brengen voor producten en diensten die tot de aanspraken behoren. Het vragen van bijbetalingen voor diensten die tot de verzekerde zorg behoren is niet geoorloofd. Het is in strijd met artikel 35 van de Wmg.

Vraag 2

Wat voor maatregelen gaat u nemen om te voorkomen dat dit in de toekomst weer gebeurt en bent u bereid bewoners die reeds voor dergelijke zaken betaald hebben te (laten) compenseren?

Tegen bestaande overtredingen wordt opgetreden door zorgkantoren en de NZa. Ik wil er echter ook voor zorgen dat dit soort incidenten in de toekomst niet meer voorkomen. Het is daarom cruciaal dat aanbieder en cliëntenraad in overleg treden en dat het besef wat wel en niet geoorloofd is neerdaalt in de instelling zelf. Voor de wijze waarop de betrokken partijen – zorgkantoren, cliëntenorganisaties, cliëntenraden en NZa - gezamenlijk optreden tegen onterechte eigen betalingen wil ik u verwijzen naar mijn brief over «onterechte betalingen in AWBZ-instellingen» (kenmerk DLZ-3016126).
Ten aanzien van terugbetalingen ben ik van mening dat de cliënt tegemoet moet worden gekomen voorzover er wordt geconstateerd dat er onterecht geld in rekening is gebracht. In Nederland geldt dat wat onverschuldigd is betaald teruggevorderd kan worden (art. 6:203 Burgerlijk Wetboek). Ik heb geen bevoegdheden of instrumenten om dit als minister af te dwingen. Ik doe appel op aanbieders om in het overleg met individuele cliënten of cliëntenraden tot een voorstel te komen voor tegemoetkoming als er sprake is van onterechte bijbetalingen. Het staat individuele cliënten bovendien vrij om juridische stappen te zetten of een klacht in te dienen bij de aanbieder, bijvoorbeeld door de instelling in verzuim te stellen vanwege onverschuldigde betaling.