Vraag 1

Wat is uw reactie op de bij ons binnengekomen mail over een fusie tussen de ziekenhuizen in Bergen op Zoom en Roosendaal en de concentratie van afdelingen?1

Totdat het wetsvoorstel, waarmee de regels voor zorgspecifieke fusietoetsing worden aangescherpt, van kracht is, is het uitsluitend aan de NMa om fusies al dan niet tegen te houden. Omdat ik het belangrijk vind dat fusies zorgvuldig worden doordacht en dat alle stakeholders worden betrokken heb ik het wetsvoorstel bij uw Kamer ingediend. De concentratie van afdelingen, voor zover dit gaat over de interne organisatiestructuur, is een zaak van de zorginstellingen zelf.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de op handen zijnde fusie per direct gestaakt moet worden, gezien de uitspraak van de Tweede Kamer dat er een moratorium op fusies in de zorgsector ligt, tot de inspraak van patiënten en personeel voldoende is geregeld, en uit de mail blijkt dat dit niet zo is? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Regelgeving die ertoe strekt een moratorium op fusies te realiseren is strijdig met de Europese regelgeving. Het in vraag 1 genoemde wetsvoorstel is momenteel bij uw Kamer in behandeling. Uw Kamer ontvangt zo snel mogelijk de nota naar aanleiding van het verslag, waarmee een reactie wordt gegeven op de inbreng die uw Kamer op het wetsvoorstel heeft geleverd. Totdat dit wetsvoorstel van kracht is, is het voorbehouden aan de NMa om fusies al dan niet tegen te houden.
De raden van Bestuur van beide ziekenhuizen hebben mij laten weten al wel in de geest van het wetsvoorstel te zullen handelen doordat zowel de cliëntenraden, de ondernemingsraden, de verenigingen medische staf en de verpleegkundige adviesraden, een formeel verzoek hebben ontvangen om voor 20 september 2012 advies uit te brengen over de fusie voornemens. Beide ziekenhuizen zijn met hun eigen adviesorganen in overleg. Het personeel is in augustus langs verschillende kanalen geïnformeerd en zal de komende maanden op de hoogte gehouden worden.

Vraag 3

Wat zijn de redenen voor een fusie tussen beide ziekenhuizen en een concentratie van afdelingen, als u eind mei jongstleden in antwoord op schriftelijke vragen van het lid Kooiman nog stelde dat de kwaliteit van de geboortezorg op beide locaties niet onder de maat is bevonden door de Inspectie voor de Gezondheidszorg?3

De reden die de raden van bestuur voor de fusieplannen opgeven is het blijvend kunnen voldoen aan de kwaliteitseisen en volumenormen die door de beroepsgroepen zijn opgesteld. Beide ziekenhuizen kunnen naar eigen zeggen, gezien hun relatief beperkte omvang, niet individueel aan deze toenemende eisen voldoen.

Vraag 4

Welke concrete gevolgen heeft dit voor patiënten (cliëntenraden), personeel (OR) en de verschillende afdelingen? Wilt u in uw antwoord de meningen van de genoemde partijen van beide ziekenhuizen over de voorgenomen fusie verwerken?

De concrete gevolgen van concentratie van zorg worden per dossier verder uitgewerkt. De uitwerking van de dossiers aorta verwijding, longchirurgie en moeder-en-kindcentrum zijn gestart. De mening van de cliëntenraden en ondernemingsraden is door de raad van bestuur van beide ziekenhuizen gevraagd.
Zie ook mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Welke financiële redenen en welke financiële gevolgen heeft de geplande fusie, gezien de sterke financiële positie van het ziekenhuis in Bergen op Zoom?4

De reden die de raden van bestuur voor de fusieplannen geven is het blijvend kunnen voldoen aan de kwaliteitseisen en volumenormen om zodoende een breed pakket van zorg voor patiënten in de regio Roosendaal – Bergen op Zoom te behouden. Bij het uitwerken van de plannen voor concentratie van zorg wordt ook gelet op verhoging van de efficiency waar dat mogelijk is. De ziekenhuizen geven aan dat de financiële positie van beide ziekenhuizen solide is.

Vraag 6

Is het waar dat de afdelingen verloskunde en de acute zorg, inclusief de intensive care, geconcentreerd worden in Bergen op Zoom, en dat deze verdwijnen uit Roosendaal? Kunt u uw antwoord toelichten?

Van de ziekenhuizen heb ik begrepen dat de concentratieplannen één nieuw moeder-en-kindcentrum omvatten voor alle ziekenhuisbevallingen, inclusief de ziekenhuisbevallingen begeleid door eerstelijns verloskundigen, en de zorg voor moeders en pasgeborenen. De poliklinische spreekuren blijven gehandhaafd op beide hoofdlocaties en in de buitenpoli’s van de ziekenhuizen in Steenbergen, Oudenbosch en Etten-Leur. De plannen voorzien niet in het concentreren van acute zorg en intensive care in Bergen op Zoom. Beide locaties houden een SEH/OK/IC-functie passend bij hun functieaanbod.

Vraag 7

Aan welke randvoorwaarden moet de voorgenomen concentratie van verloskundige zorg voldoen, zoals u noemde in antwoord op eerdere schriftelijk vragen van het lid Kooiman?3

Het is aan de betrokken partijen om met een plan te komen waarmee de verloskundige zorg in de regio voldoende geborgd wordt, en hier een weloverwogen besluit over te nemen. De verloskundige zorg in de regio moet voldoen aan de normen voor bereikbaarheid en kwaliteit. Daarnaast is het van belang dat de samenwerking met de verloskundigen in de regio goed is georganiseerd. De IGZ toetst of aan de normen is voldaan.

Vraag 8

Wat zijn de uitkomsten van de door u genoemde gesprekken met diverse stakeholders en wat is het oordeel van het College Perinatale Zorg (CPZ)?

Op dit moment hebben de ziekenhuizen hun voornemens voor reactie voorgelegd aan het College Perinatale Zorg en het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ). De reacties van het CPZ en het ROAZ zijn er nog niet.

Vraag 9

Kunt u garanderen dat de wettelijke normen voor spoedeisende hulp gehaald worden wanneer de concentratie van ziekenhuisafdelingen in West-Brabant wordt doorgezet? Wat was de uitkomst van het overleg met de Regionale Ambulance Voorziening (RAV)? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie hiervoor mijn antwoord op vraag 7. Uit analyses van het RIVM blijkt dat het Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal geen cruciaal ziekenhuis is voor de 45 minutennorm. Dat betekent dat concentratie van de verloskunde van Roosendaal naar Bergen op Zoom mogelijk is binnen de geldende bereikbaarheidsnormen. De ziekenhuizen hebben hun voornemens voor reactie voorgelegd aan de RAV.

Vraag 10

Waar kunnen zwangere vrouwen uit Roosendaal en omgeving terecht als zij verloskundige hulp nodig hebben, en de afdeling verloskunde is verdwenen?

Zwangere vrouwen uit Roosendaal en omgeving kunnen ook in de toekomst terecht bij hun eigen eerstelijns verloskundige en met een medische indicatie bij de gynaecoloog van hun keuze. Indien zij kiezen voor een gynaecoloog in het Franciscus Ziekenhuis, dan zal deze arts hen poliklinisch begeleiden vanuit de polikliniek in het Franciscus Ziekenhuis. Pas als de bevalling aanstaande is zullen patiënten die onder behandeling zijn bij de gynaecoloog worden verwezen naar het nieuw te bouwen moeder-en-kindcentrum in Bergen op Zoom. Hier zullen alle ziekenhuisbevallingen gaan plaatsvinden. Patiënten onder behandeling bij de eerstelijns verloskundigen kunnen ook dan kiezen voor een thuisbevalling of een bevalling in het moeder-en-kindcentrum. Net als de beide ziekenhuizen nu doen, zal het moeder-en-kindcentrum de eerstelijns bevallingen faciliteren met ruimte en personeel.

Vraag 1

Herinnert u zich de experimenten die diverse Nederlandse gemeenten hebben gedaan bij de Gemeenteraadsverkiezingen van 2010, waarbij een stembushulpstuk (een soort mal) voor blinden en slechtzienden getest werd?

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 is in een drietal gemeenten een mal gebruikt waarmee blinde en slechtziende kiezers zelfstandig hun stem konden uitbrengen.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe deze experimenten zijn geëvalueerd, of deze experimenten bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 en de Provinciale Statenverkiezingen van 2011 zijn herhaald, en wat de bevindingen waren?

Overleg met de belangenorganisatie Viziris over de bevindingen heeft ertoe geleid dat het ministerie niet verder is gegaan met de ontwikkeling van een mal voor het huidige stembiljet, maar dat is besloten verder te gaan met het ontwikkelen van een eenvoudiger model stembiljet dat ook geschikt is voor gebruik door blinden en slechtzienden. De mal die in 2010 is ontwikkeld voor het huidige stembiljet is zodanig groot en complex dat veel personen uit de doelgroep daarmee niet goed overweg konden. Overigens is het aan de gemeenten die nog over de mal beschikken toegestaan deze beschikbaar te stellen in het stemlokaal. De gemeente moet bij het gebruik van de mal wel rekening houden met de opmaak van het stembiljet.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het wenselijk is dat de 300 000 blinden en slechtzienden in Nederland zonder begeleiding in het stemhokje een stem kunnen uitbrengen, zodat de geheimhouding, waar kiezers recht op hebben, voor deze groep gewaarborgd is? Zo ja, vindt u de huidige regeling, waarbij het blinden en slechtzienden toegestaan is een begeleider mee te nemen in het stemhokje, onbevredigend?

De regeling dat het vanwege een lichamelijke beperking is toegestaan om hulp te krijgen in het stemhokje is in de Kieswet opgenomen omdat ondersteuning in het stemhokje in het algemeen in strijd is met het stemgeheim. Voor de groep mensen met een lichamelijke beperking is het echter met ondersteuning toch mogelijk om zelf te stemmen. Uiteraard is het wenselijk dat een ieder zoveel mogelijk zelfstandig zijn stem kan uitbrengen. Daarom werkt het kabinet aan de ontwikkeling van een nieuw model stembiljet waarmee blinden en slechtzienden zelfstandig, met behulp van een mal, hun stem kunnen uitbrengen. Dat laat overigens onverlet dat ik van mening ben dat het stemmen via een volmacht een volwaardige wijze van het uitbrengen van een stem vindt. De mogelijkheid om bij volmacht te stemmen is een vangnet voor kiezers die ondanks alle voorzieningen toch niet zelf(standig) hun stem kunnen uitbrengen. Ook met een nieuwe model van het stembiljet zal het naar alle waarschijnlijkheid zo zijn dat er mensen kunnen zijn met een lichamelijke beperking die toch er niet in zullen slagen hun stem zonder hulp in het stemhokje uit te brengen. De mogelijkheid om ondersteuning te geven danwel bij volmacht te stemmen zal dus moeten blijven bestaan.

Vraag 4

Deelt u de constatering dat stemmen een grondrecht is en dat de optie van machtiging voor blinden en slechtzienden in die zin nooit een volwaardige oplossing voor stemproblemen van deze groep kan zijn?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u garanderen dat bij de komende verkiezingen alle stembureaus over ten minste één hulpstuk bij het stemmen voor blinden en slechtzienden beschikken, zodat deze mensen zelfstandig en geheim kunnen stemmen? Zo nee, waarom niet?

Bij de komende verkiezing kunnen blinden en slechtzienden bij het uitbrengen van hun stem als gebruikelijk ondersteuning krijgen in het stemhokje. Overigens is ook bij alle stembureaus voor slechtzienden een loep aanwezig. Zoals in het antwoord op vraag 3 en 4 is aangegeven, werkt het kabinet aan een nieuw model stembiljet waarmee blinden en slechtzienden zelfstandig kunnen stemmen. Over de voortgang van dit traject bent u nader geïnformeerd met mijn brief van 28 augustus 2012 (kenmerk 2012/52828).

Vraag 1

Kent u het bericht «EU drops Modiin from «eligible imports» list»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze politieke beslissing van de EU contraproductief is, daar zij controverse en strijd oproept over onbetwiste gebieden die een integraal deel van Israël zijn? Zo niet, bent u bereid in te gaan op de uitnodiging van de burgemeester van Modiin om zelf de stad te bezoeken teneinde u ervan te verzekeren dat dit gebied net zozeer onder Israël’s autonomie valt als Tel Aviv?

Het EU-Israël Associatieakkoord (2000) biedt vrijstelling of verlaging van invoerrechten voor producten afkomstig uit Israël bij invoer in de EU. Producten uit de nederzettingen vallen buiten de territoriale werkingssfeer van het akkoord.
Die delen van Modiin die zich buiten de Groene lijn bevinden vallen buiten de werkingssfeer van het Associatieakkoord.

Vraag 3

Is er naar uw mening sprake van contractbreuk aan de kant van de EU door een eenzijdige en niet overeengekomen interpretatie van de «Staat Israël» te hanteren? Zo nee, waarom niet?2

Nee, zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid op alle niveau’s binnen de EU fel te ageren tegen deze beslissing, en uw EU collega’s daarnaast te wijzen op de destructieve houding van de Palestijnse Autoriteit, die door het boycotten van nederzettingenproducten het Parijse Protocol van 1994 schendt en de Palestijnse Arabieren in de handen van Hamas drijft?3

Nee.

Vraag 5

Bent u het eens met de stelling dat het boycotten van Israëlische producten uit nederzettingen het vredesproces om zeep helpt, daar nederzettingen juist bijdragen aan vreedzame co-existentie en coöperatie tussen Joden en Palestijnse Arabieren?4 Zo ja, bent u bereid deze boodschap actief uit te dragen in zowel EU als VN verband, temeer daar landen navolging van het boycottende Denemarken overwegen?

Nee. Nederland is in algemene zin geen voorstander van handelssancties als middel om het Midden-Oosten Vredesproces te beïnvloeden.

Vraag 6

Wilt u deze vragen zo spoedig mogelijk, maar in elk geval voor 3 september 2012 beantwoorden?

Dit is niet gelukt.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de berichtgeving over mogelijke fraude bij bouwconcern Ballast Nedam, onder meer bij de bouw van de Kromhoutkazerne?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Nederlandse Mededingingsautoriteit een onderzoek gestart is naar de persoonlijke administratie van een oud-projectleider van Ballast Nedam?

Navraag bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) leert dat de NMa op dit moment formeel niet spreekt van een onderzoek. Zij verifieert op dit moment het waarheidsgehalte van de uitlatingen van de oud-projectleider van de Ballast Nedam.

Vraag 3

Heeft u aanwijzingen dat er bij de bouw van de Kromhoutkazerne sprake is geweest van «mededingingsbeperkende gedragingen», als gevolg waarvan Defensie met hogere kosten werd geconfronteerd?

Nee. De offertes zijn zowel intern Defensie als extern door onafhankelijke partijen beoordeeld. Daaruit is niet gebleken dat Defensie is benadeeld in deze kwestie. De Kromhoutkazerne is tot stand gekomen via een PPS-constructie in de vorm van een DBFMO-overeenkomst (Design, Build, Finance, Maintain & Operate). Hierbij wordt er vooraf een vast bedrag afgesproken en daar heeft het consortium Komfort, waarvan Ballast deel uitmaakt, zich aan gehouden.

Vraag 4

Heeft u zelf al actie ondernomen naar aanleiding van deze en eerdere berichtgeving over fraude?

Al voor de berichtgeving en de civiele procedure van Ballast tegen de bouwdirecteur van Komfort is Defensie geïnformeerd over de bestaande verdenkingen. Defensie heeft geen aanleiding gezien zelf actie te ondernemen.

Vraag 5

Bent u desgewenst bereid medewerking te verlenen aan het NMA-onderzoek? Bent u bovendien bereid de eventuele schade die door Defensie geleden is te verhalen op de daarvoor verantwoordelijken?

Vanzelfsprekend zal Defensie desgevraagd medewerking verlenen aan het NMA-onderzoek. Als blijkt dat er mededingingsbeperkende gedragingen zijn geweest, zal Defensie bezien welke maatregelen moeten worden genomen

Vraag 1

Wat is uw reactie op de grote zorgen die de Algemeene Schippers Vereeniging heeft over de toekomst van de kleine binnenvaart, waarin een ijzig scenario wordt geschetst?1

Ik heb kennisgenomen van het artikel in de Scheepvaartkrant van 8 augustus j.l. waarin beschreven wordt wat volgens de Algemeene Schippers Vereeniging de problemen zijn waar de kleine binnenvaart mee kampt.
De problematiek van de kleine binnenvaart is mij bekend. Deze stond ook centraal in het rapport «Plan van aanpak Klein Schip, een nieuw perspectief voor de FlexFleet», dat door de binnenvaartsector met financiële steun van mijn ministerie is opgesteld. Ik heb dit rapport op 16 november 2011 samen met mijn zienswijze naar de Kamer gestuurd (Kamerstuk 30 523, nr. 67). In mijn brief heb ik aangegeven dat het rapport van de sector terecht stelt dat marktpartijen zelf primair verantwoordelijk zijn voor het creëren van een levensvatbare toekomst voor het kleine schip. Ook heb ik aangegeven welke rol ik voor de rijksoverheid zie, namelijk het waar mogelijk wijzigen van regelgeving daar waar deze de rentabiliteit en exploitatie van het kleine schip onnodig negatief beïnvloedt. Concreet gaat het om bemannings- en technische regelgeving. Besluitvorming over deze onderwerpen heeft plaats in de Centrale Commissie voor de Rijnvaart, en dat betekent dat realisatie van aanpassingen afhankelijk is van internationale overeenstemming.

Vraag 2

Kunt u ook ingaan op het item bij het NOS journaal over het failliet van de binnenvaartsector?2

Het item gaat niet over «het failliet» van de binnenvaartsector. In het item wordt een beeld geschetst van enerzijds de nog voortdurende zorgen in de binnenvaartsector, mede ingegeven door een groter aantal faillissementen in vergelijking met vorig jaar, en anderzijds de hoopvolle perspectieven voor de langere termijn. Dit beeld sluit aan bij het beeld dat eind 2010 reeds door de Binnenvaartambassadeur in zijn rapport geschetst werd. In zijn rapport gaf de Binnenvaartambassadeur aan geen mogelijkheden te zien voor korte termijn crisismaatregelen. In plaats daarvan presenteerde hij een tiental aanbevelingen voor structuurversterking van de binnenvaartsector, die er voor zorgen dat de sector minder kwetsbaar wordt voor economische tegenslag. Het door mij ingestelde, en door de drie grootste binnenvaartorganisaties gedragen Transitiecomité werkt aan het realiseren van deze aanbevelingen.

Vraag 3

Hoe ver bent u met uw onderzoek naar bodemtarieven, zoals u eerder had toegezegd? Kunt u aangeven op welke termijn u de Kamer hier verder over zal informeren?

Tijdens het AO Scheepvaart/Binnenvaart van 19 januari 2012 heb ik toegezegd bij andere lidstaten te zullen informeren naar het hanteren van een bodemtarief. Zoals ik in april al schreef (Kamerstuk ah-tk-2011/2012–2133), in antwoord op uw eerdere Kamervragen over dit onderwerp, zal ik de Kamer, indien er sprake is van het hanteren van bodemtarieven door andere lidstaten, komend najaar bij de volgende voortgangsrapportage van het Transitiecomité hierover informeren.

Vraag 4

Is het waar dat door het verdwijnen van schepen onder de 1000 ton vele bedrijven en plaatsen in Nederland niet meer bereikbaar zullen worden per binnenvaartschip? Zo ja, wat voor gevolgen heeft dit voor de transportsector en wat is uw oordeel daarover? Zo nee, wat is dan uw analyse van de ontstane situatie?

In het door de binnenvaartsector opgestelde «Plan van aanpak Klein Schip» is aangegeven dat kleine schepen zowel betekenis hebben voor het bedienen van verladers aan de kleine vaarwegen, als voor het zorgdragen voor bevoorrading op maat. In het rapport wordt een onderzoek door de sector aangekondigd naar het minimum aantal kleine schepen dat nodig is om aan de huidige en toekomstige vraag naar lading te voldoen.
In het plan van aanpak is geconstateerd dat voor schepen kleiner dan 1 000 ton de toekomstkansen minder rooskleurig zijn dan voor de categorie 1000–1500 ton, en dat er voor de kleinste categorie alleen mogelijkheden zijn voor innovatieve concepten en voor schepen die zich toeleggen op niche markten. Om de ontwikkeling van innovatieve concepten te bevorderen is door mijn ministerie eerder € 1 mln. beschikbaar gesteld in het kader van een zgn. SBIR-regeling (Small Business Innovation Research). Een aantal innovatieve concepten bevinden zich thans in de fase van marktintroductie.
Overigens constateer ik dat het verladend bedrijfsleven, ook aan kleinere vaarwegen, een toenemende interesse heeft om van binnenvaart gebruik te maken. Zo heb ik 20 augustus jl. nog afspraken gemaakt met 16 bedrijven in Zuidoost-Brabant, die hebben toegezegd voortaan bijna 600 vrachtladingen per dag via de Brabantse kanalen te vervoeren in plaats van over de weg. Ik heb toegezegd de betreffende vaarwegen geschikt te zullen maken voor langere schepen. Ondanks krapper wordende budgetten en noodzakelijk geworden prioriteringen, blijf ik in de komende jaren flink investeren in het vaarwegennet, waaronder ook in kleinere vaarwegen. Ik wijs hierbij ook naar de investeringen in het kader van de 1e en 2e tranche quick wins binnenhavens, die in belangrijke mate bijdragen aan de bereikbaarheid van bedrijvigheid aan kleine vaarwegen.

Vraag 5

Tot op heden vond u het niet noodzakelijk om crisismaatregelen te nemen voor de binnenvaart: bent u bereid dit nu alsnog te doen? Zo ja, welke maatregelen wilt u dan nemen? Zo nee, hoe moet de sector dan het hoofd boven water blijven houden in deze aanhoudende slechte economische omstandigheden?

Mijn ambtsvoorgangers en ikzelf hebben reeds vanaf 2009 initiatieven vanuit de sector ondersteund, dan wel zelf genomen om de binnenvaart sterker te maken en zo mogelijk de effecten van de crisis te verzachten. Na het niet doorgaan van de, door de sector zelf voorgestelde, »oplegregeling» om schepen tijdelijk aan de kant te leggen, en het niet honoreren door de Europese Commissie van het door Nederland gedane verzoek om »de crisis in de binnenvaart uit te roepen», heeft mijn ambtsvoorganger in 2010 een Binnenvaartambassadeur aangesteld. Deze kreeg als opdracht mee om enerzijds voorstellen te doen voor mogelijke korte termijn crisisarrangementen, en anderzijds structuurversterkende voorstellen te doen om voor de langere termijn de binnenvaartsector minder kwetsbaar te maken voor conjuncturele marktschommelingen. De Binnenvaartambassadeur concludeerde dat er geen maatregelen denkbaar zijn die op korte termijn effect hebben, op voldoende draagvlak kunnen rekenen en voldoen aan (nationale en Europese) mededingingsregels. Om te komen tot lange termijn structuurversterking van de binnenvaart deed de Binnenvaartambassadeur een groot aantal aanbevelingen. Ik heb het rapport van de ambassadeur onderschreven en heb, in samenspraak met de belangrijkste binnenvaartorganisaties, het door hem voorgestelde Transitiecomité ingesteld om invulling te geven aan deze aanbevelingen. Over de voortgang van het Transitiecomité zal ik uw Kamer in het najaar opnieuw rapporteren.

Vraag 6

Deelt u de mening dat, wanneer er nu geen maatregelen worden genomen, de doelstelling, om tot een «model shift» te komen van 30% van het wegtransport naar water en spoor, voor 2030 onmogelijk gehaald kan worden? Zo nee, op welke wijze gaat u deze doelstelling dan alsnog bewerkstelligen?

Ik neem aan dat de heer Bashir refereert aan de doelstelling uit het Witboek Transport van de Europese Commissie. In het Witboek beschrijft de Commissie tien subdoelen om in de transportsector te komen tot een CO2-emissiereductie van 60% in het jaar 2050. Eén daarvan is dat 30% van het wegtransport over afstanden groter dan 300 km in het jaar 2 030 zou moeten verschuiven naar binnenvaart en spoor. In het jaar 2 050 zou dit zelfs 50% moeten zijn. Dit zijn overigens doelstellingen op EU-niveau. In Nederland is het marktaandeel van de binnenvaart al relatief hoog. In reactie op het Witboek heeft het kabinet aangegeven het streefdoel van 60% CO2-reductie in 2 050 ambitieus te vinden, en gezien de termijnen en onzekerheden geen voorstander te zijn van bindende doelstellingen voor sectoren. Dit laat onverlet dat ik het belangrijk vind dat de binnenvaart zich als sterke vervoersmodaliteit maximaal kan ontplooien. De structuurversterking die is ingezet naar aanleiding van het rapport van de Binnenvaartambassadeur strekt daar ook toe. Daarnaast blijf ik vanzelfsprekend volop investeren in de binnenvaart en het vaarwegennet, om een verdere groei van de binnenvaart mogelijk te maken.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Wie een jaar te lang studeert, betaalt 3000 euro boete»?1

Ja.

Vraag 2

Waarom is ervoor gekozen om de peildatum op 1 november te stellen, waardoor veel studenten ongemerkt, via de zogenaamde 1 februariregeling, hun uitloopjaar al opgesoupeerd hebben?

De peildatum van langstudeerdersmaatregel is 30 september en niet 1 november. Als de student op deze datum is ingeschreven, telt dit inschrijvingsjaar mee voor de langstudeerdersmaatregel. De student moet dus niet vóór 1 november maar voor 30 september zijn uitgeschreven.
Het recht op studiefinanciering en meer specifiek de mogelijkheid om per 1 februari van het eerste jaar van de inschrijving de opleiding te stoppen en daarvoor de prestatiebeurs niet als lening te houden, staat los van de langstudeerdersmaatregel. Als de student van de 1 februari-regeling gebruikt maakt, heeft hij dus dit inschrijvingsjaar verbruikt omdat hij in de maand september ingeschreven is geweest in het hoger onderwijs.
Er is in de wet gekozen voor één peilmoment om de administratieve lasten voor de instellingen te beperken en te zorgen voor een zo transparant mogelijk systeem voor studenten.

Vraag 3

Bent u bereid om de regels betreffende de peildatum voor de langstudeerregeling, voor zover deze nog gaat gelden, aan te passen zodat studenten hun uitloopjaar niet meer ongemerkt verbruiken? Zo nee, waarom niet?

Nee, de peildatum voor de langstudeerdersmaatregel is bij wet geregeld. Deze peildatum is dezelfde als voor de bekostiging, namelijk 30 september.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ook langstudeerboete voor zieke student»?1

Ja.

Vraag 2

Acht u het redelijk dan wel fatsoenlijk om studenten die ziek worden, daarvoor financieel te bestraffen? Zo nee, waarom doet u dit dan toch? Zo ja, bent u bereid daarmee zo snel mogelijk te stoppen?

Bij de uitwerking van de langstudeerdersmaatregel is op diverse manieren recht gedaan aan de specifieke situatie van zieke studenten. In de wet was al geregeld dat studenten met studiefinanciering, die vertraging oplopen als gevolg van hun handicap of chronische ziekte, een extra uitloopjaar krijgen voordat de langstudeerdersmaatregel op hen van toepassing is. De wet is op 31 juli jl. begunstigend gewijzigd (Stb. 2012, nr. 360) waardoor ook studenten die geen studiefinanciering krijgen, zoals deeltijdstudenten, nu ook recht hebben op een extra uitloopjaar. Tevens is geregeld dat voor studenten die vanwege een tijdens de bachelor- of masteropleiding ontstane handicap of chronische ziekte niet in staat zijn die opleiding met goed gevolg af te sluiten en een nieuwe, passender opleiding zijn gaan volgen, de teller van de langstudeerdersmaatregel weer op nul gaat.
Verder kunnen studenten wegens bijzondere omstandigheden zoals zwangerschap of ziekte een beroep doen op het profileringsfonds. Het is aan de instelling deze aanvraag te beoordelen, niet aan DUO.

Vraag 3

Waarom wordt met het beboeten van zieke studenten de toezegging aan de Kamer geschonden dat dit niet zou gebeuren? Hoe repareert u dit zo snel mogelijk?

In de media is met name gesproken over een specifiek geval van een studente met multiple sclerose. In dat specifieke geval heeft DUO inderdaad niet juist geopereerd, maar dit is inmiddels rechtgezet. Met de wijziging van de wet op 31 juli jl, zoals genoemd in mijn antwoord op vraag 2, ben ik tegemoetgekomen aan de toezegging aan de Kamer.

Vraag 4

Deelt u de mening dat dit voor de zoveelste keer laat zien dat er veel meer nadelen dan voordelen aan de langstudeerboete vast zitten en dat de langstudeerboete niet moet worden opgelegd? Zo nee, waarom niet?

Nee, ik ben niet van mening dat er meer nadelen dan voordelen zitten aan de langstudeerdersmaatregel. Ten eerste was deze ombuiging noodzakelijk om te kunnen herinvesteren in het onderwijs en ten tweede verwacht ik dat door deze maatregel het rendement in het hoger onderwijs wordt verhoogd.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ook minister Spies wil WOB inperken»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat u van plan bent de indiening van een wetsvoorstel te bevorderen dat tot doel heeft de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB) in te perken? Zo ja, wanneer bent u van plan het wetsvoorstel te doen indienen? Zo nee, wat zijn uw plannen ten aanzien van de openbaarheid van het bestuur dan wel?

De voornemens van dit kabinet ten aanzien van openbaarheid van bestuur zijn neergelegd in de brieven van 30 en 31 mei 2011 (Kamerstukken II, 2010/11, 32 802, nrs. 1 en 2), handelend over het beleid inzake de Wob en over het hergebruik van overheidsinformatie en open data. Openbaarheid van overheidsinformatie is en dat blijft, als het aan dit kabinet ligt, ook het uitgangspunt van de Wob. Burgers moeten inzicht kunnen krijgen in het functioneren van de overheid om die overheid adequaat te kunnen controleren en eventuele misstanden aan de kaak te stellen. In het algemeen overleg van 8 februari 2012 heb ik uw Kamer ook gezegd dat dit uitgangspunt op geen enkele manier ter discussie staat. Het is de basis die ten grondslag ligt aan de Wet openbaarheid van bestuur, en daar staat dit kabinet ook voor.2
Zoals vanuit uw Kamer zelf aan de orde gesteld3, worden er echter met enige regelmaat Wob-verzoeken ingediend waarvan men zich kan afvragen of deze passen bij het doel van de Wob, namelijk het openbaar maken van overheidsdocumenten. Sommige verzoekers hebben dan met hun verzoek niet zozeer het doel informatie te vergaren ten behoeve van een bepaalde aangelegenheid maar beogen met hun verzoek bijvoorbeeld het handelen van het bestuursorgaan te frustreren en te vertragen, mogelijk met het zicht op het verbeuren van dwangsommen.4 Daarnaast zijn er Wob-verzoeken die weliswaar passen binnen de doelstelling van de Wob, maar waarbij als gevolg van de omvang van het verzoek de inspanning niet opweegt tegen de met openbaarheid te dienen belangen. Vanuit de Kamer is ook gevraagd of een dergelijke weging van «proportionaliteit» mogelijk is.5
De voorstellen uit bovengenoemde brieven zijn nader uitgewerkt in een concept voor een wetsvoorstel aanpassing Wob. Het wetsvoorstel heeft niet ten doel de openbaarheid van en toegang tot overheidsinformatie in te perken, maar juist om een goede toegang tot overheidsinformatie te kunnen blijven waarborgen. In het concept-wetsvoorstel wordt onder meer voorgesteld om verzoeken die kennelijk een ander doel hebben dan het verkrijgen van informatie, buiten behandeling te laten. Een dergelijke regeling om misbruik van de openbaarheidswetgeving tegen te gaan, is ook in internationaal perspectief niet ongebruikelijk.6 Daarnaast wordt het onder voorwaarden mogelijk dat omvangrijke verzoeken na overleg met de verzoeker alleen voor een bepaald deel van de gevraagde informatie worden behandeld. Ook wordt het onder bepaalde voorwaarden mogelijk bij een omvangrijk verzoek de beslistermijn op te schorten en in delen op het verzoek te beslissen. Daarmee worden dergelijke verzoeken beter hanteerbaar gemaakt zonder dat afbreuk wordt gedaan aan de mogelijkheid inzicht te verwerven in het functioneren van de overheid.
Het wetsvoorstel maakt het ook makkelijker om openbare overheidsinformatie te hergebruiken voor creatieve toepassingen, zoals het maken van apps. Zo wordt geregeld dat de overheid geen voorwaarden aan hergebruik mag stellen. Ook wordt een uniforme kostenregeling voorgesteld, waarbij alleen kosten voor reproductie en levering in rekening worden gebracht. Daarmee worden financiële drempels die de toegang tot overheidsinformatie beperken, tegengegaan en wordt de kans vergroot dat openbare overheidsinformatie daadwerkelijk economisch en maatschappelijk nut heeft. Voor de verdere inhoud van de brieven en het concept-wetsvoorstel volsta ik met een verwijzing naar deze openbare stukken. Het concept-wetsvoorstel is inmiddels ter consultatie gestuurd naar onder andere de decentrale overheden, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en het Genootschap van Hoofdredacteuren. Via de internetsite www.internetconsultatie.nl kan iedereen tot 1 oktober 2012 op het voorstel reageren. De resultaten van de consultatie zullen worden verwerkt in een definitief voorstel dat het kabinet voor advies aan de Raad van State zal zenden.

Vraag 3

Waaruit blijken nut en noodzaak van het inperken van het toegankelijk maken van het openbaar bestuur? Waarin verschilt Nederland hier van Noorwegen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, door inperking van de reikwijdte van de WOB, het openbaar bestuur het verwijt over zich kan afroepen dat het niet transparant is en wellicht wat te verbergen heeft? Zo ja, wel gevolg verbindt u hieraan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Zo ja, deelt u dan ook de mening dat het uitgangspunt van openbaar bestuur openbaarheid moet zijn? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het openbaar bestuur rekenschap moet afleggen ten opzichte van de burgers waarvoor het openbaar bestuur bestaat en dat daarbij niet hoort dat burgers worden beknot in het vragen van informatie? Zo ja, gaat u er dan voor zorgen dat het actief openbaar maken van informatie de norm wordt en dat dat niet pas gebeurt als burgers er om vragen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Wat vindt u van het idee om, in het geval het openbaar bestuur en een burger het niet eens kunnen worden over het al dan niet openbaar maken van informatie, dan een onafhankelijke commissaris te laten oordelen over de openbaarheid van die informatie? Deelt u de mening dat hiermee ook de rechterlijke macht kan worden ontlast?

Dit kabinet streeft naar een compacte overheid met een overzichtelijker en doelmatiger ordening van het binnenlands bestuur. Uitgangspunt daarbij is dat er geen extra instituties zoals een onafhankelijke commissaris in het leven worden geroepen. Daarnaast past een dergelijke commissaris niet binnen het stelsel van besluitvorming en rechtsbescherming zoals opgenomen in de Algemene wet bestuursrecht.
Om de verhouding tussen het bestuursorgaan en de verzoeker te verbeteren en om eventuele juridisering tegen te gaan, kan – naast een ruimhartige opstelling bij verzoeken – doorgaans informeel overleg en contact tussen overheid en verzoeker behulpzaam zijn. Hierdoor kunnen conflicten tussen openbaar bestuur en burger worden voorkomen en kunnen bestuursorganen tot betere beslissingen komen. Via het project «Prettig contact met de overheid»7 worden de mogelijkheden bezien om aan het goede contact tussen overheid en verzoeker meer vorm en inhoud te geven.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Eritrees consulaat int oorlogsgeld» en de reportage «Ik betaal geen cent meer aan dat verschrikkelijke bewind», waaruit blijkt dat Eritrese Nederlanders al bijna 20 jaar worden gedwongen om maandelijks 2% van hun inkomsten af te staan?1

Deze berichten zijn zorgelijk. Afpersing door een ambassade of consulaat in Nederland is onacceptabel.

Vraag 2

Waren deze vermeende praktijken van het Eritrese regime bekend bij uw ministerie? Zo ja, welke concrete maatregelen heeft u de afgelopen jaren getroffen om deze afpersingen tegen te gaan? Zo neen, welke concrete maatregelen zult u nemen om deze afpersingen tegen te gaan?

De Eritrese overheid int sinds 1994 via de ambassades en consulaten een 2% «Development and Rehabilitation» inkomensbelasting onder Eritrese burgers in het buitenland. Het heffen van een dergelijke belasting is in Nederland niet illegaal, evenmin het onthouden van overheidsdiensten bij weigering om te betalen. Volgens een rapport van 13 juli jl. van de VN Monitoring Group on Somalia and Eritrea zou dergelijke belastingheffing door ambassades en consulaten gepaard gaan met intimidatie, bedreiging en dwang.
Voor het vaststellen of misdrijven als afpersing en soortgelijke delicten aan de orde zijn, zijn politie en het openbaar ministerie (OM) in belangrijke mate afhankelijk van aangifte en melding door de slachtoffers. Zodra er aangifte is gedaan zal de politie onder leiding van het OM daar onderzoek naar doen. Lopende een onderzoek worden geen mededelingen daarover gedaan.

Vraag 3

Is het Nederlandse standpunt dat de Eritrese afpersingen uit naam van de Eritrese regering worden gedaan en dat er wereldwijd systematisch consulaten en ambassades bij betrokken zijn?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Hoe steunt u Nederlandse gemeenten die te maken hebben of krijgen met Eritrese afpersingpraktijken?

Indien geconstateerd wordt dat in Nederland misdrijven als afpersing worden gepleegd, zal een (strafrechtelijk) onderzoek worden gedaan. Als daaruit naar voren zou komen dat in bepaalde gemeenten deze praktijken veelvuldig voorkomen, kan dat een reden zijn voor overleg met die gemeenten.

Vraag 5

Bent u bereid de Eritrese vertegenwoordiging in Nederland aan te spreken op deze praktijken en deze in uw contacten met de Eritrese autoriteiten aan te kaarten?

De Eritrese tijdelijk zaakgelastigde is op 16 augustus op het ministerie van Buitenlandse Zaken ontboden om opheldering te geven over de inning van belasting en fondsenwerving onder de Eritrese diaspora in Nederland.

Vraag 6

Bent u bereid op internationale fora bondgenoten te overreden om zo snel mogelijk een einde te maken aan de afpersing van de ruim miljoen Eritreërs die Eritrea ontvlucht zijn?

Nederland overlegt met EU-lidstaten die in het verleden maatregelen hebben genomen in deze kwestie en zet dit onderwerp in EU-kader op de agenda.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat de gemeente Schiedam geen langdurigheidstoeslag meer verstrekt?1

Nee. De conclusie die de vragensteller blijkbaar op grond van de in de voetnoot aangehaalde publieksinformatie trekt, namelijk dat de gemeente Schiedam geen langdurigheidstoeslag meer verstrekt, is onjuist. In de publieksinformatie op de website van de gemeente Schiedam, is weliswaar vermeld dat vanaf 1 januari 2012 de regelingen Langdurigheidstoeslag en Ouderentoeslag en de Regeling chronisch zieken en gehandicapten niet meer bestaan, maar óók dat de «inkomenstoeslag» hiervoor in de plaats is gekomen. Voorts wordt uitgelegd wanneer en hoe men voor deze «inkomenstoeslag» in aanmerking kan komen en hoeveel de toeslag bedraagt.
De voorwaarden om in aanmerking te komen voor genoemde inkomenstoeslag zijn opgenomen in de «Verordening langdurigheidstoeslag Schiedam 2012», die de gemeente Schiedam op 15 december 2011 in een openbare raadsvergadering heeft vastgesteld. Deze verordening bevat ondermeer regels over de verstrekking van een inkomenstoeslag aan bepaalde groepen Schiedamse burgers. In deze verordening is voorts uitdrukkelijk aangegeven dat met de «inkomenstoeslag» de langdurigheidstoeslag artikel 36 WWB wordt bedoeld en met «inkomenstoeslag 65+» de categoriale bijzondere bijstand voor personen van 65 jaar en ouder. Voor wat betreft de verlening van de langdurigheidstoeslag voldoet de gemeente derhalve aan de voorwaarden die de WWB stelt.

Vraag 2

Handelt de gemeente Schiedam door het niet verstrekken van de langdurigheidstoeslag in strijd met de Wet werk en bijstand? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen zodat de gemeente Schiedam haar beleid in overeenstemming brengt met de wet? Zo nee, waarom niet?2

Zoals in antwoord 1 is aangegeven is er in de gemeente Schiedam geen sprake van het «niet verstrekken van de langdurigheidstoeslag».

Vraag 3

Op welke wijze gaat u de gemeente Schiedam aansporen om met terugwerkende kracht ervoor te zorgen dat inwoners alsnog aanspraak kunnen maken op deze wettelijk verankerde toeslag?

Zie antwoord vraag 2 .

Vraag 4

Bent u bekend met andere gemeenten, die geen langdurigheidstoeslag verstrekken, terwijl deze gemeenten daartoe wel verplicht zijn? Zo ja, welke gemeenten zijn dat? Zo nee, ben u bereid dit te onderzoeken?

Nee, ik ben niet bekend met gemeenten die geen langdurigheidstoeslag verstrekken en zie ook geen aanleiding daar een onderzoek naar te doen. Ik heb uw Kamer op 29 november 2010 (TK 2010–2011, 31 441 nr.13) gemeld dat uit een verkennende studie van de toenmalige Inspectie Werk en Inkomen (IWI) over de gedecentraliseerde langdurigheidstoeslag, is gebleken dat alle gemeenten hebben voldaan aan de verplichting om een verordening over de verlening van de langdurigheidstoeslag op te stellen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Promens Care en NOVO bereiden fusieaanvraag voor»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van deze fusieplannen?

Promens Care en NOVO geven in de media aan dat zij willen fuseren om in de toekomst kwalitatief hoogwaardige zorg te kunnen blijven aanbieden en garanderen. Zij geven aan dat de zorg kleinschalig en op menselijke maat georganiseerd blijft. Ik vind dat Promens Care en NOVO de fusieplannen zorgvuldig moeten doordenken en daarbij de juiste stakeholders, in ieder geval cliënten en personeel, moeten betrekken. Zoals ik ook eerder heb aangegeven is het op dit moment aan de NMa om zich uit te spreken over fusies.

Vraag 3

Is er naar de mening van de ondernemingsraden en cliëntenraden gevraagd? Zo nee, bent u bereid beide instellingen uitdrukkelijk te verzoeken dit alsnog te doen, en dit mee te nemen in de fusieplannen?

Wat betreft de fusieplannen geeft NOVO via haar website aan dat het voorgenomen besluit is voorgelegd aan de medezeggenschapsorganen van zowel NOVO als Promens Care.
Ik zal de besturen van Promens Care en NOVO per brief oproepen nu alvast te handelen in lijn met het wetsvoorstel waarmee de regels voor zorgspecifieke concentratietoetsing worden aangescherpt. Het horen van de medezeggenschapsorganen hoort daar bij.

Vraag 4

Heeft u signalen ontvangen dat de continuïteit van de zorg in de genoemde regio in gevaar is? Zo ja, welke gevaren zijn er? Zo nee, is deze fusie dan wel noodzakelijk?

Bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zijn geen signalen bekend over gevaar voor de continuïteit van de zorg in die regio. Het is niet aan mij om te bepalen of deze voorgenomen fusie noodzakelijk is.

Vraag 5

Bent u bereid, in de vorm van een pilot, de Nederlandse Zorgautoriteit en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de fusieplannen te laten toetsen, en het resultaat hiervan aan de Kamer te zenden? Zo nee, waarom niet?

Op 9 mei 2012 heeft uw Kamer het wetsvoorstel waarmee de regels voor zorgspecifieke fusietoetsing worden aangescherpt ontvangen. Zolang dit wetsvoorstel nog niet van kracht is kunnen de NZa en de IGZ de fusieplannen nog niet toetsen. Een pilot vind ik niet opportuun. In het wetsvoorstel staat namelijk al het voornemen om de toets in te voeren. Een pilot dient ertoe om uit te zoeken (te experimenteren) of een toets een goed instrument zou zijn.
Ongeacht de vraag of een zorgaanbieder fuseert of niet is en blijft de IGZ alert op signalen over ondermaatse kwaliteit en veiligheid van zorg. De IGZ doet dit op basis van relevante signalen van onder andere burgers, zorgaanbieders of media.
Zoals ik ook heb geantwoord in mijn antwoord bij vraag 3 zal ik partijen oproepen nu alvast te handelen in lijn met de aanscherpingen van het wetsvoorstel en daarbij stakeholders, zoals cliënten en personeel, zorgvuldig te betrekken.

Vraag 6

Bent u bereid, eveneens als pilot, de IGZ voor, tijdens en na de fusie extra toezicht te laten houden op beide instellingen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de berichten dat Thuiszorg Rotterdam op zoek is naar een fusiepartner, eerst Aafje en nu Espria en ADG?1,2

Op dit moment is sprake van een intentieverklaring van partijen om de mogelijkheden van een strategische verbinding te verkennen. Er is dus (nog) geen sprake van een fusie. De NMa heeft dan ook nog geen fusiemelding ontvangen.

Vraag 2

Is de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en via haar de Nederlandse Zorgautoriteit om een advies over de laatste fusie gevraagd? Zo ja, hoe luidt dit advies? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Welk aandeel in de markt voor huishoudelijke zorg heeft ADG momenteel en via welke activiteiten?

Ik beschik niet over deze informatie. Dit is bedrijfsgevoelige informatie van de instellingen zelf.

Vraag 4

Krijgt ADG door deze fusie niet een te dominante positie op de markt voor huishoudelijke zorg in Rotterdam en ook, indien de huishoudelijke verzorging onder Espria gaat vallen, krijgt de gehele fusiecombinatie dan niet een te dominante positie? Zo ja, gaat de NMa de fusie tegenhouden?

Zoals ik in het antwoord op vraag 1 en 2 heb geschreven, is er op dit moment geen sprake van een fusie. Ik wil dan ook niet op de feiten vooruit lopen.

Vraag 5

Gaat thuiszorg Rotterdam, vooruitlopend op de aanscherping van de zorgspecifieke fusietoets, hier naar handelen en gaat of heeft ze personeel en cliënten voldoende raadplegen/geraadpleegd?

Vanuit Thuiszorg Rotterdam is aangegeven dat zowel de cliëntenraad als de ondernemingsraad een actieve rol hebben en zorgvuldig zijn betrokken bij de verkenning. Van een officiële adviesaanvraag is nog geen sprake. Een adviesaanvraag aan de cliëntenraad en de ondernemingsraad volgt eerst als er meer duidelijkheid is over de plannen.

Vraag 6

Is aan de cliëntenraad en de ondernemingsraad advies gevraagd over de fusie? Zo ja, hoe luidt dat advies en hadden zij nog vragen aangaande de fusie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wat zijn de ervaringen met personeelsbeleid en kwaliteit van de zorg, nadat TSN, onderdeel van ADG,, in 2011 Thuiszorg Groningen heeft overgenomen3?

Van ADG heb ik vernomen dat zij na de overname van Thuiszorg Groningen uiterst zorgvuldig met het personeelsbeleid en het kwaliteitsbeleid zijn omgegaan en dat zij in nauw overleg met het personeel, de ondernemingsraad, de bonden en cliënten tot het huidige personeels- en kwaliteitsbeleid zijn gekomen. Inmiddels zijn de randvoorwaarden voor het huidige personeels- en kwaliteitsbeleid volgens ADG goed geborgd. ADG gaat zich nu beraden op de verdere toekomst en heeft aangegeven dit in nauw overleg met stakeholders te zullen doen.

Vraag 8

Wat zijn de doelstellingen en redenen voor de fusie en de structuur van de nieuwe organisatie, en wat zijn de verwachte financiële gevolgen en de gevolgen voor personeel en cliënten?

Thuiszorg Rotterdam heeft aangegeven dat samenwerking voor de toekomstbestendigheid van de organisatie een noodzakelijke stap is. Op dit moment worden door partijen de mogelijkheden van een samenwerking onderzocht. Thuiszorg Rotterdam heeft aangegeven dat deze vorm van samenwerking op zichzelf geen gevolgen zal hebben voor cliënten en zorgpersoneel.

Vraag 9

Wat gaat Thuiszorg Rotterdam doen om verder verlies te voorkomen2 en is daar wel een fusie voor nodig?

Het is niet aan mij om te bepalen hoe een zorgorganisatie de financiën op orde moet hebben en houden. Evenmin is het aan mij om te bepalen of er een fusie nodig is.

Vraag 10

Zal een eventuele fusie leiden tot meer managers in de top, en hoe gaat u er voor zorgen dat – mocht de fusie doorgaan – de bestuurders van de nieuwe organisatie onder de Wet normering topinkomens (WNT) komen te vallen? Zo nee, waarom niet?

Naar aanleiding van uw vraag heeft Thuiszorg Rotterdam mij aangegeven dat de samenwerking niet zal leiden tot meer managers in de top.
De nieuwe organisatie, zoals Thuiszorg Rotterdam zich die voorstelt, zal onder de werkingssfeer van de toekomstige WNT gaan vallen. De WNT is echter nog in behandeling bij de Eerste Kamer en dus nog geen wet.

Vraag 11

Zijn er personele consequenties als de fusie doorgaat? Zo ja, welke?

Zie antwoord op vraag 8.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht over de slechte rechtspositie van werksters in Nederland ten opzichte van andere Europese landen, waardoor Nederlandse werksters geen toegang hebben tot de sociale zekerheid, er geen collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) is waarin de werkzaamheden en arbeidsvoorwaarden staan omschreven en waarbij het onduidelijk is of werksters het wettelijk minimumloon verdienen?1

Vraag 2

Hoe verklaart u deze slechte positie van werksters in Nederland?

Vraag 3

Hoeveel werksters zijn in Nederland werkzaam volgens de regeling dienstverlening aan huis?

Vraag 4

Op welke wijze controleert u of de regeling dienstverlening aan huis wordt nageleefd in de praktijk?

Vraag 5

Deelt u de mening dat veel opdrachtgevers niet op de hoogte zijn van deze regeling?

Vraag 6

Kunt u uw uitspraak dat «op deze manier (met de regeling dienstverlening aan huis) het zwarte circuit is gelegaliseerd» met cijfers feitelijk onderbouwen?2

Vraag 7

Hoe groot schat u het aantal werksters in Nederland, dat in het informele (zwarte) circuit wordt ingehuurd door particulieren?

Vraag 8

Bent u bereid om onderzoek te doen naar het aantal werksters in Nederland en hun arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Bent u bereid om de rechtspositie van werksters in Nederland te verbeteren door deze gelijk te trekken met andere werknemers en deze rechtspositie wettelijk vast te leggen, zodat werksters verzekerd zijn van sociale zekerheid bij arbeidsongeschiktheid of ziekte en er een CAO komt?

Vraag 10

Deelt u de mening dat de invoering van een zogenoemde «dienstencheque» (zoals in België en Frankrijk), een wettelijke regeling (zoals in Spanje) of een regeling, waarbij de kosten van een werkster fiscaal aftrekbaar zijn (zoals in Zweden en Duitsland), het zwarte circuit fors vermindert, de rechtspositie van werksters verbetert, het aantal werkloosheidsuitkeringen vermindert en eerlijke banen schept? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om de Nederlandse regeling te verbeteren?

Vraag 11

Bent u alsnog van plan om het verdrag dat op 7 juni 2011 tijdens de ILO-conferentie in Genève is ondertekend en waarin staat dat werksters gelijke werknemersrechten moeten krijgen, zo snel mogelijk te ratificeren? Zo nee, waarom niet?3

Vraag 12

Staat u nog steeds achter uw uitspraak dat de regeling dienstverlening aan huis «een keurige regeling is in een keurig land waar goed over nagedacht is en waarmee wordt bereikt dat werk dat anders niet of zwart gedaan zou worden, nu gebeurt op een witte manier, waarvan ook degenen, die dat werk verrichten, profiteren»? Kunt u uw antwoord toelichten?3

Vraag 1

Heeft u kennis kunnen nemen van het bericht «RWE wil vier olieproefboringen in Waddenzee»?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennis kunnen nemen van het bericht «Olietanker aan de grond op de Wadden»?2

Ja.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit eens te meer aantoont dat gesleep met olie door het Waddengebied niet zonder risico’s is?

Ja, daarom geldt er voor het transport van potentieel schadelijke stoffen stringente regelgeving om de risico’s tot een minimum in te perken. Ingeval van een calamiteit kan er snel gereageerd worden om schade te voorkomen dan wel in omvang te beperken.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de bijzondere en kwetsbare natuur in het Waddengebied beschermd dient te worden?

Ja.

Vraag 5

Bent u voornemens er bij uw Duitse collega’s op aan te dringen om geen medewerking te verlenen aan nieuwe olieproefboringen in het Waddengebied?

Nee, want de proefboringen waarover het hier gaat vallen binnen de afspraken die wij gezamenlijk hierover hebben gemaakt tijdens het werelderfgoednominatieproces. Deze afspraken zijn opgenomen bij de inschrijving van de Duits-Nederlandse Waddenzee op de UNESCO Werelderfgoedlijst in 2009. Naast deze internationale afspraken heeft de Duitse overheid haar eigen verantwoordelijkheid binnen haar nationale wettelijke kaders.

Vraag 6

Deelt u de mening dat er eigenlijk helemaal niet meer naar olie geboord zou moeten worden in het Waddengebied?

Nee, althans niet voor het hele Waddengebied. In het Wadden Sea Plan 2010 is het gemeenschappelijke beleid van Nederland, Duitsland en Denemarken ten aanzien van het exploreren en exploiteren van olie en gas in de Waddenzee vastgelegd. Daarin is vastgelegd dat exploratie en exploitatie niet mag in het Werelderfgoedgebied van de Waddenzee.
Voor het overige beschermde gedeelte van de Waddenzee, waarin ook de genoemde proefboorlocaties vallen die de RWE wil gaan gebruiken, geldt dat exploratie alleen is toegestaan als redelijkerwijs verwacht mag worden dat exploitatie van buiten het beschermingsgebied mogelijk is. Dit gevoegd bij de stringente voorwaarden die aan boringen gesteld worden geeft de zorgvuldigheid van de gevolgde procedure en het geldende regime aan.

Vraag 7

Gaat u ook met RWE in gesprek om het bedrijf daarvan te overtuigen?

Zie antwoord bij 6.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat het bedrijf Forklift haar Roemeense werknemers 8,84 euro per uur betaalt bij bouwwerkzaamheden in de Eemshaven?

Naar aanleiding van signalen van de FNV heeft de Inspectie SZW eind mei 2012 een onderzoek ingesteld bij Forklift. Daarbij zijn overtredingen van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (Wml) geconstateerd. Tegen de werkgever wordt een boeterapport opgemaakt. In de brief van 10 augustus 2010 (Kamerstukken II 2009–2010, nr. 3056) is aangegeven dat de Inspectie SZW al langere tijd actief is in de Eemshaven. Dit is nog steeds zo. Het betreft hier toezicht op de naleving van de Arbeidsomstandighedenwet, de Arbeidstijdenwet, de Wet arbeid vreemdelingen en de Wml. Als er aanleiding toe is, wordt eventueel samen met de Belastingdienst handhavend opgetreden.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het feit dat het loon op grond van de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) in de CAO bouwnijverheid een stuk hoger ligt?

Het is mij bekend dat de beloning voor een ervaren bouwplaatsmedewerker (ouder dan 22 jaar) op basis van de CAO Bouwnijverheid 12,19 euro bedraagt. Daarmee wil ik niet zeggen dat de betreffende Roemeense werknemers onder de werkingssfeer vallen van de CAO Bouwnijverheid. Wie onder de werkingssfeer van de cao valt is een zaak van cao-partijen. Een cao is immers een private overeenkomst.

Vraag 3

Is het waar dat het de Inspectie SZW niet wordt toegestaan op het CAO-loon te controleren en te sanctioneren wegens een ministeriële richtlijn? Zo ja, wat is hiervoor de reden?

De handhaving van cao’s valt – net als de totstandkoming, de inhoud en naleving van cao’s – primair onder de verantwoordelijkheid van cao-partijen. Wel kunnen cao-partijen op basis van artikel 10 van de Wet AVV (bij een gegrond vermoeden en met het oog op het instellen van een rechtsvordering) de Inspectie SZW vragen om een onderzoek in te stellen naar de naleving van algemeen verbindend verklaarde cao-bepalingen.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat, hoewel de opdrachtgever en hoofdaannemer bekend zijn met het feit dat de lonen ver beneden het CAO-loon worden uitbetaald, de opdrachtgever en hoofdaannemer niet hebben ingegrepen?

De Inspectie SZW en de Belastingdienst voeren periodiek gesprekken met de grote opdrachtgevers in de Eemshaven over de naleving van wet- en regelgeving. Daarbij wordt informatie uitgewisseld over geconstateerde misstanden en overtredingen. Dat is ook gebeurd naar aanleiding van het in het antwoord op vraag 1 genoemde onderzoek. Het is mij niet bekend welke acties de opdrachtgever of de hoofdaannemer naar aanleiding hiervan hebben ondernomen.

Vraag 5

Bent u bekend met de schatting van de FNV dat bij circa 70% van de werknemers, die werken op de beide bouwplaatsen in de Eemshaven, de CAO op het punt van de beloning niet wordt nageleefd?

In de berichtgeving (Telegraaf, 28 augustus 2012) staat dat FNV Bondgenoten vermoedt dat in de Eemshaven 80% van de werknemers wordt onderbetaald.

Vraag 6

Bent u bekend met het gegeven dat door deze oneerlijke concurrentie er vrijwel geen Nederlandse werknemers ingezet worden op arbeidsintensieve klussen?

Als buitenlandse werknemers tijdelijk in Nederland komen werken, dan gelden op basis van de Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid (WAGA) de Nederlandse wet- en regelgeving en de kernbepalingen van een van toepassing zijnde algemeen verbindend verklaarde cao op de volgende terreinen: de minimumbeloning, werk- en rusttijden, het aantal vakantiedagen, voorwaarden voor uitzendwerk, over veilig en gezond werken, maatregelen voor jongeren en zwangere werknemers en gelijke behandeling. Dit is een belangrijke voorwaarde om er voor te zorgen dat oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden wordt tegengegaan.

Vraag 7

Deelt u de mening dat dergelijke grootschalige onderbetaling ongewenst is? Indien dat niet het geval is, waarom niet?

Alle onderbetaling beneden het wettelijke minimumloon of het geldende cao-loon is ongewenst en moet worden aangepakt.

Vraag 8

Deelt u de mening dat deze onderbetaling hard moet worden aangepakt, omdat onderbetaling van (buitenlandse) werknemers ongewenst is en omdat de verdringingseffecten van onderbetaling ongewenst zijn?

Zie het antwoord op vraag 7.

Vraag 9

Deelt u de mening dat voor het aanpakken van deze onderbetaling controle en sanctionering op het CAO-loon noodzakelijk is? Indien dat niet het geval is, waarom niet?

Ja, ik deel de mening dat controle en sanctionering op het cao-loon noodzakelijk is. Het is van belang dat cao-partijen de naleving en handhaving van de cao goed regelen en actief uitvoeren.

Vraag 10

Bent u bekend met het feit dat FNV Bondgenoten het afgelopen anderhalf jaar een viertal juridische nalevingsprocedures heeft gestart, waarbij circa 1 050 werknemers betrokken zijn geweest?

Niet alle civielrechtelijke nalevingsprocedures van cao-partijen zijn mij bekend. Het is een goede zaak dat cao-partijen actief werk maken van de naleving en handhaving van de cao.

Vraag 11

Bent u ervan op de hoogte dat de paritaire nalevingingstanties (SNCU, TBB) op basis van signalen van FNV Eemshaven een tweetal nalevingonderzoeken (waarbij circa 1 000 werknemers zijn betrokken) heeft uitgevoerd en afgerond in een aansprakelijkstelling van de betrokken werkgevers?

In de periodieke contacten tussen bijvoorbeeld de Inspectie SZW en de Stichting Naleving CAO voor Uitzendkrachten (SNCU) wordt (binnen de wettelijke kaders) informatie uitgewisseld. Ook plaatst de SNCU vonnissen over zaken op haar website.

Vraag 12

Ben u bekend met het feit, dat in een zevental door FNV Eemshaven aangebrachte cases, waarbij enige honderden werknemers zijn betrokken, dit heeft geleid tot het vaststellen van een gegrond vermoeden van niet-naleving van de CAO?

Zie het antwoord op de vragen 10 en 11.

Vraag 13

Bent u tevens ervan op de hoogte dat in geen van de hierboven benoemde cases een rechterlijk oordeel is geveld?

Zie het antwoord op de vragen 10 en 11.

Vraag 14

Bent u voorts ervan op de hoogte dat gezien de lengte van de juridische procedures de uiteindelijke uitspraak meestal pas zal binnenkomen nadat de werknemers en het betrokken bedrijf weer van de bouwplaats zijn vertrokken?

Juridische procedures kunnen snel tot resultaat leiden, ook voordat de werknemers weer van de bouwplaats vertrokken zijn. Een voorbeeld volgt uit de berichtgeving op 28 augustus jl. over een kort geding tussen FNV Bondgenoten en Remak. De betrokken partijen hebben afspraken gemaakt over de betaling van 800 Polen op het niveau van de cao.

Vraag 15

Deelt u de mening dat er ook een bestuurlijke aanpak (Inspectie SZW) op CAO-niveau gewenst is om de nalevingsbereidheid te bevorderen? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel de mening dat een bestuurlijke aanpak de nalevingsbereidheid kan bevorderen. Cao-partijen kunnen bij vermoedens van niet naleving van de cao een civiele procedure starten tegen een onderneming. Daarbij bestaat, zoals in het antwoord op vraag 3 aangegeven, de mogelijkheid van een verzoek aan de Inspectie SZW op grond van artikel 10 Wet AVV.

Vraag 16

Bent u bekend met de richtlijnen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) voor multinationale ondernemingen, waarin opdrachtgevers verantwoordelijk worden gehouden voor het gedrag van hun toeleveranciers (onderaannemers en toeleverende uitzendbureaus)?

Ja. Volgens de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen kunnen er omstandigheden zijn waarin internationaal opererende bedrijven verantwoordelijkheden hebben ten aanzien van het gedrag van hun toeleveranciers.

Vraag 17

Deelt u de mening dat als gevolg van deze OESO-richtlijnen opdrachtgevers moeten toezien op «het niet hanteren van minder gunstige lonen en arbeidsvoorwaarden door toeleveranciers dan van toepassing op vergelijkbare werkgevers in het gastland»?

In alle landen die de OESO Richtlijnen onderschrijven zijn door de overheid Nationale Contactpunten (NCP's) opgericht om de toepassing van de OESO Richtlijnen te bevorderen. Eén van de taken van die NCP's betreft de duiding van de richtlijnen in specifieke aan hen voorgelegde gevallen. In Nederland is het NCP inhoudelijk onafhankelijk van de overheid.
De kwestie van de buitenlandse werknemers werkzaam in de Eemshaven is door FNV Eemshaven voorgelegd aan het Nederlandse NCP. Als het NCP deze kwestie in behandeling neemt, zal het langs de weg van bemiddeling met de betrokken partijen trachten te komen tot een constructieve toekomstgerichte oplossing.

Vraag 18

Deelt u de mening dat de genoemde OESO-richtlijnen een pro-actieve houding van betrokken opdrachtgevers in het kader van het toezien op het naleven van wet- en regelgeving voorschrijven. Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 17.

Vraag 19

Bent u ervan op de hoogte, dat de OESO-richtlijnen de lidstaten van de OESO zo nodig naleving van de richtlijnen kunnen afdwingen?

Voor alle landen die de OESO Richtlijnen onderschrijven bestaat de verplichting om de naleving van de richtlijnen te bevorderen. Buiten contractuele relaties van bedrijven met de overheid is de naleving van de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen niet juridisch afdwingbaar.

Vraag 20

Deelt u de mening dat de opdrachtgevers zich weinig gelegen laten liggen aan de implicaties van deze OESO-richtlijnen en dat betrokken werkgevers de voor hen bedoelde verantwoordelijkheden in het kader van de CAO-naleving naast zich neerleggen en dat u aanvullende maatregelen dient te nemen om de verantwoordelijkheid van betrokken werkgevers in hun bouwketen te realiseren? Zo nee, waarom niet?

Zie de antwoorden op de vragen 17 en 19.
Voor wat betreft aanvullende maatregelen op het terrein van de verantwoordelijkheid van partijen in de bouwketen wijs ik u op de door de Europese Commissie voorgestelde Handhavingsrichtlijn bij de Detacheringsrichtlijn. Daarin wordt voorgesteld om ketenaansprakelijkheid voor loon in te voeren. Hierbij wordt het mogelijk een Nederlands bedrijf aan te spreken voor betaling van het loon van personeel dat hier gedetacheerd is vanuit een buitenlandse dienstverrichter. In het voorstel wordt ervan uitgegaan dat alleen de eerstvolgende schakel in de keten kan worden aangesproken (de inlener). In het voorstel beperkt de ketenaansprakelijkheid zich tot de bouwsector omdat naar de mening van de commissie daar de grootste problemen zijn. Zoals u bekend sta ik positief tegenover dit voorstel van de Europese Commissie.

Vraag 21

Bent u voornemens om deze verantwoordelijkheid in te vullen met nadere maatregelen? Zo ja op welke wijze?

Zie de antwoorden op de vragen 17 en 19.

Vraag 1

Kent u het bericht «Somalia must end impunity for killing of media workers»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de Somalia Transitional Federal Governement (TFG) een vergaand onafhankelijk onderzoek moet instellen naar de recente moorden op Somalische journalisten? Indien nee, waarom niet?

Ja.

Vraag 3

Deelt u de oproep van Amnesty International die pleit voor het aanstellen van een onafhankelijke onderzoekscommissie die alle misdaden die onder het internationaal recht hebben plaatsgevonden registreert en vergaand onderzoek verricht naar deze misdaden? Indien ja, bent u bereid om dit voorstel onder de aandacht van de Somalische autoriteiten te brengen? Indien nee, waarom niet?

De Speciale Vertegenwoordiger van de Secretaris Generaal van de VN, Augustine Mahiga, heeft de recente moorden op journalisten sterk veroordeeld en opgeroepen de huidige cultuur van straffeloosheid te doorbreken.
De omstandigheden voor het doen van onafhankelijk onderzoek in Somalië zijn echter nog steeds moeilijk.
Indien de veiligheid in Mogadishu en de rest van Somalië verder verbetert, zullen er naar verwachting meer mogelijkheden zijn voor onafhankelijk onderzoek op het gebied van mensenrechten. Mede in het licht van de motie Hachchi (22 831, nr. 71) dringt Nederland hierop aan.

Vraag 4

Bent u bereid zowel in bilaterale contacten, als via de Europese Unie en de relevante VN- instrumenten, de Somalische autoriteiten blijvend aan te spreken op hun internationaalrechtelijke verplichtingen op het gebied van het eerbiedigen van mensenrechten? Indien nee, waarom niet?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Een op de vijf mbo’ers vindt geen stageplek»?1

In het betreffende artikel wordt gesteld dat op basis van de gegevens van de Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) de conclusie getrokken kan worden dat een op de vijf mbo-studenten geen stage kan vinden. Dit is onjuist en niet gebaseerd op de beschikbare feiten van de SBB. In schooljaar 2011–2012 startten 400 000 nieuwe stage- en leerbanen. Daarnaast kunnen leerbanen uit voorgaande jaren nog doorlopen. Er zijn meer dan 500 000 mbo-studenten, maar deze studenten hoeven echter niet allemaal in het schooljaar 2011–2012 op stage. De stage kan verspreid worden over de totale opleidingsduur. Sommige studenten gaan pas vanaf het tweede leerjaar op stage. De suggestie van de kop dat circa 100 000 mbo-studenten stagebehoevend zijn, is daarmee onjuist.

Vraag 2

Is het waar dat 100 000 mbo’ers het afgelopen jaar geen stageplek konden vinden? Zo neen, wat is volgens u het juiste cijfer?

De SBB Barometer van juni 2012 geeft een actueel overzicht van de vraag naar en aanbod van stageplaatsen en leerbanen per branche en per regio. Op basis van deze meting concludeert de SBB dat er buiten de conjunctuurgevoelige sectoren als bouw en infra, schilderen, hout en meubel, mobiliteit en transport en overheidsgerelateerde sectoren nog geen grote problemen zijn. Het aantal leerbedrijven blijft vooralsnog op peil, maar per leerbedrijf kan het aantal beschikbaar gestelde stageplaatsen nog dalen. In september ontstaat meer duidelijkheid over eventuele tekorten als het nieuwe schooljaar start en mbo-studenten weer een opleidingskeuze maken en een stageplaats gaan zoeken. Begin oktober geeft de SBB een nieuw overzicht uit van de vraag en aanbod van stageplaatsen en leerbanen per branche en per regio.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is als een student van de opleiding wordt verwijderd omdat er geen stageplek voorhanden is? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat onderneemt u indien dit toch gebeurt?

De stage is een cruciaal element van een beroepsopleiding en is daarom een verplicht onderdeel van elke mbo-opleiding. De toestand van de economie zorgt er voor dat het aanbod van stages in sommige sectoren of regio's onder druk staat. Een mbo-instelling mag verwachten dat een student zich ervoor inspant een stageplaats te vinden. In het geval dat de student er zelf niet in slaagt of zijn bestaande stageplaats tussentijds wordt beëindigd, is het de bedoeling dat de mbo-instelling zich samen met het relevante kenniscentrum ervoor inspant om alsnog een passende stageplaats te vinden.
Een gebrek aan stageplaatsen kan echter ook veroorzaakt worden doordat studenten kiezen voor een beroepsopleiding met beperkt arbeidsmarktperspectief. Het kabinet wil studenten daarom vooraf een goede keuze voor een beroepsopleiding laten maken.
Deze keuze moet gebaseerd zijn op goede arbeidsmarktinformatie, zoals de latere kans op een baan. Op mijn verzoek wordt in het kader van loopbaanoriëntatie een studiebijsluiter ontwikkeld voor studenten en ouders die zo mogelijk per opleiding of soortgelijke opleidingen zicht geeft op relevante informatie waaronder het (regionaal) arbeidsmarktperspectief. Voorts ziet de inspectie sinds mei 2012 toe op het naleven van de zorgplicht arbeidsmarktperspectief.

Vraag 4

Onderschrijft u de stelling van FNV-jong dat het tekort veroorzaakt wordt door bezuinigingen van bedrijven die vrezen vast personeel te moeten ontslaan? Zo neen, wat is dan de reden?

Deze stelling zal zeker een van de oorzaken zijn van tekorten in sommige sectoren in sommige regio’s. Als gevolg van de economische crisis zijn er in bedrijven in deze sectoren minder nieuwe medewerkers nodig en zetten zij vooral in op het in dienst houden van eigen personeel. Daarnaast hebben de overheidsgerelateerde sectoren (met name kinderopvang, kunst- en cultuursector) volgens de SBB laten weten dat de kabinetsbezuinigingen gevolgen zullen hebben voor het aantal stageplaatsen en leerbanen dat ze kunnen realiseren.

Vraag 5

Wat gaat u ondernemen om het aantal stageplaatsen en leerbanen te vergroten, zodat elke mbo’er die ingeschreven staat, ook voldoende stage kan volgen?

Voor de zomer heb ik de sociale partners al opgeroepen om stages en leerbanen beschikbaar te stellen. Voor het op peil houden van het aanbod van leerbedrijven in de conjunctuurgevoelige sectoren is het van belang dat sociale partners bereid blijven om te investeren in beroepsopleidingen om de aanwas aan jonge vakmensen zoveel mogelijk op peil te houden. In de toekomst zullen ook deze sectoren voldoende goed geschoolde vakmensen nodig hebben.
Naast het werven van nieuwe stageplaatsen bij leerbedrijven kan ook beter gebruik worden gemaakt van bestaande stageplaatsen en leerbanen. Door stageperiodes beter te spreiden over het schooljaar kunnen meer studenten van dezelfde stageplaats gebruik maken.
Tot slot spelen de studenten zelf ook een belangrijke rol bij het vinden van een stageplaats. Door op tijd te starten met het zoeken vergroten zij de kans om tijdig een geschikte stageplaats te vinden. De stageplaatsen en leerbanen bij erkende leerbedrijven zijn voor studenten te vinden via de website Stagemarkt.nl van de samenwerkende kenniscentra.

Vraag 6

Kunt u een update geven van de plannen om te komen tot een betere afstemming tussen het aantal aangeboden opleidingen en het arbeidsperspectief, door sommige opleidingen te schrappen, samen te voegen of aan te bieden door een beperkt aantal scholen?

In mijn brief «Aanbod van mbo-opleidingen» (vergaderjaar 2011–2012, 31 524, nr. 129) heb ik aangegeven welke acties in gang zijn gezet om tot een doelmatig opleidingenaanbod te komen2. Het gaat onder meer om de volgende maatregelen:

Vraag 1

Kent u het bericht «Forse subsidiekorting treft Fiom»?1

Ja.

Vraag 2

Met hoeveel wordt de subsidie voor Fiom gekort? Welk deel van het totale budget voor Fiom komt hierdoor per 2013 te vervallen? Hoeveel werkgelegenheid in fte’s wordt hierdoor bedreigd?

De instellingssubsidie voor Fiom wordt van € 5 253 296,- met ingang van 1 januari 2013 structureel verlaagd met € 3 253 296,- tot ten hoogste € 2 000 000,-. Daarnaast ontvangt Fiom voor de jaren 2013 en 2014 een afbouwsubsidie van totaal € 4 500 000,-. In 2013 gaat het hierbij om een bedrag van € 2 750 000,- en in 2014 € 1 750 000,-. Per saldo beschikt Fiom daarmee in 2013 over een bedrag € 4 750 000,- en in 2014 over € 3 750 000.
De afbouwsubsidie is bedoeld voor afbouw van de organisatie van Fiom en de overdracht van kennis en expertise aan reguliere organisaties zoals huisartsen, klinieken, ziekenhuizen en aan (welzijns)organisaties op lokaal niveau. Hoe de afbouw organisatorisch, onder andere ten aanzien van de inzet van personeel, wordt ingevuld is aan Fiom.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de specifieke expertise en ervaring van Fiom voor de doelgroepen van Fiom van groot belang is? Zo ja, hoe kunt u er zorg voor dragen dat deze specifieke expertise en ervaring bewaard blijft? Zo nee, wie beschikt er dan wel over deze specifieke expertise en ervaring?

Goede zorg en (psychosociale) hulpverlening voor vrouwen die onbedoeld zwanger zijn, voor (echt)paren die ongewenst kinderloos zijn dan wel voor mensen met vragen op terrein van adoptie is van groot belang. Binnen de reguliere zorg kan in vergelijkbaar hulpaanbod worden voorzien. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om hulp door huisartsen, ggz en ziekenhuizen en op lokaal niveau door bijvoorbeeld algemeen maatschappelijk werk en hulp en begeleiding en hulp voor (tiener)ouders.
In de voorgaande jaren heeft Fiom reeds ingezet op deskundigheidsbevordering bij onder meer professionals werkzaam in het algemeen maatschappelijk werk. Ten behoeve van deskundigheidsbevordering van organisaties in de reguliere zorg zal Fiom zich in 2013 en 2014 inzetten om kennis en expertise aan hen over te dragen. De afbouwsubsidie die Fiom voor deze jaren ontvangt is nadrukkelijk bedoeld om deze overdracht goed te laten verlopen, alsmede voor de afbouw van de organisatie van Fiom met als doel de continuïteit van hulpverlening optimaal te borgen.
De resterende subsidie aan Fiom van € 2 000 000,- per jaar is bedoeld voor het inrichten van een kennisinfrastructuur en het beheer van een aantal databanken. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de door Fiom opgebouwde expertise en ervaring beschikbaar blijft voor hulpverleners in andere organisaties.

Vraag 4

Deelt u de mening dat gemeenten niet de expertise en ervaring van Fiom hebben ten aanzien van hulpverlening aan de doelgroepen? Zo ja, waarom wordt Fiom dan toch gekort? Zo nee, waaruit blijkt dat gemeenten die expertise en ervaring wel hebben?

Voor de beschikbaarheid van expertise en ervaring bij gemeenten verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 3.
In de afgelopen decennia is het taboe op de verschillende onderwerpen (onbedoelde zwangerschap, abortus, ongewenste kinderloosheid, problemen na adoptie) sterk verminderd. Verder is het aantal ongewenste zwangerschappen redelijk stabiel, net als het aantal adopties.
Voor mensen die te maken hebben met bijvoorbeeld onbedoelde zwangerschap, abortus, ongewenste kinderloosheid of vruchtbaarheidsproblemen is binnen de reguliere zorg hulpaanbod beschikbaar. Zo heeft een aantal abortusklinieken zelf een opleiding psychosociale counseling ontwikkeld, die inmiddels ook aan huisartsen is aangeboden. Daarnaast is counseling een vast onderdeel van een vruchtbaarheidsbehandeling. Ook op lokaal niveau kan een alternatief hulpaanbod worden geboden. Het gaat hier bijvoorbeeld om algemeen maatschappelijk werk en begeleiding en hulp voor (tiener)ouders in het kader van de Wmo.
Voor andere groepen met levensvragen of een hulpbehoefte bij moeilijke omstandigheden en gebeurtenissen worden ook geen vergelijkbare activiteiten vanuit de rijksoverheid gesubsidieerd. Mensen kunnen binnen de reguliere zorg hun eigen keuze maken voor het gebruik van psychosociale hulp en begeleiding. Bovendien is de reguliere zorg dicht bij huis en goed bereikbaar.
Gelet op de afname van het taboe, de beschikbaarheid van het aanbod binnen de reguliere voorzieningen en met het oog op de keuzevrijheid van de burger acht ik het niet langer opportuun om vanuit de rijksoverheid de specifieke activiteiten op het terrein van psychosociale hulpverlening van Fiom te subsidiëren.

Vraag 5

Zijn er andere dan financiële redenen om Fiom te korten? Zo ja, welke redenen zijn dat?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Is er aanleiding om te veronderstellen dat Fiom niet de doelen bereikt die het, onder andere dankzij subsidiegeld, kan bereiken? Zo ja, wat is die aanleiding dan? Zo nee, waarom kort u Fiom dan toch?

Nee die aanleiding is er niet, dit was ook niet de reden voor de korting op de subsidie. Zie voor het overige het antwoord op de vragen 4 en 5.

Vraag 7

Deelt u de mening dat, doordat er geen specifieke hulpverlening in een vroeg stadium meer kan worden gegeven als Fiom daarmee moet stoppen, dit tot gevolg kan hebben dat de kosten voor de samenleving uiteindelijk hoger zullen uitvallen, omdat vrouwen en mannen uit de doelgroep dan niet goed zullen functioneren in de samenleving? Zo ja, waarom kort u Fiom dan toch op de subsidie? Zo nee, waarom niet?

Nee. Ook de organisaties binnen de reguliere zorg en op lokaal niveau kunnen in een vroeg stadium goede hulp bieden, zodat psychosociale problematiek tijdig wordt behandeld.

Vraag 1

Kent u het bericht «Zieke student toch beboet»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het bericht dat studenten die door ziekte studievertraging hebben opgelopen toch verhoogd collegegeld moeten betalen, ondanks het feit dat voor (chronisch) zieken een uitzondering geldt op de langstudeermaatregel, zoals is vastgelegd in de wet en door u is toegezegd?

In de wet was al geregeld dat gehandicapte of chronisch zieke studenten met studiefinanciering een extra uitloopjaar krijgen voordat de langstudeerdersmaatregel op hen van toepassing is. De wet is op 31 juli jl. begunstigend gewijzigd (Stb. 2012, nr. 360) voor chronisch zieke en gehandicapte studenten die geen studiefinanciering krijgen, zoals deeltijdstudenten. Zij hebben nu ook recht op een extra uitloopjaar. Tevens is geregeld dat voor studenten die vanwege een tijdens de bachelor- of masteropleiding ontstane handicap of chronische ziekte niet in staat zijn die opleiding met goed gevolg af te sluiten en een nieuwe, passende opleiding zijn gaan volgen, de teller van de langstudeerdersmaatregel weer op nul gaat. Dit had ik toegezegd aan de Kamer.
De studenten die onder deze regelingen vallen, hoeven niet het hogere collegegeld te betalen gedurende het extra uitloopjaar.
Daarnaast kent de wet de mogelijkheid om in bijzondere gevallen zoals ziekte een beroep te doen op het profileringsfonds van de instelling. De studenten betalen dan betalen wel het hogere collegegeld, maar kunnen daar (gedeeltelijk) compensatie voor krijgen. De instelling beslist hierover.
DUO doet er alles aan om de studenten zo goed mogelijk te informeren, maar omdat er op korte termijn veel wijzigingen in de langstudeerdersmaatregel zijn geweest, is het mogelijk dat de informatievoorziening door DUO gedurende enkele dagen niet helemaal volledig of niet juist is geweest.

Vraag 3

Voldoen alle instellingen aan de eis in de wet dat zij regels moeten opstellen voor uitzonderingsgevallen, zoals studenten met een handicap of ziekte? Kunnen studenten die door ziekte studievertraging oplopen niet altijd een beroep doen op het profileringsfonds?

Ik ga er vanuit dat instellingen zich aan de wet houden. Studenten kunnen wegens bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen, bijvoorbeeld door zwangerschap, ziekte of anderszins, een beroep doen op het profileringsfonds (artikel 7.51 Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek). Het is aan de instelling deze aanvraag te beoordelen.

Vraag 4

Bent u bereid zo snel mogelijk een oplossing te vinden voor de groep gedupeerde studenten?

Voor zover er sprake is van gedupeerde studenten, is dit inmiddels gebeurd.

Vraag 1

Kent u het bericht «Oegandese homohaat in Nederland»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt dit bericht? Zo ja, zijn er inmiddels verdachten aangehouden voor deze mishandeling?

Een Oegandese homorechtenactivist heeft aangifte gedaan van mishandeling. Naar aanleiding van de aangifte is een opsporingsonderzoek gestart. Dit onderzoek loopt nog, reden waarom ik daar verder geen mededelingen over doe.

Vraag 3

Klopt het dat de verdachten vertegenwoordigers zijn van de Oegandese Democratische Partij? Hebben de verdachten de Nederlandse nationaliteit? Zo nee, wat is hun verblijfstitel en wat zijn dan de mogelijke consequenties voor deze verblijfstitel?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Zal er conform de laatste richtlijnen voor het Openbaar Ministerie een dubbele strafeis worden geëist, wanneer blijkt dat de mishandeling een discriminatoir karakter heeft?

Net als bij andere strafzaken waarbij sprake is van mishandeling met een discriminatoir oogmerk, zal de Aanwijzing Discriminatie van het College van procureurs-generaal worden toegepast als deze zaak tot vervolging leidt. Hierin staat dat indien bij een commuun delict – zoals bijvoorbeeld mishandeling – sprake is van een discriminatoir aspect ex artikel 137c van het Wetboek van Strafrecht dit in het requisitoir dient te worden benadrukt en als strafverzwarende omstandigheid in de eis dient te worden betrokken. De eis wordt met 50% verzwaard in geval van discriminatoire aspecten bij een minder ingrijpend feit en met 100% verzwaard bij discriminatoire aspecten bij een ingrijpend feit.

Vraag 5

Welke maatregelen bent u bereid te nemen als blijkt dat homodiscriminatie, gebaseerd op beleid in andere landen (zoals bijvoorbeeld Oeganda), zich ook in Nederland manifesteert?

In Nederland zijn uitingen van discriminatie en geweld – op welke (buitenlandse) overtuiging dan ook gebaseerd – strafbaar.