Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Busjes nog op zomerbanden»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw mening over het feit dat de meeste scholieren- en gehandicaptenbusjes en bel- en regiotaxi’s in het Noorden geen winterbanden hebben, ondanks het feit dat er begin dit jaar in Drenthe een ernstig ongeluk is gebeurd met een schoolbusje dat geen winterbanden had?

Ik vind het jammer dat niet alle taxi’s en taxibusjes voor speciaal vervoer (contractvervoer) winterbanden hebben. Mede naar aanleiding van het ongeval bij Erica heeft voormalig minister Eurlings het gebruik van winterbanden nog eens sterk aangeraden. In de handboeken «professioneel aanbesteden» van contractvervoer is deze aanbeveling opgenomen als een belangrijk veiligheidsaspect. Dit is onder de aandacht van opdrachtgevers en opdrachtnemers gebracht. Maar opdrachtgevers – vaak gemeenten – en opdrachtnemers zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan.

Vraag 3

Is het waar dat de vervoerder zelf mag invullen wat onder de eis «veilig» wordt verstaan en dat het de verantwoordelijkheid van vervoersbedrijven zelf is om winterbanden te gebruiken?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Waarom willen de opdrachtgevers niet het hele wagenpark in Noord-Nederland van winterbanden voorzien? Wordt het wagenpark in de rest van Nederland wel door opdrachtgevers voorzien van winterbanden? Zo nee, waarom niet?

Opdrachtgevers zijn zelf verantwoordelijk voor de inhoud van een bestek voor aanbesteding. Zij kunnen daarin de eis of wens van winterbanden opnemen. Er is daarbij geen onderscheid tussen Noord-Nederland en de rest van het land. Mij is niet bekend welke opdrachtgevers wel, en welke niet winterbanden voorschrijven. Overigens kunnen vervoersbedrijven ook eigener beweging winterbanden gebruiken.

Vraag 5

Deelt u de mening dat zowel de verkeersveiligheid als de veiligheid van de passagiers enorm worden verbeterd als alle professionele vervoerders winterbanden zouden gebruiken in barre winterse tijden?

Inderdaad is het een voordeel voor de verkeersveiligheid en de veiligheid van passagiers als een voertuig in winterse omstandigheden voorzien is van winterbanden: er kan beter gebruik worden gemaakt van de beschikbare wrijving tussen band en wegdek ten behoeve van sturen, remmen en aandrijving. Anderzijds mogen daar geen wonderen van worden verwacht. Als er ijs, ijzel of sneeuw op de weg ligt is de beschikbare wrijving tot maximaal een vijfde of zelfs een tiende van de «normale» schone situatie gereduceerd en de remweg is toch vele malen langer dan normaal. De winterband kan dan dat kleine beetje wrijving optimaal benutten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat winterbanden voor de kleine, professionele personenvervoer verplicht moeten worden gesteld in deze tijd van het jaar, omdat blijkt dat gemeenten in hun contracten met de vervoerders niet om winterbanden vragen?

Nee. Mijn beleid is om winterbanden niet verplicht te stellen, maar de eigen verantwoordelijkheid van weggebruikers en opdrachtgevers van professioneel personenvervoer voorop te stellen en hen sterk aan te raden winterbanden te (laten) gebruiken.

Vraag 1

Kunt u aangeven welke Ruimte om de Stad (RODS) projecten onder de in de motie van Gerven1 genoemde voorwaarden vallen wat betreft afspraken met inwoners en mogelijke dalingen in de huizenprijzen? Hoe gaat u met deze projecten om? Bent u bereid over specifiek deze projecten in overleg te treden met de betrokken steden?

De ombuigingen die in het Regeerakkoord zijn opgenomen, betreffen onder andere Recreatie om de Stad (RodS). Zoals in het Regeerakkoord vermeld staat en eerder per brief (32500 XIII, nr. 66) aan de Kamer is gecommuniceerd, zijn er geen Rijksmiddelen voor RodS meer beschikbaar. Ten aanzien van de uitfinanciering van lopende verplichtingen ben ik in overleg met de provincies en ik verwacht met hen hierover tot overeenstemming te komen. Het beëindigen van de rijksinspanning voor realisatie van de RodS-gebieden wordt nader uitgewerkt in het te sluiten bestuursakkoord Rijk-Provincies. Indien de provincies dit aandragen, zal recreatie ook aan de orde komen in het bestuurlijk overleg over de herijking van de EHS.
Verder zal ik, indien door de provincies gewenst, de Taskforce Multifunctionele Landbouw meegeven te bekijken hoe deze specifieke gebieden beter voor recreatie kunnen worden ontsloten. Deze Taskforce kan overheden en ondernemers faciliteren bij de realisatie van gemeenschappelijke doelen, zoals recreatieve voorzieningen, in het landelijk gebied.

Vraag 2

Kunt u een overzicht geven van de RODS projecten die stilgezet worden in verband met de in de nota van wijziging voorgestelde bezuinigingen, waarbij per geval wordt aangegeven wat de oorspronkelijk geraamde investering en de voorziene grondverwerving was, welk aandeel van de oorspronkelijk geraamde investeringen en grondverwerving reeds gerealiseerd zijn en welke van deze projecten reeds participatietrajecten doorlopen hebben of vastgelegd zijn in een bestemmingsplan waarover een inspraakprocedure gevolgd is?

Sinds de invoering van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) in 2007 stuurt het Rijk niet meer op individuele projecten. De gegevens die u van mij vraagt zijn allen op projectniveau en heb ik dan ook niet beschikbaar. Voor informatie over de individuele projecten kunt u zich wenden tot de betreffende provincies.

Vraag 3

Kunt u aangeven bij hoeveel RODS projecten er wel al grondaankopen hebben plaatsgevonden, maar er geen sprake is geweest van wijzigingen in bestemmingsplannen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Ondervinden de lagere overheden die bij RODS projecten betrokken zijn financiële consequenties als gevolg van de bezuiniging op de middelen in 2011? Zo ja, hoe? Zo ja, kunt u aangeven om welke bedragen het gaat?

Conform het regeerakkoord zijn met de Nota van Wijzigingen de budgetten voor het verwerving, inrichting en beheer van RodS van de Rijksbegroting geschrapt. Voor 2011 betreft dit een bedrag van € 40 mln. Ten aanzien van de uitfinanciering van lopende verplichtingen met betrekking tot verwerving en inrichting ben ik in overleg met de provincies.

Vraag 5

Bent u bereid de Kamer te informeren over de gevolgen van de bezuinigingen op de RODS projecten op de effectindicatoren gerelateerd aan beleidsartikel 2 van de begroting van Infrastructuur en Milieu 20112, die gericht zijn op het realiseren van recreatievoorzieningen rondom de steden (de mogelijkheden om te wandelen en fietsen binnen 5 kilometer van de woning en de beschikbaarheid van openbaar groen binnen 500 meter van nieuwbouwwoningen)?

In het kader van de actualisatie en decentralisatie van het ruimtelijk beleid zal worden beoordeeld over welke rijksdoelen in het beleidsartikel 2 van de rijksbegroting wordt gerapporteerd.
Aan de rapportage ligt de informatie van het Planbureau voor de Leefomgeving ten grondslag ten aanzien van de ruimtelijk relevante ontwikkelingen, zoals de recreatievoorzieningen om de steden. Deze informatie zal de Kamer worden toegestuurd.

Vraag 1

Kent u de artikelen «School drugsvrij»1, «Opstelten: drugskind aanpakken»2 en «Schandpaal afgewezen»3?4

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat uw voorstel een vorm van «naming-and-shaming» is? Zo nee, hoe zou u het dan willen noemen? Zo ja, deelt u de mening dat «naming and shaming» een statusverhogend en daarmee contraproductief effect zou kunnen hebben? Zo nee, waarom niet?

Wat ik duidelijk heb willen maken is dat een cultuur op scholen waarin drugsgebruik door leerlingen wordt genegeerd of toegedekt een averechts effect heeft. Zoals de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap tijdens het vragenuur op 30 november 2010 in uw Kamer heeft betoogd is het belangrijk dat scholen bij geconstateerd drugsgebruik de betrokken ouders inlichten. Bij de constatering van drugshandel moet dit gemeld worden aan de politie. Schoolbesturen zullen daar opnieuw nadrukkelijk op gewezen worden. Scholen kunnen en moeten in dergelijke gevallen ook zelf maatregelen nemen, en de problemen met het gebruik van of de handel in drugs met leerlingen aanpassen. Op welke manier een school dat doet en of het daarbij behulpzaam is om leerlingen die drugs hebben gebruikt of verhandeld binnen de school bekend te maken, hangt af van de situatie op de betreffende school en moet dan ook aan de scholen zelf worden overgelaten. Daarbij dient het risico op contraproductieve effecten, zoals het afschrikken van zorgmijdende leerlingen met problematisch gebruik of een mogelijk statusverhogend effect, te worden afgewogen tegen de nuttige effecten van het op gang brengen van gesprekken tussen leerlingen, ouders en school waarin problemen concreet worden benoemd.

Vraag 3

Heeft u uw voornemens voorgelegd aan het College bescherming persoonsgegeven? Zo ja, wat was zijn opvatting ten aanzien van uw voornemens? Zo nee, gaat u dit alsnog doen?

De wijze waarop scholen het gesprek met hun leerlingen over drugs voeren is niet iets dat van Rijkswege in beleid of wetgeving geregeld wordt, maar is aan de scholen zelf. Het spreekt voor zich dat zij daarbij in lijn met de privacywetgeving dienen te handelen. Ik zie geen reden om hierover iets ter advisering voor te leggen aan het College bescherming persoonsgegevens.

Vraag 4

Deelt u de mening van de VO-raad dat het een brug te ver gaat om leerlingen met naam en toenaam bekend te maken en dat het niet aan de school is om een leerling publiekelijk aan de schandpaal te nagelen, omdat dat niet past bij de opvoedkundige taak van de school? Zo ja, waarom hebt u dan toch het idee opgevat om de namen van leerlingen die drugs gebruiken bekend te maken bij ouders, leraren en medescholieren? Zo nee, op welke punten bent u het dan oneens met de VO-raad en waarom?

Mij is geen formeel standpunt van de VO-raad hierover bekend. Zoals vermeld in het antwoord op vraag 2 moet de afweging of het behulpzaam is om leerlingen die drugs verhandelen of gebruiken binnen de school bekend te maken door de scholen zelf gemaakt worden. Het zou niet goed zijn aan scholen voor te schrijven dat zij dit altijd moeten doen, noch om voor te schijven dat ze dit nooit moeten doen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat jongeren, ook daar waar het om bescherming van de persoonlijke levenssfeer betreft, kwetsbaarder zijn dan volwassenen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, deelt u de mening dat het geen pas geeft dat de wetgever die borg moet staan voor die persoonlijke levenssfeer, daar inbreuk op maakt?

Ik deel deze mening, en de wetgever staat ook borg voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van jongeren.

Vraag 6

Bent u bekend met de rapporten die uitwijzen dat alcohol een nog grotere invloed op de schoolgaande jeugd kan hebben dan drugs? Zo ja, welke aanvullende maatregelen bent u voornemens hiertegen maatregelen te gaan treffen en welke?

De recent verschenen HBSC studie5 bevestigt het beeld dat de schoolgaande jeugd veel meer alcohol dan cannabis gebruikt. Bovendien komt binnen de groep reguliere gebruikers van alcohol het bingedrinken (het drinken van vijf of meer alcoholische drankjes bij één gelegenheid) veel vaker voor dan zwaar gebruik van cannabis binnen de groep reguliere cannabisgebruikers. De kwantitatieve gezondheidsschade veroorzaakt door alcohol is als gevolg daarvan groter dan de gezondheidsschade ten gevolge van cannabis. Preventieve maatregelen als het schoolprogramma De Gezonde School en Genotmiddelen en het Partnerschap Vroegsignalering Alcohol besteden daarom reeds veel aandacht aan het gebruik van alcohol door scholieren. Zie ook het antwoord op vraag 11.

Vraag 7

Bent u voornemens ook minderjarigen onder de 16 jaar die alcohol gebruiken met naam en toenaam bekend te laten maken? Zo nee, wat is het verschil in deze met het gebruik van drugs?

Ik heb mijn uitspraken gedaan in het kader van drugsgebruik op scholen, omdat ik meen dat dit op het moment extra aandacht behoeft. Het uitgangspunt dat wangedrag door leerlingen op school niet alleen moet worden gemeld aan ouders en politie, maar dat leerlingen hier ook door de school op worden aangesproken, heeft bredere geldigheid. Met de in mijn antwoord op vraag 2 gemaakte kanttekening geldt dat ook voor het publiekelijk aanspreken van leerlingen.

Vraag 8

Zijn er nog meer illegale activiteiten die jongeren ondernemen waarbij u de naam en toenaam van de betrokken jongere bekend wilt maken? Zo, welke activiteiten betreffen dit?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Bent u bekend met het feit dat belangrijkste reden voor schooluitval het gebruik van genotsmiddelen is? Zo ja, waarom zit er dan in het merendeel van de zorgadviesteams op scholen geen preventiemedewerker en medewerker verslavingszorg genotsmiddelen?

Uit een recent rapport van het ROA6 blijkt dat voor 1,5% van de voortijdig schoolverlaters een verslavingsprobleem de belangrijkste reden was om te stoppen met de opleiding. Van de voortijdig schoolverlaters gaf 5% aan dat een verslavingsprobleem één van de redenen was om te stoppen. Het gebruik van genotmiddelen is daarmee niet de belangrijkste reden voor schooluitval.
Uit ander onderzoek7 blijkt alcohol- en cannabisgebruik wel nadrukkelijk samen te hangen met spijbelen, een geringe schoolmotivatie en verminderde schoolprestaties. De causaliteit van deze verbanden is lastig vast te stellen.
Problematisch middelengebruik door schoolgaande jeugd is vooral op het MBO een probleem. Op het MBO zit daarom in 71% van de Zorg- en Adviesteams (ZAT’s) een medewerker van de verslavingszorg8. Voor het VO is structurele deelname van de verslavingszorg in het ZAT niet per se noodzakelijk. Volstaan kan worden met een goede samenwerking, zodat de verslavingszorg snel kan worden ingeschakeld bij problemen. Dit is geborgd doordat in bijna alle ZAT’s in het VO (96%) een preventiemedewerker van de jeugdgezondheidszorg deelneemt.

Vraag 10

Deelt u de zorgen van de ouders over drugsgebruik door jongeren op scholen? Zo ja, hoe gaat u ervoor zorgen dat ouders worden geholpen bij het weerbaar maken van hun kinderen tegen de verleidingen van genotsmiddelen zoals drugs? Zo nee, waarom niet?

Ja. Ouders worden preventief ondersteund via het schoolprogramma de Gezonde School en Genotmiddelen. Zij krijgen informatie hoe ze bij de opvoeding aandacht kunnen besteden aan roken, alcohol en drugs en leren dit ook toe te passen. Ook kunnen ouders met vragen over het opvoeden en opgroeien van hun kinderen terecht bij de Centra voor Jeugd en Gezin. Dit jaar nog zal iedere gemeente hiervoor een laagdrempelig en toegankelijk front office hebben.

Vraag 11

Welke ambitie heeft u om dit probleem zo snel en effectief mogelijk tegen te gaan?

Voor de beantwoording van deze vraag wil ik verwijzen naar de landelijke nota gezondheidsbeleid. Deze zal in het voorjaar van 2011 aan uw Kamer worden gestuurd.

Vraag 1

Kent u het bericht «jihadwebsite in de lucht gehouden door Nederlandse moslimextremisten»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat Nederlandse moslimextremisten de website niet alleen vullen met Engelse – en Nederlandse haatteksten maar hiervoor ook de computerservers in Amsterdam gebruiken?

Vraag 3

Is het waar dat de Nederlandse moslimextremisten achter Al Ansar eerder de drijvende krachten waren achter de verdwenen Nederlandse extremistische website Thabaat?

Vraag 4

Is het waar dat de Nederlandse moslimextremisten achter Al Ansar vroeger nauwe banden hadden met de Hofstadgroep?

Vraag 5

Is het waar dat de website niet alleen wordt gefaciliteerd door Nederlanders maar ook wordt gefinancierd vanuit Nederland?

Vraag 6

Is het waar dat inlichtingendiensten in teksten van de drie laatste uitgaven van het jihadmagazine «Inspire» aanwijzingen zien dat Nederlanders medeverantwoordelijk zijn voor de samenstelling van «Inspire»?

Ik beschik niet over aanwijzingen dat Nederlanders medeverantwoordelijk zouden zijn voor de samenstelling van «Inspire».

Vraag 7

Is het waar dat op de jihadwebsite reclame wordt gemaakt voor een nieuwe Nederlandse jihadwebsite «discoverjihaad.wordpress.com» alwaar de gewapende strijd wordt verheerlijkt?

Vraag 8

Is het waar dat er op 1 december jl. een bericht is verschenen waarin Westerse moslims worden opgeroepen zich te wapenen met kalashnikovs, handgranaten en dragunovs, en met (ondermeer) de tekst: «De nieuwe generatie van jihaad is dorstig, wij willen bloed drinken. De beste verdediging is om de eerste te zijn die aanvalt»?

Vraag 9

Deelt u de mening dat dit, indien de berichtgeving waar is, volstrekt onacceptabel is?

Zowel de website Ansar Al Mujahideen als de website discoverjihaad.wordpress.com zijn korte tijd actief geweest. Dat is thans niet meer het geval.

Vraag 10

Bent u bereid per direct actie te ondernemen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te nemen? Wanneer? Bent u bereid de Kamer hierover tot in detail te informeren (al dan niet op vertrouwelijke basis)?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 1

Is het nog immer de inzet van de regering, zoals de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de Kamer schreef, dat het mogelijk moet blijven dat zelfstandigen zonder personeel (zzp-ers) ingezet kunnen worden mede gezien het (arbeidsmarkttechnische) belang om iedereen die in de zorg wil werken, daartoe ook in de gelegenheid te stellen?1

Ja.

Vraag 2

Tot welke concrete acties heeft deze inzet geleid en tot welke resultaten?

Op 16 augustus 2010 zond de minister van VWS uw Kamer een toelichting op de activiteiten die nodig zijn om de mogelijkheid tot contractering van zelfstandig zorgverleners door de zorgkantoren/concessiehouders uitvoering AWBZ in te voeren (TK 2009–2010, 30 597, nr. 155). Deze activiteiten worden nu uitgevoerd.
Fiscaal kunnen er geen uitzonderingsposities gemaakt worden, omdat die dan direct op alle arbeidsrelaties van invloed zijn.

Vraag 3

Ben u nagegaan wat de gevolgen zijn voor de uitvoeringslast van contractering van enkele duizenden zelfstandigen door zorgkantoren en voor de uitvoering van kwaliteitstoezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)?2 Kunt u nu aan de Kamer rapporteren over uw toezegging dat zelfstandige contractering per 2012 mogelijk zou worden?3 Zo nee, waarom niet?

Dit zijn activiteiten als omschreven in de brief van 16 augustus 2010 (TK 2009–2010, 30 597, nr. 155), die op dit moment uitgevoerd worden. Hierover wordt gerapporteerd in de memorie van toelichting bij de wijziging van het Besluit zorgaanspraken AWBZ.

Vraag 4

Kunt u, aangezien er nog steeds onduidelijkheid bestaat wanneer Zorg in Natura, die verleend wordt door een zelfstandige, ook werkelijk verleend wordt als zelfstandige, voor onderstaande casussen aangeven wanneer sprake is van een dienstverband en wanneer van een ZZP-status? Kunt u dat met redenen omkleden? Kunt u voor elk van deze voorbeelden tevens aangeven of er een sprake is van een hiërarchische lijn en een dienstverband en dat met redenen omkleden?

Het is niet aan de politiek om de feiten en omstandigheden van een arbeidsrelatie te beoordelen. De kaders staan in de wet en regelgeving en worden door de jurisprudentie nader ingevuld.

Vraag 5

Kunt u een reactie geven op de volgende casussen:

Bij brief van 16 augustus 2010 (TK 2009–2010, 30 597, nr. 155) is uw Kamer door de minister van VWS geïnformeerd dat voor AWBZ-contractering van individuele zorgverleners een wijziging van het Besluit zorgaanspraken AWBZ nodig is. Daarbij bent u ook geïnformeerd over de stappen die hiertoe en ten behoeve van de implementatie van deze wijziging in de regelgeving worden gezet. Overleg met het veld is hier onderdeel van. Het streven is erop gericht de zelfstandige contractering op zijn vroegst per 1 januari 2012 te effectueren. Ik ga er derhalve niet van uit dat dit voor 1 februari 2011 afgerond is.

Vraag 6

Kunt u zo spoedig mogelijk in overleg treden met het veld om te bepalen op welke wijze u uitvoering wenst te geven aan de belofte om zelfstandige contractering mogelijk te maken? Kunt u de Kamer voor 1 februari 2011 op de hoogte stellen op welke wijze dat mogelijk is gemaakt?

Vraag 1

Bent u bekend met het fenomeen «device fingerprinting»?1

Ik ben bekend met de fenomenen «device fingerprinting» en «behavioural advertising». Internetten kan tot gevolg hebben dat bedrijven dit internetgebruik waarnemen, gegevens verzamelen, daar conclusies aan verbinden en vervolgens gebruik maken van die informatie. Zo lang bedrijven hierbij handelen in overeenstemming met de wet, acht ik dit niet onwenselijk. Ik verwijs verder naar het antwoord op vraag 3.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van de extreme wens van internetbedrijven om het internetgedrag van internetgebruikers te bestuderen, ondermeer door ook de karakteristieken van de door hen gebruikte apparatuur te analyseren teneinde gericht advertenties op hen los te kunnen laten?2 Acht u dit wenselijk?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is de Nederlandse burger wettelijk gezien voldoende beschermd tegen dit soort praktijken? Wordt er door het Goverment Computer Emergency Respons Team (GOVCERT) van de Nederlandse overheid en het College Bescherming Persoonsgegevens onderzoek gedaan naar dit soort praktijken en de gevolgen ervan voor de privacy? Zo nee, bent u bereid dit te initiëren?

Ik ben van mening dat de Nederlandse burger wettelijk gezien voldoende beschermd is tegen bedrijven die gericht adverteren tijdens internetgebruik. Daarbij is het volgende van belang.
Bij device fingerprinting is sprake van het waarnemen en verzamelen van gegevens van de hardware en software van het soort apparatuur, zoals een computer of mobiele telefoon, waarmee gebruik wordt gemaakt van internet. Een bedrijf kan de door middel van device fingerprinting verzamelde gegevens gebruiken om op het moment dat het betreffende apparaat verbonden is met internet en bepaalde websites bezoekt, gerichte advertenties op het scherm te laten verschijnen.
Als hierbij sprake is van het verwerken van persoonsgegevens, is de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) in beginsel van toepassing en heeft de Nederlandse burger de rechten die uit deze wet voortvloeien. In artikel 4, tweede lid, Wbp is vastgelegd dat deze wet ook van toepassing is op partijen die geen vestiging hebben in de Europese Unie, voor zover zij gebruik maken van infrastructuur die zich in Nederland bevindt, tenzij die infrastructuur slechts worden gebruikt voor de doorvoer van persoonsgegevens. Voor relevante ontwikkelingen in Europees verband verwijs ik naar de brief aan uw Kamer van de Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken van 21 december 2010 (Kamerstukken II, 2010–2011, 22 112, nr. 1116).
Aangezien device fingerprinting geengevolgen heeft voor de veiligheid van het internetgebruik of de internetgebruiker, bestaat er voor GOVCERT.NL vanuit zijn taakopdracht geen aanleiding onderzoek te verrichten naar dit verschijnsel.
Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) is een onafhankelijke toezichthouder en doet in beginsel geen uitspraken over lopende of toekomstige onderzoeken. Wel heeft het CBP mij meegedeeld dat het onderwerp «profiling» (het maken van profielen) hoog op zijn agenda staat.

Vraag 4

Kan de Nederlandse burger ergens terecht met klachten wanneer dit soort praktijken vanuit het buitenland in Nederland worden verricht? Zijn of worden hier internationale afspraken over gemaakt c.q. beperkingen aan gesteld?

Ja, als sprake is van gegevensverwerking en de verantwoordelijke voor de gegevensverwerking in Nederland gevestigd is, kan een betrokkene zich wenden tot het CBP. Als de verantwoordelijke in een andere lidstaat van de Europese Unie is gevestigd, is de wetgeving van die andere lidstaat van toepassing. De betrokkene kan zich tot het CBP wenden met het verzoek om zijn klacht door te geleiden naar de relevante toezichthouder in de andere lidstaat.
Op dit moment bestaan op internationaal vlak richtsnoeren van de samenwerkende Europese toezichthouders op privacywetgeving. Deze toezichthouders hebben een opinie over behavioural advertising vastgesteld op 22 juni 2010 (Opinie 2/2010 van de Artikel 29-Werkgroep, www.ec.europa.eu). Deze gaat over de toepasselijkheid van de EU privacyrichtlijn (95/46/EG) en de wijze waarop de toezichthouders deze zullen toepassen. Verder heeft de verantwoordelijke Eurocommissaris aangegeven bij de herziening van de EU privacyrichtlijn aandacht te willen besteden aan profiling en behavioural advertising.

Vraag 5

Denkt u na over online «do not track me» (i.e. volg mij niet) voorzieningen, gelijk aan de «ik wil niet gebeld worden» initiatieven, in het kader van direct marketing campagnes of webtoepassingen die veel verder gaan dan het gebruik van cookies? Bent u bereid de Kamer hierover te informeren?

Nee, gezien mijn toelichting op het fenomeen device fingerprinting in het antwoord op vraag 3 en gezien het feit dat het hierbij gaat om een activiteit die alle landsgrenzen overschrijdt, acht ik een met het «ik wil niet gebeld worden»-initiatief vergelijkbaar register van «opt out»-verklaringen onwerkbaar.

Vraag 6

Vindt u dat bedrijven die het gedrag van internetgebruikers monitoren en hun apparatuur fingerprinten, die gebruikers daarvan op de hoogte dienen te brengen? Zo ja, hoe gaat u dit regelen? Zo nee, waarom niet?

Als sprake is van het verwerken van persoonsgegevens en de Wbp van toepassing is, geldt dat in die wet is geregeld dat de betrokkene (vooraf) geïnformeerd dient te worden over (het doel van) de gegevensverwerking (artikel 33 en 34). Ik verwijs verder naar het antwoord op vraag 4 en de eerdergenoemde brief van de Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken.

Vraag 7

Bent u bereid een analyse te maken van de risico’s en kansen van deze technologie, en deze aan de Kamer te doen toekomen?

Nee, gezien de voorgaande antwoorden zie ik daar geen aanleiding toe.

Vraag 1

Wat is uw mening over de weigering van luchtvaartmaatschappijen om geld uit te keren aan gedupeerde vliegtuigpassagiers in geval de Inspectie Verkeer en Waterstaat daar wel na een besluit toe oproept?1 Bent u bereid deze luchtvaartmaatschappijen hiertoe te dwingen door hen te beboeten? Zo ja, wanneer gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

De besluiten van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (hierna: de inspectie) zijn bestuursrechtelijke besluiten. Deze staan open voor bezwaar en beroep. Als passagiers of luchtvaartmaatschappijen het niet eens zijn met een besluit van de inspectie, dan kunnen zij daartegen bezwaar indienen en in beroep gaan bij de bestuursrechter.
Het is geen goede zaak als luchtvaartmaatschappijen de besluiten van de inspectie niet naleven. Uiteraard dwingt de inspectie de naleving van de Verordening af door middel van handhaving. Hiertoe beschikt de inspectie over instrumenten zoals het geven van een waarschuwing, het voeren van een gesprek en het opleggen van sancties. In de praktijk leidt de inzet van handhavingsmiddelen doorgaans alsnog tot naleving van het besluit van de inspectie.
De huidige problemen komen vooral voort uit het Sturgeon-arrest van het Europese Hof van Justitie. Hierin wordt gesteld dat passagiers recht hebben op financiële compensatie in geval van een vertraging bij aankomst van 3 of meer uren. Wat betreft het verlenen van deze compensatie aan passagiers, heeft de inspectie vastgesteld dat er sprake is van een principiële weigering van luchtvaartmaatschappijen om hieraan te voldoen. Dit heeft dan ook geleid tot een hausse aan klachten bij de inspectie vanaf mei 2010. De inspectie heeft naar aanleiding hiervan de nodige handhavingsstappen gezet en de luchtvaartmaatschappijen gemaand om het Sturgeon-arrest te volgen. De in Nederland gevestigde EU-luchtvaartmaatschappijen zijn daarbij uitgenodigd voor een bestuurlijk gesprek om toe te lichten hoe het Sturgeon arrest wordt toegepast en of de passagiers alsnog krijgen waar zij recht op hebben. Bij verdere principiële weigering is het aankondigen cq opleggen van een last onder dwangsom de volgende stap in de handhaving.

Vraag 2

Is de Inspectie voldoende in staat om alle ingediende claims goed te beoordelen? Op welke manier kan de Inspectie nagaan of er inderdaad sprake was van overmacht in geval een luchtvaartmaatschappij zich daarop beroept?

De inspectie is voldoende in staat om ingediende claims goed te beoordelen.
Luchtvaartmaatschappijen moeten met feiten en omstandigheden aantonen dat ze terecht een beroep doen op overmacht. Relevante informatie betreft bijvoorbeeld weerrapporten en onderhoudsinformatie. Specialisten van de inspectie met operationele en technische kennis kunnen deze informatie beoordelen. Bij de beoordeling wordt ook relevante jurisprudentie betrokken.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel vluchten vanaf de Nederlandse luchthavens een dermate grote vertraging hebben dat de luchtvaartpassagiers recht hebben op compensatie? Kunt u het aantal geannuleerde vluchten noemen en het aantal reizigers dat hierdoor ongeveer gedupeerd is? Kunt u ook aangeven hoeveel reizigers daadwerkelijk hun rechten hebben geclaimd en hoeveel ook hun compensatie hebben ontvangen? Zo nee, bent u bereid dit in kaart te gaan brengen om zodoende de luchtvaartpassagiers beter te kunnen bedienen?

De inspectie houdt geen gegevens bij over vertraagde en geannuleerde vluchten. De enige informatie die daarover beschikbaar is, komt uit bij de inspectie ingediende klachten. Het overgrote deel van de klachten die de inspectie op dit moment in behandeling heeft (ruim 8 000), betreft verzoeken om compensatie vanwege vertraging.
Hoeveel reizigers daadwerkelijk hun compensatie hebben ontvangen, kan niet worden aangegeven. Uitkering van compensatie gebeurt rechtstreeks door de luchtvaartmaatschappijen aan hun passagiers.
Er is ook geen noodzaak om deze gegevens in kaart te brengen. De inspectie beschikt over alle gegevens en deskundigheid die nodig zijn om klachten te beoordelen.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het functioneren van de Geschillencommissie Luchtvaart? Klopt het dat 80% van de aanvragen niet ontvankelijk is verklaard of afgewezen omdat deze buiten het toepassingsbereik van de verordening viel? Wat is uw oordeel hierover?

Voor de evaluatie van de Geschillencommissie Luchtvaart verwijs ik u naar mijn brief van 23 december 2010.
Het percentage van 80% weerspiegelt slechts een deel van de werkelijkheid. Zo houdt het percentage geen rekening met het aantal zaken dat na het aanhangig maken reeds tijdens de procedure alsnog wordt geschikt tussen luchtvaartmaatschappij en consument.
Het is aannemelijk dat het bij dergelijke schikkingen ook om gegronde klachten gaat.
De stand van zaken per 13 december 2010 is dat er in totaal 103 zaken via de commissie tot een definitieve oplossing zijn gebracht.
10 geheel of deels gegrond= 9,7%
69 schikkingen= 66,9%
14 ongegrond= 13,6%
10 niet-ontvankelijk= 9,7%

Vraag 5

Is het waar dat de Geschillencommissie Luchtvaart nog steeds klachten niet ontvankelijk kan verklaren indien deze na meer dan vier weken bij de luchtvaartmaatschappij worden ingediend, terwijl de Europese Verordening voor een veel langere periode rechten toekent aan de reiziger?2 Bent u bereid u ervoor in te spannen om deze termijn voor het indienen van een klacht bij de Geschillencommissie te verlengen? Zo ja, wat gaat u doen? Zo nee, waarom niet?

Op basis van het Reglement van de Geschillencommissie Luchtvaart dient de passagier zijn klacht binnen 4 weken na het ontstaan ervan schriftelijk in te dienen bij de luchtvaartmaatschappij. Ik kan de Geschillencommissie Luchtvaart niet de opdracht geven om haar Reglement aan te passen. De arbitragecommissie is immers een zelfreguleringsinitiatief dat door belangenorganisaties van passagiers en luchtvaartmaatschappijen is opgezet en zij is onafhankelijk. De Consumentenbond zou de termijn graag willen verlengen, maar BARIN gaat daar niet mee akkoord. Het is aan partijen om daar samen uit te komen.
De Europese Verordening bevat geen termijn voor het indienen van een klacht bij de luchtvaartmaatschappij.
Belangrijk om te weten is dat de termijn van 4 weken door de geschillencommissie niet ambtshalve wordt toegepast. De beoordeling door de geschillencommissie van het gevolg van termijnoverschrijding komt alleen aan de orde als de luchtvaartmaatschappij daar expliciet een beroep op doet.
Dit betekent dat de geschillencommissie in de praktijk terughoudend kan zijn met het honoreren van een beroep op termijnoverschrijding. Bovendien kan zij bij de beoordeling van een beroep op termijnoverschrijding rekening houden met de praktijk. Het ligt in de rede dat de geschillencommissie een dergelijk beroep toetst aan beginselen van redelijkheid en billijkheid. Hiermee wordt voorkomen dat een geschil te snel op schending van een termijnoverschrijding wordt afgedaan en geen inhoudelijke oplossing van het geschil wordt geboden.

Vraag 6

Welke maatregelen heeft u genomen om ook luchtvaartmaatschappijen, die niet in het BARIN vertegenwoordigd zijn, te betrekken bij de Geschillencommissie? Ziet u mogelijkheden hen hiertoe te verleiden danwel te dwingen? Welke maatregelen gaat u nemen om de rechten van de luchtvaartpassagiers te dienen?

Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik u naar mijn brief van 23 december 2010 over de evaluatie van de Geschillencommissie Luchtvaart.

Vraag 7

Op welke manier controleert u of luchtvaartmaatschappijen wel de verplichte en juiste informatie verstrekken aan luchtvaartpassagiers bij vertraagde of geannuleerde vluchten? Bent u bereid maatregelen te nemen om dit actiever te controleren? Zo nee, waarom niet?

De inspectie geeft hoge prioriteit aan het voorkomen dat luchtvaartmaatschappijen passagiers onjuist informeren. Dit punt komt dan ook voortdurend aan de orde in contacten met luchtvaartmaatschappijen.
Zo wijst de inspectie maatschappijen regelmatig zowel mondeling als schriftelijk op hun verplichtingen en gaat bij inspecties op luchthavens na of het foldermateriaal aanwezig is en of de procedures goed zijn.
Naast de reguliere inspecties reageert de inspectie ook op signalen van derden, al dan niet uit ingediende klachten. Indien nodig treedt de inspectie op, te beginnen met een waarschuwing. In het in ontwikkeling zijnde handhavingskader van de inspectie wordt speciaal aandacht besteed aan de informatieplicht.

Vraag 8

Wat is de reactie van de KLM geweest op de waarschuwing die de Inspectie naar aanleiding van opmerkingen van het lid Bashir aan de KLM heeft uitgevaardigd?3 Welke maatregelen gaat u richting KLM ondernemen nu zij nog steeds de onjuiste en misleidende informatie over de passagiersrechten blijken te verstrekken?4 Wat gaat u ondernemen tegen de KLM nu duidelijk is geworden dat zij besluiten van de Inspectie naast zich neerlegt?

De inspectie heeft met de KLM contact gehad over de onjuiste informatie die zij aan de passagiers heeft verstrekt. Volgens KLM betreft het een oude folder, die niet meer verspreid had mogen worden. KLM werkt aan een nieuwe folder. De inspectie heeft de KLM gemaand deze met spoed af te maken. De inspectie ziet er streng op toe dat luchtvaartmaatschappijen, onder andere in hun folders, de juiste informatie aan de passagier verstrekken en zal de maatschappijen hierop blijven aanspreken. Zo hebben KLM en ook Arkefly, door interventie van de inspectie, de tekst op hun websites aangepast op dit punt.

Vraag 9

Welke gevolgen kan het niet naleven van de Europese regels door Nederland hebben? Wat gaat u doen om dit te voorkomen?

Het niet uitvoeren van Europese regelgeving door een Lidstaat kan tot gevolg hebben dat de Europese Commissie een inbreukprocedure start tegen de desbetreffende Lidstaat. In het verleden is het al voorgekomen dat de Europese Commissie op het terrein van consumentenbescherming luchtvaart een inbreukprocedure is gestart tegen Lidstaten.
Hoewel Nederland niet tot deze groep behoorde, zijn de toepassing en uitvoering van de Verordening tot dusverre niet zonder problemen verlopen. Het betreft een ingewikkelde materie, niet in de laatste plaats door de niet altijd eenduidig geïnterpreteerde inhoud van de Verordening. De toepassing heeft zich in de loop der tijd moeten ontwikkelen, mede door voortschrijdend inzicht en rechterlijke interpretatie.
In Nederland is inmiddels een systeem ontwikkeld waarbij aan de hand van wetgeving, jurisprudentie maar ook zelfregulering zo goed mogelijk wordt gestreefd naar het bieden van consumentenbescherming zoals voorzien door de Verordening.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht op Radio West dat er een aantal scholen in de Haagse Schilderswijk, onderdeel van het Johan de Wittcollege, dreigen te worden gesloten, waaronder een school voor havo/vwo?

Ik heb kennis genomen van de berichtgeving. Bij navraag bij de schooldirectie blijkt dat het schoolbestuur (Stichting VO Haaglanden) geen vestigingen van het Johan de Wittcollege in de Schilderswijk sluit, maar slechts binnen die wijk verplaatst in verband met nieuwbouw. Het havo blijft aldaar behouden; alleen het vwo verhuist naar een vestiging elders in Den Haag.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat juist in wijken met veel mensen met weinig kansen onderwijs hét middel is om degenen die dat willen en kunnen kansen te bieden? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de opvatting dat onderwijs een belangrijk middel is om kansen van kinderen te vergroten. In dit specifieke geval blijkt echter dat de meeste ouders van kinderen met een VWO-advies niet kiezen voor het VWO in de binnenstad van Den Haag maar uitwijken naar andere scholen in Den Haag eo. Omdat slechts een zeer klein aantal VWO leerlingen in de binnenstad naar school gaat heeft het schoolbestuur besloten de VWO-afdeling te verplaatsen naar de vestiging aan de Nieuwe Duinweg in Scheveningen.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat juist het onderwijs hierbij een centrale rol speelt, gezien ook de pogingen om in andere krachtwijken juist een havo/vwo- voorziening te realiseren? Zo nee, waarom niet?

Bij de wijkenaanpak staan de thema’s wonen, werken, leren & opgroeien, integreren en veiligheid centraal. Ik vind dat werk en onderwijs twee belangrijke pijlers zijn om sociale stijging van de bewoners in de aandachtswijken te bevorderen. Door de steden en de scholen wordt hard gewerkt om het onderwijsniveau in de aandachtswijken te verbeteren, bijvoorbeeld door het inzetten van beleid om het aantal vroegtijdig schoolverlaters terug te dringen.

Vraag 4

Wat vindt u van deze voorgenomen sluiting, mede tegen de achtergrond van de geweldige inspanningen die indertijd ook het ministerie van OCW heeft geleverd om deze school aan het Helena van Doeverenplantsoen tot stand te brengen?

Het al dan niet sluiten van (neven)vestigingen zijn beslissingen die primair door het schoolbestuur worden genomen, het schoolbestuur is hiertoe gerechtigd. De inhoudelijke motieven voor zo’n beslissing laat ik daarom over aan het schoolbestuur in overleg met de medezeggenschapsraad van de nevenvestiging/school.
Op grond van de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) heeft de medezeggenschapsraad adviesrecht bij beslissingen ten aanzien van het beëindigen van een (neven)vestiging. De ouder/leerling-geleding en de personeelsgeleding hebben bovendien instemmingsrecht op de gevolgen van een dergelijk besluit voor hen. Deze wet voorziet tevens in een regeling voor eventuele geschillen in deze.

Vraag 5

Bent u bereid een ambtsbericht te vragen aan het gemeentebestuur van Den Haag over deze voorgenomen sluiting en hierin ook aandacht te doen besteden aan alle kosten en opbrengsten? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid samen met de gemeenten en het schoolbestuur te doen onderzoeken of en hoe deze havo/vwo- voorziening in stand kan blijven, bijvoorbeeld door integratie met het vavo?1 Zo nee, waarom niet?

Nee, zie vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat basale gegevens van alle klanten van de ING-bank via internet te achterhalen zijn?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat De Nederlandsche Bank( DNB) betaling per machtiging via internet toestaat en dat daarmee de deur openstaat voor zeer eenvoudige fraude? Zo ja, op welke wet- en regelgeving baseert DNB dit besluit? Bent u bereid DNB te vragen het betalen via machtiging zonder handtekening onmogelijk te maken?

Volgens de bestaande regelgeving is voor een eenmalige incasso een schriftelijke machtiging met handtekening vereist. Is een dergelijke machtiging niet afgegeven, dan is het financiële risico voor de incassant op het moment dat de incasso betwist wordt door de debiteur. De debiteur wordt in dat geval gecompenseerd. Een webwinkelier kan er ook voor kiezen andere betaalmethoden aan te bieden. Er zijn diverse betaalmethoden om een internetaankoop te doen. Variërend van betaling onder rembours en het verzenden van een acceptgiro tot het gebruik maken van een creditcard of betalen via een systeem als iDeal. Het voert te ver om op al deze betaalmethoden en de risico’s ervan uitvoerig in te gaan. Bij betaalmethoden die gebruik maken van internet, bestaat in beginsel uiteraard de kans dat derden ongemerkt en ongewild meelezen met gegevens die gepersonaliseerd zijn en geheim moeten blijven. Dit zijn niet meer of andere risico’s dan de risico’s die verbonden zijn aan regulier internetverkeer. Een betalingssysteem als iDeal is hier zoveel mogelijk tegen beveiligd doordat een beveiligde lijn wordt gebruikt waarmee direct contact gemaakt wordt met de eigen internetbankieromgeving. Ook het gebruik van creditcards is tegenwoordig beter beveiligd, bij het doen van transacties. Bovendien geniet de debiteur bij het gebruik van een creditcard ook een zekere bescherming. Een nieuwe betaalmethode die in sommige andere lidstaten gesignaleerd is, is de zogenoemde overlay service. Deze betaalmethode, die in Nederland overigens nog niet of nauwelijks gesignaleerd is, kan wel risico’s met zich meebrengen voor de veiligheid van het betalingsverkeer omdat klanten hun inlogcodes voor internetbankieren aan een derde geven. Dit onderwerp is inmiddels ook op Europees niveau geagendeerd. Mocht het zo zijn dat uiteindelijk regelgeving nodig is om de veiligheid van het betalingsverkeer op een voldoende niveau te kunnen waarborgen, dan zal ik dat niet nalaten. Daar heb ik uw Kamer ook op geattendeerd in mijn brief van 13 juli 2010 waarbij ik de rapportage van het maatschappelijk overleg betalingsverkeer over het jaar 2009 aan u heb aangeboden.

Vraag 3

Kunt u toelichten wat de risico’s zijn van de verschillende andere betalingsopties via internet voor de consument en voor de beheerder van de betrokken leverancier?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de zorg dat de uitgelekte klantgegevens van de ING-bank misbruikt kunnen worden om op grote schaal te frauderen? Kunt u dat toelichten?

Fraude met incasso is een reeds bestaand risico. Mijn verwachting is niet dat de, overigens al jaren bestaande, dienst van ING-bank die inhoudt dat klanten kunnen controleren of bij een betaling een correct rekeningnummer is ingevuld, er nu voor zal gaan zorgen dat er op veel grotere schaal gefraudeerd gaat worden.

Vraag 5

Kunt u garanderen dat de klanten van de ING-bank en beheerders van webshops geen nadelige financiële of materiële gevolgen zullen ondervinden van zo’n mogelijke fraude? Zo nee, welke maatregelen bent u van plan te nemen om te voorkomen dat consumenten en beheerders het slachtoffer worden van dergelijke fraude? Kunt u uw antwoorden toelichten?

Uiteraard kan ik niet garanderen dat er niemand slachtoffer wordt van fraude. Feit is wel, dat als de webwinkelier zich houdt aan de regel dat een schriftelijke volmacht van de debiteur moet zijn verkregen alvorens tot een eenmalige incasso kan worden overgegaan, het risico dat hij met fraude te maken krijgt, een stuk kleiner wordt.

Vraag 6

Kunt u deze vragen met spoed behandelen, met het oog op de urgentie van het probleem?

Bij deze.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht dat het college van de gemeente Sint Oedenrode meer avondwinkels toestaat dan op basis van de Winkeltijdenwet mogelijk is?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van het beleid van deze gemeente om de Winkeltijdenwet niet te handhaven, terwijl de wet per 15 000 inwoners maximaal één avondwinkel toestaat?

De gemeente Sint-Oedenrode heeft besloten om vanaf 1 januari 2011 twee supermarkten toe te staan om op zondag open te gaan op grond van de avondwinkelbepaling, waar op grond van de Winkeltijdenwet slechts de openstelling van één supermarkt geoorloofd is. Ik ben van mening dat gemeenten de Winkeltijdenwet moeten naleven.

Vraag 3

Is u bekend of er meer gemeenten zijn die op een vergelijkbare manier in strijd met deze bepaling in de Winkeltijdenwet handelen?

Mij is niet bekend of er meer gemeenten zijn die een vergelijkbare beslissing hebben genomen.

Vraag 4

Bent u van plan gemeenten die zich door verordening, beleid of handhaving van het beleid niet aan de wet houden hierop aan te spreken en te verplichten zich aan de wet te houden?

Het is aan de gemeenten om te bepalen of openstelling van de winkels op zondag is toegestaan. De gemeenten dienen zich bij deze beoordeling echter wel aan de wet te houden. Het is aan de gemeenteraad het college van burgemeester en wethouders hierop te controleren. Indien belanghebbenden van mening zijn dat een gemeente zich niet aan de wet houdt, kunnen zij bezwaar en beroep indienen. In de gemeente Sint-Oedenrode is inmiddels door een andere ondernemer bezwaar ingediend bij de gemeente tegen de beschikking van de gemeente.

Vraag 5

Welke maatregelen onderneemt u tegen de gemeente Sint Oedenrode, mede om te voorkomen dat meer gemeenten kiezen voor een gedoogbeleid ten aanzien van de (avondwinkelbepaling in de) Winkeltijdenwet?

Indien belanghebbenden van mening zijn dat een gemeente zich niet aan de wet houdt, kunnen zij bezwaar en beroep indienen. In de gemeente Sint-Oedenrode is inmiddels door een andere ondernemer bezwaar ingediend bij de gemeente tegen de beschikking van de gemeente. Op grond van de Algemene wet bestuursrecht is het voordragen van een besluit voor vernietiging niet mogelijk indien er bezwaar of beroep openstaat of aanhangig is gemaakt. Ik heb dan ook geen mogelijkheden om in te grijpen.

Vraag 1

Kent u het persbericht bij het boek «Vrijbuiters uitgebuit, minderjarige jongens in de prostitutie» van L. Repetur/J.Veenstra (Movisie)1 en herinnert u zich de antwoorden op Kamervragen over seksueel misbruik onder Marokkaanse jongeren2 het onderzoek naar de aard en omvang van seksueel misbruik en prostitutie van minderjarige allochtone jongens van Horn e.a.3 en het onderzoek «Verborgen werelden, minderjarige jongens, misbruik en prostitutie»4?

Ja.

Vraag 2

Wanneer worden de vragen die de vaste commissie voor Justitie in september 2009 naar aanleiding van de brief van de minister van Justitie d.d.11 juni 2009 en het daarbij behorende rapport van het Bonger Instituut voor Criminologie van de Universiteit van Amsterdam over «Verborgen werelden; minderjarige jongens, misbruik en prostitutie»5 hebben gesteld, beantwoord? Waarom zijn de vragen meer dan één jaar blijven liggen? Bent u bereid deze vragen uiterlijk vrijdag 10 december 2010 te beantwoorden?

Bij de beantwoording van deze Kamervragen zal ik tevens rekening houden met de destijds door de leden van de vaste commissie voor Justitie gestelde vragen. Omdat ik pas op 10 december 2010 kennis kon nemen van het boek «Vrijbuiters uitgebuit. Minderjarige jongens in de prostitutie» was het niet mogelijk om voor 10 december de gestelde vragen te beantwoorden.
Aan het einde van de beantwoording van deze Kamervragen wordt ingegaan op de vragen van de leden van de vaste commissie voor Justitie, van september 2009.

Vraag 3

Deelt u de conclusie van de auteurs van het boek «Vrijbuiters, uitgebuit, minderjarige jongens in de prostitutie» dat de hulpverlening, de politie en het onderwijs de signalen van minderjarige jongens die seks voor geld hebben, niet herkennen? Zo ja, hoe is dat, gezien de aandacht die er al eerder voor dit probleem was, nog steeds mogelijk en wat gaat u hieraan doen? Zo nee, waarom niet?

Ik deel die conclusie niet. In dit boek van Repetur en Veenstra zijn in totaal drie hulpverleners, een afdelingsmanager en een politiefunctionaris aan het woord geweest.
Ik vind het voorbarig om de conclusies te veralgemeniseren. Wat opvalt in zowel het boek van Repetur en Veenstra als in het WODC-onderzoek, is dat de geïnterviewde jongens veelal niet het idee hebben dat hun problemen samenhangen met prostitutie en daarom niet aan (hun) hulpverleners melden dat ze zich prostitueren. Dat maakt herkenning van jongensprostitutie voor hulpverleners vaak moeilijk.
Het Expertisepunt Jeugdprostitutie van Movisie heeft in de afgelopen jaren trainingen en workshops op het gebied van jeugdprostitutie verzorgd voor onder meer hulpverleners, politiemensen, preventiewerkers, lokale en provinciale overheden en het onderwijs.
De meeste scholen hebben een Zorg- en Adviesteam (ZAT), waarin zij samenwerken met jeugdgezondheidszorg, jeugdzorg, (school)maatschappelijk werk, leerplicht en politie om onderwijsoverstijgende problemen van leerlingen snel en in gezamenlijkheid aan te pakken. Met het wetsvoorstel Zorg in en om de school (ZioS) dat bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) in voorbereiding is, wordt deze samenwerking wettelijk geborgd.

Vraag 4

In hoeverre verhouden de conclusies in het genoemde boek zich tot de conclusies van het genoemde WODC onderzoek uit 2009 over de aard en de ernst van de problematiek? In hoeverre zijn de bevindingen tegenstrijdig?

De conclusies in het boek zijn gebaseerd op een beperkt aantal interviews met jongens, klanten en hulpverleners en een quickscan, uitgevoerd op één van de grootste websites op dit gebied (boys4u.nl). Van de 131 bruikbare reacties (uit een aangeschreven groep van 1800) bleek ongeveer een kwart van de jongens voor het 18de jaar een eerste ervaring met betaalde seks te hebben gehad.
Het WODC-onderzoek bevat een omvangrijke literatuurstudie naar misbruik van minderjarigen, een analyse van de landelijke politieregistraties met betrekking tot misbruik van minderjarige jongens en een uitgebreid veldonderzoek.
De conclusies uit beide onderzoeken, hoewel qua opzet en omvang zeer uiteenlopend, wijzen in dezelfde richting (zie verder het antwoord op vraag 6.

Vraag 5

Kunt u, ook in het licht van de eerdere conclusie van het genoemde WODC-onderzoek uit 2009 dat «er geen betrouwbare cijfers te geven [zijn] van het aantal jongens dat tegen vergoeding seks heeft met mannen, zelfs geen onderbouwde (ruwe) schattingen»6, wel een indicatie geven van de omvang van deze problematiek? Zo ja, wat is die omvang? Zo nee, waarom niet? Wat gaat u doen om de omvang eindelijk in kaart brengen en wellicht meer actie te ondernemen om deze problematiek aan te pakken?

Op basis van dossieranalyse en bewerking van registratiegegevens van de politieregio’s komt men in het WODC-onderzoek tot een landelijke schatting van circa 680 geregistreerde zaken van seksueel misbruik van minderjarige jongens per jaar (dus niet enkel jongensprostitutie).
Het onderzoek van Horn e.a., gebaseerd op tellingen uit een onderzoek dat in 1994 is gedaan, spreekt over 3000 jongens (waarvan niet bekend is welk deel minderjarig is) die zich bezighouden met prostitutieactiviteiten.
Zowel uit het WODC-onderzoek als uit het boek van Repetur en Veenstra lijkt het aandeel minderjarigen onder de jongensprostitués relatief klein te zijn. De jongens doen zich vaak jonger voor dan hun kalenderleeftijd. Omdat deze jongens er meestal niet voor uitkomen dat zij betaalde seks hebben, is het moeilijk om een indicatie van de omvang te krijgen.
Om meer zicht te krijgen op de omvang van jeugdprostitutie heb ik ook voor 2011 ruimte op mijn begroting gemaakt voor de ontwikkeling van een registratiesysteem. Bovendien zijn jeugd- en jongensprostitutie betrokken bij de aanpak van mensenhandel.
Het ministerie van VWS richt zich op het voorkómen van problematiek met betrekking tot seksuele gezondheid. Het ingezette meerjarige programma «Seksuele Gezondheid van de Jeugd» van ZonMw, is gericht op bevordering van de seksuele gezondheid van jongeren en de campagne «Maak seks lekker duidelijk» is gelanceerd om de weerbaarheid van jongeren te vergroten. In samenwerking met het ministerie van OCW is extra geld vrijgekomen voor de seksuele vorming van jongens en voor mediawijsheid.
Door het hele land worden gratis en anoniem seksualiteitsspreekuren voor jongeren georganiseerd, met aandacht voor seksuele weerbaarheid en seksuele dwang. Op de SOA-poli’s is bovendien de aandacht voor prostitutie geborgd (Kamerstukken II, 2008/09, 30 420, nr. 135). Voor een volledig overzicht van het VWS-beleid op het gebied van seksuele gezondheid verwijs ik u naar de beleidsbrief seksuele gezondheid van de toenmalige staatssecretaris van VWS. (Kamerstukken II, 2009/10, 32 239, nr. 8.

Vraag 6

Onderscheidt het misbruiken van minderjarige jongens, die zich in Nederland prostitueren, zich in strafrechtelijke zin van misbruik in het kader van kindersekstoerisme? Zo ja, waaruit bestaat dat onderscheid dan? Zo nee, deelt u de mening dat ook de aanpak van kinderprostitutie in Nederland uw volle aandacht nodig heeft?

Nee. Tegen de klant van een minderjarige (jongens)prostituee kan strafrechtelijk worden opgetreden op grond van artikel 248b respectievelijk de artikelen 244 en 245 van het Wetboek van Strafrecht (Sr). Op grond van deze bepalingen is strafvervolging mogelijk zowel wanneer het feit in Nederland wordt gepleegd als – ingevolge de extraterritoriale rechtsmacht die uit de artikelen 5 en 5a Sr voortvloeit – wanneer het feit door een Nederlander of een ingezetene buiten Nederland wordt gepleegd.
Prostitutie door minderjarigen in Nederland verdient een krachtige aanpak. Naast de mogelijkheden die het Wetboek van Strafrecht daartoe biedt, zullen ook de maatregelen die zijn opgenomen in het wetsvoorstel regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche (32 211) – dat thans bij uw Kamer aanhangig is – daaraan bijdragen.

Vraag 7

Deelt u de mening dat er weliswaar veel onderzoek is gedaan naar de problematiek van prostitutie door minderjarige jongens, maar dat dit desalniettemin nauwelijks heeft geleid tot het aanpakken van deze problematiek? Zo ja, waarom is dat en wat gaat u hieraan doen? Zo nee, waarom niet?

Er is gericht onderzoek gedaan naar de aard en omvang van minderjarige jongensprostitutie. Gelet op de (zeer) beperkte uitkomsten kan hiervoor (nog) geen specifieke aanpak worden ontwikkeld. De aanpak van jongensprostitutie is opgenomen in de aanpak van prostitutie door minderjarigen. Voor de ingezette acties verwijs ik naar de antwoorden op de vragen 3, 5 en 6.
Wanneer er zorg is over een minderjarige jongen die zich mogelijk prostitueert, bestaat natuurlijk altijd de mogelijkheid om een beroep te doen op Bureau jeugdzorg (BJZ) of een melding te doen bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Ook is het mogelijk dat BJZ of AMK de Raad voor de Kinderbescherming inschakelt, zodat kinderbeschermingsmaatregelen kunnen worden ingezet om deze jongens te helpen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van VaraOmbudsman waaruit blijkt dat illegale leerlingen nog altijd problemen kunnen ondervinden bij het vinden van een stageplaats en daardoor worden belemmerd bij de voltooiing van hun opleiding?1

Ja, deze uitzending is bekend.

Vraag 2

Bent u voornemens de toezegging van uw ambtsvoorganger uit te voeren dat geregeld zal worden dat niet langer een tewerkstellingsvergunning vereist is voor het volgen van een stage gedurende regulier vervolgonderwijs? Zo ja, wanneer gaat die wetswijziging van kracht? Zo nee, waarom niet?

Illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen mogen niet op de Nederlandse arbeidsmarkt werkzaam zijn. Daarom acht het kabinet het niet noodzakelijk dat deze vreemdelingen stage lopen en de opleiding afronden met een diploma dat kwalificeert voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Het recht op het volgen van theoretisch onderwijs blijft onverkort bestaan.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat tot de tijd dat dit wettelijk geregeld is illegale leerlingen geen stage kunnen lopen omdat zij geen tewerkstellingsvergunning kunnen krijgen?

Voor het antwoord op de vragen 3 en 4 verwijs ik naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Staat u positief tegenover een tussentijdse oplossing die ervoor zorgt dat bedrijven geen boetes krijgen als ze illegale leerlingen aannemen om stage te lopen als onderdeel van de opleiding en daarnaast leerlingen een onderwijsvergunning kunnen krijgen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer gaat deze tussentijdse oplossing van kracht en hoe gaat u scholen en bedrijven daarover actief informeren?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Inspecteurs monumenten klussen bij»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van de aangifte bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) tegen de Monumentenwacht?

Ja.

Vraag 3

In hoeverre ziet u de aanvullende activiteiten van Monumentenwacht als een kerntaak van de Monumentenwacht?

De kerntaak van de Monumentenwacht is het -op basis van afgesloten abonnementen- inspecteren, rapporteren en verrichten van kleine werkzaamheden aan monumentale gebouwen.
Voor de aanvullende activiteiten zijn, sinds 1988, de provinciale besturen verantwoordelijk.

Vraag 4

In hoeverre is het aanbieden van aanvullende activiteiten in dezelfde organisatie in strijd met Europese en Nederlandse regels inzake concurrentievervalsing?

Het is niet aan mij om daarover te oordelen, maar aan de NMA en/of de Europese Commissie.

Vraag 5

Was u bekend met de «aanvullende diensten» die zonder BTW aangeboden worden sinds 2000 en de gevolgen voor concurrerende bedrijven in dezelfde sector? Zo ja, wat is uw mening hierover?

Op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel f, van de Wet op de omzetbelasting 1968, zijn de door Monumentenwacht als zodanig verrichte kerntaken (inspecteren, rapporteren en verrichten van kleine onderhoudswerkzaamheden aan monumentale gebouwen) vrijgesteld van BTW.
Genoemd artikel bevat een vrijstelling voor leveringen en diensten van sociale of culturele aard die door de betreffende ondernemers als zodanig worden verricht, mits daarmee geen winst wordt beoogd en geen sprake is van een ernstige verstoring van concurrentieverhoudingen ten opzichte van ondernemers die wel winst beogen.
De 11 provinciale Stichtingen Monumentenwacht Nederland en de overkoepelende Stichting Federatie Monumentenwacht Nederland zijn aangewezen voor toepassing van deze vrijstelling. Dit betekent dat zij ter zake van de leveringen en diensten die zij als zodanig verrichten geen BTW verschuldigd zijn. Indien en voor zover prestaties worden verricht die dit kader overstijgen, bijvoorbeeld werkzaamheden die ook door reguliere ondernemers zoals aannemers, architecten of bouwkundig adviseurs worden aangeboden, dient ter zake BTW in rekening te worden gebracht.
Bij de Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed was bekend dat de Monumentenwacht ook andere diensten levert aan particulieren. Vanuit de dienst is dit een aantal malen gemeld bij de bestuurlijke en ambtelijke vertegenwoordigers van het IPO-Cultuur. Het rijk heeft de verantwoordelijkheid in 1988 overgedragen en heeft geen zeggenschap over de aanvullende diensten.
In een aantal gevallen is duidelijk dat door Monumentenwacht ter zake van aanvullende diensten, conform de regelgeving, BTW in rekening wordt gebracht. Naar aanleiding van de thans ontvangen signalen wordt door de Belastingdienst nader bezien in hoeverre Monumentenwacht werkzaamheden verricht waarover BTW is verschuldigd zonder dat deze in rekening wordt gebracht. Daarmee zou met name een verstoring van concurrentieverhoudingen kunnen optreden. Als dat het geval is, ziet de Belastingdienst er actief op toe dat de fiscale regelgeving ook in die situaties op correcte wijze wordt toegepast.

Vraag 6

Kunt u inzage geven in de gehanteerde BTW door Monumentenwacht?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

In hoeverre strookt het beeld dat Monumentenwacht zijn eigen geleverde diensten inspecteert met de werkelijkheid?

De ervaring van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed met de Monumentenwacht is overwegend positief. Er is veel bouwkundige kennis aanwezig, de rapporten zijn inzichtelijk en bruikbaar voor de particulieren die geabonneerd zijn. Ik heb niet de indruk dat er structureel misstanden zijn bij de Monumentenwacht. Het geschetste totaalbeeld is voor rekening van de Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie en de Vereniging Adviesbureaus Monumentenzorg.

Vraag 8

Bent u voornemens de strikte scheiding tussen inspectie en aanvullende activiteiten als voorwaarde te stellen aan Monumentenwacht? Zo nee, wat zijn uw beweegredenen? Zo ja, hoe bent u van plan hier vorm aan te geven en hoe gaat u dit controleren?

Nee, dat ben ik niet van plan. De reden hiervoor is dat het private stichtingen zijn die geen rijkssubsidie ontvangen. De provincies kunnen dergelijke voorwaarden stellen. Tenslotte hoort iedere organisatie, binnen en buiten de monumentenzorg, correct te handelen binnen de algemene kaders. De NMA verzorgt toezicht. Ik ben niet van plan daarboven op nog weer nieuwe regels te bedenken, zeker niet in een tijd van deregulering en voorgenomen vermindering van het aantal ambtenaren.

Vraag 9

In hoeverre leidt het geschetste beeld, dat Monumentenwacht geen BTW over eigen organisatie hoeft te heffen, tot oneerlijke concurrentie?

Het is aan de NMA of de Europese Commissie om dat te beoordelen.

Vraag 1

Bezit u financiële belangen in vennootschappen of ondernemingen? Zo ja, wat zijn de (statutaire) namen daarvan?

Deze vragen zijn beantwoord in Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 894.

Vraag 2

Heeft u het beheer van financiële belangen op afstand geplaatst? Zo ja, hoe? Indien u daarbij gebruik maakt van een of meer rechtspersonen, wat zijn de statutaire namen daarvan? In hoeverre zijn natuurlijke personen die hierin een rol spelen, aan te merken als onafhankelijke derde?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Heeft u banden met personen of organisaties die een bijzonder belang hebben bij aangelegenheden die deel uit maken van uw portefeuille?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Welke gedragslijn hanteert u om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, voor het geval onder uw verantwoordelijkheid (rechts)handelingen kunnen of moeten worden verricht welke direct of indirect een voordeel opleveren voor een financieel belang van u of voor personen en organisaties als bedoeld in vraag 3?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bezit u onroerende zaken in het buitenland? Zo ja, in welk land?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bezit u financiële belangen in vennootschappen of ondernemingen? Zo ja, wat zijn de (statutaire) namen daarvan?

Vraag 2

Heeft u het beheer van financiële belangen op afstand geplaatst? Zo ja, hoe? Indien u daarbij gebruik maakt van een of meer rechtspersonen, wat zijn de statutaire namen daarvan? In hoeverre zijn natuurlijke personen die hierin een rol spelen, aan te merken als onafhankelijke derde?

Vraag 3

Heeft u banden met personen of organisaties die een bijzonder belang hebben bij aangelegenheden die deel uit maken van uw portefeuille?

Vraag 4

Welke gedragslijn hanteert u om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, voor het geval onder uw verantwoordelijkheid (rechts)handelingen kunnen of moeten worden verricht welke direct of indirect een voordeel opleveren voor een financieel belang van u of voor personen en organisaties als bedoeld in vraag 3?

Vraag 5

Bezit u onroerende zaken in het buitenland? Zo ja, in welk land?

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de Europese Commissie onderzoekers onder druk heeft gezet om te concluderen dat er behoefte bestaat aan een Europees Adoptie Agentschap, terwijl het onderliggende onderzoek die conclusie niet staaft?1

Ik heb kennis genomen van het krantenartikel. De bescherming van de rechten van het kind is een van de prioriteiten van de Europese Commissie. Mede naar aanleiding van verzoeken van leden van het Europees Parlement en klachten van EU-burgers en organisaties over praktische problemen bij adopties binnen de Europese Unie, heeft de Europese Commissie besloten om dit onderzoek te laten verrichten. Aangezien het een onderzoek betreft dat namens de Europese Commissie is verricht, is het aan de Europese Commissie om te reageren.

Vraag 2

Is het waar dat de conclusie die in het rapport wordt getrokken dat er behoefte is aan een Europees Adoptie Agentschap niet gestaafd wordt door het onderliggende onderzoek? Zo ja, is het waar dat (deze niet gestaafde) conclusie tot stand is gekomen doordat de Europese Commissie haar invloed als opdrachtgever heeft aangewend? Zo ja, bent u bereid dit gedrag van de Commissie te veroordelen en aan te dringen op waarborgen om de onafhankelijkheid van door de Commissie gevraagde onderzoeken te garanderen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat er pogingen worden ondernemen Roemenië te dwingen de grenzen voor adopties weer open te stellen? Zo ja, wat vindt u daarvan?

Mij zijn geen berichten bekend dat er pogingen worden ondernomen Roemenië te dwingen de grenzen voor adopties weer open te stellen. Wel bereiken mij berichten dat er adoptieorganisaties uit andere landen zijn die dit wenselijk achten en daarop aandringen. Het is aan Roemenië om te besluiten of het interlandelijke adoptie uit Roemenië weer wil toestaan.

Vraag 4

Is het waar dat dit onderzoek, dat € 250 000 aan Europees gemeenschapsgeld heeft gekost, in eerste instantie niet openbaar is gemaakt? Is dat gebruikelijk met dergelijke rapporten? Wat vindt u daarvan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Welke bevoegdheden heeft de Europese Commissie momenteel op het gebied van interlandelijke adoptie? Met welke beweegredenen is dit onderzoek eigenlijk verricht?

In artikel 3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie wordt aangegeven dat de Unie dient bij te dragen tot de bescherming van de rechten van het kind. Daarnaast maken Kinderrechten deel uit van de grondrechten die de EU en de lidstaten moeten eerbiedigen. Artikel 24 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie bepaalt dat kinderen recht hebben op de bescherming en de zorg die nodig zijn voor hun welzijn. Het onderzoek is verricht in het kader van de bescherming van de rechten van het kind.
Of de Europese Commissie bevoegdheden heeft op het gebied van interlandelijke adoptie zal beoordeeld moeten worden naar de aard en inhoud van een voorstel daartoe. De Commissie heeft een dergelijk voorstel nog niet gedaan.

Vraag 6

Welke toegevoegde waarde heeft de betrokkenheid van de Europese Unie op dit gebied, gelet op de reeds bestaande internationale afspraken zoals het Haags Adoptieverdrag?

Uitgangspunt voor Nederland is dat duplicatie van activiteiten en maatregelen die reeds in andere internationale afspraken zoals het Haags Adoptieverdrag plaatsvinden, dient te worden vermeden. Betrokkenheid van de Europese Unie dient derhalve in beginsel complementair te zijn aan het Haags Adoptieverdrag. Uit het meerjarenbeleidskader voor Justitie en Binnenlandse Zaken – het Stockholm Programma – en het bijbehorende Actieplan blijkt dat de huidige Europese Commissie vooralsnog geen intenties heeft om te komen tot de ontwikkeling van een Europees adoptiebeleid.

Vraag 7

Deelt u de mening dat er geen Europees Adoptie Agentschap dient te worden opgericht indien er geen noodzaak voor is?

Indien de Europese Commissie een voorstel tot de oprichting van een dergelijk agentschap doet, dan zal het voorstel worden getoetst aan het subsidiariteits- en proportionaliteitsbeginsel. Nederland is in het algemeen terughoudend als het gaat om de oprichting van nieuwe agentschappen. Zie ook het antwoord op vraag 6.

Vraag 8

Deelt u eveneens de mening dat bij eventueel Europees beleid op het gebied van kinderbescherming daadwerkelijk de bescherming van het kind voorop moet staan, en niet het Europese adoptiebeleid, omdat adoptie geen doel op zich is maar slechts een van de middelen om kinderen kansen te geven?

Ja, ook bij de ontwikkeling van Europees beleid gericht op kinderen dient het belang van het kind voorop te staan. Indien er sprake is van de ontwikkeling van een Europees adoptiebeleid dan zal dit voor Nederland dan ook het uitgangspunt zijn.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel in dagblad De Limburger «AZM vertilt zich aan ICT»?1

Ik heb kennis genomen van de berichten in de media over het AZM.
Exploitatiebeslissingen binnen het grote kader van de totale exploitatie worden afgewogen door de Raad van Bestuur van het AZM. Het kenmerkende van het systeem van zorg dat we in Nederland kennen, is dat de minister van VWS systeemverantwoordelijk is en dat de dagelijkse gang van zaken wordt uitgevoerd door privaatrechtelijke organisaties die daarvoor door zorgverzekeraars worden gecontracteerd. In dit specifieke geval behoort het niet tot mijn taak te weten welk ziekenhuis besluit over te gaan tot een ICT project, danwel een oordeel te hebben over de kosten die daarmee gepaard gaan.
Daarbij dient opgemerkt te worden dat het AZM (i.c. de Raad van Toezicht) over de uitgaven die gedurende een jaar gedaan worden, verantwoording moet afleggen in het jaarverslag. De verantwoording over deze kosten zal in het jaarverslag over 2010 te vinden zijn. Het zou te ver gaan om vanuit Den Haag specifieke regels te bepalen over dit soort situaties. Er zijn andere, efficiënter mechanismen die hier corrigerend kunnen werken: de Raad van Toezicht, het jaarverslag, de Ondernemingsraad, de verzekeraars die hen contracteren. Die zijn in staat om zo’n beslissing over de kosten van een ICT project in zijn geheel te kunnen beoordelen, in plaats van geïsoleerd als een incident.

Vraag 2

Zal de totale ICT vernieuwing van het Academisch Ziekenhuis Maastricht eind 2013 opgelopen zijn naar € 132 miljoen, terwijl in 2004 nog uitgegaan werd van € 34,6 miljoen? Zo nee, wat zijn dan de juiste bedragen? Zo ja, hoe beoordeelt u deze kostenexplosie en verviervoudiging van de ICT budgetten?

Zoals aangegeven bij 1 is het niet aan mij een oordeel te hebben over de exploitatiebeslissingen van individuele instellingen.
Navraag bij het AZM leert overigens dat het totale investeringsbedrag voor de ICT-vernieuwing in het AZM eind 2013 € 132 miljoen zal bedragen. Het AZM geeft daarbij echter aan dat het onjuist is te stellen dat in 2004 werd uitgegaan van een investering van € 34,6 miljoen. Het plan waarop dit bedrag is gebaseerd is namelijk niet goedgekeurd door de Raad van Bestuur.
De Raad van Bestuur van het AZM meldt mij dat op basis van dit eerste plan de Raad van Bestuur tot de overtuiging kwam dat een geheel andere opzet van de ICT-vernieuwing noodzakelijk en gewenst was. Het oorspronkelijke plan heeft daarom nooit een geformaliseerde status gekregen en ook niet als inhoudelijk en financieel kader voor dit project gediend. Naar aanleiding van de discussie over het eerste plan, heeft de Raad van Bestuur ervoor gekozen om een deskundige aan te trekken met de vereiste ervaring in het leiden van omvangrijke ICT-trajecten. Dit werd met name van belang geacht omdat geen enkel ander UMC een dergelijk omvangrijk ICT-traject had doorlopen en er dus nog geen ervaring mee was opgedaan. Deze functionaris heeft bij zijn aantreden gesteld dat de kosten voor de noodzakelijke ICT-vernieuwing zouden stijgen van toentertijd 2,5% van de jaaromzet tot een percentage van rond de 5 tot 6% van de jaaromzet. Bij een omzet van € 450 miljoen is dat een bedrag van € 22,5 miljoen per jaar. Die 5%- norm is door het AZM gehanteerd bij de budgettering en is later reëel gebleken

Vraag 3

Wat is de oorzaak van deze enorme kostenoverschrijding?

Zoals aangegeven bij 2 bestrijdt het AZM dat er sprake is van een kostenoverschrijding. Het AZM heeft de afgelopen jaren, waarin de ICT-vernieuwing is doorgevoerd, geen negatieve exploitatie-resultaten geboekt noch is het nodig gebleken de aangelegde bestemmingsreserve aan te wenden.

Vraag 4

Vormen deze enorme uitgaven een bedreiging voor de kwaliteit van de zorg? Zo nee, waarom niet?

Ik heb hiervoor geen aanwijzingen. De Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) heeft zowel in juni als in november van dit jaar gesprekken gevoerd met het AZM. Hierin zijn ook de bezuinigingsoperatie en de genomen stappen zoals inkrimping van de personele formatie besproken.
De IGZ is op dit moment van oordeel dat het AZM adequate kwaliteit van zorg levert. In vergelijking met voorgaande jaren heeft het AZM zelfs een aantal significante verbeteringen tot stand weten te brengen. Wel heeft de IGZ de Raad van Bestuur van het MUMC laten weten dat zij actief geïnformeerd wil worden indien zich onverwachte tegenvallers voordoen.

Vraag 5

Is het waar dat het AZM meer verrichtingen in het B-segment wil gaan verrichten om de verliezen goed te maken? Zo ja, wat vindt u daarvan?

Zoals eerder opgemerkt heeft het AZM de afgelopen jaren geen negatief exploitatie-resultaat geboekt. De inspanningen van de Raad van Bestuur zijn erop gericht de organisatie structureel financieel gezond te houden. De Raad van Bestuur heeft mij gemeld dat ten aanzien van het B-segment in het AZM sprake is van een stijging van de inkomsten door enerzijds meer aandacht te geven aan een zorgvuldige registratie en anderzijds door autonome groei. Het AZM is van mening dat de gestegen zorgvraag adequaat wordt ingevuld, zonder dat dit ten koste gaat van het academisch profiel. Het AZM meldt tenslotte dat ze in de verhouding tussen het aantal behandelingen in het B-segment versus topreferente zorg, niet uit de pas loopt in vergelijking met andere UMC’s, daarbij in aanmerking nemende dat het AZM ook een functie als stads- en streekziekenhuis vervult.

Vraag 6

Hoe verhoudt dit zich tot de academische functie van het AZM? Is de kans dat opnieuw wordt overgegaan tot postcodegeneeskunde vanwege financiële niet medische redenen uitgesloten? Zo nee, wilt u dan ingrijpen?

Het AZM bekijkt ter versterking van de academische functie haar totale portfolio om te beoordelen of alle functies in stand gehouden moeten worden. Functies die teveel geënt zijn op een té smalle bezetting en derhalve vanuit kwalitatief oogpunt kwetsbaar zijn, zullen óf worden versterkt, óf worden overgeheveld naar andere UMC’s. Deze handelswijze past in de landelijke discussie over de organisatie van topreferente zorg, waarbij als uitgangspunt geldt dat niet alle UMC’s alle functies kwalitatief verantwoord kunnen blijven uitoefenen.
Overigens heeft mijn ambtsvoorganger met het AZM naar aanleiding van de berichtgeving over postcodegeneeskunde, begin dit jaar, afspraken gemaakt. U bent hierover per brief (TK, 2009–2010, 32 299, nr. 7). geïnformeerd. In deze brief is ook aangegeven dat het AZM met VWS zal overleggen alvorens definitieve besluiten rondom topreferente zorg genomen worden. Deze afspraak staat nog steeds, de voorzitter van de Raad van Bestuur heeft ons dat op 14 december jongstleden nog bevestigd. De Raad van Bestuur van het AZM wil medio februari volgend jaar een definitief besluit nemen over haar aanbod van topreferente zorg. Voor die tijd zal ze met VWS een gesprek voeren over de inhoud van het besluit en mogelijke consequenties voor haar patiënten.

Vraag 7

Is het waar dat het hoofd ICT vanwege de explosie van de ICT kosten is ontslagen? Is het waar dat hij als zondebok is geofferd? Zo ja, welk bedrag heeft betrokkene meegekregen bij zijn ontslag?

Het AZM meldt mij dat dit onjuist is. Volgens het AZM is de directeur ICT vertrokken wegens een verschil van inzicht in de verdere implementatie van het ICT-traject. Over de overeengekomen ontslagvergoeding kan het AZM geen mededelingen doen.

Vraag 8

Hoe beoordeelt u het handelen van de Raad van Bestuur in deze kwestie? Is zijn positie in het geding? Zo nee, waarom niet?

Het is aan de Raad van Toezicht van het AZM zich een oordeel te vormen over het handelen van de Raad van Bestuur en of de positie van de Raad van Bestuur in het geding is.

Vraag 9

Wat vindt u van de bezoldiging van de Raad van Bestuur, waarbij de heer P. in 2009 een totaal inkomen van € 306 377 euro genoot, de heer B. een totaal inkomen van € 274 460 en de heer D. een totaal inkomen van € 274 878?

VWS gaat altijd uit van het bruto-inkomen als vergelijkingsmaatstaf en niet het het bruto-inkomen plus de werkgeverslasten. Dat bruto-inkomen staat in het jaarverslag vermeld als € 256 386 respectievelijk € 229 923. Dat zijn inkomens die de benoemende Raad van Toezicht destijds bij de aanstelling van de desbetreffende leden van de Raad van Bestuur blijkbaar heeft gebaseerd op de toen geldende salarisadviesnorm, die van de NVZD. Een inschaling op basis van de nu geldende salarisnorm, de beloningscode bestuurders in de zorg (BBZ), zou heden ten dage tot een lagere inschaling leiden.

Vraag 10

Wat vindt u van het feit dat alle drie de directeuren een auto van de zaak hebben ter waarde van respectievelijk € 72 482, € 65 004 en € 71 670 in 2009?

Over de dienstauto’s hebt u eerder vragen gesteld (TK, 2008–2009, Aanhangsel 1631). In het antwoord daarop is gesteld dat exploitatiebeslissingen binnen het grote kader van de exploitatie op instellingsniveau moeten worden afgewogen. De Raden van Toezicht, de Ondernemingsraden en de contracterende zorgverzekeraars zijn degenen die het beste in staat zijn om dergelijke beslissingen binnen het totale kader op instellingsniveau te kunnen beoordelen. Die mening ben ik nog steeds toegedaan (zie ook vraag 1).

Vraag 11

Acht u een dergelijke salariëring en een auto van de zaak gerechtvaardigd voor een academisch ziekenhuis dat betaald wordt uit premiegelden en algemene middelen? Zo ja, kunt u dit motiveren? Zo nee, bent u bereid corrigerend op te treden en de inkomens te maximeren op de Balkenendenorm, zijnde € 181 000 in 2009?

Zie mijn antwoorden op de vragen 9, 10 en 11. Zoals u weet komt het kabinet op korte termijn met een voorstel van wet om de inkomens van bestuurders in de publieke en de semipublieke sectoren te normeren. De Wet normering topinkomens (WNT) zal door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties worden ingediend.

Vraag 12

Is er sprake van voldoende adequaat toezicht door de Raad van Toezicht op de ICT-perikelen en de salariëring van de Raad van Bestuur? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo nee, waarom niet?

Voor het toezicht op de ICT perikelen verwijs ik naar mijn bovenstaande antwoorden 1, 2, 7 en 8.
Voor het toezicht op de salariëring verwijs ik naar mijn bovenstaande antwoorden 9 t/m 12.

Vraag 1

Bezit u financiële belangen in vennootschappen of ondernemingen? Zo ja, wat zijn de (statutaire) namen daarvan?

Deze vragen zijn beantwoord in Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 894.

Vraag 2

Heeft u het beheer van financiële belangen op afstand geplaatst? Zo ja, hoe? Indien u daarbij gebruik maakt van een of meer rechtspersonen, wat zijn de statutaire namen daarvan? In hoeverre zijn natuurlijke personen die hierin een rol spelen, aan te merken als onafhankelijke derde?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Heeft u banden met personen of organisaties die een bijzonder belang hebben bij aangelegenheden die deel uit maken van uw portefeuille?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Welke gedragslijn hanteert u om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, voor het geval onder uw verantwoordelijkheid (rechts)handelingen kunnen of moeten worden verricht welke direct of indirect een voordeel opleveren voor een financieel belang van u of voor personen en organisaties als bedoeld in vraag 3?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bezit u onroerende zaken in het buitenland? Zo ja, in welk land?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Herinnert u zich uw antwoorden d.d. 23 november 2010 op vragen van het lid Karabulut1 over fusiebesprekingen tussen de woningcorporaties Com-wonen en PWS? Heeft u kennisgenomen van de werving voor een directeur onderhoud & ontwikkeling en twee regiodirecteuren voor deze nog niet gefuseerde woningcorporaties?2

Ja, op beide vragen.

Vraag 2

Is het toegestaan dat nog niet gefuseerde woningcorporaties al verplichtingen aangaan voordat u toestemming heeft gegeven voor de fusie? Zo nee, wilt u de betreffende woningcorporaties hierop aanspreken? Wilt u de Kamer, zodra het fusieverzoek van Com-wonen en PWS u bereikt, per omgaande informeren over uw standpunt inzake deze fusie, met inbegrip van de antwoorden op de eerdere vragen van het lid Karabulut, die u op 23 november nog niet kon beantwoorden omdat er nog geen formeel fusieverzoek was ingediend? Zo ja, kunt u uitleggen wat de materiële betekenis is van de fusietoets (MG 2002–18), dan wel – indien deze materiële betekenis ontbreekt – de Kamer berichten of u voornemens bent de fusietoets in te trekken?

Corporaties kunnen ter voorbereiding van een fusie verplichtingen aangaan, al is het wijs om daarbij zo nodig een voorbehoud te maken voor het verkrijgen van toestemming van de fusie. Het kan echter niet zo zijn dat woningcorporaties die willen fuseren in hun communicatie de fusie als een voldongen feit presenteren, zoals is gebeurd in de twee wervingsadvertenties. Ik zal Com.wonen en PWS hier op aanspreken.
Ik zal, zoals te doen gebruikelijk, de direct betrokken gemeenten, huurdersorganisaties en de fusiepartner PWS een afschrift sturen van mijn besluit. De fusietoets, zoals vastgelegd in het Besluit Beheer Sociale-Huursector en de circulaire MG 2002-18, waarborgt dat het woningcorporaties alleen wordt toegestaan te fuseren als er een volkshuisvestelijke meerwaarde bestaat en de fusie kan rekenen op voldoende lokaal draagvlak. Deze toets zal ook worden uitgevoerd als beide woningcorporaties hun fusieverzoek bij mij hebben ingediend, hetgeen nog niet het geval is. De fusietoets is dus onverminderd van betekenis.

Vraag 3

Past de werving van drie nieuwe directeuren voor een nog niet bestaande woningcorporatie in uw streven om de overhead bij woningcorporaties terug te dringen? Hoe hoog wordt de overhead van de nieuwe woningcorporatie en hoe verhoudt die zich tot die van de Com-wonen en PWS?

Aangezien het fusieverzoek van beide woningcorporaties nog niet is ingediend heb ik nog geen beeld van de overhead van de beide woningcorporaties en de beoogde fusiecorporatie en de noodzaak van het werven van drie nieuwe directeuren. Daarnaast is het zo dat bij de beoordeling van de fusie geen specifiek oordeel gegeven wordt over de overhead; deze wordt betrokken bij het toetsingscriterium «professionaliteit en doelmatigheid van de organisatie». Net als bij andere fusieverzoeken, zal bij het beoordelen van het fusieverzoek van Com.wonen en PWS gekeken worden naar de professionaliteit en doelmatigheid van de fusieorganisatie.

Vraag 4

Kunt u een oplossing aandragen voor het probleem dat Kamerleden die trachten na te gaan hoe de regering uitvoering geeft aan de motie Depla c.s.3 ontwijkende antwoorden krijgen op vragen over voorgenomen fusies, terwijl ze twee weken later in de krant lezen dat de fusie al rond is?

Ik deel uw stelling dat van mijn kant sprake zou zijn van ontwijkende antwoorden niet. Zoals in mijn eerdere antwoorden aangegeven is de fusie nog niet rond, er ligt zelfs geen fusieverzoek en moet ik nog een besluit nemen. Na indiening van het fusieverzoek, zal ik een besluit nemen op basis van de vigerende MG 2002-18.
Aan uw Kamer is eerder gemeld dat binnen dit bestaande toetsingskader voor zover als mogelijk uitvoering wordt gegeven aan de motie Depla c.s..

Vraag 1

Bezit u financiële belangen in vennootschappen of ondernemingen? Zo ja, wat zijn de (statutaire) namen daarvan?

Deze vragen zijn beantwoord in Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 894.

Vraag 2

Heeft u het beheer van financiële belangen op afstand geplaatst? Zo ja, hoe? Indien u daarbij gebruik maakt van een of meer rechtspersonen, wat zijn de statutaire namen daarvan? In hoeverre zijn natuurlijke personen die hierin een rol spelen, aan te merken als onafhankelijke derde?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Heeft u banden met personen of organisaties die een bijzonder belang hebben bij aangelegenheden die deel uit maken van uw portefeuille?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Welke gedragslijn hanteert u om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, voor het geval onder uw verantwoordelijkheid (rechts)handelingen kunnen of moeten worden verricht welke direct of indirect een voordeel opleveren voor een financieel belang van u of voor personen en organisaties als bedoeld in vraag 3?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bezit u onroerende zaken in het buitenland? Zo ja, in welk land?

Zie antwoord vraag 1.