Vraag 1

Kent u het artikel in de Telegraaf van 22 augustus 20121 over de 19-jarige Charlotte Malafossedie die een schuld erfde waarvan zij het bestaan niet wist?

Vraag 2

Hoe kan het dat deze jonge vrouw door niemand is gewezen op de mogelijkheid van beneficiaire aanvaarding?

Vraag 3

Is het waar dat als een erfgenaam de inboedel van de overledene opruimt, niet meer de mogelijkheid bestaat om de nalatenschap alsnog beneficiair te aanvaarden en de erfgenaam dus definitief gebonden is aan de schuldenerfenis?

Vraag 4

Is het ook waar dat een erfgenaam de nalatenschap zuiver heeft aanvaard als de erfgenaam om de afwikkeling van de nalatenschap te regelen een verklaring bij de bank ondertekent waardoor de bankrekening van de erflater door de bank wordt gedeblokkeerd?

Een erfgenaam die bij de bank een verklaring ondertekent om zich het rekeningtegoed van de erflater toe te eigenen om de nalatenschap af te wikkelen, wordt geacht de nalatenschap zuiver te hebben aanvaard. Dit is anders als de erfgenaam slechts de rekening laat deblokkeren om het beheer te voeren over het rekeningtegoed. In de verklaring van de bank op basis waarvan het rekeningtegoed aan een erfgenaam wordt vrijgegeven, staat vermeld dat de ondertekening van de verklaring een daad van zuivere aanvaarding door de erfgenaam tot gevolg kan hebben. De erfgenaam wordt vervolgens op de gevolgen van zuivere aanvaarding gewezen. Volledigheidshalve wordt verwezen naar mijn beantwoording van Kamervragen van 6 april 2012 (Aanhangsel Handelingen, 2011–12, nr. 2127, p.3).

Vraag 5

Deelt u de mening dat de bank een zorgplicht heeft richting de klant om hem te informeren over de potentiële risico’s van het als erfgenaam verrichten van rechtshandelingen? Zo nee, wie heeft er dan de plicht om de nabestaande daarop te wijzen?

Vraag 6

Wat is de achterliggende reden dat iemand forse kosten moet maken aan griffierechten en dergelijke om schulden van een ander niet over te hoeven nemen?

Vraag 7

Waarom wordt een schuldeiser bevoordeeld ten koste van de erfgenamen bij overlijden van de schuldenaar, omdat bij zuivere aanvaarding de schuldeiser zich niet alleen kan verhalen op de erfenis maar tevens op het privévermogen van de erfgenamen?

Vraag 8

Waarom worden de minderjarige erfgenamen wel tegen deze schuldeisers beschermd en waarom onwetende meerderjarige erfgenamen niet?

Vraag 9

Wat vindt u van de kritiek vanuit de wetenschap2 op het antwoord op de eerder gestelde vragen waarin is gesteld dat beneficiaire aanvaarding tot extra administratieve lasten leidt bij de burger?3

Ik blijf bij mijn standpunt dat beneficiaire aanvaarding in de meeste gevallen zal leiden tot onnodige administratieve lasten voor de burger (Aanhangsel van de handelingen II 2011/12, nr. 2728). Door beneficiaire aanvaarding dient de nalatenschap vereffend te worden. In het KNB-preadvies 2006 wordt door professor mr. Stollenwerck de procedure tot vereffening van de nalatenschap onder het huidige recht geschetst. Hij beschrijft hierin het onderscheid tussen de «lichte» en «zware» vereffeningsprocedure. In beginsel is bij beneficiaire aanvaarding de «lichte vereffeningsprocedure» van toepassing. Dit houdt in dat de erfgenamen een boedelbeschrijving moeten opmaken en ter inzage leggen, de schuldeisers per brief moeten oproepen en de nalatenschapschulden moeten voldoen. De rechter kan de erfgenamen vrijstellen van de verplichting om een boedelbeschrijving ter inzage te leggen, als sprake is van een eenvoudige nalatenschap of als er weinig crediteuren zijn en de schulden van de nalatenschap onmiddellijk kunnen worden voldaan. Hoewel de «lichte vereffeningsprocedure» minder formaliteiten vereist dan de «zware vereffeningsprocedure», heeft beneficiaire aanvaarding voor erfgenamen tot gevolg dat zij voor de rechter de nalatenschap moeten afwikkelen. In de meeste gevallen is een gang naar de rechter echter overbodig, omdat de nalatenschap een positief saldo heeft. Ik acht het in die gevallen dan ook onwenselijk om erfgenamen met de extra formaliteiten en kosten van een gerechtelijke procedure te belasten.

Vraag 10

Bent u bekend met wetenschappelijke publicaties4 waarin wordt gesteld dat het beneficiair aanvaarden van nalatenschappen niet of nauwelijks leidt tot administratieve lasten omdat bijna alle nalatenschappen positief zijn (volgens het CBS is slechts 1% van de nalatenschappen negatief)?

Vraag 11

Bent u bekend met het onderzoek dat Netwerknotarissen momenteel samen met de Radboud Universiteit Nijmegen verricht5 naar de vraag of het mogelijk is dat alle nalatenschappen standaard van rechtswege beneficiair worden aanvaard?

Het is mij bekend dat Netwerk Notarissen samen met de Radboud Universiteit een onderzoek is gestart. Met enige regelmaat ontvangt het departement rapporten, onderzoeken of voorstellen voor aanpassing van de wet, doorgaans van organisaties of universiteiten, soms ook van individuele burgers. Is er aanleiding om een wetswijziging te overwegen, dan wordt uiteraard ook in overleg getreden met de betreffende organisatie.

Vraag 12

Bent u bereid om de uitkomst van dit onderzoek mee te nemen in de beoordeling of de wet op eenvoudige wijze kan worden aangepast en bent u bereid om na presentatie van het rapport in overleg te treden met de beroepsgroep (KNB, EPN en Netwerknotarissen)?

Zie antwoord vraag 11.

Vraag 1

Kent u het rapport van Human Rights Watch1 waarin wordt gesteld dat Nederland betrokken is geweest bij het illegaal overbrengen van gedetineerden naar Libië?

Vraag 2

Kunt u de precieze gang van zaken geven rondom de afdoening van het asielverzoek van de heer Muhammed Abu Farsan?

Vraag 3

Klopt het door Human Rights Watch geschetste beeld dat Nederland heeft meegewerkt aan een aantal CIA-ondervragingen en illegale overbrenging naar Libië? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u dit ernstige vergrijp toelichten?

Vraag 4

Bent u bereid om onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar wat er waar is van de door de zogenoemde «Tripoli-documenten» gestaafde beweringen dat Nederlandse overheidsfunctionarissen zouden hebben geweten dat de heer Abu Farsan vanuit Soedan zou worden overgebracht naar Libië en dat het aanzienlijke risico zou bestaan dat de aan Abu Farsans toekomende rechten zouden worden geschonden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Zijn u andere gevallen van «unlawful rendition» bekend waarbij Nederlandse overheidsfunctionarissen zouden zijn betrokken? Welke garanties bestaan er op dit moment tegen dit soort onwettige praktijken?

Vraag 1

Kent u het bericht «A’dam: zeker 200 vrouwen gekooid»?1

Ja, ik heb kennis genomen van dit bericht.

Vraag 2

Herinnert u zich de eerdere vragen over Islamitische vrouwen die door hun echtgenoten thuis worden opgesloten?2

Ja, ik ben bekend met de antwoorden van de toenmalige bewindspersoon op uw vragen destijds (ingebracht op 8 juni 2006) over Islamitische vrouwen die door hun echtgenoten worden opgesloten (vergaderjaar 2005–2006, nr. 1834).

Vraag 3

Deelt u de mening dat het in kader van de emancipatie en integratie het hoogst ongewenst is als allochtone vrouwen niet deelnemen aan het normale maatschappelijk verkeer? Zo ja, wat heeft u gedaan om deze vrouwen wel aan onze samenleving te laten deelnemen en wat waren de resultaten daarvan? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel die mening.
Iedereen dient in Nederland zoveel mogelijk zelfredzaam te zijn en te kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Daarom verplicht de Wet inburgering alle migranten die permanent in Nederland willen wonen tot het leren van de Nederlandse taal en het opdoen van kennis van de Nederlandse samenleving. Juist voor vrouwen die in de privésfeer beperkt worden in hun bewegingsvrijheid, kan deze wettelijke plicht ook een instrument zijn om wel naar buiten te komen, andere mensen te ontmoeten en te leren over hun rechten en mogelijkheden.
Aandacht voor activering en participatie van allochtone vrouwen is er al geruime tijd in beleid en uitvoering. Er zijn op dit gebied verscheidene projecten en activiteiten. Er zijn goede resultaten bereikt, bijvoorbeeld de resultaten van programma’s als Duizend-en-één-Kracht of de taalmaatjes-programma’s, waarin duizenden allochtone vrouwen via scholing, bemiddeling en begeleiding hun eigen krachten hebben ontdekt en versterkt. Het zijn programma’s, waarin ze gestimuleerd worden om vervolgstappen te zetten naar uiteindelijk betaald werk.
In het kader van emancipatie van vrouwen richt het kabinet zich in het bijzonder op de problematiek rond geweld tegen vrouwen door het vergroten van de veiligheid en weerbaarheid van meisjes en vrouwen.
De problematiek van de zogenaamde «verborgen vrouwen» maakt onderdeel uit van de rijksbrede aanpak «geweld in huiselijke kring», die zich richt op alle vormen van geweld in huiselijke kring, zoals partnergeweld, kindermishandeling, huwelijksdwang, eergerelateerd geweld, ouderenmishandeling en vrouwelijke genitale verminking. Het gaat hierbij om een ketenaanpak van actieve preventie tot en met opsporing en sanctionering. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande structuren. Uw Kamer heeft vóór de zomer een overzicht ontvangen van de samenhang van de activiteiten gericht op de aanpak van geweld in huiselijke kring.3 Vrouwen die in Nederland slachtoffer zijn of dreigen te worden van dergelijk geweld kunnen voor advies en hulp terecht bij het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG’s).
In het rapport van het Verweij Jonker Instituut wordt geconcludeerd dat nieuwe interventies om deze problematiek aan te pakken niet nodig zijn en dat er kan worden aangesloten bij de uitgebreide infrastructuur van de aanpak van huiselijk geweld. Het kabinet sluit zich bij deze zienswijze aan.
Daarnaast zet het kabinet in op preventie via bewustwording, het doorbreken van taboes en mentaliteitsverandering. Zoals in de brief van 3 juli 2012 aan uw Kamer over de preventie van huwelijksdwang uiteengezet is, is een mentaliteitsverandering vereist waarbij mensen worden gezien als individuen met zelfbeschikkingsrecht. Deze mentaliteitsverandering is alleen mogelijk vanuit de gemeenschappen zelf.

Vraag 4

Kan er het gedwongen tegengaan dat vrouwen zelfstandig buitenshuis komen op zich al een strafbaar feit zijn, zoals wederrechtelijke vrijheidsberoving? Zo ja, welk strafbaar feit en wat gaat u concreet doen aan opsporing en vervolging? Zo nee, waarom niet?

Wanneer een vrouw tegen haar wil door haar partner wordt opgesloten in een huis en niet naar buiten kan, kan sprake zijn van opzettelijke vrijheidsberoving. Dit is strafbaar gesteld in artikel 282 van het Wetboek van Strafrecht. Als in een concreet geval aangifte wordt gedaan, bijvoorbeeld door een derde die contact heeft met het slachtoffer en weet heeft van de situatie, zal de politie vervolgens optreden. Dat zal de politie overigens ook doen wanneer zij op een andere manier kennis krijgt van dit misdrijf. Het openbaar ministerie beoordeelt vervolgens of tot strafrechtelijke vervolging dient te worden overgegaan.

Vraag 5

Hebt u een beeld van de mate waarin deze vrouwen slachtoffer zijn van mishandeling of (andere) vormen van huiselijk geweld? Zo ja, wat is dat beeld dan? Zo nee, waarom niet?

Er zijn geen landelijke gegevens over het aantal vrouwen dat gedwongen wordt binnenshuis te blijven en geen contact met anderen mag hebben. In 2010 is een uitgebreid, landelijk onderzoek verricht naar de aard en omvang van huiselijk geweld. Hierin is ook gekeken naar psychische vormen van huiselijk geweld (waaronder het verbieden uit te gaan of afspraken buitenshuis te hebben). Het onderzoek was echter onvoldoende representatief voor allochtone bevolkingsgroepen. Zoals in het rapport van het Verweij Jonker Instituut «Leven in gedwongen isolement» is aangegeven is het lastig om zicht te krijgen op de omvang van de problematiek, juist omdat de vrouwen geïsoleerd leven en niet of nauwelijks zichtbaar zijn.
De minister van Veiligheid en Justitie heeft uw Kamer bij brief van 13 januari 20114 wel toegezegd nader onderzoek te verrichten naar de opvallende uitkomst dat niet-westerse allochtonen oververtegenwoordigd zijn in de groep daders die met justitie in aanraking komen. De vraag is of dit beeld ook geldt voor de gehele groep daders van huiselijk geweld. De verwachting is dat dit onderzoek, waarmee ook informatie over allochtone slachtoffers van huiselijk geweld beschikbaar komt, in de eerste helft van 2013 aan uw Kamer kan worden verzonden.

Vraag 6

Beschikt u over landelijke gegevens over het aantal vrouwen, dat door hun familie gedwongen worden binnenshuis te blijven en geen contact met anderen mogen hebben? Zo ja, kunt u deze gegevens met de Kamer delen? Zo nee, bent u bereid dit probleem in kaart te brengen? Wanneer kan de Kamer de uitkomsten daarvan tegemoet zien?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland zette Libiër uit op last van CIA»?1

Vraag 2

Is het waar dat de Libiër Muhammed Abu Farsan in 2004 op Schiphol asiel aanvroeg, dat dit werd geweigerd en dat hij later dat jaar naar Soedan werd uitgezet? Is het verder waar dat Abu Farsan in Soedan gevangen werd gezet, daar werd ondervraagd door een individu die zich identificeerde als CIA-agent en vervolgens naar Libië werd overgebracht? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

Vraag 3

Kunt u toelichten waarom Abu Farsan volgens de Immigratie- en naturalisatiedienst (IND) in het systeem van de IND niet is terug te vinden? Is er contact opgenomen met Human Rights Watch voor meer specifieke informatie over Abu Farsan? Indien neen, bent u bereid dit alsnog te doen?

Vraag 4

Op grond waarvan is de Libiër naar Soedan uitgewezen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Deelt u de opvatting van Human Rights Watch dat Soedan onvoldoende bescherming bood voor uitzetting naar Libië, waarvan bekend was dat er een grote kans bestond dat een gevangene blootgesteld kon worden aan marteling?2 Indien neen, waarom niet?

Vraag 6

Hoe beoordeelt u de constatering van Human Rights Watch dat er serieuze aanwijzingen zijn dat de Amerikaanse geheime dienst CIA en de Britse geheime dienst MI6 hebben aangedrongen op uitlevering van Abu Farsan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 7

Bent u bekend met de constatering van Human Rights Watch dat «the Tripoli Documents contain information suggesting Dutch officials might have been aware that Abu Farsan would ultimately be sent to Libya from Sudan»? Hoe beoordeelt u deze constatering? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Deelt u de constatering van Human Rights Watch dat «to the extent they [Dutch officials] knew that there was a genuine risk he [Abu Farsan] would be returned to Libya, they violated his rights against unlawful return»? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 9

Bent u bereid tegemoet te komen aan de oproep van Human Rights Watch om een onafhankelijk Nederlands onderzoek in te stellen naar de zaak Abu Farsan dat mede ingaat op de rol van de CIA en MI6 bij de uitlevering van Abu Farsan aan Soedan? Indien neen, waarom niet?

Vraag 1

Is het waar dat bij de uitwerking van het topsectorenbeleid wordt ingestoken op Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI's) en in het bijzonder bij de topsector Uitgangsmaterialen, waar het zwaartepunt ligt op fundamenteel/strategisch onderzoek?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat Nederland de grootste exporteur in sierteelt, bloembollen en uitgangsmateriaal is en gidsland is m.b.t. verduurzaming van teelten?

Ja, de sector tuinbouw en uitgangsmaterialen is met recht een topsector.

Vraag 3

Is het waar dat de importeisen van landen steeds hoger worden? Welke inspanningen pleegt u om fytosanitaire belemmeringen te slechten?

Het is niet mogelijk om in zijn algemeenheid te stellen dat fytosanitaire invoereisen steeds strenger worden. Er zijn wel gevallen waarbij hiervan sprake is voor bepaalde producten. Ook zijn sommige landen bezig met de herziening van hun fytosanitaire wetgeving, waarbij risicoanalyses worden uitgevoerd. Dit kan leiden tot veranderingen en mogelijk verzwaringen van de eisen. In zijn algemeenheid geldt dat landen niet zomaar hun eisen strenger kunnen maken. Dit moet onderbouwd zijn op basis van bijvoorbeeld vondsten van schadelijke organismen bij import of risicoanalyse bij nieuwe importen.
Nog los van de vraag of de eisen steeds hoger worden, is mijn beeld wel dat landen de bestaande wetgeving beter of strenger gaan toepassen, mede door verbeteringen in de bestaande technieken en een hoger opleidingsniveau van hun personeel.
Ik heb de personele capaciteit op mijn ministerie versterkt om meer te kunnen doen aan fytosanitaire markttoegang. Hierdoor is het mogelijk om, in intensieve samenwerking met de handelskoepels, prioriteiten te stellen, meer landen te bedienen en per prioritair land de inzet te intensiveren. Ook is er sprake van een intensievere samenwerking met de Europese Commissie. Veranderingen in de wetgeving van derde landen worden nauwlettend gevolgd en indien nodig wordt daarop gereageerd, zowel bilateraal als ook samen met de Europese Commissie in het kader van WTO-SPS (World Trade Organisation – Sanitary and phytosanitary measures).

Vraag 4

Welke belemmeringen werpt de Nitraatwetgeving op bij het uitvoeren van een natte grondontsmetting (wegens aaltjesbestrijding), die noodzakelijk is om de gevraagde exportkwaliteit te kunnen produceren?

De mestwetgeving verplicht telers van maïs aansluitend aan de oogst een vanggewas te telen dat uiterlijk tot 1 februari daaropvolgend op het land moet blijven staan. Voor de teelt van zomerbloeiers, zoals lelies en gladiolen, op zand- en lössgrond op percelen waarop maïs heeft gestaan, ervaart de sector dat als een belemmering omdat zo’n perceel daardoor niet meer in het najaar kan worden ontsmet. Ontsmetten in het voorjaar is, gezien de daarvoor vereiste temperaturen, niet altijd tijdig mogelijk om nog met de teelt van genoemde zomerbloeiers te kunnen aanvangen.
Voor de teelt van zomerbloeiers, zoals lelies en gladiolen, op te huren zand- en lössgrond op percelen waarop gras heeft gestaan, ervaart de sector het als een belemmering dat beperkingen gelden voor de periode waarin het grasland mag worden vernietigd. Die periode loopt van 1 februari tot en met 10 mei. Omdat direct aansluitend aan het vernietigen een stikstofminnend gewas moet worden geteeld, kan pas in het najaar worden ontsmet. De teelt van de zomerbloeiers kan pas het daaropvolgende voorjaar beginnen. Gezien de vergoeding die aan verhuurder moet worden betaald voor gederfde grasopbrengsten in het jaar van vernietigen, leidt het voorschrift tot hogere huurkosten. Voor huurders zou het dan ook voordeliger zijn om grasland in het vroege najaar te mogen vernietigen en aansluitend te ontsmetten. In 2010 is daartoe een voorziening getroffen in het Besluit gebruik meststoffen; de sector acht die evenwel onvoldoende.

Vraag 5

Is het waar dat er twee lijsten zijn, namelijk een lijst met N-minnende gewassen die verplicht zijn na het scheuren van grasland en een lijst vanggewassen welke verplicht zijn na de teelt van mais? Zo nee, hoe zit het dan en op basis waarvan verschillen ze?

Ja, de regelgeving voor het gebruik van meststoffen kent twee lijsten. Op de lijst die betrekking heeft op het vernietigen van grasland, staan gewassen die in staat zijn gedurende het resterende groeiseizoen tenminste 120 kg stikstof per ha op te nemen. Op de beperktere lijst die betrekking heeft op de teelt van maïs staan uitsluitend winterharde gewassen, opdat verzekerd is dat ook nog stikstof wordt opgenomen bij de lage temperaturen van najaar en winter.

Vraag 6

Bent u bereid TKI-budget vrij te maken om de benodigde onderzoeksbasis voor de Europese Commissie aan te kunnen leveren voor het onderzoek van de Commissie van Deskundigen Meststoffen (CDM), die in het kader van de motie Koopmans/Snijder-Hazelhoff1 onderzoek heeft gedaan waarin zij concludeert dat het reducerend effect van grondontsmetting op nitraatuitspoeling na snijmaïs aanwezig is?

EL&I heeft bij de Commissie van Deskundigen Meststoffen budget gereserveerd om de onderhandelingen met de EU inzake het 5e actieprogramma en derogatie wetenschappelijk te ondersteunen. Er zijn mij verder geen specifieke vragen op dat terrein bekend die zijn ingediend bij de Topsectoren Agri & Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen.
De programmering van de TKI 's wordt uitgevoerd door de TKI besturen. Daarin kan EL&I wel aandacht voor dit onderzoek vragen maar EL&I kan geen budgetten van TKI's vrijmaken.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat HWW Zorg geld investeert in een nieuw softwaresysteem?1

De hoogte van het bedrag is mij niet bekend omdat het gaat om een individuele investering van een instelling.

Vraag 2

Om hoeveel geld gaat het hier?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe kan het dat HWW Zorg recentelijk medewerkers heeft moeten ontslaan, omdat er onvoldoende geld beschikbaar was, maar er nu blijkbaar wel voldoende geld is voor een nieuw softwaresysteem?

Er zijn volgens HWW geen medewerkers ontslagen in verband met onvoldoende beschikbaarheid van geld.

Vraag 4

Hoeveel heeft HWW Zorg ontvangen van de zgn. Agema-gelden? Hoeveel ligt er daarvan nog op de plank, terwijl bewoners het in hun broek moeten doen omdat er te weinig personeel is?

Als het gaat om de «Agema-gelden» kan het volgende worden opgemerkt. HWW Zorg heeft in 2012 2,8 miljoen euro beschikbaar gekregen. Dit bedrag is aangewend voor het opleiden van de niveau 1-medewerkers naar niveau 2 (zo’n 50% van de middelen) om de kwaliteit van zorg te verbeteren en voor het aanstellen van meewerkend verpleegkundig teamleiders, zoals gevraagd door de Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad (de andere 50%). De personeelsformatie (in de zorg) is in 2012 toegenomen ten opzichte van 2011. Het zorgkantoor ziet toe op de doelmatige aanwending van de middelen.
De IGZ houdt toezicht op de kwaliteit van zorg en bezoekt HWW Zorg regelmatig.
Daaruit blijkt dat HWW Zorg werkt aan verbetering van de kwaliteit, onder meer via een traject van certificering.

Vraag 5

Vindt u het ook ronduit schokkend dat de directie van HWW Zorg haar bewoners urenlang in de urine laat liggen, maar wel waarde hecht aan hun computers?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Wat vindt u ervan dat bewoners urenlang moeten wachten om verschoond te worden omdat er geen personeel is, terwijl de bestuurders van HWW Zorg wel investeren in hun dure pc? Hoe legt u dit aan de bewoners uit?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Bent u bereid in gesprek te gaan met de directie van HWW Zorg om uw walging over haar beleid kenbaar te maken? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 8

Wat gaat u doen om deze gang van zaken direct stop te zetten en de bewoners van HWW Zorg goede zorg te bieden? Ziet u hier een rol voor de Inspectie weggelegd?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Jeuken uw vingers ook zo om dergelijke bestuurders hoofdelijk aansprakelijk te kunnen stellen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de burgemeester van Maastricht af wil van de wietpas omdat drugshandelaren zich nu massaal op de straathandel storten?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat de wietpas mede tot gevolg heeft dat Nederlanders legaal cannabis in de coffeeshops kopen om die vervolgens illegaal op straat door te verkopen?

In aanloop naar de invoering op 1 mei 2012 is een aantal maatregelen genomen om eventuele neveneffecten aan te pakken. Daar waar straathandel zich voordoet treedt de politie hiertegen op.
Ik ben in continu en intensief overleg met de driehoeken in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland ten einde een compleet en gedetailleerd beeld van hun ervaringen in de uitvoering van het aangescherpte coffeeshopbeleid op tekenen. Dit gebeurt onder meer in de vorm van gesprekken met de driehoeken en in de vorm van door mij opgevraagde rapportages. Hoewel mijn beeld nog niet compleet is, is mij reeds gebleken dat het aantal drugstoeristen in de gemeenten waar het aangescherpte coffeeshopbeleid wordt gehandhaafd sterk is afgenomen.
Zoals bij brief van 12 juli 2012 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 24 077 nr. 289) is toegezegd, zal ik uw Kamer in oktober 2012 rapporteren over de ervaringen in de coffeeshopgemeenten in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland. Daarbij zal ik ook ingaan op de recente signalen uit Maastricht over het besloten club criterium, het ingezetenencriterium en op de landelijke handhaving van het aangescherpte beleid.

Vraag 3

Deelt u de mening dat door deze verdere aanscherpingen de maatschappelijke overlast alleen maar is toegenomen en de volksgezondheid door de illegale straathandel in het geding is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om onmiddellijk de recente aanscherpingen van het coffeeshopbeleid, zoals de invoering van de wietpas, terug te draaien? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat de Congolese politicus Diomi Ndongala op 27 juni 2012 is ontvoerd en sindsdien spoorloos is?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u meer informatie over de situatie waarin Diomi Ndongala zich op dit moment bevindt? Bent u bereid duidelijkheid te eisen van de Congolese regering over zijn situatie?

Ik heb op dit moment geen nadere informatie over de situatie waarin de heer Diomi Ndongala zich bevindt. De Nederlandse ambassade in Kinshasa onderhoudt nauw contact met het mensenrechtenbureau van MONUSCO, Bureau Conjoint des Nations Unies sur les Droits de l’Homme, dat onderzoek doet naar de verdwijning van Diomi Ndongala. Daarnaast heeft de ambassade nadere uitleg gevraagd over de verdwijning van de heer Diomi Ndgongala bij de Congolese autoriteiten.

Vraag 3

Welk oordeel heeft u over de politieke situatie in Congo als politici van de oppositie zomaar kunnen verdwijnen?

Er is op dit moment onvoldoende betrouwbare informatie beschikbaar over de verdwijning van Diomi Ndgongala om daar verdere conclusies uit te trekken.

Vraag 4

Bent u bereid al het mogelijke te doen om meer duidelijkheid te krijgen over het lot van Diomi Ndongala? Zo ja, op welke manier zult u dat doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Herinnert u zich de uitgesproken verwachting dat kort na de zomervakantie de al meerdere keren uitgestelde «visie over toezicht en verantwoording van goede doelen» van de SBF1 en de regering klaar zou zijn?2

Ja.

Vraag 2

Hoe vaak en wanneer is er sinds het convenant overleg geweest op ambtelijk en bestuurlijk niveau met de SBF over deze visie?3

Sinds de ondertekening van het convenant «Ruimte voor geven» op 21 juni 2011 heeft tweemaal een regulier bestuurlijk overleg plaatsgevonden waar onder meer is gesproken over de voortgang van de Visie. Aan deze bestuurlijke overleggen hebben vertegenwoordigers van alle bij het convenant betrokken departementen, alsmede de voorzitter en een tweede afgevaardigde namens het SBF deelgenomen. Daarnaast heeft op 20 september jl. een buitengewoon bestuurlijk overleg plaatsgevonden ter gelegenheid van de ondertekening van de Visie op toezicht en verantwoording in de filantropische sector. Bij dit buitengewone bestuurlijke overleg waren de Staatssecretarissen van Veiligheid en Justitie en van Financiën aanwezig, alsmede het gehele bestuur van de SBF. Op ambtelijk niveau is zeer regelmatig door de Ministeries van Veiligheid en Justitie en Financiën over de Visie gesproken met de SBF. Het gaat hierbij om circa 15 overleggen vanaf het najaar van 2011 tot aan de datum van ondertekening van de Visie. Tot slot heeft ook op bestuurlijk niveau diverse malen informeel overleg plaatsgevonden.

Vraag 3

Is de visie nu gereed om aan de Kamer te doen toekomen?

De Visie op toezicht en verantwoording in de filantropische sector is op donderdag 20 september jl. aan de Tweede Kamer toegezonden.9

Vraag 4

Waar blijft het steeds opnieuw aangekondigde wetsvoorstel publicatieplicht stichtingen?

Dit wetsvoorstel is thans in voorbereiding bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie. De voorbereidingen zijn in de afrondende fase.

Vraag 5

Is er al een aanvang gemaakt met de uitvoering van de motie Omtzigt/Van Vliet4 om de gevraagde gegevens van ANBI's publiek te maken?

Ja. Door een voorgestelde wetswijziging in de AWR die is opgenomen in het wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2013 wordt met ingang van 1 januari 2014 als voorwaarde voor de ANBI-status gesteld dat de instelling nog nader te bepalen gegevens via internet beschikbaar stelt11. Zoals in de memorie van toelichting en de artikelsgewijze toelichting bij dat wetsvoorstel is aangegeven, wordt hiermee mede uitvoering gegeven aan de motie Omtzigt/Van Vliet12. De nader te bepalen gegevens zullen in elk geval de in de motie genoemde gegevens omvatten, alsmede de doelstelling en het beleidsplan van de instelling. Voorts zal het eerder genoemde wetsvoorstel van het Ministerie van Veiligheid en Justitie mede uitvoering geven aan de genoemde motie.

Vraag 6

Indien het antwoord op vraag 5 negatief luidt, wilt u dan zo spoedig mogelijk overgaan tot het beschikbaar stellen van de in de motie gevraagde gegevens uit het ANBI-register van de Belastingdienst?

Zie het antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Kunt u aangeven of een wetsvoorstel inzake openbaarmaking van ANBI-gegevens in mei 2012 geagendeerd stond voor de ministerraad, nu u recentelijk zeer ontwijkend geantwoord heeft op deze vraag en anderen toch stellig die indruk gewekt hebben?5

Zoals in de antwoorden op Kamervragen van het lid Omtzigt over transparantie en publicatieplicht, ingezonden op 6 augustus 201214, is aangegeven, bepaalt artikel 26 van het reglement van orde voor de ministerraad15 dat ten aanzien van het hetgeen ter vergadering besproken wordt of geschiedt, geheimhoudingsplicht bestaat. Over hetgeen in de ministerraad gesproken wordt of geschiedt worden dan ook geen mededelingen gedaan.

Vraag 8

Indien het antwoord op voorgaande vraag ontwijkend is of bevestigend, bent u dan bereid om de rijksrecherche te vragen strafrechtelijk onderzoek te doen naar een mogelijk of zeker lek van stukken – in dit geval de agenda – van de ministerraad?

Uit gesprekken met de auteur van het artikel «Transparantie en publicatieplicht» heb ik begrepen dat hij geen informatie had over het al dan niet agenderen van het wetsvoorstel in de ministerraad. De auteur is als bestuurslid van de Stichting Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) geconsulteerd in de ontwerpfase van het wetsvoorstel. Uit het feit dat het wetsvoorstel niet kort na die consultatie aan de Tweede Kamer is aangeboden, heeft de auteur afgeleid dat het wetsvoorstel (nog) niet in de ministerraad is behandeld. Op grond daarvan is hij gekomen tot de frase: «de behandeling van het wetsontwerp Publicatieplicht in de ministerraad (is) uitgesteld». Desgevraagd gaf de auteur aan op generlei wijze op de hoogte te zijn van de agenda of de verhandelingen van de ministerraad. Het artikel is dan ook gerectificeerd. Gezien deze gesprekken zie ik geen aanleiding om de rijksrecherche in te schakelen om een strafrechtelijk onderzoek uit te voeren naar het eventuele lekken van stukken uit de ministerraad, nu hier naar mijn overtuiging geen sprake van is.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van Het Financieele Dagblad, De Stentor en adviesbureau roAg naar de bezoldiging van corporatiebestuurders en leden van raden van corporaties en naar de hoogte van de algemene bedrijfslasten bij woningcorporaties?1 Wat is uw standpunt ten aanzien van dit onderzoek en op welke overwegingen rust het?

Ja.
Het betreft een onderzoek waarbij niet alle corporaties zijn betrokken, het is derhalve geen totaalbeeld. Het onderzoek is gebaseerd op 231 van de 381 woningcorporaties.
Elk jaar bericht ik u zowel over de bezoldigingen van bestuurders als over de bedrijfslasten van alle woningcorporaties.
Over de bedrijfslasten 2011 heb ik u recentelijk (TK 2011–2012, 29 453, nr. 252) geïnformeerd. Ik baseer me daarbij op het macrobeeld van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV). In de brief die ik u daarover heb geschreven heb ik aangegeven dat de bedrijfslasten per woongelegenheid in 2011 helaas met ruim 6% zijn gestegen, na een daling van de bedrijfslasten in 2010.
Hoe het beeld er wat betreft bezoldigingen in 2011 uit ziet is mij nu nog niet bekend. Momenteel worden deze gegevens verzameld. Zodra deze gegevens bekend zijn zal ik uw Kamer hierover berichten.

Vraag 2

Gaat u maatregelen nemen tegen de corporaties die geen of onvolledige informatie verstrekken over de hoogte en structuur van de bezoldiging van de individuele leden van het bestuur volgens de Sectorbrede beloningscode bestuurders woningcorporaties? Zo ja, welke maatregelen?

In de Sectorbrede beloningscode is opgenomen dat de beloning van de bestuurders openbaar moeten worden gemaakt, dus ook inkomens onder het normbedrag van € 193 000. Dit geldt alleen voor Aedesleden. De handhaving van deze code is aan de branche zelf.

Vraag 3

Hoe gaat u regelen dat corporaties genoemde informatie op een uniforme wijze gaan verstrekken, zodat de transparantie toeneemt en de beloningen van bestuurders en commissarissen eenvoudig te toetsen zijn aan het beloningskader?

Op basis van de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semi-publieke sector (WNT), die momenteel bij de Eerste Kamer ligt, zullen corporaties zich in de toekomst op een uniforme wijze moeten verantwoorden over de beloning van alle topfunctionarissen binnen de organisatie.

Vraag 4

Herinnert u zich het voorstel om alle gegevens over hoofd- en nevenfuncties van corporatiesbestuurders en -commissarissen centraal te registreren via een openbaar meldpunt, gekoppeld aan de internetsite van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting, zodat ook bij mutaties direct – en niet met een vertraging van anderhalf jaar – zicht is op de achtergrond en beloning van bestuurders en commissarissen?2 Acht u zo’n openbare realtime registratie bij nader inzien niet toch een goed idee?

Mij is bekend dat uw Kamer in 2009 de toenmalig minister voor Wonen, Wijken en Integratie verzocht de mogelijkheden te bezien van een centraal register voor nevenfuncties van commissarissen van corporaties. In reactie daarop deed mijn voorganger uw Kamer weten (TK 2010–2011, 29 453, nr. 197) bereid te zijn om, aanvullend op de bepalingen ter zake in de Governancecode, een wettelijke basis te verschaffen aan de verplichting voor corporaties om de (neven)functies van commissarissen in de jaarstukken bekend te maken. Dit via de Algemene Maatregel van Bestuur op grond van de herziene Woningwet. De inrichting van een landelijk databestand achtte hij, ook gezien de daarmee gemoeide ambtelijke lasten, als aanvulling niet noodzakelijk.
Bij de behandeling van het wetsvoorstel voor de herziene Woningwet eerder dit jaar stelde uw Kamer aanvankelijk voor (bij amendement nr. 51 van het lid Karabulut) corporaties te verplichten de nevenfuncties van commissarissen én van bestuurders openbaar te maken, zowel via het ter inzage leggen bij mijn ministerie als via publicatie op de website van de corporatie. De nadere gedachtewisseling met uw Kamer in tweede termijn over het betreffend amendement heeft uiteindelijk geleid tot het gewijzigd amendement van mevrouw Karabulut met nr. 92, waarin de verplichting voor corporaties is opgenomen om de nevenfuncties van bestuurders en commissarissen via het jaarverslag openbaar te maken. Conform dit amendement zullen in de AMvB bij de herziene Woningwet nadere bepalingen worden opgenomen met betrekking tot de jaarverslaglegging.

Vraag 5

Is de conclusie «Naarmate een corporatie meer verhuureenheden beheert, stijgen de bestuurskosten, neemt de productiviteit af en stijgen de gemiddelde bedrijfslasten» aanleiding voor bestuurlijke actie in de richting van de corporatiebranche?

Ik deel de in de vraag verwoorde conclusie maar ten dele. Uit cijfermateriaal van het CFV komt een genuanceerder beeld naar voren. Zo zijn de gemiddelde bedrijfslasten bij middelgrote corporaties (5 000 – 10 000 woningen) het laagst, dus ook lager dan bij kleinere corporaties. De grote corporaties (10 000 – 20 000 woningen) presteren over het algemeen beter dan kleine of middelgrote corporaties als het gaat om investeringen. Alleen de zeer grote corporaties (meer dan 20 000 woningen) doen het zowel qua efficiency als qua prestaties slechter dan gemiddeld in de sector.
Voor mij is de in de vraag verwoorde conclusie op zich dan ook geen aanleiding voor bestuurlijke actie jegens de corporatiesector. Ik wijs er daarbij op dat diverse ontwikkelingen rond de sector, zoals de in 2008 van kracht geworden integrale vennootschapsbelastingplicht, de in 2013 in te voeren heffing onder verhuurders, en marktontwikkelingen rond de verkoopmogelijkheden en afwaarderingen op de grondwaarde de corporaties stimuleren om in financieel opzicht scherper aan de wind te varen. Daarnaast zullen bepalingen in de te herziene Woningwet en daaronder liggende AMvB, zoals de verplichte visitatie en de verplichte toets door de financiële toezichthouder op investeringen boven een bepaald normbedrag, bijdragen aan een kostenbewustere bedrijfsvoering. Tevens mag redelijkerwijs worden verwacht dat de normeringen van de WNT in toenemende mate (en met name na het verstrijken van een overgangsperiode voor bestaande gevallen) zullen bijdragen aan beperking van bestuurskosten.

Vraag 6

Onderschrijft u dat directeur-bestuurders die een bezoldiging ontvangen (ver) boven de afgesproken norm een schandvlek zijn voor de sociale huursector? Hoe denkt u op zo kort mogelijke termijn een eind te maken aan deze misstand?

Hoewel ik van mening ben dat corporaties hun bestuurders moeten belonen volgens de toepasselijke normen uit de sectorcode, wijs ik u erop dat er momenteel geen wettelijke regels zijn die deze beloningen maximeren. De sectorcode stond lange tijd overschrijdingen van de normen (mits uitgelegd) toe. Bovendien gaat het in veel gevallen nog om eerder vastgelegde afspraken die niet zonder meer en op korte termijn zijn terug te draaien. Bij invoering van de WNT gaat een overgangsrecht gelden, waarmee de beloningen geleidelijk naar de toepasselijke normen zullen worden teruggebracht.
Ik wijs u erop dat de brancheorganisaties Aedes en VTW en ook individuele corporatiebestuurders, mede naar aanleiding van dit onderzoek de oproep hebben gedaan aan bestuurders en raden van toezicht om op basis van vrijwilligheid tot een neerwaartse bijstelling van de beloningen te komen. Een pleidooi dat ik bij elke mogelijke gelegenheid van mijn kant zal herhalen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraken van de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Westerwelle over het opnemen van Syrische vluchtelingen in Duitsland?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat Turkije en andere buurlanden de opvang van Syrische vluchtelingen (binnenkort) mogelijk niet meer aankunnen en het daarom noodzakelijk kan zijn om ook vluchtelingen in andere landen op te nemen? Zo nee, waarom niet?

Opvang van vluchtelingen dient in de regio te gebeuren. De internationale gemeenschap moet inspanningen leveren om de ontheemden in Syrië en in de buurlanden te helpen.

Vraag 3

Bent u bereid om eenzelfde aanbod te doen als minister Westerwelle en het niet langer uit te sluiten dat Nederland Syrische vluchtelingen opneemt? Bent u bereid de VN, Turkije en andere landen aan te bieden Syrische vluchtelingen op te nemen die niet in de regio opgevangen kunnen worden? Zo nee, waarom niet?

De uitspraken van minister Westerwelle interpreteer ik niet als een aanbod om vluchtelingen op te nemen – hij heeft aangegeven deze mogelijkheid niet langer uit te sluiten, maar dat de prioriteit ligt bij hulpverlening in de regio. UNHCR en landen in de regio vragen om financiële hulp.

Vraag 4

Bent u bereid deze boodschap binnenkort tijdens uw bezoek aan Turkije en het Turkse grensgebied met Syrië over te dragen? Zo nee, waarom niet?

Ik heb in Turkije extra Nederlandse steun aangeboden voor de opvang van vluchtelingen in Turkije, Jordanië, Libanon en Irak.

Vraag 5

Bent u bereid uw Europese collega’s tijdens het Gymnich-overleg van 7 en 8 september a.s. aan te spreken op de vluchtelingenproblematiek en hen te bewegen de opvang van Syrische vluchtelingen niet langer uit te sluiten en hen te overtuigen van de mogelijke noodzaak hiervan? Zo nee, waarom niet?

De vluchtelingenproblematiek is vanzelfsprekend aan bod gekomen tijdens het Gymnichoverleg, waar ik gepleit heb om de hulp aan vluchtelingen en ontheemden in de regio op te voeren.

Vraag 6

Kunt u deze vragen vóór 7 september beantwoorden?

De vragen zijn zo snel mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Bent u van mening dat een verbod op welke speculatieve derivatenpositie dan ook in de woningbouwcorporatiesector, ook bij de niet formeel toegelaten instellingen, wenselijk is, nu U op 5 september 2012 heeft aangekondigd het gebruik van derivaten aan banden te leggen voor de zogenaamde toegelaten instellingen (woningbouwcorporaties)? Kunt u dit toelichten?

De «Beleidsregels gebruik financiële derivaten door toegelaten instellingen
Volkshuisvesting» welke per 1 oktober van dit jaar in werking zullen treden, hebben alleen betrekking op woningverhuurders die op grond van de Woningwet de status van «toegelaten instelling» hebben. Een verbreding van deze regels naar andere niet-winst beogende instellingen (NWI’s) die werkzaam zijn in de volkshuisvesting en op dit moment ca. 3% van alle huurwoningen in hun bezit hebben, wordt door mij niet beoogd. Daarbij merk ik op dat in de volkshuisvesting werkzame NWI’s eind jaren negentig, in het kader van afbouw van rijksgaranties voor NWI’s, de mogelijkheid hebben gehad om ook toegelaten instelling onder de Woningwet te worden, zodat ze dan toegang zouden krijgen tot de borgingsfaciliteiten van het WSW. Sommige NWI’s zijn toen toegelaten instelling geworden. Andere NWI’s hebben daar niet voor gekozen. Daarmee zijn de financiële en toezichtbanden met het Rijk verbroken.

Vraag 2

Kunt u toelichten hoe u de algemene maatregel van bestuur wilt vormgeven die in de herziene wet op de toegelaten instellingen is opgenomen en die regelt dat via een amvb wordt bepaald bij welke banken woningbouwcorporaties voortaan mogen bankieren? Kunt u daarbij ook aangeven wat uw overwegingen zullen zijn bij het bepalen van de toegestane banken?

Als de betreffende AMvB (in concept) gereed is zal ik deze ter bespreking aan uw Kamer toezenden. Inhoudelijk kan ik daar nu nog niet op ingaan. Wel kan ik u meedelen dat bij de uitwerking overwegingen van toezicht, financiële deugdelijkheid en mededinging een rol zullen spelen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Nederland broeinest besmette websites», waarin staat dat 75% van alle gehackte en kwaadaardige websites die bezoekers in EMEA (Europa, Midden-Oosten en Afrika) via «drive-by-downloads» proberen te infecteren in Nederland staat?1 Kunt u uw antwoord toelichten in het perspectief van soortgelijke berichten over cybercrime2, spam3, piraterij4 en «rogue-providers»5?

Ik heb kennis genomen van de berichten dat Nederlandse servers worden misbruikt voor het plegen van verschillende vormen van internetcriminaliteit. Dit is niet in de laatste plaats te verklaren door de belangrijke positie die Nederland inneemt in de wereldwijde digitale infrastructuur. De schaduwzijde van deze koppositie is dat voornoemde infrastructuur misbruikt kan worden voor het verspreiden van spam, het faciliteren van illegale bestandsuitwisseling en het gebruik van command en controlservers.
Over de schaal waarop hiervan sprake is, lopen de rapporten echter uiteen. Het door de vraagsteller aangehaalde bericht maakt er melding van dat in het tweede kwartaal circa 75% van de malicious content in Europa en het Midden-Oosten werd gehost in Nederland. Op wereldniveau zou dit neerkomen op 37%. Het tweede kwartaal rapport van Kaspersky geeft evenwel een getal van 12% op wereldbasis voor Nederland als verspreider van «malicious content». Rapporten uit eerdere kwartalen (4e kwartaal 2011 en 1e kwartaal 2012) van McAfee becijferden de uit Nederland afkomstige «malicious content» nog op circa 4% respectievelijk 2,5%.
Ik kan uit de rapporten niet opmaken hoe deze zeer grote schommeling tot stand is gekomen. Het verbinden van een harde conclusie aan de rol van Nederland in dit kader is op basis van deze cijfers dan ook niet mogelijk. Hoewel ik de cijfers serieus neem, deel ik niet de conclusie dat Nederland een broeinest is van besmette websites.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het huidige Nederlands beleid niet voldoende is om degenen die criminele activiteiten ondernemen via Nederlandse hostingproviders af te schrikken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nederland loopt voorop in de bestrijding van bovengenoemde criminaliteit. De aanpak van cybercriminaliteit door het Team High Tech Crime en het Notice and Takedown systeem, dat wordt gebruikt om criminele servers uit de lucht te halen, is een voorbeeld voor andere landen.
Bestrijding van dergelijke criminaliteit is het meest succesvol in internationaal verband. Om die reden werkt Nederland nauw samen met andere landen op dit punt. Het meest kwetsbaar zijn landen met een beperkte infrastructuur en slechte individuele beveiliging van computers. Nederland behoort echter tot de landen waar door het gebruik van antivirussoftware en firewalls veel wordt voorkomen. Daarnaast nemen de ISP’s en hostingproviders hun taak op het gebied van het aanbieden van veilig internet zeer serieus.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Nederlandse regering duidelijk beleid moet maken over wat wel en niet is toegestaan, inclusief handhaving in relatie tot facilitering van cybercrime door hosting providers en ISPs? Deel u de mening dat dit beleid vervolgens actief gecommuniceerd dient te worden met internetproviders en hostingproviders, en dat ernstige gevallen van kwaadwillendheid en nalatigheid van personen en bedrijven moet worden gesanctioneerd?

Ik deel de mening dat duidelijk beleid wenselijk is over wat wel en niet is toegestaan voor hosting providers en ISPs. In het belang van deze bedrijfstakken is het wel wenselijk dat het Nederlandse beleid aansluit bij dat van andere landen. Ook hier is internationale afstemming dan ook noodzakelijk. Daarnaast wordt binnen het Platform Internetveiligheid sinds 2009 gewerkt aan een veilig internet door (hosting-) providers, overheid en overige marktpartijen. Het gaat hier ook over onderwerpen als een gedragscode voor Notice and take down, de aanpak van botnets, bewustwording en voorlichting. Het door de vraagsteller genoemde handhavingsvraagstuk zal ik in het Platform agenderen.

Vraag 4

Wat doet het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) tegen «rogue-providers»? Vindt u dat het NCSC sancties moet opleggen aan bedrijven die bewust of door middel van verwijtbare nalatigheid cybercrime faciliteren?

Het NCSC is geen toezichthouder en legt daarmee geen sancties op. Wel wordt het NCSC in zijn werkzaamheden geconfronteerd met «rogue providers» en kan het op basis van zijn ervaringen zijn partners in het publieke domein van nuttige inzichten voorzien. Als er sprake is van facilitering van cybercrime door wie dan ook, kan worden opgetreden door toezichthouders en behoort ook strafrechtelijk onderzoek tot de mogelijkheden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Dag te laat verhuisd naar Winkel»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat op grond van de Kieswet bij de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer de peildatum voor het verzenden van de stempassen 31 juli was en dat kiezers die vanaf 1 augustus in een andere gemeente zijn gaan wonen dan hun stempas in hun oude gemeente krijgen?

Op grond van de Kieswet (artikel J7) ontvangt de kiezer zijn stempas van de gemeente waar hij op de dag van de kandidaatstelling als kiezer staat geregistreerd. Dat was dit keer 31 juli 2012. Kiezers die zich na 31 juli in een andere gemeente vestigen, zijn als kiezer geregistreerd in hun oude gemeente en krijgen hun stempas voor deelname aan de verkiezing van de oude gemeente.

Vraag 3

Is het waar dat, als een stemgerechtigde burger op 1 augustus in een andere woonplaats wordt ingeschreven dan in de plaats waar zijn stempas naar toe is gestuurd, hem dan geen andere mogelijkheid rest om óf op uiterlijk 29 augustus schriftelijk een kiezerspas aan te vragen óf om terug te reizen naar zijn voormalige woonplaats om daar een kiespas te gaan halen? Zo nee, wat is dan niet waar? Zo ja, hoeveel kiezers betreft het die per 1 augustus ergens anders zijn gaan wonen dan de gemeente waar hun stempas naar toe is gestuurd?

Deze kiezer kon in dit geval inderdaad tot 29 augustus schriftelijk een kiezerspas aanvragen (in veel gemeenten kon het formulier daarvoor overigens ook via de gemeentelijke website gedownload worden en via de email ingestuurd) en tot en met vrijdag 7 september in persoon zijn stempas in een kiezerspas laten omzetten. Overigens kunnen deze kiezers ook gebruik maken van de mogelijkheid om een onderhandse volmacht te verstrekken aan iemand uit hun oude gemeente.
Er is altijd een groep kiezers die verhuist tussen het moment dat het kiezersregister wordt opgemaakt en de dag van de stemming. Volgens cijfers van het CBS verhuisden er in 2011 circa 593 000 personen tussen gemeenten. Dat komt neer op circa 50 000 per maand.

Vraag 4

Wat gebeurt er met stempassen die naar de adressen zijn gestuurd waar de kiezer voor wie de stempas bedoeld was niet meer woont?

Dat hangt af van de voorziening die de kiezer zelf heeft getroffen: veel mensen laten hun post een aantal weken of maanden automatisch doorsturen naar hun nieuwe adres. Indien men dat niet doet, zal de stempas ofwel op het oude adres bezorgd worden ofwel als onbestelbaar retour aan de gemeente worden teruggezonden.

Vraag 5

Hoe en wanneer komen kiezers die verhuisd zijn er achter dat hun stempas niet naar hun nieuwe adres is verstuurd?

In de Kieswet is geregeld dat de stempassen uiterlijk 2 weken voor de dag van de stemming bij de kiezer thuis moeten zijn ontvangen. Een kiezer die op dat moment zijn stempas nog niet heeft ontvangen, zal dan zijn gemeente kunnen benaderen met een verzoek om nadere informatie. Uiteraard kan de kiezer ook al eerder de gemeente benaderen, bijvoorbeeld als hij verneemt dat zijn buren wel al hun stempas hebben ontvangen.

Vraag 6

Hoeveel studenten hebben zich per 1 augustus in een andere gemeente ingeschreven dan waar hun stempas naar toe is gestuurd?

Het is niet bekend hoeveel studenten zich per 1 augustus in een andere gemeente hebben ingeschreven. In de gemeentelijke basisadministratie wordt niet vermeld of een inschrijving een student betreft.

Vraag 7

Acht u het mogelijk dat duizenden studenten en andere kiezers er te laat achter komen dat zij schriftelijk een kiezerspas hadden moeten aanvragen en dat zij daarom alleen maar door het maken van reiskosten en veel moeite aan een kiezerspas kunnen komen? Zo ja, deelt u de mening dat hiermee het kunnen uitoefenen van het stemrecht ernstig wordt belemmerd? Wat kunt u er aan doen om dit nu en in de toekomst te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft in de voorlichtingscampagne, met name via radiospotjes die zijn uitgezonden tussen de start van de campagne op 13 augustus en 27 augustus kiezers gewezen op de mogelijkheid om een kiezerspas aan te vragen waarmee men op de dag van de stemming in een andere gemeente kan stemmen. Op de website verkiezingen2012.nl is bij de veelgestelde vragen een vraag opgenomen over verhuizingen in relatie tot ontvangen van de stempas. Zoals reeds opgemerkt in het antwoord op vraag 3 kan de kiezer ook een onderhandse volmacht geven aan iemand in de oude gemeente. Voor veel studenten zal dit een optie zijn.
Voor uw informatie geldt dat in het voorstel tot wijziging van de Kieswet die in de Tweede Kamer ligt, de termijn om een kiezerspas respectievelijk een schriftelijke volmacht aan te vragen wordt verlengd. Indien het parlement met deze wijziging instemt zal het bij komende verkiezingen mogelijk zijn om tot en met de vijfde dag voor de stemming (normaliter de vrijdag) een schriftelijk verzoek in te dienen om de stempas in een kiezerspas om te zetten, terwijl het tot en met de dag voor de stemming om 12.00 uur mogelijk wordt om een mondeling verzoek (dus in persoon) in te dienen om de stempas om te zetten in een kiezerspas. Hiermee wordt de termijn voor het aanvragen van een kiezerspas gelijkgetrokken aan de termijn voor het aanvragen van een vervangende stempas.

Vraag 1

Wie gaat het onafhankelijk onderzoek naar de verbetering van rechtsbescherming van woonbootbewoners n.a.v. de motie Paulus Jansen c.s. (TK 32730-12) uitvoeren?1 Als de aanbesteding nog niet is afgerond: kan de Kamer direct na aanbesteding geïnformeerd worden?

De aanbesteding voor dit onderzoek is nog niet afgerond. Ik zal u na afronding van de aanbesteding informeren wie het onderzoek gaat uitvoeren.

Vraag 2

Wat is de exacte formulering van de onderzoeksvragen?

In de offerteaanvraag zijn de onderzoeksvragen als volgt geformuleerd:
Het onderzoek zal in elk geval moeten omvatten:
woonbooteigenaren beschikken over een ligplaats (o.m. eigendom, huur,
vergunningverlening), en de aantallen en typen ligplaatsen die het betreft.
het in kaart brengen van de mogelijkheid/mogelijkheden om de
rechtsbescherming van woonbootbewoners ten aanzien van de ligplaats in
deze verschillende gevallen te verbeteren, waarbij ondermeer gekeken
wordt naar de huurregelgeving voor woonruimte, naar de regelgeving voor
erfpacht en naar bestuursrechtelijke bescherming.
andere acties die hiervoor nodig zijn.
mogelijkheden, ondermeer ten aanzien van publiekrechtelijke belangen
zoals bijv. het waterbeheer, en van de te verwachten effecten op de
beschikbaarheid van ligplaatsen. Dit zodanig dat hierop een beleidsreactie
kan worden gebaseerd.
Hierbij is aangegeven dat nadere uitwerking van deze vraagstelling in overleg tussen de onderzoekers en de begeleidingscommissie bestaande uit medewerkers van BZK en Veiligheid en Justitie zal plaatsvinden.
Bovendien is aangegeven dat het voor de hand ligt om ten behoeve van het onderzoek mede te putten uit informatie van organisaties en vertegenwoordigers van woonbootbewoners.
Ik acht het niet noodzakelijk dat in de begeleidingscommissie een vertegenwoordiger vanuit de geledingen van de woonbootbewoners zit.

Vraag 3

Is er al een begeleidingscommissie geformeerd? Onderschrijft u de wenselijkheid dat er in de begeleidingscommissie ook een vertegenwoordiger vanuit de geledingen van de woonbootbewoners zit?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Indien uit het onderzoek zou blijken dat de lopende procedure ter herziening van de huren van de ligplaatsen niet de toets der kritiek kan doorstaan, zou dat dan tot herziening met terugwerkende kracht leiden? Zo ja, is het om deze reden niet verstandiger om de uitkomst van het onderzoek af te wachten?

Ik neem aan dat u doelt op de procedure ter herziening van de liggelden voor ligplaatsen in Rijkswater door het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf.
Het onderzoek betreft de mogelijkheden tot verbetering van de rechtsbescherming van woonbootbewoners en zal dus geen uitspraken opleveren over de kwaliteit van lopende procedures tot liggeldverhoging op grond van de huidige rechtsbescherming.

Vraag 1

Kent u de berichten over het aanhoudende geweld bij mijnen van het bedrijf Lonmin in Zuid-Afrika?1

Ja.

Vraag 2

Gaat u de International Finance Corporation (IFC) – waar Nederland relatief veel geld aan bijdraagt om duurzame economische ontwikkeling in ontwikkelingslanden te faciliteren en die tegelijkertijd aandelen bezit van Lonmin en dit bedrijf mede financiert – verzoeken om druk uit te oefenen op Lonmin om de werkomstandigheden te verbeteren, meer lokale werknemers in vaste dienst te nemen en meer bij te dragen aan de lokale ontwikkeling? Indien ja, op welke wijze gaat u dit doen en wanneer? Indien nee, waarom niet?

Nee. De sociale en milieustandaarden die IFC toepast bij de selectie van bedrijven waar de organisatie mee samenwerkt zijn maatgevend voor ontwikkelingsbanken en voldoen ook aan de ILO-normen. De IFC subsidieert daarnaast een programma van Lonmin ter ondersteuning van de naleving van sociale standaarden en bevordering van de lokale ontwikkeling. Lonmin betaalde reeds meer dan het minimumloon.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit geweld bij mijnen in Zuid-Afrika wederom de noodzaak onderstreept meer transparantie te bewerkstelligen over de gevolgen van grondstoffenwinning en hoe mijnbouwbedrijven omgaan met werknemers, lokale gemeenschappen en het milieu? Zo ja, op welke wijze bevordert u deze transparantie of bent u voornemens dat te gaan doen? Zo nee, waarom niet?

De Zuid-Afrikaanse overheid heeft een onderzoek ingesteld naar het gedrag van exploitant Lonmin, de rol van de vakbonden, het politieoptreden en het handelen van het Ministry of Mineral Resources. Het is beter niet vooruit te lopen op de uitkomsten van dit onderzoek.
Transparantie kan bedrijven stimuleren verantwoordelijkheid te nemen in de eigen productieketen. Voor Nederlandse bedrijven zijn de uitgangspunten voor het nemen van die verantwoordelijkheid vastgelegd in de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Daarnaast is Nederland actief betrokken bij internationale initiatieven op het gebied van bevordering van transparantie op specifieke gebieden, zoals het Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), het Natural Resource Charter en de OESO Due Diligence Guidance.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de import van grondstoffen zoals platina en steenkool tegen moet worden gegaan als de winning van die grondstoffen gepaard gaat met geweld en conflict? Zo ja, op welke wijze voorkomt u nu of gaat u in de toekomst voorkomen dat grondstoffen waar bloed aan kleeft, op de Nederlandse of Europese markt terecht komen? Indien nee, waarom niet?

Nederland ondersteunt dialoog als middel om geweld en conflict tegen te gaan bij grondstofwinning. Nederland is momenteel voorzitter van het «Initiative of the Voluntary Principles on Security and Human Rights in the Extractive Industries»; de Voluntary Principles zijn een gezamenlijk initiatief van overheden, maatschappelijke organisaties en vrijwel alle grote multinationals uit de olie-, gas- en grondstoffenindustrie.
Een ambtelijke missie van het ministerie van EL&I bracht op 21 en 22 augustus jl. de Voluntary Principles als onderdeel van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) inspanningen onder de aandacht van de Zuid-Afrikaanse overheid en stakeholders.
Het tegengaan van importen is slechts in uitzonderingsgevallen de beste manier om tot verbeteringen in productieketens te komen.
Zie ook het antwoord bij vraag 7.

Vraag 5

Deelt u de mening dat, door Lonmin te verplichten de betalingen aan de Zuid-Afrikaanse overheid op landen- en projectniveau openbaar te maken, de lokale bevolking en werknemers veel beter in staat zouden zijn om zelf een kosten en baten analyse te maken omtrent de negatieve en positieve impacts van de mijnen op hun leven en omgeving? Indien nee, waarom niet?

Het kabinet is voorstander van internationale afspraken over rapportageverplichtingen van betalingen aan overheden door de bedrijven in de winningsindustrie. Lonmin kan niet verplicht worden tot het openbaar maken van de gegevens, omdat Zuid-Afrika niet lid is van het EITI.

Vraag 6

Bent u bereid de aanpak te volgen van de VS om bedrijven in de olie-, gas- en mijnbouwindustrie nu definitief te verplichten hun betalingen aan overheden ook op projectbasis te openbaren? Indien ja, op welke wijze gaat u er in Europees verband voor pleiten om regelgeving op dit punt minstens op het Amerikaanse niveau te brengen? Indien nee, waarom niet?2

Binnen de EU wordt momenteel onderhandeld over een voorstel van de Europese Commissie voor een verplichte rapportage over betalingen van bedrijven in de olie-, gas- en mijnbouwindustrie aan overheden. Het voorstel is opgenomen in de richtlijn betreffende jaarlijkse financiële overzichten van bepaalde ondernemingsvormen (COM(2011) 684 def) en in een richtlijn tot herziening van de Transparantierichtlijn (wijziging van richtlijnen 2004/109/EG en 2007/14/EG; COM(2011) 683 def).
Zoals de minister van EL&I stelde in het Algemeen Overleg over Grondstoffen op 2 juli jl. zijn de EU-lidstaten en de Commissie reeds enkele maanden geleden een voorlopige compromistekst overeengekomen voor eerstgenoemde richtlijn inclusief de rapportageplicht. Deze rapportageverplichting omvat meer dan alleen een rapportage op landenbasis. Ook betalingen aan andere ontvangende overheidsinstanties moeten worden vermeld. Daarnaast is er een verplichting om de projecten te vermelden waaruit betalingen voortvloeien. Dit compromis ligt momenteel bij het Europees Parlement. Naar verwachting zal in januari 2013 over de richtlijn worden gestemd.

Vraag 7

Kunt u aangeven of platina uit de mijnen van Lonmin in Nederland verhandeld wordt, door Nederland en de Nederlandse havens wordt getransporteerd of in producten verwerkt zit die op de Nederlandse markt te koop zijn? Indien nee, deelt u de mening dat er snel meer transparantie moet komen wat betreft de herkomst van grondstoffen die in Nederland op de markt zijn en in producten zitten die Nederlandse consumenten kopen? Indien ja, hoeveel, door welke havens, in welke producten en voor welke doeleinden?

Nee. De Nederlandse overheid beschikt niet over gedetailleerde informatie over de exacte geografische herkomst van platina dat via of naar Nederland verhandeld wordt. Het is in beginsel aan het bedrijfsleven zelf om in het kader van MVO en in het bijzonder de Voluntary Principles verantwoordelijkheid te nemen in de eigen productieketen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Armenië bedreigt zijn buurland?»1

Ja.

Vraag 2

Hoe duidt u de gratieverlening, bevordering en heldenstatus die door Azerbeidzjan is toebedeeld aan Azeri Ramil Safarov, een tot levenslang veroordeelde moordenaar? Bent u bereid uw afkeuring over deze gang van zaken uit te spreken?

De gebeurtenissen rond de gratieverlening, bevordering en heldenstatus die door Azerbeidzjan is toebedeeld aan Ramil Safarov, een tot levenslang veroordeelde moordenaar van een Armeense officier dragen bij aan de bestaande spanningen tussen Armenië en Azerbeidzjan vanwege het conflict over Nagorno Karabach. Dit heeft een negatief effect op de stabiliteit in de regio en de inspanningen van de OVSE Minsk Groep om tot een vredesregeling te komen.
EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton heeft beide landen opgeroepen tot terughoudendheid in woord en daad om een mogelijke escalatie van het conflict te voorkomen. Deze boodschap stond centraal tijdens het bezoek van EU Speciaal Vertegenwoordiger Lefort van 11 tot 14 september jl. aan de regio. Nederland sluit zich aan bij deze oproep. De regering heeft in Azerbeidzjan op het hoogste niveau aangedrongen op terughoudendheid in het conflict met Armenië over Nagorno Karabach. Daarbij zijn expliciet de Nederlandse zorgen uitgesproken over de oplopende spanningen vanwege de amnestieverlening aan Safarov. SG NAVO Rasmussen sprak zich tijdens zijn bezoek aan de regio van 6 tot 7 september jl. in soortgelijke zin uit.

Vraag 3

Hoe verhouden deze recente gebeurtenissen zich tot de al bestaande spanningen en het conflict over Nagorno-Karabach? Welke concrete stappen zijn er door Nederland en de Europese Unie genomen om, al dan niet in samenspraak met de Minsk Group, tot een vermindering van de spanningen te komen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om bij uw Europese collega’s en de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid aan te dringen op een bemiddelende rol van de EU in de zeer gespannen verhouding tussen Armenië en Azerbeidzjan? Zo nee, waarom niet?

De OVSE Minsk Groep is het juiste forum om tot een duurzame vredesregeling te komen. De EU maakt geen deel uit van de Minsk Groep, maar kan wel een belangrijke aanvullende rol vervullen bij het ontwikkelen en uitvoeren van vertrouwenwekkende maatregelen. Nederland steunt de inspanningen van EU Speciaal Vertegenwoordiger Lefort. Daarnaast biedt het Oostelijk Partnerschap de gelegenheid beide landen op hun internationaalrechtelijke verplichtingen te wijzen en hen aan te moedigen zich constructief op te stellen in de onderhandelingen over een vredesakkoord.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Moskee kopen om burgers te helpen»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat het opkopen van een islamitisch gebedshuis door de overheid alleen zou mogen gebeuren als dit zou leiden tot minder of geen moskeëen? Zo neen, waarom niet?

Ik deel deze visie niet. De ruimtelijke ordening is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van gemeenten, en het is aan hen om – op basis van wat in het publiek belang is – beslissingen te nemen over de indeling van de publieke ruimte. Het bieden van oplossingen ter bevordering van leefbaarheid in de gemeente, zoals hier het geval is, valt dan ook binnen het mandaat van het gemeentelijk bestuur. Verder is het verminderen van het aantal moskeeën geen doel van de rijksoverheid.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er geen enkele moskee meer in de bebouwde kom zou mogen zijn? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om te voorkomen dat er belastinggeld wordt verspild aan het absurde idee een moskee op te kopen?

Geen. Het staat het gemeentebestuur vrij om de financiële middelen die het heeft, binnen de grenzen van de wet, aan te wenden. De gemeenteraad voert hierop democratische controle uit.

Vraag 1

Kent u het bericht «Bejaarde vrouw bedreigd en overvallen in Hoogvliet»1 en andere recente berichten van criminaliteit tegen ouderen? Kent u de cijfers ten aanzien van het aantal slachtoffers van 65 jaar en ouder die hulp hebben gehad van Slachtofferhulp Nederland2?

Ja.

Vraag 2

Hoe komt het dat volgens de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek het aantal slachtoffers dat door Slachtofferhulp Nederland geholpen moest worden in de leeftijdscategorie van 65 jaar en ouder verhoudingsgewijs in de afgelopen jaren sterker gestegen is dan het aantal slachtoffers in andere leeftijdscategorieën?

In algemene zin valt op te merken dat sinds het voorjaar van 2011 de doorgifte van slachtoffergegevens automatisch verloopt vanuit de politie naar Slachtofferhulp. Dat heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van het aantal aangemelde slachtoffers in alle leeftijdscategorieën. Slachtofferhulp Nederland ziet dat oudere slachtoffers relatief vaker lijken in te gaan op een hulpaanbod van Slachtofferhulp Nederland. Enerzijds omdat deze categorie slachtoffers in verhouding met andere (maar niet alle) leeftijdscategorieën kwetsbaarder is voor de gevolgen van een misdrijf, anderzijds omdat het sociaal contact met de hulpverlener een intrinsieke waarde heeft voor juist dat deel van deze groep met een klein sociaal netwerk. Op basis van de cijfers van Slachtofferhulp Nederland is geen conclusie te trekken over de daadwerkelijke toename van geweld tegen ouderen.

Vraag 3

Deelt u de indruk dat de bovengenoemde overval niet op zichzelf staat, maar dat deze en andere grove vormen van misdaden gericht tegen ouderen helaas schering en inslag zijn geworden? Zo ja, kunt u die indruk met cijfers onderbouwen? Zo nee, waarom niet?

Ernstige misdrijven tegen ouderen komen regelmatig voor, doch niet kan worden gezegd dat ze «schering en inslag» zijn. Uit de mij bekende cijfers met betrekking tot overvallen blijkt dat het totale aantal woningovervallen weliswaar daalt, maar dat het aantal overvallen op senioren stijgt. In de eerste 8 maanden van 2012 hebben 110 overvallen op senioren plaatsgevonden (in dezelfde periode in 2011 waren dat er 98). Hoewel dit absolute aantal, afgezet tegen het aantal senioren in Nederland, bescheiden lijkt, vind ik elke overval onacceptabel gelet op de grote impact ervan op het slachtoffer en diens omgeving.

Vraag 4

Deelt u de mening dat ouderen in onze samenleving verhoudingsgewijs kwetsbaarder zijn voor criminaliteit dan de meeste andere leeftijdscategorieën? Zo ja, deelt u dan de mening dat er in de criminaliteitsbestrijding extra aandacht voor ouderen moet komen? Zo nee, waarom niet?

Nee. De kans om slachtoffer te worden van een misdrijf is in het algemeen voor senioren lager dan voor anderen. Dit laat onverlet dat speciaal op preventie gerichte inspanningen in het bijzonder worden gericht op kwetsbare groepen, zoals ouderen. De kwetsbaarheid van ouderen zit niet zozeer in de kans op slachtofferschap, maar in de impact indien zij slachtoffer worden.
Daarom heb ik binnen de brede aanpak van overvallen specifieke maatregelen getroffen om woningovervallen op senioren terug te dringen. Specifiek voor senioren organiseer ik samen met ouderenbonden en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) door het hele land bijeenkomsten voor senioren, waar voorlichting over preventie van woningovervallen, woninginbraken en babbeltrucs wordt gegeven.

Vraag 5

Deelt u de mening dat woningcorporaties in (ook bestaande) ouderenwoningen voorzieningen moeten aanbrengen, waardoor de bewoner zonder de deur te hoeven open te maken, kan controleren wie er bij hem aanbelt (intercoms, camera's of «spionnetjes»)? Zo ja, gaat u hier de woningbouwcorporaties op aanspreken? Zo nee, waarom niet?

Criminaliteit tegen ouderen kan slechts worden teruggedrongen als alle betrokken partijen zich daarvoor inzetten. Ook van huiseigenaren, verhuurders en bewoners zelf verwacht ik daarin een bijdrage. Voor gemeenten en woningbouwcorporaties heb ik daarom een Toolkit Voorlichting Veilig Wonen laten ontwikkelen. Veel gemeenten en particuliere organisaties hebben deze inmiddels bij het CCV opgevraagd. Ik zal een en ander bij de woningbouwcorporaties onder de aandacht blijven brengen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat om de aangiftebereidheid te bevorderen de politie bij personen, die vanwege een hoge leeftijd moeilijker in staat zijn naar een politiebureau te komen, die aangifte aan huis komt opnemen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Ja. De beperkte mobiliteit van ouderen mag geen belemmering zijn voor het doen van aangifte. Daarom is het al langere tijd de praktijk in Nederland dat de politie in deze gevallen op locatie (bij de burger thuis) aangifte komt opnemen.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het voorhanden hebben van een alarmbel in de woning kan helpen om het aantal oudere slachtoffers terug te brengen? Zo ja, hoe gaat u dit bevorderen? Zo nee, waarom niet?

Of het voorhanden hebben van een alarmbel in de woning het aantal slachtoffers daadwerkelijk terug kan brengen, is moeilijk in te schatten. Een dergelijk alarm kan wel de heterdaadkracht van de politie vergroten waardoor de kans toeneemt dat de dader(s) gepakt worden. Er is een breed aanbod aan persoonlijke alarmsystemen. Voor 2013 staat een actie op het programma om het installeren en gebruiken van persoonlijk alarmsysteem door senioren te bevorderen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de opsporing van daders van misdrijven gericht tegen extra kwetsbare groepen, zoals ouderen, prioriteit verdient? Zo ja, waar blijkt die prioriteit nu concreet ui? Zo nee, waarom niet?

In de opsporing moeten alle criminelen die ernstige misdrijven plegen met prioriteit worden aangepakt. Het OM houdt in haar strafeis of bij het opleggen van een strafbeschikking rekening met de bijzondere omstandigheden van het slachtoffer. Dit zal ook het geval zijn als er sprake is van een ouder, kwetsbaarder slachtoffer. Op grond van de Richtlijn voor strafvordering overvallen op woningen en bedrijven geldt voor kwetsbare slachtoffers een verzwaringsgrond op basis van maatwerk. Ook rechters houden bij de straftoemeting rekening met de kwetsbaarheid van het slachtoffer. In verschillende landelijke oriëntatiepunten voor straftoemeting voor gewelds- en zedendelicten is de kwetsbaarheid van het slachtoffer als strafbeïnvloedende factor expliciet benoemd. Hoewel geen wettelijke strafverhogingsgrond, zal de rechter met die factor rekening houden en de strafverzwarende omstandigheid in voorkomende gevallen ook in de motivering van de oplegging van straf tot uitdrukking brengen.

Vraag 9

In hoeverre kan er in de strafeis dan wel strafmaat rekening mee worden gehouden dat de slachtoffers vanwege hun hogere leeftijd extra kwetsbaar zijn voor misdadigers? Wordt er in de praktijk van de rechtspraak rekening gehouden met deze kwetsbaarheid? Zo ja, waar blijk dat concreet uit? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Bent u bekend met berichtgeving over financieringsproblemen bij Europees (EASA) erkende vakopleidingen voor vliegtuigmonteurs, waardoor één van de twee opleidingsinstituten 100 jongeren naar huis heeft moeten sturen, omdat de vliegtuigmonteursopleiding geen doorgang kon vinden?1 Zo ja, hoe beoordeelt u de beschreven situatie, waarin naar voren komt dat financiering vanuit het betrokken bedrijfsleven steeds moeilijker wordt?

Ja. Van de betrokken instelling VTOC heb ik begrepen dat bezuinigingen bij de KLM-groep de financiering bemoeilijkt. Daarnaast heeft de VTOC aangegeven dat het wegvallen van het contract met de Koninklijke Luchtmacht bij het niet starten van de opleiding een doorslaggevende rol heeft gespeeld.

Vraag 2

Deelt u de mening dat dit waardevolle niche-opleidingen zijn die jongeren een onderscheidende en gedegen technische opleiding bieden? Zo ja, wat betekent dit concreet voor uw inzet om te voorkomen dat dit soort opleidingen hun activiteiten moeten staken?

Ik deel de mening dat deze opleiding voor het afnemende veld waardevol is. De opleiding voor vliegtuigtechnicus die voldoet aan de vereisten voor Vliegtuigonderhoud Part-66 betreft een private opleiding. De vereisten, die zijn vastgesteld door het European Aviation Savety Agency (EASA), liggen hoger dan die voor een reguliere opleiding vliegtuigonderhoud in het bekostigde beroepsonderwijs (de vereisten maken derhalve ook geen deel uit van het laatst vastgestelde kwalificatiedossier).
Voor de beschrijving van mijn inzet om te voorkomen dat dit soort opleidingen hun activiteiten moeten staken verwijs ik u naar het antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Kunt u aangeven of dit probleem bij meer technische opleidingen in andere bedrijfssectoren voorkomt?

Er hebben mij geen signalen bereikt van vergelijkbare voorbeelden in andere bedrijfssectoren.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat er andere financieringsvormen en opleidingsconcepten, zoals de vakschool, ontwikkeld moeten worden om dergelijke technische opleidingen toekomst te bieden? Zo ja, wat betekent dit voor uw inzet op dit gebied? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de opvatting dat publiekprivate samenwerking van belang is om opleidingen in stand te houden waar de arbeidsmarkt behoefte aan heeft. In de praktijk weten het onderwijsveld en het bedrijfsleven elkaar ook goed te vinden.
Op 11 september jl. heb ik overleg gevoerd met de betrokken onderwijsinstellingen en het College van Belanghebbenden Luchtvaartonderwijs over het onderwijs voor vliegtuigonderhoud in den brede. De situatie van VTOC, die opleidingen aanbiedt met vereisten die uitgaan boven de vereisten in het huidige kwalificatiedossier, is hierbij ook aan de orde geweest. Met de betrokkenen is afgesproken te bezien op welke wijze het vliegtuigonderwijs op toegankelijke, kwalitatief goede en doelmatige wijze aangeboden kan worden. De uitkomsten hiervan verwacht ik eind van dit jaar gereed te hebben.