Vraag 1

Bent u bereid om, gelet op de afspraak in het regeerakkoord om de maximumsnelheid op autosnelwegen waar nu een maximumsnelheid geldt van 120 km/uur te verhogen naar 130 km/uur, geen administratieve boetes meer op te laten leggen ter zake van snelheidsovertredingen tot 11 km per uur op die snelwegen totdat die verhoging wettelijk is geregeld en om de na uw beëdiging terzake opgelegde boetes in te laten trekken? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het handhaven van een maximaal snelheid van 130 km /u is pas mogelijk nadat de regels dienaangaande zijn aangepast. Daarom ben ik niet bereid om thans het handhavingsbeleid ten aanzien van snelheidsovertredingen aan te passen en reeds opgelegde boetes in te trekken.
De Minister van Infrastructuur en Milieu verwacht u begin volgend jaar te kunnen informeren over de mogelijkheden om de maximumsnelheid te verhogen naar 130 km/u en voor welke weggedeelten dit kan gelden.

Vraag 2

Bent u ook bereid om hetzelfde te doen met betrekking tot dergelijke snelheidsovertredingen, gepleegd na het bekend worden van het regeerakkoord? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Kent u het bericht «Egyptian State Security Behind Anti-Church Demonstrations»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat moslims in Egypte de afgelopen maand zeer bedreigende acties hebben gevoerd tegen de Koptische christenen?

In Egypte bestaan tussen de verschillende religieuze groeperingen al geruime tijd spanningen tengevolge van toegenomen religiositeit bij zowel moslims als christenen, en lokale sociaal-economische conflicten, zoals geschillen over landeigendom. Recente incidenten met betrekking tot de Koptische Kerk hebben de verhoudingen verder op scherp gezet. De Egyptische overheid is zich bewust van het potentiële gevaar dat uitgaat van deze spanningen en zet zich in om escalatie te voorkomen. Zo organiseert de overheid verzoeningsactiviteiten tussen moslims en christenen. Daarnaast heeft President Mubarak onlangs een zero-tolerance beleid aangekondigd jegens degenen die haat zaaien en de sektarische spanningen aanwakkeren.

Vraag 3

Is het waar dat deze haatzaaiers geen strobreed in de weg is gelegd door de Egyptische veiligheidsdiensten, die er wel genadeloos op los slaan als er wordt gedemonstreerd over onderwerpen als democratie en verkiezingsfraude?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat bij zo’n demonstratie op 8 oktober 2010 in Alexandrië het hoofd van de staatsveiligheidsdienst aanwezig was?

Nee, dit kan ik niet bevestigen.

Vraag 5

Onderschrijft u het beeld dat de Egyptische veiligheidsdiensten deze bedreigende acties van moslims tegen christenen toestaan om de islamitische haat en gewelddadigheid af te wenden van de overheid en tegen de christenen te keren, die met het oog op de komende verkiezingen angst aangejaagd moet worden?

De veiligheidsdiensten in Egypte richten zich voornamelijk tegen radicale islamitische krachten en de verboden Moslimbroederschap. Recentelijk zijn 150 leden van deze organisatie opgepakt. Volgens Amnesty International zijn deze personen louter gearresteerd vanwege hun affiliatie met de Moslimbroederschap en om hun participatie in de komende parlementaire verkiezingen tegen te gaan.

Vraag 6

Bent u bereid om, zo mogelijk samen met andere democratische rechtsstaten, uw bezorgdheid uit te spreken bij de Egyptische regering en te eisen dat de christenen in Egypte beter worden beschermd tegen islamitische haat en gewelddadigheid? Zo nee, waarom niet?

Nederland stelt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing systematisch aan de orde in de contacten met derde landen. In vijf pilot-landen zet Nederland zich extra in voor de bevordering van vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing. Egypte behoort tot die vijf landen. In dit verband zijn de Egyptische autoriteiten regelmatig aangesproken op de behandeling van religieuze minderheden, waaronder ook Baha’is, Ahmadis en Shiieten.
Ook in multilateraal verband zet Nederland zich in voor godsdienstvrijheid. Zo heeft Nederland tijdens de Universal Periodic Review (UPR) van Egypte in de Mensenrechtenraad aandacht gevraagd voor de rechten van religieuze minderheden in Egypte. Nederland heeft met name aangedrongen op het afschaffen van discriminerende bepalingen en de aanname van uniforme regels voor het bouwen en renoveren van kerken en andere gebedshuizen. In EU-verband, in het kader van het EU-Associatieakkoord wordt dit onderwerp eveneens met de Egyptische autoriteiten besproken.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Afrikaans blad mag op homo's jagen, president weet dat onderdrukking van homo's goed valt bij bevolking»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de afschuw over het feit dat een Oegandees weekblad verkondigt dat homo's moeten worden opgehangen en dat de Oegandese president Yoweri Museveni onder meer via anti-homowetgeving actief bijdraagt aan een klimaat van repressie tegen homo's? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel uw afschuw over de inhoud van het krantenbericht.

Vraag 3

Bent u bereid alle ontwikkelingshulp aan Oeganda – op noodhulp na – te stoppen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het betreft hier een artikel in de Ugandese pers en geen regeringsbeleid van Uganda. Betrokken Ugandese belangenorganisaties hebben een formele klacht tegen de krant ingediend bij de Media Council wegens aanzetten tot haat. De Media Council heeft de krant inmiddels een verschijningsverbod opgelegd wegens onvolkomenheden bij de registratie van het blad.

Vraag 1

Kent u het bericht «Vrijheid van godsdienst in Indonesië zwaar onder vuur»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de berichten over de aanzwellende islamitische jihad tegen Indonesische christenen?

Ik neem met bezorgdheid kennis van de berichten over toenemende intolerantie en incidenten jegens religieuze minderheden in Indonesië, waaronder christenen en Ahmadiyah-aanhangers.

Vraag 3

Bent u nog steeds niet van mening dat de Indonesische overheid religieuze intolerantie gedoogt?2

In algemene zin ben ik die mening nog steeds toegedaan. Religieuze pluriformiteit en godsdienstvrijheid zijn in de Indonesische grondwet vastgelegd. Er bestaan kleine groeperingen die deze pluralistische grondhouding niet erkennen en hun heil zoeken in radicale oplossingen, zoals het aanvallen van gebouwen en personen van religieuze stromingen waartegen zij zich menen te moeten verzetten (zie ook de beantwoording van uw kamervragen d.d. 5 juli 2010, kamerstuk 32 431). Deze groeperingen zijn de laatste tijd actiever geworden. Het ontbreekt lokale overheden vaak nog aan de capaciteit, maar soms ook aan de wil, om hier tegen op te treden.
De Nederlandse regering volgt de mensenrechtensituatie, waaronder de situatie ten aanzien van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging in Indonesië, op de voet, vraagt hiervoor regelmatig aandacht bij de Indonesische autoriteiten en zal dit ook in de toekomst blijven doen. Ook tijdens de EU-Indonesië mensenrechtendialoog van 29 juni 2010 is deze kwestie opgebracht bij de Indonesische autoriteiten.
In algemene zin geldt dat Nederland in diverse internationale fora opkomt voor de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en de bescherming van (religieuze) minderheden. Zo heeft Nederland actief bijgedragen aan de EU resolutie inzake de bestrijding van religieuze intolerantie, die thans in de derde commissie van de VN wordt uitonderhandeld. Mede op Nederlands initiatief wordt hierin expliciet het recht erkend van een ieder om van godsdienst te veranderen dan wel afstand te doen van de eigen religie. Verder heeft Nederland zich ingespannen voor het EU actieplan inzake bevordering van godsdienstvrijheid in derde landen. Dit plan voorziet in het consequent aan de orde stellen van de vrijheid van godsdienst in veertig landen, waar deze sterk onder druk staat. De volgende zitting van de Mensenrechtenraad is in maart 2011. Nederland zal hier zeker aandacht besteden aan godsdienstvrijheid, de positie van religieuze minderheden en indien nodig plaatsen waar deze vrijheid onder druk staat. In hoeverre hierbij specifieke gevallen ter sprake moeten worden gebracht, zal tegen die tijd worden bezien.

Vraag 4

Bent u bereid de situatie van de Indonesische christenen aan de orde te stellen in internationale organisaties zoals de Mensenrechtenraad in Genève? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de gisteren vrijgesproken mevrouw Post een gedeelte van haar schadevergoeding wil storten in een in het leven te roepen herzieningfonds?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid om dit lovenswaardige initiatief van harte moreel en financieel te ondersteunen? Zo nee, waarom niet?

Naar aanleiding van de Schiedammer parkmoordzaak en de bevindingen van de daarna ingestelde Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken (CEAS) is door mijn ambtvoorganger reeds de noodzaak ingezien te komen tot een modernisering van de herzieningsregeling uit het Wetboek van Strafvordering teneinde de correctie van achteraf onjuist gebleken uitspraken te vereenvoudigen. Het wetsvoorstel hervorming herziening ten voordele dat thans bij de Tweede Kamer aanhangig is (Kamerstukken II 2008/09, 32 045, nr. 2), voorziet in de mogelijkheid om, als er aanwijzingen zijn dat er mogelijk sprake is van een «novum», ter voorbereiding van een herzieningsaanvraag onderzoek te doen verrichten door de procureur-generaal bij de Hoge Raad. Een ieder die veroordeeld is voor een ernstig strafbaar feit2 kan via een raadsman dit verzoek doen. Het onderzoek dat de procureur-generaal verricht, behoeft niet door de verzoeker te worden gefinancierd. Ook de kosten voor rechtsbijstand die in dit kader worden gemaakt, komen voor hen die recht hebben op gesubsidieerde rechtsbijstand voor vergoeding in aanmerking. Deze kosten draagt de Staat derhalve. Met het oog hierop acht ik financiële ondersteuning van het in de vraag aangehaalde initiatief niet noodzakelijk.

Vraag 3

Toont dit voorgestelde voorzieningfonds aan dat het bestaande stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand te kort schiet? Zo ja, op welke onderdelen en welke maatregelen neemt u zich voor om de oorzaken van de door mevrouw Post gevoelde noodzaak tot oprichting van een dergelijk herzieningfonds weg te nemen?

Nee, ik ben niet van oordeel dat dit voorgestelde voorzieningfonds aantoont dat het bestaande stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand te kort schiet. Ik verwijs u naar mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het beslist onwenselijk is dat particulier initiatief noodzakelijk blijkt te zijn om gerechtelijke dwalingen aan het licht te brengen en de gevolgen ervan te herstellen?

Voor zover in de vraag met particulier initiatief wordt gedoeld op de oprichting van het fonds, deel ik de stelling in de vraag dat een dergelijk initiatief niet nodig zou moeten te zijn om gerechtelijke dwalingen aan het licht te brengen en de gevolgen ervan te herstellen. Ik verwijs u daaromtrent naar mijn antwoord op vraag 2. Dat neemt niet weg dat particuliere initiatieven in individuele zaken nuttig kunnen zijn en effect kunnen hebben. Het wetsvoorstel bevat voldoende mogelijkheden om gevolg te geven aan particuliere initiatieven.

Vraag 5

Hoe beziet u de rol van de Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken in dit soort spraakmakende zaken en de wenselijkheid om deze commissie in stand te laten naast de officiële herzieningsmogelijkheden bij de Hoge Raad der Nederlanden?

De CEAS is niet ingesteld als een permanente commissie, maar zal functioneren totdat de wettelijke regeling voor de herziening van strafzaken is gewijzigd. In het bovengenoemde wetsvoorstel wordt zowel voorzien in een definitieve variant van de toegangscommissie van de CEAS, als wordt de CEAS zelf overbodig gemaakt. In het wetsvoorstel wordt namelijk een commissie geïntroduceerd die de procureur-generaal kan adviseren over de wenselijkheid van het doen van nader onderzoek op verzoek van een veroordeelde. Deze adviserende commissie is voor een belangrijk deel vergelijkbaar met de toegangscommissie van de CEAS. Met de onderzoeksmogelijkheid als voorzien in het genoemde wetsvoorstel zal de CEAS zelf overbodig worden, mede gezien het feit dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad meer bevoegdheden krijgt dan de CEAS nu heeft (bijvoorbeeld tot het horen van getuigen onder ede).
Ik verwijs u voor een uitgebreidere uiteenzetting hierover naar de nota naar aanleiding van het verslag bij het genoemde wetsvoorstel (Kamerstukken II 2009/10, 32 045, nr. 6).

Vraag 6

Hoe verhoudt zich de weigering van het Openbaar Ministerie om excuses aan te bieden aan mevrouw Post tot haar vrijspraak?

Het Openbaar Ministerie heeft aangegeven bereid te zijn excuses aan te bieden aan mevrouw Post.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «KNVB: Aantal clubs dit seizoen nog failliet»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw mening over de situatie waarin deze clubs, en de gemeente die hen soms ondersteunden, nu verkeren?

De betreffende clubs moeten zorg dragen voor een verantwoorde bedrijfsvoering.

Vraag 3

Wat zijn de gevolgen van een faillissement van een profclub op het aanbod van jeugdopleidingen? Wat zijn die gevolgen voor de breedtesport in de betreffende stad en regio?

Mede op basis van informatie van de zijde van de KNVB kan gezegd worden dat een inschatting van de mogelijke gevolgen van een faillissement samenhangt met de concrete omstandigheden van en de omgeving waarin de club of wel de betaald voetbal organisatie (bvo) functioneert. Globaal zijn daarbij de volgende varianten te onderscheiden.
Ten aanzien van de mogelijke gevolgen voor de breedtesport worden geen direct nadelige gevolgen verwacht voor de deelname aan activiteiten, gezien het wijdvertakte systeem van lokale sportverenigingen en andere organisaties.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, als gevolgt van de voorgenomen bezuinigingen op de publieke omroep, de kans groot is dat meer profclubs nog verder in de financiële problemen zullen komen? Zo nee, waarom niet?

De voorgenomen bezuinigingen op de publieke omroep zullen niet eerder dan 2013 ingaan. De NOS heeft bovendien tot 1 juli 2013 een contract met de eredivisie met betrekking tot het uitzenden van samenvattingen van de wedstrijden uit de eredivisie. De bezuinigingen op de publieke omroep zullen het betaald voetbal daarom op korte termijn niet raken. De bezuinigingen op de publieke omroep kunnen op de langere termijn wel gevolgen hebben voor het betaald voetbal. De door de bezuinigingen kleinere financiële ruimte van de publieke omroep kan invloed hebben op de besluitvorming van de NOS om na 1 juli 2013 wel of niet mee te dingen naar de uitzendrechten van de samenvattingen van de eredivisie en voor welke bedragen. Hoe groot het risico is dat profclubs hierdoor verder in de financiële problemen komen, is op dit moment niet in te schatten.

Vraag 5

Wat kan de Rijksoverheid doen om het aanbod van sport voor jongeren te garanderen als een aanbieder van het formaat van een profclub onverhoopt zou wegvallen?

De KNVB en de aangesloten (amateur)verenigingen zijn goed in staat voor het voetbalaanbod voor jongeren zorg te blijven dragen. Voor de rijksoverheid is hier geen rol weggelegd.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Staat wilde Angolees gezin toch uitzetten»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er door de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) pogingen zijn ondernomen om dit gezin met minderjarige kinderen toch uit te zetten, ondanks dat het gerechtshof in Den Haag eind juli in een tussenvonnis had geoordeeld dat de kinderen niet op straat mochten gezet in afwachting van het definitieve vonnis, en u zelf heeft aangegeven dat in afwachting van dat vonnis geen gezinnen met minderjarige kinderen meer op straat zouden zetten? In welke mate is er bij die pogingen druk uitgeoefend?

Vooropgesteld wordt dat het Angolese gezin geen rechtmatig verblijf in Nederland heeft.
De desbetreffende vreemdelingen hebben een vertrekplicht en dienen dan ook aan hun vertrek uit Nederland te werken. Het gezin kan eveneens worden uitgezet uit Nederland. Het tussenvonnis van het gerechtshof in Den Haag van 27 juli jl., dat ziet op passende huisvesting en voldoende financiële middelen voor de kinderen in afwachting van vertrek, maakt dit niet anders.
Er zijn diverse handelingen ondernomen ten behoeve van het vertrek van betrokkenen uit Nederland. In het kader van het terugkeerproces is het Angolese gezin op 13 augustus jl. opnieuw gepresenteerd bij de diplomatieke vertegenwoordiging van Angola ter verkrijging van vervangende reisdocumenten. Voorts heeft de moeder (in aanwezigheid van haar minderjarige kinderen) op 27 augustus jl. een vertrekgesprek met de DT&V gevoerd. Er is bij de gesprekken met betrokkenen geen druk uitgeoefend.

Vraag 3

Vindt u het toelaatbaar dat deze mensen mogelijk uitgezet worden terwijl het gerechtshof nog geen definitief vonnis heeft gegeven?

Het tussenvonnis ziet op passende huisvesting en voldoende financiële middelen voor de kinderen in afwachting van vertrek. In afwachting van het eindvonnis van het hof heb ik besloten het aan dit gezin geboden onderdak vooralsnog niet te beëindigen.
Het tussenvonnis ziet echter niet op uitzetting van het gezin uit Nederland. Het gerechtshof stelt dat van de moeder mocht worden verwacht dat zij zou meewerken aan het verkrijgen van reisdocumenten. Het tussenvonnis ontslaat het gezin derhalve niet van de plicht om onder toezicht van de DT&V actief te blijven werken aan hun vertrek uit Nederland. Eveneens zou het gezin kunnen worden uitgezet indien voor het gezin eerdergenoemde reisdocumenten beschikbaar zouden zijn.
Voor de volledigheid meld ik u dat ik op 30 november 2010 bericht ontving dat de definitieve uitspraak is verdaagd tot (in beginsel) 11 januari 2011.

Vraag 4

Vindt u dat het, mede op grond van aspecten van menselijkheid, niet geoorloofd is om in het kader van een vertrekgesprek kwetsbare mensen onder deze omstandigheden te dreigen met het beëindigen van de verzorging van de kinderen, terwijl zij die in afwachting van definitieve uitspraak juist weer hebben gekregen?

Tijdens gesprekken met betrokkenen zijn geen dreigementen geuit. Aan de moeder van het gezin is uitgelegd hoe de omstandigheden er mogelijk uitzien nadat het bieden van onderdak in de vrijheidsbeperkende locatie (VBL) zal zijn geëindigd. In dit verband is in het licht van de bij het hof in Den Haag aanhangige procedure de mogelijkheid van plaatsing van de minderjarige kinderen in een pleeggezin of het inschakelen van jeugdzorg met de moeder besproken. Ik meen juist dat sprake zou zijn geweest van onzorgvuldig handelen wanneer deze aspecten bewust niet met de moeder zouden zijn besproken en zij hierover in het ongewisse zou zijn gelaten.

Vraag 1

Wat is uw inhoudelijke reactie op de tv-uitzending over de zaak rond de heer W.M.?1

Ik betreur het dat in de uitzending de indruk wordt gewekt dat kwetsbare mensen in Nederland zo maar achter slot en grendel kunnen verdwijnen. Dit eenzijdige beeld correspondeert niet met de werkelijkheid, waarin – óók in deze zaak – zorgvuldig door rechters wordt gewogen of het gevaar dat iemand voor zichzelf of zijn omgeving veroorzaakt, rechtvaardigt dat hij tegen zijn wil wordt opgenomen.

Vraag 2

Is het gebruikelijk dat mensen die met een machtiging in een verpleeghuis zitten geen bezoek mogen ontvangen? Zo nee, hoe verklaart u dat dit bij deze persoon wel gebeurde? Zo ja, welke juridische onderbouwing ligt hieraan ten grondslag?2

Nee, dat is niet gebruikelijk. De juridische grondslag voor eventuele beperkingen in het bezoek is gelegen in artikel 40 van de Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). Deze bepaling geeft aan dat beperkingen in het recht op het ontvangen van bezoek overeenkomstig de daarvoor geldende huisregels kunnen worden opgelegd, doch slechts:
Bij de heer W.M. zijn in eerste instantie geen beperkingen opgelegd. Later zijn er, op verzoek van de mentor, beperkingen opgelegd aan het aantal bezoekers dat tegelijk bij de heer W.M. op bezoek mocht komen. Naar verluidt zou te veel bezoek tegelijk een nadelige invloed op zijn gemoedstoestand hebben, waarmee mogelijkerwijs voldaan zou kunnen worden aan de onder a. genoemde grond.

Vraag 3

Bent u van oordeel dat de huisregels van een zorginstelling met verblijf geen afbreuk mogen doen aan het recht van bewoners op eerbiediging van het privéleven, familie- en gezinsleven? Zo nee, welke inperkingen van het genoemde recht acht u toelaatbaar?3

Inperkingen die voldoen aan de criteria zoals beschreven in artikel 40 van de Wet bopz acht ik toelaatbaar.

Vraag 4

Hoe vaak komt het voor dat iemand, die via een rechterlijke machtiging geplaatst is, ontsnapt? Wat zijn de beweegredenen voor de ontsnapping?

Er zijn geen gegevens beschikbaar over het aantal «ontsnappingen» of de beweegredenen daarvoor bij mensen die met een rechtelijke machtiging in een psychiatrisch ziekenhuis zijn geplaatst.

Vraag 5

Is het gebruikelijk dat iemand die is verdwenen, maar een machtiging heeft, met grootschalige politie-inzet wordt «opgepakt»? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nee, dit is niet gebruikelijk. Toen de heer W.M. op 8 september 2010 werd opgehaald is er een doorzoeking verricht onder leiding van een rechter-commissaris. Omdat de heer W.M. was onttrokken aan een gesloten inrichting en aan zijn bewindvoerder, werd rekening gehouden met de mogelijkheid van een doorzoeking van de woning, waartoe extra mensen aanwezig waren.

Vraag 6

Bent u van mening dat iemand die met een machtiging ergens opgenomen is, toegang moet hebben tot een patiëntenvertrouwenspersoon wanneer er klachten zijn over de verzorging? Zo ja, is in deze kwestie juist gehandeld? Zo nee, waarom niet?

Iedere bewoner van een zorginstelling moet toegang hebben tot een klachtenfunctionaris ter ondersteuning van zijn klachtrecht. In de geestelijke gezondheidszorg is in de Wet Bopz voorzien in een patiëntenvertrouwenspersoon; in de andere Bopz-sectoren is een dergelijke functionaris niet voorgeschreven maar wel vaak voorzien in een cliëntenvertrouwenspersoon of klachtenbehandelaar.
In de onderhavige kwestie was het niet de heer W.M. – die in aanvang geen klachten had over de verzorging of anderszins – maar het waren de vrienden van de heer W.M. die, nadat zij na enige tijd na zijn opname op bezoek kwamen, contact hebben opgenomen met de cliëntvertrouwenspersoon van Cordaan. De cliëntvertrouwenspersoon heeft, conform de klachtenregeling van Cordaan, de mogelijkheden uiteengezet die er zijn indien men een klacht heeft. Ook heeft een van de vrienden per brief aan Hare Majesteit de Koningin aandacht gevraagd voor de situatie van de heer W.M. In reactie daarop heeft de vorige minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een brief uiteen gezet welke juridische mogelijkheden er zijn indien men van mening is dat men ten onrechte met een rechtelijke machtiging is opgenomen. Ik ben van mening dat die handelswijze juist is.

Vraag 7

Bent u van mening dat iemand die met een machtiging ergens opgenomen is, geïnformeerd moet worden over de interne klachtenprocedure? Zo ja, is in deze kwestie juist gehandeld? Zo nee, waarom niet?

Ja, dat schrijft de Wet Bopz ook voor. In het onderhavige geval heeft de heer W.M. bij zijn opname het informatieboekje van de locatie ontvangen, waarin ook de klachtenprocedure in het kort beschreven staat. Bij een cliënt met Alzheimer wordt overigens door de zorgaanbieder in kwestie de mentor of eerste contactpersoon aanvullend geïnformeerd over de klachtenregeling.

Vraag 8

Is er in deze kwestie sprake van mondelinge of schriftelijke verzoeken om overplaatsing, ingediend bij de geneesheer-directeur? Zo nee, is de heer W.M. door het verpleeghuis gewezen op deze mogelijkheid? Zo ja, waarom is dit verzoek niet ingewilligd?

In deze kwestie is sprake geweest van een schriftelijk verzoek tot onvoorwaardelijk ontslag, niet tot overplaatsing. Dit verzoek was gericht aan de directie van het zorgcentrum waar de heer W.M. toen verbleef (dit is niet de geneesheer-directeur). Deze heeft het verzoek voorgelegd aan de door de rechtbank aangestelde mentor en de specialist ouderengeneeskunde van de zorgaanbieder. Deze laatste treedt in dergelijke gevallen op als geneesheer-directeur. De mentor en de specialist ouderengeneeskunde hebben het verzoek beoordeeld en de heer W.M. aangemeld voor een andere voorziening. Dit woonzorgcentrum zou naar de inschatting van de mentor mogelijk beter tegemoet komen aan de wensen en leefstijl van de heer W.M. Het betreft een begin 2011 te openen privaat initiatief in het centrum van Amsterdam. Op 15 juni 2010 heeft de directeur van het zorgcentrum waar de heer W.M. thans verblijft, vallende onder dezelfde zorgaanbieder, een brief gestuurd aan de heer W.M. met deze strekking.
Omdat de geneesheer-directeur niet expliciet heeft beslist op het verzoek tot ontslag, heeft de heer W.M. vervolgens via de officier van justitie de rechter verzocht om een beslissing. De meervoudige kamer van de rechtbank Amsterdam heeft het verzoek afgewezen.

Vraag 9

Hoe oordeelt u over het verloop van de machtigingen in deze kwestie? Is het gebruikelijk dat deze wordt verlengd, wanneer er tegenstrijdige verklaringen zijn omtrent iemands gemoedstoestand?

Het afgeven c.q. al dan niet verlengen van een rechtelijke machtiging is een zaak van de betreffende rechtbank die bij haar beslissing alle argumenten en eventuele tegenstrijdige verklaringen mee laat wegen. Overigens is er in deze zaak een contra-expertise uitgevoerd omtrent de gemoedstoestand (of psychogeriatrische aandoening) van de heer W.M.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de enquête van Tros Radar waaruit blijkt dat 40% van degenen aan wie een rechtsbijstandverzekeraar een advocaat toewees, niet op de hoogte was van de vrije keuze daarbij?12

Het Verbond van Verzekeraars heeft mij bericht dat de Rechtsbijstandverzekeraars hun verzekerden altijd informeren over de vrije advocaatkeus, alvorens de zaak aan een advocaat wordt uitbesteed. Uit de enquete is mij niet gebleken dat aan de in de vraag bedoelde 40% van de geënquêteerden ook daadwerkelijk een advocaat is toegewezen en derhalve ook feitelijk de vrije keuze aan de orde was.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de gewoonte dat de rechtsbijstandverzekeraars alleen een advocaat toewijzen wanneer een verzekerde verwikkeld is in een procedure waarvoor verplichte procesvertegenwoordiging door een advocaat is vereist?

De voorwaarden van het recht op vrije advocaatkeuze is opgenomen in art. 4:67 van de Wet financieel toezicht (Wft). Daarin is bepaald dat de vrije advocatenkeuze de verzekerde toekomt indien een advocaat of andere deskundige wordt verzocht de belangen van verzekerde in een gerechtelijke of administratieve procedure te verdedigen, te vertegenwoordigen of te behartigen.4
Van belang is daarbij echter te bepalen vanaf welk moment een verzekerde daarop aanspraak heeft. Hierbij is het uitgangspunt dat dat ter beoordeling van de verzekeraar staat. Dat is in ieder geval het moment waarop een gerechtelijke of administratieve procedure is gestart en waarbij procesvertegenwoordiging verplicht is.
Daarnaast schakelen rechtsbijstandsverzekeraars bijvoorbeeld ook (externe) advocaten in als er sprake is van een belangenconflict, gebrek aan bepaalde expertise of capaciteitsproblemen bij de verzekeraar of als dat door betrokken partijen bij de verzekeringsovereenkomst overeengekomen is.
Zou tussen verzekeraar en verzekerde verschil van mening ontstaan over de vraag of de tijd rijp is om een dergelijke procedure te starten, dan kan de verzekerde het moment van vrije advocatenkeuze afdwingen door middel van de scheidsrechterlijke procedure.
In de vragen wordt verwezen naar een arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 10 september 20095. In de zaak die leidde tot dit arrest was echter een andere vraag aan het Hof voorgelegd dan de onderhavige, namelijk of een verzekerde ook een vrije advocaatkeuze toekomt in het geval van massaschades. Het antwoord op deze vraag luidt in de Oostenrijkse context bevestigend. Het Hof heeft echter geen eenduidig antwoord gegeven op de vraag of de vrije advocaatkeuze zo mag worden uitgelegd dat deze ook altijd geldt in het geval van niet verplichte procesvertegenwoordiging in administratieve of gerechtelijke procedures. Vooralsnog zie ik daarom onvoldoende aanleiding om de huidige uitleg van de vrije advocatenkeuze in de praktijk aan te passen en zie ik in het verlengde daarvan geen verplichting voor rechtsbijstandsverzekeraars om de clausule als in vraag 3 bedoeld in de polis op te nemen.

Vraag 3

Bent u ervan op de hoogte dat een advocaat of andere deskundige bij iedere gerechtelijke of administratieve procedure aan een verzekerde toekomt, en dat dit ook uitdrukkelijk in de polis opgenomen moet worden?3

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat is uw reactie op de constatering dat de meeste polissen bovenbedoelde bepaling niet bevatten, terwijl deze in artikel 3.4 van de polis van ARAG wel te vinden is, evenwel onder de volgende toevoeging: «In de praktijk schakelt ARAG alleen een advocaat namens u in als er een procedure gevoerd moet worden waarvoor vertegenwoordiging door een advocaat verplicht is»? Acht u deze gang van zaken en de wijze van uitvoering van de betreffende regelgeving juist? Zo nee, welke maatregelen bent u hiertegen voornemens te treffen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Acht u het juist dat de meeste rechtsbijstandverzekeraars in hun polissen een maximum van € 50 000 hebben opgenomen voor de kosten van een advocaat en andere externe kosten die bij een keuze opkomen, en daarbij een (dringend) beroep doen op de verzekerde om een advocaat uit hun advocatennetwerk te kiezen, terwijl de rechtsbijstandverzekeraars met de betreffende advocatenkantoren vaste honorariumafspraken hebben gemaakt die slechts een fractie van het genoemde maximum bedragen, evenwel zonder dat de maatschappijen de verzekerde daarvan op de hoogte stellen? Dienen de maatschappijen hierbij niet transparant te zijn? Zo ja, welke maatregelen bent u hiertegen voornemens te treffen?

Partijen zijn vrij om zelf de polisvoorwaarden te bepalen, mits voldaan wordt aan de eisen die de wet hieraan stelt.
Indien een rechtsbijstandverzekeraar inderdaad een maximum opneemt, dient dit wel op een duidelijke en begrijpelijke manier in de polis te worden opgenomen. Tijdens de onderhandelingen over de richtlijn werd het stellen van een maximum, zoals in de vraag is aangegeven, als een goede methode gezien voor rechtsbijstandverzekeraars om een betaalbare polis te kunnen aanbieden.
Het staat rechtsbijstandverzekeraars voorts vrij om honorariumafspraken te maken met advocatenkantoren en als leidraad voor de verzekerde een lijst van advocaten te verschaffen, waaraan verzekerde overigens niet is gebonden.
Het maken van honorariumafspraken met advocaten is een zaak tussen verzekeraar en de advocaat. Dergelijke afspraken zijn echter ook in het voordeel van de verzekerde. Immers, bij een lager honorarium per uur voor de advocaat wordt het maximumbedrag dat de verzekeraar in de polisvoorwaarden heeft opgenomen, later bereikt. Daardoor kan de verzekerde langer gebruik maken van de diensten van een advocaat. Verzekerden zijn bovendien niet alleen gebaat bij het voorkomen van belangenconflicten, maar ook bij een betaalbare polis.

Vraag 6

Bent u van oordeel dat de rechtsbijstandverzekeraars op onvoldoende wijze uitvoering geven aan de vrije keuze? Zo ja, meent u dan dat het toezicht op dit punt adequaat is geweest? Zo nee, welke maatregelen bent u hiertegen voornemens te treffen?

Op grond van de tot op heden in de praktijk gehanteerde interpretatie hebben verzekeraars op voldoende wijze uitvoering gegeven aan de vrije advocatenkeuze. Maatregelen in dat verband zijn thans dan ook niet aan de orde.

Vraag 7

Wat is uw reactie op het oordeel van de rechtbank ’s-Gravenhage4 dat de elementaire kernwaarden geheimhouding en onafhankelijkheid niet alleen voor de advocatuur gelden, doch ook voor de overige rechtshulpverleners? Bent u voornemens op dit gebied regelgeving in te voeren en daarbij ook de overige elementaire kernwaarden (partijdige belangenbehartiging, deskundigheid en integriteit) te betrekken?

Wat betreft het eerste deel van de vraag verwijs ik naar het antwoord van 10 maart 2009 van de toenmalige Staatssecretaris van Justitie op schriftelijke vragen van het lid De Wit (SP) over deze kwestie.7
Mijn ambtsvoorganger heeft bij brief van 9 maart 20108 aan uw Kamer gemeld dat door het WODC een onderzoek naar de kwaliteit van de dienstverlening van de advocatuur en rechtsbijstandverzekeraars is opgezet. In dit onderzoek komen onder andere de opleidingen, klachtenbehandeling en kwaliteitsborging en toezicht bij rechtsbijstandverzekeraars aan de orde. Het WODC verwacht dat de onderzoeksresultaten medio 2011 beschikbaar zullen zijn. Afhankelijk van de onderzoeksbevindingen zal worden bezien of enige vorm van regulering nodig is. Vooralsnog zie ik geen aanleiding om ook voor overige rechtshulpverleners regelgeving in te voeren.

Vraag 8

Wat is uw reactie op de uitspraken van de Raad van Toezicht Verzekeringen waarin is bepaald dat «een rechtsbijstandverzekeraar wat betreft de kwaliteit van zijn werk op gelijke voet moet worden beoordeeld als een advocaat»? Welke concrete betekenis geeft u hieraan en welke maatregelen bent u hierover voornemens te treffen?5

Ik onderschrijf deze uitspraken en wacht in dit kader eerst de uitkomsten van het hiervoor genoemde WODC-onderzoek af.

Vraag 9

Bent u bereid om, indien u aanvullende regelgeving en maatregelen voor rechtsbijstandverzekeraars zult invoeren, deze zoveel mogelijk ook te laten gelden voor rechtshulpverleners bij andere instellingen, zoals de vakbonden, de ANWB en de Consumentenbond, die thans aan geen enkele regelgeving van overheidswege zijn onderworpen?

Ik heb geen aanwijzigen dat de kwaliteit van rechtsbijstandverlening door rechtshulpverleners in dienst van de genoemde ledenorganisaties onder de maat is. Overigens geldt juist voor ledenorganisaties dat er sprake is van een zekere parallelliteit van belangen. De ledenorganisatie heeft er doorgaans belang bij dat er voor het juridisch probleem van een lid een goede oplossing wordt gevonden. Ik zie dan ook geen aanleiding voor een vorm van regulering.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Hondje doodgeschopt»?1

Ja.

Vraag 2

Op welke wijze denkt u dat het consequent weigeren om keihard in te zetten op repressie bijdraagt aan het terugdringen van de genoemde bedreigingen, gewapende overvallen, scheldpartijen, brandstichting en het doodtrappen van dieren?

Het gaat hier om een lokale aangelegenheid waarvoor de gemeente Amsterdam verantwoordelijk is. Er kan alleen worden opgetreden als er een melding of aangifte is gedaan. Dat blijkt niet te zijn gedaan.

Vraag 3

Welke maatregelen denkt u te gaan nemen om de straatterreur nu eindelijk een halt toe te roepen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «De bewindvoerder maakt er een potje van» uit het Nederlands Dagblad van 2 oktober 2010?1

Vraag 2

Herkent u het beeld dat wordt opgeroepen dat bewindvoerders te weinig tijd hebben per cliënt? Zo ja, is het waar dat schuldenaren hierdoor nog meer schulden hebben gekregen? Kunt u dit kwantificeren?

Vraag 3

Is er onderscheid tussen de norm tussen de bewindvoering op grond van de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp) en beschermingsbewind? Zo ja, kunt u bij de beantwoording van deze vragen rekening houden met dit onderscheid?

Vraag 4

Kunt u inzicht geven in het gemiddeld aantal zaken per bewindvoerder en de vergoeding per dossier? Is er een tijdsnorm waarbinnen een gemiddelde bewindvoering kan worden verricht?

Vraag 5

Op welke wijze wordt de kwaliteit van het werk van de bewindvoerders gecontroleerd?

Vraag 6

Wat zijn de sanctiemogelijkheden tegen bewindsvoerders die ondermaats presteren? Wordt er regelmatig gebruik gemaakt van deze eventuele sancties? Zo ja, hoe vaak? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Deelt u de mening dat de mensenrechtensituatie in Indonesië, onder andere de Molukken, ernstig is en dat veel vreedzame (mensenrechten)activisten onterecht in de gevangenis zitten en mishandeld worden door de Indonesische autoriteiten? Zo nee, waarom niet? Maakt u zich ook ernstige zorgen over deze ontwikkelingen?

De laatste jaren is in de mensenrechtensituatie in Indonesië verbetering gekomen, mede door toedoen van de huidige regering die in toenemende mate aandacht besteed aan bescherming van mensenrechten. Indonesië heeft de afgelopen jaren ook diverse internationale verdragen op het gebied van mensenrechten geratificeerd, waaronder het internationale convenant voor politieke en civiele rechten. Tegelijkertijd blijven er punten van zorg bestaan. Nederland volgt de mensenrechtensituatie in Indonesië nauwlettend, zowel bilateraal als in EU-verband, en vraagt permanent aandacht voor de zorgpunten bij de Indonesische autoriteiten.
In uw vraag verwijst u, naar ik aanneem, naar de hoge strafmaat die is toegepast bij de veroordeling van vreedzame activisten die regionale symbolen hebben getoond, die door de Indonesische autoriteiten als separatistisch worden gekwalificeerd. Nederland heeft hierover diverse keren nadrukkelijk zijn verontrusting uitgesproken. Ook is bij herhaling met Indonesië gesproken over de behandeling van gevangenen in detentie naar aanleiding van berichten over mishandeling of het onthouden van medische zorg aan deze gevangenen.

Vraag 2

Bent u bereid tijdens het bezoek van de Indonesische president aan Nederland de mensenrechtensituatie in Indonesië, in het bijzonder op de Molukken en West Papua, ter sprake te brengen?

Zoals bekend heeft het bezoek van de president op de voorziene data geen doorgang gevonden.

Vraag 3

Bent u bereid een verslag van uw ontmoeting(en) met de president en zijn staf naar de Kamer te sturen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Grote zorgen om vertraging referendum Zuid-Soedan»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat het van groot belang is dat het referendum op de geplande datum plaatsvindt, waartoe ook president Obama heeft opgeroepen?

Ja, ik heb daar zelf ook toe opgeroepen.

Vraag 3

Wat is er tijdens het spoedberaad in New York gewisseld? Wat is er ingebracht door Nederland en wat is er afgesproken? Op welke wijze kan de internationale gemeenschap, de EU en Nederland in het bijzonder, nader hulp geven bij de voorbereidingen?

Bijna alle sprekers tijdens het spoedberaad benadrukten het belang van het referendum. Nederland heeft ingebracht dat de referenda voor Zuid-Soedan en Abyei gehouden dienen te worden zoals gepland. In het communiqué dat uitgebracht is, is dit opgenomen. De vicepresident van Noord-Soedan, Taha, en de president van Zuid-Soedan, Salva Kiir, zeiden gecommitteerd te zijn aan het referendum. De EU en NL kunnen hieraan bijdragen door via diplomatieke kanalen te blijven aandringen op tijdige voorbereidingen en daar waar noodzakelijk te bemiddelen tussen de partijen. Ook ondersteunt Nederland financieel de voorbereiding van de referenda via de VN.

Vraag 4

Wat is de stand van zaken van de plannen in EU-verband voor de verschillende scenario’s voor de periode na 2011, als het Comprehensive Peace Agreement (CPA) afloopt, zoals ook door u is verwoord in uw brief van 25 mei jongstleden?2

Op 17 september organiseerde de EU een high level bijeenkomst in Brussel waarin EU-landen samen met Wereldbank en de VN spraken over de wijze waarop capaciteitsopbouw in Zuid-Soedan versterkt zou kunnen worden na 2011. De EU heeft benadrukt na 2011 bij Zuid-Soedan betrokken te zullen blijven. De nieuwe EU Speciale Vertegenwoordiger Rosalind Marsden heeft met de belangrijkste actoren in Soedan gesprekken gevoerd en benadrukt dat er snel een oplossing dient te komen voor de problemen in Darfur. Daarnaast heeft de EU gepleit voor verlenging van het mandaat van de onafhankelijke rapporteur voor de mensenrechten.

Vraag 5

Op welke wijze wordt er druk uitgeoefend op de Soedanese autoriteiten om marteling en het oppakken van journalisten en mensenrechtenverdedigers in de aanloop naar het referendum tegen te gaan? Welke (aanvullende) activiteiten ondernemen de EU-ambassades ter plaatse ter uitvoering van de EU-richtlijnen inzake mensenrechtenverdedigers?3

Zowel in bilateraal als multilateraal verband oefent Nederland samen met EU-partners druk uit op de Soedanese autoriteiten en de Zuid-Soedan Referendum Commissie om repressie tegen vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld als journalisten en mensenrechtenverdedigers tegen te gaan. In dat verband wordt ook gewezen op het belang van een geloofwaardig referendumproces waarin zowel voor- als tegenstanders van afscheiding van Zuid-Soedan zich openlijk moeten kunnen uitspreken. De Nederlandse ambassade heeft regelmatig contact met individuele mensenrechtenverdedigers. Ter uitvoering van de EU-richtlijnen inzake mensenrechtenverdedigers stelt de EU schendingen en beperkingen aan de orde tijdens de reguliere mensenrechtendialoog met de Soedanese autoriteiten. In de aanloop naar het referendum hebben de EU-lidstaten afgesproken de frequentie van contacten met mensenrechtenverdedigers te verhogen.

Vraag 6

Is de geplande EU-waarnemingsmissie ten behoeve van het referendum al in Soedan aanwezig om de voorbereiding te observeren? Zo nee, vanaf wanneer zal deze missie haar taak oppakken? Welke afspraken zijn er gemaakt voor de uitvoering van de taken van deze missie? Hoe staat het met de veiligheid van deze waarnemers?

De EU-waarnemingsmissie zal zo spoedig mogelijk na het sluiten van een Memorandum of Understanding (MoU) met de Soedanese autoriteiten haar werkzaamheden in Soedan oppakken. De missie zal zowel de registratiefase als het referendum zelf waarnemen. In het MoU worden praktische afspraken opgenomen over de uitvoering van de missie. De veiligheid van de waarnemers is een hoge prioriteit voor de EU en zal prominent in het MoU worden opgenomen.

Vraag 1

Bent u bekend met de inhoud van diverse rapporten waarin wordt gesproken van oneerlijke rechtsgang en geweld door Koerdische autoriteiten tegen Assyrische christenen en andere minderheden in Noord-Irak?1

Ja.

Vraag 2

Wat is de inzet van de Nederlandse regering en de Europese Unie om het recht op een eerlijke rechtsgang in de Koerdische regio te bevorderen en marteling tegen te gaan?

Nederland spant zich, zowel bilateraal als multilateraal, in om de Irakese rechtsstaat te versterken. In contacten met Irakese autoriteiten en ook met autoriteiten in de Koerdische regio wordt het onderwerp mensenrechten regelmatig besproken en daarbij komen ook de noodzaak van een eerlijke rechtsgang en het tegengaan van marteling aan de orde. Tevens wordt expliciet aandacht gevraagd voor de situatie van etnische en religieuze minderheden en andere kwetsbare groepen.
Mensenrechten maken daarnaast integraal deel uit van de activiteiten van EUJUST LEX, de EU-missie die tot doel heeft de Irakese veiligheidssector te versterken. In de trainingen besteedt de missie aandacht aan het respecteren van mensenrechten in het dagelijkse werk van de Irakese deelnemers. Zo wordt er bijvoorbeeld stilgestaan bij gebruikte verhoortechnieken, veiligheidshandhaving en behandeling van gevangenen.

Vraag 3

Bent u bekend met de zaak van Robert Aowyamlik, die is gemarteld en gedwongen documenten te tekenen waarin hij bevestigt dat hij zijn zus heeft vermoord?2

Ja.

Vraag 4

Bent u bereid om bij de Koerdische autoriteiten aan te dringen op een eerlijk proces voor Robert Aowyamlik, en zo ja, op welke wijze wilt u zich hiervoor inspannen?

Nederland en de EU volgen voor zover mogelijk de ontwikkelingen op het gebied van mensenrechten en dus ook op het gebied van religieuze minderheden in Irak op de voet. Het recht dat alle gevangenen hebben op een eerlijk proces wordt steeds benadrukt in gesprekken met de Irakese autoriteiten, zowel in Bagdad als in de Koerdische regio. Indien de gelegenheid zich voordoet zal de zaak van dhr. Aowyamlik worden opgebracht.

Vraag 5

Welke mogelijkheden ziet u om via de Nederlandse ambassade of het consultaat in de Koerdische regio toe te zien op een eerlijke rechtsgang?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel uit het Parool «Amsterdam gaat 200 panden ontruimen»1 en de uitzending van Uitgesproken?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de analyse dat met de nieuwe Wet kraken en leegstand de ontruiming van kraakpanden door de politie vele malen laagdrempeliger en sneller zal laten verlopen dan het beëindigen van leegstand en invullen van panden door de gemeenten?

Ik merk op dat het lastig te vergelijken zaken betreft. Het aantal gekraakte panden in Nederland is naar schatting tussen de 500 en 1000 (2008)3. Bij leegstand gaat het echter om een geheel andere orde van getallen4.
De leegstand van kantoren is sinds 2008 bovendien nog flink toegenomen.
Gezien de getalsmatige verschillen ligt het daarom voor de hand dat de gekraakte panden sneller kunnen worden ontruimd dan leegstaande panden gevuld.

Vraag 3

Hoe gaat u ervoor zorgen dat als gevolg van relatief gemakkelijke ontruiming en de juist zo complex georganiseerde invulling van panden, de totale leegstand van panden in Nederland niet enorm toeneemt?

Zoals blijkt uit het antwoord op vraag 2 is er op dit moment reeds sprake van een omvangrijk leegstandprobleem. Het al dan niet ontruimen van gekraakte panden zal daar nauwelijks invloed op hebben. De Minister voor Wonen, Wijken en Integratie heeft met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afgesproken dat de VNG voor de gemeenten een handreiking leegstandbeleid maakt, met onder meer een modelverordening, zodat gemeenten op dit punt worden geholpen beleid te maken. Vanuit VROM/WWI wordt op dit moment hard gewerkt aan een actieprogramma leegstand kantoren.
Hierin zullen de betrokken partijen – markt en overheid – hun acties formuleren om structurele leegstand tegen te gaan en nieuwe leegstand te voorkomen.
Verder wordt in het Besluit Ruimtelijke Ordening tijdelijke herbestemming vergemakkelijkt en wordt de SER-ladder, een denkmodel bij de afweging van gemeenten bij een nieuwe ruimtevraag voor kantoren, voorgeschreven. Tot slot merk ik op dat de Wet kraken en leegstand zelf ook instrumenten bevat, waarmee gemeenten leegstand kunnen aanpakken, zoals een leegstandsregistratie en een verplichtende voordracht van een huurder door de gemeenten.

Vraag 4

Welke negatieve gevolgen verwacht u verder, nu er de komende maand honderden panden ontruimd gaan worden?

Het kabinet verwacht daarvan geen negatieve gevolgen.

Vraag 5

Welke opvangmaatregelen neemt u voor alle mensen die als gevolg van de ontruimingen ineens op straat komen te staan?

Het kabinet ziet geen aanleiding om maatregelen te treffen. Ik merk op dat de Wet kraken en leegstand begin juni 2010 door het parlement is aanvaard. Om die reden hadden alle partijen, waaronder de krakers, naar mijn mening redelijkerwijze ruim de tijd zich afdoende op de inwerkingtreding van deze wet op 1 oktober jl. voor te bereiden.

Vraag 6

Wat gaat u doen om positieve gevolgen van het kraken, zoals weggeefwinkels, kunst- en culturele activiteiten (broedplaatsen) en opvangfuncties in kraakpanden, in steden en wijken te continueren?

Zoals bij de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel aan de orde is geweest, hebben gemeenten voldoende mogelijkheden dergelijke activiteiten te faciliteren. Op dit moment bestaan er immers ook weggeefwinkels, kringloop- winkels en startmogelijkheden voor kunstenaars en bedrijfjes binnen de grenzen van de wet, bijvoorbeeld in voormalige kantoren. Het voormalige CBS-kantoor in Voorburg, waar nu een groot aantal startende bedrijven is gevestigd, is van dit laatste een voorbeeld.

Vraag 7

Welke juridische en praktische gevolgen heeft de Wet kraken en leegstand voor het fenomeen antikraak wonen en voor alle mensen, waaronder duizenden studenten, die nu noodgedwongen op deze manier wonen?

De positie van de antikrakers verandert na inwerkingtreding van de Wet kraken en leegstand niet. Bij de behandeling van het wetsvoorstel in het parlement hebben de initiatiefnemers aangegeven na inwerkintreding van het wetsvoorstel nog wel degelijk een functie te zien voor vastgoedbeheerders die onder andere kantoren beheren door er antikrakers in te plaatsen. Ik heb geen reden hier aan te twijfelen.

Vraag 8

Wanneer en hoe gaat u de Wet kraken en leegstand op onder meer bovenstaande aspecten evalueren en toetsen op effectiviteit?

In de wet Kraken en leegstand is opgenomen dat de wet binnen vijf jaar na inwerkingtreding geëvalueerd dient te worden. Hierbij zullen alle aspecten die in de voorgaande vragen zijn genoemd worden betrokken. Over de wijze waarop de evaluatie zal plaatsvinden, vindt nog besluitvorming plaats.

Vraag 1

Hoe reageert u op het bericht «US travel fee draws new dividing line with EU»?1

Ik ben bekend met het door u genoemde bericht. Personen afkomstig uit landen die onder het Visa Waiver Program vallen en die niet in het bezit zijn van een visum, moeten zich electronisch aanmelden via het Electronic System for Travel Authorization (ESTA). Het betreft een reeds geldende verplichting. Sinds 8 september 2010 moet voor deze aanmelding worden betaald. Voor iedere aanvraag is $4 verschuldigd; in geval toestemming wordt verleend om naar de Verenigde Staten te reizen, wordt een extra $10 in rekening gebracht.

Vraag 2

Is het waar dat Europese burgers die willen reizen naar de Verenigde Staten een formulier moeten invullen en daarvoor $14 moeten betalen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van het feit dat dit bedrag alleen online en met een creditcard betaald kan worden?

Ja. De Amerikaanse autoriteiten hebben aangegeven te verwachten dat daar op de middellange termijn nog extra betaalmogelijkheden bijkomen. Het gebruik van de creditcard van anderen, waaronder ook begrepen reisbureaus en tussenpersonen, dan de persoon die reist, is nadrukkelijk toegestaan.

Vraag 4

Is het waar dat deze creditcardgegevens van Europese reizigers een jaar lang worden opgeslagen in de Verenigde Staten? Zo ja, deelt u de mening dat een jaar lang het opslaan van creditcardgegevens onnodig is?

Daarvan ben ik op de hoogte. Voor de betreffende betalingen wordt gebruik gemaakt van het betalingssysteem van de Amerikaanse overheid, pay.gov geheten. Dit systeem valt onder de verantwoordelijkheid van de Treausury Department en wordt gebruikt voor veel van het betalingsverkeer tussen burger en federale overheid. De regels die op betalingen via pay.gov van toepassing zijn, zijn generiek. Of, in dat licht, de periode van een jaar te lang is, kan ik niet beoordelen.

Vraag 5

Bent u bekend of het bestand met creditcardgegevens wordt verbonden met andere bestanden, met name passagiersgegevens (PNR)?

De Amerikaanse autoriteiten geven aan dat het bestand met creditcardgegevens niet wordt gekoppeld aan andere bestanden en dat hiertoe ook geen plannen bestaan. De creditcardgegevens worden niet aan het verantwoordelijke ministerie (het Department of Homeland Security) verstrekt; enkel de mededeling of het vereiste bedrag al dan niet is voldaan.

Vraag 6

Deelt u de mening dat dit belangrijke gevolgen heeft voor de aanstaande onderhandelingen met de Verenigde Staten over een nieuw akkoord betreffende de overdracht van PNR?

Of de EU gevolgen verbindt aan het heffen van leges voor de ESTA-aanmelding ligt ter bespreking voor in de Europese gremia. De Europese Commissie heeft bovendien op 7 oktober jl. gebuik gemaakt van de geboden mogelijkheid om te reageren op de nieuwe regelgeving.

Vraag 7

Bent u bereid dit met grote urgentie aan te kaarten bij de regering van de Verenigde Staten?

Op diverse niveaus is hierover met de Amerikaanse regering gesproken. Ik acht het voor het overige gepast eerst de uitkomst van de Europese besluitvorming af te wachten.

Vraag 1

In hoeverre hebben commerciële bedrijven en instellingen (niet zijnde overheids- en semi-overheidsorganisaties), zoals bijvoorbeeld bedrijven die de facturatie verzorgen (na bijvoorbeeld een online bestelling), toegang tot de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) dan wel kunnen aan deze commerciële bedrijven en organisaties gegevens uit de GBA worden verstrekt? Wat is in dezen wettelijk toegestaan? Aan welke voorwaarden moeten zij voldoen?

De GBA is in beginsel bedoeld om overheidsinstanties te voorzien van gegevens die ze nodig hebben voor de uitvoering van hun taak. Daarnaast kunnen instanties die geen overheidsinstantie zijn gegevens uit de GBA ontvangen. Deze instanties kunnen alleen GBA-gegevens verstrekt krijgen voor zover zij werkzaamheden verrichten met een publiek of bijzonder maatschappelijk belang. Hierbij valt te denken aan pensioenfondsen voor zover zij de Pensioenwet uitvoeren en zorgverzekeraars voor zover zij de Zorgverzekeringswet uitvoeren. De verstrekking aan dergelijke instanties is gebaseerd op artikel 99 van de Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (Wet GBA). Hier vallen niet onder bedrijven die de facturatie verzorgen na een online bestelling.

Vraag 2

In hoeverre kunnen gemeenten instellingen en bedrijven (publiek en privaat) toegang tot de GBA verschaffen dan wel aan hen bepaalde gegevens uit de GBA verstrekken?

Gemeenten kunnen GBA-gegevens verstrekken aan overheidsinstanties en niet-overheidsinstanties. Overheidsinstanties ontvangen gegevens voor de uitvoering van hun taak. Verstrekking buiten de overheid vindt slechts plaats indien voldaan is aan de voorwaarden die artikel 98 of 100 van de Wet GBA stelt. De voorwaarden van artikel 98 zijn dat de niet-overheidsinstantie beroepsmatig belast is met gerechtelijke werkzaamheden en de verstrekking voorgeschreven is in een algemeen verbindend voorschrift. Artikel 100 regelt dat verstrekking op grond van gemeentelijke verordening mogelijk is voor zover de niet-overheidsinstantie een rechtspersoon zonder winstoogmerk is en dat de verstrekking noodzakelijk is in het belang van de bescherming van de betrokkene of van de rechten en vrijheden van anderen.

Vraag 3

Acht u het, gelet op aspecten die te maken hebben met privacy, juist als commerciële bedrijven en instellingen, die geen publiekrechtelijke taken hebben uit te voeren, toegang tot de GBA hebben, dan wel dat aan hen gegevens uit de GBA worden verstrekt? Zo ja, waarom?

Gezien het doel van de GBA acht ik de gegevensverstrekking aan commerciële bedrijven en instellingen zonder een publiek of bijzonder maatschappelijk belang niet aan de orde. De GBA is opgezet om een doelmatige voorziening van persoonsgegevens te creëren die kan worden gebruikt bij de uitoefening van publieke taken en waarbij de bescherming van de persoonlijke levenssfeer in acht moet worden genomen. De verstrekking aan commerciële bedrijven en instellingen zonder een publiek of bijzonder maatschappelijk belang valt hiermee buiten het doel van de GBA.

Vraag 4

Wat bent u voornemens te doen om te voorkomen dat commerciële bedrijven en instellingen (niet zijnde overheids- en semioverheidsorganisaties) toegang tot de GBA hebben dan wel dat aan hen gegevens uit de GBA worden verstrekt?

Op dit moment is het wetsvoorstel basisregistratie personen (die de Wet GBA zal gaan vervangen) in voorbereiding. Om te voorkomen dat aan commerciële bedrijven en instellingen zonder publiek of bijzonder maatschappelijk belang gegevens worden verstrekt, maakt het wetsvoorstel de verstrekking aan dergelijke bedrijven en instellingen niet mogelijk. Onder het wetsvoorstel is verstrekking alleen mogelijk aan overheidsinstanties en niet-overheidsinstanties. In het wetsvoorstel is geregeld dat niet-overheidsinstanties voor verstrekking van gegevens in aanmerking komen voor zover zij werkzaamheden met een bijzonder maatschappelijk belang verrichten.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat gedetineerden, nadat zij in het kader van de Wet overdracht en tenuitvoerlegging van strafvonnissen (WOTS) overgebracht zijn naar Nederland, hier soms een langere straf uit moeten zitten dan in het land van herkomst werd opgelegd?1 Zo ja, wat vindt u daarvan?

Er worden na overbrenging naar Nederland geen hogere straffen opgelegd dan in het land waar de gedetineerde is veroordeeld. Evenmin komt de veroordeelde na overbrenging naar Nederland in een ongunstiger positie voor wat betreft zijn vervroegde of voorwaardelijke strafrechtelijke invrijheidstelling. Het op 21 maart 1983 te Straatsburg tot stand gekomen Verdrag inzake de overbrenging van gevonniste personen (hierna: VOGP) bepaalt dat de strafrechtelijke positie van de gevonniste persoon door de overbrenging niet verzwaard dient te worden. Dat gebeurt in de praktijk dan ook niet.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat een Nederlander die in Noorwegen werd veroordeeld tot 9 jaar gevangenisstraf en in dat land naar alle waarschijnlijkheid na 4,5 jaar vervroegd in vrijheid zou worden gesteld, in Nederland na een WOTS-procedure pas na 6 jaar voorwaardelijk in vrijheid kan worden gesteld?2 Hoe is dat te rijmen met de bepaling in het Verdrag inzake de overbrenging van gevonniste personen, die een verzwaring van de strafrechtelijke positie bij de strafoplegging in het thuisland uitsluit?

De veroordeelde om wie het gaat heeft de Noorse autoriteiten verzocht om zijn resterende straf in Nederland te mogen ondergaan. De Noorse autoriteiten hebben Nederland in 2008 verzocht om de in Noorwegen opgelegde gevangenisstraf van negen jaar verder in Nederland ten uitvoer te leggen. In het verzoek deelden de Noorse autoriteiten eenduidig mee dat de veroordeelde in Noorwegen in vrijheid zou worden gesteld nadat hij tweederde van de aan hem opgelegde straf had ondergaan. De door de Noorse autoriteiten meegedeelde datum van vrijlating is leidend bij de verdere behandeling van het verzoek. Er is in deze casus geen sprake van een verzwaring van de strafrechtelijke positie van betrokkene. Hij komt in Nederland op dezelfde datum vrij als het geval zou zijn geweest wanneer hij in Noorwegen was gebleven. Er is derhalve geen aanleiding om maatregelen te treffen.
In meer algemene zin merk ik nog op dat het ministerie van Buitenlandse Zaken Nederlandse gedetineerden in het buitenland alsmede hun contactpersonen zowel schriftelijk als mondeling voorziet van informatie, waarbij uiteengezet wordt welke mogelijkheden er in de staat van veroordeling bestaan inzake vervroegde invrijheidsstelling of vreemdelingenrechtelijke uitwijzing. Voorts wordt erop gewezen dat na overname van de tenuitvoerlegging door Nederland, de Nederlandse regeling over voorwaardelijke invrijheidstelling van toepassing zal zijn.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het feit dat diezelfde Nederlander niet alleen een langere straf uit moet zitten na de WOTS-procedure, maar ook in een zwaarder regime (huis van bewaring) terecht komt, terwijl hij in Noorwegen al na eenderde van de straf naar een lichter regime werd geplaatst?2 Op basis van welke wet of regel gebeurt dit?

Zoals uit de voorgaande antwoorden blijkt, is de stelling onjuist dat betrokkene een langere straf moet uitzitten. Betrokkene is op dit moment onder een regulier regime geplaatst. Voorzover er sprake is geweest van verblijf in een huis van bewaring, was dit aansluitend aan zijn overbrenging uit Noorwegen.
De overdracht van de tenuitvoerlegging van een strafvonnis op basis van het VOGP ziet op de vrijheidsstaf. Het verdrag schrijft voor dat de tenuitvoerlegging van die straf geschiedt volgens de regels van de tenuitvoerleggende staat. Het is dus niet zo, dat de tenuitvoerlegging op eenzelfde type detentieplaats of onder hetzelfde regime moet plaatsvinden als in de staat van veroordeling.

Vraag 4

Bent u bekend met het feit dat de Hoge Raad heeft geoordeeld dat de rechter in Nederland moet onderzoeken of het waarschijnlijk zou zijn dat de veroordeelde in het buitenland vervroegd in vrijheid zou zijn gesteld?3 Gebeurt dat in alle gevallen? Welke gevolgen heeft deze uitspraak, vooral ten aanzien van die veroordelende landen waar het indienen van een verzoek tot vervroegde of voorwaardelijke invrijheidstelling doorgaans wordt ingewilligd? Is het waar dat het hier met name gaat om Duitsland en enkele Scandinavische landen?1 Zo nee, om welke landen gaat het?

Ja. Het oordeel van de Hoge Raad wijkt niet af van de lijn die in de jurisprudentie terzake in 1998 is ingezet (27-01-1998, LJN ZD8172). Het is sindsdien praktijk dat het bedoelde onderzoek wordt verricht. Dit geldt voor alle landen.

Vraag 5

Is het uitzitten van langere en zwaardere straffen niet in strijd met de WOTS en de internationale verdragen op dit gebied? Zo ja, heeft Nederland de beleidsvrijheid om ervoor te zorgen dat straffen niet langer duren en zwaarder ten uitvoer worden gelegd dan in het veroordelende land? Welke maatregelen gaat u nemen om hier voor te zorgen? Wat betekent dit voor de mensen die op dit moment in Nederland na de WOTS-procedure een langere of zwaardere straf uitzitten dan in het buitenland is opgelegd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Bent u bereid zich in te zetten voor een betere voorlichting van gedetineerden in het veroordelende land, alvorens zij definitief kiezen voor de WOTS-procedure, zodat zij tenminste op de hoogte zijn van het feit dat de straf in Nederland langer kan duren en zwaarder kan zijn?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Tas met dossiers Hoge Raad gestolen»?1

Ja.

Vraag 2

Is dit bericht waar? Zo ja, deelt u de mening dat de raadsheer van de Hoge Raad zeer onzorgvuldig heeft gehandeld door de vertrouwelijke stukken in een bagagerek van een trein te leggen? Zo nee, waarom niet?

Ja. Ik verwijs naar het persbericht van de Hoge Raad der Nederlanden (Hoge Raad) van 23 september 2010 (www.rechtspraak.nl).
Het werk in een rechterlijke organisatie vergt dat soms stukken mee naar huis worden genomen. De Hoge Raad is zich bewust van de zorgvuldigheid die daarbij dient te worden betracht. De inherente risico’s dienen zo veel mogelijk te worden beperkt. Deze risico’s kunnen echter nooit geheel worden uitgesloten.

Vraag 3

Wat zijn de gevolgen van het verlies van deze dossiers voor de afhandeling van de zaken waarop die dossiers betrekking hebben?

Sinds 2007 worden in rechtszaken die bij de Hoge Raad dienen alle inkomende stukken gescand en opgeslagen in het elektronische zaakregistratiesysteem van de Hoge Raad. Daardoor kan een dossier altijd gereconstrueerd worden. De diefstal heeft geen gevolg voor de behandeling van de twee zaken.

Vraag 4

Is de landelijke richtlijn2, welke per gerecht dient te worden uitgewerkt in een lokaal beveiligingsplan, ook van toepassing voor de Hoge Raad der Nederlanden? Zo ja, bestaat er voor de Hoge Raad zo'n beveiligingsplan en wat wordt daarin bepaald omtrent het meenemen door raadsheren of medewerkers van dossierstukken in het openbaar vervoer of in privévervoer? Zijn die regels naar uw oordeel voldoende? Zo nee, waarom niet en wat kan daaraan worden gedaan?

De betreffende landelijke richtlijn is opgesteld door de Raad voor de rechtspraak. Deze richtlijn is niet van toepassing op de Hoge Raad. De Hoge Raad heeft op het gebied van de vertrouwelijke omgang met stukken een eigen verantwoordelijkheid. De Hoge Raad heeft meegedeeld dat het voorval wel aanleiding geeft om intern nogmaals op de risico’s te wijzen van verlies en diefstal van stukken.

Vraag 5

Indien voornoemde richtlijn niet op de Hoge Raad van toepassing is en/of er geen beveiligingsplan voor de Hoge Raad bestaat, op welke wijze gaat u dan bevorderen dat er voor de Hoge Raad deugdelijke voorschriften gaan gelden om risico’s met betrekking tot de behandeling van vertrouwelijke stukken door zijn leden en/of medewerkers zo veel mogelijk terug te dringen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Zijn er regels ten aanzien van het disciplinair straffen van rechters indien zij op onzorgvuldige wijze vertrouwelijke stukken vervoeren? Zo nee, zijn er naar uw oordeel dan redenen om een disciplinaire straf voor rechters die vertrouwelijke stukken onzorgvuldig vervoeren in te voeren?

Het beoordelen van gedragingen van leden van de Hoge Raad is voorbehouden aan de Hoge Raad zelf. Het voorval heeft aanleiding gegeven voor de Hog Raad om intern nog eens te wijzen op de risico’van het verlies van stukken bij reizen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de beweringen van de MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening (W&MD) dat het huisverbod van tien dagen aan de pleger van huiselijk geweld effect heeft, maar dat in de vervolghulp na de tien dagen van het huisverbod nog te veel mis gaat?1

Zicht op de werking van de Wet tijdelijk huisverbod acht ik van groot belang. Daarom wordt er op dit moment een procesevaluatie van de Wet tijdelijk huisverbod uitgevoerd. Deze evaluatie is medio 2011 gereed. De uitkomsten zullen samen met mijn beleidsreactie aan uw Kamer worden verzonden.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het belangrijk is om te weten of het tijdelijk huisverbod ook op de langere termijn wel effectief is en het geweld structureel stopt, mede gelet op de kosten en mankracht van onder andere politie en hulpverleners die hiermee gemoeid zijn?

Ja.

Vraag 3

Herinnert u zich de discussie over de evaluatietermijn tijdens de behandeling van de Wet tijdelijk huisverbod en het amendement-Van Velzen dat beoogde de evaluatietermijn te verkorten?2 Op welk moment kan de Kamer een evaluatie tegemoet zien? Bent u bereid de evaluatietermijn van vijf jaar te verkorten, bijvoorbeeld met de helft?

Ja. Mijn ambtsvoorganger heeft uw Kamer destijds toegezegd dat hij de Wet tijdelijk huisverbod niet alleen na vijf jaar, maar ook halverwege die periode zou evalueren. Zie voor verdere details mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Welke lessen kunnen tot nu toe worden getrokken uit de ervaringen met het huisverbod, bijvoorbeeld voor wat betreft de vraag of het ingezette traject structureel resultaat heeft en het geweld stopt?

Vraag 5

Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat een ingezet traject na huiselijk geweld ook echt structureel resultaat heeft, bijvoorbeeld door de aansluiting op vervolghulp te verbeteren?

Het is te vroeg om hier uitspraken over te doen. Ik verwijs u naar mijn antwoord op vraag 1.