Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
449 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
8 juni 2010 - 23 juni 2010
Het stopzetten van programma's van een christelijke niet-gouvernementele organisatie (NGO) in Afghanistan
Kathleen Ferrier (CDA), Maarten Haverkamp (CDA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Church World Service - Pakistan/Afghanistan, 31 mei 2010: «Aid agency Church World Service denies allegations of proselytizing in Afghanistan».
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het stopzetten van de programma's van Church World Service (CWS) in Afghanistan, naar aanleiding van beschuldigingen van bekering tot het christendom?1

    Ja, de activiteiten van CWS en die van de Noorse organisatie Norwegian Church Aid (NCA) zijn tijdelijk op last van de Afghaanse autoriteiten opgeschort in afwachting van de uitkomst van een onderzoek naar deze beschuldigingen.
    Overigens heeft Norwegian Church Aid aangegeven dat de Afghaanse partners die het werk van de organisatie in het veld grotendeels uitvoeren, niet onder de schorsing vallen en hun werkzaamheden voort kunnen zetten.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat religieuze organisaties als Church World Services een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van Afghanistan en dat ze hun werk zonder belemmeringen moeten kunnen doen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier zult u bevorderen dat het onderzoek naar de beschuldigingen aan het adres van CWS op korte termijn zal zijn afgerond?Bent u bereid de Kamer te informeren over de uitkomsten van dit onderzoek?

    Ik deel de mening dat hulporganisaties in Afghanistan een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het land en dat het belangrijk is dat zij hun werk binnen wettelijke Afghaanse kaders zonder belemmering uit kunnen voeren, ongeacht hun ideologische of religieuze achtergrond. Nederland en de EU vragen regelmatig aandacht bij de Afghaanse autoriteiten voor het belang van bewegingsvrijheid voor hulporganisaties en zullen ook over dit specifieke geval onze zorg uitspreken.
    Het Afghaanse ministerie van Economische Zaken is verantwoordelijk voor de registratie van niet-gouvernementele organisaties in Afghanistan. In een debat op 5 juni jl. in het Afghaanse Lagerhuis verklaarden de ministers van Economische Zaken en van Binnenlandse Zaken dat er tot dusverre geen bewijs is van betrokkenheid van de buitenlandse organisaties bij de bekering van Afghanen tot het christendom. Volgens de Afghaanse wetgeving is bekeren strafbaar, hoewel er geen daadwerkelijke vervolgingen bekend zijn.
    Uiteraard zal ik het verloop van het onderzoek nauwlettend volgen en de Kamer na bekendmaking van de uitkomsten van het onderzoek hierover informeren.

  • Vraag 3

    Past deze stopzetting in een breder beeld van toenemende druk op het werk van christelijke organisaties in Afghanistan? Zo ja, op welke manier zet u zich in om de positie van deze organisaties te verbeteren?

    Nee, er is mij niets bekend van een algemene trend van toenemende druk op christelijke organisaties.

4 juni 2010 - 13 juli 2010
De resolutie in de VN-Mensenrechtenraad aangaande de veroordeling van de aanval van Israël op een internationaal hulpkonvooi
Martijn van Dam (PvdA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
  • Vraag 1

    Is het waar dat Nederland in de VN-Mensenrechtenraad van 2 juni jl. tegen de resolutie aangaande de veroordeling van de aanval van Israël op een internationaal hulpkonvooi heeft gestemd?

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met de afgelegde verklaring van de Nederlandse vertegenwoordiger en kunt u aangeven welke voorstellen van de Europese Unie niet zijn overgenomen in de resolutie en aanleiding zijn geweest voor het tegenstemmen?

    De landen Pakistan, Soedan en Nigeria hebben namens de Arabische landen en de landen van de OIC een spoeddebat aangevraagd tijdens de 14e reguliere zitting van de Mensenrechtenraad (MRR) over het flottielje-incident. Tijdens dit debat hebben zij een resolutie ingediend die verder ging dan een veroordeling van het Israëlische optreden. De resolutietekst verzocht het ICRC om onderzoek te doen naar de verblijfplaats van de opvarenden en verzocht ook de voorzitter van de MRR om leden van een onafhankelijke fact-finding missionte benoemen die in de 15e zitting van de MRR (september 2010) moest rapporteren over hetgeen is voorgevallen.
    De EU heeft vervolgens tekstvoorstellen gedaan om de resolutie in lijn te brengen met de voorzittersverklaring van de VN-Veiligheidsraad (VNVR) van 1 juni 2010 en de verklaring die HV Ashton daags daarvoor had uitgegeven. Deze voorstellen adresseerden onder andere de eigen interpretatie die de concept-resolutie gaf aan de voorzittersverklaring van de VN-Veiligheidsraad (die niet vooruitloopt op een internationale onafhankelijke fact finding missie), en het feit dat de MRR rechtstreeks het ICRC zou instrueren. Overeenstemming over de Europese tekstvoorstellen bleek niet mogelijk, waarna de oorspronkelijke resolutietekst in stemming werd gebracht.
    Nederland heeft vervolgens een stemverklaring afgegeven waarin uiteengezet is waarom ons land tegen een discussie in de VN-Mensenrechtenraad was en waarom vervolgens een tegenstem is afgegeven. Nederland was, met de VNVR en de HV, en is van mening dat het éérst aan Israël en desgewenst de vlaggenstaten is om onderzoek uit te voeren. Daartoe riep de VNVR op, daartoe riep de EU op en daartoe heeft ook Nederland opgeroepen. Dat onderzoek zal meer duidelijkheid moeten verschaffen over de wijze waarop is opgetreden. Of er een rol is voor de VN of andere internationale organisaties, is pas daarna aan de orde. Voorts moeten de internationale inspanningen gericht zijn op de-escalatie en de herstart van het Midden-Oosten Vredesproces. Deze resolutie zou daar niet aan bijdragen.

  • Vraag 3

    Waarom hebben ondermeer België, Frankrijk en Groot-Brittannië besloten zich van stemming te onthouden? Waarom vindt u de argumentatie van deze andere EU-lidstaten niet valide dan wel niet overtuigend?

    Het is niet aan mij om een oordeel te geven over de overwegingen die geleid hebben tot de nationale positiebepaling van EU-partners. De Nederlandse overwegingen – zoals hierboven omschreven – waren duidelijk en noopten tot een tegenstem; Nederland is niet als enige tot deze afweging gekomen, getuige de tegenstem van de VS en Italië. Overigens waren deze landen het blijkbaar ook niet volledig eens met de inhoud van de resolutie anders hadden ze zich niet onthouden.

27 mei 2010 - 1 juni 2010
Een hulpgoederenkonvooi over zee naar Gaza
Harry van Bommel
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Gaza Freedom March!, 25 mei 2010: «8 ships with aid, activists head for sealed Gaza» http://gazafreedommarch.org/cms/en/news/View/10-05-25/8_ships_with_aid_activists_head_for_sealed_Gaza.aspx.
2. Jerusalem Post, 26 mei 2010: «Fate of Gaza flotilla remains vague» http://www.jpost.com/Israel/Article.aspx?id=176491
3. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008–2009, nr. 3310.
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van de zogeheten «Vrijheidsvloot» die over zee onderweg is naar Gaza om humanitaire hulpgoederen af te leveren?1 Hebt u tevens kennis genomen van de aankondiging van Israël dat zij deze vloot de toegang zal blokkeren?2

    Deze vragen zijn beantwoord bij brief van 1 juni 2010 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2009-2010, nr. 2478).

  • Vraag 2

    Herinnert u zich de situatie met het schip de Spirit of Humanity, dat een gelijke missie als deze vloot had, waarvan de opvarenden zijn gearresteerd en dat door Israël is verjaagd?3

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Bent u in het licht van de langdurige slechte humanitaire situatie van de bevolking van Gaza bereid er bij de Israëlische autoriteiten op aan te dringen de «Vrijheidsvloot» toe te laten tot Gaza?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Indien het antwoord op vraag 3 ontkennend is, kunt u in dat geval toelichten waarom u Israël de vrije hand geeft in de behandeling van deze situatie en daarom de humanitaire hulp ondergeschikt maakt aan de argumenten dat Israël mag bepalen wie toegang heeft tot Gaza over zee?3

    Zie antwoord vraag 1.

21 mei 2010 - 7 juli 2010
De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie SNV
Ewout Irrgang , Han ten Broeke (VVD)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. De Telegraaf, 18 en 19 mei 2010.
  • Vraag 1

    Is het waar dat in de Raad van Toezicht van SNV is gesproken over eventuele samenwerkingsverbanden tussen een stichting van een van de leden van de Raad van Toezicht en SNV zelf?1

    Ja, dat is waar. SNV heeft mij geïnformeerd dat in de Raad van Toezicht gesproken is over samenwerking tussen SNV en de NOTS Foundation. De voorzitter van de NOTS Foundation is tevens lid van de Raad van Toezicht van SNV.

  • Vraag 2

    Welke vormen van ondersteuning zijn door SNV gegeven aan deze stichting?

    Volgens gegevens afkomstig van SNV bestaat er sinds maart 2010 een tri-partite samenwerkingsverband tussen SNV, de NOTS Foundation en energieadviesbureau Ecofys in Tanzania op het gebied van duurzame energie. NOTS heeft de verschillende partijen bij elkaar gebracht ten behoeve van deelname aan een onderzoek voor nieuwe biogastechnologieën. Iedere deelnemende partij brengt specifieke kennis en ervaring in, die gericht is op het verbeteren van toegang tot duurzame energie in Tanzania.
    Daarnaast zijn er tijdens een bezoek van de voorzitter van de NOTS Foundation aan Mali door hem aan de SNV landendirecteur algemene vragen gesteld en zijn er namen van mogelijke contacten genoemd.

  • Vraag 3

    Bent u van mening dat hier sprake is van een ongewenste belangenverstrengeling?

    Naar mijn opvatting dienen maatschappelijke organisaties die subsidie ontvangen te handelen conform de principes van de «Code Wijffels voor «goed bestuur van goede doelen». Iedere vorm van ( schijn van) belangenverstrengeling dient te worden vermeden.
    Op basis van de door SNV verstrekte informatie concludeer ik dat in het ene geval gezocht is naar samenwerking, zonder dat sprake is van SNV financiering van NOTS. In het tweede geval is sprake van een vorm van ondersteuning, te weten het delen van informatie, die tussen OS-organisaties niet ongebruikelijk en zelfs wenselijk is. Van financiering van de stichting van het betrokken lid van de Raad van Toezicht door SNV is geen sprake, het betrokken lid heeft niet deelgenomen aan enige besluitvorming door SNV over NOTS en is ook nimmer als vertegenwoordiger van SNV opgetreden richting NOTS. De Raad van Toezicht heeft steeds onafhankelijk en onbevangen kunnen opereren en heeft beschikt over alle relevante informatie ter zake. SNV heeft zodoende gehandeld in overeenstemming met in de «Code Wijffels» voorgestane principes over het omgaan met tegenstrijdige belangen.

  • Vraag 4

    Bent u van mening dat de subsidie van 90 miljoen euro niet bedoeld is voor een schimmig lobbykantoor van SNV in Washington waarvan zowel doel, kosten als resultaten onduidelijk zijn?

    Ik ben het eens dat verreweg het grootste deel van de subsidie aan SNV gebruikt dient te worden voor activiteiten gericht op duurzame armoedevermindering. Dit blijkt met ruim 85% het geval te zijn.
    Tegelijkertijd dient gestimuleerd te worden dat SNV «loskomt» van overheidssubsidie.
    Op basis van alleen de cijfers over 2009 kunnen nog geen conclusies worden getrokken over noodzaak en meerwaarde van het kantoor in Washington. Mocht op basis van toekomstige resultaten blijken dat de locatie in Washington niet essentieel is om extra inkomsten te genereren dan zal ik hierover met SNV in gesprek gaan en aandringen op sluiting.

18 mei 2010 - 7 juni 2010
Materialen voor de herbouw van een school in Haïti
Kathleen Ferrier (CDA), Jack Biskop (CDA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. BN/De Stem, 30 april 2010.
  • Vraag 1

    Wat is uw mening over het artikel «School broeder Gerard in gevaar»?1

    In het artikel wordt melding gemaakt van een container met bouwmaterialen voor een school die aan de grens met de Dominicaanse Republiek werd tegengehouden. Deze container heeft Port-au-Prince inmiddels alsnog bereikt. Ik ben blij voor de betrokkenen dat zij de bouw van de school voort kunnen zetten.

  • Vraag 2

    Is het waar dat Haïti heeft aangegeven nog uitsluitend behoefte te hebben aan geld, en zegt geen hulpverleners en materialen meer nodig te hebben? Indien ja, is dit in lijn met het beleid van de Nederlandse regering?

    Hiervan is mij niets bekend. Uit berichtgeving van VN OCHA, die de hulp coördineert, en andere betrokken hulporganisaties blijkt dat er nog steeds grote behoefte is aan noodhulp en dat de overheid van Haiti zelf over onvoldoende capaciteit beschikt. Nederland geeft geen financiele steun aan de overheid van Haiti, maar levert een bijdrage aan noodhulp en wederopbouw van dat land via de VN, het Internationale Rode Kruis, maar vooral via de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO).

  • Vraag 3

    Vindt u het aanvaardbaar dat een zeecontainer met twintig ton bouwmaterialen, bekostigd uit ingezamelde gelden, aan de grens van Haïti wordt tegengehouden op bevel van de president Préval? Zo ja, waarom?

    Zie antwoord op vraag 1.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de president van Haïti op korte termijn te bewegen om de bouwmaterialen voor herbouw van de school van broeder Gerard alsnog toe te laten? Wilt u de Tweede Kamer zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen van uw inspanningen in deze?

    Zie antwoord op vraag 1.

19 april 2010 - 17 mei 2010
Het geweld in Oost-Congo en het effect van een mogelijk vertrek van MONUC
Martijn van Dam (PvdA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Oxfam International, 15 april 2010: «Now, the world without me».
2. MONUC, 13 april 2010: «Alan Doss presents UN Secretary-General's Report to UN Security Council».
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van het rapport van Oxfam Novib (gebaseerd op onderzoek van het Harvard Humanitarian Initiative)1 over het gewapend geweld in Oost-Congo, de toename van het aantal verkrachtingen en de gevolgen van een mogelijk vertrek van MONUC voor de veiligheid van burgers in het gebied?

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening zoals verwoord in het rapport van Oxfam dat de «civilian protection specialists» van MONUC meer en beter contact moeten onderhouden met de Congolese gemeenschappen, ook buiten de grote steden, om zo betere bescherming te kunnen bieden?

    Het in vraag 4 genoemde artikel verwijst naar een rapport van de secretaris-generaal van de VN aan de Veiligheidsraad van 30 maart jongstleden. In dat rapport constateert de secretaris-generaal een verbetering van de veiligheidssituatie in een groot deel van de DRC, met name in het westen. Op grond daarvan zou het mogelijk zijn toe te werken naar een verantwoorde exitstrategie voor MONUC. In eerste instantie zouden daarvoor die delen van de DRC in aanmerking komen, waar de situatie al langere tijd stabiel is en MONUC een beperkte aanwezigheid heeft. Concreet zou dit betekenen dat MONUC uit deze gebieden deze zomer 2000 manschappen kan terugtrekken. In het oosten van de DRC bestaat volgens de secretaris-generaal echter nog steeds het risico van instabiliteit. Een verantwoorde terugtrekking van MONUC uit die regio’s kan pas plaatsvinden als ter plaatse voldoende Congolese capaciteit is opgebouwd om de taken van MONUC over te nemen en de stabiliteit te waarborgen. Van een plan voor volledige terugtrekking is vooralsnog geen sprake. Het vermelde tijdschema (juni 2010–juni 2011) is afkomstig van de Congolese regering.
    De leden van de Veiligheidsraad bezoeken de DRC voor eind mei dit jaar. Zij zullen dan bij president Kabila de verlenging van de aanwezigheid van MONUC aan de orde stellen. Naar verwachting zullen zij met hem ook spreken over de voorwaarden waaronder MONUC zich op termijn zou kunnen terugtrekken. De VN kan geen VN-vredesmacht inzetten zonder instemming van de regering van het land van vestiging, ook niet onder hoofdstuk VII van het VN-handvest.
    Nederland vindt verlenging van het MONUC-mandaat zeer wenselijk, vooral met het oog op de bescherming van de burgerbevolking in Oost-Congo. In het huidige, tussentijdse mandaat heeft deze nu de hoogste prioriteit. Volgens Nederland dient ook het nieuwe MONUC-mandaat, dat per 1 juni 2010 in werking moet treden, primair te zijn gericht op bescherming van de burgerbevolking. Daartoe is niet zozeer een verruiming van het mandaat noodzakelijk, maar een duidelijke focus op deze kerntaak. Verder dient MONUC de bestaande strategie terzake verder te operationaliseren. Daarbij zijn betere contacten met Congolese gemeenschappen en extra aandacht voor kwetsbare groepen als vrouwen en kinderen essentieel.
    Zowel in bilateraal als in internationaal verband draagt Nederland zijn standpunten over MONUC en het mandaat uit bij de regering van de DRC. Tegenover de Congolese autoriteiten benadrukt Nederland dat terugtrekking van MONUC uit Oost-Congo pas kan plaatsvinden als in die regio concrete vooruitgang is geboekt met betrekking tot de stabiliteit alsmede de veiligheid van de bevolking. Ook heeft Nederland hiervoor aandacht gevraagd tijdens de bijeenkomst van de internationale Contactgroep voor de Grote Merenregio, die op 28 april aanstaande in Den Haag plaatsvond.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het mandaat van MONUC moet worden benut om te voorkomen dat vrouwen op grote schaal verkracht worden? Bent u het met Oxfam eens dat MONUC zijn mandaat moet gebruiken om burgers «met alle nodige middelen» te beschermen en dat het mandaat verruimd moet worden om dat te realiseren?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Bent u bekend met het bericht2 van de special representative van de Verenigde Naties (VN) in Congo, Alan Doss, waarin een tijdsschema van «drawdown» is opgesteld, beginnende juni 2010, en die juni 2011 voltrokken moet zijn? Is er daadwerkelijk een plan om terug te trekken?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Bent u het met ons en met Oxfam Novib eens dat terugtrekking op dit moment zeer onwenselijk is, aangezien de Congolese regering niet in staat of bereid is zijn eigen bevolking te beschermen en dus niet zal voldoen aan de «responsibility to protect»?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat verlenging van het mandaat van MONUC derhalve wenselijk is in plaats van terugtrekking? Is dat ook de Nederlandse inzet richting de VN en de VNVR?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 7

    Is u bekend wat de stand van zaken is ten aanzien van de onderhandelingen met president Kabila over de verlenging van de aanwezigheid van MONUC? Kunt u informatie geven over de mogelijke opties waarover onderhandeld wordt?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 8

    In hoeverre is instemming van de Congolese regering noodzakelijk voor een verlenging van het mandaat van MONUC, mede gelet op het feit dat het mandaat van MONUC een mandaat is onder hoofdstuk VII van het VN-handvest?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 9

    Hebt u reeds aan de regering Kabila laten weten dat u de uitspraken van de Congolese president dat hij de VN-troepen volgend jaar weg wil, zeer onverstandig vindt? Zo nee, bent u van plan dat alsnog te doen of tracht u deze discussie op een andere wijze te beïnvloeden?

    Zie antwoord vraag 2.

16 april 2010 - 11 juni 2010
De tender draagvlakactiviteiten op het gebied van internationale samenwerking
Kathleen Ferrier (CDA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Website Partos.
2. Kamerstuk 31 933, nr. 10.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het persbericht «Bericht uit de Werkgroep Draagvlak»?1

    Ja, dat persbericht is mij bekend.

  • Vraag 2

    Kunt u de Kamer laten weten wanneer het traject inzake de nieuwe subsidieverstrekker voor draagvlakactiviteiten op het gebied van internationale samenwerking van start gaat en hoe het eruit gaat zien?

    Het voorbereidingstraject inzake de nieuwe subsidieverstrekker is reeds enige maanden geleden van start gegaan. De aanbesteding voor de nieuwe uitvoerder van de subsidiefaciliteit is op 31 mei jl. gepubliceerd op de website www.aanbestedingskalender.nl. In dit document wordt omschreven hoe het traject eruit zal gaan zien.

  • Vraag 3

    Aan welke criteria moet de aanvrager voldoen? Zal dit conform de criteria zijn zoals genoemd in de motie Ferrier/Voordewind2? Zo nee, waarom niet?

    De criteria waaraan de nieuwe uitvoerder dient te voldoen zijn omschreven in het aanbestedingsdocument. De criteria die zijn benoemd in de motie Voordewind/Ferrier zijn in hierin verwerkt.

  • Vraag 4

    Kunt u reeds aangeven hoe het verdere traject ten aanzien van subsidieaanvragen voor draagvlakactiviteiten gaat verlopen?

    De selectieprocedure voor de nieuwe uitvoerder zal naar verwachting deze zomer worden afgerond opdat in het najaar een eerste subsidieronde kan worden gehouden zodat activiteiten die ten laste komen van het budget van 2011 vanaf 1 januari 2011 van start kunnen gaan.

15 april 2010 - 27 mei 2010
Betrokkenheid van vrouwen bij wederopbouw van Haïti
Maarten Haverkamp (CDA), Kathleen Ferrier (CDA)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Huairou Commission, Update, 12 april 2010
2. 122nd IPU Assembly Emergency Resolution, Bangkok, 1 april 2010 (IPU: Interparliamentary Union)
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Where are the Women in Haiti’s Reconstruction»1 en met de IPU-resolutie inzake de rol van parlementen bij het versterken van de solidariteit van de internationale gemeenschap voor de Haïtiaanse en Chileense bevolking, waarin ook aandacht wordt gevraagd voor bescherming van vrouwen en lokale initiatieven?2

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de opvatting dat het van groot belang is dat in deze wederopbouwfase in Haïti de rol van vrouwen wordt meegenomen en dat vrouwen worden betrokken in de besluitvormingsprocessen, zoals ook is vastgelegd in de Veiligheidsraadsresolutie 1325?

    Ja.

  • Vraag 3

    Zo ja, deelt u de mening dat de rol en positie van vrouwen betrokken hadden moeten worden bij de Donorconferentie in New York op 31 maart jl. en in het Post-Disaster Needs Assessment? Zo nee, waarom niet?

    Nederland vindt dat vrouwen, in lijn met resolutie 1325 en de resolutie van de «Interparliamentary Union» (IPU), actief betrokken moeten zijn bij de wederopbouw van Haïti en de wederopbouwplannen van de Haïtiaanse regering. Deze positie brengt Nederland over op de partijen die nauw betrokken zijn bij de wederopbouw, zoals de VN en de EU.
    Tijdens de wederopbouwconferentie in New York op 31 maart jl. presenteerde de Haïtiaanse regering het wederopbouwplan en onderstreepten diverse sprekers uit het Haïtiaanse maatschappelijke middenveld het belang van vrouwen in het wederopbouwproces van Haïti.
    Nederland volgt de ontwikkelingen inzake de wederopbouw en heeft reeds contact gehad met UNIFEM- en VN/OCHA vertegenwoordigers in Port-au-Prince, die hebben aangegeven dat de rol van vrouwen in de diverse wederopbouwactiviteiten verder versterkt kan worden, onder andere door concrete targets op te nemen en het budget voor het wederopbouwplan genderresponsief te maken. Zo heeft het feit dat de meerderheid van de huishoudens een vrouw aan het hoofd heeft («female headed households») consequenties voor de verschillende interventieterreinen: infrastructuurplannen dienen er rekening mee te houden dat hun voornaamste afnemers vrouwen zullen zijn, de verlichting van buurten om de veiligheid van de vrouwen en hun gezinnen te verbeteren verdient aandacht en vrouwen zullen actief betrokken dienen te worden bij inkomensgenerende initiatieven en toegang tot de markt.
    Organisaties uit het maatschappelijk middenveld vervullen een cruciale functie in het verzekeren en versterken van een actieve rol van vrouwen in de wederopbouwfase. De Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) kunnen in dezen een voortrekkersrol spelen door die partners te ondersteunen die participatie van vrouwen bevorderen, geweld tegen vrouwen tegengaan en SRGR diensten verlenen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dit in de gesprekken met de SHO actief aan de orde. Voorts volgt Nederland via de VN en de EU de situatie nauwgezet en blijft aandacht vragen voor de versterking van de rol van vrouwen in de wederopbouw van Haïti.
    Mede op initiatief van Nederland zal tijdens de jaarvergadering van de UNDP/UNFPA Uitvoerende Raad in juni a.s. een paneldiscussie over SRGR in humanitaire noodsituaties worden gehouden, waarbij de Haïti-case centraal zal staan.

  • Vraag 4

    Zo ja, bent u bereid om vanuit de voortrekkersrol die Nederland heeft op het gebied van de implementatie van resolutie 1325 en ten doel heeft meer bekendheid aan de inhoud hiervan internationaal te bewerkstelligen, bij de EU, de VN en de Haïtiaanse overheid aan te dringen de rol van vrouwen in deze cruciale fase te vergroten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dit concreet vorm geven?

    Zie antwoord vraag 3.

8 april 2010 - 27 mei 2010
Het ORIO-programma
Edith Schippers (VVD)
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA)
1. Ontwikkelingsrelevante Infrastructuurontwikkeling
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van de huidige ORIO-regeling1, voorheen de ORET-regeling?

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat de oorspronkelijke regeling (ORET) gericht was op concrete resultaten in OS-landen – zoals gebouwen, baggerwerk, drinkwatersystemen, bussen, wegen en dergelijke – en daarmee ook functioneerde als stimulans voor het Nederlandse bedrijfsleven?

    ORET was gericht op ontwikkelingsrelevante export transacties. Als gebonden programma fungeerde het inderdaad als stimulans voor het Nederlandse bedrijfsleven. Daarbij teken ik aan dat de in 2006 uitgevoerde evaluaties van de ORET-regeling aangaven dat de relevantie voor het exporterende bedrijfsleven in de vorm van vervolgorders achter bleef bij de verwachtingen.

  • Vraag 3

    Bent u zich bewust van het feit dat door de gewijzigde opzet van de regeling het ORIO-geld nu voornamelijk terecht komt bij adviesbureaus en consultants, en daarmee blijft hangen in rapporten en theorieën?

    ORIO richt zich op de realisatie van concrete resultaten op het gebied van publieke infrastructuur. Daarbij ondersteunt ORIO het hele traject van infrastructuurontwikkeling. Het betreft hier zowel de bouwfase (inclusief de levering en installatie van goederen) als de fases van ontwikkeling, beheer en onderhoud.
    Onlangs heb ik de Kamer geïnformeerd over de toewijzing van de EUR 180 miljoen die in 2009 voor ORIO beschikbaar was gesteld.
    Voor de uitvoeringsfase is EUR 170 miljoen beschikbaar gesteld voor 19 geselecteerde bedrijven. Daarnaast is een bedrag van EUR 300 miljoen voorzien aan lokale bijdragen. Voor de uitvoeringsfase, het beheer en onderhoud zal het bedrijfsleven de belangrijkste actor zijn en kunnen zij profiteren van de beschikbare EUR 170 miljoen. Ik hecht daar groot belang aan.
    Maximaal EUR 10 miljoen is bestemd voor het ontwikkelingstraject van de 19 geselecteerde projecten. Dit betreft alle activiteiten die nodig zijn om het project uitvoeringsgereed te maken. Het gaat daarbij om zaken als de haalbaarheid, sociale- en milieu-effectstudies, uitwerking van gedetailleerde bestek en tekeningen, regelen van contracten, vergunningen en overige juridische en wettelijke randvoorwaarden, vastleggen van financiële en overige afspraken en verantwoordelijkheden, enz. Deze werkzaamheden zullen voor een deel worden verricht door adviesbureaus en consultants. Dit heeft als voordeel dat het risico en de rekening van de ontwikkelingsfase niet volledig bij het bedrijfsleven en de ontvangende overheid komt te liggen.

  • Vraag 4

    Deelt u de zorg dat het programma daarmee te veel een «consultants programma» is geworden, waardoor het programma nauwelijks meer een financieringsprogramma is?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Bent u van mening dat het jaarbudget van 120 miljoen euro van de huidige regeling op deze manier zinnig, effectief en efficiënt wordt besteed, en dat de betrokken landen gebaat zijn bij stapels rapporten, opgesteld door consultants, over mogelijke infrastructurele projecten?

    Het door u genoemde jaarbudget van EUR 120 miljoen betreft het bedrag dat door de toenmalige minister voor Ontwikkelingssamenwerking werd genoemd in zijn brief van 6 mei 2008 aan de Kamer (31 200-V, nr. 116). In het AO dat op 3 juli 2008 over deze brief is gevoerd is dit jaarbudget met EUR 20 miljoen verhoogd. En in de brief van 12 maart 2009, waarmee de Beleidsregels ORIO aan de Kamer werden aangeboden, is het voor ORIO in 2009 beschikbare toewijzingsbudget éénmalig verhoogd tot EUR 180 miljoen. Naar mijn mening worden deze middelen op een zinnige, effectieve en efficiënte wijze ingezet voor de realisatie van publieke infrastructuur met grote impact op (economische) ontwikkeling in onze OS-partnerlanden.
    Zoals ik bij de beantwoording van de vragen 3 en 4 heb aangegeven wordt een beperkt gedeelte van dit geld besteed aan projectontwikkelingswerkzaamheden. De daaruit voortkomende studies, rapporten en overige producten zijn essentieel om tot een succesvolle projectuitvoering te komen. De betrokken landen zijn hier dus zeker bij gebaat.

  • Vraag 6

    Is het waar dat er op dit moment zelfs ruim 400 miljoen euro beschikbaar is, maar dat dit geld nauwelijks besteed kan worden (slechts een kleine 10% voor de development fase c.q. de consultants) als gevolg van het ontbreken van betrokkenheid van de Nederlandse industrie bij de gegunde plannen uit de eerdere ronde?

    Nee, dit bedrag is op dit moment nog niet beschikbaar. Wel is het correct dat de totale geraamde kosten van de 19 tot nu toe geselecteerde projecten ruim EUR 480 miljoen bedragen. De totale gevraagde ORIO-bijdrage aan deze projecten bedraagt EUR 180 miljoen. De 19 geselecteerde projecten doen inderdaad nog slechts beroep op een beperkt deel van de beschikbare ORIO-financiering. Dit is echter geen gevolg van het ontbreken van betrokkenheid van de Nederlandse industrie bij de geselecteerde projecten, maar van het feit dat deze projecten de ontwikkelingsfase nog niet hebben afgerond.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat in deze tijd van economische crisis binnen het ORIO-programma ook aandacht voor de Nederlandse werkgelegenheid mag zijn, zeker als daarmee het mes aan twee kanten snijdt? Hoe denkt u dat te doen?

    Dit was precies het argument om vorig jaar het toewijzingsbudget voor 2009 te verhogen tot EUR 180 miljoen. In zijn brief 31700-V, nr. 97 van 6 mei 2009 aan de Kamer schreef de toenmalige minister voor Ontwikkelingssamenwerking: «Ondanks de krimp van de algemene OS-middelen, vanwege de koppeling aan het BNP, vind ik deze verhoging verantwoord, omdat het ontwikkelingslanden helpt om anticyclisch te investeren in tijden dat deze landen ernstig te lijden hebben onder de economische crisis, die ze zelf niet veroorzaakt hebben. Met ORIO wordt daarbij vooral geïnvesteerd in sectoren waar het Nederlands bedrijfsleven een sterke concurrentiepositie heeft. Daarmee biedt het juist ten tijde van de crisis dus ook kansen aan de Nederlandse economie.» Als binnenkort de eerste ORIO-projecten de ontwikkelingsfase succesvol afronden en tot aanbesteding komen, is het aan het Nederlands bedrijfsleven om op basis van haar concurrentiekracht de uitvoering van deze projecten te winnen. Ik heb er vertrouwen in dat het Nederlandse bedrijfsleven goed zal presteren bij deze aanbestedingen, temeer daar zij nu al in veel gevallen direct of indirect bij het project zijn betrokken. In 2012 zal ORIO geëvalueerd worden. Tegen die tijd zullen er voldoende projecten zijn aanbesteed en kan er ook gekeken worden naar de mate waarin de faciliteit de Nederlandse werkgelegenheid ten goede is gekomen. Ervaringen met vergelijkbare ontbonden hulp van het Verenigd Koninkrijk leren dat verwacht mag worden dat 50–75% van de ORIO-bestedingen aan het eigen bedrijfsleven ten goede zal komen.