Kamervragen

Alle

15 november 2010 - 8 december 2010

23 dagen

Het bericht dat technologiebedrijven uitwijken naar het buitenland
	Sharon Gesthuizen (GL)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. Het Financieele Dagblad, «Bedrijven wijken uit naar het buitenland», 11 november 2011.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat steeds meer technologiebedrijven uitwijken naar het buitenland?1

Het bericht meldt dat door de globalisering van de technologiesector steeds vaker activiteiten van bedrijven in de technologische industrie naar het buitenland worden verplaatst. Het bericht baseert zich hierbij op een enquêteonderzoek van FME-CWM onder 352 CEO’s van bedrijven in de technologische industrie (leden van FME-CWM). Uit de enquête blijkt dat 33% van de bedrijven in de technologische industrie plannen heeft om in de nabije toekomst activiteiten te verplaatsen naar het buitenland. Het onderzoek geeft daarentegen niet aan in hoeverre dit percentage gestegen is ten opzichte van het verleden. De conclusie uit het artikel dat steeds meer technologiebedrijven uitwijken naar het buitenland, kan ik daarom op basis van deze resultaten niet vaststellen.
Het verplaatsen van activiteiten is voor bedrijven van belang om internationaal concurrerend te blijven. Door activiteiten uit te voeren in andere landen, kunnen bedrijven profiteren van kostenverschillen tussen landen en krijgen ze betere toegang tot klanten en leveranciers, hetgeen hun concurrentiepositie versterkt. Sterke bedrijven dragen bij aan de werkgelegenheid van Nederland. Bedrijven die activiteiten verplaatsen, zijn verder vaak groeibedrijven die tegelijkertijd banen creëren in eigen land. Bovendien is niet eenzijdig sprake van verplaatsing van activiteiten van Nederlandse bedrijven naar het buitenland. Omgekeerd zijn er ook buitenlandse bedrijven die activiteiten naar Nederland verplaatsen.
Vraag 2

Kunt u een overzicht verstrekken van het verloop van het aantal arbeidsplaatsen in Research & Development voor verschillende technologiesectoren, zoals die in de sleutelgebieden zijn onderscheiden, over de afgelopen jaren?

Onderstaand treft u een overzicht aan van het aantal R&D-arbeidsjaren in de sleutelgebieden over de periode 2004–2008. Het zijn uitkomsten van de tweejaarlijkse Innovatie-enquête, verstrekt door het CBS. In de tabel is ook de ontwikkeling weergegeven van het aantal R&D-arbeidsjaren in het totale bedrijfsleven.
2004
2006
2008
Totaal R&D-personeel sleutelgebieden
34,3
36,7
32,1
w.v. Food & flowers
2,9
3,5
2,9
Hightechsystemen en materialen
18,1
18,0
15,4
Water
0,4
0,2
0,4
Creatieve industrie
3,9
6,0
4,6
Chemie
8,7
8,6
8,6
Pensioenen en sociale verzekeringen
0,3
0,3
0,2
Totaal R&D-personeel bedrijven
50,0
52,8
48,4
Bron: Innovatie-enquête bedrijven CBS.
De cijfers tonen dat de ontwikkeling van de R&D-werkgelegenheid in de sleutelgebieden sterk overeenkomt met die in de totale bedrijvensector. Tussen 2004 en 2008 is de R&D-werkgelegenheid in het sleutelgebied hightechsystemen en materialen met 2 700 arbeidsjaren gedaald. Dat sleutelgebied is in belangrijke mate verantwoordelijk voor de daling van de R&D-werkgelegenheid die tussen 2004 en 2008 heeft plaatsgevonden in het totale bedrijfsleven.
Bij de cijfers kan worden opgemerkt dat de sleutelgebieden moeilijk precies zijn af te bakenen. Het CBS heeft hiervoor een koppeling gemaakt met de classificatie van economische activiteiten volgens de Standaard Bedrijfsindeling. Die koppeling is te vinden in een eerder dit jaar verschenen rapport van het CBS, getiteld «Regionale innovatie in Nederland. Community Innovation Survey 2004 en 2006».
Vraag 3

Welke maatregelen bent u bereid te nemen om te voorkomen dat steeds meer hoogwaardige bedrijvigheid naar het buitenland verdwijnt?

Het kabinet streeft ernaar dat Nederland dé plek wordt om te ondernemen en te innoveren voor ondernemers uit binnen- en buitenland. Daartoe zet het kabinet de komende periode in op het versterken van het algemene vestigings- en ondernemingsklimaat en ontwikkelt het een stimulerend beleid voor de huidige en toekomstige economische topgebieden van Nederland. De contouren van dit beleid zullen in de komende maanden verder uitgewerkt worden. In 2011 zal het kabinet het nieuwe economische en innovatiebeleid vastleggen in een nota bedrijfslevenbeleid.
Het kabinet zet daarbij, zoals aangekondigd in het regeerakkoord, de ontwikkeling van economische topgebieden centraal. Het is de bedoeling dat binnen deze topgebieden de overheid, het bedrijfsleven en de kenniswereld tot een gemeenschappelijke agenda komen ter versterking van de concurrentiekracht. Hierin zal vanuit een brede benadering worden gekeken naar de wijze waarop innovatie en economische groei het beste gestimuleerd kunnen worden. Uitgangspunt is een samenhangende benadering van fundamenteel onderzoek (NWO, KNAW, universiteiten), toegepast onderzoek (TNO, GTI’s, DLO) en het bedrijfsgerichte instrumentarium. Het gaat daarbij niet alleen om financiële instrumenten voor innovatie. Minstens zo belangrijk is zorg te dragen voor een goed vestigingsklimaat; daarbij gaat het om zaken als regelgeving, opleiding en scholing, belastingklimaat, kenniswerkers, etc.
Kortom, het kabinet zal zich over de volle breedte inzetten voor het versterken van de kenniseconomie. We zullen daarbij drie sporen volgen: het scheppen van de juiste randvoorwaarden voor ondernemerschap en innovatie (o.a. afschaffen van onnodige regels); het aanbieden van een eenvoudig en transparant bedrijfgericht innovatie-instrumentarium (o.a. beperking van innovatiesubsidies, uitbreiding van fiscale voorzieningen en inrichten van een revolverend fonds); en de inzet op een effectieve kennisinfrastructuur waarin samenhang en valorisatie centraal staan.

15 november 2010 - 10 december 2010

25 dagen

Het uitstel van toetreding van Roemenië en Bulgarije tot het Schengen-verdrag
	Cora van Nieuwenhuizen (VVD), Han ten Broeke (VVD)

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel in de EU Observer «France wants to delay Schengen accession for Bulgaria and Romania»?

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat toetreding van Roemenie en Bulgarije tot het Schengen-verdrag in 2011 te vroeg is, gegeven de geconstateerde tekortkomingen in de reguliere voortgangsrapportages van de Europese Commissie op het gebied van Justitie en Binnenlandse Zaken, zoals bestrijding van de georganiseerde misdaad en corruptie, bewaking van de buitengrenzen, etc?

Zoals is verwoord in het regeerakkoord, zet het kabinet erop in dat bij de Schengen-evaluatie van Roemenië en Bulgarije de tweejaarlijkse voortgangsrapportages over corruptie en juridische hervormingen in deze landen worden betrokken. Indien uit deze rapportages blijkt dat zij niet voldoen aan de strikte criteria, geeft Nederland geen steun aan volledige toetreding van Roemenië en Bulgarije tot Schengen en opheffing van de interne grenscontroles in de EU. Bulgarije en Roemenië worden dan – aangezien het besluit moet worden genomen op basis van eenparigheid van stemmen – niet toegelaten tot Schengen.
Vraag 3

Is het standpunt dat de toetreding minimaal tot de zomer van 2011 zou moeten worden uitgesteld in afwachting van de tweejaarlijkse rapportage van de Europese Commissie in het kader van het Coöperatie- en verificatiemechanisme met de Franse regering afgestemd?

In de contacten met de EU-partners, waaronder Frankrijk, is gesproken over de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot het Schengen-verdrag en de relatie tot de voortgang van genoemde landen op het gebied van Justitie en Binnenlandse Zaken. Dit betekent dat ook Nederland vindt dat minimaal het rapport van de Commissie van de zomer 2011 moet worden afgewacht.
Vraag 4

Bent u bereid om met Frankrijk actief steun te vinden bij andere landen om de beslissing over Roemeense en Bulgaarse toetreding tot het Schengen-verdrag uit te stellen? Zo nee, waarom niet?

Ja.
Vraag 5

Bent u van plan om binnen de Raad samen met de Franse regering aan te dringen op een structurele link tussen de toetreding tot het Schengen-verdrag en de voortgang en evaluatie van de lidstaten van de Europese Unie, zoals Bulgarije en Roemenië, binnen een Coöperatie- en verificatiemechanisme?

Voor het aanbrengen van een structureel verband tussen de toetreding tot het Schengen-verdrag en het Coöperatie- en verificatiemechanisme is ook de goedkeuring van Bulgarije en Roemenië nodig. Dat lijkt niet haalbaar.
De toetreding van nieuwe lidstaten tot de EU zal alleen plaatsvinden – zoals is opgenomen in het regeerakkoord – wanneer deze landen voldoen aan de strikte criteria daarvoor. Deze criteria omvatten ook Justitie en Binnenlandse Zaken zoals beschreven in de hoofdstukken 23 en 24 van de toetredingsonderhandelingen. Een juridisch verband tussen toetreding tot Schengen en een CVM zal in de toekomst niet nodig zijn. Nederland zal zich ervoor inzetten dat voor nieuwe EU-toetreders niet opnieuw een CVM, zoals dat nu bestaat voor Bulgarije en Roemenië, worden ingesteld aangezien Nederland erop aan zal dringen dat nieuwe landen alleen toetreden wanneer zij daar klaar voor zijn.

15 november 2010 - 15 december 2010

30 dagen

Gezondheidsklachten militair personeel in Uruzgan
	Harry van Bommel , Jasper van Dijk

Bronnen

1. Algemeen Dagblad, «Militairen ziek door verblijf in Afghanistan», 11 november 2010.

Vraag 1

Is u bekend dat militairen die in Uruzgan hebben gewerkt ernstige gezondheidsklachten hebben gekregen die mogelijk het gevolg zijn uitstoot van uitlaatgassen uit de verbrandingsoven op Kamp Holland?1 Is het waar dat militairen hun beklag hebben gedaan bij de commandant? Wat was het oordeel van de commandant over deze klachten?

Voor en tijdens de missie in Afghanistan heeft Defensie op Nederlandse locaties onderzoek verricht naar de aanwezigheid van schadelijke stoffen in de lucht. In mijn brief van 12 november jl. (Kamerstuk 27 925, nr. 411) ben ik hierop nader ingegaan. Uit deze onderzoeken is gebleken dat er slechts incidenteel sprake is geweest van verhoogde waarden van schadelijke stoffen en dat langdurige of blijvende gezondheidsschade hierdoor niet waarschijnlijk is. Ik heb tot op heden geen aanwijzingen voor een toename van gezondheidsklachten als gevolg van de mogelijke blootstelling aan de uitstoot van verbrandingsovens. Na de voltooiing van de metingen in Afghanistan zal ik de Kamer informeren over het Nederlandse onderzoek en de resultaten van Britse en Amerikaanse onderzoeken.
Vraag 2

Heeft de militaire geneeskundige dienst in Uruzgan onderzoek gedaan naar mogelijk verband tussen deze klachten en de verbrandingsovens? Bent u bereid de resultaten van de onderzoeken van het Nederlandse Ministerie van Defensie en dat van Britse en Amerikaanse onderzoeken aan de Kamer voor te leggen? Indien nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Om hoeveel ovens gaat het, waar staan zij? Wat is de capaciteit van die ovens?

Op Kamp Holland (Tarin Kowt) werden zes ovens gebruikt om gewoon afval te verbranden en twee ovens voor medisch afval. De maximale capaciteit van deze verbrandingsovens was 200 m³ per dag.
Vraag 4

Volgens welke gezondheid- en milieunormen zijn de ovens ingericht? Kunt u dat toelichten?

Defensie hanteert in het buitenland waar mogelijk de Nederlandse gezondheid- en milieunormen tenzij de lokale regels strenger zijn. In Uruzgan is dat met de verbrandingsovens niet mogelijk gebleken. In de ovens werden onder toezicht huishoudelijk afval, werkmaterialen en medisch afval verbrand. Het afval was afkomstig van Nederlandse eenheden en die van bondgenoten op Kamp Holland. Gevaarlijke stoffen werden door lokale bedrijven afgevoerd. Bij verbranding is sprake van een chemische reactie van stoffen met zuurstof. Deze chemische reacties zijn afhankelijk van de aard en samenstelling van het afval, de toevoer van zuurstof en de verbrandingstemperatuur. De temperatuur in de verbrandingsovens is hoger dan 800 graden Celsius. Onder optimale omstandigheden zal er sprake zijn van een volledige verbranding met zo min mogelijk schadelijke bijproducten.
Op andere locaties in Uruzgan waar Nederlandse troepen verbleven, werd gebruikgemaakt van zogenaamde burnpits. Deze locaties waren te kleinschalig om een verbrandingsoven te plaatsen. In een burnpitis meestal sprake van een smeulbrand en dus van een onvolledige verbranding. Hierbij kunnen meer schadelijke stoffen vrijkomen. De locaties van deze burnpits zijn zodanig gekozen dat de hinder door de verbrandingsprocessen zo gering mogelijk was.
Vraag 5

Wat wordt in de verbrandingsovens verbrand? Op welke temperatuur wordt het afval verbrand? Gaat het daarbij om huishoudelijk afval of worden ook werkmaterialen verbrand? Gaat het daarbij ook om chemicaliën en/of munitie? Is u bekend wat de chemische reacties kunnen zijn van de verbranding?

Zie antwoord vraag 4.
Vraag 6

Maken ook (NAVO-)partners gebruik van deze oven? Zo ja, van welke? En is bekend wat zij daar in storten? Indien neen, waarom niet? En deelt u in dat geval de mening dat onmiddellijke openbaarheid moet worden betracht?

Zie antwoord vraag 4.

15 november 2010 - 26 april 2011

162 dagen

Kinderen die hier illegaal verblijven en geen mbo-stage kunnen lopen
	Kathleen Ferrier (CDA)
	Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)

Vraag 1

Bent u bekend met het probleem dat kinderen, die hier illegaal verblijven maar conform het Verdrag van de Rechten van het Kind recht hebben op onderwijs, niet of slechts in beperkte mate stages kunnen lopen wanneer zij een middelbare beroepsopleiding (mbo) volgen?

Ja, deze problematiek is bij de betrokken bewindslieden bekend.
Vraag 2

Deelt u de mening dat dit een onwenselijke situatie is, omdat de opleiding hiermee niet volwaardig kan zijn?

Zoals mijn ambtgenoot van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in zijn antwoorden op de vragen van het lid Klaver heeft geantwoord is dit kabinet van mening dat het niet noodzakelijk is dat deze vreemdelingen de opleiding afronden met een diploma dat kwalificeert voor de Nederlandse arbeidsmarkt, omdat zij geen toegang hebben tot die arbeidsmarkt. Het recht op het volgen van het theoretische deel van het onderwijs blijft onverkort bestaan. Daar zij zonder stage geen diploma kunnen behalen, zal ik een beroep doen op de mbo-instellingen om een schoolverklaring ten behoeve van de illegaal verblijvende vreemdeling af te geven.
Vraag 3

Bent u van mening dat het beschouwen van de stage in het mbo als onderwijs en niet als arbeid een oplossing voor dit probleem zou zijn? Zo nee, waarom niet?

Voor het antwoord op de vragen 3 en 4 verwijs ik naar het antwoord op vraag 2 van mijn ambtgenoot van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op de vragen van het lid Klaver (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2331).
Vraag 4

Wat zouden naar uw mening oplossingen zijn waarbij de studenten echt geholpen zijn, zodat zij een volwaardige mbo-opleiding kunnen volgen en voltooien?

Zie antwoord vraag 3.

15 november 2010 - 23 november 2010

8 dagen

Een centrale database van bankgegevens
	Magda Berndsen (D66), Gerard Schouw (D66)

Bronnen

1. Nos.nl, Justitie wil bankgegevens sneller», 10 november 2010.

Vraag 1

Kunt u de strekking van het bericht, dat u persoonlijke gegevens van bankrekeninghouders wil kunnen inzien zonder dat de bank daarvoor toestemming hoeft te geven, bevestigen?1 Zo nee, wat is uw reactie op dit bericht? Wat is de grond van dit bericht? Zo ja, wanneer kan de Kamer een voorstel met deze strekking tegemoet zien?

Op mijn ministerie is tijdens een ambtelijke beleidsverkenning de gedachte opgekomen om te onderzoeken of het wenselijk zou zijn een centraal raadplegingspunt te realiseren waar naam, adres en woonplaatsgegevens (naw-gegevens) van bankrekeninghouders kunnen worden opgevraagd door opsporingsdiensten. Aan deze verkenning is geen verdere uitvoering gegeven, omdat duidelijk werd dat de noodzaak voor een dergelijk centraal raadplegingspunt ontbreekt. Doordat het Nederlandse bankwezen tamelijk overzichtelijk is, zijn er in de praktijk geen grote moeilijkheden om ten behoeve van opsporingsonderzoeken rechtstreeks bij de banken gegevens op te vragen. De nadelen zoals kosten van een centraal raadplegingspunt wegen niet op tegen de naar verwachting beperkte voordelen. Ik ben dan ook niet voornemens om een initiatief van deze strekking te ontwikkelen.
Vraag 2

Welke wet- en regelgeving zou moeten worden gewijzigd om een dergelijke regeling mogelijk te maken?

Indien men een centraal raadplegingspunt voor bankgegevens zou willen realiseren, dan zou dat ertoe leiden dat gegevens die nu nog door (bijzondere) opsporingsdiensten per fax bij banken worden ingewonnen via een vaste digitale structuur gaan lopen. Wijziging van wet- en regelgeving zou daarvoor niet nodig zijn, aangezien er geen nieuwe inzagemogelijkheden worden gecreëerd. Artikel 126nc van het Wetboek van Strafvordering biedt reeds de wettelijke basis voor de politie om naw-gegevens van bankrekeninghouders bij banken op te vragen. Wel zou vermoedelijk een AMvB naar model van het Besluit verstrekking gegevens telecommunicatie (Stb. 2006, 426) nodig zijn om de praktische uitvoeringsaspecten te regelen.
Vraag 3

Deelt u de mening dat dit voorstel een onwenselijke inperking van de privacy en persoonlijke vrijheid is?

Zoals gemeld in antwoord op vraag 1 ben ik niet voornemens om een initiatief van deze strekking te ontwikkelen.
Vraag 4

In welke Europese landen is een dergelijke regeling gangbaar?

Ik beschik niet over een overzicht van de voorzieningen die andere Europese landen getroffen hebben inzake de toegang tot bankgegevens. Wel is dit onderwerp aan de orde geweest bij de recente evaluatie van de Nederlandse aanpak van financiele criminaliteit door de Europese Unie. Daaruit is gebleken dat er meer lidstaten zijn die geen centraal register voor rekeningnummers kennen. Het ontbreken van een centraal register is door het evaluatieteam niet gezien als struikelblok.
Vraag 5

Indien de eerste vraag met ja beantwoord is, hoe verhoudt dit voornemen zich tot de intentie om de bescherming van persoonsgegevens te verbeteren die uit het regeerakkoord spreekt: «de informatieveiligheid en bescherming van persoonsgegevens worden verbeterd. Voorgenomen maatregelen inzake opslag, koppeling en verwerking van persoonsgegevens worden zoveel mogelijk voorzien van een horizonbepaling en bij de voorbereiding nadrukkelijk getoetst aan effectiviteit.»?

Zie antwoord vraag 3.

15 november 2010 - 3 december 2010

18 dagen

Het omwisselen van de Naf
	Arie Slob (CU), Cynthia Ortega-Martijn (CU)
	Jan Kees de Jager (minister financiën) (CDA)

Bronnen

1. Rnw.nl/caribiana, «Wisselkantoor weigert Antilliaanse gulden», 16 oktober 2010.

Vraag 1

Kent u het bericht «Wisselkantoor weigert de Antilliaanse gulden»?1

Ja.
Vraag 2

Waarom kan in Nederland de Naf niet meer omgewisseld worden terwijl dit tot 1 februari 2011 een wettig betaalmiddel is in een Nederlands Openbaar lichaam en daarna nog in twee landen van het Koninkrijk der Nederlanden?

Dit is een gevolg van de recente beslissing van het GWK/Travelex om niet langer Nederlands-Antilliaanse guldens te kopen. Het GWK/Travelex zou nog wel Nederlands-Antilliaanse guldens verkopen. Dit geldt evenwel alleen voor het Europese deel van Nederland. In het Caribische deel van het Koninkrijk kunnen Nederlands-Antilliaanse guldens nog wel gewisseld worden. Overigens kan ik me niet goed voorstellen dat de invoering van de Amerikaanse dollar in de openbare lichamen Bonaire, Eustatius en Saba de doorslag zou hebben gegeven in de beslissing van het GWK/Travelex, vanwege de geringe omvang van de economie van die eilanden.
Vraag 3

Waarom is de mogelijkheid tot het tegen een vast tarief omwisselen van de Naf – tegen de US dollar – tot de duale periode beperkt en alleen bedoeld voor bewoners van de BES-eilanden?

Het invoeringsscenario richt zich op een efficiënte en soepele invoering van de dollar, waarbij de duale periode bedoeld is om de aanwezige Nederlands-Antilliaanse guldens uit het chartale betalingsverkeer in de openbare lichamen Bonaire, Eustatius en Saba te doen verdwijnen. Gedurende de duale periode hebben zowel de Nederlands-Antilliaanse gulden als de dollar de hoedanigheid van wettig betaalmiddel. Hoewel aangenomen wordt dat na de duale periode de Nederlands-Antilliaanse gulden uit het betalingsverkeer verdwenen is, kunnen er uitzonderingsituaties zijn. Voor die gevallen zal – onder nader te bepalen voorwaarden, die misbruik zullen beogen uit te sluiten – gedurende enkele maanden de mogelijkheid worden geboden om tegen dezelfde vaste koers Nederlands-Antilliaanse guldens te verwisselen voor dollars.
Dat de tijdelijke extra omwisselmogelijkheid in beginsel alleen bedoeld is voor de inwoners van Caribisch Nederland, houdt verband met het feit dat alleen daar de Nederlands-Antilliaanse gulden zal worden vervangen door de dollar. In Curaçao en Sint Maarten blijft de Nederlands-Antilliaanse gulden vooralsnog gewoon het wettige betaalmiddel. De opgelegde beperkingen aan de mogelijkheid om kosteloos om te wisselen passen in dit kader. In concreto zijn deze maatregelen genomen om ontduiking van de license fee, een op Curaçao en Sint Maarten bestaande belasting van 1% op betalingen van ingezetenen aan niet ingezetenen, te voorkomen. In praktijk wordt deze belasting vooral geheven over de aankoop van buitenlandse betaalmiddelen, waarbij de dollar een prominente plaats inneemt. De opbrengst van de license fee belasting bedraagt zo’n 10% van de totale belastinginkomsten van de landen Curaçao en Sint Maarten. De Centrale Bank van Curacao en Sint Maarten, die de belasting namens Curaçao en Sint Maarten int, heeft daarom aangedrongen op een zo kort mogelijke omwisselperiode, gericht op de daadwerkelijke doelgroep.
Vraag 4

Op welke wijze zijn de burgers in Nederland en de Openbaar lichamen geïnformeerd over de mogelijkheden en beperkingen van het omwisselen van de Naf?

Het ministerie van Financiën, in samenwerking met De Nederlandsche Bank (DNB), implementeert een uitgebreide publiekscampagne. Burgers in de openbare lichamen zijn geïnformeerd via uitzendingen van lokale televisiezenders, radiospotjes, krantenartikelen, town-hall meetings en informatiebijeenkomsten voor specifieke doelgroepen (ouderen, scholieren). Deze campagne zal in december 2010 en januari 2011 doorgaan, waarbij in Caribisch Nederland dagelijks meerdere radiospotjes te horen zijn die burgers wijzen op de conversie inclusief de beperkte duur van de periode waarin men kosteloos kan omwisselen. Overigens wordt er ook in Nederland veel naar de lokale radio geluisterd, via Internet, aldus het lokale radiostation op Bonaire. Verder hebben de Rijksdienst Caribisch Nederland en DNB op de eilanden een informatiebrochure en flyer verspreid over hetzelfde onderwerp. Tot slot is er uitgebreid informatie beschikbaar op de website van DNB (www.bes.dnb.nl).
Vraag 5

Is deze communicatiecampagne in overeenstemming met de campagne rond de omwisseling van de Nederlandse gulden naar de euro?

Uitgangspunt bij het opzetten van de communicatiecampagne over de invoering van de dollar was de informatiecampagne rond de invoering van de euro in Nederland. Bij de uitwerking van de communicatiecampagne is zo veel mogelijk rekening gehouden met de lokale omstandigheden. Eén van die omstandigheden is bijvoorbeeld dat de dollar, in tegenstelling tot de euro in 2002 in Nederland, geen onbekende munteenheid is op de eilanden.
Vraag 6

Bent u zich ervan bewust dat hiermee mensen getroffen worden die naar deze eilanden reizen en deze valuta nog bezitten wanneer ze terugkomen naar Nederland? Zo ja, waar kunnen gedupeerden terecht en welke voorziening wordt daarvoor getroffen?

Ik ben me ervan bewust dat het besluit van GWK Travelex ertoe zou kunnen leiden dat reizigers naar de Caribische delen van het Koninkrijk hun teveel gewisselde Nederlands-Antilliaanse guldens niet meer zouden kunnen (terug)verkopen aan GWK Travelex. Ik heb overigens geen indicatie dat dit voor grote groepen reizigers tot problemen zou leiden. Mij is niet bekend of GWK/Travelex hier een voorziening voor heeft getroffen.
Vraag 7

Bent u bereid om met De Nederlandse Bank en de geldtransactiekantoren in overleg te gaan om te zorgen dat behalve op de BES-eilanden ook in Nederland de Naf kan worden omgewisseld?

De verhandelbaarheid van vreemde valuta is op zichzelf geen zorg van de overheid. Wel ben ik bereid DNB te vragen om te kijken of er mede in verband met de invoering van de Amerikaanse dollar in de openbare lichamen Bonaire, Eustatius en Saba in Nederland behoefte bestaat aan een tijdelijke voorziening waar reizigers naar de Caribische delen van het Koninkrijk terecht kunnen voor de verkoop van hun Nederlands-Antilliaanse guldens die ze wellicht bij terugkomst nog hebben. Een dergelijke faciliteit zal echter een tijdelijke karakter moeten hebben. Toekomstige reizigers kunnen inmiddels van het probleem op de hoogte zijn.

15 november 2010 - 11 januari 2011

57 dagen

De mislukte concurrentie in de post en het bericht dat veel post door Sandd en Selektmail verkeerd wordt bezorgd
	Sharon Gesthuizen (GL)

Bronnen

1. de Telegraaf, Ergernis op postmarkt om dumpende Duitsers, 10 november 2010.
2. http://www.linkepost.nl/bewaren/corespondentie_opta_tntpost_1_tcm46_526293_1.pdf

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat veel post door Sandd en Selektmail verkeerd wordt bezorgd?1

Ik heb de berichtgeving over de resultaten van het onderzoek van de Vereniging Grootgebruikers Post en de te late bezorging door Sandd en Selektmail voor kennisgeving aangenomen. Voor de zakelijke post is geen overkomstduurverplichting in de Postwet opgenomen. Deze verplichting (artikel 16, zesde lid, Postwet) geldt alleen voor poststukken die onder de Universele Dienst vallen.
Vraag 2

Wat betekent de slechte bezorging voor de doelmatigheid van de concurrentie in de postsector, aangezien een van de doelen was het verhogen van de kwaliteit van de postbezorging en ook bij TNT de postbezorging faalt?

De volledige opening van de postmarkt beoogde keuzevrijheid, lagere prijzen en innovatie mogelijk te maken. De effecten werden met name op de zakelijke markt verwacht, daar de zakelijk markt 92% van alle poststukken verstuurt. Voor wat betreft deze zakelijke post heeft de klant/verzender van poststukken de mogelijkheid om naar een andere postvervoerder over te stappen. Het lijkt mij dan ook in het belang van alle postvervoerbedrijven om zorg te dragen voor een goede kwaliteit in hun postbezorging.
Vraag 3

Wat is uw reactie op het rapport van analistenbureau The Idea, waarin uiteengezet wordt dat het niet ondenkbaar is dat het moederbedrijf van Selektmail, te weten Deutsche Post, strategische redenen heeft om in Nederland met tarieven onder de kostprijs te werken?

De speculaties over mogelijke strategische redenen zijn mij bekend. Ik doe hierover verder geen uitspraken. Het is voor mij van belang dat bedrijven niet de wettelijke regels overtreden. Ik heb de NMa verzocht een onderzoek te laten verrichten naar het hanteren van eventuele roofprijzen op de Nederlandse postmarkt.
Vraag 4

Waarom heeft Nederland er, mede in dit licht, voor gekozen om voorop te lopen in Europa als het gaat om de introductie van concurrentie in de post, waarbij er in Nederland voor is gekozen om nieuwkomers oneigenlijke voordelen te geven, zoals de mogelijkheid om te concurreren met arbeidsvoorwaarden onder het minimumloon, terwijl in veel andere landen binnen de Europese Unie (EU) het zittende postbedrijf juist voordelen geniet? Leidt dit er niet toe dat TNT in Nederland kapot gemaakt kan worden, terwijl het bedrijf geen voet aan de grond kan krijgen in andere EU-landen?

Ik wil allereerst een procedurele kanttekening maken. De Nederlandse markt is op 1 april 2009 volledig geopend, een jaar en 9 maanden voorafgaand aan de datum van volledige opening in Europa, op 1 januari 2011, en ruim meer dan een jaar na opening van de grootste markten in de EU, de Duitse en de Britse postmarkten. Bij dit gehele proces zijn beide Kamers der Staten-Generaal betrokken geweest; van de behandeling van het wetsvoorstel tot de besluitvorming over de datum van inwerkingtreding van de Postwet.
Ik wil er voor de volledigheid ook op wijzen dat nieuwkomers al sinds 2000 actief zijn op de Nederlandse markt, waarbij zij voldoen aan de Nederlandse wet- en regelgeving en zonder oneigenlijke voordelen.
Bij een volledige opening van de markt dienen geen speciale voordelen te bestaan voor het zittende postbedrijf, omdat dit andere bedrijven juist belemmert toe te treden tot de markt. Dat uitgangspunt geldt voor alle lidstaten.
De Europese Commissie ziet toe op een tijdige en juiste implementatie van de Postrichtlijn. Wanneer lidstaten in gebreke blijven, kan de Europese Commissie een infractieprocedure starten tegen de lidstaat. Ik ga er vanuit dat de Commissie de implementatie nauwgezet zal volgen, net zo als indertijd bij de openstelling van de telecommunicatiemarkt. Ik zal hiervoor aandacht vragen bij de Europese Commissie.
Vraag 5

Deelt u de mening dat de in het artikel genoemde ontwikkelingen en eerdere berichten over de mislukte concurrentie in de post, zouden moeten leiden tot een heroverweging van de introductie van concurrentie in de Nederlandse postsector? Zo nee, waarom niet?

Nee, de volledige opening van de postmarkt is in Europa per 1 januari 2011 een feit. Aan deze volledige opening is een traject van bijna 20 jaar van discussie en besluitvorming vooraf gegaan. Daarbij is in stappen naar de volledige marktopening toegewerkt. Met de volledige marktopening hebben vrijwel alle lidstaten ingestemd. Alleen Luxemburg heeft tegengestemd en België heeft zich onthouden van stemming.
Een belangrijke overweging voor alle partijen en lidstaten is geweest dat het in stand houden van het monopolie er alleen maar toe zou leiden dat de situatie met veelal inefficiënte staatsbedrijven zou worden gecontinueerd. Of met de openstelling van de postmarkt binnen de Europese Unie de beoogde doelstellingen worden bereikt is over enkele jaren meer definitief te bepalen. De postmarkt bevindt zich, ook in ons land, in een transformatieperiode waarbij zich ook minder gewenste neveneffecten manifesteren.
Vraag 6

Deelt u de mening dat de ervaringen met de mislukte concurrentie in de post in Nederland, (waarbij de postbezorging faalt, er sprake is van intimidatie op de werkvloer, er wordt geconcurreerd met beloningen onder het minimumloon en de bewaring van het briefgeheim onder druk staat2, ook op Europees niveau zou moeten leiden tot een herbezinning op de introductie van concurrentie in de post? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

15 november 2010 - 26 januari 2011

72 dagen

Onzekerheid van natuurcompensatie bij vliegveld Twente
	Esther Ouwehand (PvdD)

Bronnen

1. Groeneruimte.nl, «Nieuwe natuur bij luchthaven Twente is onzeker geworden», 10 november 2010.

Vraag 1

Is het waar dat de versnelde realisatie van nieuwe natuur bij vliegveld Twente op losse schroeven staat?1

Deze gebieden zijn onderwerp van de «herijking EHS» zoals op 15 november 2010 afgesproken tussen de staatssecretaris van EL&I en het IPO. In dit proces zal moeten blijken of eventuele herijking van invloed is op de termijn van realisatie van de EHS.
Vraag 2

Deelt u de mening dat de nieuwe natuur een compensatie is volgens de Spelregels Ecologische Hoofdstructuur (EHS), gezien aan de noordzijde een deel uit de EHS wordt gehaald? Zo ja, deelt u de mening dat deze compensatie dus dient plaats te vinden zodra aan de noordzijde EHS natuur verloren gaat? Zo ja, op welke wijze wordt de naleving van deze regels gewaarborgd? Zo nee, waar baseert u dat op?

De voorbereiding van de herontwikkeling vliegveld Twente, de toepassing van de Spelregels EHS, de vaststelling van de omvang en begrenzing van de EHS en de uitvoering van natuurontwikkeling, betreffen een primaire verantwoordelijkheid van de provincie Overijssel.
Vraag 3

Kunt u garanderen dat zolang de realisatie van nieuwe natuur onzeker is, ook het waardevolle reeds bestaande natuurgebied aan de noordzijde van het vliegveld niet aangetast wordt of uit de EHS wordt gehaald? Zo nee, waarom niet, bent u bereid hier bij de provincie Overijssel op aan te dringen?

Zie het antwoord op vraag 2.
Vraag 4

Zijn er gevolgen voor provincies als de Spelregels EHS niet naar behoren worden uitgevoerd of nageleefd? Zo ja, welke en wanneer worden deze toegepast? Zo nee, waarom niet en op welke wijze wordt naleving dan afgedwongen?

De Spelregels EHS betreft een beleidskader gezamenlijk uitgewerkt door rijk en provincies. De provincies dienen er zorg voor te dragen dat dit kader een vertaling naar het eigen beleid krijgt. Een verantwoording op basis van de Spelregels EHS dient in ruimtelijke ordeningsprocedures plaats te vinden en getoetst te worden.
Vraag 5

Worden er, zolang er geen zekerheid is over de aanleg van nieuwe natuur en zolang deze realisatie niet plaatsvindt, ook geen voorbereidingen getroffen voor andere gebiedsontwikkeling rond het vliegveld, alsmede de ingebruikneming van het vliegveld zelf? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 2.

12 november 2010 - 7 januari 2011

56 dagen

De aanpak van huiselijk geweld
	Khadija Arib (PvdA)
	Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

1. Editienl.nl, 19 oktober 2010.
2. Kamerstuk 28 345, nr. 104.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het tv-programma Editie.nl waarin aandacht werd besteed aan de campagne van Postbus 51 «my secretscosmetics» tegen huiselijk geweld?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat deze campagne, waarbij eerst wordt uitgelegd welke cosmetische producten te koop zijn om blauwe plekken, kapotte lippen en bloedrestjes als gevolg van huiselijk geweld weg te werken en waarbij aan het eind slechts kort het nummer van het steunpunt huiselijk geweld wordt getoond, zijn doel, namelijk het tegengaan van huiselijk geweld, voorbij schiet? Zo ja, op welke termijn gaat u deze campagne stoppen? Zo nee, wordt het steunpunt door deze campagne aantoonbaar vaker gebeld en hoe vaak?

Nee. De campagne tegen huiselijk geweld bestaat uit verschillende onderdelen: 1) tv- en radio-spots, 2) de website «My secrets cosmetics», 3) banners op veelbezochte publiekssites en 4) de website www.shginfo.nl. De onderdelen 1 tot en met 3 waren tijdelijk en zijn inmiddels gestopt.
Het landelijke nummer van de SHG’s is in de maand na de start van de campagne op 16 oktober jongstleden 2645 keer gebeld. Dit zijn ongeveer 1000 extra telefonische contacten bovenop het gemiddelde van circa 1600 in de voorgaande maanden.
Vraag 3

Deelt u de mening dat met deze campagne ook kan worden bereikt dat slachtoffers van huiselijk geweld leren hoe zij op een makkelijke manier blauwe plekken kunnen maskeren? Zo ja, wat draagt dat bij aan het voorkomen van huiselijk geweld? Zo nee, waarom niet?

Nee. «My secrets cosmetics» is een onorthodoxe manier om mensen te confronteren met hun eigen gedrag. Bezoekers worden even op het verkeerde been gezet, maar snel is duidelijk dat het maskeren van blauwe plekken geen oplossing is voor huiselijk geweld. Bij iedere doorklik op een te bestellen pseudo-artikel verschijnt steeds onmiddellijk de campagneboodschap: «Nu is het genoeg – er is een betere oplossing tegen huiselijk geweld, namelijk hulp zoeken», incl. telefoonnummer en website.
«My secrets cosmetics» is confronterend, maar slaat wel aan bij de beoogde doelgroep. Uit reacties van bezoekers van de site en van een slachtoffergroep blijkt dat de boodschap achter de site goed wordt begrepen en gewaardeerd.
Vraag 4

Klopt het dat uit de evaluatie van de eerdere publiekscampagne huiselijk geweld 2009 blijkt dat slechts 8% van de doelgroep na de campagne bekend is met het telefoonnummer dat slachtoffers kunnen bellen voor hulp? Zo ja, wat hebt u met deze conclusie gedaan? Zo nee, wat was het resultaat van de campagne dan wel?

Ja. Uit de tussenmetingsresultaten van de huidige campagne 2010 blijkt dat de bekendheid met het telefoonnummer op een veel hoger niveau ligt. Van het algemeen publiek is 24% bekend met het telefoonnummer om huiselijk geweld te melden, onder de doelgroep «betrokkenen» is dit 36%.
Vraag 5

Wat hebben de publiekscampagnes tegen huiselijk geweld tot nu toe gekost? Wat heeft de specifieke campagne «My secrets Cosmetics» gekost en welke advies- en reclamebureaus zijn hierbij betrokken?

2007 € 1 256 000
2008 € 914 900
2009 € 788 000
2010 € 505 000
Van deze bedragen zijn de produktiekosten (o.a. website, tv- en radiospots, print, banners, toolkit t.b.v. SHG’s), de mediakosten (postbus 51 radio en tv en online), de onderhoudskosten (voor website en het online forum en het telefoonnummer) en de personele kosten voor campagneontwikkeling en -begeleiding betaald.
De kosten voor conceptontwikkeling en productie (film, fotografie, banners, website) waren € 52 000. De kosten voor media-inkoop waren € 50 000.
Vraag 6

Wat vindt u ervan dat het bellen met het nummer 0 900 126 266 – het steunpunt huiselijk geweld – 5 cent per minuut kost en dat dit nummer alleen overdag bereikbaar is? Deelt u de mening dat de kosten en de beperkte bereikbaarheid van dit nummer een obstakel zijn voor slachtoffers van huiselijk geweld? Zo ja, bent u bereid dit nummer gratis en 24 uur per dag open te stellen? Klopt het dat dit ook voor het meldpunt Kindermishandeling geldt?

Als het landelijk nummer van de SHG’s gebeld wordt, worden bellers doorgeschakeld naar een SHG in de regio. Buiten kantooruren komt het voor dat bellers worden doorgeschakeld naar een ander nummer, bijvoorbeeld een crisisdienst, een SHG in een nabij gelegen grote stad of naar Stichting Korrelatie. De staatssecretaris van VWS zal samen met de branches van de SHG’s onderzoeken op welke wijze een 24-uursbereikbaarheid in Nederland voor de SHG’s het beste kan worden ingericht. Daarbij zal zij tevens de mogelijkheden onderzoeken om van het landelijk nummer een gratis nummer te maken. Indertijd is gekozen voor een niet-gratis nummer om misbruik te voorkomen.
De Advies- en Meldpunten Kindermishandeling maken onderdeel uit van de bureaus jeugdzorg. De bureaus jeugdzorg zijn 24 uur per dag 7 dagen in de week beschikbaar voor crisissituaties. Bellen met het AMK kost overigens eveneens 5 cent per minuut.
Vraag 7

Is het waar dat de Verenigde Naties (VN) Nederland heeft berispt om het hulpnummer vanwege de kosten en de beperkte bereikbaarheid? Zo ja, op welke wijze is dit door de VN aan Nederland kenbaar gemaakt? Wilt u deze informatie naar de Kamer zenden?

Een dergelijke berisping is mij niet bekend.
Vraag 8

Herinnert u zich de motie-Arib over het registreren van het aantal dodelijke slachtoffers als gevolg van huiselijk geweld en eergerelateerd geweld?2 Zo ja, wat is de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van deze motie?

Ja. De politiekorpsen inventariseren momenteel, op verzoek van de Raad van Korpschefs, de gegevens over het aantal dodelijke slachtoffers van huiselijk geweld over de periode 1 januari 2009 tot 1 oktober 2010. De resultaten van deze inventarisatie worden voor het eind van het jaar naar de Kamer gezonden.
Daarnaast worden de politiesystemen aangepast, zodat de gegevens over het aantal dodelijke slachtoffers van huiselijk geweld beschikbaar komen via een geautomatiseerd registratiesysteem.
Vraag 9

Wanneer zult u het wetsvoorstel over verplicht meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling bij de Kamer indienen?

De staatssecretaris van VWS zal uw Kamer begin 2011 een brief sturen over de meldcode en meldplicht. In deze brief zal ook de planning met betrekking tot het wetsvoorstel aan bod komen.

12 november 2010 - 14 december 2010

32 dagen

Foute modellen inzake methaanuitstoot bij melkvee
	Ger Koopmans (CDA)

Bronnen

1. Agrarisch Dagblad, «Gangbare middelen niet geschikt als basisbeleid», 5 november 2010.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht «Gangbare middelen niet geschikt als basisbeleid» over foute modellen inzake methaanuitstoot bij melkvee?1

Ja.
Vraag 2

Bent u bekend met de diverse «whole-farm system»-bedrijfsmodellen die de totale broeikasgasemissie (de som van CO2, N2O en CH4) van melkveehouderijbedrijven voorspellen en dat deze modellen nu allemaal in twijfel worden getrokken?

Uit de studie blijkt dat een onderdeel «methaanemissies door pensfermentatie van melkkoeien» van de gebruikte modellering maar een beperkte voorspellende waarde heeft. De betreffende studie doet geen uitspraak over de gebruikte (deel-)modellen voor andere bronnen (bijv. mestopslag), andere veehouderijsectoren en andere broeikasgasemissies (lachgas en kooldioxide).
Er is inmiddels een beter model beschikbaar dat niet behoort tot de in bovengenoemde studie onderzochte bedrijfsmodellen. Dit model vormt een goede basis voor het – op landelijk niveau – in kaart brengen van de uitstoot van methaan door melkkoeien via pensfermentatie, inclusief de verandering daarin als gevolg van voermaatregelen.
Vraag 3

Deelt u de mening dat nu deze bedrijfsmodellen in twijfel worden getrokken dat de uitstoot van broeikasgassen op het melkveebedrijf, als ook de verandering van uitstoot door management (voeding, fokkerij, etc.) niet goed in kaart kunnen worden gebracht?

Ik deel de mening dat de emissie van methaan, dat ontstaat bij het proces van pensfermentatie, op bedrijfsniveau voor ondernemers nog moeilijk te sturen is. Daarnaast dat het huidige model nog verbeteringen behoeft, zeker als het onderdeel wordt van managementadviesprogramma’s die in de praktijk gebruikt kunnen worden.
Dit is dan ook de reden dat ik een innovatieprogramma emissiearm veevoer ben gestart. Dit programma heeft als doel om een aantal methaanreducerende rantsoenen te testen en de daadwerkelijke methaanemissie te meten. Het onderzoek zal zich richten op zowel ruwvoerrantsoenen, als het testen van de mogelijkheden van krachtvoeradditieven. De resultaten die dit onderzoek oplevert, zal het model voor de schatting van methaan verbeteren.
Daarnaast wordt er binnen het innovatieprogramma gewerkt aan een indicator in de melk voor de uitstoot van methaan. Deze indicator kan voor ondernemers en adviseurs een belangrijk instrument worden om de methaanemissie, als gevolg van pensfermentatie op bedrijfsniveau te sturen.
Tenslotte staat het onderwerp van de schatting van de emissie van methaan hoog op de internationale agenda. Ik streef ernaar om door middel van internationale samenwerking van onderzoekers binnen de Global Research Alliance aan handelingsopties voor veehouders, om op bedrijfsniveau te komen tot reducties van methaan, dat ontstaat bij het proces van pensfermentatie.
Vraag 4

Deelt u de mening dat, om emissies goed in kaart te brengen en goede reductiemaatregelen te nemen, betere vergelijkingen voor methaan en andere gasvormige emissies nodig zijn?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Kent u het rapport «Evaluation of enteric methane prediction equations for dairy cows used in whole farm models»? Deelt u de slotconclusie dat de modellen van methaanuitstoot van koeien onvoldoende zijn voor een goed milieuadvies?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 6

Welke rapporten of adviezen van de afgelopen jaren van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), etc. zijn gebaseerd op de in het betreffende rapport genoemde modellen?

Rapporten van het PBL, met uitspraken over de methaanemissies door Nederlandse melkkoeien, die ten behoeve van het nationale beleid gebruikt worden, zijn vanaf 2005 niet meer op de wiskundige vergelijkingen in genoemde bedrijfsmodellen gebaseerd. Hiervoor worden vanaf 2005 al de verbeterde wiskundige vergelijkingen gebruikt.
Het betreft rapportages, zoals in het kader van de Emissieregistratie (in Milieubalans en National Inventory Report tbv IPCC), de referentieramingen en optiedocumenten vanaf 2005.
Vraag 7

Zijn deze rapporten en adviezen gebruikt als uitgangspunt voor, als basis van, of betrokken bij het beleid en welke beleidsconclusies gaat u verbinden aan het feit dat foute modellen hieraan ten grondslag hebben gelegen?

Zie antwoord vraag 6.
Vraag 8

Kunt u toelichten of deze problematiek ook in de overige dierhouderijsectoren speelt?

Bij andere veehouderijsystemen speelt deze problematiek niet omdat de conclusies alleen opgaan voor het proces van pensfermentatie. Bovendien is de bijdrage van andere sectoren, zoals varkens en pluimvee, aan de totale methaanemissie vanuit de landbouw minder dan 10%.
Vraag 9

Kunt u deze vragen binnen drie weken, maar uiterlijk vóór het AO Mestbeleid beantwoorden?

Ja.

12 november 2010 - 12 november 2010

0 dagen

Het terugsturen van Birmese vluchtelingen door Thailand
	Joël Voordewind (CU)

Bronnen

1. Nu.nl, «Thailand stuurt vluchtelingen Myanmar terug», 9 november 2010.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Thailand stuurt vluchtelingen Myanmar terug»?1

Ja.
Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van het feit dat er na de uitslag van de verkiezingen, die volkomen vervalst blijkt te zijn, gewapende conflicten zijn uitgebroken in het Thais-Birmese grensgebied?

Ik ben op de hoogte van het feit dat op twee plaatsen langs de Birmees-Thaise grens recent gevechten zijn uitgebroken tussen gewapende groepen van de Karen etnische minderheid en het Birmese leger. Dat dit een vluchtelingenstroom op gang heeft gebracht vind ik zorgelijk.
Vraag 3

Bent u van mening dat Thailand zijn verplichtingen aangaande het Verdrag van Geneve verzaakt door Birmese vluchtelingen terug te sturen?

Thailand is geen partij bij het Verdrag van Genève.
Vraag 4

Bent u bereid er bij de Thaise autoriteiten op aan te dringen om onmiddellijk te stoppen met het uitzetten van vluchtelingen en ervoor zorg te dragen dat vluchtelingen humaan worden behandeld?

Van vluchtelingenorganisatie UNHCR, maar ook van IOM, ECHO en NGO’s ter plekke is vernomen dat geen sprake is van gedwongen uitzetting. De vluchtelingen keren op vrijwillige basis terug. Thailand verleent volgens genoemde informatiebronnen adequate humanitaire hulp aan de vluchtelingen die in Thailand blijven. UNHCR coördineert op verzoek van de Thaise autoriteiten de humanitaire hulpverlening. Ik zal humanitaire hulpverlening door Thailand aan de Birmese vluchtelingen nauwlettend blijven volgen.
Vraag 5

Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden?

Gezien de noodzaak informatie in te winnen bij de Nederlandse ambassade in Bangkok en het tijdsverschil met Thailand, was het niet mogelijk de vragen per ommegaande te beantwoorden.

12 november 2010 - 30 november 2010

18 dagen

Uitlatingen van de Palestijnse leider Abbas over het verbreken van afspraken
	Geert Wilders (PVV)

Bronnen

1. Israeltoday.com, «Palestinian leader: We are free to break agreements», 9 november 2010.
2. www.palwatch.org

Vraag 1

Kent u het bericht «Palestinian leader: we are free to break agreements»?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u bevestigen dat Mahmoud Abbas heeft verklaard dat het de Palestijnen vrij staat om te allen tijde afspraken met Israël te verbreken?

President Abbas heeft in een toespraak in Abu Dhabi gezegd dat de Palestijnen zich ontslagen zullen voelen van hun verplichtingen, wanneer Israël de zijne niet naleeft. Hij heeft niet verduidelijkt welke afspraken hij specifiek op het oog had.
Vraag 3

Was dit een algemene verklaring van Abbas of sprak hij over bepaalde afspraken met Israël? In het laatste geval: welke (soort) afspraken?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Hoe beoordeelt u deze verklaring van Abbas?

Nederland is van mening dat partijen zich moeten onthouden van handelingen en uitspraken die het vredesproces negatief beïnvloeden. De regering roept partijen op tot het nemen van vertrouwenwekkende maatregelen.
Vraag 5

Bent u op de hoogte van het feit dat door of onder verantwoordelijkheid van de Palestijnse autoriteit in de Arabische taal zeer regelmatig uitlatingen worden gedaan die totaal afwijken van uitlatingen van of onder verantwoordelijkheid van die autoriteit in westerse talen2? In het bijzonder dat uit de uitlatingen in het Arabisch blijkt dat de Palestijnen het bestaansrecht van Israël ontkennen en het zogenoemde vredesproces uitsluitend gebruiken om de positie van Israël verder te ondergraven?

De Palestijnse Autoriteit (PA) is gebonden aan de verplichtingen die zij is aangegaan. Een van die verplichtingen onder de Routekaart is dat de PA zich moet onthouden van haatzaaien en ophitsen. De kwalificatie «taqqiya» lijkt op president Abbas niet van toepassing.
Vraag 6

Deelt u de mening dat de Palestijnse autoriteit regelmatig met gespleten tong spreekt en zich daarmee schuldig maakt aan het door de islam gelegitimeerde bedrog jegens niet-moslims (taqqiya)?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7

Deelt u de mening dat deze notoire onbetrouwbaarheid ervoor pleit om de Nederlandse steun aan de Palestijnse autoriteit onmiddellijk te eindigen?

Neen, ik zie geen reden om de Nederlandse steun aan de PA op te schorten.

12 november 2010 - 22 november 2010

10 dagen

Opleidingseisen voor gastouders
	Karin Straus (VVD)
	Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Bronnen

1. De Telegraaf, «Gastouder te slim», 5 november 2010.
2. Kamerstuk 31 874, nr. 73.

Vraag 1

Kent u het artikel «Gastouder te slim»?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat het niet zo kan zijn dat iemand met een diploma HBO kinderverzorging niet erkend wordt als gastouder, terwijl iemand met dezelfde opleiding op MBO-niveau wel erkend wordt?

Ik doe geen uitspraken over individuele diploma’s. Daarvoor is een inhoudelijke beoordeling nodig van het diploma en die maak ik niet zelf (zie het antwoord op vraag 3 tot en met 5).
Vraag 3

Bent u bereid om de betreffende opleiding alsnog toe te voegen aan de officiële diplomalijst? Zo nee, waarom niet?

Uw Kamer heeft in de motie van het lid Dezentjé Hamming-Bluemink (Kamerstuk 31 874 nr. 73) gevraagd de diplomalijst voor gastouders te herzien. Omdat de diplomalijst op advies van de branche kinderopvang tot stand is gekomen en gebaseerd is op de diplomalijst in de CAO Kinderopvang voor pedagogisch medewerker, heeft mijn voorganger de branchepartijen gevraagd een voorstel te doen voor aanpassing van de lijst. Branchepartijen hebben onlangs voorgesteld om een gelijkstellingscommissie in te stellen. Bij deze commissie kan een verzoek worden ingediend om een diploma dat niet op de lijst staat, gelijk te stellen aan de diploma’s die geldig zijn om gastouderopvang te mogen verzorgen. De gelijkstellingscommissie kan het diploma vervolgens inhoudelijk beoordelen en een uitspraak doen. Ik wil positief reageren op het voorstel van de branche. Momenteel wordt gezamenlijk onderzocht hoe deze voorziening het beste geïmplementeerd en juridisch verankerd kan worden. Ik wil dit zorgvuldig doen, alvorens diploma’s kunnen worden toegevoegd aan de lijst.
Overigens is het voor ouders, gastouders en gastouderbureaus altijd duidelijk geweest dat een diploma letterlijk op de lijst moet staan. Het Implementatiebureau Kinderopvang heeft sinds eind 2009 alle betrokkenen uitgebreid geïnformeerd. Niet alleen over de exacte diplomalijst, maar ook over de wijze waarop een certificaat goed gastouderschap behaald kon worden. Deze certificering – gericht op het waarderen van bestaande kennis en vaardigheden – was speciaal ontwikkeld voor gastouders die reeds voor 1 januari 2010 kinderen opvingen, maar nog niet over het juiste diploma beschikten.
Vraag 4

Kunt u toelichten hoe het mogelijk is dat de aanpassingen van de diplomalijst, waar de motie van het lid Dezentjé Hamming-Bluemink2 toe heeft opgeroepen, blijkbaar nog niet hebben plaatsgevonden?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Bent u bereid om de diplomalijst nader te herzien om te voorkomen dat dit soort situaties in de toekomst weer optreedt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u dit moet spoed doen omdat ouders, die gebruik maken van gastouders die niet voor 31 december 2010 zijn ingeschreven in het register, anders niet meer in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 6

Bent u bereid de vragen te beantwoorden vóór het wetgevingsoverleg Kinderopvang van 22 november 2010?

Ja.

12 november 2010 - 15 december 2010

33 dagen

De aanhoudende aanslagen op christenen in Irak
	Marianne Thieme (PvdD)

Bronnen

1. Nederlands Dagblad, «Frankrijk haalt gewonde christenen uit Irak», 8 november 2010.
2. Katholiek Nieuwsblad, «Weer christenen gedood in Irak», 8 november 2010.
3. Nos.nl, «Nieuwe aanslagen op christenen in Irak», 11 november 2010.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Frankrijk haalt gewonde christenen uit Irak»?1

Ja.
Vraag 2

Heeft u daarnaast kennisgenomen van het bericht «Weer christenen gedood in Irak»2 over het feit dat afgelopen zondag twee christenen zijn doodgeschoten? Heeft u voorts kennis genomen van het bericht «Nieuwe aanslagen op christenen Irak»3, waarbij er tenminste vier mensen zijn overleden na gerichte aanslagen op christenen?

Ja.
Vraag 3

Bent u bereid om in samenspraak met uw Franse en Irakese collega’s een gedeelte van deze onschuldige slachtoffers tijdelijk op te vangen, zodat zij adequate medische hulp kunnen ontvangen?

Een dergelijk verzoek zou betekenen dat moet worden afgeweken van het reguliere Nederlandse toelatingsbeleid. Het kabinet ziet in dit geval onvoldoende aanleiding om tot deze afwijking over te gaan. Dit betekent niet dat binnen het Nederlandse migratiebeleid in algemene zin geen oog is voor de situatie in Irak. Naast een zorgvuldig toelatingsbeleid waarbij de individuele beschermingsbehoefte wordt bekeken tegen de achtergrond van de situatie in het land van herkomst, wordt ook met het hervestigingsbeleid, in samenspraak met de UNHCR, bijgedragen aan de vermindering van de internationale vluchtelingenproblematiek. Binnen dit hervestigingsbeleid wordt in het kader van het quotum van 500 vreemdelingen per jaar ook aandacht besteed aan Irakese vluchtelingen.
Vraag 4

Bent u tevens bereid na deze reeks van aanslagen te erkennen dat op dit moment christenen een specifiek doelwit vormen van aanslagen en geweld in Irak? Zo ja, bent u vervolgens bereid zich pro-actief in te zetten voor de bescherming en de opvang van de christelijke minderheid in Irak? Zo ja, hoe gaat u hier gevolg aan geven? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering maakt zich zorgen over de aanslagen en het geweld in Irak, waarvan op dit moment ook groepen christenen slachtoffer zijn. De waarborging van de veiligheid en mensenrechten van minderheden is echter primair een zaak voor de Iraakse autoriteiten. Het is daarom van groot belang dat de zojuist gevormde regering de orde en veiligheid in de Iraakse samenleving herstelt en tevens de kwestie van de etnisch diverse betwiste gebieden, die rijk zijn aan natuurlijke hulpbronnen, afhandelt. Nineveh is een van deze gebieden.
Nederland en de Europese Unie vragen regelmatig aandacht voor de mensenrechtensituatie bij zowel de Iraakse regering als bij de Koerdische regionale regering. Dat betreft de mensenrechtensituatie in het algemeen, maar juist ook de noodzaak om kwetsbare groepen als etnische en religieuze minderheden maximaal mogelijke bescherming te bieden.
Dit beleid zal in de toekomst onverminderd worden voortgezet.
Vraag 5

Bent u bereid, samen met de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken te bezien of de vele christenen die inmiddels gevlucht zijn naar de Nineveh-vlakte ondersteuning van Nederland en de Europese Unie zouden kunnen krijgen, zodat zij zo snel mogelijk in hun eigen onderhoud kunnen voorzien? Bent u tevens bereid om er bij de Irakese regering op aan te dringen in ieder geval de Nineveh-vlakte beter te beschermen?

Nederland heeft in 2010 reeds EUR 2,3 miljoen bijgedragen aan het lenigen van humanitaire noden van Iraakse vluchtelingen en aan interne ontheemden in Irak, waaronder ook etnische en religieuze minderheden. Deze bijdrage is gegeven in reactie op het door de Verenigde Naties gecoördineerde humanitaire hulpverzoek en betreft onder andere het verstrekken van voedselhulp, watervoorziening en non-food items in het Noorden van Irak, inclusief de Nineveh-vlakte. Ook de Europese Unie heeft bijgedragen aan het humanitaire hulpverzoek van de Verenigde Naties. De waarborging van de veiligheid en mensenrechten van minderheden is een zaak van de Iraakse regering. Nu de nieuwe Iraakse regering wordt gevormd is het van groot belang dat deze regering de veiligheid in de Iraakse samenleving herstelt.
Vraag 6

Bent u bereid, gezien de urgentie van vraag 4, deze vragen uiterlijk op 12 november 2010 te beantwoorden?

Dit is helaas niet mogelijk gebleken.

12 november 2010 - 29 november 2010

17 dagen

Ontwikkelingshulp van de Europese Unie (EU) aan de schurkenstaten Zimbabwe, Somalië, Libië, Syrië, Iran en Myanmar
	Louis Bontes (PVV)

Bronnen

1. http://ec.europa.eu/europeaid/multimedia/publications/documents/annual-reports/europeaid_annual_report_2010_en.pdf

Vraag 1

Bent u bekend met tabel 6.10 «Country Breakdown of EU Development Aid» in het jaarverslag van de Europese Commissie over het externe EU-beleid?1

Ja.
Vraag 2

Bent ook u geschokt over het feit dat de EU ontwikkelingshulp geeft aan Zimbabwe, Somalië, Libië, Syrië, Iran en Myanmar, stuk voor stuk schurkenstaten die in nog geen honderd duizend jaar in aanmerking zouden komen voor bilaterale Nederlandse ontwikkelingshulp? Zo nee, waarom niet?

Nee. Uw aanname dat de EU met deze hulp foute regeringen steunt is niet juist. Het EU-beleid in deze landen is toegesneden op specifieke mogelijkheden om daar meer stabiliteit, vrijheid, democratie en een beter bestaan voor de burgers dichterbij te brengen. In bepaalde gevallen wordt ook illegale migratie tegengegaan en vaak gaat het om noodhulp. Nederland steunt het EU-beleid terzake, dat een welkome aanvulling vormt op het Nederlandse bilaterale beleid.
Zo heeft de EU in 2002 besloten om de hulp aan Zimbabwe (totaal EUR 57 miljoen in 2009) te beperken tot projecten die, buiten de regering om, rechtstreeks ten goede komen aan de sterk verarmde bevolking; het gaat onder meer om voedselhulp, gezondheidszorg en onderwijs. Sinds de toetreding van oppositieleider Tsvangirai tot de regering in 2008, is de EU ook in beperkte mate betrokken bij hervormingen binnen de overheid zelf, met als doel om de overgang naar een democratisch gekozen regering voor te bereiden. Overigens zijn de EU-sancties tegen president Mugabe en zijn naaste bondgenoten onverminderd van kracht.
Ongeveer tweederde deel van de EU-hulp aan Somalië (EUR 73 miljoen in 2009) bestaat uit directe noodhulp voor de miljoenen ontheemden in dit door burgeroorlog en banditisme verscheurde land. Om te helpen voorkomen dat de uiterst zwakke Somalische staat weer verder in elkaar zakt – waardoor een nog grotere vrijhaven voor piraterij en mogelijk terroristische groeperingen zou ontstaan – verleent de EU ook beperkte steun aan bepaalde delen van het overheidsapparaat in Mogadishu (bv training van politie en justitie via UNDP). Ook is de EU onder meer actief op het gebied van onderwijs via NGOs. Verder wordt vanuit het EOF (Europees Ontwikkelingsfonds) bijgedragen aan de VN-vredesmissie AMISOM.
In het geval van Libië (EUR 7 miljoen in 2009) gaat het om EU-activiteiten op het gebied van de bestrijding van illegale migratie (verbeterde grenscontrole, terugkeer van in Libië gestrande illegale migranten) en om steun aan kleine NGO-projecten tegen HIV/AIDS.
In Syrië (EUR 43 miljoen in 2009) geeft de EU in het kader van het nabuurschapsbeleid gericht steun aan hervormingen op het gebied van handelsliberalisatie, ondernemersklimaat, gezondheidszorg en onderwijs. Daarnaast worden daar EU-middelen ingezet ter bestrijding van mensenhandel en illegale immigratie.
De EU-hulp in Iran (EUR 1,4 miljoen in 2009) wordt alleen via NGOs of via VN-organisaties besteed en betreft voornamelijk hulp aan vluchtelingen.
Ook de EU-hulp in Birma wordt buiten het militaire regime om gegeven via NGOs, VN-organisaties of lokale civiele besturen. Het grootste deel van de EUR 55 miljoen in 2009 betrof noodhulp na de orkaan Nargis die in 2008 vele miljoenen mensen trof.
Vraag 3

Hoeveel Nederlands belastinggeld is er de afgelopen jaren in de vorm van Europese ontwikkelingshulp naar deze landen gevloeid?

De uitgaven van de EU in deze zes landen beliepen in 2008 een bedrag van EUR 222 miljoen en EUR 238 miljoen in 2009. Het Nederlandse aandeel in de EU-begroting en in het EOF (Europees Ontwikkelingsfonds) is ongeveer 5 procent. Derhalve zou een bedrag van EUR 11 miljoen (2008) respectievelijk 12 miljoen (2009) als de Nederlandse bijdrage kunnen worden aangemerkt. Hierbij moet wel worden aangetekend dat uitgaven uit de EU-begroting niet één-op-één kunnen worden toegerekend aan lidstaten.
Vraag 4

Deelt u de mening dat de Europese Unie zich niet met ontwikkelingshulp moet bezighouden? Zo nee, deelt u dan in elk geval de mening dat de lijst van landen waaraan de Europese Unie ontwikkelingshulp geeft op de schop moet en fors moet worden beperkt? Zo nee, waarom niet?

Nee. De EU heeft krachtens meerdere verdragen en in aanvulling op het beleid van de lidstaten een duidelijke rol te vervullen op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Ik verwijs graag naar mijn uitgebreide antwoorden naar aanleiding van eerdere vragen van de leden van de PVV-fractie hierover in het schriftelijk overleg over de Informele OS-Raad van 21–22 oktober jongstleden (uw kamerstuk 21 501-04 nr.117) en naar aanleiding van EU-hulp aan Egypte (uw kamerstuk 20102011–313).
Met het oog op de voorbereiding van de nieuwe Financiële Perspectieven 2014–2020 ben ik overigens wel van plan om de lijst van landen waaraan de EU ontwikkelingshulp verleent samen met de Commissie en andere Europese partners tegen het licht te houden. Met name de huidige EU-hulpbestedingen in middeninkomenslanden zouden heroverwogen kunnen worden. Ik zal de Kamer hierover te zijner tijd informeren.
Nederland ziet al enkele jaren scherp toe op goede besteding van de hulpgelden die de Europese Commissie beheert. Mede dankzij de kritische Nederlandse inzet heeft de Commissie dit najaar een Groenboek over begrotingssteun gepubliceerd (de kabinetreactie daarover ging uw Kamer op 19 november toe). Ook op overige onderdelen van het EU-ontwikkelingsbeleid (bv sector- en landenkeuze) behoort Nederland tot de meer kritische lidstaten.
Vraag 5

Bent u bereid bij het eerstvolgende overleg met uw Europese ontwikkelingshulpcollega’s te pleiten voor het stoppen van alle Europese ontwikkelingshulp aan in elk geval Zimbabwe, Somalië, Libië, Syrië, Iran en Myanmar? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs u graag naar het antwoord op vraag 2.

12 november 2010 - 23 november 2010

11 dagen

De uitspraken van de Eurocommissaris over het afronden van belminuten door telecomaanbieders
	Martijn van Dam (PvdA)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. Kassa «Afronden naar boven mag niet», 6 november 2010.
2. Kassa.nl «Reactie ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie n.a.v. uitzending», 4 september 2010.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van eurocommissaris Kroes over het naar boven afronden van af te rekenen belminuten door mobiele aanbieders?1

Ja.
Vraag 2

Heeft eurocommissaris Kroes aan u bekend gemaakt welke Europese bepalingen zorgen dat de nationale regelgevende instantie (wetgever en/of toezichthouder) mag ingrijpen of, gelet op de woorden van eurocommissaris Kroes, zelfs moet ingrijpen? Zo nee, bent u bereid navraag bij haar te doen welke bepalingen de ruimte zouden bieden of zelfs zouden dwingen in te grijpen en kunt u op basis daarvan vertellen om welke bepalingen het gaat?

Naar aanleiding van de uitspraken van mevrouw Kroes in het programma Kassa is een misverstand ontstaan over de Europese regels ten aanzien van afrekenen per minuut. Mevrouw Kroes heeft dit misverstand een dag later uit de wereld geholpen. Zie ook het antwoord op vraag 2 van de leden Verhoeven, Schaart en Braakhuis. (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 586)
Vraag 3

Herinnert u zich uw eerdere argumentatie dat ingrijpen niet mogelijk was omdat de Europese regels dat niet zouden toestaan?2

Het is op basis van het Europese regelgevend kader voor de elektronische communicatie niet mogelijk om voor bellen binnen Nederland een tariefplafond in te stellen of andere tariefregulering toe te passen. Uit nader onderzoek van mijn departement en nader overleg met de Europese Commissie bleek echter onlangs dat de Europese telecomregels wel ruimte laten aan de lidstaten om op basis van consumentenbescherming voorschriften op te leggen met betrekking tot de afrekenmethode die telefonieaanbieders hanteren, mits deze voorschriften proportioneel zijn.
Vraag 4

Bent u opgelucht dat Europese regels ingrijpen kennelijk toch niet in de weg staan en deelt u de mening dat die mogelijkheid moet worden aangegrepen om deze benadeling van consumenten tegen te gaan?

Zie het antwoord op vraag 6 van de leden Verhoeven, Schaart en Braakhuis.
Vraag 5

Dient de wet te worden gewijzigd om in te kunnen grijpen of kan de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA), gelet op de uitspraken van eurocommissaris Kroes, op basis van de huidige wetgeving al maatregelen nemen? Indien wetswijziging nodig is, kan de Kamer die op korte termijn verwachten?

De Telecommunicatiewet legt geen verplichtingen op aan aanbieders van mobiele telefonie over de afrekenmethode en laat geen ruimte voor OPTA om zelfstandig te besluiten tot dergelijke verplichtingen. Wel ziet OPTA toe op onder andere de transparantieverplichtingen in de Telecommunicatiewet. OPTA kan handhavend optreden als aanbieders zich niet aan deze regels houden.
Het treffen van verdergaande maatregelen tegen het afrekenen per minuut zou aanpassing van de lagere wetgeving onder de Telecommunicatiewet vereisen.
Vraag 6

Heeft u nog op een andere manier dan via het programma Kassa van de Europese Commissie begrepen dat de Nederlandse wetgeving of aanpak niet conform de Europese regels zou zijn en dat de Commissie kan overgaan tot «actie»?

De Nederlandse telecommunicatiewetgeving is niet strijdig met Europese regels. Mevrouw Kroes heeft het misverstand dat was ontstaan inmiddels verholpen.
Vraag 7

Als mobiele aanbieders nu al in strijd met de regels handelen, horen zij dan de tariefmaatregel om belminuten naar boven af te ronden, met terugwerkende kracht ongedaan te maken?

Nederlandse aanbieders van mobiele telefonie die gesprekken binnen Nederland of naar het buitenland afrekenen op hele minuten handelen niet in strijd met de regels, mits zij hun klanten hierover bij aanschaf goed informeren en mits zij bij tussentijdse wijziging van de voorwaarden klanten hierover helder geïnformeerd hebben en de mogelijkheid geboden hebben om het abonnement op te zeggen.

12 november 2010 - 23 november 2010

11 dagen

De ontstane onduidelijkheid over het afronden op hele belminuten door telecomaanbieders
	Bruno Braakhuis (GL)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. Kassa, 6 november 2010.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitzending van Kassa waar Eurocommissaris Kroes aangaf dat het afronden op hele belminuten volgens Europese regelgeving niet is toegestaan?1

Ja.
Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de EU-regels alleen gaan over bellen naar het buitenland (roaming) en dus niet over nationaal belverkeer inclusief het afronden op belminuten?

Ja. De betreffende EU-regels (de roamingverordening) waaraan mevrouw Kroes refereerde hebben betrekking op bellen en gebeld worden en sms- en datagebruik in het buitenland (binnen de EU), het zogenaamde roaming. Bellen vanuit Nederland naar het buitenland en bellen binnen Nederland vallen niet onder deze regels.
Overigens houdt de roamingverordening geen verbod in van het afrekenen per minuut voor gesprekken in het buitenland. De roamingverordening schrijft voor dat telefonieaanbieders hun klanten in elk geval ook de mogelijkheid moeten bieden om in het buitenland te betalen per seconde (na de eerste halve minuut) met een vastgelegd tariefmaximum (het zogenaamde Eurotarief). Het staat aanbieders vrij hun klanten naast het Eurotarief een ander aanbod te doen voor bellen in het buitenland.
Vraag 3

Is het waar dat de afzonderlijke lidstaten zelf verantwoordelijk zijn voor regelgeving met betrekking tot het afronden op belminuten?

Ja. Het Europees regelgevend kader voor de elektronische communicatie kent geen voorschriften over de afrekenmethode voor mobiele telefonie. Na onderzoek is mij gebleken dat het regelgevend kader ruimte laat aan de lidstaten om op basis van consumentenbescherming voorschriften op te leggen met betrekking tot de afrekenmethode die telefonieaanbieders hanteren, mits deze voorschriften proportioneel zijn.
Vraag 4

Vindt u het wenselijk dat het afronden bij grensoverschrijdende telefoongesprekken niet is toegestaan en bij binnenlandse gesprekken wel?

Zoals ik bij het antwoord op vraag 2 heb aangegeven is er geen Europees verbod op het afrekenen per minuut voor gesprekken in het buitenland.
Vraag 5

Hoe hebben België en Duitsland dit geregeld? Is het afronden op belminuten daar toegestaan?

In België en Duitsland bestaat, net als in Nederland, geen verbod op het afrekenen per minuut.
Vraag 6

Is het in Nederland toegestaan dat telecomaanbieders gesprekskosten afronden op hele belminuten? Zo ja, wilt u dit zo houden?

Het uitgangspunt van de Nederlandse telecomwetgeving is dat de markten voor vaste en mobiele telefonie vrije markten zijn waarin aanbod, prijs en voorwaarden in concurrentie tot stand komen. Vanuit dat beginsel is het aan telecomaanbieders om te bepalen welk aanbod ze in de markt zetten en hoe ze dat opbouwen. De concurrerende markt, zoals de telecommarkt is, leidt in dat geval tot een aanbod waarvan verwacht mag worden dat dit aansluit bij de wensen van consumenten.
Het voorgaande neemt niet weg dat ik de recente toename van het aantal abonnementen waarbij per minuut wordt afgerekend niet toejuich. Consumenten die het betreft zijn duurder uit en het kan zijn dat zij moeilijker controle kunnen houden over de belkosten, omdat het lastiger wordt bij te houden hoeveel belminuten in rekening gebracht worden (de teller van de telefoon rondt gesprekken bijvoorbeeld niet af op hele minuten). Ook zijn de telefonieaanbieders niet altijd even transparant geweest over de omzetting.
Het is belangrijk dat consumenten kunnen kiezen voor afrekenen per seconde. En het is belangrijk dat bedrijven transparant zijn over afrekenmethode en dat ze zich houden aan de mededingingsregels.
Vanuit mijn ministerie zijn gesprekken gevoerd met KPN en Vodafone over deze kwestie. Beide aanbieders hebben toegezegd ervoor te zorgen dat consumenten meer keuze krijgen om per seconde af te rekenen. Bovendien hebben ze aangegeven transparanter te zijn over de gebruikte afrekenmethode, zodat de consument bewuster kan kiezen.
Ik wil de markt de kans geven deze punten te verbeteren. Ik wil dat de gedane toezeggingen begin 2011 ingevuld zijn.
Vraag 7

Heeft de Nederlandse consument volgens u op het moment de vrijheid om te kiezen voor een abonnement waarbij er per seconde betaald wordt?

Ja, de consument heeft keuze, maar die is met de recente acties van KPN en Vodafone wel beperkt.
Mobiele telefonie wordt in Nederland aangeboden door drie aanbieders met een eigen netwerk (KPN, Vodafone en T-Mobile) en vele tientallen aanbieders die mobiele telefonie aanbieden via het netwerk van één van de drie netwerkoperators. Van de drie partijen met een eigen netwerk heeft T-Mobile nog verschillende abonnementen waarbij per seconde afgerekend wordt. KPN (dat nog één abonnementsvorm over heeft waarbij afgerekend wordt per seconde) en Vodafone hebben toegezegd weer een aantal abonnementen in de markt te zetten waarbij per seconde wordt afgerekend. Ook een aantal aanbieders zonder eigen netwerk bieden de mogelijkheid om af te rekenen per seconde. Daarnaast is het zo dat bij prepaidaansluitingen bijna altijd per seconde wordt afgerekend.
Vraag 8

Vindt u dat de Nederlandse telecommarkt op dit punt goed functioneert, in de zin dat consumenten goed abonnementen kunnen vergelijken en vervolgens kunnen overstappen?

Mijn voorganger heeft een aantal maatregelen genomen om de informatievoorziening van telefonieaanbieders aan consumenten te verbeteren. Hierdoor worden aanbieders van vaste en mobiele telefonie onder andere verplicht om consumenten via hun website actief te informeren over basale tariefinformatie, waaronder de afrekenmethode, voordat de consument een bestelling kan plaatsen. Dit helpt consumenten om een bewuste keuze te maken.
Deze nieuwe verplichtingen zijn per 1 oktober ingegaan. OPTA ziet toe op de naleving van deze verplichting en kan indien nodig handhavend optreden.
Bij tussentijdse wijziging van de voorwaarden, zoals in dit geval bijvoorbeeld een omzetting van betaling per seconde naar per minuut, moeten consumenten door hun aanbieder geïnformeerd worden. Daarop hebben zij het recht hun abonnement op te zeggen waarna zij kunnen overstappen.
KPN en Vodafone hebben in gesprekken met mijn ministerie toegezegd extra aandacht te besteden aan transparante informatievoorziening over de afrekenmethode.
Vraag 9

Wat gaat u doen om er voor te zorgen dat de consument optimaal geïnformeerd wordt?

Zie antwoord vraag 8.

12 november 2010 - 9 december 2010

27 dagen

Aanhoudende storingen op regionale spoorlijnen
	Ineke van Gent (GL)

Bronnen

1. Treinreiziger.nl, Treinverkeer Maastricht – Heerlen nog steeds plat, 5 november 2010.
2. NOS Teletekst pagina 751, 9 november.

Vraag 1

Kent u het bericht «Treinverkeer Heerlen–Maastricht nog steeds plat»1 en het bericht op NOS-Teletekst2 over een nieuwe sein- en overwegstoring?

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat het vervoer 6 dagen achtereen ernstig ontregeld wordt door een storing?

Uiteraard vind ik langdurige storingen op spoortrajecten onwenselijk. Via concessies sturen het Rijk en de decentrale overheden op maximale prestaties van ProRail en de vervoerders.
Het treinvervoer tussen Heerlen en Maastricht valt onder de vervoerconcessie van de provincie Limburg aan het vervoerbedrijf Veolia. Het beheer van het betreffende spoortraject valt onder de beheerconcessie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu aan ProRail. Beide concessies bevatten prestatie-indicatoren met betrekking tot de kwaliteit van het geleverde vervoer, de beschikbaarheid van de infrastructuur en storingen.
De provincie Limburg heeft mij laten weten het ongewenst te vinden dat de infrastructuur zes dagen achtereen niet beschikbaar was. Veolia heeft op 13 november 2010 de treindienst hervat, meteen nadat de Inspectie Verkeer en Waterstaat daarvoor toestemming had gegeven. Tot dat moment heeft Veolia vervangend busvervoer geregeld. De provincie Limburg ziet erop toe of de inzet van dit vervangend busvervoer goed is verlopen. Veolia, de provincie Limburg en ProRail voeren momenteel een evaluatie uit naar de gang van zaken rondom de storingen.
In het beheerplan 2010 van ProRail zijn prestatie-indicatoren voor «beschikbaarheid infrastructuur» en «storingstijd» opgenomen, waarvoor de grenswaarden op respectievelijk 99,53%3 en 0,21%4 zijn vastgesteld. Deze grenswaarden hebben betrekking op de gehele landelijke hoofdspoorweginfrastructuur. Er is dus geen sprake van specifieke afspraken per spoortraject. Over de gerealiseerde beschikbaarheid en storingstijd rapporteert ProRail elk kwartaal aan mij. Op basis van de kwartaalrapportage over het vierde kwartaal van 2010 zal ik beoordelen of ProRail de overeengekomen jaarprestaties heeft gerealiseerd.
Vraag 3

Heeft u ProRail hierop inmiddels aangesproken? Welke maatregelen kunt u nemen richting ProRail vanwege deze slechte prestatie?

Ja, ik heb ProRail hierop inmiddels aangesproken.
In het antwoord op vraag 2 heb ik aangegeven op welke wijze ik de prestaties van ProRail ten aanzien van beschikbaarheid en storingstijd beoordeel. Indien mocht blijken dat ProRail niet voldoet aan de voor 2010 gestelde grenswaarden ten aanzien van de prestatie-indicatoren beschikbaarheid en storingstijd dan kan ik overgaan tot handhaving op basis van het beschikbare instrumentarium in de beheerconcessie.
Vraag 4

Herinnert u zich de herhaalde Kamervragen over de aanhoudende infrastructuurproblemen in de Achterhoek? Welke maatregelen neemt ProRail om te voorkomen dat in Limburg een soortgelijke situatie ontstaat?

Ja, ik neem aan dat u met name doelt op de beantwoording van vragen van de leden Ormel en Eski over veelvuldige treinstoringen op de lijn Winterswijk-Arnhem5.
ProRail heeft mij geïnformeerd dat zij op het spoortraject Heerlen-Maastricht een verzwaard onderhoudsregime hanteert en de volgende maatregelen heeft genomen ter verbetering van de beschikbaarheid:
Vraag 5

Deelt u de mening dat dit soort storingen te wijten is aan de verouderde beveiligingsysteem en dat dit mede wordt veroorzaakt doordat het Mistral-project keer op keer uitgesteld wordt?

Neen, die mening deel ik niet. De storingen die hier aan de orde waren werden niet veroorzaakt door veroudering van de beveiligingssystemen, maar door gladheids- en detectieproblemen als gevolg van een vettige substantie door platgereden bladeren. Ook is er geen relatie met het Mistral-project. In het kader van het Mistral-project worden in de periode tot 2018 de beveiligingsinstallaties op 23 spoortrajecten vervangen. Het spoortraject Heerlen-Maastricht maakt geen onderdeel daarvan uit.
Vraag 6

Kunt u per lijn voor zowel het hoofdrailnet als het gedecentraliseerde spoor een overzicht verschaffen van het aantal sein-, wissel- en overwegstoringen in de eerste drie kwartalen van 2010?

Bij de beantwoording van vragen van uw Kamer inzake de begroting Verkeer en Waterstaat Hoofdstuk XII 20117 heb ik in antwoord op de vragen 155 en 156 aangegeven op welke wijze ik met ProRail prestatie-afspraken maak over onder andere de prestatie-indicator «storingstijd». Ik hanteer daarbij geen specifieke afspraken met betrekking tot sein-, wissel- en overwegstoringen.
Op het hierbijgevoegde kaartje is per spoorlijn, zowel op het hoofdrailnet als op de gedecentraliseerde lijnen, aangegeven wat de storingstijden in 2010 tot en met het derde kwartaal waren.8 Deze specifieke storingstijden per spoorlijn leiden tot een storingstijd van 0,13% voor de gehele landelijke hoofdspoorweginfrastructuur. Zoals in het antwoord op vraag 2 aangegeven is de grenswaarde voor 2010 vastgesteld op 0,21%.
Vraag 7

Hoe oud is de relaisbeveiliging en bekabeling op het Nederlandse spoorwegnet in het algemeen en op de decentraliseerde lijnen in het bijzonder? Is dit vanuit het oogpunt van bedrijfszekerheid wel een verantwoorde leeftijd?

Het Nederlandse spoorwegnet bevat relais-beveiligingsinstallaties en bekabelingen van verschillende leeftijden. De oudste dateren uit 1953, de jongste uit 2010. Ten behoeve van de bedrijfszekerheid worden deze periodiek gekeurd en, indien nodig, op onderdelen of integraal vervangen. Hierdoor wordt een verantwoorde bedrijfszekerheid gewaarborgd. Er is daarbij geen sprake van een andere aanpak van de gedecentraliseerde lijnen dan bij het hoofdrailnet van NS.
Vraag 8

Herkent u het beeld dat de problemen bij decentrale lijnen groter lijken zijn dan op het hoofdspoor?

Neen.
Alleen op de lijn Winterswijk-Arnhemwaren de storingsproblemen inderdaad groter dan gemiddeld. In het antwoord op vraag 4 heb ik verwezen naar de brief aan uw Kamer over dat specifieke spoortraject en over de verbetermaatregelen die daar genomen zijn.
Omdat, in tegenstelling tot het hoofdrailnet, een aanzienlijk aantal decentrale lijnen enkelsporig is, kunnen storingen in de infrastructuur daar eerder leiden tot de noodzaak om het treinverkeer stil te leggen. Er is dan immers geen mogelijkheid meer om gebruik te maken van het andere, naastgelegen spoor.
Vraag 9

Kunt u aangeven wat de stand van zaken is van het project Mistral? Is het waar dat het project opnieuw uitgesteld is, zo ja, waarom? Kunt u garanderen dat veiligheid en beschikbaarheid op peil blijven?

In 2009 heeft ProRail in het kader van het project Mistral de aanbesteding van elektronische beveiligingssystemen voor de eerste drie spoortrajecten opgestart. In januari 2010 heeft mijn ambtsvoorganger in het kader van de subsidiebeschikking 2010 aan ProRail gevraagd daarbij de kosten en baten van dergelijke elektronische beveiligingssystemen te vergelijken met die van beveiligingssystemen op basis van conventionele technologie. Mede op basis daarvan heeft ProRail in juni 2010 besloten deze aanbestedingsprocedure stop te zetten. In september 2010 heeft ProRail mij geïnformeerd dat zij mij voor het eind van 2010 zal informeren over de vervolg-aanpak van Mistral. ProRail verwacht hiervoor in 2011 nieuwe contracten af te sluiten. Dit verandert niets aan de planning om, zoals in het antwoord op vraag 5 aangegeven, in de periode tot 2018 de beveiligingsinstallaties op 23 spoortrajecten te vervangen.
Zoals in het antwoord op vraag 7 aangegeven blijven de veiligheid en beschikbaarheid op peil door periodieke controles. Ook zonder integrale vervanging, zoals bijvoorbeeld in het kader van Mistral, worden onderdelen van de beveiligingsinstallaties vervangen als dat nodig is.

12 november 2010 - 20 december 2010

38 dagen

Beveiliging opslag ID-gegevens
	Gerard Schouw (D66)
	Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)

Bronnen

1. Zeit.de, «Software zum neuen E-Ausweis gehackt», 10 november 2010.

Vraag 1

Kent u het artikel «Software zum neuen E-Ausweis gehackt»?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u garanderen dat het Nederlandse systeem van opslag ID-gegevens goed beveiligd is?

Onduidelijk is op welk «Nederlands systeem» en op welke databases de vragen betrekking hebben.
Vraag 3

Zijn de huidige lokale databases ook bestand tegen hackers? Zo ja, hoe zijn deze dan beschermd? Zo nee, welke maatregelen bent u voornemens te nemen om de bescherming van persoonsgegevens te waarborgen?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Kunt u garanderen dat de biometrische persoonsgegevens in de toekomstige centrale database goed beschermd zijn?

De vragen hebben betrekking op een centrale reisdocumentenadministratie (database) die er nog niet is en waarover nog definitief besloten moet worden. Zoals geantwoord op vragen van het TK-lid Heijnen (TK 2010–2011, nr. 456) en tijdens de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken, zal ik mij de komende maanden op dit dossier oriënteren om tot een oordeel te kunnen komen over de wijze waarop de centrale reisdocumentenadministratie vorm zou kunnen krijgen. In de tussentijd worden er geen onomkeerbare stappen gezet richting de vorming van deze administratie.
Vraag 5

Is de toekomstige centrale database ook bestand tegen bijvoorbeeld hackers? Zo ja, hoe is deze centrale database dan beschermd? Zo nee, welke maatregelen bent u voornemens te nemen om de bescherming van persoonsgegevens te kunnen garanderen?

Zie antwoord vraag 4.

12 november 2010 - 9 december 2010

27 dagen

Positie van starters op de woningmarkt
	Cynthia Ortega-Martijn (CU)
	Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)

Bronnen

1. Nos.nl, «starters op de woningmarkt krijgen het moeilijker», 10 november 2010.

Vraag 1

Kent u het bericht «starters op de woningmarkt krijgen het moeilijker»?1

Ja.
Vraag 2

Klopt het bericht dat starters met een gezamenlijk inkomen van ongeveer 40 000 euro, twintig procent minder kunnen lenen voor een hypotheek? Zo ja, kunt u deze daling nader motiveren?

Ja, de daling van de leencapaciteit wordt verklaard door de verhoging van de pensioenpremies en van de inkomensafhankelijke premie voor de zorgverzekering. Hiernaast is de algemene heffingskorting verlaagd en vallen de hogere inkomens eerder in de hoogste belastingschijf. Tevens speelt de wijziging in de berekening van de energiekosten voor 2011 een (beperkte) rol in de koopkrachtdaling. De NHG-tabel werkt voor tweeverdieners zo, dat het financieringslastpercentage moet worden gebruikt dat hoort bij het hoogste inkomen. Bij tweeverdieners met elk een bruto jaarinkomen van 20 000 euro daalt de leencapaciteit met 35 394 euro (van 184 419 euro naar 149 025 euro = 19%).
Vraag 3

Hoe past deze maatregel bij een beleid dat koopwoningen ook voor de lagere- en middeninkomens bereikbaar moeten zijn en waarvoor de afgelopen jaren de nationale hypotheekgarantie is verhoogd?

Het beleid dat koopwoningen voor de lagere- en middeninkomens bereikbaar moeten zijn, is onveranderd. De kostengrens van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is verhoogd om de effecten van de kredietcrisis tegen te gaan. De verhoging is bedoeld om het vertrouwen op de woningmarkt (zowel bij consument als kredietverstrekker) te vergroten en hierdoor een positief effect te hebben op de doorstroming waardoor er meer woningen voor starters beschikbaar komen.
Dit alles staat los van het feit dat bij het afsluiten van een hypotheek er sprake dient te zijn van een verantwoorde financieringslast waarbij noch de consument noch het WEW (de uitvoeringsorganisatie van de NHG) een onverantwoord risico lopen. Of de toegang tot de koopwoningmarkt in de komende jaren ook voor de lagere en middeninkomens bereikbaar is hangt niet alleen af van de aangepaste NHG-normen, maar ook van andere ontwikkelingen op de woningmarkt zoals de prijsontwikkeling in de koopsector, de ambitie van corporaties om huurwoningen te verkopen en de ontwikkeling van de rente. Zo bieden de recente prijsdalingen in de koopsector meer mogelijkheden voor lagere inkomensgroepen en met name starters om een woning te kopen.
Vraag 4

Wanneer komt het kabinet met een integrale visie over de woningmarkt met in het bijzonder aandacht voor de beschikbaarheid en financierbaarheid van woningen voor de lagere- en middeninkomens?

Het kabinet zal, mede naar aanleiding van de motie van senator R. de Boer (CU) die in de Eerste Kamer op 16 november 2010 is aangenomen en naar aanleiding van het overleg in de Tweede Kamer bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, voor de zomer van 2011 komen met een integrale visie op de woningmarkt.
Vraag 5

Deelt u de mening dat sociale huurwoningen voor mensen met een inkomen boven de 33 000 euro op grond van het besluit in het kader van het EU-dossier staatssteun nauwelijks meer bereikbaar zijn en koopwoningen veelal te duur zijn, ook met hypotheekgarantie? Bent u van mening dat mensen met een inkomen tussen de 33 000 en 40 000 euro hierdoor tussen wal en schip vallen? Zo ja, welke maatregel gaat u op korte termijn nemen?

Ik deel deze mening niet. Voor huishoudens met een inkomen tot € 43 000 die niet verhuizen is de betaalbaarheid gewaarborgd met een inflatievolgend huurbeleid. Voor verhuizers met een huishoudinkomen boven € 33 000 zijn er verschillende doorstroommogelijkheden: de ruimte van 10% bij nieuwe toewijzingen in de sociale sector en het woningaanbod in de geliberaliseerde huursector (van corporaties en commerciële verhuurders) en de koopsector. Overigens is de minister voor WWI in zijn brief van 31 augustus jl. (TK 29 453, nr. 167) ook uitgebreid ingegaan op de positie van huishoudens met een inkomen boven € 33 000.
Voor wat betreft de sociale huursector heb ik tevens in het debat over staatssteun aan woningcorporaties van 28 oktober jl. (TK 29 453, nr. 174) in reactie op de motie van Bochove toegezegd na te gaan of er omstandigheden zijn die om een specifieke regionale invulling van het EC besluit vragen. Ik heb Aedes, vereniging van woningcorporaties, ook verzocht ter zake een voorstel te doen. Daarbij zal ik in de woningmarktvisie aandacht besteden aan de huisvestingssituatie van middeninkomensgroepen. Deze visie zal ik in 2011 de Kamer doen toekomen.
Vraag 6

Bent u bereid om het geleidelijk afschaffen van de overdrachtsbelasting voor starters op de woningmarkt om te overwegen, zodat deze groep toegang krijgt tot een zelfstandige woning?

In het belang van de woningmarkt kiest dit kabinet ervoor de huidige fiscale behandeling van de eigen woning, waartoe ook de overdrachtsbelasting behoort, intact te laten. Dit standpunt is door de staatssecretaris van Financiën tijdens het Wetgevingsoverleg Belastingplan 2011 van 8 november 2010 verwoord. Voorts zal een dergelijke maatregel hoge uitvoeringslasten met zich meebrengen. In de praktijk is het moeilijk te controleren of iemand een starter is. Tot slot zijn de kosten van een dergelijke maatregel van € 600 miljoen structureel per jaar. Daarvoor is geen dekking.
Vraag 7

Welke maatregelen gaat u nemen om de banken te bewegen hun hypotheekrentetarieven meer in lijn te brengen met de vigerende tarieven van leningen tussen banken?

Hiervoor verwijs ik naar de antwoorden van de minister van Financiën in zijn brief over «dure hypotheken» van 16 november jl. (TK 2010–2011, AH 515) op vergelijkbare vragen van de leden Blanksma-Van den Heuvel (CDA, 2010Z11510), Weekers (VVD, 2010Z11541), Sap (GroenLinks, 2010Z11583) en Plasterk (PvdA, 2010Z12811).

Titel

Status

Indiener (persoon)

Indiener (partij)

Onderwerpen

38966 kamervragen gevonden

beantwoord onbeantwoord uitgesteld

Alle

15 november 2010 - 8 december 2010

23 dagen

Sharon Gesthuizen (GL)

Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

15 november 2010 - 10 december 2010

25 dagen

Cora van Nieuwenhuizen (VVD), Han ten Broeke (VVD)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

15 november 2010 - 15 december 2010

30 dagen

Harry van Bommel , Jasper van Dijk

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

15 november 2010 - 26 april 2011

162 dagen

Kathleen Ferrier (CDA)

Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

15 november 2010 - 23 november 2010

8 dagen

Magda Berndsen (D66), Gerard Schouw (D66)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

15 november 2010 - 3 december 2010

18 dagen

Arie Slob (CU), Cynthia Ortega-Martijn (CU)

Jan Kees de Jager (minister financiën) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

15 november 2010 - 11 januari 2011

57 dagen

Sharon Gesthuizen (GL)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

15 november 2010 - 26 januari 2011

72 dagen

Esther Ouwehand (PvdD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2