Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitzending van Altijd Wat over de boringen naar onconventioneel gas (schaliegas) van Shell in Oekraïne?1

Ja.

Vraag 2

Is het gebruik van open bassins voor de opslag van vervuilde boorvloeistof en frackwater toegestaan in Nederland? Zo nee, waarom niet?

Ja, onder voorwaarden. Het gaat hier om tijdelijke bassins. In Nederland is het gebruik van open bassins om tijdelijk (boor) vloeistoffen in op te slaan niet als zodanig verboden bij de wet. Wel is via een uitgebreid vergunningen systeem gereguleerd dat de (tijdelijk aanwezige) bassins (indien gebruikt) aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen.

Vraag 3

Vindt u het acceptabel dat een Nederlands bedrijf in het buitenland dergelijke opslagtechnieken toepast? Zo nee, welke stappen gaat u ondernemen om Shell te bewegen deze techniek niet toe te passen?

Ja, mits voor deze tijdelijke bassins wordt voldaan aan de vigerende regelgeving en dat Shell zich ervan heeft verzekerd geen extra milieuschade toe te brengen.

Vraag 4

Bent u bereid bij Shell navraag te doen waarom in Oekraïne deze technologie wordt toegepast en niet gebruik wordt gemaakt van opslag in gesloten tanks?

Ja, dat heb ik gedaan. Shell gebruikt alleen open bassins in het conventionele gas exploratie project voor de tijdelijke opslag van boorvloeistoffen, inclusief een vloeistofdichte afdekking van de bodem. Dit is conform Oekraïense wet- en regelgeving.

Vraag 5

Heeft u kennisgenomen van het feit dat in het contract dat Shell heeft gesloten met de Oekraïense staat een derde contractpartner is opgenomen, namelijk het Oekraïense bedrijf Nadra Yuzisvka? Bent u ervan op de hoogte dat 10% van de winsten van dit bedrijf gaan naar het bedrijf SPK Geoservice?

Ja, daar heb ik kennis van genomen en ja, daar ben ik van op de hoogte.

Vraag 6

Bent u op de hoogte van de vermoedens van corruptie gekoppeld aan SPK Geoservice en de mogelijke banden met de Oekraïense ex-president Janoekovitsj en zijn aanhang?

Ja.

Vraag 7

Bent u bereid bij Shell navraag te doen over contractpartner Nadra Yuzivska en de vermoedens van corruptie die verbonden zijn aan het bedrijf SPK Geoservice?

Ja, dat heb ik inmiddels gedaan. Zie ook mijn antwoord op vraag 10.

Vraag 8

Bent u bereidt bij Shell navraag te doen wie de eigenaars zijn van SPK Geoservice?

Ja, dit is overigens openbare informatie.

Vraag 9

Vindt u dat Shell zich volledig houdt aan de OESO-richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen op het gebied van milieu? Zo nee, welke stappen gaat u ondernemen om ervoor te zorgen dat Shell hier aan gaat voldoen?

Tot dusver heb ik geen aanleiding om aan te nemen dat Shell in de Oekraïne niet conform de OESO Richtlijnen handelt.

Vraag 10

Vindt u dat Shell zich volledig houdt aan de OESO richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen op het gebied van corruptiebestrijding? Zo nee, welke stappen gaat u ondernemen om ervoor te zorgen dat Shell hier aan gaat voldoen?

Shell heeft – naar eigen zeggen – uitgebreid due diligence uitgevoerd naar SPK Geoservice en haar aandeelhouders, zoals verificatie van persoons- en bedrijfsgegevens op basis van diverse internationale sanction & embargo lijsten en law enforcement databases, en interviews met de aandeelhouders van SPK en met personen die met SPK hebben samengewerkt. Er is ook uitgebreid onderzoek gedaan naar de tender proces waarin SPK haar aandeel in het Yuzivska project heeft gewonnen. Op basis van die onderzoeken was er geen aanleiding om corruptie te vermoeden. Ik heb Shell gevraagd de ontwikkelingen rondom dit bedrijf nauwlettend te volgen.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Slachtoffer van verkrachter wist niets van verlof»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een zedenslachtoffer in Zandvoort door een fout van het Openbaar Ministerie niet op de hoogte is gesteld van het proefverlof van haar verkrachter?

Het klopt dat dit slachtoffer niet door het Openbaar Ministerie werd geïnformeerd over het verlof van haar dader. In deze kwestie heeft het Openbaar Ministerie echter conform het beleid gehandeld. Een van de voorwaarden voor het verstrekken van informatie over een veroordeelde door het Informatiepunt Detentieverloop, dat onder de verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie valt, is namelijk dat de veroordeelde tot aan de zitting in preventieve hechtenis moet hebben gezeten. In deze kwestie stond de veroordeelde niet geregistreerd aangezien hij niet in Nederland in voorarrest had gezeten.
Het Openbaar Ministerie is zich bewust van de consequenties van dit beleid voor slachtoffers, zoals in deze zaak. Daarom herziet het Openbaar Ministerie zijn beleid over de informatieverstrekking in het kader van de invrijheidsstelling en bekijkt of er aanleiding is om de voorwaarden voor de actieve informatieplicht aan te passen. Het Openbaar Ministerie streeft er naar dit herziene beleid rond de zomer gereed te hebben.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het een enorme schok voor het slachtoffer moet zijn geweest om er ineens achter te komen dat de man, die haar vanaf haar tiende jaar ernstig misbruikt heeft, vrij rond loopt in haar woonplaats en zich daar na zijn vrijlating ook definitief zal vestigen? Zo nee, waarom niet?

Het slachtofferbeleid is gericht op het zoveel mogelijk voorkomen van rauwelijkse confrontaties tussen slachtoffers en daders. Om die reden informeert het Openbaar Ministerie, desgewenst, slachtoffers en nabestaanden over het verlof van gedetineerden. In deze zaak is dat niet gebeurd, omdat de veroordeelde om bovengenoemde reden niet stond geregistreerd bij het Informatiepunt Detentieverloop. Ik kan mij de schok voor het slachtoffer goed voorstellen. Zoals aangegeven is ook het Openbaar Ministerie zich bewust van dergelijke consequenties en geeft dit aanleiding om het beleid op dit punt te herzien.

Vraag 4

Hoe kon deze fout gemaakt worden en wat gaat u eraan doen om dit soort fouten in de toekomst te voorkomen?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Waar zijn al die mooie woorden gebleven over slachtoffers die mee mogen praten over de aan het verlof te verbinden voorwaarden, nu blijkt dat het slachtoffer zelf navraag moest doen om erachter te komen of er überhaupt wel voorwaarden waren opgelegd?

In de slachtoffergesprekken hoort de officier van justitie aandacht te besteden aan de wensen en behoeften bij de uitvoering van een straf of maatregel, bijvoorbeeld over bijzondere voorwaarden als een contactverbod of een gebiedsverbod. Op basis van geluiden uit de praktijk blijkt dat dit nog kan worden geïntensiveerd. De huidige stand van zaken op dit onderwerp is, dat het OM slachtoffers en nabestaanden vraagt naar hun belangen en wensen met betrekking tot de executievoorwaarden die worden opgelegd bij een straf of maatregel.
Het inwinnen van informatie bij slachtoffers gebeurt op verschillende momenten: via het gesprek dat de officier van justitie of de advocaat generaal heeft met het slachtoffer, en daarnaast ook vanuit het Informatiepunt Detentieverloop (IDV), aangezien de doorlooptijd van vonnis tot einde detentie soms lang duurt, en in die periode de belangen of wensen van slachtoffers veranderd kunnen zijn.
Momenteel bekijkt het OM hoe het berichtenverkeer ten aanzien van de bijzondere voorwaarden die voor slachtoffers relevant zijn tussen de diverse betrokken OM-onderdelen kan worden geoptimaliseerd. Op deze manier zorgt het OM ervoor dat de wensen en behoeften van slachtoffers en nabestaanden worden gehoord.

Vraag 6

Klopt het dat daders niet geregistreerd worden bij het Informatiepunt Detentieverloop (dat slachtoffers onder andere op de hoogte houdt van een verlof) als zij niet als verdachte in Nederland in voorarrest hebben gezeten? Zo ja, bent u bereid om te regelen dat ook deze gevallen worden geregistreerd bij het Informatiepunt Detentieverloop? Zo nee, waarom niet?

Ja, dat klopt. Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Advies: Drie jaar niet vissen in IJsselmeer» en «Bond eist compensatie voor IJsselmeervissers»?1 2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de mediation over de IJsselmeervisserij nog niet is afgerond, omdat er met het advies nog geen totaalpakket ligt met de benodigde financiële middelen?

Ik acht het van groot belang om met een totaalpakket voor de IJsselmeervisserij te komen, inclusief inzet van financiële middelen. Inzet van middelen uit het voorgestelde transitiefonds, op dit moment € 2,25 miljoen, moet gericht zijn op het bieden van perspectief aan visserijondernemers.

Vraag 3

Deelt u de mening van de opstellers van het Masterplan Toekomst IJsselmeer dat er voor het transitiefonds naast het aanvangsbudget van € 2,25 miljoen, waaraan de verschillende partijen hebben bijgedragen, meer structurele financiering nodig is voor herstel van ecologie en visstand, de versterking van de visserijketen en visserijbedrijven, het stimuleren van de omschakeling naar duurzame visserijtechnieken door sport- en beroepsvissers en voor het uitbouwen van de recreatiefunctie van het IJsselmeer?

Het budget van € 2,25 miljoen, dat beschikbaar is gesteld voor transitie naar een duurzame visserij op het IJsselmeer, moet zich richten op een transitie naar een duurzame visserij en herstel van ecologie en visstand. Indien er aanvullend infrastructurele maatregelen nodig zouden zijn, moet daarvoor aanvullende financiering worden gevonden.
Ik wijs in dit verband bijvoorbeeld op de ontwikkeling van de «Markerwadden» waar specifieke financiering voor toegezegd is.

Vraag 4

Bent u bereid voor de structurele voeding van dit fonds een relatief gering deel van de opbrengsten uit delfstofwinning (zand) of andere exploitaties (windmolens) in het IJsselmeergebied te gebruiken, zodat deze structurele voeding vanaf 2016 geregeld is?

Het beleid en regelgeving ten aanzien van de door u genoemde activiteiten betreffen mede het beleidsveld van de Minister van Infrastructuur en Milieu. Het kabinet zal op korte termijn reageren op het Masterplan.

Vraag 5

Deelt u de mening van de opstellers van het Masterplan Toekomst IJsselmeer dat het noodzakelijk is de visserij op het IJsselmeer voor langere tijd stil te leggen en deelt u de mening dat stilliggen voor een periode van drie jaar slechts tijdelijk helpt als niet tegelijk het aantal visvergunningen structureel wordt gereduceerd?

Binnen twee weken zal ik met mijn reactie op het Masterplan en mijn voorstellen voor een totaalpakket komen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het knelpunt met de visstand op het IJsselmeer meerdere oorzaken heeft en dat deze oorzaken lang niet allemaal worden beïnvloed door de vissers en deelt u de mening dat een belangrijke oorzaak de verandering van de waterkwaliteit is?

In het Algemeen Overleg Visserij van 28 november 2013 heb ik op vragen van het lid Geurts (CDA) toegezegd u in maart 2014 te informeren over wat op dit moment bekend is over de relatie tussen de visstand en stuurvariabelen als nutriënten, visserij, schelpdieren, en dergelijke, in de Nederlandse binnenwateren. Deze informatie ontvangt u, mede namens de Minister van Infrastructuur en Milieu, op korte termijn.

Vraag 7

Deelt u de mening dat niet van de vissers kan worden gevraagd te stoppen met vissen of zo lang stil te liggen zonder compensatie voor hun investeringen in visvergunningen, materiaal en schepen, zoals eerder ook met de kokkelvissers is gebeurd, en deelt u de mening dat de echte duurzame oplossing het uitkopen van een groot deel van de IJsselmeervissers is en kunt u aangeven hoeveel geld hiervoor nodig is?

Zie het antwoord op vraag 5.

Vraag 8

Bent u bereid bij te dragen aan de financiering van een dergelijke warme sanering inclusief een overbruggingsregeling van drie jaar voor de vissers die hun vergunning houden en hiervoor geld in te zetten uit de opbrengsten van zandwinning en realisatie van windmolens in het gebied en kunt u aangeven hoeveel geld hiervoor nodig is?

De door mij toegezegde € 1 miljoen is bedoeld voor transitie naar een duurzame visserij en is derhalve niet bedoeld voor sanering. Wat betreft het aanwenden van opbrengsten uit zandwinning, en/of realisatie van windmolens verwijs ik naar het antwoord op vraag 4.

Vraag 9

Deelt u de mening dat er snel duidelijkheid moet komen nu u het visplan heeft afgekeurd en de vissers daarmee per direct in een patstelling terecht zijn gekomen? Bent u bereid, gezien deze nijpende situatie, op korte termijn deze uitkoopregeling te realiseren en kunt u aangeven wanneer u dit besluit neemt?

Ik heb begin februari het Visplan ontvangen en dat als onvoldoende beoordeeld waarop ik de PO in de gelegenheid heb gesteld om op de afwijzingsgronden te reageren alvorens ik mijn definitieve afweging inzake het Visplan maak.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat een vrijwilliger met een WW-uitkering in Steenbergen geen toestemming van het UWV krijgt om met een buurtbus voor de lokale buurtbusvereniging te rijden?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de redenering van het UWV dat het hier zou gaan om verdringing van betaald werk?

Het is aan het UWV om de regels van de WW in concrete situaties toe te passen. Ik kan daarom geen uitspraken doen over dit geval. Betrokkene kan uiteraard bezwaar en ook beroep aantekenen tegen het besluit van UWV om toestemming voor deze activiteiten te onthouden.

Vraag 3

Hoe verhoudt deze zienswijze zich tot de door de regering gewenste participatiesamenleving, waarin van mensen wordt verwacht dat zij meedoen?

We willen graag dat mensen actief participeren in de samenleving. Dat geldt voor mensen met en mensen zonder uitkering. Mensen met een uitkering moeten zich echter ook houden aan de voorwaarden en verplichtingen die bij de uitkering, in dit geval de WW, horen. Dat betekent dat zij moeten voldoen aan hun sollicitatieverplichtingen en beschikbaar moeten blijven voor de arbeidsmarkt. Ook is het belangrijk dat het verrichten van vrijwilligerswerk door uitkeringsgerechtigden niet leidt tot verdringing van regulier betaalde banen.

Vraag 4

Hoe verhoudt zich dit tot de onlangs door de regering geïntroduceerde tegenprestatie in de Wet werk en bijstand? Zou naar uw oordeel hier dan sprake kunnen zijn van een juiste invulling van de tegenprestatie?

Er is sprake van een belangrijk verschil tussen vrijwilligerswerk in de WW en een tegenprestatie in de WWB. In de WWB kan de tegenprestatie als verplichting opgelegd worden. Het moet daarbij gaan om onbeloonde maatschappelijke nuttige werkzaamheden die beperkt zijn in omvang en duur. In de WW kan vrijwilligerswerk niet verplicht worden, maar kan het een wens zijn van de uitkeringsgerechtigde.
Voor zowel de tegenprestatie als het verrichten van vrijwilligerswerk zijn twee aspecten van belang: het mag niet leiden tot verdringing en het mag het vinden van een reguliere baan niet in de weg zitten. Het is aan het UWV en de gemeenten om hierop toe te zien.

Vraag 1

Hoe reageert u op het bericht dat het personeel van Ambulance Amsterdam gesteund door Abvakabo vanmiddag (5 maart 2014) een petitie indient waarin het vertrek wordt geëist van de directie?1

Ik heb kennis genomen van de berichten in de media over de onrust bij het personeel van Ambulance Amsterdam. Ik heb begrepen dat een deel van die onrust wordt veroorzaakt door veranderingen die worden doorgevoerd in de bedrijfsvoering na de fusie tussen de gemeentelijke ambulancedienst en Verenigd Ziekenvervoer Amsterdam (VZA) van enige jaren terug. De verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering ligt bij de Regionale Ambulancevoorziening (RAV), ik ga daar niet over. Maar de RAV dient natuurlijk wel te allen tijde aan de gestelde eisen aan de ambulancezorg te voldoen en verantwoorde zorg te verlenen, daar mag geen misverstand over bestaan.
Naar aanleiding van eerdere signalen hierover eind 2013 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) het toezicht op Ambulance Amsterdam geïntensiveerd. Indien de IGZ constateert dat in de regio Amsterdam onaanvaardbare risico’s bestaan voor de kwaliteit van de ambulancezorg dan zal zij daar op handhaven en passende maatregelen treffen.

Vraag 2

Is het waar dat sinds de fusie tussen de Geneeskundige en Gezondheidsdienst (GGD) Amsterdam en Verenigd Ziekenvervoer Amsterdam (VZA) er problemen bestaan op de werkvloer? Kunt u exact aangeven waaruit die problemen bestaan?

Zoals in het vorige antwoord aangegeven heb ik begrepen dat aanpassingen in de bedrijfsvoering, voortvloeiend uit de fusie, leiden tot onrust onder het personeel. Vakbonden hebben hierover eind 2013 de publiciteit gezocht naar aanleiding van een (intern) medewerkerstevredenheidsonderzoek. Aspecten die door werknemers zijn genoemd betreffen hoge werkdruk, de kwaliteit van het gebruikte materieel en het inzetten van rapid responders in plaats van Advanced Life Support (ALS)-ambulances die ook voor patiëntenvervoer geschikt zijn.

Vraag 3

Is het waar dat het materiaal verouderd is en regelmatig dienst weigert? Zijn er situaties geweest dat dit gevaar voor de patiënt heeft opgeleverd?

De IGZ heeft het toezicht op de RAV Amsterdam geïntensiveerd. De IGZ heeft geen specifieke meldingen of signalen over verouderd materieel ontvangen. Indien de IGZ onaanvaardbare risico’s constateert voor de kwaliteit van zorg dan zullen passende maatregelen worden genomen.

Vraag 4

Hoe reageert u op het gegeven dat op grond van de Tijdelijke wet ambulancezorg er nu ook solo-ambulances in de vorm van een motor of fiets naar een ongeval mogen worden gezonden wat met zich meebrengt dat bij ernstig letsel de reguliere ambulance alsnog moet komen?

Onder de Tijdelijke wet ambulancezorg is zorgdifferentiatie inderdaad toegestaan. Differentiatie kan in bepaalde gevallen beter en doelmatiger tegemoet komen aan de benodigde zorg voor de patiënt dan het standaard inzetten van een volledig uitgeruste ALS-ambulanceauto die patiënten kan vervoeren. Denk hierbij aan de voordelen van de snelheid van een motor of soloambulance of het comfort voor de patiënt van een zorgambulance. Maar in de regelgeving is ook vastgelegd dat zorgdifferentiatie alleen mag plaatsvinden aan de hand van sectorbreed vastgestelde inzetcriteria. Hier ligt een belangrijke rol voor de centralisten op de meldkamer ambulancezorg. Zorgdifferentiatie mag immers niet ten koste gaan van verantwoorde zorgverlening, de RAV dient dat ook ten behoeve van het interne kwaliteitsbeleid te bewaken. De richtlijn «First en rapid responder» wordt op dit moment overigens door de sector geactualiseerd.

Vraag 5

Herkent u het beeld dat een woordvoerder van Abvakabo schetst dat deze zogenaamde vervoersdifferentiatie problemen met zich meebrengt? Kunt u in dit verband reageren op de volgende uitspraak die werd gedaan door een ambulancemedewerker van Ambulance Amsterdam in de enquête die de SP in de zomer van 2013 hield onder ambulancemedewerkers: «We hebben Rapid Responders. Deze zijn er binnen de wettelijke tijd, maar hebben geen vervoersoptie. Allemaal indekkingspolitiek»?

Zorgdifferentiatie, onder meer in de vorm van rapid responders, is een element dat thuis hoort in de hedendaagse ambulancezorg. Het ontbreken van een vervoersoptie bij de rapid responders is inderdaad een gegeven. Maar dat is geen probleem indien ze op de juiste manier worden ingezet. Sterker nog, rapid responders leveren dan juist een positieve bijdrage aan de kwaliteit van de ambulancezorg voor de patiënt.
Navraag bij de IGZ en bij Ambulancezorg Nederland (AZN) heeft geen andere signalen opgeleverd dat vervoerdifferentiatie tot problemen leidt.

Vraag 6

Is het waar dat in regio’s waar men vasthoudt aan de traditionele ambulance deze problemen niet ontstaan? Bent u bereid de Rapid Responder kritisch te onderzoeken en de Kamer daarover te rapporteren? Kunt u uw antwoord toelichten?

Indien een regio geen zorgdifferentiatie toepast dan is het per definitie onmogelijk dat er problemen ontstaan als gevolg van het onjuist toepassen van zorgdifferentiatie. Maar, zoals in het antwoord op vraag 5 aangegeven, ik heb geen andere signalen dat zorgdifferentiatie tot problemen zou leiden. Ik zie dan ook geen reden voor een kritisch onderzoek naar de rapid responder.

Vraag 7

Is het waar dat het slecht gesteld is met de hygiëne in de ambulances van Ambulance Amsterdam? Kunt u in dat verband reageren op de volgende uitspraak die werd gedaan door een medewerker van Ambulance Amsterdam: «De auto's worden slechter onderhouden en schoon gehouden. Dus uitval auto's en slechte hygiëne»?

Voor de antwoorden op de vragen 7 tot en met 10 verwijs ik naar de antwoorden op de vragen 1 en 3.

Vraag 8

In hoeverre is de hygiëne in de ambulances van Ambulance Amsterdam een gevaar voor de patiënten die in deze ambulances worden vervoerd?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Is het waar dat personeel van Ambulance Amsterdam een enorme werkdruk ervaart? Kunt u in dat verband reageren op de volgende uitspraak van een medewerker van Ambulance Amsterdam gedaan in genoemde enquête: «Veel te veel tijdsdruk, als je een rit nog niet afgehandeld hebt word je al weer opgeroepen voor een volgende»?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 10

Bent u van mening dat de directeur van Ambulance Amsterdam de problemen serieus genoeg neemt gezien zijn uitspraak dat «er nog wat kleine zaken verbeterd kunnen worden»?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 11

Wat is het oordeel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) over de kwaliteit van zorg die wordt geboden door Ambulance Amsterdam? Wat heeft de IGZ tot nu toe ondernomen om de kwaliteit van Ambulance Amsterdam te waarborgen?

De IGZ heeft in de uitkomst van het eerder genoemde medewerkerstevredenheidsonderzoek en de daaruit ontstane onrust eind 2013 aanleiding gezien om in december 2013 het gesprek aan te gaan met de bestuurders van Ambulance Amsterdam. De IGZ heeft vervolgens om een periodieke verantwoording gevraagd betreffende een aantal zorgaspecten, bijzondere ontwikkelingen en mogelijke risico’s voor de patiëntenzorg. Recentelijk, op 17 februari jl. heeft de IGZ gesproken met de bestuurders over de stand van zaken op de meldkamer en bij de rijdienst. De IGZ heeft haar toezicht op Ambulance Amsterdam geïntensiveerd om in deze bijzondere omstandigheden de mogelijke risico's voor de patiëntveiligheid te kunnen monitoren en grijpt zo nodig in.

Vraag 12

Wat gaat u ondernemen om ervoor te zorgen dat de werkdruk wordt verminderd, het materiaal weer op orde en schoon is en de rust terugkeert bij Ambulance Amsterdam?

Zoals in mijn eerdere antwoorden aangegeven houdt de IGZ toezicht op verantwoorde zorgverlening bij de RAV en zal zij bij eventuele onaanvaardbare risico’s passende maatregelen treffen.

Vraag 1

Kent u het artikel «Sjoemelen met moskeeën»?1

Ja, ik heb kennis genomen van het artikel.

Vraag 2

Is het waar dat de gemeente Amsterdam en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties EU-subsidie hebben gekregen voor de bouw van twee moskeeën, door onterecht te stellen dat het hier ging om een multicultureel centrum? Zo neen, hoe zit het dan?

De gemeente Amsterdam heeft in het kader van het Structuurfondsprogramma Doelstelling 2 (2000–2006) Europese subsidie ontvangen voor de bouw van een multicultureel centrum aan de Joubestraat in Amsterdam. In de subsidieaanvraag voor dit centrum is duidelijk aangegeven dat een aangrenzend deel van het gebouw, waarin een moskee is gevestigd, was uitgesloten van subsidie. De gemeente Amsterdam (deelgemeente Groot-Oost) en niet het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft hiervoor subsidie ontvangen. De EU-subsidie was bestemd voor projecten in het achterstandsgebied in Amsterdam Groot Oost.

Vraag 3

In hoeverre is het waar dat de bouwer van de moskeeën (Hecon) en de gemeente Amsterdam (stadsdeel Oost) hebben gesjoemeld met de aanvraag van EU-subsidie voor een multicultureel centrum door opzettelijk achterwege te laten dat het hier eigenlijk ging om zowel een Turkse als Marokkaanse moskee?

Amsterdam Groot-Oost heeft de aanvraag voor EU-subsidie voor het project ingediend. Hierin is in de projectaanvraag een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het deel van het gebouw met bestemming multicultureel centrum en het deel met bestemming gebedsruimte dat niet subsidiabel was. Het onderzoek van het Europees Bureau voor fraudebestrijding, OLAF (Office européen de Lutte Anti Fraude) richt zich op de vraag of de subsidie juist is besteed (conform de regels van de Structuurfondsen). De uitkomst van dit onderzoek wordt binnenkort verwacht, zo heeft OLAF ambtelijk gemeld. Er kan niet worden vooruitgelopen op de nog onbekende uitkomst van het onderzoek.

Vraag 4

Hoeveel zogenaamde multiculturele centra of welzijnsorganisaties in Nederland doen dienst als moskee, en hoeveel van deze instellingen hebben (EU-)subsidie ontvangen?

Er zijn geen moskeen die EU-subsidie (uit structuurfondsen) hebben ontvangen. Dit is niet toegestaan op basis van de Europese regelgeving.
Hoeveel centra of welzijnsorganisaties in Nederland dienst doen als moskee is niet bekend.

Vraag 5

Deelt u de visie dat de EU überhaupt geen subsidie dient te geven voor welk multicultureel centrum dan ook en dient te stoppen met haar bemoeienis met Nederland? Zo neen, waarom niet?

Ik deel uw visie niet. Multiculturele centra vervullen een nuttige functie in de Nederlandse samenleving door bij te dragen aan sociale cohesie.
Nederland heeft ingestemd met de EU-regelgeving die subsidies aan culturele centra mogelijk maakt. Nederland ontvangt ook subsidies en zet deze nuttig in.

Vraag 6

Bent u bereid een onmiddellijke bouwstop voor moskeeën in heel Nederland af te kondigen? Zo neen, waarom niet?

Neen. Een dergelijke bouwstop is in strijd met de Grondwet, internationale verdragen en de scheiding van kerk en staat.

Vraag 7

Op welke wijze worden de verantwoordelijke personen voor het gesjoemel aangepakt en gestraft?

Indien het nog lopende onderzoek van OLAF daar aanleiding toe geeft, kan de EU een korting op de verstrekte subsidie opleggen. Eventuele kortingen op de subsidie zouden door de gemeente Amsterdam gedragen moeten worden.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de berichten «UWV dwarsboomt vrijwilligerswerk»1 en «Vrijwilligerswerk niet ten koste van banen?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het waardevol is als mensen met een uitkering via vrijwilligerswerk een positieve bijdrage leveren aan de samenleving en zo tevens hun kansen op werk vergroten? Deelt u tevens de mening het verrichten van vrijwilligerswerk door mensen met een uitkering niet onnodig belemmerd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de mening van het Kamerlid Schouten. Het verrichten van vrijwilligerswerk kan een mooie opstap zijn naar een baan, doordat men weer werkritme krijgt en nieuwe contacten op kan doen. Het is wel van belang in het oog te houden dat een WW-uitkering ervoor is om een korte periode tussen twee banen op te vangen. Het is dus belangrijk dat uitkeringsgerechtigden aan hun sollicitatieverplichtingen blijven voldoen en beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. Ook mag het verrichten van vrijwilligerswerk door uitkeringsgerechtigden niet tot verdringing van regulier betaalde banen leiden.

Vraag 3

Klopt de berichtgeving3 dat u het voornemen heeft om de regels over het vrijwilligerswerk die het UWV hanteert aan te passen? Mocht de berichtgeving niet kloppen, waarom bent u dan niet bereid om de regels te verruimen?

Ja.

Vraag 4

Kunt u al concreet aangeven op welke wijze u de regels van het UWV over het verrichten van vrijwilligerswerk door mensen met een uitkering wilt wijzigen en per wanneer deze aanpassingen in zullen gaan? Zo nee, wanneer bent u dan bereid om de Kamer hier nader over te informeren?

Over de mogelijkheden tot verruiming ben ik momenteel in overleg met onder meer organisaties van vrijwilligers en het UWV. Ik zal voor de zomer voorstellen doen voor verruiming van de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te verrichten met behoud van WW-uitkering.

Vraag 1

Bent u bekend met de verkiezing van de Huisjesmelker van het Jaar die voor de achtste keer is uitgereikt?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het juryrapport waaruit blijkt dat de Huisjesmelker van het Jaar uit Groningen ernstig in gebreke is gebleven bij de verhuur van kamers aan studenten en levens in gevaar heeft gebracht?2

Het juryrapport «Huisjesmelker van het jaar – verkiezing 2014» brengt misstanden bij de verhuur van een aantal studentenkamers in Groningen aan het licht. Het is goed dat er aandacht is voor huisjesmelkerij en de onwenselijke woonomstandigheden die hierdoor worden veroorzaakt. Het kabinet zet zich dan ook in om huisjesmelkerij tegen te gaan, onder meer door wetgeving aan te passen en het handhavingsinstrumentarium van gemeenten uit te breiden.

Vraag 3

Wat gaat u, gelet op het feit dat ROOD al acht jaar klachten ontvangt over een huisjesmelker uit Utrecht, concreet doen om het (structureel) uitbuiten van huurders, zoals studenten, tegen te gaan en op welke termijn?

Huurders en gemeenten hebben een breed palet aan instrumenten tot hun beschikking om structurele uitbuiting tegen te gaan. Huurders kunnen in gesprek treden met de verhuurder en/of de huurcommissie benaderen als zij een verstoring ervaren in het woongenot. Wanneer deze stappen onvoldoende effect hebben kan een huurder, waar het gaat om de staat van het gebouw, de gemeente benaderen om overtredingen te handhaven. Gemeenten zijn bevoegd om herstelsancties (last onder dwangsom en last onder bestuursdwang) op te leggen, een gebouw te sluiten en beheer over te nemen en in het uiterste geval over te gaan tot onteigening.
Momenteel ben ik bezig het handhavingsinstrumentarium van gemeenten uit te breiden. Met het wetsvoorstel tot wijziging van de Woningwet vergroot ik het handhavinginstrumentarium van gemeenten om effectiever op te treden tegen misstanden. Het voorstel tot wetswijziging is dinsdag 12 maart door uw Kamer goedgekeurd. De intentie is – afhankelijk van de goedkeuring door de Eerste Kamer – dit wetsvoorstel op 1 juli 2014 in werking te laten treden. In het wetsvoorstel wordt o.a. voorgesteld een bestuurlijke boete Woningwet in te voeren en de beheermaatregel te wijzigen.
Tot slot kan een verhuurder op grond van de Wet op de economische delicten strafrechtelijk vervolgd worden. Als bijkomende maatregel, naast bijvoorbeeld (voorlopige) hechtenis, kan de strafrechter een beroepsverbod opleggen dan wel een onderneming tijdelijk stilleggen. In het geval van een huisjesmelkers is een beroepsverbod hetzelfde als een verhuurverbod.

Vraag 4

Als het voorstel tot wijziging van de Woningwet, o.a. bedoeld om huisjesmelkerij aan te pakken, wordt aangenomen, hoe zijn wantoestanden zoals in Groningen te voorkomen? Graag een toelichting op uw antwoord.3

Het voorgestelde instrumentarium biedt gemeenten de mogelijkheid om effectiever op te treden tegen ongewenste praktijken. Zo wordt het mogelijk om een boete op te leggen aan de eigenaar of gebruiker als binnen twee jaar weer een overtreding wordt begaan. Daarnaast kan beheer van gebouwen worden overgenomen zonder het gebouw te sluiten en wordt eenvoudiger om de door de beheerder gemaakte kosten te verhalen. Tevens wordt het mogelijk om eigenaargericht te handelen. Als een gebouw van een bepaalde eigenaar in beheer is genomen kan een tweede gebouw van diezelfde eigenaar, zonder dossieropbouw, in beheer worden genomen als een overtreding wordt geconstateerd. Hiermee wordt beoogd dat misstanden, zoals in Groningen, niet voort kunnen duren en dat een gemeente effectief kan optreden door de eigenaar of gebruiker te bestraffen of tijdelijk het beheer over te nemen en de misstanden te herstellen.

Vraag 5

Hoe staat u ten opzichte van een landelijk vergunningstelsel voor de verhuur van kamers?

Op grond van de Huisvestingswet kunnen gemeenten door het vaststellen van een huisvestingsverordening reeds een vergunningsplicht instellen voor het omzetten van zelfstandige naar onzelfstandige woonruimte (kamers). Ik zie derhalve geen toegevoegde waarde in het instellen van een landelijk vergunningstelsel.

Vraag 6

Bent u van mening dat er actiever toezicht moet komen op de veiligheid van verwarmingsinstallaties, geisers en dergelijke, om veiligheidsrisico’s tegen te gaan? Bent u daarnaast van mening dat er beter gecontroleerd moet worden op brandveiligheid? Graag een toelichting op uw antwoord.

Eigenaren of huurders zijn in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor de brand- en installatieveiligheid van kamerverhuurpanden. Toezicht door gemeenten op deze panden is belangrijk, maar gemeenten hebben beleidsvrijheid om de wijze waarop en mate waarin zij dit toezicht uitvoeren zelf te bepalen (zie artikel 7.2 Besluit omgevingsrecht (Bor)). Het is dus aan een afzonderlijke gemeente om te bepalen of er actiever toezicht moet komen of beter moet worden gecontroleerd. Burgemeester en Wethouders leggen hierover verantwoording af aan de gemeenteraad. De provincies zijn verantwoordelijk voor het interbestuurlijk toezicht.

Vraag 7

Wat is de stand van zaken wat betreft de 16.000 nieuwe studentenkamers, die voor 2016 gerealiseerd moeten zijn, zoals beloofd zijn in actieplan studentenhuisvesting?4

De productie van de 16.000 studenteneenheden verloopt op schema. In de periode 2011- augustus 2013 zijn er 5.957 wooneenheden opgeleverd. In augustus 2013 waren er 2.771 eenheden in aanbouw en 3.393 eenheden in voorbereiding. Het totale aantal gerealiseerde, in aanbouw en in voorbereiding zijnde aantal eenheden bedraagt ruim 12.0005. Voor de zomer zend ik u de jaarlijkse voortgangsbrief Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting toe, waarin ik u zal informeren over de gerealiseerde eenheden tot eind 2013.

Vraag 8

Bent u van mening dat het aantal van 16.000 extra wooneenheden voldoende is, gezien het feit dat er nu al 30.000 kamers te kort zijn en het aantal studenten groeit?

De afspraak dat er tussen 2011 en 2016 16.000 extra wooneenheden worden bijgebouwd, is gemaakt met de sociale studentenhuisvesters, verenigd in Kences. Zij huisvesten momenteel ongeveer 35% van de studenten die uitwonend zijn in de stad waar zij studeren. Naast de sociale studentenhuisvesters hebben ook commerciële aanbieders een taak in het realiseren van studentenhuisvesting. Ik ga er van uit dat, zoals ook in voorgaande jaren gebleken is, bij een toenemende vraag aan studentenhuisvesting het groeiende aanbod van categorale studentenhuisvesting gepaard gaat met een toename van huisvesting verzorgd door commerciële en particuliere aanbieders. De afgelopen periode heb ik een aantal maatregelen getroffen waardoor het voor aanbieders van studentenhuisvesting aantrekkelijker is om eenheden te realiseren, zoals het terugbrengen van de oppervlakte-eis voor zelfstandige eenheden in het Bouwbesluit.
De monitor studentenhuisvesting 2013 laat zien dat de groei van studenten de aankomende jaren licht afneemt. Hierdoor is de jaarlijkse productie van studentenhuisvesting momenteel groter dan de stijging van het aantal uitwonende studenten, dat resulteert in het feit dat met de bouw van de 16.000 extra wooneenheden al een deel van het tekort wordt weggebouwd. Tevens ben ik van mening dat het een risicovolle strategie is om de groei van het aantal studenten hoofdzakelijk op te vangen met categorale studentenhuisvesting, omdat niet alle studenten in dit segment willen wonen en leegstand zich in dit segment als eerste zal voordoen. Tenslotte zie ik goede mogelijkheden voor het realiseren van studenteneenheden in leegstaand commercieel en maatschappelijk vastgoed. Ik ben van mening dat de bouw van 16.000 extra wooneenheden door sociale studentenhuisvesters momenteel voldoende is.

Vraag 9

Hoe gaat u de motie Paulus Jansen om de uitspraak van de huurcommissie een bredere werking te laten hebben bij onzelfstandige woonruimten uitvoeren? Graag een toelichting op uw antwoord5

In mijn brief van 10 februari 2014 (TK 2013–2014, 33 698, nr. 12) heb ik aangegeven dat ik het in de motie verzochte onderzoek zal uitvoeren en dat ik u hierover, naar verwachting, begin 2015 zal kunnen rapporteren.

Vraag 1

Is er een landelijk beleid ten aanzien van het belastingregime voor lokale energie coöperaties? Is hierbij gekeken naar mogelijke fiscale obstakels voor lokale energieopwekking?

In de visie lokale energie, die het kabinet in november 2013 naar de Kamer heeft gestuurd, wordt het beleid voor lokale energie uiteengezet (Kamerstukken II, 2013–2014, 30 196, nr. 222). Naast innovatie en regulering is ook financiële stimulering daar een onderdeel van. Deze financiële stimulering is fiscaal vormgegeven door het verlaagde tarief in de energiebelasting voor lokale energie. Er is met andere woorden sprake van een fiscale stimulans en niet van een fiscaal obstakel.

Vraag 2

Klopt het dat lokale energie coöperaties die ten behoeve van inwoners in een postcoderoos duurzame energie gaan opwekken, worden aangemerkt als BTW-plichtige organisaties? Klopt het dat deze coöperaties BTW gaan afdragen over inkomsten uit de opgewekte stroom die aan een energieleverancier ten behoeve van de leden wordt verkocht?

Het klopt dat lokale energie coöperaties die duurzame energie gaan opwekken en vervolgens tegen vergoeding leveren aan derden (zoals energieleveranciers), worden aangemerkt als btw-plichtige organisaties. Deze organisaties zijn dan btw verschuldigd over de vergoeding die zij ontvangen voor de levering van de energie.

Vraag 3

Indien een coöperatie de opgewekte energie om niet levert aan het energiebedrijf en dit bedrijf de stroom om niet doorlevert aan de leden, over welk bedrag is dan BTW verschuldigd en wat zijn de maatstaven die de Belastingdienst hanteert bij het beoordelen van deze constructie?

Deze gevallen zijn mij niet bekend. Als deze gevallen worden voorgelegd aan de Belastingdienst, zal de inspecteur aan de hand van alle feiten en omstandigheden beoordelen of sprake is van een ondernemer met btw-verplichtingen. Het om niet presteren betekent nog niet dat geen sprake is van btw-ondernemerschap, omdat naast een vergoeding in geld de tegenprestatie voor de levering van stroom ook in een andere vorm kan worden ontvangen. Bijvoorbeeld in de vorm van een recht op gratis levering van stroom door een energiebedrijf aan de leden van de cooperatie. Wanneer de cooperatie alleen om niet prestaties verricht, is geen sprake van btw-ondernemerschap en heeft de cooperatie ook geen recht op aftrek voor investeringen.

Vraag 4

Kan in algemene zin worden aangegeven over welke overige inkomsten (anders dan uit de verkoop van energie) een energie coöperatie BTW afdracht verschuldigd is? Is BTW verschuldigd over contributie en andere bijdragen van leden die er op gericht zijn om het functioneren van de coöperatie te bevorderen? Waar hangt het vanaf of coöperaties over ledenbijdragen BTW verschuldigd zijn en deelt u de mening dat het ongewenst is dat wijkenergiecoöperaties BTW moeten gaan rekenen als ze administratieve diensten leveren voor bewoners om het meedoen aan de coöperatie zo laagdrempelig mogelijk te houden?

Ledenbijdragen zijn voor de btw-heffing alleen belast als de bijdrage wordt betaald aan een coöperatie die ondernemer is voor de btw en tegenover die bijdrage een wederprestatie plaatsvindt. Dit zal aan de hand van feiten en omstandigheden moeten worden beoordeeld. In algemene zin zullen contributies en ledenbijdragen aan een coöperatie waar tegenover een recht op stroom bestaat belast zijn met btw.

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de regeling zo is opgezet dat in de praktijk geen barrières ontstaan voor deelname van mensen die niet over voldoende (eigen) middelen beschikken om tevoren geld in te leggen of die niet in aanmerking komen voor een geldlening, terwijl zij wel trouw hun energienota betalen (bijvoorbeeld ouderen of mensen met een onzekere inkomenssituatie)? Kan een lokale energie coöperatie ten behoeve van deze mensen zelf een lening afsluiten en hen van aandelen voorzien volgens een tevoren vastgestelde verdeelsleutel? Indien dit het geval is, kunnen deze leden de over deze aandelen te ontvangen korting energiebelasting en niet verschuldigde BTW a 9 ct/kWh (doen) afdragen aan de coöperatie ten behoeve van de afbetaling van schulden en rente zonder dat de coöperatie over deze inkomsten vervolgens BTW moet afdragen aan de fiscus?

De wet stelt geen eisen ten aanzien van deelname van mensen. Ook niet ten aanzien van de hoogte van de inleg en/of de periodieke lidmaatschapsbijdrage. Het lidmaatschap van de coöperatie is voldoende. Welke verplichtingen en eisen aan het lidmaatschap verbonden zijn, bepaalt de coöperatie zelf. Een coöperatie kan een lening afsluiten ten behoeve van haar leden en kan zelf de verdeling van de opgewekte elektriciteit over haar leden bepalen. Ook de afspraken over de lidmaatschapsbijdrage is aan de coöperatie zelf om te bepalen. De wet stelt hieraan geen eisen en werpt geen belemmeringen op. De beoordeling of tegenover de betaling van gelden aan een lokale energie coöperatie wel of geen btw verschuldigd is, moet van geval tot geval worden beoordeeld op basis van het hiervoor geschetste juridische kader.

Vraag 6

Bent u er mee bekend dat de business case voor lokale opwekking door energie coöperaties onder zware druk kan komen te staan door hoge netwerkkosten? Klopt het dat bijvoorbeeld bij productie van > 300.000 kWh / jaar een grootverbruikersaansluiting nodig is waardoor de coöperatie (hoge) eenmalige kosten verschuldigd is (circa 27.000 euro) plus terugkerende kosten voor aansluitdienst en meetdienst van circa 1.058 euro/maand en klopt het dat dit regime enig bedrijfsmodel voor een energiecoöperatie onmogelijk maakt, doordat de jaarlijkse inkomsten van de coöperatie uit de verkoop van de zelf geproduceerde 300.000 kWh (bij een marktprijs van bijvoorbeeld 4 ct/kWh) even hoog zijn als de verschuldigde maandelijkse kosten voor aansluitdienst en meetdienst?

De business case voor lokale energie wordt bepaald door alle kosten en opbrengsten van een project. De aansluitkosten zijn onderdeel van de totale kosten, maar zijn beperkt in omvang in vergelijking met bijvoorbeeld de kosten van de productie-installatie zelf. Het is dus niet zo dat enkel door de aansluitkosten de business case onder druk kan komen te staan. Daarnaast bestaan de opbrengsten niet alleen uit de verkregen marktprijs voor de elektriciteit, maar ook uit het voordeel van het verlaagde tarief in de energiebelasting (9 cent/kWh).
Een harde relatie tussen het aantal geproduceerde kWh per jaar en de omvang van de aansluiting is niet te leggen. Voor de omvang van de aansluiting is namelijk bepalend wat de maximale productie van de installatie is op het moment dat de zon optimaal schijnt.
Globaal genomen is waarschijnlijk voor een jaaropbrengst van circa 300.000 kWh wel een grootverbruikers aansluiting nodig. De genoemde bedragen komen echter niet overeen met de tarieven die door de netbeheerders gehanteerd worden.
Bijvoorbeeld voor de grootste aansluiting op het laagspanningsnet (circa 1.000.000 kWh per jaar) zijn de eenmalige aansluitkosten circa € 5.000,–. Hierbij wordt uitgegaan van een standaardafstand van maximaal 25 meter tot het punt op het net waar op wordt aangesloten. Niet altijd is een aansluitpunt op het net beschikbaar binnen 25 meter. Dan moet voor de meerlengte extra worden betaald. In bepaalde, uitzonderlijke, situaties zouden de eenmalige kosten van de aansluiting dus op kunnen lopen tot het in de vraag genoemde bedrag.
De periodieke aansluitvergoeding van de grootste laagspanningsaansluiting bedraagt circa € 12,– per maand. Daar komen de maandelijkse kosten voor de meetdiensten bij. De meetdienst voor grootverbruikers is geen gereguleerde markt, dus zijn geen precieze gegevens beschikbaar. Netbeheerders mogen de meetdienst ook aanbieden en dan kost dat ongeveer € 50 per maand. De maandelijkse kosten liggen dus aanzienlijk lager dan het in de vraag genoemde bedrag.

Vraag 7

Bestaat er voor dit probleem een oplossing binnen de huidige wettelijke kaders? Kan ínvoeding op de bestaande aansluiting een oplossing zijn, indien hiermee voldaan wordt aan de eisen die de wet en uitvoeringsregeling stellen, te weten een gecertificeerde productiemeter en een eancode? Indien u geen oplossing ziet, deelt u dan de mening dat het wettelijk kader waarmee de netwerkbedrijven werken de doelstellingen van het nu ingezette beleid voor verruiming van lokale energieopwekking in de weg staat en bent u dan bereid te werken aan (tijdelijke) oplossingen die de netwerkbedrijven kunnen aanbieden aan lokale energiecoöperaties?

Zoals in het antwoord op vraag 6 aangegeven, kan het nooit zo zijn dat enkel door de aansluitkosten de business case onder druk komt te staan. In situaties waarin een grote aansluiting nodig is en geen net (met voldoende capaciteit) dicht in de buurt is gelegen, kan het zijn dat met de aansluiting eenmalig hoge kosten zijn gemoeid. Deze kosten zijn niet te vermijden, omdat het nu eenmaal duur is lange aansluitkabels aan te leggen. Daarbij maakt het geen verschil of het gaat om een energiecentrale, een verbruiker of in dit geval een decentraal initiatief. Uit het Europese kostenveroorzakingsbeginsel volgt dat de kosten in rekening worden gebracht bij degene die om de aansluiting heeft verzocht. Dat is ook wenselijk, omdat degene die om een aansluiting verzoekt dan ook de prikkel heeft bij het kiezen van een locatie rekening te houden met de kosten van een netaansluiting.
Vanuit de Wet belastingen op milieugrondslag en de uitvoeringsregeling worden geen specifieke eisen aan de aansluiting van de productie-installatie gesteld. Wel dient er om voor het verlaagde tarief in aanmerking te komen een contract voor levering met een energieleverancier met een leveringsvergunning te zijn. Om elektriciteit te kunnen leveren aan een energieleverancier dient de coöperatie of V.v.E. over een eigen aansluiting te beschikken. Dit kan dus ook een bestaande aansluiting zijn. Het is niet mogelijk om andermans aansluiting, bijvoorbeeld die van de eigenaar van het pand, te gebruiken omdat alleen de eigenaar van de aansluiting elektriciteit kan leveren via die aansluiting. Dit betekent dat de coöperatie dan de elektriciteit levert aan de eigenaar van het pand en niet aan een energieleverancier.
Ik ben dan ook van mening dat het wettelijk kader geen belemmering vormt voor lokale energieopwekking.

Vraag 8

Wat is indicatief de terugverdientijd van een wijkenergie coöperatie uitgaande van het verlaagde tarief in de energiebelasting?

Er is geen indicatieve terugverdientijd voor een installatie van een coöperatie die gebruik kan maken van het verlaagde energiebelastingtarief. De terugverdientijd is onder andere afhankelijk van de specifieke locatie, de gekozen techniek, de omvang van het project en de specifieke eisen van de coöperatie zelf (bijvoorbeeld ten aanzien van financieel rendement).
Bij het vormgeven van het verlaagde tarief is de terugverdientijd ook geen uitgangspunt geweest. De korting die wordt gegeven met het verlaagde energiebelastingtarief is gebaseerd op een kosteneffectief stimuleringsniveau voor duurzame elektriciteit plus een waardering voor de lokale duurzame opwekking van duurzame energie.
Overigens is de hoogte van de korting uitvoerig besproken in het kader van de onderhandelingen van het energieakkoord en in deze onderhandelingen hebben de vertegenwoordigers van lokale energie-initiatieven aangegeven dat de korting voldoende is voor de realisatie van projecten.

Vraag 9

Klopt het dat de terugverdientijd langer is dan de nu via het amendement van het lid Van Ojik (Kamerstuk 33 752, nr. 23) vastgestelde periode van 10 jaar waarvoor investeringszekerheid wordt geboden? Bent u bereid deze garantieperiode voor de verlaagde energiebelasting te verlengen?

Zoals aangegeven in het antwoord bij vraag 8 zal de terugverdientijd per project verschillen. In het algemeen kan worden aangenomen dat de terugverdientijd langer zal zijn dan 10 jaar. De inkomsten van een project bestaan overigens niet alleen uit het fiscale voordeel, maar ook uit de opbrengst van de opgewekte elektriciteit.
Ik ben niet bereid de periode van 10 jaar te verlengen. De periode van 10 jaar is in de wet gekomen op verzoek van uw Kamer. Het kabinet heeft destijds al aangegeven dat een overgangsregeling pas gaat spelen als de regeling zou worden afgeschaft of als het kortingstarief naar beneden wordt bijgesteld en dat op dat moment pas goed kan worden vastgesteld wat een passende overgangsregeling is. Daarom vindt en vond het kabinet het niet wenselijk om bij voorbaat een periode in de wet op te nemen, omdat, zoals u in uw vraag ook aangeeft, hiermee de mogelijkheden van een passende overgangsregeling onnodig worden beperkt. Echter, uw Kamer heeft voor deze beperking gekozen.

Vraag 10

Klopt het dat de korting op de energiebelasting vervalt wanneer een bewoner in een jaar onverhoopt minder energie verbruikt dan het aantal kilowatturen dat zijn aandeel panelen in de wijkenergie coöperatie oplevert? Zo ja, deelt u de mening dat dit energiebesparing ontmoedigd?

Dit is onjuist. Voor het verlaagde tarief gaat het niet om het aandeel in de panelen, maar om de elektriciteit die de coöperatie aan het lid toerekent. De coöperatie kan ervoor kiezen om niet meer elektriciteit toe te rekenen aan een lid dan wat het lid daadwerkelijk verbruikt. Daarbij vervalt de korting niet als de daadwerkelijk verbruikte hoeveelheid minder is dan wat door de coöperatie wordt toegerekend. De korting blijft dan van toepassing op de daadwerkelijk verbruikte hoeveelheid.
Ik ben dan ook niet van mening dat het verlaagde tarief energiebesparing ontmoedigt. Integendeel, bij burgers die zelf energie gaan opwekken, zal het energiebewustzijn toenemen, waardoor ook meer aandacht zal zijn voor energiebesparing.

Vraag 11

Klopt het dat initiatiefnemers, om te voorkomen dat deelnemers hun korting mislopen, hierdoor altijd moeten zorgen dat er ruim meer deelnemende huishoudens moeten zijn dan de hoeveelheid stroom die wordt geproduceerd?

Het is voor coöperaties verstandig erop te letten dat het totale verbruik van de leden ruim hoger is dan de hoeveelheid elektriciteit die de coöperatie produceert. Hierdoor kunnen zij ervoor zorgen dat de leden maximaal kunnen profiteren van het verlaagde tarief.

Vraag 12

Hoe moet een bewoner die structureel minder energie gaat verbruiken, bijvoorbeeld omdat de kinderen het huis uit zijn, regelen dat hij in aanmerking blijft komen voor de korting op de energiebelasting? Moeten er dan binnen de coöperatie aandelen in de zonnepanelen worden verkocht c.q. hiervoor nieuwe leden van de coöperatie worden geworven?

De coöperatie is er vrij in om te regelen hoe de opgewekte hoeveelheid aan de leden wordt toegerekend. Het is dan ook toegestaan dit zó te regelen, dat minder elektriciteit wordt toegerekend aan leden die door gewijzigde omstandigheden structureel minder energie gaan verbruiken.

Vraag 13

Waarom is er niet voor gekozen om de korting op de energiebelasting op coöperatie niveau te verrekenen op basis van de totale energieproductie van de coöperatie?

Het kenmerk van lokale energie is dat burgers het gebruik van energie combineren met het zelf opwekken van energie in hun nabijheid. De voordelen van lokale energie, vergroten van energiebewustwording en draagvlak voor duurzame energie, komen ook tot uiting bij de burger. De betrokkenheid van de burger staat dan ook centraal bij lokale energie en daarom is de stimulering ook specifiek gericht op de burger, waar opwek en gebruik van energie samenkomen, in plaats van op de coöperatie waar enkel de productie van energie plaatsvindt. Voor de stimulering van enkel productie van duurzame energie is er de SDE+ regeling.
Daarbij zou het verrekenen van de korting op de energiebelasting op coöperatieniveau erop neerkomen dat de Belastingdienst een productiesubsidie aan coöperaties zou verstrekken.
Dat is naar de mening van het kabinet geen taak voor de Belastingdienst en zou de uitvoeringskosten bovendien aanmerkelijk verhogen. Daarbij heeft dit kabinet de SDE+ regeling om de productie van duurzame energie te stimuleren.

Vraag 14

Kan de groeifaciliteit ook voor wijkenergiecoöperaties worden benut?

De groeifaciliteit is een garantieregeling op grond waarvan de overheid garanties verleent aan financiers voor het verstrekken van risicodragend vermogen aan ondernemers. Wijkenergiecoöperaties die ondernemers zijn, kunnen de groeifaciliteit benutten.

Vraag 15

Wat betekent de BTW-plicht voor zelf (achter de meter) opgewekte hernieuwbare elektriciteit voor een situatie wanneer kleinverbruikersaansluitingen over zouden gaan tot elektriciteitsopslag achter de meter, bijvoorbeeld wanneer de kosten hiervan zouden dalen?

Voor de btw-plicht zou elektriciteitsopslag achter de meter kunnen meebrengen dat er geen sprake meer is van btw-ondernemerschap voor die particulieren, omdat door deze particuliere zonnepaneleneigenaren geen stroom tegen vergoeding aan een energieleverancier wordt geleverd.

Vraag 1

Kent u de berichten «Adviespunt Klokkenluiders: de ambtenaar is niet goed beschermd» en «Ik wil in de spiegel kunnen kijken»?1 Kent u ook het onderzoek dat het Adviespunt Klokkenluiders heeft gedaan over gemeentelijke klokkenluidersregelingen2 en de reactie van de VNG op de artikelen en het rapport?3

Ja

Vraag 2

Is het waar dat een groot deel van de Nederlandse gemeenten niet beschikt over een openbare klokkenluidersregeling? Zo ja, deelt u de mening dat dit ongewenst is?

Op grond van artikel 125quinquies, tweede lid, van de Ambtenarenwet zijn gemeenten verplicht een procedure vast te stellen voor het omgaan met vermoedens van misstanden (klokkenluidersregeling). De VNG heeft hiervoor een modelregeling ontworpen. Tot nu toe hebben 285 (van de 403) gemeenten en ongeveer 30 gemeenschappelijke regelingen de in november 2013 vernieuwde modelregeling van de VNG overgenomen. Lokaal kan besloten worden de VNG-modelregeling in zijn geheel te volgen, gedeeltelijk te volgen of een eigen regeling te treffen.
Een klokkenluidersregeling is primair bedoeld voor het melden van een vermoeden van een misstand door ambtenaren en andere mensen die werkzaam zijn voor een gemeentelijke organisatie. Een dergelijke regeling heeft dus een sterke interne werking. Voor een ambtenaar die een vermoeden van een misstand wil melden, is intranet de meest voor de hand liggende plek om zich te informeren over de toepasselijke regeling. Vindbaarheid op intranet staat dus voorop.
Ik hecht, evenals de VNG, veel waarde aan openheid en transparantie in het openbaar bestuur. Dit geldt ook voor onderwerpen als integriteit en de regelingen op dit terrein. Het belang van openbare vindbaarheid van een klokkenluidersregeling is toegenomen, zeker aangezien in de VNG-modelregeling ook ex-ambtenaren die minder dan een jaar uit dienst zijn, een vermoeden van een misstand kunnen melden. Ik onderschrijf het belang van openbare vindbaarheid.
Het is niet bekend hoeveel klokkenluiderregelingen openbaar vindbaar zijn. De door het Adviespunt Klokkenluiders vergaarde informatie is gebaseerd op een digitaal onderzoek onder een klein deel van de gemeenten (38 van 403).

Vraag 3

Deelt u de mening van Hannah de Jong, directeur van het Adviespunt Klokkenluiders, dat «de kwaliteit en vindbaarheid van een [klokkenluiders]regeling iets zegt over het belang dat gemeenten hechten aan klokkenluiders en het ontvangen van meldingen en over de integriteit van die organisatie»? Zo ja, welke stappen onderneemt u om gemeenten (en andere overheden) ertoe aan te zetten om hun klokkenluidersregelingen openbaar te maken?

Kwaliteit en vindbaarheid van een (klokkenluiders)regeling zijn in het kader van de integriteit van een organisatie heel belangrijk. Vindbaarheid van de regeling op intranet is dus essentieel. Daarnaast zijn bij een beoordeling van de integriteit van een organisatie echter ook de cultuur van de organisatie, de breedte van het integriteitbeleid en de uitvoering en handhaving van beleid en regelgeving van groot belang.
De verantwoordelijkheid voor het voeren van integriteitsbeleid ligt primair bij de individuele overheidsorganisaties zelf. De VNG maar ook de Unie van Waterschappen vinden het belangrijk een vinger aan de pols te houden wat betreft de implementatie van de klokkenluidersregeling. Dat doen zij in samenwerking met gemeenten, waterschappen, de Onderzoeksraad Integriteit Overheid en andere betrokkenen, waaronder ook het Adviespunt Klokkenluiders.
Aanvullend zal ik bestuurlijk overleg gaan voeren met de betrokken koepels.

Vraag 4

Is de stelling, in NRC-Handelsblad verwoord, juist dat gemeenten die niet de modelregeling van VNG volgen dus geen specifieke bescherming van meldende ambtenaren kennen?

Nee. Op grond van artikel 125quinquies, tweede lid, van de Ambtenarenwet hebben gemeenten de plicht een procedure vast te stellen voor het omgaan met een vermoeden van een misstand. Het derde lid van dat artikel bepaalt dat de ambtenaar als gevolg van het melden van zijn vermoedens geen nadelige gevolgen voor zijn rechtspositie zal ondervinden tijdens en na het volgen van de procedure. Deze bescherming wordt nog versterkt door de aanvullende verankering via de voor de gemeenten relevante rechtspositieregeling (CAR-UWO).
Deze op de Ambtenarenwet en CAR-UWO gebaseerde specifieke bescherming voor klokkenluiders is dus gekoppeld aan het hebben van een procedure voor het omgaan met vermoedens van misstanden.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u de bewering van de VNG dat klokkenluidersregelingen niet perse vindbaar hoeven te zijn in openbare bronnen, maar ook enkel beschikbaar kunnen zijn via het gemeentelijke intranet?4 Deelt u de conclusie van het Adviespunt dat dit onwenselijk is, «alleen al gezien het feit dat veel klokkenluidersregelingen het ook voor ex-ambtenaren mogelijk maken een melding te doen»?56 Deelt u de mening, verwoord in het beschouwende artikel «Ik wil de spiegel kunnen kijken», dat het succesvol kunnen melden van een misstand – waardoor deze dus kan worden aangepakt – behalve van goede wettelijke bescherming ook afhankelijk is van de cultuur binnen de organisatie, en dat op dit punt nog een grote uitdaging zit? Welke stappen onderneemt u in de toekomst en heeft u in het verleden ondernomen om de organisatiecultuur ten aanzien van klokkenluiden te verbeteren?

Bij het antwoord op vraag 2 is al gemeld dat naast interne vindbaarheid ook openbare vindbaarheid gewenst is. Zeker in het kader van de modelregeling van de VNG waarin ook gewezen ambtenaren de mogelijkheid hebben een melding te doen. Regelingen dienen kenbaar te zijn voor wie ze aangaan. Een regeling die verdergaande werking heeft en ook is gericht op oud-ambtenaren of anderen zal openbaar moeten zijn om voor hen toegankelijk te zijn.

Vraag 6

Is de stelling in NRC Handelsblad juist dat het de honderd klokkenluiders die zich de afgelopen twee jaar bij de Expertgroep Klokkenluiders hebben gemeld, slecht is vergaan, zoals zou blijken uit het feit dat velen met hartproblemen en depressie te maken kregen en ze bijna allemaal hun baan kwijt raakten?6 Zo ja, ziet u hierin aanleiding tot extra stappen om tot verbetering te komen?

Klokkenluidersregelingen zijn een belangrijke steunpilaar om het melden van een vermoeden van een misstand te faciliteren en te helpen de melding te doen, maar daarnaast is inderdaad de cultuur binnen een organisatie van groot belang. Ik zal daarom de verschillende ontwikkelingen bij sectoren blijven aanmoedigen en bevorderen. Regels en het aanbieden van handreikingen en trainingen is niet voldoende. Het soms moeilijke maar noodzakelijke gesprek over integriteit moet op de werkvloer gevoerd worden. Organisaties zijn daarbij in eerste aanleg zelf aan zet, zij zullen het moeten doen. Het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) – een initiatief van het Ministerie van BZK – kan hen hierin ondersteunen. BIOS heeft diverse handreikingen opgesteld die ook bij dit thema relevant kunnen zijn, waaronder de handreiking «Aanspreken en aangesproken worden».

Vraag 1

Wat vindt u ervan dat de overheveling van jeugdzorg naar gemeenten als een zwaard van Damocles boven honderdduizenden gezinnen hangt? Deelt u de zorgen die aangekaart worden? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo nee, waarom niet?1

Vraag 2

Hoe verklaart u dat de meeste gemeenten en regio’s nog geen afspraken hebben gemaakt met zorgaanbieders over de continuïteit van zorg in 2015 en weten zorgaanbieders niet wanneer die afspraken wel worden gemaakt? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Vraag 3

Waarom hebben veel gemeenten nog onvoldoende helderheid over het budget voor jeugdzorg in 2015? Wat is hier volgens u mis gegaan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 4

Hoe verklaart u dat er geen stappen ondernomen zijn om inzicht te krijgen in de problematiek van frictiekosten en waarom zijn er geen besluiten genomen voor een vangnetregeling? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Bent u bereid om extra frictiekosten vrij te maken om de continuïteit van zorg voor kinderen te waarborgen? Zo ja, hoeveel? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Hoe verklaart u dat er in de regio’s nauwelijks vooruitgang is geboekt bij het nemen van besluiten over de wijze waarop de regionale samenwerking invulling wordt gegeven? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 7

Wat vindt u ervan dat in de meeste gemeenten geen besluitvorming plaatsvindt over alle aspecten van de overheveling van de jeugdzorg voorafgaande aan de gemeenteraadsverkiezingen? Heeft u er nog steeds vertrouwen in dat gemeenten jeugdzorg in zo’n snelle tijd goed kunnen organiseren vanaf 2015? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Wilt u zo spoedig mogelijk een reactie naar de Kamer sturen over de derde rapportage van de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Wat is uw reactie op de uitspraak van B. Lahuis van kinder- en jeugdpsychiatrisch ziekenhuis Karakter dat het enkele weken tot maanden duurt na de gemeenteraadsverkiezingen voordat nieuwe wethouders kennis van zaken hebben als het gaat over de jeugdzorg? Deelt u deze zorgen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 10

Kunt u garanderen, gelet op deze tussentijdse resultaten, dat de zorg voor alle kinderen ook na 1 januari 2015 gewaarborgd kan worden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 11

Hoe gaat u ervoor zorgen dat gemeenten straks niet experimenteren met de toekomst van kinderen, aangezien er nu grote onduidelijkheid is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 12

Bent u bereid de invoering van deze wet uit te stellen en gemeenten de tijd te geven zich voor te bereiden op een zorgvuldige overheveling van de jeugdzorg? Zo ja, kunt u dit nader toelichten? Zo nee, waarom kiest u voor deze kille bezuinigingsagenda en niet voor goede zorg voor kinderen?

Vraag 13

Kunt u deze vragen beantwoorden voor het Algemeen overleg Stelselherziening Jeugdzorg d.d. 18 maart a.s.? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Is de veronderstelling juist dat de Wet dieren en het Besluit dierlijke producten ruimte bieden om meerdere partijen toe te laten tot de markt voor het ophalen en verwerken van kadavers uit de veehouderij?

Ja, in de Regeling dierlijke producten kan Nederland worden ingedeeld in meerdere werkgebieden waarbij per gebied een ander bedrijf kan worden aangewezen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat openstelling van de markt en enige vorm van concurrentie bij kan dragen aan verbetering van de afzet van producten uit de verwerking van kadavers en aan het realiseren van een scherpe tariefstelling?

Ja, die mening deel ik in algemene zin. Daarbij wil ik wel de kanttekening plaatsen dat dit niet een gegarandeerd resultaat hoeft te zijn. Het LEI concludeert in haar onderzoek dat het systeem in Nederland efficiënt is ingericht1. Dit komt mede doordat Rendac alleen kosten in rekening mag brengen, vermeerderd met een afgesproken percentage ondernemingsvergoeding. In het Verenigd Koninkrijk is er bijvoorbeeld meer sprake van concurrentie op de markt voor het ophalen en verwerken van kadavers, maar liggen de kosten hoger.

Vraag 3

Bent u bereid in overleg te treden met partijen die, zoals door één van hen is aangegeven1, inmiddels serieuze belangstelling hebben om, naast Rendac en op basis van de noodzakelijke randvoorwaarden, in de markt voor het ophalen en verwerken van kadavers te springen?

Ik ga graag in gesprek met partijen die belangstelling hebben om toe te treden. Uit dat gesprek zal moeten blijken of de betreffende partij aan de voorwaarden kan voldoen zoals ik die in mijn brief van 5 februari jongstleden1 uiteen heb gezet.

Vraag 1

Kent u het bericht «Recall Van Hattem kan beperkter»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u toelichten waarom u heeft besloten dat niet al het vlees, dat sinds begin 2012 bij slachterij Van Hattem de deur is uitgegaan, hoeft te worden teruggehaald?

In het besluit over de recall van 6 februari jl. is aangegeven dat het ontbreken van een goede tracering van het vlees de reden voor de recall was. Indien een ondernemer kan aantonen dat een partij volledig traceerbaar is en aan alle wettelijke voedselveiligheidsvoorschriften voldoet dan hoeft het vlees niet te worden teruggehaald of kan al teruggehaald vlees weer in de handel worden gebracht. De bewijslast hiervoor ligt bij de ondernemer.
Bijvoorbeeld bij de zogenaamde loonslacht, waarbij dieren in opdracht worden geslacht en het karkas zonder verdere bewerking het slachthuis weer verlaat, heeft het ontvangende bedrijf de mogelijkheid om via eigen administratie de herkomst en traceerbaarheid van het vlees aan te tonen.
Op 11 maart jl. hadden acht bedrijven aangegeven de traceerbaarheid van hun producten te kunnen aantonen. Bij één bedrijf heeft de NVWA vastgesteld dat de traceerbaarheid inderdaad is aangetoond. Bij de overige bedrijven zijn de gegevens nog in onderzoek bij de NVWA.

Vraag 3

Kunt u toelichten waarom de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vorige week een volledige recall eiste van al het vlees dat bij Van Hattem was geproduceerd en waarom nu is gekozen voor een meer genuanceerde opstelling?

Zie hiervoor beantwoording vraag 2, 3 en 4 van de Kamervragen van het lid Lodders (VVD) aan de staatssecretaris van Economische Zaken over «terugroepactie sleurt vleesbedrijven mee»2 en beantwoording onder vraag 2 hierboven.

Vraag 4

Kunt u toelichten wat de gevolgen zijn voor de 55 vleesbedrijven als gevolg van de veranderde opstelling van de NVWA?

Zoals toegelicht in het antwoord op vraag 2 is er geen sprake van een veranderde opstelling van de NVWA. Wanneer een bedrijf de volledige tracering van de producten kan aantonen dan hoeft het vlees niet te worden teruggehaald of kan al teruggehaald vlees weer in de handel worden gebracht. De bewijslast hiervoor ligt bij de ondernemer.
De gevolgen van de terughaalactie voor de genoemde 55 vleesbedrijven kunnen individueel sterk verschillen en zijn afhankelijk van de mate waarin deze bedrijven de wettelijk vereiste veiligheid en traceerbaarheid van hun producten en grondstoffen kunnen aantonen.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat de werkwijze van de NVWA in deze situatie niet wenselijk is geweest, aangezien veel bedrijven in onzekerheid hebben gezeten en de gevolgen voor deze bedrijven groot kunnen zijn als gevolg van de veranderde opstelling van de NVWA? Zo nee, waarom niet?

Ik deel deze opvatting niet. Ook is er geen sprake van een veranderde opstelling van de NVWA. Voor een verdere onderbouwing hiervan verwijs ik naar de beantwoording van vraag 2, 3 en 4 van de Kamervragen van het lid Lodders (VVD) aan de staatssecretaris van Economische Zaken over «terugroepactie sleurt vleesbedrijven mee»2 en beantwoording van vraag 4 hierboven.

Vraag 1

Kunt u zeggen hoe de door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) vastgestelde maximale tarieven onder de Warmtewet worden geëvalueerd?

Het maximumtarief dat warmteleveranciers in rekening mogen brengen wordt vastgesteld door ACM. Als een leverancier een hogere prijs dan de maximumprijs hanteert, kunnen afnemers een klacht indienen bij ACM en wordt de prijs van rechtswege gesteld op de maximumprijs. Als een leverancier meer posten in rekening brengt dan toegestaan of een meer dan redelijke prijs vraagt voor het ter beschikking stellen van een warmtewisselaar dan zal ACM de leverancier verplichten om dit tarief naar beneden bij te stellen. Indien nodig kan ACM daarbij handhavingsmiddelen inzetten.
De formule op basis waarvan ACM de prijs vaststelt is opgenomen in een AMvB. Voor een aantal componenten van de formule zijn parameters vastgelegd in een ministeriele regeling. Omdat technologische ontwikkelingen van invloed kunnen zijn op de parameters is er voor gekozen om deze vast te leggen in een ministeriële regeling en deze te laten monitoren door het Warmte Expertise Centrum van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Aan het Warmte Expertise Centrum is gevraagd om een update van de monitor te maken.
ACM heeft recent bij een aantal grote leveranciers informatie opgevraagd. Hiermee kan inzicht worden gekregen in de toepassing van de maximumprijs door warmteleveranciers. In het algemeen overleg van 18 februari waarin ik heb toegezegd knelpunten rondom de uitvoering van de Warmtewet in kaart te brengen, heb ik aangegeven de Tweede Kamer in het tweede kwartaal te informeren over de bevindingen en conclusies. In dat kader zal ik ook ingaan op de inventarisatie van ACM en de monitor van de parameters door het Warmte Expertise Centrum.

Vraag 2

Kunt u toelichten hoe onder de Warmtewet de redelijkheid van het tarief voor een warmtewisselaar wordt getoetst?

Bij de vaststelling of het tarief voor een warmtewisselaar redelijk is kijkt ACM naar de werkelijke kosten, inclusief de vermogenskosten, die een warmteleverancier maakt. ACM heeft op grond van de wet de bevoegdheid om hier gedetailleerde informatie over op te vragen bij leveranciers. Op dit moment heeft een dergelijke toets nog niet plaatsgevonden. Zoals aangegeven heeft ACM onlangs informatie opgevraagd bij een aantal grote warmteleveranciers. Daarbij is ook dit onderwerp betrokken.

Vraag 3

Hoe lang mogen onder de Warmtewet jaarlijkse aansluitkosten in rekening worden gebracht?

Artikel 2 van de Warmtewet bepaalt welke posten bij een warmteverbruiker in rekening mogen worden gebracht, namelijk:
De maximumprijs is opgebouwd uit verschillende vaste en variabele kosten. De vaste kosten bestaan uit verschillende componenten, waaronder de periodieke aansluitvergoeding zoals die ook bij gas in rekening wordt gebracht. Aangezien de gassituatie als referentie dient bij de vaststelling van de maximumprijs, vormt de periodieke aansluitvergoeding voor gas een onderdeel van de vaste kosten voor warmte. De periodieke aansluitvergoeding is bedoeld voor de instandhouding van het net.
De Warmtewet bevat geen regulering voor de eenmalige aansluitbijdrage die wordt bepaald bij de aanleg van een nieuw warmtenet. Reden hiervoor is dat de hoogte van deze bijdrage het resultaat is van een onderhandeling tussen de projectontwikkelaar en de warmteleverancier, waarbij vaak ook de gemeente is betrokken. Na onderhandeling berekent de projectontwikkelaar de bijdrage in het algemeen door in de woningprijs. Het kan zijn dat in sommige gevallen de eenmalige aansluitbijdrage in termijnen wordt afbetaald via de energierekening. Hoewel de Warmtewet dus geen regulering bevat voor de eenmalige aansluitbijdrage betekent dit niet automatisch dat warmteleveranciers deze niet in rekening kunnen brengen. ACM geeft aan dat afspraken die in het verleden met verbruikers zijn gemaakt om de eenmalige aansluitbijdrage in termijnen af te betalen in beginsel van kracht blijven.

Vraag 4

De Warmtewet gaat uit van de maximale aansluitcapaciteit van de warmtemeter (100kW); onduidelijk is echter hoe een verbruiker onder de warmtewet valt indien meerdere verbruikers (grote en kleine) via één gasaansluiting (van meer dan 100kW) warmte afnemen; moet bijvoorbeeld per huurder een gedeelte van de maximale aansluitcapaciteit worden «berekend/toegedeeld» of moet in dat geval wel worden gekeken naar het daadwerkelijk verbruik en mag daarbij worden omgerekend van m3 gas naar kW?

De wet heeft als doel om consumenten die warmte afnemen te beschermen. Die bescherming betreft zowel de bescherming tegen te hoge tarieven als het bieden van voorzieningszekerheid. De wet geldt voor alle afnemers met een aansluitcapaciteit die kleiner is dan of gelijk is aan 100 kW. Om die reden is in artikel 1 onder g. van de Warmtewet opgenomen dat een verbruiker een persoon is «die warmte afneemt van een warmtenet en een aansluiting heeft van maximaal 100 kilowatt».
In bepaalde warmtesituaties is sprake van centrale aanvoer van warmte die vervolgens over verschillende afnemers wordt verdeeld, zogenaamde blokverwarming. Ook in die situaties geldt de bescherming die met de wet is beoogd, ook al is er in die gevallen niet altijd sprake van een duidelijke individuele aansluiting, bijvoorbeeld omdat de warmteleidingen door de muren van de woning of het bedrijfspand lopen. In artikel 8a van de Warmtewet is voor die gevallen opgenomen hoe de kosten over afnemers worden verdeeld. Daarbij wordt uitgegaan van het daadwerkelijk verbruik uitgedrukt in gigajoules. Dit is nodig omdat het variabele deel van de maximumprijs wordt uitgedrukt in gigajoules. In bepaalde warmtesituaties wordt in een centrale verwarmingsinstallatie gas omgezet naar warmte. In die gevallen is het praktisch dat in het gebouw ook sprake is van een meting in gigajoules.

Vraag 5

Kunt u toelichten hoe om moet worden gegaan met een verhuurder die zelf geen beschikking heeft over het warmtenet? De wet lijkt er nu altijd van uit te gaan dat de feitelijke leverancier een warmteovereenkomst moet sluiten met de daadwerkelijke verbruiker; de ACM noemt op haar website als voorbeeld een huurder die rechtstreeks een contract moet sluiten met de VvE van de verhuurder; betekent dit dan ook dat in alle onderhuursituaties (zowel woonruimte als kantoorruimte) de hoofdverhuurder altijd verplicht is een rechtstreeks contract te sluiten met de onderhuurder of mag de hoofdverhuurder leveren aan de huurder die daarna doorlevert aan de onderhuurder? In het eerste geval: hoe verhoudt dit zich tot de contractsvrijheid (zowel nationaal als Europees) van partijen (er bestaat immers geen rechtstreekse contactuele verhouding tussen de hoofdverhuurder en de onderhuurder)? In het tweede geval: moet de huurder dan als verbruiker of als leverancier in de zin van de wet worden aangemerkt?

De wet bepaalt niet dat het net in eigendom moet zijn van de leverancier. Wanneer de warmteleverancier en de eigenaar van het net niet dezelfde (rechts)persoon zijn dan moeten er afspraken worden gemaakt over het beheer van het net. Dergelijke afspraken werden ook voor de inwerkingtreding van de wet al gemaakt en kunnen dus worden voortgezet. Wel zien we dat de inwerkingtreding van de wet leidt tot formalisering van dergelijke afspraken, die in het verleden soms impliciet waren.
In het geval van verhuurders kan er sprake zijn van twee verschillende situaties. Ten eerste kan sprake zijn van een verhuurder waarvan de huurders worden beleverd door een warmteleverancier. Die warmteleverancier kan het eigendom hebben over het netwerk in het gebouw waarin de huurders wonen of hij heeft afspraken gemaakt over het beheer van dit netwerk met de verhuurder. Dat maakt geen verschil. Van belang is de contractuele relatie van de huurders met de warmteleverancier die er bovendien in de regel ook al was voordat de Warmtewet in werking trad. In deze situatie brengt de wet derhalve geen verandering.
Ten tweede kan er sprake zijn van een verhuurder waarbij de warmtekosten opgenomen zijn in huurovereenkomsten met de huurders. In dat geval is de verhuurder de warmteleverancier en dient deze zich dus te houden aan de Warmtewet. Ook in dit geval beoogt de wet geen veranderingen aan te brengen in de verhoudingen tussen de partijen. Wanneer de verhuurder geen eigenaar is van het warmtenet in het gebouw waarin zijn huurders wonen, zal hij over het beheer van het net afspraken maken, bijvoorbeeld door middel van een exploitatieovereenkomst.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Sjoemelen met moskeeën»?1

Ja, ik heb kennis genomen van het artikel.

Vraag 2

Klopt de berichtgeving over de oneigenlijke financiering met overheidsgeld van twee moskeeën in Amsterdam?

De gemeente Amsterdam heeft in het kader van het Structuurfondsprogramma Doelstelling 2 (2000–2006) EU-subsidie ontvangen voor de bouw van een multifunctioneel centrum aan de Joubestraat in Amsterdam. De subsidie was bestemd voor projecten in het achterstandsgebied in Amsterdam Groot Oost. Bij het project «Multifunctioneel Centrum Joubestraat», is een laagdrempelige voorziening gerealiseerd voor activiteiten met als doel de meer laagopgeleide bewoners uit kwetsbare groepen aan het werk te krijgen.
Bij de aanvraag is duidelijk onderscheid gemaakt tussen een subsidiabel deel, het multifunctioneel Centrum (de bovenverdiepingen), en een niet subsidiabel deel, de moskee (op de begane grond). Het zijn van elkaar afgesloten gebieden van het gebouw. Toekenning van de subsidie heeft conform de aanvraag plaatsgevonden.
Het onderzoek van het Europees fraudebureau OLAF richt zich op de vraag naar de juiste besteding van de subsidie (conform de regels van de Structuurfondsen). De uitkomst van dit onderzoek wordt binnenkort verwacht, zo heeft OLAF ambtelijk gemeld. Er kan niet worden vooruitgelopen op de uitkomsten van het onderzoek.
Overheidsgeld mag nooit worden besteed aan instellingen en activiteiten die segregatie bevorderen in plaats van integratie. Voor zover mijn informatie reikt (zie ook antwoord 6) worden er geen koranlessen gegeven in het multifunctioneel centrum.

Vraag 3

In welke mate is hier sprake van het financieren van religieuze instellingen, in dit geval twee moskeeën, met overheidsgeld? Wat vindt u van deze financiering in het kader van de scheiding tussen kerk en staat?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat subsidiegeld bedoeld voor seculiere, integratiebevorderende activiteiten is aangewend voor het geven van koranles, gescheiden voor jongens en meisjes? Deelt u de mening dat overheidsgeld nooit besteed mag worden aan instellingen en activiteiten die segregatie bevorderen in plaats van integratie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u ook van mening dat juist dit soort instellingen en activiteiten kunnen zorgen voor een tweedeling op sociaal economisch of sociaal cultureel gebied? Zo ja, wat gaat u daaraan doen? Zo nee, waarom niet?

Afhankelijk van de invulling van de activiteiten kunnen dergelijke instellingen de integratie belemmeren of juist bevorderen.

Vraag 6

In welke mate is gecontroleerd of de subsidiegelden ook daadwerkelijk besteed zijn aan de doelen waarvoor ze verstrekt zijn?

De Amsterdamse projecten uit het Doelstelling 2 programma (2000–2006) zijn gecontroleerd door een projectaccountant, de gemeentelijke accountantsdienst van Amsterdam, en tenslotte heeft de Auditdienst van het Rijk de betrokken accountant van de gemeente Amsterdam nog gereviewd. Controles ter plaatse maakten hier onderdeel van uit.

Vraag 1

Kent u het bericht «Boeren Dinkelland halen gelijk bij RvS»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u toelichten waarom het ministerie van Economische Zaken aanvankelijk alleen Bergvennen en Brecklenkampse Veld bestempelde als Natura 2000-gebied en later ook de agrarische enclave tussen beide gebieden aan het Natura 2000-gebied werd toegevoegd?

De begrenzing van de agrarische enclave als Natura 2000-gebied dient een dubbele doelstelling. Ten eerste is de enclave noodzakelijk voor het voldoen aan de instandhoudingsdoelstellingen van het gehele gebied Bergvennen en Brecklenkampse Veld. Ten tweede kan de benodigde uitbreiding van de oppervlakte van een aantal natte, veelal kwelafhankelijke habitattypen zoals vochtige heiden en blauwgraslanden alleen in de agrarische enclave worden gerealiseerd.

Vraag 3

Wat vindt u van de uitspraak van de Raad van State dat uit het besluit onvoldoende blijkt op welke wijze de agrarische gronden hydrologisch samenhangen met de gronden in het gebied zoals dat was aangemeld?

Ik zal conform het tussenvonnis van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State het besluit alsnog toereikend motiveren.

Vraag 4

Wat vindt u voorts van de uitspraak dat de rechter zegt dat nergens staat beschreven dat het afvoeren van natuurgebied De Vetpot als Natura 2000-gebied op een andere plek moet worden gecompenseerd?

Ik lees dat niet in de tussenuitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat de handelswijze in dit gebied weer een voorbeeld is van hoe eigenstandig een Natura 2000-gebied wordt uitgebreid zonder dat de (economische) belangen uit het gebied voldoende worden meegenomen? Zo ja, wat gaat u in de toekomst doen om de balans tussen economie en ecologie beter te borgen? Zo nee, waarom niet?

De huidige begrenzing is vastgesteld op basis van ecologische motieven. Volgens vaste jurisprudentie kan de begrenzing niet op andere gronden worden vastgesteld. De beperkte beleidsvrijheid die er bestaat, is gebruikt door in te gaan op het verzoek van de provincie Overijssel om in plaats van De Vetpot deze enclave op te nemen. De externe werking die van het gebied uitgaat, is hiermee beperkt. Er is in dit geval dus wel degelijk rekening gehouden met de (economische) belangen rondom het gebied.

Vraag 6

Deelt u de opvatting dat het Natura 2000-gebied Bergvennen en Brecklenkampse Veld niet uitgebreid kan worden? Zo ja, bent u bereid dit aan de omgeving te communiceren en de penvoerder van het beheerplan de opdracht te geven om het beheerplan aan de oorspronkelijke gebiedsomvang aan te passen? Zo nee, waarom niet?

Ik ben nog steeds van mening dat de begrenzing in het aanwijzingsbesluit noodzakelijk is om de doelstellingen van het gebied te kunnen realiseren. Het schrappen van de enclave zou de consequentie hebben dat ik genoodzaakt ben De Vetpot wederom aan het gebied toe te voegen.
Ik zal dan ook gebruikmaken van de door de Afdeling geboden mogelijkheid de motivering van de begrenzing te verbeteren. Het beheerplan behoeft op dit onderdeel dan ook niet te worden aangepast.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Schoolrendement belangrijker dan leerling»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat het opwerpen van drempels in het onderwijs, die jongeren verhinderen om het beste uit zichzelf te halen, te allen tijden voorkomen moet worden?

Goede overgangen tussen de verschillende onderwijssoorten zijn essentieel voor de doorlopende leerlijn en de opleidingscarrière van elke leerling of student net als zorgvuldig afgewogen overgangsbeslissingen. Een goed gebruik van bijvoorbeeld nadere vooropleidingseisen vermindert niet per definitie de toegankelijkheid van het onderwijs. Maar selectiemechanismen mogen niet worden misbruikt. Deze instrumenten zijn bedoeld om een goede match tussen leerling/student en onderwijs te bevorderen.
Een uitvoerige beschrijving van ons beleid op de versoepeling van overgangen en toegankelijkheid van en naar de diverse onderwijssoorten, zullen wij u voor de zomer aanbieden als beleidsreactie op het advies van de Onderwijsraad.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de conclusie van de Onderwijsraad dat door het opwerpen van drempels vooral leerlingen uit lagere sociaaleconomische kringen de dupe zijn van toegenomen selectie?

Een goede begeleiding bij de overgangen in het onderwijs is voor iedereen belangrijk, zeker ook voor deze doelgroep. De maatregelen die wij treffen om de overgangen te verbeteren (zie de beantwoording van vraag2 dragen bij aan gelijke kansen voor iedereen.

Vraag 4

Onderschrijft u de opmerking van de Onderwijsraad dat door toegenomen selectie er een dreiging is van «willekeur en kansenongelijkheid»?2 Zo nee, waarom niet?

Zie de beantwoording van vragen 2 en 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het afnemen van aanvullende toetsen (of het toepassen van andere selectiecriteria) bij de toelating van leerlingen tot het voortgezet onderwijs door scholen onwenselijk en onwettig is, in het licht van de aangenomen motie Ypma/Van Meenen?3 Zo ja, hoe pakt u dergelijke vormen van aanvullende selectie aan?

Voor de beantwoording van deze vraag verwijzen we naar de antwoorden die de staatssecretaris heeft gegeven op de schriftelijke vragen van het lid Ypma (PvdA) met kenmerk 2014Z02836. Deze heeft u op 6 maart 2014 ontvangen.

Vraag 6

Deelt u de conclusie van de Onderwijsraad dat scholen nu te weinig aandacht besteden aan loopbaanontwikkeling en -begeleiding? Zo ja, op welke wijze wilt u de aandacht voor loopbaanontwikkeling en -begeleiding structureel vergroten?

Wij delen deze conclusie ten dele. Alle VO-scholen en MBO-instellingen bieden hun leerlingen en studenten LOB aan. Op veel scholen wordt LOB goed vormgegeven. Maar de kwaliteit van LOB moet op álle scholen en instellingen goed zijn. We ondersteunen daarom zowel de VO- als de MBO-sector in het streven de kwaliteit van LOB te verhogen. Wij komen hier op terug in onze beleidsreactie op het advies van de Onderwijsraad.

Vraag 7

Hoe beziet u de opvatting van de Onderwijsraad dat loopbaanontwikkeling en -begeleiding kan bijdragen aan het terugdringen van schooluitval op een later moment en het vergroten van studiesucces en is loopbaanontwikkeling en -begeleiding volgens u daarmee een middel om schooluitval verder terug te dringen?

Deze opvatting delen we. Het is belangrijk dat scholieren goed nadenken over hun schoolloopbaan en studiekeuze. Goede LOB helpt daarbij.

Vraag 8

Kunt u bovenstaande vragen beantwoorden voor het Algemeen overleg Vroegtijdig schoolverlaten van 20 maart aanstaande?

Omdat het AO Voortijdig Schoolverlaten en Kwalificatieplicht is uitgesteld naar 3 april, zijn deze vragen voor het AO beantwoord.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Al 5 Goudse «bruiden» in Syrië»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven op welke wijze de vrouwelijke moslimterroristen die afreizen naar Syrië in het vizier zijn van de Nederlandse autoriteiten?

Ik verwijs u graag naar de brief aan uw Kamer met de beleidsbevindingen op het 35e Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN). Het DTN35 beschrijft opnieuw de dreiging die voor Nederland uitgaat van het jihadisme. In de brief worden verschillende maatregelen beschreven inzake de aanpak van jihadgangers en terugkeerders. Dergelijke maatregelen kunnen ook worden genomen jegens vrouwen die willen uitreizen of reeds uitgereisd zijn. Daarbij kan gedacht worden aan strafvervolging, bestuurlijke maatregelen zoals het stoppen van toeslagen en uitkeringen, paspoortmaatregelen en het bevriezen van financiële tegoeden. Per individueel geval wordt bekeken wat de meest geëigende aanpak is.

Vraag 3

Begrijpt u dat het niet afgeven van een Nederlands paspoort jihadisten met een dubbele nationaliteit niet tegenhoudt om af te reizen naar islamitische oorlogsgebieden?

In elk individueel geval wordt de beste aanpak vormgegeven met als doel de mogelijke dreiging die van personen uitgaat te verminderen. In geval van jihadisten met een dubbele nationaliteit zal enkel en alleen de paspoortmaatregel niet afdoende zijn. Per geval worden de verschillende mogelijke maatregelen afgewogen en besloten tot de meest adequate aanpak.

Vraag 4

Bent u inmiddels bereid administratieve detentie in te voeren als middel in de strijd tegen het islamitisch terrorisme? Zo neen, waarom neemt u geen effectieve maatregelen om de samenleving te beschermen tegen de islamitische terreur?

Nee. Wanneer van een persoon een dreiging uitgaat – bijvoorbeeld omdat de persoon van plan is uit te reizen naar of is teruggekeerd van een jihadistisch strijdgebied – dan beschikt het Openbaar Ministerie over voldoende wettelijke instrumenten om, in samenwerking met de politie, strafrechtelijk op te treden. Zo is bij verdenking van een terroristische misdrijf bewaring mogelijk ook buiten het geval van ernstige bezwaren tegen de verdachte. Tevens bestaan er bestuurlijke instrumenten voor de aanpak, zoals het stopzetten van toeslagen en uitkeringen, het nemen van paspoortmaatregelen en het kunnen bevriezen van financiële tegoeden. Ik acht daarom het creëren van aanvullende administratieve detentiemogelijkheden ten behoeve van terrorismebestrijding niet noodzakelijk.
Naast deze aanpak van jihadgangers en terugkeerders richt het kabinet zich op de preventie van radicalisering. Zoals beschreven in de brief popjihad – preventie radicalisering (Vergaderjaar 2013–2014 Kamerstuk 32 824 nr. 49) is het vraagstuk van jihadistische radicalisering zowel een veiligheids- als een integratieprobleem. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid richt zich daarbij in samenwerking met de NCTV op het verhogen van de weerbaarheid van moslimgemeenschappen en op ondersteuning van o.a. gemeenten bij vroegsignalering van maatschappelijke en sociale spanningen.

Vraag 5

In hoeverre deelt u de visie dat alle Syrië-gangers per definitie gestraft dienen te worden en zij die een dubbele nationaliteit hebben de Nederlandse nationaliteit dienen te verliezen en gestraft moeten worden om vervolgens ons land te worden uitgezet?

Het Openbaar Ministerie (OM) bepaalt wie voor de strafrechter moet verschijnen en voor welk strafbaar feit. Het besluit om over te gaan tot vervolging ligt daar. Deelname aan de jihadistische strijd of het volgen van terroristische training zijn strafbaar en het OM bekijkt per geval wat de mogelijkheden tot vervolging zijn.
Op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) kan het Nederlanderschap worden ingetrokken als sprake is van een onherroepelijke veroordeling wegens een terroristisch misdrijf. Voorwaarde is dat de betrokken persoon naast de Nederlandse nationaliteit ook een andere nationaliteit bezit. Intrekking van het Nederlanderschap is namelijk niet mogelijk als staatloosheid daarvan het gevolg is (het Europees Verdrag inzake Nationaliteit, waarbij Nederland partij is, staat dit niet toe). Voorwaarde is ook dat het misdrijf na 1 oktober 2010 is gepleegd. Na het intrekken van het Nederlanderschap wordt betrokkene tot ongewenst vreemdeling verklaard en wordt hij uitgezet.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van woensdag 12 februari 2014, waarin zij de revisievergunning met betrekking tot controle van wagons met gevaarlijke stoffen (verleend door de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland) vernietigt?

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat een incident in Kijfhoek ernstige gevolgen kan hebben voor een aantal gemeenten, waaronder Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Barendrecht en Ridderkerk?

De impact van een eventueel incident op de omgeving hangt in sterke mate af van de aard en omvang van het incident en de betrokken stof. Juist door de strikte nationale en internationale regelgeving gebeuren er maar zelden grotere incidenten. Door alle betrokken partijen op het spoor wordt gewerkt aan continue verbetering van de veiligheid. Het onlangs in gebruik genomen Informatiesysteem Gevaarlijke Stoffen is daar een goed voorbeeld van.

Vraag 3

In hoeverre acht u de situatie in Kijfhoek veilig? Zijn aanvullende maatregelen nodig met het oog op de veiligheid?

Voorop staat dat het emplacement Kijfhoek aan alle wettelijk gestelde eisen voor het vervoer en voor de veiligheid van de omgeving voldoet. De externe veiligheidsrisico’s van het emplacement Kijfhoek zijn gelegen binnen de wettelijke grenswaarden van het plaatsgebonden risico en liggen onder de oriënterende waarde van het groepsrisico. Bovendien is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de veiligheid op Kijfhoek. Zo is er voor Kijfhoek een gespecialiseerde bedrijfsbrandweer aanwezig. Ook is sinds januari 2014 de informatievoorziening over wagons met gevaarlijke stoffen op emplacementen sterk verbeterd met de invoering van het Informatiesysteem Gevaarlijke Stoffen. Hiermee hebben hulpdiensten in geval van een calamiteit direct inzicht in de locatie en inhoud van wagons op spooremplacementen.
De Raad van State bevestigt in zijn uitspraak dat de internationale afspraken vervat in het RID1 geen mogelijkheid bieden om voor rangeeractiviteiten lokale veiligheidsvoorschriften te stellen in een individuele milieuvergunning voor een specifiek rangeeremplacement. Over de uitspraak is inmiddels ook overleg gevoerd tussen de gemeente Zwijndrecht en het ministerie, in samenspraak met betrokken partijen.
Uit een eerste analyse die ik heb uitgevoerd blijkt dat in een groot deel van de aanvullende extra voorwaarden die door de uitspraak zijn vernietigd reeds is voorzien op andere wijze in de vervoersregelgeving. Ook daarom blijft de veiligheid voor bewoners geborgd. Ik ben in overleg met de betrokken partijen om te bepalen of en welke veiligheidsvoorschriften voor emplacementen eventueel aanvullend op landelijk of internationaal niveau geregeld zouden moeten worden.
Vanuit mijn bredere maatschappelijke verantwoordelijkheid en het belang van de veiligheid wil ik mij een goed beeld vormen van de wenselijkheid van eventuele aanvullende voorschriften voor emplacementen bovenop de wettelijke eisen. Ik wil daarbij samen met alle betrokken partijen nut en noodzaak van aanvullende voorschriften nagaan. In de praktijk zie ik dat lokale overheden regelmatig aanvullende voorwaarden formuleren, waardoor per emplacement verschillende eisen worden gesteld.
In algemene zin vind ik het gewenst om eisen die zijn verbonden aan het vervoer zoveel mogelijk op te nemen in de daarvoor bestemde internationale en nationale regelgeving om zo aanvullende lokale voorschriften te vermijden. Daarmee sluit ik aan op de uitspraak van de Raad van State over Kijfhoek. Dit past ook in de kabinetsambitie om te komen tot vereenvoudiging, uniformering en beperking van regeldruk en lasten. Ik ben daarom bezig om rangeeremplacementen voor het spoor onder algemene regels in het Activiteitenbesluit onder de Omgevingswet te brengen, zoals vermeld in mijn brief van 14 juni 20132.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, vanuit het oogpunt van zorgvuldigheid en het feit dat de opstelling van wagons met gevaarlijke stoffen in Kijfhoek plaatsvindt, Keyrail extra zorgvuldigheid in haar werkprocessen moet inbouwen? Zo nee, waarom niet?

Alle partijen in het spoorvervoer moeten voldoen aan de nationale en internationale wet- en regelgeving. Met regelmatige controles en inspecties van de ILT zie ik er op toe dat deze regels ook worden nageleefd. Daarmee is een veilig en zorgvuldig werkproces geborgd.

Vraag 5

Bent u bereid om in gesprek te gaan met Keyrail en de gemeente Zwijndrecht om de veiligheidssituatie in Kijfhoek te bespreken?

Ja. Deze gesprekken zijn inmiddels gestart. Ik ben bereid mee te werken aan een bondig kader met werkafspraken bij Kijfhoek. Dit betreft afspraken tussen de daarbij betrokken partijen, te weten de regio (gemeente, provincie, veiligheidsregio), DB Schenker (de grootste gebruiker van Kijfhoek), ProRail, Keyrail, ILT en IenM, over de bereikbaarheid van wagons bij calamiteiten en het vermijden van druppellekkages. De ambitie is een dergelijk «spelregelkader» eind april 2014 gereed te hebben. Voor de lange termijn bezie ik in overleg met partijen nut en noodzaak van eventuele aanvullende landelijke regelgeving. Naast het maken van afspraken beoog ik met het gesprek ook de dialoog te versterken tussen de partijen om te werken aan wederzijds begrip.

Vraag 6

In hoeverre wordt momenteel uitvoering gegeven aan de motie-De Boer/Hoogland waarin wordt opgeroepen gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk via water (en de Betuweroute) te vervoeren?1 Kunt u dit toelichten?

De oproep in de motie de Boer/Hoogland heeft specifiek betrekking op de tijdelijke situatie dat de capaciteit op het Nederlandse spoorwegnet in sommige perioden beperkt is als gevolg van de aanleg van het derde spoor langs de Betuweroute in Duitsland. In mijn brief van 13 januari 2014 (kamerstuk 22 589, nr. 319) heb ik reeds aangegeven uit te gaan van de wettelijke kaders en te streven naar het maximale gebruik van de Betuweroute voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.
Tijdens de aanleg van het derde spoor in Duitsland – waardoor de capaciteit van de Betuweroute in sommige perioden beperkt wordt – wil ik zo nodig additionele maatregelen treffen. Ik zal uw Kamer na de zomer over dit maatregelenpakket informeren.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Huizenbezitters flink meer kwijt aan OZB»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat huiseigenaren de afgelopen periode al meer dan genoeg lastenverzwaringen voor de kiezen hebben gekregen, onder meer door de aantasting van de hypotheekrenteaftrek? Zo nee, hoe duidt u deze zoveelste lastenverzwaring dan?

Ontwikkelingen zoals aanpassing van de hypotheekrenteaftrek zijn onderdeel van het kabinetsbeleid om sterker uit de crisis te komen. De ontwikkelingen op het terrein van de onroerende zaakbelasting (OZB) kan ik voor 2014 nog niet voldoende duiden. Voor de ontwikkeling van de lokale lasten baseert het Rijk zich op de cijfers van het COELO in de Atlas van de lokale lasten. Deze cijfers zijn nog niet gepubliceerd.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onredelijk is dat huiseigenaren bij een dalende WOZ-waarde toch geconfronteerd kunnen worden met een stijging van de onroerendezaakbelasting (OZB)?

De WOZ-waarde vormt de grondslag voor de OZB. Op basis van de voor woningen en niet-woningen vastgestelde WOZ-waarde, wordt, middels het door de gemeenteraad vast te stellen OZB-tarief, de begrote nominale OZB-opbrengst bepaald. Indien gemeenten bij een dalende WOZ-waarde in enig jaar hun tarieven ten opzichte van het voorgaande jaar niet wijzigen, daalt de nominale OZB-opbrengst zonder dat noodzakelijkerwijs de kosten van de gemeentelijke taakuitvoering dalen. Gemeenten mogen er voor kiezen om het OZB-tarief zodanig aan te passen dat de OZB-opbrengst ten opzichte van het voorgaande jaar gelijk blijft of zelfs stijgt, bijv. op niveau van de inflatie of ten behoeve van financiering van nieuwe plannen. Het is uiteindelijk aan de gemeenteraad om het OZB-tarief vast te stellen dat leidt tot de gewenste nominale OZB-opbrengst, passend bij de lokale situatie.

Vraag 4

Bent u bereid maatregelen te treffen die ervoor zorgen dat de OZB die gemeenten heffen niet mag stijgen indien de WOZ-waarde van een pand daalt? Zo nee, waarom onderneemt u geen actie om deze lastenverzwaring tegen te gaan?

Ingevolge de Gemeentewet is het een autonome bevoegdheid van iedere gemeente om jaarlijks hun OZB-tarief vast te stellen. Ik ben niet voornemens om daar verandering in aan te brengen. De OZB is reeds genormeerd door de bestuurlijke macronorm. Deze afspraak om de jaarlijkse opbrengststijging van de OZB niet boven een bepaald niveau te laten komen wordt op dit moment geëvalueerd. De uitkomst daarvan wordt, samen met de opbrengstontwikkeling van de OZB over 2014, besproken op het bestuurlijk overleg financiële verhoudingen dat dit voorjaar zal plaats vinden tussen het Rijk en de VNG.