Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van de Radboud Universiteit over de effectiviteit van de Voor- en vroegschoolse voorzieningen?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw mening ten aanzien van de conclusie van de onderzoekers dat onderwijsprogramma's die taal- en rekenachterstanden bij allochtone kinderen en kinderen van laagopgeleide ouders moeten tegengaan, voor- en vroegschoolse educatie2, nauwelijks effect hebben?

De conclusie dat vve nauwelijks effect heeft kan op basis van het genoemde rapport niet worden getrokken. Zoals de onderzoekers zelf ook aangeven moeten de resultaten voorzichtig worden gebruikt omdat een voormeting en een controlegroep ontbreken. Daarnaast geldt dat de kwaliteit van vve-groepen in de periode tussen 2007 en 2011 nog niet naar behoren was zoals de inspectie in haar bestandsopname 2012 ook heeft gerapporteerd. Voorts richten de vve-programma’s zich ook op motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Internationale onderzoeken laten positieve resultaten zien van vve en ook het CPB heeft vve gericht op risicoleerlingen beoordeeld als een kansrijke optie binnen het kennisbeleid (CPB 2006). In de loop van 2015 komt het «pre-cool» onderzoek beschikbaar. Het doel van dit onderzoek is zicht te krijgen op de effecten van verschillende vormen van kinderopvang en van vve. Hierin worden twee subgroepen kinderen gevolgd vanaf tweejarige leeftijd tot het eind van het basisonderwijs, bestaande uit: a) kinderen die voorschoolse instellingen bezoeken en b) kinderen die niet aan de voorschoolse voorzieningen deelnemen. Met het «pre-cool» onderzoek wordt wel voldaan aan de voorwaarden voor (quasi) experimenteel onderzoek zodat betrouwbare uitspraken mogelijk worden. Ik wil mij daarop baseren voor het vve-beleid.

Vraag 3

Hoe staat dit onderzoek in verhouding tot het kritische rapport van de Inspectie van het Onderwijs uit april 2013 over de kwaliteit van de VVE? Hoe beoordeelt u de huidige kwaliteit van dergelijke VVE-programma’s? Is de kwaliteit sinds het verschijnen van het genoemde rapport van de Inspectie van het Onderwijs toegenomen?3

Dit onderzoek sluit aan bij het kritische rapport van de Inspectie. In de tijd gezien gaat het rapport van de Radboud universiteit over de periode van 2007 tot 2011. Het betreffende inspectie rapport geeft de resultaten van een bestandsopname in 2012 naar de condities en kwaliteit van vve en is op 20 augustus 2013 aan uw Kamer gestuurd. De kwaliteit van vve is nog niet bij elke gemeente en op alle onderdelen naar behoren. De inspectie monitort de condities en de kwaliteit van vve in 2013 en 2015. In november dit jaar zal ik u hierover een tussenrapportage sturen en zal ik u informeren over de vorderingen ten aanzien van de gewenste verbeteringen.

Vraag 4

Zou het feit dat gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor de definitiebepaling van een doelgroepkind invloed kunnen hebben op de huidige kwaliteit van onderwijsprogramma’s gericht op het wegwerken van achterstanden? Zo ja, wat vindt u hiervan? Zo nee, waar zit volgens u het grootste knelpunt als het gaat om de slechte kwaliteit van VVE-programma’s?

Het feit dat gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor hun doelgroep-definitie heeft geen invloed op de huidige kwaliteit van de onderwijsprogramma’s. De deelname van de kinderen bepaalt niet wat de kwaliteit is van de programma’s die aan hen worden aangeboden. Wel is de doelgroep-definitie bepalend of kinderen die vve nodig hebben hiervoor ook in aanmerking komen. Gemeenten stellen die doelgroep-definitie vast, zodat zij kunnen zorgen voor een aansluiting bij de lokale situatie. In de evaluatie van de wet Oke zal beoordeeld worden hoe gemeenten hun regierol voor vve – waaronder de doelgroep-definitie – hebben opgepakt en waar verdere verbeteringen wenselijk zijn.

Vraag 5

Wat gaat u doen als er geen verbetering optreedt in de kwaliteit van VVE? Wat vindt u van de aanbeveling van de onderzoekers om strenger te kijken naar de effectiviteit van dergelijke programma’s? Hoe zou hier uitvoering aan gegeven kunnen worden?

Uit de rapportages van de inspectie zal in het najaar van 2014 blijken of de kwaliteit is verbeterd en in 2015 wordt een eindbalans van de realisatie van de vve-bestuursafspraken met 37 grotere gemeenten opgemaakt. Of, en zo ja, welke maatregelen ik daaraan ga verbinden, zal ik op die momenten bepalen.
Naar aanleiding van mijn brief van 20 augustus 2013 aan uw Kamer over de kwaliteit van vve heb ik de volgende aanvullende maatregelen genomen: verhogen taalniveau, convenant over verbetering signalering, toeleiding en monitoring, kennisdeling en verscherpt toezicht door de Inspectie (Tweede Kamer 2012 – 2013, 31 293, nr. 181).
Ik zie geen aanleiding strenger te kijken naar de effectiviteit van de programma’s.
Voor de opzet van de programma’s die in de voorschoolse educatie worden gebruikt is het besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie van toepassing (art.5). Dit besluit schrijft voor dat het programma op een gestructureerde en samenhangende wijze de ontwikkeling moeten stimuleren op het gebied van taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Door de inspectie wordt hierop toezicht gehouden. Nu al is de inspectie scherp in haar oordeel op deze punten. Dat blijkt ook uit haar rapportages.
Voor wat betreft de kwaliteit van vve is het belangrijk op te merken dat vanaf 2010 de inzet is verschoven van bereik naar kwaliteit. Het inspectierapport 2012 is te beschouwen als een nulmeting.

Vraag 6

In hoeverre kan ook VVE meegenomen worden in het thematisch toezicht door de Inspectie van het Onderwijs dat is afgesproken naar aanleiding van de motie-Straus betreffende de aanpak van taalachterstanden in het onderwijs?4

Indien de inspectie het gevraagde thema onderzoek gaat uitvoeren ligt het in de rede vve ook mee te nemen. In uw motie heeft u de regering verzocht om de aanpak van taalachterstanden als thematisch toezicht voor te dragen aan de Inspectie van het Onderwijs en de Kamer daarover te informeren. De aanleiding voor de motie van uw Kamer betreft het onderwijsverslag 2012/2013 van de inspectie en haar bevindingen inzake taalachterstand en taalstimulering bij autochtone doelgroepleerlingen. De problematiek en de precieze oorzaken van de achterstand van autochtone doelgroepen en de rol van het (taal)onderwijs daarin is nog niet ondubbelzinnig vastgesteld. Hiervoor loopt momenteel een Beleidsgericht Onderzoek Primair Onderwijs (BOPO) dat specifiek ingaat op de positie van autochtone leerlingen en de ontwikkeling van hun leerachterstand waaronder taalontwikkeling. De resultaten hiervan worden in de komende maanden opgeleverd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek. Gecombineerd met de resultaten van het BOPO onderzoek wil ik met de inspectie bepalen of sprake is van een onderwijsvraagstuk op stelselniveau dat specifiek thematisch toezicht vereist of dat met extra toezicht op individuele scholen de noodzakelijke verbeteringen worden bereikt in het taalaanbod.

Vraag 7

Deelt u de mening dat de effecten van VVE altijd meetbaar zouden moeten zijn? Zo ja, op welke wijze zou dit bewerkstelligd kunnen worden?

De effecten van vve moeten worden gemeten. Dit is niet eenvoudig bij jonge kinderen, hun ontwikkeling is niet in een moment opname te vatten. Het vergt meerjarig onderzoek met een goede voormeting en het gebruik van controlegroepen. Daarnaast geldt dat, zoals in de motie tegen de kleutertoets door u uw Kamer is vastgesteld, het moeilijk is kleuters vanwege hun grillige ontwikkeling betrouwbaar te toetsen (Tweede Kamer 2013 – 2014, 33 750 VIII, nr. 27). Behalve taal gaat het ook om rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling, waarop kinderen zich in verschillende tempo’s kunnen ontwikkelen. Als onderdeel van de beleidsgerichte onderzoeken primair onderwijs wordt nu een meerjarig cohort onderzoek uitgevoerd naar de effecten van vve op jonge kinderen gedurende hun schoolloopbaan («pre-cool»). De eerste rapportage over de effecten wordt in de loop van 2015 afgerond.

Vraag 8

In hoeverre deelt u de mening dat binnen alle reguliere kinderopvangvoorzieningen VVE aangeboden zou moeten worden teneinde segregatie tegen te gaan?

Ik deel deze mening niet. Voorop staat dat kinderen met een achterstand in taal en ontwikkeling extra ondersteuning krijgen. Grote groepen kinderen hebben de extra vve-ondersteuning niet nodig om een goede start te maken op de basisschool.
Er kunnen situaties zijn waarbij het mengen van doelgroepkinderen met niet-doelgroepkinderen wenselijk is om segregatie tegen te gaan. Bij invoering van de wet Oke zijn extra middelen aan gemeenten verstrekt om segregatie op die manier tegen te gaan. Het is aan gemeenten en instellingen om hier invulling aan te geven.

Vraag 9

In hoeverre zouden deze VVE-programma's ook afgestemd moeten worden met het onderwijs, met name om de «warme overdracht» van kinderen die in VVE-programma's hebben geparticipeerd naar het onderwijs te bevorderen?

Voor het bevorderen van de «warme overdracht» is de onderlinge afstemming van vve-programma’s tussen instellingen en onderwijs wenselijk. Vanwege het belang van een warme overdracht en afstemming van voorschoolse- en vroegschoolse educatie is de doorgaande lijn één van de kwaliteitscriteria van de wet Oke waar de inspectie op toeziet. De inspectie hanteert als beoordelingscriterium voor gemeenten dat minimaal sprake moet zijn van afspraken met vve-instellingen en schoolbesturen over de overdracht van kind-gegevens van voor- naar vroegschool, waar gegevens over de ontwikkeling van het kind onderdeel van zijn.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de waarschuwing van de koepel van praktijkscholen en diverse schoolleiders dat de praktijkscholen vanaf volgend jaar hele generaties «bankzitters» afleveren vanwege de sluiting van de sociale werkplaatsen?1

Scholen voor praktijkonderwijs (pro) leiden leerlingen op voor de arbeidsmarkt. De afgelopen jaren stroomde circa een derde deel van de jongeren uit het pro direct naar een baan, een derde deel stroomde door naar het mbo en een derde deel naar een andere bestemming, zoals een andere vorm van onderwijs of dagbesteding. OCW hoort van pro-scholen dat zij nu ook de decentralisaties aanpakken om, in samenwerking met de gemeenten, de arbeidstoeleiding van deze jongeren verder te versterken. Zo wordt er in verschillende regio’s geïnvesteerd in netwerken waarin gemeenten en scholen samenwerken om zoveel mogelijk jongeren naar arbeid toe te leiden.
OCW en SZW zetten samen in op het verder bevorderen van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, zodat leerlingen na uitstroom uit het onderwijs een passende plek op de arbeidsmarkt kunnen vinden. Hiertoe lopen de volgende initiatieven:

Vraag 2

Acht u het wenselijk dat leerlingen die het praktijkonderwijs hebben doorlopen worden opgeleid voor werkloosheid? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen om voldoende beschutte werkplekken te organiseren zodat ook deze leerlingen na hun schoolcarrière een passende plek op de arbeidsmarkt kunnen vinden?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Onderschrijft u de stelling van de praktijkscholen dat er op de arbeidsmarkt steeds minder plaats is voor leerlingen die het praktijkonderwijs hebben doorlopen? Zo nee, kunt u garanderen dat deze leerlingen van de praktijkscholen na invoering van de Participatiewet tenminste dezelfde kansen krijgen op een reguliere baan of beschutte werkplek als nu het geval is? Kunt u dit toelichten?

Deze stelling onderschrijven we niet. Veel leerlingen uit het pro verkrijgen na uitstroom uit school een reguliere baan en functioneren zelfstandig op de arbeidsmarkt, dat verandert niet na invoering van de Participatiewet. Voor jongeren met een arbeidsbeperking die ondersteuning nodig hebben om aan het werk te komen, bieden de Participatiewet en de banenafspraak meer kansen op de arbeidsmarkt. Gemeenten worden vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor mensen met een arbeidsbeperking, indien zij arbeidsvermogen hebben. De inzet van het kabinet is om te komen tot een inclusieve arbeidsmarkt. Daarom wil het kabinet onder meer via de Participatiewet en de banenafspraak met werkgevers, kansen creëren op de arbeidsmarkt, ook voor mensen met een arbeidsbeperking.
De Participatiewet biedt gemeenten instrumenten om deze groep aan een baan te helpen, zoals nieuwe vormen van loonkostensubsidie, beschut werk en voorzieningen zoals een jobcoach. Ook de banenafspraak met werkgevers over 100.000 extra banen in de marktsector en 25.000 extra banen bij de overheid voor mensen met een arbeidsbeperking biedt kansen voor deze groep.
De grootste groep mensen met een arbeidsbeperking die na 1 januari 2015 naar werk moeten worden geleid en zonder invoering van de Participatiewet onder de Wajong zouden vallen, zit nu nog op school, met name op het voorgezet speciaal onderwijs en het pro. Samenwerking tussen deze scholen en de gemeenten is dan ook erg belangrijk. Zoals ook aangegeven in het antwoord op vraag 2, wordt bekeken hoe deze samenwerking nog verder gestimuleerd kan worden. Ook is het van belang dat ouders en leraren tijdig voorlichting krijgen over de Participatiewet. Daarom is SZW in overleg met de koepels van het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs om deze voorlichting vorm te geven.

Vraag 4

Wat is uw oordeel over de uitspraken van een woordvoerder van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen dat «als je op school zit, je ook kunt werken»? Heeft volgens u iemand die scholing volgt altijd voldoende arbeidsvermogen voor een reguliere werkplek?2

Uitgangspunt is om onderwijs en arbeidsmarkt op elkaar aan te laten sluiten om voor zoveel mogelijk jongeren die op school zitten kansen te creëren op de arbeidsmarkt. Dat laat onverlet dat niet alle jongeren voldoende arbeidsvermogen zullen hebben voor een reguliere werkplek. Een deel van deze groep zal aan de slag kunnen in een beschutte werkplek. Daarnaast blijft de Wajong bestaan voor mensen die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben.

Vraag 5

Bent u bereid om tegemoet te komen aan de steeds sterker wordende roep om de sociale werkplaatsen in stand te houden en niet over te gaan tot sluiting? Zo nee, waarom niet?

Het Rijk sluit geen sw-bedrijven. Met de inwerkingtreding van de Participatiewet wordt de instroom in de Wsw afgesloten. Gelijktijdig krijgen gemeenten binnen de kaders van de Participatiewet de beschikking over nieuwe instrumenten (loonkostensubsidie en beschut werk). Het instrument beschut werk is bedoeld voor mensen die enkel in een beschutte werkomgeving in staat zijn in een dienstbetrekking te werken. Gemeenten bepalen op welke wijze zij dit beschutte werk organiseren. Gemeenten kunnen daarbij gebruik maken van de structuur en expertise van de sw-bedrijven. Uit een rondgang van brancheorganisatie Cedris blijkt dat meer dan 50 procent van de sw-bedrijven naar verwachting een rol zal blijven spelen in het aan het werk helpen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Vraag 6

Bent u nog steeds van mening dat de stagejobcoach te kostbaar is om de overgang van de praktijkschool naar de arbeidsmarkt te bevorderen, ondanks dat uit onderzoek blijkt dat door de inzet van de stagejobcoach de stages over het algemener probleemlozer verlopen en de arbeidsparticipatie van de leerlingen effectief wordt vergroot?3 4

Ik heb uw Kamer bij brief van 27 februari 20125 geïnformeerd over de evaluatie van de stagejobcoach. Uit de evaluatie blijkt dat de stagejobcoach een duur instrument is. Het klopt dat deze evaluatie laat zien dat de stages over het algemeen probleemlozer verlopen, maar het effect van de stagejobcoach op uitstroom naar reguliere arbeid is zeer beperkt.
De pilot heeft wel resultaten opgeleverd die inzicht bieden in factoren die van belang zijn bij de overgang van school naar werk. Het gaat om de volgende factoren: de selectie van de stageplaats op de mogelijkheid van een toekomstige baan, informatieverstrekking aan de werkgever over relevante wet- en regelgeving, verduidelijking waarom het in dienst nemen van deze leerling aantrekkelijk voor hem is, het bieden van vervolg begeleiding na afloop van de stage en tijdens de stage met de leerling werken aan zaken waar de werkgever nog niet tevreden over is.
Met de inwerkingtreding van de Participatiewet worden gemeenten verantwoordelijk voor jongeren met arbeidsvermogen, onder andere afkomstig uit het vso en pro, die op zoek zijn naar een baan. Gemeenten kunnen samen met de scholen in het vso en pro bekijken hoe ze de overgang van scholing van deze doelgroep naar de arbeidsmarkt verbeteren. Hiervoor kunnen zij bijvoorbeeld ESF-middelen inzetten. De resultaten uit de pilot jobcoaching leveren nuttige informatie op voor scholen en gemeenten om te gebruiken bij de beleidsontwikkeling rondom de overgang van vso en pro naar de arbeidsmarkt. Daarnaast wordt in het project «Boris brengt je bij een baan» al veel ervaring opgedaan met een methodiek die leerlingen in het vso en pro naar de arbeidsmarkt moet leiden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Voor het eerst meer dan 100 euthanasieaanvragen in ASz»?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre is de verhouding tussen 109 aanvragen voor euthanasie en 15 daadwerkelijke gevallen van euthanasie in het Albert Schweitzer ziekenhuis afwijkend van de verhouding tussen het aantal aanvragen en daadwerkelijk uitgevoerde gevallen van euthanasie in Nederland?

Uit het Sterfgevallenonderzoek2 blijkt dat ongeveer 45% van de verzoeken om euthanasie of hulp bij zelfdoding wordt ingewilligd. Bij medisch specialisten is dit 35%. De verhouding in het Albert Schweitzer ziekenhuis (ASZ) wijkt hier dus van af. Het is echter niet duidelijk of deze getallen goed met elkaar te vergelijken zijn, aangezien er verschillende definities van «verzoek» en «aanvraag» kunnen zijn gebruikt.

Vraag 3

Deelt u de mening van de euthanasieconsulenten van genoemd ziekenhuis dat achter de meeste aanvragen voor euthanasie niet per se de wil van de patiënt tot het beëindigen van het leven zit? Zo ja, waarom? Blijkt dat ook uit wetenschappelijk onderzoek? Zo nee, waarom niet?

Het is voor artsen niet altijd eenvoudig om te beoordelen of een uitspraak van een patiënt over een gewenst levenseinde ook betekent dat een patiënt zijn leven wil beëindigen. Dit blijkt onder meer uit het KOPPEL-onderzoek3. Daarnaast toont de evaluatie van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding aan dat slechts een minderheid van het aantal verzoeken om euthanasie en hulp bij zelfdoding wordt ingewilligd4. Reden hiervoor is soms dat de patiënt het verzoek alsnog intrekt of dat het niet blijkt te gaan om een weloverwogen doodswens. Het is daarom ook van groot belang dat de arts met de patiënt in gesprek gaat over de beweegredenen om het verzoek te doen.

Vraag 4

Is het in het bericht gestelde waar dat geen ander ziekenhuis «(het praten over) euthanasie zo structureel (heeft) opgenomen in zijn dienstverlening» als het Albert Schweitzer ziekenhuis? Zo ja, waarom is dat zo? Zo nee, waarom niet?

Ziekenhuizen zijn vrij om hun dienstverlening op dit gebied vorm te geven. Het ASZ heeft voor de functie van een euthanasieconsulent gekozen om de dienstverlening rondom euthanasie te verbeteren en heeft hier al geruime tijd zeer goede ervaringen mee. Ik zie hierin absoluut meerwaarde. Echter, een specifieke functionaris hoeft niet de enige mogelijkheid te zijn om het euthanasiebeleid te verbeteren en structureel te borgen. Zo kan er geïnvesteerd worden in kennis van artsen over euthanasie en kunnen er samenwerkingsafspraken met de eerste lijn gemaakt worden. Uiteraard is het van belang dat er in elke zorginstelling ruimte is om te spreken over het levenseinde en dat verzoeken om euthanasie of hulp bij zelfdoding worden gesignaleerd en in behandeling worden genomen. Hulpvragen van patiënten dienen altijd te worden geëxploreerd, ook omdat het bespreken van de mogelijkheden de patiënt rust en vertrouwen kan geven. Zorginstellingen dragen zelf de verantwoordelijkheid om deze zorg in te bedden in hun organisatie.

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat ziekenhuizen structurele dienstverlening ten aanzien van euthanasie ontwikkelen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Is het waar dat vanaf 1 juli 2014 grote aantallen pasgeboren wilde zwijnen geschoten worden door jagers met toestemming van de provincie Gelderland?

Bij het toestaan van afschot van wilde zwijnen wordt rekening gehouden met de zoogperiode van wilde zwijnen. Het aandeel jonge biggen is evenredig aan de samenstelling van de hele populatie.

Vraag 2

Kunt u aangeven vanaf wanneer er biggen worden geschoten in de zoogperiode?

De periode van afschot loopt van 1 juli tot 15 maart. De meeste biggen worden geboren tussen februari en juni. De zoogperiode duurt ongeveer twee maanden. Er wordt een schoontijd gehanteerd van 15 maart tot 1 juli; in die periode vindt geen afschot plaats.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat de effecten zijn op de familieverbanden van de zwijnen, het groepsgedrag en de populatiedynamiek van het massale afschot van biggen?

Om een scheve leeftijdsopbouw van de populatie wilde zwijnen te voorkomen vindt afschot plaats in alle leeftijdsklassen.
Hierbij is nadrukkelijk aandacht voor een natuurlijk evenwicht in de populatie en daarmee voor de door u genoemde aspecten van dierenwelzijn.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat het effect is van de zichtbaarheid van wilde zwijnen, wanneer zeugen in juli geconfronteerd worden met afschot van hun biggen?

In het algemeen kan gesteld worden dat het schieten op dieren niet bijdraagt aan een grotere zichtbaarheid, want de dieren worden schuwer. Toch zijn de aantallen wilde zwijnen nog zodanig dat de zichtbaarheid van wilde zwijnen door bezoekers van het betreffende natuurgebied nog als voldoende wordt ervaren.

Vraag 5

Kunt u aangeven wat de wetenschappelijke betrouwbaarheid is van wildtellingen volgens onafhankelijke wetenschappers en kunt u uw antwoord voorzien van verwijzingen naar de uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek?

Dergelijk onderzoek maakt onderdeel uit van de onderbouwing van de aanvraag voor ontheffing voor afschot bij de provincie. Afdoening van dergelijke ontheffingsaanvragen is de verantwoordelijkheid van gedeputeerde staten.

Vraag 6

Acht u het ethisch verantwoord om pasgeboren zoogdieren, die afhankelijk zijn van moederzorg, te laten schieten door jagers? Zo ja, waarom?

De provincie is verantwoordelijk voor de afweging van verschillende aspecten in het kader van het vaststellen, handhaven en uitvoeren van het beleid ten aanzien van wildbeheer en bestrijding van schade veroorzaakt door beschermde diersoorten.
Zie verder mijn antwoord op vraag 2, 3 en 13.

Vraag 7

Bent u bereid een landelijke evaluatie te laten verrichten naar het massale afschot van biggen?

Het is de verantwoordelijkheid van de provincies om ontheffingen te verlenen voor afschot in het kader van schadebestrijding. Ik zie geen aanleiding voor een landelijke evaluatie van enkel het afschot van biggen.

Vraag 8

Kunt u aangeven hoeveel zwijnen dit jaar volgens plan geschoten mogen worden, hoeveel van deze dieren biggen zullen zijn en kunt u ook de gerealiseerde aantallen van 2013 vermelden in uw antwoord?

De verantwoordelijkheid voor wildbeheer en schadebestrijding ligt bij gedeputeerde staten. Zij stellen faunabeheerplannen en daarop gebaseerde afschotplannen vast.

Vraag 9

Kunt u aangeven of de nachtjacht met gebruikmaking van restlichtversterkers en kunstlicht nog steeds plaatsvindt in afwijking van het Benelux-verdrag en tegen de opvatting van de Raad van State?

Zoals ik de Kamer bij brief van 18 maart 2014 (TK 29 446, nr. 87) heb laten weten, heeft het Comité van Ministers van de Benelux mij op mijn verzoek toestemming verleend om de Nederlandse praktijk van wildbeheer en schadebestrijding voort te zetten conform de bepalingen van de Flora- en faunawet, zo nodig in afwijking van de Benelux-overeenkomst Jacht en Vogelbescherming. Daardoor kunnen gedeputeerde staten toestemming verlenen voor het afschot van wilde zwijnen, inclusief het gebruik van de daarvoor benodigde jachtmiddelen.

Vraag 10

Wat vindt u van het advies van dr. G. Groot Bruinderink uit 2008 om te experimenteren met een gebied waar geen enkel zwijn wordt afgeschoten?1

Het beleid ten aanzien van het beheer van de wilde zwijnen populatie is de verantwoordelijkheid van gedeputeerde staten.

Vraag 11

Bent u bereid het experiment van dr. Groot Bruinderink met een jachtvrije zone uit te voeren in het Kroondomein dat onder uw jurisdictie valt? Zo nee, waarom niet?

De vruchtgebruiker gaat over het beheer van het landgoed. Op het Kroondomein Het Loo wordt met betrekking tot wilde zwijnen het beleid gevoerd dat indien aan de orde de populatie wordt teruggebracht tot de natuurlijke draagkracht van het gebied. Men heeft daar inmiddels een lange ervaring mee. De ontwikkelingen in de draagkracht worden zorgvuldig gemonitord en deze monitoring vormt de basis van de beheerplannen van Kroondomein Het Loo.

Vraag 12

Kunt u aangeven hoe de aanwas van wilde zwijnen per moederdier zich ontwikkeld heeft in de afgelopen 10 jaar?

Voor zover mij bekend is daar geen onderzoek naar gedaan.

Vraag 13

Vindt u het verantwoord dat van een wettelijk beschermde diersoort het grootste deel van de populatie wordt afgeschoten en dat bejaging zelfs plaatsvindt in draag- en zoogtijd? Zo ja, waarom? Zo nee, bent u bereid de provincie Gelderland hierop aan te spreken?

Het is aan de provincies om te bepalen welk afschot noodzakelijk is en welke voorwaarden gesteld moeten worden bij het verlenen van ontheffingen voor afschot.

Vraag 14

Deelt u de mening dat nachtjacht in voor het publiek afgesloten gebieden het risico in zich draagt van wetsovertredingen bij gebrek aan veldtoezicht en sociale controle? Zo nee, waarom niet?

Ook dat is de verantwoordelijkheid van gedeputeerde staten. Een dergelijk risico kan worden ingeperkt door aan ontheffingen voorschriften te verbinden waarbij rekening wordt gehouden met dergelijke neveneffecten.

Vraag 15

Kunt u aangeven hoe afschot in draag- en zoogtijd zich verhoudt tot de zogenoemde weidelijkheidsregels van jagers?

Er geldt er een schoontijd van 15 maart tot 1 juli om zoveel mogelijk te voorkomen dat er pas geboren biggen worden afgeschoten. Zie verder mijn antwoord op vraag 2, 3 en 13.

Vraag 16

Bent u bereid een einde te maken aan het afschieten van zwijnen in elk geval in de draag- en zoogtijd?

Zoals eerder aangegeven ligt het beleid ten aanzien van het afschot van wilde zwijnen bij gedeputeerde staten.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel: «ING broedt op verhuizen delen hoofdkantoor naar buitenland; Oorzaken zijn streng Nederlands bankbeleid en komst Europese bankenunie»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen of het bericht klopt dat ING overweegt delen van haar hoofdkantoor te verplaatsen naar het buitenland?

Nee, dat kan ik niet bevestigen. Ik heb naar aanleiding van de berichtgeving in het FD contact gehad met ING en de bank heeft mij laten weten geenszins te overwegen het hoofdkantoor of delen daarvan naar het buitenland te verplaatsen.

Vraag 3

Zo ja, hoe bent u daarvan op de hoogte gesteld en wat is daarop uw reactie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Klopt het dat De Nederlandsche Bank (DNB) op de hoogte is van deze plannen?

Zoals hiervoor aangegeven, is een verhuizing van het hoofdkantoor van ING of delen daarvan niet aan de orde.

Vraag 5

Behoort DNB er volgens u van op de hoogte te zijn indien een bank draaiboeken maakt om onderdelen van het hoofdkantoor naar het buitenland te verplaatsen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Vindt u het wenselijk dat een bank die staatssteun heeft gekregen, aanstalten maakt om Nederland (deels) te verlaten? Zo ja, waarom?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Extra les geen effect»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe duidt u de conclusie van de onderzoekers van de Radboud Universiteit dat er geen enkel positief bewijs is dat programma's om taal- en rekenachterstanden bij allochtonen kinderen weg te werken effect hebben?

De conclusie dat voor- en vroegschoolse educatie (hierna: vve) nauwelijks effect heeft kan op basis van het genoemde rapport niet worden getrokken. Zoals de onderzoekers zelf ook aangeven moeten de resultaten voorzichtig worden gebruikt omdat een voormeting en een controlegroep ontbreken. Daarnaast geldt dat de kwaliteit van vve-groepen in de periode tussen 2007 en 2011 nog niet naar behoren was zoals de inspectie in haar bestandsopname 2012 ook heeft gerapporteerd. Voorts richten de vve-programma’s zich ook op motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Internationale onderzoeken laten positieve resultaten zien van vve en ook het CPB heeft vve gericht op risicoleerlingen beoordeeld als een kansrijke optie binnen het kennisbeleid (CPB 2006). In de loop van 2015 komt het «pre-cool» onderzoek beschikbaar. Het doel van dit onderzoek is zicht te krijgen op de effecten van verschillende vormen van kinderopvang en van vve. Hierin worden vanaf tweejarige leeftijd tot het eind van het basisonderwijs twee subgroepen kinderen gevolgd, bestaande uit: a) kinderen die voorschoolse instellingen bezoeken en b) kinderen die niet aan de voorschoolse voorzieningen deelnemen. Met het «pre-cool» onderzoek wordt wel voldaan aan de voorwaarden voor (quasi) experimenteel onderzoek zodat betrouwbare uitspraken mogelijk worden. Ik wil mij daarop baseren voor het vve-beleid.

Vraag 3

Klopt het dat er jaarlijks meer dan 400 miljoen euro wordt uitgegeven aan deze extra taal- en rekenlessen voor de vroege jeugd?

Via de specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid wordt jaarlijks € 261 mln. aan gemeenten beschikbaar gesteld, deels voor vve, schakelklassen en zomerscholen. Aanvullend is hiervoor € 95 mln. aan 37 grote steden beschikbaar gesteld om de kwaliteit van vve verder te verhogen en € 4,7 mln. voor de overige gemeenten. Daarnaast ontvangen basisscholen met gewichtenleerlingen jaarlijks een aanvulling op de lumpsum financiering voor het voorkomen en terugdringen van leerachterstanden in alle groepen 1 tot en met 8. Scholen kunnen zelf bepalen hoe zij in hun situatie het geld inzetten voor achterstanden bij leerlingen.

Vraag 4

In hoeverre deelt u de visie dat het voorkomen van taalachterstanden de primaire verantwoordelijkheid is van de ouders?

Deze visie deel ik. Anderzijds mogen kinderen er niet de dupe van worden als ouders hun verantwoordelijkheid niet kunnen of willen nemen.

Vraag 5

Bent u bereid de kosten voor extra onderwijs om taalachterstanden weg te werken volledig voor rekening te laten komen van de ouders? Zo neen, waarom niet?

Nee, onderwijs is een kinderrecht (Verdrag inzake de rechten van het kind, art.28) en het kabinet vindt goed onderwijs zeer belangrijk. Voorop staat dat alle kinderen een goede start moeten kunnen maken op de basisschool. Het achterstandbeleid richt zich op groepen in de samenleving die veelal de extra kosten van vve niet, of slechts voor een deel kunnen opbrengen. Daarom wordt aan de ouders, die voor hun kinderen gebruik maken van de voorschool, een bijdrage gevraagd die is afgestemd op hun financiële situatie. Dit is afhankelijk van het beleid van de betreffende gemeente. Bij de invoering van de wet Oke zijn middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten om de eigen bijdrage voor de voorschool betaalbaar te houden voor ouders van doelgroepkinderen.
Daarnaast is extra onderwijs aan doelgroepkinderen in voorscholen ook een investering om het risico op schooluitval te verkleinen. Minder schooluitval vermindert de kans dat leerlingen, in een latere fase van hun leven, aanspraak zullen maken op bijstandsuitkeringen of in de criminaliteit belanden. De kosten van extra onderwijs worden hiermee deels terugverdiend.
Voor doelgroepkinderen vanaf vier jaar die de basisschool bezoeken geldt dat zij recht hebben op gratis basisonderwijs zoals alle kinderen in Nederland.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Straatcoaches» over straatcoaches die kennis van strafbare feiten verzwijgen voor de politie?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het hier door de overheid gesubsidieerde straatcoaches betreft?

Ja, de inzet van straatcoaches wordt vaak door gemeenten gesubsidieerd. Het inzetten en subsidiëren van straatcoaches op lokaal niveau is een keuze van het lokaal bestuur.

Vraag 3

Deelt u de mening dat personen of organisaties die kennis hebben van een mogelijk strafbaar feit verplicht moeten worden de politie daarvan op de hoogte te stellen? Zo nee, waarom niet?

Er is in bepaalde gevallen sprake van een aangifteplicht, zoals voor een aantal zware misdrijven die worden genoemd in artikel 160 van het Wetboek van Strafvordering. Ik ben van mening dat hetgeen hieromtrent geregeld is, volstaat.

Vraag 4

Deelt u de mening dat burgers en jongeren de politie altijd hebben te respecteren en dat nimmer mag worden gebogen voor het feit dat sommige jongeren politieagenten als verraders zien? Zo nee, waarom niet?

Ja, die mening deel ik. De politie zet zich dagelijks in voor de handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven. Zij vervult daarmee een belangrijke taak binnen onze samenleving. Politieagenten verdienen dan ook te allen tijde respect.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de politie geen afspraken mag maken die ertoe leiden dat informatie over mogelijk strafbare feiten de politie niet bereiken? Zo nee, waarom niet?

Het is de verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur om afspraken te maken over de inzet van straatcoaches en de samenwerking met de politie. Hierover bestaan geen landelijke afspraken. De politie is vanzelfsprekend gebaat bij het delen van informatie die kan leiden tot het oplossen van misdrijven, dit is in beginsel het uitgangspunt bij deze samenwerking. Ik heb geen overzicht van de afzonderlijke afspraken die het lokaal bestuur in dit kader maakt.

Vraag 6

Worden woninginbraken (high impact crimes) wel bij de politie aangegeven door straatcoaches?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Hoeveel van dit soort afspraken tussen politie en personen of organisaties bestaan er in Nederland? Bent u bereid de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Wat gaat u doen om dit soort afspraken zo snel mogelijk teniet te doen, aangezien uit het onderzoek «Impact straatcoaches op overlast twijfelachtig» van Movisie is gebleken dat de inzet van straatcoaches niet werkt en in sommige gevallen zelfs averechts werkt?

Vraag 9

Bent u bereid de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Werknemers pro forma tot de islam bekeerd»1 en «werknemers bekeerd voor klus»?2

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat bekering tot de islam volgens de regels van de islam nooit tijdelijk van aard is en hoe beoordeelt u de sanctie (doodstraf) die vanuit de islam wordt opgelegd aan afvalligen?

Wat de doodstraf betreft, bent u bekend met het Kabinetsbeleid ter zake. Er zijn op dit moment geen indicaties dat genoemde werknemers gevaar lopen.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de islamitische apartheid die door Saoedi-Arabië wordt gehanteerd, waardoor niet-moslims niet naar Mekka mogen reizen en daar niet mogen werken?

De Saoedische overheid is verantwoordelijk voor de eigen verstrekking van verblijfs- en tewerkstellingsvergunningen. Zo lang er geen sprake is van schending van internationale mensenrechtenverdragen heeft Nederland hier geen oordeel over.

Vraag 4

Bent u bekend met het feit dat de werknemers die zich «pro forma» tot de islam hebben bekeerd gevaar kunnen lopen als zij openlijk afstand doen van de islam en hoe gaat u deze mensen beschermen als zij daadwerkelijk gevaar lopen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u de houding van de directeur van het betrokken bedrijf, die zichzelf niet wil bekeren voor deze klus, maar zijn werknemers wel uitlevert aan de sharia en daardoor meewerkt aan de mondiale verspreiding van de islam?

Dit is de persoonlijke opvatting van de directeur van het betreffende bedrijf. Hierover heeft het kabinet geen oordeel.

Vraag 6

Kunt u deze onacceptabele gang van zaken ook met de Saoedische autoriteiten bespreken als u na de ramadan op dhimmi-reis gaat naar Saoedi-Arabie?

De kwestie zal opgebracht worden in de reguliere contacten tussen Saoedi-Arabië en Nederland.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat het Comité Nederlandse Veteranendag, alsmede de ondersteunende projectorganisatie, bestaan uit meerdere militairen, die werkzaam zijn bij het Ministerie van Defensie? Zo ja, kunt u dan aangeven waarom u geen enkele verantwoordelijkheid neemt voor de besluiten die het Comité heeft genomen bij de organisatie van de Nederlandse Veteranendag?

Het Comité Nederlandse Veteranendag heeft een onafhankelijke status, overeenkomstig het advies van de Commissie-Van Eekelen in 2003. Het feit dat ook enkele militairen verbonden zijn aan dit comité, doet niets af aan deze onafhankelijkheid.

Vraag 2

Waarom heeft u begrip voor het besluit om de Morgenstervlag te verbieden? Bent u niet van mening dat zowel het respect voor de Nederlandse veteranen die in de jaren '60 vochten voor Nieuw-Guinea als het respect voor de Papoea-gemeenschap in ons land belangrijker zijn dan het formele besluit om enkel regimentsvlaggen toe te staan?

Ik heb begrip voor het besluit van het Comité Nederlandse Veteranendag om tijdens het defilé alleen officiële regimentsvlaggen toe te staan, omdat het hiermee het formele karakter van het defilé wil versterken. Dit besluit schept ook duidelijkheid voor de toekomst. De vlag is niet verboden. Op het Malieveld staat het veteranen vrij om deze vlag of andere uitingen te dragen.

Vraag 3

Wilt u, gezien de grote commotie die het verbod heeft veroorzaakt onder veteranen en de Papoea-gemeenschap, het Comité verzoeken ook de Morgenstervlag bij het defilé toe te staan?

Nee, tijdens het defilé worden alleen officiële regimentsvlaggen toegestaan.

Vraag 4

Kunt u deze vragen afzonderlijk beantwoorden en niet geclusterd?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat meerdere banken zich hebben teruggetrokken uit de dark pool van Barclays en dat Barclays er van wordt beticht institutionele beleggers te hebben misleid?1

Ja.

Vraag 2

Zijn er signalen dat ook Nederlandse institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, benadeeld zijn door het Britse Barclays? Zo ja, wat bent u dan van plan te ondernemen?

Er hebben mij geen signalen bereikt dat Nederlandse institutionele beleggers zijn benadeeld door de praktijken van Barclays waaraan wordt gerefereerd in het door het lid Nijboer aangehaalde artikel.

Vraag 3

Zijn er ook in Nederland dark pools aanwezig? Zo ja, hoe is het toezicht daarop geregeld? Zijn er voldoende waarborgen om misleidende praktijken, oplichting en malversaties te voorkomen?

Dark pools zijn – kort samengevat – handelsplatformen waarop wordt gehandeld in financiële instrumenten, zoals aandelen, waarop geen verplichting tot transparantie voor de handel (pre trade transparency) geldt of waarop een dergelijke verplichting wel geldt, maar in bepaalde situaties kan worden gehandeld onder gebruikmaking van een ontheffing (waiver) van de verplichting tot transparantie voor de handel. De verplichting tot transparantie voor de handel houdt in dat exploitanten van handelsplatformen de via hun systemen meegedeelde actuele bied- en laatprijzen en de omvang («diepte») van de markt tegen die prijzen openbaar maken.
Dark pools komen in Europa in verschillende verschijningsvormen voor. Grofweg kunnen twee categorieën van (multilaterale) handelsplatformen worden onderscheiden waarop in het «donker» in aandelen kan worden gehandeld. In de eerste plaats de zogenoemde multilaterale handelsfaciliteiten (MTFs) waarop een verplichting tot transparantie voor de handel geldt, maar waarop in bepaalde gevallen met toepassing van een ontheffing van die verplichting kan worden gehandeld, en in de tweede plaats de zogenoemde Broker Crossing Systems (BCSs) waarop geen (gestandaardiseerde) pre trade transparency verplichting geldt. Op dit moment worden er geen dark pools in Nederland geëxploiteerd.
Voor de wijze waarop het toezicht op beide categorieën van dark pools is geregeld, verwijs ik naar het antwoord op de laatste vraag.

Vraag 4

Hoe kijkt u in zijn algemeenheid aan tegen het bestaan van dark pools? Zijn deze de afgelopen jaren in omvang toegenomen? Wat vindt u van deze ontwikkeling? Hoe verhouden dark pools zich tot transparante, eerlijke en open handel?

Wat betreft de vraag naar het bestaansrecht van dark pools onderschrijf ik het
uitgangspunt van de richtlijn markten in financiële instrumenten (MiFID) en van de (nieuwe) verordening markten in financiële instrumenten (MIFIR) dat er bij de handel in aandelen sprake dient te zijn van transparantie voor de handel.2 Die transparantie is van groot belang met het oog op het bevorderen van een eerlijke markt en een efficiënte prijsvorming op die markt. Handelen in het «donker» kan in bepaalde nauwkeurig omschreven situaties ook een nuttige functie hebben. Ik doel daarbij op enkele situaties waarin volledige transparantie negatieve impact kan hebben op het efficiënt functioneren van de markt. Hierbij kan gedacht worden aan de situatie dat een institutionele belegger een hele omvangrijke order, een zogenoemde large-in-scale order, inlegt. Vanwege de omvang van een dergelijke order kan volledige transparantie voor handel het prijsvormingsproces ernstig verstoren. Vandaar dat zowel het huidige als het nieuwe MiFID-regime voorziet in de mogelijkheid om in bepaalde gevallen in het «donker» te handelen.3
Het aantal transacties op Europese dark pools in eigenvermogensinstrumenten (equities), zoals aandelen, is in de periode van januari 2014 tot juli 2014 afgenomen van 6.8% tot 4.7%.4 Om de handel op dark pools verder terug te dringen en daarmee de transparantie voor de handel te vergroten, introduceert het nieuwe MiFID-regime enkele maatregelen.
In de eerste plaats introduceert MiFIR een handelsverplichting voor aandelen die zijn toegelaten tot de handel op een gereglementeerde markt («beurs») of die op een handelsplatform worden verhandeld. Die handelsverplichting houdt in dat beleggingsondernemingen in beginsel alle transacties in aandelen – daaronder begrepen transacties voor eigen rekening en transacties ter uitvoering van cliëntorders – moeten uitvoeren op een beurs, een mulilaterale handelsfaciliteit (MTF), een vergelijkbaar handelsplatform in een derde land of door een beleggingsonderneming met systematische interne afhandeling.5
In de tweede plaats introduceert MiFIR volumebeperkingen (volume caps) voor enkele van de hiervoor bedoelde pre trade transparency waivers. Deze volume caps beperken niet de omvang van de hiervoor genoemde large-in-scale orders, maar zij beperken het totale volume van de handel die met gebruikmaking van pre trade transparency waivers kan plaatsvinden. De volume caps dienen te voorkomen dat het gebruik van deze waivers toeneemt hetgeen een negatieve impact kan hebben op het prijsvormingsproces. Om te waarborgen dat de pre trade transparency waivers in alle lidstaten op dezelfde (uniforme) wijze worden toegepast, houdt de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) daarop toezicht.
Ten slotte wordt ook de handel op BCSs onder het bereik van de MiFID pre trade transparency verplichting gebracht. Op deze BCSs, die op grond van het huidige MiFID-regime reeds onder toezicht staan als beleggingsonderneming, gelden dergelijke verplichtingen nog niet. Marktpartijen maken om verschillende redenen gebruik van BCSs. Zo bieden zij marktpartijen de mogelijkheid om anoniem te handelen en kunnen zij – anders dan MTFs – de toegang tot het handelsplatform voor bepaalde categorieën marktpartijen, bijvoorbeeld high frequency traders, beperken. Voorts kunnen marktpartijen in bepaalde gevallen goedkoper handelen op een BCSs hetgeen relevant is vanwege de op die marktpartijen rustende plicht jegens hun cliënten tot best execution.
Als gevolg van de hiervoor geschetste maatregelen zullen BCSs hun business model moeten aanpassen en een vergunning moeten aanvragen als een gereguleerd handelsplatform, zoals een MTF, of als een beleggingsonderneming met systematische interne afhandeling.

Vraag 5

Welke betrokkenheid en rol hebben De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ten aanzien van in Nederland actieve dark pools?

Indien in Nederland MTFs, waarop onder een pre trade transparency waiver wordt gehandeld, dan wel BCSs zouden worden geëxploiteerd dan wordt op die handelsplatformen toezicht gehouden door de AFM. Voor de goede orde wordt nog opgemerkt dat het hiervoor aangehaalde artikel over Barclays ziet op de Amerikaanse tak van die Britse Bank. Op een (eventueel) door die bank in het Verenigd Koninkrijk geëxploiteerde dark pool houdt de Britse Financial Conduct Authority (FCA) toezicht.

Vraag 1

Kent u het bericht «Kinderen de dupe van slecht georganiseerd zwemonderwijs» en de radio-uitzending waarin wordt gesproken over de wildgroei van zwemdiploma's in Nederland?1

Ja.

Vraag 2

Wist u dat steeds minder mensen leren zwemmen, en dat liefst 66 procent van de kinderen in Nederland onvoldoende zwemvaardig is? Zo ja, wat moet daarop gebeuren?

Mij is niet duidelijk waar die 66% vandaan komt. Uiteindelijk haalt 94% van de kinderen minimaal 1 zwemdiploma. Bron: Het rapport Zwemmen in Nederland (p. 45, Van der Werff e.a. 2013).
De overgrote meerderheid dat (Nationaal Zwemdiploma) A haalt, gaat door voor B. De stap van B naar C is minder vanzelfsprekend in de praktijk. De branche vindt C nodig om volledig zwemvaardig te zijn, maar steeds meer ouders/kinderen haken af na B.
Mij is wel bekend, uit signalen van de Reddingsbrigades, dat kinderen steeds minder goed kunnen zwemmen ook al hebben ze een zwemdiploma. Dit heeft o.a. te maken met steeds minder vaak gaan zwemmen. Ik ben van mening dat ouders hier hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Er zijn nu 37 Sportimpulsprojecten die kinderen in staat stellen vaker te gaan zwemmen.

Vraag 3

Wat is uw opvatting over het feit dat de zwembranche een wildgroei aan zwemdiploma's verwacht, omdat steeds meer organisaties een eigen diploma willen uitgeven?

Het Nationaal Platform Zwembaden (NRZ) heeft met het Zwem-ABC (bestaat uit drie Nationale Zwemdiploma's: A, B en C) een markaandeel van 95%.
De resterende 5% wordt voornamelijk gevuld door ENVOZ en ZON (ZwemOnderwijs Nederland).
De KNZB is met een eigen leermethodiek gekomen, die mogelijk gaat leiden tot een vierde type diploma. Als daarmee meer kinderen vaker gaan zwemmen en de kwaliteit steeds beter wordt, dan wint uiteindelijk iedereen daarbij.

Vraag 4

Herkent u de opvatting dat door de wildgroei aan zwemdiploma's ouders niet weten waar ze aan toe zijn, en dergelijke diploma's voor kinderen niet langer gegarandeerd zwemveilig zijn?

Het staat partijen vrij om in de markt een zwemdiploma aan te bieden. Zie verder mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Wilt u zich inzetten voor het invoeren van een wettelijk gecertificeerd zwemdiploma, zodat zwemveiligheid voor kinderen is gegarandeerd?

Ik heb daar geen reden toe. Ik zie geen causaal verband tussen een wettelijk gecertificeerd zwemdiploma en het garanderen van zwemveiligheid.

Vraag 1

Kent u het bericht «Terreur op werkvloer onder Franse despoot»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de stelling dat er bij het Europees Octrooibureau, gevestigd in Rijswijk, sprake is van «wrede en achterhaalde arbeidsomstandigheden»? In hoeverre is het waar dat de president bepaalt of de werknemers mogen staken, dat de communicatie met vakbonden aan banden is gelegd en dat er personeelsleden vanwege valse en onrechtvaardige redenen worden geschorst?

Het is mij bekend dat er binnen het Europees Octrooibureau sprake is van een gespannen verhouding tussen de President en de personeelsvertegenwoordiging. Of er ook sprake is van «wrede en achterhaalde arbeidsomstandigheden», zoals gesuggereerd in het aangehaalde artikel kan ik niet bevestigen.
Ter achtergrond: het Europees Octrooibureau is een internationale organisatie met de bijbehorende diplomatieke immuniteit. Deze immuniteit is functioneel van aard en houdt in dat alle zaken die gerelateerd zijn aan de werkzaamheden van het Europees Octrooibureau, waaronder dus ook de arbeidsomstandigheden van het personeel, hier direct onder vallen. Het Europees Octrooibureau is gevestigd in onder meer Nederland en Duitsland en heeft zijn eigen interne personeelsregelgeving en zijn eigen verantwoordelijkheid op het gebied van personeelsbeleid.
Het personeel van het Europees Octrooibureau heeft stakingsrecht. Dit is vastgelegd in artikel 30a van het personeelsreglement. Krachtens deze bepaling kan de president maatregelen nemen om het minimaal functioneren van de organisatie en de veiligheid van personeel of eigendommen te garanderen en nadere uitvoeringsvoorschriften vaststellen.
Het Europees Octrooibureau kent een uitgebreid stelsel van personeelsvertegenwoordiging (223 fte in 2013 blijkens het sociaal jaarverslag). Er bestaan (gereglementeerde) mogelijkheden voor interne communicatie voor personeelsvertegenwoordigers.
Tegen een beslissing tot schorsing van een personeelslid van het Europees Octrooibureau staan voor betrokkene rechtsmiddelen open. Het is niet aan mij om mij uit te laten over de juistheid van een dergelijk besluit.

Vraag 3

Heeft de Inspectie SZW al onderzoek gedaan naar de arbeidsomstandigheden bij het Europees Octrooibureau? Zo ja, wat waren de uitkomsten hiervan? In hoeverre handelt het Europees Octrooibureau in strijd met de Nederlandse regelgeving wat betreft het stakingsrecht en arbeidsomstandigheden? Zo nee, bent u bereid om de Inspectie SZW alsnog onderzoek te laten doen naar deze zaken?

Bij de Inspectie SZW is een melding binnengekomen over het Europees Octrooibureau. Vanwege de bijzondere positie van het Europees Octrooibureau heeft de Inspectie SZW deze melding niet kunnen onderzoeken. De Inspectie SZW kan de arbeidsomstandigheden bij het Europees Octrooibureau daarom niet beoordelen.
De Inspectie SZW heeft naar aanleiding van de melding een gesprek gevoerd met de directie van het Europees Octrooi Bureau. De ondernemingsraad en de directie zijn geïnformeerd over het resultaat van dit gesprek. Een verdere eventuele aanpak is voor de Inspectie SZW niet mogelijk.
Aanvullend op het voorgaande en het antwoord op vraag 2 is het volgende nog van belang: In het Europees Octrooiverdrag, nader uitgewerkt in het Protocol inzake Voorrechten en Immuniteiten van de Europese Octrooiorganisatie is bepaald dat het de gebouwen van het Europees Octrooibureau onschendbaar zijn en derhalve niet betreden mogen worden door Nederlandse handhavingorganen zonder toestemming van de President van het Europees Octrooibureau (Artikel 1 Protocol Inzake Voorrechten en Immuniteiten). De Inspectie SZW is dus niet bevoegd een inspectie uit te voeren zonder toestemming.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het Octrooibureau zich te houden heeft aan de Nederlandse regelgeving wat betreft arbeidsomstandigheden en het stakingsrecht? Hoe gaat u ervoor zorgen het Europees Octrooibureau zich aan de Nederlandse regels gaat houden en de rechten van de werknemers gaat respecteren?

Zie ook het antwoord op vraag 2 en 3. Op basis van Artikel 20 Protocol inzake Voorrechten en Immuniteiten van de Europese Octrooiorganisatie dient het Europese Octrooibureau samen te werken met de Nederlandse autoriteiten op het gebied van naleving van de politievoorschriften en van voorschriften met betrekking tot volksgezondheid, de arbeidsinspectie, of andere soortgelijke nationale wetten. Daarnaast blijft echter onverlet dat het Europees Octrooibureau een internationale organisatie is met functionele immuniteit, gevestigd in meerdere Europese landen, met eigen personeelsregelgeving en eigen verantwoordelijkheid voor personeelsbeleid voor wat betreft onder andere arbeidsomstandigheden en stakingsrecht.
Medewerkers van het Europees Octrooibureau hebben op basis van de status van het Europees Octrooibureau dezelfde immuniteit en maken gebruik van diverse (fiscale) privileges, waaronder vrijstelling van inkomstenbelasting en het afdragen van sociale premies in de gastlanden. Voor zover sprake is van overtreding of schending van de rechtspositie van medewerkers van het Europees Octrooibureau kunnen zij een beroep doen op interne rechtsmiddelen, inclusief een procedure bij het ILO AT (International Labour Organisation Administrative Tribunal in Zwitserland). Het ILO AT is een onafhankelijk tribunaal waarbij circa 60 internationale organisaties zijn aangesloten.
Zoals ook al beschreven in het antwoord op vraag 3, is de Inspectie SZW niet bevoegd een inspectie uit te voeren zonder toestemming.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Geen progressie in open data»?1

Ja

Vraag 2

Wat heeft u sinds uw brief van 1 november 2013, waarin u aan de Kamer beterschap heeft beloofd bij het ter beschikking stellen van open data door de overheid, ondernomen voor het actief beschikbaar maken van gegevens als open data?

Ik heb in die brief een aantal acties aangekondigd voor de periode 2014–2015 die bedoeld zijn om het aanbod en het hergebruik van open data te bevorderen.
Er is een top-50 samengesteld van datasets die met voorrang zou kunnen worden ontsloten. Op basis van deze lijst worden de eigenaren van datasets benaderd om deze als open data beschikbaar te stellen. Dat heeft inmiddels geleid tot de ontsluiting van 5 nieuwe datasets en er zullen er meer volgen.

Vraag 3

Zijn er sindsdien meer dan wel minder datasets openbaar gemaakt? Kunt u exacte cijfers geven van het aantal datasets dat de verschillende ministeries en andere overheden openbaar hebben gemaakt?

Dit is niet bekend. Via data.overheid.nl bestaat nog niet de mogelijkheid om exacte cijfers per ministerie of andere overheden te monitoren. Daarom wordt gewerkt aan een upgrade hiervan waarmee dat wel mogelijk wordt. Het verbeterde portaal zal in 2014 worden opgeleverd.

Vraag 4

Is het waar dat het ministerie van BZK slechts 13 datasets als open data aanbiedt? Zo ja, bent u tevreden over het aantal datasets dat als open data wordt aangeboden?

Nee, het Ministerie BZK ontsluit 18 datasets via data.overheid.nl. De verwachting is dat in de periode 2014/2015 nog 10 datasets zullen worden ontsloten.

Vraag 5

Op welke manier tracht u open data tot de standaard te maken? Deelt u de mening dat in principe alle gegevens, die met belastinggeld verzameld of gegenereerd zijn, als open data beschikbaar moeten worden gesteld, volgens het beginsel van «ja, tenzij…»? Hoe komt het dat het in de praktijk nog steedse een uitzonderlijke situatie is als er een dataset openbaar wordt gemaakt?

Door daarvoor heldere kaders te geven, te stimuleren dat overheden hier actief werk van maken en door de technische faciliteiten voor het beschikbaar stellen en hergebruik van open data aan te bieden. Ik onderschrijf het beginsel van «ja, tenzij...» van harte.
Het beeld dat het uitzonderlijk is als er een open data set openbaar wordt gemaakt, deel ik niet. Mijn beeld is dat veel overheidsorganisaties met het thema bezig zijn, wat ongetwijfeld op afzienbare termijn tot meer open data zal leiden.

Vraag 6

Wordt er, zoals u in uw brief van 1 november 2013 meldt, inderdaad actief gewerkt om meer datasets beschikbaar te stellen? Op welke manier werkt u hier aan? Is er een overheidsbrede werkwijze of is dit per ministerie verschillend? Kunt u de Kamer informeren over deze werkwijze?

Ja, daar wordt actief aan gewerkt. Het gaat daarbij om een overheidsbrede benadering die wordt gekenmerkt door stimulering, facilitering en kennisoverdracht. Daadwerkelijke ontsluiting van open data per ministerie is een eerste verantwoordelijkheid van de betrokken minister. Het Kabinet zal eind september aangeven op welke wijze aan dat proces een extra impuls kan worden gegeven.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Lange arm VS maakt bestuurders nerveus»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Amerikaanse Foreign Corrupt Practices Act (FCPA) een bestuurder aansprakelijk kan stellen voor corruptie in zijn bedrijf als hij niet kan aantonen voldoende maatregelen te hebben genomen om corruptie tegen te gaan, ook wanneer de corruptie niet in de Verenigde Staten maar in het buitenland heeft plaatsgevonden?

Dit klopt voor zover het hier gaat om corruptie in de vorm van omkoping van buitenlandse ambtenaren. Met het OESO-Verdrag inzake de bestrijding van omkoping van buitenlandse ambtenaren bij internationale zakelijke transacties is omkoping van buitenlandse ambtenaren strafbaar gesteld in de landen die partij zijn bij het verdrag. Nederland kent net als de Verenigde Staten (VS) uitgebreide wetgeving ter bestrijding van omkoping van buitenlandse ambtenaren.
Indien een onderneming gepaste maatregelen heeft getroffen en adequate procedures heeft geïmplementeerd ter bevordering van de integriteit van haar werknemers en contractanten, kan dit een mogelijk verweer zijn tegen aantijgingen van buitenlandse omkoping, ook onder de Amerikaanse wetgeving. Het corruptiehoofdstuk in de OESO-Richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen maakt op dit punt duidelijk wat de Nederlandse overheid (en 45 andere landen, waaronder de VS) van bedrijven verwacht bij het internationaal zakendoen om corruptie te voorkomen. Transparantie staat hierbij centraal.

Vraag 3

Wat zijn volgens u de mogelijke gevolgen voor Nederlandse CEO’s (Chief Executive Officers) en ondernemers van de FCPA en van het feit dat de wet zo ver gaat dat bedrijven die zakendoen met landen die door de VS eenzijdig zijn getroffen door een handelsembargo, in Amerika kunnen worden aangeklaagd? Wat gaat u doen om negatieve effecten van FCPA te verminderen?

De FCPA heeft tot gevolg dat Nederlandse CEO’s en ondernemers – net als CEO’s en ondernemers uit andere landen – in de VS strafrechtelijk kunnen worden vervolgd als zij of hun bedrijf buitenlandse ambtenaren hebben omgekocht en er een connectie is met de VS. Dat geldt overigens ook in Nederland en in andere OESO- (en enkele niet-OESO-) lidstaten. De FCPA lijkt evenwel een meer vergaande rechtsmacht te kennen. Er is bij mijn weten echter geen verband tussen de FCPA en eenzijdige handelsembargo’s van de VS.
De Nederlandse overheid erkent het belang om Nederlandse bedrijven voldoende bewust te maken van de consequenties van internationale anti-corruptiewetgeving en ontplooit verschillende initiatieven op dit terrein. In het evaluatierapport van de OESO Anti-corruptiewerkgroep over de Nederlandse aanpak van buitenlandse omkoping van december 2012 complimenteerde de OESO Nederland dan ook met zijn inspanningen op het gebied van awareness raising. Nederland gaat uiteraard door met deze inspanningen en met het aanmoedigen van ondernemingen, met name het MKB, om effectieve programma’s en maatregelen voor interne controle, ethiek en naleving te ontwikkelen en aan te wenden ten behoeve van het voorkomen en opsporen van omkoping in het buitenland.

Vraag 4

Deelt u de mening dat Nederland, conform de aanbeveling van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), fraude en corruptie beter moet aanpakken, mede om te voorkomen dat Nederlandse CEO’s worden aangeklaagd onder de Amerikaanse wet?

Het kabinet hecht veel belang aan zuivere internationale handel en de bestrijding van corruptie. Corruptie ondermijnt economische ontwikkeling, verstoort het (internationale) gelijk speelveld voor zakendoen en is strijdig met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Corruptie moet dan ook internationaal daadkrachtig worden bestreden. Het kabinet zal naar vermogen en volledig rekening houdende met Nederlandse rechtsprincipes uitvoering geven aan de aanbevelingen van de OESO.
In december 2013 heeft Nederland zich in de OESO Anti-corruptiewerkgroep tussentijds verantwoord over de mate en wijze van opvolging van een deel van de aanbevelingen uit het OESO-evaluatierapport uit 2012. De leden van de werkgroep oordeelden positief over de recente inspanningen die Nederland heeft gepleegd, onder andere op het terrein van opsporing en vervolging van buitenlandse omkoping. Voor details over de opvolging van de OESO-aanbevelingen verwijs ik naar de aan uw Kamer voor aankomend najaar toegezegde integrale beleidsreactie op de verschillende internationale anti-corruptie evaluaties2 3.

Vraag 5

Heeft het Openbaar Ministerie volgens u voldoende kennis en mankracht om fraude en corruptie in Nederland aan te pakken en tevens om te kunnen toezien op handhaving, ook in internationaal verband? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet en welke maatregelen zullen hiertoe worden genomen?

Ik heb uw Kamer reeds eerder gemeld dat strafzaken over buitenlandse omkoping uitzonderlijk ingewikkeld zijn.4 Sinds 2013 werken het Functioneel Parket en het Landelijk Parket nauw samen met respectievelijk de FIOD en de Rijksrecherche in alle onderzoeken naar omkoping van buitenlandse ambtenaren. Deze samenwerking is de expertise en de capaciteit voor de aanpak van fraude en corruptie zeer ten goede gekomen. Dat blijkt onder meer uit het stijgende aantal strafrechtelijke onderzoeken naar buitenlandse omkoping en de eerste resultaten daarvan.
Zoals ook vermeld in antwoord op vragen 3, 4 en 6, zijn de recente Nederlandse inspanningen op het terrein van corruptiebestrijding, onder meer t.a.v. opsporing en vervolging van buitenlandse omkoping, positief gewaardeerd. Op de aanbevelingen die in deze OESO-evaluatie, alsmede de andere internationale anti-corruptie evaluaties, zijn gedaan, zal ik nader ingaan in de toegezegde integrale beleidsreactie.

Vraag 6

Bent u van mening dat aanvullende maatregelen nodig zijn om fraude en corruptie in Nederland sneller en effectiever aan te pakken? Zo ja, waarom en welke maatregelen gaat u hiertoe nemen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht «UvA en VU gaan bètastudies en -onderzoekers toch clusteren»?1

Laat ik vooropstellen dat ik zeer hecht aan een goed functionerende medezeggenschap en dat ik ervan uitga dat de medezeggenschap wordt betrokken bij alle belangrijke besluiten die het personeel en de studenten van de betrokken instellingen raken. Noch uit het bericht op Foliaweb, noch uit informatie van de instellingen maak ik op dat in het onderhavige geval de medezeggenschap gepasseerd of niet betrokken is (geweest).
Over de inhoud van het bericht op Foliaweb heb ik geen oordeel. Uit informatie die ik heb ingewonnen bij de UvA maak ik wel op dat de inhoud van het bericht niet helemaal overeenkomt met de feitelijke situatie.

Vraag 2

Is het waar dat de colleges van bestuur van de Vrije Universiteit (VU) en de Universiteit van Amsterdam (UvA) in een convenant hebben afgesproken hun bèta-onderwijs en -onderzoek alsnog te gaan clusteren?

Neen. Uit informatie die ik heb ingewonnen bij de instellingen maak ik op dat in het bedoelde convenant uitsluitend kaderstellende afspraken over huisvesting van de bètafaculteiten zijn gemaakt om een efficiënt gebruik van dure investeringen te bevorderen.

Vraag 3

Hoe rijmt u dit convenant met de eerdere afwijzing van de bètafusie door de medezeggenschap (c.q. de gezamenlijke vergadering) van de UvA?2

Zie mijn antwoord op vraag 2. Er zijn overigens geen aanwijzingen dat, hoewel de medezeggenschap niet heeft ingestemd met de integratie van de bètafaculteiten van de UvA en de VU, er geen draagvlak is voor samenwerking.

Vraag 4

Is het waar dat het oorspronkelijke fusieplan voor de Amsterdam Faculty of Science van december 2012 in het convenant als bijlage is meegezonden, terwijl dit plan was verworpen door de gezamenlijke vergadering? Getuigt deze werkwijze niet van minachting?

Neen. Uit informatie die ik bij de UvA heb ingewonnen maak ik op dat wat ter instemming op 20 december 2013 voorlag het voorgenomen besluit op hoofdlijnen betrof om te komen tot een integratie van de bètafaculteiten van UvA en VU, het ging dus niet om een fusieplan. Bij dit voorgenomen besluit waren ter informatie bijlagen en werkdocumenten meegestuurd, waaronder het werkdocument Propositie voor de Amsterdam Faculty of Science, opgesteld door het bouwteam van de bètafaculteiten, uit december 2012. Dit werkdocument is tevens meegezonden bij het in vraag 2 bedoelde huisvestingsconvenant. Ter toelichting hebben de instellingen hieraan toegevoegd dat het werkdocument uitsluitend is meegestuurd om richting te geven aan de gedachtevorming over de mogelijkheden van de samenwerking als bedoeld in mijn antwoord op vraag 3, maar dat dat blijkbaar niet duidelijk genoeg is gecommuniceerd en daardoor tot verwarring en ongerustheid heeft geleid.

Vraag 5

Is de indruk juist dat de bestuurders met dit voornemen niet handelen in de geest van het besluit van de gezamenlijke vergadering van 20 december 2013?

Gezien mijn antwoorden op bovenstaande vragen heb ik geen aanleiding te veronderstellen dat de bestuurders van beide instellingen niet handelen in de geest van de besluiten die in de gezamenlijke vergadering van 20 december 2013 zijn genomen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de bestuurders van beide universiteiten geen goede beurt maken nu het plan via een website is uitgelekt, in plaats van dat het de uitkomst zou zijn van een open en transparant overleg met de medezeggenschap en andere betrokkenen?

Uit de informatie van de instellingen maak ik op dat het convenant niet is uitgelekt via een website, maar dat het op 24 juni 2014 door het CvB van de UvA aan de medezeggenschap is toegestuurd.

Vraag 7

Kunt u zich voorstellen dat studenten en personeel zich gepasseerd voelen door deze werkwijze van de colleges van bestuur?

Het meezenden van het werkdocument genoemd onder vraag 4, als bijlage bij het convenant heeft tot verwarring en ongerustheid bij personeel en studenten geleid. Overigens ben ik van mening dat het bestuur er goed aan zou hebben gedaan over de reden van het bijsluiten van het document duidelijker te communiceren danwel het meezenden ervan achterwege te laten.
Ik heb geen aanwijzingen die erop duiden dat de medezeggenschap is of wordt gepasseerd.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de medezeggenschap (c.q. de gezamenlijke vergadering) instemmingsrecht moet hebben op ingrijpende beslissingen, zoals het plan om de bètafaculteiten te clusteren?

Ik deel de mening dat goede medezeggenschap belangrijk is. In de wet is dit uitgewerkt in de onderwerpen waarover de medezeggenschap advies- en instemmingsrecht heeft. Voor het in de vraag bedoelde onderwerp is instemmingsrecht niet wettelijk verplicht. Het feit dat het CvB zijn voorgenomen besluit in dit geval wel ter instemming aan de gezamenlijke vergadering heeft voorgelegd, waardeer ik in dit verband positief.

Vraag 9

Wanneer komt u met uw voorstel om de medezeggenschap in het hoger onderwijs instemmingsrecht te geven op (de hoofdlijnen) van de begroting?

Het voorstel om de medezeggenschap instemmingsrecht te geven op de (hoofdlijnen van de) begroting maakt deel uit van het wetsvoorstel met betrekking tot het studievoorschot. Ik verwacht het wetsvoorstel binnenkort aan uw Kamer te kunnen aanbieden.

Vraag 10

Bent u bereid de besturen op te roepen hun plannen te staken en eerst werk te maken van het zoeken naar draagvlak onder personeel en studenten?

Een dergelijke oproep is naar mijn mening niet aan de orde. Overigens vind ik, en dat zeg ik hier niet voor het eerst, dat medezeggenschapsraden dusdanig tijdig geïnformeerd en middels advies- c.q. instemmingsvraag betrokken dienen te worden, dat daadwerkelijk effectieve medezeggenschap mogelijk is. In mijn brief Evaluatie versterking besturing (Kamerstukken II 2013/14, 33 824, nr. 1) heb ik de instellingen hiertoe nog eens opgeroepen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Actie na boete van 12.000 euro voor lasser in Veenendaal»?1

Vraag 2

Deelt u de mening dat een goedwillende werkgever niet gestraft moet worden omdat het Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen (UWV) een fout heeft gemaakt? Vindt u tevens dat ondernemers er op moeten kunnen vertrouwen dat als het UWV mensen bemiddeld, dat zij ook in Nederland mogen werken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 3

Bent u gezien de fout die het UWV heeft gemaakt bereid om de boete van de betreffende werkgever in te laten trekken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u toelichten waarom het UWV de betrokken Wajonger naar een werktraject heeft bemiddeld, terwijl de Wajonger volgens de Inspectie niet mag werken in Nederland? Kunt u aangeven of het UWV op de hoogte was dat de Wajonger niet gerechtigd was om te werken in Nederland?

Vraag 5

Kunt u aangeven of het vaker voorkomt dat het UWV mensen bemiddelt, terwijl zij niet gerechtigd zijn om in Nederland te werken? Zo ja, hoe vaak komt dit voor?

Met de invoering van de «Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving» (de Fraudewet) per 1 januari 2013 zijn de boetes voor werkgevers die de Wet arbeid Vreemdelingen (Wav) overtreden verhoogd. Zoals ik u in mijn brief van 26 mei jl. (Kamerstuk 17 050, nr. 474) toezegde zal ik in de (Wav) de mogelijkheid van het geven van een waarschuwing introduceren. Op dit moment ben ik bezig het beleid met betrekking tot de waarschuwing nader uit te werken. Daarbij houd ik rekening met de Europese Richtlijn 2009/52/EG inzake illegale tewerkstelling. Tevens bezie ik in dit verband de wijze waarop ik het matigingsbeleid aan zal passen. Ik zal uw Kamer dit najaar over de concrete uitwerking van de invoering van de waarschuwing in de Wav informeren.

Vraag 6

Wilt u maatregelen nemen om te voorkomen dat het UWV mensen voor plaatsing bij bedrijven aanbiedt die niet gerechtigd zijn om in Nederland te werken? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Man gaat joyriden met pantservoertuig»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat iemand ongezien een pantservoertuig kan meenemen van een kazerne?

Het strafrechtelijk onderzoek dat onder leiding van het Openbaar Ministerie door de Koninklijke Marechaussee wordt uitgevoerd, is nog niet voltooid. Mede hierdoor en vanwege veiligheidsreden wordt de vraag over de toedracht in algemene termen beantwoord.
De verdachte bestuurder van het ontvreemde YPR-pantservoertuig heeft zich via het hekwerk van de Johannes Postkazerne in Havelte toegang tot het terrein verschaft. Daarna heeft hij de toegang tot een YPR geforceerd. Dit voertuig stond geparkeerd op een opstelplaats voor voertuigen die in afwachting zijn van de overdracht aan de afstotingsorganisatie van de Defensie Materieel Organisatie (DMO). De YPR-voertuigen worden namelijk gefaseerd vervangen door de CV-90, de Fennek en de Boxer. Er waren geen wapensystemen aan boord van de desbetreffende YPR. De motor van een YPR kan zonder sleutel worden gestart na het verrichten van een aantal handelingen. De vraag hoe de bestuurder aan deze kennis van een YPR komt, maakt deel uit van het lopende onderzoek.
Vervolgens is verdachte door de hoofdpoort van de kazerne in Havelte naar buiten gereden, daarbij gebruik makend van het feit dat er op dat moment druk in- en uitgaand verkeer was in verband met de Veteranendag in Den Haag. Uit een intern onderzoek van Defensie is intussen gebleken dat het wachtpersoneel zich door de drukte niet aan de geldende procedures heeft gehouden; de YPR had dus zeker niet zonder meer naar buiten mogen rijden.
Vooruitlopend op de resultaten van het lopende onderzoek zijn alvast maatregelen genomen om de bestaande beveiligingsprocedures op de Johannes Postkazerne voortaan strikt na te leven om herhaling van dit incident te voorkomen.

Vraag 3

Hoe kon de dader ongezien de kazerne betreden, ongezien het pantservoertuig in, ongemerkt starten en ongezien de kazerne verlaten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Worden de bergingskosten en eventuele andere kosten van deze diefstal op de dader verhaald?

Hangende het lopende onderzoek worden geen uitspraken gedaan over het verhalen van deze kosten.

Vraag 5

Welke maatregelen neemt u naar aanleiding van deze diefstal om diefstal van pantservoertuigen te voorkomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «World Bank delays $ 63 million to Mali over spending concerns»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over de opschorting van de bijdrage van zowel het IMF als nu dus ook de Wereldbank aan Mali?

De opschorting van bijdragen door IMF en Wereldbank zijn een krachtig signaal aan de Malinese overheid, dat door de Nederlandse regering wordt ondersteund. Aanleiding voor de opschorting van zowel de bijdrage van het IMF als nu ook van de begrotingssteun van de Wereldbank is de aanschaf van een presidentieel vliegtuig en een bankgarantie voor de aankoop van uitrusting voor het leger. Het IMF is met de Malinese regering overeengekomen dat er eerst meer transparantie in de begroting en de openbare aanbestedingen moet komen, alvorens de begrotingssteun weer kan worden hervat.

Vraag 3

Bent u van plan om in navolging van het IMF en de Wereldbank ook de Nederlandse (sectorale) bijdrage aan Mali tijdelijk op te schorten totdat de Malinese overheid duidelijkheid heeft gegeven over haar eerder gedane exceptionele uitgaven zoals een presidentieel vliegtuig en het commitment van de regering aan armoedebestrijding? Zo nee, waarom niet?

Nederland geeft in Mali sinds de staatsgreep van maart 2012 geen algemene of sectorale begrotingssteun meer, maar werkt via programma’s en projecten, waarbij de bestedingen nauwkeuriger te controleren zijn. Tijdens het AO MINUSMA op 21 mei jl. heeft het kabinet naar aanleiding van vragen over deze onderwerpen geantwoord opschorting van de hulp nu nog niet aan de orde te vinden. Voorkomen moet worden dat een knipperlichtbeleid ontstaat, juist nu de bevolking onze steun hard nodig heeft.
Het feit dat IMF en Wereldbank zeer duidelijke signalen aan de Malinese regering hebben afgegeven en de positieve wijze waarop vervolgens door diezelfde regering is gereageerd, stelt het kabinet voorlopig gerust.
Het kabinet zal de bevindingen van de IMF-missie in september a.s. zorgvuldig wegen en, indien noodzakelijk, alsnog passende maatregelen treffen. De regering acht het daarbij vooral van belang dat de Malinese regering de democratische spelregels respecteert, zodat het parlement zijn controlerende taak kan vervullen.

Vraag 4

Hoe lang krijgt de Malinese overheid nog de tijd om duidelijkheid te geven, aangezien het IMF al sinds mei jl. de bijdrage heeft opgeschort?2 Hoe groot is de kans dat de tijdelijke opschorting van de bijdrage aan Mali van zowel het IMF als de Wereldbank wordt omgezet in een langdurige?

Het IMF verwacht dat de opschorting een tijdelijk karakter zal hebben. In september 2014 zal een IMF-missie naar Mali gaan om te verifiëren of de overeengekomen maatregelen zijn doorgevoerd. Het gaat om de volgende maatregelen:
Indien de Malinese overheid voldoende actie heeft ondernomen zullen het IMF en de Wereldbank de begrotingssteun weer hervatten.

Vraag 5

Zijn er andere landen of internationale organisaties die hun bijdragen hebben opgeschort? En zo ja, welke zijn dat? Welke effecten verwacht u van de opschorting van de bijdrage van het IMF en de Wereldbank aan Mali op de ontwikkeling en stabiliteit in het land?

Naast IMF en Wereldbank heeft ook de Europese Unie besloten tot tijdelijke opschorting van de hulp onder dezelfde voorwaarden van de tranchebetaling van het State Building Contract.
Beoogd effect van de opschorting is het pakket maatregelen dat de Malinese overheid moet nemen ter versterking van de begrotingsinstituties. Inmiddels loopt het parlementaire proces: het Malinese parlement heeft over de buiten-budgettaire aankopen een debat aangevraagd en een motie van wantrouwen ingediend. Het huidige budget voor 2014 kan de gedane buiten-budgettaire uitgaven opvangen zonder risico voor de stabiliteit van het land. Wel leveren de opschorting van de bijdragen van genoemde instituties aan Mali een aanzienlijke vertraging op voor wederopbouw- en ontwikkelingsprogramma’s.

Vraag 6

Heeft u de Malinese autoriteiten erop gewezen dat ze snel inzicht moeten geven in de gedane uitgaven en welke middelen ze daarvoor gebruikt hebben? Zo nee, bent u bereid dat alsnog te doen? Zo ja, op welke wijze heeft u dat gedaan?

Ja. De afspraken die het IMF hierover gemaakt heeft met de Malinese regering worden door de donoren inclusief Nederland onderschreven. Dit vormt een terugkerend onderwerp van gesprek. Zo had de donorgemeenschap, waaronder Nederland, op 8 juli jl. een ontmoeting met de Malinese premier waarbij gesproken werd over beter beheer van overheidsfinanciën.

Vraag 1

Herinnert u zich dat u tijdens het nota overleg over de modernisering van de diplomatieke dienst gezegd heeft over het stoppen met uitgifte van paspoorten bij consulaten: «Ik kom nog even terug op de paspoorten. Niet alleen de heer Van Bommel vroeg daarnaar, maar ook de heer Omtzigt. Ik heb al aangegeven dat het te maken heeft met een kostenoverweging. Het gaat hierbij om het aantal paspoorten en de belastingmiddelen die daarvoor nodig zijn. We nemen wel ruim de tijd om die veranderingen door te voeren en om dat helder met de Nederlandse gemeenschap ter plekke te communiceren. Natuurlijk is men nu heel erg geschrokken vanwege die plannen, maar het duurt nog tot eind 2016 voordat we die gaan uitvoeren. We letten heel goed op – zoals de Kamer ook vraagt – of er aanvaardbare alternatieven voor bestaan.»?1

Ja.
In het debat op 25 november 2013 met uw Kamer zijn twee ontwikkelingen door elkaar gaan lopen: het al onder het vorige kabinet ingezette traject van afbouw biometrie bij de honoraire consulaten, en, in het kader van de Modernisering Nederlandse diplomatie en de inrichting van het postennet, de sluiting, dan wel afbouw consulaire taken, van consulaten generaal in het licht van de opgelegde bezuinigingen.
Op dat moment was nog niet bekend wanneer de tien jaren termijn voor paspoorten in zou gaan, waardoor concrete data en acties voor de afbouw van consulaire taken op de consulaten generaal nog niet konden worden benoemd. Ik heb bij de beantwoording dan ook omwille van de zorgvuldigheid een ruime marge genomen waarbinnen ik de plannen uit zou voeren.
In datzelfde debat heb ik naar aanleiding van vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de hand van het voorbeeld van Frankrijk (honorair consulaat Toulouse) ook met uw Kamer gesproken over de afbouw van biometrie op het terrein van visa en paspoorten bij honoraire consulaten, een proces dat al gaande was vanuit overwegingen van kwetsbaarheid en efficiency.

Vraag 2

Herinnert u zich nog dat u een brief aan de Kamer zou sturen over de verstrekking van paspoorten op consulaten, dat die brief gestuurd zou worden na behandeling van de wet voor de verlenging van de paspoortduur in de Eerste Kamer?2 Klopt het dat de verlenging van de paspoortduur al sinds maart van kracht is?

Ja, de toezegging betrof de afbouw van de consulaire dienstverlening op de consulaten generaal: «De Minister informeert de Kamer na de inwerkingtreding van de lange geldigheidsduur van paspoorten over de organisatie van het aanvragen van paspoorten in het buitenland.» Na afronding van interne besluitvorming over de operationele plannen van aanpak betreffende de afbouw van de consulaire werkzaamheden op de consulaten generaal zal uw kamer nader geïnformeerd worden.
De verlenging van de paspoortduur is per 9 maart 2014 van kracht.

Vraag 3

Kunt aangeven op welke posten de dienstverlening van reguliere paspoortuitgifte al gestopt is of in 2014 zal stoppen? Kunt u voor elk van deze posten aangeven wanneer de biometrische apparatuur is geïnstalleerd en wanneer die is weggehaald?

Sinds 2012 zijn de volgende posten gesloten vanwege herziening van het postennet: Ouagadougou, Managua, Guatemala, La Paz, Almaty, Lusaka, Asmara, Quito, Yaounde, Montevideo; Damascus is gesloten vanwege de veiligheid. Daarnaast is het niet mogelijk paspoorten aan te vragen in Sana’a, Kaboel en Bagdad om veiligheidsredenen.
De afgelopen jaren zijn de paspoortloketten van de volgende posten gesloten: Bratislava, Tallin, Vilnius, Riga en Tirana.
Verder betreft de lopende afbouw van biometrie uitsluitend de honoraire consulaten. In 2016 komt hier dan afronding van de afbouw van de consulaire werkzaamheden op de CG’s bij.
De biometrie-apparatuur waarmee paspoort- en NIK aanvragen in ontvangst genomen kunnen worden is vanaf september 2009 bij die honorair consulaten geïnstalleerd, die minimaal 500 aanvragen per jaar ontvingen. Bij lager aantal aanvragen zijn de exploitatiekosten gerelateerd aan de opbrengst van een paspoort of NIK te hoog.
De meeste honorair consulaten hebben na 2009 niet (meer) voldaan aan de ondergrens van 500 aanvragen. Nader onderzoek wees tevens uit dat het paspoortproces bij de honoraire consulaten kwetsbaar, inefficiënt en kostbaar is. Dit was de voornaamste reden om in Frankrijk en in de toekomst bij alle honorair consulaten met biometrische apparatuur het proces af te bouwen. Bij de afbouw hiervan is vaak gebruik gemaakt van een natuurlijk moment zoals pensionering van de honorair consul of ontslag van personeel.
Na afbouw van het biometrisch proces is de apparatuur terug gestuurd naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De apparatuur wordt opnieuw ingezet bij andere posten.
In 2012 heeft afbouw van biometrische taken plaats gevonden bij 5 honoraire consulaten in Italië(1), Frankrijk (1), VK (1), Zweden (1) en Denemarken (1).
Vanaf 2013 heeft afbouw van biometrische taken plaats gevonden bij 8 honoraire consulaten in Frankrijk(5), Filipijnen(1), Canada(1) en Spanje (1).
In 2014 zal biometrie worden afgebouwd bij 5 honoraire consulaten in Spanje (4) en Portugal (1). Al eerder dit jaar werd de reguliere paspoortafgifte in Houston (VS) afgebouwd in verband met het vertrek van de honorair consul.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het volstrekt tegen de afspraken met de Kamer ingaat dat de paspoortuitgifte al gestopt is op deze consulaten, terwijl de Kamer nog niet geïnformeerd is en het nog geen 2016 is?

Nee, het debat met de TK op 25 november 2013 ging over de modernisering van de diplomatie waarvan de afbouw van consulaire dienstverlening op de CG’s onderdeel vormt. Momenteel worden door de betrokken ambassades in Duitsland, België, Italië en Verenigde Staten plannen van aanpak geschreven, die nog in de concept-fase verkeren.
Het traject het biometrisch proces bij honoraire consulaten af te bouwen liep al door bezuinigingen van het vorige Kabinet. Verder verwijs ik u ook naar de beantwoording van vraag 1.

Vraag 5

Bent u bereid met onmiddellijke ingang te stoppen met het afbouwen van de uitgifte van paspoorten, de Kamer te informeren, een debat te houden en pas na goedkeuring van de plannen door de Kamer, eventueel af te bouwen? Zo nee, wat zijn uw toezeggingen aan de Kamer dan nog waard?

Het afbouwen van het biometrisch proces bij de honoraire consulaten is een lopende ontwikkeling, die – daar waar aan de orde- al vanaf 2012 gaande is. Hiervoor verwijst het kabinet u naar het antwoord op Kamervraag 12 inzake de sluiting van het honorair consulaat La Nucía d.d. 19 juni 2014 (Vergaderjaar 2013–2014, Aanhangselnummer 2301),.

Vraag 6

Kunt u de kosten-baten analyse over het verwijderen van de biometrische apparatuur bij consulaten doen toekomen aan de Kamer?3

De kosten-baten analyse bij afbouw van de consulaire dienstverlening bij de consulaten generaal zal na beoordeling van de plannen van aanpak gemaakt worden en verwerkt in de aan uw Kamer toegezegde brief.

Vraag 7

Kunt u, specifiek voor het consulaat in het Spaanse La Nucia, een staat van kosten en baten geven voor het jaar 2013? En kunt u aangeven hoeveel de sluiting oplevert in besparingen?

Het aantal bij het honorair consulaat La Nucía afgegeven reisdocumenten (paspoorten/NIK) was in 2013 2.326. De legesopbrengsten van deze aanvragen bedroegen EUR 195.660.
De kosten voor de afhandeling van deze aanvragen beliepen alleen voor het honorair consulaat EUR 221.000. Dit is nog exclusief de kosten van het RSO, Ambassade Madrid en van het reisdocument zelf.

Vraag 1

Kent u het bericht «invallen en arrestaties in afvalfraude»?1

Ja. Over deze zaak heeft het Openbaar Ministerie op 26 juni tevens een persbericht uitgebracht.2

Vraag 2

Zo ja, waarom is er al sinds 2010 blijkbaar sprake van ernstige overtredingen en hoe kan het dat nu pas wordt ingegrepen?

Het strafrechtelijk onderzoek dat plaatsvindt onder leiding van het Openbaar Ministerie is op dit moment nog niet afgerond. Ik kan uw vragen niet beantwoorden vanwege het belang van de opsporing en vervolging.

Vraag 3

Aan wie heeft het bedrijf allemaal illegaal afval doorverkocht?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is er op enig moment sprake geweest van gevaar voor de volksgezondheid? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Fraude met co-producten en co-vergistingsinstallaties kan risico’s voor mens en milieu met zich meebrengen. Of hier in dit geval sprake van is geweest, moet uit het onderzoek blijken.