Vraag 1

Kent u de tv-uitzending van De Wachtkamer?1

Ja. Ik kan mij de wanhoop van de mensen waarvan een naaste in vegetatieve of laag bewuste toestand verkeert heel goed voorstellen. Ik begrijp goed dat zij zeer betrokken zijn bij een optimale behandeling van deze personen.

Vraag 2

Hoeveel comapatiënten verblijven momenteel in een daartoe toegerust revalidatiecentrum, in een verpleeghuis of thuis? Kunt u de cijfers uitsplitsen naar leeftijd?

Er zijn geen cijfers beschikbaar over het totale aantal comapatiënten, wel over de groep patiënten die in aanmerking komt voor vroege intensieve neurorevalidatie, maar deze gegevens stammen uit 2006. In dat jaar heeft Zorginstituut Nederland namelijk een duiding over vroege intensieve neurorevalidatie uitgebracht. Hierin staat dat er in Nederland destijds een incidentie was van 20 tot 25 kinderen en jongeren onder de 25 jaar die in een vegetatieve- en/of laagbewuste toestand verkeerden. Voor mensen vanaf 25 jaar werd volgens schattingen geraamd dat het om 50–75 personen per jaar ging.

Vraag 3

Hoe is op dit moment de comazorg in Nederland geregeld? Zijn er richtlijnen voor behandeling gebaseerd op leeftijd? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo neen, is het dan correct dat patiënten van 25 jaar en ouder niet dezelfde behandeling krijgen als patiënten onder de 25 jaar? Is de comazorg in Nederland voldoende gespecialiseerd?

De comazorg kent verschillende onderdelen, te weten de initiële diagnostiek welke vrijwel altijd in het ziekenhuis plaatsvindt, de reguliere comazorg welke in een revalidatie-instelling plaatsvindt, als ook de zorg voor comapatiënten in een verpleeghuis.
De Vroege Intensieve Neurorevalidatie (VIN) is een specifiek behandelprogramma met een bepaalde duur en strikte indicatie criteria en oorspronkelijk ontwikkeld voor kinderen en jong volwassenen. Het Zorginstituut Nederland heeft in 2006 beoordeeld of de VIN behandeling bij kinderen en jong volwassenen behoort tot het verzekerde pakket. In 2009 is deze behandeling beoordeeld voor volwassenen.2
De comazorg in Nederland is in overeenstemming met de wetenschappelijke inzichten ter zake. Het is aan de representatieve beroepsgroepen, zoals neurologen en revalidatieartsen, om de inzichten te verdisconteren in hun behandelbeleid en hun richtlijnen. Waar nodig doet het Zorginstituut uitspraken over het al dan niet verzekerd zijn van deze diagnostiek en behandeling. Waar zich nieuwe (wetenschappelijke) inzichten ontwikkelen, zijn beroepsgroep respectievelijk het Zorginstituut aan zet om richtlijnen en duiding van het pakket te herzien.
Voor zover er een verschil bestaat tussen leeftijdsgroepen, betreft dat met name de vroege intensieve neurorevalidatie. Daarvan heeft het Zorginstituut op grond van onvoldoende gegevens omtrent effectiviteit geduid dat deze voor volwassenen niet tot het verzekerde pakket behoort. Ik heb geen aanleiding om te veronderstellen dat het Zorginstituut op basis van de beschikbare gegevens destijds niet tot deze conclusie had kunnen komen. Ik teken daarbij aan dat de stand van de wetenschap en praktijk een dynamisch criterium betreft. Het is voorstelbaar dat er de afgelopen jaren bijvoorbeeld nieuw wetenschappelijk bewijs is gekomen voor de effectiviteit van deze zorg. Hoewel er vooralsnog geen signalen zijn dat de vroege intensieve neurorevalidatie bij volwassenen thans wel conform de stand van de wetenschap en praktijk is, heeft het Zorginstituut mij laten weten dit de komende tijd nogmaals nader te gaan onderzoeken.

Vraag 4

Bent u bereid de zorg voor comapatiënten niet afhankelijk te laten zijn van hun leeftijd? Zo ja, wat gaat u daar aan doen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Is er sprake van verschillende vergoedingscriteria? Kunt u uiteen zetten hoe de vergoeding van comazorg is geregeld?

Voor zover het verzekerde zorg betreft hebben zorgverzekeraars een zorgplicht. Waar het om niet verzekerde zorg gaat (bijvoorbeeld bij experimentele diagnostiek en behandeling), kunnen zorgverzekeraars ervoor kiezen om de zorg uit de aanvullende verzekering of, coulancehalve, uit eigen middelen te vergoeden. Hierin maken zij hun eigen afweging. De bij vraag 6 geïmpliceerde verschillen komen mijns inziens daar uit voort.

Vraag 6

Klopt het, zoals in de uitzending wordt aangegeven, dat de ene verzekeraar wel behandeling vergoedt en de andere niet? Zo ja, wat is hierover uw oordeel?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid de stichting Zorgen na Coma uit te nodigen voor een gesprek? Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik in mijn antwoord op vraag 4 heb aangegeven, heeft het Zorginstituut mij laten weten de komende tijd nogmaals onderzoek te doen naar de vraag of de vroege intensieve neurorevalidatie bij volwassenen conform de stand van de wetenschap en praktijk is. Ik denk dan ook dat het zinvoller is als de stichting Zorgen na Coma zich verstaat met het Zorginstituut. De stichting kan dan informatie over de effectiviteit van deze zorg met het Zorginstituut delen. Het Zorginstituut kan bij die gelegenheid aangeven wat de gronden zijn op grond waarvan het zijn conclusies trekt.

Vraag 1

Deelt u de mening dat deze ambtenaar in dienst van het Ministerie van Veiligheid en Justitie met haar racistische en radicale uitingen op Twitter een (ernstig) gevaar vormt voor de veiligheid, zeker nu zij nadrukkelijk geen afstand heeft genomen van haar opvattingen?1 Zo nee, waarom niet?

Ik neem volledig afstand van deze persoonlijke uitlatingen op Twitter. Omdat de uitlatingen van betrokkene betrekking hebben op het werkterrein van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), is zij op 13 augustus 2014 geïnformeerd dat haar detachering bij de NCTV per direct is beëindigd. Haar is ook gemeld dat een nader onderzoek is ingesteld en dat naar aanleiding van de uitkomsten daarvan zal worden beoordeeld of aanleiding bestaat voor nadere rechtspositionele maatregelen. Inmiddels is betrokkene geïnformeerd over de voorgenomen rechtspositionele gevolgen. Gedurende deze periode is betrokkene geschorst en is haar de toegang tot de gebouwen en het netwerk van het Ministerie van Veiligheid en Justitie ontzegd. Omwille van een zorgvuldig besluitvormingsproces kan niet vooruit worden gelopen op de uitkomsten daarvan.

Vraag 2

Bent u bereid deze ambtenaar per direct te ontslaan en ervoor te zorgen dat zij nooit meer in dienst mag worden genomen bij de overheid? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de tweet waarin een ambtenaar van het Ministerie van Veiligheid en Justitie stelt dat «IS(IS) een vooropgezet plan van zionisten is die bewust de Islam willen zwart maken?»

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u deze stelling, mede in het licht van de uitspraak van de Minister van Veiligheid en Justitie (12-08-2014) dat» openlijke geweldpleging en opruiing onaanvaardbaar is»?

Ik neem volledig afstand van de inhoud van de tweet.

Vraag 3

Wordt IS nadrukkelijk meegenomen in onderzoeken en monitoring van het nationaal Cyber Security Centrum, aangezien de organisatie zich online sterk profileert?

Het Nationaal Cyber Security Centrum is onderdeel van de organisatie van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De NCTV beschermt Nederland tegen bedreigingen die de maatschappij kunnen ontwrichten. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) onderzoekt en monitort de digitale veiligheid. Hierbij is het uitgangspunt dat veilige en betrouwbare ICT van fundamenteel belang is voor onze samenleving. De onderzoeken en monitoring richten zich dan ook op (signalen over) verstoringen in het digitale domein. Uitingen die via het digitale domein worden gedaan, maar geen risico vormen voor de veilige werking van ICT vallen niet binnen de scope van het NCSC. Uiteraard is er binnen de NCTV als geheel wel ruime aandacht voor de ontwikkelingen rond en uitingen van de IS.

Vraag 4

Wat is het beleid bij de rijksoverheid met betrekking tot ambtenaren die de terreurorganisatie IS steunen, hun daden bagatelliseren of anderen de schuld geven?

Ik beantwoord de vraag in algemene zin en gericht op de ruimte voor ambtenaren tot openbare meningsuiting. De vrijheid van meningsuiting is voor ambtenaren begrensd door artikel 125a van de Ambtenarenwet, dat luidt:
De norm dient dus altijd in relatie tot de functie van de ambtenaar te worden bezien. Of deze bij de meningsuiting is overschreden is ter beoordeling van het bevoegd gezag.
Indien normoverschrijding wordt vastgesteld, heeft de ambtenaar zich schuldig gemaakt aan plichtsverzuim en kan hem of haar door het bevoegd gezag een disciplinaire straf worden opgelegd.
De mogelijke disciplinaire straffen variëren van schriftelijke berisping tot ontslag. Op grond van artikel 82a van het Algemeen Rijksambtenarenreglement dient het bevoegd gezag alvorens hiertoe over te gaan advies in te winnen van de Adviescommissie grondrechten en functie-uitoefening ambtenaren.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Conflict Almere over parketwacht»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat in de rechtbank Almere vanaf 1 september 2014 geen strafzaken en familiezaken meer worden behandeld wegens een gebrek aan politiecapaciteit waardoor de politie geen parketwachten meer kan leveren? Zo nee, wat is dan wel de reden?

Dat bericht is juist. Aanleiding voor deze maatregel was dat het gerechtsbestuur en de leiding van de politie-eenheid Midden-Nederland nog in gesprek waren over de concrete afspraken met betrekking tot de inzet van de politie voor parkettaken in de locatie Almere. Inmiddels zijn er concrete afspraken gemaakt en zullen politierechter- en familiezittingen vanaf 17 november 2014 weer in de zittingsplaats Almere plaatsvinden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat parketwachten onmisbaar zijn aangezien emoties tijdens straf- en familiezaken hoog op kunnen lopen, slachtoffers ook onbelemmerd hun verhaal moeten kunnen doen en de veiligheid daarom gewaarborgd moet zijn? Zo nee, waarom niet?

Over de invulling van de parkettaken van de politie worden afspraken gemaakt tussen het betreffende gerecht, parket en de politie-eenheid. Ten aanzien van politierechter- en familierechtzittingen geldt de standaard afspraak dat de politie bij de zitting, dan wel in de directe nabijheid in het publieke gebied, aanwezig is gezien het belang van het handhaven van de veiligheid bij dergelijke zittingen. De noodzaak en uitvoering wordt tijdens de planningsfase in onderling overleg bepaald.

Vraag 4

Klopt het dat alle straf- en familiezaken worden verplaatst naar Lelystad en kan deze rechtbank dat wel aan?

De politierechter- en familierechtzittingen van de locatie Almere zijn van 1 september 2014 tot 17 november 2014 verplaatst naar de locatie Lelystad van de rechtbank Midden-Nederland. De rechtbank kan dit aan, al wordt gedurende deze periode er extra beslag gelegd op zittingscapaciteit in Lelystad.

Vraag 5

Bent u bereid de Kamer in september, dan wel zo spoedig mogelijk na het overleg tussen de politie en de Raad voor de Rechtspraak, te informeren over het resultaat?

De politie en de Rechtbank Midden Nederland hebben inmiddels afspraken gemaakt over de inzet van de politie, die worden vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst 2014–2016. De noodzaak en uitvoering van parkettaken wordt tijdens de planningsfase van zittingen bij de Rechtbank Midden Nederland in onderling overleg bepaald.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat openbare school De Tweemaster in Duindorp (Scheveningen) leerlingen halalvoedsel heeft voorgeschoteld tijdens schoolkamp, zonder dat de ouders van tevoren op de hoogte zijn gebracht?

Ja.

Vraag 2

Van welke scholen uit Den Haag hebben leerlingen het afgelopen jaar nog meer halalvoedsel gekregen tijdens hun kamp in Vledder?

Het is mij niet bekend welke scholen hun schoolkamp in Vledder hebben doorgebracht. De locaties voor schoolkampen en de keuzes ten aanzien van de samenstelling van de maaltijden tijdens een schoolkamp vallen onder verantwoordelijkheid van de school. De samenstelling van maaltijden tijdens schoolkampen wordt dan ook niet centraal geregistreerd.

Vraag 3

Van wie komt het initiatief om Haagse en Scheveningse kinderen halal te laten eten en waarom zijn de ouders niet ingelicht?

Naar aanleiding van uw vragen heb ik mij nader laten informeren. De locatie van het schoolkamp, het Wilhelminaoord in Vledder, bood uit praktische overwegingen één avondmaaltijd aan die voldeed aan de voorschriften voor halalvoeding. Ik heb ook vernomen dat het Wilhelminaoord heeft besloten om voortaan meerdere maaltijdopties aan te bieden.

Vraag 4

Bent u bereid burgemeester Van Aartsen aan te sporen dergelijke islamiseringspraktijken op alle scholen in zijn stad te bestrijden in plaats van aan te moedigen? Zo neen, waarom niet?

Nee. De keuzes ten aanzien van de samenstelling van de maaltijden tijdens een schoolkamp vallen onder de verantwoordelijkheid van de school. Ouders kunnen met vragen over de maaltijden terecht bij de school.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de ministeriële beschikking van het Comité van Ministers M(2011)4 over de instelling van een Bijzondere Commissie voor het grensoverschrijdend park De Zoom-Kalmthoutse Heide?

Ja.

Vraag 2

Bent u voorts op de hoogte van het feit dat deze beschikking, in mei 2011, met 5 jaar is verlengd?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u van mening dat door het verlengen van deze beschikking ook de financiële steun aan de commissie werd gewaarborgd?

De genoemde beschikking vormt een formele grondslag voor de instelling van een commissie die zorg draagt voor afstemming van beheer en beleidsplannen, samenwerking tussen betrokkenen en stimuleren van ontwikkelingen ten gunste van het park. De beschikking geeft geen grondslag voor financiële steun aan de commissie zelf. Wel biedt de beschikking de mogelijkheid dat de commissie een meerjarenprogramma en een bestedingenplan opstelt en dit voorlegt aan subsidiërende overheden. Dit was binnen de Nederlandse overheid eerst het Ministerie van Economische Zaken/Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (al dan niet via ILG-middelen) en sinds 2011 de provincie Noord-Brabant. Binnen de Vlaamse overheid werden de middelen door het Agentschap Natuur en Bos beschikbaar gesteld.
Als gevolg van financiële taakstellingen op en decentralisatie van het natuurbeleid heeft het Rijk moeten prioriteren en heeft daartoe besloten de structurele financiering van de overlegorganen en commissies van de Nationale Parken, inclusief het Grenspark, te beëindigen. Wel wordt doorgegaan met de financiering van educatie en voorlichtingsactiviteiten door het Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid (IVN). Inmiddels heb ik besloten dat het Grenspark in aanmerking komt voor de educatieactiviteiten van de IVN. Het IVN is in gesprek met het Grenspark om te bezien hoe dit vanaf 2015 kan worden ingevuld.
De provincie Noord-Brabant is voor het Grenspark de aangewezen overheid om de afweging te maken op welke aspecten ten aanzien van natuurbeheer, toegankelijkheid, eventuele herstelmaatregelen en regionale en/of grensoverschrijdende samenwerking wordt ingezet.
Via het Subsidiestelsel Natuur en Landschap is het beheer van de natuur van het park, als onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland, overigens gewaarborgd. De provincie Noord-Brabant heeft in de periode 2011 tot en met 2014 voorzien in een afbouwregeling om daarmee het Grenspark in de gelegenheid te stellen met nieuwe verdienmodellen financieel onafhankelijk te worden van overheidssubsidies. Het Grenspark heeft hier inmiddels invulling aan gegeven door uitvoeringsopdrachten te verwerven. Deze projectfinanciering is qua omvang vergelijkbaar met de oude rijksbijdrage en biedt, aangevuld met de reguliere Vlaamse bijdrage, voldoende borging voor het voortbestaan van de Grensparkorganisatie in de komende jaren.

Vraag 4

Bent u voorts van mening dat, ondanks de decentralisatie van het natuurbeleid, Nederland niet werd ontslagen van de financiële bijdrage aan deze bilaterale samenwerking?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u tevens van mening dat het feit dat nu Nederland, sinds de datum van de eerste beschikking, zorg heeft gedragen voor 50% van het budget, aangenomen kan worden dat bij de verlenging van de beschikking dit gecontinueerd zou worden?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u voorts van mening dat het niet nakomen van informele financiële afspraken, behorend bij een ministeriële beschikking, de relatie met Vlaanderen niet schaadt?

Zoals gesteld in het antwoord op de vragen 3, 4 en 5 ben ik van mening dat de provincie Noord-Brabant en het Rijk, binnen de beschikbare middelen en in vergelijking met de andere nationale parken, het Grenspark voldoende ondersteunen en dat daarmee de relatie met Vlaanderen niet wordt geschaad. Indien de Vlaamse overheid behoefte heeft aan nader overleg, dan ben ik daartoe samen met de provincie Noord-Brabant bereid.

Vraag 7

Bent u bereid in overleg met de Vlaamse overheid te komen tot financiële afspraken tot de einddatum van de beschikking?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Christen bespuugd»?1

Ja.

Vraag 2

Zijn de daders van deze laffe daad reeds opgepakt en krijgt u ook signalen binnen dat naast christenen ook yezidi's bedreigd worden in Nederland?

Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat op 13 augustus jl. in deze zaak aangifte is gedaan. Het strafrechtelijk onderzoek heeft nog niet tot aanhouding(en) geleid. Ik beschik niet over aanwijzingen dat yezidi’s worden bedreigd in Nederland.

Vraag 3

Ziet u in dat het islamitische geweld in het Midden-Oosten zich ook steeds duidelijker in Nederland manifesteert en hier de maatschappelijke rust en orde ondermijnt?

Ik onderken de maatschappelijke spanningen die zich de afgelopen tijd hebben voorgedaan. De stijging van het aantal meldingen bij de anti-discriminatievoorzieningen en de politie in de afgelopen tijd lijkt vooral voort te komen uit versterkte tegenstellingen als gevolg van de affiniteit van mensen in Nederland met één van de strijdende partijen in het Midden-Oosten. Mede om die reden heeft het kabinet in het recent aangeboden actieprogramma integrale aanpak jihadisme een breed pakket aan maatregelen aan uw Kamer gepresenteerd. Deze maatregelen zijn ondermeer gericht op het tegengaan van radicalisering en maatschappelijke spanningen.

Vraag 4

Indien u de voorgaande vraag ontkennend heeft beantwoord, hoe duidt u de tot geweld oproepende antisemitische demonstraties, de intimidatie van yezidi's en het bespugen en bedreigen van christenen in Nederland dan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om een geweldsexplosie in de Nederlandse straten te voorkomen, zeker ook met het oog op terugkerende jihadisten?

In het hiervoor genoemde actieprogramma worden ook de maatregelen uiteengezet met het oog op terugkerende jihadisten.

Vraag 1

Kent u de berichten «Piloten vrezen voor veiligheid» en «Airlines are taking precautions after Ebola outbreak»?1 2

Ja

Vraag 2

Kunt u aangeven waarom de KLM nog steeds vliegt op Nigeria – waar sprake is van een ebola-uitbraak – terwijl British Airways in het kader van de ziekte vluchten van en naar Liberia en Sierra Leone heeft geschrapt?

Vliegtuigmaatschappijen maken eigen afwegingen. Zoals ik in eerdere antwoorden op Kamervragen heb aangegeven, adviseert de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op dit moment geen reis- of handelsbeperkingen. Nederland volgt op dit moment de adviezen van de WHO. Op Schiphol worden passagiers van directe vluchten van en naar Nigeria door middel van een brief geïnformeerd over ebola, en geadviseerd over voorzorgsmaatregelen. KLM heeft geen rechtstreekse vluchten naar Liberia en Sierra Leone.

Vraag 3

Hoe duidt u de angst onder het personeel van de KLM om te vliegen op Nigeria, en de oproep van de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers aan de KLM om informatie uit te wisselen over ebola?

Er zijn goede voorzorgsmaatregelen mogelijk om besmetting met ebola te voorkomen. De ziekte wordt alleen overgedragen door direct contact met lichaamsvloeistoffen van een patiënt die symptomen vertoont. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) geeft de luchtvaartmaatschappijen handreikingen voor het omgaan met verdachte ebolapatiënten (griepverschijnselen bij een passagier uit het risicogebied worden als verdacht behandeld). In Nigeria vindt bovendien zogenaamde exit-screening plaats om vertrekkende passagiers met eventuele symptomen van ebola vooraf te identificeren. Het is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de werkgever om met behulp van de beschikbare informatie van bijvoorbeeld het RIVM de voorlichting aan het personeel te faciliteren.

Vraag 4

Bent u bereid het Nederlandse luchtruim te sluiten voor vluchten van en naar ebola-landen, totdat de uitbraak van de ziekte onder controle is? Zo neen, waarom niet?

Nee. Wij volgen op dit moment de adviezen van de WHO die aangeeft dat er geen beperkingen van internationaal verkeer nodig zijn.

Vraag 1

Kent u het artikel «Brabantse gemeenten zitten financieel aan de grond»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over het rapport van de provincie Noord-Brabant waaruit blijkt dat ruim de helft van de Noord-Brabantse gemeenten in een financieel slechte positie verkeren? Kunt u uw antwoord toelichten?

In de eerste plaats wil ik constateren dat het artikel in het Eindhovens Dagblad (ED) citeert uit een brief aan uw Kamer (20 mei 2014, Kamerstuk 33750-B-14) waarin op hoofdlijnen een weergave staat wat het resultaat is van financieel toezicht van Rijk op provincies en van provincies op gemeenten. Volledigheidshalve verwijs ik hierbij tevens naar de brief van 20 december 2013 (Kamerstuk 27 581-47) over de onderzoeksrapportage waar ook in het artikel naar wordt verwezen en het verslag van het AO-ruimte van 16 april 2014.
De genoemde citaten van «somber beeld» en «stevige ombuigingsmaatregelen», geven de mening weer van de gezamenlijke provinciale toezichthouders. In de brief aan uw Kamer heb ik in algemene zin mijn reactie verwoord op de bevindingen van de verzamelde toezichthouders. In mijn reactie in de brief van 20 mei heb ik ook mijn vertrouwen uitgesproken in de gemeenteraden en gemeentebesturen. Daarbij heb ik uw Kamer ook gemeld dat uit de onderzoeken naar de financiële gevolgen van de economische crisis op de grondexploitaties mij ook is gebleken, dat het overgrote deel van de gemeenten in staat is de gevolgen zelf op te vangen.
In de tweede plaats wil ik nader ingaan op uw vraag over het onderdeel van de provincie Noord-Brabant, zoals die als bijlage bij mijn brief aan uw Kamer indertijd is opgenomen.
Naar mijn mening is de analyse van de provincie niet zo negatief als uit uw vraagstelling zou blijken. In de eerste plaats constateren zij dat voor 2014, 62 van de 67 gemeenten een structureel en reëel sluitende begroting hebben. Er wordt echter ook geconstateerd dat 39 van de 62 gemeenten niet de laatste jaarschijf van de meerjarenraming structureel en reëel sluitend hebben. Naar de mening van de provincie spelen de gemeenteraadsverkiezingen 2014 hier een rol. De toenmalige gemeenteraden willen naar het oordeel van de provincie «niet over het graf heen regeren», en «oplossingen om de meerjarenramingen weer sluitend te krijgen laat men veelal over aan de nieuw gekozen raad». Daarnaast worden ook nog andere lopende acties bij gemeenten geschetst die er toe moeten bijdragen – daar waar dat niet het geval is- de begroting weer sluitend te krijgen.
Deze conclusie is in het licht van de huidige economische situatie en de gevolgen daarvan voor de financiën van de rijksoverheid en de medeoverheden, ook niet bevreemdend.
Maar het zegt naar mijn mening niet dat de gemeenten niet in staat zullen zijn weer een structureel sluitende begroting vast te stellen. Uit de artikelen van het ED blijkt ook dat de verantwoordelijke gedeputeerde voor het financieel toezicht van de provincie Noord-Brabant, verwacht dat veel gemeenten uiteindelijk een sluitende begroting zullen presenteren.

Vraag 3

Bent u het ermee eens dat het in een gemeente in financiële nood simpelweg onmogelijk is de beloofde zachte landing te realiseren? Kunt u uw antwoord toelichten?

De vragen 3, 4 en 5 richten zich expliciet op de aanstaande decentralisaties in het sociaal domein. Allereerst wil ik benadrukken dat voorop staat dat degenen die ondersteuning, zorg en jeugdhulp nodig hebben, dit ook moeten krijgen. Vanaf 2015 krijgen gemeenten op grond van de Wmo 2015,de Jeugdwet en de Participatiewet nieuwe verantwoordelijkheden en een bijbehorend nieuw budget. Bij de invulling van hun taken krijgen gemeenten de beleidsruimte om eigen keuzes te maken binnen het sociaal domein waardoor maatwerk mogelijk is en de zorg en ondersteuning efficiënter kan worden georganiseerd. Daarbij geldt dat met het Zorgakkoord 2013, het VNG akkoord 2013 en het Begrotingsakkoord 2014 extra middelen beschikbaar zijn gesteld waardoor een zachte landing en een goede uitvoering van nieuwe taken mogelijk is. Bovendien heeft de Staatssecretaris van SZW met de VNG besloten tot een overgangsregeling voor de eerste drie jaren om de herverdeeleffecten van het Inkomensdeel te verzachten.
Gemeenten krijgen vanaf 2015 met de Wmo 2015,de Jeugdwet en de Participatiewet instrumenten in handen om hun taken kwalitatief goed uit te voeren binnen het beschikbare budget. Het kabinet monitort de uitgaven van gemeenten aan het sociaal domein via het informatiesysteem Informatie voor Derden. Vanuit de systeemverantwoordelijkheid krijgt het kabinet inzicht in hoeverre de doelen in het sociaal domein en de bijbehorende gewenste maatschappelijke effecten worden behaald. De vakministers zijn aanspreekbaar op het borgen van de publieke belangen voor zover gerelateerd aan de stelsels. Indien de stelsels niet leiden tot de gewenste maatschappelijke effecten, is dit aanleiding om onderzoek te doen naar de oorzaken hiervan en te bezien welke maatregelen nodig zijn om tot de gewenste maatschappelijke effecten te komen.
Voorts geldt het in ons land bestaande stelsel van interbestuurlijk toezicht, als neergelegd in de Wet revitalisering generiek toezicht, dat voorziet in een evenwichtig instrumentarium dat het mogelijk maakt op te treden tegen situaties waarin de gemeente de wettelijke medebewindstaken niet naar behoren uitvoert en waarbij aan de hand van de zogenaamde interventieladder met in zwaarte oplopende stappen kan worden opgetreden. In het algemeen zal toepassing van deze middelen leiden tot een situatie die met de bedoeling van de wet in overeenstemming is. In het uiterste geval kan een verordening wegens strijd met het recht worden vernietigd.
De conclusie dat meer dan de helft van de gemeenten in Noord-Brabant in financiële nood verkeert, wordt, naar mijn mening, in de eerder genoemde bijlage niet door de provincie Noord-Brabant getrokken. Wel zullen deze gemeenten de komende jaren nog een inspanning moeten verrichten om een structureel en reëel sluitende begroting vast te kunnen stellen.
Het is, zoals ook al gesteld in bovenstaande antwoorden, aan de gemeente zelf om zo nodig binnen de gemeentebegroting te herprioriteren. Tevens worden gemeenten aangeraden om regionaal samen te werken bij de inkoop van zorgtaken waarbij de financiële risico’s regionaal verevend kunnen worden. Op deze wijze kunnen eventuele financiële schommelingen worden opgevangen.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat het onacceptabel en ontoelaatbaar is dat meer dan de helft van de gemeenten in Noord-Brabant in financiële nood verkeert, terwijl zij per 2015 vele extra taken (Wmo, Jeugdzorg en de Participatiewet) toebedeeld krijgen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Hoe garandeert u dat in een dergelijke situatie de beschikbaarheid en kwaliteit van zorg en ondersteuning aan kwetsbare burgers niet in gevaar komt? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 6

Kunt u de actuele financiële situatie van de overige gemeenten weergeven? Hoe vaak treedt een dergelijke ontoelaatbare situatie als in Noord-Brabant op? Kunt u hier een toelichting bij geven?

Voor 2014 zijn 9 gemeenten in heel Nederland onder zogenaamd preventief financieel toezicht geplaatst, vanwege een niet structureel sluitende begroting. Daaronder ook de twee Brabantse gemeenten die zijn genoemd in de artikelen. Bij brief van 10 januari 2014 (Kamerstuk 27 581, nr. 48) heb ik u hierover reeds geïnformeerd.
De begrotingen 2015 zullen eind van dit jaar onderwerp van beoordeling zijn van de provinciale financiële toezichthouders. Naast de eigen verantwoordelijkheid van de gemeenteraad en college, hebben ook de provinciale financiële toezichthouders een rol om te voorkomen, dat een gemeente in dusdanige financiële nood komt te verkeren, dat een beroep gedaan moet worden op middelen van de collectiviteit van de gemeenten (artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet).
Op basis van de begrotingen zullen zij tot een oordeel komen over welke gemeenten vanwege een niet structureel sluitende begroting, in 2015 onder preventief financieel toezicht dienen komen te staan. Zodra die verzamelde informatie mij bekend is, zal ik u zoals gebruikelijk daarover informeren.

Vraag 7

Welke acties gaat u ondernemen om verdere escalatie van deze situatie te voorkomen?

Specifiek op het gebied van de aanstaande decentralisaties geldt dat er vanaf 1 september 2014 een Transitiecommissie Sociaal Domein (TSD) wordt ingericht. Deze commissie gaat een vinger aan de pols houden over de decentralisaties in het sociaal domein en heeft de opdracht te signaleren of gemeenten de noodzakelijke bestuurlijke, organisatorische en financiële maatregelen hebben getroffen en in staat zijn de decentralisaties in samenhang uit te voeren.
De TSD richt zich specifiek op die gemeenten waar de ontwikkelingen achterblijven en het realiseren van voortgang en een goede uitvoering van de decentralisaties onder druk komt te staan. Mocht er aanleiding toe zijn zal de transitiecommissie de betreffende gemeente, dan wel het kabinet, adviseren tot maatregelen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het feit dat een demonstratie tegen de gruwelijkheden van terreurorganisatie IS d.d. 10 augustus jl. in Den Haag is verstoord door tegendemonstranten?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de verstoring in Den Haag zorgelijker is, nu blijkt dat de tegendemonstranten openlijk sympathiseerden met de terreurbeweging IS, die zich momenteel schuldig maakt aan genocide tegen christenen en yezidi’s in Noord-Irak?

Het kabinet verwerpt het gedachtengoed en de werkwijze van IS. Grondrechten zoals vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en recht van demonstreren, vormen een groot goed in ons land en verdienen zowel een krachtige als zorgvuldige bescherming. Deze grondrechten zijn begrensd als ze uitmonden in geweld, haatzaaien of discriminatie. Ieder mens moet zich in Nederland veilig en gerespecteerd voelen. Extremisme van wie dan ook vormt een bedreiging van onze rechtsstaat die hard wordt aangepakt door het Kabinet. Het is goed invoelbaar dat mensen in Nederland uiting geven aan zorgen, verdriet en woede over wat elders in de wereld gebeurt. We zijn er echter met elkaar voor verantwoordelijk dat conflicten die zich elders in de wereld afspelen niet leiden tot oplopende spanningen en conflicten tussen bevolkingsgroepen in onze Nederlandse samenleving en dat wij elkaar met wederzijds respect tegemoet blijven treden.

Vraag 3

Klopt het dat de tegendemonstranten islamitische jongeren waren en deelt u de mening dat hun gedrag tijdens de demonstratie absoluut ontoelaatbaar is en bestraft dient te worden?

Een groep van ongeveer tweehonderd mensen, waaronder islamitische jongeren wilden de zogeheten Mars van de Vrijheid, georganiseerd door Pro Patria, blokkeren.
Zie verder antwoord 2.

Vraag 4

Hoeveel tegendemonstranten waren aanwezig bij de IS-demonstratie, hoeveel verdachten zijn er inmiddels opgepakt door de politie en wat wordt hen ten laste gelegd?

Zie het antwoord op vraag 3 van de leden Van Klaveren en Bontes over een demonstratie in de Schilderswijk (nr. 2014Z13954, ingezonden 11 augustus 2014)

Vraag 5

Bent u van mening dat de gemeente Den Haag en de landelijke overheden voldoende grip hebben op de islamitische bewoners in de Haagse Schilderswijk die er klaarblijkelijk zeer kwalijke denkbeelden over de terreurorganisatie IS op nahouden?

Zie antwoord op vraag 2.

Vraag 6

Wat is de rol van het kabinet voorts in het voorkomen van verdere demonstraties en gewelddadigheden van aanhangers van IS in Nederland?

Het recht om een bijeenkomst te organiseren is vastgelegd in de Grondwet en in internationale verdragen. Op basis van de Wet openbare manifestaties (WOM) kan de burgemeester vooraf voorschriften en beperkingen stellen aan een demonstratie, en de nodige veiligheidsmaatregelen treffen zodat de betoging ordelijk en vreedzaam verloopt. Deze bevoegdheden mag hij slechts aanwenden ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Het is de burgemeester op grond van de WOM niet toegestaan een demonstratie te verbieden of tegen te gaan omdat de betoging naar zijn inhoud of doelstelling, of vanwege de inhoud van de mee te voeren leuzen, ongewenst wordt geacht. De burgemeester heeft ook geen bevoegdheid tegen een demonstratie op te treden enkel ter voorkoming of beëindiging van strafbare feiten, aangezien het enkele feit dat iemand de strafwet overtreedt geen wanordelijkheid is in de zin van de WOM. De burgemeester, die het gezag heeft over de politie als het de handhaving van de openbare orde betreft, kan ingrijpen als sprake is van zodanige (strafbare) feiten dat (tevens) sprake is van (vrees voor) wanordelijkheden. In andere gevallen kunnen individuele demonstranten die de strafwet overtreden strafrechtelijk worden aangepakt en eventueel worden gearresteerd op grond van het strafrecht, maar dat moet dan de betoging onverlet laten.
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft het gezag over de politie als het de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde betreft. Als tijdens een demonstratie bijvoorbeeld belediging van personen, opruiing tot geweld of haatzaaien tegen dan wel discriminatie van bevolkingsgroepen wordt geconstateerd, kan de politie optreden. Het is aan het Openbaar Ministerie om de strafbaarheid van deze handelingen te boordelen. Deze beoordeling kan plaatsvinden tijdens of na het voordoen van het incident.

Vraag 7

Kunt u een overzicht geven van de incidenten die zich tot nu toe hebben voorgedaan tijdens demonstraties (pro-Gaza, anti-IS) die deze zomer zijn gehouden, alsmede van de stand van zaken van de strafrechtelijke stappen die daarna zijn genomen tegen hen die deze demonstraties wilden verstoren door zowel fysiek als verbaal hun sympathie met IS te tonen?

Het Openbaar Ministerie is niet op de hoogte gesteld van incidenten – anders dan die in Den Haag – tijdens demonstraties.

Vraag 1

Kent u het bericht waaruit blijkt dat Curaçao stopt met het arresteren van bolletjesslikkers?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de zorg dat dit besluit enerzijds zal leiden tot aanwas van het aantal bolletjesslikkers en anderzijds ertoe zal leiden dat Nederland meer bolletjesslikkers zal moeten opsporen, vervolgen en berechten?

Curaçao heeft niet besloten te stoppen met het arresteren van bolletjesslikkers. Hierover zijn goede afspraken gemaakt met de bevoegde autoriteiten. Verdachten van drugssmokkel in Curaçao worden daar opgepakt. Het Nederlandse Openbaar Ministerie heeft geen aanleiding om te veronderstellen dat personen die reeds in Curaçao als verdachte zijn aangemerkt, toch de mogelijkheid krijgen om naar Nederland te vliegen. Zie verder het antwoord op vraag 3.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het kennelijke onvermogen van Curaçao om de wet te handhaven onacceptabel is? Wat kunt u doen om dit besluit van Curaçao terug te draaien? Hoe typeert u de samenwerking met Curaçao ten aanzien van de bestrijding van drugscriminaliteit en welke maatregelen neemt u teneinde een mogelijke stijging van het aantal bolletjeslikkers effectief te bestrijden?

Die mening deel ik niet. Voor de faciliteiten waarmee verdachten van bolletjesslikken behandeld kunnen worden, is van belang dat er momenteel sprake is van een vervelende technische situatie met onder andere de riolering in het complex van Rio Canario. Ik weet dat de plaatselijke autoriteiten bezig zijn om met de beperkte beschikbare middelen een oplossing te vinden. Per 1 september is een noodfaciliteit geplaatst in het complex van Rio Canario waarin verdachten van bolletjesslikken behoorlijk opgevangen worden. Plaatsing daarvan is enigszins vertraagd doordat het Openbaar Ministerie van Curaçao het complex nodig had ten behoeve van de rechtszitting in de zaak-Wiels. Tegelijk is men bezig structurele voorzieningen te treffen die begin volgend jaar gereed moeten zijn en plaats bieden aan meer verdachten van bolletjesslikken. Ook Nederland levert daaraan een bijdrage. De samenwerking met Curaçao ten aanzien van de bestrijding van drugscriminaliteit is adequaat. In Curaçao worden nog steeds drugskoeriers aangehouden en ingesloten.

Vraag 4

Neemt het aantal bolletjesslikkers in de afgelopen maanden toe of af? Hoe verklaart u dat?

De hoeveelheid bij het Openbaar Ministerie ingeschreven zaken van drugskoeriers die inwendig verdovende middelen vervoeren, is lager ten opzichte van ten opzichte van de jaren 2012, 2013 en begin 2014. Daar is geen eenduidige verklaring voor te geven.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat de heer F. Plukker per 1 oktober 2014 aan de slag gaat als interim-voorzitter van de raad van bestuur van het Radboudumc in Nijmegen?1

Ik heb het bericht gelezen.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het gegeven dat de heer Plukker goed is voor een hoge notering in overzichten van (te) veelverdieners in de publieke sector?2 3

Daar heb ik geen reactie op. Terugkijken lijkt op dit terrein weinig zinvol. Nu op 1 januari 2013 de Wnt (wet normering topinkomens) is ingegaan.

Vraag 3

Wat wordt de beloning – inclusief eventuele bonus, pensioen- of vertrekpremies – van de heer Plukker voor zijn werk als interim-voorzitter van de raad van bestuur van het Radboudumc? Wat vraagt hij per maand voor zijn werkzaamheden?

Het is niet aan de Minister van VWS om samen met een Raad van Toezicht het arbeidscontract van bestuurders uit te onderhandelen. Dat arbeidsovereenkomsten met bestuurders door Raden van Toezicht vooraf voor een reactie aan de Minister worden voorgelegd, is niet gebruikelijk/verplicht/gewenst. Met de Wnt zijn de wettelijke kaders aangeven voor de beloning van bestuurders. Daarbinnen nemen Raden van Toezicht zelfstandig hun eigen beslissingen. Het toezicht en de handhaving zijn in de Wnt ook als ex post-toezicht en -handhaving geregeld en niet ex ante.

Vraag 4

Hoe verhoudt die beloning zich tot de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), die voor 2014 gesteld is op ruim 230.000 euro bruto per jaar? Kunt u uw antwoord toelichten?4

Dat is mij op dit moment niet bekend. Met de Wnt zijn de wettelijke kaders gegeven voor de beloning van bestuurders. Daarbinnen nemen Raden van Toezicht zelfstandig hun eigen beslissingen, zo ook de Raad van Toezicht van Radboudumc.

Vraag 5

Zijn er afspraken gemaakt over het maximaal aantal te declareren uren, en daarmee de maximale beloning per maand? Zo ja, welke? Zo niet, bent u bereid het Radboudumc hier alsnog op aan te spreken?

Het is niet mijn taak om mij op dit detailniveau met de bedrijfsvoering van zorginstellingen te bemoeien. Het is mijn taak om er op toe te zien dat er kwalitatief verantwoorde zorg wordt geleverd, tegen aanvaardbare prijzen. Verder heb ik een toezichthoudende en handhavende taak in het kader van de Wnt. Maar die werkt niet ex ante, maar ex post.

Vraag 6

Is er een maximale periode gesteld aan het inhuren van de heer Plukker als interim-voorzitter van de raad van bestuur? Zo ja, hoe lang is die periode? Zo niet, bent u bereid het Radboudumc hier alsnog op aan te spreken?

Zie het antwoord op de vragen 3, 4 en 5.

Vraag 7

Hoe groot is het risico dat er exorbitante bedragen overgemaakt worden naar de heer Plukker, zoals bijvoorbeeld in 2013, toen de heer R. Nicodem – actief als interim-bestuurder bij zorginstelling Humanitas DMH – 95.000 euro voor een maand werk ontving?5

Met de Wnt zijn de wettelijke kaders aangeven voor de beloning van bestuurders. Daarbinnen nemen Raden van Toezicht zelfstandig hun eigen beslissingen, zo ook de Raad van Toezicht van Radboudumc. Mocht te zijner tijd uit het jaarverslag van het Radboudumc blijken dat de Wnt is overschreden, dan zal ik handelen uit hoofde van mijn toezichthoudende en handhavende verantwoordelijkheden ex Wnt.

Vraag 8

Wat is uw reactie op het groeiend aantal interim-bestuurders in de zorg? Acht u dat een wenselijke ontwikkeling voor het ter verantwoording kunnen roepen van besturen? Kunt u uw antwoord toelichten, en daarbij ingaan op eventuele maatregelen die u bereid bent te nemen?

Zie de beantwoording van de vragen over deze kwestie uit uw vragenset van 18 juli.

Vraag 9

Bent u bereid ervoor zorg te dragen dat de betalingen/arbeidsvoorwaarden aan/van (interim-)bestuurders direct, en niet na jaren, ergens op een pagina in een jaarverslag transparant worden bij het verrichten van werkzaamheden, zoals in het geval van de heer Plukker voor het Radboudumc?

De aard van een jaarverslag brengt met zich mee dat het terugkijkt naar het verstreken verslagjaar. Uiterlijk in juli van het jaar t is dus transparant wat er in het jaar t-1 is gebeurd. De transparantie ontstaat dus niet, zoals u in uw vraag stelt, «na jaren».
De transparantie van de beloning van bestuurders in de publieke en de semipublieke sectoren is geregeld in de Wnt. Daarin is er niet voor niets voor gekozen om te werken met jaarverslagen en het accountantstoezicht daarop. Zo zijn de cijfers op dat moment in ieder geval duidelijk en hard.

Vraag 1

Kunt u duiding geven van het besluit van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om de ebola-uitbraak in West-Afrika te bestempelen als een bedreiging van de internationale volksgezondheid?

De WHO verklaarde op 8 augustus de ebola-uitbraak tot «Public Health Emergency of International Concern» (PHEIC). De WHO «Emegency Committee» duidt de ebola-uitbraak als een buitengewone gebeurtenis, met een risico voor de volksgezondheid in andere landen. De mogelijke consequenties van verdere internationale verspreiding kunnen groot zijn, met name binnen West-Afrika waar de gezondheidszorgfaciliteiten onvoldoende toegerust zijn om een ebola-uitbraak te bestrijden.
Het afkondigen van een PHEIC heeft een belangrijke signaalfunctie en faciliteert een internationaal gecoördineerde respons.
De WHO heeft diverse tijdelijke maatregelen geformuleerd voor landen waar sprake is van overdracht van het ebolavirus (Sierra Leone, Liberia, Guinee, Nigeria), landen met een verdachte of besmette ebolapatiënt (bijv. Spanje en de Verenigde Staten), dan wel landen die grenzen aan een land waar het ebolavirus zich verspreidt en alle overige lidstaten. Met deze adviezen van de WHO kunnen lidstaten optimaal reageren op de uitbraak en zich optimaal voorbereiden op een eventuele patiënt.

Vraag 2

Welke hulpvragen heeft de Nederlandse regering tot nu toe ontvangen van landen die geconfronteerd zijn met de ebola-uitbraak? Hoe is op deze vragen gereageerd?

De Nederlandse regering heeft tot op heden van de landen die getroffen zijn door het ebola virus alleen van Guinee op 14 augustus een direct hulpverzoek ontvangen. Via de Afrikaanse Unie is een algemeen verzoek gericht aan alle landen binnengekomen om onder meer financiële steun. Daarnaast heeft de WHO, die de implementatie van de hulp in de getroffen landen coördineert, een verzoek tot bijdragen ingediend bij het «Emergency Response Coordination Centre» van de Europese Unie. Momenteel wordt dit verzoek nader bekeken. Op dit moment is Nederland niet voornemens om een extra financiële bijdrage te leveren bovenop de reeds gecommitteerde bijdragen (zie antwoord op vraag 3).

Vraag 3

Erkent u dat de landen waarin ebola is uitgebroken internationale solidariteit behoeven, omdat zij noch middelen noch kennis hebben om de uitbraak goed te bestrijden? Kunt u uw antwoord toelichten?

De situatie in de getroffen landen is aangrijpend. Het is van belang dat deze uitbraak snel onder controle is en dat de slachtoffers de benodigde medische zorg krijgen. Ondersteuning van de internationale gemeenschap aan de getroffen gebieden, is daarbij onontbeerlijk. Nederland draagt 822.600 euro bij (via Artsen Zonder Grenzen (AZG) 500.000 en het Nederlandse Rode Kruis 322.600 euro) aan zorg voor patiënten en om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. Daarnaast draagt Nederland indirect bij aan de lokale bestrijding van de epidemie via de Europese Unie, het Central Emergency Response Fund (CERF) van de Verenigde Naties en de jaarlijkse algemene bijdrage aan de WHO.

Vraag 4

Bent u bereid gevolg te geven aan de oproep van de WHO om in de internationale gezondheidscrisis ondersteuning te geven aan de landen die geconfronteerd zijn met de ebola-uitbraak? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft ervoor gekozen een financiële bijdrage te leveren aan de bestrijding van de uitbraak via AZG en het Nederlandse Rode Kruis aangezien zij daadwerkelijk in het veld opereren en op die manier direct hulp verlenen aan de patiënten. Deze organisaties werken nauw samen met de lokale medische autoriteiten die de hulp coördineren. WHO is leidend in de coördinatie van de implementatie van de hulp. Op dit moment wordt het recente verzoek van de WHO, waarin naast financiële steun ook wordt verzocht om medische experts veldziekenhuizen, etc nog bestudeerd.

Vraag 5

Erkent u dat de landen die geconfronteerd zijn met de ebola-uitbraak niet enkel behoefte hebben aan een vaccin en/of een medicijn, maar ook aan logistieke ondersteuning en andere zaken waarin Nederland kan voorzien?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Kunt u deze vragen op zo een kort mogelijke termijn beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Bedrijven staan niet te trappelen om hun stukje spoor over te nemen»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat het van belang is om bedrijven – ook vanuit het oogpunt van de milieudoelstellingen van het kabinet en de positieve milieuprestaties van het spoorgoederenvervoer – op een goede wijze aangesloten te houden op het spoornet?

Ja, ik ben van mening dat voor het functioneren van de mainports, maar ook voor de overige havengebieden, productiecentra en logistieke clusters in Nederland achterlandverbindingen per spoor cruciaal zijn. Hiervoor zijn ook de bedrijfsspooraansluitingen van belang. Vandaar ook dat in de Lange Termijn Spooragenda de ambitie staat dat het spoor een cruciale rol gaat vervullen in het verbinden van de belangrijkste economische centra met het Europese achterland op met name de middellange afstanden naar Duitsland, Frankrijk en Italië.

Vraag 3

Welke maatregelen neemt u om meer bedrijven hun goederen over het spoor te laten vervoeren en kunt u aangeven hoeveel bedrijven er meer of minder van het spoor gebruik zijn gaan maken de afgelopen vijf jaar?

In de Lange Termijn Spooragenda staat een aantal acties om het spoorgoederenvervoer aantrekkelijker en concurrerender te maken. De spoorgoederenvervoersector zal onder andere gaan werken aan een operationeel concept voor spoorgoederenvervoer, zodat een kwalitatief beter spoorproduct aan de verlader geleverd kan worden. Samen met de sector richt IenM een spoorgoederentafel in waar de nadere invulling en de voortgang van deze acties gevolgd wordt. Er zijn geen specifieke getallen bekend over hoeveel bedrijven gebruik maken van vervoer over het spoor in de afgelopen 5 jaar.

Vraag 4

Deelt u de mening dat overheidsbijdragen voor het faciliteren van spoorvervoer in het algemeen ook zouden moeten gelden voor het spoorgoederenvervoer?

In het MIRT wordt geen onderscheid gemaakt tussen projecten voor reizigersvervoer en goederenvervoer per spoor. Op het gemengde net maken beide vormen van vervoer gebruik van dezelfde infrastructuur. Daarmee komt een deel van het budget ook ten goede aan het spoorgoederenvervoer. Zo heb ik voor de zomer nog besluiten genomen in het kader van PHS om het goederenvervoer via Zuid-Nederland te verbeteren. In het kader van de Lange Termijn Spooragenda vindt voorts een herijking plaats van de projecten en programma’s. Hierbij zijn zowel projecten voor het spoorgoederenvervoer als projecten voor het reizigersvervoer aan de orde.

Vraag 5

Bent u bereid om te onderzoeken of de taken van NS voor wat betreft de bedrijfsspooraansluitingen kunnen worden ondergebracht bij Prorail?

Momenteel onderzoek ik samen met de sector hoe de taken van NS Spooraansluitingen het beste kunnen worden uitgevoerd. Er zijn daarvoor verschillende scenario’s in beeld, waaronder het onderbrengen van deze aansluitingen bij ProRail. Randvoorwaarde hierbij is dat het IenM en ProRail geen geld kost. De bedrijven dragen zelf de verantwoordelijkheid voor het beheer en onderhoud van de spooraansluitingen.

Vraag 1

Klopt het bericht dat in veel steden in Nederland te weinig wijkagenten zijn?1

Nee, het klopt niet dat er in veel steden in Nederland te weinig wijkagenten zijn. Het aantal wijkagenten is opgenomen in het inrichtingsplan nationale politie. De wettelijke norm is hierbij het minimum, zie ook het antwoord op vraag 2 van het lid Marcouch over het tekort aan wijkagenten2. In totaal is in de inrichting voorzien in 3.413 wijkagenten. Basis hiervoor is de verdeling van de operationele sterkte in de beleidsplannen van de regionale eenheden die worden vastgesteld door de burgemeesters in die eenheid en de hoofdofficier van Justitie. Landelijk gezien waren er op 30 juni jongstleden 3.444 wijkagenten werkzaam. De situatie per regionale eenheid is verschillend. In alle wijken is de politiezorg echter gewaarborgd.
Conform
Inrichtingsplan
Bezetting
per 30-6-2014
1
Noord-Nederland
345
451
2
Oost-Nederland
629
434
3
Midden-Nederland
376
353
4
Noord-Holland
298
237
5
Amsterdam
216
572
6
Den Haag
360
345
7
Rotterdam
391
383
8
Zeeland-West-Brabant
298
226
9
Oost-Brabant
276
235
10
Limburg
225
208
3.413
3.444

Vraag 2

Kunt u per regio aangeven hoeveel wijkagenten nu actief zijn en per regio aangeven hoeveel wijkagenten nodig zijn?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

In hoeveel wijken in Nederland is op dit moment geen wijkagent actief?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Zijn er naast Enschede andere steden waar er plannen zijn Buitengewoon Opsporingsambtenaren (Boa's) meer politietaken te laten verrichten? Deelt u de opvatting dat het opzetten van dergelijke vormen van lokale veiligheidszorg laat zien dat in die gemeenten een tekort is aan reguliere politie?

Hiervan zijn mij geen signalen bekend. Buitengewoon Opsporingsambtenaren en de politie zijn complementair aan elkaar en versterken elkaar. Het accent van toezicht en handhaving in de openbare ruimte door gemeenten ligt op leefbaarheid en overlast, terwijl de politie is belast met de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde.

Vraag 5

Hoeveel is uw belofte waard dat iedere wijk zijn eigen wijkagent zou krijgen? Wat gaat u doen om die belofte op de kortst mogelijke termijn waar te maken?

De vorming van de basisteams waar de wijkagent deel van uitmaakt heeft de hoogste prioriteit. De realisatie van de aantallen wijkagenten, conform het inrichtingsplan is daar onderdeel van. Vanwege de op handen zijnde personele reorganisatie heb ik in de laatste voortgangsbrief nationale politie aan uw Kamer3 een voorbehoud gemaakt voor openstaande vacatures voor wijkagenten. Dit omdat bij het opvullen daarvan de spelregels die met de politievakorganisaties in het kader van de personele reorganisatie zijn afgesproken gevolgd moeten worden. De korpschef is hierover in overleg met de Centrale ondernemingsraad van de politie en de vakorganisaties. Uiteraard wordt er hard naar toegewerkt om de vacatures te vervullen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Wijkagent in meeste delen land onzichtbaar»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er «in het grootste deel van Nederland sprake is van een nijpend tekort aan wijkagenten»? Zo ja, hoe komt dat en op welke wijze heeft u de Tweede Kamer hiervan op de hoogte gesteld? Zo nee, wat is dan niet waar?

Nee, er is geen sprake van een nijpend tekort aan wijkagenten in het grootste deel van Nederland. Landelijk gezien voldoet de politie aan de wettelijke norm zoals deze is opgenomen in de Politiewet 2012: gemiddeld is er ten minste één wijkagent werkzaam per 5.000 inwoners. Op eenheidsniveau bestaan nog verschillen, waardoor niet in alle eenheden de norm wordt gehaald. Zoals in de laatste voortgangsbrief nationale politie2 is aangeven, heb ik prioriteit gegeven aan het in werking brengen van de basisteams en de districtsrecherches per 1 januari 2015. De wijkagenten maken onderdeel uit van de basisteams en werken dientengevolge ook per 1 januari 2015 – behoudens vacatures – conform het inrichtingsplan nationale politie. In het inrichtingsplan is de wettelijke norm als minimum aangehouden. Uiteraard wordt er hard naar toegewerkt om ook de vacatures te vervullen. Dit moet binnen de spelregels die met de politievakorganisaties in het kader van de personele reorganisatie zijn afgesproken. De korpschef is hierover in overleg met de centrale ondernemingsraad en de vakbonden.

Vraag 3

Hoeveel wijkagenten telt de Nationale Politie op dit moment en hoeveel zouden dat er volgens de wettelijke norm van 1 wijkagent op 5.000 inwoners moeten zijn?

Het inrichtingsplan nationale politie – op dit punt gebaseerd op de wettelijke norm – gaat uit van 3.413 wijkagenten. Thans zijn er 3.444 werkzaam.

Vraag 4

Deelt u de mening dat wijkagenten die de bewoners en hun problemen goed kennen van groot belang zijn voor de veiligheid en veiligheidsgevoelens in een wijk? Zo ja, heeft het aanstellen van wijkagenten dan de hoogste prioriteit? Zo nee, hoe zou u dan het belang van de wijkagent omschrijven?

Ja, wijkagenten vervullen een sleutelfunctie in de basisteams. Zij vormen letterlijk het lokale gezicht van de politie en zijn vaak het eerste aanspreekpunt. Wijkagenten werken, tezamen met collega’s uit het basisteam, probleemgericht aan veiligheid, met partners en burgers. De wijkagent vormt een belangrijk onderdeel van het lokale netwerk aan scholen, buurtbewoners, veiligheidspartners, hulpverleners en is daarmee van groot belang voor de veiligheid en veiligheidsgevoelens in de wijk. De vorming van de basisteams waar de wijkagent deel van uitmaakt heeft de hoogste prioriteit. Zie verder mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Wanneer zal de wettelijke norm van 1 wijkagent op 5.000 inwoners voor het hele land zijn bereikt?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de anti-ISIS demonstratie van vandaag in Den Haag waar islamitische tegendemonstranten met stenen gooiden, een cameraman zijn apparatuur vernielden, het uitlopen van de volledige route van de demonstratie onmogelijk maakten, luidkeels «kankerjoden» en «Allah Akbar» scandeerden en waartegen de Mobiele Eenheid in actie moest komen?

Ja.

Vraag 2

Is de Haagse Schilderswijk nog Nederlands grondgebied of al onderdeel van het islamitisch kalifaat? Waarom capituleert de overheid voor de islam en de verwerpelijke sharia die blijkbaar al in Den Haag heerst?

Het kabinet keurt discriminatie en elke oproep tot geweld af. Iedereen in Nederland dient zich aan de Nederlandse wet te houden. Gedrag dat de kernwaarden van de Nederlandse samenleving bedreigt, wordt niet getolereerd. De huidige mogelijkheden om in te grijpen wanneer strafbare uitlatingen worden gedaan of strafbare gedragingen worden begaan, zijn voldoende.

Vraag 3

Waarom heeft de politie gecapituleerd voor de tegendemonstranten door in plaats van de demonstranten de afgesproken route af te laten lopen en de straten daartoe desnoods schoon te vegen, de demonstranten te verhinderen hun weg te vervolgen over Nederlands grondgebied? Is dit niet de wereld op zijn kop en de lafheid ten top?

De politie heeft niet gecapituleerd voor de tegendemonstranten. In de voorbereiding naar de demonstratie is vanuit de gemeente Den Haag en de politie contact geweest met de organisatie en zijn nadere afspraken gemaakt over de demonstratie. Ook over het afwijken van de route ter voorkoming van wanordelijkheden. Het is de taak van de politie om te waarborgen dat demonstraties in goede orde verlopen. De politie treedt daarbij regulerend op. De politie heeft escalatie voorkomen. Door het optreden van de agenten is er geen gewelddadige confrontatie tussen de twee groepen geweest.

Vraag 4

Bent u bereid een ieder uit de Haagse Schilderswijk of elders in Nederland die onze rechtsstaat wil vervangen door het kalifaat en de sharia wil invoeren en daar geweld voor wil gebruiken het land uit te zetten en Nederland terug te geven aan de mensen die onze vrije democratische rechtsstaat wel respecteren? Zo nee, wilt u dan samen met uw partijgenoot Van Aartsen zo snel mogelijk uw biezen pakken?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Herinnert u zich de vragen en de bezwaren van de PvdA fractie, over het feit dat op internet per (huis-) adres zichtbaar is of ambulance, politie of brandweer aanwezig is of is geweest?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de privacy geschonden wordt wanneer per adres nagegaan kan worden of hier een hulpdienst is geweest?

Ik vind het vanuit privacy-oogpunt onwenselijk dat informatie uit pagingberichten van de hulpdiensten langdurig zichtbaar is op internetsites. Ik streef er dan ook naar om dit in de toekomst te voorkomen.
In Noord-Nederland is ervaring opgedaan met een andere werkwijze, waarbij in de meeste oproepen geen locatie-informatie meer wordt verstrekt aan de ambulances. Deze werkwijze spreekt mij aan, daarom heb ik – met mijn ambtgenoot van VWS voor wat betreft de ambulancezorg – de hulpdiensten verzocht om ons te informeren over de landelijke toepasbaarheid hiervan.
Het is echter mogelijk dat de operationele noodzaak om locatie-informatie te gebruiken in pagingberichten blijft bestaan. Daarom wordt in het kader van een aanbesteding van een nieuw pagingsysteem ook onderzocht of versleuteling van pagingberichten financieel en praktisch uitvoerbaar is.
Later dit jaar zal ik uw Kamer over het bovenstaande nader informeren.

Vraag 3

Waarom is in sommige veiligheidsregio’s het adres afgeschermd en in andere regio’s niet?

Meldkamers zijn op dit moment nog regionaal georganiseerd waardoor er diversiteit bestaat tussen inrichting en de werkwijze van de verschillende meldkamers. Deze diversiteit – en de nadelen die daarmee gepaard gaan – is één van de redenen om te komen tot een landelijke meldkamerorganisatie. Over de voortgang hiervan heb ik u per brief van 2 juli 2014 geïnformeerd.

Vraag 4

Waarom bent u al meer dan een jaar aan het onderzoeken hoe deze schending van de privacy kan worden voorkomen, terwijl de oplossing in sommige regio's al wordt toegepast? Wanneer komt u met de resultaten van dit onderzoek?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Kunt u er voor zorgen dat in alle veiligheidsregio's de adressen worden afgeschermd zodat de privacy van de betrokken personen op die manier wordt geborgd? Zo ja, op welke termijn kunt u hiervoor zorgen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft de regering kennis genomen van de absolute humanitaire noodsituatie van minderheden zoals Yazidi's en Christenen die voor IS op de vlucht geslagen zijn en in niemandsland zitten, vaak zonder drinken en voedsel?

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennis genomen van het feit dat de Amerikaanse president Obama spreekt over een mogelijke genocide en deelt u dat?

Het kabinet heeft kennisgenomen van de onderbouwing van de VS voor zijn optreden. De inspanningen van de internationale gemeenschap moeten er nu eerst en vooral op gericht zijn het grote menselijk lijden in Irak te verlichten. Als blijkt dat ernstige misdaden zoals genocide of misdrijven tegen de menselijkheid zijn gepleegd, dan moeten die onderzocht en de daders vervolgd worden. Het kabinet steunt op dit punt de oproep van EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton van vandaag, 10 augustus 2014.

Vraag 3

Heeft u kennis genomen van de vele noodoproepen o.a. van religieuze leiders zoals de patriarchen van Bagdad en Damascus en van de paus?

Ja.

Vraag 4

Steunt de regering de luchtaanvallen van de Verenigde Staten?

Het kabinet vindt het een goede zaak dat de VS op verzoek van de Iraakse overheid hulp biedt om de Iraakse bevolking, inclusief de minderheden die nu in het nauw zitten, te beschermen.

Vraag 5

Acht u de noodhulp en voedseldroppings op dit moment toereikend?

De humanitaire situatie in Noord-Irak is schrijnend en verdient urgente aandacht. De droppings met voedsel en water door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, maar ook door de Iraakse en Koerdische autoriteiten, in samenwerking met VN-organisaties en Turkije, zijn een zeer welkome stap ter verlichting van de meest dringende noden. De droppings zullen de komende dagen doorgaan. Ook verschillende VN-instellingen zijn betrokken bij het verlenen van noodhulp. Ondertussen proberen Koerdische en Iraakse strijdkrachten een humanitaire corridor naar Koerdisch gebied te creëren. Aan de westkant van de bergen bij Sinjar zouden Syrisch-Koerdische strijders er in geslaagd zijn kleine groepen Yezidi te ontzetten en via Syrië naar Iraaks Koerdisch gebied te leiden, maar het is nog onduidelijk hoe bestendig dit is. Zoals eveneens schriftelijk aan uw Kamer gemeld op 8 augustus 2014 heeft het kabinet waardering voor de inspanningen die de Koerdische autoriteiten en gemeenschap zich getroosten om opvang te bieden aan de grote groepen ontheemden in de Koerdische regio.

Vraag 6

Ziet u, net als de vraagstellers, een acute rol voor Nederland en de EU weggelegd en hoe bent u bereid die vorm te geven in de komende 24 tot 48 uur, zodat mensen bereikt worden en niet massaal sterven?

Zoals op 8 augustus 2014 schriftelijk aan uw Kamer medegedeeld, is het kabinet doordrongen van de ernst van de situatie in Irak. Naar aanleiding van de huidige humanitaire crisis heeft het kabinet besloten onverwijld een extra bijdrage van 400 000 Euro via het Nederlandse Rode Kruis te geven aan het Internationale Rode Kruis ten behoeve van noodhulp in Irak. Het kabinet komt hiermee tevens tegemoet aan een verzoek om extra humanitaire hulp vanuit de Koerdische regionale autoriteiten. Daarnaast onderzoekt het Ministerie van Defensie op dit moment of Nederland – al dan niet via EATC – een bijdrage kan leveren aan strategisch transport van goederen.
Het kabinet staat in nauw contact met alle relevante actoren over de huidige crisis en dringt in Europees verband aan op extra aandacht. De Europese Commissie heeft 17 miljoen Euro beschikbaar gesteld voor humanitaire hulp in Irak, waaronder 5 miljoen voor de recente crisis. Daarnaast vraagt Nederland in EU-verband aandacht voor het politieke proces in Bagdad met nadruk op snelle vorming van een sterke eenheidsregering met deelname van alle politieke en sektarische groepen die Irak uit deze crisis kan leiden.
Op diplomatiek niveau is Nederland actief in Bagdad, Erbil, Brussel en New York en in contact met gelijkgezinde partners. Samen met andere landen spant Nederland zich in om het verzoeningsproces tussen Bagdad en Erbil een stimulans te geven. Het VK werkt momenteel aan een resolutie van de VN-Veiligheidsraad. Nederland draagt daar actief aan bij.

Vraag 7

Bent bereid om met de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk mee te helpen aan voedseldroppings?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Kunt u deze vragen gezien de acute aard van de situatie vóór maandag 11 augustus 2014 beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de Nederlandse politie mogelijk de omstreden spionagesoftware FinFisher gebruikt?1

Voor het opsporen van bepaalde strafbare feiten kunnen op bevel van het Openbaar Ministerie (OM) bijzondere opsporingsbevoegdheden worden toegepast. Bij de inzet van dergelijke bevoegdheden dient het belang van de opsporing proportioneel te zijn aan de inbreuk die de bevoegdheid maakt op de persoonlijke levenssfeer van de verdachte of derden. Bovendien dient het te verkrijgen bewijs niet door de inzet van een andere, lichtere bevoegdheid te kunnen worden verkregen (subsidiariteit). Bij de inzet van ingrijpende bevoegdheden is machtiging van de rechter-commissaris vereist. De proportionaliteit en subsidiariteit van de inzet van de bevoegdheid, en het gebruik van het technisch hulpmiddel dat wordt ingezet ter uitvoering voor de bevoegdheid, worden daarbij getoetst.
De politie beschikt over software die fysiek geïnstalleerd kan worden op de computer van een verdachte, waarmee ten behoeve van opsporingsdiensten toegang kan worden verkregen tot die computer en waarmee gegevens daarvan kunnen worden overgenomen. De inzet van dit middel beperkt zich, gelet op de bepalingen van het Wetboek van Strafvordering, tot het opnemen van vertrouwelijke communicatie (op basis van artikel 126l van het Wetboek van Strafvordering). Inzet ten behoeve van een heimelijke doorzoeking van gegevensdragers is binnen de wettelijke kaders niet toegestaan.
Voorts is het onder bepaalde omstandigheden op basis van artikel 125i van het Wetboek van Strafvordering op basis van een machtiging van de rechter-commissaris mogelijk om op afstand een computersysteem te betreden, met als uitsluitende doel de computer te doorzoeken op vooraf bepaalde gegevensbestanden en deze zo nodig in beslag te nemen door ze vast te leggen. In een aantal strafzaken waarin het ging om zeer ernstige feiten is hiervan sprake geweest.
De beschikbare technische hulpmiddelen voor het opnemen van vertrouwelijke communicatie worden voorafgaand aan de inzet gekeurd door de onafhankelijke keuringsdienst van de politie. Deze keuring is voornamelijk gericht op de authenticiteit en integriteit van het middel. Inzet kan slechts plaatsvinden na voorafgaande goedkeuring door het OM. Het verstrekken van informatie over welke specifieke software de opsporingsdiensten van de politie beschikken, testen en gebruiken brengt grote risico’s met zich mee voor de inzetbaarheid van die middelen. De verwerving van dergelijke middelen vindt bij de politie onder geheimhouding plaats. Ik kan hier derhalve geen nadere informatie over verstrekken.

Vraag 2

Klopt het dat de Nederlandse politie drie softwareprogramma’s afneemt van Gamma International en dat er op dit moment twee licenties lopen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, sinds wanneer beschikt de Nederlandse politie precies over deze software?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hebben de softwareprogramma’s die de Nederlandse politie gebruikt ook de functie computers van verdachten op afstand te hacken en over te nemen? Kunt u dit uitgebreid toelichten en daarbij aangeven of van deze functie gebruik gemaakt kan worden of zelfs al gebruik wordt gemaakt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Met welk doel gebruikt de Nederlandse politie op dit moment de softwareprogramma’s van Gamma International? Op welke wijze wordt hierbij rekening gehouden met de privacy en integriteit van burgers?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Kunt u uitgebreid toelichten voor wat voor soort onderzoeken de politie dergelijke spyware op dit moment al inzet, zoals bijvoorbeeld het maken van schermafdrukken, het kopiëren van bestanden of het meeluisteren aan de telefoon?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Op welke manier zet de politie de spionagesoftware in? Wordt de computer overgenomen door een bestand toe te sturen, zoals naar voren komt in de bijbehorende FinFisher promovideo?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Wordt er in de aanloop naar de Wet Computercriminaliteit III al door de Nederlandse politie geëxperimenteerd met het overnemen van computers van verdachten? Zo ja, hoe vaak gebeurt dit, sinds wanneer en op welke manier? Zo nee, kunt u aangeven of de spionagesoftware hiervoor al wel geschikt is?

Nee, de politie experimenteert niet met het overnemen van computers van verdachten. Ik verwijs u ook naar mijn antwoord op bovenstaande vragen.

Vraag 8

Beschikt de Nederlandse politie ook over spionagesoftware van andere bedrijven dan Gamma International? Zo ja, bij welke bedrijven en welk doel dienen die softwareprogramma’s?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 9

Welke overheidsinstanties kopen ook spionagesoftware in bij Gamma International? Zijn er ook bedrijven die dergelijke software inkopen bij Gamma International? Zo ja, welke?

Voor zover hierover informatie bekend is bij de rijksoverheid, kunnen hier geen mededelingen over worden gedaan.

Vraag 10

Bent u ermee bekend dat Gamma International ook spywarespionage verkoopt aan landen zoals Afghanistan en Iran en dat die software wordt ingezet om bijvoorbeeld de oppositie in foute regimes uit te schakelen? Wat is uw visie daarop?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 11

Wat is uw reactie op het Duitse onderzoek dat is gedaan naar dezelfde soort spionagesoftware en dat is geconstateerd dat deze een aantal grove fouten bevat die onder andere consequenties hebben voor de integriteit en de privacy?3 Welke consequenties heeft dit voor de software die door de Nederlandse politie wordt gebruikt ten behoeve van de opsporing?

De bevindingen van dit onderzoek zijn grotendeels op de Duitse wetgeving gericht. De Nederlandse inzet van technische hulpmiddelen ten behoeve van de opsporing van strafbare feiten geschiedt op basis van het Nederlandse Wetboek van Strafvordering.

Vraag 12

Is er onderzoek gedaan door de overheid naar de betreffende spionagesoftwareprogramma’s en naar die van concurrenten? Zo ja, wat was de uitkomst van deze onderzoeken en wie heeft deze onderzoeken verricht? Zo nee, waarom niet en gaat u dat alsnog doen naar aanleiding van onder andere de bevindingen over de Duitse spionagesoftware?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 13

Wat is uw reactie op de zorgen die de Nederlandse Orde van Advocaten heeft geuit over de mogelijke verkoop van spyware aan de Nederlandse politie?4

De politie en het OM handelen binnen de kaders die gelden voor de vertrouwelijke communicatie tussen verschoningsgerechtigden en hun cliënten.

Vraag 14

Wordt de betreffende spionagesoftware ook ingezet voor het tappen van telefoongesprekken tussen advocaten en hun cliënten?

Zie antwoord vraag 13.

Vraag 15

Bent u bereid opheldering te verschaffen over de concrete toepassing van FinFisher in de uitoefening van opsporingsbevoegdheden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 16

Welke waarborgen zijn er om de vertrouwelijke digitale communicatie tussen advocaten en cliënten te beschermen?

Zie antwoord vraag 13.