Vraag 1

Hoe reageert u op het bericht dat er vanaf 1 januari 2014 in Lelystad ’s nachts geen apotheker meer geopend is?1

Ik heb kennis genomen van het bericht.
Het feit dat er ’s nachts geen apotheek geopend is in Lelystad betekent niet dat er ’s nachts geen spoedmedicatie beschikbaar is in Lelystad. Ten algemene geldt dat op zorgverzekeraars de plicht rust om voldoende verantwoorde zorg te contracteren voor hun verzekerden. Daaronder valt ook de farmaceutische zorg die in de avond, nacht en op zondag (ANZ) wordt geleverd. Zoals al eerder in antwoorden op Kamervragen van het lid Van Gerven (SP) is aangegeven, rust op apothekers de plicht om 7 dagen per week en 24 uur per dag toegang tot adequate farmaceutische zorg voor patiënten te organiseren. De vorm waarin apothekers de toegang tot farmaceutisch zorg in de avond, nacht en op zondagen organiseren, is vrij. Apothekers kunnen deze diensten zelf leveren dan wel in samenwerking met andere apotheken (rouleren) of uitbesteden aan een, al dan niet gezamenlijke, dienstapotheek.2 Of zorgverzekeraars zich aan hun zorgplicht houden staat ter beoordeling van de specifieke toezichthouder de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) houdt toezicht of er verantwoorde zorg wordt geleverd.

Vraag 2

Wat is de reden dat apothekers in Lelystad hebben besloten om de nachtelijke opening te schrappen?

Blijkens het nieuwsbericht van omroep Flevoland (zie onderstaande link) hebben de apothekers aangegeven dat zo weinig mensen gebruik maken van de nachtapotheek dat de nachtapotheek daardoor onbetaalbaar is geworden. In een interview met omroep Flevoland geeft zorgverzekeraar Achmea aan dat de nachtapotheek in Lelystad een erg dure voorziening is (300 keer zo duur als de gewone apotheek). Achmea geeft verder aan dat spoedmedicatie voor het beperkte aantal patiënten zal worden betrokken van de apotheek van het Flevoziekenhuis in Almere waarbij de spoedmedicatie ook zal worden thuisbezorgd per taxi: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1386317 .
Volledigheidshalve merk ik op dat het ook de taak van zorgverzekeraars is om de zorg betaalbaar te houden en zo nodig om betaalbare zorg te organiseren.

Vraag 3

Is het wat u betreft acceptabel dat inwoners van Lelystad en omgeving ’s nachts voortaan naar Almere moeten reizen voor geneesmiddelen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het verstrekken van spoedmedicatie betekent niet per definitie dat er door de patiënt of zijn vertegenwoordiger zal moeten worden gereisd. Enerzijds omdat spoedmedicatie veelal door de (huis)arts wordt verstrekt. Anderzijds omdat verstrekken van spoedmedicatie ook op een andere, meer klantvriendelijke, snellere en goedkoper manier kan worden georganiseerd waarbij de medicatie wordt thuisbezorgd zoals zorgverzekeraar Achmea aangeeft. Zie verder de antwoorden op vragen 2 en 6.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de zorg voor patiënten door deze nachtelijke sluiting onder een acceptabel niveau terechtkomt? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u van mening dat zorgverzekeraars en individuele apothekers hiermee voldoen aan hun plicht om toegang tot adequate farmaceutische zorg voor patiënten zeven dagen per week en 24 uur per dag te organiseren? Vindt u niet dat zorgverzekeraars bij de apothekers of ziekenhuisapotheker moeten afdwingen dat ook ‘s nachts in nood medicijnen kunnen worden verkregen in Lelystad?2 Kunt u uw antwoord toelichten?

Of wordt voldaan aan de plicht om toegang tot adequate farmaceutische zorg voor patiënten zeven dagen per week 24 uur per dag te organiseren, staat ter beoordeling van de specifieke toezichthouders NZA en IGZ.

Vraag 6

Wat is wat u betreft de maximale afstand die patiënten mogen reizen om in de nachtelijke uren aan noodzakelijke geneesmiddelen te kunnen komen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zoals in het antwoord op vragen 3 en 4 is aangegeven, is het niet altijd noodzakelijk dat moet worden gereisd om spoedmedicatie te ontvangen.
Er zijn geen concrete wettelijke normen ten aanzien van een maximale afstand die patiënten of hun vertegenwoordigers mogen reizen om in de nachtelijke uren (of overdag) aan noodzakelijke geneesmiddelen te komen. Overigens speelt de afstand een minder grote rol dan de tijd die verstrijkt tussen de afgifte van het recept van de arts en de daadwerkelijke ontvangst en toediening van de geneesmiddelen. Nogmaals merk ik op dat een en ander ter beoordeling staat van de hiervoor al genoemde specifieke toezichthouders.

Vraag 7

Zijn er meer gemeenten waar deze ontwikkeling zich voordoet? Zo ja, welke gemeenten betreft dit? Wat vindt u van deze ontwikkeling?

Het is mij niet bekend of er meer gemeenten zijn waarbij deze ontwikkeling zich voordoet.
Teneinde zorg te dragen dat farmaceutische spoedzorg voor alle Nederlandse ingezetenen beschikbaar en betaalbaar blijft, ook in minder bevolkte gebieden, kopen zorgverzekeraars vanaf dit jaar de farmaceutische spoedzorg gezamenlijk in op basis van een representatiemodel. Dit is een uitvloeisel van de kwaliteitsagenda die is vastgesteld in het kader van het Bestuurlijk overleg farmacie naar aanleiding van de bevindingen van de verkenners extramurale farmacie, de heren Rinnooy Kan en Reibestein. Achterliggende gedachte hierbij is om een volledige spreiding en dekking van farmaceutische spoedzorg te bewerkstellingen en daarbij aansluiting te zoeken bij de reguliere acute zorgstructuur.

Vraag 8

Wat gaat u doen om te bewerkstelligen dat apothekers in Lelystad zorg dragen voor een nachtelijke opening?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Kunt u omschrijven waaruit het nieuwe project Vierde categorie over tipgeversbeleid bestaat?1

Bij dit in 2012 gestarte project gaat het om via een tipgever ontvangen informatie over ongeveer 150 Nederlanders, die via een Belgische constructie geld hebben overgemaakt naar een Zwitserse vennootschap, die vervolgens zorg zou dragen voor belegging. Deze informatie is door de Belastingdienst in behandeling genomen en gebleken is dat de meeste betrokken belastingplichtigen hierover aangifte hebben gedaan.

Vraag 2

«Het handelen van de Belastingdienst en de FIOD zal worden bepaald en beperkt door het hierna genoemd kader, welke voortvloeit uit de reeds bestaande tipgeldregeling van 1985» schreef de toenmalige Staatssecretaris van Financiën in 2010 (Kamerstuk 31 066, nr. 85); is het beleid sindsdien onveranderd of zijn er in de tussentijd criteria bijgekomen of geschrapt?2 Waarom is aan de Kamer nooit melding gemaakt van de memo van 20 september 1994 en komt die eerst bij een WOB-verzoek naar boven? Welke nieuwe criteria zijn aan het beleid toegevoegd?

Het door de toenmalige Staatssecretaris van Financiën in de door u genoemde brief geschetste beleidskader voor het handelen van de Belastingdienst in gevallen waarin informatie over fiscale fraude tegen betaling wordt aangeboden, is sindsdien niet gewijzigd en nog steeds een toereikend kader.

Vraag 3

Is dit document een beleidsdocument, is het een informatief memo of heeft het een andere status?

Het memo van 20 september 1994 is een intern informatief memo van de toenmalige plv. directeur Algemene Fiscale Zaken aan de toenmalige Directeur-generaal der Belastingen om laatstgenoemde op de hoogte te stellen van het geldende beleid en de stand van zaken op dat moment. Dit memo bevat dan ook geen nieuwe beleidscriteria. Het was en is geen gebruik om dergelijke interne memo’s actief aan de Kamer te verstrekken. Aangezien het memo geen nieuwe beleidscriteria bevat, is het ook niet de basis geweest voor concrete besluitvorming.

Vraag 4

Is de inhoud of strekking van het document betrokken geweest bij concrete besluitvorming? Zo ja, wanneer en op welke wijze?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Op welke wijze en wanneer is opvolging gegeven aan de aanbevelingen van de commissie-Van Traa (enquête opsporingsmethoden) bij tip- en toongeldregelingen in de fiscaliteit? Welke precieze maatregelen zijn genomen op welke precieze aanbevelingen en kunt u onder andere ingaan op verslaglegging en deals met criminelen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Wat is op dit moment het fiscale beleid voor tipgevers van fiscale fraude? Zijn er (interne) richtlijnen waarin is opgenomen hoe FIOD-ambtenaren moeten handelen in hun contacten met tipgevers/informanten en kunt u die richtlijnen openbaar maken?

De aanbevelingen van de Commissie Van Traa hebben betrekking op opsporingsmethoden in de strafrechtelijke sfeer. Dat is bij het door de Belastingdienst gebruikmaken van fiscale tipgevers niet aan de orde. Om die reden was het niet nodig op dat terrein aan bedoelde aanbevelingen gevolg te geven.

Vraag 7

Wanneer komt een tip of informatie over fiscale fraude in aanmerking voor een (opbrengstafhankelijke) beloning en wie maakt die afweging?

Zoals in het antwoord op vraag 2 verwoord, is het fiscale beleid voor tipgevers weergegeven in de brief van de toenmalige Staatssecretaris van Financiën aan uw Kamer d.d. 2 februari 2010 en is dat nog steeds van kracht. Graag mag ik u daarnaar verwijzen. Er gelden geen bijzondere interne richtlijnen ter zake. Als een tip binnenkomt, wordt een afweging gemaakt op basis van de in genoemde brief vermelde criteria en wordt de beslissing over het al dan niet maken van afspraken met een tipgever uiteindelijk door mij genomen of namens mij door de Directeur-generaal Belastingdienst.
Voor het Team Criminele Inlichtingen (TCI) (voorheen: Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE)) van de FIOD gelden andere regels. Dit team is gelet op het zuiver strafrechtelijke karakter van de werkzaamheden gehouden aan de Regeling bijzondere opsporingsgelden van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.

Vraag 8

Welk protocol geldt voor degenen die bij het Ministerie van Financiën, de Belastingdienst of de FIOD een klikbrief, een tip of anderszins informatie verstrekken over fiscale fraude?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Vindt er verslaglegging plaats in de precontractuele fase, dat is na melding, maar voordat er een contract wordt opgesteld, met een (potentiële) tipgever?

Er geldt binnen het ministerie en de Belastingdienst (incl. de FIOD) geen apart protocol voor dit soort aangelegenheden. Klikbrieven en tips komen op verschillende plaatsen in de organisatie binnen, die deze vervolgens beoordelen op relevantie voor behandeling door de Belastingdienst.

Vraag 10

Hoe zijn de administratieve organisatie en interne controle, de vastleggingen en audits geregeld? Hoe worden de regels en voorwaarden zoals die door de Commissie-Van Traa zijn geformuleerd, gewaarborgd?

In de precontractuele fase worden de onderhandelingen met een potentiële tipgever gevoerd door een medewerker van de FIOD en – in daartoe aanleiding gevende gevallen – mede door de landsadvocaat. Zij doen daarvan uiteraard verslag, voordat een overeenkomst wordt aangegaan.

Vraag 11

Op welke wijze wordt gewaarborgd en verzekerd dat geen sprake is van door de overheid geïnitieerde en gefaciliteerde onrechtmatige bewijsgaring?

Naast de reguliere regels voor de administratieve organisatie, interne controle, vastleggingen en audits binnen het ministerie en de Belastingdienst gelden op dit terrein geen bijzondere regels. Zoals hiervoor vermeld, zijn de regels en voorwaarden van de Commissie Van Traa hier niet van toepassing, omdat het hier niet gaat om strafrechtelijke aangelegenheden maar om door tipgevers verstrekte informatie die door de Belastingdienst in beginsel in de bestuursrechtelijke sfeer wordt gebruikt.

Vraag 12

Waarom bestaat er naast de Regeling bijzondere opsporingsgelden van het Ministerie van Veiligheid en Justitie terzake van de aanpak van vermogensdelicten (die ook geldt voor de FIOD, zie circulaire 5679199/10 van 30 december 2010) een apart fiscaal tipgeversbeleid? Waarom is het fiscale tipgeversbeleid niet aangepast na de aanbevelingen van de Commissie-Van Traa?

Dit wordt gewaarborgd door – zoals verwoord in meergenoemde brief van de toenmalige Staatssecretaris – zo terughoudend mogelijk om te gaan met de mogelijkheid van het aangaan van tipgeversovereenkomsten. Om die reden is ook door hem voorgesteld niet tot een nadere detaillering van de tipgeldregeling over te gaan, om daarmee te voorkomen dat daarvan een stimulans zou kunnen uitgaan voor de zogenoemde fiscale premiejager. Er mag geen crimineel gedrag worden uitgelokt. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat onrechtmatig verkregen bewijs door de belastinginspecteur voor de belastingheffing mag worden gebruikt tenzij hij, vrij vertaald, de onrechtmatigheid heeft geïnitieerd of gefaciliteerd. Dit laatste wil de Belastingdienst uiteraard voorkomen.

Vraag 13

Bestaat er een FIOD-document genaamd «Wenken en Mededelingen» van 6 juni 1990, waarin richtlijnen staan vermeld over het handelen van FIOD-ambtenaren ten opzichte van tipgevers/informanten? Zo ja, kunt u dat openbaar maken?

Zoals ik hiervoor reeds heb aangegeven, gaat het bij het fiscaal tipgeversbeleid om het door de Belastingdienst gebruikmaken van een tipgever voor de belastingheffing, dus in de bestuursrechtelijke sfeer. De regeling van het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft betrekking op de opsporing in de strafrechtelijke sfeer. Dat is de reden waarom er een aparte regeling is voor fiscale tipgevers en deze niet hoeft te worden aangepast aan de aanbevelingen van de Commissie Van Traa.

Vraag 14

Bestaan er naast eerder genoemde «Wenken en Mededelingen» van 6 juni 1990 nog andere instructies c.q. richtlijnen voor FIOD-medewerkers in hun contacten met (potentiele) tipgevers? Zo ja, kunt u die openbaar maken?

Zoals in de beslissing op een Wob-verzoek van 20 november 2013, kenmerk DGB/2013/5756, is aangegeven zijn de door u bedoelde wenken en mededelingen niet in de archieven aangetroffen en konden deze dus ook niet worden verstrekt.

Vraag 15

Klopt het dat een ex-FIOD ambtenaar, die eerder als bedenker en later als projectleider bij de FIOD betrokken was bij het Rekeningenproject (verzwegen buitenlands vermogen, inkeerregeling), na zijn dienstbetrekking actief richting de Belastingdienst optrad als financieel adviseur van een landelijk bekende, veroordeelde drugscrimineel?3

Zie hiervoor het antwoord op de vragen 7 en 8.

Vraag 16

Hoe wordt voorkomen dat een premiejagerscultuur ontstaat en crimineel gedrag wordt uitgelokt en aan crimineel gedrag (zoals witwassen) wordt meegewerkt?

Op grond van artikel 67 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen kan ik hierover geen mededelingen doen.

Vraag 17

Kunt u aangeven hoeveel potentiële tipgevers zich vanaf 2001 hebben gemeld bij respectievelijk de FIOD, het Ministerie van Financiën en de Belastingdienst? Met hoeveel van deze tipgevers zijn contractuele afspraken gemaakt en hoeveel tipgevers zijn beloond en welke bedragen zijn daarmee gemoeid (geweest)?

Zie hiervoor het antwoord op vraag 12.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek «Roxarsone, Inorganic Arsenic, and Other Arsenic Species in Chicken: A U.S.-Based Market Basket Sample »,? waaruit blijkt dat arsenicum in de Verenigde Staten nog steeds in de kippen- en kalkoenindustrie wordt gebruikt?1 Zo ja, hoe beoordeelt u dit?

Ja. Ik beoordeel het als positief dat er ook in de Verenigde Staten aandacht is voor dit onderwerp.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat arsenicum door de Europese Commissie verboden is?

Ja. Het gebruik van arseen in diervoeders is binnen Europa verboden. Aangezien de stof ook van nature voorkomt, zijn er op Europees niveau maximale limieten voor deze ongewenste stof in diervoeders vastgesteld. Deze limieten mogen niet worden overschreden.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat arseen en arseenverbindingen verdacht kankerverwekkend zijn, zeer toxisch voor de mens en op lange termijn schadelijke effecten kunnen veroorzaken in het milieu?

Arseen kan in verschillende vormen voorkomen. Vanuit toxicologisch oogpunt verdient blootstelling van de mens aan anorganisch arseen met name aandacht. Langdurige inname van anorganisch arseen via de voeding of het drinkwater kan bepaalde vormen van kanker veroorzaken. Daarnaast kan langdurige inname ook tot andere effecten dan kanker leiden, waaronder schadelijke effecten op de huid, het hart, het zenuwstelsel en de ontwikkeling. Arseen en arseenverbindingen zijn toxisch voor de mens, maar de mate van giftigheid is beperkt in vergelijking tot veel andere stoffen.
Het is tevens bekend dat arseen schadelijke effecten kan hebben in het milieu. In het kader van het bodembeleid zijn er normen voor arseen afgeleid die schadelijke effecten moeten voorkomen.

Vraag 4

Kunt u aangeven in welke landen arsenicum nog meer verwerkt wordt in veevoer? Zo ja, in welke landen? Is de aanwezigheid van arsenicum op de etiketten van de verwerkte producten vermeld?

Ik heb geen overzicht in welke landen arseen wel mag worden verwerkt in veevoer en welke eisen in de betreffende landen aan etikettering worden gesteld. In Europa mag alleen diervoeder worden geproduceerd of geïmporteerd dat aan de geldende Europese regelgeving voldoet. Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 is het gebruik van arseen in diervoeders binnen Europa verboden.

Vraag 5

Kunt u aangeven wat het standpunt van de Europese Unie is, in de onderhandelingen met de Verenigde Staten over een Vrijhandelsakkoord, betreffende groeimiddelen en gentechnologie en de risico’s hiervan voor de volksgezondheid en het milieu?

Verlaging van het hoge beschermingsniveau in Europa voor de gezondheid van mens, dier, plant en milieu door een vrijhandelsakkoord met de VS is niet aan de orde. Vanaf het begin van de onderhandelingen heeft de EU duidelijk gemaakt dat de basiswetgeving ten aanzien van gentechnologie en gebruik van groeibevorderaars bij de vleesproductie niet ter discussie staat. Er zal niet ingeboet worden op consument- en productveiligheid. Nederland ondersteunt dit standpunt.

Vraag 6

Kunt u aangeven of de onderhandelingen over een Vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten ruimte bieden voor de import van vleesproducten, afkomstig van dieren die groeimiddelen (zoals arsenicum) toegediend hebben gekregen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u garanderen dat Nederland niet akkoord gaat met een Vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten, waarbij gentechnologie en de import van vleesproducten afkomstig van dieren die groeimiddelen (zoals arsenicum) toegediend hebben gekregen, toegestaan wordt?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Vitessenaar Mori niet welkom in Abu Dhabi»?1

Ja, ik ken het artikel.

Vraag 2

Deelt u de walging dat voetbalclub Vitesse zwicht voor de jodenhaat van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE)? Zo neen, hoe duidt u deze dhimmitude dan?

Het was een slecht signaal van Vitesse om zonder haar eigen speler Mori af te reizen naar de Verenigde Arabische Emiraten. Je zou verwachten dat men met het voltallige team afreist of niet. Vitesse heeft zelf ook aangegeven dat de beslissing om zonder de speler Dan Mori af te reizen een ongelukkige is geweest.
In zijn algemeenheid, deel ik de zorg over hedendaags antisemitisme en de verschillende gedaanten waarin dit tot uiting komt in Nederland. Ik heb eerder toegezegd een onderzoek te laten uitvoeren naar de achterliggende oorzaken daarvan. Dit onderzoek zal gericht zijn op de context waarbinnen jongeren antisemitische opvattingen op doen. De invloed van een islamitische thuisomgeving zal daarin worden meegenomen.

Vraag 3

Erkent u het verband tussen het antisemitisme van de VAE en de islam? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u van plan te treffen tegen dhimmie-voetbalclub Vitesse?

Geen.

Vraag 5

Op welke wijze gaat u ervoor zorgen dat de betreffende voetballer alsnog tot het land wordt toegelaten?

Nu Vitesse inmiddels is teruggekeerd, is deze vraag niet meer van toepassing.

Vraag 1

Kent u het bericht «Bevallingstoerisme» naar Groot-Brittannië?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of er in Nederland ook sprake is van «bevallingstoerisme», waarbij hoogzwangere buitenlandse vrouwen naar Nederland komen om hier gratis gebruik te maken van onze gezondheidszorg? Zo ja, om hoeveel gevallen gaat het en wat zijn de kosten?

Voor zover dit betrekking heeft op illegalen waarvan de kosten door zorgaanbieders kunnen worden gedeclareerd bij het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) op grond van de regeling ex artikel 122a van de Zvw, zijn hierover cijfers beschikbaar. Voor verloskunde en kraamzorg in de eerstelijn werd er in 2012 € 747.000 gedeclareerd voor 970 zwangerschappen. Voor zover het gaat over medisch specialistische zorg in ziekenhuizen of over onverzekerde buitenlanders, anders dan illegalen of onverzekerbare vreemdelingen,heb ik hierover op dit moment geen cijfers beschikbaar. Zie hiervoor mijn reactie op vragen 3 en 4.

Vraag 3

Kunt u aangeven of er in Nederland ook sprake is van andere vormen van gratis zorgtoerisme? Zo ja, hoeveel kosten zijn hiermee gemoeid?

In de Commissiebrief over het bericht dat duizenden Oost-Europeanen in ons land naar de dokter of het ziekenhuis gaan, maar de rekening niet betalen (2014Z00403) en de antwoorden op de vragen van de Kamerleden Leijten (SP) en Van Gerven (SP) over het bericht dat onverzekerde Oost-Europeanen ziekenhuizen miljoenen kosten (2014Z00062) heb ik aangegeven dat ik recent aan de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) heb gevraagd of zij in kaart willen brengen welke opbrengsten ziekenhuizen missen door onverzekerden en om welke aantallen onverzekerden het gaat die zich melden voor medische hulp. Tevens zal ik aan hen vragen of en in welke mate het mogelijk is deze verder uit te splitsen naar nationaliteit. Als ik deze cijfers van de ziekenhuizen ontvangen heb, zal ik u daar over informeren.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel zorg wordt verleend in Nederland waarvoor niet wordt betaald? Zo ja, wat zijn de totale kosten hiervan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het onacceptabel is indien buitenlanders naar Nederland komen voor gratis gezondheidszorg? Zo nee, waarom niet?

Ja. Dit ondermijnt het solidariteitsprincipe dat aan de zorgverzekeringen ten grondslag ligt en zoals wij dat in Nederland kennen. Voor zover het om acute zorgverlening gaat wordt deze uiteraard wel gegeven, ook als mensen die niet kunnen betalen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nederlandse economie tuimelt naar de 30e plaats»?1

Ja. Daarbij moet worden aangetekend dat de titel een vastgesteld feit suggereert, waarvan uiteraard geen sprake is. In het rapport zelf staat al dat de daling misleidend is en wordt verklaard doordat de opkomende economieën sterk groeien.

Vraag 2

Onderschrijft u de conclusie van het bericht dat Nederland beter af zou zijn zonder de euro? Zo nee, waarom niet?

Nee, die mening deel ik niet. Er zijn belangrijke economische voordelen van een muntunie. Een muntunie ondersteunt de interne markt die van groot belang is voor Nederland als open economie. Zo is er met de euro geen onzekerheid over de wisselkoers t.o.v. onze belangrijkste handelspartners. Studies over de exacte gevolgen van invoering van de euro worden gekenmerkt door een hoge mate van onzekerheid. Het is dan ook onmogelijk te weten wat de situatie zonder de euro zou zijn geweest, maar zeker is dat onder de euro wisselkoersfluctuaties tot het verleden behoren. Zie ook de kabinetsreactie op een eerder onderzoek uitgevoerd door Lombard Street Research2. Mijn ambtsvoorganger heeft in 2011 een overzicht naar uw Kamer gestuurd met een lijst onderzoeken waaruit de schadelijke gevolgen van het verlaten van de euro worden besproken3.
Het Cebr geeft aan dat de sterke daling van Nederland op de ranglijst van grootste economieën slechts relatief en daarmee misleidend is. De daling komt grotendeels doordat opkomende economieën die voorheen een BBP niveau dichtbij dat van Nederland hadden sterk groeien, bijvoorbeeld in Azië. Dit kan gepaard gaan met een positief welvaartseffect voor Nederland door het handelskanaal met de opkomende economieën. Ook spelen demografische ontwikkelingen in ons eigen land een rol. Dit zijn effecten waar de euro geen invloed op heeft.

Vraag 3

Onderschrijft u de algemenere conclusie dat lagere belastingen leiden tot meer economische groei? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom heeft het kabinet de belastingen in Nederland dan zo sterk verhoogd?

In de begrotingsafspraken van oktober jongsleden heeft het kabinet ruimte gevonden om de lasten voor huishoudens in 2014 flink te verlagen. Het kabinet staat echter ook voor de taak om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Als dat niet gebeurt, kunnen de rentelasten oplopen en moeten in de toekomst de belastingen stijgen. Ook dat is niet goed voor de economie. Bij het op orde brengen van de overheidsfinanciën kiest dit kabinet ervoor om dat voor het merendeel via lagere uitgaven te doen. Met waar mogelijk maatregelen die de economie zo min mogelijk verstoren, zoals bijvoorbeeld het vrijmaken van beklemd vermogen met de maatregelen fiscale stimulering vrijval stamrechten en het tijdelijk lagere tarief in box 2. Het kabinet maakt bij de maatregelen aan de uitgavenkant haar eigen keuzes.

Vraag 4

Bent u bereid op te houden met het uitvoeren van het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Arbeid (PvdA) door het alsmaar verhogen van de belastingen? Bent bereid deze belastingen alsnog met miljarden te verlagen en het daarvoor benodigde geld weg te halen bij ontwikkelingshulp, onze contributie aan de Europese Unie, uitkeringen aan kansloze immigranten, de publieke omroep en andere linkse hobby’s? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat Nederland direct de eurozone (en de Europese Unie) dient te verlaten? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met de luchtaanval twee weken geleden in Jemen waarbij mensen die op weg waren naar een bruiloftsfeest zijn omgekomen?1 Kunt u bevestigen dat bij deze aanval vooral burgers zijn gedood?

Het kabinet is bekend met de luchtaanval in Jemen van december 2013, waarbij 12 tot 16 burgers zouden zijn gedood en 14 tot 22 burgers gewond zouden zijn geraakt.

Vraag 2

Is het juist dat Jemenitische autoriteiten beweren dat Al Qaida leden doelwit waren van deze aanval?2 Indien neen, wat zijn dan de feiten? Kunt u bevestigen dat vermeende Al Qaida leden zijn gedood?

Het doelwit zou Shawqi Ali Ahmad al-Badani zijn geweest, het vermeende brein achter de terreurdreiging ten aanzien van Westerse ambassades in de zomer van 2013. Al-Badani zou echter zijn ontsnapt. Voor zover bekend, waren alle bij de aanval omgekomen burgers bruiloftsgasten.

Vraag 3

Werd de aanval uitgevoerd door middel van een Amerikaanse drone? Indien ja, hebben de Jemenitische autoriteiten hier toestemming voor gegeven? Indien neen, hoe werd deze aanval dan uitgevoerd? Wie is verantwoordelijk voor deze aanval?

Het kabinet beschikt niet over de gevraagde specifieke feitelijke informatie over deze operatie.

Vraag 4

Kunt u aangeven of één of meer van de gedode individuen in een eerlijk proces zijn veroordeeld voor een crimineel feit dan wel dat zij ergens van werden beschuldigd?

Zie antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid bij de Jemenitische en Amerikaanse autoriteiten opheldering te vragen over de gedode individuen en of zij zijn veroordeeld of beschuldigd van criminele feiten, de precieze omstandigheden van de luchtaanval en wie er voor de aanval verantwoordelijk is? Indien neen, waarom niet?

Het kabinet hecht aan transparantie over de inzet van drones, zoals uw Kamer eerder is gemeld (Kamerstuk 2013Z20815, ingezonden op 31 oktober 2013), en is voorstander van een onderzoek naar de feiten van deze luchtaanval. Het kabinet hecht tevens belang aan een strikte naleving van internationaal recht bij de strijd tegen terrorisme. Dat geldt uiteraard ook voor de inzet van bewapende drones. Als partner van Jemen zijn wij voortdurend in dialoog over stabiliteit, het tegengaan van radicalisering en het voorkomen van conflicten.
Het kabinet beschikt niet over de specifieke feitelijke informatie over deze aanval om een oordeel te kunnen vellen of deze aanval in lijn is met het internationaal recht.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het, ook naar de slachtoffers van de aanval toe, onacceptabel is als onduidelijk blijft wie er achter deze aanval zit? Indien neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u aangeven of u van mening bent dat deze aanval in lijn is met het internationaal recht? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Bent u van mening dat het beter is vermeende Al Qaida leden op te pakken in plaats van deze te doden? Bent u van mening dat de gedode bruiloftsgasten hadden kunnen worden opgepakt in plaats van gedood? Indien neen, waarom niet? Wat schrijft het internationaal recht op dit punt voor?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 9

Bent u ermee bekend dat het parlement in Jemen heeft besloten om een verbod op te leggen op het gebruik van drones voor luchtaanvallen?3 Hoe beoordeelt u dit besluit? Welke gevolgen heeft dit voor de inzet van drones in Jemen?

Op 15 december heeft het parlement een aanbeveling gedaan aan de regering om een verbod op te leggen. Een dergelijke aanbeveling is niet bindend. Aangezien de aanbeveling niet bindend is, zijn de gevolgen voor de inzet van drones in Jemen nog onduidelijk.

Vraag 10

Deelt u de mening dat dit parlementaire besluit, maar ook de vele protesten tegen drones,4 erop wijzen dat er veel verzet in het land is tegen het Amerikaanse drone beleid? Wat is uw indruk van de steun onder de Jemenitische bevolking voor het Amerikaanse drone beleid? Kunt u uw antwoord toelichten?

Er zijn regelmatig demonstraties tegen het gebruik van drones en ook via sociale media en op muurschilderingen wordt uiting gegeven aan de onvrede over de aanvallen met drones. Tegelijk wenst een groot deel van de bevolking dat de autoriteiten Al-Qaeda in Jemen bestrijden. De steun onder de Jemenitische bevolking voor het Amerikaanse drone beleid laat zich daarom moeilijk duiden.

Vraag 11

Deelt u de mening dat veel Jemen experts dat het Amerikaanse drone beleid in Jemen eerder contraproductief werkt dan dat het de dreiging van Al Qaida in het land tegen gaat5 en kunt u bevestigen dat de omvang van Al Qaida in Jemen behoorlijk is toegenomen sinds de Verenigde Staten vier jaar geleden met targeted killing in het land begon?6 Kunt u aangeven welke ontwikkeling u in de laatste vier jaar ziet met betrekking tot de dreiging en het geweld die uitgaan van Al Qaida in Jemen?

Het kabinet is begaan met de bevolking in Jemen, waarvan een groot deel gebukt gaat onder een voortdurende situatie van conflict en onveiligheid. De oorzaak daarvan ligt onder meer bij terroristische groeperingen, politieke instabiliteit en tribale conflicten. Daarnaast zijn de operaties tegen deze bewegingen door het nationale leger en de inzet van drones onderdeel van het conflict en dragen vanuit dat perspectief bij aan het gevoel van onveiligheid onder de bevolking. Er kan derhalve niet worden gesteld dat de inzet van drones contraproductief werkt.
Het kabinet ziet de aanwezigheid van Al-Qaeda in Jemen als een significante bedreiging van stabiliteit in de regio en daarbuiten. Dat neemt niet weg dat er naar een structurele en vreedzame oplossing gezocht moet worden in Jemen om een veilige situatie voor de bevolking te creëren. Nederland draagt daaraan bij door beleid gericht op stabiliteit, conflictpreventie en het voorkomen van radicalisering (bijvoorbeeld door het voorkomen van conflicten over schaarse waterbronnen). Het kabinet is het eens met het lid Van Bommel dat de voortdurende conflictsituaties in Jemen het bereiken van deze doelstellingen bemoeilijkt.

Vraag 12

Hoe verhoudt het Amerikaanse drone beleid zich tot het Nederlandse streven om in partnerland Jemen bij te dragen aan het voorkomen van conflicten, het verbeteren van de stabiliteit en het tegengaan van radicalisering? Deelt u mijn opvatting dat het Amerikaanse drone beleid dit streven ondermijnt? Indien neen, waarom niet?7

Zie antwoord vraag 11.

Vraag 13

Bent u bereid de aanval waarbij de bruiloftsgasten omkwamen te veroordelen, ervoor te pleiten dat de slachtoffers worden gecompenseerd en dat de daders worden vervolgd? Indien neen, waarom niet?

Zie antwoord op vraag 7. De Jemenitische regering heeft compensatie aangeboden, maar de twee sjeiks (van de 2 families van de trouwerij) zijn daarover nog in onderhandeling met de regering.

Vraag 1

Wat is uw opvatting over het onderzoek waaruit zou blijken dat het leeuwendeel van geweld op en rond de voetbalvelden plaatsvindt bij een select aantal voetbalclubs?1

Uit het onderzoek «Excessief geweld op en om de voetbalvelden» komt naar voren dat een groot deel van geweld op het veld plaatsvindt bij een beperkt aantal voetbalclubs. Er zijn voetbalverenigingen waar meer geweldsincidenten en organisatorische problemen voorkomen. Deze verenigingen worden bestuurlijk en organisatorisch extra ondersteund door de KNVB door het trainen van het bestuurlijke kader en het beschikbaar stellen van een verenigingsbox. Hierin zijn concrete handreikingen en voorbeelden opgenomen variërend van voetbaltechnische trainingen, het organiseren van ouderavonden en het opstellen van jaarplanningen. Ook werken sportverenigingen in toenemende mate samen met onder andere gemeenten, politie en Halt om geweldsincidenten op het voetbalveld tegen te gaan.

Vraag 2

Onderschrijft u de conclusie dat deze clubs extra begeleiding nodig hebben van de KNVB2, gemeenten, onderwijsinstellingen en jeugd- en jongerenwerk in de buurt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe?

Ja. Ik ben van mening dat samenwerking tussen landelijke en lokale partijen meerwaarde heeft. In enkele gemeenten wordt er door sportverenigingen samengewerkt met professionele ondersteuning. Buurtsportcoaches of sportpedagogen begeleiden hier succesvol spelers, coaches en het bestuur van een vereniging om een omgeving te creëren waarin met plezier wordt gesport.
Vanuit de rijksoverheid stimuleren we deze ontwikkeling en dragen we bij door
het financieren van het actieplan «Naar een veiliger sportklimaat». Op dit moment ontwikkel ik met KNVB, NOC*NSF, Halt, gemeenten en het Ministerie van Veiligheid & Justitie een ketenaanpak om excessen bij sportverenigingen verder terug te dringen. Zodra de ketenaanpak klaar is, wordt dit lokaal verspreid.

Vraag 3

Op welke manier kunnen voetbalclubs die te maken hebben met financiële en organisatorische problemen worden geholpen bij het creëren van een veilig sport- en spelklimaat?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Bent u van mening dat ook buurtsportcoaches, onderwijsinstellingen en jeugd-en jongerenwerk binnen voetbalclubs een dragende rol kunnen vervullen bij het creëren van een veilig en sportief voetbalklimaat? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de door de KNVB bepleite ketenaanpak zo snel mogelijk vorm en inhoud moet krijgen? Kunt u aangeven welke rol de landelijke overheid daarbij moet spelen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Wat vindt u van het feit dat verenigingen aangifte van geweld in de regel overlaten aan slachtoffers, uit angst voor administratieve rompslomp en boetes? Op welke manier kan hierin structureel verandering worden gebracht?

Het is van belang dat verenigingen incidenten melden bij het Meldpunt Sport en Geweld, zodat er snel contact met politie, slachtofferhulp en de sportbond kan worden gelegd en – waar sprake is van strafbare feiten – aangiften kunnen worden opgenomen van slachtoffers en getuigen. Ook de vereniging heeft hierin een verantwoordelijkheid. Uiteraard mogen deze aangiften niet meer tijd kosten dan nodig. Daarom zet de Minister van Veiligheid & Justitie samen met de politie in op het verbeteren van het aangifteproces. Dit gebeurt door het organiseren van uniforme aangiftevoorzieningen waarbij op een passende manier aangifte gedaan kan worden en door het verbeteren van de kennis en expertise van politiemedewerkers die aangiften opnemen. Ook het organiseren van terugkoppeling op aangiften en het verbeteren van de afhandeling van de aangiften draagt bij aan het verbeteren van het aangifteproces.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de brief van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 9 mei 2012?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre staat u nog steeds achter het onderzoek door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat in deze brief wordt genoemd en waar uit blijkt dat ratificatie van dit verdrag kan leiden tot een lastenverzwaring van tientallen euro’s per order voor een bedrijf?

In de door u bovengenoemde brief van 9 mei 2012 is inderdaad het bedoelde RIVM onderzoek vermeld. Mede op basis van dat onderzoek is indertijd afgezien van ratificatie. Uit nader onderzoek bleek echter dat ratificatie van dit verdrag niet leidt tot een lastenverzwaring voor bedrijven omdat de huidige regelgeving voldoet aan de verplichtingen uit het verdrag. Het SER-advies van 30 september 2013 bevatte dezelfde conclusie. Er is dus geen additionele (Nederlandse) regelgeving nodig. In mijn brief van 18 december 2013 aan de Kamer heb ik dat nader toegelicht.

Vraag 3

Hoe verhoudt dit zich dit tot de brief die u op 18 december 2013 aan de Kamer heeft gestuurd met daarin uw standpunt over het ILO-verdrag 170?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Bent u nog steeds van mening dat additionele (en overbodige) Europese regelgeving die leidt tot extra lasten voor bedrijven voorkomen moeten worden? Zo ja, hoe valt het gewijzigde kabinetsstandpunt dan uit te leggen?

Bij voorstellen voor Europese regelgeving die leiden tot extra lasten voor bedrijven zal altijd heel kritisch gekeken worden naar de meerwaarde van die Europese regelgeving.
Het kabinetsstandpunt met betrekking tot ratificatie van dit verdrag is gewijzigd omdat bij nader inzien bleek dat ratificatie niet leidt tot extra lasten voor bedrijven (zie verder mijn antwoord op vraag2.

Vraag 5

Wat waren de inhoudelijke gronden van de SER om te komen tot een herzien standpunt van het kabinet? In hoeverre bent u bereid deze met de Tweede Kamer te delen?

De inhoudelijke gronden van het SER-advies staan in «Ratificatie ILO-verdrag 170» (Advies 13/05 van september 2013) en dit advies is openbaar.
In algemene zin heeft de SER aangegeven dat de huidige Nederlandse regelgeving voldoet aan de verplichtingen van het verdrag (blz 14 en 15 van het advies). Meer specifiek is de SER ingegaan op de verplichtingen van artikelen 12 en 19 van het verdrag (blz 11–14 van het advies). Daarover zegt zij het volgende:

Vraag 6

In hoeverre bent u in de toekomst verder bereid om eerder genomen standpunten achteraf te laten terugdraaien door de SER?

Adviezen die door de SER worden gegeven, worden door het kabinet altijd worden meegenomen in de te maken beleidskeuzes. Hierbij is het mogelijk dat een eerder ingenomen standpunt wordt bijgesteld.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van het bericht «Homo’s kunnen in Uganda voortaan levenslang krijgen»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van plan deze actie scherp te veroordelen en hierover tevens een gezamenlijke actie met mede-donoren en de Europese Unie te starten?

De wet is nog niet van kracht. President Museveni van Uganda heeft geweigerd de anti-homowet te ondertekenen. Hij heeft de wet teruggestuurd naar het parlement ter eventuele heroverweging. Neemt het parlement de wet opnieuw aan en weigert de president opnieuw, dan moet het parlement de wet met twee derde meerderheid aannemen en treedt deze alsnog in werking. Het parlement zal de wet wel telkens opnieuw moeten agenderen.
Het is te vroeg om te besluiten over consequenties bij de invoering van de wet. EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton heeft namens de lidstaten de Ugandese autoriteiten opgeroepen om het principe van non-discriminatie te respecteren en een klimaat van tolerantie voor minderheden in Uganda te waarborgen. Het Nederlandse kabinet heeft binnen de EU aangedrongen op gezamenlijke druk op de Ugandese regering om niet met deze wet in te stemmen. Tevens heeft de Nederlandse ambassadeur zijn zorgen overgebracht aan de premier van Uganda.

Vraag 3

Wordt er uit het Nederlandse budget voor rechtsstaatontwikkeling en democratische structuren in Oeganda voor 2014 van bijna 9,5 miljoen euro geld besteed aan de homobeweging, of moet geld daarvoor uit het verhoudingsgewijs kleine potje van 50.000 euro komen, dat voor gelijke rechten van vrouwen bedoeld is?

Nederland ondersteunt de volgende organisaties om discriminatie van de LHBT-gemeenschap in Uganda tegen te gaan.

Vraag 4

Bent u bereid het bestaande budget voor Oeganda te herverdelen, zodat de homobeweging daar nu extra steun krijgt?

Het Kabinet is bereid te bezien op welke wijze Nederland uit bestaande fondsen extra steun kan geven aan financiële verzoeken van Ugandese ngo’s om het wetsvoorstel te toetsen aan de Ugandese grondwet en internationale verdragen waaraan Uganda zich heeft verplicht.

Vraag 5

Bent u tevens bereid het budget voor Oeganda in 2014 aanzienlijk te korten, mocht de Oegandese regering doorgaan op de ingeslagen weg van homovervolging, en dat ook in Europa te bepleiten?

Nederland besteedt jaarlijks ca. 23 miljoen euro aan ontwikkelingshulp in Uganda. Ruim de helft wordt besteed aan programma’s op het gebied van voedselzekerheid. Het andere deel is gericht op het versterken van de rechtsstaat, democratisering en het respect voor mensenrechten. Dit gaat deels via een multi donor fonds (zie antwoord op vraag 3) en deels via de overheid.
Aangezien de wet nog niet in werking is getreden is het te vroeg om hierop in te gaan. De Ugandese regering heeft in het verleden aangegeven geen voorstander te zijn van het aannemen van de wet. Het Ugandese parlement heeft dit echter naast zich neergelegd. Als President Museveni twee keer achter elkaar weigert met de wet in te stemmen ligt de eindbeslissing bij het Ugandese parlement.
Het is van belang goed te overwegen welke acties van donoren het meest effectief zijn, ook richting het Ugandese parlement.

Vraag 1

Kent u het bericht waaruit blijkt dat er steeds meer onverzekerde mensen hun ziekenhuisrekening niet betalen?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat iedereen de basiszorg moet krijgen die nodig is, maar dat dan ook iedereen verzekerd moet zijn of zijn rekening dient te betalen, omdat anders de solidariteit van het stelsel wordt aangetast?

Ja. Ik deel deze mening. Wel merk ik op dat in onze maatschappij ook het uitgangspunt geldt dat indien mensen acuut medische zorg nodig hebben, onverzekerd zijn en de rekening niet zelf kunnen betalen, deze zorg toch niet wordt onthouden.

Vraag 3

Klopt het dat er sprake is van een leemte in de regelgeving, waardoor onverzekerde EU-burgers niet effectief aangepakt kunnen worden om zich te verzekeren, dan wel hun rekening te betalen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom wel?

Voor het antwoord op deze vraag is het noodzakelijk onderscheid te maken naar de verblijfstitel. Op grond van Europese regelgeving hebben personen met de nationaliteit van een EU- of EER-lidstaat of Zwitserland het recht om in een ander EU-land te kunnen verblijven. Voor een verblijf van minder dan drie maanden mogen geen voorwaarden worden gesteld en hoeft betrokkene alleen in het bezit te zijn van een identiteitsbewijs. Dit betekent dat «toeristen» uit deze landen hier vrij kunnen verblijven, ook als zij niet beschikken over een dekking tegen ziektekosten2.
Als deze personen langer dan drie maanden in Nederland willen verblijven moeten zij aantonen dat zij in hun levensonderhoud kunnen voorzien en een zorgverzekering hebben. Voor verblijf langer dan drie, respectievelijk vier maanden is inschrijving bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), respectievelijk in de gemeentelijke basisadministratie (GBA) verplicht. Werknemers uit vrijwel alle landen van de EU of de Europese Economische Ruimte (EER) kunnen in Nederland werken zonder vergunning. 3
Indien EU-ingezetenen in Nederland wonen of gaan werken, wordt op hen de Nederlandse wetgeving van toepassing, en ontstaat uit dien hoofde AWBZ-verzekering en Zvw-verzekeringsplicht.
Op grond van de nationale wetgeving is een persoon verzekerd ingevolge de volksverzekeringen, waaronder de AWBZ, en verzekeringsplichtig ingevolge de Zorgverzekeringswet, als hij ingezetene is van Nederland of als niet-ingezetene in Nederland werkt. Alleen dan mag en moet hij een Nederlandse zorgverzekering sluiten.
Effectieve aanpak van de groep onverzekerde verzekeringsplichtigen is mogelijk door opsporing. Daarvoor verwijs ik naar het antwoord bij de volgende vraag.
Voor zover het gaat om effectief aanpakken van het betalen van rekeningen kunnen ziekenhuizen zelf ook stappen zetten. Dit is wettelijk afdoende geregeld in het Burgerlijk Wetboek. Van een aantal ziekenhuizen is bijvoorbeeld bekend dat deze voor niet-acute zorg een voorschot vragen van de betreffende persoon.

Vraag 4

Heeft het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) ook een taak om deze groep onverzekerde EU-burgers op te sporen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom wel?

Ja. Ingevolge de Wet opsporing en verzekering onverzekerden zorgverzekering (Ovoz) kunnen onverzekerde verzekeringsplichtigen worden opgespoord indien zij bekend zijn in de gemeentelijke basisadministratie. Opsporing gebeurt immers aan de hand van het burgerservicenummer.
Met ingang van 6 januari 2014 is de Wet basisregistratie personen in werking getreden. De basisregistratie personen (bpr) wordt gevormd uit de gemeentelijke basisregistratie (GBA) en de (nieuw opgezette) registratie niet-ingezetenen (RNI). In de RNI worden onder meer personen opgenomen die niet of korter dan 4 maanden in Nederland wonen en een relatie hebben met Nederlandse overheidsinstellingen, zoals mensen die tijdelijk in Nederland werken of in het buitenland pensioen ontvangen. Vanaf genoemde datum kunnen niet-ingezetenen bij achttien gemeenten in Nederland terecht voor inschrijving in de RNI. Ook wordt de RNI gevuld door de Belastingdienst, de Sociale Verzekeringsbank, het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen en het College voor Zorgverzekeringen, met gegevens van personen die buiten Nederland verblijven en een inkomensverhouding met Nederland hebben. Iemand die is ingeschreven in de GBA of RNI krijgt ook een burgerservicenummer. Op den duur kunnen dus ook verzekeringsplichtige niet-ingezetenen beter worden opgespoord dan op basis van de huidige bestandsvergelijking.
Opsporing van EU-onderdanen die zich niet inschrijven of hebben ingeschreven in de GBA of RNI, omdat het op grond van de regelgeving niet nodig is of omdat zij dit hebben nagelaten, is op grond van de Wet Ovoz niet mogelijk omdat deze mensen geen burgerservicenummer hebben. Als het gaat om mensen die hier korten dan drie maanden verblijven, zoals toeristen, is dit ook ondoenlijk en ongewenst.
Het kabinet heeft al eerder aangegeven de met het vrije verkeer van personen uit nieuwe EU-lidstaten samenhangende problematiek op diverse manieren aan te pakken, bijvoorbeeld door betere voorlichting en door betere handhaving van de registratieplicht. Ik verwijs kortheidshalve naar de brief van 13 september 2013 van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstukken II, 29 407, nr. 175). Het beleid is om mensen zonder burgerservicenummer uit EU-landen op te sporen, bijvoorbeeld via gegevensuitwisseling tussen de Inspectie SZW en gemeenten, en hen alsnog in te schrijven in GBA of RNI.

Vraag 5

Bent u bereid het CVZ onderzoek te laten doen naar de aard, omvang en oorzaak van het niet afsluiten van een verzekering door niet verzekerde EU-burgers, en het niet betalen van rekeningen voor zorgkosten? Bent u bereid het CVZ te vragen welke maatregelen genomen moeten worden om wanbetaling tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

Ik vind onderzoek naar de aard, omvang en oorzaak van het niet afsluiten van een verzekering door niet verzekerde EU-burgers geen taak voor het CVZ, noch een taak voor de Nederlandse overheid als zodanig. Private ondernemingen, waaronder ziekenhuizen, moeten in staat zijn om te beoordelen welke maatregelen nodig zijn om wanbetaling van onbetaalde rekeningen zoveel mogelijk te voorkomen. Het voorkomen en tegengaan van wanbetaling behoort tot de normale bedrijfsvoering van de onderneming.
Recent heb ik de NVZ en NFV gevraagd of zij in kaart willen brengen welke opbrengsten ziekenhuizen missen door onverzekerden, om welke aantallen onverzekerden het gaat, om zo een beeld te krijgen van de stand van zaken.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Homo's kunnen in Oeganda voortaan levenslang krijgen»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het afschuwelijk is dat in Oeganda homoseksualiteit bestraft kan gaan worden met levenslange gevangenisstraf? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment is de wet nog niet van kracht en is de definitieve tekst van het aangenomen wetsvoorstel nog niet openbaar. Het is teleurstellend dat het Ugandese parlement het wetsvoorstel heeft aangenomen. Het kabinet heeft in het verleden meerdere malen duidelijk gemaakt dat het wetsvoorstel in strijd is met de fundamentele rechten van de mens.

Vraag 3

Deelt u de mening dat alle ontwikkelingshulp aan dit homofobe land direct moet worden gestopt? Zo nee, waarom niet?

Nederland besteedt jaarlijks ca. 23 miljoen euro aan ontwikkelingshulp in Uganda. Ruim de helft wordt besteed aan programma’s op het gebied van voedselzekerheid. Het overige deel is gericht op het versterken van de rechtsstaat, democratisering en het respect voor mensenrechten. Dit gaat deels via het multi donor fonds Democratic Governance Facility en deels via de overheid.
Op dit moment is de wet nog niet van kracht omdat de president de wet niet heeft ondertekend maar heeft teruggestuurd naar het parlement voor eventuele heroverweging. Het daarom is te vroeg om te bezien of consequenties verbonden zouden moeten worden aan de invoering van de wet. Bij het bestrijden van discriminatie is het van belang de dialoog te blijven aangaan door regeringen aan te spreken, kennis uit te wisselen en buitenlandse LHBT organisaties te ondersteunen. Het stopzetten van ontwikkelingshulp maakt het moeilijker om druk uit te oefenen en de aandacht lokaal op het principe van non-discriminatie te houden. Een dergelijke stap heeft ook niet de voorkeur van de LHBT-gemeenschap in Uganda.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de dramatische situatie met grote aantallen slachtoffers van etnisch geweld in Zuid Soedan?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het risico dan er een genocide zal plaatsvinden in Zuid Soedan in de komende dagen en weken?

Het is zorgwekkend dat het conflict in Zuid-Sudan een etnische dimensie heeft gekregen. Er is sprake van ernstige mensenrechtenschendingen. Het risico op verdere escalatie is aanwezig, maar of dit zich tot een genocide ontwikkelt is op dit moment niet te zeggen. De bij het conflict betrokken Zuid-Sudanese leiders moeten heldere boodschappen afgeven aan hun achterban om verder interetnisch geweld te voorkomen. Partijen moeten voorts zo spoedig mogelijk een staakt-het-vuren overeenkomen; daarnaast is de bescherming van burgers van groot belang. Momenteel vinden vredesbesprekingen plaats in Addis Abeba onder leiding van de regionale organisatie IGAD. EU Speciaal Vertegenwoordiger Rondos is als waarnemer bij deze besprekingen aanwezig.

Vraag 3

Welk beroep heeft de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties gedaan in het algemeen en welke beroep in het bijzonder op de Europese Unie en landen die al deelnemen aan UNMISS en op Nederland?2

De Secretaris-Generaal heeft op 23 december jl. de leden van de VN-Veiligheidsraad om toestemming gevraagd voor versterking van UNMISS. De missie heeft meer personele en materiële capaciteit nodig om in de huidige omstandigheden Zuid-Sudanese burgers en het eigen VN-personeel adequaat te kunnen beschermen. In de brief geeft de SG aan dat hij door middel van overheveling van troepen en enablers vanuit andere missies in de regio (MONUSCO, UNAMID, UNISFA, ONUCI en UNMIL) UNMISS wil versterken. Het gaat hierbij onder andere om infanterie bataljons, helikopters, een transportvliegtuig en United Nations Police (UNPOL) eenheden.
De VN-Veiligheidsraad stemde op 24 december jl. in met een verhoging van het aantal UNMISS-troepen met 5.500 personen en het aantal UNPOL’ers met 440 personen.
Aan de EU noch Nederland is naast deze algemene oproep van de SG een specifiek verzoek gericht om de bijdrage aan UNMISS te verhogen. Wel is het zo dat de VN alle landen, die binnen UNMISS een bijdrage leveren aan UNPOL, heeft opgeroepen deze niet terug te trekken, nu juist de inzet van UNPOL binnen UNMISS hard nodig is. Zoals aangegeven in de Kamerbrief van 24 december 2013 over de ontwikkelingen in Zuid-Sudan, handhaaft Nederland de bijdrage aan UNMISS omdat er vooralsnog onvoldoende aanleiding is om het Nederlandse personeel terug te trekken.

Vraag 4

Op welke wijze en met welke snelheid antwoorden de EU-Lidstaten en Nederland op deze oproep?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u het antwoord op deze vragen, inclusief een brief/bericht van de Secretaris-Generaal aan Nederland en het antwoord daarop, zo spoedig mogelijk aan de Kamer sturen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Vrouw en Turks, dus lagere vergoeding» en «Familie: Rechter uit de jaren ’50»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een rechter in de betreffende zaak heeft geoordeeld dat vanwege het vrouw en Turks zijn van het slachtoffer er slechts 70.000 euro inkomstenderving verondersteld moet worden?

De Rechtbank Den Haag heeft in haar uitspraak van 23 juli 2013 (ECLI: NL: RBDHA:2013:9276) geoordeeld dat de berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen dient te geschieden aan de hand van de uitgangspunten in de rechtsoverwegingen 4.7, 4.12 en 4.15. Dat betekent dat volgens de rechtbank (zie rechtsoverweging 4.10 en 4.12) als uitgangspunt onder meer heeft te gelden dat eiseres van haar 17e tot en met haar 26ste levensjaar fulltime zou hebben gewerkt, vervolgens van haar 27e tot en met haar 36e levensjaar niet zou hebben gewerkt en ten slotte vanaf haar 37e tot en met haar 67e levensjaar voor 50% zou hebben gewerkt.
Daarbij geeft de rechter aan dat het redelijk is om te veronderstellen dat de eiseres, als vrouw in Nederland en gegeven haar culturele achtergrond en persoonlijke omstandigheden, een partner zou hebben gevonden en rond haar 26e levensjaar (in het jaar 2019) kinderen zou hebben gekregen. Of en in hoeverre de Turkse achtergrond hier gerechtvaardigd is meegewogen is aan de rechter ter beoordeling. Ook hier geldt dat het College voor de Rechten van de Mens om een oordeel kan gevraagd worden.
De rechtbank heeft in deze uitspraak een oordeel gegeven over de berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen en niet over het concrete schadebedrag.

Vraag 3

Vindt u het van deze tijd om van een jonge vrouw te veronderstellen dat zij op haar 26ste moeder wordt, en dat zij dan vervolgens 10 jaar uit het arbeidsproces zal stappen? Zo ja, waarom?

De berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen dient uiteraard zorgvuldig te gebeuren, met inachtneming van het beginsel van gelijke behandeling. Iedere vorm van discriminatie is onaanvaardbaar en onacceptabel. Op grond van de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB) is een verschil in behandeling tussen mannen en vrouwen of ongelijke behandeling op grond van ras bij het aanbieden van goederen of diensten verboden.
De vraag hoe de concrete omstandigheden van het geval in de beschreven individuele casus dienen te worden gewogen bij het berekenen van het verlies aan verdienvermogen is aan de rechter. De omvang van toekomstige schade kan niet exact worden vastgesteld. Dat brengt met zich mee dat deze schade moet worden geschat. Uit jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat gunstige en ongunstige toekomstige onzekere gebeurtenissen die van invloed kunnen zijn op de omvang van de inkomensschade, dienen te worden verdisconteerd. Bij het verdisconteren daarvan komt het aan op de redelijke verwachtingen omtrent die toekomstige ontwikkelingen.
Steeds meer vrouwen blijven evenveel uren werken na de geboorte van het eerste kind, 10% stopt met werken en 35% vermindert het aantal arbeidsuren, tegen 5% van de mannen2. Deeltijdarbeid of stoppen met werken zijn individuele keuzes met maatschappelijke gevolgen, onder andere omdat deze ten koste kunnen gaan van de economische zelfstandigheid van vrouwen.
Daarnaast speelt arbeidsparticipatie, zowel in personen als in uren, een sleutelrol bij het waarborgen van het financiële draagvlak van de verzorgingsstaat. Om op termijn de voorzieningen betaalbaar te houden is het nodig dat het menselijk kapitaal zoveel mogelijk wordt benut.
De Commissie gelijke behandeling (CGB, het huidige College voor de rechten van de mens) heeft in 2012 onderzoek verricht naar onderscheid naar geslacht bij de vaststelling van letselschade. Beide partijen hebben in deze zaak ook gewezen op dit onderzoek. In haar oordelen heeft de CGB het gebruik van statistische gegevens bij de schadeberekening aangemerkt als een neutraal criterium. Als echter met name vrouwen of met name mannen nadeel ondervinden van het gebruik van die gegevens – zoals bij het gebruik van gegevens over arbeidsparticipatie na het krijgen van kinderen – levert dit volgens de CGB indirect onderscheid op grond van geslacht op. Indirect onderscheid is gerechtvaardigd als het verschil in behandeling door een legitiem doel wordt gerechtvaardigd en de middelen om dat doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn (CGB, «Onderscheid naar geslacht bij vaststelling van letselschade», september 2012, p. 10).
Statistische gegevens kunnen volgens de CGB dus worden gebruikt om tegemoet te komen aan de noodzaak voor een concrete schadeberekening. Aan de hand hiervan kunnen voorspellingen worden gedaan over de vermoedelijke inkomensontwikkeling die zou hebben plaatsgevonden als het feit dat de schade heeft veroorzaakt er niet zou zijn geweest. De CGB plaatst hierbij de kanttekening dat het gebruik van statistische gegevens alleen als een geschikt middel kan worden aangewend, als deze gegevens voldoen aan de eisen van relevantie, kwaliteit en actualiteit. Voorts dienen deze gegevens te worden gerelateerd aan de individuele omstandigheden van het slachtoffer. Zonder een antwoord op de vraag of de situatie van het slachtoffer afwijkt van die welke aan het landelijke gemiddelde ten grondslag ligt, kan geen sprake zijn van een concrete schadeberekening (idem, p. 10).
Het is aan de rechter of het College voor de rechten van de mens om bij een individuele casus te beoordelen of er sprake is van een legitiem doel dat een onderscheid tussen mannen en vrouwen rechtvaardigt en of de middelen om het doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn. Tevens is het aan de rechter of het College voor de rechten van de mens om te beoordelen of het meewegen van de culturele achtergrond toelaatbaar is.
Een Minister mag niet in het oordeel van een onafhankelijke rechter treden en moet de scheiding der machten respecteren. Ik zal mij dan ook niet uitlaten over specifieke rechterlijke uitspraken. Als in deze casus de ouders van het meisje van mening zijn dat hun dochter slachtoffer is van discriminatie, is het aan hen om eventuele rechtsmiddelen aan te wenden tegen een uitspraak van de rechter als zij het daarmee niet eens zijn. Het is mij niet bekend of er in deze casus hoger beroep is aangetekend en of dit nog mogelijk is. Het zou mijns inziens goed zijn als de hoogste rechter in Nederland of het College zich over een dergelijke zaak zou uitlaten.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een dergelijke rechterlijke uitspraak op gespannen voet staat met een gelijkwaardige positie van vrouwen en allochtonen op de arbeidsmarkt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening van het in het artikel geciteerde lid van het College van de Rechten van de Mens dat dit «seksediscriminatie» is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Komen dit soort rechterlijke uitspraken vaker voor? Zo ja, hoe vaak?

De voormalige Commissie Gelijke Behandeling heeft blijkens een onderzoek uit 2012 in een drietal gevallen geconcludeerd dat in letselschadezaken sprake was van onderscheid op grond van geslacht (CGB, Onderscheid naar geslacht bij de vaststelling van letselschade, september 2012). Overige kwantitatieve gegevens over het gebruik van argumenten gerelateerd aan het geslacht van het letselschadeslachtoffer zijn niet voorhanden, omdat de hoogte van een uitkering afhankelijk is van de onderhandelingen tussen slachtoffer en verzekeraar en deze argumenten in het eindbedrag niet tot uitdrukking komen. Van structurele problemen is ons niet gebleken.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het voor een gelijkwaardige positie van vrouwen op de arbeidsmarkt wenselijk is dat dit soort onderscheid wordt voorkomen? Zo ja, welke stappen gaat u daartoe zetten? Zo nee, waarom niet?

De rechter baseert zijn conclusie in deze uitspraak op statistische gegevens, waaronder de omstandigheid dat eiseres een vrouw is. Zoals ik aangaf bij het antwoord op de vragen 3, 4 en 5 zien we dat steeds meer vrouwen evenveel uren blijven werken na de geboorte van het eerste kind. Maar nog steeds stopt 10% van de vrouwen met werken en 35% vermindert het aantal arbeidsuren, tegen 5% van de mannen. Het beleid van het kabinet is er op gericht om deze situatie te veranderen. Voor de inzet van het kabinet ten aanzien van het bevorderen van de combinatie arbeid en zorg verwijs ik u naar mijn brief van 12 december 20133 over de resultaten van de arbeid-en-zorgbijeenkomst. Een verschuiving in de verdeling van de zorgtaken tussen mannen en vrouwen zal uiteindelijk leiden tot een aanpassing van deze statistische gegevens.

Vraag 1

Hoe reageert u op het bericht dat het Diaconessenhuis in Meppel zich in de toekomst mogelijk zal beperken tot de planbare zorg?1

Het Diaconessenhuis heeft aangeven dat het keuzes gaat maken in het zorgaanbod. Dit streekziekenhuis wil basis medisch specialistische zorg aanbieden en intensief samenwerken met de eerste lijn. Het Diaconessenhuis in Meppel heeft bij mij aangegeven dat de hoofdlijnen, welke zijn vastgesteld in overleg met de medische staven en collectieven van beide ziekenhuizen, van het profiel van het Diaconessenhuis er als volgt uitzien:
De kern is dat er een ziekenhuisvoorziening in stand blijft voor laag risico patiënten en electieve zorg:
Bovenstaande keuzes passen binnen mijn beleid waarin ziekenhuizen profielkeuzes gaan maken en zich gaan richten op specifieke aandoeningen om de kwaliteit en de doelmatigheid van de zorg te verbeteren. De integratie van de HAP en SEH past binnen dit beleid.

Vraag 2

Is het waar dat het Diaconessenhuis in de nabije toekomst alleen nog door de week open zal zijn? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het Diaconessenhuis verwacht op basis van bovenstaande hoofdlijnen van het profiel de invulling daarvan in de loop van 2014 uit te werken. Uitgangspunt van het profiel is «dichtbij als het kan, verder weg als het moet». Dat adagium geldt voor alle dagen in de week.

Vraag 3

Wat is er waar van bericht dat het Diaconessenhuis financiële problemen kent? Hoe groot zijn die problemen? Is er sprake van een mogelijk faillissement?

Het Diaconessenhuis kent een lichte terugloop in zorgvragen en heeft aangegeven komend jaar passende maatregelen te nemen. Het Diaconessenhuis heeft aangegeven dat er geen sprake is van een mogelijk faillissement.

Vraag 4

Is het waar dat er sprake is van het inkrimpen van het aantal operatiekamers (OK) en het laboratorium? Welke gevolgen heeft dit voor het personeel en de patiëntenzorg in Meppel?

Het Diaconessenhuis verwacht op basis van bovenstaande hoofdlijnen van het profiel de invulling daarvan in de loop van 2014 uit te werken.

Vraag 5

Is het waar dat er sprake is van het sluiten van verschillende afdelingen? Welke afdelingen betreft dit? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het Diaconessenhuis heeft mij laten weten dat het profiel, zie mijn antwoord op vraag 1, leidend is en er op dit moment geen sprake van sluiting van afdelingen is.

Vraag 6

Is het waar dat deze afdelingen zullen verhuizen naar Zwolle? Welk verband is er met de voorgenomen fusie tussen het Diaconessenhuis en de Isala klinieken? Wat is op dit moment de stand van zaken met betrekking tot deze fusie?

Het Diaconessenhuis heeft mij laten weten dat het profiel, zie mijn antwoord op vraag 1, leidend is en er op dit moment geen sprake van sluiting van afdelingen is. Daarbij is op 1 januari van dit jaar de zorgspecifieke fusietoets in werking getreden. Dit betekent dat zorgaanbieders met een fusievoornemen met ingang van dit jaar goedkeuring van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) nodig hebben voor zij mogen fuseren. Onderdeel van deze toets is een toets op de bereikbaarheid van cruciale zorg. SEH-zorg is cruciale zorg. Wanneer de fusie door de NZa is goedgekeurd, zal de Autoriteit Consument en Markt (ACM) haar oordeel geven. Er is op dit moment sprake van een melding van de fusie bij de ACM.

Vraag 7

Welke rol heeft zorgverzekeraar Achmea bij de plannen om het Diaconessenhuis af te slanken? Heeft zorgverzekeraar Achmea op enigerlei wijze druk uitgeoefend op het Diaconessenhuis?2

Achmea heeft in haar visie te kennen gegeven dat ze, in het maatschappelijk belang van de bevolking van Zuidwest-Drente en Noordwest-Overijssel, goede ziekenhuiszorg dichtbij beschikbaar wil houden en dat een fusie tussen Zorgcombinatie Noorderboog en Isala daarvoor wellicht de beste optie is. Ze ondersteunt daarmee de voorgenomen fusie.

Vraag 8

Hoe reageert u op de uitspraak van een medisch specialist werkzaam in het Diaconessenhuis dat «de verzekeraar zorg inkoopt tegen een door de verzekeraar zelf vast te stellen tarief. Het is de wil van de politiek, dat de verzekeraar deze macht heeft» en «de macht van de zorgverzekeraar is te groot geworden»? Vindt u het acceptabel dat een zorgverzekeraar zo’n grote rol heeft bij het uitkleden van de zorg in Meppel?

Het is een kenmerk van het huidige zorgstelsel dat de zorgverzekeraar onderhandelt met ziekenhuizen over prijs, volume en kwaliteit van zorg.
De NZa en ACM houden toezicht op de balans in de onderhandelingsmacht tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Zorgverzekeraars pakken in deze regio de handschoen op wat betreft de selectieve inkoop en sturen daarbij op een doelmatige inrichting van de zorg waarbij kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid uitgangspunten zijn.

Vraag 9

Is het waar dat zorgverzekeraar Achmea het Diaconessenhuis een zeer karig contract heeft aangeboden? Houden de financiële problemen waarin het Diaconessenhuis verkeert hiermee verband?

Achmea is een landelijke werkende zorgverzekeraar die contracten sluit met ziekenhuizen over heel Nederland. Achmea geeft aan dat zij bij het Diaconessenhuis voor 2014 evenals bij andere ziekenhuizen marktconform heeft ingekocht.

Vraag 10

Vindt u dat Meppel en de regio zonder een volwaardig ziekenhuis kan? Bent u voorts van mening dat Meppel zonder acute zorg kan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het Diaconessenhuis heeft mij laten weten dat het profiel, zie mijn antwoord op vraag 1, leidend is en er op dit moment geen sprake van sluiting van afdelingen. Mochten er in de toekomst toch plannen gemaakt worden om de acute zorg in de regio anders in te richten dan dienen de zorgverzekeraars vanuit hun zorgplicht, samen met de relevante ziekenhuizen, de Regionale Ambulancevoorzieningen (RAV’s), in het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) ervoor te zorgen dat de bereikbaarheid in de regio geborgd blijft. Bij eventuele toekomstplannen voor de regio voor de acute zorg zal men er rekening mee moeten houden dat er, toen er sprake was van verplaatsing van de acute verloskunde naar de Isala Klinieken in Zwolle, al maatregelen genomen zijn om de aanrijtijden in de regio te verbeteren aangezien het ziekenhuis in Meppel een cruciaal ziekenhuis is.

Vraag 11

Is het uitkleden van de ziekenhuiszorg wat u eerder bedoelde met «de gezamenlijk gevoelde maatschappelijke verantwoordelijkheid om in de regio Zuidwest Drenthe en Noordwest Overijssel een hoogwaardig ziekenhuiszorgaanbod te kunnen blijven bieden aan de bevolking»?3

Regionale ziekenhuizen zijn goed gepositioneerd voor het dichtbij brengen van zorg. Het nieuwe profiel van het Diaconessenhuis past bij de ontwikkeling van buurtgerichte ziekenhuizen waar laagcomplexe zorg en ondersteuning wordt uitgevoerd. In het licht van deze ontwikkelingen heeft ook het Diaconessenhuis zich beraden op hun zorgaanbod.

Vraag 12

Deelt u onze visie dat het Diaconessenhuis een volwaardig ziekenhuis moet blijven? Zo ja, wat gaat u ondernemen om dit te bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 10 en 11.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Homo's kunnen in Oeganda voortaan levenslang krijgen»?1

De onverwachte aanvaarding van de zogeheten Bahati Bill in Uganda door het parlement is teleurstellend. Het kabinet heeft in het verleden meerdere malen duidelijk gemaakt dat dit wetsvoorstel in strijd is met de fundamentele rechten van de mens. Het wetsvoorstel zoals dat werd ingediend in 2009 bevatte bepalingen die in strijd zijn met zowel de Ugandese grondwet als internationale mensenrechtenverdragen waar Uganda partij bij is. Hoewel de precieze inhoud van de wet op dit moment nog niet duidelijk is, lijkt het dat deze ingaat tegen de fundamentele rechten van de mens.

Vraag 2

Welke stappen heeft Nederland, zowel zelf als in EU-verband, in het verleden ondernomen om de Oegandese autoriteiten aan te spreken op discriminerende wetgeving voor Lesbische, Homo-, Biseksuelen en Transgenders (LHBT’s)? Welke resultaten zijn daarmee behaald?

Het kabinet heeft in het verleden tot op het hoogste niveau de Nederlandse zorgen over het wetsvoorstel geuit, zoals bij recente ontmoetingen met President Museveni. Samen met andere EU-lidstaten, Noorwegen en de Verenigde Staten heeft Nederland het Ugandese parlement en de regering regelmatig gewezen op de strijdigheid van het wetsvoorstel met internationaalrechtelijke verplichtingen. Hierbij hield Nederland rekening met de voorkeur van de LHBT gemeenschap in Uganda voor stille diplomatie. Daarnaast houdt de Nederlandse ambassade in Kampala nauw contact met de LHBT-gemeenschap en mensenrechtenorganisaties, luistert naar hun zorgen, nodigt hen uit bij relevante publieke evenementen, en ondersteunt hen diplomatiek waar mogelijk.
Helaas hebben deze inspanningen uiteindelijk het Ugandese parlement er niet van kunnen weerhouden deze wet toch aan te nemen.

Vraag 3

Bent u voornemens om zelf of in EU-verband consequenties aan deze discriminerende wetgeving te verbinden ten aanzien van de Oegandese regering? Zo ja, welke stappen bent u van plan te gaan nemen? Zo neen, waarom niet?

De wet is nog niet van kracht. President Museveni van Uganda heeft geweigerd de anti-homowet te ondertekenen. Hij heeft de wet teruggestuurd naar het parlement ter eventuele heroverweging. Neemt het parlement de wet opnieuw aan en weigert de president opnieuw, dan moet het parlement de wet met twee derde meerderheid aannemen en treedt deze alsnog in werking. Het parlement zal de wet wel telkens opnieuw moeten agenderen.
Het is te vroeg om te besluiten over consequenties bij de invoering van de wet. EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton heeft namens de lidstaten de Ugandese autoriteiten opgeroepen om het principe van non-discriminatie te respecteren en een klimaat van tolerantie voor minderheden in Uganda te waarborgen. Het Nederlandse kabinet heeft binnen de EU aangedrongen op gezamenlijke druk op de Ugandese regering om niet met deze wet in te stemmen. Tevens heeft de Nederlandse ambassadeur zijn zorgen overgebracht aan de premier van Uganda.

Vraag 4

Kunt u uiteenzetten in hoeverre Nederland projecten in Oeganda ondersteunt om discriminatie van LHBT’s tegen te gaan?

Nederland ondersteunt de volgende organisaties om discriminatie van de LHBT-gemeenschap in Uganda tegen te gaan.

Vraag 1

Is er met de oprichting van Info-Excellente, een organisatie die onderzoeken en rapportages wil aanbieden teneinde de recidive te verminderen van verdachten en daders, sprake van een nieuwe speler op de reclasseringsmarkt?1

Met de oprichting van Info-Excellente is vooralsnog geen sprake van een nieuwe speler op de reclasseringsmarkt. Overeenkomstig artikel 2 van de Reclasseringsregeling 1995, berust de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van reclasseringswerkzaamheden bij organisaties die door de Minister van Veiligheid en Justitie als reclasseringsinstelling zijn erkend. Info-Excellente is op dit moment geen erkende reclasseringsinstelling.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat Info-Excellente erkenning als reclasseringsorganisatie heeft aangevraagd?

Ik heb in oktober 2013 van Info-Excellente een brief ontvangen waarin werd aangegeven in aanmerking te willen komen voor een reclasseringserkenning. Over de precieze betekenis en het karakter van deze aanvraag ben ik de afgelopen periode in gesprek geweest met Info-Excellente zelf en met bestaande drie reclasseringsorganisaties en het Openbaar Ministerie. Om die reden vond ik het prematuur om daar tijdens de behandeling van de begroting in de Tweede Kamer al uitspraken over te doen.

Vraag 3

Is het waar dat deze aanvraag voor erkenning bekend was ten tijde van de plenaire behandeling van de begroting van Veiligheid & Justitie voor 2014? Zo ja, waarom heeft u de Kamer hier niet over geïnformeerd?2

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Hoe valt de toetreding van Info-Excellente te plaatsen binnen uw streven om samenwerking tussen de bestaande reclasseringsorganisaties nog verder te intensiveren? Wat is de stand van zaken aangaande dit samenwerkingsproces?3

Zoals ik hiervoor heb aangegeven, is op dit moment geen sprake van erkenning van Info-Excellente en evenmin van subsidiering van deze organisatie. Dit betekent dat de reclasseringstaken in elk geval vooralsnog uitgevoerd blijven worden door de drie bestaande reclasseringsorganisaties, waarbij ik overeenkomstig mijn toezegging aan uw Kamer blijf inzetten op verdere verbetering van de onderlinge samenwerking. De drie organisaties hebben hiervoor in 2013 een plan van aanpak opgesteld, dat bijdraagt aan zowel verdere optimalisering van de uitvoering van reclasseringstaken als het realiseren van de bezuinigingstaakstelling.
Er is nergens vastgelegd dat reclasseringstaken exclusief door de drie bestaande reclasseringsorganisaties dienen te worden uitgevoerd. Erkenning van een organisatie is conform de Reclasseringsregeling wel voorwaarde. Ik zal de aanvraag van Info-Excellente en de consequenties voor het huidige systeem van verwerving van reclasseringsproducten dan ook serieus bekijken. Alternatieven voor het huidige stelsel van de volwassenenreclassering zal ik daarbij in ogenschouw nemen. Ik laat dit in de eerste helft van 2014 nader verkennen teneinde na de zomer u over mijn standpunt ter zake te kunnen informeren.

Vraag 1

Klopt het dat bij de vaststelling van het recht op gefinancierde rechtsbijstand het loonbeslag niet wordt afgetrokken van het actuele inkomen omdat dit administratief lastig is en omdat de regering destijds geen rekening wilde houden met de bestedingen van rechtzoekenden?1 Zo nee, waarom niet?

In de brief waarnaar wordt verwezen in vraag 1 heeft de toenmalig Minister van Justitie het standpunt toegelicht dat de keuze voor een systeem waarbij de draagkracht is gebaseerd op het fiscale jaarinkomen met zich meebrengt dat bij de bepaling van de draagkracht van een rechtzoekende geen rol speelt in hoeverre het fiscale jaarinkomen ook tot het werkelijk besteedbaar inkomen leidt. Daarnaast werd het voor de raad voor rechtsbijstand niet uitvoerbaar geacht om het fiscale jaarinkomen te verrekenen met netto (maandelijkse) uitgaven zoals die van een loonbeslag. Voor de nadere toelichting verwijs ik kortheidshalve naar de betreffende brief. De genoemde redenen zijn naar mijn mening nog steeds passend. In dit verband wijs ik ook op twee recente uitspraken van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.2 Hierin wordt onder meer overwogen dat het beperken van de toegang tot gesubsidieerde rechtsbijstand op basis van inkomens- en vermogensgrenzen de essentie van het door artikel 6 EVRM gewaarborgde recht op toegang tot de rechter niet aantast en een gerechtvaardigd doel dient.
Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 2

Deelt u de mening dat een administratieve reden geen reden mag zijn om de feitelijke toegang tot een advocaat in te perken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat loonbeslag aangevochten moet kunnen worden als een rechtzoekende hier onterecht mee geconfronteerd wordt? Deelt u ook de mening dat loonbeslag ook andere geschillen kan inhouden dan slechts het niet betalen van alimentatie of een vordering voortvloeiende uit de aanschaf van consumptiegoederen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat is dan nog meer de reden om bij de berekening van het actuele inkomen geen rekening te houden met het loonbeslag?

Uit de wet vloeit voort dat loonbeslag in beginsel kan worden gelegd voor elke betalingsverplichting die de debiteur niet nakomt.
Ik onderschrijf het uitgangspunt dat rechtzoekenden een loonbeslag moeten kunnen aanvechten indien dit naar hun mening ten onrechte is gelegd. Voor zover de vraag veronderstelt dat rechtzoekenden daartoe altijd een aanspraak op gefinancierde rechtsbijstand zou moeten toekomen, indien zij als gevolg van een loonbeslag niet in staat zijn de kosten van rechtsbijstand zelf te dragen, deel ik deze veronderstelling niet. Aan het leggen van loonbeslag gaat een fase vooraf waarin de vordering door de rechtzoekende kan worden betwist. Indien een loonbeslag op onjuiste wijze is gelegd, of de rechtzoekende onvoldoende over de oorsprong van een vordering is geïnformeerd, mag in de eerste plaats van de gerechtsdeurwaarder worden verwacht dat hij deze fout herstelt. Bij beslaglegging behoort het tot de zorgplicht van de gerechtsdeurwaarder belanghebbenden adequaat te informeren. Hierop is ook recentelijk nog door de Nationale Ombudsman gewezen.3 Rechtzoekenden kunnen zich tot het Juridisch Loket wenden voor hulp bij het aanschrijven van de gerechtsdeurwaarder. Zo nodig kan het Juridisch Loket de rechtzoekende voorlichten over het indienen van een klacht bij de tuchtkamer voor gerechtsdeurwaarders. Ik wijs er ook op dat een rechtzoekende van zijn kant door een zo juist en volledig mogelijke gegevensverstrekking de gerechtsdeurwaarder in staat moet stellen om een behoorlijk loonbeslag te leggen. Wie niet aan die informatieplicht voldoet, kan vervolgens niet de gerechtsdeurwaarder een verwijt maken dat deze zich bij het berekenen van de beslagvrije voet niet op de juiste gegevens heeft gebaseerd.
Ik verwijs voor het overige naar mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Erkent u dat het negeren van loonbeslag bij het vaststellen van het recht op gefinancierde rechtsbijstand niet houdbaar is en leidt tot schrijnende gevallen waarbij geen beroep kan worden gedaan op de algemene hardheidsclausule, aangezien loonbeslag volgens de werkinstructies niet kan leiden tot een daling van het feitelijke inkomen?2

Aan het hanteren van (inkomens)grenzen voor een aanspraak op gefinancierde rechtsbijstand is inherent dat in sommige gevallen geen recht op een toevoeging bestaat, ook daar waar de situatie door de betrokkenen zelf wellicht als schrijnend wordt ervaren.
Voor rechtzoekenden met een ernstige en langdurige schuldensituatie voorziet het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand in oplegging van de laagste eigen bijdrage. Deze regeling geldt voor personen die akkoord zijn gegaan met een plan tot buitengerechtelijke schuldsanering, zijn toegelaten tot de Wet schuldsanering natuurlijke personen, of zich in staat van faillissement bevinden. Onder deze omstandigheden is de geringe financiële draagkracht van de rechtzoekende een door een rechter of door de gemeentelijke schuldhulp vastgesteld gegeven. In die gevallen beoordeelt de raad voor rechtsbijstand de draagkracht niet op basis van het fiscale verzamelinkomen in het peiljaar en komen de betreffende personen – indien ook aan de andere vereisten is voldaan – in aanmerking voor een toevoeging.

Vraag 5

Bent u bereid in gesprek te gaan met de Raad voor Rechtsbijstand om te bezien of er mogelijkheden zijn verrekening van het fiscale jaarinkomen met een loonbeslag uitvoerbaar te maken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u de Kamer van de uitkomsten op de hoogte houden?

Uit mijn voorgaande antwoorden volgt dat ik geen aanleiding zie hierover met de raad voor rechtsbijstand in gesprek te gaan.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Cao in onderwijs niet rechtsgeldig»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u het met de auteur van het artikel eens dat, alhoewel werkgevers en vakbonden in de onderwijssector collectieve afspraken over arbeidsvoorwaarden maken, van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) geen sprake is? Zo nee, waarom niet? Onderschrijft u zijn conclusie dat daarmee de afspraken niet doorwerken naar de individuele arbeidsovereenkomst? Zo nee, waarom niet?

Onderwijs-cao’s zijn, voor zover de bepalingen daarin betrekking hebben op het personeel met een arbeidsovereenkomst, cao’s in de zin van artikel 1 van de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst. De cao-afspraken werken door naar de individuele arbeidsovereenkomsten via het van toepassing verklaren van de desbetreffende cao’s in deze overeenkomsten. Voor het openbaar onderwijs is daarvoor een afzonderlijk besluit van het bevoegd gezag noodzakelijk.

Vraag 3

Herkent u de problemen die de auteur in zijn artikel schetst, namelijk dat er bij de overheidscentrales geen sprake is van een vereniging van werknemers, maar van verenigingen van verenigingen?

Ja. Artikel 1 van de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst vereist dat cao’s afgesloten worden door verenigingen van werknemers. In een enkel geval is in het onderwijs nu nog sprake van een ondertekening van een (lopende) cao door centrales van overheids- en onderwijspersoneel in plaats van werknemersverenigingen. In de praktijk heeft dit overigens geen problemen opgeleverd voor de doorwerking van de gemaakte cao-afspraken. Verwezen wordt naar de beantwoording van vraag 2. Nieuwe onderwijs-cao’s zullen – overeenkomstig de voorschriften in de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst – worden afgesloten met werknemersverenigingen.

Vraag 4

Erkent u dat het daarnaast de vraag is of de werkgevers in de VO-Raad wel statutair bevoegd zijn een cao af te sluiten en dat afspraken over collectieve arbeidsvoorwaarden voor het onderwijs niet kunnen worden aangemeld op grond van de Wet op de loonvorming en dat daarmee aan deze overeenkomst niet de status van cao kan worden toegekend? Zo nee, waarom niet?

Op basis van de eigen statuten is de VO-raad bevoegd om cao’s af te sluiten voor het personeel dat werkzaam is bij rechtspersonen die één of meer scholen voor voortgezet onderwijs als bedoeld in de Wet op het voortgezet onderwijs, in stand houden. In tegenstelling tot hetgeen in het artikel «Cao in Onderwijs niet rechtsgeldig» wordt gesuggereerd, is de reikwijdte van de cao vo niet ruimer dan deze statutaire bevoegdheid en sluit deze cao dus aan op de statutaire bevoegdheid van de VO-raad.
Onderwijs-cao’s worden in de praktijk afgesloten voor zowel onderwijzend als niet-onderwijzend personeel en worden door de cao-partijen aangemeld bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Cao-partijen ontvangen vervolgens een kennisgeving van ontvangst waarmee de cao’s in werking treden. De basis voor de aanmelding van cao’s is neergelegd in de Wet op de loonvorming. Deze wet geldt van oudsher onder meer niet voor personeel van publiekrechtelijke lichamen en niet voor onderwijzend personeel. Ik zal in overleg met de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bezien of de decentralisatie van de arbeidsvoorwaardenvorming die in het onderwijs heeft plaatsgevonden en de ontwikkelingen in het arbeidsrecht, aanleiding geven om de Wet op de loonvorming aan deze ontwikkelingen aan te passen.

Vraag 5

Indien u de mening van de auteur van het artikel onderschrijft, wat betekent dit dan in formele en praktische zin voor de cao? Bent u bereid maatregelen te treffen, waardoor de cao in het onderwijs wel rechtsgeldig is? Zo nee, waarom niet?

Zie hiervoor de antwoorden op de voorgaande vragen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de zestien intrekkingen van permanente verblijfsvergunningen van Angolese en Nigeriaanse jongeren vanwege het verplaatsen van hun hoofdverblijf naar Portugal vanwege studie?1

Vraag 2

Kunt u in grote lijnen met betrekking tot deze groep jongeren aangeven wat hun verblijfsduur in Nederland was, wat voor verblijfsvergunningen zij hadden en waarom hun vergunning is ingetrokken?

Vraag 3

Waarom is, hoewel de intrekking van de verblijfsvergunningen op formeel juiste gronden lijkt te hebben plaatsgevonden, niet gezocht naar een oplossing voor deze jongeren, gelet op hun zeer lange verblijfsduur in Nederland, hun permanente verblijfsvergunningen en het feit dat zij juist probeerden, binnen de Europese Unie (EU), een toekomstperspectief op te bouwen? Kunt u hierbij betrekken dat zij ook nog in Nederland woonachtig waren en niet is gebleken dat zij voornemens waren hun hoofdverblijf definitief te verplaatsen naar Portugal?

Vraag 4

Zouden zij vanwege hun lange legale verblijf in Nederland reeds in aanmerking hebben kunnen komen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of voor verblijf als EU-ingezetene? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke mogelijkheden zijn er deze jongeren alsnog die mogelijkheid te bieden als zij bereid zijn zich aan de voorwaarden te houden?

Vraag 5

Op welke wijze is in deze zaken meegewogen dat deze studenten hun verblijfsstatus netjes bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) hadden gemeld en zij voor hun studie in Portugal ook succesvol studiefinanciering hebben aangevraagd? Waarom heeft DUO de studenten niet voorgelicht over de risico’s van mogelijke intrekking van de verblijfsvergunning door te gaan studeren in Portugal? Heeft DUO de overheid (bv. de Dienst Immigratie en Naturalisatie of de Vreemdelingenpolitie) ingelicht over de zaken van deze studenten, als gevolg waarvan hun verblijfsvergunningen zijn ingetrokken?