Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel over het feit dat AWACS-vliegtuigen aan de grond blijven wegens roestvorming?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het artikel en klopt dus ook de analyse dat het neuswiel bij de landing niet zou kunnen uitklappen?

De Navo heeft tijdens een reguliere inspectie corrosievorming bij het neuswiel van de AWACS-vliegtuigen geconstateerd. Hierdoor bestond een klein risico dat het neuswiel niet zou kunnen uitklappen bij de landing. De Navo heeft vervolgens conform de geldende procedures onmiddellijk en uit eigen initiatief besloten de AWACS-vloot bij wijze van voorzorgsmaatregel aan de grond te houden en een technisch onderzoek te starten. Tevens is onmiddellijk contact gelegd met andere landen die AWACS-vliegtuigen gebruiken, waaronder de Verenigde Staten. De vliegveiligheid is op geen enkel moment in gevaar geweest en er hebben zich geen incidenten voorgedaan.

Vraag 3

Is bij vluchten de vliegveiligheid in gevaar geweest en zijn er incidenten geweest?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft de NAVO u eerder geïnformeerd over deze of eerdere vliegproblemen en wat is u in het algemeen bekend over het onderhoud van de toestellen?

Het onderhoud van de AWACS-vliegtuigen geschiedt volgens vigerende regelgeving op het gebied van vliegveiligheid. Daarbij worden de instructies van het Amerikaanse Ministerie van Defensie en vliegtuigleverancier Boeing gevolgd.

Vraag 5

Bent u gezien de veiligheidsrisico’s bereid om maatregelen te nemen waardoor niet gevlogen wordt totdat het onderhoud en de staat van veiligheid van de vliegtuigen naar Nederlandse maatstaven op orde zijn?

De vliegveiligheid is niet in gevaar geweest. Het onderhoud van de AWACS-vliegtuigen geschiedt volgens vigerende regelgeving en de Navo heeft adequaat actie ondernomen. Daarom zijn aanvullende maatregelen niet aan de orde.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van geluiden dat er toch weer met een of meer AWACS-toestellen zal worden gevlogen?

Ja.

Vraag 2

Heeft u hierover contact opgenomen met de NAVO?

Ja. Na een nauwkeurige inspectie van de gehele vloot is bij 15 van de 17 AWACS vliegtuigen corrosievorming bij het neuswiel vastgesteld. 15 toestellen waren daardoor tijdelijk niet beschikbaar voor daadwerkelijke inzet en trainingsvluchten. Met de vliegtuigen waarop geen corrosievorming is aangetroffen werd een aangepast vliegprogramma uitgevoerd. Na levering van benodigde onderdelen zijn inmiddels alle toestellen inzetbaar gemaakt en is het reguliere programma hervat.

Vraag 3

Kunt u zich de gevoelens van onrust in de regio voorstellen?

De AWACS-vliegtuigen worden volgens vigerende regelgeving geïnspecteerd en onderhouden. Door het op correcte wijze uitvoeren van technische inspecties is corrosievorming geconstateerd, niet tengevolge van een incident waarbij de vliegveiligheid in gevaar zou zijn. Vervolgens heeft de Navo onmiddellijk adequate actie ondernomen. De zorgvuldige aanpak van de Navo geeft juist vertrouwen in de wijze waarop de AWACS-vliegtuigen worden ingezet. Daarom zijn aanvullende maatregelen niet aan de orde.

Vraag 4

Bent u, gezien de veiligheidsrisico’s, bereid alle denkbare maatregelen te nemen, waardoor niet wordt gevlogen met AWACS-toestellen over Nederland totdat het onderhoud en de staat van veiligheid van de AWACS-toestellen naar de Nederlandse maatstaven voor militaire luchtvaart en burgerluchtvaart op orde zijn?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Hamas minister invited to German academic conference»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat leden van een organisatie die op de EU-lijst staat van terroristische groeperingen, geen visum met toegang tot de EU mag worden verstrekt?

Ja.

Vraag 3

Op welke wijze gaat u voorkomen dat buurland Duitsland, mogelijkerwijs abusievelijk, zoals in het verleden ook door onze eigen diensten is gebeurd, een visum verstrekt aan deze Hamas minister voor gezondheid?

Navraag leert dat betrokken Hamas-functionaris geen visum heeft aangevraagd. Duitsland volgt in deze aangelegenheid een vergelijkbaar beleid als Nederland. Het ligt dan ook niet in de rede aan te nemen dat Duitsland een visum verstrekt zou hebben.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat duurzame vrede in het Midden Oosten alleen tot stand kan komen als er sprake is van Palestijnse verzoening tussen Fatah en Hamas, gebaseerd op vreedzame onderhandeling in plaats van op geweld? Bent u ook van opvatting dat zodra Hamas bereid is geweld af te zweren, de dialoog kan worden aangegaan? Wat is momenteel de stand van zaken van de Egyptische bemiddelingspogingen tussen Fatah en Hamas? Vindt u ook dat die bemiddelende taak eerder toebehoort aan Egypte dan aan Duitsland?

Verzoening tussen Fatah en Hamas op basis van de Kwartetbeginselen is noodzakelijk wil een vredesregeling tussen Israël en de Palestijnen op termijn duurzaam zijn. Dezelfde Kwartetbeginselen zijn voor Nederland leidend in de keuze van zijn gesprekspartners in de Palestijnse Gebieden. Nederland steunt wel pogingen van geselecteerde derde partijen, met name Egypte, om Fatah en Hamas bij elkaar te brengen. Deze bemiddelingspogingen boeken helaas geen voortgang. Hamas heeft vooralsnog geweigerd een Egyptisch compromisvoorstel te ondertekenen; contacten tussen Fatah en Hamas gaan evenwel voort, maar tot op heden zonder resultaat.
Duitsland speelt geen formele rol in deze verzoeningsbesprekingen. Wel is op uitdrukkelijk verzoek van Israël aan Duitsland gevraagd dat het een bemiddelaar ter beschikking stelt om te bereiken dat Hamas meewerkt aan vrijlating van Gilad Shalit, de Israëlische militair die Hamas inmiddels ruim drie jaar in gijzeling heeft. Dit verzoek is gebaseerd op eerdere inspanningen van Duitsland bij een gevangenenruil tussen Libanon en Israël. Tegen deze Duitse betrokkenheid kan geen bezwaar gemaakt worden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Mugabes vuile edelstenen»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de uitspraak dat het Kimberley proces een «schijnvertoning» en tot een «witwassysteem van bloeddiamanten» is geworden?

Ik deel die uitspraak niet. Het Kimberley Proces (KP) zorgt in beginsel in de landen die lid zijn van het KP voor een systeem waarmee bloeddiamanten niet kunnen worden witgewassen. Wel ben ik van mening dat Zimbabwe de minimumeisen van het KP dient na te leven. Daarvan is op dit moment onvoldoende sprake. Dat ligt echter niet zozeer aan het KP, maar komt geheel voor rekening van de Zimbabwaanse autoriteiten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de conclusie van de onderzoekscommissie van het Kimberley Proces Certificerings Schema (KPCS), namelijk dat er in Zimbabwe sprake was van grove mensenrechtenschendingen en dat het leger betrokken was bij smokkeloperaties en illegale diamanthandel, een ernstige is?

Ja. In reactie daarop is tijdens de KP-jaarvergadering 2009 besloten om het mensenrechtenaspect een zwaarder accent te geven binnen het KPCS. Een voorstel hiertoe wordt momenteel binnen het KP uitgewerkt en staat op de agenda van de KP-jaarvergadering dit najaar.

Vraag 4

Bent u van oordeel dat, als Zimbabwe in juni aanstaande geen aantoonbare verbetering heeft laten zien, het land geschorst dient te worden? Zo ja, gaat u als lid van het samenwerkingsverband KPCS zich hiervoor inzetten? Zo nee, waarom niet?

Tijdens de laatste plenaire vergadering van het KP is het actieplan, dat door de Zimbabwaanse regering werd aangeboden, goedgekeurd. In dit plan wordt aangegeven welke acties de Zimbabwaanse regering zal ondernemen om het delven van diamanten weer veilig en volgens de regels te laten verlopen. Ook de certificering van diamanten is hierin meegenomen. Vastgelegd is onder andere dat diamanten uit de Chiadzwa-regio uitsluitend na goedkeuring door een aangewezen autoriteit van het KP mogen worden geëxporteerd.
De uitvoering van het actieplan wordt bewaakt door een KP-waarnemer. Tijdens de KP-vergadering in juni 2010 zal op basis van de rapporten van deze waarnemer, de situatie in Zimbabwe worden besproken. Daarnaast zal net als vorig jaar een onderzoekscommissie naar Zimbabwe afreizen, die zal rapporteren over de naleving van de afspraken. Inmiddels is al wel gebleken dat een poging is gedaan om een klein deel van de diamanten uit Chiadzwa te verhandelen buiten het KP om. Het KP onderzoekt nu hoe de export van diamanten uit deze regio nader aan banden gelegd kan worden. Tijdens de KP-jaarvergadering die dit najaar gehouden wordt, zal vervolgens een besluit moeten worden genomen over de deelname van Zimbabwe aan het KP. Uitsluiting betekent dat de export van ruwe diamanten onmogelijk wordt via de officiële kanalen.
Nederland wordt binnen het KP vertegenwoordigd door de EU. Op basis van de rapporten van zowel de KP-waarnemer als de KP-onderzoekscommissie zal bepaald moeten worden of de EU inzet op schorsing van Zimbabwe of niet. Bedacht moet worden dat het KP een instrumentarium biedt om de diamanthandel te reguleren en niet gereguleerde handel te voorkomen. Uitsluiting moet dan ook gezien worden als een uiterste maatregel en dient wat betreft de Nederlandse regering aan de orde te komen op het moment dat elk perspectief op een effectieve en vruchtbare samenwerking in KP-verband is verdwenen.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van uitlating van de oud-minister van Buitenlandse Zaken, de heer De Hoop Scheffer, dat hij voorstander was van een parlementaire enquête over de steun van Nederland aan de oorlog in Irak en dat hij van mening is dat het verslag van het gesprek dat hij met de Commissie Davids voerde «best openbaar» mag worden?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting van de heer De Hoop Scheffer dat er vanuit methodologisch opzicht alle reden was geweest het onderzoek in het openbaar uit te voeren? Indien neen, waarom niet?

In mijn brief aan de Tweede Kamer van 2 februari 2009 (Kamerstukken II, 2008–2009, 31 847, nr. 1) is voorgesteld een onafhankelijke commissie van onderzoek besluitvorming Irak (commisie-Davids) in te stellen. Deze brief bevat ook de beweegredenen die het kabinet hebben gebracht tot het doen van dit voorstel. Hierover is vervolgens op 4 februari 2009 gedebatteerd met de Tweede Kamer. Nadat was gebleken dat zowel een meerderheid van de Tweede als van de Eerste Kamer met het voorstel tot instelling van deze commissie kon instemmen, inclusief haar vrijheid bij het bepalen van haar werkwijze, is de commissie-Davids ingesteld. Op grond van het Instellingsbesluit commissie van onderzoek besluitvorming Irak (commissie-Davids) had de commissie de bevoegdheid haar onderzoek naar eigen inzicht in te richten. De commissie heeft op grond daarvan besloten het onderzoek niet in het openbaar uit te voeren.

Vraag 3

Bent u bereid het verslag van het gesprek van de Commissie Davids met de heer De Hoop Scheffer, en eventueel andere gespreksverslagen, openbaar te maken? Indien nee, waarom niet?

In het kader van haar onderzoek heeft de commissie-Davids met tientallen personen gesprekken gevoerd. De lijst van geraadpleegde personen is als bijlage E opgenomen in het rapport van de commissie-Davids. Waar de commissie dat nuttig achtte, heeft zij gedeelten uit deze gesprekken via citaten of parafraseringen in de tekst van haar rapport opgenomen. De in de ogen van de commissie relevante informatie voortkomend uit de gesprekken, is aldus voor iedereen toegankelijk.
De gespreksverslagen maak ik niet openbaar. Voorafgaande aan de gesprekken is door de commissie-Davids vertrouwelijkheid toegezegd, en van betrokkenen gevraagd. Hoewel de werkzaamheden van de commissie-Davids nu zijn afgerond, zou het openbaar maken van de gespreksverslagen het onwenselijke gevolg kunnen hebben dat personen in de toekomst niet meer vrijuit willen spreken tegenover onderzoekscommissies. Daar is niemand mee gediend.
Met het openbaar maken van de gespreksverslagen zouden voorts de geraadpleegde personen onevenredig worden benadeeld. Aannemelijk is dat betrokkenen mede vanwege de toegezegde vertrouwelijkheid aan het onderzoek van de commissie-Davids hebben meegewerkt, en dat die toegezegde vertrouwelijkheid mede bepalend is geweest voor de wijze waarop zij zich tegenover de commissie-Davids hebben uitgelaten. Het openbaar maken van deze uitlatingen kan voor betrokkenen nadelige gevolgen hebben. Zo zou hun persoonlijke levenssfeer op onaanvaardbare wijze kunnen worden geschaad.
In mijn opvatting zie ik mij gesteund door een uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 23 september 2009. In het betreffende geschil concludeerde de Afdeling op basis van vergelijkbare argumentatie als hierboven dat gespreksverslagen in het kader van een onderzoek niet openbaar behoeven te worden gemaakt (LJN: BJ8264).

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de deugdelijkheid resp. kwetsbaarheid van het rupsvoertuig Viking na het dodelijke ongeval in Uruzgan afgelopen zaterdag, waarbij twee Nederlandse mariniers de dood vonden?1

Vraag 2

Tegen welke zwaarte van springladingen zijn de Vikings, na het aanbrengen van extra pantser, bestand (in de originele uitvoering is de Viking kennelijk bestand tegen springladingen tot 0,5 kilogram)?2

Vraag 3

Hoe verhoudt zich de mate van bepantsering van de Nederlandse Vikings in Afghanistan tot de bepantsering van de Bushmaster (ook rekening houdend met de veiliger, V-vormige onderkant van de Bushmaster)?

Vraag 4

Wat is uw oordeel over het feit dat de Engelse legerleiding reeds in september 2009 de Vikings in de ban heeft gedaan, nadat negen Engelse militairen daarin de dood vonden als gevolg van het tot ontploffing komen van bermbommen?

Vraag 5

Heeft het Britse ministerie van Defensie daarbij erkend dat de Vikings geen partij zijn voor de steeds sterker wordende bermbommen van de Taliban?

Vraag 6

Onderkent u dat ook het rijden in konvooi waarbij Vikings in ieder geval niet voorop rijden, geen afdoende oplossing biedt omdat bermbommen door de Taliban van afstand tot ontploffing kunnen worden gebracht?

Vraag 7

Bent u bereid, in het licht van de tragische gebeurtenis van afgelopen zaterdag en van het besluit van de Britten om Vikings terug te trekken, nog eens zeer kritisch te kijken naar het inzetten van Vikings in Afghanistan?

Vraag 8

Bent u tevens bereid om, in het kader van de afstemming met de Britten die eerder leidde tot de aanschaf van Vikings voor de marinierskorpsen van beide landen, ook nu een zelfde beleid te voeren als de Britten door het terughalen van de diezelfde Vikings uit Afghanistan (in ieder geval voor de resterende duur van de missie, nu het gevaar van bermbommen mogelijk groter is geworden)? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Is het waar dat de definitie van «infiltrant» in de nieuwe militaire verordening zo is verruimd, dat het nu van kracht is voor alle Palestijnen, zowel degenen die geboren zijn op de Westbank als zij die er legaal naartoe zijn verhuisd vanuit Gaza of het buitenland?

Vraag 2

Is het waar dat de nieuwe verordening en de inwerkingtreding ervan niet bekend zijn gemaakt onder de inwoners van de Westbank? Deelt u de mening dat zij op de hoogte moeten zijn hiervan?

Vraag 3

Deelt u de mening dat de nieuwe verordening tegen de principes van het internationaal recht indruist, omdat Israël zich het recht toe-eigent om de demografische samenstelling van de Westbank te controleren en aan te passen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Deelt u de mening, dat deze nieuwe actie van Israël opnieuw (de ontwikkelingen op het gebied van) de vredesonderhandelingen met de Palestijnen schaadt?

Vraag 5

Bent u bereid samen met uw EU-collega’s een krachtig signaal af te geven aan de Israëlische regering om duidelijk te maken dat deze verordening niet mag worden uitgevoerd en niet mag leiden tot massadeportaties van Palestijnen uit de Westbank? Bent u bereid hier ook met de Israëlische ambassadeur in Nederland over te spreken?

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het feit dat de regering van de Verenigde Staten de hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van Syrië heeft ontboden in verband met mogelijke levering van Scud-raketten aan de terroristische Hezbollah-beweging in Libanon?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid – in navolging van de VS – de Syrische ambassadeur in Nederland te ontbieden en hem over deze kwestie dringend aan te spreken?

Op grond van de ons tot nog toe beschikbare informatie is er op dit moment voor Nederland geen goede grond om de Syrische ambassadeur te ontbieden.

Vraag 3

Bent u bereid Syrië te laten weten dat u iedere levering van wapentuig aan Hezbollah ten zeerste veroordeelt?

Nederland heeft zich altijd sterk gemaakt voor de naleving van verplichtingen voortvloeiende uit VNVR-resoluties 1559 en 1701, die beide oproepen tot ontwapening van milities in Libanon. Wanneer en waar mogelijk worden betrokken partijen hierop door Nederland gewezen. Syrië is zeer goed bekend met de Nederlandse positie.

Vraag 4

Bent u bereid te bevorderen dat ook de internationale gemeenschap zich krachtig uitspreekt tegen wapenleveranties door Syrië aan Hezbollah en tevens te bevorderen – mocht Syrië zich inderdaad hieraan hebben schuldig gemaakt – dat hieraan krachtige sancties jegens Syrië worden verbonden? Op welke wijze en op welke termijn?

Aangenomen mag worden dat als blijkt dat deze berichten op waarheid berusten, dat deze schending van VNVR-resoluties zowel in de VN-veiligheidsraad als in EU-kader aan de orde zal worden gesteld. Ik acht het niet opportuun te anticiperen op de maatregelen die in dit geval genomen kunnen worden.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «VS vrezen dat Hezbollah Scudraketten krijgt»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u ook van mening dat levering van Scudraketten aan Hezbollah Libanon en de regio zal destabiliseren?

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Wat is de reactie van Syrië, Libanon en Israël op deze aantijgingen?

Israël heeft deze beschuldigingen aan het adres van Syrië geuit. President Shimon Peres heeft, kort voor zijn officiële bezoek aan Parijs twee weken geleden, Syrië beschuldigd van het leveren van Scudraketten aan Hezbollah. Volgens Israël zal het beschikken over dergelijke wapens de vuurkracht van deze organisatie aanzienlijk vergroten en staat deze bevoorrading haaks op de voorgestelde bereidheid van Syrië om de indirecte vredesonderhandelingen te hervatten. Syrië en Libanon ontkennen met klem dat er sprake is van levering van Scudraketten aan Hezbollah.

Vraag 4

Indien sprake is van deze leveringen, welke gevolgen verwacht u voor het Vredesproces in het Midden-Oosten?

Vooralsnog zijn deze berichten niet objectief verifieerbaar gebleken. Het is derhalve niet opportuun om hieraan op dit moment stellige conclusies te verbinden. Vast staat wel dat levering van dergelijke wapens een grove schending zou inhouden van verplichtingen voortvloeiende uit de VN Veiligheidsraadresoluties 1559 en 1701, die beide oproepen tot ontwapening van milities in Libanon. Een dergelijke schending zal in voorkomend geval ongetwijfeld onderwerp van bespreking worden in de VN-veiligheidsraad en zal alsdan naar onze mening leiden tot het nemen van passende maatregelen.

Vraag 5

Indien van deze leveringen sprake is, heeft dit gevolgen voor de relatie tussen Nederland en Syrië? En voor de relatie tussen de EU en Syrië?

Zie de beantwoording van vraag 6.

Vraag 6

Indien van deze leveringen sprake is, heeft dit gevolgen voor het, nog door Syrië te ratificeren, associatieakkoord tussen de EU en Syrië?

Nederland deelt de zorgen van de VS over de bewapening van Hezbollah en hecht dan ook sterk aan de naleving van genoemde VNVR-resoluties. Daarmee gaat Nederland door, zowel in VN- en ook in EU-verband. Ik merk op dat deze berichten vooralsnog niet hebben geleid tot een herziening van het toenaderingsbeleid van de VS jegens Syrië. Mijn Amerikaanse ambtgenote Hillary Clinton heeft tijdens de NAVO-top in Estland nog eens uitdrukkelijk aangegeven het vaste voornemen te hebben om op korte termijn een Amerikaanse ambassadeur in Damascus te plaatsen.
Als blijkt dat deze berichten op waarheid berusten, verdient deze schending van VNVR-resoluties ook in EU-kader aan de orde te worden gesteld en welke gevolgen daaraan moeten worden verbonden in de EU-relatie met Syrië. Ik wil daar niet op vooruitlopen.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel ««Draconische» legerorders Israël»?1

Vraag 2

Kent u de aanpassingen aan de definitie van «infiltranten» in de legerorder uit 1969? Op wie was de oude definitie van toepassing en op wie de nieuwe definitie?

Vraag 3

Welke gevolgen zullen deze aanpassingen hebben voor Palestijnen woonachtig op de Westelijke Jordaanoever, maar afkomstig uit de Gazastrook?

Vraag 4

Welke gevolgen verwacht de regering van deze maatregelen voor de bevolking van de Westelijke Jordaanoever in het algemeen?

Vraag 5

Hoe motiveert de Israëlische regering deze aanpassing?

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het rapport van Oxfam Novib (gebaseerd op onderzoek van het Harvard Humanitarian Initiative)1 over het gewapend geweld in Oost-Congo, de toename van het aantal verkrachtingen en de gevolgen van een mogelijk vertrek van MONUC voor de veiligheid van burgers in het gebied?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening zoals verwoord in het rapport van Oxfam dat de «civilian protection specialists» van MONUC meer en beter contact moeten onderhouden met de Congolese gemeenschappen, ook buiten de grote steden, om zo betere bescherming te kunnen bieden?

Het in vraag 4 genoemde artikel verwijst naar een rapport van de secretaris-generaal van de VN aan de Veiligheidsraad van 30 maart jongstleden. In dat rapport constateert de secretaris-generaal een verbetering van de veiligheidssituatie in een groot deel van de DRC, met name in het westen. Op grond daarvan zou het mogelijk zijn toe te werken naar een verantwoorde exitstrategie voor MONUC. In eerste instantie zouden daarvoor die delen van de DRC in aanmerking komen, waar de situatie al langere tijd stabiel is en MONUC een beperkte aanwezigheid heeft. Concreet zou dit betekenen dat MONUC uit deze gebieden deze zomer 2000 manschappen kan terugtrekken. In het oosten van de DRC bestaat volgens de secretaris-generaal echter nog steeds het risico van instabiliteit. Een verantwoorde terugtrekking van MONUC uit die regio’s kan pas plaatsvinden als ter plaatse voldoende Congolese capaciteit is opgebouwd om de taken van MONUC over te nemen en de stabiliteit te waarborgen. Van een plan voor volledige terugtrekking is vooralsnog geen sprake. Het vermelde tijdschema (juni 2010–juni 2011) is afkomstig van de Congolese regering.
De leden van de Veiligheidsraad bezoeken de DRC voor eind mei dit jaar. Zij zullen dan bij president Kabila de verlenging van de aanwezigheid van MONUC aan de orde stellen. Naar verwachting zullen zij met hem ook spreken over de voorwaarden waaronder MONUC zich op termijn zou kunnen terugtrekken. De VN kan geen VN-vredesmacht inzetten zonder instemming van de regering van het land van vestiging, ook niet onder hoofdstuk VII van het VN-handvest.
Nederland vindt verlenging van het MONUC-mandaat zeer wenselijk, vooral met het oog op de bescherming van de burgerbevolking in Oost-Congo. In het huidige, tussentijdse mandaat heeft deze nu de hoogste prioriteit. Volgens Nederland dient ook het nieuwe MONUC-mandaat, dat per 1 juni 2010 in werking moet treden, primair te zijn gericht op bescherming van de burgerbevolking. Daartoe is niet zozeer een verruiming van het mandaat noodzakelijk, maar een duidelijke focus op deze kerntaak. Verder dient MONUC de bestaande strategie terzake verder te operationaliseren. Daarbij zijn betere contacten met Congolese gemeenschappen en extra aandacht voor kwetsbare groepen als vrouwen en kinderen essentieel.
Zowel in bilateraal als in internationaal verband draagt Nederland zijn standpunten over MONUC en het mandaat uit bij de regering van de DRC. Tegenover de Congolese autoriteiten benadrukt Nederland dat terugtrekking van MONUC uit Oost-Congo pas kan plaatsvinden als in die regio concrete vooruitgang is geboekt met betrekking tot de stabiliteit alsmede de veiligheid van de bevolking. Ook heeft Nederland hiervoor aandacht gevraagd tijdens de bijeenkomst van de internationale Contactgroep voor de Grote Merenregio, die op 28 april aanstaande in Den Haag plaatsvond.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het mandaat van MONUC moet worden benut om te voorkomen dat vrouwen op grote schaal verkracht worden? Bent u het met Oxfam eens dat MONUC zijn mandaat moet gebruiken om burgers «met alle nodige middelen» te beschermen en dat het mandaat verruimd moet worden om dat te realiseren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bekend met het bericht2 van de special representative van de Verenigde Naties (VN) in Congo, Alan Doss, waarin een tijdsschema van «drawdown» is opgesteld, beginnende juni 2010, en die juni 2011 voltrokken moet zijn? Is er daadwerkelijk een plan om terug te trekken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u het met ons en met Oxfam Novib eens dat terugtrekking op dit moment zeer onwenselijk is, aangezien de Congolese regering niet in staat of bereid is zijn eigen bevolking te beschermen en dus niet zal voldoen aan de «responsibility to protect»?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Deelt u de mening dat verlenging van het mandaat van MONUC derhalve wenselijk is in plaats van terugtrekking? Is dat ook de Nederlandse inzet richting de VN en de VNVR?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Is u bekend wat de stand van zaken is ten aanzien van de onderhandelingen met president Kabila over de verlenging van de aanwezigheid van MONUC? Kunt u informatie geven over de mogelijke opties waarover onderhandeld wordt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 8

In hoeverre is instemming van de Congolese regering noodzakelijk voor een verlenging van het mandaat van MONUC, mede gelet op het feit dat het mandaat van MONUC een mandaat is onder hoofdstuk VII van het VN-handvest?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 9

Hebt u reeds aan de regering Kabila laten weten dat u de uitspraken van de Congolese president dat hij de VN-troepen volgend jaar weg wil, zeer onverstandig vindt? Zo nee, bent u van plan dat alsnog te doen of tracht u deze discussie op een andere wijze te beïnvloeden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Honderden burgers afgeslacht in Congo»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van groot belang is voor de nabestaanden dat MONUC zo snel mogelijk onderzoek doet naar dit afschuwelijke drama, en bewijsmateriaal verzamelt? Heeft de EU hierbij technische hulp aangeboden, ook met oog op de moeilijke omstandigheden in het gebied? Zo nee, kunt u hierop aandringen, indien dit wordt gewenst?

Van 11 tot 15 maart jl. heeft een gezamenlijke missie van MONUC en OHCHR (Office of the High Commissioner for Human Rights) onderzoek gedaan naar het bloedbad dat de Lord's Resistance Army (LRA) in december 2009 in Noordoost Congo heeft aangericht. Het voorlopig rapport dat uit deze missie is voortgekomen, is nog niet vrijgegeven. De Nederlandse vertegenwoordiging in de Democratische Republiek Congo (DRC) heeft inmiddels aangedrongen op spoedige publicatie.

Vraag 3

Deelt u de conclusie uit het rapport van Human Rights Watch dat het Verzetsleger wel degelijk een gevaar blijft voor de bevolking in Congo en toekomstige aanvallen niet kunnen worden uitgesloten? Kunt u in navolging van de VS bilateraal, in EU en VN-verband aandringen bij de Congolese en Ugandse overheid op verbetering van de bescherming van de bevolking in deze gebieden tegen aanvallen van de Lord's Resistance Army(LRA)?

Ja, deze conclusie deel ik. Nederland zet zich bilateraal en multilateraal in voor verbetering van de bescherming van de burgerbevolking in de DRC tegen de LRA en andere gewapende groepen. Zo is bijvoorbeeld gesproken over verbetering van de veiligheid in Oost-Congo, waar de bevolking te lijden heeft onder aanvallen van verschillende rebellengroeperingen, tijdens de bijeenkomst van de internationale Contactgroep voor de Grote Merenregio, die op 28 april in Den Haag plaatsvond. Verder ondersteunt Nederland het initiatief van de Speciaal Vertegenwoordiger voor de Grote Meren regio van de Europese Unie (EUSV), dhr. Roeland van de Geer, om te komen tot een geïntensiveerde Europese inzet inzake de LRA. Daartoe zal binnenkort een rapport met aanbevelingen worden afgerond. Tijdens de discussie over het nieuwe mandaat voor MONUC, dat per 1 juni a.s. in werking zal treden, zal Nederland zich inzetten voor een verscherpte focus op het beschermen van de burgerbevolking in de DRC.

Vraag 4

Kunt u deze kwestie betrekken in het kader van het proces van schuldkwijtschelding voor Congo in 2010, waarbij Nederland is betrokken met een bedrag van EUR 300 mln.? Zo nee, waarom niet?

Over het proces van eventuele schuldverlichting aan de DRC zijn in het kader van het zogeheten Heavily Indebted Poor Countries initiatief duidelijke afspraken gemaakt. Deze afspraken betreffen vooral economische condities en voorwaarden op het gebied van onder meer public finance management, waaraan de DRC moet voldoen om uiteindelijk voor schuldverlichting in aanmerking te komen. Het in dit stadium toevoegen van nieuwe voorwaarden, die betrekking hebben op de bescherming van burgers tegen rebellenbewegingen, is niet haalbaar. Dat neemt niet weg dat Nederland in andere fora de Congolese autoriteiten wel degelijk zal aanspreken op deze kwestie.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de kandidatuur van Iran voor een zetel in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties?

Iran heeft zich 23 april jl. teruggetrokken als kandidaat-lid van de Mensenrechtenraad. Nederland heeft zich in voorafgaande weken wereldwijd ingezet om de verkiezing van Iran te voorkomen. Net als mijn Duitse ambtgenoot noemde ik ondermeer tijdens een toespraak voor de Mensenrechtenraad op 3 maart jl. de zeer zorgwekkende mensenrechtensituatie in Iran en gaf aan dat landen die de mensenrechten op grote schaal schenden geen plaats in de Raad verdienen. Mede dankzij Nederland riep de EU de lidstaten van de VN schriftelijk op tijdens lidmaatschapsverkiezingen voor de Raad niet te stemmen op landen die bekend staan als notoire mensenrechtenschenders. Ook bilateraal, veelal in nauwe afstemming met gelijkgezinde landen, heeft Nederland deze boodschap uitgedragen.

Vraag 2

Hoe verhoudt eventuele toetreding van Iran tot de Mensenrechtenraad zich tot de gestelde criteria als opgesteld in artikel 8 van resolutie 60/251 van de Algemene Vergadering, waar wordt gesteld dat bij de toewijzing van zetels «states shall take into account the contribution of candidates to the promotion and protection of human rights»?1

Het is voor de geloofwaardigheid van de Mensenrechtenraad bemoedigend dat een land dat op grote schaal mensenrechten schendt zich heeft teruggetrokken als kandidaat-lid. Ook in de toekomst zal Nederland zich onverminderd blijven inzetten om notoire mensenrechtenschenders buiten de Raad te houden.

Vraag 3

Gaat Nederland zich in het licht van de herhaalde schendingen van mensenrechten door Iran verzetten tegen de toetreding van Iran tot de Mensenrechtenraad?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Indien dit het geval is, zal Nederland ook andere landen ertoe bewegen de toetreding van Iran tot de Raad te belemmeren, zoals de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Guido Westerwelle, heeft gedaan tijdens zijn speech voor de Mensenrechtenraad op 3 maart jl., waarin hij Iraanse toetreding typeerde als «an affront to all the values on which the Council is based»?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Welke conclusie trekt u over de geloofwaardigheid van de Mensenrechtenraad, mocht Iran tot de Raad toetreden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Verbindt de Nederlandse regering daar ook gevolgen aan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Is er vooralsnog geen mogelijkheid gevonden om Hr. Ms. Johan de Witt tijdens de inzet bij de operatie Atalanta te voorzien van een Nederlandse boordhelikopter?

Omdat de aanwezigheid van een boordhelikopter inderdaad de voorkeur zou verdienen is intensief gezocht naar mogelijkheden om een toestel aan boord van Hr.Ms. Johan de Witt te plaatsen tijdens de inzet in de EU-operatie Atalanta. Zodra duidelijk werd dat Nederland zelf niet in staat zou zijn een helikopter te leveren is onderzocht of een ander land een helikopter beschikbaar zou kunnen stellen. Tijdens de Force Generation Conference in december 2009 is hier aandacht voor gevraagd. Ook zijn diverse landen, waaronder België, Frankrijk, Malta, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zuid-Afrika, rechtstreeks benaderd met de vraag of zij een helikopter beschikbaar zouden kunnen stellen. Om uiteenlopende redenen waren deze landen niet in staat de gewenste helikoptercapaciteit vrij te maken.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de aanwezigheid van een boordhelikopter op de Hr. Ms. Johan de Witt bij de operatie Atalanta verre de voorkeur zou verdienen boven de afwezigheid daarvan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Betekent uw eerdere antwoord in de lijst van vragen en antwoorden over de inzet van de Hr. Ms. Johan de Witt, waarbij u aangaf dat «de aanwezigheid van een boordhelikopter geen noodzakelijke voorwaarde (is) om antipiraterijoperaties te kunnen uitvoeren», dat u zich heeft neergelegd bij de afwezigheid van een helikopter aan boord van de Hr. Ms. Johan de Witt tijdens de deelname aan de operatie Atalanta?1

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat het nieuwe vlaggenschip van de operatie Atalanta, het Zweedse schip Carlskrona, speciaal voor deze operatie is aangepast om helikopters te kunnen laten landen en opstijgen en om die te voorzien van brandstof, maar dat (onder meer) een hangar voor helikopters ontbreekt?2

Ja. In diverse gesprekken met Zweden zijn ook de mogelijkheden van stationering van de Zweedse helikopters aan boord van Hr. Ms. Johan de Witt besproken. Zweden heeft er echter voor gekozen één helikopter aan boord van het eigen vlaggenschip te plaatsen en een tweede helikopter als reserve in Djibouti te plaatsen. Overigens zouden de Zweedse helikopters, die van het type A109M zijn, een certificeringsprogramma onder leiding van de Nederlandse Militaire Luchtvaartautoriteit (MLA) moeten doorlopen om onder alle operationele omstandigheden te kunnen worden ingezet vanaf Hr.Ms. Johan de Witt.

Vraag 5

Worden Zweedse helikopters ook ingezet vanaf een basis in Djibouti?3

De Zweedse helikopter die is gestationeerd in Djibouti dient als reservehelikopter voor het Zweedse vlaggenschip Carlskrona en kan in bijzondere omstandigheden operationeel worden ingezet. De belangrijkste reden van deze beperking is de geringe Zweedse onderhoudscapaciteit in het inzetgebied.

Vraag 6

Zou het, gezien de uitgebreide faciliteiten voor helikopters aan boord van de Hr. Ms. Johan de Witt (waaronder een hangar met plaats voor ca. zes helikopters), geen aanbeveling verdienen dat met de partners in de operatie Atalanta zodanige afspraken worden gemaakt dat tenminste één van de helikopters die nu worden/zijn ingezet bij de operatie Atalanta zal worden ondergebracht op de Hr. Ms. Johan de Witt?

Zoals hierboven beschreven hebben de pogingen om een helikopter van een ander land, waaronder de partnerlanden in operatie Atalanta, aan boord van Hr.Ms. Johan de Witt te plaatsen geen resultaat opgeleverd.

Vraag 7

Zo ja, wilt u de Kamer zo spoedig mogelijk informeren over het resultaat van uw inspanningen?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Bent u bekend met het persbericht «Bericht uit de Werkgroep Draagvlak»?1

Ja, dat persbericht is mij bekend.

Vraag 2

Kunt u de Kamer laten weten wanneer het traject inzake de nieuwe subsidieverstrekker voor draagvlakactiviteiten op het gebied van internationale samenwerking van start gaat en hoe het eruit gaat zien?

Het voorbereidingstraject inzake de nieuwe subsidieverstrekker is reeds enige maanden geleden van start gegaan. De aanbesteding voor de nieuwe uitvoerder van de subsidiefaciliteit is op 31 mei jl. gepubliceerd op de website www.aanbestedingskalender.nl. In dit document wordt omschreven hoe het traject eruit zal gaan zien.

Vraag 3

Aan welke criteria moet de aanvrager voldoen? Zal dit conform de criteria zijn zoals genoemd in de motie Ferrier/Voordewind2? Zo nee, waarom niet?

De criteria waaraan de nieuwe uitvoerder dient te voldoen zijn omschreven in het aanbestedingsdocument. De criteria die zijn benoemd in de motie Voordewind/Ferrier zijn in hierin verwerkt.

Vraag 4

Kunt u reeds aangeven hoe het verdere traject ten aanzien van subsidieaanvragen voor draagvlakactiviteiten gaat verlopen?

De selectieprocedure voor de nieuwe uitvoerder zal naar verwachting deze zomer worden afgerond opdat in het najaar een eerste subsidieronde kan worden gehouden zodat activiteiten die ten laste komen van het budget van 2011 vanaf 1 januari 2011 van start kunnen gaan.

Vraag 1

Is het waar dat u al sinds september 2008 structureel manschappen in Brabantse hotels laat overnachten? Is het waar dat dit tot nu toe zeker vier miljoen euro heeft gekost? Zo nee, hoeveel heeft dit de belastingbetaler tot nu toe gekost?1

Sinds eind 2008 overnachten ongeveer 250 defensiemedewerkers in hotels in de provincie Noord-Brabant. Dit hangt samen met de sluiting van de vliegbasis Soesterberg en het onverwacht grote aantal medewerkers van deze basis dat gebruik wilde maken van huisvesting op de nieuwe locatie, vliegbasis Gilze-Rijen. Tot de voltooiing van de bouw van aanvullende legering op Gilze-Rijen zullen de medewerkers in hotels overnachten. In 2008 bedroegen de kosten hiervoor € 0,2 miljoen, in 2009 € 3 miljoen en voor 2010 is € 3,1 miljoen begroot.
Ongeveer 115 medewerkers zullen volgens planning vanaf november 2010 gebruik kunnen maken van de nieuwe legering. Voor de resterende 135 medewerkers en voor ongeveer 45 nieuwe medewerkers wordt naar een langetermijnoplossing gezocht. In de loop van het jaar zal daarover een besluit worden genomen. Hierbij zullen doelmatigheidsoverwegingen een belangrijke rol spelen. Naar verwachting zullen de nieuwe medewerkers vanaf 2011 een beroep doen op huisvesting nabij de vliegbasis als gevolg van de uitbreiding van de helikoptervloot met NH-90’s en Chinooks en door reorganisaties.

Vraag 2

Hoe lang bent u nog van plan militairen in hotels te huisvesten? Om hoeveel slaapplaatsen gaat het in dit geval en welke kosten voorziet u hiervoor nog?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe komt het dat de geplande legeringsgebouwen nog niet klaar zijn?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Heeft u overwogen om de vele leegstaande militaire complexen in Brabant tijdelijk in gebruik te nemen om hier militairen te laten overnachten?

In de aanloop naar de verhuizing is een inventarisatie gemaakt van legering op de volgende kazernes in de omgeving van de vliegbasis Gilze-Rijen: de Koninklijke Militaire Academie in Breda, de Trip van Zoudtland kazerne in Noord-Breda, het Korps Commando Troepen in Roosendaal en de landmachtkazerne in Oirschot. De conclusie was dat geen van deze locaties de mogelijkheid bood extra personeel te legeren. Daarom is ervoor gekozen personeel onder te brengen in hotels in de onmiddellijke omgeving van de vliegbasis Gilze-Rijen.

Vraag 5

Heeft u overwogen om leegstaande panden die eerder door het Centraal Opvangorgaan Asielzoekers (COA) werden benut hiervoor te gebruiken?

Er is niet onderzocht of dergelijke leegstaande panden konden worden gebruikt.

Vraag 6

Deelt u de mening dat een rekening van vier miljoen euro voor overnachtingen in hotelkamers enorm hoog is? Bent u bereid om alsnog te kijken naar goedkopere overnachtingslocaties?

Om producten of diensten tegen een zo gunstig mogelijke prijs te kunnen afnemen berusten de overnachtingen op raamcontracten met hotels. Voor de medewerkers die na november 2010 nog geen gebruik kunnen maken van langetermijnhuisvesting, wordt onderzocht of er goedkopere tussentijdse oplossingen zijn. Hierbij zal onder andere worden gekeken naar huisvesting op militaire complexen en andere gebouwen in de regio.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het feit dat de Palestijnse Autoriteit (PA) opnieuw een topterrorist (Yahya Ayash) wil vereren door een straat in Ramallah – waar de PA zetelt – naar hem te vernoemen?1

Ik ben bekend met het bericht. De verantwoordelijkheid voor vernoeming van straten ligt in de Palestijnse Gebieden (PG) bij de gemeentebesturen. Het besluit om een straat in Ramallah te vernoemen naar de Hamasstrijder Yahya Ayash is reeds in 1998 door het toenmalige gemeentebestuur van Ramallah genomen en niet door de PA. De regering verwerpt dit besluit van het gemeentebestuur, aangezien het bijdraagt aan het verheerlijken van terreur en geweld.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u deze daad van de PA, waarbij een Hamas-terrorist wordt geëerd die verantwoordelijk is voor de dood van honderden burgers en expliciet de Oslo-akkoorden wilde saboteren?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid om – in navolging van onder meer de Verenigde Staten – op de meest krachtige wijze publiek afstand te nemen van dit voornemen en tevens te bevorderen dat ook de EU dit voornemen van de PA krachtig veroordeelt?

De recente vernoeming van een rotonde in Ramallah naar de terroriste Dalal Mughrabi valt eveneens onder de verantwoordelijkheid van het gemeentebestuur van Ramallah, die wordt gedomineerd door vertegenwoordigers van Hamas en andere radicale groeperingen. In mijn contacten met de PA laat ik desalniettemin niet na kenbaar te maken dat de PA zich dient te houden aan de verplichtingen die het onder de Routekaart voor de Vrede heeft aangegaan, waaronder ook het stopzetten van ophitsing en haatzaaien door officiële Palestijnse instanties. De EU draagt dit ook consequent uit. De Nederlandse vertegenwoordiger bij de PA heeft namens mij bij de burgemeester van Ramallah, mw. Janet Michael (die in 2005 als onafhankelijke kandidaat verkozen is tot het burgemeesterschap) geprotesteerd tegen vernoeming van straten naar bekende terroristen.

Vraag 4

Gegeven het feit dat de PA onlangs ook een plein vernoemd heeft naar een terroriste, Mughrabi, op welke wijze heeft u, zoals toegezegd aan de Kamer, er bij de PA op aangedrongen dat deze uitwassen zo snel mogelijk moeten worden gestopt?2 Heeft u hier ook in internationaal verband werk van gemaakt? Hoe heeft de PA daarop gereageerd? Hoe beoordeelt u het feit dat de PA nu gewoon doorgaat met het verheerlijken van terroristen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Gegeven deze houding van de Palestijnse autoriteiten ten aanzien van terroristische daden jegens Israëli’s, welke consequenties verbindt u hieraan voor uw inzet voor het vredesproces en dergelijke? Is het in dit klimaat niet volstrekt illusoir om op kortere termijn te streven naar een tweestatenoplossing en Israël daartoe aan te zetten? Moeten deze praktijken niet veeleer een aansporing vormen om primair van onderop te streven naar een verbetering van de verhoudingen tussen Palestijnen en Israëli’s?

Ik moge verwijzen naar mijn antwoord op de identieke vraag die hierover is gesteld in de Kamervragen waarnaar in vraag 4 hierboven wordt verwezen.

Vraag 6

Welke effectieve maatregelen wil u aan de EU en de internationale gemeenschap voorstellen om snel een einde te maken aan deze wanpraktijken van de PA? Welke sancties zou de internationale gemeenschap kunnen verbinden aan het blijven verheerlijken van terroristen door de PA? Bent u bereid dergelijke mogelijke sancties op zo kort mogelijke termijn te bevorderen?

De PA kan in deze aangelegenheden niet verweten worden rechtstreeks bij te dragen aan ophitsing. Bij monde van president Abbas heeft de PA zich duidelijk uitgesproken tegen terrorisme en voor onderhandelingen als de oplossing voor het Palestijns-Israëlisch conflict. Zolang de PA deze weg blijft volgen, ziet de regering geen aanleiding voor het treffen van sancties. Wij zullen echter de PA blijven aanspreken op noodzaak tot het tegenaan van aanzetten tot geweld en van verheerlijking van terroristen in de Palestijnse gebieden.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Islam omarmd in krijgsmacht»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het dat twee door defensie aangestelde imams allerlei islamitische gebruiken introduceren binnen onze krijgsmacht?

De aanwezigheid van de islamitische geestelijke verzorgers is een aanwinst voor de organisatie omdat zij met hun deskundigheid militairen met een moslimachtergrond kunnen begeleiden en (hun) commandanten van informatie kunnen voorzien. Dit is niet anders dan wat de geestelijke verzorgers doen die vanuit een van de andere denominaties zijn aangesteld bij de krijgsmacht. Overigens wordt onder islamisering verstaan dat de maatschappij of maatschappelijke organisaties volgens islamitische principes zijn georganiseerd. Hiervan is bij de krijgsmacht geen sprake.

Vraag 3

Deelt u de mening dat hiermee (wederom) het verkeerde signaal wordt gegeven dat de Nederlandse samenleving zich aanpast aan moslims in plaats van andersom? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet heeft in de integratiebrief van 17 november 2009 (Kamerstuk 31 268, nr. 25) zijn visie op integratie uiteengezet. Het kabinet is van oordeel dat hoewel de integratie van nieuwe Nederlanders -ongeacht hun religieuze achtergrond- de hele samenleving aangaat, integratie geen symmetrisch proces is. Integratie vereist vooral inspanningen van nieuwe Nederlanders om de taal te leren en de samenleving te leren kennen, zodat zij een eigen plek kunnen verwerven in de samenleving. Daarnaast is het in Nederland een belangrijke verworvenheid om binnen de grenzen van de rechtsstaat rekening te houden met de identiteit en de geloofs- of levensovertuiging van ieder individu.

Vraag 4

Kunt u er zorg voor dragen dat de islamisering van de krijgsmacht zo snel mogelijk stopt en terug wordt gedraaid? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Kunt u er voorts zorg voor dragen dat voorstellen als het (gedeeltelijk) vrijstellen van militairen tijdens de ramadan nimmer realiteit worden? Zo nee, waarom niet?

Defensie hecht waarde aan diversiteit en een divers samengesteld personeelsbestand. Daarom bestaat er sinds 1981 een regeling voor joodse, moslim en hindoe feest- en gedenkdagen. In 2001 is deze regeling opgenomen in het Algemeen Militair Ambtenaren Reglement (AMAR) en het Burgerlijk Ambtenaren Reglement (BARD). De regeling biedt de mogelijkheid de benoemde feest- en gedenkdagen van de eigen religie te ruilen tegen de algemeen geldende christelijke feest- en gedenkdagen, onder de voorwaarde dat dit het dienstbelang niet schaadt. Voor moslim defensieambtenaren zijn het Suikerfeest en het Offerfeest aangemerkt als feest- en gedenkdagen. De Ramadan in zijn geheel maakt hiervan geen deel uit, noch is het de bedoeling militairen die periode vrij te stellen van dienst.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Where are the Women in Haiti’s Reconstruction»1 en met de IPU-resolutie inzake de rol van parlementen bij het versterken van de solidariteit van de internationale gemeenschap voor de Haïtiaanse en Chileense bevolking, waarin ook aandacht wordt gevraagd voor bescherming van vrouwen en lokale initiatieven?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat het van groot belang is dat in deze wederopbouwfase in Haïti de rol van vrouwen wordt meegenomen en dat vrouwen worden betrokken in de besluitvormingsprocessen, zoals ook is vastgelegd in de Veiligheidsraadsresolutie 1325?

Ja.

Vraag 3

Zo ja, deelt u de mening dat de rol en positie van vrouwen betrokken hadden moeten worden bij de Donorconferentie in New York op 31 maart jl. en in het Post-Disaster Needs Assessment? Zo nee, waarom niet?

Nederland vindt dat vrouwen, in lijn met resolutie 1325 en de resolutie van de «Interparliamentary Union» (IPU), actief betrokken moeten zijn bij de wederopbouw van Haïti en de wederopbouwplannen van de Haïtiaanse regering. Deze positie brengt Nederland over op de partijen die nauw betrokken zijn bij de wederopbouw, zoals de VN en de EU.
Tijdens de wederopbouwconferentie in New York op 31 maart jl. presenteerde de Haïtiaanse regering het wederopbouwplan en onderstreepten diverse sprekers uit het Haïtiaanse maatschappelijke middenveld het belang van vrouwen in het wederopbouwproces van Haïti.
Nederland volgt de ontwikkelingen inzake de wederopbouw en heeft reeds contact gehad met UNIFEM- en VN/OCHA vertegenwoordigers in Port-au-Prince, die hebben aangegeven dat de rol van vrouwen in de diverse wederopbouwactiviteiten verder versterkt kan worden, onder andere door concrete targets op te nemen en het budget voor het wederopbouwplan genderresponsief te maken. Zo heeft het feit dat de meerderheid van de huishoudens een vrouw aan het hoofd heeft («female headed households») consequenties voor de verschillende interventieterreinen: infrastructuurplannen dienen er rekening mee te houden dat hun voornaamste afnemers vrouwen zullen zijn, de verlichting van buurten om de veiligheid van de vrouwen en hun gezinnen te verbeteren verdient aandacht en vrouwen zullen actief betrokken dienen te worden bij inkomensgenerende initiatieven en toegang tot de markt.
Organisaties uit het maatschappelijk middenveld vervullen een cruciale functie in het verzekeren en versterken van een actieve rol van vrouwen in de wederopbouwfase. De Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) kunnen in dezen een voortrekkersrol spelen door die partners te ondersteunen die participatie van vrouwen bevorderen, geweld tegen vrouwen tegengaan en SRGR diensten verlenen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dit in de gesprekken met de SHO actief aan de orde. Voorts volgt Nederland via de VN en de EU de situatie nauwgezet en blijft aandacht vragen voor de versterking van de rol van vrouwen in de wederopbouw van Haïti.
Mede op initiatief van Nederland zal tijdens de jaarvergadering van de UNDP/UNFPA Uitvoerende Raad in juni a.s. een paneldiscussie over SRGR in humanitaire noodsituaties worden gehouden, waarbij de Haïti-case centraal zal staan.

Vraag 4

Zo ja, bent u bereid om vanuit de voortrekkersrol die Nederland heeft op het gebied van de implementatie van resolutie 1325 en ten doel heeft meer bekendheid aan de inhoud hiervan internationaal te bewerkstelligen, bij de EU, de VN en de Haïtiaanse overheid aan te dringen de rol van vrouwen in deze cruciale fase te vergroten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dit concreet vorm geven?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het vonnis van de rechtbank van Diyarbakir tegen de Koerdische politica Leyla Zana vanwege een toespraak op het partijcongres van de DTP in december 2008 en deelname aan een demonstratieve bijeenkomst in november 2008?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat mevrouw Zana daarmee in totaal tot 13 gevangenisstraf is veroordeeld als gevolg van een aantal veroordelingen die zij kreeg voor uitlatingen die zij in de laatste jaren heeft gedaan?

Ja.

Vraag 3

Herinnert u zich uw antwoord van 29 januari 2009 op Kamervragen waarin u stelt dat vrijheid van meningsuiting een fundamenteel recht is en ook politieke uitspraken dient te omvatten?2 Staat u nog steeds achter dit oordeel? Bent u bereid dat ondubbelzinnig en rechtstreeks te melden aan de Turkse regering? Indien nee, waarom niet?

Ja. Vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel recht en omvat ook politieke uitspraken voor zover deze niet aanzetten tot haat of geweld. Het belang hiervan wordt zowel rechtstreeks als via de EU nadrukkelijk in gesprekken met de Turkse regering over het voetlicht gebracht. Mede op Nederlands aandringen heeft de Raad Algemene Zaken van december 2009 ook expliciet het belang van de vrijheid van meningsuiting onderstreept in de conclusies over Turkije, zie ook Kamerbrief 21 501-02 nr. 939 van 10 december vorig jaar.

Vraag 4

Is het u bekend dat een van de vonnissen van mevrouw Zana, in dit geval van twee jaar, is gebaseerd op een speech die zij tijdens het Newrozfeest van 21 maart 2007 heeft gehouden?

Ja.

Vraag 5

Bent u bereid bij de volgende Newroz-viering (maart 2011) een hoge vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade te sturen om aanwezig te zijn als teken van steun aan de vrijheid van meningsuiting voor Koerdische politici? Bent u bereid in de EU aan te dringen eveneens hoge vertegenwoordigers naar de Newroz-viering te sturen? Indien nee, kunt u dat toelichten?

De Nederlandse Ambassade volgt de ontwikkelingen omtrent het Koerdische vraagstuk in Turkije op de voet. Zo zijn vertegenwoordigers van onze Ambassade herhaaldelijk aanwezig geweest bij zaken waarbij de rechten van Koerdische activisten mogelijk in het geding zijn. Het waarborgen van de fundamentele rechten van burgers, zoals een eerlijke rechtsgang, is hierbij uitgangspunt. Ook is er voortdurend contact met activisten die zich inzetten voor de rechten van de Koerdische gemeenschap. Deelname aan een Newroz-viering door Nederlandse vertegenwoordigers sluit goed bij deze betrokken houding aan. Deelname van EU-partners zal in het overleg van de EU-Heads of Mission in Ankara aan de orde worden gesteld.