Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
1761 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
7 oktober 2011 - 25 oktober 2011
Het bericht dat bewakingsbeelden zonder tussenkomst van politie en justitie openbaar gemaakt worden
Magda Berndsen (D66)
1. De Telegraaf, «Dieven aan de Schandpaal», 5 oktober 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Dieven aan de schandpaal»?1 Wat is uw reactie hierop?

    Ja. Wat mij betreft blijft de koninklijke weg dat particulieren zelfvervaardigde camerabeelden van strafbare feiten ter beschikking stellen aan politie en Openbaar Ministerie, in combinatie met het doen van aangifte. Niettemin kan ik mij voorstellen dat onder omstandigheden een particulier rechtmatig gegevens op internet kan zetten. Voorwaarde is dat het opsporingsbelang ermee gediend is en dat geen ongerechtvaardigde inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer.

  • Vraag 2

    In hoeverre verwacht u dat er een wildgroei van vergelijkbare particuliere initiatieven zullen ontstaan?

    Ik zie geen aanleiding om een wildgroei van vergelijkbare particuliere initiatieven te verwachten.

  • Vraag 3

    Deelt u de zorg dat de kans op het tonen van beelden van onschuldigen groter is wanneer deze zonder tussenkomst van de politie openbaar worden gemaakt?

    Ja, die zorg deel ik. Ik ben mede om die reden van mening dat het beter is als politie en justitie beelden selecteren die ten behoeve van opsporing en vervolging openbaar kunnen worden gemaakt. Momenteel geeft de Aanwijzing opsporingsberichtgeving van het College van procureurs-generaal de mogelijkheid om opsporingsberichten te verspreiden via internet. Die weg is ook bruikbaar om camerabeelden van particulieren op internet te plaatsen. Dat heeft het voordeel dat er in zo’n geval een grondige afweging gemaakt kan worden van alle in het geding zijnde belangen met aan de ene kant de belangen van opsporing en vervolging en aan de andere kant de privacybelangen van betrokken: een voorafgaande toets op bruikbaarheid, proportionaliteit en subsidiariteit en met mogelijkheden voor gecontroleerde verwijdering. Voor particulieren is deze belangenafweging lastig te maken. De publicatie mag ook niet leiden tot leedtoevoeging. Wanneer daarvan sprake is, of wanneer onschuldigen worden getoond, kan onder omstandigheden sprake zijn van overtreding van de Wet bescherming persoonsgegevens.

  • Vraag 4

    Hoe verhoudt openbaarmaking door particulieren zich met het recht op privacy van de personen van wie beelden worden vertoond?

    Indien geen ongerechtvaardigde inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer kan een particulier onder omstandigheden rechtmatig gegevens op het internet zetten.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat dergelijke beelden in het kader van de opsporing alleen door de politie en justitie openbaar gemaakt kunnen worden? Zo ja, op welke wijze gaat u hiervoor zorgdragen? Zo nee, waarom niet?

    Zie mijn antwoord op vraag 1. Zoals ik heb gemeld in het algemeen overleg met de Vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie van uw Kamer op 15 september 2011 oriënteer ik mij op de mogelijkheid om in de Wet bescherming persoonsgegevens een betere regeling op te nemen voor het gebruik van camerabeelden afkomstig van particulieren. In dat algemeen overleg heb ik een brief aangekondigd. In die brief zal ik nader op deze mogelijkheid ingaan.

6 oktober 2011 - 4 november 2011
Aanvallen van Hindoe-extremisten op christenen in India
Wim Kortenoeven (PVV)
1. http://www.opendoors.nl/vervolgdechristenen/nieuws/2011/oktober/hindoe-extremisten-verstoren-doopdienst-india/
2. http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/07/05/rosenthal-bespreekt-terrorisme-handel-mensenrechten-en-regionale-situatie-met-indiase-ambtsgenoot.html
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Hindoe-extremisten verstoren doopdienst India»1?

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u dit bericht, op zichzelf en in het licht van de constatering van Open Doors dat in geen enkel ander land ter wereld christenen zo vaak worden aangevallen als in India?

    Volgens de VN Hoge Commissaris voor Godsdienstvrijheid blijft in India – het land met het grootste aantal religies binnen zijn grenzen – het risico op onderlinge twisten groot.
    India kent een groot aantal wetten en instituties ter bestrijding van discriminatie. Desondanks zijn vooroordelen over en tussen minderheden, lagere kasten en arme bevolkingsgroepen diep geworteld.
    De Indiase regering onderkent dat de lokale regeringen en overheden vaak traag reageren in reactie op interreligieus geweld. Ook zijn de rehabilitatie (schadevergoeding en terugkeer) en verzoening na afloop van een geweldsuitbarsting niet altijd bevredigend.

  • Vraag 3

    Heeft u in het gesprek van 5 juli jl. met uw ambtsgenoot Somanahalli Mallaiah Krishna2 ook gesproken over de praktische rechtspositie en de bescherming van Indiase christenen? Zo ja, welke afspraken zijn er dan gemaakt? Zo neen, waarom niet?

    Tijdens mijn bezoek aan India op 5 juli jl. besprak ik met mijn Indiase collega Krishna de prioriteiten van het Nederlandse mensenrechtenbeleid, waaronder de vrijheid van godsdienst. Daarbij heb ik aangegeven dat het Nederlandse mensenrechtenbeleid zich richt op constructieve samenwerking, waarbij de standaarden van de Internationale Verdragen leidend zijn.

  • Vraag 4

    Bent u bereid er bij de Indiase autoriteiten op aan te dringen dat de christenen in dat land door de plaatselijke overheden beter beschermd worden tegen geweld van extremistische Hindoes?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Is de positie van de Indiase christenen specifiek aan de orde in het kader van de onderhandelingen over een vrijhandelsverdrag tussen de EU en India? Zo nee, bent u dan bereid dat alsnog tot stand te brengen?

    Nee, de positie van de Indiase christenen is niet specifiek aan de orde bij deze onderhandelingen. Het is wel de Nederlandse en EU inzet dat de «politieke clausules», inclusief de mensenrechtenclausule, in de relatie met India een plek krijgen. Daarnaast voert de EU op verschillende niveaus (o.m. de jongste EU-Indiatop) een dialoog met India over mensenrechten. Daarbij komt ook de positie van religieuze minderheden, waaronder christenen, aan de orde.

6 oktober 2011 - 26 oktober 2011
De vervolging van de Turkse cartoonist Bahadir Baruter wegens het afwijzen van Allah
Wim Kortenoeven (PVV), Geert Wilders (PVV)
1. http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=turkish-cartoonist-to-be-put-on-trial-for-denouncing-god-2011-09-28
2. http://www.commentarymagazine.com/2011/09/29/cartoonist-islam-turkey/
  • Vraag 1

    Hoe beoordeelt u de nieuwsberichten «Turkish cartoonist to be put on trial for renouncing God» en «Cartoonist to be Tried for Insulting Islam»?1 2

    Ik heb met belangstelling kennisgenomen van genoemde nieuwsberichten. Deze zaak is onder de Turkse rechter. Het is niet aan het Kabinet om op dit proces vooruit te lopen. Mede naar aanleiding van deze berichten volgt de Nederlandse ambassade in Ankara deze zaak nauwlettend.

  • Vraag 2

    Hoe luidt de aanklacht tegen Bahadir Baruter, op grond van welke rechtsbeginselen wordt hij vervolgd en zijn die rechtsbeginselen verenigbaar met het concept van de democratische rechtsstaat?

    Bahadır Baruter wordt vervolgd voor «het beledigen van religieuze waarden van een deel van de bevolking» op grond van artikel 216.3 van het Turkse strafrecht. Dit wetsartikel is niet per definitie onverenigbaar met het concept van de democratische rechtsstaat.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat sprake is van een nieuwe aanval van de herislamiserende Turkse staat op de vrijheid van meningsuiting? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u dan bereid de Turkse ambassadeur daarvoor te ontbieden?

    Nederland heeft al eerder bezorgdheid uitgesproken over de negatieve ontwikkeling rond de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in Turkije en zal dit in contacten met de Turkse autoriteiten aan de orde blijven stellen.

  • Vraag 4

    Staat de (praktische) rechtspositie van «ongelovigen» en «afvallige moslims» in Turkije steeds meer onder druk? Zo ja, welke oorzaak ligt daaraan volgens u dan ten grondslag?

    De geloofsvrijheid is de afgelopen drie jaar verslechterd. Nog steeds is er grote, sociale druk op mensen die afstand willen doen van het islamitisch geloof. Volgens het recente voortgangsrapport van de Europese Commissie is er soms sprake van tegenwerking door ambtenaren wanneer mensen hun geloof op hun identiteitskaart wensen te wijzigen. De ontwikkelingen op dit gebied blijf ik dan ook nauwlettend volgen. Hetzelfde geldt voor de eerdergenoemde vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening, dat de golf van Turkse wandaden – tegen Israel en Cyprus; tegen minderheden; tegen de vrijheid van meningsuiting; tegen het Kemalisme – de stelling bevestigt dat Turkije in nog geen duizend jaar lid mag worden van de EU? Zo nee, waarom niet?

    Het Kabinet ziet er scherp op toe dat kandidaat-lidstaten aan alle toetredingsvereisten voldoen – ook Turkije. Hierbij vormt het onderhandelingsraamwerk van 2005 het toetsingskader, waarbij Turkije zich onder meer dient te houden aan goed nabuurschap, bescherming van minderheden, vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Voorts wordt van kandidaat-lidstaten verwacht dat ze zich verenigen met gemeenschappelijke EU-posities over buitenlandspolitieke onderwerpen.

  • Vraag 6

    Bent u bereid, vanwege de gewenste duidelijkheid, deze vragen ieder afzonderlijk en nog voor de behandeling van de begroting voor Buitenlandse Zaken te beantwoorden?

    Ja.

4 oktober 2011 - 9 november 2011
Het artikel "UK secretly bans 60 Russians over lawyer's death"
Raymond de Roon (PVV), Marianne Thieme (PvdD), Frans Timmermans (PvdA), Gerard Schouw (D66), Kees van der Staaij (SGP), Pieter Omtzigt (CDA), Harry van Bommel , Joël Voordewind (CU), Coşkun Çörüz (CDA)
1. The Observer, 2 oktober 2011
2. Kamerstuk, 32 735, nr. 31
3. Brief van de minister van Buitenlandse Zaken d.d. 12 september 2011 (…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het artikel «UK secretly bans 60 Russians over lawyer’s death»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat het Verenigd Koninkrijk besloten heeft om de officials die vanwege de dood van de heer Magnitsky niet naar de VS mogen reizen, ook niet langer toe te laten tot het Verenigd Koninkrijk?

    De ministeries van Buitenlandse Zaken van zowel de Verenigde Staten als van het Verenigd Koninkrijk hebben de Nederlandse ambassades meegedeeld dat er geen visumban is ingesteld. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken van het Verenigd Koninkrijk heeft naar aanleiding van het artikel in The Observer gemeld dat het beleid niet is veranderd. Visumaanvragen worden van geval tot geval bekeken in overeenstemming met immigratieregels van het Verenigd Koninkrijk. De Verenigde Staten en het Verenigde Koninkrijk werken met algemene (mondiaal geldende) signaleringslijsten waarbij specifieke visumaanvragen extra aandachtig bekeken worden.

  • Vraag 3

    Herinnert u zich dat u in uw brief over de motie-Çörüz2 die om een gelijke maatregel in Nederland vraagt, stelt dat de Presidentiële mensenrechtencommissie op 5 juli inter alia heeft vastgesteld dat de arrestatie van Magnitsky onwettig was, dat hij mogelijk geslagen is en dat hem medische zorg onthouden is en dat u de Russische rechtsgang afwacht3. Bent u ervan op de hoogte dat het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken op 14 juli deze bevindingen opzij geschoven heeft en besloten heeft om geen vervolging in te stellen?

    Het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op 14 juli jl. verklaard dat het rapport van de Presidentiële Mensenrechtencommissie van 5 juli jl. geen aanleiding geeft voor een onderzoek naar mogelijke delicten van beambten die onder genoemd ministerie vallen.
    Datzelfde ministerie heeft het strafrechtelijk onderzoek naar de dood van Magnitsky verlengd, waarbij voorlopig is besloten tot strafrechtelijke vervolging van twee artsen voor nalatigheid bij de medische behandeling van Magnitsky.

  • Vraag 4

    Bent u er verder van de op de hoogte dat de Russische justitie de vervolging van de heer Magnitsky wel ter hand genomen heeft en dus met een middeleeuwse barbaarsheid een overleden slachtoffer in de beklaagdenbank gezet heeft?

    Ik ben ervan op de hoogte dat de Russische justitie de vervolging ter hand genomen heeft.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat het geen zin meer heeft om van de Russische autoriteiten te verwachten dat zij onafhankelijk verder onderzoek instellen naar deze zaak?

    Nee.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om, naar aanleiding van de motie Çörüz, de Russische officials die betrokken zijn en de toegang tot de VS en het VK ontzegd zijn, ook de toegang tot Nederland te ontzeggen?

    Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 is volgens de ministeries van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk geen visumban ingesteld tegen bij de Magnitsky-zaak betrokken functionarissen.

  • Vraag 7

    Bent u bereid de zaak van de heer Magnitsky bij de eerstkomende vergadering van de Raad Buitenlandse Zaken van de EU aan de orde te stellen en gezamenlijke stappen richting Rusland voor te stellen?

    De regering heeft herhaaldelijk haar zorg uitgesproken over de dood van de heer Magnitsky en over de omstandigheden waaronder hij is overleden, laatstelijk tijdens het bezoek van Premier Rutte aan Rusland.

4 oktober 2011 - 4 november 2011
Vermeende privacy-schendingen met cookies door Facebook
Kees Verhoeven (D66)
Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)
1. http://www.nu.nl/internet/2628337/roep-onderzoek-cookiegebruik-facebook.html
2. Kamerstuk, 32 549 nr. 39.
3. Kamerstuk, 32 549 nr. 1 e.v.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het artikel «Roep onderzoek cookiegebruik Facebook»?1 Wat is uw mening over het verzamelen van privacy-gevoelige informatie door Facebook via onverwijderbare cookies?

    Ik heb kennis genomen van het artikel. Wanneer door middel van cookies persoonsgegevens worden verwerkt, is de Wet bescherming persoonsgegevens2 (hierna: Wbp) van toepassing. De Wbp bepaalt dat persoonsgegevens slechts mogen worden verwerkt als daarvoor ondubbelzinnige toestemming is verkregen, of als een van de andere in dat artikel genoemde gronden voor verwerking van toepassing zijn. Deze toestemming moet de betrokkene altijd kunnen intrekken3. Dat lijkt niet mogelijk bij onverwijderbare cookies. Of in de beschreven situatie sprake was van verwerking van persoonsgegevens, en of in dat geval voldaan is aan de Wbp, is niet aan mij om te beoordelen. Het is aan het College bescherming persoonsgegevens (Cbp) om te beoordelen of in specifieke gevallen in strijd met de Wbp wordt gehandeld.

  • Vraag 2

    Overtreedt Facebook met deze onverwijderbare cookies de Wet Bescherming Persoonsgegevens omdat er niet om «ondubbelzinnige toestemming» is gevraagd?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Hoe verhoudt het beleid van Facebook zich ten opzichte van het aangenomen amendement Van Bemmel /Van Dam2? Wat betekent het eventuele aannemen van de Wijziging van de Telecommunicatiewet ter implementatie van de herziene telecommunicatierichtlijnen3 door de Eerste Kamer voor het toepassen van dergelijke cookies?

    Zodra het Wetsvoorstel tot wijziging van de Telecommunicatiewet ter implementatie van de herziene telecomrichtlijnen door de Eerste Kamer is aangenomen en in werking treedt, zal de OPTA toezien op de naleving van het door amendement Van Bemmel/Van Dam gewijzigde artikel 11.7a van de Telecommunicatiewet (hierna: Tw). Volgens dit artikel is voor het lezen of plaatsen van cookies toestemming6 van de gebruiker vereist.
    Wanneer door middel van cookies persoonsgegevens worden verwerkt, is naast artikel 11.7a Tw ook de Wbp van toepassing, op grond waarvan dan «ondubbelzinnige» toestemming vereist is7. Op grond van artikel 11.7a Tw wordt vermoed dat er sprake is van verwerking van persoonsgegevens als cookies gebruikt worden om voor commerciële, charitatieve of ideële doeleinden informatie te verzamelen over bijvoorbeeld het surfgedrag van de gebruiker. Deze «tracking cookies» moeten dan niet alleen voldoen aan de eisen van artikel 11.7a Tw. Ze vallen dan ook onder het regime van de Wbp, tenzij degene die de cookies plaatst en leest kan aantonen dat hij hiermee géén persoonsgegevens verwerkt. Het CBP ziet toe op de naleving van de Wbp. Tegelijkertijd blijft OPTA bevoegd om toe te zien op de naleving van artikel 11.7a Tw. Of de in het artikel genoemde acties van Facebook hier mee in strijd zijn, is aan de toezichthouders om te beoordelen.

  • Vraag 4

    Hoe verhoudt uw pleidooi tijdens de behandeling van de wijziging van de telecomwet tegen het genoemde cookie-amendement en voor zelfregulering zich tot de in het artikel genoemde acties van Facebook?

    Het wetsvoorstel tot wijziging van de Telecommunicatiewet ter implementatie van de herziene telecomrichtlijnen in oorspronkelijke vorm (Kamerstukken 2010–2011, 32 549, nr. 2) voorzag met het voorgestelde artikel 11.7a al in een wettelijke verplichting om voor het plaatsen en lezen van cookies informatie te verstrekken en toestemming te verkrijgen. Zowel in de Nota naar aanleiding van het Verslag8, als tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer9 heb ik uitgelegd dat de richtlijn vereist dat de voorwaarden voor het gebruik van cookies in de wet wordt geregeld, en dat zelfregulering daar niet voor in de plaats kan komen. Ik heb met andere woorden niet gepleit voor zelfregulering als vervanging voor wetgeving. Wel heb ik gezegd dat ik het een goede ontwikkeling vind als er door de markt samenwerkingsinitiatieven worden ondernomen, met dien verstande dat deze ontwikkelingen niets afdoen aan het feit dat partijen zich aan artikel 11.7a Tw zullen moeten houden.
    Ik heb inderdaad gepleit tegen het cookie-amendement in zijn oorspronkelijke vorm, omdat de oorspronkelijke formulering voor alle cookies «ondubbelzinnige» toestemming vereiste. Dat is een strenger regime dan de richtlijn voorschrijft. De indieners van het amendement hebben daarop de formulering aangepast.

4 oktober 2011 - 21 november 2011
De aanpak van mensenhandel
Khadija Arib (PvdA)
1. Parool, 3 oktober 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Mensenhandel onder prostituees gesignaleerd in Utrecht»1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst (GG&GD) in Utrecht in de afgelopen tijd dertig gevallen van mogelijke mensenhandel onder prostituees heeft doorgespeeld naar de politie en het Openbaar Ministerie? Zo ja, wat is er met deze signalen door de politie en het OM gedaan?

    De GG&GD Utrecht geeft aan dat zij dertig gevallen van mogelijke signalen van mensenhandel heeft gemeld bij de politie. Bij het meldpunt van de divisie Informatie van de politie Utrecht zijn vanuit de gemeente Utrecht 18 meldingen binnengekomen die betrekking hebben op het vermoeden dat er mogelijk sprake zou kunnen zijn van (een) slachtoffer(s) van mensenhandel. Dit verschil is te verklaren doordat de politie uitgaat van het aantal (door de gemeente Utrecht ingediende) meldingsformulieren. De gemeente telt het aantal prostituees dat op de meldingsformulieren wordt genoemd.
    In het signaleringsoverleg met de partners worden de ingebrachte signalen besproken en wordt beoordeeld welke aanknopingspunten er zijn voor opsporing en/of hulpverlening. Als blijkt dat er sprake is van een criminele organisatie die zich in meerdere steden (regio's) met mensenhandel (en/of andere delicten) bezig houdt, werken politiekorpsen samen of wordt het onderzoek overgedragen aan de Nationale Recherche. Vanwege het opsporingsbelang kan ik niet verder in detail treden over de vraag in welke van de 18 meldingen actie is of zal worden ondernomen door politie en/of het Openbaar Ministerie en/of een van de ketenpartners (Belastingdienst, FIOD, UWV of gemeente).

  • Vraag 3

    Betekent de constatering dat er dertig gevallen van mogelijke mensenhandel bekend zijn geworden bij een aantal van 300 geregistreerde prostituees dat mensenhandel nog steeds een wijdverbreid probleem is binnen de prostitutie? Zo ja, heeft dit gevolgen voor uw aanpak van dit probleem?

    Het aantal geregistreerde slachtoffers van mensenhandel neemt al jaren toe, waaronder het aantal slachtoffers van seksuele uitbuiting. Mensenhandel is dus inderdaad nog steeds een wijdverbreid probleem en om deze reden heeft het kabinet de bestrijding van mensenhandel als prioriteit benoemd. De aanpak van deze problematiek vindt onder meer plaats via de Taskforce mensenhandel en (na aanvaarding door de Eerste Kamer) met behulp van de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche. Daarnaast is als concrete doelstelling geformuleerd dat het aantal aangepakte criminele organisaties aan het eind van deze kabinetsperiode moet zijn verdubbeld. Mensenhandel heeft hierbij prioriteit.
    Omdat de problematiek reeds geruime tijd bekend is, en op de aanpak ervan reeds nadrukkelijk wordt ingezet, zal de Utrechtse berichtgeving niet tot een gewijzigde aanpak leiden.

  • Vraag 4

    Hebben GG&GD-en in andere gemeenten ook gevallen van mogelijke mensenhandel aan de politie en het OM doorgespeeld? Zo ja, om hoeveel gevallen gaat het hier? Zo nee, waarom niet?

    Om gevallen van mensenhandel en mensensmokkel zichtbaar te maken wordt door politie en justitie nauw samengewerkt met verschillende partnes, onder wie de GG&GD. Dat gebeurt in casus- en signaleringsoverleggen in de diverse politieregio’s. Er is geen landelijke registratie, waardoor ik geen aantallen kan geven.
    De GG&GD is in staat om vermoedens van of mogelijke aanwijzingen over mensenhandel te signaleren. In Utrecht worden registratiegesprekken met de prostituees door twee gespecialiseerde medewerkers gehouden. Deze medewerkers zijn ingewerkt op het onderwerp mensenhandel en signalen van dwang, onder andere met medewerking van de unit mensenhandel van de politie Utrecht. De GG&GD werkt daarbij met de lijst indicatoren mensenhandel van de politie. Op basis daarvan zijn de medewerkers in staat melding te maken van de gevallen waarin zij vermoeden dat er mogelijk sprake is van een slachtoffer van mensenhandel. De politie en het Openbaar Ministerie beoordelen vervolgens op basis van een totaal informatiebeeld of er sprake is van een concreet signaal van mensenhandel.

  • Vraag 5

    In hoeverre zijn GG&GD-en in staat om aanwijzingen van mensenhandel te signaleren? Zijn deze diensten daarvoor voldoende geëquipeerd of acht u extra ondersteuning vanuit de politie of het OM nodig?

    Zie antwoord vraag 4.

3 oktober 2011 - 14 november 2011
Het artikel "Spelfout van Pakistaans meisje is 'godslastering'
Joël Voordewind (CU)
1. Nederlands Dagblad, 29 september 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Spelfout van Pakistaans meisje is «godslastering»»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bereid om uw afschuw richting the Pakistaanse ambassadeur uit te spreken over de behandeling van de 10-jarige Faryal Bhatti en haar familie? Bent u tevens bereid om, bij herhaling, uw ernstige zorgen uit te spreken over de behandeling van christenen en andere religieuze minderheden in de Islamitische Republiek Pakistan en aandacht te vragen voor de ter dood veroordeelde christen Asia Bibi?

    Nederland vraagt, zowel bi- als multilateraal, bij de Pakistaanse autoriteiten aandacht voor de positie van religieuze minderheden, en specifiek voor deze beide personen.

  • Vraag 3

    Bent u bekend met de «United States Commission on International Religious Freedom Annual Report 2011»? Deelt u de bevindingen van dit rapport, namelijk dat de Pakistaanse blasfemie wetten zeer repressief zijn, een atmosfeer voeden van gewelddadig extremisme, de Pakistaanse overheid faalt in het beschermen van religieuze groeperingen, niet structureel daders van religieus geweld vervolgt of maatregelen neemt tegen hen die oproepen tot geweld? Zo nee, waarom niet? Deelt u de conclusie van het rapport dat de situatie rondom de godsdienstvrijheid de laatste tijd zeer en structureel verslechterd is? Zo nee, waarom niet? Deelt u voorts de conclusie dat de Pakistaanse overheid nalaat religieuze minderheden, waaronder christenen, adequaat te beschermen? Zo nee, waarom niet?

    Ja. Ik deel de zorgen over de effecten van de blasfemiewetgeving. De Pakistaanse autoriteiten staan onder grote druk van invloedrijke religieuze groeperingen om de blasfemiewetgeving in stand te houden. In het huidig maatschappelijk klimaat kan de blasfemiewetgeving beperking van de vrije geloofsbelijdenis van religieuze minderheden tot gevolg hebben.

  • Vraag 4

    Bent u bereid, conform de aanbevelingen van het bovengenoemde rapport, in bilateraal, EU- en VN-verband te pleiten voor intrekking van de Pakistaanse blasfemie en Ahmadi-wetten, voor actieve vervolging van daders van geweld jegens Soeffi’s, Sjiieten, Ahmadi’s, christenen en anderen? Zo niet, waarom niet?

    Nederland stelt de kwestie rond de blasfemiewetten in Pakistan geregeld in bilaterale en multilaterale contacten aan de orde.

3 oktober 2011 - 4 november 2011
Een hof in Saudi-Arabië die een vrouw veroordeeld heeft tot tien zweepslagen omdat ze achter het stuur zat van een auto
Khadija Arib (PvdA), Frans Timmermans (PvdA)
1. Telegraaf, Zweepslagen voor Saudische chauffeuse, 28 september 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht dat Shayma Jastiniah recent is veroordeeld tot tien zweepslagen omdat ze achter het stuur van een auto zat?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bereid u in EU-verband in te spannen voor een duidelijke veroordeling van deze uitspraak van het hof, alsmede de formulering van de eis aan de Saoedische autoriteiten om Shayma Jastiniah vrij te pleiten? Indien nee, waarom niet?

    Koning Abdullah heeft kort na de veroordeling, op 29 september j.l. gratie verleend aan Shayma Jastiniah. De controverse rond het besturen van auto’s door vrouwen is één aspect van de structurele achterstelling van vrouwen in Saudi-Arabië. De Nederlandse regering stelt het aan de orde bilateraal en bij gesprekken in EU-verband met de Saudische autoriteiten (zie ook het antwoord op vragen van de leden Timmermans en Arib, met kenmerk 3585 / DAM-495/11, d.d. 9 september 2011).

  • Vraag 3

    Is er bij u bekend of voor andere vrouwen die gearresteerd zijn omdat zij achter een stuur van een auto zaten, een dergelijk lijfstraf te wachten staat? Indien ja, bent u ook bereid deze zaken te veroordelen?

    Nee, er zijn mij geen soortgelijke gevallen bekend.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het heel tegenstrijdig is dat vrouwen geen auto mogen rijden maar dat Saudische koning Abdullah heeft aangekondigd dat vrouwen wel stemrecht krijgen en zij zich ook kandidaat mogen stellen voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2015?

    Ja. Ik verwelkom intussen de aankondiging dat vrouwen stemrecht krijgen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid openlijk uw steun uit te spreken voor de campagne Women2Drive? Zo niet, waarom niet?

    Ja. De campagne Women2Drive levert een belangrijke bijdrage aan het debat over de positie van vrouwen in Saudi-Arabië. Het onderwerp vrouwenrechten, waar de campagne Women2Drive deel van uitmaakt, zal op Nederlands aandringen tevens worden opgenomen in de nieuwe EU-mensenrechtenstrategie voor Saudi-Arabië. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de motie van het lid Peters van 30 juni 2011, met kenmerk 32 623, nr. 32.

3 oktober 2011 - 4 november 2011
De arrestatie van Derwisjen en advocaten in Iran
Frans Timmermans (PvdA)
1. Amnesty International- 16 september- Dervishes and Lawyers arrested in Iran- http://www.amnesty.org/en/library/asset/MDE13/080/2011/en/22104d6f-22fb-472e-8fb4–99d18c9444c5/mde130802011en.html
  • Vraag 1

    Kent u het bericht dat een zestigtal personen – veelal Derwisjen van de Gonabadi Orde – recent zijn gearresteerd in Iran?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw opvatting over het gegeven dat de Iraanse autoriteiten personen die aanhanger van de Gonabadi Orde zijn, op stelselmatige basis arresteren?

    Nederland is tegen onderdrukking van vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.

  • Vraag 3

    Bent u bereid de oproep van Amnesty International te ondersteunen die onmiddellijke vrijlating van deze personen eist? Zo nee, waarom niet?

    Evenals Amnesty International heeft Nederland zorgen over de arrestatie van Derwisjen in Iran. Nederland pleit, bilateraal en multilateraal, voor vrijlating van personen die in Iran worden vastgezet op grond van hun godsdienst of levensovertuiging.

  • Vraag 4

    Bent u eveneens bereid u expliciet uit te spreken over het lot van drie advocaten die vastzitten in de beruchte Evin gevangenis waar martelingen aan de orde van de dag zijn? Zo nee, waarom niet?

    Nederland ondersteunt de verklaring van EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton op 15 september 2011, waarin het vervolgen van deze mensenrechtenadvocaten sterk wordt veroordeeld en Iran wordt opgeroepen mensenrechtenverdedigers onmiddellijk vrij te laten en hen in staat te stellen hun rechten uit te oefenen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid zowel in bilaterale contacten, als via de Europese Unie en de relevante VN instrumenten, de Iranese autoriteiten blijvend aan te spreken op hun internationaalrechtelijke verplichtingen op het vlak van mensenrechten? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    Ja. Nederland spreekt de Iraanse overheid op haar verplichtingen ten aanzien van de bescherming van mensenrechten aan, zowel bilateraal als multilateraal.

30 september 2011 - 2 november 2011
Het dreigende ontslag van een homoseksuele docent op een gereformeerde school
Ahmed Marcouch (PvdA)
Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)
1. www.coc.nl «Ontslag dreigt voor homodocent op gereformeerde school».
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht over het dreigende ontslag van een homoseksuele docent op een gereformeerde school?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat deze docent geschorst is en ontslagen dreigt te worden vanwege zijn relatie met iemand van hetzelfde geslacht? Zo ja, wat is uw mening daarover? Zo nee, wat is er dan niet waar?

    Het is waar dat deze leerkracht door het schoolbestuur is geschorst. Voor het overige kan ik hierover geen uitspraken doen omdat dit aan de rechter is.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat mensen homoseksueel mogen «zijn» en mogen «doen»? Zo ja, hoe legt u dit uitgangspunt uit ten aanzien van de schorsing en het dreigende ontslag van een homodocent op een gereformeerde school?

    Ja, die mening deel ik. Wat betreft uw tweede vraag merk ik op dat ik hierover geen uitspraak kan doen, aangezien het aan de rechter is om te oordelen over het besluit tot schorsing.

  • Vraag 4

    Is het voor u ook niet een doorn in het oog dat bijzondere scholen homoseksuelen mogen weigeren of ontslaan, terwijl iedereen gelijk behandeld dient te worden krachtens art.1 van de Grondwet? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

    Er is sprake van een hardnekkig misverstand aangezien noch op een openbare school noch op een bijzondere school leraren of ander personeel geweerd of ontslagen mogen worden vanwege homoseksuele geaardheid of een homoseksuele relatie. Artikel 1 van de Grondwet is onder andere uitgewerkt in de Algemene wet gelijke behandeling (Awgb). De in artikel 5, tweede lid, onder c, van de Awgb opgenomen uitzondering laat niet toe dat onderscheid wordt gemaakt op grond van het «enkele feit» van homoseksueel zijn. Daaronder valt ook het hebben van een homoseksuele relatie en het samenwonen met iemand van hetzelfde geslacht.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat van het ontslaan van een homodocent vanwege zijn homoseksuele geaardheid en relatie ook een verkeerd signaal uitgaat voor leerlingen die nog uit de kast moeten komen? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?

    Ik ben van mening dat op elke school in Nederland leerlingen uit de kast moeten kunnen komen en zichzelf moeten kunnen zijn. Daarbij wil ik nogmaals benadrukken dat het ingevolge de Awgb niet is toegestaan aan scholen om een homoseksuele leerkracht of leerling te weren vanwege het enkele feit van zijn homoseksuele geaardheid of het hebben van een homoseksuele relatie. Minstens even belangrijk is dat pesten en discriminatie van leerlingen op welke grond dan ook onacceptabel is en dat geldt ook voor leerlingen die lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender zijn (LHBT-leerlingen). Om die reden investeert het ministerie van OCW stevig in de sociale veiligheid op scholen, zoals beschreven in de brief «Veiligheid in en rond het onderwijs» van 28 februari 2011 (Kamerstukken II, 2010/11, 29 240, nr. 44).

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat gezien de hoge suïcidecijfers onder homojongeren (die vijf keer hoger liggen dan de cijfers van heterojongeren) het onwenselijk is dat er signalen worden afgegeven waaruit blijkt dat men beter niet voor zijn homoseksuele geaardheid kan uitkomen? Zo nee, waarom niet?

    Ik deel de mening dat suïcide onder homojongeren een serieus probleem is, dat de volle aandacht verdient van dit kabinet. Vanuit VWS is er vanuit de beleidsverantwoordelijkheid voor het bevorderen van de seksuele gezondheid veel aandacht voor seksuele weerbaarheid, zeker waar het gaat om jongeren. Doel hiervan is onder andere dat jongeren hun wensen en grenzen op het terrein van seksualiteit durven aangeven – dat gaat dus ook om het uitkomen voor bijvoorbeeld homoseksualiteit – en dat anderen dat respecteren. Het ministerie van VWS voert daarnaast suïcidepreventiebeleid uit en brengt jaarlijks verslag uit aan de Tweede Kamer over de uitvoering van dit beleid door middel van de zogeheten Jaarrapportage Vermindering suïcidaliteit. In aanvulling op dit beleid van VWSheb ik recent besloten om een subsidie te verlenen aan Movisie, het COC en Schorer om de weerbaarheid van LHBT-jongeren te vergroten en zo suïcidaal gedrag te voorkomen.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat het ontslaan van een homodocent op basis van seksuele geaardheid een verkeerd signaal is naar homoseksuele leerlingen die acceptatie zoeken in hun omgeving en met name op school? Zo nee, waarom niet?

    Zie het antwoord op vraag 5.

  • Vraag 8

    Hoe veilig zullen homojongeren zich op school voelen, indien homoseksuele docenten niet worden geaccepteerd op bijzondere scholen?

    Uiteraard is het belangrijk dat ook homoseksuele jongeren het gevoel hebben dat zij zichzelf kunnen zijn. In dat licht bezien biedt de enkele feit-constructie ook hen rechtsbescherming. Daarnaast vind ik het belangrijk dat schoolbesturen ook actief uitdragen en bevorderen dat docenten veilig hun werk kunnen doen en niet gepest of geïntimideerd worden op welke grond dan ook. Dit geldt zeker ook voor LHBT-docenten en jongeren. Zie in dat kader ook het antwoord op vraag 5.

  • Vraag 9

    Gaat het kabinet prioriteit geven aan de acceptatie en veiligheid van homoseksuelen of aan het tegengaan van de mogelijkheid van het bijzonder onderwijs om homodocenten te discrimineren?

    Ook in het bijzonder onderwijs mogen homoseksuele leerkrachten niet gediscrimineerd worden. Zie ook het antwoord op vraag 4. Het kabinet heeft in het regeerakkoord opgenomen dat het de emancipatie van LHBT-ers wil bevorderen en daartoe concreet beleid zal ontwikkelen. Dat geldt niet alleen voor de acceptatie en veiligheid van LHBT-ers op scholen, maar ook voor die van LHBT-ers op straat en in wijken. In de hoofdlijnenbrief emancipatie (Kamerstukken II, 2010/11, 27 017, nr. 74) staan de beleidsintenties op dit punt helder beschreven. Binnenkort zal ik u via de toegezegde voortgangsrapportage emancipatie nader informeren over de uitvoering daarvan.

  • Vraag 10

    Wat is het standpunt van het kabinet ten aanzien van de enkel-feitconstructie? Wanneer kunnen we dit standpunt verwachten?

    Tijdens de behandeling van wetsvoorstel 31 832 heeft de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties mede namens mij aangegeven dat het kabinet met een standpunt komt over de enkele feit-constructie, uiterlijk in het kader van de behandeling van het initiatiefwetsvoorstel dat ertoe strekt, de enkele feit-constructie uit de Awgb te schrappen (wetsvoorstel 32 476 van Van der Ham c.s. ingediend op 7 september 2010). Daarbij zullen ook het tekstvoorstel van het vorige kabinet en de uitkomst van de internetconsultatie over het concept-wetsvoorstel Integratiewet Awgb worden betrokken.

29 september 2011 - 20 oktober 2011
Het oppakken door de Oezbeekse politie van vier christenen
Wim Kortenoeven (PVV), Kees van der Staaij (SGP), Joël Voordewind (CU)
1. www.friedensstimme.nl
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de arrestatie van vier christenen door de Oezbeekse politie?1 Kunt u inzicht geven in de feitelijke toedracht, de aanleiding en de gerechtelijke procedure waarin deze personen zich thans bevinden?

    Ja. De vier christenen zijn op 25 september door de politie gearresteerd en op 26 september naar de rechtbank meegenomen waar zij, zonder verhoor, zijn vrijgelaten.

  • Vraag 2

    Bent u ervan op de hoogte of er in Oezbekistan thans meer christenen vanwege hun geloof in de gevangenis zitten? Hoeveel?

    Volgens informatie van de organisaties Forum 18, Human Rights Watch, Minority Rights Group International en Amnesty International zit een aantal christenen vanwege het uitoefenen van hun geloof in de gevangenis. Het exacte aantal is onbekend.

  • Vraag 3

    Is uw indruk, zoals gesteld in de berichtgeving, dat Oezbekistan de druk op christenen momenteel steeds verder opvoert? Hoe valt deze negatieve trend te verklaren?

    De grondwet van Oezbekistan garandeert vrijheid van geloof, maar het land heeft in 1998 de zeer restrictive «Law on Freedom of Conscience and Religious Organizations» aangenomen. Hoewel deze juridisch gezien gelijke voorwaarden stelt aan de registratie – en daarmee toestaan – van religieuze groeperingen, is registratie van deze groeperingen bijna onmogelijk. In de praktijk is vrijheid van religie en levensovertuiging in Oezbekistan zeer beperkt. De negatieve trend is bekend en treft zowel ongeregistreerde als geregistreerde religieuze groeperingen, niet alleen christenen.

  • Vraag 4

    In hoeverre heeft de positie van christenen in Oezbekistan de aandacht van u en van de EU? Welke concrete acties zijn het afgelopen jaar ondernomen richting Oezbekistan om de positie van religieuze minderheden te verbeteren? Met welke resultaten? Kan de aandacht hiervoor verder geïntensiveerd worden? Wilt u dit in Europees verband bevorderen?

    De EU Centaal-Azië strategie voor de periode 2007 -2013 is leidraad van het beleid waarvan versterking van mensenrechten en fundamentele vrijheden deel uitmaken. De EU brengt mensenrechten en vrijheid van religie en levensovertuiging structureel op bij de jaarlijkse EU-Oezbekistan Mensenrechtendialoog en de Partnership and Cooperation Agreement vergadering. Zorgen op het gebied van mensenrechten, ook individuele gevallen, worden door de Speciaal Vertegenwoordiger voor Centraal Azië aangekaart in de contacten tussen de EU en de autoriteiten in Oezbekistan.

  • Vraag 5

    Bent u bereid – zo mogelijk ook in internationaal verband – om de nu aangeduide concrete casus te benutten als handvat om opnieuw de godsdienstvrijheid van religieuze minderheden aan de orde te stellen bij de autoriteiten van Oezbekistan? Zo ja, op welke wijze en op welke termijn?

    Individuele gevallen waarbij ernstige schendingen van mensenrechten zich hebben voorgedaan worden in EU-verband besproken met de Oezbeekse autoriteiten. Ook in OVSE-verband worden mensenrechtenschendingen, inclusief individuele gevallen, aan de orde gesteld. NL steunt deze lijn.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om alles in het werk te stellen om genoemd viertal te ondersteunen en zo mogelijk vrij te krijgen?

    Het viertal is na een dag hechtenis vrijgelaten.

26 september 2011 - 20 oktober 2011
De vervolging van historicus Michail Soeproen
Frans Timmermans (PvdA)
  • Vraag 1

    Wordt de Russische historicus Michail Soeproen vervolgd door de Russische autoriteiten in Archangelsk omdat hij onderzoek doet naar de massale deportaties van etnische Duitsers tijdens het schrikbewind van Stalin in de jaren ’40 en ’50 van de vorige eeuw?

    Nee.

  • Vraag 2

    Wordt hij vervolgd omdat hij in samenwerking met het Duitse Rode Kruis de namen van deze etnische Duitsers had verzameld, hetgeen in strijd zou zijn met de Russische wet op privacybescherming?

    Ja. Op 13 september 2009 werd professor Michail Soeproen gearresteerd. Hij is aangeklaagd omdat nakomelingen van gedeporteerde etnische Duitsers geen toestemming zouden hebben gegeven voor het verzamelen van de informatie over hun voorouders en vanwege het uitlokken tot het plegen van een strafbaar feit door een ambtenaar. De bij deze zaak betrokken ambtenaar is aangeklaagd wegens ambtsmisbruik.

  • Vraag 3

    Zo ja, deelt u de mening dat dit slechts een voorwendsel is om ervoor te zorgen dat Soeproen niet door kan gaan met het blootleggen van de feiten over deze inktzwarte bladzijde uit de Russische geschiedenis?

    Onderzoeken vergelijkbaar met het onderzoek van professor Soeproen zijn in het verleden zonder problemen en met medewerking van de Russische autoriteiten in verschillende Russische regio’s uitgevoerd. Tot vier jaar geleden verschenen nog meerdere publicaties, zoals over gedeporteerde Polen. Sindsdien is toegang tot archieven moeilijker geworden.
    Professor Soeproen heeft gemeld aan het proces deel te zullen nemen. Hij wordt daarbij door Memorial en verscheidene Russische mensenrechtenactivisten gesteund. Professor Soeproen kan zich in afwachting van zijn proces vrijelijk bewegen.

  • Vraag 4

    Zo ja, deelt u dan de mening dat dit neerkomt op machtsmisbruik van de zijde van de Russische autoriteiten, hetgeen een ernstige mensenrechtenschending inhoudt?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Bent u bereid via de EU en de Raad van Europa en/of in samenwerking met Duitsland krachtig tegen dit machtsmisbruik te protesteren? Zo ja, hoe gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    Russische partijen kunnen hun zaak bepleiten via daartoe geëigende kanalen. Ik zal de rechtsgang in de Russische Federatie volgen.

23 september 2011 - 27 oktober 2011
Mensenrechtenschendingen in Burundi
Ewout Irrgang
1. NRC Next, 20 september 2011.
2. http://www.hrw.org/news/2011/08/11/burundi-stop-harassing-lawyers-and-journalists
3. Kamerstuk 24 493, nr. 48.
4. Resultaten in ontwikkeling 2009–2010, p. 130.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het artikel «Alleen in de wildernis slaap je nog rustig»?1

    Ik veroordeel de gruwelijke aanslag van 18 september, waarbij 36 mensen werden vermoord in een bar in de plaats Gatumba. Ik maak mij zorgen over de geweldsspiraal die zich in Burundi aftekent, en de verharding van posities van zowel regering als oppositie.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op het artikel «Burundi: stop harassing lawyers and journalists»?2

    Ik onderschrijf de oproep van Human Rights Watch om de rechten van juristen en journalisten in Burundi te respecteren. De recente ontwikkelingen met betrekking tot de bewegingsvrijheid van journalisten en de vervolging van advocaten zijn zorgelijk.

  • Vraag 3

    Herinnert u zich de vragen over het verlengen van het verdrag met Burundi?3

    Ja. De antwoorden daarop werden op 4 juli 2011 aan de Kamer toegezonden onder referentie DAF-357/11 (kamerstuk 24 493 (R 1557) nr. 48).

  • Vraag 4

    Bent u van mening dat de huidige aanpak van mensenrechtenschendingen door middel van dialoog met en druk uitoefenen op de Burundese regering een succesvolle aanpak is? Zo ja, waaruit blijkt dit?

    Sinds het einde van de burgeroorlog in Burundi in 2006 is de mensenrechtensituatie in het land aanmerkelijk verbeterd. Met een combinatie van hulp, dialoog en druk proberen de internationale gemeenschap, waaronder Nederland, het land te assisteren op de weg naar duurzame vrede en stabiliteit. Dat is een proces dat tijd vergt en tegenslagen zal kennen maar wel degelijk vooruitgang boekt. Zo is mede door internationale druk een nationale ombudsman benoemd, een onafhankelijke mensenrechtencommissie opgezet en wordt voortgang gemaakt inzake transitionele justitie. Ook is, mede dankzij Nederlandse inzet, een toenemende professionalisering merkbaar bij het Burundese leger en, in mindere mate, bij de politie.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven waarom u vindt dat de Nederlands-Burundese samenwerking in de veligheidssector een bijdrage levert aan de verbetering van de mensenrechtensituatie in Burundi? Waaruit blijkt dit onder meer en waar baseert u deze informatie op?

    Het doel van het Burundees-Nederlands veiligheidssectorprogramma is een democratisch gecontroleerde effectieve veiligheidssector die voorziet in de bescherming van de Burundese bevolking. Hiertoe wordt gewerkt aan opbouw van de capaciteit van alle actoren in de sector. Dit betreft niet alleen politie, leger, openbare aanklager en rechtbanken, maar vooral ook toezichthouders zoals parlement, media en maatschappelijk middenveld. Gedragsverandering binnen veiligheidsdiensten zoals het Burundese leger en politie die voor een groot deel bestaan uit oud-rebellen vraagt tijd. Echter, het leger, dat tot 2005 werd gezien als een negatieve actor in de veiligheidssector, heeft bijvoorbeeld al een belangrijke rol gespeeld in het bewaren van de rust tijdens de verkiezingsdagen afgelopen jaar. Dit illustreert dat met een dergelijke aanpak concreet bijgedragen wordt aan een groter respect voor mensenrechten onder de veiligheidstroepen.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven wie de accountantscontroles uitvoert binnen het veiligheidssectorprogramma met Burundi? Waar richten de feitelijke controles zich precies op?

    PricewaterhouseCoopers houdt tot oktober 2011 als financial management agent van het veiligheidssectorprogramma toezicht op de uitgaven. Deze controles zorgen, in combinatie met de strenge procedures die zijn ingesteld voor het gebruik van de Nederlandse fondsen, voor een rechtmatig gebruik van de programmamiddelen. Vanaf oktober 2011 neemt de Duitse Gesellschaft fur Internationale Zusammenarbeit (GIZ) de taak van financial management agent over. GIZ hanteert een strikt intern auditregime, dat geschikt is voor de complexe omstandigheden waaronder dit project wordt uitgevoerd.

  • Vraag 7

    Kunt u aangeven hoe u – tezamen met andere donoren en Burundese organisaties – de democratische controle over de veiligheidssector wil versterken?4 Kunt u hierbij ingaan op het probleem dat veel misstanden in de veiligheidssector juist in opdracht van de regering plaatsvinden en dat de Burundese president tevens het hoofd is van de magistratuur waardoor er de facto geen scheiding der machten is?

    Het vergroten van de interne en externe controle op de veiligheidssector is het hart van het veiligheidssectorprogramma. Samen met andere donoren zoals België en Duitsland en maatschappelijke organisaties, zoals het Burundian Leadership Program, wordt gewerkt aan het verbeteren van de capaciteit van de parlementaire veiligheidscommissie bijvoorbeeld om het overheidsbudget voor de veiligheidsdiensten te kunnen analyseren. Verder richt Nederland zich op het versterken van de capaciteit van de militaire rechtbanken, inspecteur-generaal, en het maatschappelijk middenveld.
    Een groot aantal donoren, waaronder de Verenigde Naties, VK, VS, en België ondersteunen Burundi in de versterking van de juridische sector. Onafhankelijkheid en neutraliteit staan daarbij centraal, waarbij een adequate scheiding der machten van belang is.

  • Vraag 8

    Kunt u een overzicht geven van de concrete activiteiten en programma’s die Nederland via het stabiliteitsfonds financiert in Burundi? Vindt hierin nog een wijziging plaats in 2012?

    Nederland financiert momenteel in Burundi de volgende activiteiten uit het stabiliteitsfonds:
    Vanaf 1 januari 2012 komt het veiligheidssectorprogramma ten laste van de gedelegeerde middelen van het ambassadekantoor in Bujumbura. In de overige genoemde activiteiten treden geen wijzigingen op.

  • Vraag 9

    Kunt u aangeven of en zo ja hoeveel Nederland in 2012 voornemens is om begrotingssteun aan Burundi te geven? Kunt u hierbij tevens ingaan op de mogelijke Nederlandse bijdrage in begrotingssteun aan Burundi via multilaterale organisaties zoals de EU en de Wereldbank?

    Nederland heeft al dit jaar de voorgenomen begrotingssteun omgezet in geoormerkte stabiliteitssteun. De Kamer is hierover op 14 december 2010 (DAF 855/10) geïnformeerd. Nederland zal in 2012 geen bilaterale begrotingssteun geven aan Burundi, ook niet door een aparte bijdrage voor dat land via de EU of de Wereldbank. Wat betreft de multilaterale begrotingssteun door Wereldbank en EU in 2012 wil ik mij inzetten voor een steunvorm met aanvullende waarborgen die zekerstellen dat uitgaven daadwerkelijk geschieden ten behoeve van het behoud van stabiliteit.

  • Vraag 10

    Bent u van mening dat gezien de snel verslechterende veiligheidssituatie in Burundi en de (mogelijke) betrokkenheid van de Burundese autoriteiten hierbij de begrotingssteun aan Burundi zo spoedig mogelijk moet worden stopgezet? Zo neen, waarom niet? Zo ja, gaat u hiervoor pleiten bij de relevante instellingen?

    Zie antwoord vraag 9.

  • Vraag 11

    Kunt u aangeven wat u concreet doet om Burundese mensenrechtenverdedigers, oppositieleden, onafhankelijke journalisten en advocaten te verdedigen? Welk budget stelt u hiervoor beschikbaar in 2011 en in 2012?

    Nederland richt zich op het trainen van Burundese ngo’s, onderzoeksinstituten en media om hun controlerende rol inzake mensenrechtenschendingen door de Burundese veiligheidsdiensten te vervullen. Voor het versterken van deze civiele controlemechanismen over de veiligheidssector is binnen het veiligheidssectorprogramma voor 2012 en 2013 130 000 euro voorzien. Nederland ondersteunt verder de MFS2-organisaties, die op hun beurt mensenrechtenorganisaties in Burundi steunen, naast enkele internationale organisaties die regionale mechanismen ter bescherming van mensenrechtenverdedigers versterken.
    In mijn brief aan uw Kamer van 2 mei jl. over de uitvoering van de motie El Fassed inzake het Shelter City initiatief, heb ik tenslotte uiteengezet welke praktische ondersteuning Nederland een mensenrechtenverdediger in nood kan bieden. Indien een mensenrechtenverdediger in acute nood niet opgevangen kan worden in de regio, kan via de Nederlandse ambassade een visumaanvraag worden ingediend met een zorgvuldig onderbouwd verzoek om versnelde afgifte.

23 september 2011 - 18 oktober 2011
De mensenrechtenschendingen door Frontex in Griekse vluchtelingenopvang
Sharon Gesthuizen (GL)
1. http://www.hrw.org/news/2011/09/21/eu-border-agency-exposes-migrants-abusive-conditions
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het rapport van Human Rights Watch over de wantoestanden in de Griekse opvang van migranten?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de werkwijze van het politiebureau te Feres, waarbij 97 vluchtelingen tegelijkertijd zijn gedetineerd, terwijl er slechts ruimte is voor 30 personen?

    Met Human Rights Watch onderschrijf ik het belang dat gedetineerden hun detentie in menswaardige omstandigheden doorbrengen. Griekenland zit midden in het overgangproces naar een hervorming van zijn asiel- en migratiestelsel. Onverminderd het uitgangspunt dat de verantwoordelijkheid voor het bewerkstellingen van de verbeteringen bij Griekenland zelf ligt, steunt Nederland Griekenland in dit proces via EASO en Frontex. Door het EASO is vanaf 1 april van dit jaar een aantal asiel-ondersteuningsteams in Griekenland ingezet, die bestaan uit asiel- en opvangdeskundigen uit de verschillende lidstaten. De aanbevelingen die door deze deskundigen zijn gedaan over detentieomstandigheden en faciliteiten zijn door de Griekse autoriteiten overgenomen in de technische plannen. In mijn contacten met mijn Griekse ambtgenoten zal ik het belang van een spoedige implementatie van deze plannen (blijven) accentueren. Ik beschik momenteel niet over informatie om uw concrete vragen over de duur van individuele asielprocedures in Griekenland te beantwoorden. In ambtelijke contacten hebben de Griekse autoriteiten wel meegedeeld dat in het indienen van een asielaanvraag reden kan liggen om de detentie op te heffen.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op de situatie in het vreemdelingendetentiecentrum in Fylakio, waar kinderen zonder enkele begeleiding tussen voor hen onbekende volwassenen vastzitten in overvolle en smerige cellen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Wat gebeurt er met de asielprocedures van deze vluchtelingen? Hoe snel wordt bekeken in hoeverre zij in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning? Hoe lang blijven vluchtelingen gemiddeld in Griekse opvangcentra?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Erkent u dat Frontex mensenrechten schendt door bewust vluchtelingen onder erbarmelijke omstandigheden in detentie onder te brengen? Wat vindt u ervan dat Frontex deze procedure in stand heeft gehouden, ondanks de eerdere uitspraak van het EHRM dat mensenrechten worden geschonden in dergelijke centra?

    Frontex is een agentschap van de Europese Unie dat de operationele samenwerking tussen EU-lidstaten coördineert op het gebied van het beheer van de buitengrenzen. Indien lidstaten technische en operationele bijstand nodig hebben aan de buitengrenzen, kan het agentschap hen bijstaan. Ondanks de coördinerende rol van Frontex, blijven EU-lidstaten zelf verantwoordelijk voor de bewaking van de Schengen-buitengrenzen. Dit geldt tevens voor de opvang en het in detentie zetten van illegale migranten. Frontex zelf heeft hier geen taak in en is dus niet verantwoordelijk voor eventuele slechte omstandigheden in detentiecentra.

  • Vraag 6

    Wat is uw reactie op de conclusie van Human Rights Watch dat de activiteiten van Frontex (nog steeds) in strijd zijn met het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie?

    Alle EU-lidstaten zijn gehouden om de mensenrechten te respecteren aangezien zij alle gebonden zijn aan onder meer het Europees Verdrag voor de Rechten van de mens en het Handvest van de Grondrechten voor de Europese Unie. Als agentschap van de Europese Commissie is Frontex eveneens gebonden aan het Handvest en verplicht om fundamentele rechten te waarborgen. Grensbewaking wordt uitgevoerd conform de Schengengrenscode (Verordening 562/2006) waarin de taken en bevoegdheden van de grenswachters zijn beschreven. Zowel in de Schengengrenscode als in de Frontex-verordening wordt expliciet verwezen naar fundamentele rechten, in het bijzonder het EU-grondrechtenhandvest. Bescherming van de fundamentele rechten is tevens een belangrijk onderdeel van de opleiding die Frontex aan grenswachters biedt. Het agentschap kent daarnaast een incidentenmechanisme waarmee grenswachters incidenten kunnen melden aan Frontex en hiermee ook de overige lidstaten op de hoogte stellen van mogelijke schendingen van mensenrechten.
    Naast deze reeds bestaande waarborgen, zijn in de nieuwe Frontex-verordening nieuwe maatregelen opgenomen waarmee mensenrechten verder gewaarborgd worden. Zo zal er een grondrechtenfunctionaris worden aangesteld en wordt een adviesforum ingesteld dat de uitvoerend directeur en de raad van bestuur bij zal staan op het gebied van fundamentele rechten. De grondrechtenfunctionaris zal onafhankelijk zijn in de uitvoering van zijn taken. Door regelmatig te rapporteren aan de raad van bestuur en het adviesforum draagt deze bij aan het toezicht op naleving van fundamentele rechten door Frontex. De nieuwe Frontex-verordening geeft het agentschap tevens de mogelijkheid om gezamenlijke operaties en proefprojecten stop te zetten wanneer lidstaten niet langer voldoen aan de voorwaarden voor het uitvoeren van de gezamenlijke operaties of proefprojecten.
    Gezien het bovenstaande zijn er naar mijn mening voldoende maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat Frontex conform het EU-recht en internationale verdragen omtrent fundamentele rechten handelt.

  • Vraag 7

    Hoe denkt u over de conclusie van Human Rights Watch, waaruit blijkt dat de voorgenomen wijzigingen in de regels met betrekking tot operaties van Frontex onvoldoende zullen zijn om verdere mensenrechtenschendingen te voorkomen?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Welke garanties zijn er concreet gesteld om te waarborgen dat Frontex de mensenrechten naleeft? Wat zal er in de toekomst gebeuren met geluiden van mensenrechtenschendingen? Welke noodprocedure zal worden gestart om deze geluiden te kunnen bespreken?

    Zie antwoord vraag 6.

23 september 2011 - 10 november 2011
Het bericht dat de Nederlandse Officieren Vereniging deelname van militairen aan de Gay Pride afkeurt
Wassila Hachchi (D66), Pia Dijkstra (D66)
1. Carré, September 2011.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het artikel «Gay Pride, Defensie Pride?» waarin de grootste vereniging voor Defensie officieren deelname van militairen aan de Canal Parade tijdens de Gay Pride afkeurt en stelt dat de krijgsmacht hiermee een verkeerd visitekaartje heeft afgegeven?1

    Ik ben van mening dat de betrokken militairen op een passende wijze hebben deelgenomen aan de Canal Parade. Defensie heeft militairen sinds 2009 toestemming gegeven om in uniform deel te nemen aan deze manifestatie en dit blijft zo. Ook zijn militairen in uniform aanwezig bij de jaarlijkse Roze Zaterdag.
    Ik heb kennisgenomen van het artikel in het blad Carré van de Nederlandse Officieren Vereniging (NOV). Defensie draagt geen verantwoordelijkheid voor dit blad en het artikel komt dan ook voor rekening van de redactie. Ik zie geen aanleiding hierover met de NOV contact op te nemen. Zie ook het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 2

    Bent u bereid afstand te nemen van de woorden van Nederlandse Officieren Vereniging (NOV)? Kunt u de NOV hierop aanspreken of met de NOV in overleg treden over de onwenselijkheid van deze uitspraken?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Bent u bereid het huidige Defensiebeleid dat gericht is op de acceptatie van homoseksuelen nogmaals bij het Defensiepersoneel onder de aandacht te brengen?

    Iedereen bij Defensie moet kunnen werken zonder zich bedreigd of gediscrimineerd te voelen. Met interne en externe communicatie bevordert Defensie het beeld dat de acceptatie van homoseksualiteit binnen Defensie vanzelfsprekend is. Ook wordt in opleidingen aan dit thema aandacht besteed. In de brief van 9 februari 2011 (Kamerstuk 32 500 X, nr. 84) heb ik uiteengezet dat het Actieplan diversiteit weliswaar wordt beëindigd, maar dat de maatregelen die betrekking hebben op mensen met een andere seksuele geaardheid grotendeels worden gehandhaafd.

  • Vraag 4

    Wilt u garanderen dat Defensiepersoneel volgend jaar wederom in uniform met een eigen boot mag meevaren tijdens de Canal Parade?

    Zie antwoord vraag 1.

16 september 2011 - 28 oktober 2011
Elektronische terreur tegen Syrische oppositie in Nederland
Harry van Bommel
1. https://www.facebook.com/pages/jasmijnplein/201013973273813
2. «Medestanders Assad verstoren filmfestival’Algemeen Dagblad, 13 september 2011.
3. http://blogs.rnw.nl/medianetwork/syrias-secret-war-against-the-cyber-dissidents
4. https://www.facebook.com/Het.Steuncomite.voor.Syrische.Revolutie
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw bezoek aan «het Jasmijnplein», een actiecentrum in Rotterdam van Syriërs in Nederland?

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het u bekend dat de Facebook-pagina van «Jasmijnplein» evenals een aantal andere Facebook-pagina’s van Syrische oppositie in Nederland dinsdag 13 september jl. zijn gehackt?1

    Ja.

  • Vraag 3

    Is het u bekend dat de afsluiting van het Arabisch filmfestival, mede-georganiseerd door betrokkenen bij «Jasmijnplein», is verstoord door medestanders van president Assad en dat zij daarbij beeldopnamen maakten van opposanten van het bewind van president Assad?2

    Ja.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van het bestaan van een speciale eenheid van de Syrische overheid, «the Syrian Electronic Army», die zich bezighoudt met het hacken van Facebook-pagina’s en websites van opposanten van het Syrische regime in binnen- en buitenland?3

    Ik ben op de hoogte van het bestaan van een «Syrian Electronic Army», maar kan niet bevestigen dat dit een Syrisch overheidsorgaan is.

  • Vraag 5

    Kent u verklaring 117 van het Syrian Electronic Army, waarin wordt gemeld dat het Syrische leger erkent een aantal Facebook-pagina’s en -groepen te hebben gestopt?4

    Ja.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het zeer waarschijnlijk is dat de Syrische overheid achter deze elektronische terreur zit met als doel de oppositie tegen het bewind van Assad op het internet te intimideren en monddood te maken? Indien neen, waarom niet?

    Het is waarschijnlijk dat het bewind van Assad ook op internet met alle mogelijke middelen probeert tegenstanders het zwijgen op te leggen.Het toenemend aantal signalen dat hierop wijst, wordt door de Nederlandse regering buitengewoon serieus genomen.

  • Vraag 7

    Wat kunt u doen om deze elektronische terreur van democratisch gezinde kranten tegen te gaan en de vrijheid van meningsuiting van de Syrische oppositie, ook op het internet, te garanderen?

    Wat ik kan doen is de ambassadeur zeggen dat het intimideren van Syriërs ontoelaatbaar is. Verder bekijkt de Nederlandse regering de mogelijkheden voor preventieve actie, maar ik kan daarover op dit moment niet in detail treden.
    Zoals ik uw Kamer heb gemeld in de brief over mijn inzet op internetvrijheid (32 500 V, nr. 191) is de bevordering van vrijheid van meningsuiting – en in het bijzonder de vrijheid van meningsuiting op internet – één van de prioriteiten van mijn mensenrechtenbeleid. In bilateraal en multilateraal kader zet ik mij ervoor in om bloggers en cyberdissidenten te beschermen en om de uitvoer van technologie die internetvrijheid belemmert vanuit EU-landen naar landen als Syrië tegen te gaan.

  • Vraag 8

    Bent u bereid om te bezien of vanuit het mensenrechtenfonds initiatieven op het gebied van de (nieuwe) media, gericht op democratisering van landen in de Arabische regio, kunnen worden gesteund? Indien neen, waarom niet?

    Ja, het mensenrechtenfonds en het MATRA-Zuidfonds staan open voor projectvoorstellen die ontwikkeling van vrije media in landen in de Arabische regio bevorderen.

16 september 2011 - 10 oktober 2011
Amerikaans beleid dat hulp bij veilige abortus onmogelijk maakt
Wassila Hachchi (D66)
1. The New York Times, «Humanitarian Aid for Rape Victims», 8 september 2011.
2. Ministerie van Buitenlandse Zaken, «Rosenthal en Clinton over Libië: vastbesloten en vastberaden», 22 april 2011.
3. Kamerstuk 32 735, nr. 21.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Humanitarian Aid for Rape Victims», waaruit blijkt dat de Amerikaanse regering beleid in stand houdt om de inzet van buitenlands hulpgeld voor abortus te verbieden, ook als het gaat om het redden van vrouwenlevens of om verkrachting in oorlogsgebieden?1

    Amerikaans OS-beleid maakt onderscheid tussen abortus als methode van gezinsplanning en abortus in gevallen van ernstige medische nood, verkrachting en incest. In het eerste geval is het Amerikaanse organisaties door het zgn. Helms amendment en het zgn. Hyde amendement, verboden financiële steun te verlenen. In geval van verkrachting, incest of ernstige medische nood is het verlenen van financiële steun voor abortus geoorloofd. Dit is geformaliseerd in de United States Agency for International Development (USAID) policy en door uitspraken van de Office of the legal council in het Ministerie van Justitie.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het bijstaan van vrouwen die levensgevaar lopen, of vrouwen die verkracht zijn in oorlogsgebieden, door middel van veilige abortus bijdraagt aan de autonome ontwikkeling en vrijheid van deze vrouwen? Zo neen, waarom niet?

    Ja.

  • Vraag 3

    Betekent dit ook dat er geen Amerikaans budget beschikbaar is voor organisaties die het onderwerp van abortus ter sprake brengen als zich een ongewenste zwangerschap voordoet, waardoor veel hulporganisaties, voornamelijk op het gebied van familieplanning, geen aanspraak maken op Amerikaanse ontwikkelingsgelden? Om hoeveel geld en organisaties gaat het?

    Conform het officiële Amerikaanse OS-beleid is financiële steun voor abortus mogelijk mits het gaat om levensbedreigende omstandigheden voor de vrouw of er sprake is van verkrachting of incest; abortus als methode van familieplanning valt hier niet onder en komt als zodanig niet in aanmerking voor steun vanuit Amerikaans OS budget. Er is geen overzicht van het aantal hulporganisaties dat door dit beleid geen aanspraak maakt op Amerikaanse ontwikkelingsgelden, noch van het bedrag dat daarmee gemoeid is.

  • Vraag 4

    Houdt de Amerikaanse overheid zich hiermee aan de Geneefse Conventies?

    De Geneefse Conventies hebben betrekking op slachtoffers van oorlogsgeweld. Hieronder worden ook slachtoffers van verkrachtingen begaan tijdens oorlog of conflict verstaan. De Geneefse conventies hebben geen betrekking op familieplanning. Het OS-beleid van de Verenigde Staten staat hulp aan slachtoffers van oorlogsgeweld niet in de weg en is in principe niet strijdig met de Geneefse Conventies.

  • Vraag 5

    Hoe verhoudt de verklaring die de minister van Buitenlandse Zaken met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Clinton in april jl. gaf over vrouwenrechten zich met het in stand houden van het beleid dat de inzet van buitenlands hulpgeld voor abortus verbiedt?2

    Vrouwenrechten staan centraal in het mensenrechtenbeleid van Nederland en de Verenigde Staten. Nederland zal blijven optrekken met de VS als gelijkgestemde partner, waarbij vrouwenrechten een centraal thema zullen blijven. In contacten met de VS komen ook verschillen in beleid aan de orde.

  • Vraag 6

    Bent u bereid, in overeenstemming met de motie-Hachchi3, in uw contacten met de Amerikaanse overheid over vrouwenrechten de onwenselijkheid van dit beleid te bespreken?

    Zie antwoord vraag 5.

16 september 2011 - 6 oktober 2011
Het voornemen van de Amerikaanse procureur-generaal de gerechtelijke bewijsvoering van ruim honderd CIA-zaken te staken
Frans Timmermans (PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3552. …
  • Vraag 1

    Kunt u aangeven op basis waarvan u tot de conclusie bent gekomen dat de onderzoeken door de Amerikaanse procureur-generaal Eric Holder voldoende onafhankelijk zijn?1

    Ik heb geen reden te twijfelen aan de onafhankelijkheid van de Amerikaanse procureur-generaal en de onderzoeken uitgevoerd door de Assistent U.S. Attorney John Durham, die als openbaar aanklager een lange staat van dienst heeft en bovendien niet door de politiek is benoemd.
    De uitkomsten van onafhankelijke onderzoeken zijn door Assistent U.S. Attorney Durham bij diens onderzoek betrokken.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat er discrepantie zit tussen de uitkomsten van het onderzoek door Eric Holder en de uitkomsten van onderzoeken die andere onafhankelijke organisaties hebben gedaan in de betreffende zaken, aangezien deze tot verschillende uitkomsten hebben geleid?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het merkwaardig is dat de Amerikaanse overheid zelf om een onafhankelijk oordeel te waarborgen in afwijking van gangbare procedures juist de Assistent U.S. Attorney John Durham heeft aangewezen en dat uitgerekend in deze zaken wél tot een diepgaand strafrechtelijk onderzoek is besloten?

    Alle 101 onderzoeken waren belegd bij de Assistent U.S. Attorney John Durham. Uitkomst van deze 101 onderzoeken was als volgt: in 99 gevallen is geconstateerd dat er geen grond was voor vervolging, in twee gevallen bleek er aanleiding te zijn voor diepgaand strafrechtelijk onderzoek.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de Amerikaanse autoriteiten blijvend aan te spreken over de internationaalrechtelijke verplichtingen die zij zijn aangegaan op het gebied van het eerbiedigen van mensenrechten? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    In deze zaak houden de Verenigde Staten zich aan internationale verplichtingen. Er is dan ook geen reden de VS op dit punt aan te spreken.

16 september 2011 - 8 november 2011
Dubbelfuncties van politieke ambtsdragers
Pierre Heijnen (PvdA)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Haarlems Dagblad, 14 september 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «PVV grossiert in dubbelfuncties»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat er in Noord-Holland en Limburg PVV-Statenleden zijn die tevens in dienst zijn van hun fractie als medewerker?

    Ja.

  • Vraag 3

    Is het waar dat in Noord-Holland de Commissaris van de Koningin inmiddels een onderzoek heeft ingesteld naar het Statenlid in kwestie? Zo ja, wat was voor de Commissaris de aanleiding om dit onderzoek in te stellen?

    De commissaris van de Koningin in Noord-Holland, de heer Remkes, heeft in zijn hoedanigheid van voorzitter van het Presidium van provinciale staten opdracht gegeven na te gaan of de dubbelfunctie Statenlid en fractiemedewerkster van de eigen fractie strijdig is met de formele provinciale wet- en regelgeving. De aanleiding hiervoor was een mededeling van de heer Brinkman, fractievoorzitter van de PVV, in het Presidium van 12 september jl. De heer Brinkman gaf aan dat de ondersteuningsstichting van de PVV voor drie dagen per week het Noord-Hollandse Statenlid, mw. M. Nunes, heeft aangesteld als fractiemedewerkster van de (eigen) fractie. Ter vergadering rees vervolgens de vraag of deze dubbelfunctie strijdig is met de wet- en regelgeving en is afgesproken dit te laten nagaan.
    De brief van de commissaris van de Koningin aan het presidium met zijn bevindingen is inmiddels gepubliceerd op de website van de provincie Noord-Holland. (http://www.mijnbabs.nl/babsnoordhollandweb/documents/AP006023.PDF).
    Conclusie van de voorzitter van het presidium is dat de bewuste samenloop c.q. dubbelfunctie geen strijd oplevert met wet- en regelgeving. Daarbij is aangetekend dat «de Noord-Hollandse bevindingen zien op provinciale regelgeving en geven -uiteraard- geen antwoord op het in de Kamervragen aan de orde gestelde meer principiële vraagstuk».

  • Vraag 4

    Is het waar dat u toestemming heeft verleend voor de constructie in Limburg waarbij Statenleden tevens fractiemedewerkers zijn bij hun eigen fractie? Zo ja, op grond waarvan was die toestemming nodig en waarom heeft u die verleend?

    Ik heb geen toestemming verleend voor de constructie in Limburg waarbij Statenleden tevens fractiemedewerkers zijn bij hun eigen fractie. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is niet bevoegd om een dergelijke toestemming te geven en door de provincie Limburg is ook niet gevraagd toestemming te verlenen voor een dergelijke constructie.
    Wel heeft de statengriffie in haar onderzoek naar belemmeringen in de wet- en regelgeving ambtelijk advies gevraagd aan mijn ministerie over artikel 96 van de Provinciewet waarin is bepaald dat de leden van provinciale staten als zodanig geen andere vergoedingen en tegemoetkomingen ten laste van de provincie ontvangen buiten hetgeen hun bij of krachtens de wet is toegekend.
    De conclusie was dat wet- en regelgeving formeel niet expliciet uitsluitdat een Statenlid ook een vergoeding ontvangt als fractiemedewerker, mits het salaris voor deze werkzaamheden niet rechtstreeks wordt betaald door de provincie maar door tussenkomst van een privaatrechtelijke rechtspersoon die het salaris aan de fractiemedewerker betaalt.
    Uit het onderzoek van de Statengriffie van provincie Limburg naar de artikelen 13, 15, 27, 33 en 96 van de Provinciewet bleken geen directe wettelijke belemmeringen. Zo bevat bijvoorbeeld de Gedragscode Bestuurlijke integriteit Provincie Limburg (vastgesteld op grond van artikel 15, derde lid Provinciewet) geen verbod ten aanzien van de dubbelfunctie Statenlid-fractiemedewerker.
    Ondanks het ontbreken van directe wettelijke belemmeringen heeft de Statengriffie de dubbelfunctie aan de PVV ontraden vanwege mogelijke toekomstige conflicterende belangen tussen de fractie en het betreffende Statenlid tevens fractiemedewerker. Ook is gewezen op het feit dat het betreffende Statenlid door het tegelijkertijd zijn van fractiemedewerker in een andere (hiërarchische) verhouding staat tot de andere Statenleden dan in de situatie dat deze geen fractiemedewerker zou zijn.
    In de reactie naar de Statengriffie van de provincie Limburg is nog wel de vraag opgeworpen of de inhoud van de gedragscode op grond van artikel 15, derde lid van de Provinciewet een beletsel vormt. In de modelgedragscode integriteit voor provincies, gemeenten en waterschappen staat bijvoorbeeld dat een politiek ambtsdrager geen nevenfunctie vervult die een structureel risico vormt voor een integere invulling van de politieke functie. Het betrokken Statenlid zal in dit kader deze afweging zelf moeten maken. In de beantwoording is benadrukt dat een Statenlid dat zelf als ondersteuner optreedt, uit integriteitsoverwegingen niet aanbevelenswaardig lijkt. Daar is aan toegevoegd dat de combinatie fractieondersteuner-statenlid ongerijmd is. Fractieondersteuning veronderstelt immers ondersteuning door derden. Een Statenlid dat zelf de eigen fractie ondersteunt, heeft kennelijk geen behoefte aan externe ondersteuning.

  • Vraag 5

    Bestaat er wet- of regelgeving op grond waarmee een aanstelling van volksvertegenwoordigers in dienst van zichzelf en/of de eigen fractie in strijd is? Zo ja, welke wet- of regelgeving betreft dit? Zo nee, deelt u dan de mening dat de wet- of regelgeving op dit punt zou moeten worden aangevuld en op welke wijze gaat u dat dan doen?

    Zoals bij de vorige vraag aangegeven, bestaat er geen centrale regelgeving die voorziet in een expliciet verbod van een dergelijke dubbelfunctie. Dat de wetgever een dergelijke dubbelfunctie niet bij voorbaat heeft uitgesloten, betekent niet dat een samenloop van deze functies bestuurlijk gewenst is. Het lijkt moeilijk verenigbaar met de gedachte van fractieondersteuning, te weten dat de fractie de ondersteuning krijgt die men uit «eigen kracht» niet heeft. Wanneer de fractieleden zichzelf gaan ondersteunen is dit op zijn minst oneigenlijke ondersteuning en wordt een vorm van extra salariering. Het budget voor fractieondersteuning is niet bedoeld voor salariëring van statenleden die zichzelf ondersteunen. Daaruit zou het beeld kunnen ontstaan dat de vergoeding voor de werkzaamheden voor Statenleden oneigenlijk wordt aangevuld uit het budget voor fractievergoeding. Een dergelijke handelwijze heeft zich enkele jaren geleden ook al eens voorgedaan in het onderzoek van de gemeente Amsterdam naar het gebruik van het budget voor fractieondersteuning. Deze gelden bleken ten onrechte te zijn gebruikt voor onder meer partijfinanciering en als extra vergoeding voor fractievoorzitters.
    Naar aanleiding hiervan heeft het kabinet in 2009 centrale regelgeving voorgesteld. In het wetsvoorstel tot aanpassing van de Gemeentewet (TK 30 902, nr. 2) was het voorstel opgenomen om de financiering van fractieondersteuning centraal bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te regelen. In de Tweede Kamer bleek hiervoor echter geen draagvlak waarna het voorstel is aangepast. Conclusie was dat de invulling van de fractieondersteuning primair een gemeentelijke c.q. provinciale aangelegenheid moest blijven. Wel is bepaald dat de verordening regels dient te bevatten over de besteding en verantwoording van de fractieondersteuning. De invulling daarvan en de verdere inhoud van de verordening bleef daarmee een verantwoordelijkheid van gemeenten en provincies.
    Provinciale staten hebben op basis van artikel 33, derde lid van de Provinciewet de verplichting om een verordening op te stellen voor ondersteuning van de in de provinciale staten vertegenwoordigde groeperingen. In deze verordening kan worden bepaald dat de aangehaalde dubbelfunctie niet toelaatbaar is. Zo is bijvoorbeeld in de Verordening fractieondersteuning van de provincie Zuid-Holland geregeld dat de bijdrage voor fractieondersteuning in ieder geval niet mag worden gebruikt ter bekostiging van uitgaven aan statenleden of bedrijven van statenleden voor werkzaamheden, welke zij als beleidsmedewerker of anderszins in opdracht van de fractie verrichten. Een dergelijke bepaling kennen de verordeningen van de provincies Limburg en Noord-Holland echter niet.
    De verordening bevat ten aanzien van de ondersteuning regels over de besteding en de verantwoording. Deze verplichting biedt mogelijk ook aanknopingspunten om achteraf te toetsen of de besteding van de gelden aan fractieondersteuning aan leden van de fractie correct heeft plaatsgevonden.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het wettelijke vereiste dat een volksvertegenwoordiger zonder last moet stemmen zich niet verhoudt tot de praktijk dat die volksvertegenwoordiger ook in dienst van zijn eigen partij is? Zo ja, wordt deze bepaling in de praktijk door volksvertegenwoordigers geschonden en hoe treedt u hiertegen op? Zo nee, waarom niet?

    De opdracht aan volksvertegenwoordigers om zonder last te stemmen (Grondwet, artikelen 67, derde lid, en 129, zesde lid en artikel 27 Provinciewet) verhindert dat volksvertegenwoordigers zich rechtsgeldig ten opzichte van anderen verbinden hun stem op een bepaalde manier uit te brengen. Het lastverbod staat er niet aan in de weg dat volksvertegenwoordigers nevenfuncties hebben, ook niet als dat bij hun eigen politieke partij is. Om te kunnen optreden tegen het type dubbelfuncties waar deze vragen betrekking op hebben, staan wel andere middelen ter beschikking, zoals ik hiervoor heb uiteengezet.

16 september 2011 - 10 oktober 2011
De verslechterende mensenrechtensituatie voor mensenrechtenverdedigers in Mexico
Frans Timmermans (PvdA)
1. Brief afkomstig van Protection International (PI) bijgevoegd in bijlage.
2. Idem.
  • Vraag 1

    Kent u de brief van Protection International, waarin een uiterst somber beeld wordt geschetst van de mensenrechtensituatie in Mexico, in het bijzonder de verslechterende positie van mensenrechtenactivisten?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de analyse en conclusies van Protection International, met name de conclusie dat de Mexicaanse autoriteiten een betere bescherming van mensenrechtenactivisten bewust lijken te dwarsbomen? Zo nee, waarom niet?

    De Mexicaanse president Calderón heeft expliciet zijn steun voor het werk van mensenrechtenverdedigers uitgesproken en heeft per decreet een mechanisme ter bescherming van mensenrechtenverdedigers in het leven geroepen. Positief zijn ook de recente uitspraken van het inter-Amerikaanse hof voor rechten van de mens en het Mexicaanse hooggerechtshof betreffende de ontvankelijkheid van civiele gerechtshoven in gevallen van mensenrechtenschendingen door het leger. Dit neemt niet weg dat de situatie van mensenrechtenverdedigers in Mexico in het algemeen zorgen baart.

  • Vraag 3

    Bent u bereid bilateraal en in EU-verband steun te verlenen aan het voorstel van Mexicaanse NGO’s dat ertoe moet leiden dat diegenen die zich inzetten voor de bevordering van mensenrechten beter worden beschermd? Zo ja, bent u bereid bij de Mexicaanse autoriteiten te bepleiten dat zij dit voorstel steunen? Zo nee, waarom niet?

    Nederlandse inzet in Mexico is tweeledig; bilaterale steun vanuit het Mensenrechtenfonds aan mensenrechtenverdedigers en in EU-verband aan de hand van de EU-richtsnoeren en het EU-actieplan voor mensenrechtenverdedigers. Nederland heeft zitting in een EU-werkgroep die de situatie van mensenrechtenverdedigers in Mexico monitort en hierover spreekt met de Mexicaanse autoriteiten. Voorts hanteert de EU een lijst van mensenrechtenverdedigers die bijzondere aandacht verdienen. Nederland heeft de zaak Cererzo onder de aandacht gebracht van de relevante EU-werkgroep.

  • Vraag 4

    Bent u voorts bereid de Mexicaanse autoriteiten aan te sporen de zaak van mensenrechtenactivist Alejandro Cererzo volledig te laten onderzoeken en hen te verzoeken te reageren op de harde beschuldiging dat het National Security and Investigation Centre (CISEN) hem heeft laten mishandelen? Zo nee, waarom niet?2

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat er alle aanleiding is de dialoog tussen de EU en Mexico over mensenrechten te intensiveren? Zo ja, bent u bereid Hoge Vertegenwoordiger Ashton hiertoe aan te sporen en het onderwerp ook op de agenda te plaatsen voor overleg met uw EU-collega’s? Zo nee, waarom niet?

    De EU en Mexico voeren een intensieve dialoog over de mensenrechten, waarbinnen ook individuele gevallen van mensenrechtenverdedigers worden besproken. Nederland zal zich, conform de speerpunten uit de mensenrechtenstrategie en de EU-richtsnoeren, blijven inzetten voor verbeterde bescherming van mensenrechtenverdedigers in Mexico. Hiertoe zal Nederland de situatie van mensenrechtenverdedigers bij de diensten van HV Ashton aan de orde blijven stellen.