Vraag 1

Kent u het bericht «Rutte snapt Bilderberg-regel niet»?1

Ja.

Vraag 2

Kent u de Chatham House Rule?2 Zo ja, zijn er nog andere regels die gezamenlijk te duiden zijn als de Chatham House Rules? Zo nee, hoe verhouden de door u genoemde Chatham House Rules zich tot de Chatham House Rule zoals hier gedefiniëerd?

Ja, ik ben bekend met de strikte definitie als aangegeven op de website van Chatham House. In het algemeen diplomatiek gebruik wordt met Chatham House Rule(s) geduid op een bijeenkomst waarvan de besprekingen op off the record basis zijn. Wat zoveel wil zeggen dat na afloop van de bijeenkomst geen uitlatingen aan derden worden gedaan over het besprokene.

Vraag 3

Deelt u de mening dat volgens de Chatham House Rule deelnemers aan een discussie vrijuit moeten kunnen spreken? En dat er in de buitenwereld gesproken mag worden over die discussie mits uitspraken niet te herleiden zijn tot individuele deelnemers? Zo nee, waarom niet. Zo ja, bent u dan bereid mijn eerdere vragen alsnog binnen de mogelijkheden van de Chatham House Rule te beantwoorden?

Zie antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de Chatham House Rule u de mogelijkheid biedt om mededeling aan derden te doen over wat u zelf gezegd heeft tijdens de conferentie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid alsnog verslag te doen van uw inzet en bijdrage aan de Bilderbergconferentie?

Zie antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Is het waar dat bij conferenties die vallen onder de Chatham House Rule de deelnemerslijst niet gepubliceerd mag worden? Zo nee, waarop baseert u uw antwoord? Zo ja, om welke reden mag worden aangenomen dat de Bilderbergconferentie zou vallen onder de Chatham House Rule, nu de deelnemerslijst aan die conferentie wel openbaar gemaakt is?

Het al dan niet delen van de deelnemerslijst van een bijeenkomst met derden is aan de organisatie van een iedere bijeenkomst. Het causale verband dat u lijkt af te leiden uit het al dan niet delen van een deelnemerslijst en het vrijgeven aan, dan wel delen met derden van hetgeen besproken is -al dan niet herleidbaar- deel ik niet.
Antwoord6
Zie antwoord op vraag 5.

Vraag 6

Kunt u het verband aangeven tussen Chatham House en de Bilderbergconferentie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u tevens aangeven wie bepaalt waar en wanneer de Chatham House Rule van toepassing zou zijn en waarom dat het geval is?

Vraag 7

Kunt u uitsluiten dat verblijf en deelname aan de conferentie door de Nederlandse deelnemers (inclusief de internationale afgevaardigden met een Nederlands paspoort) die geen lid van de regering zijn, direct of indirect voor rijksrekening gekomen zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u specifiek zijn in uw antwoord wanneer dat voor enige afgevaardigde met Nederlands paspoort toch het geval mocht zijn geweest?

Ja dat kan ik voor deze kabinetsperiode uitsluiten.

Vraag 1

Kent u de berichten in de Spaanse krant El Pais, waarin Nederland er van wordt beschuldigd al drie jaar te weigeren mee te werken aan het verstrekken van inlichtingen over bankrekeningen op de Antillen van verdachten in het beruchte Gurtelproces?

Ja, indien u doelt op het artikel «Ruz busca «el botín» holandés de Gürtel ante la inminente libertad de Correa» van 5 juni jongstleden.

Vraag 2

Is het waar dat Nederland al drie jaar stelselmatig weigert gegevens over Antilliaanse bankrekeningen (met name op Curaçao) van verdachten van corruptie aan de Spaanse justitie te overhandigen, ondanks aandringen van Spaanse zijde?

Nee. Nederland is behulpzaam bij het uitvoeren van een rechtshulpverzoek door Spanje aan Nederland gedaan in 2008 in deze zaak. Er was aanvullende informatie uit Spanje nodig, voordat de rechtshulp kon worden verleend. De benodigde informatie is eind 2010 van de Spaanse autoriteiten ontvangen, waarna het FIOD-onderzoek kon plaatsvinden. Dit onderzoek heeft tot eind 2011 geduurd waarna de verlofprocedure bij de rechtbank is gestart welke nog niet tot een eindbeschikking is gekomen.
Het artikel in El País suggereert dat er zich belangrijke informatie bevindt op Curaçao, althans in de voormalige Nederlandse Antillen. Zoals u weet waren de Nederlandse Antillen en is Curaçao een zelfstandig land binnen het Koninkrijk. Curaçao is dus zelf verantwoordelijk voor zijn eigen opsporing en vervolging inclusief het ontvangen en uitvoeren van rechtshulpverzoeken. Spanje dient derhalve voor bewijs dat zich mogelijk in Curaçao bevindt een rechtshulpverzoek te doen aan de Curaçaose autoriteiten.

Vraag 3

Is het waar dat alle andere landen die van de Spaanse justitie een verzoek om medewerking hebben gekregen, waaronder Zwitserland, de VS, Marokko en Frankrijk, wel bereid zijn geweest die medewerking te verlenen?

Nederland heeft geen kennis over de eventuele bereidheid van andere landen om aan het Spaanse rechtshulpverzoek mee te werken. Elk land maakt zijn eigen afwegingen bij het al of niet verlenen van rechtshulp, binnen de kaders van internationale verdragen hierover.

Vraag 4

Zo ja, waarom werkt Nederland niet mee aan een rechtszaak die duidelijk gericht is op het vervolgen van corruptie in hoge politieke kringen in Spanje?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er ook een Nederlands belang wordt gediend als verdachten van corruptie in de Spaanse politiek kunnen worden vervolgd met een zo groot mogelijke kennis van alle feiten?

Ja.

Vraag 6

Zo ja, bent u bereid alsnog en onverwijld medewerking te verlenen aan de Spaanse justitie, zodat niet de indruk blijft bestaan dat Nederland meehelpt corrupte politici uit de greep van justitie te houden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederland te discriminerend»?1

Vraag 2

Deelt u de mening dat de mensenrechtensituatie en in het bijzonder de positie van minderheden zoals homoseksuelen, joden en Christenen, in Iran veel slechter is dan de positie van minderheden in Nederland?

Vraag 3

Deelt u de mening dat de VN-mensenrechtenraad door dergelijke uitspraken, alsook de disproportionele veroordelingen van Israël in vergelijking met landen als Birma, Iran en Pakistan, haar legitimiteit verliest?

Vraag 4

Hoe denkt u deze Raad, waarin landen zitten die werkelijk menen Nederland les te kunnen lezen, met uw lidmaatschap van binnenuit te hervormen?

Vraag 1

Kent u het bericht «Afghanistan secretly adopts an indefinite detention regime at the behest of the US government»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat Afghanistan momenteel op aandringen van de Verenigde Staten bezig is met de implementatie van een nieuw detentieregime vergelijkbaar met het detentieregime dat momenteel geldt in het Amerikaanse detentiecentrum naast het vliegveld Bagram? Is het waar dat in dit nieuwe Afghaanse detentieregime gevangenen onbeperkt in administratieve detentie kunnen worden vastgehouden? Indien neen, wat zijn dan de feiten betreffende de aanpassing van het detentiewezen in Afghanistan? Kunt u in uw antwoord concreet ingaan op de wijzigingen die zijn doorgevoerd dan wel worden besproken?

In het kader van het recent gesloten Memorandum of Understanding (MoU) tussen de VS en Afghanistan over overdracht van detentiefaciliteiten werken beide landen momenteel aan de geleidelijke overdracht van de detentiefaciliteit in Bagram/Parwan en de daar gedetineerde Afghaanse gevangenen. In dit verband wordt onder meer gewerkt aan een nieuw Afghaans detentieregime dat voldoet aan internationale standaarden, zoals onder meer vastgelegd in het tweede additionele protocol bij de Genève Conventie. Concrete details over dit regime zijn de regering op dit moment niet bekend.

Vraag 3

Hoe verhoudt dit nieuwe detentieregime zich tot het internationale en het Afghaanse recht? Hoe verhoudt het detentieregime dat de Amerikanen hanteren in het detentiecentrum naast het vliegveld Bagram zich tot het internationale en het Afghaanse recht? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het doel van het nieuwe Afghaanse detentieregime is een robuust juridisch kader voor detentie te hebben, dat voldoet aan alle internationale standaarden. Naleving van deze regels wordt gecontroleerd door een Joint Monitoring Board (JMB), waarin zowel de VS als Afghaanse functionarissen plaatsnemen. De JMB zal ook per gevangene het overdrachtsproces monitoren, om te verzekeren dat de mensenrechten van gevangenen worden gerespecteerd.
Na intern onderzoek naar het detentieregime in Bagram/Parwan heeft de VS eind 2009 hervormingen doorgevoerd gericht op meer transparantie en betere naleving van het internationale recht. Volgens de VS voldoet het Bagram/Parwan detentiecentrum aan internationale standaarden. Ik heb geen reden daaraan te twijfelen.

Vraag 4

Bent u van mening dat onbeperkte administratieve detentie zeer onwenselijk is en, zoals bijvoorbeeld in Egypte ten tijde van Moebarak, kan leiden tot grove mensenrechtenschendingen?

Ieder geval van detentie moet te allen tijde voldoen aan de eisen van het internationale recht, ongeacht waar de detentie plaatsvindt.

Vraag 5

Bent u verder van mening dat door een dergelijk nieuw detentieregime in Afghanistan de kans dat gevangenen gemarteld zullen worden, aangezien dit reeds op grote schaal is voorgekomen, aanzienlijk kan toenemen?2 3 Indien neen, waarom niet?

Een nieuw Afghaans detentieregime dat voldoet aan alle internationale standaarden kan slechts worden toegejuicht. Wel dient naleving van dit regime te worden gecontroleerd. Ik verwelkom daarom de instelling van de JMB door de VS en Afghanistan. Ook steun ik van harte het werk van UNAMA op het gebied van toezicht op detentiecentra in Afghanistan, dat ook in de toekomst moet worden voortgezet.

Vraag 6

Hoe verhoudt het nieuwe Afghaanse detentieregime zich tot de doelstellingen zoals omschreven in verschillende «rule of law» programma’s waar Nederland zich in Afghanistan voor inzet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het Nederlandse Rule of Law programma is gericht op versterking van de gehele justitiële keten, waarbij respect voor het nationale en internationale recht een belangrijke prioriteit is. Een nieuw Afghaans detentieregime gericht op naleving van het internationale recht – hoewel geen onderdeel van het Nederlandse Rule of Law programma – sluit hier op aan.

Vraag 7

Bent u bereid om er bij uw Afghaanse en Amerikaanse collega’s op aan te dringen dat een nieuw Afghaans detentieregime niet in strijd mag zijn met het internationale en Afghaanse recht? Indien neen, waarom niet?

Van zowel Afghaanse als Amerikaanse zijde is mij verzekerd dat het detentieregime voldoet aan alle relevante internationale standaarden. De Nederlandse ambassade blijft dit onderwerp nauw volgen en zal in contacten met de Amerikaanse en Afghaanse autoriteiten blijven bepleiten dat alle vormen van detentie in overeenstemming dienen te zijn met het internationale recht en dat de rechten van gedetineerden moeten worden gewaarborgd.

Vraag 1

Kent u het bericht «Gay Parade Kiev afgelast wegens geweld»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de politie niet in staat was de veiligheid van deelnemers te garanderen, dat bij de persconferentie van de organisatie van de Kiev Pride, waar bekend werd gemaakt dat het evenement werd afgeblazen, sprekers het zwijgen is opgelegd en dat deelnemers zijn mishandeld? Kunt u dit toelichten?

De eerste Kyiv Pride Parade, gepland voor zondag 20 mei jl., heeft geen doorgang kunnen vinden omdat er onvoldoende garantie bestond over de veiligheid van de deelnemers, ondanks afspraken met Gemeente Kiev en politie, en overleg met de Gay Alliance, die optrad namens diverse LGBT-organisaties. Tot het laatste moment is de locatie waar de parade zou plaatsvinden geheim gehouden. Toen duidelijk werd dat anti-homodemonstranten op de hoogte waren van de locatie en zich opmaakten voor een hardhandige confrontatie, hebben de organisatoren besloten de Kyiv Pride Parade af te blazen. Later op de dag heeft een persconferentie plaatsgevonden, waarop door de organisatoren de afgelasting van de Kyiv Pride Parade is toegelicht. Aan sprekers bij deze persconferentie is geen spreekverbod opgelegd. De gewelddadige mishandeling van twee deelnemers vond plaats na afloop van de persconferentie, toen zij op een taxi stonden te wachten.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het handelen van de Oekraïense overheid? Kunt u dit toelichten?

Ik acht het handelen van de Oekraïense autoriteiten ontoereikend om een vreedzaam verloop van de manifestatie te garanderen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de gebeurtenissen rond het aflasten van de Kiev Pride en de concept wetsvoorstellen die informatie over homoseksualiteit verbieden in Oekraïne in tegenspraak zijn met de afspraken over discriminatiebestrijding in het visaliberalisatieproces? Kunt u dit toelichten?

Op grond van het door de EU en Oekraïne gezamenlijk overeengekomen Actieplan voor Visumliberalisatie is Oekraïne verplicht om alomvattende anti-discriminatiewetgeving aan te nemen, conform aanbevelingen van de VN, de Raad van Europa, en de OVSE. Aanvaarding van voorgestelde wetgeving die uiting van en publicatie over homoseksueel gedrag zou verbieden acht ik hiermee in strijd.

Vraag 5

Bent u bereid om in Europees verband de druk op de Oekraïense regering op te voeren om de wetsvoorstellen in te trekken of daar een veto over uit te spreken en om een goede anti-discriminatie wet in te voeren, inclusief seksuele oriëntatie, voordat verdere stappen in dit proces gezet kunnen worden? Kunt u dit toelichten?

Tijdens haar bezoek aan Oekraïne op 9 juni jl. in het kader van EK Voetbal, heeft minister Schippers gesproken met LGBT-organisaties in Kharkiv, die de minister hebben geïnformeerd over wijdverbreide intolerantie jegens LGBT in Oekraïne. Voor details van de gevoerde gesprekken verwijs ik naar het verslag van minister Schippers dat zij naar uw Kamer heeft gestuurd. In het EU-Oekraïne Subcomité voor Recht, Vrijheid en Veiligheid, dat op 31 mei en 1 juni jl. in Kiev plaatsvond, zijn de Oekraïense autoriteiten op Nederlandse instigatie uitdrukkelijk aangesproken op de voorgestelde wetgeving en de gebeurtenissen rond de afgelasting van de Kyiv Pride Parade. Ook bij andere gelegenheden wordt in Europees verband bij de Oekraïense autoriteiten aangedrongen op aanpassing van de voorgestelde wetgeving.

Vraag 6

Welke overige stappen bent u bereid in Europees verband te nemen om er voor te zorgen dat homofobie wordt bestreden en de rechten van homo’s en lesbiennes worden gewaarborgd? Kunt u dit toelichten?

Zoals aan uw Kamer gemeld (Kamerstuk 21 501-02, nr. 1155), is door mij en andere collega’s van EU-lidstaten in de Raad Buitenlandse Zaken van 14 mei jl. onderstreept dat van ondertekening van het Associatieakkoord met Oekraïne geen sprake kan zijn zolang geen zichtbare verbeteringen zijn opgetreden op het gebied van mensenrechten en rechtsstaat. Ook wordt Oekraïne er in het kader van de EU-Oekraïne-visumdialoog op gewezen, dat aanvaarding van een alomvattende anti-discriminatiewetgeving, conform aanbevelingen van de VN, de Raad van Europa, en de OVSE, een noodzakelijke voorwaarde is voor visumliberalisatie.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de berichten «Turkse zanger woest op Schiphol»1 en «Schiphol behandelt zanger schandelijk»?2

Vraag 2

Kloppen de feiten zoals daar genoemd dat de Turkse zanger Sag de eerste keer wel Nederland in kwam en de tweede keer door de bejegening en behandeling op Schiphol zelf heeft besloten terug te keren?

Vraag 3

Hoe kan het dat een persoon in het bezit van een zogenaamd (groen) Turks paspoort problemen ondervindt bij de toelating tot Nederland?

Vraag 4

Waren alle voorwaarden voor toelating in orde? Zo ja, wat was de reden van oponthoud?

Vraag 5

Is u bekend of reizigers uit Turkije, zoals zakenlieden, met geldige papieren wel vaker problemen ondervinden op Schiphol? Zo ja, kunt u hier een reden voor opgeven? Is er een opdracht om mensen uit Turkije grondiger te ondervragen? Zo nee, wat gaat u hieraan doen?

Vraag 6

Is er nadien nog contact gezocht met de uitnodigende stichting Kulsam, dan wel de heer Sag zelf? Zo nee, gaat u dat nog doen? Toelichting: deze vragen dienen ter aanvulling van eerdere vragen terzake van het leden Van Bommel (SP) ingezonden 21 mei 2012 (vraagnummer 2012Z10104) en van Marcouch (PvdA) ingezonden 21 mei 2012 (vraagnummer 2012Z10106).

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen, waarin u stelt dat het niet in het belang is van de opsporing om inzicht te verschaffen in de mate waarin sociale media door de opsporingsautoriteiten gevolgd worden?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat informatie over het aftappen van telefoonverkeer door opsporingsdiensten wel openbaar wordt gemaakt? Bent u van mening dat het vrijgeven van deze informatie het risico met zich mee brengt dat personen hun gedrag daarop gaan afstemmen?

De jaarlijkse tapstatistieken maken deel uit van het departementaal jaarverslag. De cijfers over het jaar 2011 heeft uw Kamer onlangs ontvangen (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 33 240 VI, nr. 1). Deze statistieken omvatten zowel telefoontaps als IP-taps, alsook het aantal vorderingen van verkeers- en identificerende gegevens. Het risico dat personen hun gedrag afstemmen op basis van deze informatie acht ik aanvaardbaar, maar dit risico neemt toe naarmate de cijfers verder uitgeplitst worden.

Vraag 3

Bent u van mening dat voor het aftappen van telefoons en sociale media door opsporingsautoriteiten dezelfde juridische en democratische controlemechanismen moeten gelden?

De inlichtingenplicht van bewindspersonen tegenover de Staten-Generaal, zoals vastgelegd in artikel 68 van de Grondwet, is een uitermate belangrijk staatsrechtelijk beginsel. Het parlement kan zijn controletaak niet goed uitvoeren indien het niet over de daarvoor noodzakelijke informatie beschikt. Zoals de toenmalige Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uitvoerig uiteen heeft gezet in een brief over de reikwijdte van artikel 68 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 28 362, nr. 2) stelt dit artikel evenwel ook een grens aan de inlichtingenplicht, namelijk bij gevallen waarin het verstrekken van de gevraagde informatie in strijd is met het belang van de staat. Hiervan is naar mijn oordeel in dit geval sprake.

Vraag 4

Zou u alsnog inzicht willen geven in de mate waarin sociale media door de opsporingsautoriteiten gevolgd wordt? Zo nee, zou u deze weigering dan willen toelichten in het licht van artikel 68 van de Grondwet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u de berichten «Pride Kiev afgelast»1 en «Wetsvoorstel moet Oekraïne behoeden voor homogevaar»?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u het oordeel dat het afblazen van de eerste gaypride in Kiev als een signaal kan worden gezien dat de rechten en de veiligheid van homo’s en lesbiennes in Oekraïne niet gewaarborgd zijn? Zo ja, wat is uw mening hierover? Zo nee, hoe moet het afblazen van de gaypride dan wel worden gezien?

In Oekraïne is homoseksualiteit kort na de onafhankelijkheid, in 1991, gedecriminaliseerd. Oekraïne is partij bij diverse internationale en Europese mensenrechtenverdragen die de rechten van LGBT (Lesbians, Gays, Bisexuals and Transgenders)waarborgen. Mede vanwege deze internationale verplichtingen hebben de gemeente Kiev en het Ministerie van Binnenlandse Zaken hun volledige medewerking toegezegd met betrekking tot taken op gebied van veiligheid en openbare ordehandhaving bij de Kyiv Pride Parade 2012. Het is een feit dat een groot deel van de Oekraïense bevolking nog altijd vooroordelen heeft jegens LGBT, en homoseksuele relaties, gedrag en uitingen afwijst. Een kleine agressieve minderheid is bereid deze afwijzende houding met fysiek geweld kracht bij te zetten, zoals helaas bleek bij de gebeurtenissen rond de Kyiv Pride Parade 2012. De Oekraïense autoriteiten zijn niet in staat gebleken om in het geval van grootschalige, agressieve tegenstand voldoende bescherming aan LGBT te bieden.

Vraag 3

Bent u bereid hetgeen in Oekraïne is gebeurd rondom de gaypride scherp te veroordelen? Zo ja, hoe gaat u dit doen? Bent u voornemens om de ambassadeur van Oekraïne in ons land daarop aan te spreken? Zo nee, waarom niet?

Ik heb op 21 mei jl. tegenover de media mijn teleurstelling uitgesproken over de afgelasting van de Kyiv Pride Parade, en mijn zorgen geuit over het homofobe klimaat in Oekraïne dat heeft bijgedragen aan het geweld tegen LGBT. De ambassadeur van Oekraïne is op de hoogte van dit Nederlandse standpunt. De Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie, mw Catherine Ashton, heeft op 24 mei jl. een verklaring afgegeven waarin zij haar zorgen uit over de gewelddadige verstoring van activiteiten in het kader van Kyiv Pride, die ik volledig onderschrijf. Een kopie van de betreffende verklaring treft u bijgaand aan.

Vraag 4

Bent u op de hoogte van het bestaan van een wetsvoorstel dat in Oekraïne homoseksuele uitingen moet verbieden? Zo ja, wat is de strekking van dat wetsvoorstel en wat is uw mening daarover?

Het wetsvoorstel nr. 8 711 («On Introduction of Changes to Certain Legislative Acts of Ukraine (regarding protection of children’s rights on the safe information sphere)») behelst amendementen op een aantal wetten in Oekraïne, i.c. het wetboek van strafrecht, de wet ter bescherming van de publieke moraal, en diverse mediawetten. Indien goedgekeurd, zal het openlijk uiten van, en publiceren over, homoseksueel gedrag strafbaar worden gesteld. Dit wetsvoorstel zal binnenkort door het parlement worden behandeld. Ik acht dit wetsvoorstel discriminerend t.a.v. LGBT en in strijd met internationale mensenrechtenverdragen en -verplichtingen, waaronder het EVRM.

Vraag 5

Beïnvloedt het afblazen van de gaypride of het aannemen van het genoemde wetsvoorstel, uw voornemen om tijdens het Europees kampioenschap geen voetbalwedstrijden in Oekraïne te bezoeken als de rechtsstaat in dat land de komende tijd niet zichtbaar verbetert? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zoals in de geannoteerde agenda van de Raad Buitenlandse Zaken (Kamerstuk 21 501-02 nr. 1150) op 4 mei jl. aan uw Kamer gemeld, heeft het Nederlandse kabinet besloten dat als de situatie van mevrouw Timosjenko niet voldoende zou verbeteren, Nederland op politiek niveau niet naar Oekraïne zou gaan om wedstrijden van het Nederlands elftal tijdens het EK Voetbal 2012 bij te wonen. Daarbij is aangegeven dat de regering op basis van de dan geldende stand van zaken en mede in het licht van de opstelling van andere EU-lidstaten kort voor aanvang van het EK Voetbal een definitieve afweging over politieke aanwezigheid zou maken.
Op 9 juni jl. heeft minister Schippers namens het kabinet de wedstrijd Nederland-Denemarken bijgewoond. Om uiting te geven aan de Nederlandse zorgen over de mensenrechten in Oekraïne, heeft minister Schippers, samen met haar Deense collega Elbaek, een flankerend programma gericht op de mensenrechten gevolgd, waarbij ook is gesproken met LGBT-organisaties. Voor de inhoud van de gevoerde gesprekken verwijs ik kortheidshalve naar het verslag dat minister Schippers naar uw Kamer heeft gestuurd.

Vraag 6

Deelt u de mening dat in het geval de rechtsstaat in Oekraïne in het algemeen en de situatie ten aanzien van oud-premier Tymosjenko en de rechten van homo’s en lesbiennes in het bijzonder niet verbeteren, de finale van het EK-voetbal beter in Polen in plaats van in Oekraïne kan plaatsvinden? Zo ja, bent u bereid om – al dan niet in EU-verband – bij de organisator op een verplaatsing van de finale aan te dringen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het organiseren van een EK voetbal vergt jaren van voorbereiding. Verplaatsing van de finale van het EK Voetbal naar Polen is vlak voor aanvang van het toernooi praktisch en organisatorisch niet uitvoerbaar en acht ik bovendien niet wenselijk.

Vraag 7

Deelt u de mening dat, als een groep ultrarechtse extremisten al in staat is een relatief kleine groep mensen te bedreigen, het dan onzeker is dat de deelnemers en supporters aan het EK-voetbal voldoende kunnen worden beveiligd? Zo ja, welke boodschap gaat volgens u hiervan uit in de richting van Nederlandse supporters en deelnemers? Zo nee, waarom niet?

Handhaving van openbare orde en veiligheid en de naleving van de wet is een zaak van de instanties in de landen zelf. De capaciteit van de autoriteiten om de openbare orde te handhaven en de veiligheid van bezoekers en supporters te garanderen is voor de UEFA een belangrijk criterium bij de toewijzing van het EK aan Oekraïne geweest. Ik vertrouw erop dat de UEFA, die veel ervaring heeft met de organisatie van dit grote sportevenement, dit met de grootste zorgvuldigheid heeft nagegaan. Ik ga ervan uit dat de Oekraïense autoriteiten er alles aan zullen doen om de veiligheid van spelers en supporters te waarborgen. Nederlandse supporters worden in het onlangs gepubliceerde «Oranje Boekje» (zie link http://www.minbuza.nl/producten-en-diensten/evenementen/samen-naar-het-ek-2012.html) gewezen op de omstandigheden en de risico’s waarmee zij rekening dienen te houden. Voor informatie over de veiligheidsplanning van betrokken Nederlandse overheidsdiensten verwijs ik naar de Leidraad Veiligheid EK Voetbal 2012 van het NCC (Nationaal Crisis Centrum, zie https://www.nationaalcrisiscentrum.nl/sites/risicoencrisis.sandbox.tdclighthouse.com/files/assets/documents/Leidraad%20Veiligheid%20EK%20Voetbal%202012.pdf).

Vraag 1

Is het waar dat de wereldberoemde Turkse zanger Arif Sag, die in het kader van de viering van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije afgelopen zondag samen met het Hoofdstadkoor een concert zou geven in het Concertgebouw, bij binnenkomst in Nederland langdurig is ondervraagd en vervolgens is teruggekeerd naar Turkije zonder een concert te geven?1

Vraag 2

Is het waar dat Arif Sag ex-parlementariër is en beschikt over een bijzonder paspoort dat hem visumvrij toegang zou moeten geven tot Nederland?

Vraag 3

Op grond waarvan is de zanger langdurig ondervraagd? Is hij daarbij afgevoerd naar een aparte ruimte? Is er een tolk bijgehaald? Hoe lang heeft de hele procedure geduurd?

Vraag 4

Bent u van oordeel dat de douane bij de binnenkomst van Arif Sag correct heeft gehandeld?

Vraag 5

Indien Arif Sag naar uw mening niet correct is behandeld, bent u dan bereid excuses te maken aan deze wereldberoemde zanger?

Vraag 6

Deelt u de opvatting dat dit incident een smet werpt op de viering van 400 jaar relaties tussen Nederland en Turkije en dat herhaling voorkomen moet worden? Welke maatregelen gaat u daartoe nemen?

Vraag 1

Hoe beoordeelt u – ieder afzonderlijk en in samenhang – de nieuwsberichten: «Indonesië sluit 16 kerken in Atjeh»1, «Church Row a «Dark Time» for Aceh»2, «Moderate Indonesia: 17 churches closed in Sharia province of Aceh»3, «Local Protestant church torched in North Sulawesi Indonesia»4, «Indonesian mayor : Church can only be reopened if mosque is built next door»5 en «Indonesian Police do little to stop harassment of Christians by Muslim radicals»?6

Ik heb met bezorgdheid kennis genomen van deze nieuwsberichten.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat in Indonesië een jihad wordt gevoerd tegen de christelijke minderheid? Zo nee, waarom niet?

Nee. De regering van Indonesië zet zich in voor de bevordering van religieuze tolerantie. Wel is er in sommige delen van Indonesië toenemende intolerantie tegen religieuze minderheden, waaronder een aantal christelijke kerkgemeenschappen en Ahmadiyah.

Vraag 3

Herinnert u zich uw antwoorden van resp. 1 november 2010, 20 september 2011 en 3 oktober 2011 op eerdere vragen over islamitische christenvervolgingen in Indonesië7? Hebben de in die antwoorden gerapporteerde en aangekondigde acties uwerzijds de positie van christenen in Indonesië verbeterd of moet thans worden vastgesteld dat uw acties geen enkel tastbaar resultaat hebben opgeleverd? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het resultaat van de Nederlandse inspanningen moet worden bezien in de bredere context van de Indonesische en internationale inspanningen die gericht zijn op meer religieuze tolerantie. Zie ook mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat, waar de sharia is ingevoerd, zoals in Atjeh, geen ruimte is voor wat u in uw antwoorden van 1 november 2010 omschreef als «religieuze pluriformiteit en godsdienstvrijheid»? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat hebt u richting de Indonesische autoriteiten in concrete zin ondernomen om hen te bewegen de sharia in Atjeh buiten werking te stellen?

Nee, ik deel deze opvatting niet. Ook in Aceh is ruimte voor het belijden van andere religies. Aceh is onderworpen aan de nationale wetgeving zoals deze in heel Indonesië geldt.

Vraag 5

Wat hebt u sinds november 2011 in concrete zin ondernomen en wat gaat u ondernemen om de door islamitische krachten bedreigde Indonesische christenen te beschermen?

Nederland vraagt regelmatig aandacht voor de positie van religieuze minderheden in Indonesië. In mei jl. werd hierover gesproken tijdens de derde EU-Indonesië mensenrechtendialoog en ook tijdens de vierjaarlijkse bespreking in VN-verband (Universal Periodic Review) van de mensenrechtensituatie in Indonesië werd er veel aandacht geschonken aan dit onderwerp. De Nederlandse mensenrechtenambassadeur heeft begin juni Jakarta bezocht en daar de positie van christenen en Ahmadiyah aan de orde gesteld in gesprekken met de Indonesische autoriteiten, christelijke en moslim organisaties en maatschappelijk middenveld.
Gematigde moslimorganisaties, christelijke koepelorganisaties, het maatschappelijk middenveld en door de overheid geïnitieerde fora voor religieuze harmonie (FKUB) zetten zich in voor religieuze verdraagzaamheid. Nederland steunt dit waar mogelijk. Zo voert Nederland sinds 2004 een programma uit dat onder andere gericht is op het bevorderen van religieuze verdraagzaamheid en Nederland ondersteunt op dit moment ook een pilotproject samen met het ministerie van Religieuze Zaken op gebied van conflictbemiddeling tussen religieuze groepen.

Vraag 6

Wilt u deze vragen voor de gewenste duidelijkheid ieder afzonderlijk beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving over de arrestatie van de Sudanese journalist Faisal Mohammed Salih?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw opvatting over het gegeven dat Faisal Mohammed Salih sinds 8 mei jl. als gewetensgevangene vastgehouden wordt en een groot risico loopt om gemarteld en mishandeld te worden?

Zijn arrestatie lijkt ingegeven te zijn door een kritisch interview dat hij gaf aan Al-Jazeera op 19 april. Een dergelijke arrestatie druist in tegen de vrijheid van meningsuiting.

Vraag 3

Kunt u aangeven of er meer Sudanese journalisten zijn die zich dagelijks moeten melden bij de Nationale Veiligheidsdienst (NISS) en die wellicht ook hetzelfde lot ondergaan als Faisal Mohammed Salih?

Er zijn meerdere Sudanese journalisten die zich in een soortgelijke situatie bevinden. In april en mei hebben er ten minste 11 arrestaties plaatsgevonden die verband houden met de vrijheid van meningsuiting.

Vraag 4

Bent u bereid bilateraal en/of in EU-verband duidelijk protest aan te tekenen bij de Sudanese autoriteiten over deze gang van zaken en de onmiddellijke vrijlating van Faisal Mohammed Salih en mogelijk andere journalisten te bepleiten? Zo nee, waarom niet?

Nederland zet zich, samen met EU-partners in voor deze zaak. De EU-delegatie in Khartoum heeft de kwestie aangekaart bij de Sudanese Adviesraad voor de Mensenrechten en zal dit binnenkort ook bij de Sudanese Mensenrechtencommissie doen. Nederland en de andere EU-lidstaten volgen deze en andere soortgelijke gevallen en dringen aan op onmiddellijke vrijlating en het verbeteren van de algemene mensenrechtensituatie in Sudan.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving over het 14-jarige Marokkaanse meisje Safae dat gedwongen werd te trouwen met haar verkrachter?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid, gezien het gegeven dat dit geen op zichzelf staand incident is, de Marokkaanse autoriteiten nu wel rechtstreeks en/of in EU verband aan te spreken op de toepassing van het omstreden artikel 475 van het Marokkaanse Wetboek van Strafrecht? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe gaat u dat doen?

Ja. Zie ook het antwoord op vraag 3.

Vraag 3

Deelt u de mening dat ondanks het gegeven dat dit een interne aangelegenheid is internationale druk nu wel noodzakelijk is om in de toekomst te voorkomen dat jonge meisjes, zoals Safae en Amina Filali, deze onbegrijpelijke en verwerpelijke toepassing van het recht wordt opgelegd? Indien nee, waarom niet? Indien ja, op welke wijze gaat u actie ondernemen om dit onderwerp aan de kaak te stellen bij de Marokkaanse autoriteiten?

Gezien de aard van deze problematiek is internationale druk belangrijk. Daarom heb ik deze zaak aan de orde laten stellen in het landen-examen van Marokko in het kader van de Universal Periodic Review van de VN-Mensenrechtenraad. Daarnaast zal ik het aan de orde laten stellen in de dialoog die door de EU met Marokko wordt gevoerd in het kader van het Europese Nabuurschapsbeleid.

Vraag 4

Bent u bereid om de ambtelijke werkgroep van het ministerie van Veiligheid en Justitie en het Marokkaanse ministerie van Justitie spoedig bijeen te roepen om de problematiek aan de orde te stellen en om de Marokkaanse autoriteiten nogmaals op de rechten van slachtoffers van verkrachting in het bijzonder en van vrouwen in het algemeen te wijzen? Zo ja, gaat u dit op kortst mogelijke termijn doen? Wilt u de Kamer op de hoogte stellen van de uitkomst van dit overleg?

Deze kwestie wordt in VN en EU kader aan de orde gesteld. De hierboven genoemde werkgroep is niet het geëigende forum voor deze problematiek.

Vraag 5

Wat is de stand van zaken met betrekking tot het nationale debat dat de Marokkaanse minister van Vrouwen en Gezinszaken heeft beloofd te zullen aangaan over dit omstreden wetsartikel?

Dit debat is nog niet begonnen. Het is in de Marokkaanse context niet ongebruikelijk, zeker niet bij onderwerpen die maatschappelijk gevoelig liggen, dat er langere tijd overheen gaat totdat een dergelijk debat van de grond komt.

Vraag 1

Kent u het bericht dat Saadat Arefi, Vahid Akbari, Javid Akbari en Houshmand Akbari in Iran dreigen te worden opgehangen in verband met homoseksueel verkeer?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er documenten zijn waaruit blijkt dat homoseksueel verkeer de reden is voor de opgelegde doodstraf?

Berichtgeving van het, doorgaans betrouwbare, Human Rights Activists News Agency (HRANA) geeft aan dat betrokkenen zijn veroordeeld voor (homoseksuele) verkrachting, naar aanleiding van een aanklacht van de ouders van het vermeende slachtoffer en op basis van een verklaring van hem en twee aanwezige vrienden en een medisch rapport. Volgens de verdachten zou er evenwel wederzijdse instemming zijn geweest.

Vraag 3

Indien ja, is dit vonnis onherroepelijk of is er nog beroep mogelijk?

Volgens juridische experts zou er in dit geval beroep mogelijk zijn bij het «Supreme Court», de Iraanse Hoge Raad.

Vraag 4

Is het waar dat de strafwet in Iran geen onderscheid maakt tussen verkrachting en homoseksueel verkeer? Indien ja, is er enig zicht op de mate waarin er onterecht wordt vervolgd op grond van verkrachting terwijl daar geen sprake van is?

De Iraanse strafwet maakt geen onderscheid tussen verkrachting en homoseksueel verkeer. Het slachtoffer van verkrachting kan (juridisch) als slachtoffer worden erkend en hem hangt volgens de Iraanse wet dan niet de doodstraf boven het hoofd. Of er in deze kwestie onterecht wordt vervolgd is niet te beoordelen.

Vraag 5

Indien de berichten juist zijn, bent u dan bereid op korte termijn de Iraanse ambassadeur te ontbieden om bezwaar te maken tegen de opgelegde doodstraf? Indien neen, waarom niet?

Nederland en de EU zijn tegen oplegging van de doodstraf. De EU-positie ten aanzien van de doodstraf is bekend bij de Iraanse autoriteiten en wordt regelmatig op verschillende niveau’s herhaald; onder meer door verklaringen van de EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton, bij demarches in Teheran en in gesprekken met de Iraanse ambassadeurs in Den Haag en in andere hoofdsteden.
Ik zal mij inspannen om bij de volgende EU verklaring ook voor deze zaak aandacht te vragen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Rotterdamse RET luistert gesprekken af in trams»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de RET gesprekken afluistert? Zo ja, op welke schaal gebeurt dit? Is de RET in uw beleving bevoegd om gesprekken elektronisch af te luisteren? Zo ja, op basis waarvan?

Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op vragen 2 t/m 4 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 3

Houdt toestemming om cameratoezicht uit te voeren tevens in dat de betreffende organisatie het recht heeft om daarbij tegelijkertijd ook geluid op te nemen en vast te leggen? Zo ja, vindt u dat het publiek daartoe extra geïnformeerd zou moeten worden? Zo nee, waarom niet?

Voor de vraag of een afzonderlijke melding aan het CBP vereist is om naast beeldopnames ook geluidsopnames te bewaren is onder andere van belang of het om een zodanige kwaliteit opnames gaat dat daarop stemmen te identificeren zijn. Indien dat het geval is lijkt een melding bij het CBP en een melding vooraf aan de reizigers vereist. Het uiteindelijke oordeel hierover komt echter niet aan mij toe, maar aan het CBP.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, naast het opnemen van beelden, het opnemen van gesprekken een extra inbreuk op de privacy vormt?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe worden de afgeluisterde gesprekken gebruikt en worden de gegevens ook daadwerkelijk opgeslagen? Zo ja, op welke wijze? Welke termijnen en waarborgen zijn daaraan verbonden?

De RET hanteert een protocol om te bepalen of een verzoek om toegang tot bepaalde beeld- en geluidsopnames kan worden gehonoreerd. Politie en justitie zijn de enige externe partijen die – na een daartoe strekkende vordering ten behoeve van een strafrechtelijk onderzoek – toegang krijgen tot de opnames. Daarnaast kan in bepaalde gevallen, ten behoeve van specifieke doelen zoals aangemeld bij het CBP, een schriftelijk verzoek worden gedaan om de opnames te gebruiken voor intern gebruik. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verzamelen van ondersteunend bewijs bij het verhalen van schade na vernielingen.
Alle verzoeken of vorderingen worden ingediend bij de afdeling Veiligheid van de RET en worden behandeld door de algemeen directeur RET en door hem aangewezen personen behorende tot zijn organisatie, die de gegevens in gevolge hun taak mogen ontvangen. Er wordt een overdrachtsformulier ingevuld als bewijs voor overdracht van de opnames, zowel bij interne als externe verzoeken.
Voor de door de RET gehanteerde bewaartermijnen voor geluidsopnames verwijs ik naar het antwoord op vraag 5 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 6

Gaat u nader onderzoek instellen naar aanleiding van het bericht dat de RET afluistert? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op vraag 6 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de berichten «Rechten asielkinderen geschonden» en «Nederland riskeert berisping VN»?1

Ja.

Vraag 2

Is de Nederlandse staat reeds aangesproken op de kinderrechten van asielzoekerskinderen door het VN kinderrechtencomité, of bestaat de kans dat dit op afzienbare termijn zal gebeuren?

Nee. De Nederlandse staat is niet aangesproken. Het is mij niet bekend of dit nog gaat gebeuren.

Vraag 3

Herkent u het door de Kinderombudsman geschetste beeld dat de Nederlandse reputatie op kinderrechtengebied aan het afkalven is? Zo nee, waarom niet?

Nee. In het Nederlandse vreemdelingenbeleid worden kinderrechten gerespecteerd.
De afgelopen jaren zijn er in het beleid eerder meer dan minder waarborgen gekomen, die zien op de positie en het belang van het kind.
Zo wordt gedurende het toelatingsproces en het terugkeerproces het belang van het kind door de uitvoerende organisaties in het oog gehouden. Internationale verplichtingen inzake onderwijs, zorg, opvang en juridische bijstand worden nageleefd. Sinds medio 2010 wordt de opvang aan uitgeprocedeerde gezinnen met kinderen niet meer beëindigd.
Daarnaast voert Nederland specifiek beleid ten aanzien van bijzondere doelgroepen minderjarigen. Zo geldt er bijzonder beleid ten aanzien van besnijdenis bij meisjes en ten aanzien van kindsoldaten.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat kinderen van asielzoekers door jarenlange onzekerheid risico lopen op zware psychische schade?

Ik sluit niet uit dat (mede) door ervaren onzekerheid psychische schade kan optreden bij kinderen van asielzoekers. Dat is dan ook mede de reden dat ik beoog om vreemdelingen zo spoedig mogelijk duidelijkheid te bieden en het stapelen van procedures tegen te gaan. Ook in het recente verleden zijn al stappen in de juiste richting gezet, bijvoorbeeld met de verbetering van de asielprocedure medio 2010.
Daarbij wil ik echter wel opmerken dat dit gevoel van onzekerheid aanwezig kan zijn, terwijl er feitelijk duidelijkheid bestaat over het verblijfsperspectief. Dat ouders van de kinderen (of derden in de omgeving van kinderen), besluiten Nederland niet te verlaten ondanks dat er afwijzend is beslist op één of meerdere toelatingsaanvragen, ook na bekrachtiging door de rechter hiervan, neemt niet weg dat er wel degelijk duidelijkheid bestaat dat de overheid bij voortduring geen legaal verblijf heeft toegestaan. Deze situatie, waarvoor ouders (of derden) verantwoordelijk zijn, is niet in het belang van de kinderen.

Vraag 5

Kunt u aangeven op welke wijze u wilt voorkomen dat de jarenlange onzekerheid bij kinderen van asielzoekers leidt tot zware psychische schade?

Ik ben ervan overtuigd dat snellere procedures en het tegengaan van stapeling van procedures wanneer deze uitsluitend gericht zijn op het rekken van het verblijf, noodzakelijk zijn om dit in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen.

Vraag 6

Bent u bereid op korte termijn een regeling te treffen om tot een oplossing te komen voor die kinderen van asielzoekers die door jarenlange onzekerheid reeds zware psychische schade, vergelijkbaar met oorlogstrauma's, hebben opgelopen en met deze regeling dit soort zware psychische schade in de toekomst te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

In veel gevallen gaat het, zoals gezegd, om een gepercipieerde onzekerheid, omdat er feitelijk duidelijkheid bestaat over het verblijfsperspectief. Niettemin is het beter eventuele schade te voorkomen, door te zorgen voor snelle procedures en snelle terugkeer na afwijzing van de aanvraag. Hierbij is de inzet van de ouders en derden in de omgeving van kinderen essentieel. Wanneer terugkeer niet mogelijk is, ondanks de inspanningen van de vreemdeling, bestaat er een buitenschuldbeleid. Verder beschik ik over het instrument van de discretionaire bevoegdheid voor individuele gevallen waar sprake is van schrijnendheid.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de reportages in het tv-programma Door de Wereld en het Radio 1-programma Dit is de Dag aangaande de ontvoeringen van Koptische meisjes, waarbij ook sprake is van gedwongen bekeringen?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat alleen al de afgelopen 10 maanden meer dan 1 500 Koptische meisjes zijn ontvoerd? Zo nee, wat is dan wel de situatie?

Er zijn in Egypte geen betrouwbare criminaliteitsstatistieken voorhanden. Criminaliteit is sinds begin 2011 toegenomen, evenals het aantal ontvoeringen om losgeld. Verschillende gerenommeerde Egyptische mensenrechtenverdedigers, waaronder ook Kopten, kunnen niet bevestigen dat het genoemde aantal ontvoerde Koptische meisjes juist is. Zij benadrukken dat bij een aanzienlijk deel van de gevallen waarin de ouders spreken van «ontvoeringen», het in werkelijkheid blijkt te gaan om meisjes die van huis zijn weggelopen vanwege strenge sociale controle of vanwege niet getolereerde interreligieuze relaties. Ook in moslimgezinnen komen dergelijke «vermissingen» voor.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er een causaal verband bestaat tussen de groeiende invloed van het Salafisme in Egypte en de explosieve toename van deze ontvoeringen, gedwongen bekeringen en de afname van vrouwenrechten in het algemeen, waaronder, maar niet beperkt tot, vrouwenbesnijdenis? Deelt u de zorgen over de vrouwenrechten in Egypte? Hoe verhoudt zich dit tot uw beleid «less for less» en «more for more»?

Aangezien betrouwbare criminaliteitsstatistieken ontbreken is het lastig uitspraken te doen over toename van ontvoeringen en gedwongen bekering. Vrouwenbesnijdenis komt in Egypte onder alle religieuze groeperingen voor. De verwachte, eerstvolgende Egyptian Demographic Health Survey is de enige betrouwbare indicator voor de prevalentie van vrouwenbesnijdenis.
Egypte kampt met druk op vrouwenrechten en spanningen tussen verschillende religieuze groeperingen.
Als reactie op de gebrekkige voortgang in het transitieproces en het achterblijven van verbeteringen in de mensenrechtensituatie in Egypte, heeft de Nederlandse regering de overheidssamenwerking met Egypte in het kader van Matra-Zuid opgeschort. De resterende steun die Egypte in het kader van MATRA-zuid ontvangt ter bevordering van het Egyptische transitieproces komt ten goede aan het maatschappelijk middenveld.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de daders van deze misdaden vrijelijk hun gang kunnen gaan gezien het feit dat de Egyptische politie deze zaken amper onderzoekt en er geen daders berecht worden? Bent u bereid uw Egyptische ambtsgenoot op zijn verantwoordelijkheid aan te spreken?

Nederland onderstreept zowel in bilaterale contacten met Egyptische autoriteiten, als in EU-verband, het belang van de toepassing en uitvoering van rechtsstatelijkheid en het belang om straffeloosheid tegen te gaan. Nederland zet zich van oudsher in voor de bescherming van vrouwenrechten in Egypte. Over dit thema vindt nauw overleg plaats met andere actoren, waaronder de EU. In officiële contacten met de Egyptische autoriteiten, zowel bilateraal als in EU-verband, wordt het belang van vrouwenrechten en bescherming van minderheden benadrukt en wordt Egypte gewezen op zijn internationale verplichtingen op het gebied van mensenrechten.

Vraag 5

Wordt in de vrouwenrechtenprojecten die onder het Matra-Zuid programma vallen hier specifiek aandacht aan besteed? Zo ja, over welke projecten gaat het hier? Zo nee, bent u alsnog bereid hier via het Matra-Zuid programma specifiek aandacht aan te besteden?

Binnen de voor Egypte ter beschikking staande fondsen is het thema vrouwenrechten één van de prioritaire thema’s. Voor vrouwenrechtenprojecten in Egypte zijn ook in 2012 extra middelen beschikbaar. Nederland steunt verschillende projecten die streven naar onder meer een adequate politieke belangenbehartiging van vrouwen(rechten), het uitbannen van de Egyptische cultuur van vrouwenbesnijdenis en het bevorderen van de opvang en zelfontplooiing van meisjes.
In het kader van de pilot vrijheid van godsdienst en levensovertuiging zet Nederland zich in voor de verbetering van de positie van religieuze minderheden in Egypte.
Daarnaast hebben Egyptische vrouwenorganisaties financiering aangevraagd bij het UN Women Fund for Gender Equality dat in 2011 en 2012 op de Arabische regio is gericht. Nederland heeft in 2011 € 950 000 aan dit fonds bijgedragen.

Vraag 6

Bent u bereid uw zorgen over de explosieve toename van ontvoeringen, gedwongen bekeringen en vrouwenbesnijdenis over te brengen aan uw Egyptische ambtsgenoot? Bent u voorts bereid om hier ook binnen de EU draagvlak voor te zoeken en de Hoge Vertegenwoordiger voor het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid te verzoeken Egypte hierop aan te spreken?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Sexy billboards afgeplakt»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat reclame-uitingen vrij dienen te zijn van censuur?

Voor zover reclame-uitingen vallen onder de vrijheid van meningsuiting moeten zij vrij zijn van censuur door de overheid. Van censuur in die zin is in dit concrete geval, waarin een reclameboodschap schijnbaar door (een) particulier(en) is afgeplakt, geen sprake. Voor optreden mijnerzijds zie ik geen aanleiding.

Vraag 3

Bent u bekend met meer gevallen van deze vorm van islamitische censuur van reclame-uitingen in Nederland?

Mij zijn geen vergelijkbare gevallen bekend.

Vraag 4

Op welke wijze bent u voornemens op te treden tegen deze vorm van islamisering?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Turkse ophef over spotprent Rijksmuseum»?1

Ja.

Vraag 2

Is er in Turkse media inderdaad schande gesproken over (het exposeren van) de afbeelding? Zo ja, om welke media gaat het en wat was de pointe van de kritiek?

De Turkse krant Akşam («Ottoman Alarm», 5 april jl.) heeft een artikel gepubliceerd over een expositie in het Rijksmuseum. Het bericht beschrijft een prent uit 1 683 en reacties daarop.

Vraag 3

Hebben Turkse autoriteiten of hun vertegenwoordigers zich op enigerlei wijze tot de Nederlandse regering en/of het Rijksmuseum gewend met betrekking tot het exposeren van onderhavige afbeelding? Zo ja, op welke wijze en met welke boodschap?

De Turkse Ambassade heeft met het ministerie van Buitenlandse Zaken contact gehad. Van Turkse zijde is daarbij melding gemaakt van bezorgdheid, n.a.v. de bewuste prent, in de Turkse media. Voor wat betreft eventuele Turkse contacten met het Rijksmuseum, verwijs ik u naar de directeur van het Rijksmuseum.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het dhimmigedrag van het Rijksmuseum, dat zich door middel van een «verklarende tekst» heeft gedistantieerd van de betekenis van het onderhavige ruim 325 jaar oude kunstwerk?

Het Rijksmuseum geeft aan dat het als samensteller niet noodzakelijkerwijs de visie van een individuele kunstuiting uit 1 683 onderschrijft. Het Rijksmuseum is verantwoordelijk voor zijn eigen toelichting op kunstwerken. De regering kan zich overigens vinden in de tekst die thans bij deze prent is aangebracht. De in de vraag gebruikte betiteling van het gedrag van het Rijksmuseum wordt door de regering niet gedeeld. Turkije vervult een brugfunctie in de dialoog met de islamitische wereld.

Vraag 5

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk en voor dinsdag 17 april om 12.00 uur beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de veroordeling van de advocate en winnares van de Mensenrechtentulp Ni Yulan en haar echtgenoot tot 2 jaar cel? Bent u door de Chinese autoriteiten hiervan op de hoogte gesteld? Bent u tevens bekend met het rapport van Amnesty International «Against the Law» over de intimidatie en repressie van Chinese advocaten?

Ik heb kennisgenomen van de uitspraak van de rechtbank via de aanwezigheid van de Nederlandse ambassade. Na afloop van de zitting heeft de rechtbank een verklaring afgegeven aan journalisten en diplomaten, die geen toegang kregen tot de zitting. Ja, ik ben bekend met het rapport van Amnesty International.

Vraag 2

Deelt u de mening dat hier sprake is geweest van een oneerlijk proces en dat Ni Yulam en haar echtgenoot vanwege onrechtmatige redenen zijn veroordeeld? Zo nee, op basis waarvan concludeert u dit? Heeft u bij uw Chinese ambtsgenoot gepleit voor de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Ni Yulan en haar echtgenoot? Zo nee, bent u bereid dat alsnog te doen? Bent u bereid om de Chinese ambassadeur te ontbieden naar aanleiding van deze veroordeling? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid om ook te pleiten voor een EU-veroordeling? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft met zorg kennis genomen van de veroordeling van Ni Yulan. Onze zorg over de gang van zaken is duidelijk verwoord in de verklaring die de EU in Peking heeft afgegeven bij de rechtbank. Ik heb op passende wijze de Chinese autoriteiten op de hoogte gesteld van het feit dat ook Nederland zeer teleurgesteld is over deze veroordeling.
Ik deel ook de internationale zorgen over de mate van transparantie die bij de behandeling van de rechtszaak is betracht. Nederland en de EU roepen China op de mensenrechten te respecteren en te handelen conform internationaalrechtelijke regels en verplichtingen. Deze zaak zal wat Nederland betreft ook onderwerp van gesprek moeten zijn tijdens de komende EU-China mensenrechtenconsultaties.
Ik zal met mijn Europese collega’s deze zaak nauwgezet blijven volgen. De rechtsgang is nog niet voltooid voor Ni Yulan en haar echtgenoot; zij hebben een verzoek om hoger beroep ingediend.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat activisten en advocaten in China regelmatig worden veroordeeld op grond van vage aanklachten, zoals «onrust stoken» en dat zij vaak ten onrechte worden beschuldigd van fraude?

Nederland en andere EU-lidstaten delen de zorgen over het gebrek aan transparantie, die bij deze rechtszaak wordt betracht. De versterking van de rechtsstaat blijft een belangrijk onderwerp tijdens de Nederlandse en EU-dialoog met China. Naast het voorkomen van onregelmatigheden zoekt Nederland daarbij ook naar mogelijkheden om de Chinese juridische sector te versterken, in lijn met internationale standaarden.

Vraag 4

Hoe verhoudt deze veroordeling zich met de onlangs ingevoerde Chinese wetswijzigingen van het strafprocesrecht, die volgens de autoriteiten meer garanties voor mensenrechten zouden bieden?

De nieuwe Strafproceswet treedt pas op 1 januari 2013 in werking. De wet heeft meer oog voor rechten van verdachten. Aan de andere kant staan er ook bepalingen in over gedwongen verdwijningen die zorg baren. De wet zal in EU-verband nader worden bekeken en besproken.

Vraag 5

Bent u bereid om de structurele inperking van de vrijheid van de Chinese advocatuur bij uw ambtsgenoot aan te kaarten? Zo ja, op welke wijze gaat u hier vorm aan geven? Zo nee, waarom niet?

Het belang van een goed functionerende rechtsstaat, naar internationale standaarden en volgens internationale verdragen, inclusief de rol van advocaten, is een belangrijk punt in bilaterale consultaties en de EU-dialoog met China. Ook Nederland draagt hieraan bij via de financiering van projecten en het bespreken van dit belang tijdens bilaterale mensenrechtenconsultaties.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving over de arrestatie van de Chinese activiste Ni Yulan en haar echtgenoot Dong Jiqin?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de verontwaardiging over de veroordeling tot gevangenisstraffen van respectievelijk 2 jaar en 8 maanden voor Ni Yulan en 2 jaar voor Dong Jiqin?

Nederland heeft met zorg kennis genomen van de veroordeling van Ni Yulan. Ni Yulan en haar echtgenoot hebben actie gevoerd tegen illegitieme huisonteigening. Nederland vindt het werk van de mensenrechtenverdedigers belangrijk; daarom staat Nederland hen bij. Ik deel de internationale zorgen over het gebrek aan transparantie die bij de behandeling van de rechtszaak is betracht. Ook heb ik zorgen over de gezondheid van Ni Yulan. De Chinese autoriteiten hebben hier een verantwoordelijkheid. Nederland en de EU roepen China op de mensenrechten te respecteren en te handelen conform internationaalrechtelijke regels en verplichtingen.

Vraag 3

Bent u bereid om bilateraal en in EU-verband protest aan te tekenen tegen deze veroordeling? Zo ja, bent u bereid om de Kamer op korte termijn te informeren over uw inspanningen? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse zorgen over de gang van zaken zijn verwoord in de verklaring die de EU in Peking heeft afgegeven bij de rechtbank. Ik heb op passende wijze de Chinese autoriteiten op de hoogte gesteld van het feit dat ook Nederland zeer teleurgesteld is over deze veroordeling.
Ik deel de internationale zorgen over de mate van transparantie die bij de behandeling van de rechtszaak is betracht. Nederland en de EU roepen China op de mensenrechten te respecteren en te handelen conform internationaalrechtelijke regels en verplichtingen. Deze zaak zal wat Nederland betreft ook onderwerp van gesprek moeten zijn tijdens de komende EU-China mensenrechtenconsultaties.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het noodzakelijk is om een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken omtrent «het proces» van Ni Yulan en Donq Jiqin? Zo ja, bent u bereid om dit, rechtstreeks dan wel via de EU aan te kaarten bij de Chinese autoriteiten? Zo nee, waarom niet?

Ik wil niet treden in de Chinese rechtsgang. Mevrouw Ni Yulan en haar echtgenoot, Donq Jiqin, hebben een verzoek om hoger beroep ingediend.

Vraag 5

Bent u bereid zowel in bilaterale contacten, als via de Europese Unie en de relevante VN- instrumenten, de Chinese autoriteiten blijvend aan te spreken op hun internationaalrechtelijke verplichtingen op het gebied van het eerbiedigen van mensenrechten?

Ja.