Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Luchtvaartsector Curaçao krijgt Nederlandse hulp»?1

Ja, ik heb kennis genomen van de verschillende artikelen waarin gerefereerd werd aan de Nederlandse assistentie die aan de Directie Luchtvaart van Curaçao wordt verleend.

Vraag 2

Klopt het dat de Curaçaose minister van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning Nederland heeft benaderd om een inventarisatie te maken van de luchtvaartwetgeving?

Het klopt dat minister Cooper het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft benaderd met het verzoek om technische assistentie te verlenen. Het assisteren bij het herschrijven van de Antilliaanse (en thans verouderde) luchtvaartwetgeving maakt daar onderdeel van uit.

Vraag 3

Deelt u de mening dat Curaçao als autonoom land zelf verantwoordelijk is om op tijd te voldoen aan de eisen van de Federal Aviation Authority (FAA)?

De FAA toetst louter of Curaçao voldoet aan de internationale veiligheidsstandaarden die ICAO maakt. Curaçao is als autonoom land binnen het Koninkrijk inderdaad primair verantwoordelijk om te voldoen aan de eisen die de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO stelt aan de veiligheid van de internationale burgerluchtvaart. Het Koninkrijk der Nederlanden is echter als Contracterende Partij bij de Chicago Conventie aanspreekbaar op de naleving van dat verdrag, onder andere wat betreft de luchtvaartveiligheid. Het niet voldoen aan de veiligheidsstandaard heeft derhalve gevolgen voor het gehele Koninkrijk. Vanuit deze overweging is positief gereageerd op het verzoek van minister Cooper. Een tweede overweging om tegemoet te komen aan het verzoek van Curaçao vloeit voort uit het feit dat het land Curaçao onder de overgangregeling Nederlandse Antillen eveneens verantwoordelijkheid draagt voor de luchtvaartveiligheid op Sint Maarten. Het niet voldoen aan de internationale standaarden kan ook vergaande gevolgen hebben voor het land Sint Maarten en daarmee voor Saba en Sint Eustatius.

Vraag 4

Kunt u aangeven of u van plan bent om op het Curaçaose verzoek in te gaan? Zo ja, wat is uw afweging geweest en wie zal de kosten van de inventarisatie betalen? Zo nee, waarom niet?

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft positief gereageerd op het verzoek van minister Cooper om te assisteren om een actieplan op te stellen teneinde de bevindingen te redresseren. Zoals reeds in het antwoord op vraag 3 is aangegeven zijn het overwegingen van verantwoordelijkheid van het Koninkrijk richting ICAO geweest die onder meer hebben bijgedragen aan deze beslissing. De inhuur van externe expertise in deze inventarisatiefase is door het ministerie van Infrastructuur en Milieu verzorgd. Minister Cooper heeft aangegeven dat de kosten door het land Curaçao zullen worden gedragen en derhalve zal verrekening plaats vinden.

Vraag 5

Heeft Nederland de inzet van dhr. Frederik Blaauw in oktober van dit jaar aangeboden, of is hier ook sprake geweest van een verzoek van Curaçao? Heeft Nederland voor zijn inzet betaald? Zo ja, gaat u alle kosten van zijn inzet terugvorderen?

Tot de inzet van twee ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Milieu is besloten na het verzoek van en in overleg met het Curaçaose ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning. De relatie met de Chicago Conventie, de gevolgen die een besluit van de FAA voor de overige delen van het Koninkrijk heeft en de borging van de luchtvaartveiligheid, ook voor Nederlandse passagiers en luchtvaartmaatschappijen, vormden de belangrijkste overwegingen om positief op dit verzoek te reageren. Tevens is in de Beleidsagenda Luchtvaartveiligheid 2011–2015 aangegeven dat voor de verbetering van de luchtvaartveiligheid in het Caribisch gebied technische assistentie verleend kan worden.
De reis- en verblijfkosten van de twee ambtenaren komen voor rekening van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Vraag 1

Klopt het bericht dat het ministerie van Buitenlandse Zaken, zonder pilot, 500 Google Apps-accounts aanschaft om mailcommunicatie in geval van calamiteiten te garanderen, zoals vermeld staat in het artikel «Buitenlandse Zaken kiest Gmail als terugvaloptie»?1

Ja.

Vraag 2

Welke ministeries maken er ook gebruik van Google Apps-accounts? Wat zijn de ervaringen van deze ministeries?

Momenteel maakt geen ander ministerie gebruik van Google Apps-accounts.

Vraag 3

Welke overwegingen heeft u doen besluiten om te kiezen voor dit specifieke systeem? Kunt u uw antwoord toelichten?

Indien calamiteiten zich voordoen dient in elk geval de normale, niet-gerubriceerde, e-mailcommunicatie van Buitenlandse Zaken met de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland door te kunnen gaan. Als back-up systeem is daarvoor indertijd Google Apps gekozen, omdat deze door Google geleverde dienst op Open Standaarden is gebaseerd, relatief goedkoop is, wereldwijd een hoge toegankelijkheid, beschikbaarheid en capaciteit garandeert en een minimale beheerlast vraagt van de ICT-organisatie.

Vraag 4

Welke alternatieve systemen heeft u nog meer onderzocht? Op welke grond zijn deze systemen minder goed bevonden dan het Google Apps-accounts systeem? Kunt u uw antwoord toelichten?

In 2009 waren er geen prijstechnisch verantwoorde Europese e-mail clouddiensten met wereldwijde dekking en zakelijke beschikbaarheidsgaranties.

Vraag 5

Bent u bekend met de risico’s voor de privacy en veiligheid bij het gebruik van clouddiensten zoals eerder zijn gemeld door de AIVD?2 Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen om de privacy en veiligheid te waarborgen?

Ja. Conform vigerende regels voor het verwerken van privacygevoelige en andere vertrouwelijke informatie, mogen gebruikers geen privacygevoelige of andere vertrouwelijke informatie delen via Google Apps-accounts.

Vraag 6

Kunt u garanderen dat ondanks het rapport van de AIVD, waarin zij beschrijft dat het gebruik van clouddiensten (zoals die van Google) eenvoudig toegankelijk zijn voor buitenlandse geheime diensten en opsporingsinstanties, het gebruik van Google Apps-accounts geen risico vormt voor de privacy en veiligheid van mensen?

Ja, zie het antwoord op vraag 5.
Voor de mate van garantie voor beveiliging van clouddiensten verwijs ik tevens naar de beantwoording van de Kamervragen 2011Z151833 gesteld door lid Gesthuizen (SP), 2011Z151244 gesteld door lid Schouw (D66) en 2011Z152415 gesteld door lid Elissen (PVV) door de minister van Veiligheid en Justitie.

Vraag 7

Klopt het bericht dat er ook Nederlandse ambassades gebruik maken van Google Apps-accounts? Zo ja, welke ambassades betreft dit? Op welke manier is zowel de privacy als de veiligheid gewaarborgd?

Google Apps accounts kunnen worden ingezet als back-up voor communicatie met de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland. Voor borging van privacy en vertrouwelijke informatie verwijs ik naar het antwoord op de vragen 5 en 6.

Vraag 8

Zijn uw ministeries of zijn andere ministeries zich eveneens (op aanvullende wijze) concreet aan het voorbereiden op een noodtoestand die het gevolg is van een overstroming? Zo ja, op welke wijze?

Alle ministeries werken aan een goede voorbereiding op verstoring van ICT en elektriciteit (ongeacht de oorzaak) door het opstellen van continuïteitsplannen. In deze plannen wordenweerbaarheid maatregelen opgenomen om de continuïteit van de kritieke processen van de ministeries te borgen.
Hierover zal in het voorjaar van 2012 aan de Tweede Kamer worden gerapporteerd in de Voortgangsbrief Nationale Veiligheid.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel «Zorgen om energievoorziening Saba en Statia»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of Saba en Sint Eustatius een goede en betrouwbare energievoorziening blijven houden?

Ten behoeve van de door mij aangeboden bemiddeling in de Gebe-problematiek heeft SEO Economisch Onderzoek te Amsterdam vastgesteld dat er sterke aanwijzingen zijn dat met het beëindigen van de relatie met Gebe en het oprichten van nieuwe bedrijven voor Saba en Sint Eustatius een veel kosteneffectiever voorziening mogelijk is. Door deze weg in te slaan kan naar mijn mening inderdaad een goede en betrouwbare energievoorziening voor de beide genoemde eilanden behouden blijven.

Vraag 3

Klopt het dat na de aankoop Saba en Sint Eustatius twee maanden hebben om een energiebedrijf op te zetten? Is er al sprake van concrete plannen voor het opzetten van dergelijke bedrijven?

Gezien de inhoud van de Overeenkomst betreffende de splitsing van de N.V. Gebe, die op 27 oktober jl. tussen de besturen van de drie betrokken eilanden is gesloten, luidt het antwoord op de eerste vraag bevestigend.
Met de bestuurscolleges van Saba en Sint Eustatius is intussen afgesproken dat zij bij de vorming van de beoogde nieuwe bedrijven ondersteuning krijgen van mijn departement. Deze afspraak is inmiddels geëffectueerd.
Overigens behoeft het oprichten van of deelnemen in een privaatrechtelijke rechtspersoon door Saba en Sint Eustatius op grond van art. 9 van de FinBES goedkeuring van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De minister heeft deze bevoegdheid gemandateerd aan het College Financieel Toezicht.

Vraag 4

Klopt het dat Sint Maarten het gebruik van dieselolie voor het opwekken van elektriciteit op Saba en Sint Eustatius jarenlang heeft gesubsidiëerd? Zo ja, is er sprake van nieuwe subsidiëring nu Sint Maarten hier niet meer verantwoordelijk voor is? Wordt dit betaald uit de opbrengsten van de verkoop van de aandelen van het energiebedrijf GEBE?

Binnen het gezamenlijke elektriciteitsbedrijf Gebe is voorheen geen onderscheid gemaakt tussen de afnemers, wat de tarieven betreft. Het verschil in kosten van opwekking op Saba en Sint Eustatius enerzijds en Sint Maarten anderzijds is steeds gecompenseerd. Het idee van de kruissubsidie kreeg pas lading op het moment van de staatkundige hervorming op 10-10-10. Sint Maarten hecht er vanaf dit moment uiteraard aan de tarieven voor de eigen bevolking zo laag mogelijk vast te stellen.
Van een nieuwe subsidiëring van mijn kant is geen sprake.
In het advies van de bemiddelaar in de Gebe-problematiek is het uitgangspunt geweest dat de opbrengsten uit de transactie ten goede zouden komen aan de oprichting van de nieuwe elektriciteitsbedrijven op Saba en Sint Eustatius.

Vraag 5

Deelt u de zorgen van een eilandsraadslid dat vreest dat de energieprijs op de eilanden zal verdubbelen? Zo ja, wordt er gewerkt aan een oplossing die voorkomt dat de eilandbewoners geconfronteerd worden met een twee keer zo hoge energierekening? Zo nee, waarom niet?

Nee, er zijn sterke aanwijzingen dat er goede mogelijkheden zijn om tot een zodanige kostenreductie te komen bij een nieuw bedrijf, dat uiteindelijk sprake zal zijn van redelijke tarieven. Voorts wordt op dit moment onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een deel van de elektriciteit duurzaam op te wekken. Dit biedt ook perspectief op het punt van betaalbaarheid. Graag bevestig ik hierbij wat ik in het WGO van maandag jl. op een vraag van uw kant heb geantwoord, dat aan de regulering van de elektriciteitsvoorziening op de BES-eilanden wordt gewerkt, en ik voeg daaraan toe dat resultaat is voorzien voor de tweede helft van 2012.

Vraag 6

Is het mogelijk dat de BES-eilanden in aanmerking komen voor de Connecting Europe-faciliteit (CEF), een project van € 50 miljard van de EU, dat er gedeeltelijk op is gericht om de energienetwerken in Europa te verbeteren en te verduurzamen? Bent u bereid om u in te zetten zodat de BES-eilanden gebruik kunnen maken van deze regeling?

Nee, ik sta in het algemeen kritisch tegenover het gebruik van het Europese Fonds voor energie-infrastructuur. Het primaat voor investeringen in de Europese infrastructuur ligt namelijk bij de (gereguleerde) marktpartijen. Bovendien voldoen de investeringen in energienetwerken van de eilanden in Caribisch Nederland niet aan de doelstellingen van het EU-infrastructuurpakket, namelijk het bijdragen aan de Europese interne markt, het inpassen van duurzame energie en het verbeteren van de voorzieningszekerheid in Europa.

Vraag 1

Kent u de tweet http://twitter.com/#!/Wusley/status/133551540274348032 en herinnert u zich de vragen over rellen en vernielingen bij het huis van de burgemeester van Urk?1

Ja.

Vraag 2

Zouden de daarin aan de burgemeester van Rotterdam gerichte bewoordingen strafbaar kunnen zijn? Zo ja, op grond van welke artikelen in het wetboek van Strafrecht? Zo nee, waarom niet?

De bewoordingen van de tweet zouden in beginsel onder de reikwijdte van artikel 266 (belediging) of 267 (belediging van een ambtenaar) Wetboek van Strafrecht kunnen vallen.

Vraag 3

Beschikt u over gegevens over de aard en omvang van haatcriminaliteit via sociale mediasites? Zo ja, kunt u die met de Kamer delen? Zo nee, acht u het nodig om onderzoek te doen naar dit fenomeen?

Haatcriminaliteit is een ruim begrip en geen strafrechtelijke term. Haatcriminaliteit kan zien op (discriminatoire) uitlatingen, het pesten van personen of het zwartmaken van bedrijven of organisaties. Delicten zoals belediging, discriminatie en bedreiging kunnen van toepassing zijn. Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat gelet op de reikwijdte van het begrip haatcriminaliteit, delicten die daaronder geschaard kunnen worden niet in een aparte categorie worden geregistreerd. Over de omvang van alle strafbare feiten die als haatcriminaliteit te betitelen zijn, zijn daarom geen gegevens voorhanden.
Ik deel de mening dat moet worden opgetreden tegen het plegen van dit soort strafbare feiten via sociale mediasites. Het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) treedt specifiek op tegen discriminatoire uitingen via websites, waaronder sociale mediasites. In het jaarverslag over 2010 (http://www.meldpunt.nl/publicaties/mdi-jaarverslag-2010) meldt het MDI dat veel profielenwebsites goed meewerken en discriminerende uitingen meestal snel verwijderden. Ik heb geen signalen ontvangen die nopen tot het verrichten van meer onderzoek.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er tegen het plegen van haatcriminaliteit via sociale mediasites moet worden opgetreden? Zo ja, in hoeverre is er speciale aandacht voor deze vorm van haatcriminaliteit? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Acht u, zoals u eerder aangaf ten aanzien van agressie en geweld, het ook onacceptabel als burgemeesters door haatcriminaliteit worden belemmerd in hun functioneren? Zo ja, deelt u dan de mening dat ambtshalve vervolging van dit soort delicten op zijn plaats is? Zo nee, waarom niet?

Ja. Ambtshalve vervolging behoort tot de mogelijkheden. Het is echter voor de vervolging van dit soort feiten van belang dat de betreffende politieke ambtsdrager aangifte doet, omdat een groot deel van de beledigende uitlatingen op internet niet ter kennis komt van de politie of het Openbaar Ministerie.

Vraag 6

Deelt u, mede gezien uw eerdere mening dat burgemeesters en andere politieke ambtsdragers een voorbeeldrol vervullen naar de gemeenschap en de werknemers met publieke taken, de mening dat in geval van haatcriminaliteit gepleegd tegen gezagsdragers, zij aangifte zouden moeten doen? Zo ja, hoe gaat u stimuleren dat er in alle gevallen van haatcriminaliteit tegen gezagsdragers aangifte wordt gedaan? Zo nee, waarom niet?

Ja, juist vanwege hun voorbeeldrol wordt gestimuleerd dat politieke ambtsdragers aangifte doen van strafbare feiten. Vanuit het programma Veilige Publieke Taak is specifiek voor politieke ambtsdragers een stappenplan ontwikkeld om te komen tot het veilig kunnen verrichten van hun publieke taak. Momenteel wordt het stappenplan in overleg met de diverse beroepgroepen van politieke ambtsdragers verspreid. Op de bijbehorende website www.veiligbestuur.nl wordt onder meer aandacht besteed aan het doen van aangifte.

Vraag 7

Vallen onder het ongewenst gedrag, waarvan u de mening toegedaan ben dat daarvoor altijd melding zou moeten worden gemaakt, ook belediging of andere uitingsdelicten? Zo ja, hebt u hier ook afspraken over gemaakt met het Nederlandse Genootschap van Burgemeesters? Zo nee, waarom niet?

Ja, één van de uitgangspunten binnen het programma Veilige Publieke Taak is dat alle voorvallen van agressie en geweld, waaronder belediging of andere uitingsdelicten, moeten worden geregistreerd. Binnen gemeenten is dat voor politieke ambtsdragers bijvoorbeeld mogelijk binnen het Gemeentelijk Incidenten Registratiesysteem. In het convenant dat in 2009 met het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) is gesloten, wordt hieraan aandacht besteed. Ook op de in het in mijn antwoord op vraag 6 genoemde website www.veiligbestuur.nl, die samen met onder andere de NGB is ontwikkeld, wordt het onderwerp registratie behandeld.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Veel problemen voor kinderen op Bonaire1»? Heeft u tevens kennis genomen van de notitie van de ChristenUnie2 waarin nadrukkelijk zorgen worden geuit over positie van kinderen, onder meer op Bonaire?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de zorgen over de kinderrechtensituatie op Bonaire, onder andere betreffende armoede, verwaarlozing, mishandeling, drugs- en criminaliteitsproblemen en tienerzwangerschappen?

Mijn beeld is dat er de afgelopen jaren veel is verbeterd, maar dat er ook nog veel moet gebeuren.
Het Comité van de Verenigde Naties voor de monitoring van het Internationaal Verdrag Rechten van het Kind heeft in 2009 gewezen op de zorgelijke situatie van de kinderrechten in de toenmalige Nederlandse Antillen. Saba, Sint Eustatius en Bonaire hebben al in 2008 met Nederland afgesproken om de jeugd één van de prioritaire thema’s te maken (naast gezondheidszorg, veiligheid en onderwijs). Voor het jeugdbeleid zijn voor 2009 en 2010 extra middelen vrijgemaakt, zodat vooruitlopend op de transitie van 10-10-10 gestart kon worden met het opbouwen en versterken van de jeugdvoorzieningen.
Hiertoe is per eiland, ook op Bonaire, samen met het lokale bestuur en de lokale jeugdinstellingen een plan gemaakt. Dit plan was ook gebaseerd op aanbevelingen van de Inspectie Jeugdzorg, die in 2009 een verkenning heeft gedaan van de jeugdvoorzieningen op de eilanden, en een advies heeft gemaakt voor verbetering ervan. Kern van dit plan was: het opzetten van een Centrum voor Jeugd en Gezin, de verbetering van vrije tijdsvoorzieningen voor jongeren vanaf 12 jaar, het ontwikkelen van jeugdzorg (ambulant, pleegzorg en residentiële zorg), verbeteren van de gezinsvoogdij en het versterken van de Voogdijraad. Dit plan is eind 2011 grotendeels gerealiseerd. Daarmee is er een behoorlijke verbetering aan voorzieningen gerealiseerd. Met deze voorzieningen kan de preventie beter tot uitvoering gebracht worden.
In navolging van de aanbevelingen van het VN-Comité Rechten van het Kind is er een start gemaakt met het opleiden van professionals in een methodiek voor positief opvoeden (Triple P). Begin 2012 start, in samenwerking met het lokale bestuur en de jeugdorganisaties, een campagne Positief Opvoeden om ouders kennis te laten maken met andere manier van opvoeden.
Het structureel verbeteren van de kinderrechtensituatie vraagt evenwel verbeteringen op velerlei terreinen, en zal derhalve de komende decennia aandacht blijven vragen. Het gaat dan zowel om economische ontwikkeling, toekomstperspectief voor de jeugd, verbetering van de kinderopvang, verbetering van de publieke gezondheidszorg, naschoolse opvang, onderwijs en armoedebestrijding.

Vraag 3

Heeft het pas geopende Centrum voor Jeugd en Gezin doelen opgesteld om de positie van kinderen op korte termijn te verbeteren? Zo ja, welke doelen zijn er opgesteld en hoe worden deze doelen gemonitord?

Ja.
Het Centrum voor Jeugd en Gezin heeft een 2-jarenplan gemaakt voor de periode 2012–2014, en biedt voor het eerst één geïntegreerde aanpak voor opvoedingsondersteuning en jeugdgezondheidszorg voor de jeugd van 0–19 jaar. De aandacht lag tot nu toe vooral op het jongere kind. Vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin zal de Campagne voor Positief Opvoeden worden georganiseerd. Specifieke onderdelen uit het tweejarenplan zijn de verbetering van de jeugdgezondheidszorg, het bieden van opvoedingsondersteuning aan ouders van tieners, het versterken van seksuele educatie, het begeleiden van tienermoeders, het bereiken van ouders in de buurten via buurtmoeders en het signaleren en melden van kindermishandeling. Deze doelstellingen worden door VWS gemonitord via de subsidieafspraken.

Vraag 4

Levert de huidige kinderrechtensituatie op Bonaire één (of meerdere) schending(en) van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind op? Zo ja, welke schendingen betreft dit?

Komend jaar rapporteert het Koninkrijk der Nederlanden aan het VN Kinderrechtencomité over de kinderrechtensituatie in het Koninkrijk. Ook de ontwikkelingen in de kinderrechtensituatie op Bonaire wordt in deze periodieke VN-rapportage besproken. Deze rapportage is momenteel in voorbereiding. Naar verwachting is de rapportage in maart 2012 gereed voor verzending aan het VN-Comité en de Tweede Kamer.

Vraag 5

Deelt u de analyse dat basisvoorzieningen op vele terreinen, zoals voor vrije tijd, uithuisgeplaatste kinderen en naschoolse opvang, ontbreken en dat ouders, kinderen en professionals die met kinderen werken, weinig weten over kinderrechten?

Nee ik deel die analyse niet.
Uitgangspunten bij het eerder genoemde plan is het Internationale Verdrag van de Rechten van het Kind. Aanbevelingen die in de vorige rapportage aan het VN Kinderrechtencomité zijn gedaan, zijn opgenomen in dat actieplan. De professionals van de jeugdzorgvoorzieningen op Bonaire, baseren hun werk al jarenlang op het Kinderrechtenverdrag. De jeugdvoorzieningen zijn de afgelopen jaren flink versterkt. Inmiddels is de naschoolse opvang voorziening Jong Bonaire uitgebreid van een bereik van ca 150 jongeren naar een bereik van 275 jongeren, en het gebouw en de voorzieningen erin zijn vernieuwd. De jeugdbescherming is versterkt. Er is jeugdzorg gekomen: ambulante hulpverlening, er is een kinder- en jeugdpsycholoog en een kinder- en jeugdpsychiater. Voor uithuis geplaatste kinderen is de pleegzorg flink uitgebreid, het logeerhuis Kas di Karko is opgericht en er wordt een huis voor tienermeisjes en tienermoeders gesubsidieerd. Samen met de andere jeugdorganisaties worden momenteel plannen gemaakt voor verdere uitbreiding van voorzieningen voor jongeren die (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen.

Vraag 6

Bent u bereid op korte termijn en in samenspraak met het bestuurscollege Bonaire een plan van aanpak te ontwikkelen om verbeteringen aan te brengen in de kinderrechtensituatie op Bonaire, op het gebied van onder meer armoede, verwaarlozing, mishandeling, drugs- en criminaliteitsproblemen en tienerzwangerschappen? Zo ja, op welke termijn kan de Kamer dit plan tegemoet zien? Zo nee, waarom niet?

Er wordt gewerkt op basis van een gezamenlijk plan «Zorg voor een gezonde jeugd op Bonaire: juli 2010–december 2011». Begin 2012 zal VWS met het Openbaar Lichaam over de follow-up van dit plan spreken.

Vraag 7

Hoe is de verdeling van verantwoordelijkheden tussen enerzijds de verschillende ministeries en anderzijds het bestuurscollege van Bonaire met betrekking tot de kinderrechten op Bonaire en de andere openbare lichamen?

Diverse ministeries en de lokale overheden hebben hun eigen bestuurlijke verantwoordelijkheden voor aspecten van het jeugdbeleid en daarmee voor de invulling van de kinderrechten op dat terrein.
De lokale overheden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn verantwoordelijk voor de preventieve zorg voor de jeugd en het ministerie van VWS is verantwoordelijk voor de specialistische zorg voor de jeugd. Gezien de kleinschaligheid wordt samengewerkt met vertegenwoordigers van de ministeries OCW, Veiligheid en Justitie, Sociale Zaken en BZK/WWI binnen de Rijksdienst Caribisch Nederland.

Vraag 1

Kent u het bericht «Rijksdienst: Poging tot samenspanning B en W»?1

Ja, de inhoud is mij bekend.

Vraag 2

Is het waar dat de Roermondse projectontwikkelaar Van Pol Beheer uiteindelijk het complex in kwestie heeft verkregen ondanks dat hij een prijs bood die ongeveer een miljoen euro onder de gewenste prijs lag? Heeft de rijksoverheid financieel verlies geleden als gevolg van deze uitkomst?

Nee dat is niet juist. Zowel in de eerste, als in de tweede biedingsronde heeft Van Pol B.V. het hoogste bod uitgebracht op het justitiële complex. De Staat besloot na de tweede biedingsronde te gunnen, rekening houdend met het volgende.
Het herontwikkelingsplan voor het justitiële complex bood de keuze om de bestaande bebouwing te herontwikkelen en om deels nieuw te bouwen, eventueel in combinatie met een ondergrondse garage. De door de Staat ingeschakelde taxateur heeft echter bij zijn taxatie geen rekening gehouden met het waardedrukkende effect van de aanleg van een eventuele ondergrondse garage. Dit is later door hem herzien.
Het tweede bod van Van Pol Beheer B.V. viel binnen de marge om te gunnen.
De Staat heeft tengevolge van deze handelwijze geen financieel verlies geleden.
Met de gunning kreeg het monumentale complex een nieuwe toekomst en werd een langere leegstand voorkomen.

Vraag 3

Wat is uw beoordeling van de stelling van de directeur Domeinen Regio-Zuid dat er in deze kwestie sprake is geweest van «volstrekt ongepaste» inmenging van het college van B en W van Roermond en pogingen tot «samenspanning tegen de staat»?

Voor de inrichting van het verkoopproces hebben Domeinen Onroerende Zaken (thans het RVOB), de Rijksgebouwendienst, het Atelier Rijkbouwmeester en de gemeente Roermond nauw samengewerkt. Zij werden ook allemaal vertegenwoordigd in de betrokken beoordelingscommissie. Hierbij is het ongebruikelijk dat één van deze partijen met uitsluiting van de anderen een gesprek arrangeert met de bieders. De regionaal directeur Domeinen Zuid heeft dit te kennen gegeven aan het college van B&W.
Hoewel ik afstand neem van diens gekozen bewoording in het artikel, had destijds een gesprek kunnen leiden tot onduidelijkheid over de positie van de Staat als verkoper van het complex en de transparantie van het verkoopproces.
Mijn voorganger is destijds conform de gebruikelijke procedures binnen het ministerie van Financiën een paar keer geïnformeerd over dit dossier. Dit, mede naar aanleiding van de brief die het college van B&W van de gemeente Roermond op 14 november 2007 over deze kwestie naar mijn voorganger heeft gestuurd. Zoals in de brief van 27 november 2007 namens mijn voorganger aan het college van B&W is uitgelegd, had een overleg de suggesties van samenspanning kunnen wekken. Er is schriftelijk gecommuniceerd.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de rol die wethouder Van Rey hierbij heeft gespeeld? Is het waar dat de Rijksdienst de indruk had dat hij een voorkeur had voor Van Pol Beheer? Wat maakt u op uit het feit dat de Rijksdienst een «telefonische scheldkannonade» van de heer Van Rey heeft ontvangen nadat deze een stokje had gestoken voor de geplande «informatieve bijeenkomst» waar Van Pol Beheer voor uitgenodigd zou worden?

Ik heb geen oordeel over de rol of voorkeuren van wethouder Van Rey.
Nadat Domeinen Onroerende Zaken had aangegeven het ongepast te vinden dat er een overleg zou plaatsvinden tussen het college van B&W en de bieders, heeft de gemeente het overleg afgeblazen.

Vraag 5

Heeft de betrokken regiodirecteur zijn bevindingen destijds gemeld aan de staatssecretaris van Financiën? Zijn er regels voor dit soort bevindingen van rijksambtenaren? Zo ja, welke?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Heeft er destijds bestuurlijk overleg plaatsgevonden met de burgemeester of het college over de bevindingen en gevoelens? Wat waren de overwegingen om dat wel of niet te doen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

Hoe is het mogelijk dat ondanks de gevoelens over pogingen tot «samenspanning tegen de staat» en «volstrekt ongepaste» inmenging van het college B en W het complex uiteindelijk toch verkregen is door Van Pol Beheer? Wat is er terecht gekomen van de eerdere stelling van de Rijksdienst dat de ontwikkelingen gevolgen zouden hebben voor de beoogde deelnemers?

Van Pol Beheer B.V. deed het hoogste bod en voldeed aan alle gunningscriteria. De stelling van de Rijksdienst is nimmer getoetst omdat het college van B&W van de gemeente Roermond heeft afgezien van het overleg.

Vraag 8

Kan de evaluatie van het verkoopproces en de opvatting van de regering daarover naar de Kamer gestuurd worden?

De evaluatie2 is uitgevoerd door de RijksAuditdienst en als bijlage bij deze brief gevoegd. De regering heeft hier geen opvatting over geformuleerd omdat het evaluatierapport uitsluitend gebruikt is voor interne leermomenten en voor het verbeteren van verkoopprocessen in de toekomst.

Vraag 1

Kent u de enquête van Binnenlands Bestuur in samenwerking met de Ien Dales-leerstoel waaruit naar voren komt dat de overheid amper aandacht besteedt aan het vasthouden van talent?1 Bent u daarnaast bekend met de enquête van Binnenlands Bestuur in samenwerking met JS Consultancy waaruit blijkt dat de aanwas van jonge ambtenaren op een laag peil staat?2 Wat is uw reactie op de uitkomsten van deze enquêtes?

Ja.
De instroommogelijkheden voor jong talent waren in algemene zin, mede als gevolg van de afgelopen taakstellingen, beperkt.
Ik erken daarnaast dat de overheid zich op dit moment in een bijzondere situatie bevindt. Enerzijds worden bezuinigingen doorgevoerd binnen het openbaar bestuur, welke leiden tot boventalligheid van personeel. Anderzijds ontstaan er op termijn ook personeelstekorten, mede als gevolg van de vergrijzing. Beide onderdelen vragen om een specifieke aanpak.
Het kabinet investeert daarom in meer flexibiliteit, mobiliteit en modernisering van het werkgeverschap in het openbaar bestuur, waarbij in het bijzonder aandacht wordt besteedt aan talentbehoud en nieuwe instroom van jongeren. Deze vernieuwing wordt, in samenwerking met andere overheden, doorgevoerd via het BZK programma «Beter Werken in het Openbaar Bestuur». Over dit programma heb ik u d.d. 8 juli 2011 ingelicht in de reactie namens het kabinet op het rapport «De grote uittocht» (Kamerstuk, 32 124, nr. 22).

Vraag 2

Kunt u een overzicht geven van het aantal talentprogramma’s en traineeships binnen de Rijksoverheid of waar de Rijksoverheid aan deelneemt (zoals het Rijkstraineeship, BOFEB, Academie voor Wetgeving etc.)?

Rijksbreed
Specialistische programma’s:

Vraag 3

Kunt u over de afgelopen vijf jaar, per jaar, een overzicht geven per talentprogramma of traineeship, waarin in ieder geval het volgende wordt uiteengezet:

Tranche 2007–2009
Tranche 2008–2010
Tranche 2009–2011
Tranche
2010–2012
Tranche
2011–2013
Aantal deelnemers
153
159
169
154
93
Aantal afstudeerders, waarvan:
N.v.t.
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
57
66
53
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
63
53
38
doorgestroomd binnen de Rijksoverheid, maar aard dienstverband niet bekend
7
0
2
aantal dat uit dienst van de overheid ging
17
32
51
N.B. Van de traineetranche 2009–2011 hebben 13 trainees een tijdelijke verlenging gekregen ten behoeve van de doorstroom.
Tranche
2007–2009
Tranche
2008–2010
Tranche
2009–2011
Tranche
2010–2012
Tranche 2011–2013
Aantal deelnemers (instroom)
18
16
16
13
7
Aantal afstudeerders, waarvan:
17
16
16
N.v.t.
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
1
3
4
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
16
13
11
aantal dat uit dienst van de overheid ging
0
0
1
Tranche
2009–2011
(startjaar programma)
Tranche
2010–2012
Tranche
2011–2013
Aantal deelnemers (instroom)
20
11
10
Aantal afstudeerders, waarvan:
19
N.v.t.
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
7
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
11
aantal dat uit dienst van de overheid ging
1
Tranche
2009–2011
(startjaar programma)
Tranche
2010–2012
Tranche
2011–2013
Aantal deelnemers
10
10
8*
Aantal afstudeerders, waarvan:
N.v.t.
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
1
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
6
aantal dat uit dienst van de overheid ging**
3
* De afname van het aantal startende trainees in 2011 heeft niet te maken met een afgenomen aanbod van audit-traineeplaatsen, maar met een onvoldoende (kwalitatief) aanbod van kandidaten.
** Het betreft hier vertrek vanwege het verkrijgen van een andere aanbieding elders of vanwege niet voldoende functioneren.
Tranche
2007–2009
Tranche
2008–2010
Tranche
2009–2011
Tranche
2010–2012
Tranche
2011–2013
Aantal deelnemers
12
16
21
14
15
Aantal afstudeerders,
Waarvan:
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
0
4
10
2
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
10
11
7
•
aantal dat uit dienst van de overheid ging
2
1
4
•
2007
2008
2009
2010
2011
Aantal deelnemers*
20
22
22
20
19
Aantal afstudeerders, waarvan:
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg bij de (rijks)overheid
16**
18***
17**
3**
N.v.t.
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg bij de (rijks)overheid
0
3
0
12
N.v.t.
aantal dat uit dienst van de overheid ging
4
2
5
5
N.v.t.
* Looptijd van het programma is een jaar. Er starten jaarlijks twee groepen (in voorjaar en najaar).
** Deze groep kreeg eerst een contract voor bepaalde tijd en heeft nu een contract voor bepaalde tijd bij het Rijk.
*** Inmiddels hebben 17 personen van deze groep een contract voor bepaalde tijd bij het Rijk.
2009
1e tranche
2010
2e tranche
2011
3e tranche*
Aantal deelnemers
25
39
15
Aantal afstudeerders, waarvan:
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
1
0
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
19
38
aantal dat uit dienst van de overheid ging
5
1
* Bij de 3e tranche is afgesproken dat de deelnemers direct een vaste aanstelling krijgen na afloop van het traineeprogramma (bij goed functioneren).
2010–2012
1e tranche
2011
Aantal deelnemers
10
N.v.t.*
Aantal afstudeerders, waarvan:
N.v.t.**
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
aantal dat uit dienst van de overheid ging
* Het programma start om het jaar.
** Instroomafspraak 1e tranche: deelnemers krijgen een tijdelijke aanstelling van een jaar na afloop van het traineeprogramma (bij goed functioneren).
Tranche 2007– 2009
Tranche
2008–2010
Tranche 2009–2011
Tranche
2010–2012
Tranche 2011–2013
Aantal deelnemers
19
16
10
10
0
Aantal afstudeerders, waarvan:
N.v.t.
aantal dat contract voor bepaalde tijd kreeg
2
0
3
aantal dat contract voor onbepaalde tijd kreeg
14
11
4
1
aantal dat uit dienst van de overheid ging
3
5
3
1

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel starters er buiten de traineeships om de overheid instromen?

Aangezien het aantal jaren werkervaring (en/of het zijn van een starter) niet bijgehouden wordt in de gegevens van BZK, heb ik de volgende definitie van starter gehanteerd: jongeren tot 30 jaar die in dienst treden bij de rijksoverheid en andere bestuurslagen. Onderstaande cijfers zijn inclusief de starters vanuit traineeships.
Leeftijd
Rijk
Provincies
Waterschappen
Gemeenten
Totaal openbaar bestuur
15–19
18
1
1
99
119
20–24
445
46
29
943
1 463
25–29
997
133
121
2 007
3 258
Totaal
1 460
180
151
3 049
4 840
Als men kijkt naar de voorgaande jaren is het effect van de taakstelling duidelijk te zien in het totaal aantal jongeren dat instroomde in het openbaar bestuur. Deze ontwikkeling vindt echter ook plaats binnen andere leeftijdscohorten.
2007
2008
2009
2010
15–29 jaar
8 932
8 328
7 717
4 840

Vraag 5

Wat zijn de redenen dat (jong) talent de overheid verlaat? Hoe probeert u talent aan de publieke sector te binden? Tegen welke obstakels loopt u daarbij op?

Een belangrijke reden waarom jonge ambtenaren de overheid verlaten is het aflopen van tijdelijke contracten. Het grootste deel van de jongeren neemt echter zelf ontslag (Bron: BZK, POMO 2010).
De meest genoemde vertrekredenen voor jonge ambtenaren (tot 30 jaar) in het openbaar bestuur zijn:
(Vrijwillige) vertrekreden in 2010
Percentage
1. Het werk was niet (meer) uitdagend
38%
2. Ik was uitgekeken op mijn takenpakket
35%
3. Er waren onvoldoende loopbaanmogelijkheden
32%
4. Het werkniveau lager was dan mijn opleidingsniveau
19%
5. Het werk inhoudelijk saai was
18%
Bron: BZK, POMO 2010.
In de eerste plaats is het een verantwoordelijkheid van individuele werkgevers (zoals gemeenten, provincies, departementen etc.) zelf om zorg te dragen voor voldoende instroom en behoud van talent.
De sector Rijk streeft ernaar talent te binden door een interessante werkgever te zijn en blijven. Dit doet zij door o.a. een uitgebreid opleidingspakket aan te bieden, het nieuwe werken mogelijk te maken, de stijl van leidinggeven aan te passen aan de doelgroep en de uitvoering van de kwaliteitsagenda Rijk.
Vanuit het BZK programma «Beter Werken in het Openbaar Bestuur» wordt ingezet op het vergroten van het gevoel van urgentie bij werkgevers: het vertrek van jongeren nu en het verwachte tekort op lange termijn vormen een risico. Het programma heeft als doel deze boodschap te verspreiden en stakeholders nu in actie te krijgen. Dit doet het programma o.a. door samen met VNG, IPO en de Unie van Waterschappen een bestuurdersconferentie te organiseren op 18 januari 2012 (www.beterwerkeninhetopenbaarbestuur.nl). Tijdens de conferentie zal nadrukkelijk aan de orde komen tegen welke obstakels werkgevers aanlopen op het gebied van talentbehoud en gezamenlijk besproken worden welke maatregelen en activiteiten nodig zijn om deze obstakels aan te pakken. Graag informeer ik u na afloop over de uitkomsten van de bestuurdersconferentie en de te nemen vervolgstappen.

Vraag 6

Wat zijn uw kwantitatieve doelstellingen wat betreft in- en uitstroom van jong talent voor de toekomst?

Het ministerie van BZK heeft geen kwantitatieve doelstellingen wat betreft in- en uitstroom van jong talent binnen de sector Rijk. Het ministerie van BZK stimuleert strategische personeelsplanning en onderstreept het belang van een evenwichtig personeelsbestand voor de sector Rijk, waarvan leeftijdsopbouw een onderdeel is. Echter, de departementen zijn verantwoordelijk voor het stellen van hun eigen kwantitatieve doelstellingen.
Graag maak ik u tevens attent op het feit dat medeoverheden ook zelf verantwoordelijk zijn en blijven voor hun personeelsbeleid en de manier waarop zij bezuinigen. Via het programma «Beter Werken in het Openbaar Bestuur» wordt geprobeerd voor het gehele openbaar bestuur in samenhang en in samenwerking tussen bestuurslagen (interbestuurlijk) te werken aan verbetering en modernisering van de arbeidsmarkt in het openbaar bestuur.
In het bijzonder stelt het programma als kwalitatief doel om (praktische) kennis, best practices en algemene informatie over het boeien en binden van talent te verspreiden over alle lagen van het openbaar bestuur.

Vraag 7

Kunt u aangeven of, en zo ja wanneer, het strategisch plan zoals genoemd in de motie- Hachchi aan de Kamer wordt gepresenteerd?3

Graag verwijs ik u naar de reactie namens het kabinet op het rapport «De grote uittocht» (d.d. 8 juli 2011) waarin het programma «Beter Werken in het Openbaar Bestuur» is aangekondigd (Kamerstuk, 32 124, nr. 22).
Het ministerie van BZK heeft ondertussen de eerste stappen gezet ter uitvoering van het programma.
Graag wil ik benadrukken dat alle geledingen van het openbaar bestuur (provincies, waterschappen, gemeenten) continu betrokken zijn bij de inhoud van het programma (d.m.v. een programmaraad met vertegenwoordigers uit het gehele openbaar bestuur).

Vraag 8

Kunt u aangeven welke maatregelen zijn genomen ten behoeve van de uitvoering van de motie Schouw c.s?4 Kunt u aangeven of, en zo ja in welke mate, deze maatregelen hebben geleid tot een evenwichtig behoud van jonge ambtenaren? Zo nee, hoe kunt u dit verklaren?

In mijn antwoordbrief op de motie-Schouw c.s. van 19 april 2011 heb ik u gemeld dat de motie wordt uitgevoerd in die zin dat het onderwerp behoud van jonge ambtenaren en met name het afstappen van het «last in first out» principe door de werkgever Rijk is ingebracht in het Cao-overleg met de bonden.
Ik heb nog geen afspraken met de bonden kunnen maken omdat het overleg al enige tijd stil ligt.

Vraag 9

Kunt u aangeven welke maatregelen zijn genomen ten behoeve van de uitvoering van de motie Hachchi/Heijnen?5 Kunt u aangeven of, en zo ja in welke mate, deze maatregelen hebben geleid tot een verbeterde doorstroom van rijkstrainees? Zo dit niet het geval is, tegen welke hindernissen loopt u op?

De geldende afspraken met betrekking tot de status van rijkstrainees als interne kandidaat (rijksbreed) bij sollicitaties zijn onder de aandacht gebracht van de alle ministeries. Tevens is afgesproken dat de status van interne kandidaat (rijksbreed) bij sollicitaties ook van toepassing is op de trainees van de Academie voor Wetgeving, de Academie voor Overheidsjuristen, het Financial traineeprogramma, het Audit traineeprogramma en de Beroepsopleiding financieel-economisch medewerker. Afspraken hierover zijn gemaakt op basis van een geconstateerde behoefte.
Het belangrijkste voor de instroomkansen van trainees is het aantal beschikbare vacatures (met name op HBO en WO-niveau). Het vacatureaanbod Rijk was in het eerste half jaar van 2011 beperkt (in totaal voor alle opleidingsniveaus 243 vacatures en op HBO en WO-niveau in totaal 200 vacatures).
De verwachting is dat de doorstroomkansen voor trainees in 2012 iets zullen verbeteren omdat in 2012 geen sprake meer zal zijn van een dubbel slot (geld en formatie) bij de uitvoering van de taakstelling van het kabinet. Ook zal in 2012 meer duidelijkheid zijn over de invulling van de taakstelling bij de werkgevers Rijk waardoor deze beter in staat zijn om te bepalen of vrijkomende functies kunnen worden opengesteld voor (rijks)interne sollicitanten.

Vraag 10

Heeft u zoals u stelt in de Trendnota Arbeidszaken Overheidspersoneel 2010 (32 124, nr. 22) bij de CAO-onderhandelingen een voorstel gedaan om af te stappen van het beginsel «last in, first out»? Kunt u aangeven wat nu de stand van zaken is rond dit punt?

Zie antwoord op vraag 8.

Vraag 11

Heeft u inmiddels uitvoering gegeven aan uw voornemen om met lokale overheden in het openbaar het gesprek aan te gaan om te komen tot gezamenlijke activiteiten op het terrein van de arbeidsmarkt, waaronder de positie van jongere ambtenaren? Zo ja, wat was hiervan de uitkomst? Zo nee, op welke termijn zal dit gesprek plaatsvinden?

Ja, ik ben in gesprek met lokale overheden. Graag verwijs ik u naar vraag 5 en 7.
Binnen het Programma Beter Werken in het Openbaar Bestuur wordt intensief samen gewerkt met alle stakeholders in het openbaar bestuur. Er is een programmaraad opgericht met vertegenwoordigers uit alle geledingen van het openbaar bestuur. Op deze manier wordt gewaarborgd dat de samenwerking tussen BZK en het openbaar bestuur zo effectief, vraaggericht en doelgericht mogelijk is.

Vraag 12

Kunt u aangeven welke concrete oplossingen u heeft voor ieder van de negen thema’s uit de conclusie van het rapport «De grote uittocht»?

Voor de reactie van het kabinet op het rapport «De grote uittocht» en de negen oplossingsrichtingen verwijs ik naar de brief die ik 8 juli jl. over dit onderwerp naar de Kamer heb verzonden (Kamerstuk, 32 124, nr. 22). De primaire verantwoordelijkheid voor concrete oplossingen voor een gezond personeelsbestand met voldoende gekwalificeerd personeel ligt bij individuele (overheids)werkgevers. Meer en betere samenwerking is daarbij wel van belang, vooral op regionaal niveau. Daarom heb ik voor het openbaar bestuur ik in het kader van «de compacte overheid» het programma «Beter Werken in het Openbaar Bestuur» opgezet.
Dit programma bestaat uit drie lijnen met zes doelstellingen. De eerste lijn richt zich op het oplossen van acute problematiek en het bevorderen van mobiliteit. Dit hangt samen met het bevorderen van mobiliteit zowel binnen als buiten de overheid (oplossingsrichting 9 uit «De grote uittocht»). Het ontwikkelen van intersectoraal loopbaanbeleid in de regio is daarvoor een belangrijke oplossing.
De tweede lijn richt zich op het voorkomen van toekomstige tekorten en het flexibiliseren van arbeidsinzet. Dit raakt bijna alle negen thema’s van «De grote uittocht», maar in ieder geval het beter benutten van professionals, verder verhogen van arbeidsdeelname, investeren in loopbaan en gezondheid, en beloningsbeleid op de lange termijn. Ik zie o.a. de volgende concrete oplossingen, waar individuele organisaties aan zet zijn: het formuleren van strategisch personeelsbeleid, samenwerking op het gebied van uitwisseling van personeel, en meer mogelijkheden tot maatwerkafspraken over de loopbaan.
De derde lijn richt zich op het verhogen van arbeidsproductiviteit en ruimte voor de professional. Dit hangt samen met de volgende thema’s uit «De grote uittocht»: inzet op sociale innovatie, vergroten van professionele ruimte. Als concrete oplossing zie ik o.a. het aanpakken van onnodige bureaucratie en regels voor professionals via «van regels naar ruimte».

Vraag 1

Kent u het bericht «Van Agt wilde Minister van Staat worden»?1

Ja.

Vraag 2

Welke criteria zijn er voor het verkrijgen van de eretitel minister van Staat? In hoeverre spelen (actuele) politieke opvattingen van een mogelijke kandidaat hierbij een rol?

Er zijn geen criteria anders dan bijzondere verdiensten die vergelijkbaar zijn met de bijzondere verdiensten van degenen aan wie deze titel eerder is verleend.

Vraag 3

Is de Koningin bij de benoeming van een minister van Staat betrokken, anders dan door middel van ondertekening van het koninklijk besluit? Wordt over de voor te dragen persoon met haar overleg gepleegd?

Zoals gebruikelijk worden over het contact van de minister-president met de Koningin geen mededelingen gedaan.

Vraag 4

Deelt u de mening dat willekeur voor het toekennen van de eretitel voorkomen moet worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wordt in de huidige procedure deze willekeur voorkomen?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de brief afkomstig van het Bestuurscollege van Sint Eustatius1 over de voordracht van een kandidaat voor de functie van waarnemend Rijksvertegenwoordiger voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba? Binnen welke termijn kan het Bestuurscollege een inhoudelijke reactie verwachten?

Ja. De brief van het Bestuurscollege van het openbaar lichaam Sint Eustatius van 5 oktober 2011 is door mij beantwoord bij brief van 12 oktober 2011.

Vraag 2

Klopt het dat bij deze voordracht het bestuurscollege van Sint Eustatius niet is geconsulteerd zoals conform artikel 188, lid 3 WolBES2 vereist is? Zo ja, is hier sprake van een voordracht in strijd met de wet? Zo nee, op welke manier is wel voldaan aan dit vereiste? Zijn de Bestuurscolleges van Bonaire en Saba wel geraadpleegd? Zo ja, welke gevoelens leven bij deze colleges inzake deze voordracht?

Tijdens mijn dienstreis naar Caribisch Nederland in september is de benoeming van de heer J.C.A. Woodley tot waarnemend Rijksvertegenwoordiger voor de openbare lichamen Bonaire en Saba onderwerp van gesprek geweest. De bestuurscolleges van de openbare lichamen Bonaire en Saba hadden geen bezwaren tegen de voordracht de heer Woodley te benoemen tot waarnemend Rijksvertegenwoordiger.
De Rijksvertegenwoordiger voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, de heer W. Stolte, heeft mijn voornemen om de heer Woodley voor te dragen tot waarnemend Rijksvertegenwoordiger gesondeerd bij de gezaghebber van Sint Eustatius, de heer G. Berkel. De heer Stolte heeft mij vervolgens laten weten dat dit voornemen geen bezwaar ontmoet.
Bij brieven van 3 oktober 2011 heb ik het bovenstaande bevestigd aan de bestuurscolleges van Bonaire, Sint Eustatius resp. Saba en heb ik hen geïnformeerd dat ik de procedure voortzet met het oog op een spoedige benoeming.

Vraag 3

Op basis van welke criteria heeft de minister de kandidaat voorgedragen? In hoeverre staat een actief politiek lidmaatschap van een kandidaat Rijksvertegenwoordiger op gespannen voet met de vraag naar «onpartijdigheid en onafhankelijkheid of van het vertrouwen daarin»3 waarover ook wordt gesproken in artikel 194 eerste lid WolBES?

Bestuurlijke ervaring, deskundigheid en draagvlak voor de benoeming zijn voor mij relevante criteria.
Op grond van de berichten die ik over de heer Woodley ontving, deel ik de vrees van het bestuurscollege van het openbaar lichaam Sint Eustatius over de partijdigheid van de heer Woodley niet. Ik verwacht dat de heer Woodley in staat zal zijn boven partijpolitieke belangen uit te stijgen.
Dat heb ik het bestuurscollege van het openbaar lichaam Sint Eustatius in de genoemde brief van 12 oktober 2011 ook meegedeeld.

Vraag 1

Heeft u de column «Provincies beleggen met geleend geld» gelezen?1

Ja.

Vraag 2

Hoe ervaart u de lijstjes van decentrale overheden die middelen hebben belegd in, of uitstaan bij, een financiële instelling, die in de problemen is? Deelt u de mening dat uit dergelijke lijstjes blijkt dat lagere overheden onnodige risico’s nemen en dat de overheid als geheel onnodig geld rondpompt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wilt u voorkomen dat decentrale overheden nog producten af kunnen nemen van financiële instellingen die in het nauw raken?

Voor het inkaderen van de risico’s die decentrale overheden kunnen lopen met hun uitzettingen heb ik een kader vastgelegd in de Wet Financiering decentrale overheden en de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden. Binnen deze kaders zijn decentrale overheden autonoom in de vormgeving en invulling van hun treasurybeleid. Gemeenteraden (c.q. gedeputeerde staten) kunnen zelf nog strengere voorwaarden vastleggen in hun financiële verordening, die door de gemeenteraad (c.q. provinciale staten) wordt vastgesteld. Om risico’s verder in te perken zijn, naar aanleiding van verliezen die decentrale overheden destijds opliepen bij Lehman Brothers en in IJsland, de randvoorwaarden voor het wegzetten van overtollige middelen verder aangescherpt. Ik acht het binnen het geschetste wettelijke kader de eigen verantwoordelijkheid van de decentrale overheden bij welke instellingen en in welke Europese lidstaten zij hun overtollige gelden wegzetten. Ondanks de beperkingen die dit wettelijke kader stelt, gaat het uitzetten van overtollige middelen bij tegenpartijen altijd gepaard met enige vorm van risico. Voor decentrale overheden die op zoek zijn naar het zonder kosten risicoarm uitzetten van geld tegen een relatief aantrekkelijk rendement biedt het Rijk de mogelijkheid om overtollige middelen in de schatkist aan te houden, via het zogenaamde schatkistbankieren.

Vraag 3

Hoeveel en welke decentrale overheden maken op dit moment gebruik van de faciliteit voor integraal of partieel schatkistbankieren? Hoeveel vermogen is er op deze manier veilig in de schatkist ondergebracht en welk percentage van de vermogens van decentrale overheden bedraagt dit?

Aangezien Financiën een geheimhoudingsplicht heeft naar de instellingen die vrijwillig deelnemen aan het schatkistbankieren kunnen deze in beginsel niet met naam en toenaam worden vermeld. Wel is inmiddels algemeen bekend dat de provincie Noord-Holland voor integraal schatkistbankieren heeft gekozen. Zij is vooralsnog het enige decentrale overheidsorgaan dat voor deze variant heeft gekozen. Daarnaast is er met drie decentrale overheden een zogenaamde overeenkomst partieel schatkistbankieren afgesloten. Met deze overeenkomst kunnen instellingen naar eigen inzicht – een deel van – hun overtollige middelen in deposito’s bij de Staat uitzetten. Van deze faciliteit wordt slechts mondjesmaat gebruik gemaakt. Concluderend kan worden gesteld dat slechts een zeer gering deel van de overtollige middelen die door de decentrale overheden worden beheerd in de schatkist wordt aangehouden.

Vraag 4

Heeft u signalen dat provincies en gemeenten zelf vreemd vermogen aantrekken om hiermee te beleggen? Vindt u het wenselijk dat decentrale overheden op deze manier bankieren? Heeft u de afgelopen jaren overtredingen geconstateerd van de wet (financiering decentrale overheden) Fido bij het aantrekken van leningen door gemeenten en provincies?

Op basis van de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) is het niet toegestaan voor provincies en gemeenten om leningen aan te gaan met het enkele doel de aangetrokken gelden tegen een hoger rendement uit te zetten.
Als financieel toezichthouder beschik ik over de relevante informatie van provincies op dit terrein. Ik heb geen signalen dat provincies vreemd vermogen aantrekken om te beleggen. De afgelopen jaren heb ik bij de provincies geen overtredingen van de Wet fido geconstateerd en ook geen signalen daarover vanuit de horizontale keten (accountant) gekregen. Ook omtrent gemeenten zijn mij geen dergelijke signalen bekend.

Vraag 5

Wat is er door de regering gedaan aan de ontwikkeling van het schatkistbankieren door decentrale overheden sinds de aanbieding aan de Kamer van een rapport over schatkistbankieren op 13 april 2010? Ziet u in de aanhoudende onrust op de financiële markten aanleiding om de wenselijkheid van verplicht integraal schatkistbankieren opnieuw te overwegen?

In de aanbiedingsbrief bij het rapport dat op 13 april 2010 aan de Tweede Kamer is aangeboden (Kamerstuk 32 362, nr. 1) is aangegeven dat het kabinet op basis van het rapport vaststelde dat integraal schatkistbankieren inclusief leenfaciliteit de risico’s voor medeoverheden vermindert en voor de collectieve sector als geheel financieel voordelig kan zijn. Tegelijkertijd deelde het kabinet tevens de zorgen uit het rapport dat potentieel sprake is van negatieve consequenties voor de sectorbanken en de bij hen achterblijvende klanten (waaronder woningcorporaties en zorginstellingen), mochten grote aantallen decentrale overheden besluiten tot deelname aan integraal schatkistbankieren. Deze effecten zijn in de huidige marktomstandigheden waarschijnlijk groter dan in de omstandigheden van voor de kredietcrisis waar het rapport van uitgaat.
Dit standpunt is tot op heden onveranderd. Wel worden vanuit Financiën continu en proactief de voordelen van het schatkistbankieren uitgedragen naar alle potentiële deelnemers, waaronder ook de decentrale overheden, in de vorm van presentaties in diverse fora en nieuwsbrieven. Ook kunnen decentrale overheden inmiddels gebruik maken van de roodstandfaciliteit waardoor het integraal schatkistbankieren voor hen (nog) aantrekkelijker is geworden. Mede gegeven de recente ontwikkelingen op financiële markten en de risico’s die ook decentrale overheden daar lopen, wil ik op korte termijn met – de koepels van – decentrale overheden in gesprek om met hen van gedachten te wisselen over de vraag in hoeverre schatkistbankieren kan bijdragen aan het verder reduceren van risico’s op de overtollige middelen die door hen worden uitgezet en welke barrières zij hierbij mogelijk ervaren gegeven de huidige geringe deelname.

Vraag 6

Indien verplicht integraal schatkistbankieren geen begaanbare weg blijkt, is de regering dan bereid te overwegen om lagere overheden een hogere creditrente te bieden en dit eventueel te dekken door iets lagere uitkeringen aan het Gemeente- en Provinciefonds? Deelt u de mening dat op deze manier zonder budgettaire derving de financiële risico’s bij de lagere overheden drastisch kunnen worden beperkt?

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 5, ga ik eerst in gesprek met de decentrale overheden over schatkistbankieren. Ik sluit op voorhand geen opties uit om te onderzoeken in hoeverre we de participatie verder kunnen vergroten.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Van Bijsterveldt: weigerambtenaren ruimte geven noem ik ook emancipatie»?1

Het artikel betreft de weergave van een interview dat ik heb gegeven aan NRC Handelsblad.

Vraag 2

Betreffen uw uitspraken in dit artikel uw persoonlijke standpunt of dat van het kabinet?

Vraag 3

Hoe verhouden uw uitspraken zich tot uw toezegging eind oktober 2011 een reactie te geven op het advies van de Commissie Gelijke Behandeling uit 2008 om weigerambtenaren te verbieden?

Vraag 4

Waarom komt u met een standpunt over de weigerambtenaar voordat u de Kamer heeft geïnformeerd?

Nee. Zie antwoord op vraag 2 en 3.

Vraag 5

Bent u bereid binnen 48 uur deze vragen te beantwoorden en uw reactie op het advies van de Commissie Gelijke Behandeling naar de Kamer te zenden? Indien nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van PowNews van 11 oktober 2011 over het gebruik van dienstauto’s door managers van de Belastingdienst?

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er managers zijn bij de Belastingdienst met een standplaats in Den Haag en een woonplaats ruim buiten Den Haag, die gebruik kunnen maken van een dienstauto met chauffeur voor woon-werkverkeer?

Ja. Het betreft hier managers die letterlijk door het hele land hun werk verrichten. Uitgangspunt is dat managers van de Belastingdienst gebruik maken van het openbaar vervoer. In bepaalde situaties waarin managers veel reistijd kwijt zijn en daarbij veel locaties moeten bezoeken, is dit echter niet efficiënt. Om die reden wordt voor een beperkt aantal managers een uitzondering gemaakt. Het gebruik van dienstauto is functiegebonden. Het gaat momenteel om negen managers die een auto met chauffeur hebben. De situatie is overigens niet statisch. De toedeling van dienstauto’s wordt periodiek herzien door de directeur-generaal van de Belastingdienst.

Vraag 3

Klopt het dat het managers betreft die niet op allerlei plaatsen in Nederland moeten zijn, maar gewoon een vaste standplaats hebben in Den Haag?

Nee, het gaat om landelijk werkende managers.

Vraag 4

Bent u bekend met het feit dat deze managers wel 150 kilometer (km) of soms zelfs 235 km van Den Haag wonen en daarmee dus 300 tot bijna 500 km per dag afleggen per auto met chauffeur?

Ja.

Vraag 5

Bent u bekend met het feit dat deze auto met chauffeur ook ingezet wordt om post op te halen in Den Haag? Klopt het dat er ook nog een pool-wagen beschikbaar is, wanneer een managementlid twee chauffeurs nodig heeft?

Dit is geen praktijk. Incidenteel kwam het voor dat post op kantoor door de chauffeur werd opgehaald voordat voor de betrokken manager de werkdag in het land aanving. Overigens komt dit vandaag de dag zo goed als niet meer voor. Nagenoeg alle post kan via IPads en netbooks onderweg «opgehaald» worden.
Daarnaast komt het af en toe voor dat stukken worden opgehaald die met spoed moeten worden ondertekend. Er is geen sprake van een situatie waarbij een managementlid twee chauffeurs nodig heeft.

Vraag 6

Kunt u een update geven van de kosten die deze diensten met zich meebrengen? Hoe apprecieert u de kosten die hiermee gemoeid zijn, in deze tijden van zware en pijnlijke bezuinigingen?

De verwachte kosten voor 2011 zijn € 797 000,–: € 701 000,– personeelskosten en € 96 000,– kosten voor aanschaf en onderhoud. De kosten van aanschaf en onderhoud zijn dit jaar lager dan andere jaren omdat er dit jaar geen nieuwe auto’s worden aangeschaft. In de voorafgaande drie jaren zijn jaarlijks gemiddeld twee auto’s vervangen voor een gemiddeld totaalbedrag van € 99 000 per jaar.
Voor een organisatie van 30 000 medewerkers die landelijk op talrijke locaties actief is, acht ik deze uitgaven verantwoord.

Vraag 7

Bent u het eens met het standpunt van voormalig staatssecretaris De Jager, die in 2008 schreef, in antwoord op vragen1 2, dat bij de Belastingdienst «op een afgewogen en efficiënte wijze» gebruik wordt gemaakt van dienstauto’s? Zo nee, wat is er veranderd sinds 2008? Zo ja, waarom definieert u bijna 500 km dagelijks woon-werkverkeer per auto met chauffeur als «afgewogen en efficiënt»?

Ja. De antwoorden van destijds op de vragen van de fracties van GroenLinks en van de PVV gelden nog onverminderd. Er is geen sprake van 500 km dagelijks woon-werkverkeer, omdat zoals aangegeven in het antwoord onder 2, sprake is van landelijk werkende managers.

Vraag 8

Bent u, wellicht naar aanleiding van de huidige bezuinigingen, bereid opnieuw te bezien of de hoeveelheid managers bij de Belastingdienst, die een dienstauto met chauffeur ter beschikking heeft, bijgesteld zou moeten worden?

Zoals aangegeven bij het antwoord onder 2, maakt de directeur-generaal van de Belastingdienst periodiek een afweging voor de toedeling van auto’s met chauffeur. In die afweging betrekt hij ook de budgettaire situatie van de Belastingdienst.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Remkes feliciteert waterschap op zeeniveau»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u verbaasd dat de huidige voorzitter van het Interprovinciaal Overleg (IPO) de waarde van de zelfstandigheid van de waterschappen zo hoog acht, terwijl het IPO vorig jaar nog opperde de taken van de waterschappen bij de provincie onder te brengen? Zo nee, waarom niet?

Op 23 mei 2011 is het Bestuursakkoord Water ondertekend door de bij het waterbeheer betrokken partijen. In dit bestuursakkoord zijn afspraken gemaakt over onder meer de taakverdeling tussen Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen, alsmede over de wijze waarop de verschillende bestuurslagen met elkaar samenwerken om de gemeenschappelijke doelen te realiseren. Van onderbrenging van de taken van de waterschappen bij de provincie is in deze afspraken geen sprake. Aangezien ook het IPO het bestuursakkoord water heeft ondertekend, verbaast de uitspraak van de voorzitter van het IPO mij niet.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het, in het kader van de kerntakendiscussie en reorganisatie van het binnenlands bestuur, een goed idee is de taken van de waterschappen bij de provincie onder te brengen en daarmee de waterschappen op te heffen? Zo ja, bent u bereid hierover plannen naar de Kamer te sturen? Zo nee, waarom niet?

In het regeerakkoord is vastgelegd dat het kabinet met een voorstel komt dat erin voorziet dat de besturen van de waterschappen door de gemeenteraden verkozen worden. Daarmee heeft het kabinet de keuze gemaakt om de waterschappen als functioneel orgaan met een gekozen bestuur te laten voortbestaan. Ook in mijn visienota «Bestuur en bestuurlijke inrichting» heb ik duidelijk gemaakt dat de waterschappen Grondwettelijk ingestelde functionele bestuursorganen blijven.
Het behoud van de huidige organisatievorm is belangrijk omdat de opgaven op het gebied van waterveiligheid omvangrijk zijn. De uitvoeringskracht van de waterschappen is van essentieel belang om voortvarend aan de slag te blijven. De waterschappen beschikken over deze uitvoeringskracht omdat zij uitsluitend het belang van goede waterstaatszorg behartigen en via hun heffingen de benodigde middelen voor hun wettelijke taken kunnen genereren, terwijl deze niet kunnen worden aangewend voor andere belangen.

Vraag 4

Indien u ervan uit gaat dat de heer Remkes niet als voorzitter van het IPO heeft gesproken, bent u dan van mening dat de ondemocratisch, door de Koning benoemde, bestuurder Commissaris van de Koningin Remkes, zich beter bezig kan houden met het besturen van zijn provincie, dan zich te bemoeien met het binnenlands bestuur en te lobbyen voor een randstadprovincie? Zo nee waarom niet?

In onze gedecentraliseerde eenheidsstaat beschikken de medeoverheden over autonome vrijheid. Het is daarmee niet aan mij te oordelen over welke zaken de heer Remkes zich al dan niet uitlaat, in welke van de twee hoedanigheden dan ook.

Vraag 1

Heeft u er kennis van genomen dat het College van B&W van de gemeente Den Haag voornemens is voortaan op dierendag een vegetarische dag in te stellen in de gemeentelijke kantines en restaurants?1

Ja.

Vraag 2

Gezien het kabinetsstandpunt dat vlees het meest milieuvervuilende onderdeel van het menu is, deelt u op grond daarvan de mening dat het een goed voorbeeld is van het bestuur om het eten van vegetarische gerechten aan te moedigen, en dat dierendag zich daar uitstekend voor leent?

Nee, het kan niet zo zijn dat voor ieder politiek doel de ambtenaar als voorbeeld moet dienen. In alle bedrijfsrestaurants zijn dagelijks vegetarische gerechten te koop. Tevens stimuleren wij de informatievoorziening over alternatieven voor vlees en vis. Ook op de dag van duurzaamheid zal hier opnieuw aandacht aan besteed worden.

Vraag 3

Bent u bereid ook op de verschillende ministeries een vegetarische dierendag in te stellen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Ik ben van mening dat het een persoonlijke keuze moet zijn of men wel of geen vlees eet. Ik wil ervoor zorgen dat er voldoende aanbod aan vleesloze producten is, het hele jaar door, ook als het geen dierendag is. Daarnaast ben ik van mening dat ambtenaren voldoende zelfstandig kunnen denken en dat zij hun eigen afweging kunnen maken. De arbeidsrelatie tussen bestuur en ambtenaar is niet bedoeld als sturingsmechanisme voor politiek correct gedrag.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het instellen van een vegetarische dag in overheidskantines kan bijdragen aan het creëren van bewustwording van de noodzaak van eiwittransitie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid tot het instellen van een standaard vegetarische dag per week in overheidskantines?

Nee, dat lijkt me geen goed idee. Er is ook geen verplichte vleesdag. De ambtenaar die dat wil kan zelf een vleesloze dag per week instellen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Marine Curaçao siddert voor criminelen?»1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het de omgekeerde wereld is dat onze Nederlandse militairen en hun familieleden doodsbang zijn voor lokale criminelen, die zich met hun gewelddadige gedrag richten op weerloze schoolgaande Nederlandse jongeren en hondsbrutaal op klaarlichte dag woningen overvallen van hardwerkende militairen? Zo nee, waarom niet?

Als dit het geval zou zijn, zou dit inderdaad de omgekeerde wereld zijn.

Vraag 3

Is het waar dat deze inbraken door Antillianen al jarenlang plaatsvinden, steeds vaker voorkomen en steeds gewelddadiger van aard worden? Zo nee, waarom niet?

Er zijn geen aanwijzingen dat het aantal inbraken bij militairen op Curaçao de afgelopen jaren is toegenomen of dat de incidenten gewelddadiger zijn geworden.

Vraag 4

Kunt u uiteenzetten of er een verband bestaat tussen dit stijgende aantal roofovervallen die specifiek op Nederlanders gericht zijn en de toegenomen haat van de lokale bevolking ten opzichte van de macamba’s, de blanke Nederlanders? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Zijn de getroffen maatregelen van structurele aard en zijn ze afdoende om de veiligheid van onze militairen en hun gezinnen te garanderen? Zo nee, wat gaat u eraan doen om er alsnog voor te zorgen dat onze militairen en hun gezinnen zich veilig voelen?

Ja. Defensie heeft de afgelopen jaren maatregelen getroffen met het oog op de veiligheid van de op Curaçao geplaatste militairen en hun gezin. Zo wordt al het defensiepersoneel voorafgaande aan de uitzending en tijdens het verblijf op Curaçao geïnformeerd over de wijze waarop de veiligheid kan worden gewaarborgd. Daarnaast zijn alle woningen voorzien van een alarminstallatie en wordt vooraf bepaald of de veiligheidsvoorzieningen van de (defensie)woningen toereikend zijn. Op verzoek patrouilleert de Koninklijke marechaussee (Kmar) bij huizen waarvan de bewoners afwezig zijn. Daarnaast bemiddelt de Kmar bij het doen van aangifte als defensiepersoneel slachtoffer is geworden van een misdrijf. Als de situatie daarom vraagt, intensiveert de Kmar, zoveel mogelijk samen met het Korps Politie Curaçao, de patrouilles.

Vraag 6

Kunt u uiteenzetten of er voldoende medewerking is van de lokale autoriteiten ten opzichte van de grotere rol voor de Koninklijke Marechaussee? Zo nee, waarom niet?

De desbetreffende inzet van de Kmar is al enige jaren vast beleid en gebeurt samen en in goed overleg met het Korps Politie Curaçao.

Vraag 7

Kunt u nader ingaan op de situatie op Aruba, waar Nederlandse militairen en hun gezinnen ook in toenemende mate te maken krijgen met criminelen? Op welke wijze worden deze gezinnen beschermd tegen dit misdadige tuig?

Op Aruba is geen sprake van een toename van criminaliteit jegens Nederlandse militairen. Een aantal Nederlandse militairen heeft de afgelopen jaren aangifte gedaan van woninginbraak. Defensie heeft daarop de volgende maatregelen getroffen. Onlangs is budget vrijgemaakt om alle woningen op Aruba die Defensie in bezit heeft te voorzien van een alarminstallatie. Ten slotte intensiveert de Kmar waar nodig, en zoveel mogelijk samen met het Politiekorps Aruba, de patrouilles om en nabij de woningen van Nederlandse militairen en adviseert zij over inbraakpreventie.

Vraag 1

Deelt u de mening dat lokale capaciteitsopbouw op de BES-eilanden1 van wezenlijk belang is voor een duurzame toekomst van de BES-eilanden? Zo nee, waarom niet?

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de voorgestelde plannen van de stichting Ban Boneiru Bèk om Caribische Nederlanders die in Nederland hebben gestudeerd te stimuleren terug te gaan naar de eilanden?2

Ik sta in beginsel positief tegenover initiatieven die de lokale capaciteitsopbouw trachten te bevorderen.

Vraag 3

Welke concrete mogelijkheden en obstakels ziet u anders dan betreffende de suggesties van Ban Boneiru Bèk om Caribische Nederlanders te stimuleren terug te gaan naar de BES-eilanden?

Het is aan de werkgevers zelf om werknemers aan te trekken. Dit geldt ook voor de openbare lichamen als werkgever.
Vanuit de hoedanigheid van werkgever voor het Rijkspersoneel op Caribisch Nederland stimuleert de Rijksdienst Caribisch Nederland de terugkeer van lokale werknemers. In de CAO 2011 voor het Rijkspersoneel op Caribisch Nederland is reeds een afspraak gemaakt voor de totstandkomig van een regeling tegemoetkoming in studieschuld. Deze regeling maakt het mogelijk dat door het RCN de studieschuld van niet in Caribisch Nederland woonachtige afgestudeerden, die zich voor een functie bij het RCN in Caribisch Nederland vestigen, geheel of grotendeels wordt afgelost op voorwaarde dat die afgestudeerden voor minimaal drie jaar tegen lokale arbeidsvoorwaarden in dienst treden. Deze regeling is op 24 mei tot standgekomen, Nr. 2011–2000111221.
Voor zover het de capaciteitsopbouw voor het onderwijs betreft, wordt bij de initiële opleiding, na- en bijscholing van nieuwe en zittende docenten zoveel mogelijk gezocht naar lokale oplossingen.

Vraag 4

Kunnen eventuele remigratie stimulerende maatregelen gefinancierd worden van uit het huidige voor de BES-eilanden beschikbare budget?

Vanuit de Rijksoverheid bestaat geen specifieke regeling gericht op de terugkeer van studenten naar Caribisch Nederland anders dan beschreven bij antwoord 3. De openbare lichamen kunnen als werkgever eveneens kiezen voor een dergelijke regeling. Het is aan het betreffende openbaar lichaam te beslissen over de inzet van haar beschikbare budget en de prioritering daarbinnen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Marine Curaçao siddert voor criminelen»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er sprake is van toenemende bedreigingen, intimidatie en diefstallen jegens de militaire gezinnen uit Nederland?

Nee.

Vraag 3

Deelt u de mening dat militaire gezinnen uit Nederland op Curaçao in alle veiligheid zouden moeten kunnen leven? Welke maatregelen gaat u nemen om hun veiligheid te garanderen?

Ja. Defensie heeft de afgelopen jaren maatregelen getroffen met het oog op de veiligheid van de op Curaçao geplaatste militairen en hun gezin. Zo wordt al het defensiepersoneel voorafgaande aan de uitzending en bij voortduring tijdens het verblijf op Curaçao geïnformeerd over de wijze waarop de veiligheid kan worden vergroot. Daarnaast zijn alle woningen voorzien van een alarminstallatie en wordt vooraf bepaald of de veiligheidsvoorzieningen van de (defensie)woningen toereikend zijn. Op verzoek patrouilleert de Koninklijke marechaussee (Kmar) bij huizen waarvan de bewoners afwezig zijn. Daarnaast bemiddelt de Kmar bij het doen van aangifte als defensiepersoneel slachtoffer is geworden van een misdrijf. Als de situatie daarom vraagt, intensiveert de Kmar, zoveel mogelijk samen met het Korps Politie Curaçao, de patrouilles.

Vraag 4

Klopt de bevinding van de Algemeen Christelijke Organisatie van Militairen (ACOM) dat de Curaçaose politie pas «harder gaat lopen als de marechaussee zich daar meldt»? Zo ja, kunt u verklaren waarom dat het geval is? Zo nee, hoe is het mogelijk dat deze indruk bij de ACOM is ontstaan?

Het door de ACOM geschetste beeld wordt niet herkend. Mij is niet bekend hoe deze indruk bij de ACOM is ontstaan.

Vraag 5

Klopt het dat er sprake is van intensievere patrouilles door de marechaussee en dat die nodig zijn omdat de Curaçaose politie haar taak niet naar behoren uitvoert? Zo ja, bent u bereid de extra kosten die Defensie maakt om de veiligheid van de Nederlandse militaire gezinnen te garanderen te verhalen op Curaçao? Zo nee, hoe verklaart u de noodzaak van deze extra patrouilles?

Het is al sinds enige jaren vast beleid dat de Kmar na een incident op de desbetreffende locatie de patrouilles intensiveert als de situatie daar om vraagt. De Kmar maakt in dat geval een beoordeling of de intensivering op dat moment en op die locatie zinvol is. Vanzelfsprekend is ook de beschikbare capaciteit van de Kmar een factor. De Kmar opereert in die gevallen vaak samen met de leden van het Korps Politie Curaçao. Omdat het incidenteel extra patrouilleren ten behoeve van de militairen een reguliere taak van de Kmar betreft, is een kostenverrekening niet aan de orde.

Vraag 6

Hoe verklaart u dat de Curaçaose politie niet in staat is om de Nederlandse militaire gezinnen te beschermen ondanks dat er van Nederlands belastinggeld jaarlijks miljoenen euro’s worden geïnvesteerd in de Curaçaose recherche en de bestrijding van de criminaliteit?

Zie het antwoord op vraag 5. Uit het feit dat de Kmar wordt ingezet bij dergelijke incidenten, kan niet worden geconcludeerd dat het Korps Politie Curaçao niet in staat is dit te doen.

Vraag 7

Wordt het plan van aanpak «Korps Politie Curaçao» naar tevredenheid uitgevoerd of is de voortdurende intimidatie van de Nederlandse militaire gezinnen op Curaçao door lokale criminelen het teken dat de Curaçaose politie geen haast maakt met de implementatie van het plan?

De minister van Justitie van Curaçao heeft gesteld volledige uitvoering te geven aan de plannen van aanpak voor Curaçao, dus ook het plan van aanpak Korps Politie Curaçao. De voortgangscommissie Curaçao heeft inmiddels de eerste uitvoeringsrapportages van de politie ontvangen en zal haar eerste rapportage naar verwachting in november aanbieden aan het ministerieel overleg. Op grond van deze rapportage is vast te stellen of het plan van aanpak naar tevredenheid wordt uitgevoerd. Na ontvangst van de rapportage zal ik uw Kamer hierover informeren.
Overigens is van «voortdurende intimidatie van Nederlandse militairen door lokale criminelen» geen sprake.

Vraag 8

Deelt u de mening dat wanneer het inzetten van Nederlands belastinggeld geen duidelijke resultaten oplevert, Nederland beter kan stoppen met de financiële ondersteuning van Curaçao?

Ik ben ten algemene van mening dat wanneer de inzet van belastinggeld geen resultaat oplevert, dit beter gestopt kan worden. Daar is, in het geval van de ondersteuning van het Korps Politie Curaçao in het kader van Plan Veiligheid, echter geen sprake van.

Vraag 1

Kent u het bericht «Koningshuis en kapitaal» over onder andere de belastingvrijstelling voor leden van het Koninklijk Huis?1

Ja.

Vraag 2

Waarom staat in de Grondwet (artikel 40) dat de Koning of zijn vermoedelijke opvolger vrij van successierechten kunnen erven? Welke overwegingen leidden de wetgever destijds bij die bepaling?

Vraag 3

Op grond van welke concrete criteria wordt bepaald of vermogensbestanddelen van leden van het koninklijk huis «dienstbaar zijn aan de uitoefening van de functie» en derhalve niet meegenomen worden bij de berekening van de rendementsgrondslag voor de vermogensrendementsheffing?

De leden van het koninklijk huis die in Nederland belastingplichtig zijn betalen de belastingen die ook voor ander andere burgers van toepassing zijn, behoudens uitzonderingen die functioneel van aard zijn (zie ook mijn brief aan de Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 32 791, nr. 1, blz. 6). Zo is in artikel 40 van de Grondwet bepaald dat vermogensbestanddelen van leden van het koninklijk huis, die dienstbaar zijn aan de uitoefening van het koningschap, niet worden meegenomen bij de berekening van de grondslag voor de vermogensrendementsheffing (dit is een onderdeel van de inkomstenbelasting). De inspecteur van de Belastingdienst die de aanslag inkomstenbelasting oplegt, bepaalt welke vermogensbestanddelen dat zijn. Zie ook mijn brieven aan de Tweede Kamer naar aanleiding van vragen inzake enkele aspecten rond stichtingen die gerelateerd zijn aan het koninklijk huis (Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 31 700 I, nr. 4 en 6) alsmede de beantwoording van vragen door de staatssecretaris van Financiën tijdens het vragenuur van de Tweede Kamer op 3 februari 2009 (Handelingen II Vergader 2008–2009, pag. 4123–4125).

Vraag 4

Wie bepaalt of vermogensbestanddelen van leden van het koninklijk huis dienstbaar zijn aan de uitoefening van de functie en derhalve niet meegenomen worden bij de berekening van de rendementsgrondslag voor de vermogensrendementsheffing?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u deze vragen beantwoorden voor de plenaire behandeling van de begroting van de Koning?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van uitlatingen van PAR-woordvoerder Omayra Leeflang waarin ze stelt dat leden van de regering van Curaçao gebruik maken van diensten van de Colombiaanse veiligheidsdienst?

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of leden van de Colombiaanse veiligheidsdienst actief zijn op Curaçao en zo ja, in welke hoedanigheid?

Mij hebben inderdaad berichten bereikt dat de regering van Curaçao contact heeft gezocht met de Colombiaanse veiligheidsdienst.
In dit kader is het volgende van belang. De zorg voor de nationale veiligheid is een aangelegenheid waarvoor ieder land van het Koninkrijk een eigen verantwoordelijkheid heeft en zich bedient van een eigen veiligheidsdienst. Sinds de staatkundige herstructurering van het Koninkrijk per 10 oktober 2010 geldt thans voor alle inlichtingen- en veiligheidsdiensten die werkzaam zijn binnen het Koninkrijk dat instelling, taak en bevoegdheden voorzien zijn van een wettelijke grondslag. Een goede uitvoering van de aan de diensten opgedragen taken brengt met zich mee dat daartoe nationaal en internationaal wordt samengewerkt; de verschillende wettelijke regelingen voorzien daar ook in. Het ligt in de rede dat Curaçao en overigens ook Aruba en Sint Maarten zich, gelet op hun geografische ligging, (mede) richten op samenwerking met veiligheidsdiensten in hun regio.
De belangen van het Koninkrijk als geheel dienen bij dit alles in het oog gehouden te worden.

Vraag 3

Is de Colombiaanse veiligheidsdienst actief op Curaçao op verzoek van de regering van Curaçao? Zo ja, is de regering van Curaçao bevoegd een dergelijk verzoek te doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u door de regering van Curaçao op de hoogte gesteld van de activiteiten van de Colombiaanse veiligheidsdienst?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat de Colombiaanse veiligheidsdienst actief is binnen het Koninkrijk?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «In 2012 wachtlijst voor schuldhulp»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de verwachting van de Vereniging voor Schuldhulpverlening en Sociaal Bankieren (NVVK) dat de wachtlijsten voor de schuldhulpverlening aanzienlijk zullen toenemen? Zo nee, waarom niet? Wat is uw inschatting voor de ontwikkeling van de wachttijden voor de schuldhulpverlening voor de komende jaren?

Op 12 april 2010 heb ik de Tweede Kamer een onderzoek over de wachttijden op 1 januari 2010 bij de gemeentelijke schuldhulpverlening gestuurd (Kamerstukken II 2009/10, 24 515 nr. 185). De gemiddelde wachttijd over alle gemeenten was op 1 januari 2010 32 kalenderdagen. Op 3 december 2010 heb ik het onderzoek «Tijdelijke middelen schuldhulpverlening, tussenrapportage 2010» aan de Tweede Kamer gestuurd (Kamerstukken II 2010/11, 24 515 nr. 192). Uit deze rapportage blijkt dat gemeenten aangeven dat met de inzet van de tijdelijke middelen schuldhulpverlening de wachttijden redelijk tot sterk zijn gedaald en waar de wachttijden niet zijn gedaald de tijdelijke middelen hebben bijgedragen aan het voorkomen van het oplopen van wachttijden. In de eindrapportage van dit onderzoek, die begin 2012 aan u zal worden gezonden, wordt opnieuw aandacht besteed aan dit onderwerp.
Het is voor mij niet mogelijk om een gefundeerde inschatting te maken van de ontwikkeling van de wachttijden in de komende jaren.
Ik hecht er in dit verband aan te wijzen op de inhoud van het wetsvoorstel gemeentelijke schuldhulpverlening op het punt van de wachttijden, zoals dat op dit moment in behandeling is bij de Eerste Kamer. Indien het wetsvoorstel tot wet is verheven en in werking is getreden, zijn de maximale wachttijden in de wet verankerd. Mijn verwachting is dat gemeenten zich aan de wet zullen houden.

Vraag 3

Onderschrijft u nog steeds de doelstelling van de voorgestelde Wet gemeentelijke schuldhulpverlening dat cliënten binnen vier weken of binnen drie werkdagen in spoedeisende gevallen terecht kunnen bij de gemeente voor hulp? Indien blijkt dat deze termijnen na het in werking treden van de genoemde wet worden overschreden als gevolg van de te verwachten grotere druk op de schuldhulpverlening, bent u dan bereid om maatregelen te treffen om de wachttijden weer terug te brengen? Zo ja, welke maatregelen overweegt u dan? Indien niet, waarom niet?

Uiteraard onderschrijf ik de doelstelling met betrekking tot wachttijden, zoals die is opgenomen in artikel 4 van het wetsvoorstel gemeentelijke schuldhulpverlening.
Ik ga ervan uit dat gemeenten zich zullen houden aan de dan in de wet vastgelegde maximale wachttijden. Indien een gemeente zich onverhoopt niet houdt aan deze wettelijke verplichting, is het aan de gemeenteraad om het college van B en W daarop aan te spreken.

Vraag 4

Deelt u de zorg van de NVVK dat schuldenaren als gevolg van toenemende wachtlijsten vaker terecht zullen komen bij particuliere schuldhulpverleners die zich niet houden aan de wet- en regelgeving? Zo nee, waarom niet?

Partijen die voor schuldbemiddeling een vergoeding mogen vragen zijn limitatief opgesomd in artikel 48 van de Wet op het consumentenkrediet (Wck). Particuliere ondernemers, die niet onder deze vrijstelling vallen, is het niet toegestaan schuldbemiddeling aan te bieden tegen betaling. Hierop wordt toezicht gehouden door de Belastingdienst Holland-Midden. Zoals ik eerder heb toegezegd zal ik samen met de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie de Tweede Kamer nog dit jaar informeren over de toezicht- en handhavingpraktijk, waaronder over het aantal meldingen over malafide schuldbemiddelaars en wat daarmee is gedaan.

Vraag 5

Kunt u een inschatting maken van het aantal actieve particuliere schuldhulpverleners dat zich niet houdt aan de wet- en regelgeving en het aantal schuldenaren dat door deze particuliere schuldhulpverleners gedupeerd raken? Hoe gaat u er voor zorgen dat de controle op de particuliere schuldhulpverleners intensiever wordt zodat de malafide bureaus niet meer onbelemmerd hun gang kunnen gaan?

Zie antwoord vraag 4.