Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat sinds januari 2010 Stichting E-Court een privaatrechtelijke wijze van geschillenbeslechting aanbiedt, die open staat voor partijen die vrijwillig een rechtsgeldige forumkeuze zijn overeengekomen, waarbij de procedure uitmondt inakte waarvan de grosse een executoriale titel is als bedoeld in artikel 430 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)?

Ja. E-Court is een particulier initiatief dat het best te vergelijken is met het bindend advies, zoals geregeld in het Burgerlijk Wetboek (BW). Dat veronderstelt evenwel een basis van vrijwilligheid bij partijen. Zie verder het antwoord op de vragen 2 t/m 7.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de procedure bij Stichting E-Court ook naar uw oordeel gekwalificeerd kan worden als «rechtsingang» of «geding» als bedoeld in dit artikel, op gelijke wijze als deze gekwalificeerd kan worden als «eis in de hoofdzaak» als bedoeld in artikel 700, derde lid, Rv?1 Zo nee, waarom niet?

Bij wijze van proefprocedure heeft de stichting E-court vragen met betrekking tot bovenstaande punten voorgelegd aan de Kamer voor gerechtsdeurwaarders te Amsterdam. De uitspraak wordt eind van dit jaar verwacht. Voorts heeft mijn ministerie aan de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) gevraagd om een standpunt over de notaris in de E-court-procedure in te nemen.
Voor een afgewogen oordeel is de zienswijze van onder meer deze partijen noodzakelijk. Daarom wacht ik de uitkomstvan genoemde procedure en nadere standpuntbepaling van de KNB af. Ik zal uw Kamer vervolgens begin 2011 bij brief nader informeren.

Vraag 3

Wist u dat Stichting E-Court, om te waarborgen dat de oproeping van «gedaagden» in deze alternatieve procedure formeel en zonder problemen verloopt, de tussenkomst van een deurwaarder noodzakelijk acht en de tussenkomst van de deurwaarder via het contractuele procesreglement aan de «eisende partij» oplegt, waarbij duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen deze oproeping en die bij een «gewone» dagvaarding?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt in dat kader bevestigen dat de artikelen 3:317 Burgerlijk Wetboek (BW) jo. artikel 3:37, tweede lid, BW en de artikelen 6:236 BW jo. artikel 3:37, tweede lid, BW een rechtstreekse wettelijke basis vormen voor «verdere exploten» als bedoeld in artikel 2, eerste lid, sub b, Gerechtsdeurwaarderswet (Gdw) en dat het uitbrengen van dit soort exploten, die eveneens relevant kunnen zijn voor een eisende partij in een vroeger stadium voorafgaande aan een procedure bij Stichting E-Court, een ambtshandeling is en dus door een deurwaarder kan worden uitgevoerd? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u van mening dat het betekenen respectievelijk het executeren van de notariële akte waarin het resultaat is opgenomen van het bindend advies op grond van artikel 430 Rv jo artikel 2, sub c, Gdw ambtshandelingen zijn en dus door een deurwaarder kunnen worden uitgevoerd? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Bent u in dit kader van mening dat artikel 45 Rv het doen van exploten als bedoeld in de aanhef van artikel 2, eerste lid, Gdw, aan de gerechtsdeurwaarder opdraagt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Bent u van mening dat de gerechtsdeurwaarder, gegeven het feit dat deze als een door de Kroon benoemde functionaris met een onafhankelijke positie, bevoegd en gehouden is ambtshandelingen te verrichten op verzoek van de eisende partij in het kader van een procedure bij E-court? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u de uitspraak in de zaak Brusco vs. Frankrijk van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (14 oktober 2010)1 en het artikel «Advocaat mag altijd bij verhoor»?2

Ja.

Vraag 2

Kan de zinsnede «la Cour rappelle également que la personne placée en garde à vue a le droit d’être assistée d’un avocat dès le début de cette mesure ainsi que pendant les interrogatoires, et ce a fortiori lorsqu’elle n’a pas été informée par les autorités de son droit de se taire», zo worden uitgelegd dat er ook tijdens het verhoor een recht op aanwezigheid van een advocaat bestaat? Zo ja, wat betekent dit voor de Nederlandse praktijk met betrekking tot de aanwezigheid van een advocaat voorafgaande en tijdens het verhoor? Zo nee, waarom niet? Hoe moet die passage dan wel worden gelezen en uitgelegd?

Nee. In Brusco vs. Frankrijk legt het Hof artikel 6 van het EVRM zo uit dat een verdachte de gelegenheid moet hebben zich met een raadsman te verstaan vóór en tijdens het eerste verhoor en volgende verhoren. Door iemand als getuige (en niet als verdachte) te horen en hem evenmin op zijn zwijgrecht te wijzen wordt een schending van artikel 6 door Frankrijk aangenomen. Deze uitspraak leidt niet tot de conclusie dat los van de context van de Franse wetgeving de raadsman in het algemeen ook tijdens het verhoor aanwezig moet kunnen zijn. Er is naar aanleiding van de uitspraak in de zaak Brusco naar mijn oordeel geen aanleiding tot het nemen van aanvullende maatregelen voor de Nederlandse situatie. Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar mijn brief met bijlage aan uw Kamer van 16 november j.l. over de aanwezigheid van de raadsman bij het politieverhoor (TK, 2010–2011, 32 500 VI, nr 15).

Vraag 3

Deelt u de mening van de in het bovengenoemde artikel aangehaalde strafpleiter dat «vanaf nu [...] verhoren waarbij dat niet gebeurt zelfs [kunnen] worden uitgesloten van het bewijs» en dat het zaak is voor politie en justitie om een en ander onmiddellijk te gaan regelen»? Zo ja, hoe gaat u dit «onmiddellijk regelen»? Is uitsluiting van bewijs de enige sanctie in het geval dat er geen advocaat bij het desbetreffende verhoor aanwezig was? Zo nee, waarom niet?

Nee, die mening deel ik niet. Zoals blijkt uit het antwoord op vraag 2 en uit de bovengenoemde brief aan uw Kamer m.b.t. de aanwezigheid van de raadsman bij het politieverhoor, is de Nederlandse werkwijze verenigbaar met artikel 6 EVRM.
Overigens heeft een verdachte in geval van verdenking van een misdrijf het recht op consultatie van een raadsman voorafgaand aan het eerste inhoudelijke verhoor. Indien ten onrechte van deze mogelijkheid geen gebruik is gemaakt, dan is het aan de rechter om conform artikel 359a lid 1 Wetboek van strafvordering te bepalen welk gevolg aan dit verzuim wordt gegeven.

Vraag 1

Is het waar dat de oorzaak van het te laat aanleveren van de verdachte in de Almelose gijzelingszaak bij zijn rechtszaak gelegen is in de bezuinigingen bij de Dienst Justitiële Inrichtingen?1 Zo ja, wat vindt u daar van? Zo nee, wat was dan wel de oorzaak?

Nee, door een samenloop van omstandigheden is de verdachte te laat bij het hof gearriveerd.
Omdat de DV&O streeft naar een efficiënte inzet van haar vervoerscapaciteit worden waar mogelijk vervoersaanvragen gebundeld. Op de bewuste dag zijn drie verdachten uit de PI Veenhuizen (waaronder bovengenoemde verdachte) en een verdachte uit PI Leeuwarden naar het gerechtshof in Arnhem vervoerd. Naast de feitelijke reistijd is tijd nodig voor procedurele- en veiligheidsaspecten bij de penitentiaire inrichting enerzijds en bij de overdracht aan de parketpolitie in het gerechtshof anderzijds. Er is vertraging ontstaan bij het ophalen van de verdachte. Bovendien was het drukker op de weg dan voorzien.
De verdachte is circa 30 minuten te laat bij het gerechtshof in Arnhem gearriveerd. Over de te verwachten vertraging is het hof vooraf geïnformeerd.

Vraag 2

Hoeveel kost deze specifieke vertraging het gerechtshof?1

De meerkosten door de vertraging zijn in dit geval minimaal gebleven.
De griffier bij deze zitting was telefonisch op de hoogte gesteld van de vertraging. Daarop heeft de voorzitter besloten op tijd te beginnen en de noodzakelijke formaliteiten in afwezigheid van de verdachte al af te handelen. Nadat de verdachte was gearriveerd heeft de voorzitter hem kort geïnformeerd over alles wat voorafgaand aan zijn komst aan de orde was geweest.

Vraag 3

Komt het vaker voor dat verdachten als gevolg van problemen met vervoer door de Dienst Justitiële Inrichtingen niet op tijd kunnen worden aangeleverd bij zittingen? Zo ja, hoe vaak? Indien dit niet bekend is, bent u bereid navraag te doen bij de rechtbanken of dit een structureel probleem is?

De DV&O streeft er naar om alle verdachten tijdig bij de rechtbank aan te laten komen. Jaarlijks ontvangt de DV&O ongeveer 250 000 vervoersaanvragen en wordt er zo’n 12 000 000 kilometer gereden. DV&O vervoert dagelijks zo'n 1 000 personen, waarvan ongeveer 250 naar gerechten.
Een enkele keer, zoals ook in onderhavige zaak, komt het wel eens voor dat een verdachte te laat verschijnt voor een zitting. Dit wordt niet apart geregistreerd. De redenen hiervoor zijn divers en per geval wisselend (slecht weer, logistieke problemen, persoonlijke omstandigheden van de verdachte, e.d.).
In 2010 zijn er geen klachten ontvangen vanuit de gerechten over het te laat aanleveren van een verdachte.

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u nemen om dit probleem op te lossen? Hoe gaat u ervoor zorgen dat dit niet meer voorkomt en dat rechtszaken op tijd kunnen beginnen?

Het is niet nodig maatregelen te nemen, nu het slechts incidenteel voorkomt dat de DV&O een verdachte niet op tijd kan aanleveren bij een zitting.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Snelle opsporing wijkt voor contract»?1 Klopt dit bericht?

Volgens de Aanwijzing opsporingsberichtgeving van het College van procureurs-generaal (Stcr. 2009, 51, hierna: de Aanwijzing) kunnen politie en het openbaar ministerie in beginsel met elke mediapartner expliciete afspraken maken over het plaatsen of uitzenden van opsporingberichtgeving, mits duidelijk is vastgelegd dat de regie over het opsporingsbericht volledig bij de politie en het openbaar ministerie ligt. Het kan daarbij gaan om een structurele overeenkomst, dan wel een overeenkomst voor één concreet geval. Andere belangrijke afspraken die gemaakt moeten worden zijn bijvoorbeeld afspraken over het omgaan met vertrouwelijke informatie, de wijze van ontvangst en het doorsturen van binnengekomen tips en het verwijderen van het opsporingsbericht indien dit noodzakelijk is.
Opsporingsberichtgeving moet dan ook niet worden verward met publieksvoorlichting over de opsporing van strafbare feiten en berichtgeving in de media op grond van vrije nieuwsgaring. Zo dient de informatie die vergezeld gaat van in het kader van opsporingberichtgeving vrijgegeven beeldmateriaal (zoals compositietekeningen, beelden van bewakingscamera’s en inbeslaggenomen voorwerpen) zuiver zakelijk te zijn en dient strikt te worden geregisseerd welke informatie wanneer en op welke wijze bij de burger terecht komt. Een van de risico’s van het vrijgeven van beeldmateriaal is dat het beeldmateriaal dan vergezeld zou kunnen gaan van onjuiste informatie hetgeen de opsporing juist kan schaden. Een ander risico is gelegen in het feit dat, indien er sprake is van een schending van de in de Aanwijzing neergelegde beginselen dit een afbreukrisico kan vormen voor de vervolging van de verdachte.
Het maken van exclusieve afspraken met een mediapartner is niet in het belang van de politie en het openbaar ministerie. Ten aanzien van het programma Opsporing Verzocht is een contract afgesloten, gelet op de langdurige structurele samenwerking. Deze afspraak houdt echter niet in dat Opsporing Verzocht exclusieve rechten heeft op het uitzenden van opsporingberichtgeving.
Zo zijn er ten aanzien van het plaatsen of uitzenden van opsporingsberichtgeving ook contracten afgesloten met diverse andere (lokale) media.
De vraag of het middel kan worden ingezet, ten aanzien van welke media (met al dan niet landelijk bereik) vergt derhalve in elke zaak opnieuw een (tactische) afweging.
Op basis van bovengenoemde uitgangpunten zijn bij de inzet van opsporingsberichtgeving in de in het krantenartikel genoemde casus telkens bewuste keuzes gemaakt door de politie en het openbaar ministerie.
De plaatsing van een balk op een compositietekening, waaraan ook in het bericht wordt gerefereerd, berust overigens op een misverstand, omdat het nooit de bedoeling is dat een compositietekening wordt vertoond met een balk. Het opsporingsbelang is immers gediend bij een zo getrouw mogelijk weergave van de verdachte.

Vraag 2

Waarom worden compositietekeningen slechts exclusief aan een contractspartner, bijvoorbeeld een specifiek televisieprogramma, beschikbaar gesteld? Indien wordt besloten de beelden van bewakingscamera’s of een compositietekening openbaar te maken, waarom wordt dit dan niet vrijgegeven aan meer media om de kans op opsporing te vergroten? Welke risico’s brengt dit met zich mee?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Herinnert u zich de antwoorden op Kamervragen uit 2008?2 Bent u nog steeds van mening dat het maatschappelijke belang van het opsporen van de dader voor moet gaan boven de belangen van de media? Geldt nog steeds dat bij contracten tussen het Openbaar Ministerie (OM) en de media commerciële overwegingen geen rol spelen?

Alle onderdelen van de vraag worden met «ja»» beantwoord.

Vraag 4

Welke overwegingen spelen wel een rol? Met welke media worden wel contracten gesloten en met welke media worden geen contracten gesloten? Kunt u voorbeelden geven van risico’s met opsporingsberichtgeving, waarvan u vindt dat die zich niet verhouden met de verantwoordelijkheid van het OM voor een zorgvuldige opsporing?

De Aanwijzing somt de afwegingen op die bij de inzet van dit middel gemaakt moeten worden en bepaalt in welke gevallen het kan worden ingezet. Omdat het bij opsporingsberichtgeving in de regel gaat om het vrijgeven van informatie over een verdachte, alsmede gevoelige informatie uit het opsporingsonderzoek, dienen afwegingen te worden gemaakt met betrekking tot het belang van opsporing en vervolging, het belang van de persoonlijke levenssfeer van de verdachte, de belangen van eventuele getuigen en de belangen van de samenleving. Hierbij gelden de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit.
Voor een snelle en doeltreffende opsporing is het in zijn algemeenheid niet in iedere zaak noodzakelijk dat een opsporingsbericht zo kort mogelijk na het ontdekken van het misdrijf landelijk en zo breed mogelijk wordt uitgedragen, bijvoorbeeld als voor de opsporing alleen lokale berichtgeving noodzakelijk is.
Zie verder het antwoord op de vragen 1 en 2.

Vraag 5

In hoeverre is de Aanwijzing Opsporingsberichtgeving inmiddels gewijzigd, zoals door u in antwoord op bovenbedoelde Kamervragen is toegezegd,2 waardoor de snelheid van de opsporing gediend is met behoud van een zorgvuldige opsporing?

Met ingang van 16 maart 2009 (Stcr. 2009, 51) is de nieuwe Aanwijzing opsporingsberichtgeving in werking getreden. In de nieuwe Aanwijzing is rekening gehouden met de enorme vlucht die het aantal beschikbare mediavormen (waaronder internet) de laatste jaren heeft genomen. Daardoor zijn de mogelijkheden voor opsporingsberichtgeving vergroot. In de gewijzigde Aanwijzing is tevens tot uitdrukking gebracht dat het belangrijk is een mediavorm te kiezen niet alleen met de bedoeling om zoveel mogelijk mensen te bereiken, maar ook gericht op specifieke doelgroepen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Rechtspraak lijdt onder tijdsdruk»?1

Vraag 2

Deelt u de mening dat de tijdsdruk onder rechters de kwaliteit van de rechtspraak aantast? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Deelt u de mening dat elke rechter kennis moeten nemen van het gehele dossier alvorens een uitspraak te doen over de zaak? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Ziet u in deze berichtgeving aanleiding om een onderzoek in te stellen naar de wijze waarop rechters zaken behandelen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Kent u het bericht «Tekort aan rechters»?1 Hoe ernstig is het tekort aan rechters precies? Wat is de omvang van het probleem? In welke arrondissementen zijn er te weinig rechters? Is er slechts een probleem met civiele zaken of ook bij andere rechtsgebieden?

Door de economische crisis is het aantal civiele zaken toegenomen. De instroom van zaken is dit jaar echter niet zo sterk gestegen als verwacht.
Sommige rechtbanken hebben weliswaar tijdelijk moeite om de grote toestroom van zaken op te vangen, maar de Raad voor de rechtspraak heeft mij bericht dat er, zowel in de civiele sector als in andere sectoren, op dit moment geen sprake is van een structureel tekort aan rechters, zoals in het bericht gesuggereerd.

Vraag 2

Was dit tekort aan rechters niet te voorzien geweest, nu voorspeld was dat het aantal zaken door de financieel-economische crisis zou gaan toenemen? Op welke wijze is daarop geanticipeerd?

De toename van het aantal zaken is voorzien en dit is ook gemeld in de Begroting 2010. De Rechtspraak heeft, anticiperend op bovenstaande verwachte stijging van zaaksinstroom, per arrondissement en per rechtsgebied in kaart gebracht wat de mogelijk toekomstige personele knelpunten zijn en neemt op grond hiervan maatregelen op het gebied van personeelsplanning. De Rechtspraak heeft goed zicht op het verwachte toekomstige verloop van personeel, waaronder rechters. Zie verder het antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Wat zijn nu de gemiddelde doorlooptijden in de arrondissementen waar het tekort aan rechters het grootst is?

Ik verwijs daartoe naar de meest recente gegevens over doorlooptijden zoals die zijn opgenomen in het openbare Jaarverslag van de Rechtspraak 2009 (het landelijke beeld) en het rapport Kengetallen Gerechten 2009 (beeld per gerecht). Deze zijn beschikbaar via www.rechtspraak.nl.

Vraag 4

Welke maatregelen worden nu genomen om de wachttijden binnen de perken te houden, zodat burgers en bedrijven niet onredelijk lang op een rechterlijke uitspraak hoeven te wachten?

Voor de korte termijn worden indien noodzakelijk rechters-plaatsvervanger
ingeschakeld en werken rechtbanken samen door zaken van de zwaarbelaste rechtbanken over te hevelen naar andere rechtbanken.
Voor de langere termijn onderzoekt de Rechtspraak nieuwe vormen van instroom in een rechterlijke functie.

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op de Kamervragen over een pseudorechtbank?1

Ja.

Vraag 2

Zijn de afspraken die gemaakt zijn in het overleg tussen uw ministerie, de Raad voor de rechtspraak en e-Court over de door e-Court te hanteren terminologie, te weten dat e-Court de begrippen «rechtbank», «rechter» en «vonnis» niet langer zal gebruiken, door partijen op schrift gesteld?2 Zo nee, waarom niet?

De betreffende afspraken zijn in een mailbericht vastgelegd en bevestigd.

Vraag 3

Wat is uw reactie op het artikel waarin e-Court de termen «rechtbank», «rechter» en «vonnis» onverminderd gebruikt en aangeeft dat daar juridisch niets mee mis is?3

Ik betreur deze publicatie die in strijd is met eerder gemaakte afspraken.
Van de zijde van mijn ministerie en de Raad voor de rechtspraak is daags na de publicatie contact opgenomen met e-Court, waarbij is aangedrongen op naleving van de afspraken. E-Court heeft mijn ministerie en de Raad voor de rechtspraak laten weten de publicatie te betreuren en erkent dat het gebruiken van de bewuste termen onjuist is. De gemaakte afspraken gelden onverkort. Uit de contacten met e-Court is mij gebleken dat de publicatie als een incident kan worden beschouwd.

Vraag 4

Gelden de gemaakte afspraken over de hantering van de terminologie nog onverkort en gaat u betrokken partijen hier aan houden? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het onderzoek door RTV Oost en Tubantia naar de oorzaak van de Enschedese vuurwerkramp?1 Zo ja, herinnert u zich mijn vragen en de beantwoording daarvan over een mogelijke doofpotaffaire rondom de vuurwerkramp in Enschede?2

Vraag 2

Bent u op de hoogte gesteld van het feit dat het Openbaar Ministerie (OM) in Almelo het noodzakelijk vindt nieuwe getuigen alsnog te gaan horen? Hoe verhoudt zich dat tot de beantwoording van bovengenoemde Kamervragen?

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat binnen het eerder ingestelde Rijksrechercheonderzoek naar de werkzaamheden van het Tolteam op geen enkele wijze de feiten en omstandigheden naar voren zijn gekomen die thans door TV Oost boven water zijn gehaald?

Vraag 4

Kunt u de Kamer informeren over de (nieuwe) onderzoeksresultaten met betrekking tot het onderzoek naar de vuurwerkramp?

Vraag 1

Huldigt u, net als tijdens het spoeddebat van 10 maart 2010, nog steeds het standpunt dat alle procedures bij de vrijlating van een gewelddadige verdachte in de richting van de beide slachtoffers van een verdachte/dader correct zijn gevolgd? Zo nee, wat is dan de reden geweest dat u de Kamer niet hebt geïnformeerd over de juiste en werkelijke gang van zaken in Zierikzee?1

Tijdens het spoeddebat van 10 maart 2010 (TK, vergaderjaar 2009-2010, Handelingen 61, 5401-5418) heb ik onder meer gezegd: «Ik heb niet beweerd dat wij op dit moment kunnen vaststellen dat er nergens iets is misgegaan of beter had kunnen worden gedaan.»
Het College van Procureurs-Generaal heeft mij inmiddels bericht dat het op 4 mei 2010, nadat het door medewerkers van het tv-programma NOVA was benaderd, heeft onderzocht of de vrouw en de dochter geïnformeerd waren over de beslissing van de raadkamer van de rechtbank van 23 februari 2010 om de voorlopige hechtenis van de man te schorsen per 24 februari 2010 om 09:00. Het OM was namelijk tot die tijd uitgegaan dat de vrouw was geïnformeerd en had daarom geen aanleiding gezien dat eerder te verifiëren. Het OM heeft vervolgens bekendgemaakt dat door het OM ten onrechte geen opdracht aan de politie heeft gegeven om de vrouw en de dochter te informeren. De burgemeester en de teamchef van de politie zijn wel op 25 februari 2010 geïnformeerd.
Zie voor nadere informatie het antwoord op vraag 3.

Vraag 2

Is het waar dat er een vangnet van hulpverlening rond de vrouw en haar dochter was georganiseerd? Waarom is er niet aan gedacht om bij de opheffing van de voorlopige hechtenis van de dader juist deze contactpersonen rond de Iraakse vrouw te informeren?

Het klopt dat er eind 2009 op initiatief van het Advies en meldpunt Kindermishandeling/Bureau Jeugdzorg een netwerkberaad tussen de betrokken hulpinstellingen in het leven is geroepen. Dit netwerkberaad is enkele keren bijeen geweest, waarbij afspraken zijn gemaakt over hulpverlening voor het gezin in acute, dreigende situaties. Ook medewerkers van het politieteam Zierikzee waren bij het overleg betrokken. Het OM participeerde hierin niet, aangezien het OM niet betrokken is bij de activiteiten die in de individuele zaken worden verricht door hulpverleningsinstellingen.

Vraag 3

Heeft het Openbaar Ministerie (OM) Middelburg gehandeld conform de vigerende aanwijzingen van het College van procureurs-generaal betreffende het informeren van slachtoffers? Zo nee, wat is hiervan de reden?

Nee, het OM-beleid voor het informeren van slachtoffers is niet volledig toegepast. Op grond van de geldende Aanwijzing huiselijk geweld, (en de nieuwe Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld die per 1 juni 2010 in werking zal treden) en de Aanwijzing Opsporing en vervolging inzake seksueel misbruik, dient het OM de slachtoffers te informeren over - onder meer - het tijdstip waarop en de voorwaarden waaronder de verdachte in vrijheid wordt gesteld. Het OM kan het slachtoffer zelf informeren of de politie verzoeken het slachtoffer te informeren. Laatstgenoemde verzoeken worden aan de politie gedaan op basis van gegevens van personen die aangifte hebben gedaan en die zijn vastgelegd in het geautomatiseerd systeem van het parket.
Op twee manieren (per fax op 23 februari 2010 en mondeling tijdens een driehoeksoverleg op 25 februari 2010) is de politie over de schorsing van de voorlopige hechtenis geïnformeerd. Bij het versturen van de fax had aan de politie verzocht dienen te worden de slachtoffers in te lichten. Dat is per abuis nagelaten. Het OM betreurt ten zeerste dat het geen verzoek aan de politie heeft gedaan om moeder en dochter te informeren. Het zal in de komende weken tot in detail in kaart brengen hoe rond de invrijheidstelling van de man is omgegaan met de informatievoorziening aan de slachtoffers. Daaruit kunnen lessen worden getrokken voor wat betreft de inrichting van de interne procedures en het toezien op de naleving daarvan.

Vraag 4

Was er tussen gemeente en OM al langer discussie over de wijze van informeren van de slachtoffers door OM en politie? Zo ja, waarom is de ware reden van deze discussie nooit medegedeeld aan de Kamer?

Er is geen sprake geweest van een discussie tussen gemeente en OM over de wijze van het informeren van de slachtoffers. Het OM-beleid op dit vlak is helder, het is echter niet volledig uitgevoerd. Zie mijn antwoord op vragen 2 en 3.

Vraag 5

Kunt u de Kamer zo snel mogelijk informeren over de gang van zaken?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het vonnis van de rechtbank van Diyarbakir tegen de Koerdische politica Leyla Zana vanwege een toespraak op het partijcongres van de DTP in december 2008 en deelname aan een demonstratieve bijeenkomst in november 2008?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat mevrouw Zana daarmee in totaal tot 13 gevangenisstraf is veroordeeld als gevolg van een aantal veroordelingen die zij kreeg voor uitlatingen die zij in de laatste jaren heeft gedaan?

Ja.

Vraag 3

Herinnert u zich uw antwoord van 29 januari 2009 op Kamervragen waarin u stelt dat vrijheid van meningsuiting een fundamenteel recht is en ook politieke uitspraken dient te omvatten?2 Staat u nog steeds achter dit oordeel? Bent u bereid dat ondubbelzinnig en rechtstreeks te melden aan de Turkse regering? Indien nee, waarom niet?

Ja. Vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel recht en omvat ook politieke uitspraken voor zover deze niet aanzetten tot haat of geweld. Het belang hiervan wordt zowel rechtstreeks als via de EU nadrukkelijk in gesprekken met de Turkse regering over het voetlicht gebracht. Mede op Nederlands aandringen heeft de Raad Algemene Zaken van december 2009 ook expliciet het belang van de vrijheid van meningsuiting onderstreept in de conclusies over Turkije, zie ook Kamerbrief 21 501-02 nr. 939 van 10 december vorig jaar.

Vraag 4

Is het u bekend dat een van de vonnissen van mevrouw Zana, in dit geval van twee jaar, is gebaseerd op een speech die zij tijdens het Newrozfeest van 21 maart 2007 heeft gehouden?

Ja.

Vraag 5

Bent u bereid bij de volgende Newroz-viering (maart 2011) een hoge vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade te sturen om aanwezig te zijn als teken van steun aan de vrijheid van meningsuiting voor Koerdische politici? Bent u bereid in de EU aan te dringen eveneens hoge vertegenwoordigers naar de Newroz-viering te sturen? Indien nee, kunt u dat toelichten?

De Nederlandse Ambassade volgt de ontwikkelingen omtrent het Koerdische vraagstuk in Turkije op de voet. Zo zijn vertegenwoordigers van onze Ambassade herhaaldelijk aanwezig geweest bij zaken waarbij de rechten van Koerdische activisten mogelijk in het geding zijn. Het waarborgen van de fundamentele rechten van burgers, zoals een eerlijke rechtsgang, is hierbij uitgangspunt. Ook is er voortdurend contact met activisten die zich inzetten voor de rechten van de Koerdische gemeenschap. Deelname aan een Newroz-viering door Nederlandse vertegenwoordigers sluit goed bij deze betrokken houding aan. Deelname van EU-partners zal in het overleg van de EU-Heads of Mission in Ankara aan de orde worden gesteld.

Vraag 1

Bent u bekend met het arrest van de Hoge Raad van 10 maart 2009 over belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst?1 Verwelkomt u eveneens de duidelijkheid die nu is komen te bestaan over de reikwijdte van het huidige artikel 137c van het Wetboek van Strafrecht?

Vraag 2

Wat is uw mening over het feit dat de Hoge Raad besloot tot vrijspraak van groepsbelediging omdat artikel 137c niet ziet op het zich beledigend uitlaten over een godsdienst, ook niet indien de aanhangers van die godsdienst daardoor in hun godsdienstige gevoelens worden gekrenkt?

Vraag 3

Vindt u deze uitkomst van deze rechtszaak uiteindelijk onwenselijk? Zo niet, waarom zou artikel 137c dan aangepast moeten worden? Zo ja, kunt u uitvoerig toelichten waarom u het van belang vindt het verbod op groepsbelediging uit te breiden door de woorden «onmiddellijk of middellijk» aan de delictsomschrijving toe te voegen?2

Vraag 4

Zou, indien conform uw voornemen de woorden «onmiddellijk of middellijk» al aan artikel 137c zouden zijn toegevoegd, deze man wel zijn veroordeeld op basis van deze verbodsbepaling, nu er in deze casus sprake was van «middellijke» belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst doordat de islam werd beledigd? Beoogt u met de door u aangekondigde aanpassing van artikel 137c dergelijke vormen van indirecte belediging van een groep mensen, te weten het beledigen van de godsdienst, onder de reikwijdte van dit artikel te brengen? Zo nee, wat dan wel?

Vraag 5

Wat is uw reactie op de opmerking van de mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, de heer Hammarberg, die u prijst in uw voornemen artikel 147 af te schrappen maar aanbeveelt artikel 137c ongemoeid te laten, omdat het mogelijk moet blijven provocerend over religie te discussiëren en men over religie beter in debat kan gaan dan uitlatingen te criminaliseren?3

Vraag 6

Bent u bereid artikel 137c ongemoeid te laten omdat er momenteel duidelijkheid bestaat over de reikwijdte en er geen goede redenen voor zijn het maatschappelijk debat te beknotten?