Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederlandse bedrijven vaak doelwit cyberaanval»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u er van op de hoogte dat Nederland een van de landen is met de meeste ICT-beveiligingsincidenten binnen de Europese Unie en dat vooral Nederlandse bedrijven hier vaak de dupe van zijn?

Ja. Hier past wel enige nuancering. Het valt namelijk op dat een aantal landen met een vergelijkbaar relatief veel en geavanceerd ICT-gebruik zoals Finland, Noorwegen en Denemarken, ook minder goed scoren. Veel gebruik leidt klaarblijkelijk ook sneller tot de kans op meer incidenten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit een zeer onwenselijke situatie is, die tot grote economische schade leidt en dat hier snel verandering in moet komen? Zo nee, waarom niet?

Ja. Een slechte score in de EU ten aanzien van ICT-incidenten is ongewenst. Los van het directe ongemak en schade, heeft dit mogelijk een negatieve impact op het vertrouwen in de ICT-dienstverlening en het vestigingsklimaat. Ondanks dat Nederland het over het algemeen (zeer) goed doet in de internationale benchmarks, zijn dit ontwikkelingen die mogelijk inbreuk hebben op dat beeld en derhalve de aandacht vragen.

Vraag 4

Welk beleid voert u met betrekking tot het voorkomen van cyberaanvallen op bedrijven in Nederland?

Netwerk- en informatiebeveiliging is in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van de bedrijven zelf. De concrete maatregelen dienen dan ook door de bedrijven zelf te worden genomen. Dat neemt niet weg dat de overheid het van belang vindt om bedrijven te wijzen op de mogelijke risico’s. Het voorkomen van cyberaanvallen begint namelijk bij bewustwording met betrekking tot de risico’s en kennis van mogelijke oplossingen. Daarom is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in bewustwording en voorlichting via programma’s als Digivaardig en Digibewust. Ook vanuit de private sector zijn initiatieven ondernomen zoals de campagne «3 x kloppen» en het recente vervolg erop van de bancaire sector.
Ook informatie-uitwisseling is van belang ter voorkoming van incidenten. Zo is al enige jaren het InformatieKnooppunt Cybercrime actief. Binnen dit knooppunt wordt tussen enerzijds GOVCERT, AIVD en KLPD en anderzijds marktpartijen, gevoelige en vertrouwelijke informatie over dreigingen en best practices uitgewisseld.

Vraag 5

Zijn de feiten uit dit artikel voor u aanleiding om verdere actie te ondernemen? Zo nee, waarom niet?

De feiten uit dit artikel zullen naast de inzichten worden gelegd die nu worden verzameld ten behoeve van de aan uw Kamer toegezegde nota Digitale Agenda.nl.
In de Digitale Agenda.nl zal ook worden ingegaan op de veiligheid van ICT netwerken en het vertrouwen dat de eindgebruiker in ICT moet ervaren. In maart 2011 zal de Nationale Cybersecurity Strategie aan de Tweede Kamer worden toegestuurd met daarin ondermeer het beleid rond de aanpak van cybercrime.
Beide documenten spelen daarmee in op de noodzaak om ICT incidenten te beperken.

Vraag 1

Wilt u de Onderzoeksraad voor Veiligheid verzoeken om de Kamer op zo kort mogelijke termijn inzicht te geven in de opzet van haar onderzoek naar de brand bij Chemie-Pack te Moerdijk, opdat een afweging gemaakt kan worden over eventueel aanvullend onderzoek voor aspecten die de Raad niet meeneemt?

In de brief van 12 januari 2011 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 26 956, nr. 75) informeerden wij uw kamer onder andere over de onderzoeken van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) en de diverse inspecties. In deze brief hebben wij aangegeven dat de OvV de brand in Moerdijk onderzoekt. Op dit moment is nog geen definitieve onderzoeksopzet beschikbaar.
De OvV heeft laten weten dat binnen enkele weken de precieze focus van het onderzoek zal worden bepaald.
Naast het onderzoek van de OvV onderzoekt de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) het optreden van de bij de brand betrokken rampenbestrijdingsorganisaties. Het onderzoek van de IOOV is echter afhankelijk van de focus van de OvV. In de wet is bepaald dat waar het gaat om onderzoek ter lering, geen «dubbel» onderzoek dient te worden gedaan. De VROM-inspectie (VI), de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW), en de Arbeidsinspectie (AI) onderzoeken gezamenlijk de vergunningverlening en de activiteiten van alle betrokken toezichthouders. Deze onderzoeksactiviteiten worden op elkaar afgestemd.

Vraag 2

Kunt u een overzicht geven van toezicht- en handhavingsactiviteiten bij Chemie-Pack door het bevoegd gezag en de rijksinspecties in de afgelopen vijf jaar? Zijn er in het kader van dat toezicht sancties opgelegd? Zo ja, welke?

Met het in de brief van 12 januari 2011 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 26 956, nr. 75) genoemde gezamenlijke onderzoek van de VI, IVW en AI zal worden gerapporteerd over de vergunningensituatie bij Chemie-Pack en de handhavingactiviteiten in de afgelopen jaren. Dit rapport zal u uiterlijk 25 februari 2011 worden toegezonden.
Uit de voorlopige onderzoeksresultaten blijkt dat bij het bedrijf de afgelopen vijf jaar circa 30 verschillende toezicht- en handhavingactiviteiten hebben plaatsgevonden door de verschillende instanties.
Gemeente, Arbeidsinspectie, Inspectie Verkeer en Waterstaat en de inspectieteams in het kader van het Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (Brzo 1999), bestaande uit gemeente, brandweer en Arbeidsinspectie hebben deze inspecties uitgevoerd. In het onderzoeksrapport van de VI, IVW en AI zal hierop uitvoerig, worden ingegaan. Eventueel opgelegde sancties zullen hierbij ook worden gerapporteerd.

Vraag 3

Valt Chemie-Pack onder het Besluit Risico’s Zware Stoffen (BRZO)? Zo ja, waren toezichtfrequentie en -aard in overeenstemming met de specifieke risico’s voor deze categorie bedrijven? Kunt u uw antwoord motiveren? Zo nee, waarom heeft het bedrijf – in het licht van de opgetreden calamiteit – geen BRZO-status?

Ja, het bedrijf Chemie-Pack valt onder het Brzo 1999. Binnen het Brzo 1999 worden twee categorieën onderscheiden. Chemie-Pack valt binnen de zwaarste categorie, waardoor dit bedrijf verplicht is een preventiebeleid zware ongevallen in te voeren, een veiligheidsbeheerssysteem te hebben en een veiligheidsrapport op te stellen.
Omdat Chemie-Pack tot de hoogste risicocategorie hoort, rust er op de toezichthouders op basis van artikel 24 van het Brzo 1999 een wettelijke inspectieverplichting van 1 keer per jaar. Uit de voorlopige onderzoeksresultaten van de VI, IVW en AI is gebleken dat de afgelopen 5 jaren door de toezichthouders ieder jaar een inspectie is uitgevoerd. De toezichtfrequentie is daarmee in overeenstemming met de wettelijke verplichting die voor VR-bedrijven volgt uit het Brzo 1999.
De toezichtaard kan weergegeven worden door het aantal inspectiedagen per jaarlijkse controle en de inhoudelijke diepgang per controle.
Voor het aantal inspectiedagen per controle geldt dat hoe hoger de risico’s, hoe meer inspectiedagen per controle. Voor de vaststelling van het aantal inspectiedagen in relatie tot de risico’s wordt sinds 2008 landelijk gewerkt met het toezichtmodel dat door bevoegd gezag Wet milieubeheer (nu Wet algemene bepalingen omgevingsrecht), Brandweer en Arbeidsinspectie sinds 2008 wordt gehanteerd. Bij de inspecties bij Chemie-pack is vanaf 2008 met dit toezichtmodel gewerkt overeenkomstig de aanwezige risico’s, hetgeen drie inspectiedagen per controle betekende.

Vraag 4

Voldeed het bedrijf aan de eisen van opslag voor gevaarlijke stoffen zoals onder andere geregeld via Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 15 (voorheen richtlijnen van de Commissie voor Preventie van Rampen (CPR))? Zo ja, zijn de voorschriften van de PGS wel voldoende, nu blijkt dat het hele bedrijf en aanpalende bedrijven in korte tijd in vuur en vlam konden komen te staan? Zo nee, welke sanctie staat er op het niet voldoen aan de PGS 15?

De richtlijn PGS 15 bevat stand der techniek documenten voor de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen die in de omgevingsvergunning van dit soort bedrijven horen te worden verwerkt. De gemeente Moerdijk is bevoegd gezag. Het bevoegd gezag handhaaft op basis van de omgevingsvergunning en niet op basis van de PGS 15. PGS 15 is een richtlijn. De daarin vermelde maatregelen zijn niet direct werkend, maar moeten in een omgevingsvergunning worden vastgelegd. Overtredingen van de omgevingsvergunning kunnen met de gebruikelijke dwangmiddelen (opleggen dwangsom etc.) worden bestraft.
Het onderzoek van de VI, IVW en AI zal dieper ingaan op de kwaliteit van de vergunningverlening en het uitgevoerde toezicht bij Chemie-Pack. Daarbij zal ook op andere aspecten van het werken met en de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen bij Chemie-Pack worden ingegaan.
Overigens is het van belang op te merken dat PGS 15 alleen gericht is op eisen voor de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. Andere aspecten zoals handling, het interne transport en ook de bulkopslag in tanks van gevaarlijke stoffen staan niet vermeld in de PGS 15. Wel behoren in een adequate omgevingsvergunning de juiste maatregelen voor deze activiteiten te zijn voorgeschreven en moeten richtlijnen op het gebied van explosieveiligheid worden nageleefd.
Aan Chemie-Pack zijn door de gemeente Moerdijk recent twee milieuvergunningen verleend: een revisievergunning van 29 januari 2009 en een wijzigingsvergunning van 29 oktober 2010. In deze vergunningen zijn de vereisten voor de opslag en aanwezigheid van gevaarlijke stoffen vermeld.
In het verleden zijn door de gemeente Moerdijk bij controles overtredingen geconstateerd bij de opslag van gevaarlijke stoffen.
Uit het onderzoeksrapport van de OvV zal mogelijk blijken wat de oorzaak is geweest van de brand en of er een verband is met de getroffen PGS 15-maatregelen en de toereikendheid van deze maatregelen.

Vraag 5

Kunt u toelichten waarom vele uren na het uitbreken van de brand de hulpverlenende diensten op de rampenzenders nog niet konden zeggen welke gevaarlijke stoffen op het bedrijfsterrein aanwezig waren?

Deze kwestie zal in het onderzoek van de OvV of, als deze het onderwerp niet meeneemt, het onderzoek van de IOOV aan de orde komen. Het gaat daarbij om de stoffenlijst zelf (kwaliteit, actualiteit en beschikbaarheid) én om het gebruik van de stoffenlijst bij de rampbestrijding en de communicatie naar de bevolking.

Vraag 6

Heeft het bedrijf zich gehouden aan de verplichting om dagelijks aan de bevoegde instanties te melden welke stoffen in welke hoeveelheden op het terrein aanwezig waren? Zo ja, waarom kreeg de bevolking daarover geen informatie via de rampenzenders? Zo nee, hoe kan dat in dit digitale tijdperk?

Vanuit het Brzo ligt er de verplichting voor de drijver van de inrichting om een lijst van gevaarlijke stoffen bij te houden die door een ieder kan worden ingezien. Deze lijst dient minimaal maandelijks te worden bijgewerkt. Verder draagt de drijver van de inrichting er zorg voor dat hulpverleningsdiensten van de overheid voor elke installatie direct toegang hebben tot de actuele gegevens van de binnen de installatie aanwezige gevaarlijke stoffen.
In de vigerende omgevingsvergunning van 29 januari 2009 is een voorschrift (5.2.8) opgenomen dat conform het Brzo 1999 en de Regeling risico’s zware ongevallen en PGS 15 beschrijft waar de stoffenlijst aan moet voldoen.
In het onderzoek van de VI, IVW en AI zal worden ingegaan op de vraag of Chemie Pack zich heeft gehouden aan deze verplichtingen, alsmede op de vraag of de vergunning op dit punt adequaat is. Of aan deze verplichting is voldaan, op de dag van de brand zelf, zal mogelijk in de onderzoeksrapportage van de OvV aan de orde komen.

Vraag 7

Waren er op het bedrijf afdoende voorzieningen aanwezig voor bluswater opvang? Hebben deze naar behoren gefunctioneerd?

Het onderzoek van de VI, IVW en AI zal ingaan op de vraag of er afdoende voorzieningen aanwezig waren voor bluswateropvang.
In algemene zin moet wel worden opgemerkt dat bedrijfsinterne voorzieningen voor bluswateropvang, zoals die bijvoorbeeld in PGS-richtlijnen zijn vastgelegd, uitgaan van goed functionerende interne brandbestrijdingssystemen. Het gaat dan om de opvang van bluswater dat vrijkomt bij het gedurende bepaalde tijd in werking zijn van een automatisch blussysteem, en het gedurende korte tijd nablussen.
Of de aanwezige bluswateropvangvoorzieningen naar behoren gefunctioneerd hebben zal mogelijk in het rapport van de OvV naar voren komen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Zes op de tien coffeeshops bij kabinetsbeleid dicht», waarin gesteld wordt dat 57,9% van de Nederlandse coffeeshops in veertien steden door het kabinetsbeleid zou moeten sluiten?1

Vraag 2

Bent u bereid in uw drugsnota, op basis van het door u gestelde afstandscriterium tussen coffeeshops en scholen, een lijst op te nemen met daarin alle coffeeshops die te maken krijgen met sluiting? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Wat zijn uw verwachtingen omtrent de toename van de hoeveelheid straathandel, zoals die ook is toegenomen door de sluiting van coffeeshops in West-Brabant? Bent u bereid een nulmeting uit te voeren naar de effecten van het gebruik van harddrugs, de straathandel en de daarmee samenhangende overlast, zodat de consequenties van het ingezette beleid nauwkeurig kunnen worden vastgesteld?

Een vergelijking met de gemeenten in West-Brabant is niet zonder meer te maken, omdat in deze gemeenten alle coffeeshops hun deuren moesten sluiten, terwijl het afstandscriterium in het algemeen minder verstrekkende gevolgen zal hebben. De gevolgen op de straathandel zullen dan ook moeten worden afgewacht. Indien straathandel wordt aangetroffen dan zal die met de beschikbare wettelijke mogelijkheden worden aangepakt door het lokaal bestuur, Openbaar Ministerie en de politie. De straathandel is ook een punt van aandacht van de Taskforce bestrijding georganiseerde criminaliteit in Brabant, waar het aangescherpte coffeeshopbeleid van het kabinet versneld wordt invoerd. De Taskforce beziet in dat kader ook of een nulmeting gewenst is. Ik wacht dit af voordat ik besluit over een landelijke nulmeting.

Vraag 4

Welke rol spelen gemeenten in de totstandkoming van uw beleid? In hoeverre wilt u rekening houden met lokale situaties en lokaal maatwerk accepteren, zeker in steden waar in goed overleg al tot afspraken met coffeeshops is gekomen, en waar de AHOJ-G2 criteria goed worden nagekomen, ook wat betreft jongeren?

Binnen de kaders van het regeerakkoord wordt overleg gevoerd met verschillende gemeenten, bijvoorbeeld in het kader van de Taskforce Brabant.

Vraag 1

Kent u de berichten over de demonstraties tegen het bewind van president Zine el Abidine Ben Ali van Tunesië?1

Vraag 2

Gaan op verschillende plaatsen in Tunesië vele duizenden demonstranten de straat op om te protesteren tegen de nijpende economische situatie, het gebrek aan vrijheid en de alles verstikkende corruptie van het regime Ban Ali? Zo ja, waarom kan hierover niet rechtstreeks worden bericht door de media en is men aangewezen op anonieme bloggers voor informatie?

Vraag 3

Is dit het gevolg van een persbreidel door het regime? Zo ja, bent u bereid via de EU met kracht te protesteren tegen de persbreidel in Tunesië?

Vraag 4

Deelt u de mening dat het gebrek aan economisch perspectief, de ernstige tekortkomingen op het vlak van mensenrechten, het gebrek aan politieke vrijheden en de enorme corruptie een voedingsbodem vormen voor radicalisering, die dankbaar door islamitische fundamentalisten zal worden gebruikt om hun invloed uit te breiden en meer terreur te veroorzaken? Zo ja, bent u bereid in EU-verband met spoed een speciale EU-strategie te bepleiten die er aan moet bijdragen dat in Tunesië de mensenrechten verbeteren, de politieke vrijheden toenemen, de persbreidel stopt, de corruptie wordt aangepakt, als voorwaarden om radicalisering tegen te gaan en economische ontwikkeling mogelijk te maken?

Vraag 5

Bent u tevens bereid Frankrijk aan te sporen tot het verhogen van de bilaterale inspanningen om verbeteringen in Tunesië te bereiken, aangezien Frankrijk een speciale band heeft met Tunesië en veel invloed heeft in dat land?

Vraag 1

Wat is uw reactie op de aanslag op een koptische kerk in Alexandrië op oudejaarsavond, waarbij 21 mensen zijn omgekomen en vele mensen gewond?1

Met afschuw heb ik kennis genomen van de aanslag op een koptische kerk in Alexandrië op oudejaarsavond. Ik heb mijn Egyptische ambtgenoot een brief geschreven waarin ik mijn medeleven betuig aan de Egyptische regering en aan hen die vrienden of familie bij deze aanslag hebben verloren. Daarnaast roep ik de Egyptische regering in de brief op om al het mogelijke te doen om religieuze minderheden in Egypte te beschermen.

Vraag 2

Is er een verband tussen de recente terroristische aanslagen op christenen in Irak en deze aanslag, zoals wordt gesuggereerd door een militante Irakese website, «Netwerk van Islamitische glorie», die oproept om kerken aan te vallen?

Zowel in Irak als in Egypte doen zich geruime tijd spanningen voor tussen verschillende religieuze groeperingen. Naar verluidt zouden de gijzelnemers bij de gijzeling in de koptische kerk in Bagdad in oktober 2010 de vrijlating hebben geëist van de (islamitische) echtgenotes van twee koptische priesters in Egypte, die daar tegen hun wil in een koptische kerk zouden worden vastgehouden. Dat kan ik echter niet bevestigen. De aanslag is niet opgeëist. In een toespraak van de Egyptische minister van Binnenlandse Zaken, Habib al-Adly, op 23 januari 2011 heeft deze aangegeven dat onderzoek van de Egyptische autoriteiten naar de (daders van de) aanslag heeft uitgewezen dat een splintergroepering van Al Qaida, met de naam «het Palestijnse Leger van de islam» achter de aanslag zit. Inmiddels is de hoofdverdachte in deze zaak, de 28-jarige Ahmed Lotfi Ibrahim Mohamed gearresteerd.Het Palestijnse Leger van de Islam zelf heeft alle betrokkenheid bij de aanslag ontkend. Verdere informatie over het resultaat van het onderzoek van de Egyptische autoriteiten is niet openbaar gemaakt.

Vraag 3

Waarom zijn de drie verdachten die tijdens de vorige koptische Kerstviering (6 januari 2010) opgepakt zijn, nadat zeven koptische christenen in Nag Hammadi (Egypte) werden vermoord, nog niet berecht? Bent u bereid bij de Egyptische autoriteiten aan te dringen op een spoedige rechtsgang?

Het proces van de drie verdachten van de aanslag in Naga Hammadi op 6 januari 2010 neemt veel tijd in beslag, onder andere vanwege onenigheid tussen de advocaten van de verdachten. Op 17 januari 2011 heeft een staatsveiligheidsrechtbank vonnis gewezen tegen de hoofdverdachte (de schutter). Hij is ter dood veroordeeld. Een uitspraak tegen de twee medeverdachten wordt op 20 februari 2011 verwacht. Omdat het vonnissen van een staatsveiligheidsrechtbank betreft is geen hoger beroep mogelijk. Of de doodstraf daadwerkelijk zal worden uitgevoerd is nog niet bekend. Daarover worden in de regel geen mededelingen gedaan. De Nederlandse ambassade heeft op een aantal momenten als waarnemer deelgenomen aan de procesgang.

Vraag 4

Kunnen koptische christenen in Egypte en Irak nog wel de koptische Kerst op 6 januari in hun kerkgemeenschappen vieren?

De veiligheidsmaatregelen rond koptische doelen zijn in aanloop naar de koptische kerst op 6 januari j.l. verscherpt. Voor zover mij bekend is de koptische kerst zonder incidenten verlopen en hebben de kopten in Egypte en Irak hun kerst inderdaad in hun kerkgemeenschappen kunnen vieren.

Vraag 5

Wat vindt u van de reactie van de Arabische Liga op het toenemende geweld tegen religieuze minderheden, aanslagen op kerken en gijzelingsacties?

De Secretaris Generaal van de Arabische Liga, de heer Amr Moussa, heeft de aanslag op de koptische kerk in Alexandrië veroordeeld. In zijn reactie heeft hij de Egyptische bevolking tevens opgeroepen vast te houden aan hun nationale eenheid en zich collectief tegen dergelijke criminele aanvallen te scharen. Dat is een passende reactie.

Vraag 6

Op welke wijze proberen de Europese Unie en de internationale gemeenschap bij te dragen aan vermindering van spanningen tussen christenen en moslims in Egypte en Irak?

Op 11 januari heb ik EU-buitenlandvertegenwoordiger Ashton gevraagd het recente geweld tegen religieuze minderheden in diverse landen op de agenda van de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) van 31 januari te zetten. Tijdens deze vergadering zal worden besproken wat de EU concreet kan doen om spanningen tussen religieuze groepen en geweld tegen religieuze minderheden in derde landen tegen te gaan. Ik heb voorgesteld de informatie van speciaal VN-rapporteur Bieleveldt bij de discussies te betrekken. Voorts gaf mevrouw Ashton aan dat de positie van religieuze minderheden een vast onderdeel zal vormen van de EDEO mensenrechtenrapportages.
In het kader van het EU-Associatieakkoord wordt dit onderwerp met de Egyptische autoriteiten besproken. Mensenrechten, waaronder godsdienstvrijheid, maken deel uit van de reguliere mensenrechtendialoog die plaatsvindt tussen de EU en Egypte in het kader van het Associatieakkoord. In de periode tussen 2007–2010 heeft de EU € 17 miljoen ingezet voor het bevorderen van mensenrechten in Egypte. Dit is ingezet voor programma’s ten behoeve van het bevorderen van fundamentele mensenrechten, waaronder burger- en politieke rechten.
Ook de VN Mensenrechtenraad biedt een forum om dit onderwerp te bespreken. Tijdens de Universal Periodic Review (UPR) van Egypte in de Mensenrechtenraad heeft Nederland aandacht gevraagd voor de rechten van religieuze minderheden in Egypte. Nederland heeft met name aangedrongen op het afschaffen van discriminerende bepalingen en de aanname van uniforme regels voor het bouwen en renoveren van kerken en andere gebedshuizen.

Vraag 1

Kent u de nieuwsberichten «Two killed and eight injured in bomb attacks on Baghdad Christians»1 en «Resurgent al-Qaida threatens Christians in Iraq with «destruction'»?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de tegen Irakese christenen gerichte bedreigingen met vernietiging en terreuraanslagen niet op zichzelf staan, maar dat deze onderdeel uitmaken van een islamitische jihad die erop gericht is de christenen uit de islamitische wereld te verdrijven? Ziet u wat dat betreft een verband tussen de in december 2010 gepleegde aanslagen tegen christenen in Alexandrië (Egypte), Jos (Nigeria) en Bagdad (Irak)?

Naar verluidt zouden de gijzelnemers in Bagdad de vrijlating hebben geëist van twee (tot de islam bekeerde) echtgenotes van Koptische priesters in Egypte, die daar tegen hun wil in een Koptische kerk zouden worden vastgehouden. Dit kan ik echter niet bevestigen. Er zijn verder geen concrete aanwijzingen voor een verband tussen de gebeurtenissen in Alexandrië, Jos en Bagdad.
In genoemde landen doen zich al geruime tijd plaatselijk spanningen voor tussen verschillende religieuze groeperingen. Het is van belang deze incidenten in de lokale context te plaatsen en niet slechts te verklaren op basis van religie. In het geval van Irak spelen onder andere de slechte veiligheidssituatie, georganiseerde criminaliteit en sektarisch geweld een rol.

Vraag 3

Welke acties worden er door u en de internationale gemeenschap ondernomen om te voorkomen dat de Irakese christelijke gemeenschap daadwerkelijk vernietigd wordt?

Ik heb mij, op grond van hun primaire verantwoordelijkheid, allereerst tot de Iraakse autoriteiten gewend om te bevorderen dat de veiligheidssituatie in Irak zal verbeteren en dat de veiligheid van alle Iraakse burgers gewaarborgd zal worden. Een verbetering in de algemene veiligheidssituatie zal naar verwachting zijn weerslag hebben op de veiligheid van de minderheden. In Irak vinden incidenten waarbij religieuze groepen betrokken zijn voornamelijk plaats in de onrustige gebieden in en rond Bagdad, Mosul en Anwar. In andere gebieden waar ook christenen wonen maar waar de veiligheidssituatie beter is, zoals Basra, vinden geen incidenten plaats. Door deelname aan de NAVO Trainingsmissie in Irak en de EU-missie EUJUST LEX, die tot doel heeft de Iraakse veiligheids- en justitiële sector te versterken, draagt Nederland bij aan de versterking van de Iraakse rechtsstaat.
Nederland spreekt in bilateraal en EU-verband met de Iraakse autoriteiten over deze problematiek en benadrukt daarbij continu het belang van het waarborgen van de veiligheid en de mensenrechten van religieuze minderheden. De Iraakse autoriteiten nemen de zaak serieus en hebben maatregelen genomen om de christelijke Irakezen te beschermen. Een voorbeeld hiervan is het beveiligen door leger en politie van plaatsen waar christenen samenkomen en het feit dat christenen in Mosul wapens mogen dragen. De Iraakse autoriteiten benadrukken dat de christelijke Irakezen historisch gezien onderdeel uitmaken van Irak en vragen hen in Irak te blijven. Iraakse religieuze leiders zijn op 12 januari in Kopenhagen bijeengekomen om te bespreken hoe het religieuze geweld een halt toegeroepen kan worden. De EU financiert al langere tijd activiteiten op het gebied van dialoog tussen religieuze leiders.
Onlangs heb ik EU-buitenlandvertegenwoordiger Ashton gevraagd de recente incidenten tegen religieuze minderheden in een aantal landen te agenderen tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 31 januari a.s., wat door haar is toegezegd. Samen met andere Europese ministers van Buitenlandse Zaken zal ik daar bespreken wat de EU concreet kan doen om de positie van religieuze minderheden beter te beschermen en hun vrijheid van godsdienst en levensovertuiging te bevorderen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitlatingen die zijn gedaan door de korpschef van de politie Amsterdam-Amstelland, de heer Welten, in het NTR-programma «5 jaar later» van dinsdag 4 januari 2011?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is indien een korpschef van de Nederlandse politie met gebruikmaking van het individuele recht, namelijk de discretionaire bevoegdheid van de individuele politieman, democratisch aangenomen formele wetgeving in zijn geheel niet wil uitvoeren met als motivatie: «mindere prioriteit»? Zo nee, waarom niet?

Wetten worden gehandhaafd in het hele land. De korpsbeheerder heeft mij bevestigd dat er in de Amsterdamse driehoekgeen misverstand over bestaat dat de wet ook in Amsterdam geldt en wordt gehandhaafd.2

Vraag 3

Deelt u de mening dat wanneer bij een mogelijk boerkaverbod de politie enkel waarschuwend wil optreden, met andere woorden niet verbaliserend, de politie in casu de korpschef, zichzelf indirect boven de wet stelt en dat dit in een rechtsstaat onacceptabel is? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet komt met een voorstel voor een algemeen verbod op gelaatsbedekkende kleding zoals boerka’s. Daarin zal worden opgenomen welke sancties zullen volgen op het overtreden van dit verbod.

Vraag 4

Bent u bereid met de heer Welten zo snel mogelijk een functioneringsgesprek te voeren naar aanleiding van dit interview waarin hij de mogelijkheid krijgt geboden om zijn woorden publiekelijk terug te nemen en indien hij dit niet wenst te doen, zijn ontslagprocedure per direct in te zetten? Zo nee, waarom niet?

De Amsterdamse driehoek, waar de heer Welten onderdeel van uitmaakt, heeft inmiddels publiekelijk bevestigd dat de wet (ook) in Amsterdam wordt gehandhaafd.

Vraag 5

Kunt deze vragen voor 12 januari 2011, 12.00 uur beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de Egyptische veiligheidseenheid die zich op 31 december 2010 bevond bij de christelijke kerk in Alexandrië, zich een uur voor de bomaanslag op die kerk terugtrok?1

Ik heb kennis genomen van het artikel. Verklaringen van aanwezigen (zowel in de pers als tegenover onderzoekende NGO’s) over de gebeurtenissen rondom de bomaanslag en de aanwezigheid van beveiligingspersoneel lopen echter uiteen. Tot nu toe heeft de Egyptische overheid daarover geen uitlatingen gedaan. Het onderzoek naar de bomaanslag in Alexandrië wordt geleid door de openbaar hoofdaanklager. De eerste resultaten van dit onderzoek zijn 23 januari jl. bekend gemaakt. Daarbij zijn echter geen mededelingen gedaan over de rol van het beveiligingspersoneel. Wel is geconcludeerd dat drie leden van de beveiligingseenheid bij de aanslag zijn omgekomen.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat dit niet de eerste keer is dat Egyptische veiligheidsdiensten het moslimterroristen wel heel gemakkelijk maken om de christenen daar te terroriseren?

In Egypte doen zich geruime tijd spanningen voor tussen christenen en moslims. De Egyptische veiligheidsdiensten zijn goed op de hoogte van de spanningen tussen religieuze groeperingen. In oktober 2010 werden de Egyptische autoriteiten en de Egyptische koptische kerk door een – aan Al-Qaeda gelieerde – groep gewaarschuwd voor mogelijke aanslagen op christenen in Egypte. Daarop hebben de Egyptische autoriteiten extra veiligheidsmaatregelen getroffen.

Vraag 3

Wilt u de ambassadeur van Egypte op het matje roepen om hem tekst en uitleg hierover te vragen en hem duidelijk te maken dat Nederland wil dat de christenen in Egypte beter worden beschermd tegen salafisten en ander islamitisch gespuis?

In mijn condoleancebrief aan de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, de heer Ahmed Aboul Gheit, heb ik de Egyptische autoriteiten gevraagd al het nodige te doen om religieuze minderheden in Egypte te beschermen.

Vraag 4

Wilt u ook uw verontrusting uitspreken over het feit dat moslims onmiddellijk Israël verantwoordelijk hebben gesteld voor deze verachtelijke terreurdaad?

Ik ben niet bekend met serieuze beschuldigingen van Israël voor deze aanslag.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nigeria seeks to contain violence after Christmas attacks»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de aanslagen van moslimsop christenen in Nigeria geen deel uitmaken van een geïsoleerd conflict, maar van oorlogen uitgevoerd over de hele wereld, waarbij de islam de imperialistische partij is met het islamitische einddoel van werelddominantie als motor?

Er is geen informatie die erop wijst dat de gewelddadigheden in Nigeria deel uitmaken van een brede, wereldwijde strijd gericht op het vergroten van de invloedssfeer van de islam.
De aanslagen op kerstavond zijn opgeëist door Boko Haram, een radicale islamitische groepering. Momenteel wordt onderzocht of deze groepering daadwerkelijk verantwoordelijk is voor de aanslagen.
In Nigeria doen zich al geruime tijd plaatselijke spanningen voor tussen verschillende religieuze groeperingen. Het is van belang deze incidenten in de lokale context te plaatsen en niet slechts te verklaren op basis van religie.
De antwoorden op eerdere Kamervragen hierover (vergaderjaar 2009–2010, nr. 2066) hebben niet aan betekenis ingeboet.

Vraag 3

Kan er wat u betreft gesproken worden van volkerenmoord nu er in Nigeria in 2010 een geschatte 2000 doden onder christenen zijn gevallen door aanslagen?2

De geweldsuitbarstingen in Nigeria zijn ernstig van aard en baren mij grote zorgen. De afgelopen jaren zijn er in Nigeria bij aanslagen en onderling geweld duizenden doden gevallen, zowel aan de zijde van christenen als van moslims. Ten aanzien van de kwalificatie «volkerenmoord» verwijs ik graag naar de definitie van genocide zoals opgenomen in het Verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide uit 1948. Om van genocide te kunnen spreken dienen de daaronder geschaarde misdrijven te worden gepleegd «met het oogmerk om een nationale, etnische of godsdienstige groep, dan wel een groep behorend tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk, als zodanig te vernietigen». Dit is hier niet aan de orde. Dit neemt niet weg dat ik de gepleegde aanslagen en gewelddadigheden scherp veroordeel. Verdachten van dergelijke gewelddadigheden dienen te worden opgespoord en berecht.

Vraag 4

Welke acties worden er door u en de internationale gemeenschap ondernomen om een eind te maken aan deze bloedige aanslagen?

De internationale gemeenschap, inclusief Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-Moon, en de Hoge Vertegenwoordiger van de EU, Catherine Ashton, hebben de aanslagen scherp veroordeeld. Ashton riep de Nigeriaanse overheid op om de verdachten van de aanslagen op te sporen en te berechten en om voldoende maatregelen te nemen om de burgerbevolking te beschermen.
Verschillende landen hebben assistentie aangeboden bij het onderzoek naar de aanslagen.
Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 31 januari jl. is, op verzoek van onder meer Nederland, besproken wat de EU concreet kan doen om de positie van religieuze minderheden beter te beschermen en hun vrijheid van godsdienst en levensovertuiging te bevorderen.
Nederland draagt vanuit het Mensenrechtenfonds bij aan het Centrum voor Conflictmanagement en Vredesopbouw van de universiteit van Jos. Dit centrum doet onderzoek naar de oorzaken van geweld en besteedt aandacht aan voorlichtingscampagnes ter voorkoming van geweld.
Nederland zal, mede in EU-verband, de Nigeriaanse overheid nogmaals met klem aanspreken op zijn verantwoordelijkheden op het gebied van mensenrechten en stabiliteit. In april 2011 zullen er verkiezingen worden gehouden in Nigeria. Juist ook in deze tijd is het van belang dat de Nigeriaanse overheid iedere burger bescherming biedt tegen politiek, etnisch of godsdienstig gemotiveerd geweld.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Weer explosief gevonden in Dordrecht»?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u informatie over het bericht dat deze bedreigingen zouden komen uit de hoek van de «huisjesmelkers»?2

Naar aanleiding van de vondst van explosieven bij de milieudienst is een grootschalig onderzoek gestart door de politie Zuid-Holland-Zuid. In het belang van het onderzoek kunnen hierover verder geen mededelingen worden gedaan.

Vraag 3

Zijn er andere voorbeelden in Nederland van vergelijkbare bedreigingen? Zo ja, kunt u nader ingaan op de aard en de omvang van deze bedreigingen?

Er worden met regelmaat diverse inventarisaties gemaakt van geweld tegen ambtsdragers, onder andere in het kader van het programma Veilige Publieke Taak, Daarbij gaat het veelal om verbaal of fysiek geweld tijdens toevallige confrontaties. Ernstige bedreigingen, zoals in de onderhavige casus, zijn van een andere orde en komen minder vaak voor. Uit veiligheidsoverwegingen ga ik, zoals gebruikelijk, niet nader in op de aard en omvang van bedreigingen.

Vraag 4

Heeft het college van burgemeester en wethouders hulp gevraagd om maatregelen te nemen om de veiligheid van de medewerkers van de milieudienst van Dordrecht te garanderen of ziet u noodzaak dit aanbod te doen?

Het college van burgemeester en wethouders heeft geen hulp gevraagd om de veiligheid van medewerkers te garanderen. Ik zie op dit moment geen noodzaak om dit aanbod te doen.

Vraag 5

Ontstaat er door deze bedreigingen een handhavingstekort in de regio Zuid-Holland Zuid? Zo ja, wat gaat u daar aan doen?

Er ontstaat door deze bedreigingen geen handhavingstekort omdat tijdelijke uitval is opgevangen door extra inzet van andere medewerkers.

Vraag 6

Welke preventieve maatregelen treft u op dit moment om dit soort bedreigingen te voorkomen en vindt u dat deze maatregelen volstaan? Zo nee, welke andere maatregelen bent u voornemens te treffen?

Werkgevers met een publieke taak zijn verantwoordelijk voor het beschermen van hun werknemers (o.a. Arbeidsomstandighedenwet) en de publieke taak. Vanuit het programma Veilige Publieke Taak (VPT) van mijn ministerie zijn 8 veiligheidsmaatregelen opgesteld als minimum waarmee werkgevers hun werknemers zo veel mogelijk tegen agressie en geweld kunnen beschermen.
Overigens ligt de verantwoordelijkheid voor het treffen van aanvullende beveiligingsmaatregelen voor de werknemers van de milieudienst bij het lokaal bevoegd gezag. In dit specifieke geval is door het lokaal bevoegd gezag een aantal maatregelen getroffen. Ik heb geen aanleiding om te veronderstellen dat deze maatregelen onvoldoende zijn.
Om agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak met kracht te bestrijden heb ik vanaf 2007 een fors en breed pakket van maatregelen neergezet in het programma Veilige Publieke Taak (VPT). Het stevig aanpakken van daders, met als uitgangspunt dat er altijd een reactie volgt, werkt preventief. De afgelopen maanden zijn regiobijeenkomsten georganiseerd om werkgevers te informeren hoe zij hun mogelijkheden beter kunnen benutten om daders aan te pakken.

Vraag 1

Kent u de berichten over bedreigingen op internet van koptische gemeenschappen in verschillende Europese landen?1

Ja.

Vraag 2

Zijn zowel in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk als Duitsland extra maatregelen genomen om koptische kerken te beschermen die op een lijst voorkomen die Al Quaida op internet heeft verspreid?

In diverse Europese landen zijn beveiligingsmaatregelen genomen om koptische kerken te beschermen.

Vraag 3

Is het waar dat er op een dergelijke lijst ook koptische kerken uit Nederland voorkomen? Zo ja, welke actie heeft u ondernomen om de veiligheid van die kerken en de koptische gemeenschap in Nederland te garanderen?

Op de lijst komen drie koptische Kerken in Nederland voor. Zie verder het antwoord op de vragen 4 en 5.

Vraag 4

Zijn er behalve de eerdergenoemde lijst nog andere aanwijzingen dat de veiligheid van kopten in Nederland onder druk staat? Zo ja, welke maatregelen heeft u genomen of gaat u nemen om de veiligheid te waarborgen?

In het najaar 2010 hebben jihadisten op internet oproepen gedaan om wereldwijd aanslagen op de koptische kerken en hun vertegenwoordigers te plegen. Hoewel dit zorgelijke signalen zijn, hebben de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) en de met hem samenwerkende politie- en veiligheidsdiensten vooralsnog geen indicaties voor een concrete dreiging tegen de kopten in Nederland. Zij zullen daarop alert blijven. Waar nodig worden beveiligingsmaatregelen genomen. Zo ook rond de koptische kerstviering. Over de aard van deze maatregelen worden, zoals gebruikelijk, geen nadere mededelingen gedaan.

Vraag 5

Is er aanleiding voor extra veiligheidsmaatregelen rond de viering van het orthodoxe kerstfeest? Zo ja, waar bestaan deze uit? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid met spoed in overleg te treden met uw collega’s uit de andere EU-lidstaten ten einde te bezien hoe het beste Europees kan worden samengewerkt om de veiligheid van de kopten in de Europese Unie te waarborgen en potentiële daders van aanslagen tegen kopten op te sporen, te arresteren en te vervolgen?

In Europees verband wordt regelmatig op diverse niveaus overlegd tussen de verantwoordelijke diensten van de lidstaten over de bescherming van personen en objecten, alsmede over de opsporing en vervolging van daders van aanslagen.

Vraag 1

Kent u het bericht van de zelfmoordaanslag voor de kerk in Alexandrië, Egypte op oudejaarsnacht, waarbij zeker 21 mensen zijn omgekomen en 80 mensen zijn gewond geraakt?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u inmiddels bevestigen dat deze aanslag is gepleegd door een groep die zichzelf de Islamitische Staat van Irak noemt, de groepering die eerder Koptische christenen in Egypte bedreigde en die eerder zei ook verantwoordelijk te zijn voor de aanslag op een kerk twee maanden geleden in Bagdad, waarbij 44 kerkgangers, twee priesters en zeven beveiligers omkwamen?

Zowel in Irak als in Egypte doen zich geruime tijd spanningen voor tussen verschillende religieuze groeperingen. Naar verluidt zouden de gijzelnemers bij de gijzeling in de koptische kerk in Bagdad in oktober 2010 de vrijlating hebben geëist van de (islamitische) echtgenotes van twee koptische priesters in Egypte, die daar tegen hun wil in een koptische kerk zouden worden vastgehouden. Dat kan ik echter niet bevestigen. De aanslag is niet opgeëist. In een toespraak van de Egyptische minister van Binnenlandse Zaken, Habib al-Adly, op 23 januari 2011 heeft deze aangegeven dat onderzoek van de Egyptische autoriteiten naar de (daders van de) aanslag heeft uitgewezen dat een splintergroepering van Al Qaida, met de naam «het Palestijnse Leger van de islam» achter de aanslag zit. Inmiddels is de hoofdverdachte in deze zaak, de 28-jarige Ahmed Lotfi Ibrahim Mohamed gearresteerd. Het Palestijnse Leger van de Islam zelf heeft alle betrokkenheid bij de aanslag ontkend. Verdere informatie over het resultaat van het onderzoek van de Egyptische autoriteiten is niet openbaar gemaakt.

Vraag 3

Bent u bereid bij uw collega-ministers in de EU ervoor te pleiten om tot een gezamenlijke veroordeling te komen van de bomaanslag in Alexandrië en er bij de Egyptische overheid op aan te dringen de christelijke minderheid beter te beschermen?

De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Catherine Ashton, heeft reeds een verklaring uitgegeven waarin de bomaanslag in Alexandrië wordt veroordeeld. In haar verklaring wordt het recht van christenen om zich te verenigen en het christelijk geloof te belijden onderstreept. In de condoleancebrief die ik namens de Nederlandse regering aan de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, de heer Ahmed Aboul Gheit verstuurde, vraag ik al het nodige te doen om religieuze minderheden in Egypte te beschermen.

Vraag 4

Bent u tevens bereid er zowel bilateraal (Egypte is een partnerland) als in EU-verband bij de Egyptische overheid voor te pleiten om tot gelijke rechten en behandeling te komen voor moslims en christenen (bijvoorbeeld bij de bouw van kerken), zoals dit ook het geval is in Nederland?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 5

Vindt u dat bij de voorgenomen vermindering van het aantal partnerlanden voor de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking, het respecteren van godsdienstvrijheid meegewogen zou moeten worden als indicator voor politieke stabiliteit van een land?

Momenteel beraden wij ons op de criteria op basis waarvan wij de partnerlanden zullen selecteren. Wij willen hierop niet vooruit lopen en verwijzen naar de beantwoording van vraag 34 gesteld ter voorbereiding op het WGO (Kamerstuknummer: 32500-V-00 d.d. 6 december 2010):
«Begin 2011 zal de uiteindelijke groep van partnerlanden geselecteerd worden. Bij de definitieve selectie van partnerlanden zal een breed scala van criteria worden meegewogen. Het gaat hierbij naast specifieke elementen van nationaal belang (brede maatschappelijke en commerciële belangen) om onder meer belangen van de partnerlanden zelf, andere departementen, het bedrijfsleven en kennisinstellingen. Ook zal er gekeken worden naar de mate waarin op de prioritaire thema’s ingezet kan worden en er MDG’s bereikt kunnen worden».

Vraag 6

Bent u bereid niet alleen incidenteel aandacht te besteden aan godsdienstvrijheid in het buitenlands beleid, maar ook structureel? Zo ja, op welke wijze zal het kabinet dit vormgeven?

Nederland stelt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing systematisch aan de orde in de contacten met derde landen. Dat zal ik ook doen tijdens mijn bezoek aan Egypte, dat gepland staat voor begin februari van dit jaar. De Nederlandse Mensenrechtenambassadeur heeft jaarlijks contact met zijn Egyptische counterpart. Ook daar wordt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing aan de orde gesteld. Daarnaast zet Nederland zich in vijf pilot-landen extra in voor de bevordering van vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing. Egypte behoort tot die vijf landen. In dat verband worden de Egyptische autoriteiten regelmatig aangesproken op de behandeling van religieuze minderheden, waaronder ook Baha’is, Ahmadis en Shiieten.
Ook in multilateraal verband zal Nederland zich blijven inzetten voor godsdienstvrijheid. Tijdens mijn gesprek op 11 januari met EU-buitenlandvertegenwoordiger Ashton, gaf zij aan dat de positie van religieuze minderheden een vast onderdeel wordt van de EDEO mensenrechtenrapportages. Ik heb haar gevraagd het recente geweld tegen religieuze minderheden ook op de agenda van de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) van 31 januari te zetten. Ik heb voorgesteld de informatie van speciaal VN-rapporteur Bieleveldt bij de discussies te betrekken.
In het kader van het EU-Associatieakkoord wordt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing eveneens met de Egyptische autoriteiten besproken. Binnen VN-kader heeft Nederland recentelijk tijdens de Universal Periodic Review (UPR) van Egypte in de Mensenrechtenraad aandacht gevraagd voor de rechten van religieuze minderheden in Egypte. Nederland heeft met name aangedrongen op het afschaffen van discriminerende bepalingen en de aanname van uniforme regels voor het bouwen en renoveren van kerken en andere gebedshuizen.

Vraag 1

Wat zijn naar het oordeel van de Raad van de Associatieovereenkomst van de EU en Egypte de achterliggende oorzaken («root causes») van religieuze intolerantie in Egypte?1 Deelt u die analyse?

De achterliggende oorzaken («root causes») van de religieuze intolerantie in Egypte worden onder meer gezocht in discriminerend overheidsbeleid ten aanzien van religieuze minderheden. Bijvoorbeeld discriminerende bepalingen en regels voor het bouwen en renoveren van kerken en gebedshuizen. Onvoldoende bescherming van religieuze minderheden door de Egyptische overheid en het achterwege blijven van strafrechtelijke vervolging bij discriminatie of onderdrukking van deze groepen zijn eveneens achterliggende oorzaak van religieuze intolerantie in Egypte.

Vraag 2

Deelt u de analyse dat er geen vorderingen zijn gemaakt bij het wegnemen van die oorzaken? Zo ja, wat dient naar uw oordeel te moeten gebeuren? Zo nee, waarom niet?

Inderdaad zouden er meer vorderingen moeten worden gemaakt bij het wegnemen van de achterliggende oorzaken («root causes») van religieuze intolerantie in het Midden-Oosten. Ik heb tijdens mijn gesprek op 11 januari j.l. met de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie, mevrouw Catherine Ashton, daarom gevraagd het recente geweld tegen religieuze minderheden op de agenda te zetten van de Raad Externe Betrekkingen, die op 31 januari a.s. zal plaatshebben. Dan zal worden besproken op welke wijze de EU sterker zou kunnen inzetten op het bevorderen van vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en het voorkomen van interreligieus geweld.
Juist het Associatieakkoord en de Egyptische wens de relaties met de EU te intensiveren bieden mogelijkheden om de dialoog met de Egyptische autoriteiten over onderwerpen als democratisering, discriminatie, mensenrechten en vrijheid van godsdienst en levensovertuiging te intensiveren. Het huidige EU-actieplan voor Egypte, waarmee uitvoering wordt gegeven aan hetgeen in het Associatieovereenkomst is afgesproken, zal in de loop van dit jaar worden besproken. Nederland zal daarbij pleiten voor meer aandacht voor deze onderwerpen.

Vraag 3

Wat is uw opvatting over de mogelijkheden van de Associatieovereenkomst tussen de EU en Egypte om de oorzaken van discriminatie te helpen wegnemen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de ondemocratische praktijk in Egypte een rol speelt bij de oplopende spanningen in dat land? Zo ja, wat stelt Nederland voor? Zo nee, waarom niet?

Uitsluiting kan leiden tot oplopende spanningen in een land. Nederland steunt daarom initiatieven voor inspraak voor burgers in gemeenteraden, dialoog over burgerschap tussen jeugdleiders met uiteenlopende achtergronden en monitoren van het politieke proces door maatschappelijk organisaties, journalisten en bloggers. Bij de Egyptische autoriteiten pleit Nederland, bilateraal en als onderdeel van de EU, voor meer openheid en participatie in de politieke arena. De afgelopen parlementaire verkiezingen in Egypte voldeden volstrekt niet aan de internationale standaarden die hiervoor gelden.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat het Associatieakkoord niet voldoet als middel tot bevordering van democratie in Egypte en het wegnemen van oorzaken van allerlei vormen van discriminatie? Zo ja, wat behelzen de veranderingsvoorstellen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Is het waar dat per 1 januari 2011 fors wordt gekort op de humanistische geestelijke verzorging voor gedetineerden, met als gevolg dat slechts een op de tien gedetineerden toegang zal hebben tot een niet-godsdienstige verzorger?1 Zo ja, waarom is dit besluit genomen? Welke overwegingen en onderzoeken hebben hierbij een rol gespeeld?

Met ingang van 1 januari 2011 wordt het aantal formatieplaatsen voor de geestelijke verzorging bij DJI verminderd. Dit is het directe gevolg van het teruggelopen aantal ingeslotenen in de Justitiële Inrichtingen. Daarnaast spelen de effecten van de zogeheten voorkeurspeiling die in 2008, 2009 en 2010 heeft plaatsgevonden.
De voorkeurspeiling is een wetenschappelijk verantwoord onderzoek dat gedurende de hierboven vermelde drie opeenvolgende jaren is uitgevoerd onder een representatief deel van de ingeslotenen naar hun voorkeur voor de verschillende denominaties. In de Penitentiaire beginselenwetten is namelijk opgenomen dat er in elke Justitiële Inrichting voldoende geestelijke verzorging moet zijn, die zoveel mogelijk aansluit bij de godsdienst of levensovertuiging van de ingeslotenen. Hierbij dient overigens aangetekend te worden dat de religie of levensovertuiging, waartoe men zichzelf rekent, niet automatisch ook de denominatie is waarvan men geestelijke verzorging wil ontvangen. Die keuze kan voor iedere individuele ingeslotene anders uitvallen.
Op grond van de voorkeurspeiling bestaat nu een representatief beeld van de (daadwerkelijke) behoefte aan geestelijke verzorging onder ingeslotenen. Daaruit blijkt dat de vraag naar sommige denominaties is gegroeid en naar andere is gedaald. (Dat laatste is het geval bij de protestantse en de humanistische geestelijke verzorging. Op basis van de drie achtereenvolgende voorkeurspeilingen is sprake van een percentage van 12,3% van de ingeslotenen met een voorkeur voor humanistisch geestelijke verzorging).

Vraag 2

Bent u bekend met het onderzoek «Geestelijke verzorging in detentie. Visie van ingeslotenen op behoefte en aanbod»2, waaruit blijkt dat een derde van de gedetineerden niet godsdienstig is en bovendien lang niet alle gelovige gedetineerden specifiek behoefte hebben aan godsdienstige geestelijke verzorging? Staan de conclusies van dit onderzoek niet haaks op uw maatregel om de humanistische geestelijke verzorging drastisch te korten?

Ja, het onderzoek «Geestelijke verzorging in detentie. Visie van ingeslotenen op behoefte en aanbod» is mij bekend. De conclusies van dit onderzoek dat een derde van de gedetineerden niet godsdienstig is en bovendien lang niet alle gelovige gedetineerden specifiek behoefte hebben aan godsdienstige geestelijke verzorging, staan mijns inziens niet haaks op het terugbrengen van de formatie voor humanistisch geestelijke verzorging. Evenmin is sprake van een inbreuk op artikel 41 van de Penitentiaire beginselenwet.
In het onderzoek «Geestelijke verzorging in detentie» is met name onderzocht of men behoefte heeft aan geestelijke verzorging en zo ja, of de inhoud van de huidige geestelijke verzorging in detentie aansluit op de wensen op het gebied van geestelijke verzorging van ingeslotenen.
In dit onderzoek is niet aan de respondenten de vraag gesteld naar welk type denominatie hun voorkeur uitgaat. Die vraag is wel expliciet gesteld in de voorkeurspeiling die ik in het antwoord op vraag 1 heb toegelicht. Met behulp van de voorkeurspeiling is derhalve veel preciezer in beeld gebracht welke voorkeur men daadwerkelijk uitspreekt en op basis daarvan heeft de nieuwe verdeling plaatsgevonden.

Vraag 3

In hoeverre wordt hiermee inbreuk gemaakt op artikel 41 van de Penitentiare beginselenwet, waarin is voorgeschreven dat de directeur van de inrichting er voor moet zorgen dat in de inrichting voldoende geestelijke verzorging beschikbaar is die zoveel mogelijk aansluit bij de godsdienst of levensovertuiging van de gedetineerden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wanneer is er sprake van «voldoende beschikbaar» als bedoeld in artikel 41 van de Penitentiare beginselenwet?

Bij het bepalen van het aantal formatieplaatsen dat beschikbaar dient te worden gesteld voor geestelijke verzorging wordt de algemeen aanvaarde norm van 1 geestelijke verzorger op 90 ingeslotenen gehanteerd.

Vraag 5

Bent u, nog los van het besluit de humanistische geestelijke verzorging drastisch te korten, op de hoogte van het feit dat de daadwerkelijke beschikbaarheid van geestelijke verzorgers in het algemeen problematisch is? Hoeveel beklagzaken zijn er bekend waarbij klachten van gedetineerden over de beschikbaarheid van geestelijke verzorging gegrond zijn verklaard?

Er wordt geen centrale registratie bijgehouden van het aantal beklagzaken van ingeslotenen over de daadwerkelijke beschikbaarheid van geestelijke verzorgers. In zijn algemeenheid geldt dat geestelijk verzorgers hun taken onbelemmerd moeten kunnen vervullen. Het dagprogramma mag de realisering van het grondrecht van vrijheid van godsdienst of levensovertuiging niet in de weg staan. Ook arbeid is geen reden tot beperking van uitoefening van dit recht. In het recente verleden is er met name in het kader van de implementatie van het Programma Modernisering Gevangeniswezen (MGW) een korte periode geweest waarin binnen enkele vestigingen niet steeds alle beschikbare diensten vanuit de geestelijke verzorging in het programma konden worden ondergebracht. Inmiddels zijn hier heldere afspraken over gemaakt waardoor de geestelijke verzorging is geïntegreerd in het nieuwe dagprogramma van het gevangeniswezen. Met de implementatie van het nieuwe dagprogramma wordt per 1 februari 2011 een aanvang gemaakt. Voor de zomer van dit jaar hebben alle vestigingen het nieuwe dagprogramma ingevoerd.

Vraag 6

In hoeverre is sprake van voldoende ruimte in het dagprogramma voor contacten van gedetineerden met hun geestelijk verzorger? Deelt u de mening dat het niet de bedoeling kan zijn dat de arbeid dan wel andere onderdelen van het dagprogramma, moeten worden onderbroken om contacten met geestelijk verzorgers te hebben? Zo niet, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Zal het nieuwe dagprogramma in alle inrichtingen voldoende ruimte bieden voor contacten met geestelijk verzorgers? Per wanneer zal het nieuwe dagprogramma overal zijn ingevoerd?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Deelt u de mening dat een nieuwe verdeling, waarbij tenminste 30 procent van de geestelijke verzorging uit humanistische verzorging bestaat, evenwichtiger zou zijn en meer recht zou doen aan de bevolkingssamenstelling en de daadwerkelijke behoefte van gedetineerden? Zo nee, waarom niet?

Nee, ik ben niet van mening dat een nieuwe verdeling, waarbij tenminste 30 procent van de geestelijke verzorging uit humanistische verzorging bestaat, evenwichtiger zou zijn en meer recht zou doen aan de bevolkingssamenstelling en de daadwerkelijke behoefte van gedetineerden. Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 1 is de religie of levensovertuiging, waartoe men zichzelf rekent, niet automatisch ook de denominatie waarvan men geestelijke verzorging wil ontvangen. Op basis van de drie achtereenvolgende voorkeurspeilingen is sprake van een percentage van 12,3% van de ingeslotenen met een voorkeur voor humanistisch geestelijke verzorging.Ik zie dan ook geen aanleiding om te komen tot een andere verdeling.

Vraag 9

Bent u bereid uw besluit de humanistische geestelijke verzorging terug te dringen te heroverwegen en met een betere verdeling te komen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Bent u bereid zo spoedig mogelijk te reageren op de brief van het Humanistisch Verbond van 22 december 2010 en deze vragen te beantwoorden in verband met de datum van 1 januari 2011 waarop deze korting in gaat?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de berichten «Man trapt ongeboren kind dood»1 en «Mishandeling zwangere vrouw»2?

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met het onderzoek in België van de Universiteit van Gent waaruit blijkt dat drie procent van de zwangere vrouwen slachtoffer is van fysiek en of seksueel geweld? Klopt het dat uit internationale studies blijkt dat het percentage zwangere slachtoffers van huiselijk geweld tussen twee en acht procent ligt?

Ik ben bekend met het doctoraatsonderzoek rond partnergeweld van de vakgroep Uro-gynaecologie van de Universiteit van Gent.3 Dit onderzoek concludeert dat één op de dertig vrouwen (3,4%) gedurende de zwangerschap en/of in het jaar vóór de zwangerschap te maken heeft gehad met partnergeweld. In het onderzoek wordt tevens aangegeven dat uit internationale studies blijkt dat partnergeweld bij zwangere vrouwen tussen de drie en acht procent ligt.

Vraag 3

Hebt u inzicht in hoe vaak mishandeling van zwangere vrouwen voorkomt in Nederland? Zo nee, bent u bereid een onderzoek in te stellen naar de omvang en de ernst van dit probleem?

Onlangs is een groot landelijk onderzoek uitgevoerd naar de aard en omvang van huiselijk geweld in Nederland en de kenmerken en het hulpzoekgedrag van slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Uw Kamer is daar recentelijk over geïnformeerd.4 De uitkomsten van dit onderzoek bevestigen dat huiselijk geweld een zeer ernstige en veelvoorkomende vorm van geweld is. In het onderzoek is de totale omvang van slachtoffers van huiselijk geweld in beeld gebracht. Hoewel niet specifiek eruit gelicht, betreft het ook zwangere vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld. Dit onderzoek vormt aanleiding om de aanpak van huiselijk geweld verder aan te scherpen. Een (nader) onderzoek naar de omvang en ernst van de mishandeling van zwangere vrouwen acht ik dan ook niet noodzakelijk op dit moment. Het kabinet werkt aan concrete voorstellen om slachtoffers van huiselijk geweld beter te ondersteunen en daders stevig aan te pakken. Hierover wordt uw Kamer nog voor de zomer van 2011 geïnformeerd.

Vraag 4

Klopt het dat mishandeling soms tijdens de zwangerschap begint en dat hier allerlei psychologische factoren aan ten grondslag liggen? Zijn hulpverleners zoals huisartsen, verloskundigen, maatschappelijk werk en vrouwenopvang voldoende op de hoogte van dit specifieke probleem? Zo ja, hoe? Zo nee, wat moet er volgens u gebeuren om deze hulpverleners voldoende deskundigheid en kennis te laten vergaren zodat zij deze vrouwen adequaat kunnen helpen?

Inderdaad zijn er situaties bekend waarbij vrouwen vanaf de zwangerschap worden mishandeld. Het is daarom van belang dat zorgaanbieders in staat zijn om signalen van mishandeling tijdig te herkennen. De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is daarom voornemens het gebruik van een meldcode verplicht te stellen. U heeft hierover op 2 februari 2011 een brief ontvangen. De Staatssecretaris van VWS is van plan het wetsvoorstel verplichte meldcode zo spoedig mogelijk bij uw Kamer in te dienen. In het wetsvoorstel wordt naast een verplichte meldcode, ook de verplichting tot scholing opgenomen. Dit geeft een extra waarborg dat de signalering door professionals goed wordt uitgevoerd.

Vraag 5

Kunt u aangeven hoeveel daders de afgelopen vijf jaar zijn opgepakt en gestraft wegens mishandeling van een zwangere vrouw?

Nee. Er wordt niet geregistreerd of een slachtoffer van mishandeling zwanger is. Registratie zou bovendien moeilijk uitvoerbaar zijn, aangezien niet altijd bekend is – bij de politie en/of de vrouw zelf – of het slachtoffer zwanger is.

Vraag 6

Welke mogelijkheden zijn er binnen het strafrecht om daders die zwangere vrouwen mishandelen aan te pakken? Deelt u de mening dat iemand die zwangere vrouwen mishandelt een zwaardere straf dient te krijgen?

Mishandeling is in verschillende vormen en gradaties strafbaar gesteld in de artikelen 300 tot en met 303 van het Wetboek van Strafrecht (Sr). De wettelijke strafmaxima voor mishandeling bieden het Openbaar Ministerie en de rechter voldoende ruimte om bij de strafeis respectievelijk de straftoemeting rekening te houden met de omstandigheid dat het slachtoffer een zwangere vrouw betreft. In artikel 82, eerste lid, Sr is uitdrukkelijk bepaald dat de dood van een vrucht van een vrouw onder zwaar lichamelijk letsel wordt begrepen. Voorts kan de maximum gevangenisstraf op grond van artikel 304 Sr met een derde worden verhoogd wanneer sprake is van mishandeling gepleegd tegen een persoon met wie de dader een bijzonder nauwe betrekking onderhoud, zoals de echtgenoot of levensgezel.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Politiechef op non-actief na «tweet» over Meppeler kerstdrama» op de website van het Dagblad van het Noorden?1

Ja.

Vraag 2

Zijn er vaker schorsingen of andere maatregelen opgelegd naar aanleiding van het gebruik van sociale media? Zo ja, hoeveel?

Dit wordt niet centraal bijgehouden.

Vraag 3

Op welke wijze wordt de omgang met sociale media aan aankomend en huidig agenten onderwezen? Worden hiermee alle agenten bereikt?

De politieacademie besteedt in de opleiding aandacht aan (sociale) media. De mogelijke impact en hoe je daarmee omgaat komen aan de orde. Daarbij worden alle agenten bereikt die op dit moment worden opgeleid. Ook binnen het masterprogramma SLL voor leidinggevenden wordt aan de betekenis en impact van (sociale) media aandacht besteed, daarbij komt ook de ethische kant van het gebruik aan de orde. Via de leidinggevenden worden ook de huidige agenten bereikt.

Vraag 4

Bent u van mening dat het gebruik van sociale media voor de politie kansen biedt, maar dat zij er ook kwetsbaar door kan worden? Zo ja, welke kansen en kwetsbaarheden onderscheidt u? Hoe luidt, in het licht van deze kansen en kwetsbaarheden, uw oordeel over het gebruik van sociale media?

Ja, het gebruik van sociale media biedt de politie kansen om op andere wijzen met de burger te communiceren Twitter is bijvoorbeeld voor een wijkagent een extra instrument om contact met wijkbewoners te onderhouden. Bovendien kan via sociale media, zoals Hyves, opsporingsinformatie aan burgers worden gevraagd. Tegelijkertijd moet worden opgepast dat gevoelige informatie niet op straat belandt. Ik ben van mening dat de afweging om sociale media te gebruiken en op een goede manier toe te passen hoort bij de professionaliteit van de agent. In samenspraak met leidinggevenden kunnen de toepassingen worden verkend.

Vraag 5

Heeft u inzicht in het professionele gebruik van sociale media door agenten, de wijze waarop zij daarin door hun korpsen begeleid en geïnstrueerd worden en of de keus om sociale media in te zetten bij de agent zelf ligt? Zo ja, kunt u de Kamer hierover inlichten? Zo nee, waarom niet?

De huidige initiatieven zijn veelal ingebed in een korps, in een pilot of project. Verder is een aantal wijkagenten actief op dit terrein. Agenten die meedoen aan sociale media krijgen instructies en de ervaringen in korpsen worden gevolgd.

Vraag 6

Deelt u de mening dat dit incident opnieuw bevestigt dat de gedragscode van de politie «Code Blauw» te weinig houvast geeft voor het gebruik van sociale media door agenten? Bent u bereid duidelijke richtlijnen op te stellen voor het gebruik van sociale media en er vooral voor te zorgen dat toepassing van deze richtlijnen aan alle agenten onderwezen wordt? Zo ja, betrekt u hierin de adviezen van de politie vakorganisatie ACP en de Nationale DenkTank? Zo nee, waarom niet?

Nee, de Code blauw biedt mijns inziens ook voldoende handvatten voor het gebruik van sociale media door agenten. Ik vind het niet nodig om aparte richtlijnen op te stellen voor het gebruik van sociale media.

Vraag 1

Herinnert u zich de evaluatie van de jaarwisseling 2009–2010, die op 17 februari 2010 aan de Kamer gezonden is?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u inzicht geven in de voorbereidingen die door uw ministerie, gemeenten, politie, Openbaar Ministerie (OM) en andere hulpdiensten getroffen zijn voor de komende jaarwisseling?

Vanzelfsprekend deel ik uw mening dat het sterk de voorkeur verdient om recidiverende daders van nieuwe strafbare feiten rond de jaarwisseling te weerhouden en onze inzet is daar ook in belangrijke mate op gericht. Evenals in voorgaande jaren zijn voor de komende jaarwisseling diverse maatregelen genomen om vandalisme en geweld zo veel mogelijk te voorkomen en, voor zover zich toch ongeregeldheden voordoen, effectief daartegen op te treden en de veroorzakers op te sporen en te straffen. De rol van de Rijksoverheid is daarin overigens beperkt: lokaal is men het best op de hoogte van de situatie en kan men het best bepalen welke maatregelen nodig zijn. De toenmalige Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft in september 2010 een brief gestuurd aan de betrokken partijen (waaronder met name de korpsbeheerders, korpschefs, burgemeesters, en de hulpdiensten) met daarin enkele aandachtspunten die van belang zijn voor hun voorbereidingen, waaronder het gebruik van de preventieve dwangsom. Verder heeft hij, mede in zijn toenmalige hoedanigheid als Minister van Justitie, betrokken partijen in augustus 2010 een brief gezonden over de hoofdlijnen en achtergronden van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast en enkele aandachtspunten bij de toepassing ervan.
Uw Kamer zal, evenals in voorgaande jaren, in februari een brief ontvangen waarin wordt ingegaan op de getroffen voorbereidingen en de genomen maatregelen en waarin voorts een cijfermatig beeld en evaluatie van het verloop van de jaarwisseling wordt gegeven.

Vraag 3

Weet u welke gemeenten het instrument van de preventieve dwangsom inzetten om overlastgevers van te voren te waarschuwen voor de gevolgen van vandalisme en ordeverstoring? Bent u tevreden over de mate waarin dit middel gebruikt wordt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bestaat er zicht op recidiverende daders van vandalisme en geweld tijdens de jaarwisseling?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat recidiverende daders het best preventief van verdere overtredingen afgehouden kunnen worden, zodat gevaar voor samenleving en hulpverleners vermindert en een minder grote politie-inzet nodig is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Kunt u een overzicht geven van de strafrechtelijke en bestuursrechtelijke middelen die hiervoor beschikbaar zijn?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Hoe bevordert u dat deze middelen optimaal ingezet worden door burgemeesters en het OM tijdens de komende jaarwisseling?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het interview met A. Drent waarin hij aangeeft dat Robert M. vrijwilligerswerk heeft gedaan in een Afrikaans kindertehuis?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u informatie over het betreffende Kindertehuis? Zo nee, bent u bereid hierover informatie in te winnen?

Mij is bekend dat de Nederlandse media hebben bericht dat Robert M. in 2008 korte tijd in een kindertehuis in Kenia zou hebben gewerkt. Ik beschik echter niet over concrete informatie over zijn activiteiten. Indien de justitiële autoriteiten belast met het strafvorderlijk onderzoek naar de delicten waarvan Robert M. wordt verdacht, aanleiding zien om inlichtingen in te winnen over de eventuele betrokkenheid van Robert M. bij strafbare feiten in het buitenland, dan kunnen zij uiteraard rekenen op mijn volledige medewerking. Ik wil daarbij voorkomen dat een op initiatief van het ministerie van Buitenlandse Zaken ingesteld onderzoek dit belangrijke strafvorderlijk onderzoek doorkruist en kan daarom op dit moment uw vragen niet verder beantwoorden.

Vraag 3

Zou het mogelijk zijn dat bij de vervaardiging van kinderporno ook kinderen uit dit tehuis zijn misbruikt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u een onderzoek laten instellen naar eventueel misbuik in het Afrikaanse Kindertehuis? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat in verschillende politieregio’s nog surveillance-auto’s rijden zonder winterbanden?1

De aanschaf en uitvoering van surveillance-auto’s is een verantwoordelijkheid die bij de korpsen ligt. Er is geen landelijke richtlijn of regeling omtrent het gebruik van winterbanden bij (politie)voertuigen. Er is evenmin een landelijke registratie daarvan. Er is daarom op landelijk niveau geen structureel inzicht beschikbaar in het aantal korpsen waar surveillancewagens rijden zonder winterbanden en wat daarbij per korps of casus de overwegingen zijn.
Elk korps maakt een eigen afweging omtrent het gebruik van winterbanden, waarbij veiligheid een van de belangrijkste criteria is. Die keuze beperkt zich niet tot alleen tot winter- of zomerbanden, er zijn immers ook zogeheten «all-season»-banden die het meest geschikt zijn voor gemiddelde omstandigheden. Diverse korpsen maken hier gebruik van.
De inkoop van banden vormt onderdeel van het landelijk aanbestedingstraject voor onderhoud en wagenparkbeheer politievoertuigen. Het contract biedt aan de korpsen ruimte om zelf de afweging te maken aangaande de aanschaf van winterbanden. Kostenoverwegingen spelen eveneens een rol bij de beleidsmatige keuzen voor banden. Vanwege het ontbreken van een landelijk inzicht in de overwegingen om al dan niet met winterbanden te rijden, is het niet mogelijk om aan te geven of bezuinigingen aanleiding zijn geweest binnen een of meerdere korpsen om beleidskeuzen aangaande banden te wijzigen.

Vraag 2

Om welke korpsen gaat het? Wat is hiervan de oorzaak? Kunt u uitsluiten dat dit komt door bezuinigingen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de zorg van de politiebonden dat de veiligheid van agenten en burgers hierdoor in het geding komt?

Hoewel ik de zorg voor de veiligheid van agenten en burgers uiteraard deel, kan naar mijn mening niet gezegd worden dat de veiligheid van burgers en politiemedewerkers per definitie en onder alle omstandigheden gebaat is bij het gebruik van winterbanden. Zoals ik al aangaf, kunnen «all season» banden onder bepaalde omstandigheden een bruikbaar alternatief bieden.

Vraag 4

Deelt u de mening dat winterbanden met deze weersomstandigheden niet kunnen ontbreken?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Moet volgens u het gebruik van winterbanden voor politieauto’s verplicht worden, zoals dat in Duitsland het geval is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid dit snel te regelen?

De situatie in Duitsland is qua weersomstandigheden en strooibeleid niet vergelijkbaar met de Nederlandse situatie. Winterbanden slijten bijvoorbeeld boven de 7°C aanzienlijk sneller (minder profiel), waardoor ze ook sneller onveiliger worden. Zoals bekend zijn winterbanden voor alle auto’s in Duitsland verplicht bij sneeuw of ijs, daarmee ook voor politieauto’s, een verplichting die wij niet in Nederland kennen. Een besluit over het al dan niet verplicht stellen van winterbanden voor politieauto’s lijkt me een zaak voor de politieorganisatie zelf. Ik deel wel uw opvatting dat verschillen tussen korpsen ongewenst zijn. Ik zal het KBB om die reden vragen om i.o.m. de RKC, een globale interne landelijke richtlijn voor het gebruik van winterbanden bij de politie op te stellen.

Vraag 6

Bent u bereid in te grijpen bij die korpsen waar nog geen winterbanden onder de auto’s liggen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het bericht «Aangifte tegen pedofielenvereniging Martijn»1 en herinnert u zich de antwoorden van 18 juni 2010 op de schriftelijke vragen van het lid Arib van 27 mei 2010 over de vereniging Martijn?2

Ja.

Vraag 2

Wat is de stand van zaken van de afhandeling van de aangifte die op 25 mei 2010 tegen de vereniging Martijn is gedaan? Zijn er nog andere aangiften tegen deze vereniging gedaan, bijvoorbeeld door de in het artikel genoemde vrouw? Is het openbaar ministerie (OM) een strafrechtelijk onderzoek gestart? Zo ja, waar heeft dit onderzoek toe geleid? Is er sprake van een (mogelijk) verbod van de vereniging? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment wordt door het Openbaar Ministerie (OM) een inventarisatie uitgevoerd waarbij alle informatie over (leden van) de vereniging Martijn, de opsporingsmogelijkheden en de juridische mogelijkheden van vervolging van de vereniging, zijn bestuursleden of de beheerder van het forum worden bekeken. De informatie die hierin wordt betrokken betreft onder meer de aangifte van 25 mei 2010 en de melding bij de politie van de in het bericht (De Telegraaf 20 december 2010) genoemde vrouw. Tegen de vereniging Martijn zijn verder geen aangiften ontvangen.
Deze inventarisatie betreft het in kaart brengen van de wettelijke mogelijkheden van opsporing en vervolging en geen strafrechtelijk onderzoek. De resultaten van deze inventarisatie zijn nog niet bekend. Als sprake blijkt te zijn van een concrete verdenking van strafbare feiten gepleegd door of toe te rekenen aan de vereniging, zijn bestuursleden of de beheerder van het forum, kan een strafrechtelijk onderzoek worden ingesteld.
Voor de start van deze inventarisatie zijn geen feiten vastgesteld of vervolgd waarbij sprake was van strijd met de openbare orde vanwege de werkzaamheden of het doel van de vereniging Martijn. Daarom bestaat thans geen grond om op basis van artikel 2:20 Burgerlijk Wetboek aan de rechter ontbinding van de vereniging te verzoeken.

Vraag 3

Bent u gezien uw antwoord op bovengenoemde schriftelijke vragen «reeds het uitdragen ervan [de denkbeelden van de vereniging Martijn] impliceert het vergoelijken van seksuele handelingen met kinderen» van mening dat de vereniging Martijn met die denkbeelden strafbare feiten vergoelijkt? Zo ja, kan het vergoelijken van strafbare feiten op zichzelf een strafbaar feit opleveren? Heeft u concrete voorbeelden van «strafbare vergoelijking»? Zo nee, hoe moet uw antwoord dan wel worden gelezen?

Het vergoeilijken van strafbare feiten is niet zelfstandig strafbaar gesteld.

Vraag 4

Als er bij huiszoeking bij (bestuurs)leden van de vereniging Martijn kinderporno wordt aangetroffen, kan dit dan ook strafrechtelijke of andere gevolgen hebben voor de vereniging zelf? Zo ja, welke gevolgen zijn dan mogelijk? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Onder welke voorwaarden kan iemand bij wie kinderporno wordt aangetroffen zich effectief verweren met het argument dat dit materiaal wetenschappelijke doeleinden dient? Kan iemand bij wie thuis wapens of harddrugs worden aangetroffen zich verweren door te stellen dat dit materiaal wetenschappelijke doeleinden dient?

Bij wet van 13 juli 2002 (Kamerstukken II 2001/2002, 27 745, nr. 12 is de bijzondere strafuitsluitingsgrond bij het in voorraad hebben van kinderpornografisch materiaal, bijv. ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek, komen te vervallen.
Het verweer van een verdachte dat bij hem thuis aangetroffen wapens of harddrugs wetenschappelijke doeleinden dienen, houdt een verweer in over de wederrechtelijkheid van het voorhanden hebben. Zoals ieder verweer zal ook dit verweer door het OM en in laatste instantie door de strafrechter worden beoordeeld. In het algemeen lijkt het moeilijk voorstelbaar dat een dergelijk verweer kans van slagen heeft.

Vraag 6

Controleert de politie de site van de vereniging Martijn op informatie die mogelijk strafrechtelijke gevolgen kan hebben? Zo ja, hoe vaak gebeurt dit? Heeft dit al geleid tot concrete actie tegen de genoemde vereniging? Zo nee, waarom niet?

De site van de vereniging Martijn wordt regelmatig bekeken door de politie. Hierin is geen bepaalde regelmaat aan te geven. Ook heeft dit tot op heden niet geleid tot een concrete verdenking en een strafrechtelijk onderzoek tegen de vereniging Martijn. Verder verwijs ik naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 7

Biedt de vereniging Martijn de mogelijkheid om via een forum op de website te communiceren over pedofilie in het algemeen en verboden seksuele handelingen met kinderen in het bijzonder? Zo ja, draagt de vereniging dan wel de moderator van dat forum dan wel degene die het publiceren van dat forum technisch mogelijk maakt, enige verantwoordelijkheid voor de inhoud van dat forum? Zo ja, tot hoever kan die verantwoordelijkheid gaan, mede in het licht van de vervolgingsuitsluitingsgronden van de artikelen 53, 54 en 54a van het Wetboek van Strafrecht? Zo nee, zijn dan louter degenen die teksten op dat forum plaatsen zelf verantwoordelijk daarvoor?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 8

Kan het door een vereniging aanbieden van een internetforum of een ander communicatiemiddel leiden tot het verschaffen van gelegenheid tot het plegen van een strafbaar feit of tot andere vormen van deelneming aan een strafbaar feit? Zo ja, is onderzocht of daar in het geval van de vereniging Martijn sprake van is (geweest)? Wat was de conclusie van dat onderzoek? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 9

Waarom is de vereniging Martijn (nog) niet verboden op basis van artikel 2:20, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek vanwege strijdigheid met de openbare orde?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 10

Bent u in het licht van hetgeen er sinds de bovengenoemde schriftelijke vragen bij het OM of uzelf over de vereniging Martijn is bekend geworden nog steeds de mening toegedaan dat de wettelijke bepalingen om rechtspersonen die aanzetten tot seksueel geweld tegen kinderen te verbieden, adequaat zijn? Zo ja, bent u van mening dat de vereniging Martijn verboden zou moeten worden? Welke wettelijke maatregel gaat daartoe dienen? Zo nee, welke wettelijke maatregelen gaat u voorbereiden?

Ja. Verder verwijs ik naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 11

Hebt u in het kader van uw aanwijzigingsbevoegdheid overwogen het OM op te dragen de vereniging Martijn te vervolgen? Zo ja, gaat u alsnog van deze bevoegdheid gebruik maken? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het aanwenden van de aanwijzingsbevoegdheid is niet aan de orde gezien de in het antwoord op vraag 2 genoemde, nog niet afgeronde inventarisatie.