Vraag 1

Hoe kijkt u aan tegen de gedachte om (Leonardo-)leerlingen met een IQ boven de 130 te benoemen als zorgleerlingen en hen op dezelfde wijze te bekostigen als zwak begaafde leerlingen die binnen het regulier basisonderwijs met een vergelijkbare problematiek kampen?

Een hoog IQ is niet altijd een reden tot zorg. Voor veel hoogbegaafde leerlingen is een aangepast arrangement wel een goede stimulans. Veel scholen bieden dat ook aan vanuit het concept van passend onderwijs. De meeste scholen vinden daartoe de financiële ruimte binnen de bestaande mogelijkheden.
Leerlingen die een hoog IQ combineren met onderwijszorgbehoeften op een ander vlak komen op dit moment ook al in aanmerking voor aanvullende zorg.
Kortom, ik zie er niets in om alleen op basis van het IQ leerlingen tot zorgleerlingen te bestempelen en aanvullende bekostiging toe te kennen.

Vraag 1

Is het waar dat het management van het Academisch Ziekenhuis Maastricht (AZM) plannen heeft om de afdelingen klinische immunologie en interstitiële longziekten af te stoten, waardoor zeldzame immunologische aandoeningen niet meer in het AZM behandeld kunnen worden?1 Zo ja, wat is daarover uw oordeel?

Naar aanleiding van deze berichten is contact opgenomen met de Raad van Bestuur van het AZM. Deze geeft aan dat zij zich momenteel beraadt op haar strategische koers voor de komende jaren, daarin wil ze keuzen maken ten aanzien van het te leveren zorgpakket. Deze keuzen betreffen ook de topreferente zorg. Het AZM heeft aangegeven juist ter versterking van de academische functie haar totale portfolio te bekijken om zo te kunnen beoordelen of alle functies wel in stand gehouden moeten worden. Functies die teveel geënt zijn op een té smalle bezetting en derhalve vanuit kwalitatief oogpunt kwetsbaar zijn, zullen óf worden versterkt, óf worden overgeheveld naar andere UMC’s. Deze handelwijze past in de landelijke discussie over de organisatie van topreferente zorg, waarbij als uitgangspunt geldt dat niet alle UMC’s alle functies kwalitatief verantwoord kunnen blijven uitoefenen.
Het AZM stelt overigens dat de berichtgeving in de krant voorbarig is. Er is nog geen sprake van een besluit. Er is sprake van een voorgenomen besluit waarvan het AZM op dit moment de implicaties onderzoekt al vorens een definitief besluit te nemen. Het voorgenomen besluit betreft daarnaast niet de gehele afdeling longziekten en klinische immunologie. Het betreft het voorgenomen besluit zorgverlening rondom een tweetal topreferente ziektebeelden binnen deze afdelingen over te dragen naar andere UMC’s. Deze twee topreferente ziektebeelden kennen in het AZM een relatief klein aantal patiënten.

Vraag 2

Is het waar dat daardoor mogelijk honderden patiënten voor klinische immunologie jaarlijks naar het Universitair Medisch Centrum in Groningen moeten, omdat alleen nog daar deze bijzondere medisch-academische specialisatie voorhanden is?

Zie vraag 1. Het betreft een voorgenomen besluit ten aanzien van een tweetal topreferente ziektebeelden binnen deze afdelingen, met een relatief klein aantal patiënten. De implicaties van dit voorgenomen besluit worden op dit moment door het AZM onderzocht.

Vraag 3

Wat is de reden van de plannen om de klinische immunologie en interstitiële longziekte af te stoten? Is het waar dat deze afdelingen financieel verliesgevend zijn door de huidige Diagnose Behandeling Combinatie-financiering? Zo ja, om hoeveel geld gaat het?

Zie vraag 1. Het AZM heeft aangegeven juist ter versterking van de academische functie haar de totale portfolio te bekijken om zo te kunnen beoordelen of alle functies wel in stand gehouden moeten worden.
Kwalitatieve argumenten zijn hierbij doorslaggevend: functies die teveel geënt zijn op een té smalle bezetting en derhalve vanuit kwalitatief oogpunt kwetsbaar zijn, zullen óf worden versterkt, óf worden overgeheveld naar andere UMC’s.

Vraag 4

Is de Nederlandse Federatie van Universitaire Centra (NFU) op de hoogte van de plannen van het AZM? Is zij hiermee akkoord gegaan? Zo ja, om welke redenen?

Topreferente zorg is specialistische patiëntenzorg die gepaard gaat met bijzondere diagnostiek en behandeling. Deze zorg wordt alleen door UMC’s geleverd. Zij ontvangen naast de reguliere financiering, speciaal voor deze zorg bijzondere bekostiging via de academische component. UMC’s maken met elkaar afspraken in NFU verband over hoe ze topreferente zorg op een goede en kwalitatief verantwoorde manier kunnen organiseren en waarborgen in Nederland.
Begin januari van dit jaar heeft mijn ambtsvoorganger met de Raad van Bestuur van het AZM gesproken. In dat gesprek heeft hij benadrukt dat topreferente zorg niet aan de markt wordt overgelaten omdat het publieke belang van voldoende aanbod en kwaliteit gewaarborgd moet blijven. In het geval van zeldzame ziektebeelden kan het concentreren van die zorg op een beperkter aantal locaties leiden tot betere kwaliteit van zorg. Bij eventuele keuzen die het AZM maakt in haar zorgaanbod van topreferente zorg dient de verbetering van kwaliteit van zorg leidend te zijn. Concentratie van die zorg kan plaats vinden op basis van kwalitatieve argumenten, mits goed afgestemd met de andere UMC’s binnen de NFU, en op een zodanige manier dat de continuïteit van die zorg voor de patiënten gewaarborgd blijft. Ik onderschrijf dit beleid.
Mijn ambtsvoorganger heeft met het AZM afgesproken dat eventuele besluitvorming omtrent topreferente zorg zorgvuldig zal plaats vinden, met onder andere een analyse van de implicaties van het besluit. Tevens is afgesproken dat de cliëntenraad van het AZM en de collega UMC’s (NFU) betrokken wordt in het besluitvormingsproces. De kamer is hierover per brief in september van dit jaar geïnformeerd ((T.K., 2009–2010, 32 299, nr. 7). In deze brief is ook aangegeven dat het AZM met mij zal overleggen alvorens definitieve besluiten rondom topreferente zorg genomen worden. Deze afspraken staat nog steeds, de voorzitter van de Raad van Bestuur heeft VWS dat op 14 december jongstleden nog bevestigd.

Vraag 5

Onderschrijft u de brief van uw ambtsvoorganger dat financiën niet de reden mogen zijn om patiënten niet te behandelen? Bent u bereid uw invloed aan te wenden om de ontmanteling van de afdeling klinische immunologie en interstitiële longziekten te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Hoe staat het met de uitvoering van de inmiddels vervallen motie-Van Gerven naar aanleiding waarvan de regering heeft toegezegd de financiering van academische centra te onderzoeken wanneer zij relatief veel dure patiënten behandelen?2

Het leveren van topreferente zorg is een belangrijke publieke taak die uitsluitend door de 8 UMC’s wordt verricht. Voor deze topreferente zorg krijgen zij naast de reguliere financiering ook de academische component. Hierover maken zij gezamenlijk afspraken met de minister van VWS over kwaliteit, beschikbaarheid en doelmatigheid van deze zorg. Momenteel is er goed overleg met de UMC’s over de besteding van de academische component en de legitimering ervan.

Vraag 7

Wilt u deze vragen beantwoorden voor aanvang van het VAO ziekenhuiszorg deze week?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over de TV-uitzending over het feit dat er grote verschillen bestaan in behandelingen tussen artsen, tot wel een factor vier?1

In de uitzending van Nieuwsuur van 11 december jl. is uitgebreid ingegaan op het fenomeen «praktijkvariatie». Dat er variatie bestaat tussen de wijze waarop artsen hun patiënten behandelen is op zich geen nieuw gegeven. Vergelijkbare verschillen worden ook in het buitenland gesignaleerd. Mijn ambtsvoorganger heeft er in de vorige kabinetsperiode ook meerdere malen aandacht voor gevraagd.
Variatie is niet per definitie «slecht». Verschillen in behandelpatronen kunnen bijvoorbeeld worden veroorzaakt doordat bepaalde zorginstellingen of artsen zich hebben gespecialiseerd in de behandeling van bepaalde aandoeningen en daarom ook zwaardere patiënten te behandelen krijgen. In die gevallen is het niet raar, en niet ongewenst, dat deze ziekenhuizen of artsen zwaarder behandelen dan andere.
Voorzover er echter verschil in behandeling bestaat die niet terug te voeren is op verschil in kenmerken van de patiëntenpopulatie, is (grote) variatie in behandeling ongewenst. Van artsen mag immers worden verwacht dat zij handelen volgens de professionele standaarden van de eigen beroepsgroep.
Het feit dat de media aandacht aan dit verschijnsel geven, juich ik toe. Het bevordert de bewustwording over dit verschijnsel en stimuleert de direct betrokken partijen (de artsen zelf, de patiënten, de zorgverzekeraars en de inspectie) om vragen te stellen aan die instellingen of artsen die een afwijkend behandelpatroon hebben.

Vraag 2

Wat zegt dit over de kwaliteit van de geboden zorg door artsen?

De relatie tussen enerzijds verschillen in behandelmethoden en anderzijds de kwaliteit van de aangeboden zorg is niet te veralgemeniseren. Elke behandelingsbeslissing is een individuele beslissing en soms zijn er goede redenen om af te wijken van professionele standaarden. In het verlengde daarvan kunnen klinieken die kwalitatief goede zorg leveren ook zwaardere patiënten aantrekken/doorverwezen krijgen en daardoor relatief vaak of zwaar interveniëren. Waargenomen verschillen in behandelgedrag zijn dan ook vooral een eerste aanleiding om vragen te stellen aan de betrokken artsen en instellingen ( «pas toe of leg uit-principe»).
Ik juich daarom de toenemende transparantie over praktijkvariatie toe. Het stelt partijen (artsen, bestuurders, verzekeraars, patiënten en inspectie) in staat de juiste vragen te stellen en zo artsen en instellingen scherp te houden over hun werkwijze.

Vraag 3

Welke oorzaken liggen hieraan ten grondslag?

Het is lastig om hier een uitputtende verklaring voor te geven. Zoals eerder aangegeven kan de variatie waarschijnlijk deels worden verklaard door verschillen in de samenstelling van patiëntenpopulaties. De variatie die hierdoor wordt verklaard kan dan ook heel legitiem zijn.
Daarnaast kan het behandelgedrag ook voortvloeien uit gewoonten van artsen, al dan niet in combinatie met onwetendheid over het bestaan van nieuwere en betere behandeltechnieken. Dat laatste is natuurlijk ongewenst. Het behoort tot de professionele verantwoordelijkheid van artsen en instellingen de zorg zo veel mogelijk volgens professionele standaarden vorm te geven en daar ook transparant over te zijn.
Als laatste wijs ik op de mogelijkheid dat voor bepaalde aandoeningen of behandelingen geen professionele standaarden beschikbaar zijn. Dat kan reden zijn voor waargenomen spreiding in behandelgedrag. In dat geval is het van belang dat beroepsgroepen dergelijke standaarden gaan opstellen.

Vraag 4

Welke maatregelen staan u voor ogen om deze verschillen te verkleinen?

Zorgaanbieders (artsen en instellingen) zijn zelf primair verantwoordelijk voor het handelen volgens professionele standaarden. Zij nemen de behandelbesluiten en voeren die ook uit. Tegelijk blijkt in de praktijk, zoals de Nieuwsuuruitzending laat zien, dat die verantwoordelijkheid niet overal ten volle wordt genomen.
In dat licht vind ik het allereerst van groot belang dat de transparantie over de geleverde kwaliteit van artsen en instellingen toeneemt. Transparantie-vergroting maakt in eerste instantie de artsen zelf meer alert. Zoals ook in Nieuwsuur vanuit de specialisten werd aangegeven, zoeken zij zelf naar vergelijkingsinformatie om hun eigen handelen aan te spiegelen en zo te komen tot kwaliteitsverbetering. In nauwe samenwerking met alle betrokken veldpartijen wordt via het programma Zichtbare Zorg hard gewerkt aan vergroting van het inzicht in de geleverde kwaliteit.
Daarnaast zijn ook verzekeraars aan zet. Zij kunnen, aan de hand van eigen informatie over het gedrag van zorgaanbieders, waargenomen verschillen in behandelgedrag betrekken bij hun contractonderhandelingen met zorgaanbieders.
Als derde noem ik het ontwikkelen van nieuwe, betere en meer actuele professionele standaarden en het stimuleren van de toepassing van deze standaarden. Daartoe wil ik een Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg oprichten, dat op dit terrein een belangrijke agenderende en stimulerende rol moet krijgen.
En ten slotte heeft natuurlijk ook de toezichthouder op de kwaliteit van zorg, de inspectie, een rol. De IGZ houdt toezicht op basis van risicoanalyses. Praktijkvariatie kan een indicatie zijn voor onnodige risico’s voor de kwaliteit van zorg: immers, iedere operatie kent een zeker risico en dus brengen onnodige operaties ook onnodige risico’s voor de patiënt met zich mee. In dat kader roept de IGZ verzekeraars op signalen over onnodige behandeling te melden aan de IGZ.

Vraag 5

Klopt de bewering van de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied dat verzekeraars en overheid wel de cijfers hebben over de verschillen in behandelingen tussen specialisten, maar de beroepsgroep niet? Zo ja, hoe gaat u ervoor zorgen dat de verschillen tussen artsen in behandelingen wel ter beschikking komen van de beroepsgroepen?

De gegevens over de behandelingen in de ziekenhuizen zijn opgeslagen in het DBC-informatiesysteem (DIS). Deze gegevens zijn het gezamenlijk eigendom van ziekenhuizen en specialisten. Het is aan deze partijen (i.c. de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra en de Orde van Medisch Specialisten) om te beoordelen of een verzoek om deze gegevens te mogen gebruiken wordt ingewilligd of niet. Ik ga daar niet over. Dat neemt niet weg dat ik het vreemd zou vinden als beroepsgroepen van medisch specialisten, met het doel om de kwaliteit van de zorg te verbeteren, de toegang tot de benodigde gegevens zou worden ontzegd. Immers, de besturen van de Nederlandse ziekenhuizen en de daar werkzame artsen zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de kwaliteit van de geleverde zorg in die instellingen. Ik zal dit punt met de ziekenhuizen bespreken.

Vraag 6

Wiens taak is het om de verschillen tussen artsen inzichtelijk te maken: de ziekenhuizen, de verzekeraars of de Inspectie voor de Gezondheidszorg?

Het is primair de verantwoordelijkheid van zorgaanbieders om transparant te zijn over hun prestaties. Daartoe behoort ook het inzichtelijk maken van de kwaliteit van de door hen geleverde zorg. Verzekeraars dienen daarnaast hun (potentiële) verzekerden te laten zien hoe zij met hun zorgplicht voor die verzekerden omgaan. Daartoe behoort ook het verschaffen van inzicht in de achtergronden van hun contracteerbeleid, zeker als dat gebaseerd is op waargenomen verschillen in de kwaliteit van de ingekochte zorg.
De overheid heeft in dat kader vooral een aanjagende rol. Sinds eind 2006 worden veldpartijen via het programma Zichtbare Zorg, ondergebracht bij de IGZ, ondersteund om te komen tot transparantie over kwaliteit. In dat programma zijn de afgelopen jaren, in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen, forse stappen gezet. In het verlengde hiervan wijs ik op mijn hiervoor reeds gememoreerde voornemen te komen tot een Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg, waar meerdere taken ten aanzien van het stimuleren van kwaliteit en transparantie worden gebundeld. Hierover zal ik de Tweede Kamer dit voorjaar nader informeren.

Vraag 7

Bent u bereid u in te zetten om intercollegiale toetsing en benchmarking tussen specialisten en ziekenhuizen, bijvoorbeeld als het gaat om verschillen in behandeling, te institutionaliseren?

Zoals ik in de voorgaande antwoorden heb verwoord ligt de primaire verantwoordelijkheid voor het transparant zijn bij de zorgaanbieders. Tegelijkertijd zie ik de noodzaak dat de overheid hier een aanjagende rol vervult. Het initiatief van Zichtbare Zorg is hiervan een voorbeeld evenals de aangekondigde oprichting van een Kwaliteitsinstituut. Met dit soort initiatieven en door initiatieven van zorgverzekeraars worden specialisten en ziekenhuizen benchmarks aangereikt en worden ze geprikkeld tot intercollegiale toetsing. Anders dan door dit soort initiatieven – en natuurlijk het toezicht door de IGZ – zie ik voor mijzelf geen rol weggelegd om benchmarking en intercollegiale toetsing te institutionaliseren.

Vraag 8

In hoeverre speelt volgens u de financiering van de ziekenhuiszorg een rol, waarbij het doen van operaties extra geld oplevert in tegenstelling tot een meer terughoudende behandeling? Bent u bereid het financieringssysteem zodanig aan te passen dat niet het doen van veel operaties wordt beloond, maar verstandig handelen gebaseerd op de laatste stand van de wetenschap? Zo ja, hoe gaat u dit realiseren?

Op dit moment wordt een groot deel van de ziekenhuiszorg bekostigd op basis van een budget. Hierdoor ontbreken de juiste prikkels voor kwaliteit en doelmatigheid. Daarom wil ik overstappen op een model, waarin de prestaties van ziekenhuizen worden beloond. Ziekenhuizen die een kwalitatief beter en efficiënter zorgaanbod hebben, kunnen daardoor groeien. In sommige situaties is (nog) niet behandelen de beste behandeling; overbehandeling levert immers (onnodige) risico’s op. Voor het voorkomen daarvan moet het ziekenhuis beloond kunnen worden. Ik zie hier een belangrijke rol voor de zorgverzekeraars maar ook voor de medici en ziekenhuisorganisaties zelf. Cruciaal daarvoor is, zoals ik in de antwoorden op de voorgaande vragen heb aangegeven, dat er betere en meer volledige standaarden komen voor het medisch handelen en dat er goede publieke informatie is over hoe het medisch handelen zich tot de standaarden verhoudt.

Vraag 9

Is het toekomstige DOT-systeem2, zoals u dat voorstaat, hiervoor wel geschikt?

Ja, het DOT-systeem is hier geschikt voor. Allereerst geven de DOT-zorgproducten net als de huidige DBC’s meer zicht op wat een ziekenhuis aan zorg levert. Het DBC-systeem en het DOT-systeem maken het mogelijk om prestaties te belonen en afspraken te maken over de zorg rond een bepaalde diagnose. Door het bekostigen van ziekenhuiszorg op basis van DBC's of straks DOT-zorgproducten kunnen er ook afspraken worden gemaakt over degressieve tarieven. Bij een bepaald volume zijn namelijk de vaste kosten van een zorgaanbieder terugverdiend. Door afspraken te maken over degressieve tarieven wordt het minder winstgevend om onnodige extra operaties uit te voeren. Een groot voordeel van het DOT-systeem boven het DBC-systeem is de medische herkenbaarheid van de DOT-zorgproducten. Hierdoor wordt het, beter dan bij het DBC-systeem, mogelijk om richtlijnen en kwaliteitsinformatie te koppelen aan zorgproducten.
In het verlengde van het antwoord op vraag 8 merk ik op dat, ook met de verbetering die DOT ten opzichte van het huidige DBC-systeem teweegbrengt, het hebben van goede medische standaarden en transparantie in medisch handelen niet kunnen worden gemist.

Vraag 1

Kent u het bericht dat gebiedsverboden als maatregel weliswaar populariteit onder bestuurders en politici genieten, maar volgens wetenschappelijk onderzoek niet werken?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de toepassing van gebiedsverboden in Groot-Brittannië?

Het stelsel van wetgeving in Groot-Brittannië dat anti-sociaal gedrag moet tegengaan (ASBO–systematiek) omvat meer instrumenten dan alleen gebiedsverboden. Volgens het in juli 2009 afgesloten onderzoek (Koemans, M.L. Ten strijde tegen overlast, december 2010, Reed business) waarnaar De Pers verwijst (6 december 2010), is er onvoldoende onderzoek gedaan om de effectiviteit van de ASBO–systematiek in Groot-Brittannië te kunnen beoordelen.

Vraag 3

Welke conclusies verbindt u aan de vaststelling dat de op het Engelse voorbeeld gebaseerde Nederlandse voetbalwet breed wordt omarmd door bestuurlijk en politiek Nederland, terwijl de Engelse tegenhanger juist stevig onder vuur ligt?

De Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast (Wet mbveo) is slechts in zoverre vergelijkbaar met de ASBO–systematiek dat het gaat om het tegengaan van grotendeels dezelfde gedragingen. Een vergelijking van de instrumenten uit en de werking van de Engelse systematiek en de Wet mbveo is daarom niet een op een te maken. Uitspraken over het al dan niet goed werken van de Engelse systematiek kunnen daarom geen basis vormen voor uitspraken over de effectiviteit van de Nederlandse Wet mbveo.

Vraag 4

Bent u bereid, gezien de Engelse ervaringen, te onderzoeken of de huidige toepassing van gebiedsverboden opgeschort moet worden of in ieder geval aan striktere voorwaarden dient te worden verbonden? Zo nee, waarom niet?

Ik zie geen aanleiding om op dit moment onderzoek naar de Wet mbveo te verrichten. Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 3. Evaluatie van de Wet mbveo is voorzien nadat twee jaar met de wet ervaring is opgedaan. De wet is op 1 september 2010 in werking getreden. Zoals ik uw Kamer eerder heb gemeld (Kamerstukken II, 32 500-XVI, nr. 108), vind ik het voorbarig om nu al, en voorafgaand aan de evaluatie, conclusies te trekken over de werking van deze wet.

Vraag 1

Bent u bekend met de reclame voor de Zekurpolis waarin uitdrukkelijk wordt gesproken over niet betalen voor zorg die je niet gebruikt?1 Hoe oordeelt u hierover?

Vraag 2

Bent u van mening dat Zekur.nl acceptatieplicht heeft voor de basisverzekering? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het feit dat gericht reclame wordt gemaakt onder een doelgroep die over het algemeen minder gebruik maakt van zorg?

Vraag 4

Is uw oordeel dat dit een oneerlijke reclame-uiting is, omdat er in het basispakket standaard al zaken zitten waar niet iedereen gebruik van zal maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Is het waar dat Univé, op basis van de samenstelling van de verzekerden van de Zekur-polis, onderhandelt over lagere prijzen als verzekerden behandeld worden in ziekenhuizen (dus over lagere diagnose-behandeling-combinaties, DBC’s, onderhandelen)? Zo ja, hoe oordeelt u hierover? Zo nee, bent u bereid te monitoren of dit in de toekomst ook niet gebeurt?

Vraag 6

Bent u bereid de uiting van Zekur.nl voor te leggen aan de Reclame Code Commissie, om te toetsen of eerlijke informatie, verschaft?

Vraag 7

Hoe oordeelt u over de nieuwe zorgverzekeraar Promovendum, die een lagere premie garandeert aan hbo’ers, academici, en middelbaar en hoger personeel? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Vraag 8

Bent u van oordeel dat ook deze verzekeraar acceptatieplicht heeft voor de basisverzekering? Houdt Promovendum zich hieraan?

Vraag 9

Hoe oordeelt u over de belofte van gegarandeerde premiekortingen in het kader van het verbod op premiedifferentiatie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 10

Doet Promovendum mee aan de verplichte risicoverevening?

Vraag 11

Heeft Promovendum banden met een zorgverzekeraar voor de inkoop van de zorg? Zo ja, met welke? Bent u van mening dat deze banden eerlijk vermeld moeten worden?

Vraag 12

Vindt u het solidair dat hoger opgeleiden een korting krijgen en andere mensen niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 13

Bent u van mening dat zorgverzekeraars die werken met een vrijwillig hogere eigen risico, in ruil voor een lagere premie, hun (toekomstige) verzekerden goed voorlichten over de risico’s en voordelen van deze constructie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 14

Hoe oordeelt u over de marketing van verzekeraar VGZ die mensen trekt met de belofte dat zij de eerste date betaalt voor alleenstaanden? Bent u van mening dat een zorgverzekeraar daar verantwoordelijk voor is, of beschouwt u dit als reclamestunt? Kunt u uw antwoord toelichten?3

Vraag 15

Hoe oordeelt u over de onrust die is ontstaan over de zelfbenoemde onafhankelijke verzekeringsvergelijkingssite Independer, omdat wordt gesteld dat verzekeraars waaraan zij niets verdienen, minder prominent in beeld komen? Kunt u uw antwoord toelichten?4

Vraag 16

Gaat u, op verzoek van de Nederlandse Patiënten en Cliëntenfederatie (NPCF), de Nederlandse Zorgautoriteit verzoeken onderzoek te doen naar deze claim? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunnen wij de uitkomst verwachten?

Vraag 17

Is het waar dat Independer huisartsenpraktijken exploiteert en daar reclame voor maakt? Wat is uw oordeel hierover? Is hierdoor haar onafhankelijkheid niet in het geding? Zo nee, waarom niet?

Vraag 18

Met welke (zorg)verzekeraars heeft Independer financiële banden?

Vraag 19

Bent u van mening dat – in het algemeen – de reclames van zorgverzekeraars eerlijke informatie verschaffen over de verzekering, de premie en de dekking? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 20

Bent u bereid de Kamer te informeren over de kosten van het reclamebombardement dat nu plaatsvindt voor de gunst van nieuwe verzekerden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunt u de Kamer dit overzicht sturen?

Vraag 1

Wat is uw reactie op het onderzoek van Horvat e.a. waarin wordt geconcludeerd dat invoering van het ADR-systeem leidt tot meer postmortale orgaandonaties?1

Ik heb u over mijn reactie op het onderzoek geïnformeerd in mijn recent naar de Kamer gestuurde brief over orgaandonatie. Daarin gaf ik aan dat de inbreuk op het zelfbeschikkingsrecht die een ADR-systeem met zich meebrengt alleen te rechtvaardigen is als die inbreuk een ontegenzeggelijke en aanzienlijke toename van het aantal donoren oplevert. De verschillende onderzoeksresultaten laten een te wisselend beeld zien om mij daarvan te overtuigen. Ik vind de onzekerheden over de effecten van een systeemwijziging te groot om tot een systeemwijziging over te gaan.

Vraag 2

Deelt u de conclusies van dit onderzoek? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Hoe weegt u de mogelijk nadelige effecten die de onderzoekers vinden op het aantal transplantaties van levende donoren?

Dit nadelige effect zou op zichzelf geen reden hoeven te zijn om van een systeemwijziging af te zien, zolang de positieve effecten van een systeemwijziging daar tegen opwegen. Zoals ik hierboven aangaf ben ik van dat positieve effect echter niet overtuigd.

Vraag 4

Wat veroorzaakt volgens u de toename van het aantal levende donoren in Nederland in de afgelopen jaren?

Voor levende donoren is het afstaan van een nier een ingrijpende keuze. Dit is een zorgvuldig proces waarbij voor de betrokken partijen geen onnodige barrières moeten zijn. De afgelopen jaren zijn er maatregelen genomen om deze barrières weg te nemen. In de bijlage bij de brief die ik u onlangs toezond ga ik daar nader op in. Door deze maatregelen zijn informatie over donatie bij leven en de randvoorwaarden rondom de transplantatie verbeterd. Daarnaast wordt de capaciteit in de ziekenhuizen voor transplantaties met levende donoren de laatste jaren beter benut en zijn de ontwikkelingen in de medische technologie in de afgelopen jaren zodanig geweest dat een nierdonatie-operatie steeds minder risico’s met zich meebrengt. Een arts is hierdoor wellicht eerder geneigd om dit als behandeloptie te bespreken. Deze maatregelen en ontwikkelingen en de langere wachttijd voor een postmortaal orgaan zouden de toename van het aantal levende donoren kunnen verklaren. Wellicht dat een verdere toename van het aantal levende donoren nog zou kunnen worden bereikt door actieve promotie van deze vorm van orgaantransplantatie door de overheid. Omdat het zo’n ingrijpende keuze is hecht ik er echter veel waarde aan dat de keuze om bij leven een orgaan af te staan zoveel mogelijk vrij van druk gemaakt kan worden. Ik vind actieve stimulering van de overheid om die reden niet wenselijk.

Vraag 5

Welke effectieve maatregelen zijn bekend om het aantal levende donoren verder te verhogen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met de internetpagina’s: http://www.belastingdienst.nl/giften/anbi_zoeken/ over in Nederland geregistreerde ANBI’s, die als goed doel belastingfaciliteiten genieten en met http://www.charity-commission.gov.uk?

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven waarom hier slechts de vestigingsplaats van de instelling genoemd wordt en niet een internetpagina, postadres en/of contactpersoon?

Bij de wijziging van de ANBI-regeling in 2008 is in nauw overleg met de koepelorganisaties van de goede doelensector ervoor gekozen om alleen de naam en de vestigingsplaats van ANBI’s te vermelden op de website van de Belastingdienst. Ik ben bereid om in overleg met de koepelorganisaties opnieuw te bezien of uitbreiding met andere gegevens mogelijk is.

Vraag 3

Kunt u een vergelijking maken van de informatie die Engelse charitatieve instellingen openbaar moeten maken en die Nederlandse charitatieve instellingen openbaar moeten maken voor het publiek?

Voor de Nederlandse charitatieve instellingen geldt dat zij, naast de eisen die in de ANBI-regeling worden gesteld met betrekking tot de status van algemeen nut beogende instelling, dezelfde verplichtingen ten aan zien van openbaarmaking hebben als andere stichtingen en verenigingen. In het Verenigd Koninkrijk geldt dat «civil society»-organisaties open en transparant moeten zijn in het rapporteren over hun activiteiten en waar mogelijk moeten laten zien wat de meerwaarde is van hun programma's en diensten op sociaal en economisch gebied en op de leefomgeving.

Vraag 4

Vindt u dat het Engelse voorbeeld navolging verdient, bijvoorbeeld in het kader van de nieuwe Geefwet? Bent u bereid dit toe te zeggen? Zo nee, waarom niet?

In overleg met het Ministerie van Veiligheid en Justitie (V&J) en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) wordt thans intensief gesproken over de Geefwet en de mogelijke invulling daarvan. Het Engelse systeem biedt daarbij interessant vergelijkingsmateriaal. De manier waarop goede doelen transparanter kunnen opereren maakt tevens nadrukkelijk deel uit van de verkenning. Ik ben dan ook bereid om met mijn collega’s van V&J en OCW het aspect van openbaarheid van de beoordeling van ANBI’s hierbij te betrekken.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de rapportage op basis waarvan de Belastingdienst tot het oordeel komt of organisaties voldoen aan de vereisten van de ANBI status inzichtelijk moeten worden voor een ieder, het liefst via internet?1 Wilt u dit voorstel uitwerken in de startnotitie in het onderdeel Geefwet? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat is uw mening over de bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht bij Staatsbosbeheer? Deelt u de mening dat deze met 15 000 euro per jaar voor de leden en 20 000 euro per jaar voor de voorzitter in 2009 veel te hoog is voor een dergelijke publieke instelling? Ligt tenminste een halvering van deze bezoldiging, gezien bijvoorbeeld de vergoedingen bij andere (semi) publieke instellingen zoals ziekenhuizen, niet in de rede? Zo nee, waarom niet?

De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht vind ik in overeenstemming met het belang en de zwaarte van de functie. De bezoldiging is niet afwijkend van de bezoldiging bij gelijksoortige organisaties.

Vraag 2

Wat vindt u van de bezoldiging van de voorzitter van de Raad van Bestuur die met een bruto inkomen van 191 022 euro in 2009 de Balkenendenorm overschrijdt? Deelt u de mening dat voor een dergelijke functie een salaris beneden de Balkenendenorm, bijvoorbeeld het salaris van een minister, reëler en eerlijker is?

Staatsbosbeheer kent geen voorzitter van de Raad van Bestuur, maar een enkelvoudige directeur. Zijn salaris is in het jaarverslag van de organisatie vermeld. Zijn salaris bedroeg in het jaar 2009 in totaal € 167 262,= en overschrijdt daarmee niet de Balkenende-norm. Het door de heer Van Gerven genoemde bedrag van € 191 022 is de som van het salaris en het werkgeversdeel van de pensioenlast.

Vraag 3

Hoe verklaart u dat de bezoldiging van de voorzitter van de Raad van Bestuur in drie jaar gegroeid is van 120 198 euro in 2007 naar 191 022 euro in 2009? Vindt u deze groei met bijna 60% acceptabel?1

In 2007 is de directeur slechts een deel van het jaar (vanaf 2 mei) in dienst geweest.

Vraag 4

Wat wordt de bezoldiging van de voorzitter van de Raad van Bestuur van Staatsbosbeheer in 2010? Bent u bereid in gesprek te gaan met Staatsbosbeheer om een reëler salaris, onder de Balkenendenorm, af te spreken, bijvoorbeeld op het niveau van een ministerssalaris, zijnde circa 140 000 euro in 2009? Bent u bereid ook de Raad van Toezicht aan te spreken op hun vergoedingen? Zo nee, waarom niet?

De bezoldiging is bij het aantreden van de directeur afgesproken. Omdat het salaris onder de Balkenende-norm ligt, vind ik het niet opportuun om hier nu een gesprek over aan te gaan. Ditzelfde geldt voor de bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht (zie antwoord vraag 1).

Vraag 1

Bent u tevreden over de huidige aanpak van faillissmentsfraude? Vindt u de pakkans hoog genoeg? Voldoet de samenwerking tussen de diverse actoren (politie, openbaar ministerie, belastingdienst, curatoren en Kamer van Koophandel) naar uw mening? Kunt u uw antwoord toelichten?

De afgelopen jaren is de aanpak van faillissementsfraude verbeterd, onder andere door de opbouw van expertise bij het Openbaar Ministerie (OM) en in de afstemming tussen OM en de curatoren. Verdere verbetering is mogelijk en nodig, onder andere op het punt van de pakkans en de samenwerking tussen alle betrokken organisaties. Daarbij is het van belang te beseffen dat faillissementsfraude een typisch ketenprobleem is, dat alleen adequaat kan worden aangepakt als alle betrokken partijen samenwerken. Met de programmatische aanpak zijn in dat opzicht bij andere criminaliteitsvormen positieve ervaringen opgedaan. In het eerste kwartaal van 2011 zullen de direct betrokken actoren (ministerie van Veiligheid en Justitie, Openbaar Ministerie en de Vereniging van insolventierecht-advocaten) met elkaar overleggen om te komen tot een gezamenlijke strategie. Dit maakt onderdeel uit van de brede aanpak van het kabinet die gericht is op het versterken van de bestrijding van de criminaliteit die de integriteit van het financieel-economische stelsel ondermijnt, de aanpak van fraude en witwassen en het afnemen van crimineel vermogen. Voor deze aanpak zijn in het regeerakkoord ook gelden vrijgemaakt.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het artikel «Nederland is eldorado voor fraudeurs»?1 Hoe kan het dat de «beroepsoplichters die op grote schaal BV's leegplukken» niet tegen de lamp lopen?

Ik onderschrijf deze stelling niet. Ik ben van mening dat misbruik van rechtspersonen wel degelijk in een aantal gevallen met succes wordt bestreden en aangepakt. In dat verband is relevant om te vermelden dat de fiscus een speciaal team heeft geformeerd dat faillissementsfraude door dergelijke opkopers moet aanpakken. Daarnaast is van belang dat door de fiscus en door curatoren de bestuurders van rechtspersonen zowel fiscaal als civielrechtelijk aansprakelijk worden gesteld in verband met het genoemde misbruik.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat BV-fraude jaarlijks 7 000 banen kost en een schadepost oplevert van één tot anderhalf miljard euro? Zo nee, hoe groot is dan volgens de meest recente schattingen de omvang van de jaarlijkse schade die ontstaat door faillissementsfraude?

De genoemde cijfers komen overeen met de bevindingen uit het WODC-onderzoeksrapport «Fraude en misbruik bij faillissement» uit 2005. Het rapport meldt dat indien de in het onderzoek gevonden bedragen worden geëxtrapoleerd naar alle faillissementen van vennootschappen, de totale schade over 2004 circa 1,7 miljard euro bedraagt. Over het aantal betrokken werknemers wordt in het rapport gemeld dat – op basis van extrapolatie – het totale aantal werknemers dat zijn baan verliest bij faillissementen waarin naar alle waarschijnlijkheid sprake is van frauduleus handelen tussen de 7000 en 7500 bedraagt. Ik benadruk overigens dat het hier om schattingen gaat.

Vraag 4

Kunt u eveneens bevestigen dat de pakkans bij faillissmentsfraude uiterst gering is, dat slechts 2,5% van de fraudegevallen leidt tot een veroordeling? Zo nee, hoe groot is de pakkans dan wel?

Ik kan dit percentage niet bevestigen. Ik beschik slechts over bevindingen op enkele deelgebieden en over schattingen die een indruk geven van de omvang van faillissementsfraude in Nederland, en daaraan gerelateerde percentages zoals het aantal daders en de pakkans. Deze cijfers zijn evenwel te onbetrouwbaar en gefragmenteerd om een percentage pakkans voor faillissementsfraude op te kunnen baseren.

Vraag 5

Herinnert u zich de antwoorden op mijn eerdere vragen over faillissementsfraude?2 Bent u nog steeds van mening dat de bestrijding van faillissementsfraude geen afzonderlijke prioriteit behoeft?

Ik verwijs u hiervoor naar mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 6

Waarom verwijst u in antwoord op mijn vraag waarom er nog steeds geen oplossing is voor het feit dat de faillissementsboedel vaak ontoereikend is om de curator uit te betalen, naar de garantstellingsregeling curatoren,2 waarvan bekend is dat deze in de praktijk nauwelijks werkt? Welke maatregelen gaat u nemen om dit knelpunt op te lossen zodat curatoren meer mogelijkheden krijgen vermoedens van onregelmatigheden nader uitzoeken?

Ik onderschrijf niet de stelling dat de garantstellingsregeling voor curatoren nauwelijks werkt. Het gebruik van deze regeling vertoont vanaf 2005 een stijgende lijn en stabiliseert daarna tot ieder jaar net boven de 100 nieuwe aanvragen. Dit gebruik van de regeling geeft mij geen aanleiding veranderingen aan te brengen.

Vraag 7

Welke maatregelen gaat u nemen om te bevorderen dat curatoren eerder aangifte doen bij de politie bij vermoedens van onregelmatigheden bij faillissement?

Sinds 2009 bestaat voor curatoren een vergoedingsregeling voor de kosten die worden gemaakt bij het doen van aangifte wegens faillissementsfraude. Hiermee is een belangrijke belemmering voor het doen van aangifte weggenomen. Ik zie hiernaast twee mogelijkheden om het doen van aangifte verder te bevorderen. Ten eerste zou het Openbaar Ministerie curatoren die aangifte hebben gedaan consequenter en uitgebreider kunnen informeren over wat er met hun aangifte wordt gedaan. Ten tweede kan de rechter-commissaris die toezicht houdt op een curator hem aansporen tot het doen van aangifte indien de aangetroffen omstandigheden daar aanleiding toe geven. Beide mogelijkheden zal ik ter sprake brengen in het overleg over de nieuwe gezamenlijke strategie waaraan ik refereerde in antwoord op vraag 1.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de Kamer van Koophandel een grotere rol zou kunnen spelen bij het signaleren van fraude met BV's? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dat bevorderen?

Ik onderschrijf het cruciale belang van de informatie die bekend is bij de Kamers van Koophandel voor het signaleren van de genoemde malafide praktijken. Dit is ook de reden voor het project Herziening toezicht rechtspersonen (HTR), dat zich thans in een afrondende fase bevindt. Met het programma HTR wordt een systematiek opgezet waarmee JustID automatisch het Handelsregister van de Kamer van Koophandel kan screenen op signalen van fraude. Het doorgeven van signalen aan justitie wordt daarmee niet meer afhankelijk van de oplettendheid van een medewerker van de Kamer van Koophandel.
De invoering van HTR gaat gepaard met flankerende maatregelen. Het strafrechtelijk bestuursverbod is inmiddels ingevoerd (Staatsblad 2009, nr. 245), en het wetsvoorstel voor het civielrechtelijk bestuursverbod is in voorbereiding. Met een dergelijk civielrechtelijk bestuursverbod kan het misbruik op korte termijn worden gestopt, terwijl een strafrechtelijk bestuursverbod pas effectief wordt als het strafproces is afgerond. Met deze verboden wordt het mogelijk om personen die misbruik hebben gemaakt van rechtspersonen (zoals faillissementsfraudeurs) voor een bepaalde periode de toegang te ontzeggen tot bestuursfuncties. Dit betreft zowel formele als feitelijke bestuursfuncties. Het houdt tevens in dat bestaande bestuursfuncties kunnen worden beëindigd.

Vraag 9

Wat vindt u van het voorstel om de Kamer van Koophandel meer bevoegdheden te geven om signalen van fraude, malafide doorstarters, notoire BV-opkopers en andere verdachte handelingen door te mogen geven aan justitie? Bent u bereid te onderzoeken welke maatregelen genomen zouden kunnen worden deze mogelijkheden uit te breiden en de Kamer hierover zo spoedig mogelijk te berichten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «NPCF wil onderzoek naar «onafhankelijke» vergelijkingssites voor zorgverzekeringen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het inderdaad zo dat de verzekeringsvergelijkingssite Independer verzekeraars die wel provisie betalen een voorkeursbehandeling geeft boven verzekeraars die geen provisie betalen en daarom niet onafhankelijk genoemd kan worden?

Independer is een bemiddelaar in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit betekent onder meer dat de informatie correct, duidelijk en niet misleidend dient te zijn en als er sprake is van advisering, gelden er ook adviesregels gericht op het borgen van de kwaliteit en passendheid van het advies. Ik heb geen bevoegdheid te oordelen over de vraag of Independer zich daaraan heeft gehouden. De AFM houdt daar toezicht op.
Over de term «onafhankelijkheid» kan het volgende worden opgemerkt. Deze term is niet gedefinieerd in de Wft. Op dit moment is het nog zo dat een partij (bemiddelaar) die geen contractuele verplichtingen heeft om voor bepaalde aanbieders te bemiddelen, maar die wél op basis van provisie werkt zich «onafhankelijk» mag noemen. Alleen wanneer een bemiddelaar zich onafhankelijk noemt, terwijl hij bijvoorbeeld een contractuele verplichting heeft om uitsluitend voor één of meer aanbieders te bemiddelen kan dit echter wel worden gekwalificeerd als niet duidelijke of zelfs misleidende informatie. In het licht van de aangekondigde maatregelen gericht op adviseurs/bemiddelaars in de zin van de Wft (waaronder een provisieverbod voor complexe financiële producten) heeft de minister van Financiën aangekondigd na te willen denken over hoeonafhankelijkheid nog beter wettelijk kan worden geborgd.

Vraag 3

Meldt Independer ook op zijn site wie een bijdrage levert?

Ja, via het logo en de afsluitknop is zichtbaar met welke verzekeraars een samenwerking bestaat. Ook wordt op de homepage «Zorgverzekering vergelijken» van Independer onder het kopje «Verdiensten» expliciet gemeld dat Independer.nl een vergoeding ontvangt als die verzekeraar wordt gekozen.
Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Kunt u een pleidooi voor vergelijkbare en betrouwbare informatie over zorgverzekeringen, waaraan commerciële sites een bijdrage kunnen leveren mits ze transparant zijn over hun opdrachtgevers, helpen realiseren?2 Zo ja, hoe?

Nee, dit laat ik over aan de markt. Wanneer consumenten niet tevreden zijn over Independer.nl kunnen ze ook uitwijken naar andere vergelijkingssites.
Op KiesBeter.nl kunnen consumenten polissen van verzekeraars vergelijken. Dit is een betrouwbare, niet-commerciële vergelijkingssite van de overheid over zorgverzekeringen, ziekenhuizen en medicijnkosten. KiesBeter.nl is een product van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) in samenwerking met vele andere organisaties in de zorg, in opdracht van het Ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).

Vraag 5

Hoe kunt u bevorderen dat websites die informatie geven over zorgverzekeringen, betrouwbare informatie geven? Moet dat via de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), zoals de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) voorstelt, of ziet u nog andere mogelijkheden?

Op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) is één van de taken van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) het toezicht houden op de informatieverstrekking en overige gedragingen door zorgverzekeraars, waaronder reclame-uitingen (artikel 40 van de Wmg).
Zorgverzekeraars moeten informatie over de eigenschappen van aangeboden producten en diensten op een zodanige wijze openbaar maken dat deze gegevens voor consumenten gemakkelijk vergelijkbaar zijn. De informatie betreft in elk geval de premies en de kwaliteit van de aangeboden producten en diensten.
Ook moeten zorgverzekeraars ervoor zorgen dat de door of namens hen verstrekte of beschikbaar gestelde informatie over een product of dienst, waaronder reclame-uitingen, geen afbreuk doet aan het bepaalde bij of krachtens de Wmg, de Zorgverzekeringswet of de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Deze informatie mag ook niet misleidend zijn.
De NZa geeft invulling aan artikel 40 Wmg door de uitgifte van een richtsnoer (richtsnoer «Informatieverstrekking Ziektekostenverzekeraars en volmachten»), waarin wordt aangegeven welke informatie zorgverzekeraars minimaal dienen te verstrekken (met name gaat het hier om informatie die op de website van de zorgverzekeraars zelf moet staan). Het doel van het richtsnoer is om tot betere informatieverstrekking door zorgverzekeraars te komen. Het is in het belang van de verzekerden om te kunnen beschikken over juiste, volledige en begrijpelijke (keuze)informatie.
Vergelijkingssites die kwalificeren als bemiddelaar vallen onder het toezicht van de AFM. Zoals in het antwoord op vraag 2 is opgemerkt moet de informatie van bemiddelaars correct, duidelijk en niet misleidend zijn. Om een kwaliteitsimpuls te geven aan de vergelijkingssites over zorgverzekeringen heeft de NZa in 2007, 2008 en 2009 verschillende van deze sites beoordeeld3 op correctheid, inzichtelijkheid en transparantie. Het doel van de rapportages was om een kwaliteitsimpuls te geven aan de vergelijkingssites. Dit heeft goed gewerkt, aangezien in 2008 alle sites goed scoorden. De NZa adviseert de consument echter om niet alleen af te gaan op de informatie op vergelijkingssites, maar om zich breder te oriënteren (te denken valt aan informatie van de zorgverzekeraar, van de werkgever en vakbond) Informatie op vergelijkingssites is doorgaans beknopt. Daarom heeft de NZa op haar website nog enkele tips gegeven om de consument nog meer in staat te stellen om een geïnformeerde keuze te maken. Ik verwijs u voor de volledigheid naar deze website: http://www.nza.nl/zorgonderwerpen/dossiers/zorgverzekering/zorgverzekering-kiezen/zoeken-passende-zorgverzekering/

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «Meer macht bepleit voor particuliere beveiligers»1 en «Kamer tegen kweken van pseudo-agenten»?2

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de branche voor particuliere beveiligers in gesprek is met het ministerie voor Veiligheid en Justitie? Zo ja, wat is de inhoud van dat gesprek geweest?

De Vereniging van particuliere beveiligingsorganisaties (Vpb) heeft regelmatig contact met het ministerie van Veiligheid en Jusititie. Gesproken wordt onder meer over het vergroten van de inzet van particuliere beveiligingsorganisaties in het publieke domein. Ook worden gezamenlijk de mogelijkheden verkend om meer informatie te delen om de effectiviteit van de publiek-private samenwerking te versterken. Het toezicht op particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus is eveneens onderwerp van gesprek. Bij de contacten met het ministerie is in algemene zin gesproken over de wens van de Vpb om meer informatiedeling. Daarbij is evenwel geen concreet verzoek gedaan om rechtstreekse gegevensverstrekking uit het kentekenregister voor de particuliere beveiligingssector mogelijk te maken.
Particuliere beveiligers hebben dezelfde bevoegdheden als gewone burgers. Bij ontdekking van een misdrijf op heterdaad zijn zij net als een ieder bevoegd tot aanhouding van de betrokken persoon en mogen zij hem vasthouden tot hij kan worden overgedragen aan de politie.
Het geweldsmonopolie en het gebruik van geweldsmiddelen, waaronder handboeien, zijn voorbehouden aan opsporingsambtenaren. Volgens artikel 9, derde lid, van de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus mogen particuliere beveiligers derhalve bij de uitvoering van hun werkzaamheden geen handboeien dragen, tenzij hiervoor toestemming is gegeven door de Minister van Veiligheid en Justitie. Voor het verlenen van deze toestemming wordt als beleidslijn aangehouden dat de noodzaak tot het dragen van handboeien gebleken moet zijn en de bekwaamheid in het aanleggen ervan aanwezig is. Aan particuliere beveiligers is op grond van voormeld artikel geen toestemming tot het dragen van handboeien gegeven. De voorzitter van de Vpb heeft verzocht om een minder restrictieve toepassing van de beleidslijn voor het verlenen van toestemming voor het dragen van handboeien. Met de politie zal worden besproken of daarvoor ruimte bestaat zonder afbreuk te doen aan het uitgangspunt dat het geweldsmonopolie bij de overheid ligt.

Vraag 3

Welke bevoegdheden hebben particuliere beveiligers thans? Om welke uitbreiding van bevoegdheden is verzocht? Is hierbij ook het verzoek gedaan om in het kentekenregister te kunnen kijken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat het geweldmonopolie te allen tijde moet blijven voorbehouden aan de politie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het boek «Een meisje voor dag en nacht», waarin een meisje vertelt over haar incestervaring?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met dit verschijnsel en de impact die het heeft op de slachtoffers? Zo ja, welke mogelijkheden zijn er die specifiek gericht zijn op de hulpverlening aan incestslachtoffers?

Ja, ik ben hiermee bekend. Ik besef dat incestervaringen een grote impact op de slachtoffers hebben. Er zijn diverse mogelijkheden voor hulpverlening bij diverse instanties, zoals het Bureau Slachtofferhulp, de Fiom (bij zwangerschap ten gevolge van incest) en de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ). Er zijn verschillende methodes voor de verwerking van traumatische situaties zoals incest. Voorbeelden hiervan zijn EMDR, CLAS en traumacursussen. Kinderen die te maken hebben gehad met seksueel misbruik kunnen terecht bij een medisch kinderdagverblijf.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er binnen de migrantengemeenschappen, zoals Marokkaanse, Turkse en andere allochtone groepen, een groot taboe heerst in het bespreekbaar maken van incest en dat slachtoffers hierdoor vaak jarenlang met een geheim blijven lopen? Wat is volgens u aan beleidsmaatregelen mogelijk en nodig om dit stilzwijgen te doorbreken?

Seksueel misbruik is een fenomeen waarop een groot taboe rust binnen (onder andere) migrantengemeenschappen, met alle schadelijke gevolgen voor de slachtoffers van dien. Het is daarom een positieve ontwikkeling dat migrantenorganisaties hun verantwoordelijkheid nemen om de bewustwording van praktijken van seksueel misbruik bij hun achterban te versterken en het thema bespreekbaar te maken. Een goed voorbeeld hiervan is het recentelijk door het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders georganiseerde symposium «Aanpak seksueel misbruik» en het voornemen om een plan van aanpak te ontwikkelen voor het bestrijden en tegengaan van seksueel misbruik onder Marokkaanse Nederlanders.
Om het stilzwijgen over seksueel geweld meer in het algemeen te doorbreken, financier ik het partnership seksueel geweld. Dit partnership is er onder meer op gericht om de problematiek van seksueel geweld bij alle relevante partijen onder de aandacht te brengen. Hierin werkt een groot netwerk van partijen samen, namelijk GGZ Nederland, GGD Nederland, MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, Federatie Opvang, VSK, MEE Nederland, Pharos, Politie/justitie, Korrelatie, CASA Nederland, CCV, Slachtofferhulp Nederland, Nederlands Jeugdinstituut, Trimbos-instituut, Rutgers WPF en MOVISIE. VGN is geen officiële partner, maar werkt wel samen met het partnership.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat slachtoffers van incest uit allochtone groepen vaak niet adequaat worden geholpen, omdat de hulpverlening weinig kennis en deskundigheid in huis heeft over de specifieke situatie waarin deze slachtoffers verkeren? Zo ja, wat moet er volgens u gebeuren om de hulpverlening door o.a. GGZ-instellingen toegankelijk te maken en ervoor te zorgen dat zij de juiste kennis en deskundigheid hebben, zodat zij de juiste hulp kunnen bieden?

Mij is niet bekend of slachtoffers van incest uit allochtone groepen vaak niet adequaat worden geholpen.
Ik zet in op verbetering van de deskundigheid over seksueel geweld in alle sectoren waar men seksueel geweld tegenkomt via het eerder genoemde partnership seksueel geweld, waarbij ook GGZ Nederland is aangesloten. Ik zal bij het partnership erop aandringen dat incest bij allochtone groepen en de specifieke achtergronden en omstandigheden gericht aandacht krijgen.
Daarnaast wil ik maatregelen nemen om misbruik van afhankelijkheidsrelaties krachtig tegen te gaan. In mijn brief «Vertrouwen in de zorg» van eind januari 2011 (kenmerk MEVA/AEB-3048722) heb ik u gemeld dat ik uiterlijk in april 2011 met nadere plannen kom om de bescherming en ondersteuning van slachtoffers van misbruik van afhankelijkheidsrelaties te verbeteren.

Vraag 5

Klopt het dat de opvang specifiek gericht op slachtoffers van seksueel geweld of eergerelateerd geweld, namelijk Zahir en Eva, nog steeds geen toezegging hebben over hun toekomstige financiering?

Er is duidelijkheid over de financiering. De motie Berndsen/Van Nieuwenhuizen (30 388, nr. 43) over de opvang van slachtoffers van eergerelateerd geweld is onlangs aangenomen. Rond de zomer ontvangt u een brief over mijn brede visie op opvang van specifieke groepen, waarin ik ook de opvang van slachtoffers van eergerelateerd geweld meeneem.

Vraag 6

Deelt u de mening dat kennis en deskundigheid cruciaal zijn om slachtoffers van seksueel misbruik, zoals deze incestslachtoffers, goede hulp te kunnen bieden? Klopt het dat het laatste onderzoek dat gedaan is naar incestervaringen in Nederland uit 1985 stamt?

Uiteraard zijn kennis en deskundigheid noodzakelijk voor goede hulpverlening. Ik bevorder deskundigheid bij professionals over seksueel geweld via het partnership seksueel geweld. Zoals gezegd bij het antwoord op vraag 4 zal ik er bij het partnership op aandringen om incest bij migrantengroepen specifieke aandacht te geven.
Er zijn sinds 1985 nog verscheidene landelijke representatieve kwantitatieve onderzoeken gedaan waarin incest is meegenomen. Die recentere onderzoeken gaan over kindermishandeling, waaronder seksuele kindermishandeling, of huiselijk geweld, waaronder seksuele kindermishandeling. Het gaat om:
Deze onderzoeken benadrukken de ernst en omvang van de problematiek.

Vraag 7

Bent u bereid een onderzoek in te stellen naar seksueel geweld binnen migrantengezinnen naar het voorbeeld van het eerdere onderzoek van Nel Draijer, zodat inzicht bestaat in de omvang en aard van dit soort geweld en op basis hiervan beleidsmaatregelen kunnen worden genomen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe en wanneer?

Nee. Dat seksueel geweld een aanzienlijk en zeer ernstig probleem is, is mij bekend. Het partnership seksueel geweld zet naast agendasetting in op onder meer deskundigheidsbevordering van de sectoren waar men slachtoffers van seksueel geweld kan tegenkomen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Het is Peking dat Draka koopt»?1 Deelt u de analyse dat het bij het bod van Xinmao zou kunnen gaan om staatssteun?

Tianjin Xinmao Science & Technology Investment Group Co. Ltd. (Xinmao) heeft op 20 december laten weten dat het zijn voorgenomen bod op Draka doorzet. Xinmao heeft bevestigd dat de noodzakelijke financiering voor de eventuele overname zal worden geregeld door China Minsheng Banking. Mijn ministerie heeft hierop contact gezocht met het Nederlandse postennetwerk in China om te onderzoeken om wat voor een bank het hier gaat. Daaruit bleek dat China Minsheng Banking een van de eerste banken in China is die niet in handen is van staatsbedrijven; de aandelen van deze bank bevinden zich voor het grootste deel in handen van partijen buiten de Chinese overheid en de bank heeft een notering aan de aandelenbeurs van Hong Kong. China Minsheng Banking heeft, zoals alle commerciële banken dit doen, voor het geven van een financiering een aantal voorwaarden gesteld aan Xinmao, bijvoorbeeld het uitvoeren van een onderzoek naar de boekhouding van Draka. Er is voor mij momenteel geen aanleiding om aan te nemen dat het hier om meer gaat dan een commerciële afweging.
Het ministerie van EL&I heeft in de afgelopen periode over de eventuele overname van Draka contact gehad met zowel Prysmian als Draka. Ik zal het proces van de overname actief blijven volgen en de belangen van de Nederlandse economie, van de Nederlandse werknemers en van de aandeelhouders scherp in het oog houden.

Vraag 2

Bent u bereid om te onderzoeken of er sprake is van staatssteun? Zo ja, hoe wilt u dat doen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe kijkt u aan tegen de verhouding tussen de omzet van Xinmao en het bod dat dit bedrijf heeft uitgebracht op Draka?

Het is aan marktpartijen zelf om op basis van bedrijfseconomische overwegingen een bod uit te brengen. De Nederlandse overheid heeft hierin geen rol

Vraag 4

Wat is uw reactie op de waarschuwing van bestuursvoorzitter van Prysmian, dat met het mogelijke vertrek van Draka, essentiële technologie verdwijnt uit Nederland?

Buitenlandse investeringen hebben veel voordelen voor ons land. Een van deze voordelen is het binnenhalen van kennis, vaardigheden en technologie. De andere kant van deze medaille is dat door dit kanaal tussen twee landen kennis ook naar het buitenland kan stromen. Veel fusies en overnames hebben o.a. als doel het binnenhalen van technologische onderzoekscapaciteit. Dit is een legitieme reden: niet alleen Chinese bedrijven doen dit, maar ondernemingen uit alle landen en dus ook uit Nederland kopen andere bedrijven op om bepaalde kennis in huis te krijgen. Dit hoeft zeker niet nadelig te zijn: voor bedrijven in het thuisland van het overgenomen bedrijf is dit vaak zelfs een extra prikkel om verder te innoveren om zo de meest geavanceerde technologie in huis te blijven houden.

Vraag 5

Wat is uw reactie op de constatering in het artikel: «De Chinezen trekken de technologie eruit en weg zijn ze. Terwijl wij heel veel barrières moeten overwinnen om een Chinees bedrijf over te nemen»? Deelt u de visie dat geen sprake is van een gelijk speelveld en dat er sprake is van «een ongelijke strijd»?

Ik herken dit beeld niet. Chinese ondernemingen laten zich in de praktijk vooral leiden door bedrijfseconomische overwegingen.
Hetzelfde geldt voor Nederlandse bedrijven die acquisities plegen in China. Enkele voorbeelden hiervan zijn Arcadis, AkzoNobel, DSM en Philips. Volgens cijfers van De Nederlandsche Bank bedroeg de cumulatieve hoeveelheid buitenlandse directe investeringen uit Nederland in China eind 2009 ruim 11,5 miljard euro. Andersom was de cumulatieve hoeveelheid buitenlandse directe investeringen vanuit China (inclusief Hong Kong) in Nederland eind 2009 veel kleiner: ruim 1,2 miljard euro.
Mocht onverhoopt een bedrijf uit Nederland tegen problemen aanlopen bij het zakendoen in China, dan zal ik niet aarzelen om via economische diplomatie, waar nodig, te interveniëren.

Vraag 6

Deelt u de mening dat, gezien de recente ontwikkelingen rond bijvoorbeeld MSD (Organon), Abbott en Draka, Nederland kritisch moet kijken naar de eigen wetgeving wat betreft voorwaarden die worden gesteld aan buitenlandse investeringen en overnames door buitenlandse investeerders, dit in het bijzonder daar waar het investeringen betreft die mogelijk met overheidsgeld worden gefinancierd alsmede daar waar overname het risico van vertrek van R&D uit Nederland kan betekenen?

Met generieke en sectorspecifieke wet- en regelgeving zijn publieke belangen in Nederland reeds voldoende gewaarborgd. Buitenlandse investeerders die naar Nederland komen, dienen zich, net als alle andere bedrijven hier, aan de geldende regels en wetten te houden.
De beste manier om buitenlandse bedrijven aan te trekken en ze in Nederland te houden, is het creëren en handhaven van een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Zware regelgeving draagt hier niet aan bij. Dit kabinet zal via verschillende stappen het vestigingsklimaat versterken opdat Nederland dé plek wordt voor ondernemers uit binnen- en buitenland om te ondernemen en te innoveren. Eén van de routes die hierbij gevolgd zal worden, bestaat uit de vermindering van administratieve lasten en het geven van meer ruimte aan ondernemers om te doen waar ze goed in zijn: ondernemen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Ophef over omstreden «homotest» Tsjechië»?1

Ik ben, met het EU-agentschap, van mening dat dergelijke testen niet verenigbaar zijn met bestaande Europese en internationale verdragen en een aantasting zijn van het recht op privacy.

Vraag 2

Deelt u de mening van het Europees Agentschap van de Grondrechten dat het gebruik van deze «homotest», waarbij homoseksuele asielzoekers worden gecontroleerd op hun geaardheid door hen heteroporno te tonen terwijl de bloedtoevoer naar de penis wordt gemeten, een forse aantasting is van het recht op privacy?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat toepassing van de test is gestaakt? Zo nee, bent u bereid bij de Tsjechische regering uw afkeuring over het gebruik van deze test kenbaar te maken?

Ja, de test wordt niet langer toegepast.

Vraag 4

Bent u bereid zich in EU-verband sterk te maken voor concrete maatregelen die ervoor zorgen dat dergelijke testen in de gehele Europese Unie niet zullen worden gebruikt? Zo ja, op welke manier? Welke maatregelen stelt u voor?

In het rapport van het EU grondrechtenagentschap worden verschillende argumenten opgesomd waarom een dergelijke test moeilijk verenigbaar zou zijn met bestaande Europese en internationale verdragen. Daarnaast heeft het Comité van Ministers van de Raad van Europa op 31 maart 2010 46 aanbevelingen gedaan over maatregelen om discriminatie op grond van seksuele geaardheid of «gender» identiteit. Hierbij waren ook aanbevelingen ten aanzien van asielzoekers. Alle lidstaten van de Raad van Europa hebben deze aanbevelingen onderschreven. Ik zie daarom geen noodzaak tot aanvullende maatregelen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Kritiek op hoge regeldruk bij innovatiebox»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat de regeldruk bij de innovatiebox inderdaad te hoog is, zodat vooral MKB-bedrijven hier moeilijk gebruik van kunnen maken?2

In het artikel wordt een beeld geschetst dat ik niet herken. Van te hoge regeldruk is mijns inziens geen sprake. Ik word hierin bevestigd door andere geluiden die in de pers zijn verschenen. Ik verwijs hiervoor naar het artikel «Innovatiebox» in het Financieel Dagblad van 15 december 2010. In dit artikel wordt vermeld, dat er bij het MKB juist grote belangstelling bestaat voor de innovatiebox en dat de Belastingdienst uiterst behulpzaam is bij de invulling daarvan. Een opstelling die een van de sleutels tot het succes van de innovatiebox wordt genoemd.
De innovatiebox is ingegaan op 1 januari 2010. Om deze toegankelijk te maken voor het MKB is per ingangsdatum op elk regiokantoor van de Belastingdienst een aanspreekpunt Innovatiebox aangesteld. Namen en doorkiesnummers staan vermeld op site van de belastingdienst. Direct en snel overleg tussen Belastingdienst, adviseur en MKB-ondernemer wordt hierdoor bevorderd. Dit is mede ingegeven om onzekerheden weg te nemen omtrent de toerekening van winst aan de box. Van de geboden mogelijkheid tot rechtstreeks overleg met deze aanspreekpunten wordt ruim gebruik gemaakt.

Vraag 3

Hoeveel bedrijven in het MKB (onder 250 werknemers) gebruikten de octrooibox? Hoeveel grotere bedrijven? Naar welke cijfers streeft u bij de innovatiebox, rekening houdend met het feit dat meer dan 99% van de bedrijven onder de definitie van MKB valt?

De innovatiebox is een generieke maatregel en staat open voor zowel het MKB als grotere bedrijven. De box is er op gericht om innovatie te bevorderen alsmede om het vestigingsklimaat te verbeteren. Dit is een kernpunt van het Kabinetsbeleid. Het gaat er daarbij om dat elk bedrijf dat innoveert en aan de eisen van de box voldoet, in de praktijk van de box kan profiteren zonder onnodige administratieve lasten. Voor het realiseren van deze doelstelling gelden geen streefcijfers. Volgens voorlopige schattingen maakten tot en met 2009 ruim 500 bedrijven gebruik van de octrooibox. Het grootste deel hiervan bestaat uit bedrijven met minder dan 250 werknemers. De Belastingdienst verwacht, dat het aantal bedrijven dat gebruik zal gaan maken van de innovatiebox fors zal toenemen. Deze verwachting is onder meer gebaseerd op de contacten met de bedrijven. Ten overvloede wijs ik er nog op, dat de innovatiebox aanzienlijk gunstiger is dan de octrooibox. Het tarief is gehalveerd en de plafonds zijn afgeschaft, hetgeen vooral voor de S&O-activa van belang is.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u voornemens te nemen om de regeldruk omtrent de octrooibox te verlagen? Bent u bereid Actal te vragen of en hoe de administratieve lasten rond de innovatiebox kunnen worden verlaagd?

Gezien het bovenstaande zie ik geen aanleiding nadere stappen te ondernemen. Wel houd ik voortdurend de vinger aan de pols. Ik sta open voor praktische signalen van ondernemers en (bureaus vaktechniek van) belastingadvieskantoren. Bovendien wordt de regeling in 2013 geëvalueerd. Er is mij veel aan gelegen dat de innovatiebox bijdraagt aan het behoud en stimuleren van innovatieve activiteiten in Nederland.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Schrikbewind in De Koepel»?1 Hebben deze signalen over onrust in de penitentiaire inrichting in Breda, locatie De Boschpoort, u reeds bereikt?

Vraag 2

Wat is er volgens u aan de hand in deze penitentiaire inrichting? Is het waar dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) heeft laten weten dat er in De Boschpoort hooguit sprake is van «spanningen die te maken hebben met de reorganisatie van het gevangeniswezen»? Hoe zit dit precies? Kunt u toelichten waar deze spanningen vandaan komen?

Vraag 3

Hoe hoog is het ziekteverzuim in de penitentiaire inrichting in Breda? Hoe hoog is het gemiddelde ziekteverzuim bij DJI?

Vraag 4

Is het waar dat in het jaar 2010 vier gedetineerden een einde hebben gemaakt aan hun leven? Deelt u de mening dat dit opvallend veel is in één penitentiaire inrichting? Hoeveel suïcides hebben er in alle penitentiaire inrichtingen plaatsgevonden in het jaar 2009 en in het jaar 2010?

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het feit dat het aantal klachten dat door gedetineerden is ingediend nagenoeg is verdubbeld? Kunt u toelichten hoe dit komt? Zo nee, bent u bereid dit na te gaan?

Vraag 6

Kunt u het tijdspad voor de invoering van het programma «Modernisering Gevangeniswezen» toelichten? Wat bedoelde u met uw opmerking in het algemeen overleg op 8 december 2010 dat de vestigingsdirecteuren nu aan zet zijn voor de implementatie van de plannen per inrichting? Hoe ver strekt nu de vrijheid voor de vestigingsdirecteuren zelf te bepalen op welke wijze en wanneer bijvoorbeeld het nieuwe dagprogramma wordt ingevoerd?

Vraag 7

Bent u bereid zorgvuldig en structureel te blijven overleggen met het personeel over de reorganisaties in het gevangeniswezen?

Vraag 8

Ziet u aanleiding een onderzoek in te stellen naar de onrust in de penitentiaire inrichting in Breda? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op vragen van de leden Omtzigt, Willemse-van der Ploeg en Van Vroonhoven-Kok over Vrijwilligerswerk en maatschappelijke organisaties?1

Ja.

Vraag 2

Bent u ervan op de hoogte dat vele goede doelen (ANBI’s) niet in staat zijn de vrijwilligersvergoeding uit te keren, maar dat de mensen die recht zouden hebben op zo’n vergoeding wel een verklaring geven dat zij recht hebben op de aftrekbaarheid van die vergoeding als gift?

Het is mij bekend dat goede doelen (ANBI’s) in bepaalde gevallen aan hun vrijwilligers een verklaring geven op grond waarvan de vrijwilliger denkt dat hij recht heeft op giftenaftrek tot het in de verklaring genoemde bedrag. Het recht op giftenaftrek kan echter niet louter voortvloeien uit een verklaring van de ANBI, maar is afhankelijk van het voldoen aan de daarvoor geldende fiscale voorwaarden. Uit het antwoord op de vragen 4 en 5 blijkt welke voorwaarden in dit kader van belang zijn.

Vraag 3

Deelt u de mening dat rechtsongelijkheid, waarbij verschillende belastinginspecteurs exact dezelfde verklaringen in het ene geval wél toestaan en in het andere geval niet toestaan, onwenselijk is en dat dit binnen een goed doel zeer vervelend kan zijn?2

Het is uiteraard niet wenselijk dat vrijwilligers die in gelijke omstandigheden verkeren een ongelijke behandeling krijgen bij de giftenaftrek. Uit het antwoord op de vragen 4 en 5 blijkt dat de hier aan de orde zijnde aftrek voor een groot deel een beoordeling van feitelijke aard vergt. Daardoor is het mogelijk dat de vrijwilliger die van de ene ANBI een «vrijwilligersverklaring» krijgt wel recht heeft op giftenaftrek, terwijl de vrijwilliger die van een andere ANBI een gelijkluidende verklaring krijgt geen recht heeft op giftenaftrek. Daarnaast kan de Belastingdienst niet iedere concrete situatie toetsen. Daarom kan het voorkomen dat bij degene die niet is gecontroleerd de aftrek is verstrekt, terwijl deze aftrek bij expliciete toetsing niet verstrekt zou zijn.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe een en ander zich verhoudt tot het door u op voornoemde vragen gegeven antwoord dat de vrijwilligers de niet-ontvangen vrijwilligersvergoeding als gift kunnen aftrekken, mits er daadwerkelijk sprake is van het afzien van de vergoeding?

Voor de beoordeling van de vraag of vrijwilligers recht hebben op giftenaftrek is het van belang onderscheid te maken tussen (A) het afzien van een vergoeding voor werkelijk gemaakte kosten en (B) het afzien van een vrijwilligersvergoeding die niet gebaseerd is op werkelijk gemaakte kosten.
(A) Afzien van een vergoeding voor werkelijk gemaakte kosten.
Giftenaftrek is mogelijk als men kosten met succes bij de ANBI zou kunnen declareren, maar daarvan vrijwillig afziet. Giftenaftrek is ook mogelijk als het gaat om kosten die naar algemeen aanvaarde maatschappelijke opvattingen behoren te worden vergoed, maar waarvoor geen vergoedingsregeling is getroffen door de slechte financiële positie van de instelling of waarbij de belastingplichtige bij voorbaat van vergoeding heeft afgezien. Bij deze naar maatschappelijke opvattingen te vergoeden kosten valt te denken aan kosten van vervoer van de vrijwilliger.
(B) Afzien van vrijwilligersvergoeding die niet gebaseerd is op werkelijk gemaakte kosten.
In deze situatie gaat het niet om de vraag hoe de vrijwilliger giftenaftrek kan krijgen voor gemaakte kosten. Hier gaat het om ANBI’s die de inzet van de vrijwilliger willen belonen en die dat willen bereiken door de vrijwilliger een giftenaftrek te bezorgen met behulp van een «vrijwilligersverklaring». De vrijwilliger zou in dat geval worden beloond doordat hij een belastingteruggave ontvangt. Zoals is meegedeeld in de in vraag 1 aangeduide antwoorden, is in de verklaring van bepaalde ANBI’s vastgelegd dat de vrijwilliger het behaalde belastingvoordeel moet afstaan aan de ANBI. Dan zou de ANBI niet alleen beter worden van de werkzaamheden van de vrijwilliger, maar ook van de belastingteruggave van de vrijwilliger.
Het recht op giftenaftrek kan niet louter worden geëffectueerd door het afgeven van een «vrijwilligersverklaring». Als dat wel het geval zou zijn dan zouden alle vrijwilligers die zich inzetten voor een ANBI binnen de kortste keren een giftenaftrek krijgen. Giftenaftrek komt echter pas in beeld als de vrijwilliger daadwerkelijk afziet van de vergoeding. Dat betekent dat de Belastingdienst dient te toetsen:
De financiële situatie en de kennelijke bedoeling van de ANBI moeten worden getoetst. Als er inderdaad vergoedingen betaalbaar zijn, dan is van belang dat de vrijwilliger de vergoedingen zelf moet kunnen genieten en dus de volledige vrijheid heeft om de vergoeding zelf te houden.

Vraag 5

Kunt u aangeven onder welke omstandigheden een vrijwilligersvergoeding, die gedoneerd wordt aan het goede doel, aftrekbaar is en onder welke omstandigheden niet? Kunnen ook wat armere goede doelen hiervan gebruik maken?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u ervan op de hoogte dat nu nog aangiftes over voorgaande jaren in verschillende mate herzien lijken te worden op dit punt? Zo ja, wat is het beleid in dezen?

Ja. Indien bij de behandeling van de aangifte van een bepaald jaar blijkt dat een onjuiste giftenaftrek is toegepast, kan de Belastingdienst ook de voorgaande jaren aan een nadere beoordeling onderwerpen. Met inachtneming van de regels inzake de navorderingsbevoegdheid kan dat leiden tot een herziening van de aangiften over voorgaande jaren.

Vraag 7

Bent u bereid de antwoorden op deze vragen hetzij aan de inspecteurs te sturen hetzij vast te leggen in een beleidsbesluit ten einde zekerheid vooraf te verschaffen?

Het beoordelingskader zoals geschetst in het antwoord op de vragen 4 en 5 is in maart 2009 breed bekend gemaakt aan de inspecteurs. Ik maak graag van de gelegenheid gebruik om het antwoord op deze vragen via de daartoe geëigende kanalen nogmaals uitdrukkelijk onder hun aandacht te brengen.

Vraag 1

Klopt het dat het kabinet aandoeningen met een lage ziektelast wil overhevelen naar aanvullende verzekeringen?1

Verzekerde prestaties gericht op de behandeling van aandoeningen met een lage ziektelast worden uit het basispakket verwijderd. Dit is nodig om de zorg betaalbaar te houden. Vanaf 2015 moet dit leiden tot een structurele besparing van € 1,3 miljard. Of en in hoeverre dergelijke prestaties worden opgenomen in aanvullende verzekeringen is een zaak van de zorgverzekeraars. De regering beslist niet over de samenstelling van aanvullende verzekeringen.

Vraag 2

Wat is het exacte doel, uitgedrukt in meetbare indicatoren?

Zie 1.

Vraag 3

Welke effect- en prestatie-indicatoren worden gehanteerd?

Het verwijderen uit het basispakket van behandelingen gericht op aandoeningen met een lage ziektelast moet vanaf 2015 leiden tot een structurele besparing van € 1,3 miljard.

Vraag 4

Kan het kabinet definiëren welke aandoeningen vallen onder een aandoening met een lage ziektelast?

Op dit moment niet. De benadering via het lage-ziektelastcriterium vereist nadere uitwerking. Het College voor zorgverzekeringen zal om een uitvoeringstoets worden gevraagd. Ik zal in het eerste kwartaal van 2012 een plan van aanpak over de lage-ziektelastbenadering aan de Tweede Kamer presenteren. Ik heb deze toezegging overigens al gedaan in reactie op de gewijzigde motie Van der Veen c.s. (32 500 XVI, nr. 70).

Vraag 5

Wat is het uitgangspunt (nulmeting) per 1 januari 2011 uitgedrukt in deze meetbare indicatoren?

De maatregel gaat pas later in. De lage-ziektelastbenadering moet vanaf 2015 een structurele besparing opleveren.

Vraag 6

Wat zijn de tussendoelen voor deze doelstelling op 31 december in 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?

Vanaf 2015 moet het verwijderen uit het basispakket van behandelingen gericht op aandoeningen met een lage ziektelast leiden tot een structurele besparing van € 1,3 miljard. Voor de jaren 2011–2014 zijn er geen doelen gesteld.

Vraag 7

Wat gaat het kabinet doen om deze doelstelling te bereiken?

Zie 4.

Vraag 8

Wanneer gaat het kabinet dit doen?

Zie 4.

Vraag 9

Welke instrumenten en middelen zijn er beschikbaar om deze doelen te bereiken?

Zie 4.

Vraag 10

Op welke manier en wanneer gaat het kabinet jaarlijks verantwoording afleggen?

Het kabinet zal binnen de reguliere cyclus verantwoording afleggen.

Vraag 1

Klopt het dat het kabinet naar één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt toe wil, met daarin de Wajong, Wsw en WWB?1

In de brief van 6 december ( IVV/I/2010/23475) heeft het kabinet zijn voornemens met betrekking tot de aanpak van de hervorming van de WWB/WIJ, Wajong en Wsw neergelegd.

Vraag 2

Wat is het exacte doel, uitgedrukt in meetbare indicatoren?

De doelstellingen van het kabinetsbeleid zullen worden verwerkt in de reguliere operationele doelstellingen en indicatoren in de betrokken artikelen van de begroting 2012.

Vraag 3

Welke effect- en prestatie-indicatoren worden gehanteerd?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Wat is het uitgangspunt (nulmeting) per 1 januari 2011 uitgedrukt in deze meetbare indicatoren?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Wat zijn de tussendoelen voor deze doelstelling op 31 december in 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 6

Wat gaat het kabinet doen om deze doelstelling te bereiken?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 7

Wanneer gaat het kabinet dit doen?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 8

Welke instrumenten en middelen zijn er beschikbaar om deze doelen te bereiken?

De nominale effecten op uitkeringen blijven beperkt tot een verlaging van de Wajong uitkering voor het deel van het zittend bestand Wajong dat bij herindeling wordt geïndiceerd als gedeeltelijk arbeidsongeschikt. Vanaf 2014 wordt voor deze groep de uitkering verlaagd van 75% naar 70% WML. Voor nieuwe instroom in de Wajong wordt de toegang beperkt tot volledig en duurzaam arbeidsongeschikten, maar wijzigt het uitkeringsniveau niet.

Vraag 9

Wat zijn de nominale effecten op de verschillende uitkeringen in 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 en structureel?

Zoals bij de begrotingsbehandeling van SZW van 2011 duidelijk is gemaakt, zal ik in het kader van de reguliere begrotingen (2012 e.v.) nader ingaan op de koopkrachteffecten van het kabinetsbeleid.

Vraag 10

Wat zijn de koopkrachteffecten voor 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 en structureel?

De budgettaire effecten zijn als volgt (zie ook de financiële bijlage bij het regeerakkoord, pagina 2 (in miljarden euro’s; + = besparing, – = intensivering):
Beperken/samenvoegen Wajong, WSW en re-integratiebudgetten
0,02
0,04
0,07
0,09
0,90
– 0,03
– 0,03
– 0,03
0,05
0,10
0,00
0,03
0,10
0,65
0,20
0,29
0,42
0,49
0,30

Vraag 11

Wat zijn de budgettaire effecten voor 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 en structureel?

De doelstellingen van het kabinetsbeleid zullen worden verwerkt in de reguliere operationele doelstellingen en indicatoren in de betrokken artikelen van de begroting 2012.

Vraag 12

Wat zijn de doelstellingen op het gebied van arbeidsparticipatie voor 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 en structureel?

Het kabinet legt jaarlijks verantwoording af over het beleid via het Jaarverslag op Verantwoordingsdag.

Vraag 13

Op welke manier en wanneer gaat het kabinet jaarlijks verantwoording afleggen?

Vraag 1

Klopt het dat het kabinet zich zal inzetten voor een substantiële vermindering van de afdrachten door Nederland aan de EU in de onderhandelingen over de komende financiële perspectieven?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het kabinet uitgaat van een structurele vermindering van 1 miljard euro ten aanzien van Europese afdrachten?2

In het financieel kader bij het regeerakkoord is vanaf 2014 een ombuiging van 1 miljard euro opgenomen. Zoals in de toelichting staat vermeld, heeft het ingeboekte bedrag betrekking op het behouden van de huidige korting van 1 miljard euro op de EU-afdracht.

Vraag 3

Wat is het exacte doel, uitgedrukt in meetbare indicatoren?

Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de periode tot en met 2013 en de periode vanaf 2014. Op de eerstgenoemde periode zijn de huidige financiële perspectieven (2007–2013) van de Unie van toepassing. Gedurende die periode ontvangt Nederland een jaarlijkse korting van circa 1 miljard euro op de afdrachten aan de EU. Het meerjarig kader van de financiële perspectieven beperkt de mogelijkheden voor een substantiële vermindering van de afdrachten aan de EU. Daarom heeft het kabinet ook geen besparing ingeboekt voor die jaren. Dat laat onverlet dat het kabinet zich ook voor de jaren tot en met 2013 zal inzetten voor een beperkte groei van de Europese begroting.
Op de periode vanaf 2014 zullen de volgende financiële perspectieven van de Unie van toepassing zijn. In de volgende financiële perspectieven vervalt in beginsel de genoemde jaarlijkse korting van Nederland. Het kabinet zal zich voor de periode na 2014 inzetten voor een substantiële vermindering van de afdrachten aan de EU. In het financieel kader van het regeerakkoord is daarbij uitgegaan van behoud van de huidige korting en is derhalve vanaf 2014 een besparing van 1 miljard euro ingeboekt. Over de precieze inzet van Nederland voor de financiële perspectieven zult u binnenkort nader worden geïnformeerd.

Vraag 4

Welke effect- en prestatie-indicatoren worden gehanteerd?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat is het uitgangspunt (nulmeting) per 1 januari 2011 uitgedrukt in deze meetbare indicatoren?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Wat zijn de tussendoelen voor deze doelstelling op 31 december in 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

Wat gaat het kabinet doen om deze doelstelling te bereiken?

U zult te zijner tijd worden geïnformeerd over de precieze inzet van het kabinet ten aanzien van de nieuwe financiële perspectieven. Het kabinet zal het volledige instrumentarium voor het Europese beleid inzetten om een goed resultaat te bereiken bij de onderhandelingen over de financiële perspectieven van de Unie vanaf 2014. Het betreft onder meer een actieve bilaterale diplomatie, zowel op ministerieel als ambtelijk niveau, inzet van het postennet, coalitievorming met gelijkgezinde lidstaten en tijdige en gecoördineerde standpuntbepaling. De brief die de minister-president op 18 december 2010 met de Franse president, de Duitse bondskanselier en de ministers-presidenten van het VK en Finland aan de voorzitter van de Europese Commissie heeft gestuurd inzake het plafond van de nieuwe financiële perspectieven maakt onderdeel uit van een dergelijke strategie.
De onderhandelingen over de financiële perspectieven beginnen medio 2011 met de publicatie van een voorstel van de Europese Commissie. U zult na publicatie van dat voorstel een kabinetsreactie ontvangen. Tijdens de onderhandelingen zal uw Kamer regelmatig geïnformeerd worden, in het bijzonder via de overleggen die plaatsvinden voorafgaande aan vergaderingen van de Raad Algemene Zaken, wanneer de meerjarenbegrotingsonderhandelingen daar op de agenda staan.
Ten aanzien van de Nederlandse positie aangaande de jaarlijkse begroting van de Europese Unie zal uw Kamer worden geïnformeerd in voorbereiding op de halfjaarlijkse Begrotingsraden waar dit onderwerp staat geagendeerd.

Vraag 8

Wanneer gaat het kabinet dit doen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Welke instrumenten en middelen zijn er beschikbaar om deze doelen te bereiken?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 10

Op welke manier en wanneer gaat het kabinet jaarlijks verantwoording afleggen?

Zie antwoord vraag 7.