Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de gemeente Breda streeft naar het contracteren van zoveel mogelijk alfahulpen en zo min mogelijk reguliere zorginstellingen?1

Vraag 2

Wat is uw oordeel over de keuzevrijheid van inwoners van Breda die aangewezen zijn op huishoudelijke verzorging?

Vraag 3

Deelt u de observatie dat de gemeente Breda de keuzevrijheid inperkt door een taakstelling van drie miljoen euro te verbinden aan het streven naar een zo groot mogelijk aandeel van alfahulpen in de thuiszorg? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 4

Bent u van oordeel, conform de «Wet Bussemaker», dat een gemeente haar inwoners die aangewezen zijn op zorg eerlijk moet voorlichten over de mogelijkheden van zorg in natura, via een zorginstelling, en de optie van een alfahulp, waarbij de zorgbehoevende werkgever wordt?2 Zo ja, doet Breda dit op gepaste wijze? Zo nee, waarom niet?

De gemeente dient haar burgers adequaat en zorgvuldig te informeren over de keuzemogelijkheden van de verschillende vormen van huishoudelijke hulp die zij biedt. Met de wetswijziging van de Wmo per 1 januari 2010 is onder andere de «informed consent» in de wet opgenomen. Ik vind het belangrijk dat gemeenten deze «informed consent» zorgvuldig invullen.
De gemeente Breda legt bij alle nieuwe verzoeken tot huishoudelijke hulp, zo geeft men aan, huisbezoek af door klantmanagers op HBO-niveau. Daarbij wordt zowel mondeling als schriftelijk informatie gegeven over de mogelijkheden die er zijn om huishoudelijke hulp te krijgen. Als een burger voor een alfahulp kiest, wordt daarna verwezen naar een speciale website (www.alfachequebreda.nl) met nog meer informatie over deze optie.
Vervolgens is het aan de burger om te bepalen welke vorm van huishoudelijke hulp het best bij hem of haar past: in natura, in de vorm van een pgb via een overeenkomst van opdracht of als volledig werkgever, of in de vorm van een financiële tegemoetkoming en gebruikmakend van de regeling dienstverlening aan huis.

Vraag 5

Bent u van mening dat het gepast en wenselijk is om zorgbehoevende mensen in de rol van werkgever te dwingen? Zo ja, waarom? Zo nee, hoe verhoudt dit zich tot een taakstellende bezuiniging door uit te gaan van de overstap van vele zorgbehoevenden naar de alfaconstructie?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid de gemeente Breda te wijzen op de plicht dat zij haar inwoners die aangewezen zijn op huishoudelijke zorg een eerlijke keuze moet bieden met eerlijke informatieverstrekking en dat zij hen niet mag dwingen te kiezen voor een alfahulp? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u de Kamer een afschrift sturen?

Zoals aangegeven, is de gemeente Breda op geen enkele wijze van plan om sturend te willen optreden in de keuze die de burger uiteindelijk maakt ten aanzien van de vorm waarin deze de huishoudelijk hulp wil ontvangen.

Vraag 7

Bent u van mening dat een gemeente altijd dient te zorgen voor gecontracteerde zorginstellingen voor het uitvoeren van de huishoudelijke verzorging, juist in het kader van de keuzevrijheid van de inwoners? Zo ja, hoe beoordeelt u de wens van Breda om op termijn geen zorginstellingen meer te contracteren? Zo nee, kunt u dat toelichten?

In artikel 6 van de Wmo is opgenomen dat een gemeente bij een individuele voorziening de keuze moet bieden tussen een voorziening in natura en een hiermee vergelijkbaar en toereikend pgb. Een gemeente zal een individuele voorziening dus altijd in de vorm van een natura-verstrekking dienen aan te bieden.
De tarieven voor de verschillende vormen van huishoudelijke hulp lopen uiteen. Over het algemeen kent de in natura variant het hoogste tarief. De voorkeuren van de cliënten bepalen in welke verhouding de verschillende vormen van huishoudelijke hulp worden afgenomen.
Uit navraag bij de gemeente Breda blijkt dat zij niet de wens heeft om op termijn geen zorginstellingen meer te contracteren.

Vraag 8

Kunt u uiteenzetten of u het realistisch vindt dat de gemeente Breda verwacht dat zorginstellingen in staat zullen zijn om voor minder dan het uurbedrag van alfahulpen verantwoorde zorg te bieden? Wilt u uw antwoord toelichten?1

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Is uw oordeel dat het beroep van thuishulp een volwaardige baan moet kunnen zijn? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ja. Een thuiszorgmedewerker kan op verschillende manieren werkzaam zijn, bijvoorbeeld in loondienst van een zorginstelling (waarbij de CAO van toepassing is), in loondienst van een cliënt, al dan niet via de «regeling dienstverlening aan huis», of als zelfstandige zonder personeel. Aan iedere relatievorm zitten voor- en nadelen, onder meer op het gebied van salaris, sociale zekerheid, pensioen en in de vrijheid om de eigen werktijden in te delen. Bij elke relatievorm behoren dus verschillende arbeidsvoorwaarden. Bij de huishoudelijke hulp in loondienst zijn het de werkgevers en de werknemers die samen het arbeidsvoorwaardenpakket bepalen.

Vraag 10

Bent u bereid, desnoods via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), te onderzoeken welke gemeenten ook taakstellingen hebben op de inzet van alfahulpen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kan de Kamer de uitkomst van dit onderzoek tegemoet zien?

Nee, ik zie onvoldoende aanleiding voor en meerwaarde in een dergelijk onderzoek.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat het CAK achterloopt met het uitbetalen van tegemoetkomingen aan mensen die recht hebben op een tegemoetkoming op basis van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)?1 Zo ja, wat is uw oordeel? Zo nee, waarom niet?

Conform de wet is het CAK in december 2010 gestart met het uitkeren van de algemene tegemoetkoming in het kader van de Wtcg. Het betreft hier de uitbetaling aan de personen die op grond van gegevens over hun zorggebruik en indicaties voor zorg een beschikking van het CAK hebben ontvangen dat zij recht hebben op een tegemoetkoming. Het CAK heeft iets meer dan 2 miljoen beschikkingen verstuurd.
In de beschikkingen stond aangegeven dat de rechthebbende in december zijn tegemoetkoming zou ontvangen. Het CAK is hiervoor afhankelijk van de aanlevering van gegevens vanuit diverse ketenpartijen. Met name het ontbreken van een aanzienlijk aantal bankrekeningnummers leidde ertoe dat het CAK de tegemoetkomingen niet aan alle rechthebbenden kon overmaken. De ontbrekende rekeningnummers zijn middels antwoordkaarten opgevraagd bij de rechthebbenden zelf. Het verwerken van de stroom van ruim 700 000 antwoordkaarten (400 000 nieuwe rekeningnummers, 300 000 wijzigingen van rekeningnummers op verzoek van de rechthebbenden zelf) heeft de nodige tijd gekost waardoor een relatief klein deel van de betalingen niet in december, maar pas in januari heeft plaatsgevonden. Alle antwoordkaarten zijn inmiddels volledig verwerkt.
Tot en met eind februari zullen er wekelijks nog tegemoetkomingen worden uitgekeerd aan rechthebbenden waarvan de gegevens op dat moment compleet zijn. Dit betreft veelal het verwerken van later ingezonden antwoordkaarten. Op 14 januari gold dat voor ongeveer 130 000 rechthebbenden de tegemoetkoming nog niet was uitgekeerd. Een kleine 30 000 rechthebbenden zal op korte termijn hun tegemoetkoming ontvangen. Van 100 000 rechthebbenden ontbreken nog de bankgegevens. Dit kan diverse redenen hebben:
Alle rechthebbenden waarvan het rekeningnummer ontbreekt of waarvan de bankgegevens onjuist zijn worden uiterlijk eind januari gerappelleerd. Indien mensen alsnog hun antwoordkaart insturen, of hun gegevens via DigiD aanpassen, worden zij op zeer korte termijn daarna uitbetaald.
Naar verwachting zal in totaal zo’n 50 000 tegemoetkomingen niet kunnen worden uitbetaald. Dit komt doordat:

Vraag 2

Bent u van mening dat de periode tussen het ontvangen van de brief (oktober) en het daadwerkelijk uitkeren te lang is? Zo ja, wat is een schappelijke periode? Zo nee, waarom niet?

Tussen het verzenden van de beschikkingen in oktober-november en het uitkeren van de tegemoetkomingen zit enkele weken speling. Hier is bewust voor gekozen. Allereerst hebben rechthebbenden de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen tegen de beschikking. Conform de Algemene wet bestuursrecht geldt hiervoor een periode van zes weken na dagtekening van de beschikking. In de tweede plaats heeft het CAK tijd nodig om de bankgegevens van de rechthebbenden te verwerken zodat de betalingen kunnen worden gedaan. Ik ben van mening dat de gehanteerde termijn tussen het verzenden van de beschikkingen (oktober-november) en het daadwerkelijk uitkeren van de bedragen (december) in principe redelijk is.

Vraag 3

Hoeveel mensen die in het najaar een brief hebben ontvangen van het CAK dat zij eind december de tegemoetkoming op hun rekening zouden hebben staan hebben deze nog niet ontvangen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Zijn er ook vertragingen van de compensatie eigen risico? Zo ja, om hoeveel mensen gaat het?

Nee, het percentage aan uitbetalingen voor de Regeling compensatie eigen risico is gelijk aan dat van 2009. Circa 98% van de rechthebbenden (1,9 miljoen) heeft de compensatie in 2010 ontvangen. Er ontbreken nog 27 000 rekeningnummers.

Vraag 5

Wordt bij iedereen de korting eigen bijdrage AWBZ toegepast? Zo nee, bij hoeveel mensen loopt het CAK achter?

Ja, de korting op de eigen bijdrage voor de AWBZ en de Wmo wordt voor iedere cliënt toegepast. De korting wordt periodiek op de maandelijkse factuur verrekend.

Vraag 6

Welke garantie geeft u deze mensen dat zij zo snel mogelijk de tegemoetkoming en/of de compensatie op hun rekening kunnen ontvangen? Wanneer zal dat uiterlijk zijn?

Zodra het juiste bankrekeningnummer bij het CAK bekend is en aan de eisen voldoet zal de rechthebbende op korte termijn zijn tegemoetkoming ontvangen. Voor de Wtcg vinden momenteel wekelijks betalingen plaats.

Vraag 7

Bent u ervan op de hoogte dat het CAK slecht telefonisch bereikbaar is voor mensen die wachten op hun geld? Zo ja, wat is uw oordeel daarover? Zo nee, wilt u dit antwoord toelichten?

Zoals aangegeven kon een deel van de betalingen vanwege het grotere aantal antwoordkaarten en de vertraging die is ontstaan in de verwerking hiervan pas in januari worden verricht. Dit heeft in de eerste week van januari geleid tot een piek in de belasting van het front-office van het CAK, omdat burgers verwachtten dat zij de tegemoetkoming in december zouden ontvangen. Het aantal telefonische reacties liep op van maximaal 6000 calls in december, naar 30 000 calls per dag in de eerste dagen van januari. Veel mensen namen meerdere malen achter elkaar contact op met het CAK om te vragen naar de datum waarop de uitbetaling zou plaatsvinden. Deze plotselinge stijging van het belvolume leidde er in de eerste week van januari toe dat het CAK enkele dagen helaas minder goed bereikbaar is geweest.
Het CAK heeft verschillende acties ondernomen om de telefonische bereikbaarheid te garanderen. Zo is de capaciteit van het front-office rond de kerstperiode op voorhand vergroot, omdat het CAK extra reacties van klanten verwachtte. Om genoemde redenen heeft het aantal reacties ook de verwachtingen van het CAK overtroffen. Geconstateerd is dat het merendeel van de cliënten belde over een wijziging van het rekeningnummer (waar de antwoordkaarten voor bedoeld waren). Het CAK heeft op dat moment direct maatregelen genomen om de extra stroom telefoontjes te kunnen beantwoorden: zo werden er terugbelafspraken gemaakt met cliënten om hen in de avonduren te woord te staan. Op de website van het CAK is extra informatie opgenomen over de verminderde bereikbaarheid en de situatie omtrent de uitbetaling van de algemene tegemoetkoming (veelgestelde vragen). Na een extra uitbetalingsronde aan het eind van de eerste week van januari is het aantal reacties bij het front-office weer gedaald naar de normale aantallen en is de telefonische bereikbaarheid weer op orde.
Op grond van de recente ervaringen zal het CAK het komende jaar zorgen voor extra mogelijkheden om de bezetting van het front-office op piekmomenten – met name in de laatste week van december en de eerste week van januari – snel op te schalen.

Vraag 8

Bent u bereid te onderzoeken hoe de telefonische bereikbaarheid te verbeteren is? Wilt u dit antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de nieuwsberichten en berichten van bezorgde burgers in sociale media dat de communicatie over de brand in Moerdijk chaotisch is verlopen?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe het heeft kunnen gebeuren dat juist het voor een crisis bedoelde informatienummer 0800-1351 én de website crisis.nl gedurende enige tijd onbereikbaar waren? Hoe lang deze onbereikbaarheid precies heeft geduurd?

Rond 18.30 uur is om onbekende redenen door de media gemeld dat het nummer 0800-1351 geopend was, terwijl dit toen nog niet het geval was. Het nummer is om 19.20 uur opengegaan en dit is gecommuniceerd door de gemeente Moerdijk. Toen was het aanbod zo overweldigend, dat het zeker is dat er enkele telefoontjes zijn gemist. Het is niet bekend hoeveel. Binnen 10 minuten is opgeschaald, waardoor iedere beller gehoor kreeg.
De officiële opdracht (aanvraag aan het NCC) om het nummer in te zetten is om 17.45 uur gegeven door de gemeente Moerdijk. Om 19.10 uur was de benodigde informatie vanuit de gemeente Moerdijk beschikbaar om het nummer open te zetten.
Bij het inzetten van de website moeten door meerdere partijen verschillende technische handelingen worden uitgevoerd. Een menselijke fout bij de technische ondersteuning is de reden van de storing geweest. Door de storing was de site één uur en een kwartier (18.00–19.15 uur) niet bereikbaar.

Vraag 3

Welke maatregelen neemt u om de bereikbaarheid van deze officiële informatie-instrumenten, die naar uw zeggen burgers optimaal in staat stellen zichzelf in crisistijd te informeren, tijdens een ramp of crisis te waarborgen?

Het Nationaal CrisisCentrum (NCC) onderzoekt nu met de technische partijen wat de oorzaken zijn en hoe deze in de toekomst zijn te voorkomen. Hier wordt de grootste urgentie aan gegeven. De gesprekken met de technische partijen zijn al gestart en alles wordt op alles gezet om dit binnen een week op te lossen.

Vraag 4

Wat is de reden dat tijdens de brand in Moerdijk, naast de officiële informatiekanalen en gezien de onbereikbaarheid gedurende enige tijd, geen gebruik is gemaakt van sociale media zoals Twitter of Hyves om het publiek te informeren en op de hoogte te houden van de ernst van de brand en eventuele voorzorgsmaatregelen?2

Zoals in de Wet Veiligheidsregio is vastgelegd, gaat de burgemeester over de crisiscommunicatie bij een ramp. Bij deze specifieke ramp met regio-overschrijdende effecten hebben beide betrokken veiligheidsregio’s werkzaamheden verricht met betrekking tot de crisiscommunicatie.
Het NCC heeft continue geadviseerd over inhoud en proces van de crisiscommunicatie. In de advisering is ook de rol van sociale media aan bod gekomen. De beide veiligheidsregio’s hebben mij het volgende laten weten:
Binnen de regio Zuid-Holland Zuid is conform het geldende draaiboek crisiscommunicatie ingezet tijdens en na de brand Moerdijk. Daarbij is een breed scala aan instrumenten ingezet. De sociale media zijn gevolgd en, voor zover mogelijk binnen de hectiek van het moment, is er gereageerd op gebruikers van onder andere twitter. Er is op de avond van de brand geen sprake geweest van uitval van hun officiële informatiekanalen.
De primaire focus bij crissicommunicatie ligt in de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid bij de calamiteitenzender RTV-Rijnmond. Door de veiligheidsregio is kort na de eerste melding en het besluit tot inschakelen van de sirenes al contact gelegd met de calamiteitenzender die snel is gestart met uitzenden. Gedurende de hele nacht is er in bijzonder goed overleg met de calamiteitenzender continue via deze zender de actuele informatie gecommuniceerd naar de inwoners. Ondersteunende communicatie is er ook op gericht geweest mensen naar deze zender te verwijzen.
In Midden-West Brabant is crisiscommunicatie de gehele tijd ingezet vanaf GRIP 2 (Gecoördineerde Regionale IncidentbestrijdingsProcedure). Daarin is sprake van een door de veiligheidsregio opgesteld en door het bestuur vastgesteld draaiboek. Daarin kwam tot op heden geen actiecentrum sociale media voor. Vanaf zaterdag (8 januari), enkele dagen na het incident, is besloten tot het instellen van een dergelijk actiecentrum en is door de twitteraccounts @ghormwb en later door @brandweermoerdijk actief informatie gegeven.
Het bestuur van de veiligheidsregio Midden-West Brabant heeft mij laten weten dat zij een aanbeveling zal volgen om het actiecentrum sociale media structureel op te nemen in het draaiboek communicatie bij rampen. Tijdens de eerste uren van het incident is voorrang gegeven aan de bestrijding van het incident.

Vraag 5

Deelt u de mening dat naast de huidige officiële informatiekanalen en het toekomstige NL-Alert, het gebruik van sociale media in het geval van rampen en crises een nuttig aanvullend instrument kan zijn als informatievoorziening richting burgers?

Het NCC is al geruime tijd bezig met sociale media als één van de communicatiemiddelen bij crises. Hier zitten twee kanten aan, namelijk het gebruik van sociale media binnen de media-analyse en het gebruik van sociale media als middel om je boodschap over te brengen.

Vraag 6

Bent u voornemens om het instrumentarium van het Nationaal CrisisCentrum en de veiligheidsregio’s uit te breiden met sociale media?

Zie ook het antwoord op vraag 5. In de analysefase wordt al gebruik gemaakt van sociale media. Voor de toepassing door het NCC wordt op dit moment onderzocht hoe dit effectief kan worden gebruikt. Voor wat betreft de veiligheidsregio’s is een dergelijk besluit aan hen. Wij zullen daarbij een adviserende rol hebben en houden.

Vraag 7

Welke maatregelen neemt u om het bestaan en de inzet van verschillende informatiekanalen zo helder mogelijk te laten zijn voor het publiek en gedurende een crisis de bereikbaarheid en informatievoorziening overzichtelijk te houden voor burgers?

Via campagnes zoals voorheen de Denk Vooruit-campagne en de huidige campagne Nederland Veilig onder de vlag van «Goed voorbereid zijn, heb je zelf in de hand», wijzen wij mensen op hoe zij zich kunnen voorbereiden op noodsituaties. Daarbij is ook aandacht voor crisiscommunicatie door een verwijzing naar onder andere de calamiteitenzender en www.crisis.nl. Zo is helder welke informatiekanalen er zijn tijdens crisis.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland betaalt terugkeer Bosniërs»?1

Vraag 2

Kunt u de inhoud van dit bericht bevestigen? Zo ja, kloppen de bedragen die genoemd worden in dit bericht?

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat de regeling is gebaseerd op de achterliggende motivatie dat een deel van de Bosnische vluchtelingen van 45 jaar en ouder niet goed geïntegreerd zou zijn?

Vraag 4

Heeft u het Bosnische ministerie van Mensenrechten en Vluchtelingen over deze terugkeerregeling een officieel bericht gezonden? Zo ja, wanneer is dat gezonden?

Vraag 5

Bestaat er een terugbetalingsregeling voor degene die binnen een jaar spijt krijgt en weer terugwil naar Nederland?

Vraag 6

Kunt u toelichten waarom de regering in deze tijd van bezuinigingen prioriteit geeft aan het financieren van de terugkeer van Bosnische vluchtelingen in plaats van aan bijvoorbeeld extra investeringen voor het speciaal onderwijs of armoedebestrijding?

Vraag 7

Kunt u toelichten waarom is gekozen voor de hoogte van de toelage van 470 euro voor een alleenstaande en 670 euro voor een echtpaar? Kunt u aangeven op welke wijze die bedragen zijn opgebouwd? Deelt u de mening dat deze bedragen disproportioneel hoog zijn, bijvoorbeeld vergeleken met de hoogte van de bijstand van een alleenstaande in Nederland?

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederland betaalt terugkeer Bosniërs»?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre klopt het bericht dat Bosnische individuele vluchtelingen van 45 jaar en ouder, die terugkeren naar Bosnië-Herzegovina, levenslang een toelage van 470 euro per maand kunnen ontvangen en echtparen 670 euro?

Alleen indien Bosnische vluchtelingen voldoen aan de voorwaarden van de Remigratiewet kunnen zij een maandelijkse uitkering aanvragen. Dan moeten zij langdurig werkloos, arbeidsongeschikt of bijstandsgerechtigd zijn, 45 jaar of ouder zijn en afstand doen van het Nederlanderschap. Niet allen kunnen of willen aan de voorwaarden voldoen. De remigratie-uitkeringen zijn afgestemd op de bestaanskosten in de bestemmingslanden.
Voor een alleenstaande wordt in Bosnië per maand maximaal 420,72 euro uitgekeerd (dit is inclusief tegemoetkoming ziektekosten).
Voor echtparen wordt in Bosnie per maand maximaal 607,22 euro uitgekeerd (dit is inclusief tegemoetkoming ziektekosten).
Genoemde bedragen zijn maximaal omdat de remigratie-uitkering wordt verlaagd met het bedrag van een eventuele samenlopende AOW- of WAO-uitkering. In de praktijk kan de remigratie-uitkering dus (veel) lager zijn.

Vraag 3

Hoe verhoudt deze maatregel voor Bosniërs zich tot het feit dat er in Nederland enorme bezuinigingen worden doorgevoerd en Nederlanders zelfs gedwongen worden langer door te werken? Deelt u de mening dat dit een absurde maatregel is?

De Remigratiewet levert rijksbreed financieel voordeel voor de Staat op. Dit komt omdat de remigratie-uitkeringen lager zijn dan de uitkeringen van het sociaal zekerheidstelsel hier. Daarom verzocht de PVV in 2008 om uitbreiding van de faciliteiten van de Remigratiewet vanwege het financieel voordeel van de Remigratiewet voor de Staat; zie bijvoorbeeld Tweede Kamer, 2007–2008, Aanhangsel Handelingen, nr. 2325.
Alleen personen van 45 jaar die langdurig werkloos, arbeidsongeschikt of bij-standsgerechtigd zijn en die afstand doen van het Nederlanderschap kunnen in aanmerking komen voor een remigratie-uitkering. Niet alle Bosniërs komen in een dergelijke positie.

Vraag 4

In hoeverre hangt de maatregel samen met de in het artikel genoemde constatering dat een deel van de Bosniërs in Nederland niet goed is geïntegreerd? En als hier een samenhang mee bestaat, deelt de minister dan de opvatting dat de mogelijkheid om na één jaar weer naar Nederland terug te keren volslagen onzinnig is?

De geciteerde constatering is geheel voor rekening van de schrijvers van het artikel.

Vraag 5

Bent u bereid te bevorderen dat remigranten hun weg naar huis vinden zonder een zak geld van de Nederlandse belastingbetaler?

Op 13 november 2009 is een brief aan de Tweede Kamer voorgelegd met aanpassingsvoorstellen voor de Remigratiewet ter beantwoording van de motie Heroverweging Remigratiewet; TK, 2009–2010, 32 123, XVIII, nr. 29.
Hiermee wordt beoogd een beter evenwicht te brengen in de besteding van overheidsmiddelen.

Vraag 1

Kunt u bevestigen dat in proefdieronderzoeken naar de effecten van chemische stoffen op twee generaties nakomelingen, de testresultaten in de tweede generatie eigenlijk nooit afweken van de resultaten in de eerste generatie?1

Ja. Weliswaar was de aard van de effecten die in de eerste generatie gevonden werden en de effecten in de tweede generatie in een aantal gevallen verschillend. Dit leidde echter in geen enkel geval tot een andere risicoschatting in het kader van het vaststellen van mogelijke schadelijke effecten van chemische stoffen op de voortplanting. Het weglaten van de tweede generatie zou geen consequenties hebben gehad.

Vraag 2

Onderschrijft u de conclusie van professor dr. Aldert Piersma dat deze studies naar de tweede generatie daarmee kunnen worden afgeschaft, omdat zij wel veel proefdieren het leven kosten maar geen extra kennis opleveren over de effecten van chemische stoffen op vruchtbaarheid en reproductie?

Ja. De analyse is gebaseerd op 500 studies die in een brede internationale samenwerking (o.a. VS, Canada, Duitsland en Nederland) in een databank zijn ondergebracht. De analyse wordt internationaal als toonaangevend beschouwd. Niettemin is er nog geen internationale consensus over vervanging van de meer-generatiestudie door de verlengde één-generatiestudie. Nederland is echter van mening dat deze studies naar de tweede generatie zouden kunnen worden afgeschaft.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel meer-generatiestudies er jaarlijks in Nederland worden uitgevoerd op proefdieren? Welke soorten stoffen worden er op deze dieren getest en om hoeveel dieren gaat het per generatie? Welk aandeel van deze proeven wordt uitgevoerd in het kader van REACH?

Uit de gegevens van Zo doende 2009 (pag. 45, tabel 6) blijkt dat in Nederland maximaal 9305 ratten geregistreerd zijn in het kader van reproductieonderzoek, waaronder meer-generatiestudies vallen. Uit de daarvoor geldende voorschriften blijkt dat het proefdiergebruik in één meer-generatiestudie circa 2600 ratten betreft. Dit betekent dat er dus maximaal 3,6 (afgerond) meer-generatiestudies zouden kunnen zijn uitgevoerd in Nederland in 2009. De ratten gemoeid met de resterende 0,4 zijn ofwel al in Zo doende 2008 geregistreerd ofwel worden pas in Zo doende 2010 geregistreerd. De registratie vindt plaats op jaarbasis. Het gebruik van de ratten kan jaaroverschrijdend zijn.
Volgens de gegevens uit Zo doende 2009 (pag. 61, tabel 17) ging het hierbij om stoffen voor gebruik in de industrie (5416 dieren) en om stoffen voor gebruik als toevoegingen in voedingsmiddelen voor menselijke consumptie (3135 dieren). Per generatie gaat het om 200 volwassen dieren en 1200 dieren voor elke generatie nakomelingen.
Op grond van bovenstaande zou het aannemelijk kunnen zijn dat in Nederland in 2009 maximaal 5 416 dieren zijn gebruikt voor de vaststelling van de reproductie toxiciteit in het kader van REACH, te weten industriële chemicaliën.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) inmiddels aan de Europese Unie (EU) heeft voorgesteld om deze generatietesten te vervangen door een nieuwe methode waarbij geen of veel minder proefdieren worden gebruikt en die bovendien betere kennis oplevert? Wat behelst deze methode precies?

Nee, dat kan ik niet bevestigen. De OESO oefent geen invloed uit op de EU om een bepaalde test te gebruiken.
De OESO stelt in het kader van methodiekontwikkeling testmethoden vast. Op grond van OESO afspraken dienen landen de uitkomsten van dergelijke testen onderling te accepteren (Mutual Acceptance of Data). Die geharmoniseerde en door OESO leden aanvaarde methoden kunnen vervolgens door hen worden gebruikt. De meer-generatiestudie is nu nog de standaardmethode en zal in OESO verband met de verlengde één-generatiestudie als optie worden aangevuld zodat naar believen gekozen kan worden.
Het al dan niet voorschrijven van gebruikmaking van een OESO testmethode ligt geheel bij de EU zelf.
De Europese Commissie heeft de nadere besluitvorming over de vraag óf en zo ja, hoe zij die testmethode zal integreren in EU regelgeving inmiddels op haar beleidsagenda geagendeerd. Nederland is van mening dat een keuze voor de verlengde één-generatiestudie verdedigbaar is en zal zich daarvoor inzetten.
De methode van de verlengde één-generatiestudie stelt – evenals de meer-generatiestudie – vast óf en zo ja, welke effecten zich in de hele reproductiecyclus van de rat voordoen na blootstelling aan bepaalde stoffen. Daar aan deze verlengde één-generatiestudie meer parameters zijn gekoppeld – namelijk ook neurologische en immunologische – levert deze test meer kennis op. Daarnaast zijn er minder proefdieren nodig. De verlengde één-generatiestudie kan tot een reductie van circa 40% per studie leiden.

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat Nederland samen met Frankrijk voorstander is van de voorgestelde beleidswijziging door de EU? Zo ja, kunt u uiteenzetten wat uw inzet precies is om de besluitvorming te versnellen? Zo nee, hoe zit het dan?

Ja, Nederland is voorstander van een keuze voor de verlengde één-generatiestudie. Echter formeel is (ook) door Nederland nog geen standpunt ingenomen, omdat de voorstellen van de Europese Commissie nog niet bekend zijn. Zoals in het antwoord op vraag 4 is aangegeven, is het Nederlandse standpunt in OESO verband steeds geweest dat Nederland voorstander is van vervanging van de meer-generatiestudie door de verlengde één-generatiestudie. In de Europese besluitvorming zal Nederland zoveel mogelijk de gebruikmaking van de verlengde één-generatiestudie blijven bepleiten.

Vraag 6

Wanneer is de inventarisatie naar knelpunten bij de acceptatie en implementatie van alternatieven voor dierproeven gereed die uw voorganger in 2009 heeft toegezegd?

Het RIVM heeft aangegeven de studie medio februari 2011 gereed en beschikbaar te hebben.

Vraag 1

Kent u het bericht «Politie bluft om IP-adressen bezoekers te krijgen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u precies aangeven welke procedure(s) gevolgd moet(en) worden als het gaat om het opvragen van IP-adressen door politie en justitie?

De bevoegdheden voor het opvragen door politie en justitie van door nieuws- en krantenwebsites vastgelegde IP-adressen zijn te vinden in de regeling van de artikelen 126nc en 126nd Wetboek van Strafvordering (het vorderen van gegevens). Deze regeling voorziet in nauwkeurig omschreven bevoegdheden voor het vorderen van gegevens uit gegevensbestanden. De verschillende bepalingen binnen de regeling zijn zo opgebouwd dat bij de bevoegdheidstoekenning altijd rekening wordt gehouden met een drietal belangen: het belang van de opsporing, het belang van de derde bij wie de gegevens gevorderd worden en het belang van degene op wie de gegevens betrekking hebben. Hoe zwaarder de belangen zijn van bijvoorbeeld een derde onder wie de gegevens worden gevorderd, hoe meer waarborgen zijn ingebouwd in de regeling.
De verantwoordelijkheid voor het maken van een juiste belangenafweging ligt bij de vorderende instantie en niet bij de derde. Dit houdt tevens in dat het personen of instanties, met uitzondering van verschoningsgerechtigden, niet vrij staat een eigen afweging te maken en te beslissen om de gevorderde gegevens te weigeren aan politie en justitie. Aan journalisten is op grond van de jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en de Hoge Raad een bijzondere vorm van verschoningsrecht toegekend, namelijk het recht op bronbescherming in het kader van vrije nieuwsgaring en een open publiek debat. De zware toetsen en belangenafwegingen die in deze jurisprudentie geformuleerd zijn, moeten door politie en justitie worden meegenomen alvorens zij besluiten gebruik te maken van de hun toegekende vorderingsbevoegdheden uit de bovengenoemde regeling. De toets of de opsporingsambtenaren op juiste gronden gebruik hebben gemaakt van de hen toegekende bevoegdheden kan altijd worden voorgelegd aan de rechter via de speciale beklagprocedure van art. 552a van het Wetboek van Strafvordering.

Vraag 3

Kunt u ingaan op de reactie van de woordvoerder van het Landelijk Parket, waarin wordt gesteld dat er sprake is van een heroverweging als er na een informatieverzoek wordt afgezien van een vordering tot afgifte van een IP-adres?

Een verzoek tot vrijwillige verstrekking behoort niet tot de mogelijkheden: opsporingsambtenaren moeten van de vorderingsbevoegdheid (ex artikel 126nc en artikel 126nd Sv) gebruik maken. Een vordering mag pas daadwerkelijk worden gedaan als alle belangen tegen elkaar zijn afgewogen en de uitkomst is dat het opsporingsbelang zwaarder dient te wegen.
De uitspraak van de woordvoerder van het Landelijk Parket was algemeen van aard, en zag niet specifiek op de specifieke vordering bij Crimesite. Over deze specifieke casus heeft de voorzitter van het College van procureurs-generaal mij bericht dat ten tijde van de vordering onvoldoende duidelijk was welke (journalistieke) belangen mee dienden te worden gewogen. Vragen als: is sprake van bronbescherming, belemmert het vorderen van deze gegevens het publieke debat of de vrije nieuwsgaring, is sprake van een journalistieke website, waren ten onrechte niet meegenomen in de belangenafweging die aan de vordering vooraf ging. Om deze reden is de vordering ook ingetrokken.

Vraag 4

Deelt u de mening dat redacties niet op oneigenlijke wijze onder druk moeten worden gezet? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te nemen?

Ik erken de bijzondere rol van journalisten in de maatschappij bij het vergaren en verspreiden van informatie en bij het aanjagen van het publieke debat. De Europese jurisprudentie over het journalistieke privilege in het algemeen en het recht op bronbescherming in het bijzonder vindt zoals gezegd doorwerking binnen het Nederlandse strafprocesrecht. Om meer duidelijkheid te creëren over onder andere de vraag in welke situaties sprake is van bronbescherming en wanneer het inzetten van een dwangmiddel de vrije nieuwsgaring of het publieke debat belemmert, zal het College van procureurs-generaal dit voorjaar met een aangepaste Aanwijzing toepassing dwangmiddelen tegen journalisten komen.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de wens van de Lotto dat sportverenigingen actief moeten worden betrokken bij het vergroten van de Lotto-inkomsten?1 Kunt u hierop een toelichting geven?

Op grond van de hun verleende vergunning hebben de Nederlandse kansspel-vergunninghouders een zorgplicht om op evenwichtige wijze vorm te geven aan hun wervings- en reclameactiviteiten, waarbij zij moeten waken voor onmatige deelname. Aan die zorgplicht hebben zij invulling gegeven door middel van de Gedrags- en reclamecode kansspelen (hierna: de gedragscode).
Ik kan mij voorstellen dat De Lotto beter onder de aandacht van het publiek wil brengen dat de afdracht van de door haar georganiseerde kansspelen voor een groot deel ten goede komt aan de sportsector. Op zich acht ik het niet ongewenst dat sportclubs bij deze ontwikkeling een rol spelen. De wet- en regelgeving bevatten geen beletselen daarvoor. Desgewenst kunnen kansspelorganisaties en begunstigden daarover zelf afspraken maken.
Mede vanwege de – steeds scherpere – eisen die het Europese recht aan de samenhang en consistentie van nationaal kansspelbeleid stelt, is het wel van belang dat de kansspelvergunninghouders transparantie en terughoudendheid in acht (blijven) nemen met betrekking tot hun reclameaanbod.
In dat verband heeft de toenmalige minister van Justitie in zijn brief van 27 juli 2009 over de evaluatie van de gedragscode (Tweede Kamer, vergaderjaar 2008–2009, 24 557, nr. 99) aangegeven dat de kosten van reclame-uitingen van begunstigden ten behoeve van kansspelvergunninghouders aan deze vergunning-houders moeten worden toegerekend, wanneer deze kosten voortvloeien uit een verplichting die door de vergunninghouders is opgelegd. Op die manier kan meer inzicht worden verkregen in de totale marketinguitgaven van de kansspel-vergunninghouders en kan de ontwikkeling van deze uitgaven beter worden gevolgd. Het Nederlands Kansspel Platform, waarin de kansspelvergunninghouders verenigd zijn, is inmiddels gevraagd de gedragscode op dit punt, evenals enkele andere punten, aan te scherpen.

Vraag 2

Vindt u het een gewenste ontwikkeling als sportclubs actief deelname aan een kansspel gaan promoten? Is dit wettelijk toegestaan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u van mening dat de afhankelijkheid van sportbonden en sportverenigingen van de Lottogelden mag leiden tot de eis dat de bonden en verenigingen Lotto-leden gaan werven? Kunt u hierop een toelichting geven?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Is het noodzakelijk voor een goede sportbeoefening in Nederland om het gokken aan te jagen?

Nee.

Vraag 5

Levert het aanjagen van gokken het goede Olympische klimaat op, in het licht van een eventueel bid op de Olympische Spelen in 2028?

Voor een goede sportbeoefening – en voor de verwezenlijking van andere maatschappelijke doelen – is financiering vanuit de kansspelopbrengsten van belang. Dat is in veel landen van de EU het geval; het is vaste jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie dat opbrengsten van kansspelen mogen worden aangewend voor de financiering van maatschappelijke doelen, waaronder sport. Een intensivering van het sportbeleid, hetgeen tevens kan leiden tot een goed Olympisch klimaat, kan worden gerealiseerd door meer geld vanuit kans-spelen te laten vloeien naar de sport, zoals in het Regeerakkoord is opgenomen. Momenteel worden verschillende mogelijkheden daartoe onderzocht. Daarbij geldt als voorwaarde dat de doelstellingen van het kansspelbeleid niet in gevaar komen.
Om een gezond en veilig kansspelklimaat te creëren acht de overheid het wenselijk de vraag van de consument naar (bepaalde vormen van) kansspelen te leiden naar een gereguleerd aanbod. Tegelijk is het beleid gericht op het bestrijden van excessen, zoals kansspelverslaving, witwassen en andere vormen van criminaliteit. Hierin zit een zekere spanning: enerzijds dient het aanbod voldoende aantrekkelijk te worden gehouden; anderzijds dient de deelname niet nodeloos te worden gestimuleerd. Van het bevorderen of aanjagen van gokken is evenwel geen sprake.

Vraag 6

Bent u bereid de basisinfrastructuur van de sport te garanderen in het kader van een eventueel bid op de Olympische Spelen?2 Wilt u de situatie dat deze basisinfrastructuur afhankelijk is van gokgelden in stand houden? Zo ja, waarom? Zo nee, bent u bereid extra te investeren in de basisinfrastructuur van de sport om deze afhankelijkheid te beëindigen?

De basisinfrastructuur van de sport is voldoende gegarandeerd door de huidige financieringsconstructie. Daarbij is de sportsector behalve van de contributies van leden afhankelijk van een aantal financieringsbronnen. Op lokaal niveau leveren gemeenten de grootste bijdrage aan basisvoorzieningen. Op landelijk niveau wordt de basisinfrastructuur voor topsport en breedtesport vooral betaald uit de afdrachten vanuit kansspelopbrengsten. Dat vloeit voort uit de Wet op de kansspelen en de op grond daarvan verleende vergunning(en). Vanuit de rijksbegroting worden aan voorzieningen en urgente thema’s extra impulsen gegeven. Juist de aanwending van verschillende financieringsbronnen maakt de sportsector minder afhankelijk en minder kwetsbaar.
Een bid op de Olympische Spelen is vooralsnog niet aan de orde. Maar de organisatie van dit evenement zal uiteraard niet ten koste gaan van de basisinfrastructuur van de sport.

Vraag 7

Bent u van mening dat gokken op sportwedstrijden moet worden bevorderd of juist in de hand moet worden gehouden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Bent u van plan om het illegale gokken op sportwedstrijden op internet aan te pakken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier gaat u dit doen?

Het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet op de kansspelen in verband met de instelling van de kansspelautoriteit is thans in behandeling bij de Tweede Kamer. Na inwerkingtreding zal de kansspelautoriteit over bestuursrechtelijke handhavingsinstrumenten beschikken om het illegale aanbod van kansspelen, ook via internet, beter te bestrijden.
In maart zal de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie de Kamer zijn nieuwe visie op het kansspelbeleid doen toekomen. Hierin zal hij onder andere ingaan op de regulering van kansspelen via internet en sportprijsvragen.

Vraag 9

Bent u van mening dat gokken op randverschijnselen, zoals de eerste ingooi of de eerste gele kaart, omkoping in de hand werkt? Bent u van plan om het verbod hierop te handhaven?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nederland betaalt terugkeer Bosniërs»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u uiteenzetten wat er staat in het officiële bericht dat naar het Bosnische ministerie van Mensenrechten en Vluchtelingen is gestuurd? Betreft dit de bestaande remigratieregeling, die op dit moment nog geldt? Is in dit bericht reeds betrokken dat de regering heeft aangekondigd dat de bestaande regeling wordt versoberd, gelet op de nieuwe visie op de verhouding tussen remigratiefaciliteiten en inburgering/integratie en arbeid?

Neen, want er is geen officieel bericht dezerzijds aan het Bosnische ministerie van Mensenrechten en Vluchtelingen gestuurd over de Remigratiewet.

Vraag 3

Kunt u aangeven op welke punten de remigratieregeling wordt versoberd, aangezien de huidige focus meer ligt op inburgering en participatie in Nederland dan op terugkeer en het voortbestaan van een afhankelijke situatie in het herkomstland?

Op 13 november 2009 is door mijn ambtsvoorganger op het remigratiedossier een brief aan de Tweede Kamer voorgelegd met aanpassingsvoorstellen voor de Remigratiewet; Tweede Kamer, 2009–2010, 32 123 XVIII, nr. 29. Deze voorstellen betreffen twee wetswijzigingen, te weten: de verhoging van de leeftijds-voorwaarde van 45 jaar naar 55 jaar voor de voorziening met een maandelijkse uitkering en het afschaffen van de basisvoorzieningen in de wet. Tevens zijn er aanpassingen in de lagere regelgeving aangekondigd. Deze betreffen onder meer de beperking van de doelgroep tot de eerste generatie en de verhoging van drempeltermijnen voordat een aanvraag voor de wet kan worden ingediend.

Vraag 4

Op welk moment kan de Kamer de aanpassingen van de (ruime) remigratieregeling tegemoet zien, zoals aangekondigd in de brief van 13 november 2009, die een reactie was op de motie Van Toorenburg, inzake «heroverweging Remigratiewet»? Wordt hierbij ook de motie Dibi c.s. betrokken inzake de beperking van de regeling tot de eerste generatie migranten?2, 3 en 4

Ik wil voor de zomer van dit jaar aan de Tweede Kamer een wetswijzigings-voorstel voorleggen voor de Remigratiewet ter beantwoording van de motie Van Toorenburg. De beantwoording van de motie Dibi vormt onderdeel van de aangekondigde aanpassingen van de lagere regelgeving van deze wet, die ook zijn ingegeven door de motie Van Toorenburg.

Vraag 1

Bent u bekend met het op 5 januari 2011 uitgegeven persbericht van het Iran Comité «Behandeling van Nederlandse burgers moet gevolgen hebben voor Nederlands-Iraanse relaties»?1

Ja.

Vraag 2

Is er van uw kant of die van de Nederlandse ambassade in Teheran contact opgenomen met het regime van de Islamitische Republiek Iran over het doodvonnis over Zahra Bahrami? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u daar nader op ingaan?

Ik heb zowel bij de Iraanse ambassadeur in Den Haag als via de Nederlandse ambassadeur in Teheran nadrukkelijk en bij herhaling uitsluitsel gevraagd omtrent de positie van mevrouw Bahrami. Ik heb met kracht gepleit voor een eerlijke toegankelijke procesgang voor mevrouw Bahrami met juridische bijstand van haar keus. Nederland blijft zich hiervoor inzetten langs diplomatieke weg, ook in EU-verband.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de suggestie van het Iran Comité dat de ongehoorde wijze waarop het Iraanse regime Nederlandse staatsburgers zoals Zahra Bahrami behandelt, gevolgen moet hebben voor de Nederlands-Iraanse betrekkingen?

Deze zaak wordt bemoeilijkt door het feit dat Iran de Nederlandse nationaliteit van bipatride gedetineerden niet erkent. Dit wordt door Nederland bij elke mogelijke gelegenheid betwist. Aangaande de suggestie van het Iran Comité dat Nederland de relaties met Iran zou moeten herzien, ligt voor mij de nadruk op het voortzetten van de diplomatieke banden met Iran teneinde onze ernstige zorgen omtrent het Iraanse nucleaire programma, de mensenrechtenschendingen en de situatie van bipatride gedetineerden onvervroren aan de Iraanse autoriteiten te kunnen overbrengen. Er is reeds een uitgebreid economisch sanctiepakket van kracht gericht op het Iraanse leiderschap.

Vraag 4

Over welke concrete diplomatieke en economische sanctiemogelijkheden beschikt u om het regime van de Islamitische Republiek Iran te bewegen Nederlandse consulaire bijstand toe te staan voor in Iran gedetineerde Nederlandse staatsburgers zoals Zahra Bahrami?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het schokkende rapport van Amnesty International over seksueel geweld tegen vrouwen in de opvangkampen voor getroffenen van de aardbeving op Haïti?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de conclusie van Amnesty International dat het seksueel geweld tegen vrouwen toeneemt en dat dringend maatregelen moeten worden getroffen om hiertegen actie te ondernemen?

Ja.

Vraag 3

Zo ja, bent u bereid onmiddellijk bij de Haïtiaanse autoriteiten, bij de op Haïti aanwezige internationale hulporganisaties en niet-gouvernementele organisaties (NGO's), zowel rechtstreeks als via de Europese Unie en relevante organisaties van de Verenigde Naties, te pleiten voor spoedige maatregelen om meisjes en vrouwen in de opvangkampen veel beter te beschermen? Wilt u de Kamer informeren over de stappen die u hiervoor heeft ondernomen en de resultaten die dat heeft opgeleverd?

Allereerst wil ik benadrukken dat de internationale gemeenschap zich reeds inzet om de veiligheid in opvangkampen te verbeteren, in het bijzonder betreffende de bescherming van vrouwen en meisjes in deze kampen. Er zijn bewonerscomités die bewakings- en beveiligingstaken hebben. Ook bij de distributie van hulpgoederen wordt rekening gehouden met veiligheidsaspecten. Bij de inrichting van kampen wordt bijvoorbeeld gezorgd voor betere verlichting. Binnen het beschermingscluster zorgen betrokken VN-organisaties voor training van kampmanagers, NGO’s en politie in bescherming en mensenrechten.
Een aantal betrokken VN-organisaties, het United Nations Children’s Fund (UNICEF) en het United Nations Development Fund for Women (UNIFEM), heeft reeds verscherpte toezichtmaatregelen ingesteld via onder andere de bewonerscomités in de kampen. Ook wordt een contingent van vrouwelijke politie- agenten bij de VN-vredesmacht op Haïti (MINUSTAH) ingezet. Deze maatregelen zijn mede onder druk van donoren, waaronder Nederland, tot stand gekomen.
Desondanks blijft het inzetten van voldoende capaciteit een uitdaging, vanwege de grote schaal van verkrachtingen en seksueel geweld. Ik zal dan ook doorgaan met het aanspreken van de Haïtiaanse autoriteiten, de internationale hulporganisaties en de niet-gouvernementele organisaties die betrokken zijn bij het beheer van de opvangkampen om hier al het mogelijke tegen in stelling te brengen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de mogelijkheden moeten worden onderzocht om bij de discussie over de besteding van hulpgelden voor wederopbouw, zowel uit bilaterale, Europese en VN-bron, alsmede van de NGO's, de bescherming van meisjes en vrouwen tegen seksueel geweld als voorwaarde in te brengen? Zo ja, welke stappen zult u ondernemen om dat te bereiken?

Het World Food Programme (WFP), het United Nations Populations Fund (UNFPA) en UNICEF hebben specifiek op vrouwen en meisjes gerichte programma’s in Haïti. Ook is er een genderadviseur toegevoegd aan de VN-operatie in Haïti om specifieke aandacht te geven aan de hulpbehoefte van vrouwen. Via UNFPA en de Uitvoerende Raad van UNFPA heeft Nederland het onderwerp seksueel geweld hoger op de agenda gezet.
De deelnemende organisaties in de Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) zetten zich via hun partners en koepelorganisaties in om binnen hun noodhulp- en vroege wederopbouwprojecten concreet aandacht te schenken aan het tegengaan van risico’s met betrekking tot geweld tegen vrouwen en aan zorgverlening op het gebied van reproductieve gezondheid. Voor eind februari 2011 zal SHO een strategisch wederopbouwplan bij BZ indienen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ook dioxine-eieren in Nederland»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er besmette eieren in Nederland zijn geleverd? Zo ja, waar zijn deze eieren terecht gekomen?

Ja, via het RASFF-systeem (het snelle waarschuwingssysteem van de Europese Commissie) is Nederland op dinsdag 4 januari 2011 geïnformeerd over twee partijen eieren die op 4 en 15 december aan een bedrijf in Barneveld zijn geleverd.
In het RASFF-bericht is door Duitsland niet aangegeven of de eieren daadwerkelijk gecontamineerd zijn met dioxine, maar wel dat ze van een leghennenbedrijf komen dat mogelijk verontreinigd diervoeder heeft gehad. Door de nVWA en
het CPE zijn de betreffende partijen getraceerd.
Het betreft twee partijen uit Duitsland afkomstige eieren (136 000 stuks) die ten behoeve van de levensmiddelenindustrie geleverd zijn aan een Nederlands bedrijf. Deze eieren zijn allen verwerkt tot een tussenproduct en in opdracht van de nVWA getraceerd. Een groot deel hiervan (ca. 65%) is geleverd aan een andere Europese lidstaat. De Europese Commissie heeft de betreffende autoriteiten hierover geïnformeerd.
Een ander deel (ca. 25%) is geblokkeerd en onderzocht. Een klein deel (ca. 10%) was inmiddels verwerkt in levensmiddelen (denk hierbij bijvoorbeeld aan sauzen en bakkerijproducten), die in de voedselketen terecht zijn gekomen.
Uit onderzoek van het tussenproduct, waarin de Duitse eieren zijn verwerkt, is gebleken dat deze ruim onder de maximaal toelaatbare dioxine norm zitten. De desbetreffende partijen zijn daarom inmiddels weer vrijgegeven.

Vraag 3

Hoe lang is reeds bekend dat met dioxine besmette eieren vanuit Duitsland naar Nederland geëxporteerd zijn? Op welke wijze is dat vastgesteld?

Zie vraag 2.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat er geen besmet vlees of veevoer aan Nederland geleverd is? Zo nee, waarom niet?

Nederland wordt door de Duitse autoriteiten dagelijks op de hoogte gehouden van de stand van zaken in Duitsland. Tot nu toe zijn er geen berichten uit Duitsland dat er besmet vlees, eieren (behoudens de hierboven vermelde twee partijen eieren) of diervoeders aan Nederland zijn geleverd. De Duitse autoriteiten inventariseren de diverse leveringen van diervoeders en dierlijke producten. Mocht uit deze inventarisatie alsnog leveringen aan Nederland (of andere lidstaten) blijken, dan wordt dit via het RASFF-systeem gemeld. De nVWA zal dan direct de betreffende partijen traceren en nadere maatregelen nemen.

Vraag 5

Bent u bereid een positieflijst in te voeren van toegestane producten voor veevoer ten behoeve van betere controle en handhaving alsmede om herhalingen (zoals ook de medroxy-progrestron-acetaat affaire) in de toekomst te voorkomen?2 Zo ja, op welke wijze en termijn? Zo nee, waarom niet?

Een positieflijst voor toegestane veevoedergrondstoffen geeft geen garantie dat zich géén contaminatie voordoet met een ongewenste stof. Een positieflijst kan namelijk niet voorkomen dat er zich bijvoorbeeld een productiefout voordoet waardoor ongewenste stoffen in een grondstof terecht komen.
Binnenkort zal een herziene catalogus worden opgenomen in de Europese marktverordening voor diervoeders (nr. 767/2009). Deze catalogus is de meest actuele weergave van voedermiddelen zoals deze op de markt verschijnen.
Deze catalogus is door de experts van alle 27 landen van de EU goedgekeurd.
Daarnaast geldt er een zogenaamd registratiesysteem in Europa. Wanneer bedrijven nieuwe voedermiddelen op de markt brengen moeten zij deze in dit centrale Europese registratiesysteem opgeven. Op deze wijze is te allen tijde duidelijk welke grondstoffen op de markt circuleren. Het invoeren van een positieflijst in Nederland zou bovendien niet passen in de regels van de interne markt.
Technische vetten mogen op dit moment al niet worden aangewend voor de productie van diervoeders. Een positieflijst waarop dergelijke vetten niet staan vermeld voegt daarom naar mijn mening niets toe.

Vraag 6

Deelt u de mening dat dit schandaal aangeeft hoe belangrijk het is dat voedingswaren tijdens de hele keten traceerbaar zijn? Zo ja, bent u bereid om maatregelen te nemen om de transparantie in de keten te vergroten? Zo ja, op welke wijze en termijn? Zo nee, waarom niet?

Ik deel uw mening dat traceerbaarheid cruciaal is om de herkomst en bestemming van levensmiddelen/diervoeders in een vroeg stadium op te sporen. Met deze informatie kunnen onveilig gebleken levensmiddelen dan ook snel uit de handel worden gehaald. Op basis van de Algemene Levensmiddelenverordening is deze traceerbaarheid voor levensmiddelen al wettelijk verplicht voor producenten en is het op dit moment al mogelijk om levensmiddelen/diervoeders te traceren.
Ik zie dan ook op dit moment geen aanleiding voor verdere maatregelen voor wat betreft de traceerbaarheid van levensmiddelen/diervoeders.

Vraag 1

Kent u het onderzoek van het UMC Utrecht en de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg naar posttraumatische stress bij soldaten na afloop van missies?1

Ja.

Vraag 2

Hoe luidt uw inhoudelijke reactie op de uitkomst van dit onderzoek? Hoe oordeelt u over de cijfers die uit dit onderzoek naar voren komen? Bent u bereid uw reactie op korte termijn aan de Kamer te sturen?

De uitkomst van het onderzoek van het UMC is van belang omdat een relatie is gevonden tussen een verhoogd aantal stress-hormoonreceptoren Glucocorticoid Receptor en klachten van posttraumatische stress. De klachten kunnen worden afgeleid uit een vragenlijst die de deelnemers zelf hebben ingevuld. Door middel van klinische interviews moet vervolgens worden vastgesteld of er in deze gevallen inderdaad sprake is van het Posttraumatisch Stresssyndroom (PTSS). Bij onderzoeken met klinische interviews is het percentage met de formele diagnose PTSS over het algemeen lager dan bij onderzoeken met vragenlijsten.
Op grond van het onderzoek van het UMC kan nog niet worden vastgesteld dat het aantal van deze stress-hormoonreceptoren een goede indicatie geeft van de gevoeligheid voor PTSS. Het is dan ook van belang dat aanvullend onderzoek wordt gedaan.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de uitkomst van dit onderzoek dermate belangrijk is dat er concrete plannen gemaakt moeten worden ten behoeve van (ex-)soldaten om niet alleen zoveel mogelijk posttraumatische stress te voorkomen maar ook te behandelen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke acties gaat u ondernemen richting de soldaten die deelnemen dan wel deelgenomen hebben aan de huidige missie in Afghanistan als gevolg van de uitkomst van dit onderzoek? Op welke wijze gaat u dit voor eerdere missies doen?

In de Veteranennota 2009–2010 (Kamerstuk 30 139, nr. 75) is uiteengezet op welke wijze Defensie de uitgezonden militairen voorafgaande aan, tijdens en na hun uitzending begeleidt. Het doel van deze begeleiding is het tijdig onderkennen van onder meer posttraumatische stress. Onderzoek naar de relatie tussen het aantal van deze stress-hormoonreceptoren en klachten van posttraumatische stress kan in de toekomst wellicht bijdragen tot de ontwikkeling van een screeningsmethode om posttraumatische stress te voorkomen of vroegtijdig te onderkennen. Dit onderzoek wordt in samenwerking met de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg uitgevoerd.

Vraag 5

Bent u van plan bij te dragen aan de ontwikkeling van een instrument of methode die bij militairen kan bepalen of zij na afloop van hun missie extra begeleiding nodig hebben? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het van belang is de uitkomst van het onderzoek te betrekken zowel bij de werving en selectie alsmede bij de ROC opleiding Veiligheid en Vakmanschap? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederlandse bedrijven vaak doelwit cyberaanval»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u er van op de hoogte dat Nederland een van de landen is met de meeste ICT-beveiligingsincidenten binnen de Europese Unie en dat vooral Nederlandse bedrijven hier vaak de dupe van zijn?

Ja. Hier past wel enige nuancering. Het valt namelijk op dat een aantal landen met een vergelijkbaar relatief veel en geavanceerd ICT-gebruik zoals Finland, Noorwegen en Denemarken, ook minder goed scoren. Veel gebruik leidt klaarblijkelijk ook sneller tot de kans op meer incidenten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit een zeer onwenselijke situatie is, die tot grote economische schade leidt en dat hier snel verandering in moet komen? Zo nee, waarom niet?

Ja. Een slechte score in de EU ten aanzien van ICT-incidenten is ongewenst. Los van het directe ongemak en schade, heeft dit mogelijk een negatieve impact op het vertrouwen in de ICT-dienstverlening en het vestigingsklimaat. Ondanks dat Nederland het over het algemeen (zeer) goed doet in de internationale benchmarks, zijn dit ontwikkelingen die mogelijk inbreuk hebben op dat beeld en derhalve de aandacht vragen.

Vraag 4

Welk beleid voert u met betrekking tot het voorkomen van cyberaanvallen op bedrijven in Nederland?

Netwerk- en informatiebeveiliging is in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van de bedrijven zelf. De concrete maatregelen dienen dan ook door de bedrijven zelf te worden genomen. Dat neemt niet weg dat de overheid het van belang vindt om bedrijven te wijzen op de mogelijke risico’s. Het voorkomen van cyberaanvallen begint namelijk bij bewustwording met betrekking tot de risico’s en kennis van mogelijke oplossingen. Daarom is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in bewustwording en voorlichting via programma’s als Digivaardig en Digibewust. Ook vanuit de private sector zijn initiatieven ondernomen zoals de campagne «3 x kloppen» en het recente vervolg erop van de bancaire sector.
Ook informatie-uitwisseling is van belang ter voorkoming van incidenten. Zo is al enige jaren het InformatieKnooppunt Cybercrime actief. Binnen dit knooppunt wordt tussen enerzijds GOVCERT, AIVD en KLPD en anderzijds marktpartijen, gevoelige en vertrouwelijke informatie over dreigingen en best practices uitgewisseld.

Vraag 5

Zijn de feiten uit dit artikel voor u aanleiding om verdere actie te ondernemen? Zo nee, waarom niet?

De feiten uit dit artikel zullen naast de inzichten worden gelegd die nu worden verzameld ten behoeve van de aan uw Kamer toegezegde nota Digitale Agenda.nl.
In de Digitale Agenda.nl zal ook worden ingegaan op de veiligheid van ICT netwerken en het vertrouwen dat de eindgebruiker in ICT moet ervaren. In maart 2011 zal de Nationale Cybersecurity Strategie aan de Tweede Kamer worden toegestuurd met daarin ondermeer het beleid rond de aanpak van cybercrime.
Beide documenten spelen daarmee in op de noodzaak om ICT incidenten te beperken.

Vraag 1

Wilt u de Onderzoeksraad voor Veiligheid verzoeken om de Kamer op zo kort mogelijke termijn inzicht te geven in de opzet van haar onderzoek naar de brand bij Chemie-Pack te Moerdijk, opdat een afweging gemaakt kan worden over eventueel aanvullend onderzoek voor aspecten die de Raad niet meeneemt?

In de brief van 12 januari 2011 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 26 956, nr. 75) informeerden wij uw kamer onder andere over de onderzoeken van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) en de diverse inspecties. In deze brief hebben wij aangegeven dat de OvV de brand in Moerdijk onderzoekt. Op dit moment is nog geen definitieve onderzoeksopzet beschikbaar.
De OvV heeft laten weten dat binnen enkele weken de precieze focus van het onderzoek zal worden bepaald.
Naast het onderzoek van de OvV onderzoekt de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) het optreden van de bij de brand betrokken rampenbestrijdingsorganisaties. Het onderzoek van de IOOV is echter afhankelijk van de focus van de OvV. In de wet is bepaald dat waar het gaat om onderzoek ter lering, geen «dubbel» onderzoek dient te worden gedaan. De VROM-inspectie (VI), de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW), en de Arbeidsinspectie (AI) onderzoeken gezamenlijk de vergunningverlening en de activiteiten van alle betrokken toezichthouders. Deze onderzoeksactiviteiten worden op elkaar afgestemd.

Vraag 2

Kunt u een overzicht geven van toezicht- en handhavingsactiviteiten bij Chemie-Pack door het bevoegd gezag en de rijksinspecties in de afgelopen vijf jaar? Zijn er in het kader van dat toezicht sancties opgelegd? Zo ja, welke?

Met het in de brief van 12 januari 2011 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 26 956, nr. 75) genoemde gezamenlijke onderzoek van de VI, IVW en AI zal worden gerapporteerd over de vergunningensituatie bij Chemie-Pack en de handhavingactiviteiten in de afgelopen jaren. Dit rapport zal u uiterlijk 25 februari 2011 worden toegezonden.
Uit de voorlopige onderzoeksresultaten blijkt dat bij het bedrijf de afgelopen vijf jaar circa 30 verschillende toezicht- en handhavingactiviteiten hebben plaatsgevonden door de verschillende instanties.
Gemeente, Arbeidsinspectie, Inspectie Verkeer en Waterstaat en de inspectieteams in het kader van het Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (Brzo 1999), bestaande uit gemeente, brandweer en Arbeidsinspectie hebben deze inspecties uitgevoerd. In het onderzoeksrapport van de VI, IVW en AI zal hierop uitvoerig, worden ingegaan. Eventueel opgelegde sancties zullen hierbij ook worden gerapporteerd.

Vraag 3

Valt Chemie-Pack onder het Besluit Risico’s Zware Stoffen (BRZO)? Zo ja, waren toezichtfrequentie en -aard in overeenstemming met de specifieke risico’s voor deze categorie bedrijven? Kunt u uw antwoord motiveren? Zo nee, waarom heeft het bedrijf – in het licht van de opgetreden calamiteit – geen BRZO-status?

Ja, het bedrijf Chemie-Pack valt onder het Brzo 1999. Binnen het Brzo 1999 worden twee categorieën onderscheiden. Chemie-Pack valt binnen de zwaarste categorie, waardoor dit bedrijf verplicht is een preventiebeleid zware ongevallen in te voeren, een veiligheidsbeheerssysteem te hebben en een veiligheidsrapport op te stellen.
Omdat Chemie-Pack tot de hoogste risicocategorie hoort, rust er op de toezichthouders op basis van artikel 24 van het Brzo 1999 een wettelijke inspectieverplichting van 1 keer per jaar. Uit de voorlopige onderzoeksresultaten van de VI, IVW en AI is gebleken dat de afgelopen 5 jaren door de toezichthouders ieder jaar een inspectie is uitgevoerd. De toezichtfrequentie is daarmee in overeenstemming met de wettelijke verplichting die voor VR-bedrijven volgt uit het Brzo 1999.
De toezichtaard kan weergegeven worden door het aantal inspectiedagen per jaarlijkse controle en de inhoudelijke diepgang per controle.
Voor het aantal inspectiedagen per controle geldt dat hoe hoger de risico’s, hoe meer inspectiedagen per controle. Voor de vaststelling van het aantal inspectiedagen in relatie tot de risico’s wordt sinds 2008 landelijk gewerkt met het toezichtmodel dat door bevoegd gezag Wet milieubeheer (nu Wet algemene bepalingen omgevingsrecht), Brandweer en Arbeidsinspectie sinds 2008 wordt gehanteerd. Bij de inspecties bij Chemie-pack is vanaf 2008 met dit toezichtmodel gewerkt overeenkomstig de aanwezige risico’s, hetgeen drie inspectiedagen per controle betekende.

Vraag 4

Voldeed het bedrijf aan de eisen van opslag voor gevaarlijke stoffen zoals onder andere geregeld via Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 15 (voorheen richtlijnen van de Commissie voor Preventie van Rampen (CPR))? Zo ja, zijn de voorschriften van de PGS wel voldoende, nu blijkt dat het hele bedrijf en aanpalende bedrijven in korte tijd in vuur en vlam konden komen te staan? Zo nee, welke sanctie staat er op het niet voldoen aan de PGS 15?

De richtlijn PGS 15 bevat stand der techniek documenten voor de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen die in de omgevingsvergunning van dit soort bedrijven horen te worden verwerkt. De gemeente Moerdijk is bevoegd gezag. Het bevoegd gezag handhaaft op basis van de omgevingsvergunning en niet op basis van de PGS 15. PGS 15 is een richtlijn. De daarin vermelde maatregelen zijn niet direct werkend, maar moeten in een omgevingsvergunning worden vastgelegd. Overtredingen van de omgevingsvergunning kunnen met de gebruikelijke dwangmiddelen (opleggen dwangsom etc.) worden bestraft.
Het onderzoek van de VI, IVW en AI zal dieper ingaan op de kwaliteit van de vergunningverlening en het uitgevoerde toezicht bij Chemie-Pack. Daarbij zal ook op andere aspecten van het werken met en de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen bij Chemie-Pack worden ingegaan.
Overigens is het van belang op te merken dat PGS 15 alleen gericht is op eisen voor de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. Andere aspecten zoals handling, het interne transport en ook de bulkopslag in tanks van gevaarlijke stoffen staan niet vermeld in de PGS 15. Wel behoren in een adequate omgevingsvergunning de juiste maatregelen voor deze activiteiten te zijn voorgeschreven en moeten richtlijnen op het gebied van explosieveiligheid worden nageleefd.
Aan Chemie-Pack zijn door de gemeente Moerdijk recent twee milieuvergunningen verleend: een revisievergunning van 29 januari 2009 en een wijzigingsvergunning van 29 oktober 2010. In deze vergunningen zijn de vereisten voor de opslag en aanwezigheid van gevaarlijke stoffen vermeld.
In het verleden zijn door de gemeente Moerdijk bij controles overtredingen geconstateerd bij de opslag van gevaarlijke stoffen.
Uit het onderzoeksrapport van de OvV zal mogelijk blijken wat de oorzaak is geweest van de brand en of er een verband is met de getroffen PGS 15-maatregelen en de toereikendheid van deze maatregelen.

Vraag 5

Kunt u toelichten waarom vele uren na het uitbreken van de brand de hulpverlenende diensten op de rampenzenders nog niet konden zeggen welke gevaarlijke stoffen op het bedrijfsterrein aanwezig waren?

Deze kwestie zal in het onderzoek van de OvV of, als deze het onderwerp niet meeneemt, het onderzoek van de IOOV aan de orde komen. Het gaat daarbij om de stoffenlijst zelf (kwaliteit, actualiteit en beschikbaarheid) én om het gebruik van de stoffenlijst bij de rampbestrijding en de communicatie naar de bevolking.

Vraag 6

Heeft het bedrijf zich gehouden aan de verplichting om dagelijks aan de bevoegde instanties te melden welke stoffen in welke hoeveelheden op het terrein aanwezig waren? Zo ja, waarom kreeg de bevolking daarover geen informatie via de rampenzenders? Zo nee, hoe kan dat in dit digitale tijdperk?

Vanuit het Brzo ligt er de verplichting voor de drijver van de inrichting om een lijst van gevaarlijke stoffen bij te houden die door een ieder kan worden ingezien. Deze lijst dient minimaal maandelijks te worden bijgewerkt. Verder draagt de drijver van de inrichting er zorg voor dat hulpverleningsdiensten van de overheid voor elke installatie direct toegang hebben tot de actuele gegevens van de binnen de installatie aanwezige gevaarlijke stoffen.
In de vigerende omgevingsvergunning van 29 januari 2009 is een voorschrift (5.2.8) opgenomen dat conform het Brzo 1999 en de Regeling risico’s zware ongevallen en PGS 15 beschrijft waar de stoffenlijst aan moet voldoen.
In het onderzoek van de VI, IVW en AI zal worden ingegaan op de vraag of Chemie Pack zich heeft gehouden aan deze verplichtingen, alsmede op de vraag of de vergunning op dit punt adequaat is. Of aan deze verplichting is voldaan, op de dag van de brand zelf, zal mogelijk in de onderzoeksrapportage van de OvV aan de orde komen.

Vraag 7

Waren er op het bedrijf afdoende voorzieningen aanwezig voor bluswater opvang? Hebben deze naar behoren gefunctioneerd?

Het onderzoek van de VI, IVW en AI zal ingaan op de vraag of er afdoende voorzieningen aanwezig waren voor bluswateropvang.
In algemene zin moet wel worden opgemerkt dat bedrijfsinterne voorzieningen voor bluswateropvang, zoals die bijvoorbeeld in PGS-richtlijnen zijn vastgelegd, uitgaan van goed functionerende interne brandbestrijdingssystemen. Het gaat dan om de opvang van bluswater dat vrijkomt bij het gedurende bepaalde tijd in werking zijn van een automatisch blussysteem, en het gedurende korte tijd nablussen.
Of de aanwezige bluswateropvangvoorzieningen naar behoren gefunctioneerd hebben zal mogelijk in het rapport van de OvV naar voren komen.

Vraag 1

Bent u bekend met het Heerenveense model van vergunningaanvragen, waarin delen van de bouwaanvraag niet getoetst worden en waarover dus geen gegevens overlegd hoeven te worden omdat de aanvrager verklaart dat deze zaken in orde zijn? Wat is hierover uw oordeel?

Ik ben bekend met het Heerenveense model. In 2009 heeft de VROM-Inspectie onderzoek gedaan naar vormen van bouwtoezicht die door gemeenten in Nederland worden gehanteerd1. In dat onderzoek is ook het Heerenveense model meegenomen.
Het Heerenveense Model bestaat in essentie uit het achterwege laten van de beoordeling van een aantal aspecten uit het Bouwbesluit 2003. Dit betreft onder meer de aspecten EPC-berekening (energiezuinigheid), daglicht en de voorschriften met betrekking tot bruikbaarheid van woningen. De vergunninghouder verklaart met een «modelverklaring aan te leveren gegevens» dat het gehele plan aan het Bouwbesluit 2003 voldoet. De gemeente toetst deze gegevens niet en ziet ook niet toe op de naleving. De gegevens en bescheiden behorende bij deze aspecten hoeven niet aangeleverd te worden bij een aanvraag omgevingsvergunning. De toets van de gemeente Heerenveen beperkt zich op de omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen in hoofdlijn tot de aspecten veiligheid en (het grootste deel van) gezondheid.
De VROM-Inspectie adviseert in haar rapportage het Heerenveense model op een aantal punten aan te passen. Geadviseerd wordt om de kwaliteitsaspecten die niet meer worden getoetst – en dan met name het aspect energiezuinigheid – te heroverwegen. De overige aanbevelingen hebben betrekking op het ontbreken van toezicht op de naleving en het feit dat hier aan private zijde niets tegenover staat. Het ontbreekt aan borging van kwaliteit, een aspect dat juist van wezenlijk belang is bij het eventuele terugbrengen van de rol van de overheid.

Vraag 2

Bent u ook van mening dat nieuwe werkwijzen om de bureaucratie te verminderen, zoals het Heerenveense model, niet door de vormgeving van overheidssoftware geblokkeerd mogen worden?

Ja. ICT mag geen hinder opleveren bij het verminderen van administratieve lasten voor burgers en bedrijfsleven. Voorwaarde hierbij is wel dat deze nieuwe werkwijzen voldoen aan wet- en regelgeving.

Vraag 3

Is het waar dat de circa 100 000 unieke bezoekers van het www.omgevingsloket.nl niet volgens het Heerenveense model daar hun aanvraag kunnen indienen en dat de gemeente Heerenveen dit heeft opgelost door haar burgers de mogelijkheid te geven een apart formulier te downloaden op de website van de gemeente Heerenveen?

Nee, dat is niet juist. De gemeente Heerenveen biedt op haar site weliswaar een eigen aanvraagformulier aan, maar dit is niet noodzakelijk voor toepassing van het Heerenveense model.
Het Omgevingsloket online biedt aanvragers de mogelijkheid om digitaal een vergunningaanvraag in te vullen en in te dienen. Het Omgevingsloket geeft als hulpmiddel een overzicht van informatie die aangeleverd moet worden bij een aanvraag. Hierbij wordt, conform de Ministeriële regeling omgevingsrecht, aangegeven dat het gaat om die informatie die noodzakelijk is bij de beoordeling van de aanvraag. Het is in deze fase van het vergunningenproces aan de aanvrager om te bepalen welke informatie hij toevoegt. Het systeem bepaalt dit dus niet en blokkeert dus ook niet de aanvraag als bepaalde bijlagen er niet bij zitten. In het Omgevingsloket is aangegeven dat over het wel of niet toevoegen van genoemde bijlagen in het loket contact kan worden gezocht met de gemeenten.
Mijns inziens heeft een apart formulier zoals gehanteerd in Heerenveen (een aangepaste versie van het aanvraagformulier bouwvergunning, zoals dat tot 1 oktober 2010 van kracht was) geen toegevoegde waarde. Het Omgevingsloket online vormt geen blokkade indien men wil werken in lijn met het Heerenveense model. De door de gemeente gevraagde «modelverklaring aan te leveren gegevens» kan eventueel als bijlage ook digitaal bij een aanvraag worden ingediend.
Het formulier dat Heerenveen gebruikt is verouderd. Aanvragers worden hierdoor verkeerd voorgelicht omdat er nog steeds de oude termen van vóór de inwerkingtreding Wabo worden genoemd. Zo worden aanvragers naar verouderde informatiebronnen verwezen en worden verkeerde termijnen genoemd. Uit ambtelijk contact met de gemeente Heerenveen is gebleken dat men dit onderkent. Inmiddels werkt Heerenveen op de hierboven geschetste manier. Dus een aanvraag gaat via het Omgevingsloket. Het oude formulier is inmiddels verwijderd.

Vraag 4

Bent u bekend met de oorzaak hiervan, namelijk dat de ICT achter het online omgevingsloket het simpelweg niet mogelijk maakt om het Heerenveense model toe te passen, omdat een aantal vragen niet uitgevinkt kunnen worden door gemeenten – terwijl dit bij veel andere vragen wel mogelijk is, maar juist niet bij de vragen die voor het Heerenveense model relevant zijn? Kunt u aangeven op welke wijze dit probleem kan worden opgelost?

Zoals in het antwoord op vraag 3 aangegeven, sluit het Omgevingsloket het Heerenveense model niet uit. Het verschil tussen het formulier in het Omgevingsloket en het formulier van de gemeente Heerenveen is, naast dat het een verouderd formulier is, de modelverklaring die aan het formulier is toegevoegd. Dit formulier zouden aanvragers ook apart kunnen invullen en als bijlage (digitaal) toevoegen bij de omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen.
De gemeente kan in haar voorlichting, precies zoals ze dat nu ook doet, aanvragers wijzen op de mogelijkheid van het Heerenveense model en werkwijze. Ze kan daarbij deze modelverklaring beschikbaar stellen en aanvragers verzoeken om deze verklaring te ondertekenen en bij te voegen bij de aanvraag. Ze kan dan zelf stellen welke overige bijlagen de aanvrager bij moet leveren om de aanvraag te kunnen beoordelen. Zoals bij vraag 3 aangegeven zal de gemeente Heerenveen ook op deze manier gaan werken.

Vraag 5

Bent u bereid het Heerenveense model mogelijk te maken via het omgevingsloket online?

Dat is niet nodig: het Omgevingsloket online kent geen belemmeringen voor het Heerenveense model. Zie de beantwoording van vraag 3 en 4.

Vraag 6

Kunt u aangeven op welke wijze u het Heerenveense model meeneemt in het uitvoeren van de adviezen uit het rapport «Privaat wat kan, publiek wat moet» van de commissie Fundamentele Verkenning Bouw (Commissie Dekker)? Kunt u er daarbij nadrukkelijk voor zorgen dat bij het uitvoeren van deze adviezen technische ICT problemen aangepakt en opgelost zullen worden?

Werkwijzen zoals het Heerenveense model passen goed in de sturingsfilosofie van de Commissie Dekker. Het Heerenveense model legt de verantwoordelijkheid duidelijker daar waar deze hoort: bij de aanvrager en niet bij de overheid. Echter belangrijk verbeterpunt ook in relatie tot de aanbevelingen van de commissie Dekker is de kwaliteitsborging bij de bouwpraktijk.
ICT is hierbij slechts een hulpmiddel en kan en mag nooit leidend zijn. Mocht de uitvoering van de adviezen van de Commissie Dekker gevolgen hebben voor het Omgevingsloket online dan zal het loket hierop worden aangepast.

Vraag 1

Klopt het dat de zeehonden die gisteren in Venlo in beslag genomen zijn naar het Dolfinarium Harderwijk zijn overgebracht?1 Zo ja, waarom zijn ze juist daarheen gebracht?

Beide zeehonden zijn bestuursrechtelijk in bewaring genomen door de Dienst Regelingen en ondergebracht bij het Dolfinarium te Harderwijk. Het Dolfinarium is een erkende opslaghouder voor in beslag genomen zeezoogdieren.

Vraag 2

Is het de bedoeling dat de zeehonden uiteindelijk weer in het wild worden uitgezet? Zo ja, wie beslist hierover? Op basis van welke informatie wordt deze beslissing genomen?

De informatie over de herkomst van deze dieren is doorslaggevend voor hun toekomst. Indien het dieren zijn die in gevangenschap zijn gekweekt, dan zullen ze niet worden uitgezet. Indien het dieren zijn die in het wild zijn gevangen, dan geldt als uitgangspunt dat op de plaats van herkomst. De beslissing hierover zal worden genomen door de bestuursrechter. De kosten hiervan komen voor rekening van de eigenaar of bij degene die deze dieren onder zich had.

Vraag 3

Kunt u uiteenzetten hoe de visboer over de zeehonden kon beschikken?

Er bestaat een illegaal circuit waarin beschermde dieren worden verhandeld. In het belang van de strafrechtelijke behandeling van deze zaak kan ik daar verder niet op ingaan.

Vraag 4

Welke mogelijke sancties kunnen de visboer opgelegd worden voor het in bezit hebben van zeehonden?

De betrokkene is bestuursdwang aangezegd door Dienst Regelingen van het Ministerie van EL&I. Tevens zal proces-verbaal worden opgemaakt door de politie voor strafrechtelijke afhandeling van deze zaak.

Vraag 5

Klopt het dat de Algemene Inspectie Dienst (AID) in 2004 bij deze man al drie bavianen en twee lynxen in beslag heeft genomen?2 Zo ja, deelt u de mening dat dergelijk recidivisme ongewenst is?

Eerdere overtredingen zijn mij bekend. Ik acht recidivisme in dezen ongewenst.

Vraag 6

Deelt u de mening dat herhaaldelijk illegaal bezit van wilde en/of uitheemse dieren veelal voorkomen kan worden? Zo nee, kunt u uiteenzetten waarom u denkt dat dit niet kan en daarbij de aanpak schetsen die u de afgelopen jaren hebt gevolgd?

Vraag 7

Kunt u helder uiteenzetten op welke wijze u dit dierenrecidivisme gaat aanpakken en welke extra inspanningen u daarvoor gaat leveren ten opzichte van het lopende beleid? Kunt u uw ambities inzichtelijk maken in termen van streefcijfers en doelstellingen?

In het algemeen kan niet worden gesteld dat herhaaldelijk illegaal bezit kan worden voorkomen. Het is de intentie van dit kabinet om de illegale handel in dieren (huisdieren, inheemse niet gedomesticeerde en exotische dieren) effectiever te bestrijden. Concrete streefcijfers zijn lastig te formuleren ten aanzien van een problematiek die zich in het illegale circuit afspeelt.

Vraag 1

Kent u het bericht «Hogere prijs voor vlees zonder antibiotica»?1

Ja.

Vraag 2

Vindt u het rechtvaardig dat de consument moet betalen voor de vermindering van het antibioticagebruik in vlees?

Het artikel waarnaar u verwijst, bericht over vleeskippen met het zogenaamde Beter Leven-kenmerk (tussensegment). Deze kippen krijgen met name meer licht en ruimte aangeboden dan reguliere vleeskippen. Een gunstig bijeffect is dat in deze vorm van pluimveehouderij significant minder antibiotica worden gebruikt. Een eventuele hogere consumentenprijs wordt met name veroorzaakt door verbeterde houderijomstandigheden en niet door het gebruik van minder antibiotica.

Vraag 3

Deelt u de mening dat goed consumentengedrag in dit geval bestraft wordt met een boete op de consumentenprijs?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat met name het gebruik van antibiotica in de veehouderij minder aantrekkelijk gemaakt zou moeten worden, bijvoorbeeld via een heffing? Zo nee, waarom niet?

Op 8 maart 2010 stuurde minister Verburg het rapport van Berenschot aan uw Kamer (Kamerstukken 29683-42)2. Op basis van dit rapport is het niet aannemelijk dat een heffing op antibiotica effectief zal zijn. «De totale impact van antibiotica voor de kostprijs van de intensieve veehouderij is beperkt, terwijl het economische belang zeer groot is. Dit heeft er vooral mee te maken dat door het gebruik van antibiotica grote bedrijfsrisico’s voorkomen kunnen worden», aldus Berenschot. Bovendien verwacht Berenschot dat een heffing het ontstaan van illegale handelscircuits of internethandel in de hand werkt.
Overigens stelt de kwaliteitsmanager van Plukon uitsluitend dat de dierenarts geen apotheekfunctie meer zou moeten hebben. In de begeleidende brief bij het rapport ging minister Verburg al specifiek in op de wenselijkheid van het ontkoppelen van voorschrijven en verhandelen door de dierenarts. Ik onderschrijf haar stellingname dat de aanpak die de veehouderij zelf voorstelt op dit moment kansrijker is.
In onze brief van 8 december 2010 (Kamerstukken 29683-65) geven de minister van VWS en ik een reactie op de plannen van de sector om het gebruik van antibiotica in de veehouderij terug te dringen en beschrijven wij het ingezette beleid. Tegenvallende (tussentijdse) reductieresultaten kunnen aanleiding zijn voor aanpassing van dit beleid.

Vraag 5

Onderschrijft u de stelling van de kwaliteitsmanager van Plukon dat de vermindering van het antibioticagebruik teveel wordt overgelaten aan de sector? Zo ja, op welke wijze wilt u daar verandering in brengen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid de levering van antibiotica uitsluitend toe te staan aan onafhankelijke apotheken? Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Bent u bereid de regie van de bestrijding van MRSA- en ESBL-bacteriën geheel in handen te leggen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport conform de unanieme wens van de Eerste Kamer?2 Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?

De minister van VWS en ik zijn van mening dat de bestrijding van antibioticaresistentie een gezamenlijke beleidsverantwoordelijkheid is van zowel het ministerie van VWS als van EL&I.
De minister van VWS is beleidsverantwoordelijk voor de aanpak van antibioticaresistentie in de humane zorg en voor de bescherming van de volksgezondheid in het algemeen.
Het terugdringen van het antibioticagebruik in de veehouderij vraagt om aanpassingen in de huisvesting en het diermanagement veehouderijbedrijven. Deze vraagstukken liggen op het terrein van het ministerie van EL&I. Het bepalen van de doelstellingen en de monitoring van de vermindering gebeurt vanuit onze beide departementen gezamenlijk. Het belang van de volksgezondheid staat hierbij voorop.

Vraag 1

Kent u de berichten over de dijken in Limburg?1

Ja, en zelf ben ik ook ter plekke geweest om met eigen ogen de situatie te bekijken. De hoogwaterveiligheid, ook die van de Maas, heeft mijn maximale aandacht.

Vraag 2

Is het waar dat de provincie Limburg de regering per brief heeft gevraagd meer geld beschikbaar te stellen voor de dijken in Limburg? Zo ja, kunt u deze brief openbaar maken?

Ja, het is waar dat de provincie de regering heeft gevraagd om geld.
De brief van de provincie Limburg stuur ik mee met de beantwoording van deze vragen.2

Vraag 3

Acht u het terecht dat de Limburgse waterschappen concluderen dat de dijken niet aan de normen voldoen? Is er ook sprake van een verslechtering van de veiligheid ten opzichte van voorgaande jaren?

In de Waterwet is vastgelegd dat alle waterkeringen iedere zes jaar moeten worden getoetst. Momenteel loopt de Derde Toetsing. Voor de dijkringen in de provincie Limburg geldt echter dat ze nu voor het eerst worden getoetst, als gevolg van een aanpassing van de voorloper van de Waterwet.
Het toetsproces is omgeven met voorschriften en kwaliteitscriteria. Het landelijk beeld wordt definitief na het oordeel van de Inspectie Verkeer en Waterstaat op alle provinciale oordelen. Deze complete en gevalideerde landelijke rapportage kunt u dit jaar verwachten en stuur ik na afronding door de inspectie naar uw Kamer.

Vraag 4

Wanneer komt er rijksgeld beschikbaar voor de dijken in Limburg?

Het Rijk investeert al in de veiligheid van de Maas, zowel in rivierverruiming als met kademaatregelen via de Maaswerken. Dit programma loopt tot 2020 voor wat betreft de prioritaire kademaatregelen. Zoals reeds is gemeld aan de provincie medio 2010, is er nog een aanvullende inspanning nodig om voor alle dijkringen invulling te geven aan de veiligheidsdoelstelling van 1/250. De beoordeling van de benodigde maatregelen loopt mee in de voorbereiding van het volgende hoogwaterbeschermingsprogramma en zal in dat kader ook worden bezien.

Vraag 5

Welk deel van de kosten van de dijkversterking in Limburg zal ten laste komen van het Rijk, welk deel ten laste van het waterschap?

In de Waterwet is vastgelegd dat nadat waterkering zijn afgekeurd tijdens een toetsing, maatregelen moeten worden getroffen om de waterkeringen te versterken of te verhogen. Volgens de vigerende wettelijk systematiek komen deze maatregelen komen, onder voorwaarden, in aanmerking voor volledige rijkssubsidiëring.
De Taskforce Hoogwaterbescherming is in december 2010 met een advies gekomen over verbeteringen in de programmering en beheersing van het huidige tweede hoogwaterbeschermingsprogramma. Dit advies heb ik u recent toegezonden (TK, 2010–2011, 27 625, nr. 177 d.d. 17 december 2010).
De taskforce geeft het advies om over te gaan tot cofinanciering waarbij ook de waterschappen een financiële bijdrage moeten leveren. Ook de discussie over doelmatig waterbeheer en het door mij aangekondigde bestuursakkoord spelen een rol bij de financieringsverdeling.

Vraag 6

Is het waar dat, zoals in het artikel «Veel limburgse dijken voldoen niet aan de wettelijke veiligheidsnormen» in Blikopnieuws.nl2 wordt gemeld, budgetten van de Maaswerken worden ingezet voor dijkversterkingen? Zo ja, welke budgetten betreft dit? Waarvoor zouden deze anders zijn ingezet?

Ja, dat is waar. Naast rivierkundige maatregelen (rivierverruiming, retentiegebieden) maakt de aanleg en verbetering van kaden onderdeel uit van de Maaswerken. In de stedelijke gebieden van Roermond, Venlo en Gennep is ca. 40 km kaden opgehoogd. Hiermee is een budget gemoeid van
€ 95 miljoen. De komende jaren wordt nog een aantal kaden en dijken opgehoogd en verstevigd binnen de scope van de Maaswerken. Deze werken worden uitgevoerd door de waterschappen Peel en Maasvallei en Roer en Overmaas. Het gaat hier om een bedrag van € 65 miljoen van de maximaal hiervoor beschikbare € 85 mln.
Daarnaast is het gebied van Ooijen-Wanssum volgens de Provincie kansrijk om de waterveiligheidsdoelstelling te realiseren met gebiedsontwikkeling.
Hiervoor is binnen het project budget Maaswerken € 10 miljoen gereserveerd. De overige 10 miljoen is gereserveerd voor risico’s. Van een andere inzet van programmamiddelen van Maaswerken is geen sprake.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht over de 27-jarige asielzoeker uit Azerbeidzjan die in Winterswijk de geboorte van zijn kind kwam aangeven en vervolgens in vreemdelingenbewaring is gesteld?1

Ja.

Vraag 2

Wat zijn de redenen van de aanhouding en de inbewaringstelling?

Op maandag 20 december 2010 bezocht een man het gemeentehuis in Winterswijk om aangifte te doen van de geboorte van een kind. De ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Winterswijk stelt daarbij op grond van artikel 1:19e, zevende lid, van het Burgerlijk Wetboek, de identiteit van de aangever vast aan de hand van een document als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de Identificatieplicht. De betrokken man was niet in het bezit van een zodanig document en toonde aan de ambtenaar van de burgerlijke stand een verlopen W-document uit 2009 (een identiteitsdocument uitgegeven door de Immigratie- en Naturalisatiedienst). De gemeente heeft hiervan melding gemaakt bij de Vreemdelingenpolitie, omdat de Vreemdelingenpolitie de gemeente Winterswijk eerder had verzocht melding te doen als iemand aangifte zou doen van de geboorte van het kind van de desbetreffende vrouw. Ten aanzien van deze vrouw was namelijk een identiteitsonderzoek gestart. Ten aanzien van haar broer was reeds gebleken dat hij zich schuldig had gemaakt aan het verstrekken van onjuiste persoonsgegevens ex artikel 36 Wet GBA en het vermoeden bestond dat de vrouw eveneens onjuiste persoonsgegevens had verstrekt. Door de melding wilde de Vreemdelingenpolitie de verblijfplaats van de vrouw, die zich aan het vreemdelingentoezicht had onttrokken, achterhalen.
Bij controle van de personalia door de Vreemdelingenpolitie bleek dat de betrokken man zich sinds 2009 had onttrokken aan het vreemdelingentoezicht. De aan hem opgelegde meldplicht was hij sinds 2009 niet meer nagekomen. De juiste identiteit van deze vreemdeling kon op dat moment niet worden vastgesteld, waarop hij staande is gehouden op grond van artikel 50 van de Vreemdelingenwet 2000. Het betreffende wetsartikel stelt dat van deze bevoegdheid gebruik gemaakt mag worden indien onder meer sprake is van «feiten en omstandigheden die, naar objectieve maatstaven gemeten, een redelijk vermoeden van illegaal verblijf opleveren». De vreemdeling is vervolgens overgebracht naar het politiebureau en daar na ophouding in vreemdelingenbewaring gesteld op grond van artikel 59, eerste lid, aanhef en onder a van de Vreemdelingenwet 2000 (geen rechtmatig verblijf).
Het belang van de openbare orde vorderde deze maatregel, omdat er aanwijzingen waren om te vermoeden dat betrokkene zich aan de uitzetting zou onttrekken.
Voorafgaande aan de inbewaringstelling is de vreemdeling gehoord. Tijdens dit gehoor heeft hij onmiskenbaar te kennen gegeven dat hij niet wilde meewerken aan terugkeer en hij was niet bereid opgave te doen van zijn woon/verblijfadres dan wel dat van zijn vrouw.

Vraag 3

Klopt het dat de asielzoeker en/of zijn vrouw nog in een lopende toelatingsprocedure voor verblijf in Nederland zijn verwikkeld, en derhalve niet uitgeprocedeerd zijn?

Betrokkenen hebben verschillende aanvragen om verblijf ingediend die alle zijn afgewezen en in rechte vast staan. Zij zijn derhalve beiden uitgeprocedeerd en verblijven niet-rechtmatig in Nederland.

Vraag 4

Wat is uw opvatting over het oppakken van vreemdelingen op het moment dat zij de geboorte van hun kind komen aangeven? Is dit ook gebruikelijke praktijk in andere gemeenten? Kan dit ook gebeuren als vreemdelingen zonder Burger Service Nummer (BSN-nummer) zich melden bij de gemeente voor andere diensten?

De vraag hoe het uitoefenen van vreemdelingentoezicht zich verhoudt tot het doen van geboorteaangifte van een kind, zal ik betrekken bij de visie op illegaal verblijf. Deze visie zal ik aan uw Kamer toezenden in reactie op de illegalenschatting waaraan het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie op dit moment werkt. Ik verwacht u mijn visie op illegaal verblijf, waar de strafbaarstelling van illegaal verblijf onderdeel van uitmaakt, voor de zomer 2011 toe te zenden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het oppakken van vreemdelingen bij de aangifte van de geboorte van hun kind het onverantwoorde risico met zich meebrengt dat dit soort kinderen niet meer worden aangegeven, zij derhalve niet meer geregistreerd zullen worden en ook niet voorkomen in de inentingsadministratie met alle gevolgen van dien?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid met gemeenten in overleg te treden en ervoor te zorgen dat vreemdelingen niet meer opgepakt worden als zij de geboorte van hun kind komen aangeven?

Zie antwoord vraag 4.