Vraag 1

Kent u het bericht «Seksmonster ontsnapte uit ziekenhuis»1 en «Serieverkrachter Almere vluchtte»?2

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich de eerdere vragen3 over een ontsnapte ter beschikking gestelde (tbs'er) en de aan een burgemeester opgelegde zwijgplicht?

Ja.

Vraag 3

Kunt u een feitenrelaas geven over de ontsnapping van de tbs'er die in Lelystad aan zijn begeleiders wist te ontsnappen?

De betrokken jeugdige betreft geen terbeschikkinggestelde (tbs’er). De jeugdige is bij vonnis door de Rechtbank veroordeeld tot jeugddetentie en de maatregel van plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (PIJ-maatregel). Tegen dit vonnis is door de veroordeelde hoger beroep ingesteld. De inhoudelijke behandeling bij het Gerechtshof zal nog plaatsvinden, waardoor betrokkene formeel onder de status «voorlopige hechtenis» in een JJI verblijft.
Vanwege een noodzakelijk bezoek aan een specialist is door de directeur van de inrichting toestemming aan de betrokken jeugdige verleend om de inrichting onder toezicht van twee begeleiders te verlaten, conform artikel 47 lid 4 sub c Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (Bjj). De betrokkene jeugdige heeft op 20 september 2012 kans gezien om zich tijdens het instappen van de auto te onttrekken aan het toezicht van zijn begeleiders. Conform de procedures rondom onttrekkingen is het incident direct gemeld aan 112 en het Korps landelijke politiediensten (KLPD). De Groep Opsporing Onttrekkingen van het KLPD heeft naar aanleiding van de melding direct een opsporingsonderzoek ingesteld. De jeugdige heeft zich na drie dagen gemeld bij de inrichting, waarna hij is ingesloten.

Vraag 4

Hoeveel personen hebben de tbs'er begeleid? Werd er rekening gehouden met vluchtgevaar? Zo ja, hoe heeft de tbs'er dan toch kunnen ontsnappen? Zo nee, waarom niet?

De betrokken jeugdige werd begeleid door een tweetal ervaren groepsleiders. Bij de beoordeling van een te verlenen medisch transport wordt altijd het belang van de jeugdige afgewogen tegen de risico’s voor de continuïteit van de tenuitvoerlegging en voor de maatschappelijke orde en veiligheid. Eventuele risico’s worden ingeperkt door het treffen van noodzakelijke beveiligingsmaatregelen. Ondanks de inzet van een tweetal begeleiders is de jeugdige in staat gebleken zich te onttrekken aan hun toezicht.

Vraag 5

Is het waar dat deskundigen hebben gewaarschuwd dat de ontsnapte tbs'er makkelijk in herhaling kan vervallen? Zo ja, hoe is het dan toch mogelijk dat, gezien de ontsnapping, deze waarschuwing blijkbaar niet serieus genoeg is genomen? Zo nee, wat is er dan niet waar?

De directeur van een justitiële jeugdinrichting (JJI) heeft een zorgplicht ten aanzien van de individuele gezondheidstoestand van jeugdigen die in diens inrichting verblijven. Indien een bezoek aan een specialist essentieel is voor de gezondheid van een jeugdige, draagt de directeur zorg voor de overbrenging van de jeugdige naar een ziekenhuis dan wel een andere instelling waar de bedoelde behandeling plaatsvindt, conform artikel 47 lid 4 sub c Bjj. De inrichting heeft middels het risicotaxatie-instrument SAVRY het recidiverisico geschat op «hoog». In de onderhavige zaak heeft de directeur van de inrichting bepaald dat de betrokken jeugdige de inrichting op medische grond mocht verlaten onder begeleiding van twee medewerkers.

Vraag 6

Kunt u garanderen dat tbs'er tijdens de duur van zijn ontsnapping geen strafbare feiten heeft gepleegd? Zo ja, hoe dan? Zo nee, weet u van gepleegde strafbare feiten en welke waren dat dan?

Nee, dit kan ik niet garanderen. Afgaand op de informatie van het Openbaar Ministerie (OM) zijn er, voor zover bekend, geen aangiften gedaan van strafbare feiten in de periode dat de betrokken jeugdige zich heeft onttrokken, die met hem in verband kunnen worden gebracht.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het voor slachtoffers van de tbs'er onverteerbaar moet zijn om te ervaren dat deze gevaarlijke dader uit de handen van justitie wist te ontkomen? Zo ja, wat heeft u gedaan om de slachtoffers te beschermen of anderszins gerust te stellen? Zo nee, waarom niet?

Ja, dit deel ik. De slachtoffers zijn, conform het beleid hieromtrent, direct geïnformeerd over de onttrekking. Er is een dreigingsinschatting ten aanzien van de slachtoffers gemaakt door de afdeling CCB (Conflict- en Crisisbeheersing) van de politie in opdracht van de hoofdofficier van justitie. De uitkomst van de dreigingsinschatting gaf in deze zaak geen aanleiding tot het treffen van maatregelen in het kader van het stelsel «Bewaken en beveiligen». Er is wel een familierechercheur beschikbaar gesteld, die te allen tijde als aanspreekpunt diende voor de slachtoffers.

Vraag 8

Is het, mede in het licht van het verzwijgen van de recente ontsnapping van een tbs'er uit Rekken, inmiddels staand beleid geworden dat ontsnappingen van gevaarlijke criminelen niet meer publiek worden gemaakt? Zo ja, op grond van welke exacte overwegingen is dit beleid gebaseerd? Zo nee, wat is het beleid ten aan zien van het publiek maken van dergelijke ontsnappingen dan wel?

Nee, per incident wordt het belang van een opsporingsbericht afgewogen. Bij de overweging om hiertoe al dan niet over te gaan, is, naast de afweging van de proportionaliteit en subsidiariteit, de inschatting van de reactie van de onttrokken persoon op de media-aandacht van groot belang. Uit ervaring is bekend dat sommige onttrokken personen gevaarlijker en meer onberekenbaar worden door media-aandacht, anderen slaan op vlucht. In de onderhavige zaak is, na een weloverwogen inschatting, besloten dat mediaberichten niet in het opsporingsbelang zouden dienen. Hierbij is het recidive- en gevaarsrisico meegewogen. De bescherming van slachtoffers en samenleving prevaleert boven het belang van de opsporing. Juist hiervoor dient de zorgvuldige afweging om al dan niet over te gaan tot een opsporingsbericht.

Vraag 1

Herinnert u zich uw publieke uitlatingen over de dood van een verdachte van inbraak in het Noord-Brabantse Diessen? Wat bedoelt u er precies mee dat dit sterfgeval een inbrekersrisico is?

Ik verwijs naar het antwoord op vraag 1 van het lid Kooiman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 297).

Vraag 2

Is het waar dat u zich publiekelijk heeft uitgelaten over de schuldvraag in dit incident? Zo ja, hoe verhouden zich uw uitlatingen tot de ruimte die de strafrechter heeft om in deze individuele strafzaak tot een juridisch juist en rechtvaardig strafrechtelijk oordeel te komen? Vindt u ook niet dat u voor uw beurt heeft gesproken en daarmee op onaanvaardbare wijze de beoordelingsvrijheid van de rechterlijke macht heeft geschonden?

Ik verwijs naar het antwoord op vraag 2 van het lid Kooiman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 297).

Vraag 3

Wat kunnen de potentiële gevolgen zijn van uw uitlatingen? Deelt u de mening dat uw uitlatingen kunnen worden opgevat als een apologie voor en misschien zelfs als een aanmoediging tot strafwaardig gedrag en daardoor aangemerkt zou kunnen worden als een overtreding van artikel 131 van het Wetboek van Strafrecht?

Ik verwijs naar het antwoord op de vragen 3 en 4 van het lid Kooiman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 297).

Vraag 4

Heeft u spijt van uw uitlatingen? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs naar het antwoord op vraag 6 van het lid Kooiman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 297).

Vraag 5

Bent u bereid om met serieuze maatregelen ter vergroting van de veiligheid en bescherming van eigendommen te komen of volstaat u ermee dat feitelijk burgers aan zichzelf en het recht van de sterkste zijn overgeleverd?

Om te voorkomen dat mensen slachtoffer worden van een overval of inbraak is het van groot belang dat mensen zelf preventieve maatregelen nemen om hun eigendommen te beschermen. Mochten burgers onverhoopt toch slachtoffer worden van zo’n misdrijf dan kunnen zij erop rekenen dat politie en OM dit voortvarend zullen onderzoeken. Misdrijven als bovengenoemde zijn aangemerkt als «high impact crime» en hebben landelijk opsporingsprioriteit. Ik onderschrijf dan ook niet de suggestie dat burgers zijn overgeleverd aan zichzelf en het recht van de sterkste.

Vraag 1

Is het waar dat een beruchte serieverkrachter uit Almere vorige week bijna vier dagen vrij heeft rondgelopen en dat justitie niet publiekelijk alarm heeft geslagen?1

Ja.

Vraag 2

Waarom heeft justitie niet direct groot alarm geslagen, ook niet nadat deskundigen aangaven dat deze serieverkrachter makkelijk in herhaling kan vallen?

Per incident wordt het belang van een opsporingsbericht afgewogen. Bij de overweging om hiertoe al dan niet over te gaan, is, naast de afweging van de proportionaliteit en subsidiariteit, de inschatting van de reactie van de onttrokken persoon op de media-aandacht van groot belang. Uit ervaring is bekend dat sommige onttrokken personen gevaarlijker en meer onberekenbaar worden door media-aandacht, anderen slaan op vlucht. In de onderhavige zaak is, na een weloverwogen inschatting, besloten dat berichtgeving middels de media het opsporingsbelang niet zou dienen. Hierbij is het recidive- en gevaarsrisico meegewogen.

Vraag 3

Wat is het beleid met betrekking tot wel of geen alarm slaan bij een ontsnapping van een gevaarlijke tbs'er? Hoe wordt de afweging tussen in het belang van de opsporing en het belang van bescherming van de samenleving gemaakt?

Zie antwoord 2. De bescherming van slachtoffers en samenleving prevaleert boven het belang van de opsporing. Juist hiervoor dient de zorgvuldige afweging om al dan niet over te gaan tot een opsporingsbericht.

Vraag 4

Deelt u de mening dat door niet publiekelijk alarm te slaan, justitie de samenleving ernstig in gevaar heeft gebracht? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie antwoord 2 en 3.

Vraag 5

Waarom wordt een serieverkrachter die in rapporten wordt bestempeld als gevaarlijk en onberekenbaar in de samenleving losgelaten bij wijze van proefverlof?

Er is geen sprake van een planmatig ofwel proefverlof. Vanwege een noodzakelijk bezoek aan een specialist is door de directeur van de inrichting toestemming aan de betrokken jeugdige verleend om de inrichting onder toezicht van twee begeleiders te verlaten, conform artikel 47 lid 4 sub c Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (Bjj).

Vraag 6

Hebben deze ontsnapping of mislukte proefverloven in het algemeen ook gevolgen voor de deskundige die dit proefverlof veilig achtte? Zo nee, waarom niet?

De onttrekking van de betrokken jeugdige heeft geen disciplinaire gevolgen gehad voor medewerkers van de inrichting. Bij de toekenning van het extramurale medisch bezoek is gehandeld conform de geldende wet- en regelgeving. Wel zal het incident intern worden geëvalueerd om hieruit lering te trekken voor soortgelijke zaken in de toekomst.
Indien er niet conform de wet- en regelgeving wordt gehandeld bij de beoordeling van een te verlenen verlof, kunnen er maatregelen worden getroffen jegens de persoon in kwestie, zoals bijvoorbeeld het opleggen van een disciplinaire straf.

Vraag 7

Deelt u de mening dat tbs (in de huidige vorm) moet worden afgeschaft? Zo nee, waarom niet?

Nee, de maatregel van plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (PIJ-maatregel), waartoe de betrokken jeugdige in eerste aanleg is veroordeeld, is een waardevolle toevoeging aan het jeugdsanctiestelsel. De PIJ-maatregel biedt de mogelijkheid om jeugdigen die ernstig delictgedrag vertonen, een intensieve en intramurale behandeling te bieden. Indien er aan het gevaar van de jeugdige een stoornis ten grondslag ligt, dan strekt de PIJ-maatregel er mede toe deze stoornis te behandelen. De duur van de PIJ-maatregel vloeit voort uit de wet, is vatbaar voor verlenging en biedt ook de ruimte om van verlenging af te zien. Het al dan niet verlengen van de maatregel hangt af van het succes van de behandeling. De veiligheid van de samenleving kan zodoende optimaal worden beschermd en de jeugdige kan worden voorbereid op een succesvolle terugkeer in de maatschappij.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de Hoge Raad heeft geoordeeld dat minderjarige asielkinderen niet op straat mogen worden gezet?1

Ik heb uw Kamer op 24 oktober 2012 geïnformeerd over de betekenis van het arrest van de Hoge Raad en de wijze waarop ik uitvoering zal geven aan dit arrest.
Ik ben van mening dat artikel 31, tweede lid van het (herziene) Europees Sociaal Handvest (ESH) niet ziet op illegaal in een lidstaat verblijvende kinderen, zoals nogmaals in het rapport van het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van 2012 wordt gesuggereerd. Nederland handelt dus niet, of heeft niet in strijd gehandeld, met het ESH.
Ik sluit me in dit verband aan bij de analyse van de toenmalige Minister van Justitie in reactie op het rapport van het ECSR van 20 oktober 2009.4 De Nederlandse regering was van mening dat het rapport verwarring wekt over de uitleg van de eerste paragraaf van de bijlage bij het (herziene) ESH, waarin is bepaald dat de toekenning van rechten uit het ESH is voorbehouden aan legaal verblijvende vreemdelingen. In een resolutie van 7 juli 2010 heeft het Comité van Ministers bovendien erkend dat de personele reikwijdte van het ESH in de Bijlage bij dit Handvest is begrensd. Voorts heeft de toenmalige Minister van Justitie ook nog aangegeven dat het oordeel van het ECSR niet juridisch bindend is.

Vraag 2

Waarom bent u niet reeds overgegaan tot aanpassing van het beleid na de conclusie van het Europees Comité voor Sociale Rechten in januari 2012 dat Nederland nog steeds in strijd handelt met onder andere artikel 31, tweede lid, van het Europees Sociaal Handvest (ESH) door ongedocumenteerde kinderen onderdak te ontzeggen?2 Wat is de reden dat Nederland geen gehoor heeft gegeven aan de reeds in 2009 gegrond verklaarde klacht hierover?3

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Welke gevolgen heeft de geconstateerde schending van fundamentele mensen- en kinderrechten voor het beleid ten opzichte van uitgeprocedeerde gezinnen met minderjarige kinderen die reeds op straat leven en die een herhaalde asielaanvraag hebben ingediend? Gaat u geen onderscheid meer maken tussen kinderen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Erkent u dat de opvang van minderjarige kinderen alleen mag worden stopgezet indien hun dagelijkse verzorging, huisvesting, medische zorg en scholing is gegarandeerd?

Deze vraag lijkt te suggereren dat gezinnen met minderjarige kinderen nu op straat worden gezet. Zoals ik in mijn brief van 21 december 2011 aan uw Kamer (Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 29 344, nr. 85) heb toegelicht, gebeurt dit niet.
Aanvullend merk ik op dat de Hoge Raad nadere duiding heeft gegeven bij de verantwoordelijkheid van de Staat voor de zorg van de kinderen indien de ouders, die primair verantwoordelijkheid zijn voor het welzijn van hun kind, hierin tekort schieten. De Hoge Raad stelt dat opvang dient ter voorkoming van een humanitaire noodsituatie waarbij het opvang- en verzorgingsniveau kan worden afgestemd op de tijdelijkheid van het verblijf dat in het oog staat van het daadwerkelijk vertrek uit Nederland.

Vraag 5

Is het waar dat de huidige gezinsopvanglocaties bijna geen plek meer hebben? Zo ja, worden er meer opvangplekken gecreëerd voor de opvang van uitgeprocedeerde kinderen en hun ouders?

Nee. Er zijn op dit moment voldoende gezinslocaties gecreëerd en voldoende plaatsen beschikbaar in deze gezinslocaties.

Vraag 6

Bent u bereid voorgaande vragen mee te nemen in uw reactie op de uitspraak van de Hoge Raad d.d. 21 september jl.?4

Ik heb ervoor gekozen uw vragen separaat te beantwoorden.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het feit dat zorgverzekeraar DSW heeft aangekondigd dat het niet nodig is de ziektekostenpremie voor volgend jaar te verhogen?1

Ja.

Vraag 2

Bent u het eens met Zorgverzekeraars Nederland die er op wijst dat de besparing van 1.1 miljard euro sinds 2008 te niet gedaan wordt door nieuwe dure medicijnen en het opnemen van revalidatiezorg en stoppen met roken in het pakket? Kunt u precies aangeven tot welke kosten dit leidt, en hoe deze precies worden gecompenseerd?

Het klopt dat er naast kostenverlagingen sprake is van kostenverhogingen als gevolg van de nieuwe dure geneesmiddelen, overheveling van de revalidatiezorg naar de Zorgverzekeringswet en bijvoorbeeld de opname van «stoppen met roken» in het pakket. Deze ontwikkelingen zijn allemaal verwerkt in mijn raming van de nominale premie 2013.

Vraag 3

Bent u het eens met DSW-directeur Oomen die stelt dat elke verzekeraar die de tarieven volgend jaar met meer dan 2–3 euro per maand verhoogt wat uit te leggen heeft? Zo nee, waarom niet? Zo ja, gaat u dergelijke verzekeraars ook om een uitleg vragen?

Die uitspraak laat ik voor rekening van de heer Oomen.
Verzekeraars stellen zelf de hoogte van hun premie vast en communiceren hierover met de verzekerden. De verzekerden maken de afweging of ze de premie van een verzekeraar al dan niet te hoog vinden.

Vraag 4

Is het waar dat u uitgaat van een verhoging van de ziektekostenpremie met 20 euro per jaar? Gaat u er daarbij van uit dat verzekeraars kostenstijging opvangen via het inzetten van hun reserves? Kunt u een overzicht geven van de reserves en de mate waarin de ziektekostenverzekeraars aan de solvabiliteitseisen voldoen?

Het klopt dat ik uitga van een verhoging van de ziektekostenpremie met 20 euro per jaar. Naar mijn mening is een reële kostenstijging in de stijging van de rekenpremie verwerkt, waarbij ik niet ben uitgegaan van de inzet van reserves om de kostenstijging te financieren.
In onderstaande tabel staan de meest recente standen (ultimo 2011) van de reserveposities per verzekeraar. Voor sommige verzekeraars geldt dat de basis en de aanvullende verzekering binnen dezelfde risicodrager wordt uitgevoerd. Er zijn dan geen afzonderlijke reserveposities beschikbaar voor basis en aanvullende verzekering.
In het overzicht is tevens opgenomen de vereiste solvabiliteit (9% van de totale schade in 2011), het overschot op de vereiste solvabiliteit en de aanwezige solvabiliteit in percentage van de vereiste solvabiliteit.
De minimumeis is per 2012 voor de basisverzekering verhoogd van 9 naar 11% van de totale schade. Voor de aanvullende verzekeringen bedraagt de eis 24%.
Naam verzekeraar
Aanwezige solvabiliteit
Vereiste solvabiliteit
Overschot op de wettelijk vereiste solvabiliteit
Aanwezige solvabilteit in % vd vereiste
Achmea
basis
1.467.934
794.968
672.966
185%
VGZ
basis + aanv
1.583.028
911.635
671.393
174%
CZ
basis
1.197.568
589.304
608.264
203%
Menzis
basis
585.925
343.616
242.309
171%
Zorg en Zekerheid
basis + aanv
189.734
89.944
99.790
211%
De Friesland
basis
176.239
76.006
100.233
232%
DSW/Stad Holland
basis
165.360
70.936
94.424
233%
ONVZ
basis
107.295
53.146
54.149
202%
ASR
basis
42.180
27.728
14.452
152%
Eno
basis
33.437
16.392
17.045
204%

Vraag 5

Wat is uw mening over de uitspraak van de heer Oomen dat er ten gevolge van het uit patent lopen van geneesmiddelen structureel 180 mln euro per jaar besparing optreedt, waarvan een deel dit jaar voor winst bij verzekeraars zorgt, omdat er in de bepaling van de hoogte van de premie geen rekening mee is gehouden? Is er sprake van een verdubbeling van de winst van verzekeraars?

In de VWS-raming van de uitgaven aan extramurale farmaceutische zorg worden verschillende elementen betrokken, waaronder het uit patent lopen van geneesmiddelen. Het is dus niet op voorhand te zeggen dat deze besparing niet is meegenomen in de raming van de uitgaven. De bepaling van de hoogte van de premie is een zaak van verzekeraars die uit kunnen gaan van eigen uitgavenramingen. Het is mij niet bekend waar zorgverzekeraars allemaal rekening mee hebben gehouden bij hun premiestelling 2012. Ik kan dus ook niet zeggen of er door het niet meenemen van besparingen door het uit patent lopen van geneesmiddelen in de premiebepaling sprake is van een verdubbeling van de winst. Overigens is DSW niet de goedkoopste verzekeraar in Nederland.

Vraag 6

Bent u het met de heer Oomen eens dat het maatschappelijk onverantwoord is als zorgverzekeraars zeer hoge winsten maken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen zijn er mogelijk om dit te voorkomen? Wat is uw mening ten aanzien van het maximeren van de ziektekostenpremie?

Ik laat die uitspraak voor rekening van de heer Oomen. Voor mij is leidend dat de Zorgverzekeringswet wordt uitgevoerd binnen de geldende wet en regelgeving. Onderdeel daarvan is dat de verzekeraars een financiële buffer dienen aan te houden om aan hun huidige en toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. De maatschappelijke aanvaardbaarheid komt mede tot uitdrukking in het keuzegedrag van de verzekerde, die voor de laagste premie kan kiezen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Verkrachter loopt dagen vrij rond»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de toedracht van deze zaak uitleggen en daarbij aandacht schenken aan het kennelijk verkregen proefverlof, de ontsnapping en de stappen die genomen zijn om de voortvluchtige weer op te pakken?

Ik wil benadrukken dat er geen sprake is van een planmatig ofwel proefverlof. Vanwege een noodzakelijk bezoek aan een specialist is door de directeur van de inrichting toestemming aan de betrokken jeugdige verleend om de inrichting onder toezicht van twee begeleiders te verlaten, conform artikel 47 lid 4 sub c Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (Bjj). De betrokkene jeugdige heeft op 20 september 2012 kans gezien om zich tijdens het instappen van de auto te onttrekken aan het toezicht van zijn begeleiders. Conform de procedures rondom onttrekkingen is het incident direct gemeld aan 112 en het Korps landelijke politiediensten (KLPD). De Groep Opsporing Onttrekkingen van het Korps landelijke politiediensten (KLPD) heeft naar aanleiding van de melding direct een opsporingsonderzoek ingesteld. De jeugdige heeft zich na drie dagen gemeld bij de inrichting, waarna hij is ingesloten.

Vraag 3

Waarom is aan de betrokkene proefverlof verleend als hij volgens rapporten gevaarlijk en onberekenbaar is?

De directeur van een justitiële jeugdinrichting (JJI) heeft een zorgplicht ten aanzien van de individuele gezondheidstoestand van jeugdigen die in diens inrichting verblijven. Het bezoek aan een specialist was essentieel voor de gezondheid van betrokkene.

Vraag 4

Kunt u uitleggen waarom het Openbaar Ministerie de ontsnapping niet openbaar heeft gemaakt? Wie werden over de ontsnapping wel geïnformeerd?

Per incident wordt het belang van een opsporingsbericht afgewogen. Bij de overweging om hiertoe al dan niet over te gaan, is, naast de afweging van de proportionaliteit en subsidiariteit, de inschatting van de reactie van de onttrokken persoon op de media-aandacht van groot belang. Uit ervaring is gebleken dat sommige onttrokken personen gevaarlijker en meer onberekenbaar worden door media-aandacht, anderen slaan op de vlucht. In de onderhavige zaak is, na een weloverwogen inschatting, besloten dat berichtgeving middels de media het opsporingsbelang niet zou dienen. Hierbij is het recidive- en gevaarsrisico meegewogen.
De slachtoffers, de burgemeester van de betrokken gemeente, de politiekorpsen en het Openbaar Ministerie zijn direct over de onttrekking geïnformeerd.

Vraag 5

Kunt u toelichten of overwogen is de slachtoffers te informeren dat de betrokkene ontsnapt was? Hebben zij beveiliging aangeboden gekregen? Wat is in dit soort gevallen het beleid rond slachtoffers?

De slachtoffers zijn, conform het beleid hieromtrent, geïnformeerd over de onttrekking. Er is geen directe beveiliging aan de slachtoffers aangeboden. Het beleid ten aanzien hiervan is dat er een inschatting van de dreiging wordt gemaakt door de afdeling CCB (Conflict- en Crisisbeheersing) van de politie in opdracht van de hoofdofficier van justitie. Indien de uitkomst van de dreigingsinschatting daartoe aanleiding geeft, kunnen er maatregelen in het kader van het stelsel «Bewaken en beveiligen» worden getroffen. In deze zaak bleek hiertoe geen aanleiding. Er is wel een familierechercheur beschikbaar gesteld, die te allen tijde als aanspreekpunt diende voor de slachtoffers.

Vraag 6

Wat zijn de consequenties voor de betrokkene na de ontsnapping? Wordt dat anders als het adolescentenstrafrecht is ingevoerd?

Na iedere onttrekking beslist de directeur van de inrichting of nadere maatregelen jegens de onttrokken persoon noodzakelijk zijn, zoals het opleggen van disciplinaire straffen. In de onderhavige zaak is, na een gesprek met de betrokken jeugdige over de onttrekking, besloten om verder geen interne maatregelen tegen de jeugdige te treffen. De invoering van het adolescentenstrafrecht heeft hierop geen invloed.

Vraag 7

Kunt een oordeel geven over de beveiliging van de betrokkene tijdens het verlof? Is deze ontsnapping reden om het beleid aan te scherpen?

De beveiligingsmaatregelen die zijn getroffen tijdens het begeleid bezoek aan de specialist, hebben de onttrekking niet kunnen voorkomen. Ik heb naar aanleiding van deze casus de sector JJI van de Dient Justitiële Inrichtingen verzocht om de meest recente onttrekkingen te analyseren. Naar aanleiding hiervan zal ik bezien of er reden is tot aanscherping van het beleid.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ruim 200 gram hasj in cel drugsveroordeelde»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt dit bericht? Deelt u de mening dat deze crimineel, gezien het feit waarvoor hij in binnen en buitenland is veroordeeld, zeker extra gecontroleerd had moeten worden op drugs? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom is dat niet gebeurd?

Ja, dit bericht klopt.
Ik wil vooropstellen dat de aanwezigheid van drugs in penitentiaire inrichtingen onacceptabel is. Daarom wordt in de inrichtingen volgens het landelijke drugsontmoedigingsbeleid gewerkt. Dit beleid is vastgesteld om gebruik, invoer en handel van drugs te bestrijden en bevat maatregelen ter preventie, controle en sanctionering. Daarnaast is penitentiaire scherpte bij het personeel van groot belang.
Alle gedetineerden ondergaan een urinecontrole bij binnenkomst in de inrichting. Deze nulmeting dient om vast te stellen of de gedetineerde voorafgaand aan het verblijf in de inrichting drugs heeft gebruikt. Daarnaast wordt standaard een urinecontrole uitgevoerd voorafgaand aan verlof, bij terugkomst in de inrichting na onbegeleid verlof, bij het vermoeden van gebruik en ten behoeve van selectie. Ook worden steekproefsgewijs controles uitgevoerd.
Extra urinecontrole heeft in dit geval niet plaatsgevonden, omdat de inrichting niet over belastende informatie beschikte die extra of intensievere controle indiceerde.

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat ruim 200 gram hasj en zes bolletjes wiet de gevangenis in gesmokkeld kon worden? Waarom zijn deze drugs niet opgevangen tijdens een controle?

De verdenking bestaat dat een personeelslid betrokken is geweest bij de invoer van drugs. Na geruchten van gedetineerden over de aanwezigheid van contrabande is een grote zoekactie met speurhonden opgezet op de afdeling. De politie was hierbij ook aanwezig om in geval van het aantreffen van drugs direct proces-verbaal op te maken.
Daarnaast is een onderzoek ingesteld door Bureau Veiligheid en Integriteit van DJI, waarbij ook het Openbaar Ministerie betrokken is geweest. Het desbetreffende personeelslid is in de inrichting aangehouden, waarbij hem de toegang tot de gebouwen van DJI is ontzegd. Tegen het personeelslid is aangifte gedaan. Het strafrechtelijk onderzoek onder verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie is inmiddels afgerond. De rechter heeft nog geen uitspraak in de zaak gedaan.

Vraag 4

Wordt de urine van gedetineerden in gevangenissen op drugs gecontroleerd? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Hoe kan het dat gevangenispersoneel niets opgemerkt of geroken heeft?

De drugs waren op een zeer kundige manier verborgen. Hierdoor heeft het personeel niets gemerkt of geroken.

Vraag 6

Bent u bereid een onderzoek in te stellen en maatregelen te treffen indien gevangenispersoneel bij deze zaak betrokken blijkt te zijn?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

Is de gevangene in zijn cel aangehouden voor drugsgebruik dan wel drugssmokkel?

Nee. De directie van de inrichting heeft conform het landelijke drugsontmoedigingsbeleid wel meteen aangifte gedaan. De bij de zoekactie aanwezige politie heeft direct proces-verbaal opgemaakt. Verder is de gedetineerde overgeplaatst. Inmiddels is de gedetineerde strafrechtelijk vervolgd en heeft de rechter een uitspraak gedaan.

Vraag 8

Bent u bereid voor eens en altijd een einde te maken aan drugs in gevangenissen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat hij hieraan doen en per wanneer?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u de berichtgeving over de celstraf die is toegekend aan drie Vietnamese bloggers?1

Vraag 2

Wat is uw reactie op het feit dat deze drie bloggers tot 12 jaar in de cel moeten zitten omdat ze kritiek hebben geleverd op de Vietnamese regering?

Vraag 3

Kunt u toelichten of er meer leden van de Club for Free Journalists hetzelfde lot boven het hoofd hangt? Indien ja, bent u bereid een zeer duidelijk protest aan te tekenen tegen deze gang van zaken?

Vraag 4

Bent u bereid om op bilateraal en EU-niveau de Vietnamese autoriteiten aan te spreken op het gegeven dat deze arrestaties absoluut in strijd zijn met de internationale verplichtingen die Vietnam is aangegaan op het gebied van mensenrechten? Indien ja, bent u bereid om de Kamer te informeren over uw inspanningen?

Vraag 1

Kent u het bericht «Jager uit Zwiggelte gedood door kogel medejager»?1

Ja.

Vraag 2

Weet u of het slachtoffer deelnemer was aan de jacht of een niet aan de jacht deelnemende passant? Zo nee, bent u bereid nader onderzoek in te stellen naar de toedracht van dit schietincident?

De betrokken officier van justitie heeft aangegeven dat het slachtoffer geen jager betrof maar een niet aan de jacht deelnemende voorbijganger. Inmiddels is er een onderzoek gestart naar de toedracht van het schietincident. Het onderzoek is nog niet afgerond.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat het dodelijke jachtongeluk ’s avonds plaatsvond, ruim na zonsondergang, en dat de jager in kwestie met behulp van kunstlicht aan het jagen was? Zo nee, waarom niet?

Het dodelijk jachtongeluk heeft 's avonds plaatsgevonden, omstreeks 22.00 uur. Er is tijdens de jacht gebruik gemaakt van kunstlicht.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat het in Nederland volgens artikel 53, eerste lid, onder f, van de Flora- en faunawet verboden is voor zonsopgang en na zonsondergang te jagen, met uitzondering op de jacht op wilde eenden vanaf een half uur voor zonsopkomst tot een half uur na zonsondergang? Zo ja, hoe kan er dan ’s nachts met lichtbakken op vossen gejaagd worden? Zo nee, waarom vermeldt de website van de Dienst Regelingen dan een nachtelijk jachtverbod?2

Artikel 53, eerste lid, onder f van de Flora- en faunawet verbiedt het jagen op bejaagbare soorten tussen zonsondergang en zonsopgang. De vos is niet aangewezen als bejaagbare soort. Artikel 53 is dan ook niet van toepassing.
De vos is opgenomen op de landelijke lijst voor soorten, waarvoor de vrijstelling van artikel 65 van de Flora- en faunawet geldt. Op basis van deze vrijstelling mag een grondgebruiker in het kader van schadebestrijding vossen op zijn eigen terrein doden en mag hij anderen toestemming geven om dat afschot voor hem uit te voeren. Ten aanzien van het beheer van schadeveroorzakende dieren bevat artikel 7, negende lid, van het Besluit beheer en schadebestrijding dieren een soortgelijk verbod als in artikel 53, eerste lid, onder f, van de Flora- en faunawet. Gedeputeerde staten kunnen ontheffing van dit verbod verlenen.
Of er in het onderhavige geval sprake was van een overtreding van dit verbod is onderwerp van het nog lopende onderzoek. Het is niet aan mij om daar op dit moment al uitspraken over te doen.

Vraag 5

In welke provincies mag wel en in welke provincies mag niet ’s nachts gejaagd worden met behulp van lichtbakken? Kunt u specifiek zijn in uw antwoord en uiteenzetten welke overwegingen aan deze verschillen ten grondslag liggen?

Gedeputeerde staten zijn bevoegd om van de verboden van het Besluit beheer en schadebestrijding dieren ontheffing te verlenen. Dit is een discretionaire bevoegdheid die zij invullen afhankelijk van de omstandigheden van het individuele geval.

Vraag 6

Is het waar dat de jacht met lichtbakken door diverse gerechtelijke instanties (waaronder Rechtbank Leeuwarden (16 december 2010) en de Rechtbank Zwolle (26 januari 2011)) als in strijd met het Benelux verdrag is beoordeeld en de Raad van State de mogelijke strijdigheid van het gebruik van kustlicht bij nachtelijke jachtpartijen heeft voorgelegd aan het Benelux-gerechtshof? Zo ja, waarom is de jacht in het donker met kunstlicht dan toch op verschillende plaatsen nog toegestaan en niet opgeschort tot na de uitspraak van de Raad van State?

In de genoemde uitspraken constateren de verschillende rechtbanken dat de ontheffingen die gedeputeerde staten op basis van de Flora- en faunawet verlenen van het verbod op het gebruik van kunstlicht bij het beheer van vossen in strijd is met de Beneluxovereenkomst Jacht en Vogelbescherming. De provincies hebben beroep ingesteld en de zaak is dus nog officieel onder de rechter. Bij tussenuitspraak van 3 augustus 2011 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State prejudiciële vragen gesteld over de uitleg van de Beneluxovereenkomst in relatie tot het Nederlandse kader van beheer en schadebestrijding. Gewacht wordt op het antwoord van het Beneluxgerechtshof op die vragen.

Vraag 7

Bent u bereid naar aanleiding van het dodelijke schietincident in Zwiggelte per direct een verbod op nachtelijke jachtpartijen (met en zonder kunstlicht) in te stellen? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

De kaders van de Flora- en faunawet beogen te borgen dat jagers het jachtgeweer op een zorgvuldige en veilige wijze gebruiken in de uitoefening van de jacht en ten behoeve van beheer en schadebestrijding. Ik betreur de dood van het slachtoffer ten zeerste, maar ik vind dat de omstandigheden van het incident, zoals die mij nu bekend zijn, geen aanleiding geven voor een aanpassing van die kaders.

Vraag 8

Kunt u uiteenzetten hoe vaak in de afgelopen vijf jaar passanten geraakt zijn door kogels uit jachtgeweren? Zo ja, kunt u specifiek zijn in uw antwoord? Zo nee, waarom niet?

In Drenthe hebben zich de laatste 5 jaar geen incidenten voorgedaan waarbij passanten zijn geraakt door kogels uit jachtgeweren.

Vraag 9

Deelt u de mening dat de jacht op alle plaatsen waar gevaar zou kunnen ontstaan voor wandelaars, automobilisten of andere passanten verboden zou moeten worden? Zo ja, op welke termijn en wijze gaat u maatregelen treffen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 10

Kunt u aangeven of de jacht- en wapenvergunning van de jagers die betrokken waren bij het schietincident met dodelijke afloop in Zwiggelte per direct zijn ingetrokken? Zo ja, voor welke termijn? Zo nee, waarom niet?

De wapens en munitie van de twee aanwezige jagers zijn per direct in bewaring genomen. Om tot een zorgvuldige afweging te komen zal een uiteindelijke beslissing met betrekking tot het intrekken van de jachtakte worden genomen als het onderzoek volledig is afgerond.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat kinderdagverblijven kampen met problemen door wanbetalende ouders?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het percentage wanbetalers in twee jaar tijd is opgelopen van 3 procent naar tussen de 7,5 en 10 procent?

Informatie over de ontwikkeling van het aantal wanbetalers voor het totale aantal kinderopvanginstellingen is niet bekend.

Vraag 3

In hoeverre is hier naar het oordeel van de minister sprake van fraude? Is er sprake van een toename van fraude?

Er is hier niet per definitie sprake van fraude. Het gaat hier om het niet betalen van de kosten van het gebruik van kinderopvang, zowel de kinderopvangtoeslag als de eigen bijdrage. De ouders hebben de verplichting om de gehele rekening te betalen. De verantwoordelijkheid ligt bij instellingen om met ouders goede financiële afspraken te maken over betalingen en stappen te ondernemen als ouders de rekening niet betalen.
De kinderopvangtoeslag is een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang. Als ouders de rekening voor het gebruik van kinderopvang niet betalen, dan moet uiteindelijk worden geconcludeerd dat er geen kosten voor kinderopvang zijn gemaakt. Zijn er geen kosten gemaakt voor kinderopvang, dan hebben de ouders ook geen recht op de kinderopvangtoeslag. Indien de kinderopvanginstellingen deze niet betaalde uren niet opvoeren als afgenomen uren in hun jaaropgave aan de ouders, vordert de Belastingdienst de ten onrechte verkregen toeslag terug.

Vraag 4

In hoeverre houden de toegenomen wanbetalingen verband met de toename van schulden bij huishoudens die kinderopvangtoeslag ontvangen? Klopt het dat het aantal huishoudens dat met problematische schulden kampt is toegenomen?

Het betalen van de rekening is een zaak tussen de instelling en de ouders. Betalingsachterstanden van ouders bij het gebruik van kinderopvang moeten worden aangepakt door de instelling. Het niet betalen van de rekening duidt niet direct op problematische schulden. Er kunnen ook andere redenen zijn dat huishoudens de rekening niet betalen.
Of het aantal huishoudens met problematische schulden is toegenomen, is niet met zekerheid te zeggen. Op dit moment vindt het vervolgonderzoek plaats op «Huishoudens in de rode cijfers» over de omvang en achtergronden van huishoudens met (een risico op) problematische schulden. Eind 2012 zal ik dit onderzoek aan de Tweede Kamer sturen. Uit de registratiecijfers van de NVVK (brancheorganisatie voor professionele schuldhulpverlening) komt het beeld naar voren dat het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening redelijk stabiel blijft. In 2011 hebben zich 76 000 mensen gemeld voor schuldhulpverlening, in 2010 waren dat er 79 000. Het aantal van deze huishoudens dat ook kinderopvangtoeslag ontvangt, is niet bekend.

Vraag 5

Welke maatregelen gaat de minister nemen om deze wanbetalingen in de kinderopvang tegen te gaan? Deelt de minister de mening dat er een «zwarte lijst» van structurele wanbetalers bijgehouden moet gaan worden?

De rekening betalen voor het gebruik van kinderopvang is een zaak tussen de instelling en ouders. Het is aan instellingen om gepaste maatregelen te nemen als ouders niet betalen. Gedacht kan worden aan betaling vooraf. De toeslag wordt namelijk ook vooraf uitgekeerd. Daarnaast kan worden gewerkt met automatische incasso.
Een kinderopvanginstelling mag voor zichzelf een «zwarte lijst» bijhouden van wanbetalers, maar het delen van een «zwarte lijst» wordt beperkt door de Wet bescherming persoonsgegevens. Ik zie geen rol voor de overheid bij het aanpakken van wanbetalers.

Vraag 6

Hoe staat het met de mogelijkheden om kinderopvangtoeslag direct over te maken aan kinderdagverblijven in plaats van aan de ouders? Wanneer stuurt de staatssecretaris de eerder toegezegde brief over dit onderwerp naar de Kamer?

Het verplicht gebruik van één bankrekeningnummer op naam van de belanghebbende treedt in werking als de Belastingdienst de betalingssystemen heeft aangepast op het gebruik van één rekeningnummer per belanghebbende. Dit zal naar verwachting op 1 januari 2014 zijn. Tot die tijd staat het ouders vrij om de kinderopvangtoeslag rechtstreeks aan het kinderdagverblijf te laten uitbetalen.
Tijdens de parlementaire behandeling van het Belastingpakket 2012 zijn door de staatssecretaris van Financiën strikte voorwaarden geformuleerd waaronder het mogelijk zou zijn een uitzondering op het principe van één bankrekeningnummer te creëren ten behoeve van de rechtstreekse uitbetaling van de kinderopvangtoeslag.2
Op dit moment worden hierover gesprekken met de brancheorganisatie gevoerd. In dit stadium gaat het om de precieze uitwerking van de voorwaarden. Zodra het overleg met de brancheorganisatie is afgerond, ontvangt de Tweede Kamer hierover een brief. De staatssecretaris van Financiën en ik verwachten dat dit voor het eind van het jaar zal zijn.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat luierfabrikant Tena weer verzekerden gaat bellen?1

Ja, daarvan ben ik op de hoogte.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het besluit van Tena om opnieuw patiënten te gaan benaderen?

Ik heb daar kennis van genomen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het passend zou zijn als Tena dit zou uitstellen tot na afronding van het onderzoek dat het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) uitvoert naar de handelwijze van Tena en Achmea? Zo ja, welke maatregelen kunt en wilt u nemen om Tena op te roepen het benaderen van patiënten te staken?

Nee, ik deel uw mening niet. De betrokken partijen hebben hun werkwijze onderzocht en in overleg met KNMP en Achmea verder aangescherpt. Ik zie geen reden tot het nemen van maatregelen, voor zover ik daar al toe bevoegd ben. Het CBP houdt toezicht op de naleving van de privacywetgeving. Dat ligt buiten mijn bevoegdheid. Mocht daartoe aanleiding zijn, ga ik er vanuit dat het College in het kader van zijn lopende onderzoek gepaste maatregelen zal nemen.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Schone technologie zorgt voor nieuw wirtschaftwunder in Duitsland?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat er naast kosten ook enorme opbrengsten en banen te behalen zijn als langdurig wordt geïnvesteerd in duurzame technologie? Zo nee, waarom niet?

Ja. Het is bekend dat de kosten van investeringen met name in Duitsland zeer hoog zijn, dat is ook de reden dat dit kabinet gekozen heeft voor een tweesporenbeleid. Aan de ene kant de SDE+ gericht op het zo kosteneffectief mogelijk uitrollen van hernieuwbare energie en aan de andere kant het topsectorenbeleid gericht op het stimuleren van innovatie op die gebieden waar Nederland goed in is. In het topsectorenbeleid is duurzame technologie een belangrijk onderwerp, dat in belangrijke mate geagendeerd is bij de topsector Energie (in samenwerking met bijvoorbeeld de topsector High Tech Systems en Materialen). De aanpak richt zich daarbij hoofdzakelijk op hernieuwbare energie en energiebesparing. Op het gebied van hernieuwbare energie is de aanpak gericht op het versneld ontwikkelen en rendabel maken van hernieuwbare energietechnologieën. Innovatie is noodzakelijk om hernieuwbare energie concurrerend te maken. Bedrijven kunnen profiteren door deze technieken te verkopen in binnen en buitenland. Daarmee wordt de nadruk verlegd van het bevorderen van hernieuwbare energie via dure en ineffectieve exploitatiesubsidies voor technieken die nog niet rendabel zijn, naar het bevorderen van innovatie. Bij energiebesparing richt innovatie zich op zuinigere processen in de industrie en besparing in de gebouwde omgeving.
Op het gebied van fossiele energie is de aanpak gericht op het benutten van de bijzondere positie van Nederland als gasland. Nederland beschikt over ruime gasvoorraden, een hoogwaardige infrastructuur en veel expertise en kennis op het gebied van gas. Het kabinet wil deze positie verzilveren door Nederland te
positioneren als gasrotonde van (Noordwest) Europa. Dit levert niet alleen bedrijvigheid en banen op, maar versterkt ook de leveringszekerheid.

Vraag 3

Bent u bereid om de Algemene Energieraad te vragen of zij, naast zijn interessante advies over de kosten van duurzame energie, ook de opbrengstenkant voor Nederland in kaart kunnen brengen?

Zoals onder vraag twee opgemerkt is het versterken van de concurrentiekracht en de bedrijvigheid een belangrijk aandachtspunt in het topsectorenbeleid. Ik zie daarom op dit moment geen aanleiding de Algemene Energieraad om advies te vragen hierover.

Vraag 4

Zoekt u aansluiting bij de Duitse regering om net als haar te komen tot een volledig duurzame energievoorziening in 2050? Zo nee, waarom niet?

Uitgangspunt van het energiebeleid is een CO2-arme economie in 2050. In de EU is de ambitie afgesproken om in 2050 80 tot 95% CO2-reductie ten opzichte van 1990 te bereiken. In de praktijk betekent dit dat de energievoorziening in 2050 CO2-neutraal zal moeten zijn.
Verschillende scenario’s geven uiteenlopende beelden over de weg naar 2050 toe. Dat heeft te maken met de «fundamentele» onzekerheid over de ontwikkeling van nieuwe technologieën en toekomstige marktprijzen. Het kabinet streeft hierbij naar een evenwichtige mix van groene en grijze energie in een geïntegreerde energiemarkt. Landen moeten daarbij profiteren van hun comparatieve voordelen. Dat leidt tot een zo goedkoop mogelijk energiemix in Europa.
Fossiele brandstoffen zullen de komende decennia nodig blijven. Dit sluit reductie van CO2-uitstoot geenszins uit. Het kabinet ziet het Europese systeem voor emissiehandel (ETS) als het belangrijkste instrument om de CO2-uitstoot in de EU te verminderen. Onder een goed werkend ETS-systeem is het aan marktpartijen om de meest efficiënte technologie te kiezen, om te zorgen dat de reductie van CO2-uitstoot wordt bereikt tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten.
Het bereiken van CO2-reductie gebeurt dan via een combinatie van een toenemend aandeel hernieuwbare energie, energiebesparing, kernenergie en CO2-afvang en -opslag. Het kabinet biedt dan ook ruimte aan alle energie-opties, onder strikte randvoorwaarden om te komen tot een CO2-arme economie in 2050 en veiligheid en milieu te waarborgen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Steeds meer ouders gebruiken kinderopvangtoeslag als extra salaris»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening van het Waarborgfonds Kinderopvang dat er wel degelijk een verantwoordelijkheid ligt voor de overheid bij het probleem dat ouders hun kinderopvangtoeslag niet voor het geëigende doel besteden, aangezien het hier gaat om verduistering van overheidsgeld? Zo ja, welke stappen gaat u zetten?

De rekening betalen voor het gebruik van kinderopvang is een zaak tussen de instelling en ouders. Betalen voor een dienst waar men gebruik van maakt, is niets minder dan goed fatsoen. Ook als het gaat om de kinderopvang, moeten ouders die rekening gewoon betalen. Het feit dat de overheid bijdraagt aan de kosten, ontslaat de ouders geenszins van de verplichting om het gehele bedrag, zowel de toeslag als de eigen bijdrage, te betalen aan de kinderopvangorganisatie.
De kinderopvangtoeslag is een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang. Als ouders de rekening voor het gebruik van kinderopvang niet betalen, dan moet uiteindelijk worden geconcludeerd dat er geen kosten voor kinderopvang zijn gemaakt. Zijn er geen kosten gemaakt voor kinderopvang, dan hebben de ouders ook geen recht op de kinderopvangtoeslag. Indien de kinderopvanginstellingen deze niet betaalde uren niet opvoeren als afgenomen uren in hun jaaropgave aan de ouders, vordert de Belastingdienst ten onrechte verkregen toeslag terug.

Vraag 3

Onderkent u dat het inherent is aan de systematiek van de kinderopvangtoeslag dat overheidsgeld wordt verduisterd doordat ouders de toeslag voor andere doelen aanwenden? Hoe gaat u werken aan een fundamentele oplossing voor dit probleem?

Nee. De kinderopvangtoeslag is een percentage van de kosten die ouders maken voor het gebruik van kinderopvang. De systematiek van de toeslag zorgt voor een directe relatie tussen de kosten die worden gemaakt en de tegemoetkoming die daarvoor wordt ontvangen. Dit is anders bij regelingen als de kinderbijslag of het kindgebonden budget. Bij deze regelingen is de relatie tussen de tegemoetkoming en gemaakte kosten minder sterk.
De rekening betalen voor het gebruik van kinderopvang is een zaak tussen de ouders en de instelling. Het feit dat de overheid bijdraagt aan de kosten, ontslaat de ouders geenszins van de verplichting om het gehele bedrag, zowel de toeslag als de eigen bijdrage, te betalen aan de kinderopvangorganisatie. Het is aan instellingen om gepaste maatregelen te nemen als ouders niet betalen. In het antwoord op vraag 2 wordt de rol van de Belastingdienst beschreven als ouders de rekening niet betalen.

Vraag 4

Erkent u dat het eerlijker is als alle ouders op basis van inkomensafhankelijke en inkomensonafhankelijke criteria een basisbudget voor opvoedingsondersteuning krijgen, onafhankelijk van hun keuze voor een bepaalde vorm van opvoeding en opvang? Bent u bereid een dergelijk model te overwegen, mede in het licht van de geconstateerde problemen?

Nee. Het huidige stelsel van kindregelingen kent twee hoofddoelen:1 het bieden van een tegemoetkoming in de kosten van kinderen, en2 het bevorderen van de combinatie van werk en zorg voor kinderen. Diverse regelingen voorzien in een tegemoetkoming in de kosten van kinderen, zoals de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Daarnaast bestaan de kinderopvangtoeslag en inkomensafhankelijke combinatiekorting die ouders ondersteunen in de combinatie van arbeid en zorg. Het bestaande stelsel van regelingen voorziet dus al in een basisbudget voor een tegemoetkoming in de kosten van kinderen.

Vraag 5

Bent u bekend met het recente onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) waaruit blijkt dat de spectaculaire verhoging van de opvangbonus voor dubbelverdieners spectaculair ineffectief is?2 Onderkent u dat het in stand houden van dit subsidiecircuit gezien de situatie van de overheidsfinanciën onverantwoord is?

Ik ben bekend met het onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) over het effect van de kinderopvangtoeslag op de arbeidsparticipatie van vrouwen. Dit is een Engelstalige update van het onderzoek van het CPB dat de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid al eerder naar de Kamer heeft gestuurd (kamerstukken II 2011/2012, 31 322, nr. 169). De arbeidsparticipatie van vrouwen in het algemeen en de participatie van moeders met jonge kinderen in het bijzonder is sterk gestegen van 2005 naar 2009.
Het CPB concludeert dat het verhogen van de kinderopvangtoeslag een positief effect heeft gehad op de arbeidsparticipatie. Dit duidt dan ook niet op een onverantwoord instrument. De stijging in de arbeidsparticipatie is echter gepaard gegaan met een forse stijging in het gebruik van kinderopvang. Het onderzoek van het CPB analyseert de periode 2005–2009. De raming voor de groei van de uitgaven voor kinderopvang was voor de jaren daarna dusdanig hoog dat ingrijpen noodzakelijk was. Het vorige en het huidige kabinet hebben daarom ingegrepen en bezuinigingen op de kinderopvangtoeslag doorgevoerd. De bezuinigingen zijn ook zodanig vormgegeven dat het verlies aan arbeidsparticipatie zoveel mogelijk wordt beperkt. Het CPB-onderzoek bevestigt dat het terugbrengen van de overheidsbijdrage aan kinderopvang gepaard gaat met een gering effect op de arbeidsparticipatie.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de gemeente Haarlem door invoering van het Keurmerk Coffeeshops een alternatief voor de landelijke invoering van de wietpas heeft ontwikkeld?1

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat gemeentes eigen alternatieven voor de wietpas ontwikkelen? Deelt u de mening dat dit, gezien de contraproductieve gevolgen van de invoering van de wietpas, moet worden toegejuicht?

Het is te prijzen dat de gemeente Haarlem expliciet aandacht heeft voor preventie en voorlichting. Het keurmerk in Haarlem betreft een verzameling van bestaand beleid (zoals dat gold voor 1 januari 2012) van de ministeries van Veiligheid en Justitie en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en bestaande instrumenten (BiBOB, «goed gastheerschap» zoals beschreven in de brief aan uw Kamer van 27 mei 2011 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 24 077, 259)).

Vraag 3

Bent u bereid om te onderzoeken in hoeverre de afspraken tussen de gemeente Haarlem en de plaatselijke coffeeshops zich lenen voor een landelijke uitrol ter vervanging van de landelijke invoering van de wietpas? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat een student voor het afronden van zijn studie geneeskunde 60 000 euro instellingscollegegeld moet betalen? Zijn er meerdere gevallen waar door een gelijksoortige samenloop dergelijke bedragen kunnen optellen?1

Voor een tweede studie in de sector gezondheidszorg en in de sector onderwijs is vanwege maatschappelijke arbeidsmarkttekorten een uitzondering gemaakt, waardoor een tweede studie tegen wettelijk collegegeld gevolgd kan worden. Alleen wanneer er al eerder eerste studie in deze sector is afgerond, geldt het instellingscollegegeld. De betreffende student heeft dus blijkbaar al een bachelor en/of master in deze sector afgerond.
Indien studenten aan wie al een graad in één van beide sectoren is verleend alsnog een tweede studie in die sector volgt, draagt dit niet bij aan het oplossen van bedoelde maatschappelijke arbeidsmarkttekorten, maar leidt dat tot een verschuiving van problemen binnen de sector.
Het is aan elke instelling om gemotiveerd te bepalen welk instellingscollegegeld zij studenten in rekening brengt. De instelling kan daarbij differentiëren naar groepen van opleidingen en studenten. De medezeggenschap bij een instelling heeft adviesrecht inzake het instellingsbeleid op dit punt. Het instellingscollegegeld kan een bedrag zijn ter hoogte van het wettelijk collegegeld. Voor het instellingscollegegeld kan hij/zij een beroep doen op fiscale voorzieningen zoals de scholingsaftrek en het collegegeldkrediet.

Vraag 2

Acht u het rechtvaardig dat door de wetswijziging «de regels tijdens het spel zijn veranderd», zodat studenten niet op de nieuwe situatie konden inspelen?

Deze bepalingen zijn niet nieuw; ze gelden sinds september 2010 en zijn toen integraal ingevoerd. Onderdeel van de vormgeving is dat de instelling, gegeven de mogelijkheid tot differentiatie, in haar tariefstelling kan differentiëren tussen studenten die al aan de opleiding waren begonnen (of aan de bacheloropleiding met het oog op doorstroming naar de masteropleiding) en studenten waarvoor dat niet geldt. Bij de behandeling van het wetsvoorstel Versterking besturing in de Eerste Kamer is toegezegd de invoering van de collegegeldsystematiek jaarlijks te monitoren en na 3 jaar te evalueren. Zie verder ook mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het een «weeffout» is dat een student die als eerste studie biomedische wetenschappen heeft gedaan een heel hoog instellingscollegegeld moet betalen voor een studie geneeskunde, omdat die onder «dezelfde richting» valt? Hoe wilt u deze fout herstellen?

Ik deel die mening niet. Er is geen sprake van een weeffout die hersteld moet worden. Zie verder het antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Vindt u het niet ongewenst dat ambitieuze studenten die zich verder willen scholen tot arts of leraar, functies waaraan grote maatschappelijke behoefte is, ontmoedigd worden door een hoog collegegeld? Hoe denkt u dit te kunnen veranderen?

Mijn beleid is er juist op gericht studenten aan te moedigen, die zich in de sector zorg of in de sector onderwijs willen laten scholen. Daarom is juist voor deze sectoren een uitzondering gemaakt voor het hoog collegegeld. Zie verder het antwoord op vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving over het verleende uitstel van betaling aan fosforproducent Thermphos in Zeeland?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van belang is dat de 450 arbeidsplaatsen voor Zeeland behouden blijven, dat na Zalco, niet nog een klap kan verdragen?

In mijn beleid richt ik mij op het creeeren en behouden van werkgelegenheid in heel Nederland. Dat doe ik via de ontwikkeling van een goed vestigings- en ondernemingsklimaat zoals via het bedrijvenbeleid. Ik ben mij zeer bewust van het belang van Thermphos voor de regionale economie in Zeeland.

Vraag 3

Wanneer kan een uitspraak over een antidumpingmaatregel worden verwacht tegen oneerlijke concurrentie uit Kazachstan? Hoe kunt u een dergelijke uitspraak versnellen?

Het antidumping onderzoek is gestart op 17 december 2011. De termijn voor antidumping onderzoeken is vastgelegd in een Raadsverordening. In 15 maanden moet de Europese Commissie het onderzoek uitvoeren en met een voorstel aan de Europese lidstaten komen, en moet de Raad van Ministers hierover besluiten. Dat wil zeggen dat er uiterlijk 16 maart 2013 duidelijkheid is over het al dan niet instellen van een antidumping recht op fosfor uit Kazachstan.
De Europese Commissie kan niet door lidstaten gedwongen worden om het antidumping onderzoek sneller te doen. Tijdens het onderzoek moet een veelheid aan stappen worden doorlopen waarvan de termijnen zijn vastgelegd (bijv. betrokken partijen hebben het recht om gehoord te worden en om commentaar te geven op voorlopige bevindingen).

Vraag 4

Hoe kunt u de vergroening van Thermphos, waaronder investeringen in filtertechnieken, en recycling, ondersteunen? Zijn er mogelijkheden om hiervoor Europees geld beschikbaar te krijgen?

De Rijksoverheid beschikt over verschillende instrumenten die mogelijk kunnen worden benut voor de vergroening van Thermphos en in het bijzonder voor de bouw van de nabehandelingsinstallatie in 2013–2014. Voorbeelden zijn de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) en de Milieu Investeringsaftrek (MIA/VAMIL). Thermphos heeft samen met Agentschap NL de mogelijkheden hiertoe al verkend. Daarnaast zou in de toekomst een groot demonstratieproject voor verwerking van gerecyclede fosfaatstromen in aanmerking kunnen komen voor medefinanciering op basis van het «European Innovation Partnership on Raw Materials» in het kader van de «Roadmap Resource Efficient Europe» van de Europese Commissie. Thermphos zou onderdeel uit kunnen maken van een dergelijk demonstratieproject.

Vraag 5

Op welke andere manieren kunt u helpen om Thermphos een doorstart te laten maken?

Ik ben actief betrokken in dit dossier en daarom in overleg met het bedrijf, Provincie Zeeland en andere partijen om te zien waar ik – binnen mijn mogelijkheden – kan helpen in een evtuele doorstart.

Vraag 6

Kunt u, al dan niet samen met uw dienst Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), behulpzaam zijn bij het zoeken naar een investeerder?

Ja. Ik ben – samen met de provincie Zeeland – aan het onderzoeken waar we het bedrijf kunnen ondersteunen bij het faciliteren van het vinden van nieuwe investeerders. Het ligt natuurlijk primair bij de bedrijven zelf om (buitenlandse) investeerders te vinden.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen, vanwege de nijpende situatie bij Thermphos, voor maandag 1 oktober a.s. te beantwoorden?

De eerste mogelijkheid om deze vragen te beantwoorden is op maandag 1 oktober.

Vraag 1

Zijn de afspraken in Europees1 en nationaal2 verband met betrekking tot de frequentiestabiliteit van het elektriciteitsnetwerk naar uw mening nog toereikend in relatie tot de leveringszekerheid bij een oplopend aandeel duurzame productie?

Het Europese elektriciteitsysteem is ingericht op wisselspanning met een frequentie van 50 Herz. Elektrische apparaten en installaties zijn met deze frequentie van 50 Herz in staat om elektriciteit uit het netwerk te ontrekken en erop in te voeden. Het handhaven van deze frequentie is dus van belang om de elektriciteitsvoorziening in stand te houden. TenneT heeft als systeembeheerder van het Nederlandse elektriciteitsnetwerk de verantwoordelijkheid voor het waarborgen van de frequentiestabiliteit in Nederland. Op nationaal en Europees niveau besteedt TenneT daarom veel aandacht aan het beheersen van deze frequentiekwaliteit. In het meest recente Kwaliteits- en Capaciteitsdocument (deel 2, 2011) gaat TenneT ondermeer in op frequentiestabiliteit en gerelateerde vraagstukken. TenneT geeft tevens aan dat de bestaande afspraken voor het beheren van de frequentiestabiliteit met de andere systeem netbeheerders in Europa op dit moment toereikend zijn. Binnen deze afspraken is al invulling gegeven aan een aanscherping van het handelen van de systeembeheerders als de frequentiekwaliteit afneemt. Frequentie afwijkingen komen de laatste jaren vaker voor. Dit geldt zowel voor het aantal afwijkingen van de 50 Herz richtfrequentie, als voor de duur en de hoogte van de afwijkingen. De door Kamerlid Jansen genoemde studie3 van ENTSO-E en Eurelectric illustreert de afwijkingen onder andere op pagina 15. De ontwikkeling van het aandeel duurzame elektriciteit is niet de enige factor die van invloed is op de frequentiestabiliteit. Soms veroorzaakt de invoeding van duurzame elektriciteit frequentieslingeringen, terwijl in andere gevallen er juist een dempende invloed is. Marktkoppeling is een ontwikkeling die naast evidente voordelen ook de beheersing van frequentiewisselingen extra van belang maakt. Deze factoren en hun invloed op de frequentiestabiliteit worden door de systeembeheerders in Europa permanent gemonitord. Dit stelt de systeembeheerders in staat om op het moment dat daar aanleiding toe is de noodzakelijke maatregelen te kunnen nemen. In dit verband is door de systeembeheerders een werkprogramma opgezet om de frequentiekwaliteit te verbeteren. Op basis van dit werkprogramma wordt ondermeer de monitoring verder geïntensiveerd. Voor de langere termijn zijn de systeembeheerders (in ENTSO-E verband) op dit moment bezig met de formulering van Europese netwerkcodes en operationele richtsnoeren. Ook ACER (het agentschap voor de samenwerking van energietoezichthouders, met vanuit Nederland de NMa daarbij aangesloten) en marktpartijen zijn betrokken bij dit proces. De bovengenoemde studie van Eurelectric en ENTSO-E doet in dat licht voorstellen en deelt technische observaties. De Europese netwerkcodes worden uiteindelijk door de lidstaten middels een comitologie procedure bekrachtigd.

Vraag 2

Is het waar dat de frequentieslingeringen steeds vaker richting de grenzen van de afgesproken bandbreedte van 200mHz gaan, waardoor het risico op onbeheersbare frequentieslingeringen toeneemt, dat uiteindelijk kan resulteren in het geheel of gedeeltelijk uitvallen van het elektriciteitsnet? Kunt u dit illustreren aan de hand van statistieken van TenneT en de Europese organisatie van TSO’s (netwerkbeheerders)?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Welke relatie ziet u tussen de groei van het aandeel duurzame elektriciteit en de problematiek van de grotere frequentieslingeringen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Lopen er acties in Europees en nationaal verband voor het oplossen van deze problematiek? Welke en op welke termijn?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Is het waar dat ten gevolge van de relatief lage kolen- en relatief hoge gasprijs voor het opvangen van frequentieslingeringen vooral (oudere en traag regelbare) kolencentrales worden ingezet, terwijl de meest efficiënte en snel regelbare gascentrales stilstaan? Zo ja, onderschrijft u dat deze uit het oogpunt van regelstrategie, energieverbruik en klimaateffecten uiterst ongewenste brandstofmix het gevolg is van onbedoelde effecten van marktmechanismen?

De inzet van centrales voor de productie van elektriciteit is gebaseerd op vrije prijsvorming met onder andere als factoren daarbij de brandstofprijzen en de prijs voor emissierechten. Maar ook de technische capaciteit van de installatie om snel op te regelen, zoals veelal bij gasgestookte elektriciteitscentrales, speelt bijvoorbeeld een rol. De vrije markt zorgt er binnen de technische grenzen van centrales voor dat de benodigde elektriciteit wordt geproduceerd door de meest kostenefficiënte centrales en dat afregelen in principe gebeurt door de op dat moment duurste draaiende centrale. Het is juist dat door ondermeer de relatief lage prijzen voor kolen en CO2 op dit moment relatief veel elektriciteit wordt opgewekt door kolengestookte centrales. Kolenprijzen zijn wereldhandelsprijzen, de CO2 certificatenprijs hangt samen met de werking van het Europese emissiehandelssysteem (ETS). Ik streef ernaar om de werking van het ETS structureel te versterken om daarmee op een efficiënte en effectieve wijze prikkels aan de elektriciteitsmarkt te geven voor de beperking van CO2 emissie.
Het opvangen van frequentieslingeringen is in Nederland in beginsel georganiseerd middels de zogenoemde primaire reserve. Deze is gebaseerd op een verplichte deelname van alle productie-eenheden boven 5 MW. De gezamenlijke netbeheerders zijn bezig met de voorbereiding van een voorstel tot wijziging van de code op het gebied van de primaire reserve. Hierbij wordt vermoedelijk uitgegaan van contractering van de primaire reserve aan de hand van biedingen. Nadat dit voorstel is ingediend bij de NMa zal de Raad van Bestuur van de NMa hierover een besluit nemen. Voor de regeling van de frequentie via de primaire reserve speelt indirect de merit-order (die in het algemeen bepaalt welke centrales draaien bij een bepaalde omvang van de elektriciteitsvraag) een rol, aangezien alleen reeds draaiende centrales kunnen voorzien in deze primaire reserve voor het oplossen van de frequentieafwijking. Daarnaast spelen de technische mogelijkheden van een centrale zoals regelsnelheid een rol.

Vraag 6

Onderschrijft u de conclusie van een recente Eurelectric studie3 dat de problematiek van de frequentieslingeringen verder zal verergeren wanneer een groter deel van Europa overstapt op het open markt systeem?

Het genoemde rapport van Eurelectric en ENTSO-E geeft juist aan dat verdere Europese integratie en harmonisatie van marktregels nodig is en voordelen biedt. Dit biedt de netbeheerders namelijk beter de mogelijkheden om het elektriciteitsnetwerk betrouwbaar te houden en geeft de markt de ruimte om de meest efficiënte centrales elektriciteit te laten produceren.

Vraag 7

Kunt u ingaan op de potentie van de volgende strategieën om perverse effecten van marktmechanismen op frequentieslingeringen te elimineren:

Ik ben niet van mening dat er sprake is van perverse effecten van het marktmechanisme op de frequentiestabiliteit. Wel kunnen verschillende van de genoemde strategieën een bijdrage leveren aan het beheersen van de frequentiestabiliteit. Zoals hierboven al genoemd, werkt de Europese organisatie van transmissiesysteembeheerders (ENTSO-E) aan de verdere uitwerking van dit vraagstuk in een Europese netwerkcode. Gelet op het feit dat het waarborgen van de frequentiestabiliteit primair een vraagstuk is dat in Europees verband moet worden bezien, wacht ik de resultaten en aanbevelingen van deze uitwerking af.

Vraag 8

Zijn er nationale en Europese studies gedaan naar de kosteneffectiviteit van de verschillende strategieën om de groei van het aandeel duurzame energie in te passen bij een optimale leveringszekerheid? Welke? Hoe denkt u te bevorderen dat de feitelijke ontwikkeling van de elektriciteitsvoorziening zo goed mogelijk aansluit bij het optimaal scenario?

Er zijn binnen Europa verschillende systemen om de vergroting van het aandeel duurzame energie te realiseren. In Nederland hebben we zoals bekend gekozen om de vergroting van het aandeel duurzaam te simuleren via de SDE+. Naar mijn mening is dit de meest kosteneffectieve manier om de doelstellingen op het gebied van duurzame energie te bereiken. Daarnaast wordt er binnen mijn ministerie nagedacht over een leveranciersverplichting ten aanzien van duurzame energie. Tevens is zowel nationaal als internationaal aandacht voor de mogelijke effecten van inpassing van grote hoeveelheden duurzame energie op de stabiliteit van het netwerk en daarmee op de leveringszekerheid. De in dit kader uitgevoerde studies wijzen uit dat de stabiliteit van het netwerk en de leveringszekerheid op dit moment en ook in de nabije toekomst niet in gevaar is. Frequentiestabiliteit is daarbij overigens één van de vele factoren die daarbij wordt bezien. Een voorbeeld van een onderzoek naar onder andere de leveringszekerheid aspecten bij de inpassing van duurzame elektriciteit is het onderzoek van KEMA van 2010 in opdracht van het voormalige Ministerie van Economische Zaken (Kamerstukken: TK, vergaderjaar 2010–2011, 31 209, nr. 143).
Zoals eerder genoemd maakt frequentiestabiliteit onder andere onderdeel uit van het Kwaliteit en Capaciteitsdocument van TenneT TSO en wordt in Europees verband (ENTSO-E en Europese codes) gewerkt aan het omgaan met dit vraagstuk. De genoemde studie van Eurelectric en ENTSO-E is een voorbeeld waarbij zowel productie als netbeheer gezamenlijk een onderzoek uitvoeren. Ik ben van mening dat een dialoog tussen de verschillende actoren, ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid, met nadien de noodzakelijke vervolgstappen de beste weg is om met dit vraagstuk om te gaan. In het Europese codeproces vindt dit op dit moment plaats.

Vraag 1

Kent u het bericht «Slot Loevestein van Bredaas koppel mogelijk dicht in 2013»?1

Ja

Vraag 2

Deelt u de mening dat Slot Loevestein een belangrijke regionale en landelijke uitstraling heeft, goede bezoekersaantallen heeft en een goede balans heeft tussen museale inkomsten en inkomsten uit cultureel ondernemerschap?

Ik deel uw mening dat Loevestein een regionale en landelijke uitstraling heeft en een aanzienlijk deel aan eigen inkomsten weet te generen.

Vraag 3

Hoe is de geplande bezuiniging op de subsidie aan Slot Loevestein te rijmen met uw uitspraken bij uw bezoek aan het slot in augustus 2011, waarbij u hebt gezegd dat u de werkwijze van een goede exploitatie en een levend cultureel erfgoed toejuicht, dat Loevestein niet met bezuinigingen te maken zou krijgen en u zich afvroeg hoe Slot Loevestein als voorbeeld gesteld kan worden voor andere culturele instellingen?2

De subsidie aan Loevestein is gebaseerd op mijn beleidsprioriteiten en het advies van de Raad voor Cultuur over de subsidieaanvraag van Slot Loevestein binnen het door mij gestelde financieel kader. Ik onderstreep dat Slot Loevestein zich voorbeeldig inzet op het terrein van cultureel ondernemerschap en dat ik daarvoor mijn waardering heb uitgesproken. Dat is echter geen reden om Slot Loevestein een uitzonderingspositie te geven in de beoordeling en toelating tot de culturele basisinfrastructuur 2013–2016.

Vraag 4

Waarom wordt cultureel ondernemerschap niet beloond, maar bestraft?

Ik bestrijd dat de lagere subsidie voor Slot Loevestein moet worden opgevat als een straf voor cultureel ondernemerschap. Cultureel ondernemerschap is slechts een van mijn prioriteiten die van belang waren bij de beoordeling van de subsidieaanvraag door de Raad voor Cultuur. Andere prioriteiten zijn kwaliteit, publieksbereik, educatie- en participatiebeleid en een aanbod of collectie van nationaal of internationaal belang.

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat er wel overheidssubsidie naar beheer en behoud van de collectie gaat, maar dat de collectie en het monument niet meer voor publiek toegankelijk zullen zijn?

Ik volg het inhoudelijk advies van de Raad voor Cultuur en wil het behoud en beheer van de rijkscollectie zeker stellen door middel van subsidie. Vervolgens is het aan de directie van Slot Loevestein om te bepalen of en op welke wijze het monument en de collectie ook publiek toegankelijk kunnen blijven.

Vraag 6

Waarom zet u met een subsidiekorting de toegankelijkheid van Slot Loevestein onder druk, terwijl ook 8 miljoen euro geïnvesteerd wordt in een grootschalige verbouwing, waarvan 5 miljoen euro private investeringen betreft?

Het slot is eigendom van het Rijk en in beheer bij de Rijksgebouwendienst. Op basis daarvan zijn onderhouds-, veiligheid- en investeringsverplichtingen aangegaan die nu worden uitgevoerd. De subsidie aan Slot Loevestein voor het beheer en behoud van de rijkscollectie is verleend in het kader van nieuw beleid, de culturele basisinfrastructuur 2013–2016.

Vraag 7

Weegt u het criterium van regionale spreiding zwaar mee? Zo ja, op welke manier neemt u in het subsidiebesluit het feit dat Slot Loevestein het enige Rijksmuseum onder de grote rivieren is?

Nee, het criterium voor regionale spreiding woog niet mee bij de beoordeling van de subsidieaanvragen van de musea. Zoals omschreven staat in mijn brief Meer dan kwaliteit van 10 juni 2011 aan de Tweede Kamer: «Voor het erfgoed speelt de spreiding in kernpunten geen rol. Bij musea gaat het om eigendom van de collectie en de (inter)nationale betekenis ervan».

Vraag 1

Kent u het artikel «vegabal inzet strijd vleessector»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geen prioriteit aan handhaving, zoals boetes, geeft als de voedselveiligheid niet in het geding is?

Nee. De NVWA stelt prioriteiten in de zaken die ze aanpakt binnen de capaciteit die zij voor het toezicht beschikbaar heeft. De handhaving van de NVWA is risico gebaseerd: hoe meer risico, hoe meer prioriteit. Daarom heeft voedselveiligheid de hoogste prioriteit, maar ook bij vormen van (ernstige) misleiding treedt de NVWA op.

Vraag 3

Deelt u de mening dat spies van kip een kipspies moet heten en een spies van soja een sojaspies?

Er zijn geen specifieke regels zijn waar deze benamingen aan moeten voldoen. Dat betekent dat ze getoetst moeten worden aan de artikelen 4, eerste lid, onder c, en 29 van het Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen: algemene vereisten voor de benaming van een levensmiddel en het algemene verbod om te misleiden. Of er sprake is van misleiding, zal van geval tot geval beoordeeld moeten worden.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, hoewel het een groot compliment is voor kip om een sojaspies een kipspies te noemen, het feitelijk een misleiding van de consument en onderwaardering van plantaardige vleesvervangers is?

Zoals ik in de beantwoording van vraag 3 al heb aangegeven, dient van geval tot geval beoordeeld te worden of er sprake is van misleiding. Daarbij spelen naast de benaming ook andere factoren een rol, bijvoorbeeld de wijze van presentatie.
De beoordeling of er in een specifieke situatie sprake is van misleiding is voorbehouden aan de NVWA.

Vraag 5

Kan of wil de NVWA, als overheidsdienst, niet verder ingrijpen dan enkel de opmerking «het is niet netjes» en «de benaming moet worden aangepast»?

De mogelijkheden van de NVWA om op te treden tegen een overtreding van de Warenwet, variëren tussen zware sancties (sluiten van een bedrijf), het opleggen van een boete, en het geven van een waarschuwing. Welke sanctie wordt opgelegd is – afhankelijk van de specifieke omstandigheden – aan de NVWA. De NVWA heeft in dit geval de Vegetarische Slager schriftelijk gevraagd de benamingen aan te passen. In reactie daarop heeft de Vegetarische Slager per brief laten weten de etikettering aan te passen om nog duidelijker te maken dat het product geen vlees bevat.

Vraag 6

Is het waar dat de NWA wel claims en etiketten beoordeelt? Onder welke categorie claims zou de kipspies van soja kunnen vallen? Op welke wijze vinden controle en handhaving plaats ten aanzien van benamingen op etiketten?

De NVWA beoordeelt claims en etiketten. De benaming «kipspies van soja» is geen claim zoals gedefinieerd in de Europese Verordening inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (verordening (EG) 1924/2006).
Zie verder de beantwoording van de vragen 3 en 5 voor de controle en handhaving van benamingen op etiketten.

Vraag 7

Deelt u de mening dat, gezien het feit dat de NVWA geen prioriteit legt bij het aanpakken van misleidende zaken, de ondernemers dat zelf moeten oppakken en zo ja, op welke wijze? Acht u hierbij een rol voor productschappen weggelegd? Deelt u de mening dat zij op efficiënte en effectieve wijze de belangen van meerdere sectoren en ondernemers kunnen behartigen?

Ik deel uw mening niet dat de NVWA geen prioriteit stelt bij het aanpakken van misleidende zaken. Zie verder de beantwoording van vraag 2.
In geval van misleiding kunnen ondernemers elkaar altijd – indien nodig – voor de civiele rechter dagen of een klacht indienen bij de NVWA. Ik heb geen oordeel over het feit of hier een rol voor de productschappen is weggelegd. Het is aan de productschappen zelf of zij het nodig achten het handelen van ondernemers voor wat betreft mogelijke misleidende informatievoorziening over producten aan te pakken.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Twijfels over rol Turkije bij moslim-tv»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de voorzitter van de Stichting Zendtijd Moslims (SZM) zitting neemt in het bestuur van de Islamitische Stichting Nederland, een stichting waarvan het salaris van het bestuur door de Turkse overheid wordt betaald en de voorzitter als Turks ambtenaar wordt beschouwd? Zo ja, deelt u de mening dat een dergelijke inmenging van de Turkse staat in Nederlandse omroepen onwenselijk is?

In het bericht in Trouw gaat het om de heer Köktas, die volgens de site van de Islamitische Stichting Nederland (ISN) penningmeester is van ISN. De heer Köktas is op dit moment waarnemend voorzitter van SZM, in afwachting van de benoeming van een onafhankelijk voorzitter. Volgens het Commissariaat is andere informatie over het bestuur toegezegd, maar die informatie heeft het Commissariaat nog niet ontvangen. Of er uiteindelijk sprake is van overheidsinmenging in de omroep moet het Commissariaat beoordelen. Het principiële uitgangspunt is dat de programma’s van publieke media-instellingen, waaronder de kerkgenootschappen en genootschappen op geestelijke grondslag die publieke zendtijd hebben gekregen, vrij zijn van overheidsinvloeden en dat publieke media-instellingen zelf vorm en inhoud van hun programma’s bepalen en daar verantwoordelijk voor zijn. Dat is vastgelegd in de Mediawet 2008 (artikel 2.1, tweede lid, onderdeel d, en artikel 2.88).

Vraag 3

Gaat een mogelijke connectie tussen de Turkse overheid en de SZM tegen de beoordelingscriteria van het Commissariaat voor de Media in? Zo ja, welke maatregelen neemt u om te voorkomen dat Turkse overheidsinmenging binnen een Nederlandse omroep plaatsvindt?

Het Commissariaat kan de aanwijzing van de moslimomroep weigeren als aannemelijk is dat men zich niet aan de wet zal houden. Zoals ik in het antwoord op vraag 2 heb aangegeven, regelt de wet dat publiek aanbod vrij hoort te zijn overheidsinvloeden. Het Commissariaat voor de Media zal de vraag moeten beantwoorden of banden met de Turkse overheid leiden tot overheidsbeïnvloeding en of daarmee aannemelijk is dat de moslimomroep zich niet aan de wet zal houden.