Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de vertrekkend bestuursvoorzitter van het Erasmus Medisch Centrum, de heer Büller, heeft bedongen dat zijn salaris tot januari 2015 wordt doorbetaald, hij tot zijn pensionering 226 000 euro per jaar krijgt aangevuld met een persoonlijke toelage en bovendien beschikking blijft houden over een mobiele telefoon, laptop en een eerste klas NS-jaartrajectkaart?1

Ik heb in het bericht aanleiding gezien om navraag te doen bij het EMC. Volgens het EMC verlaat de bestuursvoorzitter de dienst bij het EMC niet. Hij legt per 1 juni 2013 de functie van bestuursvoorzitter neer en gaat daarna weer zijn eerdere functie van hoogleraar uitoefenen. Voor zijn nieuwe functie gelden dan volgens het EMC de arbeidsvoorwaarden die de cao voor de UMC’s (universitair medische centra) voorschrijft voor die nieuwe functie. Het EMC bevestigt de aanvulling op het salaris als hoogleraar tot zijn inkomen als bestuurder tot 2015, maar verwijst daarvoor naar de cao waarin het recht van behoud van inkomen bij demotie geregeld is (art. 4.3 lid 6).2
Mijns inziens is dat een onterechte verwijzing. Als bestuurder kan betrokkene daar namelijk geen recht aan ontlenen omdat hij niet onder de cao valt (art. 1a.10, lid 2).3 Pas nadat hij de functie van hoogleraar heeft opgenomen, wordt de cao op hem van toepassing. Daarmee vervalt dus de formele grondslag voor de aanvulling en is het toekennen ervan dus als te ruimhartig te kwalificeren.

Vraag 2

Wat houdt de «onbekende persoonlijke toelage» precies in, die de heer Büller heeft bedongen als aanvulling op zijn hoogleraarbezoldiging?2

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Waarom krijgt een vertrekkend bestuursvoorzitter een eerste klas NS-jaartrajectkaart vergoed voor woon-werkverkeer, terwijl hij zelf heeft gekozen om te stoppen met het werk?

Volgens het EMC zijn deze (werknemers)faciliteiten in de cao geregeld. Omdat hij in dienst is van het EMC als hoogleraar kan hij een beroep doen op dergelijke faciliteiten.

Vraag 4

Waarom krijgt een vertrekkend bestuursvoorzitter een mobiele telefoon of een laptop mee voor een sabbatical? Kunnen medewerkers van het Erasmus Medisch Centrum ook gebruik maken van dergelijke regelingen als zij met (onbetaald) verlof gaan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe verhoudt de vorstelijke regeling van de vertrekkend voorzitter zich tot de tekst van het Erasmus Medisch Centrum zelf dat de jaren 2011 en 2012 in het teken hebben gestaan van (het doorvoeren van) bezuinigingen?3

Gezien het feit dat zijn inschaling boven de BBZ-normen lag en sinds 1 januari 2013 ook boven de WNT-norm, is een relatieve achteruitgang in inkomens van bestuurders naar mijn mening ook wenselijk. Verschillende leden van het kabinet hebben al vaker bestuurders opgeroepen om hun inkomen al vrijwillig terug te brengen naar de nieuwe normen.
Uit de bovenstaande antwoorden kunt u ook afleiden dat ik van mening ben dat in dit geval een soberder afspraak op zijn plaats was geweest.

Vraag 6

Bent u van mening dat de bezoldiging en de afgesproken regeling passen binnen de Beloningscode Bestuurders in de Zorg (BBZ), waar het Erasmus Medisch Centrum in 2011 voor heeft gekozen? Kunt u uw antwoord toelichten?

De arbeidsovereenkomst van de bestuursvoorzitter is van vóór de inwerkingtreding van de BBZ (die is eind 2009 in werking getreden). Wanneer hij bestuurder zou zijn gebleven, zou (zowel onder de BBZ als onder de WNT) gelden dat de bestaande arbeidsvoorwaarden in het kader van het overgangsregime zouden worden gerespecteerd.
In dit geval is de BBZ niet van toepassing op betrokkene vanaf het tijdstip waarop hij geen bestuurder meer is, namelijk 1 juni 2013. Na zijn vertrek als bestuurder valt hij niet onder de BBZ, maar valt hij als hoogleraar onder de cao.
Er bestaat echter nu geen instrument om die hoogleraarsbeloning te normeren, want de WNT voorziet daar niet in. Pas wanneer de in het regeerakkoord opgenomen afspraak voor een verscherping van de WNT wettelijk is geformaliseerd, vallen ook niet-bestuurders onder het normeringsbeleid.

Vraag 7

Bent u van mening dat de bezoldiging en de afgesproken regeling passen binnen de Wet Normering Topinkomens die van kracht is? Op welke wijze gaat u deze wet handhaven naar aanleiding van de berichten over deze kwestie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie het antwoord op vraag 6.

Vraag 8

Vindt u dat hier sprake is van exhibitionistische zelfverrijking waar iets tegen moet worden ondernomen vanwege algemeen maatschappelijk belang? Zo nee, waarom niet?

Ik ben van mening dat hier sprake is van een te ruimhartige regeling.

Vraag 1

Kent u het bericht «Steeds minder bedrijfsartsen»?1

Vraag 2

Deelt u de mening dat, als we willen dat mensen gezond werken en langer werken, het belangrijk is dat er veel meer bedrijfsartsen bijkomen en de toegang tot de bedrijfsarts wordt verbeterd?

Vraag 3

Welke verklaring heeft u voor het lage aantal nieuwe bedrijfsartsen?

Vraag 4

Deelt u de mening van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) dat er te weinig aandacht is voor de specialisatie bedrijfsarts in het curriculum van geneeskundestudenten? Wat gaat u hieraan doen?

Vraag 5

Zou de volledige private financiering van de specialisatie ook te maken kunnen hebben met het lage aantal mensen dat kiest voor de specialisatie bedrijfsarts? Bent u bereid te onderzoeken of de specialisatie opgenomen kan worden in het opleidingsfonds waaruit andere medische specialismen worden betaald? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Bent u bereid de wettelijke toegang tot de bedrijfsarts voor vragen over werk en gezondheid weer op te nemen in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet)?

Vraag 7

Gaat u met de sociale partners overleggen wat zij kunnen doen om de onafhankelijke positie van de bedrijfsarts te borgen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Welke concrete acties gaat u ondernemen om het aantal bedrijfsartsen te doen toenemen?

Vraag 1

Kent u de berichten «Ceasefire Means «Nothing» to Gaza Fishers» en «Israeli Soldiers Fail to Cease Firing»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat onderdeel van de bestandsafspraken tussen Israël en gewapende groepen in Gaza, die volgden op de escalatie van het geweld in november 2012, is dat «Israel should stop all hostilities in the Gaza Strip land, sea and air including incursions and targeting of individuals»?2 Deelt u de opvatting dat de voorbeelden in beide bij vraag 1 genoemde artikelen aantonen dat Israël deze afspraak schendt? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

De geciteerde passage is inderdaad onderdeel van de bestandsafspraken tussen Israël en Palestijnse gewapende groepen. Deze afspraken hebben betrekking op de beëindiging van de vijandelijkheden zoals die plaatsvonden in november 2012. Of de incidenten zoals beschreven beschouwd moeten worden als schendingen van het bestand is aan partijen zelf om vast te stellen. In algemene zin verwacht Nederland van Israël dat de bredere Israëlische veiligheidsmaatregelen die voor Gaza van kracht zijn volledig in overeenstemming zijn met het internationaal recht, waaronder humanitair oorlogsrecht en mensenrechten.

Vraag 3

Kunt u een overzicht geven van de schendingen van het bestand door Israël en van de schendingen van het bestand door gewapende groepen in Gaza sinds het op 21 november 2012 van kracht werd?

Er is onvoldoende informatie beschikbaar om een dergelijk overzicht te kunnen geven. Volgens de United Nations Department of Safety and Security (UNDSS) in de Palestijnse Gebieden heeft zich tot op heden een aantal incidenten voorgedaan. Of deze zijn te kwalificeren als schending van het bestand is aan de partijen zelf. Het betreft onder meer het afschieten van een raket vanuit Gaza richting zee, twee mortiergranaten die landden in Gaza zelf en een aantal schietincidenten aan de Gazaans – Israëlische grens waarbij een onbekend aantal slachtoffers is gevallen.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat het opleggen van een beperking van drie of zes mijl voor Palestijnse vissers in Gaza in strijd is met het internationale recht? Kunt u voorts bevestigen dat deze beperking in strijd is met de afspraken zoals vastgelegd in de Oslo-akkoorden? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nederland is voorstander van verruiming van de visserijzone. De verruiming van 3 naar 6 mijl beschouwt Nederland daarom als een stap in de goede richting, maar het is niet voldoende. De beperking van de visserijzone is in de Oslo-Akkoorden immers vastgesteld op 20 zeemijl. Israël is bevoegd om, op basis van het Vierde Verdrag van Genève, maatregelen te nemen die noodzakelijk zijn voor de eigen veiligheid maar dit dient te worden afgewogen tegen de belangen van de vissers om in hun levensonderhoud te voorzien. Het Kwartet bepleit daarom een uitbreiding tot minimaal 12 zeemijl en Nederland ondersteunt dit.

Vraag 5

Deelt u verder de opvatting dat het opleggen van een bufferzone aan de Palestijnse kant van de grens met Israël, waardoor Palestijnse boeren niet bij hun land kunnen, eveneens in strijd is met het internationale recht? Indien nee, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie ook het antwoord op de vraag 4. De Nederlandse regering verwacht van Israël dat de veiligheidsmaatregelen volledig in overeenstemming zijn met het internationaal recht, waaronder humanitair oorlogsrecht en mensenrechten, met inachtneming van de gevolgen voor de desbetreffende boeren.

Vraag 6

Bent u bereid er bij Israël op aan te dringen dat het internationale recht wordt gerespecteerd en dat de bufferzone aan de grens en de beperkingen voor Palestijnse vissers geheel worden opgeheven? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ja. Zie ook het antwoord op vraag 4 en 5. In bilaterale contacten met Israël staat de situatie in Gaza steevast op de agenda. Zowel Nederland als de EU heeft toegezegd om verzoeken van partijen om bij te dragen aan de implementatie van de afspraken die zijn neergelegd in het Gaza bestand positief te bekijken. Het is nu aan de partijen om een eerste betekenisvolle stap te zetten.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Eerwraak lijkt motief moord IJsselstein»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein gepleegd is uit eerwraak?

Het onderzoek naar de dood van de 16-jarige scholiere uit IJsselstein is nog in volle gang. Een conclusie over een mogelijk motief is in deze fase van het onderzoek voorbarig. Lopende het onderzoek wordt hierover geen mededeling gedaan.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel gevallen van eerwraak er de afgelopen tien jaar in Nederland hebben plaatsgevonden en welke nationaliteit(en) de daders hadden?

De totale omvang van eergerelateerd geweld2 in Nederland is niet eenvoudig te duiden. Een indicatie voor de omvang is evenwel te geven op basis van de registraties van het Landelijk Expertisecentrum Eergelateerd geweld (LEC EGG) dat in 2008 werd opgericht.
Er wordt door het LEC EGG een onderscheid gemaakt tussen het paraplubegrip «eergerelateerd geweld» en vormen met dodelijke afloop waarbij bij bepaalde motieven volgens deskundigen sprake is van »bloedwraak», «eerwraak» of «doden uit mannelijke trots».
Het LEC EGG kreeg in de afgelopen vier jaar jaarlijks circa 500 operationele hulpverzoeken met betrekking tot eergerelateerde geweldzaken van de politiekorpsen en ketenpartners, zoals OM, IND e.d.
Sinds 1 januari 2011 worden niet alleen de (complexe) zaken waarvoor een hulpverzoek bij het LEC EGG wordt ingediend geregistreerd. De regiokorpsen (nu eenheden) houden sindsdien ook alle zaken/incidenten bij die volgens de methode LEC EGG (landelijk norm voor de politie en vastgelegd in de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld 2010A010) in behandeling zijn genomen.
In 2011 werden in dit kader landelijk 2 087 zaken en/of incidenten geregistreerd. De cijfers over 2012 worden in het voorjaar van 2013 bekend gemaakt.
Schematisch:
Jaar
Zaken met indicatie EGG
politiekorpsen
Aantal hulpverzoeken aan LEC EGG
Aantal dodelijke slachtoffers
2009
-
446
13
2010
-
498
11
2011
2087
504
9
2012
Voorjaar 2013
492
11
Op basis van de casuïstiek kan niet goed een beeld gegeven worden over de nationaliteit van de verdachten. Informatie over etniciteit van zowel slachtoffers als daders is wetenschappelijk belicht in het eerste cijferrapport van het LEC EGG3 voor de jaren 2007, 2008 en 2009. Eind 2013 volgt het tweede cijferrapport dat een nader inzicht in cijfers zal geven over de jaren 2010, 2011 en 2012.

Vraag 4

Erkent u dat er een verband bestaat tussen in Nederland gepleegde eerwraken en de massa-immigratie uit voornamelijk islamitische landen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Uit onderzoek naar eergerelateerd geweld blijkt dat eercodes cultureel zijn ingegeven en niet religieus4. Er bestaat een verband tussen traditionele familieculturen en eergerelateerd geweld. Dergelijke familieculturen bestaan in een groot deel van de wereld, ongeacht de aldaar voorkomende religie.

Vraag 5

Erkent u dat islam en vrijheid niet samengaan? Zo nee, waarom niet?

Nee, dat erken ik niet. De islam is een religie die, zoals elke religie, verschillende stromingen kent. In hoeverre religieuze overtuigingen al dan niet botsen met individuele of collectieve vrijheden, wordt beïnvloed door de religieuze stroming waarvan een gelovige deel uitmaakt, alsmede persoonlijke en culturele overtuigingen.

Vraag 6

Deelt u de visie dat er voor daders van eerwraak geen plaats is in Nederland en zij in alle gevallen ons land uitgezet dienen te worden (in geval van een dubbele nationaliteit, na denaturalisatie)?

Ik ga niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt voor vreemdelingen dat na een onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf aan de hand van de glijdende schaal wordt getoetst of het verblijfsrecht kan worden beëindigd. De glijdende schaal legt een verband tussen de duur van het rechtmatig verblijf in Nederland en de opgelegde straf. In essentie betekent dat hoe hoger de opgelegde straf, des te eerder tot verblijfsbeëindiging kan worden overgegaan. In het regeerakkoord is opgenomen dat de glijdende schaal nog verder wordt aangescherpt.
Nadat het rechtmatig verblijf is beëindigd, krijgt de vreemdeling een inreisverbod of wordt hij ongewenst verklaard waarna hij uit Nederland wordt verwijderd.
De Rijkswet op het Nederlanderschap bevat geen bepaling op grond waarvan intrekking van het Nederlanderschap wegens de hier aan de orde zijnde criminele feiten mogelijk is.

Vraag 7

Bent u bereid de dader(s) van deze laffe moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein na het uitzitten van hun straf ook het land uit te zetten indien zij een dubbele nationaliteit hebben? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Kent u de berichten «Werkstraf in plaats van tien weken cel», «Oudjaarstuig lacht om straf», en «Hufters overal buitensluiten»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het door u zo bejubelde (super)snelrecht nu de rechters veel lagere straffen opleggen dan door het Openbaar Ministerie worden geëist?

In de eerste week van januari 2013 hebben in totaal 16 verdachten zich voor de supersnelrechter moeten verantwoorden. Van deze 16 zaken resulteerden 12 in een veroordeling en zijn 3 door de rechter aangehouden omdat er nog getuigen moesten worden gehoord. In één zaak werd de verdachte vrijgesproken. In 8 van de 12 zaken waarin de rechter tot een veroordeling kwam, betrof die veroordeling een (voorwaardelijke) gevangenisstraf, variërend van enkele dagen tot 10 weken. In vijf zaken was het vonnis van de rechter conform eis van het OM. Het OM is in beroep gegaan tegen de beslissing van de Haagse Rechtbank in de overige drie zaken. In twee daarvan legde het Hof net als de politierechter werkstraffen op. In één zaak heeft het Hof hoger gevonnist, en vrijwel conform de oorspronkelijke eis vier weken gevangenisstraf opgelegd, waarvan twee weken voorwaardelijk.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit een schoffering is van de politieagenten die dit tuig arresteren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het opleggen van lagere straffen ook geen enkele preventieve werking heeft, waardoor ook de hulpverleners in de steek worden gelaten? Zo nee, waarom niet?

Nee, het feit dat in een aantal zaken de door de rechter opgelegde straffen lager waren dan door het OM geëist wil niet zeggen dat er geen enkele preventieve werking van uit gaat. Het is aan de rechter om, rekening houdend met de concrete omstandigheden van het geval, een passende straf op te leggen. In een aantal gevallen is het OM in hoger beroep gegaan.

Vraag 5

Deelt u de mening dat dit tuig, dat de Oudejaarsnacht voor iedereen verpest, strenger gestraft moet worden? Zo nee, waarom niet?

Ja. Om deze reden verhoogt het OM consequent de strafeisen in zaken die zijn begaan tijdens evenementen, waaronder de jaarwisseling, met 75% en in het geval van geweld tegen medewerkers met een publieke taak met 200%.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de enige juiste straf een straf is die er voor zorgt dat het tuig het de volgende keer wel uit het hoofd laat om een misdrijf te plegen? Zo nee, waarom niet?

Ik vind dat forse straffen op hun plaats zijn voor geweld tegen hulpverleners en misdragingen gepleegd tijdens de jaarwisseling. Daarom gelden hiervoor de verhoogde strafeisen. Het is verder aan het OM en de rechter om, rekening houdend met de persoon van de dader en de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd, te bepalen welke straf(eis) in een concreet geval passend is. Een taakstraf is daarbij een mogelijkheid. Wat betreft de suggestie over het dragen van een roze overall tijdens het uitvoeren van een taakstraf verwijs ik naar het antwoord van de toenmalige Staatssecretaris van Justitie op eerdere vragen hierover (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008–2009, nr. 2953).

Vraag 7

Deelt u de mening dat het in dat kader, naast een hoge celstraf, een goede straf zou zijn als het tuig de bermen en parken dient schoon te maken, gekleed in een roze overall, omdat dit er wel voor zorgt dat het geen tweede keer meer gebeurt dat ze over de schreef gaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Herinnert u zich de Kamerbreed gesteunde motie-Omtzigt1 waarin de Kamer uitspreekt «verzoekt de regering, zich bij de onderhandelingen van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2014–2020 maximaal in te zetten zodat de arbeidsvoorwaarden van de EU-ambtenaren op het terrein van pensioentoezeggingen, lonen en betaalde inkomstenbelasting in lijn komen met de ontwikkelingen in de lidstaten»?

Vraag 2

Is het waar dat de salarissen van de EU-ambtenaren fors stijgen per 1 januari 2013 door het vervallen van de 5,5% crisisheffing?

Vraag 3

Kunt u de salaristabellen over 2012 en 2013 naar de Kamer sturen, analoog aan de schalen die u in Kamerstuk 32 833, nr. 9 aan de Kamer deed toekomen en kunt u per schaal aangeven hoeveel de netto-verhoging bedraagt?

Vraag 4

Hoeveel verdient de president van de Verenigde Staten per jaar (omgerekend in euro’s tegen de huidige wisselkoers) en hoeveel verdienen de voorzitter van de Europese Commissie en de voorzitter van de Europese Raad?

Vraag 5

Hoeveel verdient de enige vice-president van de Verenigde Staten per jaar en hoeveel verdient één van de vele vice-voorzitters van de Europese Commissie?

Vraag 6

Hoeveel verdient de voorzitter van de Federal Reserve, het stelsel van Amerikaanse centrale banken en hoeveel verdient de president van de Europese Centrale Bank?

Vraag 7

Hoeveel ambtenaren van de Europese commissie verdienen netto meer dan de vice-president van de Verenigde Staten?

Vraag 8

Hoeveel ambtenaren van de Europese commissie verdienen netto meer dan de Nederlandse minister- president?

Vraag 9

Op welke wijze heeft de Nederlandse regering zich ingespannen om de salarisverhoging in Brussel te mitigeren? Heeft de Nederlandse regering in de Europese Raad een tegenvoorstel gedaan?

Vraag 10

Is het waar dat de Europese Raad, waarvan u deel uitmaakt, weigerde om de 5,5% belasting met een jaar te verlengen?2

Vraag 11

Is het waar dat deze salarisverhoging te wijten is aan de laksheid van de Europese Raad, zoals zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement beweren? Zo nee, aan wie is het dan te wijten dat er niet tijdig een compromis lag?3

Vraag 12

Kunt u deze vragen voor het eind van het kerstreces beantwoorden aangezien het MFK elk moment weer actueel kan worden?

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat het drankentoezicht van gemeenten niet op orde zou zijn voor de de ingangsdatum van de decentralisatie van het toezicht per 1 januari 2013?1

Dat bericht is mij bekend.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het feit dat nog maar 30 van de mogelijk benodigde 400 BOA's tot nu toe hun diploma hebben gehaald hiervoor?

De komende periode is sprake van een overgangssituatie, waardoor lokale toezichthouders die nog geen diploma hebben direct aan de slag kunnen, onder de voorwaarde dat ze binnen een jaar na aanstelling met goed gevolg het examen toezichthouder Drank- en Horecawet hebben afgelegd. Ik ga ervan uit dat gemeenten hun verantwoordelijkheid op dit punt zullen nemen en dat gedurende het jaar voldoende lokale controleurs zullen worden opgeleid. De komende maanden zal ik de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen.

Vraag 3

Kunt u de Kamer een overzicht sturen van gemeenten die wel hun toezicht op orde hebben en welke gemeenten niet en wanneer deze gemeenten dan wel denken dat het toezicht en dus de benodigde BOA's actief kunnen zijn om het toezicht over te nemen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), ook omdat nu snel de verhoging van de alcoholleeftijd naar 18 jaar zal volgen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Voorziet u, net als Koninklijke Horeca Nederland2, dat dit kan leiden tot meer drankmisbruik in bijvoorbeeld keten en hokken of dat de jongeren door een gebrek aan toezicht gemakkelijker onder de toegestane leeftijd alcohol kunnen kopen?

Ik deel deze verwachting niet. De gedachte achter de decentralisatie van het toezicht is juist dat gemeenten het beste zicht hebben op de plekken waar de problemen – waaronder het onder de toegestane leeftijd kopen van alcohol – zich voordoen en waar de beschikbare instrumenten, waaronder handhaving, zo effectief mogelijk kunnen worden ingezet. Om gemeenten hierbij te ondersteunen is ten aanzien van de hokken en keten in 2010 een handleiding hokken en keten opgesteld, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende typen keten (commercieel / niet commercieel). Daarnaast is ook een handreiking en een gedragscode voor ouders en keeteigenaren ontwikkeld. Met deze handleiding kunnen gemeenten aan de slag, zeker nu ze alle benodigde bevoegdheden hebben.

Vraag 5

In hoeverre is de NVWA nog in staat om in de overgangsfase deze controle uit te voeren en tot wanneer duurt de overgangsfase?

Per 1 januari 2013 is het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet overgegaan van de NVWA naar de burgemeester, behoudens enkele uitzonderingen. In 2013 blijft de leeftijdgrenzenpoule van de NVWA beschikbaar om gemeenten te ondersteunen met de nieuwe toezichtstaak tijdens specifieke risicovolle evenementen. Een afgeleid doel van dit team is het overdragen van de expertise van de NVWA aan gemeenten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat toezicht van cruciaal belang is voor het welslagen van de nieuwe maatregelen die nu (per 1 januari 2013) worden ingevoerd naar aanleiding van de wijzigingen in de Drank- en Horecawet?

Die mening deel ik, met de kanttekening dat de primaire verantwoordelijkheid voor het naleven van de wettelijke bepalingen rust bij de verstrekkers van alcoholhoudende dranken. Het kan niet zo zijn dat wettelijke bepalingen alleen worden nageleefd als er voldoende toezicht op wordt gehouden.

Vraag 7

Wat gaat u doen om gemeenten ertoe aan te zetten haast te maken met het opleiden van de ambtenaren tot de BOA's, zodat zij hun wettelijke taak vanaf 2013 kunnen gaan uitvoeren?

Hiervoor verwijs ik naar het antwoord op de vragen 2 en 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Groep mannen vlucht moskee Rotterdam in»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een groep mannen de Anadolu moskee is ingevlucht na een ruit kapot te hebben geslagen en in de lucht te hebben geschoten?

Het betreffende incident was een vechtpartij, waarbij een raam werd vernield. Twee getuigen zagen hierna twee mannen een pand in vluchten. Eén van de mannen had een vuurwapen bij zich en één van de getuigen zag dat er met het vuurwapen werd geschoten. Het gebouw waarin de mannen zijn gevlucht betreft niet de moskee, maar een bijgebouw, waarin onder andere een bibliotheek en een kapper zijn gevestigd. Het pand is geen Godshuis/gebedsruimte.

Vraag 3

Is de politie de moskee binnengegaan om de vermoedelijke daders zo snel mogelijk op te pakken? Zo neen, waarom niet?

Alle personen die zich in het betreffende gebouw bevonden, zijn op verzoek van de daar aanwezige medewerkers naar buiten gekomen en aangehouden. De politie nam daarna echter nog steeds beweging in het pand waar. Hierop is met toestemming van het dienstdoende lid van de korpsleiding tevens districtschef en de gemandateerde van de hoofdofficier van justitie het Aanhoudings- en Ondersteuningsteam ingezet. Dit team is ter aanhouding het pand binnengetreden en heeft vervolgens niemand aangetroffen.

Vraag 4

Deelt u de visie dat een moskee nooit een toevluchtsoord mag zijn voor verdachten?

Ja. Wanneer er in strafvorderlijk opzicht voldoende reden is om binnen te treden en voldaan is aan de daarvoor geldende wettelijke voorwaarden, dan bestaan voor het binnentreden van moskeeën en andere gebedshuizen in beginsel geen beperkingen. Wel zal, buiten heterdaad, niet een ruimte worden betreden waar op dat moment godsdienstoefening gaande is (artikel 12, onderdeel b, Algemene wet op het binnentreden).

Vraag 5

Bent u bereid de betreffende moskee te sluiten? Zo nee, waarom niet?

Nee. De eventuele sluiting van een moskee is een gemeentelijke bevoegdheid.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Inktvraat verwoest VOC-archief»?1

Het VOC-archief wordt door vijf landen beheerd. Het totale VOC-archief is ongeveer vier strekkende kilometer groot. Hiervan ligt circa twee strekkende kilometer in het Arsip Nasional Republik Indonesia (ANRI), het nationale archief van Indonesië in Jakarta. Het VOC-archief in het ANRI valt onder verantwoordelijkheid van de Indonesische overheid.
De materiële gesteldheid van het VOC-archief in Jakarta is niet volledig zoals in het betreffende artikel wordt beschreven. Een deel ervan is aangetast door inktvraat en zal bij gebruik versneld degraderen. Inktvraat veroorzaakt schade en kan in vochtige bewaaromstandigheden leiden tot onleesbaarheid en desintegratie van papier.
Het Nationaal Archief in Nederland (NA) heeft de afgelopen jaren veel informatie vergaard over de conditie en toegankelijkheid van het VOC-archief. Sinds 1999 zetten NA en ANRI zich samen in om deze te verbeteren. Er wordt samengewerkt om het archief te inventariseren, herverpakken, hernummeren en conserveren en om de bewaaromstandigheden te verbeteren. Bovendien zijn medewerkers van het ANRI getraind.

Vraag 2

Wat vindt u van de opmerking van de historicus Niemeijer van de Nederlandse Corts Foudation dat het archief in slechte toestand is en dat vele kilometers aan origineel materiaal van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) ligt weg te rotten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw reactie op het bericht «Toestand VOC-archief is stabiel»?2

Het totale VOC-archief in Jakarta is in de jaren na 1999 herverpakt in archiefdozen van hoge kwaliteit en opgeslagen in een apart depot waar een lage luchtvochtigheid en temperatuur heersen. Door deze verbetering van de bewaaromstandigheden is het degradatieproces als gevolg van inktvraat sterk vertraagd. Ongeveer 40% van het VOC-archief dat in Jakarta wordt bewaard is zonder meer fysiek raadpleegbaar en stabiel.
Het ANRI in Jakarta en het Nationaal Archief in Den Haag werken aan de conservering en voorbereiding op het digitaliseren van het VOC-archief. Sinds 2009 gebeurt dit in het kader van het programma voor Gedeeld Cultureel Erfgoed. Over de uitgangspunten en doelen van dit programma bent u geïnformeerd bij brief van 24 april 2012 (Kamerstuk II 31 482, nr. 84).

Vraag 4

Deelt u de mening van de Rijksarchivaris en directeur van het Nationaal Archief dat het archief niet langer achteruit gaat door de «herverpakking»?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat is uw reactie op de opmerking van de Rijksarchivaris dat om de gesteldheid van het materiaal te verbeteren, er nog veel werk verzet moet worden en dat particuliere initiatieven, zoals die van de Corts foundation, daarvoor niet genoeg zijn?

Het realiseren van goede bewaaromstandigheden, het conserveren en vooral het digitaliseren van de archieven is een zeer arbeidsintensieve bezigheid. Het proces van scannen/digitaliseren, metadateren, nabehandelen en duurzame bewaring vereist deskundigheid, menskracht en voldoende financiële middelen die de mogelijkheden van één enkele organisatie vaak overstijgen. Samenwerking van gouvernementele organisaties en private instellingen is daarom nodig.

Vraag 6

Bent u net als de Rijksarchivaris van mening dat het VOC-archief geen prioriteit heeft?

Waar de toestand van het VOC-archief in Indonesië door de gezamenlijke inzet is gestabiliseerd, moet dit voor het archief uit de 19e en 20e eeuw grotendeels nog gebeuren. Dit archief is ook van groot belang aangezien de documenten hierin betrekking hebben op het einde van het koloniale tijdperk en het begin van de ontstaansgeschiedenis van de republiek Indonesië. De opmerking van de Algemene Rijksarchivaris ten aanzien van het VOC-archief moet in dit licht worden gezien.

Vraag 7

Wat gaat het kabinet concreet doen, en op welke termijn, om de staat van de stukken van de Verenigde Oost-Indische Compagnie te verbeteren?

Binnen het programma voor Gedeeld Cultureel Erfgoed 2013–2016 komt de nadruk te liggen op vergroting van toegankelijkheid en gebruik van koloniale archieven door middel van digitalisering. Het VOC-archief in Indonesië is daarvan een belangrijk onderdeel. Het Nationaal Archief en het ANRI zetten hun samenwerking voort en zijn in gesprek over een volgend driejarenplan. De voorstellen worden in het voorjaar verwacht.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat het college van bestuur van het Huygens College het aanbod van de wethouder om een schoolveiligheidsteam te sturen in eerste instantie heeft afgewezen?1

Deze situatie is inmiddels achterhaald. In overleg tussen het Huygens College, de politie en de gemeente is besloten om een permanent veiligheidsteam op te richten. Dat team bestaat onder andere uit een agent, een leerplichtambtenaar en een veiligheidscoördinator van de school. Ik ben tevreden dat er nu alsnog een veiligheidsteam aan de slag gaat.

Vraag 2

Vindt u het gepast dat het bestuur een dure mediaspecialist heeft ingehuurd om de onderhandelingen te voeren met de gemeente? Bent u van mening dat het beter was geweest als het bestuur dit geld aan onderwijs had besteed? Zo neen, waarom niet?

In het algemeen vind ik dat onderwijsmiddelen zorgvuldig en doelmatig ingezet moeten worden. Het is echter aan de onderwijsinstelling om te bepalen welke ondersteuning zij noodzakelijk acht.

Vraag 3

Welke mogelijkheden zijn er voor gemeenten en Rijksoverheid om op te treden bij onveilige situaties in en rond de school? Kunt u in uw antwoord toelichten wat een gemeente kan doen wanneer een schoolbestuur de politie de toegang tot de school ontzegt?

Indien de situatie daarom vraagt is het aan de burgemeester om te bepalen op welke wijze hij gebruik maakt van zijn bevoegdheden op grond van de Gemeentewet en op welke wijze hij zich daarbij bedient van de onder zijn gezag staande politie. Net als bij andere maatschappelijke instellingen als ziekenhuizen of bejaardentehuizen bepaalt het bestuur van de onderwijsinstelling welke veiligheidsrisico’s zich voordoen en tot welke maatregelen die risico’s noodzaken.
Het is goed dat onderwijsinstellingen structureel overleggen met de wijkagenten en de gemeente. Door het uitwisselen van informatie en kennis kunnen potentieel dreigende situaties herkend en opgelost worden vóór deze tot daadwerkelijk onveilige situaties leiden.

Vraag 4

Bent u bereid om te onderzoeken of het mogelijk is om scholen te dwingen tijdelijk in te stemmen met politietoezicht als de situatie in de school of de directe omgeving bewezen onveilig is?

De burgermeester heeft deze bevoegdheid al. Indien de burgermeester oordeelt dat, in het kader van de openbare orde en veiligheid, er sprake is van een bewezen onveilige situatie, is de burgermeester bevoegd om politietoezicht in te zetten.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Jeugdzorg krijgt steeds meer zelfstandige ondernemers»?1

Wanneer een jeugdige niet kan opgroeien bij de eigen ouders, dan heeft plaatsing in een pleeggezin de voorkeur. Het is een opvangvorm die het dichtst bij de natuurlijke gezinssituatie blijft. Indien dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat er geen geschikt pleeggezin voorhanden is, dan is plaatsing is een gezinshuis een goed alternatief. Dit kan een gezinshuis zijn (waarbij de gezinshuishouder in loondienst is van de zorgaanbieder) of een particulier gezinshuis.
Om te borgen dat de zorg uitbesteed aan particuliere aanbieders op een kwalitatief goede en verantwoorde manier geschiedt, heb ik samen met het IPO, de Inspectie Jeugdzorg en Jeugdzorg Nederland duidelijke afspraken gemaakt over de inzet van particuliere aanbieders. Deze afspraken zijn neergelegd in het «Protocol voorwaarden inzet particuliere zorgaanbieders in de jeugdzorg als onderaannemer». Via dit protocol wordt geregeld dat de gesubsidieerde zorgaanbieder een contract sluit met de particuliere aanbieder als onderaannemer, waarmee de hoofdaannemer verantwoordelijk blijft voor de kwaliteit van de geleverde zorg van de particuliere aanbieder als onderaannemer. Vooraf moet duidelijk zijn dat de particuliere zorgaanbieder voldoet aan de voorwaarden in het protocol. Ik ben ervan overtuigd dat met deze afspraken het particuliere zorgaanbod als flexibele vorm van zorg beschikbaar blijft voor jeugdigen die dat nodig hebben, terwijl de kwaliteit van zorg is gewaarborgd.

Vraag 2

Maakt u zich zorgen over deze mogelijke trend? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Vindt u dat deze «gastouders» moeten voldoen aan de professionele vereisten? Zo ja, welke en hoe wordt toezicht daarop verkregen?

De kwaliteitseisen die de Wet op de jeugdzorg stelt aan gesubsidieerde aanbieders gelden onverminderd voor de particuliere aanbieders en daarmee dus ook voor de particuliere gezinshuizen. De gesubsidieerde aanbieder draagt er zorg voor dat de door hem gecontracteerde particuliere gezinshuizen aan deze eisen voldoen. In het bovengenoemde protocol zijn ook afspraken gemaakt over het toezicht op particuliere aanbieders. Alvorens een gesubsidieerde zorgaanbieder gebruik maakt van een particuliere aanbieder, maakt de zorgaanbieder aan de provincie kenbaar van welke particuliere aanbieder zij gebruik wenst te maken. De provincie stelt vervolgens de Inspectie Jeugdzorg hiervan op de hoogte. De gesubsidieerde zorgaanbieder draagt er zorg voor dat de Inspectie Jeugdzorg via haar toezichtstaak kan controleren of de particuliere zorgaanbieder daadwerkelijk verantwoorde zorg biedt aan de cliënt. De gesubsidieerde zorgaanbieder draagt er zorg voor dat de inspectie toegang heeft tot de particuliere instelling waar de cliënt verblijft.

Vraag 4

Klopt het dat als een ondernemer gezinsouder wordt, deze circa 36.000 euro per jaar per kind ontvangt? Zo ja, wat vindt u van deze vergoeding? Is deze passend, te hoog of te laag en waarom?

In een particulier gezinshuis biedt de gezinshuisouder professionele basispedagogische hulp, verzorging en opvoeding. De gezinshuisouder is 24 uur per dag verantwoordelijk voor de opvoeding en behandeling van de bij hen opgenomen kinderen. Het bedrag dat deze gezinshuisouder hiervoor ontvangt is bedoeld als inkomen en voor de kosten die de gezinshuisouder maakt. Onder deze kosten vallen onder andere huisvestingskosten, kosten voor het levensonderhoud van het kind en voor deskundigheidsbevordering en ondersteuning van de gezinshuisouder. De provincies zijn verantwoordelijk voor de inkoop van de zorg. Zij dienen doelmatig om te gaan met de middelen die zij tot hun beschikking hebben voor uitvoering van de jeugdzorg.

Vraag 5

Heeft u zicht op hoeveel kinderen een zelfstandig ondernemer als gezinsouder gemiddeld heeft per jaar?

Ik beschik niet over gegevens over het aantal kinderen dat in particuliere gezinshuizen verblijft.

Vraag 6

Waar is het bedrag van 36.000 euro op gebaseerd?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Denkt u dat door de hoogte van de vergoeding «financieel voordeel» een belangrijke reden is om gezinsvoogd te worden? Zo ja, wat vindt u daarvan?

In uw vraag noemt u de gezinsvoogd. Uit bovenstaande vragen leid ik af dat u hier echter doelt op de gezinshuisouder. Bij de beantwoording van deze vraag ga ik daar dan ook vanuit.
Het is de verantwoordelijkheid van de gesubsidieerde zorgaanbieder om zorgvuldig af te wegen welke motieven ten grondslag liggen aan de keuze van iemand om gezinshuisouder te worden. Ik vertrouw er op dat deze zorgvuldige afweging van de gesubsidieerde zorgaanbieder er toe leidt dat diegenen die gezinshuisouder wil worden vanwege financiële overwegingen niet in aanmerking komen voor de opvang van jeugdigen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Jongeren kunnen in nieuwe jaar weer makkelijk aan drank komen»? 1

De conclusie van het nieuwsbericht en de mening van Koninklijke Horeca Nederland deel ik niet. Ik verwacht niet dat jongeren onder de toegestane leeftijd gemakkelijker alcohol kunnen kopen. De gedachte achter de decentralisatie van het toezicht is juist dat gemeenten het beste zicht hebben op de plekken waar de problemen zich voordoen en waar de beschikbare instrumenten, waaronder handhaving, zo effectief mogelijk kunnen worden ingezet.

Vraag 2

Deelt u de mening van Koninklijke Horeca Nederland dat door de wijziging van de Drank- en Horecawet op 1 januari 2013 jongeren weer makkelijker aan drank komen, omdat gemeenten niet klaar zouden zijn om de gewijzigde Drank- en Horecawet te handhaven?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Krijgt u net als Koninklijke Horeca Nederland signalen dat gemeenten nog niet klaar zijn voor handhaving conform de gewijzigde wet?

Er zijn verschillende signalen. Een deel van de gemeenten moet het toezicht nog nader vorm geven en een ander deel van de gemeenten heeft de zaken goed op orde. De komende periode is sprake van een overgangssituatie, waardoor lokale toezichthouders die nog geen diploma hebben direct aan de slag kunnen, onder de voorwaarde dat ze binnen een jaar na aanstelling met goed gevolg het examen toezichthouder Drank- en Horecawet hebben afgelegd. Ik ga ervan uit dat gemeenten hun verantwoordelijkheid op dit punt zullen nemen en dat gedurende het jaar voldoende lokale controleurs zullen worden opgeleid. De komende maanden zal ik de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen.

Vraag 4

Is er sprake van een geleidelijke implementatie van de gewijzigde wet of wordt van alle gemeenten verwacht dat zij op 1 januari 2013 gaan handhaven conform de gewijzigde wet?

Er is geen sprake van een geleidelijke implementatie van de gewijzigde wet. Per 1 januari 2013 is de burgemeester verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet (DHW) binnen zijn gemeente.

Vraag 5

Hoe verloopt de kennisoverdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar gemeenten?

Door de NVWA is een expertisecentrum opgericht, waar gemeenten terecht kunnen met vragen over handhaving en toepassing van de DHW. De website is operationeel en er is ook een telefonische helpdesk. Het expertisecentrum blijft tot eind 2014 bestaan. In 2013 blijft ook de leeftijdgrenzenpoule van de NVWA beschikbaar om gemeenten te ondersteunen met de nieuwe toezichtstaak tijdens specifieke risicovolle evenementen. Een afgeleid doel van dit team is het overdragen van de expertise van de NVWA aan gemeenten.
Daarnaast is een handreiking voor gemeenten opgesteld, om gemeenten te ondersteunen bij het implementeren van de nieuwe maatregelen uit de DHW binnen de eigen organisatie. Deze handreiking is medio 2012 met een begeleidende brief verzonden aan alle burgemeesters.

Vraag 6

Vreest u net als Koninklijke Horeca Nederland dat door gebrekkige handhaving er sprake zal zijn van zogenaamde alcohol traffic tussen gemeenten en het probleem zich verder zal verplaatsen naar illegale keten en hokken? Zo ja, wat gaat u daar aan doen?

Er is geen aanleiding om te vrezen voor het ontstaan van alcoholtoerisme tussen gemeenten. Ik heb er vertrouwen in dat burgemeesters de nieuwe bevoegdheden inzetten op een manier die recht doet aan de lokale omstandigheden. Wel zal ik de komende maanden de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen. Ten aanzien van de hokken en keten is in 2010 een handleiding hokken en keten opgesteld voor gemeenten, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende typen keten (commercieel / niet commercieel). Deze handleiding helpt gemeenten bij het formuleren, implementeren en handhaven van lokaal beleid op het gebied van hokken en keten. Naast een handleiding voor gemeenten is ook een handreiking en een gedragscode voor ouders en keeteigenaren ontwikkeld. Met deze handleiding kunnen gemeenten aan de slag, zeker nu ze alle benodigde bevoegdheden hebben.

Vraag 7

Heeft u zicht op hoe de handhaving conform de gewijzigde wet verloopt? Zo ja, bent u tevreden?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Heeft u zicht op hoe de handhaving conform de «oude wet» (voor 1 januari 2013) verloopt, kijkend naar alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar? Zo ja, bent u tevreden?

De inspanningen rond de handhaving van de DHW van de NVWA in 2012 waren in lijn met de jaren daarvoor. De NVWA heeft de beschikbare capaciteit zo adequaat mogelijk ingezet. Deze capaciteit stond echter niet in verhouding tot het totale aantal verkooppunten van alcoholhoudende drank. Ook daarom is de decentralisatie van het toezicht een verbetering ten opzichte van de situatie in 2012, omdat het nu al duidelijk is dat er meer controleurs zullen worden ingezet. Overigens ben ik van mening dat de handhaving op orde moet zijn, ongeacht de hoogte van de wettelijke leeftijdsgrens.

Vraag 9

Bent u van mening dat voordat de alcoholleeftijd wettelijk wordt verhoogd van 16 naar 18 jaar, de handhaving verbeterd moet worden? Zo ja, hoe en zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Wilt u kennis nemen van het rapport van mensenrechtenactivist Markus Hakuk over politiegeweld in Papua in december 2012?1

Ja.

Vraag 2

Wilt u er bij de Indonesische autoriteiten op aandringen om deze incidenten ter plaatse te laten onderzoeken door buitenlandse mensenrechtenorganisaties, zoals Amnesty International en Human Rights Watch? Zo nee, waarom niet?

Onderzoek naar vermeende mensenrechtenschendingen is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de bevoegde Indonesische autoriteiten. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van onderzoek door de nationale mensenrechtencommissie Komnasham. Nederland vraagt in gesprekken met de Indonesische autoriteiten aandacht voor de mensenrechtensituatie in Papua, ook voor specifieke incidenten. Daarnaast bepleit Nederland regelmatig grotere toegang van internationale maatschappelijke organisaties en media tot het gebied. Deze kwesties komen ook aan de orde tijdens de jaarlijkse EU-Indonesië Mensenrechtendialoog.

Vraag 3

Wilt u diplomaten van de Nederlandse ambassade opdragen deze incidenten ter plaatse te onderzoeken en hun rapportage daarover aan de Tweede Kamer toezenden? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht van de NOS-website over het schandaal rondom de Griekse ex-minister van Financiën?1

Ja

Vraag 2

Kunt u toelichten in hoeverre de lijst van Lagarde met 2000 namen van Grieken, die geld in Zwitserland hebben weggesluisd, is opgeschoond met speciale aandacht voor de moeder van ex-premier Papandreou, die 550 miljoen euro heeft weggesluisd?

De huidige Griekse minister van Financiën Stournaras heeft dit najaar een nieuw exemplaar van deze lijst bij het Franse ministerie van Financiën opgevraagd en heeft deze medio-december ontvangen. De nieuwe lijst heeft aanleiding gegeven tot veel geruchten, waaronder het gerucht dat een tegoed zou toebehoren aan de moeder van de voormalige premier George Papandreou. Minister Stournaras heeft de lijst doorgestuurd naar de openbare aanklager voor nader onderzoek.

Vraag 3

Kunt u uitleggen waarom de Nederlandse belastingbetalers dit corrupte land met miljarden moeten steunen, terwijl de Grieken zelf weigeren belasting te betalen en hun geld wegsluizen naar het buitenland?

Op 13 december 2012 is er overeenstemming bereikt over de voortgang van het leningenprogramma aan Griekenland. Griekenland zal de komende periode verdere maatregelen moeten nemen en laten zien dat het de noodzakelijke hervormingen implementeert. In het programma zijn onder andere doelstellingen opgenomen die moeten leiden tot een effectievere aanpak van belastingontduiking in Griekenland en versterking van het belastingstelsel en de belastinginning.

Vraag 4

Hoe gaat u ervoor zorgen dat voormalig minister van Financiën Papaconstantinou, die namen van familieleden op de lijst probeerde te verdoezelen, strafrechtelijk wordt vervolgd?

In beginsel is Griekenland zelf verantwoordelijk voor de strafrechtelijke vervolging van mogelijke belastingontduiking. De druk op de Griekse regering vanuit de Griekse bevolking om actie te ondernemen is groot. Het Griekse parlement beslist binnenkort over de instelling van een parlementaire onderzoekscommissie. Aan de orde is de vraag of de immuniteit van de betrokkenen moet worden opgeheven zodat de strafrechtelijke verantwoordelijkheid door de reguliere rechtspraak kan worden beoordeeld.

Vraag 5

Hoe gaat u ervoor zorgen dat alle personen op de lijst worden aangepakt?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid te stoppen met geld te pompen in dit corrupte land en een exit van Griekenland uit de euro voor te bereiden? Zo nee, waarom niet?

Een exit van Griekenland uit de eurozone is niet aan de orde. Op 13 december 2012 is er overeenstemming bereikt over de voortgang van het leningenprogramma aan Griekenland. Zie ook antwoord onder 3.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel over de NODO-procedure bij het overleden gehandicapte kind Jaymie?1 Wat vindt u van dit verhaal?

Ja, daarvan ben ik op de hoogte. Het overlijden van een minderjarige is tragisch voor ouders en familie. Het is een groot verlies, waarbij de gevoelens van pijn, verdriet en ontreddering hevig moeten zijn.

Vraag 2

Op welke wijze zijn de ouders van Jaymie ingelicht over de NODO-procedure?

Bij de beantwoording van deze en volgende vragen kan ik niet ingaan op de casuïstiek, maar zal ik in algemene zin aangeven wat het antwoord is op de vragen.
De behandelend arts informeert de ouders van een overleden kind over de komst van de NODO-forensisch arts. Aan de ouders wordt uitgelegd dat het een standaard procedure in Nederland betreft, die gevolgd wordt bij elk geval van overlijden van een minderjarige waarbij de doodsoorzaak niet duidelijk is en geen vermoeden bestaat van een niet natuurlijke dood.
Wanneer de NODO-forensisch arts na een eerste schouw, in overleg met de NODO-kinderarts beslist om de NODO-procedure te starten, informeert hij de ouders uitgebreid over de verschillende aspecten van het onderzoek en de stappen die worden doorlopen:

Vraag 3

Hoe kan een NODO-procedure worden gestart in een situatie waarbij een kind ernstig gehandicapt was en eerder in een ziekenhuis is opgenomen?

De NODO-procedure is gericht op het achterhalen en registreren van de doodsoorzaak bij overleden minderjarigen in die gevallen waarin er in eerste instantie geen overtuigende verklaring voor het overlijden wordt gevonden en geen vermoeden bestaat van een niet-natuurlijke dood.
Na de schouw neemt de behandelend arts bij alle minderjarige overlijdensgevallen direct contact op met de dienstdoende forensisch arts. De behandelend arts deelt achtergrondinformatie en schouwgegevens met de forensisch arts. Nagegaan wordt of het overlijden van het kind overtuigend te verklaren is uit de ziektegeschiedenis van het kind en of het overlijden verwacht werd. In samenspraak komen de behandelend arts en dienstdoende forensisch arts vervolgens tot één van de volgende conclusies:
Alleen wanneer tijdens telefonisch overleg met de dienstdoende forensisch arts blijkt dat de doodsoorzaak niet (voldoende) duidelijk is én er geen aanwijzingen zijn voor een niet-natuurlijk overlijden, wordt door de dienstdoende forensisch arts de NODO-forensisch arts ingeschakeld.
De NODO-forensisch arts overlegt met de NODO-kinderarts op basis van een eerste schouw of nader onderzoek naar de doodsoorzaak in gang moet worden gezet. Wanneer de NODO-forensisch arts en NODO-kinderarts gezamenlijk besluiten dat een overleden kind binnen de NODO-criteria valt, wordt het kind nader onderzocht in het kader van de NODO-procedure.

Vraag 4

Deelt u de mening dat wanneer sprake is van een ernstige ziekte en een kind als gevolg daarvan is komen te overlijden, er altijd een medisch dossier aan ten grondslag ligt en dat een NODO-procedure inclusief obductie overbodig is? Deelt u de mening dat onnodige obductie tot traumatische ervaringen kan leiden bij de nabestaanden? Zo ja, hoe kan dit in de toekomst worden voorkomen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bestaat er een richtlijn voor hoe te handelen bij het overlijden van minderjarigen als gevolg van ernstige ziekte?

Nee. Er is geen specifieke richtlijn voor overleden minderjarigen met ernstig onderliggend lijden (vooraf bekend). Wel is er een richtlijn lijkschouw en zijn er door de beroepsgroep criteria opgesteld met betrekking tot de NODO-procedure. Dit betreffen criteria voor natuurlijk overlijden, niet-natuurlijk overlijden en onverklaard overlijden.

Vraag 6

Welke aanloopproblemen kent de NODO-procedure tot nu toe met betrekking tot de vorm en werkwijze?

De NODO-procedure is op 1 oktober 2012 landelijk ingevoerd. Gezien de gevoeligheid en complexiteit van het onderwerp is aangevangen met een startfase. Deze startfase heeft een looptijd van 1 oktober 2012 tot 1 oktober 2013 en wordt begeleid door een evaluatieonderzoek. Daarna zal op basis van de uitkomsten van het evaluatieonderzoek een beslissing worden genomen over het vervolg.
In de periode 1 oktober-31 december 2012 zijn 16 NODO-procedures uitgevoerd.

Vraag 7

Hoeveel NODO-procedures zijn tot nu toe gestart en in welke situaties? Bent u bereid de NODO-procedure te evalueren? Zo ja, wanneer?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Is het waar dat er maar twee NODO-ziekenhuizen zijn in heel Nederland namelijk het UMC (Utrecht) en het AMC (Amsterdam) die afwisselend een hele week dienst hebben? Wat betekent dit voor de overleden kinderen uit het hele land die naar Utrecht of Amsterdam moeten worden overgebracht? Wat betekent het voor de ouders dat zij vaak er vanaf moeten zien om mee te gaan naar het NODO-centrum? Hoe beoordeelt u deze gang van zaken?

Op basis van inhoudelijke en financiële overwegingen zijn, in overleg met de betrokken medische instellingen, twee NODO-centra ingericht. Hierover heb ik uw Kamer per brief2 van 4 september 2012 geïnformeerd.
Per jaar wordt uitgegaan van vijftig NODO-gevallen. De betrokken ziekenhuizen hebben nadrukkelijk naar voren gebracht dat om de expertise te waarborgen en de NODO-procedure op zorgvuldige wijze uit te voeren er beter twee NODO-centra kunnen worden ingericht. Bij een gemiddeld laag aantal NODO-gevallen per centrum, is het niet mogelijk de noodzakelijke expertise op te bouwen.
Ook uit het oogpunt van kostenefficiëntie zijn twee NODO-centra ingericht. Uit onderzoek naar de kosten van de NODO-procedure is gebleken dat bij de uitvoering van de NODO-procedure de bereikbaarheidsdiensten van kinderartsen, radiologen en pathologen de grootste kostenposten zijn. Door de NODO-procedure in twee centra uit te voeren liggen de kosten veel lager dan bij 4 of 5 centra.
Het inrichten van twee NODO-centra kan voor ouders betekenen dat zij met hun overleden kind langer moeten reizen naar het NODO-centrum. Wij realiseren ons dat het meereizen een extra belasting voor de ouders oplevert. Om te voorkomen dat ouders afzien van meereizen zijn in de subsidiëring van de NODO-centra daarom de reis- en het verblijfkosten van ouders en hun overleden kind meegenomen. De centra organiseren en bekostigen de reis en het verblijf.
Ik acht het van groot belang dat de NODO-procedure op zorgvuldige en efficiënte wijze wordt uitgevoerd. Ook voor de ouders is het van belang dat op zorgvuldige wijze het overlijden van hun kind verklaard kan worden.
Van belang bij dit alles is een goede en zorgvuldige communicatie met de ouders. In de procedure wordt hieraan dan ook de nodige aandacht besteed.

Vraag 9

Is het waar dat ouders vaak weinig voor de NODO-procedure voelen? Wat zijn de redenen hiervan?

De ervaringen van ouders worden waar mogelijk bij het evaluatieonderzoek van de startfase van het NODO-procedure meegenomen. Gezien de korte looptijd van de startfase is er op dit moment nog onvoldoende inzicht in de ervaringen van ouders.

Vraag 10

Is het waar dat er op dit moment te veel NODO-forensisch artsen zijn die weinig ervaring hebben met overleden kinderen? Deelt u de mening dat het nodig is een kleine goed opgeleide groep NODO-forensisch artsen te hebben dan te veel die weinig ervaring hebben?

Er zijn in Nederland ruim 300 geregistreerde forensisch artsen. Om de NODO-procedure goed uit te kunnen voeren zijn in vijf regionale GGD samenwerkingsverbanden 5 tot 8 NODO-forensisch artsen opgeleid. Dit aantal is nodig voor een goede bereikbaarheids- en beschikbaarheidsregeling van forensisch geneeskundigen over het gehele land.
De NODO-forensisch artsen zijn goed opgeleid. Alle opgeleide artsen hebben een uitgebreide forensische ervaring. De meeste NODO-forensisch artsen hebben daarnaast ruime ervaring in de jeugdgezondheidszorg, kindergeneeskunde of een combinatie van beide vakken. Die combinatie van ervaring, kennis en scholing moet voldoende zijn om op te treden als NODO forensisch arts.

Vraag 11

Is het waar dat de NODO-opleiding van twee dagen door het Nederlands Forensische Instituut (NFI) is opgezet en georganiseerd? Zo ja, hoe kan dit als het NFI geen opleidingsinstituut is en geen lijkschouwers en kinderartsen in dienst heeft?

Het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft het NFI verzocht om in nauw overleg met het werkveld de NODO scholing voor forensisch artsen te ontwikkelen. Aanvullend zijn ook kinderartsen en pathologen geschoold inzake de NODO-procedure. Het NFI is hiertoe de samenwerking aangegaan met de SHK (Stichting Spoedeisende Hulp bij Kinderen) en de NSPOH (Netherlands School of Public and Occupational Health). De SHK organiseert onder meer trainingen voor kinderartsen over kindermishandeling. De NSPOH organiseert onder meer de opleiding tot forensisch arts. Het NFI verzorgt lessen over onder meer letselherkenning bij kindermishandeling en lijkschouw en organiseert cursussen voor onder andere huisartsen, kinderartsen en forensisch artsen.
Gezamenlijk hebben deze drie organisaties de tweedaagse NODO scholing voor forensisch artsen, kinderartsen en pathologen ontwikkeld en georganiseerd, met inschakeling van vertegenwoordigers van het FMG (Forensisch Medisch Genootschap), de NVK (Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde) en GGD Nederland Vakgroep Forensische Geneeskunde. De ingezette docenten zijn allen gekwalificeerd en deskundig op de onderdelen waarop ze ingezet zijn in het onderwijs en werken bij GGD-en (forensisch artsen), Academische Ziekenhuizen (kinderartsen, kinderradioloog) en het NFI (forensisch artsen pediatrie, kinderpatholoog).
Bij het NFI zijn meerdere forensisch artsen werkzaam die jarenlange ervaring hebben met lijkschouw en er werken forensisch artsen met als specialisatie pediatrie. Daarnaast beschikt het NFI over 2 forensisch kinderpathologen.
De opleidingen zijn geaccrediteerd en voldoen derhalve aan de daarvoor vereiste kwaliteitsnormen.

Vraag 12

Klopt het dat de NODO-procedure vaak heel lang duurt, namelijk 24 uur onafgebroken, en een groot beslag legt op de dienstdoende NODO-artsen?

Het NODO-onderzoek wordt zo snel mogelijk wordt afgerond, bij voorkeur binnen 24 uur, maar uiterlijk binnen drie dagen.

Vraag 13

Deelt u de mening dat de doelstelling van de NODO-procedure altijd is geweest het verklaren van de doodsoorzaak bij minderjarigen die plotseling en onverwacht zijn overleden en die tevoren gezond waren? Zo ja, wilt u ervoor zorgen dat deze doelstelling ook in de praktijk wordt toegepast?

De NODO-procedure is gericht op het achterhalen en registreren van de doodsoorzaak bij overleden minderjarigen in die gevallen waarin er in eerste instantie geen overtuigende verklaring voor het overlijden kan worden gevonden en geen vermoeden bestaat van een niet-natuurlijke dood. Dit gebeurt door middel van een neutraal nader onderzoek. Door het achterhalen van de doodsoorzaak en het in kaart brengen van de omstandigheden en factoren die de dood tot gevolg hebben gehad, is het mogelijk een gefundeerde conclusie te trekken over de aard van het overlijden: een natuurlijke dan wel niet-natuurlijke dood. De NODO-procedure heeft een neutraal, niet-justitieel karakter.

Vraag 1

Is het waar dat Spanje een procedure heeft gestart om Imran Firasat te deporteren omdat hij een bedreiging zou vormen voor de nationale veiligheid?1

Het is aan de Spaanse autoriteiten om te beoordelen of deze in Spanje verblijvende persoon wel of niet een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. Hetzelfde geldt voor andere factoren die een rol kunnen spelen bij vragen rond diens verblijfstitel. Indien de heer Firasat het niet eens is met beslissingen omtrent zijn verblijf, staan de gebruikelijke rechtsgangen voor hem open. Ik zie geen aanleiding voor bemoeienis vanuit de Nederlandse overheid, net zo min als Nederland dat zou wensen van een EU-partner.

Vraag 2

Zo ja, wilt u bij de Spaanse regering protesteren tegen uitwijzing van Firasat naar een land waar hij een strafvervolging, al of niet leidend tot de doodstraf, wegens blasfemie tegemoet kan zien?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat Firasat het volste recht heeft om op geweldloze wijze een wereld zonder islam na te streven?3

Ieder heeft het recht op vrijheid van meningsuiting, zo ook de heer Firasat. De vrijheid van meningsuiting brengt echter ook verantwoordelijkheden met zich mee. Het is aan de onafhankelijke rechter om te bepalen of de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in dit geval zijn overschreden.

Vraag 4

Indien Spanje openbaarmaking van de film van Firasat belemmert, wilt u dan bevorderen dat de film in Nederland openbaar gemaakt kan worden? Zo nee, waarom niet?

De film is sinds medio december op diverse websites te zien.

Vraag 1

Kent u het bericht «Inzet wijkverpleegkundigen op de tocht»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat ongeveer de helft van het budget voor «zichtbare schakel», waarmee extra wijkverpleegkundigen werden gefinancierd, door gemeenten niet meer voor dit doel zal worden ingezet? Zo ja, wat is hierop uw reactie?

Nee dat klopt niet. In de tijd dat ZonMw begon met het programma (2009), waren nog niet alle projecten zover om direct van start te gaan. Veel projecten zijn pas in 2010 (of zelfs in 2011) gestart. Dit leidde er toe dat de financiering voor deze projecten in de laatste 2 jaar – per jaar – ruimer was, omdat er in de voorgaande jaren nog geen gebruik van de middelen was gemaakt. De per jaar beschikbare € 10 miljoen zijn evenredig verdeeld over alle projecten/gemeenten. Voor sommige gemeenten zijn daardoor nu minder middelen beschikbaar voor de projecten, dan ze eerder jaarlijks van ZonMw ontvingen.
Ik heb geen aanwijzingen dat gemeenten de middelen voor andere projecten inzetten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat gezien het succes van «zichtbare schakel» het budget hiervoor beschikbaar moet blijven?

Het succes van de zichtbare schakel moet worden voortgezet. Daarom zijn de structurele middelen hiertoe voor ten minste twee jaar toegevoegd aan het Gemeentefonds. Na deze twee jaar wordt gekeken naar de manier waarom de financiering verder het best geregeld kan worden.

Vraag 4

Bent u nog steeds voornemens om extra middelen te besteden aan extra wijkverpleegkundigen?

In het Regeerakkoord is vanaf 2015 een intensivering voorzien van wijkverpleegkundigen. De resultaten die het programma Zichtbare schakel heeft opgeleverd, nemen wij mee om het verdere beleid rondom de inzet voor de wijkverpleegkundige uit te werken. De staatssecretaris komt daar nader op terug in zijn eerder toegezegde brief over de uitwerking van de maatregelen in het Regeerakkoord op het terrein van de Langdurige Zorg.

Vraag 5

Hoe gaat u ervoor zorgen dat deze middelen ook daadwerkelijk besteed worden aan wijkverpleegkundigen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kent u het laatste rapport van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel: «Mensenhandel in en uit beeld. Cijfermatige rapportage 2007–2011»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de gegevens van gemelde slachtoffers van mensenhandel niet goed worden geregistreerd en dat daardoor niet duidelijk is wat de precieze omvang van de mensenhandel is?

Ik ben ook van mening dat overheidsorganisaties met een meldplicht deze na dienen te komen. Bureau Jeugdzorg en Nidos zijn echter geen organisaties die een dergelijke meldplicht ten aanzien van mensenhandel hebben. De primaire taak van Bureau Jeugdzorg is om ervoor te zorgen dat een jeugdige de hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. Dit gebeurt ook bij slachtoffers van mensenhandel. Met het belang van het kind voorop wordt hiervoor samenwerking gezocht met ketenpartners, bijvoorbeeld de politie. De politie op haar beurt dient op grond van de Aanwijzing mensenhandel van het Openbaar Ministerie en op grond van Hoofdstuk 9 van de Vreemdelingencirculaire wel melding te maken van slachtoffers van mensenhandel. Indien zich situaties voordoen waarbij dit niet gebeurt dan worden betrokkenen hierop gewezen.

Vraag 3

Is het waar dat instanties die hulp aan minderjarigen dienen te bieden, zoals Bureau Jeugdzorg en Nidos, nalaten om minderjarige slachtoffers aan het Coördinatiecentrum Mensenhandel te melden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het niet zo kan zijn dat overheidsorganisaties met een meldplicht met betrekking tot gevallen van mensenhandel deze meldplicht consequent niet naleven en dat daardoor het aantal gevallen waarin personen, niet zelden minderjarigen, worden uitgebuit in onvoldoende mate in beeld is?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wat gaat u doen om het aantal niet geregistreerde gevallen van mensenhandel (dark number) op te helderen, wetende dat een goed overzicht van essentieel belang is voor de bestrijding van mensenhandel?

De aanpak van mensenhandel is een prioriteit van dit kabinet. Zicht op de aard en de omvang is essentieel voor een optimale bestrijding. Mensenhandel speelt zich in het verborgene af, waardoor het moeilijk is een betrouwbare schatting van het aantal slachtoffers te geven. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen verricht belangrijk onderzoek om mensenhandel duidelijker in beeld te brengen. CoMensha registreert (vermoedelijke) mensenhandelslachtoffers. Om de registratie van minderjarige slachtoffers verder te verbeteren verricht het kennisinstituut Movisie in het kader van het actieplan Rijksbrede aanpak loverboyproblematiek onder meer trainingen en geeft het advies aan instellingen die slachtoffers van loverboys opvangen. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan wat het delict mensenhandel behelst, zodat het ook door de instellingen herkend wordt. Op hun beurt leveren de instellingen de gevraagde registratiegegevens. Deze maatregel is onderdeel van het actieplan voor de rijksbrede aanpak van de loverboyproblematiek waarover u bent geïnformeerd per brief van 20 december 2011.2
Wat betreft Nidos heeft de Nationaal Rapporteur Mensenhandel inmiddels afspraken gemaakt over het rapporteren van minderjarige vermoedelijke slachtoffers mensenhandel aan haar bureau voor de duur van een onderzoek van de NRM. Er wordt op dit moment bekeken of melding door Nidos ook rechtstreeks bij CoMensha plaats kan vinden. Overigens zijn potentiële slachtoffers die onder de hoede zijn van Nidos ook bekend bij het Openbaar Ministerie, de politie en andere ketenpartners. Nidos bespreekt alle casuïstiek met hen. In geval van aangifte behoort melding bij CoMensha te worden gedaan door de politie.

Vraag 6

Is het waar dat slechts in iets meer dan de helft van de bij de rechter aangebrachte zaken een veroordeling volgt?

Het percentage van 56% veroordelingen in bij de rechter aangebrachte mensenhandelzaken3 heeft betrekking op het aantal veroordelingen voor specifiek het delict mensenhandel. Zoals blijkt uit de rapportage van de NRM4 volgt in nog eens 22% van de aangebrachte mensenhandelzaken een veroordeling voor een ander delict, bijvoorbeeld een zedendelict of geweldpleging. In totaal volgt dus gemiddeld in bijna 80% van de aangebrachte mensenhandelzaken een veroordeling. Ten aanzien van het percentage veroordelingen voor specifiek mensenhandel wil ik nog opmerken dat mensenhandel moeilijk bewijsbaar is. Dit heeft onder andere te maken met de beperkte aangiftebereidheid en de complexe strafbaarstelling. Zie verder ook het antwoord op vragen 8 en 9.

Vraag 7

Deelt u de mening dat mensenhandel een harde aanpak verdient, gelet op de ingrijpende gevolgen voor de slachtoffers die niet zelden in de seksindustrie worden uitgebuit?

Ja. Mensenhandel is een zeer ernstig delict met vreselijke gevolgen voor de slachtoffers dat een harde aanpak verdient. Om dit te bewerkstelligen heb ik u onder meer vorig jaar een wetsvoorstel gestuurd om de strafmaxima voor mensenhandel te verhogen van acht naar twaalf jaar. Vorige maand heeft u met dit voorstel ingestemd. Indien er sprake is van gekwalificeerde mensenhandel kan de strafmaat zelfs levenslang zijn. Ook is het een doelstelling van mij om in 2015 dubbel zo veel criminele organisaties te hebben aangepakt, waarbij (onder andere) prioriteit ligt bij organisaties die zich met mensenhandel bezig houden.

Vraag 8

Vindt u het in dat licht aanvaardbaar dat slechts 80 procent van de zaken voor de rechter wordt gebracht en in slechts ongeveer 50 procent van die zaken een veroordeling volgt?

De Nationaal Rapporteur Mensenhandel heeft opgeroepen tot specialisatie en opleiding in mensenhandelzaken binnen de rechtspraak. Binnen het Openbaar Ministerie worden mensenhandelzaken al geruime tijd als specialisme gezien. Binnen het Landelijk overleg van voorzitters van de strafsectoren van de gerechtshoven en de rechtbanken (LOVS) zijn hiertoe de nodige afspraken gemaakt. Per 1 januari 2013 wordt per gerecht de behandeling van mensenhandelzaken geconcentreerd bij een klein aantal rechters en juridisch medewerkers met expertise op dit gebied. Mensenhandelzaken die worden aangebracht door het Landelijk Parket kunnen per genoemde datum worden afgedaan bij vier speciaal daartoe aangewezen gerechten.

Vraag 9

Wat gaat u eraan doen om het veroordelingspercentage in zaken betreffende mensenhandel te verbeteren en bent u van plan om daarbij navolging te geven aan de aanbevelingen van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Herkent u het probleem dat ouders beschrijven in de uitzending van Kassa, namelijk dat zij de kinderopvangtoeslag niet meer per jaar kunnen terugvragen maar daarvan wel uitgingen?1

Het klopt dat ouders de kinderopvangtoeslag niet meer per jaar met terugwerkende kracht kunnen aanvragen. Ik ben van mening dat ouders die kinderopvangtoeslag (gaan) aanvragen, zich tijdig moeten verdiepen in de rechten en plichten die hieraan vastzitten. Dit kan onaangename gevolgen zoals toegelicht in het programma «Kassa» van 15 december 2012 voorkomen.
De systematiek van toeslagen is gebaseerd op het boter bij de vis-principe. Burgers krijgen de kosten vergoed op het moment dat de kosten worden gemaakt. De toeslag wordt uitbetaald als voorschot, in mei ontvangen burgers de toeslag voor de kosten die ze in juni gaan maken. In afwijking van deze systematiek is het mogelijk met terugwerkende kracht toeslagen aan te vragen. Sinds 1 januari 2012 is deze afwijking bij de kinderopvangtoeslag ingeperkt. Burgers kunnen voor de lopende maand en een maand daaraan voorafgaand kinderopvangtoeslag aanvragen.

Vraag 2

Hoe groot is de groep ouders waarom het hierbij gaat?

Er zijn geen cijfers bekend over het aantal mensen dat niet tijdig de kinderopvangtoeslag heeft aangevraagd.

Vraag 3

Welke stappen heeft u ondernomen om ouders op de hoogte te stellen van de wijziging in de wijze van terugvragen van kinderopvangtoeslag?

Op Rijksoverheid.nl zijn twee informatiesheets geplaatst met informatie over wijzigingen van de Wet kinderopvang, waaronder het beperken van het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht. De eerste sheet is in november 2011, voorafgaand aan de wijziging van de regelgeving, geplaatst en is tevens aangeboden aan alle kinderopvangondernemers met het verzoek deze te verspreiden onder hun klanten. Een tweede sheet is geplaatst in januari 2012 nadat de nieuwe regelgeving bekrachtigd is door het parlement en vervolgens van kracht werd. Deze brochures zijn eveneens verzonden naar ouders die kinderopvangtoeslag ontvingen. Vanaf medio november 2011 heeft de Belastingdienst/Toeslagen via www.toeslagen.nl gecommuniceerd over de wijzigingen voor het jaar 2012. Vanaf dat moment heeft de Belastingdienst/Toeslagen de maatregel dat het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht beperkt werd, verwerkt in alle communicatie-uitingen naar (potentiële) toeslagaanvragers, onder andere op de site www.toeslagen.nl en in de brochure over toeslagen. Op www.toeslagen.nl is de informatie opgenomen op de campagnepagina met wijzigingen voor 2012 en structureel toegevoegd onder het kopje «aanvragen en wijzigen». Daarnaast heeft de Belastingdienst/Toeslagen een mediacampagne gevoerd over de wijzingen voor onder andere de kinderopvangtoeslag. In het laatste kwartaal van 2011 zijn verspreid in het land presentaties gehouden voor kinderopvanginstellingen over de wijzingen in 2012.
Tot slot heeft de Brancheorganisatie Kinderopvang haar leden (kinderdagverblijven en gastouderbureaus) gevraagd aandacht te besteden aan de wijziging van de regelgeving. Ook de belangenorganisatie van ouders in de Kinderopvang, Boink, heeft voor verspreiding van informatie binnen haar achterban zorg gedragen.

Vraag 4

Is het waar dat de desbetreffende informatie tot voor kort pas bij het aanklikken van de functie «aanvragen en wijzige»« zichtbaar werd? Zo ja, begrijpt u dat veel ouders dat niet hebben gezien, omdat ze nog geen toeslag aan hoefden te vragen?

Het klopt dat volgens de informatie-indeling van de site procesinformatie over het aanvragen en wijzigen van kinderopvangtoeslag staat onder «aanvragen en wijzigen». Op het moment dat ouders besluiten van kinderopvangtoeslag gebruik te willen maken en op het genoemde onderdeel van de site van de Belastingdienst uitkomen, wordt de betreffende informatie zichtbaar. Het is gebruikelijk dat websites van grote organisaties uit verschillende lagen bestaan en er doorgeklikt dient te worden. Aanvragers van een toeslag, in dit geval ouders die kinderopvangtoeslag aanvragen, dienen zich ervan te vergewissen dat ze alle noodzakelijke informatie over rechten en plichten tot zich hebben genomen. Hiertoe zijn ook andere communicatie activiteiten verricht, zoals onder antwoord 3 is toegelicht.

Vraag 5

Bent u van mening dat ouders, die van tevoren hebben gekeken of zij recht hadden op de toeslag en niet zagen dat het per maand moet worden teruggevraagd, zich voldoende hebben geïnformeerd? Zo nee, wat hadden deze ouders nog meer moeten doen? Zo ja, welke conclusie trekt u daaruit?

Ik kan niet beoordelen op welke wijze betrokken ouders zich precies hebben laten informeren. Zoals de antwoorden op de vragen 3 en 4 laten zien, heeft er op brede schaal informatie uitwisseling over deze wijziging vanuit de overheid plaatsgevonden.

Vraag 6

Wilt u coulant zijn en voor deze groep personen een uitzondering maken? Zo ja, hoe gaat u dat doen? Zo nee, waarom niet?

Ik ben niet voornemens coulant te zijn voor deze groep personen en een uitzondering te maken op de huidige regelgeving. Mensen zijn via diverse instanties geïnformeerd over wijzigingen in de regelgeving kinderopvang per 1 januari 2012. Deze informatievoorziening is breed geweest. Het blijft in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de aanvrager van een toeslag zich tijdig te verdiepen in de rechten en plichten die bij het ontvangen van een toeslag horen.

Vraag 7

Bent u van mening dat de informatie nu wel duidelijk op de website van de Belastingdienst staat? Zo ja, waarom is de informatie dan nog steeds pas te zien bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag?

Zoals hierboven gesteld is het voor aanvragers mogelijk geweest via verschillende bronnen zich te informeren over rechten en plichten die bij het ontvangen van een toeslag horen. De site www.toeslagen.nl is daar slechts één onderdeel van. Volgens de informatie-indeling van de site staat procesinformatie over het aanvragen en wijzigen van kinderopvangtoeslag onder «aanvragen en wijzigen», direct bovenaan de betreffende pagina. Ouders worden hier geadviseerd de toeslag tijdig aan te vragen.

Vraag 8

Kunt u toelichten waarom kinderopvangtoeslag niet, zoals andere toeslagen, jaarlijks teruggevraagd mag worden?

De afgelopen jaren is een aantal fraudezaken geconstateerd waarin op (georganiseerde) wijze misbruik is gemaakt van het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht. Het ging in een aantal gevallen om grote bedragen waarbij terugvordering van ten onrechte ontvangen bedragen moeilijk bleek. In vergelijking met de huur- en zorgtoeslag gaat het bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht om aanzienlijk grotere bedragen.

Vraag 9

Heeft u niet voldoende andere middelen om fraude met de toeslagen tegen te gaan?

Er zijn meerdere maatregelen genomen om fraude met toeslagen tegen te gaan. Het beperken van het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht is een van de belangrijkste. Om de budgettaire beheersbaarheid van de kinderopvangtoeslag te verbeteren en het draagvlak in de samenleving voor de kinderopvangtoeslag te behouden, is het noodzakelijk om fraude en oneigenlijk gebruik aan te pakken.

Vraag 10

Bent u bereid het jaarlijks terugvragen van de kinderopvangtoeslag weer mogelijk te maken?

Nee, daar ben ik niet toe bereid. De maatregel om fraude tegen te gaan is nu 1 jaar van kracht. Ouders kunnen kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht aanvragen over de lopende maand en de maand daaraan voorafgaand. Het aanvragen van kinderopvangtoeslag met terugwerkende kracht over een langere periode bleek de mogelijkheid te scheppen om grote bedragen aan kinderopvangtoeslag te ontvangen, waarvan achteraf lastig vast te stellen was of er kosten voor kinderopvang tegenover stonden.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de arrestatie van een Saudische journalist wegens kritiek op de islam?1

De arrestatie van Turki Al-Hamad vond plaats op 24 december jl., maar de precieze gronden op basis waarvan hij momenteel wordt vastgehouden zijn onbekend. Samen met EU-partners wordt momenteel onderzoek hiernaar gedaan in Riyadh. Afhankelijk van de uitkomsten daarvan zal in EU-verband worden bezien of, en zo ja welke, actie effectief en wenselijk is.
Nederland hecht groot belang aan het recht op vrije meningsuiting en bepleit dit recht wereldwijd. Door de Mensenrechtenambassadeur en ook in andere contacten met de Saoedische autoriteiten wordt deze thematiek onder de aandacht gebracht.

Vraag 2

Bent u het met ons eens dat deze journalist vrijelijk moet kunnen uitspreken dat «het geloof van Mohammed» gecorrigeerd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid zich sterk te maken voor de onmiddellijke vrijlating van deze journalist? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen?

Zie antwoord vraag 1.