Vraag 1

Kent u de berichten: «Bendelid schuilt in Marokko», «In het tweede thuisland zijn ze moeilijk te volgen» en «Berensteinlaangroep: zo’n 50 inbraken»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat tussen de vijf en tien jongens naar Marokko zijn gegaan om daar te schuilen voor de politie?

In het kader van het strafrechtelijk onderzoek waarop de aangehaalde berichtgeving betrekking heeft zijn in januari 2014 elf verdachten, van wisselende afkomst, aangehouden en hebben er doorzoekingen plaatsgevonden. Enkele weken later zijn nog eens vier verdachten aangehouden. De aangehouden personen worden verdacht van het stelselmatig – in wisselende samenstelling – plegen van woninginbraken. Daarnaast wordt een aantal personen verdacht van het deelnemen aan een criminele organisatie. Alle personen die in dit onderzoek naar voren zijn gekomen en die worden verdacht van strafbare feiten zijn aangehouden. Er zijn dus geen verdachten uit dit onderzoek die zich schuilhouden in Marokko en er zijn in het kader van dit onderzoek dan ook geen rechtshulpverzoeken aan Marokko gedaan.

Vraag 3

Zijn deze «jongens» in beeld bij de politie als verdachten van inbraken, mishandeling, intimidatie en het veroorzaken van overlast? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Zijn er rechtshulpverzoeken aan Marokko gedaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Waarom wordt een rechtshulpverzoek door Marokko vaak niet gehonoreerd?

Het is niet zo dat rechtshulpverzoeken door Marokko vaak niet worden gehonoreerd. Tussen Marokko en Nederland is een bilateraal rechtshulpverdrag van kracht en op deze basis werken Nederland en Marokko tot wederzijdse tevredenheid samen.

Vraag 6

Bent u bereid deze «jongens» de toegang tot Nederland te ontzeggen indien Marokko weigert een rechtshulpverzoek te honoreren of weigert de verdachten zelf te vervolgen? Zo nee waarom niet?

Zoals toegelicht in antwoord op vragen 2 en 4 is er in het kader van dit strafrechtelijk onderzoek geen sprake van rechtshulpverzoeken aan Marokko en bestaat daarvoor ook geen aanleiding.

Vraag 7

Klopt het dat alleen de «kleintjes» zijn opgepakt en er nog genoeg grote jongens rondlopen? Zo ja, wat gaat u eraan doen om ook die achter slot en grendel te zetten?

Alle personen die in dit onderzoek naar voren zijn gekomen en die worden verdacht van strafbare feiten zijn aangehouden. De beweringen die de in de aangehaalde berichtgeving worden gedaan kan het Openbaar Ministerie niet plaatsen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het schandalig is dat deze straatterrorist doodleuk lachend in de krant meldt dat hij nu rust heeft en het voor hem wel een vakantie lijkt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Hoe gaat u ervoor zorgen dat familieleden en wijkbewoners worden aangepakt die profiteren van de buit en helpen bij het schuilen?

Omdat het strafrechtelijk onderzoek nog loopt kan ik op dit punt geen mededelingen doen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «Veteranen willen aparte berechting» en «Veteranen met trauma’s verdienen eigen rechtbank»?1 2

Ja.

Vraag 2

Beschikt u over statistische gegevens van het aantal veteranen welke jaarlijks in aanraking komen met justitie? Zo ja, hoe gebruikt u deze informatie? Zo nee, bent u bereid hier onderzoek naar te doen?

Ik beschik niet over statistische gegevens over het aantal veteranen dat jaarlijks in aanraking komt met justitie. Wel heb ik de beschikking over het rapport «Politie in aanraking met veteranen» uit 2011. Dit rapport geeft de resultaten weer van onderzoek uitgevoerd door de politieregio Kennemerland, de Politieacademie en het Veteraneninstituut. Het onderzoek heeft aangetoond dat veteranen niet vaker, maar juist minder vaak betrokken zijn bij strafrechtelijke incidenten in vergelijking met de referentiegroep van Nederlandse mannen van twintig jaar en ouder. De conclusie van het onderzoek is dat de bevindingen geen aanleiding vormen om nadere doelgerichte maatregelen te nemen. Ik acht aanvullend onderzoek dan ook niet nodig.

Vraag 3

Zijn er statistische gegevens beschikbaar van het aantal veteranen dat jaarlijks in aanraking komt met justitie, waarvan is vastgesteld dat zij psychisch beschadigd zijn (PTSS)? Zo ja, hoe gebruikt u deze informatie? Zo nee, bent u dan bereid onderzoek daarnaar te doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Houden commune strafrechters voldoende rekening met een dienst gerelateerd trauma van een veteraan? Zo ja, wat is het verschil op dit punt met de Militaire Kamers van de rechtbank en het Hof in Arnhem?

Indien een veteraan als verdachte van een strafbaar feit wordt aangemerkt wordt zijn zaak behandeld bij een van de commune gerechten. Commune strafrechters houden, net als in het militaire recht zoals dat wordt toegepast in de Militaire Kamers van de rechtbank en Hof in Arnhem, altijd rekening met de persoonlijke omstandigheden van verdachten, ook als het gaat om psychische aandoeningen die hun oorzaak vinden in militaire acties. Als er aanwijzingen zijn dat verdachten psychische problemen ondervinden, worden in het strafrecht frequent deskundigen ingezet zoals psychologen en psychiaters. Strafrechters zijn daarmee vertrouwd.

Vraag 5

Biedt het strafrecht voldoende middelen om naast het opleggen van een straf ook een passend behandeltraject op te leggen aan de veteraan met een dienst gerelateerd trauma? Zo ja, kunt u dat nader toelichten? Kan deze zorg in alle penitentiaire inrichtingen worden geboden?

Het strafrecht biedt voldoende middelen om een passend behandeltraject op te leggen. De rechter kan bijvoorbeeld in het kader van de voorwaardelijke veroordeling als bijzondere voorwaarde opleggen dat betrokkene moet worden opgenomen in een zorginstelling, zich verplicht onder behandeling dient te laten stellen van een deskundige of zorginstelling of moet verblijven in een Regionale Instelling voor Beschermd Wonen. Ten behoeve van de beoordeling door de rechter wordt, indien sprake is van een zorgvraag bij betrokkene, een indicatiestelling afgegeven door de reclassering of het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie. Met deze indicatie wordt de zorg- en beveiligingsbehoefte in kaart gebracht. Op basis daarvan kan de rechter in het kader van een voorwaardelijke sanctie op de persoon toegesneden voorwaarden stellen. Ook in detentie staat de persoonsgerichte aanpak centraal. Dat betekent dat de gedetineerde bij binnenkomst wordt gescreend. Daar hoort ook een medische intake bij, waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de gegevens die bij ketenpartners over betrokkene bekend zijn. Op basis van deze screening wordt een detentie- en re-integratieplan opgesteld voor betrokkene. In het kader daarvan wordt ook vastgesteld in hoeverre betrokkene (forensische) zorg nodig heeft. Zo is in detentie sprake van een laagdrempelige toegang tot een psycholoog en is in iedere P.I. een EZV (extra zorgvoorziening) ingericht. Als betrokkene meer geestelijke gezondheidszorg nodig heeft dan de basiszorg biedt, wordt een indicatie afgegeven voor forensische zorg. Dit kan in de vorm van ambulante zorg die door de GGz binnen detentie wordt verleend en in de vorm van klinische zorg. Indien klinische zorg is aangewezen geldt het principe dat betrokkene naar de GGz wordt toegeleid, tenzij veiligheidsoverwegingen zich hiertegen verzetten. De hierboven toegelichte persoonsgerichte aanpak binnen detentie maakt een op doelgroepen gericht specifiek beleid onnodig.
Het bovenstaande laat onverlet dat de zorgplicht van Defensie met zich mee brengt dat een veteraan te allen tijde een beroep kan doen op het Veteranenloket ter ondersteuning van zijn zorgbehoefte.

Vraag 6

Indien een veteraan met een dienstgerelateerd trauma in detentie verblijft, kan hem dan direct de nodige behandeling en zorg worden geboden? Zo ja, kunt u nader beschrijven waaruit die behandeling en zorg uit kan bestaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bekend met de ervaringen van de zogenoemde «Russell rechtbanken» in de Verenigde Staten? Zo ja, kunt u die kennis delen met de Kamer? Zo nee, op welke wijze gaat u informatie verwerven bij uw Amerikaanse ambtgenoot?

Ik ben bekend met de ervaringen van de zogenoemde «Russell rechtbanken». Gelet op de bevindingen van de rapportage «Politie in aanraking met veteranen» van juni 2011 ben ik van mening dat we niet moeten streven naar het instellen van speciale rechtbanken voor veteranen. De conclusies van dit rapport nopen niet tot het treffen van bijzondere maatregelen. Bovendien zijn er binnen het commune recht afdoende mogelijkheden om recht te doen aan dienst gerelateerde trauma’s van veteranen.

Vraag 8

Wat is uw visie op het instellen van een dergelijke rechtbank, die gelet op de aard van de problematiek, dienstbaar zou kunnen zijn aan alle geüniformeerden in overheidsdienst in gelijke omstandigheden?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Hoe staat u tegenover het voorstel van de advocaten S.M. Diekstra en R.G. van der Laan om een speciale rechterlijke voorziening te treffen voor de berechting van veteranen met een dienst gerelateerd trauma? Bent u bereid te laten onderzoeken wat de meerwaarde van een speciale rechterlijke voorziening kan zijn bij de berechting van veteranen met een dienst gerelateerd trauma? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 10

Op welke wijze geeft de reclassering invulling aan de terugkeer in de maatschappij van de veteranen? Ziet u hier mogelijkheden voor verbetering of aanpassing?

De invulling van het reclasseringstoezicht is afgestemd op de persoon van de dader. Hierbij staan de kans op recidive, factoren die aanleiding geven tot delict gedrag en factoren die delict gedrag kunnen voorkomen centraal. Op basis van een wetenschappelijk diagnose-instrument wordt de kans op recidive en de factoren die aanleiding geven tot delict gedrag bepaald. Naar aanleiding van deze risico-inventarisatie wordt een op maat gemaakt plan van aanpak opgesteld. Dit plan van aanpak bevat interventies die zijn gericht op de factoren die aanleiding geven tot delict gedrag én op het verminderen en voorkomen van recidive. Er is geen specifieke vorm van reclasseringstoezicht voor veteranen. Dit is ook niet noodzakelijk, want ieder reclasseringstoezicht is al afgestemd op de persoon van de dader en zijn/haar kenmerkende problematiek. Ik acht de afstemming van het reclasseringstoezicht op de persoon van de dader voldoende en zie geen aanleiding tot verbetering of aanpassing van het reclasseringstoezicht.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Zoektocht naar olielek in Duitse Amtsvenn bij Enschede ook tijdens Pasen»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de veiligheid van ondergrondse olieopslag in zoutcavernes in het geding is door het bekend worden van de lekkage van olie uit een zoutcaverne in het Duitse natuurgebied Amtsvenn nabij Enschede? Zo ja, wat gaat u daaraan doen? Zo nee, waarom niet?

De lekkage van olie in het natuurgebied Amtsvenn is ernstig. Dit soort situaties moet voorkomen worden. Het is echter niet zo dat hierdoor de veiligheid van ondergrondse olieopslag in het algemeen in twijfel moet worden getrokken.
In Nederland moeten opslagprojecten voldoen aan strenge eisen. Er gelden hier dezelfde eisen als bij winning in de gas- en olie-industrie. Nederland stelt internationaal gezien hoge eisen op dit gebied. Zo is er een speciaal monitoringsplan geëist van de vergunninghouder om te borgen dat de olie niet weglekt.

Vraag 3

Bent u, naar aanleiding van deze nog onopgehelderde lekkages in Duitsland, bereid nader onderzoek te laten verrichten naar de bodemveiligheid bij deze vorm van opslag in zoutcavernes? Zo nee, waarom niet?

Voor mijnbouwactiviteiten ligt het bevoegd gezag bij mij. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) is adviseur en toezichthouder, onder verantwoordelijkheid van mij. SodM kijkt onder andere naar veiligheid, gezondheid, milieu, doelmatige winning en bodembewegingen.
In de vergunningprocedure voorafgaand aan opslag wordt onder andere een risicoanalyse uitgevoerd om alle mogelijke oorzaken van olielekkage in kaart te brengen en maatregelen te nemen om dergelijke lekkages te voorkomen en de «bodemveiligheid» te garanderen. SodM beoordeelt deze analyse. Daarnaast moet de operator jaarlijks een meetplan indienen bij SodM en regelmatig monitoringsresultaten aan SodM rapporteren. Op zichzelf zijn de vergunde opslaglocaties in Nederland veilig om gebruikt te worden. Aanvullend onderzoek acht ik dan ook niet nodig.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, in afwachting van het Duitse onderzoek naar de lekkages van de zoutcavere, de vergunning van AKZO om olie op te slaan in cavernes onder Enschede zou moeten worden geschorst? Zo nee, waarom niet?

Nee. Op dit moment wordt er nog geen gasolie (diesel) in de cavernes gepompt. AkzoNobel is bezig met voorbereidende werkzaamheden. AkzoNobel heeft aangegeven pas diesel in de cavernes op te slaan als duidelijk is dat een lekkage als in Duitsland niet kan optreden bij de gasolieopslag in Enschede.
In het antwoord op vraag 5 van de leden Omtzigt, Agnes Mulder en Geurts (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nr. 2192) heb ik aangegeven dat het in Duitsland gaat om een lekkage in de verbuizing van het boorgat en dat er belangrijke technische verschillen zijn tussen het betreffende boorgat in Duitsland en het boorgat van de geplande opslag in Enschede. Ik zie op dit moment ook geen aanleiding om de voorbereidende werkzaamheden van AkzoNobel stil te leggen of de vergunningen in te trekken. De situatie in Duitsland wordt op de voet gevolgd door mijn ministerie en SodM.
De voor de gasolieopslag benodigde Omgevingsvergunning is in oktober 2013 aan AkzoNobel verleend. Dit besluit is op 1 april van dit jaar onherroepelijk geworden.
Op 25 februari 2014, dus ruim voordat er in Duitsland sprake was van een lekkage, heeft AkzoNobel een wijziging aangevraagd. Deze is door mij verleend. De wijziging behelst een grotere voorziening voor de noodopvang van gasolie bij een bovengrondse calamiteit. AkzoNobel wil natuurlijk afgewerkte, vloeistofdichte noodopvangvoorziening aanleggen met een afmeting van 10 bij 100 meter en een effectieve diepte van ca. 50 cm om opvang te garanderen van de totale hoeveelheid uitstromende gasolie bij beschadiging van de olieput door aanrijding of door andersoortige beschadiging van de olieput (bijvoorbeeld door vandalisme). Hierdoor ontstaat een opvangcapaciteit van ruim 400 m3. Daarnaast wordt de uitrit ter plaatse van caverne 472 gewijzigd, deze komt verder van de openbare weg (Staalsteden) te liggen. Deze vergunning heeft alleen betrekking op de bovengrondse faciliteiten en is aangevraagd voor de vondst van het lek in Duitsland en staat daar los van.
Indien ik op enig moment noodzaak zie tot ingrijpen, kan ik op grond van artikel 50 van de Mijnbouwwet, in gevallen van ernstige aantasting van de bescherming van de veiligheid, het milieu of in gevallen van beweging van de aardbodem, maatregelen voorschrijven. Deze bevoegdheid is gemandateerd aan de Inspecteur Generaal der Mijnen. Ook houdt SodM toezicht bij de bouw. Als er niet volgens het werkprogramma wordt gewerkt kan de toezichthouder ingrijpen, met als laatste middel het stilleggen van de werkzaamheden.

Vraag 1

Kent u het plan van het platform Bewust moslim om op de dag van dodenherdenking een symposium te houden over een zogenoemde schaduw Holocaust?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het feit dat het platform de situatie in Palestina bestempelt als een holocaust, terwijl de erkenning van de werkelijke Holocaust wordt neergezet als een bedenkelijk instrument van de Westerse wereld?

De gemeente Hilversum en de Al Amal moskee hebben een aantal dagen voor de aangekondigde bijeenkomst een verklaring uitgegeven, waarin is gemeld dat na overleg is besloten dat de bijeenkomst geen doorgang zou vinden. Na alle ophef over de bijeenkomst werden teveel bezoekers verwacht. De bijeenkomst heeft uiteindelijk op een andere locatie en in een andere (besloten) vorm plaatsgevonden.
Het is niet aan mij als Minister om in gemeentelijke aangelegenheden te treden noch is het aan mij om de opvattingen te beoordelen van mensen die een bijeenkomst organiseren als door de vragenstellers bedoeld. Dit laatste punt ligt op het terrein van de uitingsvrijheid, een vrijheid die in beginsel door (lokale) overheden dient te worden gerespecteerd.
In het kader van zijn verantwoordelijkheid voor de handhaving van de openbare orde heeft de burgemeester op grond van de Gemeentewet en de Wet openbare manifestaties wel (nood)bevoegdheden om in voorkomende gevallen maatregelen te treffen, maar deze bevoegdheden kan hij niet inzetten (louter) op de grond dat hij het onderwerp of de inhoud van bijeenkomst onwenselijk acht.

Vraag 3

Bent u bereid om in overleg met de gemeente Hilversum pogingen te doen deze bijeenkomst af te laten blazen? Welke mogelijkheden heeft de gemeente om een dergelijke bijeenkomst te beletten, mede gezien het feit dat bij deze bijeenkomst de omstreden imam Abdul-Jabbar van de Ven aanwezig zal zijn?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de al wekenlang durende olielekkage uit de zoutholtes in het natuurgebied Amtsvenn waarin ongeveer 140 miljoen liter strategische olievoorraad ligt opgeslagen?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van de berichten dat het opruimen nog jaren kan duren, kostbaar is en dat de Minister van milieuzaken van Noordrijn-Westfalen zich grote zorgen maakt?2

Ja.

Vraag 3

Heeft u contact gehad met uw Duitse ambtgenoot en heeft u duidelijkheid gekregen over de oorzaak van de lekkage? Zo nee, bent u dan bereid om zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de Duitse autoriteiten? Zo ja, kunt u de Kamer informeren over de situatie in Amtsvenn?

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft contact gehad met de Bezirksregierung Arnsberg in Noordrijn Westfalen. Daaruit is naar voren gekomen dat in februari 2014 de druk in caverne S5 (de caverne die in de buurt van Amtsvenn ligt) is gezakt. Daarop is onderzoek gedaan naar de integriteit van het boorgat en de verbuizing van het boorgat. Er zijn toen geen onregelmatigheden aangetroffen.
Met Pasen is olie aan de oppervlakte aangetroffen boven caverne S5. Woensdag 28 mei jl. is duidelijk geworden dat er een lekkage zit in de buis die de caverne verbindt met de installaties aan het maaiveld. Het lek zit waarschijnlijk in het traject tussen 200 en 311 meter diepte, vermoedelijk op 217 meter diepte. Druktesten hebben aangetoond dat de rest van de verticale buis, dus tot 200 meter diepte en vanaf 311 meter diepte, geheel lekdicht is. Verdere onderzoeken in de komende weken zullen moeten aantonen of het lek zich inderdaad op 217 meter bevindt en hoe daar een lek heeft kunnen ontstaan.

Vraag 4

Is er enige mogelijkheid dat deze lekkage ook tot (milieu)schade en/of gevaar gaat leiden in Nederland?

De risico’s voor Nederland worden als laag ingeschat door de betrokken autoriteiten. Vitens heeft aangegeven dat naar verwachting de verontreinigingen de waterwingebieden in Twente niet zullen bereiken. Deze liggen op ruim voldoende afstand van het vervuilde gebied in Duitsland. Er is geen olie in het oppervlaktewater in Nederland terecht gekomen. Na het constateren van de lekkage is onder andere een damwand rond het vervuilde gebied aangelegd, om verdere verspreiding van de olie tegen te gaan. Enige mogelijkheid van (milieu)schade of gevaar kan echter niet op voorhand worden uitgesloten. Mogelijke (milieu)schade wordt gemonitord door de lokale autoriteiten. Het drinkwater wordt meerdere malen per dag uitgebreid getest.

Vraag 5

Welke gevolgen heeft deze ernstige lekkage voor het plan om nog dit jaar op vergelijkbare wijze diesel op te slaan in zoutholtes in de Marsstede in Enschede?

De situatie in Duitsland wordt op de voet gevolgd door mijn ministerie en SodM. Zoals ik in het antwoord op vraag 3 heb aangegeven, is in Duitsland zeer waarschijnlijk sprake van een lekkage in de verbuizing van het boorgat. Er is een aantal belangrijke technische verschillen tussen het boorgat van de opslag in Duitsland (Epe) en de geplande opslag in Enschede:
Gelet op deze verschillen is het zeer onwaarschijnlijk dat een lekkage van een boorgat bij de gasolieopslag in Enschede dezelfde gevolgen zou hebben als nu in Epe, Duitsland. Ik zie dan ook geen directe aanleiding om in te grijpen in de geplande opslag in Enschede. AkzoNobel heeft echter aangegeven dat zij niet zal overgaan tot daadwerkelijke opslag van gasolie in Enschede totdat de oorzaak van de lekkage in Duitsland helder is.
Indien ik op enig moment noodzaak zie tot ingrijpen, kan ik op grond van artikel 50 van de Mijnbouwwet, in gevallen van ernstige aantasting van de bescherming van de veiligheid, het milieu of in gevallen van beweging van de aardbodem, maatregelen voorschrijven. Deze bevoegdheid is gemandateerd aan de Inspecteur Generaal der Mijnen. Ook houdt SodM toezicht bij de bouw. Als er niet volgens het werkprogramma wordt gewerkt kan de toezichthouder ingrijpen, met als laatste middel het stilleggen van de werkzaamheden

Vraag 6

Bent u bereid een nieuwe second opinion uit te laten voeren naar de risico’s van de opslag onder Enschede en het ontbreken van een lege overloopcapaciteit aldaar?

Zoals in het antwoord op vraag 5 heb aangegeven volgen zowel mijn ministerie als de toezichthouder SodM de situatie in Duitsland nauwlettend. Naar alle waarschijnlijkheid zit de lekkage in het boorgat. Omdat de constructie van de boorgaten in Epe en Enschede verschillen, is er op dit moment geen aanleiding om aanvullend onderzoek te doen.

Vraag 7

Bent u bereid niet te starten met het opslaan van diesel in Enschede voordat de oorzaken van het lek in Amtsvenn geheel duidelijk zijn, er geen exta risico’s voor de geplande opslag in Enschede zijn en u de nieuwe second opinion besproken heeft met de lokale autoriteiten en de de Tweede Kamer?

AkzoNobel kan in beginsel starten met het opslaan van gasolie in Enschede. De vergunningen daartoe zijn verleend. Echter AkzoNobel heeft aangegeven pas gasolie in de cavernes op te slaan als duidelijk is dat een lekkage als in Duitsland niet kan optreden bij de gasolieopslag in Enschede. Nu is gebleken dat de lekkage in Duitsland zeer waarschijnlijk in de verbuizing van het boorgat zit en de constructie daarvan verschilt van het boorgat waar nu een lekkage is opgetreden, kan AkzoNobel verder gaan met de voorbereidende werkzaamheden. De start van de opslag wordt voorzien aan het eind van dit jaar.
Indien ik op enig moment noodzaak zie tot ingrijpen, kan ik op grond van artikel 50 van de Mijnbouwwet, in gevallen van ernstige aantasting van de bescherming van de veiligheid, het milieu of in gevallen van beweging van de aardbodem, maatregelen voorschrijven. Deze bevoegdheid is gemandateerd aan de Inspecteur Generaal der Mijnen. Ook houdt SodM toezicht bij de bouw. Als er niet volgens het werkprogramma wordt gewerkt kan de toezichthouder ingrijpen, met als laatste middel het stilleggen van de werkzaamheden.

Vraag 1

Waarom zijn er onlangs Somalische piraten vervroegd vrijgelaten, terwijl op eerdere vragen is geantwoord dat dit alleen gebeurt als deze piraten Nederland aantoonbaar verlaten en niet terugkeren?1

Volgens artikel 15 van het Wetboek van Strafrecht komen vreemdelingen die niet rechtmatig in Nederland verblijven niet in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidstelling na ommekomst van tweederde van de opgelegde straf. Hun kan wel strafonderbreking voor onbepaalde tijd worden verleend, op voorwaarde dat zij Nederland daadwerkelijk verlaten en niet terugkeren. Als echter sprake is van rechtmatig verblijf in de zin van artikel 8 van de Vreemdelingenwet 2000, komt de gedetineerde vreemdeling in beginsel in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidstelling.
Dit leidt tot het onbedoelde gevolg dat de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling van toepassing is, indien een veroordeelde vreemdeling kort voor het in artikel 15 van het Wetboek van Strafrecht vastgestelde moment van voorwaardelijke invrijheidstelling een asielaanvraag indient. Ook als deze aanvraag evident kansloos is, heeft de vreemdeling op grond van het Europese recht in beginsel in ieder geval tot aan de beslissing rechtmatig verblijf.
Ik zal daarom zo spoedig mogelijk een voorstel indienen om het Wetboek van Strafrecht op dit punt te wijzigen zodat alleen vreemdelingen met een bestendige vorm van rechtmatig verblijf voor voorwaardelijke invrijheidstelling in aanmerking kunnen komen.

Vraag 2

Erkent u dat niet aan deze voorwaarde voor vervroegde vrijlating is voldaan nu de piraten door middel van een asielaanvraag juist in Nederland pogen te blijven en van aantoonbaar vertrek dus allerminst sprake is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Indien het antwoord op de vorige vraag bevestigend luidt, bent u dan bereid om, conform de genoemde antwoorden op eerdere vragen, de betreffende piraten per onmiddellijke ingang de rest van hun straf te laten uitzitten? Zo ja, hoe geeft u hier uitvoering aan? Zo nee, waarom niet?

De rechter heeft geoordeeld dat de betrokkenen op het tijdstip waarop zij in aanmerking zouden kunnen komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling, rechtmatig verblijf in Nederland hadden en dientengevolge in aanmerking komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling. Dat betekent overigens niet dat er geen vreemdelingenbewaring kan en zal volgen op voorwaardelijke invrijheidsstelling.

Vraag 4

Kunt u garanderen dat deze piraten, na het uitzitten van de volledige straf, geen asiel krijgen en Nederland zo snel mogelijk worden uitgezet? Zo nee, waarom niet?

Bij de beoordeling van eventuele asielverzoeken worden eventuele strafrechtelijke antecedenten betrokken. Afhankelijk van de individuele zaak kunnen antecedenten, zoals piraterij, leiden tot het oordeel dat artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag van toepassing is. In dat geval wordt het asielverzoek op die grond afgewezen. Daarnaast wordt een asielaanvraag in de regel ook afgewezen wanneer betrokkene een gevaar vormt voor de gemeenschap en veroordeeld is tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden of meer.
Er wordt ingezet op de terugkeer van alle ongeveer 25 Somalische piraten die in Nederland zijn berecht. Ik heb met Somalië afspraken gemaakt over de gedwongen terugkeer van personen met deze achtergrond. Een persoon die is afgestraft in verband met piraterij is inmiddels op basis van deze afspraken op donderdag 22 mei jl. uitgezet naar Somalië. Eerder hebben ruim 10 Somalische piraten ervoor gekozen terug te keren in ruil voor strafonderbreking. Alle overige personen verblijven nog in strafrechtelijke dan wel in vreemdelingrechtelijke detentie.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat milieuvergunningen voor veehouderijen volgens onderzoek in opdracht van de provincie Noord-Brabant al jaren op de verkeerde geurberekeningen middels het VStacks-model zijn gebaseerd?1

Ja, ik ben op de hoogte van het onderzoek.

Vraag 2

Klopt het dat de (eenvoudige) rekenmethode VStacks, die door gemeenten wordt toegepast bij het verlenen van milieuvergunningen voor veehouderijen, niet deugdelijk is waardoor de geurhinder in werkelijkheid soms tot meer dan vier keer zo hoog is als berekend bij de vergunningverlening?

Nee, het gaat hier om een verschil in de uitkomst tussen twee modellen. Het rekenmodel V-Stacks is een vereenvoudiging van het rekenmodel Stacks, speciaal ontwikkeld om stallen op eenduidige wijze in te voeren. Het model Stacks is gericht op industrie. V-Stacks is gebaseerd op het rekenhart van Stacks, maar vanwege het specifieke doel zijn een aantal vereenvoudigingen in de invoerparameters aangebracht.
Het onderzoek van Noord-Brabant toont aan dat in enkele situaties de modeluitkomsten van Stacks en V-Stacks met elkaar verschillen. De grootste verschillen tussen de uitkomsten van de rekenprogramma’s zijn op 25 meter van het emissiepunt. Op deze afstand is het bijzonder lastig om geur nauwkeurig te berekenen.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de resultaten van het onderzoek dat verricht is in opdracht van provincie Noord-Brabant?

Het onderzoek van Noord-Brabant is uitgevoerd met een tweetal casussen waaraan gerekend is. Dit zegt op zichzelf weinig over de algemene betrouwbaarheid van het model. In die specifieke situaties met een combinatie van bepaalde paramaters worden verschillen in uitkomsten tussen de modellen aangetoond. Ik heb geen reden om aan te nemen dat dat onderzoek niet juist is uitgevoerd. Het V-Stacks model wordt op dit moment nader getoetst in nauw overleg met de provincie. Ik kan op dit moment nog geen definitieve conclusies trekken, maar tot nu toe is het beeld dat het model in de meeste situaties voldoet. Inmiddels is duidelijk dat in een aantal bijzondere situaties, zoals bij zeer korte afstanden en grote stallen, een aanpassing van het model nodig is. Ik verwacht binnen enkele weken antwoord op de vraag in welke exacte situaties afwijkingen binnen het model gevolgen heeft voor een besluit tot vergunningverlening en hoe vaak die situaties voorkomen. Inmiddels heb ik in overleg met vertegenwoordigers van gemeenten en de provincie Noord-Brabant besloten tot een specifieke uitbreiding van het model. Ik verwacht dat deze aanpassing binnen enkele maanden kan worden doorgevoerd. In diezelfde periode zal ik de regelgeving, die de modelversie aanwijst, wijzigen.

Vraag 4

Bent u het eens met de conclusie van de Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant dat de VStacks rekenmethode «geen betrouwbaar instrument» is en dat er op lange termijn een wetenschappelijke evaluatie van de geurhindersystematiek nodig is, gevolgd door aanpassing van het rekenmodel?

Nee, ik ben het niet eens met deze conclusie over V-Stacks en dus ook niet met de conclusie dat een evaluatie van de gehele geursystematiek op grond hiervan noodzakelijk is. Desalniettemin wil ik het verzoek van de provincie betrekken bij de evaluatie van het invoegen van agrarische activiteiten in het Activiteitenbesluit. Deze evaluatie zal dit jaar starten (motie Van Gerven – Jacobi, TK 29 383, 2010–2011, nr. 172).
Vooruitlopend op deze evaluatie wordt V-Stacks dus op enkele punten aangepast.

Vraag 5

Op grond van welke argumenten is besloten dat gemeenten volgens de Wet Geurhinder en Veehouderij (WGV) het eenvoudige VStacks-model moeten toepassen?

Bij de totstandkoming van de Wet geurhinder en Veehouderij is als doelstelling een goede uitvoerbaarheid van de regelgeving geformuleerd2.
Daartoe is gestreefd naar een helder, eenvoudig en eenduidig beoordelingskader. Daarbij was het ook uitdrukkelijk de wens van alle betrokkenen, waaronder de provincies, om een rekenmodel zo eenvoudig mogelijk in het gebruik te maken. Veehouders kunnen zo zelf hun aanvragen verzorgen en burgers en bevoegd gezag kunnen de invoerparameters controleren.
Het uiteindelijke model is gebaseerd op het rekenhart van het model Stacks, en daarom niet eenvoudig te noemen, maar wel eenvoudiger in het gebruik.

Vraag 6

Kunt u de negatieve gevolgen voor het milieu in beeld brengen van het toepassen van het VStacks geurberekenmodel? Hoeveel ernstig geurgehinderden zijn er vanwege het gebruik van dit ondeugdelijke geurberekenmodel? Hoeveel veehouderijen hebben vanwege het gebruik van dit ondeugdelijke geurberekenmodel ten onrechte een vergunning ontvangen?

De door Noord-Brabant geconstateerde afwijkingen van het V-Stacks model ten opzichte van het Stacks model lijken zich alleen voor te doen in bepaalde specifieke situaties. Alleen de combinatie van die specifieke situaties met een belasting rond de norm kan leiden tot een andere conclusie ten aanzien van de vergunningverlening. In overleg met deskundigen zoek ik momenteel uit welke specifieke situaties dit zijn.

Vraag 7

Bent u bereid om snel inzichtelijk te maken wat de juridische gevolgen zijn van het gebruik van de verkeerde rekenmethode?

Ja. Deze zijn als volgt.
Er moet onderscheid worden gemaakt tussen bestaande veehouderijen en veehouderijen die willen oprichten of uitbreiden.
Voor bestaande vergunningen zijn er geen juridische consequenties. De systematiek van de Wet geurhinder en veehouderij en het Activiteitenbesluit zorgt ervoor dat wanneer er geen wijzigingen binnen een veehouderij plaatsvinden, een veehouder recht houdt op het aantal dieren dat in de vergunning is vastgelegd.
Bij lopende en toekomstige vergunningaanvragen en meldingen in het kader van het Activiteitenbesluit is het bevoegd gezag ingevolge de wet verplicht om te toetsen aan de geurnormen met inachtneming van het model V-stacks. De geconstateerde afwijkingen van het V-Stacks model zijn juridisch alleen van belang voor zover die ook onderbouwd zijn, zich voordoen in concrete gevallen van de praktijk en die afwijkingen zodanig zijn dat die tot een ander vergunningbesluit zouden leiden dan op grond van het V-Stacks model zou worden genomen. Het gaat voor wat betreft juridische gevolgen dus alleen om die bepaalde situaties en omstandigheden waarin afwijkingen zijn geconstateerd. Ik onderzoek reeds in hoeverre het voor dergelijke gevallen noodzakelijk is dat deze worden getoetst met een verbeterd rekenmodel. Ook dit is onderwerp van gesprek met de decentrale overheden.

Vraag 8

Bent u van mening dat het ontbreken van een deugdelijk geurberekenmodel de transitie naar een duurzame veehouderij bemoeilijkt en er derhalve zo snel mogelijk een adequaat model voor geurberekeningen ter beschikking dient te worden gesteld aan de gemeenten? Bent u bereid om gemeenten te ondersteunen met vergunningverlening tot er een definitieve oplossing is voor de geurberekeningen?

Ik ben van mening dat de onzekerheid over de deugdelijkheid van het model zo snel mogelijk moet worden weggenomen en heb daartoe het al eerder genoemde onderzoek in gang gezet. Voor gemeenten is het van belang dat er op een adequate manier getoetst kan worden aan de normen in de Wet. Onduidelijkheid over de betrouwbaarheid van de uitkomsten van het rekeninstrument draagt daaraan niet bij. Ik ben daarom in overleg met de Provincie Noord-Brabant, gemeenten en experts op zoek naar een oplossing om de onzekerheden met betrekking tot het rekenmodel weg te nemen. Dit kan leiden tot een verbetering van het model.
Ik zal gemeenten en provincies op korte termijn informeren via de website van Kenniscentrum InfoMil over hoe zij kunnen omgaan met vergunningaanvragen.

Vraag 1

Heeft u de berichten «UEFA-bobo’s betalen geen taks»1, «Geen vrijstelling belasting in Nederland met EK»2 en «Kosten EK voetbal hoger, baten nog niet duidelijk»3 gelezen?

Ik heb kennisgenomen van deze berichtgeving.

Vraag 2

Waarom tekende u op 5 maart 2014 een stapel modelovereenkomsten en lichtte u de Kamer pas op 23 april, twee dagen voor het definitieve bid, in over dit bid, terwijl u eerder aan de Kamer had beloofd dat «Mocht de organisatie van of het indienen van een bid voor zeer grootschalige evenementen zich aandienen, zoals de Olympische/ Paralympische Spelen en WK en EK voetbal die van de buitencategorie zijn, dan spreekt het vanzelf dat bij de dan te nemen substantiële besluiten over ondersteuning de Kamer nauwgezet en tijdig geïnformeerd zal worden»?4 Kunt u hierbij ook aangeven waarom u niet voldaan heeft aan uw belofte in uw brief van 20 september 2013, waarin u aangeeft de Kamer te informeren over de gevraagde garanties en de mogelijkheden van de Rijksoverheid om hieraan tegemoet te komen?5 Bent u van mening dat de Kamer op deze manier nog voldoende gelegenheid heeft gehad om op de gevraagde garanties te reageren voordat deze formeel ingediend zijn?

De reden dat ik de door mij op 5 maart 2014 al getekende overheidsgaranties niet eerder naar de Tweede Kamer heb gestuurd, was het wachten op de beslissing van de Gemeenteraad van Amsterdam om in te stemmen met de aan de gemeente gevraagde financiële bijdrage.
Op 23 april is hierover positief door de Gemeenteraad besloten. Ik heb vervolgens de Kamer die dag terstond geïnformeerd over het uitbrengen van het bid en de overheidsgaranties die ik namens het Rijk heb ondertekend en onderdeel uitmaken van het bid.
Door de leden Bruins Slot en Omtzigt wordt gerefereerd aan mijn brief van 20 september 2013 waarin ik heb aangegeven de Kamer tijdig te informeren bij te nemen substantiële besluiten inzake grootschalige sportevenementen (TK 30 234, nr. 62), de zogenaamde motie Klaver cs.
In deze brief heb ik de Kamer geïnformeerd over het voornemen van de KNVB om een bid uit te brengen op een viertal wedstrijden van het EK voetbal 2020, alsmede over de gewijzigde opzet van dat toernooi. Die gewijzigde opzet maakt dat het gaat om een evenement dat qua omvang beperkter en overzichtelijker is dan in de vroegere opzet en daarmee ook aantrekkelijk is voor Nederland. Daarbij heb ik aangegeven de Kamer later, na uitwerking van het bid, te informeren over de gevraagde financiële bijdrage en garanties van de Rijksoverheid en de mogelijkheden van de Rijksoverheid om hieraan tegemoet te komen.
Alle garanties, inclusief de fiscale, passen binnen de bestaande wettelijke kaders, c.q. zijn in overeenstemming gebracht met de modelgaranties voor sportevenementen die sinds 5 juli 2012 bij de Tweede Kamer bekend zijn. De garanties die ik namens het Rijk aan de UEFA heb verstrekt, alsmede de financiële bijdrage van het Ministerie van VWS aan dit evenement beschouw ik dan ook niet als «substantiële besluiten over ondersteuning» waar ik de Kamer al vooraf over zou hebben moeten informeren. Dat had ik alleen moeten doen als met de verleende garanties en financiële bijdrage de kaders van staand beleid en/of bestaande wet- en regelgeving overschreden worden en dat is hier niet aan de orde.

Vraag 3

Kunt u de laatste modelovereenkomst (in Nederlands, Engels en Duits) aan de Kamer doen toekomen, zoals toegezegd aan de Kamer?6

De laatste versie van de modelgaranties (Nederlands en Engels) is opgenomen op Rijksoverheid.nl (www.rijksoverheid.nl/ministeries/vws/documenten-en-publicaties/publicaties/2014/04/30/modelgaranties-voor-grote-internationale-sportevenementen.html).
De aanpassingen ten opzichte van de versie die u op 5 juli 2012 heeft ontvangen, zijn beperkt en met name tekstueel van aard.

Vraag 4

Kunt u aangeven waarom u de UEFA-eisen (UEFA= Union of European Football Associations) als uitgangspunt genomen hebt en niet de Nederlandse modelovereenkomst? Kunt u het definitieve bid aan de Kamer doen toekomen?

Vraag 5

Kunt u alle andere overeenkomsten, die op basis van deze overeenkomst gesloten zijn of in voorbereiding zijn, aan de Kamer doen toekomen?

Er zijn door het Rijk geen andere overeenkomsten gesloten of in voorbereiding, die onderliggend zijn aan de aan de UEFA verstrekte garanties.
In mijn brief van 23 april heb ik wel gesproken over een samenwerkingsovereenkomst, waaraan gewerkt is met betrokken partijen (KNVB, gemeente Amsterdam, Amsterdam Arena en VWS). Hierin wordt afgesproken in partnerschap op te trekken door gezamenlijk een kansrijk bid in te dienen bij de UEFA. Zodra deze overeenkomst door alle partijen is ondertekend, zal ik deze aan de Kamer sturen.

Vraag 6

Klopt het, zoals in het bericht van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) staat vermeld, dat in de garanties is opgenomen dat alles binnen de Nederlandse wettelijke kaders moet blijven? Zo ja, waarom heeft u dan in de garanties opgenomen dat tot het eind van 2020 nieuwe wetgeving geen negatieve invloed op de UEFA en de organisatie van EURO2020 zal hebben?7 Kunt u tevens aangeven waar in de templates van de UEFA staat opgenomen dat een dergelijke garantie gegeven moet worden?

Ja, het klopt zoals in het persbericht van de KNVB is aangegeven dat alle afgegeven garanties, inclusief de fiscale, binnen de wettelijke kaders blijven. De specifieke bepaling, waarnaar de vragenstellers verwijzen, ziet op de aan de UEFA gegeven garantie dat er tot 2020 geen nieuwe (fiscale) wetgeving komt die specifiek is gericht op de UEFA of de organisatie van EURO 2020 met als doel vrijstellingen die nu gelden en aan de UEFA zijn bekendgemaakt ongedaan te maken. De tekst van de guarantee template spreekt doelbewust dat het om wetgeving moet gaan die specifiek is gericht op de UEFA of de organisatie van EURO2020, om ervoor te zorgen dat de afgegeven garantie aan de UEFA niet ziet op algemene wijzigingen van (fiscale) wet- en regelgeving.

Vraag 7

Kunt u aangeven op welke punten de modelovereenkomst verschilt met de overeenkomst van de UEFA op het belastinggebied en daarbij in ieder geval ingaan op de volgende aspecten: de reikwijdte van de vrijstelling (alleen de atleten, zoals in de modelovereenkomst of alle «designated persons», inclusief een definitie en schatting van de omvang van die laatste categorie); de vrijstelling die de UEFA (en haar bedrijven) krijgt in de voorbereiding en uitvoering voor alle belastingen, zoals ook omzetbelasting, inkomstenbelasting, winstbelasting en btw; de garantie dat wetten niet aangepast worden voor 2020?

Zoals hiervoor al aangegeven zijn de aan de UEFA verleende garanties op het terrein van de belastingheffing in overeenstemming met de modelgaranties, ik verwijs hiervoor met name naar onderdeel h) van de garantie. Op de reikwijdte van de afgegeven garantie over het niet aanpassen van (fiscale) wetten tot 2020 is in het antwoord op de vorige vraag al ingegaan.

Vraag 8

Wie is er op basis van de garanties vrijgesteld van belastingen indien Nederland wedstrijden van het EK 2020 organiseert? Van welke belastingen zijn die (rechts)personen vrijgesteld?

Het gaat bij de afgegeven garanties om reguliere toepassing van bestaande fiscale wet- en regelgeving door de Belastingdienst, op basis van voorgestelde feiten en omstandigheden in een concreet geval, die bepalen of sprake is van vrijstelling van het betalen van belasting. De garanties leiden dus niet tot specifieke fiscale vrijstellingen.

Vraag 9

Op basis van welke wettelijke grondslag (wet en artikel) kunt u als minister van VWS belastingvrijstellingen beloven, die buiten de wet omgaan?

Er zijn en worden aan de UEFA geen belastingvrijstellingen beloofd die buiten de wet omgaan.

Vraag 10

Klopt het dat u in uw brief van 5 juli 2012 over modelgaranties onder andere vermeldt dat de Nederlandse overheid geen autonome bevoegdheid heeft om producten en diensten vrij te stellen van btw?8 Hoe verklaart u dan dat u nu toch garanties doet voor vrijstelling van btw? In hoeverre botst dit met de Europese btw-richtlijn? Kunt u uitleggen waar het verschil zit tussen wat u in 2012 schreef over het ontbreken van ruimte om vrijstellingen van btw te geven en de garanties die u nu geeft om de UEFA van alle btw vrij te stellen?

Er is geen sprake van vrijstelling van btw anders dan die op grond van de bestaande wet- en regelgeving in algemene zin bestaat.

Vraag 11

Op welke wijze is de brief met garanties tot stand gekomen?

Zie mijn brief van 23 april jl. en het hiervoor gegeven antwoord op vraag 4.

Vraag 12

Is de brief met garanties op het gebied van belastingen rechtsgeldig? Zo ja, waarom dan?

Ja, het betreft garanties die passen binnen de Nederlandse en de EU wet- en regelgeving.

Vraag 13

Kunt u de rapportages van accountants- en adviesbureau PriceWaterhouseCoopers (PWC) en de second opinion van Sport2B waar u de nettobaten en -kosten op hebt gebaseerd naar de Kamer sturen?

Deze onderzoeken zijn in opdracht van de KNVB uitgevoerd en staan vermeld op de website van de KNVB (www.knvb.nl/nieuws/34753/economische-impuls-nederland-bij-organisatie-ek2020).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «10 euro voor 780 meter met de trein»?1

Het is vervelend als reizigers onbewust zonder geldig treinkaartje reizen en hiervoor tijdens een controle worden beboet.

Vraag 2

Klopt het dat het treinkaartje van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) voor senioren niet geldig is vanaf de grens, maar vanaf het eerste station in België? Zo ja, deelt u de mening dat dit verwarrend is voor de reiziger?

Ja, het klopt dat dit Belgische seniorenticket niet geldig is vanaf de grens, maar tussen 2 Belgische stations/stopplaatsen behalve grenspunten. Dit valt terug te lezen onder de voorwaarden van dit ticket op de website van de NMBS2.
Het ticket dat deze reizigers gebruikten voor het Nederlandse trajectdeel van hun reis (namelijk een aanbieding speciaal gericht op Nederlandse senioren, de zogeheten Keuzedag) is wel geldig tot de grens, maar het Belgische seniorenticket niet vanaf de grens. Ik kan me voorstellen dat dit verschil in voorwaarden verwarrend kan zijn geweest voor de reizigers.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel reizigers het afgelopen jaar een boete hebben gehad op het stukje tussen Essen en de Nederlandse grens?

Aan NMBS is gevraagd of zij beschikt over deze informatie. Wanneer de informatie beschikbaar is gesteld, zal ik u hierover informeren.

Vraag 4

Bent u bereid om, in overleg met de NS en de NMBS, dit probleem op te lossen? Zo ja, wilt u de Tweede Kamer dan informeren over de uitkomst? Zo nee, waarom niet?

Ja. Ik heb NS gevraagd hierover in contact met de Belgische vervoerder naar een oplossing te zoeken en zal de Tweede Kamer informeren over de uitkomst.

Vraag 1

Kent u het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens, oordeelnummer 2014-50, over het door Veolia Transport Limburg B.V. gemaakte onderscheid op basis van handicap of chronische ziekte?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat Veolia Transport Limburg B.V. volgens het College voor de Rechten van de Mens verboden onderscheid heeft gemaakt op grond van handicap of chronische ziekte door geen tijdelijke bijstand te verlenen aan een reiziger in een rolstoel?

Ik interpreteer het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens als een duidelijke aanwijzing voor Veolia om de dienstverlening voor reizigers met een rolstoel structureel te verbeteren. Ik zal dit ook per brief onder de aandacht brengen van de provincie Limburg die de concessie beheert.

Vraag 3

Bent u bereid hierover met de provincie Limburg en Veolia Transport Limburg B.V. in overleg te treden?

Ik heb naar aanleiding van de uitspraak een oproep gedaan aan beide partijen om tot een oplossing van de genoemde punten te komen (zie bijlage).2
De provincie Limburg is als concessieverlener echter de eerst aangewezene om over dit oordeel van het College met Veolia Transport in gesprek te gaan. Ik heb begrepen dat deze overleggen hebben plaatsgevonden. Het is naar mijn mening van belang dat ook de andere concessieverleners kennis nemen van het oordeel van het College. Ik zal het oordeel met een toelichting op mijn eigen rol dan ook onder de aandacht brengen van de koepels van de verleners van busconcessies IPO en SKVV en van de koepelorganisaties van de busvervoerbedrijven KNV en FMN.

Vraag 4

Deelt u de mening dat onderscheid maken op grond van handicap of chronische ziekte onwenselijk is en uitermate kwetsend voor de gedupeerden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «In Nederland studerende Saoediër opgepakt in Kenia»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is de reden dat Nederland bijdraagt aan de kennis van studenten uit islamitische landen? Bestaan er afspraken met deze landen over de hoeveelheid studenten die in Nederland mogen studeren en zo ja, waarom en wat is de tegenprestatie van die landen?

Het internationaliseringbeleid in het hoger onderwijs richt zich op het aantrekken van talentvolle studenten ten behoeve van de Nederlandse kenniseconomie. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt naar religie of achtergrond van studenten. Uit het advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) «Make it in the Netherlands» van 19 april 2013 blijkt dat de komst van internationale studenten positief is voor de welvaartsgroei in Nederland.
Het is aan de Nederlandse hoger onderwijsinstellingen zelf om eventuele afspraken te maken met andere instellingen of landen over het aantrekken van talentvolle studenten. Als het om Saoedi Arabië specifiek gaat, bestaan er afspraken tussen de Universiteit Maastricht, de Rijksuniversiteit Groningen en de Saoedische overheid ten behoeve van het opleiden van Saoedische studenten. Deze studenten betalen kostendekkend collegegeld.

Vraag 3

In welke taal studeerde de opgepakte student in Nederland, aangezien hij volgens het bericht slecht Engels spreekt?

Ik doe geen mededelingen over individuele gevallen.

Vraag 4

Bent u bereid voortaan studenten uit islamitische landen, zoals het wahabistische sharialand Saoedi-Arabië, te weren, aangezien het knettergek is dat wij bijdragen aan de kennis van dergelijke barbaarse sharialanden? Zo nee, waarom niet?

Nee, ik zal studenten uit islamitische landen niet weren. Het internationaliseringsbeleid richt zich op het aantrekken van talentvolle studenten en daarbij speelt religie of achtergrond geen rol.2

Vraag 5

Bent u bereid om studenten uit islamitische landen, die nu nog in Nederland studeren, het land uit te sturen? Zo nee, waarom niet?

Nee, daartoe ben ik niet bereid. Religie is geen onderscheidende factor in het internationaliserings- en visumbeleid.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van Nieuwsuur over de mislukking van het anti-radicaliseringsbeleid?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de totale kosten van het anti-radicaliseringsbeleid 30 miljoen euro zijn geweest sinds PvdA’er Ahmed Marcouch in 2007 de aanzet tot dit zinloze en geldverslindende beleid heeft gegeven? Zo nee, hoe hoog waren de kosten dan?

Het actieprogramma polarisatie en radicalisering is in de periode van 2007 – 2011 begroot voor € 28 miljoen. Er is € 14,46 miljoen besteed en voor € 13,54 miljoen gerealloceerd.2

Vraag 3

Waar is het geld voor anti-radicaliseringsbeleid precies aan besteed? Welke personen, organisaties en bedrijven hebben (subsidie-)geld van de overheid ontvangen en hoeveel was dat per geval? Welke controle(s) op de juiste besteding van deze gelden heeft/hebben er plaatsgevonden?

Het Actieplan werkte drie actielijnen (bewustwording, preventie en pro-actie) uit op drie sporen: het lokale spoor, het nationale spoor en het internationale spoor. De instrumenten op deze sporen vulden elkaar aan en versterkten elkaar. Zo ondersteunde het nationale spoor de lokale aanpak met financiële en inhoudelijke ondersteuning, en voedden de ervaringen uit die lokale aanpak weer de trainingen en adviesfunctie op nationaal niveau.
Binnen het lokale spoor heeft de rijksoverheid (BZK) financiële ondersteuning ter beschikking gesteld aan projecten zowel op het terrein van preventie als deskundigheidsbevordering, die werden uitgevoerd op lokaal niveau door gemeenten (met decentralisatie-uitkeringen via het Gemeentefonds). Daarnaast zijn gelden beschikbaar gesteld aan bovenlokaal werkende niet-overheidsorganisaties. In totaal heeft het Rijk in de periode 2007–2011geinvesteerd in 78 projecten (meestal met meerdere deelprojecten).
Van die 78 projecten zijn er 53 decentralisatie-uitkeringen aan gemeenten verleend, waarmee circa 150 gemeenten activiteiten uitvoerden op het terrein van bewustwording, deskundigheidsbevordering (pro-actie) en weerbaarheids-versterking (preventie). Daarnaast zijn 25 subsidies aan non-profitorganisaties toegekend, vooral voor landelijke projecten op het gebied van democratische ontwikkeling en conflicthantering voor jongeren. De projecten richtten zich aanvankelijk vooral op radicalisering (met name op islamitische radicalisering en rechtsradicalisering) en daarnaast op polarisatie.
Op het hele nationale spoor en internationale spoor is geïnvesteerd in een kennis- en adviescentrum, trainingen, onderzoek etc. en op het internationale spoor aan samenwerking. Verdeeld naar activiteiten zijn de volgende bedragen uitgegeven: Scan en monitor (€ 0.08 miljoen), aanpak risicogebieden (€ 11.92 miljoen), expertisefunctie (€ 1.87 miljoen) en aan specifieke instrumenten (€ 0.59 miljoen). Bij elkaar is er € 14.46 miljoen besteed, zie vraag 1.
Op projecten met een tijdelijke subsidieregeling zijn de subsidievoorwaarden van kracht. Hier is uiteraard controle op geweest. Via het gemeentefonds zijn de decentralisatie-uitkeringen uitgekeerd. Daarover is wel overleg geweest maar is een officiële toetsing/controle niet van toepassing. Zie ook bijlage 2: Staatscourant 22 juli 2008, nr. 139, pag. 7.
Voor een uitgebreide beschrijving van de verschillende projecten verwijs is ik naar de in voetnoot 1 genoemde bijlage.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er zonder islam in Nederland geen anti-radicaliseringsbeleid nodig was geweest? Zo nee, waarom niet?

Nee. Veel bestaande ideologieën en levensbeschouwingen kunnen als voertuig van radicalisme worden gebruikt.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het volledig terugdringen van de islamisering in Nederland de enige remedie is tegen verdere islamitische radicalisering? Zo nee, waarom niet?

Het genoemde verband tussen radicalisering en islamisering deel ik niet; zie ook vraag 4. In Nederland gelden de basiswaarden en grondprincipes van de democratische rechtsstaat, zoals ook de scheiding tussen kerk en staat. Dit houdt in dat de overheid een neutrale positie inneemt ten opzichte van de inhoud en organisatie van religies, dus ook ten opzichte van de islam. Wel maakt het kabinet zich zorgen over radicaliseringprocessen onder bepaalde bevolkingsgroepen en onderneemt daar gericht actie op.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Charges ME in Rotterdam tegen fans Fenerbahce»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe kan het dat er van de meer dan honderd rellende «supporters» slechts één persoon is opgepakt?

Het optreden ter plaatse was vooral gericht op het herstellen van de openbare orde. Op basis van camerabeelden zal nader onderzoek worden gedaan naar personen die strafbare feiten hebben gepleegd. Meer aanhoudingen worden niet uitgesloten.

Vraag 3

Op welke wijze zullen de gemaakte kosten worden verhaald op de daders?

Er is ons op dit moment geen schade aan gemeentelijke eigendommen bekend.
Als er schade is aan gemeentelijke eigendommen en er ook daders bekend zijn, dan voegt de gemeente zich in de strafzaak tegen deze daders. Mocht dit om welke reden dan ook niet tot (volledige) schadevergoeding leiden, dan wordt ook steeds bezien of schadeverhaal langs de civielrechtelijke weg nog mogelijk is en hierbij kan dan ook de zogenaamde hoofdelijke groepsaansprakelijkheid aan de orde zijn. Bij het verhalen van schade aan particuliere eigendommen speelt de gemeente geen rol. De kosten voor inzet van politie of gemeentelijke diensten worden niet verhaald.

Vraag 4

Kunt u aangeven waarom, na rellen bij het kampioenschap van Galatasaray (mei 2013) en de onrust bij de opening van een Fenerbahce-fanshop (begin april 2014), er nu opnieuw geweldsproblemen zijn met Turkse voetbalsupporters?

Wij zien de ongeregeldheden met voetbalsupporters van Turkse clubs als losstaande incidenten.

Vraag 5

In hoeverre ziet u een verband tussen de vaker voorkomende rellen van Turkse supporters in Nederland en de falende integratie van deze groep in onze samenleving?

Een dergelijk verband kan niet worden gelegd op basis van het gegeven dat er sprake was van enige onrust ter gelegenheid van de viering van een kampioenswedstrijd.

Vraag 1

Kent u de berichten «Kwart ambtenaren ziet misstanden: van pesten tot corruptie»1 en «Reactie Bios (Bureau integriteitsbevordering openbare sector) op vervolgonderzoek»?2 Kent u het onderzoek «Aard en omvang van integriteitsschendingen binnen de Nederlandse overheid»?3

Ja, de berichten zijn mij bekend.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de constatering in het genoemde onderzoek «dat bijna een kwart (22 procent) van onze ambtenaren het gevoel heeft een misstand te hebben meegemaakt die wij hier ook daadwerkelijk als integriteitsschending kwalificeren»? Acht u dit een correct beeld geven van de omvang van de integriteitsschendingen onder ambtenaren?

Ik acht het lastig om op basis van dit rapport uitspraken te doen over de daadwerkelijke omvang van integriteitsschendingen binnen de overheid. Zoals de onderzoekers zelf al stellen gaat het hier immers om een perceptieonderzoek en niet om onderzochte en bewezen gevallen.
De resultaten van het onderzoek kunnen mijns inziens wel worden beschouwd als een waardevol signaal. In het verleden werd de definitie van een integriteitsschending namelijk veelal beperkt tot die van grove schendingen als fraude en corruptie. Dit onderzoek toont aan dat veel ambtenaren echter ook alert zijn op, wat de onderzoekers bestempelen als, de meer «kleine vergrijpen». Dat vind ik een positieve constatering.
Wat ook opvalt is dat het voor het overgrote deel van de gepercipieerde gevallen gaat om schendingen die niet uniek zijn voor de publieke sector. In ruim tweederde van de gevallen gaat het namelijk om schendingen die in alle organisaties – ook private – (kunnen) worden aangetroffen: het gaat vooral om ongewenste omgangsvormen en verspilling. Ik ben het daarom eens met BIOS, wanneer zij stellen dat de echte meerwaarde van dit onderzoek niet zo zeer zit in het beeld van de omvang, maar voornamelijk in de bijdrage die het levert in het verkrijgen van een beter beeld over de aard van integriteitsschendingen.

Vraag 3

Over welke gegevens ten aanzien van de aard en omvang van integriteitsschendingen onder ambtenaren beschikt u? Hoe verhouden die gegevens zich tot de resultaten uit het bovengenoemde onderzoek?

Organisaties in het openbaar bestuur zijn zelf verantwoordelijk voor het registreren van integriteitsschendingen. Dit maakt het lastig om uitspraken te doen over de frequentie waarmee bepaalde schendingen zich daadwerkelijk voordoen. In enkele onderzoeken, ook van mijn ministerie, zijn wel gegevens verzameld. Deze geven echter niet altijd een betrouwbaar beeld van het aantal onderzoeken naar mogelijke schendingen, zoals ook vermeld in de beleidsdoorlichting die recent naar uw kamer is gestuurd.4 Op dit moment zijn de gegevens van het Rijk het meest volledig. Voor vragen omtrent de omvang van integriteitsschendingen en de ontwikkelingen daarvan wend ik mij daarom tot gegevens van de sector Rijk.
De sector Rijk maakt sinds 2007 gebruik van een uniforme wijze van registratie. Hierover wordt jaarlijks gerapporteerd in de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk.5 Een analyse van deze cijfers laat zien dat de omvang van de vastgestelde integriteits-schendingen in de periode 2007–2009 ongeveer 500 gevallen per jaar bedraagt. Vanaf 2010 registreert het Rijk ook vermoedens van schendingen. In 2010 is sprake van 959 vermoedelijke schendingen waarvan na onderzoek 566 zijn vastgesteld. Dit aantal blijft in de jaren daarna redelijk stabiel. In 2011 werden 927 vermoedelijke en 537 geconstateerde schendingen geregistreerd. In 2012 bedroeg het aantal 997 vermoedelijke en 647 geconstateerde schendingen van integriteit. Dit aantal is in 2013 weer gedaald naar 939 vermoedelijke en 566 vastgestelde schendingen. Deze cijfers laten zien dat gemiddeld zestig procent van de meldingen resulteert in de constatering dat een schending kan worden vastgesteld. Niet alle vermoedens blijken daarmee ook een echte schending. De cijfers laten tevens zien dat de omvang van vermoedens en vastgestelde schendingen in de afgelopen jaren niet is toegenomen, de gegevens zijn momenteel stabiel.
Hoe deze cijfers zich verhouden tot de rest van het openbaar bestuur valt lastig vast te stellen. Op basis van de cijfers van het Rijk zie ik in ieder geval geen reden om aan te nemen dat het ambtelijk apparaat in de afgelopen jaren geconfronteerd is met een significante stijging van integriteitsschendingen.
Zoals gezegd zijn de gegevens in het onderzoek «Aard en omvang van integriteitsschendingen binnen de Nederlandse overheid» gebaseerd op de perceptie van geënquêteerde ambtenaren. Doorgaans liggen de resultaten van dergelijke enquêtes – vele malen – hoger dan de gegevens over de omvang op basis van registraties. Een goede analyse van de verschillen is nu helaas niet mogelijk doordat de door de onderzoekers gehanteerde definitie en indeling in type schendingen niet goed aansluiten bij de uniforme registratie van integriteitschendingen zoals die door mijn ministerie samen met de koepelorganisaties is aanbevolen en die ook door het Rijk wordt gehanteerd.6
Dat neemt niet weg dat natuurlijk elke schending er één teveel is. Maar tegelijkertijd moeten we ook concluderen dat incidenten zich altijd voor zullen blijven doen. Hoewel Nederland internationaal erkend wordt om de mate van integriteit en de aandacht voor integriteit en goed bestuur, blijft het goed om de zaken bespreekbaar te maken zodat de aandacht voor het thema niet verslapt. Het is duidelijk dat naast alle aandacht voor bewustwording, organisaties ook geconfronteerd worden met de noodzaak om handhavend op te treden in het geval dat de organisatie signaleert dat er mogelijk sprake is van schendingen. Dit is in alle gevallen voor zowel de organisatie als alle betrokkenen een vaak ingrijpende ervaring.

Vraag 4

Blijkt uit de u beschikbare gegevens dat er de afgelopen jaren sprake is van een toename van het aantal integriteitsschendingen? Zo ja, wat is de reden van die toename?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening van de onderzoekers dat de resultaten van hun onderzoek «geen rooskleurig beeld van de dagelijkse praktijk van het openbaar bestuur» opleveren? Zo nee, waarom deelt u die mening niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Ziet u net zoals de onderzoekers dat er «alle reden is voor waakzaamheid, goed integriteitsbeleid en goede interne meldsystemen»? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de opvatting dat de overheid ten alle tijden waakzaam dient te zijn op de eigen integriteit. Integriteit vormt immers één van de belangrijkste voorwaarden voor het vertrouwen tussen burgers en openbaar bestuur. De overheid vervult daarom op dit punt een voorbeeldfunctie.
Ook deel ik de opvattingen dat overheidsorganisaties dienen te beschikken over een goed integriteitsbeleid en goede interne meldsystemen en handhavingsbeleid. Deze zaken zijn ook opgenomen in de Ambtenarenwet. Zo stelt artikel 125quater lid a van de Ambtenarenwet dat organisaties in het openbaar bestuur een integriteitsbeleid moeten voeren. Artikel 125quinquies lid f stelt daarnaast dat organisaties in het openbaar bestuur dienen te beschikken over een procedure voor het omgaan met bij een ambtenaar levende vermoedens van misstanden.

Vraag 7

Wat doet de overheid om integriteitsschendingen door ambtenaren te voorkomen? Geven de uitkomsten van het genoemd onderzoek u aanleiding om de inspanningen ter bevordering van integriteit te intensiveren of te veranderen? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Recentelijk heeft mijn ministerie de beleidsdoorlichting Integriteit(sbeleid) afgerond.7 Eén van de belangrijkste conclusies uit deze doorlichting was dat mijn ministerie gedurende de loop der jaren heeft ingezet op een breed integriteitsbeleid gericht op ambtenaren in het openbaar bestuur. Het beleid omvat diverse elementen waarmee, ook volgens internationale (wetenschappelijke) standaarden, sprake is van een goed en coherent integriteitsbeleid. Daarmee is het beleid een goede basis gebleken voor overheidsorganisaties om zelf voortvarend aan de slag te kunnen met integriteitsbeleid.
Het inherente belang van een integere overheid zorgt er echter ook voor dat de inspanningen ter bevordering van integriteit deel uitmaken van een continu proces. Ik zal dat zelf ook blijven aanmoedigen en bevorderen. In mijn brief over dit onderwerp aan uw Kamer heb ik dat ook aangekondigd.8

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat de alternatieve taxidienst Uber in zowel Brussel als Berlijn recentelijk is verboden?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat innovatieve aanbieders als Uber en accommodatie-marktplaats AirBnB, die gebruik maken van niet-conventionele manieren om hun diensten aan te bieden zoals via apps en internet, ruimte moeten krijgen om een volwaardige marktpositie in te kunnen nemen?

Het is van belang voor de concurrentiekracht van de Nederlandse economie dat innovatieve bedrijven nieuwe diensten en producten aanbieden op de Nederlandse markt. Daarbij geldt uiteraard dat waar andere maatschappelijke belangen in het geding zijn daar rekening mee gehouden moet worden. Ook moet de bestaande wet- en regelgeving in acht worden genomen. Daarbinnen kunnen innovatieve aanbieders de ruimte benutten om een volwaardige marktpositie te verwerven. Als door het beschikbaar komen van innovatieve toepassingen blijkt dat de bestaande wet- en regelgeving belemmerend werkt en maatschappelijke belangen ook op een andere wijze kunnen worden geborgd, zal het kabinet dit welwillend bezien.
In de twee genoemde voorbeelden is sprake van een aanbieder (Uber, AirBnB) die een product op de markt brengt dat vraag en aanbod op een andere, vaak eenvoudigere manier dan tot nu toe, bij elkaar brengt. Op beide markten zijn er regels die kaders stellen voor aanbod van respectievelijk taxidiensten en verhuur van privéaccommodaties. Binnen die kaders kunnen aanbieders deze diensten aanbieden.
Innovatieve ontwikkelingen om vraag en aanbod bij taxidiensten bij elkaar te brengen kunnen de taxisector versterken en verbeteren en verdienen uit dat oogpunt waardering. Dat geldt zeker als de klanten tevreden zijn over de geleverde diensten. De taxiregelgeving stelt hiervoor geen bijzondere regels en werpt geen belemmeringen op. Dienstverleners zoals Uber, maar ook bestaande en mogelijke nieuwe centrales en andere intermediairs, passen goed binnen de regelgeving.
Uber bemiddelt tussen vragers naar en aanbieders van taxivervoer. Uber is zelf dus geen taxivervoerder in de zin van de Wet personenvervoer 2000 (Wp2000). De wet stelt namelijk regels voor de eindschakel in het vervoer, de relatie tussen taxivervoerder en consument. In de Wp2000 zijn daarom redelijke en logische basiseisen voor taxivervoerders opgenomen ter bescherming van de belangen van de consument, zoals een taxameter, een boordcomputer, een verplichte ritbon en maximum tarieven. Een consument kan, in plaats van een ritprijs op basis van de tarieven via de taxameter, ook vooraf een ritprijs met de taxivervoerder afspreken. Gemeenten kunnen de landelijke basiseisen aanvullen met extra lokale kwaliteitseisen. De wet is zodanig flexibel ingericht dat technologische ontwikkelingen zoals digitalisering tot ontplooiing kunnen komen.
Airbnb is een online marktplaats voor de verhuur en boeking van privéaccommodaties, actief in 92 landen. Het bezet volgens Wall Street Journal met een geschatte waarde van 10 miljard dollar (7,3 miljard euro) momenteel de vierde plaats in de lijst van grootste hotelketens.
De lokale overheid, maar ook de Vereniging van Eigenaren, kan eisen stellen aan tijdelijke verhuur van woningen. De situatie verschilt per gemeente.
De gemeente Amsterdam bijvoorbeeld heeft er met nieuw beleid voor gezorgd dat het verhuren van privéaccommodaties via Airbnb onder bepaalde voorwaarden officieel is toegestaan. Zo moet de verhuurder zijn inkomsten opgeven bij de fiscus, toeristenbelasting betalen, moet de woning voldoen aan de brandveiligheidseisen en mag het huis maximaal twee maanden per jaar worden verhuurd. Volgens Airbnb is Amsterdam wereldwijd een voorloper op dit gebied omdat de Amsterdamse regeling het gemakkelijker maakt voor lokale bewoners om de woning waarin ze leven te delen met anderen en deze tegelijkertijd korte metten maakt met illegale hotels die misbruik maken van het systeem.

Vraag 3

In hoeverre is de Nederlandse wetgeving uitgerust om dergelijke innovatieve digitale toepassingen toe te laten treden tot de markt en op gelijkwaardige manier deel te kunnen laten nemen aan deze markt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid eventuele belemmeringen voor deze innovatieve toepassingen in de Nederlandse wetgeving in kaart te brengen en weg te nemen?

Door innovaties in dienstverlening zal ook de overheid mogelijk haar beleid en regels opnieuw moeten bezien, waarbij uiteraard borging van de achterliggende maatschappelijke belangen een rol speelt. Waar dat nodig is, is de overheid daartoe bereid.
In het najaar van 2014 wordt het taxideel van de Wet personenvervoer 2000 geëvalueerd. Ook in dat kader zullen relevante ontwikkelingen en mogelijke belemmeringen voor innovaties worden meegenomen.

Vraag 5

In hoeverre hebben de uitspraken van de Brusselse rechtbank van koophandel en de regionale rechtbank van Berlijn om specifieke apps te verbieden, invloed op de wens om naar één Europese digitale interne markt te gaan?

Die uitspraken hebben geen invloed op het beleid betreffende de interne markt.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «500 gevallen eerwraak in Nederland»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe duidt u het gegeven dat er vorig jaar in Nederland gemiddeld bijna 1,5 eerwraakdoden per maand vielen?

Ik verwijs naar mijn antwoorden op de schriftelijke vragen van de leden De Graaf en Wilders van uw Kamer (2014Z07914, ingezonden 28 april 2014).

Vraag 3

Ziet u inmiddels een verband tussen de enorme immigratie vanuit islamitische landen naar Nederland de afgelopen decennia en de groei van het aantal gevallen van eerwraak? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om deze gevaarlijke ontwikkeling tot stilstand te brengen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de visie dat daders van eerwraakmoorden na het uitzitten van hun straf waar mogelijk dienen te worden uitgezet? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Vrijgelaten piraten willen asiel»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het bericht dat drie Somalische piraten die hebben geschoten op Nederlandse militairen en veroordeeld zijn tot 4,5 jaar detentie, inmiddels hier te lande asiel hebben aangevraagd?

De Nederlandse regering doet geen mededelingen over asielaanvragen die door individuele vreemdelingen zijn ingediend.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het schaamteloos is te schieten op Nederlandse militairen en vervolgens in Nederland asiel aan te vragen?

Vreemdelingen die in Nederland verblijven kunnen asiel aanvragen in Nederland. Bij de beoordeling van een asielaanvraag zal een strafrechtelijk verleden worden meegewogen. Zie voorts antwoord 5 en 6.

Vraag 4

Deelt u voorts de mening dat het toch niet zou moeten kunnen dat Nederland eerst opdraait voor de kosten van strafrechtelijke detentie van bepaalde vreemdelingen en vervolgens ook nog asiel moet verlenen aan deze personen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe verhoudt het Nederlandse asiel- en terugkeerbeleid zich tot het plegen van dergelijke misdrijven? Hoe wordt voorkomen dat vreemdelingen uit wiens veroordeling blijkt dat zij een gevaar voor de openbare orde of nationale veiligheid zijn, zich rechtmatig vrij kunnen bewegen in Nederland door het opstarten van een asielprocedure?

Aan personen die misdrijven hebben gepleegd kan niet de mogelijkheid ontzegd worden een asielverzoek in te dienen. Wel worden de strafrechtelijke antecedenten betrokken bij de beoordeling van een eventueel asielverzoek. Afhankelijk van de individuele zaak kunnen antecedenten, zoals piraterij, leiden tot het oordeel dat artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag van toepassing is. In dat geval wordt het asielverzoek op die grond afgewezen. Daarnaast wordt een asielaanvraag in de regel ook afgewezen wanneer betrokkene een gevaar vormt voor de gemeenschap en veroordeeld is tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden of meer.
De Nederlandse wet en de Europese regelgeving laten voorts ruimte om onder omstandigheden gedurende een asielprocedure een maatregel van vreemdelingenbewaring op te leggen als de openbare orde dat vereist en dit gezien alle betrokken belangen proportioneel is. Indien een vreemdeling gedurende de strafrechtelijke procedure een asielaanvraag indient, en daar bij het moment van invrijheidsstelling nog niet op is beslist, zal in de regel het opleggen van een maatregel van vreemdelingenbewaring opportuun zijn.
Overigens wordt ingezet op de terugkeer van alle ongeveer 25 Somalische piraten die in Nederland zijn berecht. Ik heb met Somalië afspraken gemaakt over de gedwongen terugkeer van personen met deze achtergrond. Een persoon die is afgestraft in verband met piraterij is inmiddels op basis van deze afspraken op donderdag 22 mei jl. uitgezet naar Somalië. Eerder hebben ruim 10 Somalische piraten ervoor gekozen terug te keren in ruil voor strafonderbreking. Alle overige personen verblijven nog in strafrechtelijke dan wel in vreemdelingrechtelijke detentie.

Vraag 6

Kan een dergelijk misdrijf jegens Nederlandse militairen en de veroordeling daarvoor reden zijn een asielaanvraag af te wijzen op grond van gevaar voor de openbare orde of nationale veiligheid, of zelfs op grond van artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het proefschrift: «The Dynamics of Cannabis Use and Dependance»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de conclusies van dit proefschrift?

De centrale vraag in de studie was welke factoren een rol spelen bij de ontwikkeling van verslaving en het zoeken van hulp daarbij. Het onderzoek ging specifiek in op de rol van THC bij de ontwikkeling en het voortduren van cannabisverslaving. De sterkte van cannabis blijkt wel een rol te spelen, maar die rol is beperkter dan die van factoren als negatieve levensgebeurtenissen, de aanwezigheid van (psychische) problemen en eerdere verslavingssymptomen. Dergelijke informatie is van wezenlijk belang voor het aanbod van preventie en behandeling.

Vraag 3

Bent u bekend met de conclusie dat zo’n 40% van de onderzochte cannabisgebruikers alsnog verslaafd raakte aan cannabis en dat een deel van de onderzochte personen al verslaafd was? Hoe verklaart u deze verslaving?

Ja. In dit onderzoek zijn 600 jongvolwassenen (18–30 jaar) onderzocht die minstens een jaar lang minimaal drie keer per week blowden. Er werden twee groepen onderscheiden: zij die wel verslaafd waren aan cannabis (N=252) en zij die dat niet waren (N=348). Beide groepen werden drie jaar lang gevolgd. In deze periode was de verslaving bij 28% van de verslaafde groep aanwezig op alle meetmomenten. Bij de aanvankelijk niet-verslaafde gebruikers ontstond bij 37% alsnog een verslaving. Volgens de onderzoeker was er geen duidelijk verband tussen de mate van cannabisgebruik en verslaving. Wel vond zij dat het ervaren van (psychische) problemen, coping motieven voor het gebruik van cannabis en eerdere cannabis verslavingssymptomen vaker voorkwamen bij mensen die verslaafd waren, werden of bleven dan bij degenen die geen verslaving ontwikkelden.

Vraag 4

Deelt u de zorgen over het verslavende effect van cannabis?

Ja. Ik vind dat de ontwikkeling van een verslaving, of het nu aan cannabis is of aan een ander middel, zoveel mogelijk voorkomen dient te worden. Deze studie maakt weer eens duidelijk, dat naast de (psychotrope) werking van het middel sec de aanwezigheid van andere factoren een minstens zo belangrijke rol speelt. Methoden van preventie en behandeling dienen daarom steeds geactualiseerd te worden naar aanleiding van nieuwe inzichten over het ontstaan en beloop van verslaving.

Vraag 5

Welke maatregelen overweegt u om het gebruik van en verslaving aan cannabis (verder) tegen te gaan?

De uitkomsten van dit onderzoek geven mij geen aanleiding tot nadere maatregelen. De studie geeft een beter inzicht in de factoren die een rol spelen bij verslaving, en daarmee kunnen professionals op het terrein van preventie en behandeling hun aanbod aanpassen. Ik heb er vertrouwen in dat de branche dit zo snel mogelijk zal gaan doen.

Vraag 1

Bent u bekend met de onthullingen in de radio-uitzending van Argos van 19 april 2014?1

Ja, ik ben bekend met de inhoud van deze radio uitzending.

Vraag 2

Wat vindt u van het in de uitzending van Argos gelanceerde plan van bestuurder Hovers om een kleine beperking van de vrije keuze van de leeftijdscontrole voor supermarkten te realiseren, zodat alleen nog aangetoonde effectieve controlesystemen mogen worden ingezet door zowel supermarktondernemers die dit graag willen als organisaties die dit niet willen?

Zoals toegezegd aan uw Kamer, laat ik op dit moment onderzoek doen naar de effectiviteit van leeftijdsverificatie systemen. Dit onderzoek zal, samen met enkele andere relevante onderzoeken, voor het zomerreces aan uw Kamer worden gezonden. Daarnaast heb ik onlangs overleg gevoerd met verschillende betrokken partijen, waaronder het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL), de Koninklijke Slijters Unie en NOC*NSF, over de resultaten van het rapport «Alcoholverkoop aan jongeren 2013, ontwikkeling in de landelijke naleving van de leeftijdsgrenzen» dat ik in januari 2014 aan uw Kamer heb gestuurd. Tijdens dit overleg is besproken op welke wijze de naleving verder kan worden verbeterd en zijn meerdere opties de revue gepasseerd. Er zijn punten waarop we elkaar kunnen versterken om de naleving te verbeteren, maar uiteindelijk is het aan de sector zelf om te bepalen welk systeem ze daarbij willen hanteren.

Vraag 3

Deelt u de visie dat daardoor de handhavingsopgave enorm wordt gereduceerd, dat het gemiddelde nalevingsniveau binnen korte termijn op of nabij de 100% kan worden gebracht en dat de primaire doelstelling van de leeftijdsgrenzen wordt bereikt, namelijk de bescherming van de jeugd tegen alcohol en tabak, en dat 50.000 caissières een veiliger werkomgeving krijgen? Zo nee, hoe denkt u dan tot een sluitende leeftijdscontrole te komen aangezien tot op heden, na vele jaren van vrijblijvende handhavingsmethoden, de branche nog maar tot een handhavingsscore komt van 47%?

In het najaar van 2014 zal opnieuw een landelijk representatief onderzoek worden uitgevoerd naar de naleving van de leeftijdsgrenzen. Dit keer zal de naleving van de leeftijdsgrens van 18 jaar bij de verkoop van alcohol en tabak worden onderzocht door zogenaamde mystery shoppers. Ik ga er van uit dat de recente verhoging van de leeftijdsgrens van 18 jaar een positief effect zal hebben op de naleving, ondersteund door de campagne NIX18 en de nieuwe sociale norm, dat het niet normaal is te roken en drinken onder de 18 jaar.
In reactie op deze vraag heeft het CBL aangegeven dat iedere kassamedewerker de CBL-training «Soms moet je nee verkopen» volgt, dat ketens zichzelf en elkaar op de naleving controleren en dat alle ketens op de een of andere manier een hulpmiddel aan de kassa hebben ingezet om de kassamedewerker te helpen bij de leeftijdscontrole. Onderling delen de ketens ervaringen om er voor te zorgen dat alle percentages uiteindelijk hoger komen te liggen. Volgens het CBL zullen deze gezamenlijke inspanningen een bijdrage leveren aan het verbeteren van de naleving.

Vraag 4

Vindt u op grond van de onthullingen in de uitzending van Argos dat u grip heeft op het leeftijdscontroledossier? Biedt u de branche daarmee niet juist de mogelijkheid voor het maken van afspraken over leeftijdscontrole en voor het buitensluiten van effectieve controlesystemen?

Op dit moment onderzoekt de Autoriteit Consument en Markt (ACM) of al dan niet sprake is van ongeoorloofde afspraken binnen het CBL over de inzet van bepaalde effectieve controlesystemen. De ACM heeft mij laten weten dat het onderzoek nog steeds loopt. Ik wacht de uitkomsten van dat onderzoek af, alvorens hier verdere uitspraken over te doen.

Vraag 5

Wat vindt u ervan dat het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) in de uitzending van Argos verklaart dat het niet aan haar is om zijn leden te adviseren over de wijze van leeftijdscontrole, terwijl het CBL, samen met Koninklijke Horeca Nederland (KHN), in het kader van het onder uw sturing tot stand gekomen zogenaamde DOA-commitment (DOA = Directeuren Alcohol Overleg) van december 2012, juist heeft toegezegd als eerstverantwoordelijke partij op te zullen treden voor het uitdragen van «good practices» op dit terrein? Gezien het bovenstaande, wat is nu precies de rol van het CBL in het leeftijdscontroledossier en hoe verhoudt dit zich tot zijn uitspraken in de media en de afspraken gemaakt in het kader van het DOA?

In reactie op deze vraag heeft het CBL aangegeven dat via het CBL informatie en zogenaamde good practices worden gedeeld. Er wordt geen specifieke aanpak gepromoot door het CBL. De rol van het CBL is faciliterend, waarbij alleen informatie beschikbaar wordt gesteld. Het CBL heeft niet de bevoegdheid een specifieke aanpak op te leggen en heeft die ambitie ook niet. De leden zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze voor een hulpmiddel of een systeem. Deze keuze wordt volgens het CBL gemaakt op basis van de individuele behoeften van een keten en kan per keten verschillen.

Vraag 6

Kunt u uitleggen waarom u de 47% naleving in januari van dit jaar typeerde als «een sterke verbetering ten opzichte van de situatie in 2011», terwijl uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een dergelijk percentage niets zegt over de mate waarin jongeren wel of geen alcohol en tabak kunnen verkrijgen? Kunt u nader toelichten hoe met de huidige caissièrecontrole, zelfs wanneer deze tot gemiddeld 70% naleving zou leiden, kan worden voorkómen dat vanuit resterende winkels (waar dus geen sprake is van naleving) aan jongeren nog volop alcohol en tabak wordt verstrekt?

De 47% uit 2013 is een verbetering ten opzichte van de 28% uit 2011. Echter, zoals ik ook heb aangegeven in mijn brief van januari 2013 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2013–2014, 27 565, nr. 124) is een gemiddelde naleving van 47% onvoldoende. Het is voor minderjarigen nog steeds veel te eenvoudig om aan alcohol te komen. Ik zal de betrokken partijen blijven aanspraken op het verbeteren van de naleving en in het najaar volgt nieuw onderzoek naar de naleving van de leeftijdsgrens bij de verkoop van alcohol en tabak.

Vraag 7

Deelt u de opvatting dat het moreel laakbaar en ontoelaatbaar is dat, wanneer franchisers een effectief leeftijdscontrolesysteem, zoals Ageviewers, willen inzetten in hun winkel, dit onmogelijk wordt gemaakt of zelfs wordt verboden door hun hoofdorganisatie? Hoe denkt u deze franchisers concreet tegemoet te kunnen komen, zodat zij niet gedwongen worden om de wet te blijven overtreden, maar juist de vrijheid krijgen om zelf de keuze voor de inzet van een effectief leeftijdscontrolesysteem te maken, conform de door u bepleite keuzevrijheid in dit dossier?

Hoewel dergelijke signalen mij verontrusten, is het in dit specifieke geval niet aan mij om uitspraken te doen over een intern geschil tussen een franchiser en zijn hoofdorganisatie. Uiteindelijk is het aan de verkopers van alcohol en tabak om zich te houden aan de wettelijke eisen die gelden bij de naleving van de leeftijdsgrens en om te bepalen op welke manier zij dat doen. Als verkopers daarbij gebruik maken van effectieve controlesystemen, dan juich ik dat toe.

Vraag 1

Is het waar dat Somalische piraten die in ons land een gevangenisstraf uitzitten, asiel hebben aangevraagd?1 Zo ja, kunt u garanderen dat deze criminelen geen verblijfsvergunning krijgen en zo snel mogelijk worden uitgezet? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering doet geen mededelingen over asielaanvragen die door individuele vreemdelingen zijn ingediend. Bij de beoordeling van eventuele asielverzoeken zullen strafrechtelijke antecedenten worden betrokken. Afhankelijk van de individuele zaak kunnen antecedenten, zoals piraterij, leiden tot het oordeel dat artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag van toepassing is. In dat geval wordt het asielverzoek op die grond afgewezen. Daarnaast wordt een asielaanvraag in de regel ook afgewezen wanneer betrokkene een gevaar vormt voor de gemeenschap en veroordeeld is tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden of meer.
Er wordt ingezet op de terugkeer van alle ongeveer 25 Somalische piraten die in Nederland zijn berecht. Ik heb met Somalië afspraken gemaakt over de gedwongen terugkeer van personen met deze achtergrond. Een persoon die is afgestraft in verband met piraterij is inmiddels op basis van deze afspraken op donderdag 22 mei jl. uitgezet naar Somalië. Eerder hebben ruim 10 Somalische piraten ervoor gekozen terug te keren in ruil voor strafonderbreking. Alle overige personen verblijven nog in strafrechtelijke dan wel in vreemdelingrechtelijke detentie.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het waanzin is dat iedereen ter wereld die dat wil toegang kan krijgen tot de Nederlandse asielprocedure? Zo ja, bent u bereid om er voor te zorgen dat Nederland niet langer gebonden is aan het Vluchtelingenverdrag en aan Europese richtlijnen die dit voorschrijven? Zo nee, waarom niet?

Het is niet juist dat vreemdelingen overal ter wereld toegang hebben tot de Nederlandse asielprocedure. Vreemdelingen die zich niet in Nederland bevinden, hebben in beginsel geen toegang tot de Nederlandse asielprocedure. Zoals vaker aangegeven en neergelegd in het regeerakkoord vormen het Vluchtelingenverdrag en de relevante Europese regelgeving voor het kabinet een belangrijk kader en bestaat er geen aanleiding aan dat uitgangspunt te tornen.

Vraag 3

Kunt u garanderen dat niet meer Somalische piraten in Nederland hun straf uit kunnen zitten teneinde te voorkomen dat ze hier door asielprocedures vervolgens kunnen blijven? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering streeft ernaar verdachten van piraterij zoveel mogelijk te (laten) berechten in de eigen regio in plaats van in Nederland. Het instellen van strafrechtelijke vervolging is in het Nederlands strafrechtelijke stelsel voorbehouden aan het Openbaar Ministerie. Een besluit tot vervolging in Nederland is tot dusver steeds ingegeven door aantoonbare Nederlandse belangen, zoals ernstig geweldgebruik tegen Nederlandse militairen (zie ook Tweede Kamer, Vergaderjaar 2013–2014, Kamerstuk 32 706, nr.60).
Toelichting: deze vragen zijn aanvullend op de eerdere vragen terzake van het lid Azmani (VVD), ingezonden 28 april 2014, vraagnummer 2014Z07921