Kamervragen
14261 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
6 september 2017 - 28 november 2017
83 dagen
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Reclameborden op A'dam CS weten wanneer en hoelang jij kijkt»?1
Ja.
-
Vraag 2
Hoeveel slimme reclameborden gebruiken Exterion en eventuele andere exploitanten in Nederland?
NS heeft aangegeven dat er op 21 september 2017 74 van dit type reclameborden op treinstations stonden. Het is op voorhand niet zeker of er sprake is van verwerking van persoonsgegevens, omdat niet duidelijk is of de camera's identificeerbare beelden verwerken. Alle exploitanten dienen zich, wanneer zij persoonsgegevens verwerken, te houden aan de hiervoor geldende wet- en regelgeving. Wanneer een exploitant zich hier niet aan houdt, kan dit een reden zijn voor de Autoriteit Persoonsgegevens om vragen te stellen, onderzoek te doen en eventueel een sanctie op te leggen. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft aangekondigd informatie in te winnen en, indien hier aanleiding voor is, maatregelen te nemen. Alle borden vallen binnen de bevoegdheid van de Autoriteit Persoonsgegevens.
Het is ons niet bekend hoeveel van de in het bericht bedoelde type reclameborden worden gebruikt door Exterion en eventuele andere exploitanten in Nederland, noch welke data en technieken hiervoor worden gebruikt. Naar aanleiding van de maatschappelijke onrust heeft Exterion overigens bekend gemaakt dat de camera's voorlopig zijn uitgeschakeld.2 -
Vraag 3
Welke data verzamelen de slimme reclameborden van Exterion op Amsterdam Centraal en welke technieken worden hiervoor gebruikt?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Kunnen mensen voorkomen dat hun beeltenis gekoppeld wordt aan andere gegevens die door apparaten worden uitgezonden? Zo ja, hoe?
Wij hebben geen aanwijzing dat er gegevens die door apparaten worden uitgezonden, worden gekoppeld aan de beeltenis van mensen.
-
Vraag 5
In welke mate gebruiken staatsdeelnemingen en andere bedrijven digitale volgsystemen en welke data wordt hiermee verzameld? Deelt u de mening dat bedrijven dit alleen zouden moeten kunnen doen als zij hiervoor uitdrukkelijk toestemming hebben van burgers via een «opt-in» van gebruikers?
Staatsdeelnemingen verschillen in hun rechtspositie onder de Wbp niet wezenlijk van andere bedrijven. Het is in zijn algemeenheid niet mogelijk om een overzicht te geven van bedrijven die data verzamelen, noch van de technieken waarmee data worden verzameld. Dit is immers geen limitatieve verzameling van bedrijven en technieken. Staatsdeelnemingen en andere bedrijven dienen in al hun handelen, en daarmee ook in de verwerking van persoonsgegevens, binnen de grenzen van de wet te blijven. Verwerking van persoonsgegevens is alleen toegestaan wanneer dit rechtmatig geschiedt voor een welbepaald doel en proportioneel is. Toestemming of «opt-in» is hiervoor één van de grondslagen, maar niet de enige. De verwerking van persoonsgegevens kan bijvoorbeeld ook noodzakelijk zijn voor de uitvoering van een overeenkomst, voor het vervullen van een wettelijke plicht, of in het gerechtvaardigd belang van de verwerkingsverantwoordelijke zijn. De Wbp bepaalt voor alle verwerkingsverantwoordelijken wanneer een nieuwe verwerking van persoonsgegevens moet worden gemeld. In beginsel wordt een nieuwe geautomatiseerde verwerking gemeld, tenzij een verwerking is vrijgesteld. Overigens is het in casu niet duidelijk of er sprake is van verwerking van persoonsgegevens. Wij zien geen aanleiding om staatsdeelnemingen te verplichten advies te vragen aan de Autoriteit Persoonsgegevens in andere gevallen dan in de wet is voorgeschreven.
-
Vraag 6
Kunt u een overzicht geven van bedrijven die data verzamelen en technieken waarmee zij data verzamelen? Zo nee, bent u bereid hier onderzoek naar te doen en dit onderzoek met de Kamer te delen?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 7
In hoeverre bespreekt u de exploitatie van de ruimte op stations met de NS en Prorail om ervoor te zorgen dat die exploitatie binnen de kaders van de wet plaatsvindt?
NS exploiteert de stations in Nederland. Voor een groot deel vindt de exploitatie plaats door derden. Alle exploitanten hebben zelfstandig de verplichting om voor wat betreft hun exploitatie zich te houden aan wet- en regelgeving. NS geeft aan dat zij ook in haar contracten met derden vastlegt dat deze zich dienen te houden aan wet- en regelgeving.
Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft regelmatig overleg met NS en Prorail, ook specifiek over stations. De voorliggende vragen over reclameborden zijn in het overleg niet naar voren gekomen, omdat NS geen aanleiding had te denken dat het wellicht niet binnen de kaders van de wet zou plaatsvinden. -
Vraag 8
Kunt u aangeven waarom de NS zelf niet onderzoekt of de exploitatie van deze borden binnen de grenzen van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) plaatsvindt?
De exploitant Exterion is zelfstandig verantwoordelijk dat de exploitatie binnen de grenzen van de Wbp plaatsvindt. Dit geldt ook voor eventuele verwerking van persoonsgegevens met behulp van de cameratoepassing in de borden en exploitant zal daarom in dat kader zelf een afweging moeten maken. In april 2017 heeft NS naar aanleiding van een vraag van een journalist bij de exploitant van de borden, Exterion, navraag gedaan over de werking van de borden. Daarbij heeft Exterion expliciet aangeven dat met de gebruikte techniek geen beelden worden vastgelegd of persoonsgegevens worden verwerkt en dat zij voldoen aan wet- en regelgeving. Op basis van de verklaring van Exterion was er voor NS geen aanleiding om te veronderstellen dat Exterion mogelijk niet in overeenstemming met privacy wet- en regelgeving zou handelen.
-
Vraag 9
Vragen staatsdeelnemingen advies aan organisaties als de Autoriteit Persoonsgegevens over innovaties die mogelijk de Wbp of andere wetgeving overtreden? Zo nee, kunt u aangeven waarom dit niet gebeurt en bent u bereid hen hier opdracht toe te geven?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 10
Voorziet u problemen met de opkomst van dergelijke apparatuur enerzijds en de verwachte toename van het aantal apparaten met netwerktoegang door het zogenaamde «internet of things»?
De opkomst van deze apparaten en het «internet of things» hangt nauw samen met keuzes van consumenten. Wanneer in dit kader verwerking van persoonsgegevens plaatsvindt, zal dit, net als in andere situaties, wel binnen de grenzen van de wet moeten blijven. Transparantie over het gebruik van deze apparatuur is ons inziens van groot belang om consumenten in staat te stellen bewust om te gaan met het beschermen van hun privacy en te voorkomen dat hierover maatschappelijke onrust ontstaat.
6 september 2017 - 26 september 2017
20 dagen
De afname van het aantal vrouwen in bestuurlijke topfuncties |
|
Linda Voortman (GL) |
|
Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van The Dutch Female Board Index 2017 over de afname van het aantal vrouwelijke bestuurders bij beursgenoteerde bedrijven?1
Ja
-
Vraag 2
Deelt u de mening dat de afname van 7,8% in 2015 naar 6,2% in 2017 van vrouwelijke bestuurders in raden van besturen een zeer onwenselijke ontwikkeling is? Zo nee, waarom niet? Hoe verklaart u deze afname van 7,8% in 2015 naar 6,2% in 2017?
De langzame groei van het aandeel vrouwelijke bestuurders in Nederland is mij een doorn in het oog. De groei van het aandeel topvrouwen in Nederland verloopt té traag, dat heb ik vaker gezegd.
De Female Board Index kijkt naar een kleine groep bedrijven (85): zo’n 1,6% van het aantal bedrijven dat onder de reikwijdte van de Wet bestuur en toezicht valt. Wanneer bij een overname, zoals door Delta Lloyd, twee vrouwen hun zetel verliezen heeft dit al grote gevolgen voor het percentage vrouwen in de raden van bestuur in de Female Board Index. Het streefcijfer in de Wet bestuur en toezicht geldt voor ca 5.000 bedrijven. De bedrijvenmonitor beschrijft de trends binnen deze grotere groep bedrijven. Ik verwacht de resultaten van deze monitor nog dit najaar. -
Vraag 3
Bent u ervan op de hoogte dat het aantal benoemde vrouwelijke commissarissen in 2017 (25%) fors is gedaald ten opzichte van 2016 (33,8%)? Bent u bereid verder in gesprek te gaan met bedrijven om hen aan te spreken hierop? Zo nee, waarom niet?
Vorig jaar ben ik reeds samen met VNO-NCW voorzitter Hans de Boer het gesprek aangegaan met enkele bedrijven met een zogeheten «all male board». Sindsdien hebben twee van die bedrijven, Vopak en Boskalis, vrouwen benoemd.
Om het streefcijfer van 30% te realiseren zou het percentage vrouwelijke benoemingen hoger dan 30% moeten zijn. Het percentage benoemingen binnen deze groep bedrijven baart mij daarom zorgen.
Een kleine opsteker is dat het percentage vrouwelijke commissarissen is gestegen van 23,1% naar 24,6%. En dat nu 6 bedrijven voldoen aan het streefcijfer voor de raad van bestuur en raad van commissarissen: vorig jaar waren dat er maar 2 en in 2015 voldeed geen enkel bedrijf. Er verandert dus gelukkig wel iets. -
Vraag 4
Hoe schat u de haalbaarheid in van het streven om ten minste 30% vrouwen in besturen en raden van commissarissen van bedrijven te hebben de komende jaren? Acht u het behalen van dit streefcijfer voor 2020 realistisch? Zo nee, waarom niet?
De Commissie Monitoring deed in de Bedrijvenmonitor 2012–2015 de aanbeveling om een tussentijds target in te stellen van 20% dat gerealiseerd dient te zijn op 31 december 2019. Is dit aandeel niet gerealiseerd, dan deed de commissie het voorstel om in 2020 het streefcijfer van 30% te vervangen door een quotum van 30%, d.w.z. een target waarvoor sancties gelden indien het niet wordt gerealiseerd. Is het aandeel van 20% wel gerealiseerd, dan zou als nieuwe doelstelling een aandeel van 30% op 31 december 2023 moeten gelden, aldus de commissie Monitoring.
Of het Nederlandse bedrijfsleven op koers ligt voor 2020 zal duidelijker worden wanneer later dit jaar de nieuwe bedrijvenmonitor verschijnt. Ik wacht daarom het verschijnen van de nieuwe bedrijvenmonitor in december af. -
Vraag 5
Deelt u de mening dat dit streefcijfer, zonder de invoering van extra maatregelen, onmogelijk behaald gaat worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke extra stappen gaat u zetten om dit streefcijfer op tijd te behalen?
Veranderingen vinden niet van de ene op de andere dag plaats. Bij het maken van beleid vind ik het belangrijk goed geïnformeerd te zijn over de actuele stand van zaken, juist ook wanneer verandering in eerste instantie klein inzet. Daarom heb ik in 2016 besloten jaarlijks de ontwikkelingen van het aandeel topvrouwen te monitoren én om het onderwerp te blijven agenderen, onder andere door instelling van de database en door de activiteiten van stichting Topvrouwen, daarbij ondersteund door kwartiermakers Annemarie Jorritsma en Leo Houwen.
Uit de vorige bedrijvenmonitors is gebleken dat het aandeel topvrouwen langzaam toeneemt, en ook uit de recente Female Board Index blijkt dat het aantal bedrijven dat voldoet aan het streefcijfer in de Wet bestuur en toezicht, is toegenomen. In 2015, toen Hans de Boer en ik ons gezamenlijke programma «Vrouwen naar de top» startten met de lancering van de Topvrouwendatabase, voldeed geen enkel beursgenoteerd bedrijf: nu zijn dat er zes. Er verandert wel degelijk iets.
Of het tempo hoog genoeg ligt, kan ik beter beoordelen na de publicatie van de nieuwe bedrijvenmonitor eind 2017. Desalniettemin roept het feit dat er nog altijd bedrijven zijn waar niets gebeurt om het aandeel vrouwen binnen de top te vergroten ook bij mij de vraag op of alleen zelfregulering binnen deze groep het gewenste effect gaat opleveren. -
Vraag 6
Bent u voornemens om nog vóór 2020 een wettelijk vrouwenquotum te installeren voor vrouwen in besturen en raden van commissarissen van bedrijven, nu blijkt dat het huidige beleid niet voldoende werkt? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 4.
5 september 2017 - 16 oktober 2017
41 dagen
CETA en het succes van de op de Canadese markt aanwezige genetisch gemodificeerde zalm |
|
Maurits von Martels (CDA), Mustafa Amhaouch (CDA) |
|
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht dat er de afgelopen vijf maanden genetisch gemodificeerde zalm op de Canadese markt werd verkocht?1
Ja.
-
Vraag 2
Wordt deze genetisch gemodificeerde zalm toegestaan op de Nederlandse markt?
Nee.
-
Vraag 3
Welke middelen heeft de Nederlandse regering om te voorkomen dat deze genetisch gemodificeerde zalm wordt geëxporteerd naar de Nederlandse markt?
Genetisch gemodificeerde dieren en/of afgeleide producten daarvan worden niet toegelaten in de Europese Unie. Dit is geregeld in Richtlijn 2001/18/EG inzake de doelbewuste introductie van genetisch gemodificeerde organismen in het milieu en Verordening (EG) nr. 1829/2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders.
-
Vraag 4
Kan deze genetisch gemodificeerde zalm via de Europese interne markt toch op de Nederlandse markt terecht komen?
Zie antwoord vraag 3.
-
Vraag 5
Is er vandaag de dag genetische gemodificeerde zalm in Nederland op de markt gebracht? En in andere lidstaten van de Europese Unie (EU)?
Export van genetisch gemodificeerde zalm naar de EU is niet toegestaan.
-
Vraag 6
Hoe precies is de herkomst van in Nederland te consumeren zalm te herleiden? Is deze indien nodig eenvoudig te herleiden tot Canadese producenten?
Verordening nr. 1379/2013 voor visserijproducten en aquacultuurproducten stelt eisen aan de etikettering van visproducten. Op deze etiketten moet staan waar de vis gevangen is. Zo is voor consumenten te herleiden waar hun vis vandaan komt. Op de website van de Europese Commissie is precies te vinden welke informatie over visproducten voor de consument beschikbaar moet zijn.2
-
Vraag 7
Is de Canadese producent van de genetisch gemodificeerde zalm verplicht om deze genetische modificatie op de verkoopverpakking te vermelden? Is dat eveneens het geval bij nevenproducten?
Genetisch gemodificeerde zalm wordt niet op de EU-markt toegelaten.
-
Vraag 8
Is het mogelijk dat Europese importeurs genetisch gemodificeerde zalm importeren zonder dat bekend is dat dit om een genetisch gemodificeerd product gaat?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 9
Is het mogelijk om deze genetisch gemodificeerde zalm in Europa te importeren onder het vrijhandelsverdrag tussen de EU en Canada (CETA-verdrag)?
Nee.
-
Vraag 10
Welke artikelen van het CETA-verdrag hebben betrekking op genetisch gemodificeerd voedsel in zijn algemeenheid? Kunt u het precieze artikel in het CETA-verdrag aangeven waarin de regels omtrent import van genetisch gemodificeerde vis voor de Europese markt is vastgelegd?
In CETA zijn geen afspraken gemaakt over de EU-import van genetisch gemodificeerde vis. CETA verandert daarmee niks aan de EU-geldende regelgeving over de toelating van genetisch gemodificeerde organismes op de EU-markt. Wel gaan artikel 25.1 en 25.2 over biotechnologie en genetische modificatie in algemene zin. Op basis van deze artikelen informeren partijen elkaar over wetgeving en over nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen.
-
Vraag 11
Welke strekking hebben deze artikelen en is daarbij ruimte voor interpretatie? Welke van deze artikelen zijn direct toepasbaar op de zalm?
Zie antwoord vraag 10.
5 september 2017 - 6 oktober 2017
31 dagen
Het weren van pers en bezorgde inwoners bij een informatiebijeenkomst over de kerncentrale in Tihange |
|
Frank Wassenberg (PvdD) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
Bronnen
2. Vergaderjaar 2016–2017, aanhangsel 1218, antwoord op vraag 3 …
-
Vraag 1
Kent u het artikel «Ieder land gaat anders om met uitdelen jodiumtabletten»?1
Ja.
-
Vraag 2
Is het waar dat er grote verschillen zijn in de wijze waarop Nederland en onze buurlanden jodiumtabletten distribueren en dat er in het geheel geen sprake is van overeenstemming in beleid? Zo ja, hoe zijn de verschillen in de verstrekking van jodiumpillen tussen Nederland, België en Duitsland te verklaren in het licht van de antwoorden die u op 16 februari 2017 gaf op vragen van het lid Veldhoven, namelijk dat het Nederlandse beleid van de distributie van jodiumtabletten wordt aangepast aan het beleid van onze buurlanden? 2
In 2014 heeft Nederland de interventieniveaus en preparatiezones voor jodiumprofylaxe afgestemd op België en Duitsland3. Het doel van de harmonisatie was ervoor te zorgen dat het beschermingsniveau in Nederland vergelijkbaar is met dat in de buurlanden en dat Nederland in geval van een ongeval vergelijkbare maatregelen kan treffen. Nederland volgt hiermee ook de laatste internationale standaarden van het Internationale Atoom en Energie Agentschap (IAEA) en de Wereldgezondheidsorganisatie4.
Ondanks het volgen van de internationale standaarden is het niet mogelijk om exact dezelfde afspraken te maken als in Duitsland en in België omdat er verschillen zijn tussen België en Duitsland en we bij de uitvoering rekening moeten houden met verschillen in de organisatiestructuren en werkwijzen in de drie landen. Daarnaast kunnen regionale autoriteiten eigenstandig besluiten tot een aanvullende aanpak. Zo heeft de regio Aken recent gekozen voor predistributie van jodiumtabletten aan de bevolking in plaats van decentrale opslag op gemeenteniveau. De Minister van VWS heeft, in samenwerking met betrokken partijen, voor de Nederlandse situatie uitgewerkt wat de beste manier is om de tabletten beschikbaar te hebben ten tijde van rampen en ongevallen. -
Vraag 3
Waarom stelt de Autoriteit Nucleaire veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) dat het Nederlandse distributiebeleid in de pas loopt met dat van onze buurlanden als daar in het geheel geen sprake van is?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Deelt u de mening dat voorkomen beter is dan genezen en dat het sluiten van de verouderde en krakkemikkige kerncentrale in Tihange een betere bescherming tegen een kernramp biedt dan het distribueren van jodiumtabletten?
De veiligheid van nucleaire installaties is in Europa een nationale verantwoordelijkheid. In België is het FANC de toezichthouder op de veiligheid van de Belgische kerncentrales. Het FANC heeft bij de Belgische kerncentrales geen feiten geconstateerd die zouden moeten leiden tot de stillegging of sluiting van de centrales. Volgens FANC voldoen de nucleaire installaties in België aan de veiligheidseisen die internationaal worden gesteld. In Nederland heeft de ANVS, als toezichthouder van de Nederlandse nucleaire installaties, regulier contact met het FANC. Ook neemt een vertegenwoordiger van de ANVS regelmatig als waarnemer deel aan inspecties door de FANC. De ANVS heeft geen aanleiding om aan het oordeel van FANC te twijfelen.
Het besluit tot verruiming van de jodiumprofylaxe is in 2014 aangekondigd. In brieven aan de Kamer van 8 maart 2016 en 21 april 20175 heeft de Minister van VWS besloten hoe aan de verruiming van de jodiumprofylaxe uitvoering wordt gegeven. In die brieven wordt uiteengezet wat de redenen zijn om bij die uitvoering te kiezen voor predistributie en nooddistributie van jodiumtabletten aan specifieke doelgroepen. Tevens werd aangekondigd dat de predistributie in het najaar van 2017 zal plaatsvinden. De distributie van jodiumtabletten houdt geen verband met de ontstane commotie over de kerncentrales in België. -
Vraag 5
Begrijpt u dat in Limburg de behoefte aan informatie over de risico’s van Tihange groot is?
Ik heb begrip voor deze behoefte. Om die reden dragen de veiligheidsregio’s en het Ministerie van IenM via diverse kanalen zorg voor goede informatievoorziening over nucleaire veiligheid aan de inwoners van Nederland in het algemeen en Limburg in het bijzonder.
-
Vraag 6
Klopt het dat er op 6 september 2017 een informatiebijeenkomst over de risico’s van Tihange voor bestuurders en volksvertegenwoordigers uit de regio wordt gehouden? Klopt het bericht dat bij deze bijeenkomst de pers wordt geweerd, net als bezorgde burgers die zich verzetten tegen de kerncentrale in Tihange?
Op 7 september is door de veiligheidsregio’s Zuid-Limburg en Limburg-Noord een tweetal informatiebijeenkomsten georganiseerd over Tihange. ’s Middags heeft een bijeenkomst plaatsgevonden waarbij ook de pers aanwezig was. Deze bijeenkomst werd voorgezeten door de directeur publieke gezondheid van Zuid-Limburg. De bijeenkomst die ’s avonds heeft plaats gevonden is tevens bijgewoond door een aantal bezorgde burgers.
-
Vraag 7
Welke invloed kunt u uitoefenen om te zorgen dat de informatiebijeenkomst op 6 september ook door de pers en door bezorgde omwonenden kan worden bezocht?
De bijeenkomsten zijn georganiseerd door de veiligheidsregio’s in Limburg. Ik heb geen behoefte om daar invloed op uit te oefenen.
-
Vraag 8
Bent u bereid om deze vragen te beantwoorden voor de regiobijeenkomst over de risico’s van Tihange op 6 september 2017?
Vanwege interdepartementale afstemming is het niet mogelijk gebleken de vragen op een dergelijk korte termijn te antwoorden.
1 september 2017 - 10 oktober 2017
39 dagen
Hoe de supportersclub Oranje zichzelf verrijkte ten koste van de fans |
|
Michiel van Nispen |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
-
Vraag 1
Wat vindt u ervan dat bestuurders van de supportersclub van Oranje jarenlang hun zakken hebben gevuld en tonnen met geld hebben uitgegeven aan zakelijke activiteiten en privéactiviteiten, waarvan de relatie met de supportersclub ver te zoeken is, terwijl dit wel betaald is door de fans van de supportersclub?1
De supportersclub Oranje is een onafhankelijke organisatie die zelfstandig keuzes maakt betreffende bedrijfsvoering, verantwoording en toezicht. De bestuurders moeten dan ook verantwoording afleggen aan de supportersclub zelf. Bij vermoedens van malversaties kan aangifte worden gedaan.
-
Vraag 2
Wilt u reageren op de constructies die deze bestuurders hebben bedacht om er zo zelf beter van te worden? Hoe is het mogelijk dat deze bestuurders zo’n lange tijd zichzelf hebben kunnen verrijken met gouden regelingen en dit nooit ontdekt is? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Waarom heeft de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) nooit gecontroleerd op de dubieuze handelwijze van deze bestuurders? Waarom controleert de KNVB als toezichthouder geen jaarrekeningen, maar neemt hij jaarrekeningen voor kennisgeving aan? Vindt u het acceptabel dat een toezichthouder zo functioneert? Kunt u uw antwoord toelichten?
De KNVB is geen toezichthouder van deze supportersclub en heeft derhalve geen inzicht in de bedrijfsvoering van deze organisatie.
-
Vraag 4
Vindt u het wenselijk dat leden van de supportersclub amper inzicht hebben in de financiën van de supportersclub? Deelt u de mening dat dit wel zou moeten om dergelijk gedrag van bestuurders te voorkomen? Op welke wijze kunt u daaraan bijdragen?
Zoals eerder gemeld is de supportersclub Oranje een onafhankelijke organisatie. Op de handelwijze van deze club kan ik daarom geen invloed uitoefenen. Wel ben ik van mening dat alle handelingen die de integriteit van de sportsector schaden tegengegaan moet worden. Bij vermoedens van malversaties kan aangifte worden gedaan.
-
Vraag 5
Verbaast het u dat de jaarrekeningen van de stichting zijn opgesteld door accountants van EY, tevens de werkgever van een van de bestuursleden die daar een directeursfunctie bekleedt? Zo ja, bent u bereid dit te onderzoeken? Zijn sancties mogelijk? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 6
Vindt u dat de jaarrekeningen een getrouw beeld geven van de kosten en immateriële activa van de stichting, wanneer meer dan de helft van de omzet de facto ten goede komt aan de drie bestuursleden? Bent u bereid uit te zoeken of de stichting met het drukken van de fiscale winst op onjuiste wijze belastingvrijstellingen heeft genoten? Zo nee, kunt u aangeven op welke wijze de stichting voldoet aan de criteria dat het doel van de stichting een ideële of sociale strekking geniet?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 7
Deelt u de mening dat de dubieuze handelwijze en het zelfverrijkingsgedrag van deze bestuurders van de supportersclub de integriteit van de sportsector schaadt en dat dergelijk gedrag niet zonder consequenties moet blijven? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 8
Wat moet er volgens u gebeuren om het vertrouwen te herstellen? Vindt u dat deze bestuurders in functie kunnen blijven? Deelt u de mening dat het onterecht uitgegeven geld, op kosten van de fans, terugbetaald moet worden? Wat gaat u doen om daar voor te zorgen?
De KNVB is onlangs het gesprek aangegaan met het bestuur van de supportersclub Oranje en heeft daarbij aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek, openheid van zaken en doorvoering van noodzakelijke wijzigingen in toezicht en verantwoording richting hun leden. De supportersclub laat een onafhankelijk onderzoek verrichten naar de financiële gang van zaken binnen de eigen organisatie.
1 september 2017 - 9 oktober 2017
38 dagen
Sociale minima die er op achteruit gaan en dat veel meer Nederlanders in armoede leven dan we denken |
|
Jasper van Dijk |
|
Jeroen Dijsselbloem (minister financiën) (PvdA), Jetta Klijnsma (staatssecretaris sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA) |
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht in De Correspondent «Er leven veel meer Nederlanders in armoede dan we denken»?1
Ja.
-
Vraag 2
Wat gaat u doen om de mensen met schulden en adreslozen die in armoede leven, maar onzichtbaar zijn in de cijfers, door het Centraal Plan Bureau (SCP) en Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) bij de armoedecijfers in beeld te laten brengen?
Het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Sociaal Cultureel Planbureau brengen beide regelmatig rapportages over armoede uit. Deze rapportages zijn van waarde omdat ze inzicht geven in de groep die aan de onderkant van de inkomensverdeling zit. Niet alles is echter in cijfers te vangen; de huidige meetmethoden en onderliggende datasets laten niet toe dakloze «huishoudens» mee te nemen wanneer deze niet bij een gemeente staan ingeschreven. Schulden worden meegenomen als negatieve vermogensinkomsten, zoals rentelasten van een lening. Betalingsachterstanden of terugbetalingen voor bijvoorbeeld te veel ontvangen toeslagen worden echter niet meegenomen. Ook andere relevante data voor het volledige «armoedeplaatje» zijn niet meegenomen, zoals aanvullende inkomensondersteuning vanuit de gemeente.
Het is bij de overheid bekend dat niet alle groepen, zoals adreslozen en mensen met schulden, volledig meegeteld worden in de data die het CBS en het SCP verzamelen. Beide bureaus zijn volledig onafhankelijk en bepalen hun eigen werkprogramma en methodes. Wel wordt er door SZW regelmatig overleg gevoerd met zowel CBS als SCP om ontwikkelingen en kennisbehoeften te bespreken met als doel de datasets zo volledig mogelijk te maken. Daarom wordt er door de overheid – al dan niet via deze partijen – regelmatig aanvullend (kwalitatief) onderzoek gedaan naar specifieke kwetsbare groepen. «Huishoudens in de rode cijfers» is daar een voorbeeld van. -
Vraag 3
Hoeveel procent van de mensen die schulden hebben (naar schatting 1–1,5 miljoen) leeft onder de armoedegrens? Wat gaat u doen om deze mensen in beeld te brengen?
Deze groep is in beeld gebracht door onderzoeksbureau Panteia in het rapport «Huishoudens in Rode cijfers». Dit rapport geeft een beeld van de inkomenspositie van de huishoudens met problematische schulden (circa 540.000 huishoudens). Hiervan heeft 11% een netto maandinkomen tot 1.000 euro en 49% een netto maandinkomen tussen de 1.000 tot 2.000 euro. 40% heeft een netto maandinkomen dat hoger ligt dan 2.000 euro.2
-
Vraag 4
Hoeveel mensen moeten rondkomen van de «beslagvrije voet»?
Op deze vraag is niet eenvoudig een antwoord te geven. Er zijn geen gegevens beschikbaar waaruit blijkt hoeveel mensen gedurende een zekere periode van de beslagvrije voet moeten leven. Op basis van beschikbare cijfers van gerechtsdeurwaarders en van de Belastingdienst, de voornaamste beslagleggende partijen, kan wel een indicatie worden gegeven van het aantal situaties waarin de beslagvrije voet een rol speelt. Zo schat de KBvG dat haar leden jaarlijks circa 400.000 keer loonbeslag leggen en maakt de Belastingdienst daarnaast circa 150.000 keer per jaar gebruik van haar bevoegdheid tot het doen van een loonvordering op basis van artikel 19 Invorderingswet 1990 (IW 1990). Deze aantallen kunnen echter niet eenvoudig bij elkaar worden opgeteld, omdat hierin ook samenloopsituaties van meerdere beslagen tegelijkertijd en elkaar opvolgende korte beslagen zijn verwerkt.
Ook het onderzoek naar de groep personen die te maken hebben met derdenbeslag3 dat het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kader van de beleidsvorming rond de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet heeft laten uitvoeren, heeft daar geen goed antwoord op kunnen geven. Het onderzoeksbureau kwam uiteindelijk tot een indicatieve schatting van in ieder geval 275.000 personen die met een (vorm van) beslag en dus van de beslagvrije voet moeten rondkomen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat het onderzoek ook liet zien dat in circa een derde van alle gevallen het beslag korter duurt dan een half jaar, waardoor de betrokkene een relatief korte periode vanuit de beslagvrije voet in zijn levensonderhoud moet voorzien. -
Vraag 5
Zijn daklozen meegeteld bij de armoedecijfers van het SCP?
De armoedecijfers van het SCP zijn deels gebaseerd op het Inkomenspanelonderzoek van het CBS (IPO). Voor het IPO trekt het CBS een steekproef uit de populatie van alle personen die in de Basisregistratie Personen (BRP) zijn ingeschreven. Dak- en thuislozen die niet staan ingeschreven, worden niet meegeteld. Voor zover dak- en thuislozen bij een gemeente staan ingeschreven (via bijvoorbeeld Leger des Heils adressen, sociale dienstadressen of gemeentehuis), worden ze in principe meegeteld in de armoedecijfers van het SCP. Daarbij dient wel te worden opgemerkt dat huishoudens waarvoor het inkomen niet wordt waargenomen, buiten publicaties blijven. Het is daardoor mogelijk dat ook ingeschreven dak- en thuislozen uiteindelijk niet of slechts in beperkte mate tot de doelpopulatie behoren.
-
Vraag 6
Hoe verklaart u het hoge aantal van 500.000 Nederlanders in de categorie «vertrokken onbekend waarheen» en de grote stijging van dit aantal de afgelopen periode?
Uit navraag bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) blijkt dat het aantal «vertrokken onbekend waarheen» al een aantal jaren stabiel toeneemt met ongeveer 25.000 per jaar. De stijging van het aantal «vertrokken onbekend waarheen» is eerder geconstateerd en gecommuniceerd4 naar aanleiding van onderzoek door het CBS. De verklaring hiervoor is, dat het hier gaat om een vast deel van de jaarlijkse stroom emigranten dat niet bij de Basisregistratie Personen (BRP) opgeeft dat zij Nederland verlaten. Die jaarlijkse stijging heeft geen direct verband met mensen die zich «zoek» zouden maken in Nederland. Afgerond staan volgens de laatste telling 500.000 personen geregistreerd als «vertrokken onbekend waarheen» in de Basisregistratie Personen.
-
Vraag 7
Bent u bereid een regeling met meldpunt voor deze groep mensen in het leven te roepen, waarbij zij worden geholpen met hun schulden en met een nieuwe start?
Indien iemand voor schuldhulpverlening in aanmerking wil komen kan hij zich wenden tot de gemeente. Voor zover hij niet beschikt over een woonadres, kan hij zich dan registreren op een door de gemeente voor deze gevallen beschikbaar te stellen postadres. Het meldpunt waar u naar vraagt bestaat dus al.
-
Vraag 8
Wat gaat u doen om naast inkomen ook bezit (negatief dan wel positief) in beeld te laten brengen door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) om zo een accurater inzicht te krijgen in de armoede in Nederland en in de verdeling van bezit?
De huidige armoedestatistiek is op basis van het inkomen. Bezit wordt meegenomen wanneer hier inkomen uit verondersteld kan worden, zoals rendement (positief inkomen) of rentelasten (negatief inkomen). Het CBS rapporteert hier al uitvoerig over, bijvoorbeeld in armoedepublicaties zoals «Armoede en Sociale Uitsluiting 2015». Uit deze publicatie blijkt onder andere dat een op de vijf huishoudens met een laag inkomen een vermogen heeft van meer dan € 50.000.5
-
Vraag 9
Wanneer komt er een nieuwe update van «Armoede in kaart» van het SCP? Onderschrijft u dat jaarlijkse verstrekking van armoedecijfers wenselijk is?
Het SCP heeft het voornemen elk jaar een nieuwe versie van de online publicatie Armoede in Kaart uit te brengen. In 2017 komt er eenmalig geen nieuwe editie uit door de revisie van de inkomensstatistiek van het CBS en de herijking en revisie van de armoedegrenzen van het SCP. Het SCP richt er op de volgende update van Armoede in Kaart in 2018 te publiceren. Het CBS zal naar verwachting in december 2017 wel een rapport publiceren over armoede en sociale uitsluiting.
-
Vraag 10
Wat wordt er gedaan om de slechte financiële positie van chronisch zieken en gehandicapten mee te nemen in de armoede-statistieken?
Chronisch zieken en gehandicapten worden meegenomen in de huidige armoedestatistiek van het SCP en het CBS op basis van de gebruikelijke grenzen.
-
Vraag 11
Weet u dat het SCP een basisbehoeftenbudget en een niet-veel-maar-toereikendbudget gebruikt uit 2008 dat geïndexeerd is en dat het CBS de bijstandsuitkering uit 1979 neemt, gecorrigeerd voor prijsstijgingen, als armoedegrens? Voldoen deze oude definities nog wel? Wordt er bijvoorbeeld rekening gehouden met gestegen zorgkosten en eigen risico?
Het SCP maakt gebruik van twee armoededefinities. Het basisbehoeftecriterium en het niet-veel-maar-toereikendcriterium. Het basisbehoeftecriterium wordt bepaald aan de hand van een minimumvoorbeeldbegroting waarin posten zijn opgenomen als huur, zorgkosten, voeding en persoonlijke verzorging. Dit basisbehoeftecriterium wordt vervolgens uitgebreid met posten voor sociale participatie om tot het niet-veel-maar-toereikendcriterium te komen. Het SCP is momenteel, op basis van informatie van het Nibud, bezig de voorbeeldbegrotingen bij te werken.
Het CBS maakt gebruik van een lage inkomensgrens die gelijk is aan de hoogte van een bijstandsuitkering uit 1979, toen deze historisch gezien het hoogst was, gecorrigeerd voor inflatie. Deze grens geeft volgens het CBS aan of een huishouden risico heeft op armoede. Omdat deze grens alleen gecorrigeerd wordt voor inflatie geeft dit inzicht in de ontwikkeling van de groep huishoudens met een laag inkomen over een langere tijd.
De zorgpremie en het eigen risico worden bij het CBS meegenomen als negatief onderdeel van het inkomen. Het SCP neemt de zorgpremie als negatief onderdeel van het inkomen en neemt het eigen risico als onderdeel mee in de post «Niet-vergoede ziektekosten» in de referentiebudgetten.6 -
Vraag 12
Bent u bereid het SCP en het CBS te vragen het basisbehoeftenbudget en het niet-veel-maar-toereikendbudget te updaten en hierbij onder meer gebruik te maken van het onderzoek van het Nibud en de gemeente Utrecht?2
De SCP-armoedegrens wordt vastgesteld met behulp van de gegeneraliseerde budgetbenadering. Hierbij wordt eerst aan de hand van twee minimum referentiebudgetten in een gegeven startjaar de initiële armoedegrens bepaald. De minimum budgetten zijn afkomstig van het Nibud. Het startjaar voor de huidige SCP armoedegrens is 2008. In de jaren na 2008 is de grens geüpdatet met behulp van een theoretisch onderbouwde, jaarlijkse indexering, die ervoor zorgt dat de ontwikkeling van de armoedegrens gekoppeld is aan de ontwikkeling van de mediane basisbestedingen. In 2017 vindt een herijking plaats en wordt een nieuwe, initiële armoedegrens voor 2017 vastgesteld, op basis van Nibud minimum referentiebudgetten (ook uit 2017). Het SCP werkt al lange tijd samen met het Nibud. In 2009 werd gezamenlijk een focusgroepenonderzoek naar armoede en vereiste budgetten uitgevoerd en meer recent hebben SCP en Nibud gezamenlijk meegewerkt aan de ontwikkeling van Europese referentiebudgetten voor armoede. Daarnaast zit er al jaren een SCP-collega in de Raad van Advies van het Nibud. Het onderzoek van de gemeente Utrecht is het SCP bekend.
-
Vraag 13
Hebt u vernomen dat et oplossen van de armoede door middel van het aanvullen van inkomenstekorten nu door het SCP wordt beraamd op 2,2 miljard? Hoeveel zou dit bedragen als de definitie van armoede wordt verbreed met mensen met schulden en adreslozen? Wilt u laten uitzoeken hoeveel dit is als basisbehoeftenbudget en als niet-veel-maar-toereikendbudget?
Het SCP heeft een bedrag van 2,2 miljard euro opgenomen in de publicatie «Armoede in Kaart» om het inkomen van huishoudens onder de niet-veel-maar-toereikendgrens aan te vullen. Het SCP geeft aan dat het aanvullen van dit inkomenstekort de oorzaken van armoede niet weg zal nemen. Momenteel is het voor het SCP niet mogelijk de groep te verbreden met adreslozen of huishoudens met schulden die niet al vermeld zijn als negatieve vermogensinkomsten.
-
Vraag 14
Hoe verklaart u dat de sociale minima er toch op achteruit blijken te gaan?3
Zonder aanvullende maatregelen zouden uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden er volgend jaar in koopkracht op achteruit gaan. Bovendien zou de koopkrachtontwikkeling van huishoudens met de laagste inkomens fors achterblijven bij huishoudens met hoge inkomens. Het Kabinet heeft daarom maatregelen genomen om de koopkracht voor deze groepen te repareren. Het kabinet trekt hiervoor € 450 miljoen uit. Zo wordt de beoogde afbouw van de dubbele heffingskorting in de bijstand gehalveerd. Daarnaast worden het kindgebonden budget en de zorgtoeslag verhoogd. Ouderen profiteren van een hogere ouderenkorting. Door deze maatregelen gaan uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden er volgend jaar in doorsnee juist op vooruit.
-
Vraag 15
Zijn de eigen koopkrachtberekeningen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waaruit blijkt dat alle uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden met een beperkt aanvullend pensioen er volgend jaar in hun besteedbaar inkomen op achteruit gaan, naar de Kamer gestuurd? Zo nee, wilt u dit alsnog doen?
Uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden gaan er mede dankzij het koopkrachtpakket van het kabinet volgend jaar juist in ruime meerderheid op vooruit. De meest recente koopkrachtcijfers zijn bij de publicatie van de begroting van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Macro Economische Verkenning (MEV) van het CPB op Prinsjesdag naar de kamer gestuurd.
-
Vraag 16
Hoe verklaart u dat de ramingen van het CPB er naast zaten?
De ramingen van het CPB zaten er niet naast. Het CPB laat – zoals te doen gebruikelijk – een tabel met mediane koopkrachteffecten zien. Hierin zijn de koopkrachteffecten van een steekproef van 90.000 huishoudens opgenomen. Het mediane koopkrachteffect wil zeggen dat de helft van alle huishoudens een lagere koopkrachtmutatie ondervindt, en de andere helft van de huishoudens een hogere koopkrachtmutatie. Het Ministerie van SZW hanteert bovendien hetzelfde model en dezelfde methodiek als het CPB.
-
Vraag 17
Kunt u de verschillen in rekenmethode van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het CPB verklaren?
De rekenmethode van het CPB en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn identiek. Er kunnen beperkte verschillen ontstaan doordat het CPB in de koopkrachtcijfers gebruik maakt van een door het CPB geraamde zorgpremie en het Ministerie van SZW gebruik maakt van een door het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport geraamde zorgpremie. Deze raming valt in 2018 € 17 per jaar hoger uit dan de raming van het CPB.
-
Vraag 18
Welke maatregelen gaat u nemen om te zorgen dat de sociale minima er niet op achteruit gaan, maar op vooruit?
Zie antwoord 14. In de begroting van SZW vindt u een uitgebreide toelichting op de koopkrachtontwikkeling voor 2018.
1 september 2017 - 22 september 2017
21 dagen
Het uitstel van de invoering van de Omgevingswet |
|
Cem Laçin (SP) |
|
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
Bronnen
2. Handelingen Tweede Kamer, Debat blootstelling aan een giftige stof rondom chemiebedrijf in Dordrecht, 17 mei 2017 (TK76) p.21.
-
Vraag 1
Klopt het bericht «Schultz: «Latere invoeringsdatum Omgevingswet»», waaruit blijkt dat de geplande ingangsdatum van de Omgevingswet per 1 juli 2019 van de baan is?1
Dat klopt. Daarom heb ik in het debat met de Eerste Kamer op 30 mei 2017 aangekondigd dat ik nog eens goed naar de planning van de inwerkingtreding van de wet wil kijken. Snelheid mag niet ten koste gaan van zorgvuldigheid. De transitie naar het nieuwe stelsel is al in volle gang. Een latere inwerkingtreding heeft vooralsnog geen consequenties voor deze transitie, de einddatum van de transitieperiode blijft 2029.
-
Vraag 2
Waarom moeten de Kamer uit de media vernemen dat de invoering van de Omgevingswet wordt uitgesteld? Waarom heeft u de Kamer hierover (nog) niet per brief geïnformeerd?
Ik heb in het debat met de Eerste Kamer op 30 mei 2017 aangekondigd nog eens goed naar de planning van de inwerkingtreding van de wet te willen kijken. Dat heb ik in mijn brief van 5-7-2017 (Kamerstuk 33 118, nr. 95) over de voortgang van de stelselherziening ook aan uw Kamer en de Eerste Kamer aangekondigd.
-
Vraag 3
Klopt het dat de invoeringsdatum van de Omgevingswet opnieuw een jaar opschuift, nu tot juli 2020?
Op dit moment wordt bezien wat een haalbare planning is, gezien de verschillende afhankelijkheden in het wetgevingstraject. Zodra er meer duidelijkheid is over de nieuwe planning, worden beide Kamers hierover geïnformeerd.
-
Vraag 4
Hoe verhoudt de vertraging van de ingangsdatum voor de Omgevingswet zich tot de gedane uitspraak van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu bij het ontraden van de motie-Laçin (Kamerstuk 28 089, nr. 40) over een afdwingbare revisievergunning waarin zij stelt: «De Omgevingswet loopt altijd voor op wat ik ga doen, want die is dan al door de Kamers. Ik begrijp het wel, maar het heeft per saldo materieel geen effect als ik nu een wetgevingstraject ga invoeren»?2
Door aanpassing van de planning van de Omgevingswet kan het zo zijn dat een wetgevingstraject voor een afzonderlijke wijziging, op een eerder tijdstip afgerond kan zijn dan het tijdstip waarop de Omgevingswet in werking treedt. De bedoeling van de aangehouden motie, dat de vergunning kan worden aangescherpt omdat er bijvoorbeeld betere technieken beschikbaar zijn, kan echter ook al onder het huidig recht. Daarom leidt de aanpassing van de planning niet tot een ander standpunt over de aangehouden motie. Zie ook mijn antwoord op vraag 5.
-
Vraag 5
Deelt u de mening dat het inmiddels sneller is en materieel effect heeft de in de aangehouden motie-Laçin gevraagde afdwingbare revisievergunning uit te voeren en daartoe wetgeving te wijzigen dan te wachten op de invoeringswet van de Omgevingswet? Kunt u uw antwoord toelichten?
Nee, die mening deel ik niet. Ook zonder revisievergunning kan de vergunning worden aangescherpt. Een afzonderlijke wetswijziging is hier niet voor nodig.
De bevoegdheid een revisievergunning te verlenen heeft tot doel het administratief stroomlijnen van een stapeling van in de loop der tijd afgegeven vergunningen. Met het verlenen van een revisievergunning wordt deze stapeling van verschillende vergunningen vervangen door één overzichtelijke vergunning. De aangehouden motie van de heer Laçin heeft betrekking op het versterken van de mogelijkheden voor het bevoegd gezag om de vergunning te wijzigen vanwege de stand der techniek of ontwikkelingen van de kwaliteit van het milieu. Met de aangehouden motie wordt voorgesteld om de bevoegdheid voor het bevoegd gezag te versterken om een revisievergunning te verlenen. In de huidige praktijk wordt het verlenen van een revisievergunning inderdaad vaak benut om tevens de voorschriften te wijzigen vanwege de stand der techniek of ontwikkelingen van de kwaliteit van het milieu. Aanscherpen van de vergunning kan echter ook zonder revisievergunning. Op grond van de huidige regelgeving (artikel 2.30 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) moet het bevoegd gezag regelmatig bezien of wordt voldaan aan de actuele technische vereisten (beste beschikbare technieken) en de geldende milieunormen en of het om die reden nodig is de vergunning te wijzigen.
Het bevoegd gezag heeft dus met de huidige regels voldoende mogelijkheden in handen om te bereiken wat de aangehouden motie beoogt; de vergunning aan te scherpen waar dat nodig is. Een afzonderlijke wetswijziging is hier dus niet voor nodig.
31 augustus 2017 - 12 oktober 2017
42 dagen
Bronnen
-
Vraag 1
Kent u het artikel van de voorzitter van VNO-NCW, Hans de Boer, getiteld «Laat een prachtig huwelijk niet op de klippen lopen»?1
Ja.
-
Vraag 2
Hoe beoordeelt u het belang van het marinebouwcluster voor de Nederlandse economie? Hoe beoordeelt u de samenwerking in het marinebouwcluster tussen het bedrijfsleven en het Ministerie van Defensie? Is deze samenwerking nog verder te verbeteren? Kunt u dit toelichten?
Het marinebouwcluster is een verband van enkele grote en vele middelgrote en kleinere bedrijven en kennisinstellingen dat intensief samenwerkt met het Ministerie van Defensie. Het belang van de maritieme sector voor de Nederlandse economie is groot. De marinebouw is een aansprekend en innovatief onderdeel van de maritieme sector dat internationaal in hoog aanzien staat. De marinebouw speelt een belangrijke rol in de topsector Water en Maritiem, kent een groot exportpotentieel en is ook leverancier van hoogwaardige producten en schepen voor de Koninklijke marine.
Het Ministerie van Defensie vervult een belangrijke rol voor de sector bij nieuwe ontwikkelingen binnen de marinevloot, waarbij steeds de behoefte van Defensie leidend is. Hierbij is Defensie regelmatig launching customer voor nieuwe producten.
Een recent voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van het Above Water Warfare(AWW) cluster door Thales Nederland (Kamerstuk 31 125, nr. 73). Andersom is de beschikbaarheid van de kennis en kunde van de sector van vitaal belang voor Defensie, bijvoorbeeld waar het onderhoud en de verbeteringen van de schepen en systemen betreft. Binnen het ecosysteem waarin de betrokken partijen samenwerken, wordt groot belang gehecht aan nieuwe initiatieven en samenwerkingsmogelijkheden. Defensie is bijvoorbeeld nauw betrokken bij het Kennis & Innovatiecontract van de topsector Water en Maritiem. Uiteenlopende initiatieven zijn genomen, bijvoorbeeld op het gebied van human capital, energiesystemen en digitalisering. -
Vraag 3
Zijn er analyses beschikbaar van de totale werkgelegenheid in en rondom de marinebouw, de ontwikkeling en bouw van systemen en componenten hiervoor, de met marine- en componentenbouw gerelateerde kennisinstellingen en de aan deze technologieën en hun toepassingen gerelateerde opleidingen op het niveau van het wetenschappelijk onderwijs, het hoger beroepsonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs? Kunt u deze gegevens, zo mogelijk verdeeld naar regio’s in Nederland, met de Kamer delen?
Het Ministerie van Economische Zaken laat periodiek onderzoek uitvoeren naar de positie van de Nederlandse defensie- en veiligheidsgerelateerde bedrijven. Onderzoeksbureau Triarii concludeerde in 2016 (Kamerstuk 31 125, nr. 66) dat de omzet van deze sector is gestegen en dat er ook voor de komende jaren een omzetstijging wordt verwacht. Dit onderzoek gaat niet specifiek in op het marinebouwcluster.
Op 17 mei jl. heeft Nederland Maritiem Land het rapport gepresenteerd «De Marine en Marinebouw Cluster, een ecosysteem onder druk». In dit rapport komt naar voren dat bij de maritieme sector als geheel sprake is van ruim 40.000 werkzame personen in 2015 en een productiewaarde van ruim € 9 miljard. Deze cijfers omvatten naast de marinebouwactiviteiten ook activiteiten voor andere maritieme opdrachtgevers zoals scheepvaart, offshore en visserij.
Het Ministerie van Economische Zaken is voornemens om de directe en indirecte economische waarde en het kennisontwikkelende effect van het Nederlandse marinebouwcluster nader te laten onderzoeken. Naar verwachting zal dit onderzoek in het eerste kwartaal van 2018 zijn voltooid. -
Vraag 4
Mochten die gegevens er niet zijn, deelt u de mening dat een studie op korte termijn van belang is zodat daarmee de economische impact van het marinebouwcluster meegewogen kan worden in toekomstige beleidsvorming?
Zie antwoord vraag 3.
-
Vraag 5
Hoe beoordeelt u de zorg van de voorzitter van VNO-NCW dat als er niet snel (nieuwe) vervangingsorders komen, dit funest zal zijn voor de Nederlandse marinebouw? Acht u het belangrijk om dergelijke kennis in Nederland te behouden? Zo ja, hoe wilt u zich er voor inzetten om deze kennis te behouden?
Defensie en veiligheid behoren tot de kerntaken van de overheid. Voor de verwezenlijking van haar taken moet zij onder meer kunnen beschikken over een slagvaardige krijgsmacht. Investeringen zijn noodzakelijk om de komende decennia effectief te kunnen blijven in de context van een verslechterde veiligheidssituatie, waarin tegenstanders in toenemende mate beschikken over technologisch hoogwaardige systemen, ook in het maritieme domein.
De samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en de defensie- en veiligheidsgerelateerde industrie is vastgelegd in de Defensie Industrie Strategie (DIS) van de ministeries van Economische Zaken en Defensie (Kamerstuk 31 125, nr. 20). Deze samenwerking stelt bedrijven in staat om innovatieve producten en diensten te ontwikkelen en een hoogwaardige bijdrage te leveren aan de Nederlandse veiligheid. De DIS bevat ook andere beleidsinstrumenten die gedurende de levenscyclus van defensiematerieel kunnen worden ingezet. Deze beleidsinstrumenten dragen ertoe bij dat de kennis en kunde van de marinebouwsector kan worden behouden en zo mogelijk versterkt.
Uit de periodieke onderzoeken naar de positie van de defensie- en veiligheidsgerelateerde industrie als geheel, zoals recent nog het onderzoek van Triarii, blijkt dat het Ministerie van Defensie voor deze sector verreweg de belangrijkste klant is. Zoals uiteengezet in het antwoord op de vragen 3 en 4 zal Economische Zaken onderzoek laten doen naar de economische waarde van in het bijzonder het marinebouwcluster. Tegen de achtergrond van de DIS is de inzet van Defensie erop gericht om zoveel mogelijk gebruik te maken van de in Nederland aanwezige kennis en om deze te bevorderen op terreinen waaraan behoefte bestaat. Besluitvorming over investeringsprojecten is afhankelijk van de keuzes van een volgend kabinet. -
Vraag 6
Hoe beoordeelt u de capaciteit van de Defensie Materieel Organisatie om meerdere hoogwaardige marinebouwprojecten gelijktijdig te kunnen faciliteren en sturen, aangezien het Ministerie van Defensie een onlosmakelijk onderdeel is van het marinebouwcluster voor het gezamenlijk ontwikkelen en bouwen van nieuwe marineschepen en er de komende jaren weer geïnvesteerd zal kunnen worden?
De rol van de Defensie Materieel Organisatie (DMO) bij de verwerving van defensiematerieel is veelzijdig. In veel gevallen is de DMO opdrachtgever voor de defensie- en veiligheidsgerlateerde industrie maar de DMO is ook leverancier van systeem-integrerende producten zoals operationele informatiesystemen. De DMO zorgt ervoor dat zij de daarvoor benodigde kennis opbouwt en behoudt, en werkt samen met kennisinstituten en bedrijven aan de benodigde innovaties en technologieontwikkeling.
Met de brief van 21 juni 2016 (Kamerstuk 34 300 X, nr. 115) heb ik de Kamer geïnformeerd over de maatregelen die zijn genomen om de prestaties van de zogenoemde «voorzien-in keten» te verbeteren, waaronder maatregelen die betrekking hebben op de personele capaciteit. De uitvoering van deze maatregelen verloopt grotendeels volgens plan, zoals uiteengezet in het departementale jaarverslag over 2016 (Kamerstuk 34 725 X, nr. 1). Besluitvorming over nieuwe investeringen, bijvoorbeeld investeringen in marinematerieel, en de eventuele gevolgen hiervan voor de personele capaciteit van Defensie en van de DMO in het bijzonder, is aan het volgende kabinet. -
Vraag 7
Indien deze capaciteit versterking zouden behoeven, worden daartoe door u plannen ontwikkeld? Kan de Kamer voor de begrotingsbehandeling Defensie in het komende najaar over deze plannen worden geïnformeerd?
Zie antwoord vraag 6.
30 augustus 2017 - 3 oktober 2017
34 dagen
Het bericht dat DNB het beheer van vertrouwelijke data wil uitbesteden |
|
Renske Leijten (SP), Maarten Hijink (SP) |
|
Jeroen Dijsselbloem (minister financiën) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Wat is uw reactie op de plannen van De Nederlandsche Bank (DNB) om het databeheer uit te besteden?1 Kunt u uw antwoord toelichten?
DNB heeft veel gevoelige en (toezichts-)vertrouwelijke data in haar beheer. Daarom moeten het databeheer en de bijbehorende informatiebeveiliging van DNB van het hoogste niveau zijn, om de snel wijzigende uitdagingen op het gebied van digitalisering het hoofd te bieden. Ik vind het daarom positief dat DNB onderzoekt wat de mogelijkheden zijn om op het terrein van databeheer samen te werken met een externe partij. Omdat DNB (toezichts)vertrouwelijke data onder zich heeft, vraagt dit maximale zorgvuldigheid in de aanbestedingsprocedure en in de samenwerking met de externe partij. DNB blijft uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor de data die zij uit hoofde van haar taak heeft verkregen.
-
Vraag 2
Welke scenario’s liggen er precies op tafel om de «datakluis» uit te besteden aan derden?
DNB overweegt het beheer van haar datacentrum uit te besteden aan een externe partij. Het betreft dan middelen, personeel en diensten. Het programma van eisen wordt op dit moment bepaald. Vervolgens wordt de aanbestedingsstrategie bepaald. Indien wordt besloten tot uitbesteding dan wordt de start van de aanbestedingsprocedure voorzien in het eerste kwartaal van 2018. Naast datacentrumdiensten wordt ook gekeken naar de uitbesteding van werkplekbeheer en netwerkbeheer.
-
Vraag 3
Wie zijn er betrokken bij het maken (en uitvoeren) van de plannen?
Deze plannen worden gemaakt in opdracht van de directie van DNB. Er is een speciaal projectteam ingesteld dat zich onder andere bezighoudt met het maken van deze plannen. De Chief Information Officer van DNB heeft de dagelijkse leiding. Onder andere een adviseur van I-interim Rijk neemt deel aan het projectteam.
-
Vraag 4
Onder welke voorwaarden valt deze uitbesteding, op welke wijze kan worden ingegrepen en welke middelen heeft DNB op het moment dat data in de verkeerde handen valt?
DNB streeft naar een veilige, robuuste en betrouwbare beschikbaarheid van haar ICT-systemen en data. Dit streven zal bij een uitbesteding in de contractvoorwaarden worden vertaald, waaronder in een exitclausule voor het geval DNB ontevreden is over de kwaliteit van de dienstverlenging van de externe partij. De eindverantwoordelijkheid blijft bij DNB. Het uitbesteden van databeheer vraagt daarom actieve aansturing vanuit DNB om te borgen dat haar data op de juiste manier beheerd worden.
-
Vraag 5
Gaat het om alle digitale gegevens die DNB wil laten uitvoeren door een derde? Kunt u de Kamer informeren welke impactstudies zijn gemaakt op alle onderdelen?
Nee, gegevens met de rubricering «staatsgeheim» zijn uitgezonderd en blijven fysiek bewaard in de kluis van DNB. DNB is van plan om haar overige digitale gegevens bij een externe partij onder te brengen, met extra waarborgen ten aanzien van informatiebeveiliging naarmate de gegevens hoger geclassificeerd zijn.
DNB heeft twee marktanalyses uitgevoerd. De eerste marktanalyse had betrekking op de sourcing naar commerciële partijen en het bepalen van een business case. Hierbij is DNB geholpen door een gerenommeerd adviesbureau. In de tweede marktanalyse is vergaand gekeken naar samenwerking met niet-commerciële partijen in Nederland (zelfstandige bestuursorganen en ministeries) en in het buitenland (met name andere centrale banken in het Europees Stelsel van Centrale Banken).
Ook is onderzocht of het voornemen van DNB in overeenstemming is met de geldende wet- en regelgeving van Nederland (waaronder de Wet op het Financieel Toezicht) en regels vanuit de Europese Centrale Bank. DNB concludeert dat dit het geval is.
Tot slot zijn er diverse referentieonderzoeken uitgevoerd bij andere centrale banken die DNB al voor zijn gegaan bij het uitbesteden van databeheer. -
Vraag 6
Welke samenloop hebben deze plannen met het ontwikkelen van nieuwe zaken zoals het aandeelhoudersregister?
Het voornemen van DNB om haar databeheer uit te besteden staat los van de ontwikkeling van een centraal aandeelhoudersregister. DNB is een potentiële publieke gebruiker van het nog nader uit te werken en ontwikkelen centraal aandeelhoudersregister.
-
Vraag 7
Vindt u het wenselijk dat de toezichthouder op de financiële sector haar gegevens door derden laat beheren? Wat zegt het over haar positie in het veld als DNB zelf het beheer niet kan voeren? Kunt u uw antwoord toelichten?
Het voornemen van DNB sluit aan bij de ontwikkelingen in de financiële markt en de ICT-industrie in het algemeen. Ook andere toezichthouders in Europa hebben reeds gekozen om hun databeheer extern onder te brengen, waaronder enkele Scandinavische centrale banken.
Het databeheer en de bijbehorende informatiebeveiliging van DNB moeten van het hoogste niveau zijn. Ik vind het daarom positief dat DNB onderzoekt wat de mogelijkheden zijn om op het terrein van databeheer samen te werken met een externe partij. Dit vraagt wel maximale zorgvuldigheid in de aanbestedingsprocedure en in de samenwerking met de externe partij. DNB blijft uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor de data die zij uit hoofde van haar taak heeft verkregen. -
Vraag 8
Vindt u dat DNB, als toezichthouder op een sector waarin technologie een steeds grotere rol speelt, zelf de kennis en kunde dient te ontwikkelen om goed toezicht te kunnen blijven uitoefenen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Ja. Ook DNB is van mening dat eigen kennis, kunde en ervaring een goede basis vormen voor goed toezicht op een sector waarin technologie een steeds grotere rol speelt. Daarom blijft DNB investeren in de kennis en expertise van de eigen medewerkers binnen de toezichtdivisies.
-
Vraag 9
Kunt u ingaan op de stelling: «Je moet als uitbestedende partij voortdurend blijven monitoren en aansturen. Hoe gevoeliger de te beveiligen informatie, hoe meer er afhangt van dat toezicht. Daar heb je deskundigen voor nodig»? In hoeverre deelt u deze mening?
Ik onderschrijf deze stelling. De eindverantwoordelijkheid voor het databeheer blijft bij DNB. DNB zal zich daarom versterken met kennis, kunde en ervaring om de externe partij goed aan te kunnen sturen.
-
Vraag 10
Welke deskundigen zijn nodig om voortdurend te kunnen blijven monitoren en aansturen? Moet DNB hiervoor ook op zoek naar technisch personeel? Is het aantrekken van het personeel dat hiervoor nodig is gemakkelijker dan het aantrekken van het personeel dat data beheert? Kunt u uw antwoord toelichten?
Goed databeheer door een externe partij vraagt voortdurende en kwalitatief hoogstaande aansturing vanuit de uitbestedende partij. DNB zal hiervoor een regieorganisatie inrichten. DNB verwacht dat hierbij functies ontstaan op het gebied van o.a. contractmanagement. DNB zal deze medewerkers werven, en het is de verwachting dat deze expertise op de arbeidsmarkt beschikbaar is.
Daarnaast zal DNB met het huidige eigen personeel richting blijven geven aan de ICT-strategie en het gebruik van technologie en data. Daarom wordt kennis van de bedrijfskritische applicaties en pakketten niet uitbesteed. DNB heeft het vertrouwen dat zij adequaat de aansturing van het uitbestede werk langdurig op zich kan nemen. -
Vraag 11
Ziet u ook de gevaren als verminderde flexibiliteit, meer bureaucratie en beperkingen in de aanbestedingsprocedure als gevolg van het uitbesteden van het databeheer? Zo nee, waarom niet? Welke andere gevaren ziet u?
Elke vorm van uitbesteding heeft voor- en nadelen. Schaalbaarheid en het op de voet volgen van technologische ontwikkelingen zijn aansprekende voordelen. Een nadeel kan zijn de meer zakelijke relatie met de externe partij gebaseerd op contractafspraken, wat als bureaucratisch ervaren kan worden, maar anderzijds ook scherpte kan brengen in de afspraken.
-
Vraag 12
Klopt het dat het niet gemakkelijk is om te borgen dat degene aan wie de data wordt verstrekt, deze data goed beheert, zoals hoogleraar cybersecurity Michel van Eeten aangaf?2 Waaruit bestaat deze moeilijkheid?
Zie antwoord vraag 10.
-
Vraag 13
Deelt u de mening dat de overheid zelf de nodige expertise moet opbouwen om data veilig te kunnen beheren, zodat dit niet aan marktpartijen over hoeft te worden gelaten? Zo nee, waarom niet?
Ik vind het van belang dat de rijksoverheid blijvend expertise opbouwt op het terrein van het veilige beheer van data. Die expertise is zowel nodig wanneer dat beheer intern plaatsvindt, alsook wanneer wordt besloten om dit beheer uit te besteden.
-
Vraag 14
Welke vorderingen in het aantrekken en opleiden van in ICT-gespecialiseerde werknemers zijn gemaakt sinds Minister van Wonen en Rijksdienst in zijn reactie op het rapport van de Tijdelijke commissie ICT (commissie-Elias) heeft toegezegd meer ICT-expertise binnen de rijksoverheid op te bouwen? In hoeverre kunnen uitvoerende organisaties als DNB hiervan gebruik maken?
De Minister van Wonen en Rijksdienst realiseert dit jaar de beoogde verdubbeling van de formatie van I-Interim Rijk, de interne pool van flexibel inzetbare en ervaren professionals op het gebied van informatiemanagement en ICT. Daarnaast start dit jaar ook de tweede tranche van het Rijks ICT-traineeproject. De Minister van Wonen en Rijksdienst zal de Kamer eind dit jaar een plan sturen ter versterking van de arbeidsmarktpositie van het Rijk als ICT-werkgever.
Zelfstandige bestuursorganen zoals DNB kunnen onder voorwaarden gebruik maken van voorzieningen van de rijksoverheid. Hiervoor gelden de voorwaarden zoals vastgelegd in artikel 21a van de Kaderwet Zelfstandige Bestuursorganen.
30 augustus 2017 - 21 september 2017
22 dagen
Het bericht dat psychologen nog steeds niet positief zijn over de financiering van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) |
|
Nine Kooiman (SP) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
Bronnen
2. Onderzoek Rosanna Nagtegaal; De ervaringen van psychologen met de DBC-regelgeving, Universiteit Utrecht, blz. 4
3. https://www.zorgvisie.nl/Financien/Nieuws/2017/8/Meeste-psychologen-o…
-
Vraag 1
Bent u bekend met het onderzoek van Rosanna Nagtegaal van de Universiteit Utrecht, waaruit blijkt dat er onder psychologen sprake is van een blijvende onvrede over de financiering van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ)?1
Ja
-
Vraag 2
Acht u het wenselijk dat psychologen weerstand voelen tegen de financiering van de GGZ, vanwege hun «autonomie, de mate van overbodige bureaucratie en de zinvolheid van de regelgeving voor de maatschappij en patiënten»? Zo ja, kunt u dit uitleggen? Zo nee, wat gaat u met deze informatie doen?2
De huidige dbc-bekostiging kent zijn beperkingen. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars in de ggz hebben in de «Agenda voor gepast gebruik en transparantie» aangegeven te willen werken met een bekostigingsmodel dat in het Verenigd Koninkrijk is ontwikkeld. Ik heb daarop de ruimte gegeven om gezamenlijk zo’n bekostigingsmodel te ontwikkelen. Op dit moment werkt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dan ook op voorstel van en samen met organisaties van aanbieders (waaronder het NIP, het Nederlands Instituut van Psychologen), verzekeraars en patiënten in de ggz aan een nieuw bekostigingsmodel voor de basis-ggz, gespecialiseerde ggz en forensische zorg. De insteek is dat dit model beter dan nu het geval is aansluit op de zorgvraagzwaarte en zorgbehoefte van de patiënten. De belangrijkste drager voor de financiering van de gespecialiseerde ggz verschuift naar de zorginhoud: niet langer de tijdsduur van de behandeling, maar de zorginhoud vormt het uitgangspunt van de nieuwe bekostiging. Het model moet ook leiden tot minder administratieve lasten voor aanbieders. Op dit moment wordt het model zorgvuldig ontwikkeld, getest en aangepast. Via deelname aan pilots kunnen professionals hieraan meewerken. Het streven is om in 2020 met deze nieuwe productstructuur te gaan werken.4 Onlangs heb ik de voortgangsrapportage van het traject doorontwikkeling van de productstructuur in de ggz van de NZa aan uw Kamer aangeboden. Hierin wordt ingegaan op de laatste ontwikkelingen in dit traject (Kamerstuk 25 424, nr. 371).
-
Vraag 3
Wat vindt u ervan dat de psychologen die meewerkten aan dit onderzoek op alle fronten negatiever waren over de financiering van de GGZ dan de eerdere onderzoeken uit 2009 en 2010 aantoonden?3
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Welke conclusie verbindt u aan het feit dat maar liefst 17% van de psychologen ervoor kiest om niet meer via diagnose-behandelcombinaties (dbc’s) en contracten met verzekeraars te werken?
Het heeft mijn voorkeur dat zorgaanbieders zorg leveren via een contract met de zorgverzekeraar. Het al dan niet hebben van een contract heeft echter geen invloed op de bekostiging: elke ggz-zorgaanbieder in de gespecialiseerde ggz declareert op basis van dbc’s, ook als deze zorgaanbieder niet gecontracteerd is. In de generalistische basis ggz wordt gewerkt met zorgvraagzwaarteproducten.
-
Vraag 5
Wat gaat u doen met het gegeven dat ruim een kwart van de ondervraagde psychologen aangeeft het liefst te willen dat de prestatie bekostiging in de GGZ wordt afgeschaft? Bent u bereid hieraan conclusies te verbinden? Kunt u dit toelichten?
In de «Agenda voor gepast gebruik en transparantie», die is opgesteld door organisaties van patiënten, zorgprofessionals (waaronder psychologen) en zorginstellingen, wordt niet gepleit voor het afschaffen van de prestatiebekostiging in de ggz, maar voor voortzetting van de prestatiebekostiging op basis van een nieuw bekostigingsmodel. Ik geef ruimte om dat te ontwikkelen. Ik heb de NZa gevraagd hieraan uitvoering te geven, rekening houdend met een aantal randvoorwaarden (zie daarvoor Kamerstuk 25 424, nr. 292, bijlage 2).
-
Vraag 6
Deelt u de mening dat dit onderzoek het failliet van marktwerking in de GGZ aantoont? Kunt u uw antwoord toelichten?
Het doel van de invoering van prestatiebekostiging in de ggz was om – via vergroting van de transparantie in de ggz – kwalitatief goede en doelmatige zorg te stimuleren (zie Kamerstuk 25 424, nrs. 160 en 175). Op dat vlak zijn, zowel dankzij de prestatiebekostiging als dankzij de bestuurlijke afspraken die hierover zijn gemaakt, resultaten geboekt. De Algemene Rekenkamer heeft hierover eerder onder andere geconcludeerd dat door de invoering van de prestatiebekostiging meer informatie beschikbaar is gekomen over de geneeskundige ggz en dat sinds de invoering de aandacht in de ggz-sector voor kwaliteit aanzienlijk is toegenomen, al speelt kwaliteit nog duidelijk een te beperkte rol bij de zorginkoop (Kamerstuk 25 424, nr. 341). Ik herken niet dat er in de ggz sprake is van marktwerking.
Dit alles neemt niet weg dat ikzelf en partijen in de ggz van mening zijn dat er verbeteringen in de huidige vormgeving van prestatiebekostiging (een vormgeving op basis van dbc’s) gewenst zijn. Ik heb het pleidooi van de ggz-sector in de «Agenda voor gepast gebruik en transparantie» om de ggz-bekostiging aan te passen dan ook overgenomen en de NZa gevraagd een dergelijk nieuw model te ontwikkelen (Kamerstuk 25 424, nr. 292). -
Vraag 7
Erkent u dat het belangrijk is dat de beroepsgroep achter de financiering van de GGZ staat? Kunt u dit toelichten?
Ik vind het belangrijk dat de verschillende beroepsgroepen uit de ggz achter de bekostigingssystematiek in de ggz staan. Om die reden wordt hun eigen voorstel nu uitgewerkt in samenwerking met de NZa. Bovendien worden de verschillende onderdelen van de systematiek eerst in de praktijk getest door middel van pilots.
-
Vraag 8
Wat gaat u er aan doen om ervoor te zorgen dat de u de beroepsgroep achter u krijgt?
Zie antwoord vraag 7.
30 augustus 2017 - 16 oktober 2017
47 dagen
De boetes op basis van de Meststoffenwet |
|
Elbert Dijkgraaf (SGP) |
|
Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht over de boetes op de mestmarkt?1
Ja.
-
Vraag 2
Zijn de genoemde aantallen en bedragen correct?
Ja. De genoemde aantallen en bedragen betreffen de door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geïnitieerde onderzoeken in het kader van de Meststoffenwet. Om een completer beeld te geven van het totaal aantal boetes op basis van de Meststoffenwet zijn in onderstaande tabel ook de boetes voortvloeiend uit de administratieve handhaving door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) weergegeven. RVO.nl stuurt boetes in de vorm van beschikkingen naar bedrijven. Een beschikking kan bestaan uit meerdere boetes.
(NVWA+RVO.nl)
2014
ca. 7,1 miljoen
1.048
2015
ca. 9,8 miljoen
894
2016
ca. 5,5 miljoen
829
22,6 is het eindtotaal afgerond op 1 decimaal. Verschil tussen 22,6 en 22,4 ontstaand doordat er tussentijds is afgerond. -
Vraag 3
Kunt u voor de periode 2014–2016 aangeven hoeveel boetes opgelegd zijn in verband met overtreding van de derogatienormen en -voorwaarden en voor welk bedrag?
Hiervoor verwijs ik naar de rapportages over de Nederlandse derogatie zoals deze naar de Europese Commissie en naar uw Kamer zijn verzonden (Kamerstukken 33 037, nr. 157; 33 037, nr. 178; 33 037, nr. 220). Hierin staan de resultaten van de controles op Nederlandse derogatiebedrijven per controlejaar beschreven.
Ik merk hierbij op dat er geen boetes opgelegd worden voor het niet voldoen aan de derogatienormen en -voorwaarden alleen. Bij controles van derogatiebedrijven wordt nagegaan of het bedrijf zich houdt aan de gebruiksnormen zonder de extra derogatieruimte. Is dit het geval, dan is er geen sprake van een overtreding. -
Vraag 4
Kunt u voor de periode 2014–2016 aangeven hoeveel boetes opgelegd zijn in verband met overtreding van gebruiksnormen?
In de periode 2014–2016 zijn er initieel 1.025 beschikkingen verstuurd in verband met een overtreding in het kader van de gebruiksnormen. Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 kan een beschikking bestaan uit meerdere boetes. Bij de bepaling van de hoogte van de boete wordt het billijkheidsbeginsel toegepast. Dit wil zeggen dat bij de bepaling van de hoogte van de boete de ernst van de overtreding en de bijzondere omstandigheden van de betrokken ondernemer in de besluitvorming worden meegewogen.
-
Vraag 5
Kunt u voor de periode 2014–2016 aangeven hoeveel boetes opgelegd zijn in verband met een niet kloppende mestboekhouding en overtreding van de mestverwerkingsverplichtingen en grondgebondenheidseisen?
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de opgelegde boetes per soort overtreding in de periode 2014–2016.
Overtreding administratieve verplichtingen
173.440
599
601
Overtreding administratieve verplichtingen Intermediair
17.400
49
56
Administratieve verplichtingen overige leveranciers en afnemers bedrijven
900
3
3
Vervoer van dierlijke meststoffen
118.800
106
396
Vervoersbewijs dierlijke meststoffen
774.670
604
2.725
Vervoersbewijs zuiveringsslib en compost
6.000
6
26
Grensoverschrijdende overbrenging
94.192
148
345
Hoeveelheidsbepaling
472.800
142
1.492
Overige bepalingen
1.500
5
5
Mestverwerkingsplicht
85.835
13
13
Gebruiksnormen dierlijke mest
10.675.801
1.025
1.025
Verantwoordingsplicht
10.215.645
71
71
Een beschikking kan bestaan uit een of meerdere boetes. Dit verklaart de verschillen in de laatste 2 kolommen. -
Vraag 6
Kunt u voor de periode 2014–2016 aangeven hoeveel boetes van respectievelijk 2.000 euro of minder, 2000 tot 15.000 euro, 15.000 tot 50.000 euro, 50.000 tot 100.000 euro en 100.000 euro of meer zijn opgelegd in het kader van de Meststoffenwet?
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de ordegrootte van de beschikkingen die in het kader van de Meststoffenwet in de periode 2014–2016 door RVO.nl zijn verstuurd.
1.873
628
196
42
32
68%
22%
7%
2%
1%
Hier worden het aantal beschikkingen genoemd en niet het aantal boetes. Een beschikking kan meerdere boetes bevatten.
30 augustus 2017 - 12 september 2017
13 dagen
Het onderzoek dat een meerderheid van de zorgwebsites geen veilige HTTPS-verbinding heeft |
|
Corinne Ellemeet (GL) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het onderzoek dat een meerderheid van de zorgwebsites geen veilige HTTPS-verbinding heeft?1
Ja.
-
Vraag 2
Deelt u de opvatting dat zorgwebsites de plicht hebben om gevoelige gegevens optimaal te beveiligen? Zo nee, waarom niet?
Ik verwijs allereerst naar de schriftelijke vragen van Kamerleden Dijkstra en Verhoeven (D66) en de antwoorden daarop over de verplichtingen van zorgaanbieders om gegevens te beveiligen en de concrete maatregelen die in dat kader worden genomen (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2016–2017, nr. 2690).
Wanneer er bijzondere persoonsgegevens worden verwerkt is het gebruik van HTTPS al verplicht op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Dit heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) aangegeven in hun antwoord op de vragen over beveiligde websiteverbindingen door Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF).2 Zoals de overheid die verantwoordelijkheid heeft voor overheidswebsites, zo hebben zorgaanbieders die voor hun zorgwebsites. -
Vraag 3
Bent u bereid om, in navolging van de verplichting dat overheid websites HTPPS beveiligd moeten zijn, dit ook te verplichten voor websites van zorgaanbieders en ziekenhuizen? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Bent u bereid om in gesprek te gaan met ziekenhuizen en zorgaanbieders om het belang van beveiligde websites te benadrukken en de Kamer hierover te rapporteren? Zo nee, waarom niet?
Met het «Actieplan (informatie-) beveiliging patiëntgegevens» wordt veel aandacht besteed aan de bewustwording op dit onderwerp. Hierin wordt ook dit onderwerp meegenomen. De Autoriteit Persoonsgegevens houdt toezicht op de veiligheid van de persoonsgegevens.
-
Vraag 5
Ziet u nog andere concrete maatregelen om de beveiliging van medische gegevens van patiënten op websites van zorgaanbieders en ziekenhuizen zo optimaal mogelijk te beveiligen? Zo ja, kunt u deze verder toelichten?
Zie antwoord vraag 2.
29 augustus 2017 - 20 september 2017
22 dagen
Het bericht ‘Een groeiend aantal basisartsen moet wachten op een vervolgopleiding’ |
|
Corinne Ellemeet (GL), Zihni Özdil (GL) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht «Een groeiend aantal basisartsen moet wachten op een vervolgopleiding»1 en het onderzoek dat steeds meer basisartsen geen opleidingsplek tot specialist kunnen vinden?2
Ja, met dien verstande dat het «Koersboek Dedicated Schakeljaar» geen onderzoek betreft dat concludeert «dat steeds meer basisartsen geen opleidingsplek tot specialist kunnen vinden». Dit Koersboek is een weergave van de wijze waarop in de acht universitaire medische centra is gewerkt aan de invulling van het dedicated schakeljaar. Dit is het laatste jaar van de studie geneeskunde, waarin de masterstudent al competenties verwerft die horen bij het eerste jaar van een medisch-specialistische vervolgopleiding.
-
Vraag 2
Deelt u de mening dat de gebrekkige doorstroom een onwenselijke ontwikkeling is? Zo nee, waarom niet?
Zie het antwoord op vraag 3.
-
Vraag 3
Ervan uitgaande dat de groep afgestudeerde basisartsen zonder opleidingsplaats steeds groter wordt, is het uw doel om deze groep toch een opleidingsplaats tot specialist aan te bieden? Zo nee, hoe ziet u de toekomst van deze groep dan voor zich?
De (initiële) opleiding tot basisarts geeft de mogelijkheid om een vervolgopleiding tot geneeskundig specialist of profielarts te doen. Er bestaat echter geen recht op het doen van een dergelijke vervolgopleiding. Waar het om gaat is of voldoende artsen (en andere zorgprofessionals) worden opgeleid om ook in de toekomst aan de zorgvraag te voldoen. Bij de beoordeling van de vraag wat voldoende is, spelen de ramingen van het Capaciteitsorgaan3 een belangrijke rol. Volgens de meest recente inzichten van het Capaciteitsorgaan, worden bij de huidige instroomaantallen in de basis- en vervolgopleidingen (in de meeste specialisaties) voldoende artsen opgeleid om aan de toekomstige zorgbehoefte te voldoen. Er zijn echter ook nog vervolgopleidingen waarbij de instroom achterblijft bij het aantal beschikbare plaatsen, zoals bij ouderengeneeskunde en publieke gezondheidszorg.
-
Vraag 4
Vindt er adequate afstemming plaats tussen het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de numerus fixus bij de studie geneeskunde aan universiteiten en het aantal opleidingsplekken tot medisch specialist? Kunt u dit toelichten? Stond deze discrepantie tussen het aantal afgestudeerde basisartsen en opleidingsplaatsen tot medisch specialist op het netvlies van beide ministeries? Zo nee, waarom niet?
Ja, er vindt adequate afstemming plaats over vraagstukken rond het opleiden van artsen en verpleegkundigen, waaronder capaciteitsvraagstukken, tussen het Ministerie van VWS en het Ministerie van OCW. In de politieke en maatschappelijke context van de afgelopen jaren paste een verruiming van de instroom in de geneeskundestudie in combinatie met het afschaffen van de loting en de introductie van decentrale selectie. Bij de vormgeving van deze verruiming hebben de ministeries van VWS en OCW nauw samengewerkt.4 Tot op heden is er geen aanleiding gezien om terug te komen van dit besluit. Factoren die in die overweging een rol spelen zijn de zeer lage werkloosheid onder basisartsen (momenteel circa 430 personen op een totaal van 24.000) en het feit dat er verschillende vervolgopleidingen zijn waarbij de gerealiseerde instroom nog achterblijft bij de gewenste instroom.
Wat betreft een discrepantie tussen het aantal afgestudeerde basisartsen en opleidingsplaatsen tot medisch specialist, is het van belang om op te merken dat basisartsen niet alleen een vervolgopleiding tot medisch specialist zouden kunnen volgen. Sterker nog, meer dan de helft van de basisartsen die een vervolgopleiding doen, komt terecht in andere beroepen. Denk aan huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, artsen verstandelijk gehandicapten, sociaal geneeskundigen (artsen publieke gezondheidszorg), bedrijfsartsen en verzekeringsartsen. Daarnaast zijn er ook basisartsen die geen (erkende) vervolgopleiding ambiëren.
Verder is het van groot belang dat vervolgopleidingen de mogelijkheid hebben uit verschillende kandidaten te selecteren op belangstelling, aanleg, capaciteiten en andere aspecten die voor een succesvolle vervolgopleiding en toekomstige uitoefening van de professie van belang zijn.
Om nog beter zicht te krijgen op dit vraagstuk, voert het Capaciteitsorgaan op verzoek van de ministeries van OCW en VWS en van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) op dit moment een scenario-analyse uit naar het reservoir aan basisartsen. Deze analyse komt naar verwachting komend najaar beschikbaar. Mede op basis daarvan kan verder worden bekeken of maatregelen in de sfeer van opleidingsaantallen gewenst zijn. -
Vraag 5
Hoe verhoudt het tekort in opleidingsplekken zich tot de waarschuwingen uit 2010 van de Nederlandse Zorgautoriteit over het tekort aan opleidingsplekken voor artsen in opleiding?3
De aangehaalde oproep van de NZa om het aantal opleidingsplaatsen voor artsen te verruimen, sloot aan bij de raming van het Capaciteitsorgaan6. In de periode 2010–2013 zijn ruim 300 extra opleidingsplaatsen beschikbaar gesteld.
-
Vraag 6
Bent u bereid alsnog regie te voeren en beleid te formuleren zodat het gat tussen het aantal beschikbare basisartsen en opleidingsplekken voor medisch specialisten wordt gedicht? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat dit beleid eruit zien?
Zie het antwoord op vraag 4.
-
Vraag 7
Ziet u verdere concrete maatregelen om te voorkomen dat basisartsen geen vervolgopleiding kunnen doen?
Zie het antwoord op vraag 4.
28 augustus 2017 - 15 september 2017
18 dagen
De het bericht dat medisch specialisten definitief buiten de Wet Normering Topinkomens vallen |
|
Lilian Marijnissen (SP) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Kunt u uitleggen waarom in het zorgakkoord van 2013 en in de Evaluatiewet van de Wet Normering Topinkomens (WNT) medisch specialisten vrijgesteld zijn van het WNT-regime?1
De regering heeft er nadrukkelijk voor gekozen om medisch specialisten buiten het toepassingsbereik van de WNT te laten. Dit volgt uit het advies van de Commissie inkomens medisch specialisten (verder: Commissie Meurs) uit 2012 en het Zorgakkoord van 2013. Met de Evaluatiewet WNT is de bestaande praktijk verankerd dat ten aanzien van medisch specialisten die naast hun functie als medisch specialist bij een zorginstelling in deeltijd ook een bestuursfunctie (als topfunctionaris) bij die zorginstelling vervullen, alleen op de werkzaamheden als topfunctionaris de WNT van toepassing is. Het beleid is er de afgelopen jaren op gericht om voor medisch specialisten de loondienst een gelijkwaardige keuze te laten zijn. Zie hiervoor ook de subsidieregeling ter zake. Toepassing van de WNT hierop werkt daarin averechts.
-
Vraag 2
Waarom zijn de (buitensporige) salarissen van medisch specialisten niet openbaar, zoals dit wel geldt voor bestuurders en toezichthouders? Waarom wordt hierin onderscheid gemaakt en waarom mag niet gezien worden wat voor salaris medisch specialisten verdienen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Doordat werkzaamheden als medisch specialist buiten het toepassingsbereik van de WNT vallen, zijn medisch specialisten ook uitgezonderd van de bijbehorende verplichting tot openbaarmaking van bezoldigingsgegegens. Het staat instellingen uiteraard vrij om in hun jaarrekening wel gegevens over de bezoldiging van medisch specialisten op te nemen.
-
Vraag 3
Waarom staat u toe dat een medisch specialist meer mag verdienen dan de Minister-President? Vindt u dit wenselijk? Kunt u uw antwoord toelichten?
De hoogte en de aard van de bezoldiging van medisch specialisten hangt onder andere af van het feit of zij in loondienst of vrijgevestigd zijn. Loondienst gaat traditioneel gepaard met andere financiële prikkels dan vrije vestiging. De Commissie Meurs constateert gegeven deze andere prikkels in het rapport «Gezond belonen: beleidsopties voor de inkomens van medisch specialisten» dat de mogelijkheden om van overheidswege direct in te grijpen op de bezoldiging beperkt zijn of weinig effect sorteren. De realiseerbaarheid van wettelijke bezoldigingsnormering specifiek voor specialisten wordt door de commissie op juridische gronden en op grond van uitvoerbaarheid op nihil ingeschat.
-
Vraag 4
Vindt u het wenselijk dat bestuurders een maximumbedrag aan ontslagvergoeding kunnen krijgen maar dit niet geldt voor medisch specialisten, die daarmee veel hogere ontslagvergoedingen kunnen innen dan bestuurders en toezichthouders? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zie antwoord vraag 3.
-
Vraag 5
Deelt u de mening dat in het algemeen buitensporige salarissen en ontslagvergoedingen moreel en maatschappelijk ongewenst zijn in het kader van het organiseren van een goede kwaliteit van zorg en het in toom houden van zorgkosten? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zorg van goede kwaliteit in combinatie met beperking van de zorgkosten is een breed thema. De Commissie Meurs heeft hierover opgemerkt dat de oplossing van dit vraagstuk niet alleen kan worden gevonden bij ingrepen in de bezoldigingen van medisch specialisten of in hun arbeidsverhouding. De Commissie adviseert om de belangen van de medisch specialist, de zorginstellingen en de samenleving als geheel het beste gelijkgeschakeld kunnen worden door de invoering van integrale tarieven. Per 2015 zijn integrale tarieven voor de bekostiging van medisch-specialistische zorg ingevoerd.
-
Vraag 6
Deelt u de mening dat het geld dat nu besteed wordt aan buitensporige salarissen van medisch specialisten beter besteed kan worden aan zorg? Zo ja, gaat u dit beleid wijzigen? Zo nee, waarom niet?
Zoals hiervoor vermeld is bewust gekozen om de bezoldiging van medisch specialisten niet te normeren in het kader van de WNT. Het beleid is er juist op gericht om loondienst aantrekkelijker te maken voor medisch specialisten. Het kabinet is niet voornemens de WNT op dit punt te wijzigen.
28 augustus 2017 - 21 september 2017
24 dagen
De walgelijke uitspraken van de Nederlandse ambassadeur in Hongarije |
|
Raymond de Roon (PVV), Geert Wilders (PVV) |
|
Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de walgelijke uitspraken van de Nederlandse ambassadeur in Hongarije?1
Ik heb kennisgenomen van de berichtgeving. Hongarije is een gewaardeerde NAVO-bondgenoot en EU-partner, waarmee Nederland een goede relatie heeft. De uitspraak van de Nederlandse ambassadeur in Hongarije over terrorisme is daarom ongelukkig. Er kan wat de Nederlandse regering betreft op geen enkele manier een relatie gelegd worden tussen wat terroristen doen en de Hongaarse regering. Zowel in mijn telefoongesprek met de Hongaarse Minister van Buitenlandse Zaken Szijjártó, op vrijdag 25 augustus, als in de media heb ik daarvan ook nadrukkelijk afstand genomen.
De zorgen die de ambassadeur benoemt ten aanzien van de rechtsstaat in Hongarije herken ik echter wel, bijvoorbeeld als het gaat over academische vrijheden, het niet opvangen van vluchtelingen en de bewegingsruimte van ngo’s. Dat is ook de boodschap die ik aan de Hongaarse regering heb overgebracht.
Ambtenaren krijgen bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken de ruimte om het beleid van het ministerie voor het voetlicht te brengen. Ambassadeurs verschijnen daarom met enige regelmaat in de media, niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland. Dit heeft meerwaarde omdat zij met hun kennis van de lokale context de Nederlandse inzet voor het buitenlandbeleid goed kunnen uitdragen. Daaraan getoetst is de gedane uitspraak niet passend.
Er heeft intussen een gesprek met de ambassadeur plaatsgevonden. Hierbij is de ambassadeur te verstaan gegeven dat enkele uitspraken ongelukkig waren en dat het kabinet daarvan afstand neemt. Daarmee beschouw ik de kwestie als afgedaan. -
Vraag 2
Wat geeft een aftredend ambassadeur het recht om de Hongaarse regering, die wel optreedt tegen maatschappij ontwrichtende problemen als de massa-immigratie en islamisering, zo de maat te nemen? Sprak de ambassadeur namens de Nederlandse regering?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Deelt u de mening dat het walgelijk en verwerpelijk is dat deze ambassadeur het optreden van de Hongaarse regering gelijkstelt met islamitische terroristen die onschuldige mensen omver rijden en opblazen? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 4
Deelt u de mening dat deze ambassadeur niet geschikt is om ons land in den vreemde te vertegenwoordigen?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 5
Bent u bereid om excuses aan te bieden aan de regering van Hongarije vanwege de walgelijke uitspraken van deze verwarde ambassadeur? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 1.
25 augustus 2017 - 12 september 2017
18 dagen
De problemen bij Haagse Wijk- en Woonzorg |
|
Lilian Marijnissen |
|
Martin van Rijn (staatssecretaris volksgezondheid, welzijn en sport) (PvdA) |
|
Bronnen
2. HWW Baggah boek, misstanden gemeld door cliënten, familieleden en medewerkers, uitgave van FNV Zorg en Welzijn, juli 2017
3. Jaarverslaggeving 2016, Stichting Haagse Wijk- en Woonzorg
-
Vraag 1
Wat vindt u van de acties die zorgmedewerkers van de Haagse Wijk- en Woonzorg (HWW zorg) voeren tegen het bestuur omdat zij tegen aangekondigde ontslagen zijn en opkomen voor betere arbeidsomstandigheden en betere kwaliteit van zorg?1
Onlangs heeft op mijn ministerie een gesprek plaatsgehad tussen vertegenwoordigers van HWW en de FNV. Tijdens dit gesprek bleek dat alle betrokken partijen zich inzetten voor goede arbeidsomstandigheden van zorgmedewerkers en voor een goede kwaliteit van zorg. Beide partijen zetten zich ook stevig in om gedwongen ontslagen zo veel mogelijk te voorkomen. Dat is een goede zaak.
HWW gaf daarin aan in verhouding veel medewerkers op niveau 2/2+ te hebben, terwijl de zorgvraag complexer wordt. Deze veranderende en complexere zorgvraag leidt tot hogere opleidingseisen. De gemeente heeft als zorginkoper niveau 2 weer in de aanbesteding opgenomen, maar in de praktijk blijkt dat niveau 2 beperkt wordt ingezet.
HWW geeft aan in ruime mate gepoogd te hebben om medewerkers op niveau 2/2+ werkzekerheid te kunnen bieden. Medewerkers zijn waar mogelijk opgeschoold, of hebben binnen HWW een andere functie gekregen. Desondanks dreigt voor een 40-tal medewerkers gedwongen ontslag (op een totaal van 1000 medewerkers). Hiertoe heeft HWW in samenwerking met zorginstellingen in de regio met vacatures op niveau 2/2+ voor een deel van de mensen een nieuwe baan kunnen vinden.
Ik heb al vaker aangegeven dat medewerkers op niveau 2 een belangrijke rol kunnen vervullen in de zorg en ondersteuning, en deel uw mening op dit punt dus zeer.
Het is goed om te zien dat in enkele projecten in de regio nu – in samenspraak met verzekeraars – medewerkers op niveau 2 onder regie van een HBO-verpleegkundige worden ingezet. Vooralsnog gaat het hierbij om projecten met relatief kleine aantallen medewerkers. -
Vraag 2
Hoe oordeelt u over de beslissing van het bestuur van HWW zorg die zorgmedewerkers boventallig wil verklaren, terwijl zorgmedewerkers aangeven dat extra collega’s hard nodig zijn? Kunt u aangeven waarom het bestuur van HWW zorg deze ontslagen doorzet?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Kunt u aangeven waarom HWW zorg zorgmedewerkers wil ontslaan? Is dit omdat zij niet in staat zouden aan de opgeschroefde opleidingseisen te voldoen? Deelt u de mening dat zorgmedewerkers van niveau 2 ontzettend belangrijk werk doen en daarmee onmisbaar zijn in de organisatie? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 4
Gezien extra wordt geld uitgetrokken voor meer zorgmedewerkers om de kwaliteit van zorg in verpleeghuizen te verbeteren, hoe oordeelt u over het gegeven dat zorgorganisaties dus nog steeds gedreven en ervaren zorgmedewerkers ontslaan terwijl ze zo hard nodig zijn? Hoe kijkt u hier naar in het licht van het extra geld dat beschikbaar is voor de verpleeghuizen?
In het genoemde gesprek met HWW en FNV is ook het zwartboek aan bod gekomen. Elementen uit dit zwartboek en de genoemde eisen zoals verwoord in vraag 6, vormen een belangrijk fundament van de Arbeidsmarktagenda «Aan het werk voor ouderen». Omdat in brede zin bleek dat sprake is van verwachte personeelstekorten in de zorg in combinatie met onder andere een hoge werkdruk is gestart met het traject van de Arbeidsmarktagenda 2023. Daarvoor heeft het kabinet ook extra middelen beschikbaar gesteld.
Afgelopen zomer is de Arbeidsmarktagenda Aan het werk voor ouderen (verder: Arbeidsmarktagenda) door vele partijen, waaronder het Ministerie van VWS, ondertekend. Het doel is om gezamenlijk op te trekken in het behouden van het huidige personeel in zorg en welzijn, het aantrekken van nieuw personeel in de zorg en welzijn en het toewerken naar een nieuwe manier van werken in zorg en welzijn. Integrale zorgverlening in de toekomst vereist een nieuwe manier van werken. We zetten hierbij maximaal in op een slimme manier van werken («de juiste mens op de juiste plek») en op de inzet van nieuwe technologie in de zorg. Andere partijen willen graag aanhaken bij deze brede beweging die gericht is op kwalitatief goede en integrale zorgverlening aan ouderen. Zorgverzekeraars Nederland heeft aangegeven bij de verdere uitwerking van de Arbeidsmarktagenda betrokken te willen zijn. Dit biedt een goede gelegenheid om in samenspraak met zorgverzekeraars te bezien op welke wijze medewerkers op de verschillende opleidingsniveaus optimaal kunnen worden ingezet vanuit het principe «de juiste mens op de juiste plek».
HWW en FNV onderschrijven beide de Arbeidsmarktagenda. Beide partijen vinden het van groot belang dat een eerste reorganisatie na aanname van de Arbeidsmarktagenda zo goed mogelijk verloopt. De situatie is dan ook nadrukkelijk bezien in het licht van de geest van de Arbeidsmarktagenda. -
Vraag 5
Wilt u uw reactie geven op het zwartboek dat zorgmedewerkers, familieleden, cliënten en de FNV hebben opgesteld over de problemen die spelen binnen HWW zorg? Zo nee, waarom niet?2
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 6
Staat u achter de eisen die de zorgmedewerkers van HWW zorg hebben opgesteld, te weten geen gedwongen ontslagen, vaste gezichten bij de cliënten, dwing zieke medewerkers niet te werken, gezonde roosters die op tijd bekend zijn, heldere interne communicatie,minder werkdruk en meer tijd voor cliënten?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 7
Kunt u aangeven waarom het bestuur van HWW zorg niet in gesprek wil gaan over de redelijke eisen die zorgmedewerkers stellen om te zorgen voor betere zorg en betere arbeidsvoorwaarden? Wat zegt dit tevens over het functioneren van de Raad van Toezicht van HWW zorg?
In aanvulling op het antwoord op vraag 1, 2 en 3 is in het genoemde gesprek naar voren gekomen dat HWW al gedurende langere tijd in gesprek is met de ondernemingsraad en individuele zorgmedewerkers over de uitwerking van het vastgestelde Sociaal Plan. Met betrokken zorgmedewerkers is op individuele basis bezien welke mogelijkheden aanwezig waren om tot een nieuwe passende werkomgeving te komen.
-
Vraag 8
Klopt het dat voormalig bestuursvoorzitter, mevrouw Van Atteveld, vorig jaar een salaris ontving van 135.668 euro en tevens een vertrekpremie van 75.000 euro? Wat vindt u daarvan in het licht van de huidige problematiek binnen HWW zorg? Vindt u dat op deze manier geld voor zorg naar zorg gaat?3
De kantonrechter heeft vorig jaar bepaald dat de arbeidsovereenkomst met HWW zorgbestuurder mevrouw drs. A.M.J. van Atteveld werd ontbonden. De door de rechter bepaalde ontslagvergoeding past binnen de maximum vergoeding volgens de huidige regeling van de WNT (Wet Normering Topinkomens) van 75.000 euro. De Raad van Toezicht van HWW benadrukt dat dit afscheid geen gevolgen heeft voor de continuïteit en de kwaliteit van de zorg en diensten die HWW zorg aan haar cliënten verleent.
-
Vraag 9
Wat is het oordeel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie SZW over deze situatie binnen HWW zorg? Zijn beide Inspecties betrokken bij deze situatie? Zo ja, kunt u de bevindingen van de Inspecties aan de Kamer doen toekomen? Zo nee, bent u bereid beide inspecties opdracht te geven onderzoek te doen bij HWW zorg?
De Inspectie van de Gezondheidszorg houdt toezicht op de kwaliteit van zorg, onder meer op eisen die op basis van de Wkkgz aan de zorginstellingen worden gesteld. De inspectie houdt risicogestuurd toezicht. Dat betekent dat zij haar toezicht richt op de instellingen waar de risico’s het grootst zijn. Het bepalen van dat risico, is een optelsom van diverse elementen. Signalen van patiënten, cliënten, familie en de media zijn daar ook onderdeel van. Als de IGZ daar aanleiding toe ziet zal zij handhavend optreden. Op dit moment ziet de inspectie geen aanleiding om in te grijpen. De IGZ blijft toezien op de ontwikkelingen bij HWW.
De Inspectie SZW geeft aan niet betrokken te zijn en heeft hierover derhalve geen bevindingen. -
Vraag 10
Bent u bereid om dit keer wel in te grijpen en te zorgen dat deze problemen zo snel mogelijk worden opgelost? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?
Uit het antwoord op de vragen 1 tot en met 9 volgt dat door alle betrokken partijen veel acties in gang zijn en worden gezet om ontslagen in de zorg te voorkomen, het personeel voor de zorg te behouden, nieuw personeel voor de zorg aan te trekken en toe te werken naar een nieuwe manier van werken. In het kader van de Arbeidsmarktagenda zal regionale samenwerking tussen zorginstellingen en andere betrokken partijen nog nadrukkelijker als uitgangspunt gaan gelden, waardoor automatisch en op een vroeg moment het overleg met zorginstellingen met relevante vacatures aan de orde zal zijn.
24 augustus 2017 - 7 september 2017
14 dagen
Het rapport 'Wordt de 25% emissiereductie van broeikasgassen in 2020 gehaald?' |
|
Tom van der Lee (GL), Suzanne Kröger (GL) |
|
Henk Kamp (minister economische zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Bent u bekend met het rapport «Wordt de 25% emissiereductie van broeikasgassen in 2020 gehaald?» van CE Delft?1
Ja.
-
Vraag 2
Klopt volgens u de conclusie in het rapport van CE Delft dat het erg onzeker is of de CO2-reductie van 25% in 2020 (het doel dat is voortgekomen uit de rechterlijke uitspraak in de Urgenda-rechtszaak) wordt gehaald met het huidige pakket aan beleidsmaatregelen? Zo nee, welke zekerheden kunt u geven waaruit blijkt dat dit doel wel wordt gehaald?
Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik naar mijn antwoorden op de vragen 2 en 5 van de leden Van Raan en Wassenberg (beiden PvdD) over hetzelfde onderwerp.
-
Vraag 3
Welke concrete maatregelen neemt u om er zeker van te zijn dat er een CO2-reducatie van 25% in 2020 plaatsvindt, nu blijkt dat de uitstoot van CO2 0,5 tot 10 Mton hoger uitvalt dan u heeft voorspeld?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Gaat u, nu blijkt dat het CO2-reductiedoel van 25% in 2020 waarschijnlijk niet gehaald wordt, zo snel mogelijk een extra kolencentrale sluiten naast de kolencentrales die al worden gesloten? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 5
Kunt u ingaan op de afzonderlijke factoren (tegenvallen opbrengst wind op land, stopzetting van het Rotterdam Opslag en Afvang Demonstratieproject (ROAD), minder import van elektriciteit dan verwacht) die ervoor zorgen dat de CO2-uitstoot waarschijnlijk hoger uitvalt dan u had verwacht?
De NEV 2017, die naar verwachting in oktober uitkomt, zal een integraal overzicht geven van de effecten van alle relevante ontwikkelingen op energiegebied die van invloed zijn op de broeikasgasuitstoot in Nederland. Een dergelijke integrale analyse biedt een beter beeld van de stand van zaken dan het bekijken van afzonderlijke factoren. Zie verder mijn antwoorden op de vragen 4 en 5 van de leden Van Raan en Wassenberg (beiden PvdD) over hetzelfde onderwerp.
-
Vraag 6
Bent u bereid om de subsidie die bedoeld was voor ROAD uit te geven aan bijvoorbeeld extra investeringen in hernieuwbare energieprojecten?
In het wetgevingsoverleg over het jaarverslag 2016 van EZ op 28 juni jl. heeft de Minister van Economische Zaken toegezegd om voor de behandeling van de begroting van Economische Zaken voor het jaar 2018 de Tweede Kamer te informeren over de actuele stand van zaken van het ROAD-project, zowel over de inhoud als over de financiële afwikkeling van de beoogde subsidie.
-
Vraag 7
Kunt u de Kamer zo snel mogelijk de voorlopige resultaten van de Nationale Energieverkenning (NEV) 2017 sturen, gezien de zorgwekkende conclusies van het rapport van CE Delft?
De Nationale Energieverkenning (NEV) 2017 zal naar verwachting in oktober aan de Kamer verstuurd worden.
24 augustus 2017 - 14 september 2017
21 dagen
De aanbesteding fotografie in relatie tot de naleving van het clusterverbod |
|
Joba van den Berg-Jansen (CDA), Attje Kuiken (PvdA) |
|
Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
-
Vraag 1
Wat is de huidige status van de aanbesteding fotografie?1
Ja, er wordt voor de aanbesteding fotografie een niet-openbare Europese aanbestedingsprocedure doorlopen. Hoewel de formulering wellicht anders doet vermoeden, kan elke geïnteresseerde partij zich aanmelden voor een niet-openbare aanbesteding. De niet-openbare procedure bestaat uit twee fases; een eerste ronde voor het selecteren van de geïnteresseerde marktpartijen, en een tweede ronde voor het selecteren van de beste inschrijvingen. Door deze verdeling in twee fases is deze aanbestedingsprocedure zeer geschikt voor het aanbesteden van opdrachten in een markt met een groot aantal marktpartijen, zoals de fotografie branche.
De aanbesteding is op 6 juli 2017 gepubliceerd op Tenderned, het voor iedereen toegankelijke marktplein voor aanbestedingen (www.tenderned.nl), waarna iedere in de opdracht geïnteresseerde fotograaf zich tot 24 augustus 2017 heeft kunnen aanmelden voor deelname aan de aanbestedingsprocedure. Er hebben zich 101 fotografen aangemeld, waarvan de ingediende verzoeken tot deelneming op dit moment worden beoordeeld op basis van de ervaring van de fotografen met de gevraagde soorten fotografie. Van de 101 fotografen die een verzoek tot deelneming aan de aanbestedingsprocedure hebben ingediend zullen er 75 worden uitgenodigd om een offerte in de dienen. Uiteindelijk zal met 40 fotografen een overeenkomst worden gesloten. De beoogde ingangsdatum voor de nieuwe overeenkomsten is 1 maart 2018.
Uit marktonderzoek voorafgaande aan de aanbesteding is gebleken dat de fotografie branche voor het overgrote deel valt binnen de categorie MKB/ZZP. Ook de huidige overeenkomsten met fotografen vallen allemaal onder de categorie MKB/ZZP.
In de aanbestedingsprocedure wordt rekening gehouden met de structuur van de fotografie branche door bij de opdrachtspecifieke eisen/selectiecriteria alleen te vragen naar ervaring van de fotograaf met de gevraagde soorten fotografie: reportagefotografie, portretfotografie, themafotografie. Alle MKB/ZZP fotografen kunnen hier in principe aan voldoen. Dit blijkt ook uit de 101 ontvangen verzoeken tot deelneming aan de aanbestedingsprocedure die zonder uitzondering behoren tot de categorie MKB/ZZP. -
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat bij de procedure voor de aanbesteding fotografie gekozen is voor een niet-openbare aanbesteding?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Kunt u weergeven op welke wijze het aanbestedingsproces is ingericht en hoe de selectiecriteria zijn bepaald, zodat kleine ondernemers niet buitenspel komen te staan en ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB'ers) en zelfstandigen zonder personeel (ZZP'ers) een eerlijke kans krijgen?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 4
Wat is de huidige stand van zaken met betrekking tot contracten met de ongeveer 30 zelfstandige freelancers? Hoelang wordt al met de betrokkenen samengewerkt en wat is de omzet in totaal en de verdeling daarvan over de betrokkenen?
De samenwerking met de 35 fotografen is begonnen op de startdatum van de huidige overeenkomsten op 1 januari 2014. De huidige overeenkomsten lopen tot 1 januari 2018. De totale uitgaven aan fotografie onder de huidige overeenkomsten over de periode 1 januari 2014 tot 30 juni 2017 bedragen 2.935.000,– (inclusief BTW). De omzet per fotograaf betreft commercieel vertrouwelijke informatie.
-
Vraag 5
Kunt u nader toelichten waar uw verwachting op is gebaseerd dat alle gecontracteerde fotografen onder de nieuwe aanbesteding voor 2018 MKB’ers en/of ZZP’ers zullen zijn?
Zie antwoord vraag 1.
24 augustus 2017 - 18 september 2017
25 dagen
Het bericht dat een mbo-student vanwege een spoedkeizersnede haar examens niet kon maken en daardoor het hele studiejaar over moet doen |
|
Peter Kwint , Kirsten van den Hul (PvdA) |
|
Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA) |
|
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Wat vindt u van de situatie die de mbo-student in de brief beschrijft, namelijk dat zij vanwege een spoedkeizersnede haar examens moest missen, vervolgens fout voorgelicht werd over het maken van haar examens na de zomervakantie en uiteindelijk de examens niet eens meer mag maken, maar heel het studiejaar over moet doen?1
Als een student een deel van de lessen of examens moet missen vanwege ziekte of een zwangerschap is dat natuurlijk erg vervelend. Voor deze studente zijn de gevolgen uiteraard nog ingrijpender, gezien de spoedkeizersnede die ze heeft ondergaan. In het algemeen geldt dat wanneer een student, om welke reden dan ook, een deel van de lessen of examens mist, de betreffende instelling en de student afspraken maken over het inhalen hiervan op een later moment, waardoor dit niet tot studievertraging leidt.
De student aan wie u refereert in uw vraag heeft richting de instelling aangegeven de examens die zij heeft moeten missen na de vakantie in te willen halen. Deze vraag is door de instelling in overweging genomen. Echter, de student blijkt zo veel van het onderwijs en de examens van haar éénjarige opleiding te hebben gemist (ook in de periode voor haar bevalling) dat zij dit niet in korte tijd kan inhalen. Daarom zal de student het jaar opnieuw doen. Daar waar zij bepaalde examenonderdelen al wel heeft afgerond kan de instelling haar, conform de Onderwijs- en Examenregeling van de instelling, daarvoor een vrijstelling verlenen. -
Vraag 2
Hoe verhoudt de situatie van deze mbo-student zich tot uw uitspraak dat de rechtspositie van studerende moeders en zwangere studenten goed geborgd is in wet- en regelgeving?
Deze situatie doet geen afbreuk aan mijn uitspraak. Ik ben nog steeds van mening dat de rechtspositie van studerende moeders en zwangere studenten goed geborgd is in wet- en regelgeving. Dit neemt niet weg dat ik uitvoering zal geven aan de motie Kwint/van de Hul2, zie hiervoor het antwoord bij vraag 5.
-
Vraag 3
Bent u, gezien deze en andere casussen, nog steeds van mening dat het opstellen van centrale regels niet noodzakelijk is en het onderwijs voor zwangere studenten en studerende moeders prima geregeld is, omdat er volgens u ruimte is voor instellingen om in specifieke situaties specifieke maatregelen te nemen en we het passend onderwijs hebben? Handelt volgens u de betreffende school hiernaar? Kunt u uw antwoorden toelichten?
Instellingen hebben inderdaad de ruimte om in specifieke situaties gepaste maatregelen te nemen om studenten extra te ondersteunen of maatwerk te bieden in bijvoorbeeld de lessen of bij de examens. Dit neemt niet weg dat zij ook een verantwoordelijkheid hebben om de kwaliteit van het diploma te waarborgen. Dit betekent dat een student altijd aan de eisen van een opleiding zal moeten hebben voldaan om het diploma te behalen. Omdat de betreffende student niet aan deze eisen heeft voldaan, en het niet te verwachten is dat dit op korte termijn zal veranderen door het afleggen van een aantal herkansingen, zal de student het jaar over moeten doen.
-
Vraag 4
Erkent u, na dit zoveelste voorbeeld van een zwangere student die haar opleiding niet fatsoenlijk kan afronden, dat er wel een formeel recht op zwangerschapsverlof noodzakelijk is met de mogelijkheid tot een individueel examenprogramma en aanspraak op extra ondersteuning vanuit de opleiding en aanpassingen in het onderwijsprogramma, zoals de aangenomen motie-Kwint/Van Den Hul de regering oproept om uit te voeren?2 Kunt u uw antwoord toelichten?
Instellingen hebben al de mogelijkheid om maatwerk te leveren voor alle studenten waarbij dat nodig is. Voor mijn uitvoering van de betreffende motie verwijs ik u naar mijn antwoord op vraag 5.
-
Vraag 5
Bent u zich bewust van de urgentie voor het oplossen van de problemen die zwangere studenten en studerende moeders ervaren met het behalen van hun diploma? Zo ja, bent u bereid om op zo kort mogelijke termijn een voorstel naar aanleiding van de aangenomen motie-Kwint/Van Den Hul naar de Kamer te sturen?3 Zo nee, waarom niet?
Ik ben reeds langere tijd in overleg met de coalitie studerende moeders (waaronder het steunpunt studerende moeders, proefprocessenfonds Clara Wichman, FNV vrouw, de Nederlandse Vrouwenraad en Vereniging Vrouw en Recht), the Public Interest Litigation Project (PILP) en koepelorganisaties (de MBO Raad, de Vereniging Hogescholen en de VSNU) om te bezien hoe zwangere studentes en jonge moeders beter kunnen worden ondersteund.
In het najaar vindt er een vervolgoverleg plaats. De verwachting is dat snel daarna een handreiking kan worden vastgesteld die mbo-instellingen ondersteunt bij het nog beter rekening houden met zwangere studentes en jonge moeders. De Vereniging Hogescholen kiest ervoor om in zetten op kennisdeling zodat het voor hogescholen duidelijk wordt welke mogelijkheden er bestaan om ondersteuning te bieden voor deze specifieke doelgroep. De VSNU onderzoekt welke aanpak wenselijk en noodzakelijk is voor het wetenschappelijk onderwijs.
Mede op basis van het overleg, waar de studentenorganisaties ook voor zullen worden uitgenodigd, zal ik uw Kamer dit najaar per brief informeren over hoe ik uitwerking geef aan de motie en de andere aspecten die in het overleg met de coalitie studerende moeders aan bod zijn gekomen. -
Vraag 6
Bent u bereid om met de betreffende mbo-instelling uit de brief in gesprek te gaan, zodat deze student haar examens na de zomervakantie mag doen en zij het hele studiejaar niet over hoeft te doen met alle gevolgen van dien? Zo nee, waarom niet?
Contact met de instelling leert mij dat zij in contact is met de student en dat de student het jaar zal overdoen. De instelling zal haar zo goed mogelijk ondersteunen in het voltooien van de opleiding. Ik zie op basis van de contacten met de instelling hierover geen aanleiding om in te grijpen in de huidige gang van zaken.
23 augustus 2017 - 13 september 2017
21 dagen
De uitzending van EenVandaag over euthanasie bij demente mensen |
|
Kees van der Staaij (SGP) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de uitzending van Een Vandaag over euthanasie bij demente mensen?1
Ja.
-
Vraag 2
Welke lessen trekt u uit de uitzending omtrent de betekenis en de wenselijkheid van eerder ondertekende schriftelijke wilsverklaringen, gelet op het feit dat iemands persoonlijkheid als gevolg van een ziekte zodanig kan veranderen dat hij of zij, als het moment dat de beschreven situatie zich voordoet, geen euthanasie meer wenst? Pleit dat gegeven er niet voor om veel terughoudender te zijn met het verbinden van conclusies aan een schriftelijke wilsverklaring?
Essentieel is dat de wens van de persoon zelf centraal staat, bij alle vormen van zorg, ook bij bijzondere zorg als euthanasie. Voorwaarde daarvoor is dat de betrokkene wilsbekwaam is, en het verzoek zelf doet. Natuurlijk kunnen mensen van gedachten veranderen. In zo’n geval zal de hulpverlener daar rekening mee moeten houden, dat is bij alle vormen van zorg belangrijk. Ook mogelijk is dat iemand op enig moment niet meer in staat is de eigen wens te uiten. Om dan te voorkomen dat aan de wens van die persoon geen gehoor gegeven kan worden omdat die wens niet bekend is, kan iemand een schriftelijke wilsverklaring opstellen. Uitgangspunt blijft dat de wens van de persoon gehonoreerd wordt, in welk stadium van de ziekte dan ook, mits die wens wilsbekwaam wordt geuit of, indien iemand niet meer wilsbekwaam is, diens wens daarvóór wilsbekwaam schriftelijk is vastgelegd. Bij de uitvoering van euthanasie moet dan uiteraard wel ook aan alle overige zorgvuldigheidseisen zijn voldaan. Zie voor meer informatie de uitgebreide Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek die d.d. 17 december 2015 is uitgebracht door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het Ministerie van Veiligheid en Justitie en de KNMG.
-
Vraag 3
Wat vindt u ervan dat de aan het woord zijnde arts van de Levenseindekliniek zegt dat kinderen van demente mensen hun zieke ouder er desnoods toe moeten oproepen om daadwerkelijk over te gaan tot euthanasie, voordat ze vergeten zijn dat ze ooit hebben opgeschreven dat ze dood willen?
Dementie is een verschrikkelijke ziekte, en kan een zeer grote impact hebben op zowel de patiënt als de familie en andere naasten. Het is moeilijk voorstelbaar wat iemand die langzaam de grip op de eigen geest verliest moet doormaken. Dat is zeer ingrijpend, en heeft ook gevolgen voor de mogelijkheid om weloverwogen en bekwaam keuzes te maken. Het is belangrijk dat mensen die de ziekte krijgen daarin goed begeleid worden. Wanneer een patiënt met deze diagnose eerder te kennen heeft gegeven in een specifieke situatie euthanasie te willen, en dat schriftelijk heeft vastgelegd, is het van groot belang dat daarover gepraat wordt. Door en met de hulpverleners, en door en met de familie.
-
Vraag 4
Wat vindt u ervan dat kinderen volgens de aan het woord zijnde arts van de Levenseindekliniek «geholpen» moeten worden bij het oproepen van een demente ouder om over te gaan tot euthanasie? Zou het ten uitvoer brengen daarvan volgens u strafbaar zijn?
De arts zal niet bedoeld hebben dat de kinderen zelf tot de uitvoering van euthanasie over zouden moeten gaan. Navraag bij de Levenseindekliniek bevestigt dit. Waar het hier om gaat is dat kinderen – en andere naasten – iemand kunnen ondersteunen bij het maken van eigen keuzes. Zeker iemand die geconfronteerd is met een ernstige ziekte van aftakeling en verlies, een ziekte waar geen curatieve behandeling voor is, kan deze steun goed gebruiken. Steun die ook door de hulpverleners gegeven kan worden. Uiteindelijk is van belang dat zo iemand de ruimte krijgt om de eigen wensen kenbaar te maken, en dat die wensen ook gerespecteerd worden. In gesprekken kan duidelijk worden wat eerder geuite wensen, zoals in een schriftelijk euthanasieverzoek, voor betekenis hebben in de situatie van dat moment. Gesprekken over wat die persoon precies wil en wanneer, zodat aan de eigen wensen van die persoon gehoor gegeven kan worden.
Ik realiseer me overigens goed dat dit ook veel van de kinderen en andere naasten vraagt, juist in een fase waarin ze (ook) langzaam afscheid moeten nemen van een dierbare die door de dementie wordt aangetast. Dat is heel belastend. -
Vraag 5
Deelt u de mening dat de arts van de Levenseindekliniek met de voorgaande uitspraken grenzen overschrijdt, aangezien hiermee niet meer het in de euthanasiewet vastgelegde beginsel van de eigen keuze van het individu centraal staat, maar de begeleiding van een arts van omstanders om iemand te houden aan een eerder opgestelde schriftelijke wilsverklaring? Welke consequenties verbindt u hieraan?
Het is goed dat mensen die de diagnose dementie krijgen, op tijd met hun hulpverleners en naasten het gesprek over een eerder geuite doodswens aangaan. Dat is geen eenvoudig gesprek. Ik heb dan ook begrip voor de oproep van de arts om het gesprek niet uit de weg te gaan. Natuurlijk blijft tegelijk van belang dat voor elk euthanasieverzoek de wens van de persoon die erom vraagt centraal staat, dat die wens vrijwillig en weloverwogen tot stand is gekomen en voldaan is aan de zorgvuldigheidseisen zoals vastgelegd in de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Dat zal de arts die om de uitvoering van euthanasie gevraagd wordt moeten kunnen vaststellen, en wordt getoetst door de regionale toetsingscommissies euthanasie.