Kamervragen

Alle

20 juni 2018 - 12 juli 2018

22 dagen

Het scheiden immigrantenkinderen in de Verenigde Staten
	Jasper van Dijk (SP)
	Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)

Bronnen

1. https://www.ad.nl/buitenland/vn-eist-onmiddellijk-einde-aan-scheiden-…

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de Verenigde Naties een onmiddellijk einde aan het scheiden van immigrantenkinderen in de Verenigde Staten eist?1

Op 18 juni jl. heeft Zeid Ra’ad Al Hussain, de Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN (OHCHR), zich uitgesproken over het Amerikaanse beleid ten aanzien van immigranten, en de VS opgeroepen om het beleid waarbij kinderen worden gescheiden van hun ouders per direct te staken. De situatie waarbij kinderen van hun ouders worden gescheiden stemde ook mij tot bezorgdheid.
Vraag 2

Bent u bereid de Amerikaanse ambassadeur hierover op het matje te roepen?

De zorgen die in de Nederlandse samenleving bestaan zijn in een eerder stadium via diplomatieke weg aan de VS overgebracht. Zoals reeds aangegeven in de beantwoording van eerdere vragen over deze kwestie (vragen van lid Ploumen van 7 juni jl. en vragen van leden Sjoerdsma en Voordewind van 20 juni jl.) heeft in de VS een serieus politiek en maatschappelijk debat rond deze kwestie plaatsgevonden. Op 20 juni jl. heeft President Trump een presidentieel decreet getekend waardoor gezinnen met kinderen niet langer gescheiden worden, en voorrang krijgen bij de immigratieprocedure.
Vraag 3

Bent u bereid deze praktijken, waarbij de volwassen immigranten gedetineerd worden en kinderen zonder hun ouders worden vastgezet in enorme opvangcentra, te veroordelen?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Gaat u president Trump vragen deze praktijken te beëindigen, tijdens uw aanstaande bezoek aan de Verenigde Staten?

Zie antwoord vraag 2.

19 juni 2018 - 23 juli 2018

34 dagen

Het bericht ‘Recordbedrag aan verdachte transacties gemeld bij FIU’ en het onderliggende jaaroverzicht van de FIU
	Roald van der Linde (VVD)
	Wopke Hoekstra (minister financiën) (CDA)

Bronnen

1. https://www.accountancyvanmorgen.nl/2018/05/23/recordbedrag-aan-verda…
2. https://www.fiu-nederland.nl/sites/www.fiu-nederland.nl/files/documen…

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Recordbedrag aan verdachte transacties gemeld bij FIU»1 en het onderliggende jaaroverzicht van de FIU?2

Ja. Het jaaroverzicht van de FIU-Nederland heb ik op 22 mei jl. aan uw Kamer gestuurd.3
Vraag 2

Hoe verklaart u de stijging van de verdachte transacties, zowel in waarde als in aantal, ten opzichte van eerdere jaren?

Op basis van FIU-analyses zijn vorig jaar 40.546 transacties verdacht verklaard. Dit is een afname in vergelijking met 2016, waarin 47.847 transacties verdacht werden verklaard door de FIU-Nederland. Het jaar 2016 betrof echter een uitzondering, omdat er in 2016 veel na-meldingen van ongebruikelijke transacties werden gedaan door betaaldienstverleners. Het aantal door de FIU-Nederland verdacht verklaarde transacties laat vanaf 2011 verder een stijgende lijn zien. Deze toename is onder andere te verklaren doordat de FIU-Nederland de afgelopen jaren veel heeft geïnvesteerd in het delen van kennis op trends en fenomenen met meldingsplichtige instellingen, toezichthouders, de diverse opsporingsdiensten en buitenlandse FIU’s. Daarbij komt dat meer nieuwe melders bij de FIU-Nederland zijn geregistreerd. De totale waarde van de verdachte transacties bedroeg in 2017 bijna 6,7 miljard euro, het hoogste bedrag sinds de instelling van de FIU-Nederland. Zoals aangegeven in het jaaroverzicht van de FIU-Nederland 2017 is te zien dat het aantal verdachte transacties met een waarde hoger dan tien miljoen euro is toegenomen van 38 in 2016 naar 58 in 2017. Deze verdacht verklaarde transacties met een waarde hoger dan tien miljoen euro omvatten het merendeel van de totale waarde van alle verdacht verklaarde transacties. De stijging van de totale waarde van de verdacht verklaarde transacties is te verklaren door deze toename van het aantal verdacht verklaarde transacties met een hoge waarde.
Vraag 3

Hebt u zicht op het percentage verdachte transacties die de Financial Intelligence Unit (FIU) opspoort? Zo ja, hoe hoog ligt dat? Hoeveel transacties blijven, naar schatting, nog buiten beeld?

De FIU-Nederland spoort zelf geen verdachte transacties op. Op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) zijn bepaalde instellingen verplicht ongebruikelijke transacties te onderkennen en te melden aan de FIU-Nederland. De FIU-Nederland analyseert de meldingen van ongebruikelijke transacties, waarna de FIU-Nederland in bepaalde gevallen tot een verdacht verklaring komt. In dat geval wordt de beschikbare informatie met betrekking tot de verdacht verklaarde transactie verstrekt aan diverse (bijzondere) opsporingsinstanties, inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Het aantal meldingen van ongebruikelijke transacties door meldingsplichtige instellingen bij de FIU-Nederland kan jaarlijks sterk verschillen en ligt deels buiten de invloedsfeer van de FIU-Nederland. Er blijven geen ongebruikelijke transacties die bij FIU-Nederland zijn gemeld buiten beeld. Alle ongebruikelijke transacties worden semi-geautomatiseerd gematched met politiebestanden. Het aantal verdachte transacties wordt grotendeels bepaald door het aantal ongebruikelijke transacties dat door meldingsplichtige instellingen wordt gemeld, alsook door de resultaten van de door de FIU-Nederland uitgevoerde onderzoeken en de verzoeken vanuit de diverse opsporings-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten of andere FIU’s. Bovendien zijn eenmaal door meldingsplichtige instellingen gemelde ongebruikelijke transacties vijf jaar beschikbaar voor analyse-doeleinden door de FIU-Nederland.
Vraag 4

Wat zijn de ervaringen van de FIU met de instanties en organisaties die transacties bij hen moeten melden? Zijn alle meldplichtige groepen en sectoren even secuur met het melden van transacties? Waar zijn lacunes te vinden? Welke groepen rapporteren relatief weinig transacties?

Niet de FIU-Nederland maar de verschillende Wwft-toezichthouders houden toezicht op de secure naleving van de verplichting om ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU-Nederland. Uit de openbare jaaroverzichten is per sector van meldingsplichtige instellingen aangegeven hoeveel ongebruikelijke transacties worden gemeld. Hierbij dient opgemerkt te worden dat het aantal meldingsplichtige instellingen per sector sterk kan verschillen. De Wwft-toezichthouders kunnen bestuursrechtelijk optreden indien de verplichtingen uit de Wwft, waaronder het melden van ongebruikelijke transacties, niet worden nageleefd. Het Openbaar Ministerie kan zo nodig strafrechtelijk hiertegen optreden. Naast deze repressieve kant heeft elke toezichthouder zogenoemde guidance documenten opgesteld om de onder hun toezicht gestelde meldingsplichtige instellingen nader te informeren over deze verplichting. Ook de FIU-Nederland geeft hierover regelmatig voorlichting aan de desbetreffende instellingen om de compliance op dit gebied te bevorderen.
Vraag 5

Kunnen de in bijlage 1, tabel 12, van het jaaroverzicht genoemde aantal verdachte transacties afgezet worden tegen het totaal aantal gemelde transacties per groep?

In het jaaroverzicht staat in tabel 12 van bijlage 1 het aantal meldingen van ongebruikelijke transacties per sector. Zoals in het antwoord op vraag 3 is aangegeven, analyseert de FIU-Nederland de meldingen van ongebruikelijke transacties, waarna de FIU-Nederland in sommige gevallen tot een verdacht verklaring van deze ongebruikelijke transacties komt, die zij vervolgens ter beschikking stelt aan diverse opsporings-, inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Ook staat in het jaaroverzicht het aantal verdachte transacties per sector van meldingsplichtige instellingen vermeld.
Vraag 6

Ziet u mogelijkheden om de positie van de FIU te versterken? Biedt het wettelijk en regelgevend kader voldoende handvaten om witwassen effectief tegen te gaan? Heeft de FIU voldoende capaciteit om de sterk stijgende stroom aan verdachte of te verwerken transacties te controleren? Welke mogelijkheden zijn er nog om de samenwerking tussen de FIU en andere instanties te verbeteren?

In de integrale beleidsreactie op zowel de beleidsmonitor witwassen en de beleidsmonitor terrorismefinanciering als de nationale risicoanalyses (NRA’s) witwassen en terrorismefinanciering zal ik ingaan op de effectiviteit van het voorkomen en bestrijden van witwassen en terrorismefinanciering, de rol van de FIU-Nederland hierbij en de eventuele mogelijkheden om de samenwerking tussen de FIU-Nederland en andere instanties te verbeteren. De beleidsreactie en de beleidsmonitoren zullen, zoals reeds toegelicht in de begeleidende brief bij de NRA4 en in antwoord op schriftelijke vragen van het lid Van der Linde (VVD)5, na afronding door het WODC aan uw Kamer worden toegezonden. Hierbij merk ik reeds op dat in het kader van de implementatie van de vierde Europese anti-witwasrichtlijn de samenwerking tussen Europese FIU’s onderling, alsook met nationale bevoegde autoriteiten op voornoemde terreinen, al wordt verbeterd. Hiervoor verwijs ik naar het wetsvoorstel Implementatiewet vierde anti-witwasrichtlijn6 dat uw Kamer recentelijk heeft aangenomen.
Ten aanzien van de capaciteit van de FIU-Nederland kan ik melden dat ik uw Kamer in verband met het groeiend aantal ongebruikelijke transacties bij brief van 4 december 20167 reeds heb geïnformeerd over de ingezette capaciteitsuitbreiding van de FIU-Nederland. De middelen hiervoor zijn inmiddels beschikbaar gesteld aan de FIU-Nederland.
Vraag 7

Komen uit het onderzoek patronen naar voren van witwassen of terrorismefinanciering door het gebruik van bitcoins of andere cryptovaluta? Zo ja, welke? Kunnen deze inzichten gebruikt worden om wetgeving effectiever te maken?

De FIU-Nederland doet structureel onderzoek naar meldingen van ongebruikelijke transacties in relatie tot cryptocurrencies. Op 15 augustus 2017 heeft de FIU-Nederland naar aanleiding van onderzoek naar de aan- en verkoop van virtuele betaalmiddelen specifiek op dit terrein zogenoemde typologieën vastgesteld.8
Voorts is van belang te melden dat de FIU-Nederland thans alleen zicht heeft op gemelde ongebruikelijke transacties die te maken hebben met cryptocurrencies gerelateerde geldstromen in het reguliere betalingsverkeer. De totale omvang van de illegale component binnen het betalingsverkeer dat aan cryptocurrencies verbonden is, is derhalve niet vast te stellen door de FIU-Nederland. Op Europees niveau is reeds overeenstemming bereikt om platforms voor het omwisselen van virtuele valuta en custodian wallet providers onder het bereik van de Europese anti-witwasrichtlijn te brengen. Daarmee wordt de meldplicht op termijn ook voor hen van toepassing. De FIU-Nederland verwacht dat hierdoor haar inzicht in de risico’s met betrekking tot het gebruik van cryptocurrencies, in relatie tot het witwassen van geld en terrorismefinanciering, zal toenemen. De Minister van Financiën heeft in zijn brief van 8 maart jl.9 zijn bredere visie uiteengezet over effectievere wetgeving op het terrein van cryptovaluta. Hierover is met uw Kamer reeds overleg gevoerd.
Vraag 8

Welke mogelijkheden ziet u nog om dit effectiever aan te pakken?

Zie antwoord vraag 7.
Vraag 9

Kunt u deze vragen beantwoorden voordat de monitor witwassen en de monitor terrorismefinanciering naar de Kamer wordt gestuurd?

Ja, dat heb ik bij deze gedaan.

19 juni 2018 - 7 september 2018

80 dagen

Het bericht ‘Veel bewoners van sociale huurwoningen verdienen te veel’
	Daniel Koerhuis (VVD), Hayke Veldman (VVD)
	Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)

Bronnen

1. https://www.gelderlander.nl/home/veel-bewoners-sociale-huurwoningen-v…

Vraag 1

Kent u het bericht «Veel bewoners van sociale huurwoningen verdienen te veel»?1

Ja.
In het artikel staat dat afgesproken zou zijn dat 80% van de gehele woningvoorraad van woningcorporaties in het gereguleerde segment gevuld moet worden met huurders met een inkomen onder de inkomensgrens voor woningtoewijzing (€ 36.798, prijspeil 2018). Dit is echter niet geheel correct. In de regelgeving is bepaald dat woningcorporaties jaarlijks 80% van de vrijgekomen woningen moeten toewijzen aan huishoudens met een inkomen tot € 36.798 (prijspeil 2018), 10% van de vrijgekomen woningen mogen toewijzen aan huishoudens met een inkomen tussen € 36.798 en € 41.056 (prijspeil 2018) en 10% van de vrijgekomen woningen vrij mogen toewijzen.
Vraag 2

Kunt u reageren op de bevindingen in de Lokale Monitor Wonen 2018 van VNG, Aedes, Woonbond, G4 en G40?

In de Lokale Monitor Wonen zijn recentelijk de gegevens van 2016 verwerkt. Daarbij zijn goedkope scheefhuurders gedefinieerd als huishoudens met een inkomen boven € 39.874 (hoge inkomensgrens woningtoewijzing woningcorporaties, prijspeil 2016) die gehuisvest zijn in een woning met een huurprijs onder of op € 710,68 per maand (huurtoeslaggrens 2016). Volgens de Lokale Monitor Wonen valt landelijk gezien in 2016 12,1% van de huishoudens onder die goedkope scheefhuurders.
De landelijke trend is dat de goedkope scheefheid tussen 2014 en 2016 is afgenomen. Uit de Lokale Monitor Wonen blijkt dat dit ook in alle gemeenten van de in het artikel genoemde regio’s Rivierenland en Maasland (indeling De Gelderlander) het geval is. Binnen die regio’s doen zich uiteraard verschillen tussen gemeenten voor.
Die verschillen hebben te maken met de specifieke samenstelling van de woningvoorraad en de vraag vanuit de bevolking in elk van de gemeenten. De woonruimteverdeling van woningcorporaties wordt bijna overal regionaal geregeld, waarbij gemeenten samenwerken in een regionaal systeem van woningtoewijzing.
De rijksoverheid heeft diverse maatregelen genomen om de goedkope scheefheid te verminderen. Sinds 2011 moeten woningcorporaties bij de woningtoewijzing van huurwoningen in het gereguleerde segment rekening gehouden met de inkomensgrens daarvoor (€ 36.798, prijspeil 2018). Woningcorporaties hebben daarbij overigens jaarlijks 10% vrije toewijzingsruimte voor huishoudens met een hoger inkomen. Bij inkomensstijgingen na de woningtoewijzing mogen huurders in de huurwoning blijven wonen. Sinds 2013 hebben verhuurders (ook woningcorporaties) wel de mogelijkheid om aan huishoudens met een gezamenlijk hoger inkomen (prijspeil 2018: € 41.056 over 2016) een hogere huurverhoging voor te stellen om de doorstroming te bevorderen.
Mogelijk bedoelt u met «best practises» de hoogste afname van het aantal goedkope scheefwoners. Uit Lokale Monitor Wonen – dat een beeld per gemeente geeft – blijkt dat in regio Rivierenland (indeling De Gelderlander) de gemeente Neder-Betuwe de sterkste procentuele daling in goedkope scheefhuurders tussen 2014 en 2016 had, namelijk 17% (van 21,8% naar 18,1%, zijnde 3,7 procentpunt). In regio Maasland (indeling De Gelderlander) had de gemeente Grave procentueel de sterkste afname, namelijk 18,7% (van 15,5% naar 12,6%, zijnde 2,9 procentpunt). Overigens had in de provincie Gelderland de gemeente Westervoort de grootste procentuele daling in goedkope scheefhuurders, namelijk 45% (van 17,1% naar 9,4%, zijnde 7,7 procentpunt).
Vraag 3

Wat is de trend, vooral voor de in het artikel genoemde regio’s? Neemt het aantal scheefwoners daar wel af? Welke regio’s zijn «best practises» en waar valt nog veel te halen? Op welke manier maakt u gebruik van deze best practises?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Wat is de woningbouwproductie in de genoemde regio’s en de plancapaciteit van sociale huurwoningen, middenhuurwoningen en koopwoningen? Wat is daarvan het effect op de doorstroom van scheefwoners uit sociale huurwoningen?

De krant De Gelderlander heeft haar aandachtsgebied in regio’s opgedeeld, zodat lezers nieuws per regio kunnen lezen. De regio Rivierenland van De Gelderlander bevat de gemeenten Buren, Culemborg, Geldermalsen, Neder-Betuwe, Neerijnen en Tiel. De regio Maasland van De Gelderlander bevat de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Gennep, Grave, Mill en St. Hubert en St. Anthonis.
Op basis van openbare gegevens kan ik u de volgende cijfers geven over de woningbouwproductie en plancapaciteit van deze gemeenten (niet onderverdeeld naar type woning).
Buren
44
185
129
48
93
79
578
Culemborg
117
93
2
365
147
202
926
Geldermalsen
27
92
48
48
184
126
525
Neder-Betuwe
7
44
171
142
103
114
581
Neerijnen
16
17
4
89
66
40
232
Tiel
82
52
31
16
196
42
419
Bron: CBS Statline
Boxmeer
51
265
58
120
147
146
787
Cuijk
153
52
37
266
39
217
764
Gennep
35
23
137
2
25
31
253
Grave
1
48
147
1
1
106
304
Mill en St. Hubert
54
8
9
5
56
43
175
St. Anthonis
3
21
3
19
11
32
89
Bron: CBS Statline
Buren
970
3
967
Culemborg
1.370
63
1.307
Geldermalsen
810
1
809
Neder-Betuwe
700
1
699
Neerijnen
531
1
530
Tiel
665
75
590
Bron: https://woningmarktmonitor.gelderland.nl/behoefte-en-plannen/
Boxmeer
925
315
1.240
Cuijk
680
240
920
Gennep
390
–
390
Grave
270
230
500
Mill en St. Hubert
310
105
415
St. Antonis
285
140
425
Bron (m.u.v. Gennep): https://www.brabant.nl/dossiers/dossiers-op-thema/ruimtelijke-ordening/bouwen-en-wonen/feiten-en-cijfers-wonen/monitor-bevolking-en-wonen.aspx
Bron Gennep: https://pcmlimburg.nl/
Niet is na te gaan hoe deze woningbouwproductie invloed heeft gehad en hoe de plancapaciteit invloed zal hebben op de doorstroming van goedkope scheefhuurders uit sociale huurwoningen (huurwoningen in het gereguleerde segment). Wel kan ik een beeld geven van de ontwikkeling van het aandeel goedkope scheefhuurders in de betrokken regio’s tussen 2014 en 2016.
Buren
18,1%
17,0%
– 1,1
– 6,1%
Culemborg
15,0%
13,7%
– 2,3
– 8,7%
Geldermalsen
17,9%
17,5%
– 0,4
– 2,2%
Neder-Betuwe
21,8%
18,1%
– 3,7
– 17,0%
Neerijnen
24,2%
20,4%
– 3,8
– 15,7%
Tiel
18,8%
16,1%
– 2,7
– 14,4%
Bron: Lokale Monitor Wonen
Boxmeer
19,1%
16,9%
– 2,2
– 11,5%
Cuijk
13,2%
11,3%
– 1,9
– 14,4%
Gennep
16,8%
16,1%
– 0,7
– 4,2%
Grave
15,5%
12,6%
– 2,9
– 18,7%
Mill en St. Hubert
18,2%
16,4%
– 1,8
– 9,9%
St. Anthonis
14,0%
12,1%
– 1,9
– 13,6%
Bron: Lokale Monitor Wonen
Vraag 5

In hoeverre wordt er gebruik gemaakt van inkomensafhankelijke huurverhogingen voor scheefwoners in de genoemde regio’s? In hoeverre wordt gebruik gemaakt van het verdere instrumentarium om scheefwonen tegen te gaan? Wat is het effect daarvan op de doorstroom van scheefwoners uit sociale huurwoningen?

Op basis van de recentste gegevens, Huurenquête 2017, kan ik u het volgende melden.
Sinds 2017 komen door gewijzigd beleid minder huurders in aanmerking voor een inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging dan in de jaren 2013–2016. Ten eerste geldt nog maar één inkomensgrens (€ 40.349 over 2015) en ten tweede zijn huishoudens van 4 of meer personen en huishoudens met een of meer AOW-gerechtigden van de inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging uitgezonderd. In 2017 konden woningcorporaties landelijk gezien aan 8% (en commerciële verhuurders 11%) van hun huurders een inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging voorstellen. Dat betekent dat de Belastingdienst op aanvraag van de verhuurder een huishoudverklaring heeft afgeven waarin vermeld staat dat het huishoudinkomen boven de € 40.349 (over 2015) ligt. Het huishouden valt dan niet onder de hiervoor genoemde uitzonderingsgroep (van die uitzonderingsgroep zoekt de Belastingdienst niet naar het huishoudinkomen, omdat het inkomen niet relevant is) en niet in de inkomenscategorie tot € 40.349. Van de groep die in aanmerking komt voor een inkomensafhankelijke hogere huurverhoging, kreeg landelijk gezien 30% de maximale huurverhoging van 4,3%.
In hoeverre verhuurders (en dus ook woningcorporaties) gebruik maken van de mogelijkheid om een inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging voor te stellen en in hoeverre daarbij gebruik maken van de maximale huurverhoging (4,3% in 2017) varieert sterk tussen woningcorporaties. De jaarlijkse huurverhoging is ook onderwerp van overleg van verhuurders met hun huurdersorganisaties. Een deel van de woningcorporaties heeft, in het kader van de betaalbaarheid, met hun huurdersorganisaties afgesproken geen gebruik te maken van de inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging.
De Huurenquête geeft geen betrouwbare gegevens op gemeenteniveau, wel op provincieniveau. De betrokken regio’s liggen in de provincies Noord-Brabant en Gelderland (m.u.v. de gemeente Gennep dat in Limburg ligt). In de provincie Noord-Brabant stelden woningcorporaties aan 14% van de huurders die in aanmerking komen voor de inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging de maximale huurverhoging van 4,3%, in de provincie Gelderland ging dit om 24%.
Ik beschik niet over gegevens over de effecten op de doorstroming van de voorgestelde inkomensafhankelijke (hogere) huurverhogingen 2017.
Vraag 6

Zijn de betrokken regio’s zich er van bewust dat het verkopen van dure sociale huurwoningen vaak voldoende opbrengt om twee, soms drie goedkope sociale huurwoningen terug te bouwen? In hoeverre gebeurt dit? Wat is het effect daarvan op de wachtlijsten voor sociale huurwoningen?

De opbrengsten van de verkoop van woningen maken onderdeel uit van de inkomsten van woningcorporaties. Deze inkomsten zijn over het algemeen niet geoormerkt voor investeringen in nieuwbouw, verduurzaming of voor andere specifieke uitgavenposten in de begroting. Woningcorporaties zullen de opbrengst van verkoop van hun woningen voor diverse kostenposten aanwenden. Het is daardoor niet zichtbaar wat de woningverkoop voor effect heeft op de wachtlijsten voor huurwoningen van woningcorporaties in het gereguleerde segment. Ik beschik dan ook niet over specifieke cijfers voor de regio’s Rivierenland en Maasland (indeling De Gelderlander).
De verkoopopbrengst van huurwoningen verschilt trouwens tussen verkoop in lege staat (na vertrek van de huurder) en verkoop in verhuurde staat (zo’n 45%-80% van de leegwaarde, afhankelijk van de geldende huurprijs ten opzichte van de WOZ-waarde) omdat de koper het lopende huurcontract moet voortzetten (zie ook het antwoord op de vragen 7 en 8).
Vraag 7

Zijn de betrokken regio’s zich er van bewust dat dure sociale huurwoningen verkocht kunnen worden als middenhuurwoningen? In hoeverre gebeurt dit? Wat is het effect daarvan op de doorstroom van scheefwoners uit sociale huurwoningen?

Een sociale huurwoning (waarmee ik in dit kader bedoel: een huurwoning die met een niet-geliberaliseerd huurcontract is verhuurd, ongeacht of de verhuurder een woningcorporatie of een commerciële verhuurder is) verandert door verkoop niet in een middenhuurwoning. Bij verkoop loopt het geldende huurcontract door («koop breekt geen huur») en blijft de woning zolang het huurcontract doorloopt verhuurd met een niet-geliberaliseerd huurcontract, met de daarvoor geldende huurprijsbescherming. Of de huurprijs dan gedurende dat huurcontract kan doorstijgen naar een middenhuurprijs (€ 700–1.000 p.m.), hangt af van de kwaliteit van de woning (via het woningwaarderingsstelsel uit te drukken in punten: hoe meer punten hoe hoger de maximale huurprijsgrens van de woning). In die zin ligt het daarom inderdaad voor de hand om bij verkoop van sociale huurwoningen met als doel om meer aanbod te genereren in het middenhuursegment hiervoor woningen te selecteren met voldoende punten.
Bij een nieuwe verhuring kan de woning direct in het middenhuursegment worden aangeboden.
Corporaties kunnen vervolgens de opbrengsten van verkochte woningen inzetten voor nieuwbouw van huurwoningen met een huurprijs onder de liberalisatiegrens (prijspeil 2018: € 710,68 p.m.). In prestatieafspraken kunnen gemeenten met de corporaties afspraken maken over dit soort ontwikkelingen. Gemeenten zijn naar mijn mening bekend met deze mogelijkheden. In hoeverre ze hier gebruik van willen maken hangt echter in eerst instantie af van de vraag die wordt gezien naar middenhuurwoningen. Vervolgens zal lokaal de afweging worden gemaakt op welke wijze het aanbod in dit segment vergroot kan worden. In verschillende gemeenten zijn hiervoor samenwerkingstafels ingericht. Vanuit het Rijk kan daarbij ondersteuning worden ingeroepen. Vanuit de ervaringen met deze tafels weet ik dat corporaties en investeerders bereid zijn om hier afspraken over te maken. Bij de regiogesprekken over afspraken ten aanzien van de bouwopgave breng ik deze mogelijkheden ook in.
Vanuit het regeerakkoord zet het kabinet in op woningbouwproductie, passend bij de financiële mogelijkheden en hedendaagse wensen van mensen, en geeft prioriteit aan het middenhuursegment. Vergroting van het middenhuursegment kan door nieuwbouw, maar ook door de bestaande voorraad beter te alloceren, waarbij enerzijds het moment van toewijzen van belang is, maar anderzijds ook de mogelijkheid voor doorstroming zodat blijvende passendheid mogelijk is. Bijvoorbeeld door middenhuurwoningen in de het middenhuursegment te houden. Daaraan draagt de aangenomen motie Ronnes/Van Eijs, waarin verzocht wordt om maatregelen in kaart te brengen om exorbitante huurstijgingen in het geliberaliseerde segment tegen te gaan (Kamerstuk 32 847, nr. 401), ook bij. Ik ben bezig uitvoering te geven aan deze motie. Vergroting van het woningaanbod en van het middenhuursegment zal bijdragen aan de doorstroming uit het gereguleerde huursegment van huishoudens met een hoger inkomen.
Zoals in het antwoord op vraag 3 aangegeven, is voor het verminderen van goedkope scheefheid in het gereguleerde huursegment in 2013 de inkomens-afhankelijke (hogere) huurverhoging ingevoerd. Deze inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging heeft twee doelstellingen: ten eerste de doorstroom van huishoudens met een hoger inkomen bevorderen en ten tweede huishoudens met een hoger inkomen – zolang zij niet naar een andere woning doorstromen, want daartoe zijn zij niet verplicht – een huurprijs laten betalen die meer in overeenstemming is met de kwaliteit van de woning dan die zonder die hogere huurverhoging zou zijn. Ik zet dit beleid voort in afwachting van de uitkomsten van overleg tussen huurders en verhuurders. In de Nationale Woonagenda is afgesproken dat Aedes, de Woonbond, IVBN en Vastgoed Belang zich inspannen om voor 1 oktober 2018 met een gezamenlijk voorstel te komen voor een nieuw huurakkoord. Ik verwacht dat daarin in elk geval afspraken gemaakt worden over de maximale stijging van de totale huuropbrengsten in de corporatiesector (huursombenadering), de reguliere huurverhoging, en passende maatregelen om de doorstroming te bevorderen. Wanneer er een akkoord beschikbaar is zal ik die beoordelen op de effecten op de woningmarkt en zal ik de resultaten hiervan uiteraard met uw Kamer delen. Zoals hiervoor aangeven zet ik het tegengaan van goedkoop scheefwonen voort als onderdeel van mijn beleid gelet op het belang van doorstroming. Indien een huurakkoord tussen huurders en verhuurders uitblijft zal ik met uw Kamer bezien of het huidig beleid hiervoor volstaat.
Vraag 8

Wat gaat u doen om deze boodschap bij de regio’s over te brengen? Welke stappen vindt u verder nog nodig om scheefwonen tegen te gaan?

Zie antwoord vraag 7.

19 juni 2018 - 17 juli 2018

28 dagen

De inzet privéjets voor buitenlandse bezoeken
	Renske Leijten (SP)
	Wopke Hoekstra (minister financiën) (CDA)

Bronnen

1. https://www.rtlnieuws.nl/geld-en-werk/minister-met-privejet-11750-eur…
2. Agenda Minister Hoekstra via https://www.rijksoverheid.nl/ministeries…
3. Publicatie Staatscourant, 17 december 2017; https://zoek.officielebek…

Vraag 1

Op welke wijze heeft u bekeken hoe uw bezoek aan Brussel en Berlijn op 13 en 14 februari 2018 anders kon worden ingericht zodat er geen privéjet van 11.750 euro nodig was?1

In de vragen wordt verwezen naar mijn publieke agenda op 13 en 14 februari jl. Het desbetreffende bezoek aan Berlijn vond plaats op 13 en 14 maart jl. Op 13 maart jl. vond de Ecofinraad plaats in Brussel met aansluitend bilaterale gesprekken. Het programma in Berlijn bestond uit diverse afspraken, zoals een bilaterale ontmoeting met de toen aanstaande Duitse Minister van Financiën, de aanstaande Minister van Volksgezondheid en een key note speech bij de Finanzmarktklausur van de Wirtschaftsrat van de CDU3. Ook heb ik het Ridder Grootkruis in de Orde van Oranje Nassau uitgereikt aan de heer Wolfgang Schäuble op de Nederlandse ambassade4. Verder ben ik in Berlijn in gesprek geweest met Nederlandse correspondenten en heb ik een interview gegeven aan een Duitse krant over de Nederlandse positie op Europese onderwerpen. Tot een laat moment moesten delen van het programma nog bevestigd worden en konden zowel de eindtijd van de Ecofinraad in Brussel als de start- en eindtijd van de gesprekken in Berlijn nog schuiven. Gezien de beëdiging van de nieuwe Duitse regering op 14 maart, was het tijdstip voor de afspraak met de nieuwe Duitse Minister van Financiën tot een laat moment onzeker. Een snel bezoek aan de nieuwe Duitse Minister van Financiën was gezien de lopende actuele onderwerpen in mijn ogen belangrijk.
Er zijn vier verschillende mogelijkheden om dienstreizen per vliegtuig af te leggen, te weten lijnvlucht, regeringstoestel, Gulfstream van Defensie en inhuur van vliegtuigen. Bij de voorbereiding van reizen worden de mogelijkheden afgewogen. Daarbij worden de kosten, efficiëntie en het belang van de reis meegewogen. Voor deze specifieke reis op 13 en 14 maart jl. was het regeringsvliegtuig niet beschikbaar. Dat gold ook voor de Gulfstream (toestel van Defensie dat net als het regeringsvliegtuig ingezet kan worden voor dienstreizen van de regering). Het was met lijnvluchten niet mogelijk de bij deze reis benodigde flexibiliteit voor zowel de heen- als de terugreis in te passen. Bovendien betrof het een reis voor vijf personen (zie ook antwoord op vraag 9). Vandaar dat naar alternatieven is gezocht en de afweging is gemaakt dat inhuur de meest efficiënte optie was.
Er spelen diverse voor Nederland belangrijke onderwerpen in relatie tot de toekomst van Europa en de Eurozone, bijvoorbeeld op het gebied van de Economische en Monetaire Unie (EMU), onderhandelingen over een nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK), voltooiing van de Bankenunie en een aankomende Brexit. Het is voor Nederland van evident belang om coalities te smeden bij deze onderwerpen die grote financiële gevolgen kunnen hebben, zowel Europees als voor de nationale begroting. Ik steek veel energie in het onder de aandacht brengen van de Nederlandse inzet bij verschillende andere lidstaten. Een van de resultaten is het recente gezamenlijk paper dat is opgesteld met de ministers van Financiën van Denemarken, Zweden, Finland, Estland, Letland, Litouwen en Ierland. Ook met de ministers van de grotere Europese landen heb ik regelmatig contact.
Vraag 2

Kunt u helder aangeven waarom het niet anders aan elkaar te rijgen was, temeer omdat de publieke agenda enkel aangeeft dat u op 13 februari een gesprek had met de President van de Europese Investeringsbank en op 14 februari 2018 een speech hield bij de Finanzmarktklausur van de Wirtschaftsrat van de CDU?2

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Vindt u het inzetten van een privéjet om op tijd te zijn voor een televisieoptreden het kenmerk van zuinige omgang met belastinggeld – met andere woorden is er in de geest van de Gedragscode Integriteit Rijk sprake van gepast gebruik van belastinggeld? Kunt u uw antwoord toelichten?3

Als Minister van Financiën let ik scherp op de kosten, ook in het geval van buitenlandse reizen. Deze reizen zijn belangrijk voor de uitoefening van mijn functie als Minister om in Europa en daarbuiten het Nederlands belang te dienen. Voorop staat dat deze zo efficiënt mogelijk moeten plaatsvinden.
Bij de voorbereiding van reizen worden de mogelijkheden afgewogen. Daarbij worden de kosten, efficiëntie en het belang van de reis meegewogen. Waar mogelijk, vlieg ik met een lijnvlucht. Eerder dit jaar bijvoorbeeld naar Bulgarije (incl. overstap), de Verenigde Staten (Washington) en Argentinië. Voor deze specifieke reis op 13 en 14 maart jl. was het regeringsvliegtuig niet beschikbaar. Dat gold ook voor de Gulfstream van Defensie. Het was met lijnvluchten niet mogelijk voor zowel de heen- als de terugreis benodigde flexibiliteit in te passen. Daarbij is rekening gehouden met het gehele programma en niet met slechts een onderdeel daarvan. Vandaar dat naar alternatieven is gezocht waarbij rekening is gehouden met alle omstandigheden rond de reis. Vervolgens is de afweging gemaakt dat inhuur de meest efficiënte optie was.
Dienstreizen die ik afleg passen bij de uitoefening van mijn taken als Minister en worden afgelegd in het belang van Nederland. Het is mijn overtuiging dat het belangrijk is dat Nederland actief betrokken blijft in internationale discussies. Er spelen diverse voor Nederland belangrijke onderwerpen in relatie tot de toekomst van Europa en de Eurozone, bijvoorbeeld op het gebied van de Economische en Monetaire Unie (EMU), onderhandelingen over een nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK), voltooiing van de Bankenunie en een aankomende Brexit. Het is voor Nederland van groot belang om coalities te smeden bij deze onderwerpen die grote financiële gevolgen kunnen hebben, zowel Europees als voor de nationale begroting.
Vraag 4

Erkent u dat er geen nationaal belang gediend wordt met een optreden bij Nieuwsuur, zeker niet in de wetenschap dat u als Minister ook op een andere avond zou kunnen komen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Waarom is op 26 maart 2018 eveneens gekozen voor de inhuur van een privéjet om naar Parijs te gaan?

Op maandag 26 maart jl. had ik een programma tot laat in de avond in Parijs. Met lijndiensten was het niet mogelijk om ‘s avonds laat terug te vliegen naar Nederland en het regeringsvliegtuig was niet beschikbaar. In eerste instantie zou gebruik gemaakt worden van de Gulfstream van Defensie, maar de vrijdag voor het bezoek bleek deze niet meer te kunnen vliegen op maandag 26 maart jl. Op het laatste moment moest er gezocht worden naar een alternatief wat de mogelijkheden voor vliegreizen beperkte. Toen is de afweging gemaakt dat inhuur de meest efficiënte optie was.
Vraag 6

Welke regels zijn er binnen de regering gemaakt over de inzet van privéjets of andere wijzen van vervoer naar buitenlandse verplichtingen?

In het handboek voor bewindspersonen6 staan algemene regels uitgewerkt voor dienstreizen. Voor het gebruikmaken van regeringstoestellen (regeringsvliegtuig en de Gulfstream van Defensie) is een besluit7 van toepassing (dit besluit is in 2014 op enkele punten gewijzigd). In dit besluit wordt aangegeven dat in principe een vliegtuig ingehuurd kan worden, nadat het regeringsvliegtuig en de Gulfstream van Defensie niet beschikbaar zijn. Bij samenloop van aanvragen voor het regeringsvliegtuig en de Gulfstream geldt dat de eerste reservering/aanvraag wordt gehonoreerd. Op basis van de prioriteitstelling, zoals afgesproken in het hiervoor genoemde gewijzigde besluit8, kan echter een reservering van een bewindspersoon zoals van Financiën ook op het allerlaatste moment geannuleerd worden; zo hebben de Koning en de premier bijvoorbeeld voorrang bij samenloop in de aanvraag. Het voorgaande beperkt de mogelijkheden voor vliegreizen met één van deze twee vliegtuigen.
Daarnaast kennen departementen ook interne afspraken bij het maken van een keuze uit de verschillende mogelijkheden voor vliegreizen. Afwegingscriteria bij het Ministerie van Financiën zijn of het programma en de lijnvluchten op elkaar af te stemmen zijn, of het reizen zo efficiënt mogelijk kan plaatsvinden voor de bewindspersonen, of de kosten opwegen tegen het belang van de reis en of er veiligheidsaspecten zijn die bepaalde mogelijkheden uitsluiten. Deze criteria worden tegen elkaar afgewogen. Dit is een intern proces bij het Ministerie van Financiën. Ik word geïnformeerd over de keuze die is gemaakt of krijg alternatieven gepresenteerd wanneer op basis van de afweging keuzes gemaakt dienen te worden in het programma of in mijn agenda. Daarnaast informeer ik actief of de gekozen mogelijkheid de meest efficiënte mogelijkheid is voor de desbetreffende vliegreis, waarbij het kostenaspect wordt meegewogen.
Vraag 7

Wie accordeert de uitgaven voor een privéjet en welke afwegingscriteria worden gebruikt om te komen tot de beoordeling van de rechtmatigheid van de uitgaven? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 6.
Vraag 8

Hoe vaak heeft het Ministerie van Financiën de afgelopen vijf jaar een privéjet ingezet, voor welke bewindspersoon en met welke reden?

Van 21 januari 2013 tot 13 januari 2018 was mijn voorganger ook voorzitter van de Eurogroep. In deze periode zijn dienstreizen afgelegd vanwege verplichtingen in het buitenland die samenhingen met dat voorzitterschap. Voor deze dienstreizen zijn ook vliegtuigen ingehuurd, zodat mijn ambtsvoorganger zijn twee belangrijke taken (Minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep) effectief kon uitoefenen en efficiënt zijn tijd kon inzetten. Tijdens zijn Eurogroepvoorzitterschap speelden er onderwerpen die veel tijd in beslag namen, zoals de crisis rond Griekenland. De kosten van vliegreizen die mijn ambtsvoorganger maakte in zijn hoedanigheid als Eurogroepvoorzitter werden vergoed door de Raad van de Europese Unie. Om die reden werden deze niet openbaar gemaakt in de bestuurskosten.
In totaal heeft het Ministerie van Financiën de afgelopen 5 jaar (1-1-2013 tot en met 31-12-2017), volgens de gegevens uit de financiële administratie van het Ministerie van Financiën, 29 keer een vliegtuig ingehuurd. Het betrof hier 22 ingehuurde vliegtuigen ten behoeve van het voorzitterschap van de Eurogroep. Van de overige zeven ingehuurde vliegtuigen heeft mijn ambtsvoorganger er zes afgelegd in de hoedanigheid als Minister van Financiën. Eén reis is gemaakt door de voormalige Staatssecretaris van Financiën. Deze zijn openbaar gemaakt in de bestuurskosten van het Ministerie van Financiën. Voor zover het mogelijk was, is er gevlogen met het regeringsvliegtuig en de Gulfstream. Deze mogelijkheden waren soms niet beschikbaar door andere reserveringen of door de afgesproken prioriteitstelling.
Naast de twee dienstreizen (Berlijn en Parijs) die u in de vragen noemt, is voor nog twee andere dienstreizen (op 8 januari 2018 Amsterdam-Madrid-Lissabon-Amsterdam en op 7 februari 2018 Rotterdam-Luxemburg-Rotterdam) in deze kabinetsperiode door het Ministerie van Financiën een vliegtuig ingehuurd. Ook in geval van deze dienstreizen is mijn overtuiging dat het belangrijk is dat Nederland actief betrokken blijft bij wat in Europa speelt. Er spelen diverse voor Nederland belangrijke onderwerpen in relatie tot de toekomst van Europa en de Eurozone, bijvoorbeeld op het gebied van de Economische en Monetaire Unie (EMU), onderhandelingen over een nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK), voltooiing van de Bankenunie en een aankomende Brexit. Het is voor Nederland van groot belang om coalities te smeden bij deze onderwerpen die grote financiële gevolgen kunnen hebben, zowel Europees als voor de nationale begroting.
Voor de Staatssecretaris van Financiën heeft in deze kabinetsperiode nog geen inhuur plaatsgevonden.
Vraag 9

Welke personen vlogen op 13 en 14 februari 2018 mee van Brussel naar Berlijn en van Berlijn naar Amsterdam?

In totaal bestond de delegatie uit vijf personen (inclusief Minister) vanuit het Ministerie van Financiën. Het betrof ambtelijke ondersteuning voor de Minister.
Vraag 10

Vindt u het boeken van privéjets tegen hoge kosten in samenhang met uw uitspraak dat u «inmiddels bekend staat als zuinigste man op het Binnenhof»? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 3.

19 juni 2018 - 17 oktober 2018

120 dagen

Studenten die naar de rechter moeten voor onterecht betaalde bemiddelingskosten
	Sandra Beckerman (SP)
	Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)

Bronnen

1. https://www.rtvnoord.nl/nieuws/195398/Studenten-naar-rechter-voor-ont…
2. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 326
3. ACM, 2016 https://www.acm.nl/nl/publicaties/publicatie/15998/ACM-wijs…
4. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr. 923
5. https://www.wooninfo.nl/publicaties/jaarverslagen/
6. https://www.rtvnoord.nl/nieuws/175829/Stad-betaalt-voor-proces-tegen-…

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat studenten naar de rechter moeten stappen om hun onterecht betaalde bemiddelingskosten terug te krijgen?1

Als Minister kan ik geen eindoordeel vellen over de juiste toepassing van de wet in concrete gevallen, daar is de rechter voor. Die kan alle voorwaarden en omstandigheden bij zijn oordeel betrekken. Zoals in de beantwoording van eerdere Kamervragen4 aangegeven, is de wet duidelijk dat aan de consument-huurder van woonruimte geen bemiddelingskosten, onder welke benaming dan ook, in rekening mag worden gebracht in het geval dat de bemiddelaar (ook) in opdracht van de verhuurder bemiddelt.
Een benadeelde kan naar de rechter stappen als de bemiddelaar de bemiddelingskosten niet in der minne terugbetaalt. Mogelijk ziet de ACM in de meldingen van consumenten aanleiding tot een onderzoek naar deze praktijk(en). De ACM is bevoegd maatregelen te nemen wanneer sprake is van een stelselmatige overtreding (het gaat om de belangen van een groep consumenten). Zij treedt niet op in individuele gevallen. Klachten bij de ACM kunnen ertoe leiden dat tussenpersonen gedwongen worden hun beleid aan te passen en van verdere schending van de wettelijke regeling af te zien.
Vraag 2

Wat is de rol van de ACM (Autoriteit Consument en Markt) geweest in deze zaak, nu de ACM in 2014 een andere werkwijze heeft toegezegd, de wet is aangescherpt en er sinds 2016 dezelfde regels voor studentenkamers gelden tegen onterechte bemiddelingskosten?2 3

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Kan de ACM in zaken met onterechte bemiddelingskosten voorkomen dat gedupeerden naar de rechter moeten stappen, en waarom is dat in dit geval niet gebeurd?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 4

Hoe gaat u ervoor zorgen dat in de toekomst gedupeerden geen rechtsgang meer hoeven te maken, maar dat bemiddelingsbureaus automatisch worden gesommeerd om de onterecht ontvangen bemiddelingskosten terug te storten? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zoals tijdens het AO Volkshuisvesting/Woningcorporaties van 21 juni jl. toegezegd informeer ik uw Kamer in het najaar via de aanpak «Goed verhuurderschap» (zie ook het antwoord op vragen 6 en 7) hoe ik invulling geef aan de motie van het lid Kops (PVV) (32 847 nr. 324). Deze motie verzoekt de regering ervoor te zorgen dat er niet langer onrechtmatig bemiddelingskosten bij huurders in rekening worden gebracht. Zoals tijdens het AO Huuraangelegenheden van 26 september jl. toegezegd zal ik ook onderzoeken of de Huurcommissie een rol kan spelen bij geschillen over bemiddelingskosten.
Vraag 5

Hoe vaak is het vragen van dubbele bemiddelingskosten voor huur en verhuur nog voorgekomen in 2017 en 2018, nu uw voorganger verwachtte dat «deze praktijken snel zullen eindigen» en de ACM in 2016 stelde dat «dubbele courtage niet vaak meer voorkomt», maar klachten over bemiddelingsbureaus nog steeds op nummer 3 staan bij de meest voorkomende klachten bij het Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag?4 5

Ik beschik niet over cijfers van de aantallen bemiddelaars die ten onrechte verkapte bemiddelingskosten in rekening brengen en aan hoeveel huurders ten onrechte bemiddelingskosten in rekening is gebracht.
Vraag 6

In hoeveel gemeenten in Nederland worden huurders van zelfstandige en onzelfstandige woonruimten geholpen als ze te maken hebben met dubbele bemiddelingskosten, ofwel in de vorm van een steunpunt dan wel in de vorm van financiële steun?6

Ik beschik niet over cijfers van de aantallen gemeenten die huurders van zelfstandige en onzelfstandige woonruimten steun bieden als ze te maken hebben met mogelijk dubbele bemiddelingskosten. Wel ben ik ben met de sector in gesprek over de waargenomen misstanden op de woningmarkt en de gezamenlijke inzet daarop in het kader van «Goed verhuurderschap». Onder deze misstanden schaar ik ook het nog steeds het ten onrechte vragen van bemiddelingskosten. Bij het traject «Goed verhuurderschap» zijn verschillende georganiseerde partijen uit de sector betrokken zoals de gemeente Amsterdam namens de studentensteden en VNG, maar ook VBO Makelaar, NVM, IVBN, Vastgoed Belang, VGM NL, Aedes, Woonbond en de LSVb. In gezamenlijkheid wordt gewerkt aan een aanpak, waarbij ook wordt gekeken naar het bieden van hulp aan huurders indien zij geconfronteerd worden met ten onrechte in rekening gebrachte bemiddelingskosten. Graag bericht ik uw Kamer later in het najaar over de aanpak.
Vraag 7

Bent u bereid om hulp aan huurders, zoals het voorbeeld van de gemeente Groningen, het Huurteam in Utrecht of het Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag in Amsterdam, te stimuleren in heel Nederland, beginnend bij de studentensteden en mogelijk in samenwerking met de LSVb (Landelijke Studenten Vakbond)? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 6.

19 juni 2018 - 9 juli 2018

20 dagen

Het bericht ‘Ruim 600 euro ‘afsluitboete’ voor huiseigenaar die gasloos gaat wonen, dat mag dus niet’
	Tom van der Lee (GL)
	Eric Wiebes (minister economische zaken) (VVD)

Bronnen

1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2375
2. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2375
3. https://www.stedin.net/klantenservice/veelgestelde-vragen/ik-wil-tijd…
4. https://www.enexis.nl/consument/aansluiting-en-meter/aansluiting/afsl…
5. https://www.degeschillencommissie.nl/media/2993/uitspraak-113858.pdf

Vraag 1

Herinnert u zich dat u als antwoord op de vraag welke consequenties u verbindt aan de bindende uitspraak van de Geschillencommissie Energie, aangaf dat er geen generieke werking uitgaat van deze uitspraak?1 Klopt het dat Liander, de in dit geval verantwoordelijke netbeheerder, in het complete dossier van ruim 100 pagina’s in een verweerschrift en een dupliek uitgebreid heeft geprobeerd aannemelijk te maken dat het volledig weghalen van de gasaansluiting en meetinrichting de enige mogelijkheid is om de veiligheid van het gastransportnet te waarborgen? Zo ja, deelt u de overtuiging dat in een zodanig uitgebreid dossier de belangrijkste argumenten al aangehaald zullen zijn en derhalve in vergelijkbare casussen de geschillencommissie of de rechter niet anders zal oordelen?

De Geschillencommissie Energie heeft in deze casus geoordeeld dat door de betreffende netbeheerder onvoldoende aannemelijk gemaakt is dat het volledig weghalen van de aansluiting en meetinrichting de enige mogelijkheid is om de veiligheid te kunnen waarborgen. Het is niet mogelijk te preluderen op de vraag of een ander orgaan dan de Geschillencommissie precies zo zal oordelen dan wel of in een andere casus nieuwe argumenten naar voren komen.
Vraag 2

Deelt u de overtuiging dat het een onwenselijke situatie is als ieder die dienst Aansluit- en Transportovereenkomst (ATO) voor gas volgens de regels opzegt naar de geschillencommissie of rechter moet om de door netbeheerders als Liander opgelegde verplichting tot het in opdracht laten weghalen van de aansluiting en meetinrichting en de daarvoor gepresenteerde rekening te bevechten, waarbij voor iedere specifieke casus een uitgebreid dossier opgesteld zal moeten worden door de verantwoordelijke netbeheerder om aannemelijk te maken dat het volledig weghalen van de gasaansluiting en meetinrichting de enige mogelijkheid is om de veiligheid van het gastransportnet te waarborgen? Zo ja, op welke termijn verwacht u een generieke oplossing voor de huidige drempel tot opzegging van de ATO voor gas? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de veronderstelling in de vraag dat het niet wenselijk is dat iedere aangeslotene die van het gas wenst te gaan nu een eigen zaak aanhangig maakt. Daarom heb ik de netbeheerders ook gevraagd mij spoedig te informeren over de noodzaak om altijd de aansluiting te verwijderen en om nader te bezien of goedkopere oplossingen daadwerkelijk verantwoord zijn. Dit onderwerp wordt ook besproken in het kader van het Klimaatakkoord.
Vraag 3

Herinnert u zich dat u in het antwoord op vraag 3 (Deelt u het oordeel van de Geschillencommissie dat verzegeling geen veiligheidsrisico’s oplevert?) stelde dat «de netbeheerders eerder hebben aangegeven dat het zogenaamde verzegelen onvoldoende waarborgen biedt dat de veiligheid op de lange termijn gewaarborgd is»?2 Bent u bekend met het feit dat netbeheerders Stedin3 en Enexis4 de gasaansluiting wel voor onbepaalde tijd verzegelen, in het geval van Stedin kosteloos? Deelt u de mening dat hieruit blijkt dat deze netbeheerders verzegeling van de gasaansluiting voor onbepaalde tijd weldegelijk een voldoende waarborging vinden van de veiligheid op de lange termijn?

De netbeheerders hebben eerder aangegeven dat het zogenaamde verzegelen onvoldoende waarborgen biedt dat de veiligheid op de lange termijn geborgd is. De netbeheerder is conform artikel 10 van de Gaswet verantwoordelijk voor de veiligheid van het gastransportnet. Navraag bij de netbeheerders leert mij dat de netbeheerders inderdaad op verzoek verzegelen, maar niet als structurele maatregel. Er is bij verzegeling altijd sprake van een tijdelijke situatie met in beginsel zicht op hervatting van de dienstverlening.
Vraag 4

Klopt het dat uit het Bindend Advies van de geschillencommissie5 blijkt dat de afnemer niet automatisch opdracht geeft, noch verplicht is om opdracht te geven, tot wegneming van de gasaansluiting en meetinrichting bij het opzeggen van de ATO volgens de Algemene Voorwaarden, ongeacht of wegneming al dan niet noodzakelijk is vanuit het oogpunt van veiligheid? Zo nee, waarom niet?

De Geschillencommissie toetst in deze casus slechts of de noodzakelijkheid van het wegnemen van de aansluiting voldoende is onderbouwd door de netbeheerder. Over de vraag welke vorm een eventuele opdracht tot het weghalen van de aansluiting zou moeten hebben, laat de Geschillencommissie zich niet uit.
Vraag 5

Klopt het dat de afnemer juridisch gezien geen verplichting heeft tot betaling van kosten bij opzegging of het nu verzegeling van de aansluiting of het wegnemen van de aansluiting en meetinrichting betreft? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om met de netbeheerders in gesprek te gaan over het afschaffen van deze kosten?

De Geschillencommissie heeft in deze casus geoordeeld dat de met de opzegging verbonden redelijke kosten voor zover die voortvloeien uit de werkzaamheden die proportioneel van aard zijn, in rekening mogen worden gebracht bij de afnemer.
Binnen de regulering van de netbeheerder, zoals weergegeven in de Tarievencode Gas, geldt dat handelingen door de netbeheerder, die het gevolg zijn van de beëindiging van de aansluitovereenkomst, doorberekend worden aan de afnemer. Dit is het gevolg van het uitgangspunt van kostenoriëntatie dat een beginsel is in de Gaswet, als ook de Elektriciteitswet 1998. Dit algemene uitgangspunt geldt dus ook voor extra verzoeken van afnemers.
Verder verwijs ik u naar mijn antwoord op vraag 2.
Vraag 6

Bent u voornemens om afsluiting van het gas van gehele wijken ineens te stimuleren? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Ja, dit is onderdeel van de besprekingen in het kader van het Klimaatakkoord.

19 juni 2018 - 9 juli 2018

20 dagen

Het gebruik van de dienstauto, in relatie tot transparantie en verantwoording afleggen aan de Kamer
	Selçuk Öztürk (DENK)
	Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van een recente discussie op 11 juni jl. over de Raming, en in dat kader over het gebruik van de dienstauto van de Kamervoorzitter?

Ik ben op de hoogte van de discussie die op 11 juni jl. is gevoerd in uw Kamer tijdens het wetgevingsoverleg over de Raming.
Vraag 2

Bent u ervan op de hoogte dat de Kamervoorzitter geen openheid van zaken wilde geven over het gebruik van de dienstauto, met name ook het selectief laten meeliften van sommige Kamerleden?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Deelt u de mening dat de Tweede Kamer geen detectivebureau is? Zo nee, waarom niet?

Ja.
Vraag 4

Deelt u de mening dat over het gebruik van dienstauto’s, op kosten van de belastingbetaler, volledige transparantie en verantwoording afleggen de norm zou moeten zijn? Zo nee, waarom niet?

In het kader van doelmatig gebruik is bepaald dat een dienstauto pas in gebruik mag worden genomen nadat is vastgesteld dat de kilometerprijs van de beoogde dienstauto het gestelde maximum niet overschrijdt, tenzij een hogere kilometerprijs noodzakelijk is om redenen van veiligheid of arbeidsomstandigheden.
Het is overigens de vraag of volledige transparantie over het dienstautogebruik van politieke ambtsdragers aangewezen is. Zo is uit een rittenadministratie eenvoudig een vervoerspatroon af te leiden. Uit veiligheidsoverwegingen kan het ongewenst zijn dergelijke informatie volledig transparant te maken.
Vraag 5

Wie heeft er bepaald wie mee mag met de dienstauto en wie niet? Hoe komt deze afweging tot stand?

In artikel 12a van de Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer is bepaald dat in de plaats van de vervoersvoorzieningen van artikel 7 aan de voorzitter een dienstauto ter beschikking kan worden gesteld ten behoeve van het woon-werkverkeer en dienstreizen. De Tweede Kamer is verantwoordelijk voor het correct gebruik van de dienstauto vanuit de genoemde wettelijke maar ook de fiscale kaders. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft geen enkele rol en verantwoordelijkheid met betrekking tot het gebruik van de dienstauto van de voorzitter van de Tweede Kamer. De gevraagde informatie over meereizende Kamerleden, rittenadministratie, kilometerprijs en reglement aangaande het gebruik van de dienstauto is daarom op mijn ministerie niet aanwezig.
Vraag 6

Waarom worden Kamerleden wel naar Amsterdam meegenomen, maar niet naar andere steden?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7

Kunt u een overzicht geven wie, waar en wanneer plaatsneemt in de hier bedoelde dienstauto, en waar deze naartoe is gereden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 8

Is er betaald voor deze ritten? Zo ja, hoeveel? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 9

Kunt u standaard deze rittenadministraties aan de Kamer doen toekomen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 10

Welke kilometerprijs wordt hierbij gehanteerd?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 11

Kunt u het reglement aangaande het gebruik van de dienstauto openbaar maken en aan de Kamer doen toekomen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

19 juni 2018 - 3 juli 2018

14 dagen

De NAM die weigert op te draaien voor de versterkingskosten
	Henk Nijboer (PvdA)
	Eric Wiebes (minister economische zaken) (VVD)

Bronnen

1. Dagblad van het Noorden, «Wie trekt de portemonnee?» 18 juni 2017

Vraag 1

Kent u het bericht «Wie trekt de portemonnee»?1

Ja.
Vraag 2

Klopt het dat de NAM als reden voor het escalatieoverleg de kosten voor de versterkingsoperatie aanvoerde?

Nee. NAM heeft op 16 maart 2018 in een mail aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en de Secretaris-Generaal van mijn ministerie aandacht gevraagd voor de zorg dat de huidige versterkingsoperatie volgens NAM niet in overeenstemming is met haar juridische verantwoordelijkheid om zo snel mogelijk de beoogde veiligheidsnorm te behalen. Dit omdat volgens NAM (1) gegeven de uitvoeringssnelheid van de huidige aanpak de Meijdam-norm niet op tijd zou worden behaald en (2) de aanpak voorbij gaat aan voortschrijdend inzicht in de NPR, en dit inzicht volgens NAM voor een versnelling zou kunnen zorgen. Daarbij heeft NAM ook aandacht gevraagd voor het feit dat een lager seismisch risico als gevolg van de afbouw van de gaswinning impact kan hebben op de inrichting en uitvoering van de versterkingsopgave. Deze punten tezamen vormden aanleiding voor NAM om, in lijn met de Samenwerkingsafspraken, in overleg te willen treden.
Vraag 3

Waarom heeft u deze reden niet tijdens het plenair debat over het besluit over de gaswinning in Groningen op 7 juni 2018 kenbaar gemaakt aan de Kamer, terwijl daar expliciet om was gevraagd?

NAM heeft kosten voor de versterkingsoperatie niet aangevoerd als reden voor het verzoek om overleg. In het betreffende debat heb ik hierover geheel in lijn met bovenstaande geantwoord dat NAM zorgen had over de versterkingsoperatie, met name ten aanzien van het tempo en de veiligheid. Daarbij heb ik ook benoemd dat NAM als operator een zorgplicht voor de veiligheid heeft en dat als NAM dus risico’s loopt als zij meent dat die veiligheid niet kan worden waargemaakt.
Vraag 4

Klopt het dat de NAM agendeerde om de versterking van onveilige huizen (1.588 en 1.581) op te schorten? Wat was de conclusie van de bespreking?

Nee, NAM heeft niet verzocht om het opschorten van versterkingswerkzaamheden. Het overleg dat in het kader van de Samenwerkingsafspraken tussen het Rijk, de NCG en NAM plaatshad op 28 mei 2018, had betrekking op de uitvoering van het kabinetsstandpunt zoals verwoord in mijn brief aan de regiobestuurders op 22 mei 2018 (Kamerstuk 33 529, nr. 468). De conclusies van het overleg zijn weergegeven in het gespreksverslag van dit overleg, dat op 6 juni 2018 aan uw Kamer is gezonden (Kamerstuk 33 529, nr. 472). Ik heb hierover gesproken met de regiobestuurders en met hen afgesproken dat de geplande inspectie- en engineeringswerkzaamheden vooralsnog worden voortgezet.
Vraag 5

Waarom heeft de NAM nog altijd zoveel invloed op beslissingen die de directe veiligheid van Groningers raken, u beloofde toch dat dat afgelopen zou zijn?

Ik heb altijd betoogd dat NAM geen rol meer moet hebben in de aansturing of de verwezenlijking van de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie. Dit breed gedragen voornemen heeft niet ter discussie gestaan en staat dat nu ook niet. De schadeafhandeling is inmiddels volledig onafhankelijk georganiseerd: besluiten over individuele schadeverzoeken van bewoners worden nu genomen door een speciaal daarvoor ingerichte tijdelijke commissie met onafhankelijk benoemde leden. Het wetsvoorstel voor de verankering van een volledig publiekrechtelijke schadeafhandeling wordt voor de zomer opengesteld ter consultatie. Een vergelijkbare onafhankelijkheid wil ik organiseren voor de versterkingsoperatie. Totdat dit geregeld is, is het in een privaatrechtelijke situatie onvermijdelijk om voor de uitvoering van de versterkingsoperatie afspraken te maken tussen de betrokken partijen, waaronder NAM. Hiervoor gelden de Samenwerkingsafspraken tussen het Rijk, de NCG en NAM (Kamerstuk 33 529, nr. 248).
Vraag 6

Welke rol spelen de zorgen van de NAM in het trage verloop van de versterkingsoperatie? Heeft de NAM tijd gerekt en geduwd om de kosten zo laag mogelijk te houden, waardoor mensen langer in onzekerheid en in onveilige huizen zaten?

Het is niet in het belang van NAM om de versterkingsoperatie te vertragen of om mensen onnodig lang in een onveilig huis te laten wonen. Zoals ook aangegeven in mijn antwoord op vraag 3, is NAM juridisch aansprakelijk voor de gevolgen van aardbevingen die door de gaswinning worden veroorzaakt en loopt NAM als zodanig risico als de veiligheid onvoldoende gewaarborgd kan worden.
Vraag 7

Welke rol speelt de opvatting van de NAM over de aansprakelijkheid voor de versterkingskosten in de onderhandelingen over het te sluiten Akkoord op hoofdlijnen?

Binnenkort zal ik op basis van het advies van de Mijnraad een besluit nemen over de versterkingsopgave. Er zal geen discussie zijn over wie die kosten voor de noodzakelijke versterking zal betalen, aangezien NAM altijd heeft aangegeven deze kosten voor haar rekening te zullen nemen. Dit is nogmaals bevestigd in het Akkoord op Hoofdlijnen dat ik op maandag 25 juni jl. met de aandeelhouders van NAM heb gesloten en waarin staat dat NAM haar volledige verantwoordelijkheid blijft nemen voor de betaling van de kosten van zowel de schadeafhandeling als de versterkingsopgave.
Vraag 8

Bent u bereid het Akkoord op hoofdlijnen niet eerder te ondertekenen dan nadat de Algemene Rekenkamer een voorlichting aan de Kamer geeft over het budgetrecht van de Kamer in dit verband en het voldoen aan de voorschriften zoals vastgelegd in de Comptabiliteitswet? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik samen met de Minister van Financiën heb aangegeven (Aanhangsel van de Handelingen 2017–2018, nr. 2412), bepaalt artikel 4.6 van de Comptabiliteitswet 2016 dat een Minister namens de Staat overeenkomsten mag aangaan zonder dat hiervoor het parlement vooraf hoeft te worden geraadpleegd. Op basis van deze bevoegdheid is het de Staat die overeenkomsten met private partijen afsluit, waarbij de Tweede Kamer het kabinet hierop aan de hand van het parlementaire budgetrecht kan controleren. Het resultaat van de onderhandelingen valt niet onder de voorhang van de Comptabiliteitswet 2016.
Ik wil uw Kamer maximale transparantie bieden, en heb daarom het Akkoord op Hoofdlijnen, geschoond van bedrijfsgevoelige informatie, naar de Kamer gestuurd (Kamerstuk 33 529, nr. 493). Mocht uw Kamer dat wensen, dan ben ik bereid in een vertrouwelijke briefing toelichting te geven op het integrale Akkoord op Hoofdlijnen, dus inclusief bedrijfsvertrouwelijke elementen.

18 juni 2018 - 25 juni 2018

7 dagen

Rulings over de dividendbelasting
	Helma Lodders (VVD), Pieter Omtzigt (CDA), Eppo Bruins (CU), Steven van Weyenberg (D66)
	Menno Snel (staatssecretaris financiën) (D66)

Vraag 1

Kunt u een uiteenzetting geven van het volledige rulingbeleid over de dividendbelasting van de afgelopen vijftien jaar in Nederland en daarin ingaan op het aantal afgegeven rulings, de aard en inhoud van de rulings en de maximale geldigheidsduur van rulings? (bron: Besluit DGB 2014/3099)

Belastingplichtigen kunnen zekerheid vooraf vragen over diverse onderdelen van het fiscale recht. Ook over de toepassing van de Wet op de dividendbelasting 1965. Het algemene kader voor het geven van zekerheid vooraf is opgenomen in het Besluit Fiscaal Bestuursrecht (BFB).1 In het ATR-besluit is bepaald wanneer de zekerheid vooraf op het gebied van de dividendbelasting voor bindend advies moet worden voorgelegd aan het APA/ATR-team.2 In alle andere gevallen wordt de zekerheid vooraf behandeld door de bevoegde lokale inspecteur, zonder betrokkenheid van het APA/ATR-team.
In beide gevallen wordt zekerheid vooraf gegeven op basis van de Wet op de dividendbelasting 1965, jurisprudentie en het beleid, zoals dit is neergelegd in het Verzamelbesluit Dividendbelasting3. Er is naast het in dit beleidsbesluit opgenomen beleid geen specifiek rulingbeleid met betrekking tot de dividendbelasting. Daarnaast worden verzoeken om vooroverleg in internationale situaties ook getoetst aan bilaterale belastingverdragen. Indien bij de behandeling van verzoeken tot zekerheid vooraf rechtsvragen opkomen worden deze, evenals rechtsvragen die opkomen bij de aanslagregeling, voorgelegd aan de relevante kennisgroepen in de Belastingdienst.
In de afgelopen 15 jaar zijn er verschillende wijzigingen in wetgeving maar ook in verdragen doorgevoerd die van invloed zijn geweest op de uitvoering van de dividendbelasting in de praktijk. Zonder daarbij uitputtend te zijn noem ik bijvoorbeeld het opnemen van antimisbruikbepalingen in belastingverdragen, de aanpassing van de fiscale positie van de coöperatie in de dividendbelasting en de per 1 januari 2018 aangepaste inhoudingsvrijstelling in de dividendbelasting.
Indien zekerheid vooraf wordt gevraagd over fiscale aspecten bij een internationale houdsterstructuur zoals benoemd in het ATR-besluit, is het APA/ATR-team bevoegd.4 Er wordt in die situaties doorgaans zekerheid gevraagd over verschillende fiscale aspecten. Zoals ook blijkt uit de Beschrijving stand van zaken APA-/ATR-praktijk 2017 die ik heb gevoegd bij mijn brief van 23 mei 2017 aan uw Kamer, betreft het in die gevallen vaak de toepassing van de deelnemingsvrijstelling op voordelen uit de dochtermaatschappij en verzoeken om zekerheid vooraf of sprake is van inhoudingsplicht en/of recht bestaat op een vrijstelling voor de dividendbelasting.5
Sinds 2017 wordt op verzoek van uw Kamer gedetailleerder dan daarvoor bijgehouden over welke onderwerpen door het APA/ATR-team zekerheid vooraf wordt gegeven. Het overzicht over 2017 is opgenomen in het 2017 jaarverslag van het APA/ATR-team.6 Bij de volgende onderwerpen speelt de juiste toepassing van de Wet op de dividendbelasting 1965 ook een rol:
zekerheid over de positie van aandeelhouders (29),
combinatie deelnemingsvrijstelling/aandeelhouder (231),
de behandeling van vangnetverzoeken onder belastingverdragen (30).
Indien sprake is van een verzoek tot zekerheid vooraf dat de bevoegde lokale inspecteur niet hoeft voor te leggen aan het ATR-team, is het de lokale inspecteur die het verzoek behandelt. Het aantal gevallen waarin zekerheid vooraf is gegeven over de toepassing van de Wet op de dividendbelasting 1965 is niet systematisch bijgehouden in de afgelopen 15 jaar. Die informatie kan ik u derhalve niet verstrekken. De aard en inhoud van dergelijke verzoeken is erg divers. Voorbeelden van zekerheid vooraf zijn:
Zekerheid vooraf omtrent de vraag of een aandelenruil, een splitsing of een fusie in overwegende mate is gericht op het ontgaan of het uitstellen van belastingheffing (artikel 3a, zevende lid, Wet DB 1965).
Zekerheid vooraf over een van dividendbelasting vrijgestelde inkoop van aandelen (artikel 4c, vijfde lid, Wet DB 1965).
Zekerheid vooraf over het fiscaal erkend gestorte kapitaal (artikel 13, Wet DB 1965).
Dergelijke zekerheid vooraf kan door de inspecteur worden afgegeven in een voor bezwaar vatbare beschikking.
Daarnaast is het mogelijk dat een inspecteur en belastingplichtige op verzoek een vaststellingsovereenkomst sluiten over een specifiek feitencomplex, zoals in de situatie van een landsgrensoverschrijdende reorganisatie. De APA- en ATR-besluiten bepalen wanneer een verzoek voor bindend advies moet worden voorgelegd aan het APA/ATR-team.7
De voor bezwaar vatbare beschikkingen, zoals de hierboven genoemde voorbeelden, zijn in principe niet gebonden aan een bepaalde tijdsduur. Dit geldt ook voor zekerheid vooraf die ziet op een eenmalige rechtshandeling zoals de overdracht van een bedrijfsmiddel waarbij zekerheid vooraf wordt gevraagd over de waarde van het bedrijfsmiddel. In (de voorlopers van) het Besluit Fiscaal Bestuursrecht is opgenomen dat in elke vaststellingsovereenkomst moet worden opgenomen voor welke periode de overeenkomst geldt en dat de overeengekomen periode niet stilzwijgend kan worden verlengd. Bovendien ligt beperking in de looptijd in het feit dat altijd moet worden opgenomen dat een vaststellingsovereenkomst vervalt indien wet- of regelgeving wijzigt dan wel de feiten en omstandigheden wijzigen. Voor een ATR geldt dat deze een looptijd heeft van 4 tot 5 jaar. Dit is neergelegd in het ATR-besluit. Hierin is opgenomen dat uitzonderingen mogelijk zijn, bijvoorbeeld bij langlopende contracten. In die gevallen wordt over het algemeen wel opgenomen dat een tussentijdse toetsing zal plaatsvinden.
Vraag 2

Welke mogelijkheden onder het vigerende rulingbeleid heeft een bedrijf met hoofdkantoor in Nederland om dividend deels/geheel uit te keren in een jurisdictie die geen dividendbelasting kent?

Bij de beoordeling of met betrekking tot dividenduitkeringen door een vennootschap die is opgericht naar het recht van Nederland en/of feitelijk in Nederland is gevestigd, dividendbelasting is verschuldigd, wordt gekeken naar de bepalingen opgenomen in de Wet op de dividendbelasting 1965, het Verzamelbesluit Dividendbelasting8 en – indien van toepassing – een belastingverdrag. Daarbij wordt rekening gehouden met eventuele antimisbruikbepalingen die in de wet en/of het van toepassing zijnde verdrag zijn opgenomen.
Vraag 3

Hoeveel rulings die (mede) zien op dividendbelasting zijn er op dit moment?

Hoeveel rulings nog van kracht zijn, wordt niet separaat bijgehouden. Hierboven is ingegaan op de vraag hoeveel rulings door het ATR-team in 2017 zijn afgegeven die mede betrekking hadden op dividendbelasting. Hoeveel gevallen van zekerheid vooraf er buiten het ATR-team zijn afgegeven over dividendbelasting is niet centraal vastgelegd.
Vraag 4

Is van alle rulings over de dividendbelasting gecheckt of zij voldoen aan de wet- en regelgeving?

Het afgeven van zekerheid vooraf wordt gedaan door professionele medewerkers van de Belastingdienst, waarbij de vigerende wet- en regelgeving altijd leidend is. Indien nodig worden kennis- en coördinatiegroepen ingeschakeld voor verdere afstemming.
Bij het onderzoek naar de 4.462 rulings waarover ik uw Kamer op 18 februari jl. heb geïnformeerd zijn die 4.462 rulings op procedurele aspecten gecontroleerd. Alleen de gevallen waarbij sprake was van procedurele fouten zijn destijds ook nogmaals op de inhoud gecontroleerd. Een onjuiste fiscaaltechnische inhoud is in 2 gevallen geconstateerd, in 3 gevallen is de inhoud als waarschijnlijk niet juist beoordeeld. Deze 5 gevallen zagen niet op de dividendbelasting.
Vraag 5

Zijn er in het verleden rulings ontdekt, die (mede) zien op de dividendbelasting, die niet voldoen aan de geldende wet- en regelgeving? Zo ja, wat is toen met de rulings gedaan?

Zekerheid vooraf is niet meer geldig als deze niet langer in overeenstemming is met geldende wet- en regelgeving. Specifiek voor de dividendbelasting noem ik bijvoorbeeld de implementatie van de gewijzigde moederdochterrichtlijn per 1 januari 2016, waarbij is voorzien in een overgangsregeling voor ATR’s die per 1 januari 2016 zijn vervallen.9 Voor het overige verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 4 en 6.
Vraag 6

Heeft de onderzoekscommissie over rulings inhoudelijk gekeken naar rulings over de dividendbelasting, die voor 2015 zijn afgegeven?

De onafhankelijke onderzoekscommissie heeft onderzoek gedaan naar de APA’s en ATR’s die in 2017 zijn afgegeven. Ik heb uw Kamer daarover bij de 21e Halfjaarsrapportage van de Belastingdienst geïnformeerd. Uit de rapportage van de onafhankelijke commissie blijkt dat bij de selectie van de te onderzoeken APA’s en ATR’s binnen elke verschijningsvorm de te onderzoeken APA’s of ATR’s aselect zijn getrokken. Dat betekent dat ook ATR’s zijn beoordeeld die (mede) betrekking hadden op de dividendbelasting. Ten aanzien van deze onderzochte ATR’s is geconstateerd dat deze ook voor wat betreft de dividendbelasting zijn afgegeven binnen wet- en regelgeving. De interne onderzoeksgroep die in het voorjaar van 2017 haar verslag heeft uitgebracht heeft wel onderzoek gedaan naar oudere rulings, in dit onderzoek waren ook rulings over de dividendbelasting betrokken.10
Vraag 7

Kunt u deze vragen een voor een, uitgebreid, precies en binnen een week beantwoorden?

Ja.

18 juni 2018 - 13 juli 2018

25 dagen

De netto opbrengst van pachtgronden
	Pieter Omtzigt (CDA), Jaco Geurts (CDA)
	Menno Snel (staatssecretaris financiën) (D66), Carola Schouten (viceminister-president , minister landbouw, visserij, voedselzekerheid en natuur) (CU)

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Evenwichtig systeem in belang van pachter en verpachter» (boerderij, 5 juni 2018)?

Ja.
Vraag 2

Kunt u aangeven hoe hoog de pachtersnormen zijn in 2017 en 2018 en hoeveel rendement een verpachter maximaal mag maken op de waarde van zijn grond? Kunt u aangeven wat het hoogste percentage en het laagste percentage van de waarde van de grond is dat een verpachter als pacht mag vragen (in de verschillende gebieden)?

Een verpachter kan direct rendement (inkomsten uit verschillende pachtvormen) én indirect rendement (via waardestijging van de grond bij verkoop) op zijn grond behalen. Dit zal voor iedere individuele verpachter tot een ander resultaat leiden. Voor het totale rendement geldt geen maximum. Verpachters van grond in langlopende liberale pacht en/of reguliere pacht zijn voor wat betreft het directe rendement gebonden aan het Pachtprijzenbesluit 2007. Dit betekent dat op deze pachtgronden gereguleerde pachtprijzen van toepassing zijn. Deze gereguleerde pachtprijzen («regionormen») worden jaarlijks vastgesteld en zijn in Tabel 1 hieronder weergegeven. Bij toepassing van de regionormen geldt een bovengrens van 2% van de vrije verkeerswaarde van de grond (in onverpachte staat).
Bouwhoek en Hogeland
677
653
Veenkoloniën en Oldambt
743
640
Noordelijk weidegebied
796
586
Oostelijk veehouderijgebied
755
608
Centraal veehouderijgebied
633
467
IJsselmeerpolders
1.049
1.125
Westelijk Holland
653
548
Waterland en Droogmakerijen
414
296
Hollands/Utrechts weidegebied
932
706
Rivierengebied
861
631
Zuidwestelijk akkerbouwgebied
513
505
Zuidwest-Brabant
781
740
Zuidelijk veehouderijgebied
838
550
Zuid-Limburg
878
718
Westelijk Holland
2.714
3.108
Rest van Nederland
1.695
2.071
Vraag 3

Kunt u aangeven hoe dit percentage zich verhoudt tot de bij box 3 verwachte opbrengst van 5,39%?

De regionormen en het maximumpercentage van 2% vrije verkeerswaarde uit het Pachtprijzenbesluit 2007 hebben betrekking op het directe rendement van pachtgronden (inkomsten uit pacht). Bij box 3 wordt zowel het directe alsook het indirecte rendement van vermogen geacht te zijn begrepen in de vermogensrendementsheffing. Tot 2017 werd uitgegaan van een voordeel uit sparen en beleggen (forfaitair rendement) van 4%. De vermogensrendementsheffing is met ingang van 1 januari 2017 herzien zodat deze beter aansluit bij de rendementen die door belastingbetalers met eenzelfde vermogensomvang in voorafgaande jaren gemiddeld zijn behaald. Het forfaitaire rendement wordt nu gebaseerd op de gemiddelde verdeling van het box 3-vermogen over spaargeld en beleggingen (de vermogensmix) in combinatie met een in het verleden in de markt gerealiseerd rendement op beide componenten.
Vraag 4

Zijn er gebieden in Nederland in 2017 en 2018 waar de netto opbrengst van de pacht lager is dan er aan vermogensrendementsheffing betaald dient te worden in de hoogste schijf? Zo ja, welke gebieden zijn het dan?

Er kunnen inderdaad pachtprijsgebieden zijn in Nederland waar in individuele gevallen de netto opbrengst van de pacht lager is dan de te betalen vermogensrendementsheffing. Dit hangt af van de hoogte van de betaalde pacht, de omvang van het vermogen van de verpachter én de normwaarde van de onverpachte grond1 (de vrije verkeerswaarde) in dat betreffende pachtprijsgebied. De Belastingdienst publiceert jaarlijks de waardering van verpachte gronden in box 3 voor 66 landbouwgebieden2(verdeeld over 14 pachtprijsgebieden). De kans hierop is het grootst in de pachtprijsgebieden met een hoge vrije verkeerswaarde en een lage pachtnorm. Zoals in het voorgaande antwoord al aan de orde kwam wordt in de vermogensrendementsheffing zowel het directe als ook het indirecte rendement van vermogen geacht te zijn begrepen. De individuele uitkomst van het forfaitaire stelsel van de vermogensrendementsheffing zal bovendien nooit exact overeen komen met het werkelijk behaalde rendement van één vermogensbestanddeel omdat het stelsel aansluit bij gemiddeld behaalde rendementen voor mensen met een vergelijkbare vermogensomvang.
Vraag 5

Kunt u de vorige vraag beantwoorden voor zowel gebieden met een eenjarige pacht als gebieden met een pacht die langer dan 20 jaar resterende looptijd heeft?

Nee, dat is niet mogelijk. In alle 14 pachtprijsgebieden van Nederland komt zowel kortlopende liberale pacht met vrije prijsvorming voor alsook langlopende pacht (met een looptijd langer dan 20 jaar) met prijsregulering. Generieke conclusies (voor alle pachtvormen) over rendement gerelateerd aan gebieden zijn daarom niet te trekken.
Vraag 6

Acht u het aanvaardbaar dat het mogelijk is dat de maximale pachtopbrengst (nog exclusief eigenaarslasten) lager is dan de belasting die daarover betaald moet worden?

Het forfaitaire rendement dat in box 3 voor een belastingplichtige van toepassing is, is afhankelijk van de waarde van zijn totale vermogen en de vermogensschijf die daarbij hoort. Het werkelijke rendement dat belastingplichtige over zijn totale vermogen geniet kan afwijken van het forfaitaire rendement dat voor box 3 in aanmerking wordt genomen. De vergoeding die voor langlopende pacht mag worden gevraagd en dientengevolge het jaarlijkse te behalen werkelijk rendement op verpachte landbouwgronden maximeert hoeft dus, net als werkelijke rendementen van andere individuele vermogensbestanddelen, niet overeen te komen met het forfaitaire rendement dat voor belastingplichtige in box 3 van toepassing is. Het forfaitaire rendement is immers gebaseerd op een gemiddelde vermogensmix van mensen met een vergelijkbaar vermogen en op werkelijk gerealiseerde marktrendementen van de verschillende vermogensbestanddelen. Door de wijzigingen in de vermogensrendementsheffing sluit het stelsel nu beter aan bij het gemiddelde werkelijke rendement. Dat in individuele gevallen verschillen bestaan tussen het forfaitaire rendement voor box 3 en het werkelijke rendement van één vermogensbestanddeel is, zoals in het voorgaande toegelicht, inherent aan een forfaitair stelsel voor vermogensrendementsheffing. Particuliere verpachters kunnen hierdoor in een aantal gevallen een hoge belastingdruk ervaren ten opzichte van de jaarlijks genoten pachtopbrengst. In de vermogensrendementsheffing wordt echter naast de pachtopbrengst ook de waardevermeerdering geacht te zijn begrepen.
Vraag 7

Wat is het gemiddelde netto rendement (pacht – box 3) dat een grondeigenaar krijgt in 2017 en 2018?

Het gemiddelde rendement is niet makkelijk uit te rekenen, omdat de omstandigheden die het rendement bepalen per verpachter zullen verschillen. Daarbij komt dat cijfers over het verpachte areaal per soort verpachter niet bekend zijn.
Vraag 8

Denkt u dat het op lange termijn aantrekkelijk is voor grondeigenaren om grond te verpachten voor agrarisch gebruik onder deze voorwaarden?

In eerdere brieven3 aan uw Kamer is reeds geconstateerd dat nauwelijks nieuwe pachtovereenkomsten met een gereguleerde pachtprijs overeen worden gekomen. Hier zijn verschillende oorzaken voor.
Vraag 9

Wat vindt u van het feit dat de overheid aan de ene kant ervan uitgaat dat een eigenaar 5,39% rendement kan halen en aan de andere kant een veel lager maximum rendement oplegt, zelfs wanneer rekening gehouden wordt met de correctiefactor?

Zie het antwoord op vraag 6.
Vraag 10

Op welke wijze zal deze zin het regeerakkoord uitgevoerd worden: «In deze kabinetsperiode zal een stelsel van vermogensrendementsheffing op basis van werkelijk rendement worden uitgewerkt?» Gaat dit ervoor zorgen dat de werkelijke opbrengst belast wordt bij pacht en in sectoren waar de overheid zelf maximum huurprijzen vaststelt, die ertoe leiden dat het verwachte of feitelijke rendement lager is dan 5,39%?

Aan de brief met het kabinetsstandpunt met betrekking tot box 3 op basis van werkelijk rendement wordt gewerkt. De brief zal naar de Eerste en Tweede Kamer worden gestuurd.
Vraag 11

Op welke wijze zorgt u ervoor dat er voldoende rekening gehouden wordt met de feitelijke maximale rendementen zolang er nog geen definitieve oplossing is, bijvoorbeeld via de percentages van de waardering van verpachte gronden in box 3?

Doordat de rendementen op spaargeld en beleggingen jaarlijks worden aangepast aan de hand van de meest actueel beschikbare gegevens sluit het stelsel van de vermogensrendementsheffing vanaf 2017 beter aan bij het gemiddelde werkelijke rendement. De waarde van verpachte landbouwgronden die in box 3 in aanmerking wordt genomen wordt ook jaarlijks aangepast aan de actuele waarden die gerealiseerd zijn bij verkoop. Op deze wijze wordt binnen de mogelijkheden van het stelsel de heffing tussen belastingplichtigen met verschillende vermogensomvang en verschillende vermogensbestanddelen gedifferentieerd.
Vraag 12

Kunt u deze vragen een voor een beantwoorden?

Ja.

18 juni 2018 - 17 juli 2018

29 dagen

Inhumaan optreden Franse grenspolitie jegens migrantenkinderen
	Lilianne Ploumen (PvdA), Kirsten van den Hul (PvdA)
	Stef Blok (minister buitenlandse zaken) (VVD), Sigrid Kaag (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (D66)

Bronnen

1. https://nos.nl/artikel/2236570-oxfam-franse-politie-mishandelt-migran…
2. https://www.ad.nl/buitenland/regels-asielopvang-in-hele-eu-gelijk~a85…

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Oxfam: Franse politie mishandelt migrantenkinderen»?1

Ja.
Vraag 2

Wat is uw reactie op de bevindingen in het rapport van Oxfam? Deelt u de opvatting dat dit ontoelaatbaar is en dat dit de geloofwaardigheid van het gehele migratiebeleid van de Europese Unie (EU) schaadt?

De bevindingen uit het rapport zijn zorgelijk. Het kabinet neemt dergelijke berichtgeving serieus en is doorlopend met andere lidstaten en Europese instellingen in gesprek om de verschillende uitdagingen die het migratievraagstuk met zich meebrengt te adresseren. Het kabinet volgt, zonder aannames, zowel de implementatie als naleving van het EU-acquis kritisch, en maakt gebruik van bilaterale en multilaterale kanalen om onze zorgen, waar opportuun, over te brengen.
Het EU-acquis geeft duidelijke richtlijnen voor de omgang met migranten en personen die om internationale bescherming verzoeken. Lidstaten zijn in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het toezien op het optreden van hun grenswachten conform het EU-acquis. De Europese Commissie ziet toe op naleving van het EU-acquis en het is aan de Commissie, als hoeder van het Verdrag, om dit te beoordelen. Indien de Commissie naar aanleiding van dit soort berichten constateert dat van naleving geen of in mindere mate sprake is, of dat zelfs sprake is van schending, mag het kabinet van haar verwachten dat zij het betrokken land hierop aanspreekt en zo nodig vervolgstappen neemt.
Vraag 3

Gaat u hierover in gesprek met uw Franse collega(»s)? Deelt u de mening dat de gestelde misstanden door de Fransen moeten worden onderzocht?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Bent u bereid naar aanleiding van deze situatie de bescherming van (kind)migranten op Europees niveau te agenderen?

Het kabinet is van mening dat in een Europese Unie zonder binnengrenzen moet worden gezocht naar Europese oplossingen voor de uitdagingen op het gebied van migratie. Zoals bekend staat dit ook hoog op de Europese agenda. Belangrijke onderdelen van deze oplossing zijn adequate afspraken over asielprocedures en minimumnormen voor opvang en terugkeer, die momenteel in het kader van de hervorming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS) worden herzien. Dergelijke afspraken dienen in samenhang met elkaar en in overeenstemming met internationale verdragen en standaarden gemaakt te worden. Deze afspraken zijn bindend en alomvattend, en dienen het onderling vertrouwen onder Europese lidstaten verder te verstevigen.
In de voorstellen voor de asielprocedureverordening, de kwalificatieverordening en de opvangrichtlijn, als ook in de huidige regelgeving is bijzondere aandacht voor de kwetsbare positie van minderjarige kinderen. Hierin zijn kind-specifieke waarborgen vastgelegd. Zoals u weet zijn de onderhandelingen over de herziening van het GEAS nog niet afgerond.
Uiteindelijk ziet de Europese Commissie toe op naleving van het EU-acquis en het is aan de Commissie, als hoeder van het Verdrag, om dit te beoordelen.
Vraag 5

Wat betekenen deze bevindingen voor de onlangs gemaakte Europese afspraken over de opvang van migranten en vluchtelingen?2 Deelt u de mening dat dergelijke afspraken niet vrijblijvend mogen zijn? Zo ja, op welke wijze gaat u zich inzetten voor naleving?

Zie antwoord vraag 4.
Vraag 6

In hoeverre kunnen we aannemen dat deze situatie op zichzelf staat binnen de EU? Bent u bereid op Europees niveau een onderzoek te initiëren naar het optreden van grenspolities jegens migranten?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 7

Wat gaat u doen om de eerlijke verdeling van migranten binnen de EU verder te brengen? Bent u bereid de Kamer te informeren over uw inzet?

De Kamer wordt doorlopend geïnformeerd over de inzet van het kabinet met betrekking tot de onderhandelingen over de herziening van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel. De verdeling van asielzoekers maakt hier onderdeel van uit. Nederland zet zich in voor een gemeenschappelijk Europees asielstelsel waarin iedere lidstaat zijn verantwoordelijkheid neemt.
Vraag 8

Wat betekent de actuele (politieke) situatie in Italië voor de huidige Europese inzet ten behoeve van opvang in de regio?

De Italiaanse regering heeft aangegeven te willen inzetten op terugkeer, buitengrensbewaking en samenwerkingsverbanden met derde landen. De Italiaanse Minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini heeft zich eerder uitgesproken voor opvangcentra van migranten buiten de EU.
In de Europese Raad van 28 juni jl. is afgesproken om meer in te zetten op samenwerking tussen de EU en derde landen. Om de kwaliteit van samenwerking met Afrika te verhogen is meer ontwikkelingsgeld nodig maar ook maatregelen tot instelling van een nieuw kader dat een forse verhoging van de particuliere investeringen van zowel Afrikanen als Europeanen mogelijk maakt. Bijzondere aandacht moet uitgaan naar onderwijs, gezondheid, infrastructuur, innovatie, goed bestuur en empowerment van vrouwen.
Het kabinet blijft zich, overeenkomstig het Regeerakkoord en de integrale migratieagenda, in samenwerking met onze Europese partners inzetten voor adequate opvang in de regio.

18 juni 2018 - 4 juli 2018

16 dagen

Het bericht dat hbo’ers opnieuw niet warm lopen voor verkiezingen
	Frank Futselaar (SP)
	Ingrid van Engelshoven (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (D66)

Bronnen

1. https://punt.avans.nl/2018/06/hboers-lopen-opnieuw-niet-warm-voor-med…

Vraag 1

Kent u het artikel «Hbo’ers lopen opnieuw niet warm voor medezeggenschap»?1 Wat is uw reactie daarop?

Ja, ik ken het genoemde artikel. Animo voor en participatie in de medezeggenschap vind ik van groot belang. Het is dan ook interessant dat door het Studenten Overleg Medezeggenschap (SOM) een inventarisatie is gemaakt van de opkomst bij verkiezingen van de centrale medezeggenschapsraden bij tien grote hogescholen.
Vraag 2

Deelt u de menig dat tijdgebrek geen reden mag zijn voor de lage opkomst? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen?

De medezeggenschap op een instelling moet voldoende tijd hebben om haar rol goed op te kunnen pakken. Tijdgebrek zou dus geen reden moeten zijn voor een lage opkomst. Hiervoor zijn diverse waarborgen. In de wet is opgenomen dat het instellingsbestuur de medezeggenschap faciliteert met voorzieningen en scholing. Recentelijk zijn stappen ondernomen om de ondersteuning van de medezeggenschap te versterken. Met de Wet versterking bestuurskracht is in de wet geëxpliciteerd dat onder voorzieningen in ieder geval wordt verstaan ambtelijke, financiële en juridische ondersteuning. Met de kwaliteitsafspraken is ingezet op een proces waarin we vertrouwen op de horizontale dialoog. In dit proces moet de medezeggenschap haar werk goed kunnen doen. In de sectorakkoorden zijn daarom minimumnormen vastgelegd voor de facilitering in tijd voor studentleden van de centrale medezeggenschap.
Vraag 3

In hoeverre zijn de afspraken in het sectorakkoord over voldoende tijd, dat wil zeggen minimaal acht uur per week aan grote hogescholen en minimaal vier uur per week aan hogescholen met minder dan 10.000 studenten, toereikend?

Deze afspraken zijn in goed overleg gemaakt tussen de VSNU, Vereniging Hogescholen en de studentenorganisaties ISO en LSVb. De minimumnormen zijn door partijen kennelijk als werkbaar aangemerkt. De feitelijke tijdsbesteding kan echter per hogeschool verschillen, het staat instellingen in dit verband vrij om meer tijd ter beschikking te stellen.
Vraag 4

Bent u bereid om in gesprek te gaan met hogescholen en studentenorganisaties om aanvullende afspraken te maken over meer uren, vrijstelling van studieactiviteiten en facilitering van de medezeggenschap? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 ook heb aangegeven is de facilitering van de medezeggenschap met de Wet versterking bestuurskracht verstevigd en zijn er met de sectorakkoorden recent afspraken gemaakt over de facilitering in tijd. Het is aan de betrokken partijen binnen instellingen om dit in goed overleg samen verder te concretiseren en uit te werken. Ik zie dus geen aanleiding om in gesprek te gaan. Wel faciliteer ik dat voor specifieke vragen van medezeggenschapsorganen in het kader van de kwaliteitsafspraken door ISO, LSVb, de Vereniging Hogescholen en VSNU een landelijk loket wordt ingesteld.
Vraag 5

Welke oorzaken ziet u voor de lage opkomst bij verkiezingen op hogescholen?

Van instellingen waar de opkomstpercentages hoger zijn, weten we dat een aantal factoren een rol spelen. Ik denk hierbij aan een actieve en zichtbare raad, goede facilitering en inzet vanuit het bestuur. Het verhogen van de opkomst bij toekomstige verkiezingen vergt dus zowel de inzet van studenten en docenten in de medezeggenschap, als van het instellingsbestuur.
Vraag 6

Hoe kan het zijn dat studenten die actief zijn in de medezeggenschap niet in staat worden gesteld om volgens art. 10.39 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) verplichte vergaderingen bij te wonen?

In genoemd artikel is bepaald dat het instellingsbestuur de medezeggenschap in de gelegenheid stelt zoveel mogelijk tijdens werktijd te vergaderen. Ik vind het belangrijk dat van dit recht gebruik kan worden gemaakt door zowel de personeels- als de studentgeleding van de medezeggenschap. Praktisch gezien kan het soms noodzakelijk zijn dat er vergaderingen plaatsvinden zonder dat alle leden aanwezig kunnen zijn. Het is aan het instellingsbestuur en de medezeggenschap om passende afspraken te maken over het kunnen bijwonen van vergaderingen door de personeels- en de studentgeleding.

18 juni 2018 - 10 juli 2018

22 dagen

Lichthinder bij de A27
	Suzanne Kröger (GL)
	Cora van Nieuwenhuizen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD)

Vraag 1

Is het u bekend dat de verbreding van de A27 ter hoogte van Groenekan en Hollandsche Rading gepaard is gegaan met de plaatsing van 18 meter hoge lichtmasten die gedurende de hele nacht blijven schijnen?

Ja, dat is mij bekend.
Gezien de breedte van de snelweg (2 x 3 rijstroken met een brede middenberm van 15,5 m) is het nodig om 18 m hoge masten te plaatsen om de snelweg goed te verlichten. De verlichting wordt uitgeschakeld tussen 23 uur en 5 uur na openstelling van de wegverbreding.
Op dit moment heeft Rijkswaterstaat nog te maken met de bouwperiode. In deze fase gaat de verlichting ’s nachts niet uit als aan de weg gewerkt wordt, in verband met de veiligheid. Door de verlichting aan te laten staan, is het zicht voor de wegwerkers en de weggebruikers goed en kunnen de wegwerkers hun werkzaamheden veilig uitvoeren.
Vraag 2

Is dit in lijn met de afspraken met omwonenden?

Er zijn met omwonenden geen afspraken gemaakt over de hoogte van de lichtmasten. De nachtuitschakeling zoals genoemd in het Tracébesluit A27/A1 is in de voorlichting over het project wel aan omwonenden gemeld. Er is vooraf niet besproken dat de verlichting in de nacht tijdens de bouwperiode blijft branden. In voorkomende gevallen zullen we dit voortaan wel doen.
Vraag 3

Heeft u voorzien dat lichthinder voor de direct langs de snelweg gelegen woningen zou toenemen en dat de omwonenden daarover zouden kunnen gaan klagen?

Zoals vermeld in het antwoord op vraag 2, is vooraf niet besproken dat de verlichting in de nacht tijdens de bouwperiode zou blijven branden. Er kan, mede gezien de klachten, worden geconstateerd dat hierover duidelijker gecommuniceerd had moeten worden.
Vraag 4

Hoe verhouden de extra investeringen die langs de A27 zijn gedaan voor de verbetering van de natuur, zoals dassentunnels en ecoducten, zich ten opzichte van de verslechtering voor de natuur (en met name de nacht-actieve dassen) door de toegenomen lichthinder?

Een groot deel van de lichthinder is tijdelijk, want de verlichting gaat na de werkzaamheden ’s nachts weer uit daar waar het veilig kan. LED verlichting zorgt voor gerichter licht en vermindering van strooilicht. De hinder voor de natuur ten gevolge van de hogere masten zal daardoor beperkt blijven.
Vraag 5

Hoe verhoudt zich het feit dat de nieuwe masten drie meter hoger zijn dan gebruikelijk tot het beleid van Rijkswaterstaat dat volgens de website gericht is op het plaatsen van lagere masten?

Zie het antwoord bij vraag 1. Het beleid van RWS is beschreven in het Uitvoeringskader verlichting. De toegepaste masten voldoen aan dat uitvoeringskader. Dat de nieuwe lichtmasten hoger zijn, is een gevolg van wegverbreding van 2 x 2 naar 2 x 3 rijstroken met een bredere middenberm. De hogere lichtmasten zorgen voor een betere en efficiëntere verdeling van het licht, dus voor een beter beeld voor de weggebruiker en een geoptimaliseerd energieverbruik.
Vraag 6

Bent u bereid alsnog lagere lichtmasten te plaatsen of de lampen zo te laten richten dat er geen lichthinder voor de omgeving bestaat?

Ik neem klachten vanuit de omgeving zeer serieus. Echter is er op dit moment sprake van een tijdelijke situatie van permanente inschakeling gedurende de nachtelijke uren. Voorzien is dat in de definitieve situatie de verlichting uitgezet wordt tussen 23 uur en 5 uur. De hogere masten zijn niet alleen nodig om alle rijstroken te kunnen verlichten, maar ook om de verkeersveiligheid te borgen.
Vraag 7

Bent u bereid er bij Rijkswaterstaat op aan te dringen dat de verlichting tussen 21.00 en 05.00 uur wordt uitgeschakeld, zoals ook op veel andere rijkswegen het geval is?

Het landelijk beleid houdt in dat de verlichting tussen 23 uur en 5 uur wordt uitgeschakeld ten behoeve van energiebesparing. Tijdens de bouwwerkzaamheden aan de weg kan de verlichting, uit veiligheidsoverwegingen, in dit tijdsvenster wel aan zijn.
Vraag 8

Deelt u de mening dat na de eerder gemaakte blunder, waarbij Rijkswaterstaat nieuwe geluidsschermen met de geluidsabsorberende kant naar de buitenzijde plaatste, de omwonenden extra tegemoet zouden moeten worden gekomen?

Het aanbrengen van geluidsabsorberende bekleding aan de bewonerszijde is geadviseerd door TNO om reflecterend omgevingslawaai, met name vanaf een spoorlijn, te verminderen. Hieraan ligt een gedegen onderzoek ten grondslag. Het nut van deze benadering is onderschreven door de Omgevingsdienst Regio Utrecht.

18 juni 2018 - 11 juli 2018

23 dagen

Reclame door verplichtgestelde pensioenfondsen
	Steven van Weyenberg (D66), Gijs van Dijk (PvdA)
	Wouter Koolmees (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (D66)

Bronnen

1. http://pfzw.typepad.com/blog/2017/08/index.html

Vraag 1

Bent u bekend met de reclamecampagne van één van de grootste pensioenfondsen op nationale televisie?

Ja.
Vraag 2

Bent u bekend met de blog van de directeur van Pensioenfonds Zorg en Welzijn uit augustus 2017, waarin hij aangeeft «kostenbeheersing halen we ook uit het feit dat pensioenfondsen door de verplichtstelling geen reclame hoeven te maken.»?1

Ja. In dit blog schetst de directeur van PFZW dat een van de voordelen van de verplichtstelling is dat een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds geen acquisitiekosten hoeft te maken.
Vraag 3

Welk kader bestaat er voor verplichtgestelde pensioenfondsen voor promotie en reclame? Zijn reclames van pensioenfondsen onderworpen aan toezicht door de AFM?

Er zijn geen specifieke kaders waaraan (verplichtgestelde) pensioenfondsen moeten voldoen ten aanzien van promotie en reclame.
Het gedragstoezicht van de AFM is gericht op de naleving van de normen uit de Pensioenwet ten aanzien van voorlichting en informatieverstrekking. Informatieverstrekking die is opgenomen in reclame-uitingen valt daarmee onder het toezicht van de AFM en dient te voldoen aan de algemene eisen dat deze correct, duidelijk en evenwichtig dient te zijn.
Vraag 4

Op welke manier kan een deelnemer inzicht krijgen in de kosten voor deze reclamecampagne? Wordt dit in het jaarverslag onder communicatiekosten geschaard? En in hoeverre worden de communicatiekosten verder gespecificeerd?

Het staat elke deelnemer vrij om vragen te stellen aan het pensioenfonds, zo ook over de kosten van deze reclamecampagne indien men daarin geïnteresseerd is.
In het jaarverslag van PFZW worden de communicatiekosten niet apart vermeld. De kosten voor communicatie zijn onderdeel van de totale administratiekosten. Er is geen nadere specificatie van waaruit de administratiekosten bestaan. Het jaarverslag van PFZW is online in te zien op de website van het pensioenfonds.
Vraag 5

Hoeveel pensioengeld is er uitgetrokken voor deze reclamecampagne? Hoeveel euro is dat per actieve deelnemer?

Volgens opgave van PFZW bedragen de kosten voor de massa mediale campagne van PFZW voor het jaar 2018 1,3 miljoen euro. Per actieve deelnemer bedragen de kosten € 1,08. Afgezet tegen het totale aantal deelnemers bij PFZW bedragen de kosten voor de campagne in 2018 € 0,48.
Vraag 6

Wat vindt u er van dat een verplichtgesteld pensioenfonds pensioengeld gebruikt voor een generieke reclamecampagne op nationale televisie?

Het pensioenfondsbestuur is verantwoordelijk voor het besturen van het pensioenfonds. Daaronder valt onder meer de uitvoering van de pensioenregeling, het vormgeven van het beleggingsbeleid, maar ook de wijze waarop het pensioenfonds communiceert met haar (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en overige aanspraakgerechtigden. Het bestuur richt zich in zijn taak op de belangen van de bij het pensioenfonds betrokken belanghebbenden. Het medezeggenschapsorgaan van een pensioenfonds, waarin de belanghebbenden zijn vertegenwoordigd, heeft de bevoegdheid om een oordeel te geven over het handelen van het bestuur. Naar ik aanneem zal het bestuur bij beslissingen inzake communicatie de kosten en effectiviteit van verschillende media overwegen.
Vraag 7

Als een verplichtgesteld pensioenfonds wil communiceren met haar deelnemersbestand, is een gerichte brief of e-mail dan niet een doelmatigere manier van communiceren dan een generieke reclamespot op nationale televisie?

Zie het antwoord op vraag 6.

15 juni 2018 - 26 juni 2018

11 dagen

Een Turks Festival in Arnhem dat een manifestatie is van de Turkse extreemrechtse Partij van de Nationalistische Beweging
	Jasper van Dijk (SP)
	Wouter Koolmees (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (D66)

Bronnen

1. https://www.doorbraak.eu/turks-festival-marcouch-spaart-de-kool-en-ge…
2. https://www.gelderlander.nl/arnhem/doorbraak-teleurstellende-brief-ma…
3. https://www.youtube.com/watch?v=f0W5PjRLPz8
4. https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/kamers…

Vraag 1

Kent u het bericht dat het Turks Festival in Arnhem geen onschuldig «cultureel en muzikaal evenement» is, maar een manifestatie van de Turkse Federatie Nederland (TFN), een bolwerk van de Turkse extreemrechtse Partij van de Nationalistische Beweging (MHP)?1 Wat is uw reactie daarop?

Ja.
De Nederlandse samenleving is veerkrachtig en biedt ruimte voor een grote diversiteit van beschouwingen, opvattingen, waardepatronen en leefstijlen. Deze vrijheid is er voor iedereen, ook voor mensen die meningen uiten die sommigen van ons misschien onwenselijk of zelfs schokkend vinden. Het kabinet is zich ervan bewust dat de TFN en MHP bekend staan om hun (nationalistische) gedachtegoed. Het festival is een terugkerend initiatief van een lokale organisatie uit Arnhem die op woensdag 20 juni 2018 tijdens de gemeenteraadsvergadering van de gemeente Arnhem heeft verklaard geen directe banden te hebben met andere organisaties.
Vraag 2

Is het waar dat de lokale autoriteiten dit jaar al wel op de hoogte zijn van de te verwachten aanwezigheid van de Grijze Wolven? Zo ja, wat is uw advies aan de gemeente Arnhem hieromtrent?

De gemeente Arnhem heeft aangegeven dat een vergunning is aangevraagd en verleend voor een jaarlijks Turks cultureel festival. Een directe link met de Grijze Wolven is niet bij de gemeente bekend. In 2016 is vastgesteld dat enkele personen tijdens het evenement een gebaar maakten dat geassocieerd wordt met de Grijze Wolven. In 2017 zijn daar geen waarnemingen van gedaan. Het is aan de gemeente Arnhem zelf om te bepalen of zij willen meewerken aan een multicultureel evenement in hun gemeente.
Vraag 3

Wat heeft het gesprek, dat burgemeester Marcouch heeft aangegeven te voeren, over het «nationalistische karakter» van het festival opgeleverd?2

De gemeente heeft meerdere gesprekken gevoerd met de organisatie van het Turkse festival. In deze gesprekken is het mogelijke nationalistische karakter van het evenement aan de orde gesteld en is benadrukt dat het hoogst onwenselijk is als de organisatie gedragingen tolereert die ontwrichtend zijn, onverdraagzaamheid bevorderen en de integratie van bevolkingsgroepen tegenwerken. Het Turkse festival moet volgens de gemeente vooral de integratie bevorderen en moet een feest zijn voor alle Arnhemmers. De organisatie is gevraagd om af te zien van eventuele controversiële programmaonderdelen. De organisatie gaf aan deze uitgangspunten te onderschrijven.
Vraag 4

Acht u het wenselijk dat als slot- en hoofdact voor het festival een zanger (Ozan Manas) uit Turkije is uitgenodigd die bekend is om zijn nationalistische en haatzaaiende liederen, zoals het tegen Armeniers gerichte: «Jullie die een oog hebben op de Ararat en Nagorno-Karabach Jullie die mijn opa en oma hebben afgeslacht en doen baden in bloed Jullie die zich sterken met de leugen van de genocide Wij hebben nog een rekening te vereffenen met jullie Wij luisteren niet naar het kraken van de steen van het geduld Of we leggen jullie het eeuwige zwijgen op of we laten jullie bloed ophoesten»?3 Kunt u hier een toelichting op geven?

De organisatie van het festival heeft verklaard dat de Turkse zanger Ozan Manas niet zal komen.
Indien er sprake is van strafbare feiten in woord of gedragingen, is de politie daar alert op en zal daar tegen worden opgetreden. De beoordeling of er sprake is van stafbare feiten ligt bij het Openbaar Ministerie. De burgemeester treedt op bij verstoringen van de openbare orde.
Vraag 5

Bent u bereid bij de burgemeester van Arnhem na te vragen of deze zal optreden als dergelijke teksten worden gebezigd? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.
Vraag 6

Bent u bekend met de antwoorden op Kamervragen uit 2016, waarin wordt geschreven dat het om enkele personen zou gaan die de Grijze Wolven Groet brachten? Bent u van mening dat dit een correcte weergave van de werkelijkheid was? Zo nee, hoe zou u de situatie nu omschrijven?4

Ja. De gemeente heeft verklaard dat het een correcte weergave van de werkelijkheid betrof.
Vraag 7

Bent u bekend met het feit dat in dezelfde antwoorden geen inhoudelijk antwoord wordt gegeven op de vraag: «Vindt u het acceptabel dat Grijze Wolven zich openlijk manifesteren tijdens een optocht door Arnhem»? Wilt u deze vraag met ja of nee beantwoorden en hier een toelichting op geven?

Nee.
Wanneer het kabinet constateert dat de grenzen van de rechtsstaat overschreden worden, dan wel dat de participatie van Nederlanders met een migratie-achtergrond belemmerd wordt of spanningen binnen of tussen bevolkingsgroepen in Nederland ontstaan, zal het via de daartoe geëigende kanalen actie ondernemen.
Vraag 8

Deelt u de mening dat een festival zoals het geplande festival in Arnhem de integratie niet bevordert?

Op basis van de duiding van gemeente Arnhem, zijn er tot nu toe geen aanwijzingen dat het Turkse festival een anti-integratieve werking zou hebben. De gemeente Arnhem wil immers niet meewerken aan welke vorm van polarisering dan ook. Wanneer gemeente Arnhem constateert dat het evenement de participatie van Nederlanders met een migratie-achtergrond belemmert, zal het niet aarzelen verdere actie te ondernemen.
Vraag 9

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor 22 juni 2018?

Dat is mij helaas net niet gelukt.

15 juni 2018 - 26 juli 2018

41 dagen

De inning Eritrese diasporabelasting nadat de Tijdelijk Zaakgelastigde persona non grata is verklaard
	Sadet Karabulut (SP), Martijn van Helvert (CDA), Han ten Broeke (VVD), Joël Voordewind (CU), Lilianne Ploumen (PvdA), Bram van Ojik (GL), Sjoerd Sjoerdsma (D66)
	Stef Blok (minister buitenlandse zaken) (VVD)

Vraag 1

Kunt u zich herinneren dat uw voorganger de Tijdelijk Zaakgelastigde van het Eritrese ambassadekantoor in Den Haag op dinsdag 16 januari 2018 tot persona non grata heeft verklaard?

Ja.
Vraag 2

Is sindsdien een nieuwe (Tijdelijk) Zaakgelastigde aangesteld?

Nee.
Vraag 3

Is sindsdien de problematiek rondom de dwangmatige inning van diasporabelasting door de Eritrese overheid bij de Eritrese gemeenschap in Nederland toe- of afgenomen? Is het aantal aangiftes omtrent dergelijke praktijken toe- of afgenomen? Is het aantal zaken dat door het openbaar ministerie (OM) wordt opgepakt toe- of afgenomen? Kunt u dit cijfermatig onderbouwen?

Zoals aangegeven in het schriftelijk overleg (Kamerstuk 22 831, nr. 131) is het voor een inschatting van de problematiek van belang dat personen uit de Eritrese gemeenschap aangifte doen als ze dwang of bedreiging ervaren bij de inning van diasporabelasting. De politie registreert en onderzoekt de meldingen en stuurt ze (in geval van een aangifte van strafbare feiten) door naar het Openbaar Ministerie (OM), die vervolgens bepaalt of vervolging wordt ingesteld.
Er zijn in dat licht geen aanwijzingen dat gevallen van (vermeende) dwangmatige inning van diasporabelasting zijn toe- of afgenomen sinds het schriftelijk overleg hierover op 27 november 2017 (zie het verslag, Kamerstuk 22 831, nr. 131). Voor nadere informatie over de procedure en registratie van aangiften zij verwezen naar het genoemde verslag.
Het kabinet onderzoekt momenteel de mogelijkheden met betrekking tot een verbod op diasporabelasting in Nederland, conform de motie van de leden Karabulut en van Ojik (Kamerstuk 22 831, nr. 133). Op dit moment wordt gezocht naar een onderzoeksinstelling die het onderzoek kan verrichten. Het kabinet wil niet op het onderzoek vooruitlopen en zal de Kamer zo spoedig mogelijk informeren als de uitkomst van het onderzoek bekend is.
Vraag 4

Indien u niet concreet kunt aangeven in hoeverre de problematiek rondom de dwangmatige inning van diasporabelasting is toe- of afgenomen, hoe monitort u dan het effect van een dergelijk zwaar diplomatiek middel dat afgelopen januari is ingezet?

In het verlengde van het antwoord op vraag 3 is moeilijk te beoordelen of de diplomatieke maatregel effect heeft gehad op de (vermeende) dwangmatige inning van diasporabelasting als er geen of zeer beperkt aangifte plaatsvindt.
Het kabinet nam de maatregel, die in het diplomatieke verkeer inderdaad geldt als een bijzonder zwaar middel, met als doel om een stevig diplomatiek signaal af te geven aan de Eritrese autoriteiten over de (vermeende) wijze waarop de diasporabelasting wordt geïnd. Het kabinet had in aanloop naar de maatregel al meerdere pogingen ondernomen om het begrip te vergroten bij de Eritrese autoriteiten voor de grote Nederlandse politieke en maatschappelijke onrust over onder meer de (vermeende) wijze waarop de diasporabelasting wordt geïnd.
Sinds de maatregel heeft er op diplomatiek niveau een aantal gesprekken plaatsgevonden en heeft de Eritrese overheid aanvullende informatie gedeeld over de diasporabelasting en de wijze van heffing en inning. In die gesprekken heeft Eritrea het standpunt herhaald dat zij met de heffing en wijze van inning binnen de kaders van de Nederlandse wet- en regelgeving opereert en bereidheid getoond om in gesprek te blijven over de Nederlandse zorgen. Aan het Nederlandse verzoek om geen hoge regeringsfunctionaris uit Asmara af te vaardigen naar twee Eritrese bijeenkomsten in Nederland heeft Eritrea gehoor gegeven. Het kabinet zal deze dialoog met Eritrea voortzetten en zal druk blijven uitoefenen op de Eritrese ambassade in Brussel (mede-geaccrediteerd in Nederland) om de onwenselijkheid van deze diasporabelasting te benadrukken.
Vraag 5

Kunt u zich de brief van uw voorganger van 15 december 2016 herinneren, waarin werd gesteld dat er noodzaak is tot het vergroten van de aangiftebereidheid onder Eritreeërs en dat wantrouwen en onwetendheid van Eritreeërs jegens de politie hiertoe een belangrijke belemmering vormt? Op welke wijze voorziet u Eritreeërs in Nederland van informatievoorziening om de aangiftebereidheid te vergroten? Tot welk resultaat heeft dit sinds 15 december 2016 geleid?

Ja. Er is door het Kennisplatform Integratie en Samenleving in augustus 2017 een handreiking voor gemeenten gepubliceerd met informatie over de Eritrese gemeenschap. De handreiking adviseert gemeenten om de aangiftebereidheid binnen de Eritrese gemeenschap actief te stimuleren, indien blijkt dat daar gegronde aanleiding voor is. Daarnaast heeft de Expertise Unit Sociale Stabiliteit, conform de toezegging in de brief van 15 december 2016, een netwerk opgebouwd binnen de Eritrese gemeenschap in Nederland. Gemeenten worden actief in contact gebracht met dit netwerk voor advies en informatie over zaken die leven binnen de Eritrese gemeenschap.
Vraag 6

Bent u nog steeds van mening dat het niet wenselijk is een centraal meldpunt in te stellen voor Eritreeërs om problemen rondom dwangmatige belastinginning te kunnen melden, zoals bedreiging en afpersing? Zo ja, waarom?

Het Kabinet is nog steeds van mening dat een speciaal meldpunt voor Eritreeërs niet nodig is. De Ministeries van Justitie en Veiligheid en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid achten een dergelijk meldpunt geen zinvolle of doelmatige aanvulling op de bestaande mogelijkheden. In plaats van een nieuw meldpunt in het leven te roepen zetten de Ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Justitie en Veiligheid in op het wijzen op de mogelijkheden rondom de gang naar de politie. Met de in vraag 5 beschreven maatregelen willen de twee ministeries bewustwording en aangiftebereid vergroten binnen de Eritrese gemeenschap.

15 juni 2018 - 10 juli 2018

25 dagen

Het bericht dat Italië weigert CETA te ratificeren
	Mahir Alkaya
	Arie Slob (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CU)

Bronnen

1. https://www.cnbc.com/2018/06/14/italy-could-try-to-block-the-eu-canad…
2. http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10973–2016-ADD-5/en/p…
3. http://www.eu-streekproducten.nl/content/soorten-europese-bescherming

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat de Italiaanse Minister voor landbouw, de heer Centinaio, van plan is het EU-Canada handelsakkoord (CETA) niet te ratificeren, omdat het onvoldoende bescherming biedt aan specialistische Italiaanse producten?1 Wat is uw reactie hierop?

Ja. Het kabinet wacht op een nadere toelichting van Italië alvorens hier op te reageren.
Vraag 2

Hoe kan het zijn dat er binnen de Europese Unie (EU) 221 Italiaanse specialiteiten worden beschermd, maar in het CETA-verdrag maar 41? Welke 180 Italiaanse producten zijn niet opgenomen en waarom?

Zonder handelsakkoorden worden regionale Europese specialiteiten (of geografische indicaties) niet beschermd in derde landen. CETA biedt regionale Europese specialiteiten aanvullende bescherming. De door CETA beschermde regionale Europese specialiteiten zijn opgenomen in Annex 20-A bij het akkoord. De lijsten met wederzijds te beschermen regionale specialiteiten vormen bij elk handelsakkoord een heikel punt van onderhandeling tussen de EU en het betrokken derde land. In de praktijk wordt vaak niet de volledige lijst met in de EU beschermde producten in een akkoord opgenomen. Derde landen noemen bijvoorbeeld als reden om producten niet op te nemen dat (delen van) namen te weinig specifiek zouden zijn omdat ze geen geografische herkomst dragen. Andere reden is dat er spanning bestaat tussen bestaande handelsmerken in het derde land (met een geografische component) en de regionale Europese specialiteiten.
Vraag 3

Deelt u de mening dat als er binnen de EU wordt afgesproken dat sommige regionale specialiteiten enkel die naam mogen dragen als zij geproduceerd worden in de herkomstregio, dat ook zou moeten gelden voor de Canadese markt, omdat dit anders oneerlijke concurrentie betekent? Kunt u uw antwoord toelichten?

Volgens de EU-kwaliteitsregelgeving voor geografische bescherming moeten de te beschermen producten geproduceerd zijn in een bepaalde afgebakende regio of volgens een productie techniek die een minimale onveranderde herkomst heeft van ten minste 30 jaar. Net als veel andere landen kent Canada echter geen wettelijk systeem voor bescherming van dergelijke producten. De Europese Unie zet er daarom consequent op in om in handelsakkoorden afspraken te maken met derde landen over de erkenning van regionale specialiteiten. Het is evenwel niet noodzakelijk dat telkens alle regionale Europese specialiteiten ook in derde landen worden erkend. Een afweging in de onderhandelingen zal moeten worden gemaakt waarbij onder meer zal worden gekeken of het desbetreffende product wordt geëxporteerd naar het derde land.
Vraag 4

Klopt het dat slechts twee2 van de veertien3 Nederlandse producten die in de EU beschermd worden ook dezelfde bescherming zullen genieten onder CETA? Kunt u de keuze hiervoor verklaren?

Gouda Holland en Edam Holland zijn opgenomen in de lijst met te beschermen benamingen in het kader van CETA. Hoewel er vanuit Nederland meer beschermde oorsprongsbenamingen en beschermde regionale specialiteiten zijn geregistreerd in de EU vormen Gouda Holland en Edam Holland de belangrijkste producten waar het gaat om export naar Canada.
Vraag 5

Welke gevolgen heeft deze uitspraak van Minister Centinaio voor de verdere implementatie van het CETA-verdrag?

Het grootste deel van CETA wordt voorlopig toegepast sinds 21 september 2017. Bedrijven, consumenten en werknemers profiteren daardoor nu al van de voordelen van het akkoord. De voorlopige toepassing omvat mede de afspraken over regionale specialiteiten. Europese regionale specialiteiten worden daarmee ook in Canada beschermd. De uitspraak van Minister Centinaio heeft op dit moment geen gevolgen voor de voorlopige toepassing van CETA.
Vraag 6

Deelt u de mening dat het hiermee wederom duidelijk wordt dat het CETA-verdrag niet in voldoende mate de Europese markt beschermt tegen oneerlijke concurrentie?

Nee. Zonder CETA worden Europese regionale specialiteiten niet beschermd in Canada. CETA zorgt juist voor een bescherming van 143 Europese regionale specialiteiten in Canada. Indien de EU en Canada dat wensen, kan de lijst van regionale specialiteiten worden uitgebreid (artikel 20.22 van de CETA-overeenkomst).

15 juni 2018 - 3 juli 2018

18 dagen

Onderwijs aan hoogbegaafde kinderen
	Peter Kwint (SP), Lisa Westerveld (GL)
	Arie Slob (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CU)

Bronnen

1. https://demonitor.kro-ncrv.nl/artikelen/minister-slob-erkent-kennisge…
2. https://demonitor.kro-ncrv.nl/uitzendingen/hoogbegaafdheid

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat veel ouders van hoogbegaafde kinderen een ouderbijdrage moeten betalen van soms duizenden euro’s? Zo ja, wat vindt u ervan dat dergelijke bedragen worden gevraagd?

Ja, ik ben op de hoogte dat ouders soms om een ouderbijdrage wordt gevraagd wanneer hun kind deelneemt aan een programma voor (hoog)begaafde kinderen.
Onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen valt binnen het kader van passend onderwijs. Passend onderwijs stelt de onderwijsbehoefte van leerlingen centraal en vormt het vertrekpunt voor wat leerlingen nodig hebben op school om hun talenten te ontplooien. De samenwerkingsverbanden passend onderwijs zijn verantwoordelijk voor een dekkend onderwijsaanbod in hun regio. Het onderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen moet – net als voor alle andere leerlingen – vrij toegankelijk en kosteloos zijn. Indien voorzieningen nodig zijn om in de ondersteuningsbehoefte van een leerling te voorzien, dan dient de eigen school of het samenwerkingsverband dit te regelen. De toelating hiertoe mag niet afhankelijk worden gesteld van een financiële bijdrage van de ouders. Op 7 maart jl. heeft de Raad van State dit bevestigd met haar uitspraak in de zaak van de Stichting Conexus.1
Er zijn op landelijk niveau geen recente cijfers beschikbaar over (ontwikkelingen in) ouderbijdragen voor ondersteuning van hoogbegaafden. Deze kosten hebben dit jaar wel een expliciete plek in de periodieke schoolkostenmonitor die op dit moment wordt uitgevoerd. De ouderbijdrage voor deelname aan een programma voor (hoog)begaafden zal daar onderdeel van zijn. Het rapport op basis van dit onderzoek wordt eind 2018 opgeleverd en begin 2019 zal ik een beleidsreactie aan de Kamer sturen over dit onderzoek.
Vraag 2

Is bekend hoeveel ouders bijbetalen voor hoogbegaafdenonderwijs? Kunt u een overzicht sturen van de bedragen per school en het totaalbedrag?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Klopt het dat de hoogte van de bijdrage voor hoogbegaafdenonderwijs toeneemt? Hebt u een overzicht van de ontwikkeling in de afgelopen jaren?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 4

Wat vindt u van constructies waarbij de ouderbijdrage «vrijwillig, maar voorwaardelijk» is en waarbij het niet betalen betekent dat het kind geen (passend) onderwijs krijgt?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 5

Is het wettelijk toegestaan dat de ouderbijdrage wordt gebruikt voor extra personeel en lesmateriaal? Vindt u het wenselijk dat dit gebeurt?

Het is wettelijk toegestaan dat scholen een ouderbijdrage vragen en dat deze wordt gebruikt voor extra personeel en lesmateriaal. Het betreft echter altijd een vrijwillige ouderbijdrage. De oudergeleding in de medezeggenschapsraad heeft een instemmingsrecht op de hoogte en de bestemming van de ouderbijdrage.
Vraag 6

Deelt u de mening dat de bekostiging van scholen waar hoogbegaafdenonderwijs wordt aangeboden, niet voldoende is? Zo ja, gaat u dit veranderen? Zo nee, hoe rijmt u dit met de extreem hoge ouderbijdrage?

Samenwerkingsverbanden ontvangen middelen voor de ondersteuning aan leerlingen. Daarnaast is er sinds 2015 structureel 29 miljoen extra toegevoegd aan de lumpsum van samenwerkingsverbanden. Dit extra geld is bedoeld om de brede doelstelling van passend onderwijs vorm te geven: passend onderwijs voor alle leerlingen met een ondersteuningsbehoefte, niet alleen voor leerlingen met een beperking of leerprobleem, maar nadrukkelijk ook voor (hoog)begaafde leerlingen. In aanvulling op deze middelen is in het regeerakkoord 15 miljoen structureel beschikbaar gesteld voor onderwijs(ondersteuning) aan (hoog)begaafde leerlingen.
Vraag 7

Waarom wordt ouders gevraagd om een hoge vrijwillige ouderbijdrage te betalen voor hoogbegaafdenonderwijs, terwijl deze ondersteuning vanuit passend onderwijs aangeboden zou moeten worden? Is de 15 miljoen euro voor onderwijs aan hoogbegaafden uit het regeerakkoord een oplossing voor de hoge ouderbijdrage?

De ouderbijdrage die scholen vragen is vrijwillig. De toelating tot het onderwijs mag niet afhankelijk worden gesteld van een geldelijke bijdrage van ouders.
De extra middelen uit het regeerakkoord van 15 miljoen structureel komen volgend jaar via een subsidieregeling beschikbaar. Met deze regeling worden samenwerkingsverbanden passend onderwijs en scholen gestimuleerd om in de regio een dekkend onderwijs- en ondersteuningsaanbod voor (hoog)begaafde leerlingen in te richten. Het samenwerkingsverband kan samen met de schoolbesturen in de regio bestaande of nieuwe initiatieven op scholen voor primair- en voortgezet onderwijs opzetten of verder uitbouwen, organiseren en bekostigen. Ook worden de samenwerkingsverbanden in staat gesteld om expertise beschikbaar te stellen aan scholen en schoolbesturen en (regionale) voorzieningen uit te bouwen en verder in te richten op scholen. Om blijvende inzet van de samenwerkingsverbanden te bevorderen, zal als subsidievoorwaarde een eis van 50%-cofinanciering uit het bestaande ondersteuningsbudget van de samenwerkingsverbanden worden opgenomen.
Vraag 8

Vindt de Minister dat onderwijs voor hoogbegaafden binnen het regulier onderwijs georganiseerd moet kunnen worden? Vindt u dat op de lerarenopleidingen genoeg aandacht is voor passend onderwijs en hoogbegaafdheid in het bijzonder? Klopt de berichtgeving dat u met uw collega-minister Van Engelshoven bespreekt of het curriculum van de lerarenopleiding moet worden aangepast om zo meer aandacht te geven aan hoogbegaafdheid? Wat is de uitkomst van dit gesprek?1

De hbo lerarenopleidingen hebben gezamenlijk, en in overleg met het afnemend veld, kennisbases opgesteld. Deze beschrijven de algemene, vakspecifieke inhoudelijke en didactische kennis en vaardigheden die een startbekwame leraar ten minste moet beheersen. Elke afzonderlijke lerarenopleiding integreert de kennisbases op eigen wijze in het curriculum. Ik heb inmiddels van de Minister van OCW begrepen dat in de herziene kennisbases van zowel de pabo als tweedegraads lerarenopleidingen, die vanaf komend schooljaar gaan gelden, ook het herkennen van en inspelen op onderwijsbehoeften van hoogbegaafde kinderen is opgenomen (naast die van kinderen met andere ondersteuningsbehoeften waarin passend onderwijs voorziet zoals gedragsproblemen, diagnoses als ADHD e.d.). Ik heb er daarom vertrouwen in dat de lerarenopleidingen hier aandacht aan besteden.
Vraag 9

Gezien u in de uitzending van De Monitor van 12 juni 2018 over de extra middelen voor hoogbegaafdheid aangeeft dat «uiteraard wordt toegezien op de besteding van deze middelen», hoe gaat u daarop toezien?2

Samenwerkingsverbanden die straks gebruik gaan maken van de subsidieregeling zijn verplicht om deel te nemen aan een landelijk onderzoeks- en evaluatieprogramma over de effectiviteit van de interventies en de daarvoor benodigde gegevens beschikbaar te stellen aan de onderzoekers. Dit leidt ertoe dat aan het einde van de subsidieperiode (2022) kennis beschikbaar is over de effecten.
Vraag 10

Wilt u de antwoorden op deze vragen toesturen voor het notaoverleg passend onderwijs op 2 juli 2018?

Ja.

15 juni 2018 - 12 juli 2018

27 dagen

Gezamenlijke productie van S500-raketten door Turkije en Rusland
	André Bosman (VVD), Han ten Broeke (VVD)
	Stef Blok (minister buitenlandse zaken) (VVD), Ank Bijleveld (minister defensie) (CDA)

Bronnen

1. http://www.hurriyetdailynews.com/turkey-proposes-russia-joint-product…
2. Schriftelijke antwoorden op vragen gesteld tijdens de eerste termijn …
3. http://www.hurriyetdailynews.com/dont-use-s-400s-even-if-you-buy-them…
4. Aanhangsel handelingen Tweede Kamer 2016–2017, nr. 2550

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Turkey proposes Russia «joint production of S-500 missiles»»?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de Republiek Turkije een voorstel heeft gedaan aan de Russische Federatie om gezamenlijk S500-raketten – die onder andere ballistische raketten kunnen onderscheppen – te produceren?

Het betreft berichten in de Turkse media. Nederland noch de NAVO is over een dergelijk voornemen geïnformeerd. Het kabinet kan deze berichten daarom niet bevestigen en wil hier niet over speculeren.
Vraag 3

Heeft de NAVO, bijvoorbeeld bij monde van de secretaris-generaal, of NAVO-bondgenoten reeds gereageerd op het Turkse voornemen?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Hoe verhoudt het Turkse voornemen zich tot in NAVO-verband gemaakte afspraken over ontwikkeling of productie van dergelijk materieel (met niet-bondgenoten)?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 5

Deelt u de zorg dat dergelijke samenwerking zowel de eenheid als de afschrikkingskracht van het NAVO-bondgenootschap zou kunnen ondermijnen?

De aanschaf van wapensystemen is een soevereine aangelegenheid. Ook in het NAVO-bondgenootschap blijft deze autonomie gewaarborgd. Er bestaat geen NAVO-regelgeving voor de aanschaf van wapensystemen voor nationale toepassing, noch heeft de NAVO de bevoegdheid om de aanschaf van wapensystemen tegen te houden. Wel wordt ernaar gestreefd de nationale wapensystemen van bondgenoten zoveel mogelijk op elkaar te laten aansluiten, onder meer met het oog op efficiency en interoperabiliteit.
Vraag 6

Kunt u zich herinneren dat de ambtsvoorganger van de Minister van Buitenlandse Zaken op 15 november 2018 in antwoord op vragen van de Tweede Kamer over de S400-systemen liet weten dat «Nederland noch de NAVO formeel [is] geïnformeerd over een overeenkomst met Rusland»?2 Zijn de NAVO en/of Nederland inmiddels wel over de overeenkomst tussen Turkije en Rusland over de S400-systemen geïnformeerd?

Tot op heden is Nederland noch de Noord-Atlantische Raad formeel geïnformeerd over de overeenkomst. Het valt niet te zeggen of kritiek op de voorgenomen aanschaf al dan niet effect heeft gehad.
Vraag 7

Heeft de Amerikaanse kritiek op de aanschaf van S400-systemen van de Russische Federatie door Turkije iets opgeleverd?3

Zie antwoord vraag 6.
Vraag 8

Kunt u zich herinneren dat uw ambtsvoorgangers op 28 augustus 2017 schreven dat het «nagenoeg [is] uitgesloten dat een S-400 luchtverdedigingssysteem, dat mogelijk door Turkije wordt aangeschaft, zal worden geïntegreerd met NAVO-systemen en entiteiten»?4 Kan ook (nagenoeg) worden uitgesloten dat de S400-systemen, zodra deze in Turkse handen zijn, niet worden bediend door Russisch personeel? Zo nee, is deze zorg enkel door de VS of ook door andere verdragspartijen aangekaart?

Voordat wapensystemen kunnen worden toegepast in NAVO-netwerken en systemen moeten deze aan de NAVO-eisen voldoen. Hier worden zowel technische specificaties als veiligheidsoverwegingen meegewogen, zoals het weglekken van technologie naar niet NAVO-landen. Het is daarom nagenoeg uitgesloten dat een S-400 luchtverdedigingssysteem zal worden geïntegreerd met NAVO-systemen en entiteiten.
De aanschaf van wapensystemen is een soevereine aangelegenheid. Ook binnen het NAVO-bondgenootschap blijft deze autonomie gewaarborgd. Er bestaat binnen de NAVO dan ook geen regelgeving voor de aanschaf van wapensystemen voor nationale toepassing, noch heeft de NAVO de bevoegdheid om de aanschaf van wapensystemen tegen te houden. Hetzelfde geldt voor de omgang met de wapensystemen wanneer deze in gebruik zijn genomen. Nederland doet geen uitspraken over standpunten van andere bondgenoten. Wel kan het kabinet delen dat meerdere bondgenoten hun zorgen hebben uitgesproken over de Turkse intentie om het S-400 systeem aan te schaffen. Ook Nederland heeft zorgen uitgesproken bij SG NAVO.

15 juni 2018 - 3 juli 2018

18 dagen

Het feit dat de voormalig inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen het onbegrijpelijk vindt dat de versterking van 1588 woningen momenteel opgeschort is
	Tom van der Lee (GL)
	Eric Wiebes (minister economische zaken) (VVD)

Bronnen

1. RTV-Noord, 14 juni 2018

Vraag 1

Is het u bekend dat de voormalig inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen, de heer Jan de Jong, het onbegrijpelijk vindt dat de versterking van 1.588 woningen momenteel door u is opgeschort?1

Ja.
Vraag 2

Wat is uw oordeel over dit onbegrip en zijn kritiek?

Alle noodzakelijke versterking moet worden uitgevoerd. Dit is ook het standpunt van het kabinet. In mijn brieven aan uw Kamer van 24 april 2018 (Kamerstuk 33 529, nr. 466) en 22 mei 2018 (Kamerstuk 33 529, nr. 468) heb ik toegelicht dat de versterking van woningen van bewoners die reeds een versterkingsadvies hebben ontvangen onverkort wordt uitgevoerd. In afwachting van het advies dat de Mijnraad omstreeks 1 juli 2018 zal opleveren worden kortstondig geen nieuwe versterkingsadviezen verzonden. Conform de motie Mulder c.s. (Kamerstuk 33 529, nr. 491) heb ik de Mijnraad verzocht specifieke aandacht te besteden aan de batch van 1.588 woningen.
Vraag 3

Bent u het met de heer De Jong eens dat hij zich niet kan voorstellen dat de Mijnraad begin juli met een advies aan u komt, waaruit blijkt dat de versterking niet langer nodig of minder nodig zal zijn? Zo nee, waarom niet?

Het advies van de Mijnraad verschijnt rond 1 juli 2018. Ik loop niet vooruit op aanbevelingen die daar mogelijk in komen te staan.
Vraag 4

Hebt u kennisgenomen van de stelling van de heer De Jong dat er in de Groningse situatie nog niets veranderd is («we hebben dit jaar al een beving boven de 3.0 en net onder de 3.0 gehad. (...) Met een aantal van deze bevingen, kan een beving van 4.0 ook voorkomen. Daarom is die versterking zo belangrijk») Deelt u dit oordeel? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet doet er met het zo snel mogelijk volledig beëindigen van de gaswinning alles aan om de oorzaak van de aardbevingen weg te nemen. De Mijnraad zal mij rond 1 juli adviseren over de ontwikkeling van de risico’s en wat dit voor de versterkingsopgave betekent. Op basis dit advies ga ik direct na het verschijnen daarvan in overleg met de regio om besluiten te nemen over het vervolg van de versterkingsopgave.
Vraag 5

Deelt u ook de verwachting van de heer De Jong dat het risico aanzienlijk minder wordt als de gaswinning is teruggebracht tot 12 miljard kuub gas per jaar of minder?

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert in zijn advies van 1 februari 2018 (Kamerstuk 33 529, nr. 424) om de gaswinning in Groningen omwille van de veiligheid zo snel mogelijk terug te brengen naar 12 mld kuub per jaar. Hierop heeft het kabinet besloten tot een volledige afbouw van de gaswinning (Zie Kamerstuk 33 529, nr. 457). Deze maatregel neemt het kabinet dan ook voor de veiligheid van de Groningers. Hoeveel veiliger het wordt moet het advies van de Mijnraad uitwijzen.
Vraag 6

Heeft u al spijt van u besluit om de versterking van 1588 woningen op te schorten? Zo nee, waarom niet? Kunt u aangeven wat er dan wel nodig is om u van gedachten te doen veranderen?

Het kabinet acht het nog steeds verstandig om besluitvorming over bouwkundige versterking van deze woningen – wat veelal sloop en nieuwbouw zou betekenen – aan te houden totdat de Mijnraad, op basis van wetenschappelijke rapporten, een advies heeft uitgebracht over de ontwikkeling van de veiligheidsrisico’s en wat dit voor de versterkingsopgave betekent.
Ik ben mij er zeer van bewust dat voor bewoners die een traject van inspectie en risicobeoordeling achter de rug hebben iedere pas op de plaats onwelkom is, hoe kortstondig ook. Tegelijkertijd is een besluit tot de sloop van huizen die op basis van de meest recente veiligheidsinzichten mogelijk niet nodig is ook onwenselijk.

Titel

Status

Indiener (persoon)

Indiener (partij)

Onderwerpen

40177 kamervragen gevonden

beantwoord onbeantwoord uitgesteld

Alle

20 juni 2018 - 12 juli 2018

22 dagen

Jasper van Dijk (SP)

Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

19 juni 2018 - 23 juli 2018

34 dagen

Roald van der Linde (VVD)

Wopke Hoekstra (minister financiën) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

19 juni 2018 - 7 september 2018

80 dagen

Daniel Koerhuis (VVD), Hayke Veldman (VVD)

Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

19 juni 2018 - 17 juli 2018

28 dagen

Renske Leijten (SP)

Wopke Hoekstra (minister financiën) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

Vraag 10

19 juni 2018 - 17 oktober 2018

120 dagen

Sandra Beckerman (SP)

Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

19 juni 2018 - 9 juli 2018

20 dagen

Tom van der Lee (GL)

Eric Wiebes (minister economische zaken) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3