Kamervragen

Alle

10 maart 2011 - 29 maart 2011

19 dagen

De door een linkse subsidieslurper gevoerde haatcampagne tegen het kabinet
	Johan Driessen (PVV)
	Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)

Bronnen

1. De Telegraaf, «Rel om dure haatcampagne tegen kabinet», 9 maart 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Rel om dure haatcampagne tegen kabinet»?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat het te gek voor woorden is dat de Amsterdamse subsidieslurper Asri teksten uitbraakt als «toekomst of terug naar 1939», «stem of sterf» en het huidige kabinet kwalificeert als «asociaal», «demotiverend» en «barbaars»? Zo nee, waarom niet?

Of ik de aangehaalde teksten al dan niet apprecieer is niet van belang. Betrokkene kan deze uitspraken doen omdat in dit land de norm is dat er vrijheid van meningsuiting bestaat.
Vraag 3

Deelt u de mening dat slurpclub Asri de door het stadsdeel Amsterdam-Oost uitgekeerde subsidie van bijna 20 000 euro zou moeten terugbetalen? Zo nee, waarom niet?

Of Asri de subsidie dient terug te betalen is niet aan mij maar is ter beoordeling van het stadsdeel Amsterdam-Oost, die deze heeft verstrekt.
Vraag 4

Heeft naast het stadsdeel Amsterdam-Oost ook de gemeente Amsterdam subsidie aan Asri uitgekeerd? Zo ja, deelt u de opvatting dat de gemeente de uitgekeerde subsidie zou moeten terugvorderen? Zo nee, waarom niet?

Of naast het stadsdeel Amsterdam-Oost ook de gemeente Amsterdam subsidie aan Asri heeft uitgekeerd is mij niet bekend. Of er al dan niet zou moeten worden teruggevorderd is niet aan mij. Het is aan de gemeente zelf ter afweging aan wie zij gemeentelijke subsidies verstrekt.
Vraag 5

Bent u bereid het stadsdeel en eventueel ook de gemeente ertoe aan te sporen de uitgekeerde subsidie terug te vorderen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het al dan niet verstrekken van subsidie behoort tot de beleidsvrijheid van de gemeente. Daarnaast is het de taak van de gemeente (en als het om gemeentelijke subsidies gaat, niet de taak van het Rijk) om te beoordelen of de subsidie conform het doel is aangewend.
Vraag 6

Deelt u de mening dat subsidiespons Asri in de toekomst geen cent subsidie meer zou moeten ontvangen? Zo nee, waarom niet?

Het is aan de gemeente Amsterdam en in het bijzonder aan het stadsdeel Amsterdam-Oost om te beoordelen of het subsidiebeleid doelmatig en rechtmatig is.

10 maart 2011 - 4 mei 2011

55 dagen

Het bericht 'Slachtoffer met letsel in de kou'
	Louis Bontes (PVV)

Bronnen

1. De Telegraaf, «Verzekeraars vertikken snelle compensatie: Slachtoffer met letsel in de kou», 7 maart 2011.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Verzekeraars vertikken snelle compensatie: Slachtoffer met letsel in de kou»?1

Ja.
Vraag 2

Kloppen de feiten in dit bericht? Zo ja, deelt u de mening dat de belangen van slachtoffers met letselschade door enkel een vrijblijvende gedragscode niet voldoende behartigd worden?

Uiteraard betreur ik het dat er slachtoffers zijn die lang op de afwikkeling van hun zaak moeten wachten. Ik ben met de Stichting De Ombudsman van mening dat slachtoffers met letselschade snel duidelijkheid moeten hebben over de afwikkeling van de schade. Letselschade heeft vaak een grote impact op iemands leven en op dat van zijn of haar directe omgeving. De in het onderzoek betrokken dossiers betreffen voornamelijk complexe zaken wat de gewenste snelle duidelijkheid bemoeilijkt.
De primaire verantwoordelijkheid voor het snel afwikkelen van de schade ligt bij de letselschadebranche zelf. De ontwikkeling en invoering van de Gedragscode past daarbij. Het is in het belang van slachtoffers dat alle partijen in de letselschadepraktijk volgens de Gedragscode werken en daar waar dit nog niet voldoende het geval is hierop aanspreekbaar zijn.
De vaste kamercommissie van VenJ heeft mij overigens om een kabinetsreactie gevraagd op het rapport. In deze reactie zal ik nader ingaan op de aanbevelingen uit het rapport. Op korte termijn kunt u deze verwachten.
Vraag 3

Bent u het met Stichting De Ombudsman eens de gedragscode behandeling letselschade te verankeren in de wet? Zo nee, waarom niet?

De Gedragscode moet bewerkstelligen dat de buitengerechtelijke afwikkeling van letselschadeclaims kwalitatief beter, sneller, slachtoffervriendelijker en transparanter verloopt. De partijen in de letselschadebranche hebben door de ontwikkeling en invoering van de Gedragscode hun eigen verantwoordelijkheid genomen. Het is nu aan de organisaties in de branche zelf om elkaar aan te spreken op het naleven van de afspraken die zij in onderling overleg hebben opgesteld. Uit het rapport van de Stichting De Ombudsman blijkt overigens tevens dat de gedragscode niet algemeen bekend is. Ik ben van mening dat naamsbekendheid effectief door partijen in de letselschadebranche zelf kan en moet worden vergroot. Hierbij denk ik aan voorlichting en het verstrekken van de tekst van de Gedragscode aan rechtshulpverleners, verzekeraars, artsen en Slachtofferhulp Nederland. De Letselschade Raad werkt momenteel aan een versie van de Gedragscode speciaal voor slachtoffers in de vorm van een digitale folder, waar slachtoffers op diverse plaatsen kunnen worden geattendeerd zoals in foldermateriaal van ziekenhuizen en rechtshulpverleners.
Vraag 4

Deelt u de mening dat het hanteren van het Keurmerk Letselschade aan voorwaarden verbonden dient te worden? Zo nee, waarom niet?

De Stichting Keurmerk Letselschade ontwikkelt en handhaaft kwaliteitsnormen en stelt voorwaarden aan de verkrijging van het Keurmerk Letselschade. Het Keurmerk omvat een aantal belangrijke waarborgen, zoals onafhankelijkheid, deskundigheid, transparantie, communicatie en duidelijkheid. Ik zie dan ook geen reden om nadere eisen te stellen aan het Keurmerk.
Vraag 5

Bent u voorts bereid slachtoffers de mogelijkheid te geven hun klachten voor te leggen aan een geschillencommissie? Zo nee, waarom niet?

Er zijn per branche reeds verschillende mogelijkheden voor slachtoffers om klachten voor te leggen zoals het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD), de Vereniging voor Letselschade Advocaten (LSA), de Orde van Advocaten, de Stichting De Ombudsman en het Bemiddelingsloket van De Letselschade Raad. Daar waar de mogelijkheden om klachten in te dienen al in de branche zelf in voldoende mate aanwezig zijn, acht ik overheidsingrijpen niet nodig en zie ik geen aanleiding om een aparte geschillencommissie in het leven te roepen.
De Letselschade Raad heeft inmiddels de slachtoffers van de onderzochte dossiers opgeroepen zich te melden bij het Bemiddelingsloket van deze Raad. Bij het Bemiddelingsloket kunnen slachtoffers terecht voor procedureel advies, waarbij het vastgelopen dossier wordt vlotgetrokken. Indien nodig wordt verwezen naar een passende geschiloplossing.

9 maart 2011 - 25 maart 2011

16 dagen

Het niet verschaffen van een extra tegemoetkoming van de TOG-regeling aan alleenstaanden
	Linda Voortman (GL)
	Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Vraag 1

Klopt de berichtgeving dat alleenstaanden geen aanspraak kunnen maken op de extra tegemoetkoming van de TOG- regeling (tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte kinderen) terwijl fiscale partners dit wel kunnen?

Ja.
Vraag 2

Kunt u aangeven waar dit onderscheid tussen alleenstaanden en fiscale partners op gebaseerd is?

Mijn voorganger heeft de extra tegemoetkoming voor alleenverdieners met een thuiswonend gehandicapt kind ingevoerd omdat een alleenverdienershuishouden in besteedbaar inkomen is achtergebleven bij tweeverdieners en alleenstaande ouders. De alleenverdieners zijn in besteedbaar inkomen achtergebleven, omdat er verschillende belastingmaatregelen zijn getroffen om de arbeidsparticipatie te bevorderen. Zo zijn met ingang van 1 januari 2009 de combinatiekorting en de aanvullende combinatiekorting vervallen. Daarvoor in de plaats is de inkomensafhankelijke combinatiekorting gekomen, die alleen geldt voor de minst verdienende partner van een tweeverdiener en de alleenstaande ouder. Verder wordt vanaf 2009 de uitbetaling van de algemene heffingskorting aan de minstverdienende partner in vijftien jaar afgebouwd voor alleenverdienershuishoudens.
Vraag 3

Deelt u de mening dat dit onderscheid fiscale partners bevoordeelt ten opzichte van alleenstaanden?

De TOG geeft alleen een financiële tegemoetkoming aan fiscale partners waarvan de een het gezinsinkomen verdient en de andere geen inkomen heeft én die de zorg voor een gehandicapt kind hebben. Binnen de TOG-ontvangers is dus het alleenverdienerschap het doorslaggevende element. De reden hiervoor is dat alleenverdieners in besteedbaar inkomen zijn achtergebleven ten opzichte van alleenstaanden en tweeverdieners. Er is dus geen sprake van een bevoordeling van fiscale partners boven alleenstaanden.
Vraag 4

Deelt u de mening dat alleenstaanden recht hebben op dezelfde tegemoetkoming als fiscale partners in de zorg voor hun kinderen?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Bent u bereid de extra tegemoetkoming op de TOG-regeling te herzien, opdat ook alleenstaanden hier een beroep op kunnen doen? Zo nee, waarom niet?

Dit voorjaar kom ik met een brief waarin aandacht wordt besteed aan de samenhang, transparantie en effectiviteit van de kindregelingen. In deze brief zal ik ook aandacht besteden aan de TOG-regeling.

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

De uitspraak van het Europees hof van Justitie, dat in Europa geboren kinderen de illegaal verblijvende ouders verblijfsrecht geven
	Sietse Fritsma (PVV)

Bronnen

1. Zaak C-34/09.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het arrest van het Europees Hof van Justitie van 8 maart 2011, waarin het Hof stelt dat Europese lidstaten illegale niet-EU-burgers die kinderen hebben met de nationaliteit van het Europese land waar ze met hun ouders verblijven niet mogen uitwijzen?1

Ja.
Vraag 2

Welke gevolgen heeft bedoelde uitspraak voor het Nederlandse toelatingsbeleid?

Graag verwijs ik naar mijn brief aan uw Kamer van hedenwaarin ik onder meer inga op de gevolgen van het arrest voor het Nederlandse vreemdelingenbeleid.
Samenvattend is mijn interpretatie dat de gevolgen van het arrest voor Nederland zeer beperkt zijn. Verkrijging van het Nederlanderschap van de kinderen, in de situatie waarop het arrest betrekking heeft, is niet mogelijk. Dit omdat staatloze kinderen niet bij geboorte de Nederlandse nationaliteit verkrijgen, maar een recht hebben om na drie jaar toelating en hoofdverblijf te opteren voor het Nederlanderschap. Met de eis van toelating wordt gegarandeerd dat alleen wanneer er een verblijfsrecht is in de vorm van een geldige verblijfsvergunning, en er dus geen sprake is van illegaliteit, het Nederlanderschap kan worden verkregen. Ik zie dan ook geen noodzaak tot het treffen van maatregelen.
Vraag 3

Welke maatregelen bent u, al dan niet in Europees verband, voornemens te treffen teneinde te voorkomen dat het betreffende arrest tot gevolg zal hebben dat talloze illegale vreemdelingen verblijfsrecht in Nederland verkrijgen?

Zie antwoord vraag 2.

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

De uitspraak van het Europees hof van Justitie inzake Zambrano
	Gerard Schouw (D66)

Bronnen

1. http://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2011–03/cp110016en.pdf

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraak van het Europees Hof van Justitie inzake Zambrano?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u Kamer informeren over de gevolgen van deze uitspraak voor de Nederlandse situatie?

Graag verwijs ik naar mijn brief aan uw Kamer van heden waarin ik inga op het arrest, de gevolgen van het arrest voor het Nederlandse vreemdelingenbeleid en de stand van zaken in andere EU-lidstaten.
Vraag 3

Hoeveel ouders van kinderen met de Nederlandse nationaliteit hebben op basis van dit arrest een verblijfsrecht?

In het Nederlandse nationaliteitsrecht is het hebben van toelating tot en hoofdverblijf in Nederland een voorwaarde om door optie Nederlander te kunnen worden, in het geval een staatloos kind wordt geboren in Nederland. Wel kan zich de situatie voordoen, dat er ouders zijn met de nationaliteit van een derde land, die in Nederland verblijven met een minderjarig kind dat ten tijde van de geboorte staatloos was en na drie jaar toelating en hoofdverblijf hier te lande de Nederlandse nationaliteit heeft verkregen door middel van optie. Indien deze ouders na de optieverklaring van hun kind niet (meer) zouden beschikken over een geldige verblijfsvergunning voor Nederland zal, als het minderjarige kind verder volledig afhankelijk is van zijn ouders, Nederland moeten instemmen met het verblijf van de ouders in Nederland. Deze situatie is overigens uitzonderlijk.
Vraag 4

Acht u deze uitspraak ook van toepassing op andere derdelandsfamilieleden van EU-burgers, bijvoorbeeld op echtgenoten/s?

Ik verwijs u naar mijn brief aan uw Kamer van heden waarin ik inga op het arrest, de gevolgen van het arrest voor het Nederlandse vreemdelingenbeleid en de stand van zaken in andere EU-lidstaten.
Vraag 5

Hoe verhoudt dit arrest zich tot de plannen van het kabinet in het regeerakkoord, met name de wens de zogenaamde «Europa route» af te schaffen?

De Europa-route heeft betrekking op personen met de Nederlandse nationaliteit die de Nederlandse vreemdelingenwet- en regelgeving omzeilen door gebruik te maken van de mogelijkheden die worden geboden op grond van de Richtlijn 2004/38/EG betreffende het vrij verkeer van burgers van de Unie. In de casus oordeelt het EU-Hof dat die Richtlijn niet van toepassing is. In die zin is er dan ook geen direct verband met het arrest en de vermelde passage uit het regeerakkoord.

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

Zambrano
	Raymond Knops (CDA)

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het arrest van 8 maart 2011 van het Europese Hof van Justitie (GroteKamer) in zaak C-34/09: Zambrano versus Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening in België?

Ja.
Vraag 2

Klopt het dat de Colombiaanse wet de Colombiaanse nationaliteit niet toekent aan kinderen die buiten het grondgebied van Colombia zijn geboren?

Het buiten Colombia geboren kind van een echtpaar met de Colombiaanse nationaliteit krijgt van oudsher niet van rechtswege (dus niet-automatisch) de Colombiaanse nationaliteit. Wel kan door aanmelding van het pasgeboren kind bij de Colombiaanse autoriteiten in het buitenland het kind de Colombiaanse nationaliteit verkrijgen.
Vraag 3

Is deze bepaling absoluut, of zijn er mogelijkheden voor ouders om, bijvoorbeeld via de weg van het inschrijven van hun kinderen bij de diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging, te regelen dat hun buiten het grondgebied van Colombia geboren kinderen de Colombiaanse nationaliteit kunnen verkrijgen?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Is in het onderhavige geval voldoende onderzocht of de ouders de (eventuele) mogelijkheden om voor hun kinderen de Colombiaanse nationaliteit te verkrijgen voldoende hebben benut?

Ik kan geen uitspraak doen over de vraag of de Belgische autoriteiten hiernaar onderzoek hebben gedaan alvorens de kinderen de Belgische nationaliteit hebben verkregen.
Vraag 5

Zijn er meer landen met een vergelijkbare nationaliteitswetgeving als die van Colombia, die voor ouders op eenzelfde wijze als in het onderhavige geval verblijfsrecht-via-hun-kinderen tot gevolg kan hebben?

Voor de vraag of verblijfsrecht via de kinderen kan worden bewerkstelligd op een vergelijkbare wijze als in de casus waarop de uitspraak betrekking heeft, (namelijk door de mogelijkheid om in geval van staatloosheid de nationaliteit van het land van verblijf te verkrijgen) is zowel het nationaliteitsrecht van het land van nationaliteit van de ouders als dat van de EU-lidstaat bepalend.
Nationaliteitsverkrijging wegens het feit van geboorte op het grondgebied (verkrijging door ius soli) is binnen Europa van oudsher kenmerkend voor Angelsaksische regelgeving. Landen op het vaste land van Europa hanteren van oudsher meer het beginsel dat de nationaliteit wordt verkregen door afstamming van een onderdaan.
In het verleden waren in de landen die het ius soli beginsel kennen veelal verblijfsduur noch verblijfsrechtelijke status van ouder(s) en/of op het grondgebied geboren kind relevant. Evenwel hebben Groot-Brittannië en Ierland hun wetgeving sinds enige tijd aangepast in die zin dat nu eisen worden gesteld aan het verblijf en de verblijfsduur in de voornoemde EU-lidstaten van ouders die geen onderdaan zijn. Groot-Brittannië eist «settled in the United Kingdom» en de Ierse wet eist een verblijf van ten minste drie jaar in Ierland in de laatste vier jaar voor de geboorte van het kind.
Vraag 6

Ziet de uitspraak uitsluitend op ouders en kinderen met rechtmatig verblijf of heeft de uitspraak ook (dezelfde) gevolgen voor ouders en kinderen die illegaal in een lidstaat verblijven en waarvan de kinderen de nationaliteit van die lidstaat hebben verkregen?

Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik naar mijn brief aan uw Kamer van heden.
Vraag 7

Welke gevolgen heeft de uitspraak van het Hof voor Nederland en voor andere Europese lidstaten?

Zie antwoord vraag 6.
Vraag 8

Welke mogelijkheden zijn er om te voorkomen dat kinderen van derdelanders de nationaliteit van een Europese lidstaat verkrijgen als hun ouders deze kinderen niet de nationaliteit van het land van herkomst (kunnen) laten verkrijgen?

Het nationaliteitsrecht van het land van de ouder(s) is bepalend voor de vraag of en hoe de kinderen deze nationaliteit kunnen verkrijgen. Indien de kinderen geen nationaliteit kunnen verkrijgen en derhalve de facto staatloos zijn, verplichten de bepalingen van het VN verdrag tot voorkoming van Staatloosheid (waarbij Nederland partij is) de aangesloten partijen tot het treffen van maatregelen om te voorkomen dat een kind zonder nationaliteit blijft. Hierbij merk ik op dat verkrijging van het Nederlanderschap in de situatie zoals die zich voordeed in de casus niet mogelijk is, omdat staatloze kinderen niet bij geboorte de Nederlandse nationaliteit verkrijgen, maar een recht hebben om na drie jaar toelating en hoofdverblijf te opteren voor het Nederlanderschap. Kinderen als de twee in België geboren kinderen van het echtpaar in de casus voldoen niet aan de voorwaarde van drie jaar toelating.
Vraag 9

Is het mogelijk en zo ja, onder welke voorwaarden, om derdelanders die hun kinderen niet de nationaliteit van het land van herkomst (kunnen) laten verkrijgen en die via hun kinderen «automatisch» een verblijfsrecht in een EU-lidstaat zouden kunnen verkrijgen, het recht op (voortgezet) verblijf te ontzeggen?

Indien dit zou betekenen dat de minderjarige kinderen die afhankelijk zijn van hun ouders die derdelanders zijn en die na de optieverklaring van hun kinderen niet (meer) zouden beschikken over een geldige verblijfsvergunning, hierdoor alsnog de EU-lidstaat en daarmee het grondgebied van de Unie zouden dienen te verlaten, verzet de uitspraak zich hiertegen. Het gaat hier om een uitzonderlijke situatie.
Vraag 10

Welke stappen gaat u ondernemen om in Europees verband een oplossing voor deze problematiek te bereiken?

Ik verwijs u voor het antwoord naar mijn brief aan uw Kamer van heden en de beantwoording van de vragen van het lid Fritsma (PVV) van 9 maart 2011 (vraagnummer 2011Z04721).

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

De uitspraak van het Europees Hof van Justitie dat een in Europa geboren kind de ouders een verblijfsvergunning geeft
	Cora van Nieuwenhuizen (VVD)

Bronnen

1. Elsevier, 8 maart 2011.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Europees Hof: In Europa geboren kind geeft ouders verblijfsrecht?»1

Ja.
Vraag 2

Klopt het dat door deze uitspraak ouders van een minderjarig kind dat de nationaliteit heeft van een EU-land automatisch toestemming geeft om in dat land te wonen en werken?

Graag verwijs ik naar mijn brief aan uw Kamer van heden waarin ik inga op het arrest, de gevolgen van het arrest voor het Nederlandse vreemdelingenbeleid en de stand van zaken in de andere EU-lidstaten.
Vraag 3

Kunt u aangeven in welke EU landen soortgelijke wetgeving bestaat als in België, die het mogelijk maakt dat in sommige gevallen de Belgische nationaliteit van rechtswege wordt toegekend aan kinderen die op hun grondgebied worden geboren?

In de casus die aan het EU-Hof werd voorgelegd was geen sprake van verkrijging van de Belgische nationaliteit door geboorte in België alleen. De kinderen hebben de Belgische nationaliteit verkregen om te voorkomen dat zij staatloos zouden zijn.
Nationaliteitsverkrijging wegens het feit van geboorte op het grondgebied (verkrijging door ius soli) is binnen Europa van oudsher kenmerkend voor Angelsaksische regelgeving. Landen op het vaste land van Europa hanteren van oudsher meer het beginsel dat de nationaliteit wordt verkregen door afstamming van een onderdaan.
In het verleden waren in de landen die het ius soli beginsel kennen veelal verblijfsduur noch verblijfsrechtelijke status van ouder(s) en/of op het grondgebied geboren kind relevant. Evenwel hebben Groot-Brittannië en Ierland hun wetgeving sinds enige tijd aangepast in die zin dat nu eisen worden gesteld aan het verblijf en de verblijfsduur in de voornoemde EU-lidstaten van ouders die geen onderdaan zijn. Groot-Brittannië eist «settled in the United Kingdom» en de Ierse wet eist een verblijf van ten minste drie jaar in Ierland in de laatste vier jaar voor de geboorte van het kind.
Vraag 4

Deelt u de mening dat het automatisch toekennen van een verblijfsrecht aan een vreemdeling op basis van het feit dat zijn of haar minderjarig kind in een Europees land is geboren kan leiden tot een enorme groei van het aantal verblijfsvergunningen dat moet worden toegekend en tevens misbruik in de hand kan werken?

Of er al dan niet sprake zal zijn van een enorme groei van het aantal verblijfsvergunningen, hangt met name af van de voorwaarden die een EU-lidstaat stelt tot verkrijging van de nationaliteit van die EU-lidstaat. Het stellen van voorwaarden is voorbehouden aan de EU-lidstaten zelf.
Hierbij merk ik op dat verkrijging van het Nederlanderschap in de situatie zoals die zich voordeed in de casus niet mogelijk is, omdat staatloze kinderen niet bij geboorte de Nederlandse nationaliteit verkrijgen, maar een recht hebben om na drie jaar toelating en hoofdverblijf te opteren voor het Nederlanderschap. Kinderen als de twee in België geboren kinderen van het echtpaar in de casus voldoen niet aan de voorwaarde van drie jaar toelating.
Vraag 5

Kunt u voorts aangeven welke gevolgen deze uitspraak kan hebben voor andere EU-landen met het oog op het vrij verkeer van personen in het Schengen gebied?

Voor de beantwoording van deze vragen verwijs ik naar de eerdergenoemde brief aan uw Kamer van heden en de beantwoording van de vragen van het lid Fritsma (PVV) van 9 maart 2011 (vraagnummer 2011Z04721).
Vraag 6

Welke gevolgen heeft deze uitspraak voor de migratie- en asielprocedures in Nederland in het bijzonder?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7

Bent u van plan om iets tegen deze uitspraak te ondernemen en bent u bereid om dit te betrekken bij de besprekingen in Europees verband?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 8

Bent u van plan om maatregelen te nemen om mogelijk misbruik van deze uitspraak tegen te gaan? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

9 maart 2011 - 20 april 2011

42 dagen

Een ongelijk speelveld over de incassomarkt
	Ard van der Steur (VVD), Gerard Schouw (D66)
	Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

1. Brief NMa van 28 januari 2011 aan Commissie Onafhankelijkheid van de KBvG.
2. Zoals is voorgeschreven in artikel 80 lid 2 Gerechtsdeurwaarderswet.
3. Nota naar aanleiding van het verslag m.b.t. het wetsvoorstel Normering van de Vergoeding voor Kosten ter Verkrijging van Voldoening Buiten rechte (32 418, nr. 5, pag. 13).
4. Wetsvoorstel 32 418.

Vraag 1

Weet u dat de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa)1 van mening is dat er sprake is van een ongelijke toegang tot de incassomarkt, nu incassobureaus worden geblokkeerd om via een aandelenverhouding toegang te verkrijgen tot inkomsten uit het ambtelijke traject, terwijl gerechtsdeurwaarders wel incassotrajecten kunnen en mogen aanbieden?

Ja, de brief van de NMa van 28 januari 2011 aan de Commissie Onafhankelijkheid.
Vraag 2

De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie verzocht om een nadere reactie op uw brief met uw standpunt; Kunt u dat nadere standpunt over de goedkeuring van de Verordening Onafhankelijkheid waar de vast commissie voor Veiligheid en Justitie om heeft gevraagd inmiddels bekend maken?

Ja, gelijktijdig met deze antwoorden heb ik de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie per brief nader geïnformeerd.
Vraag 3

Hoe valt de mening van de NMa te rijmen met de goedkeuring die u van Justitie op 20 mei 2010 is verleend aan de wijzigingen in de Verordening Onafhankelijkheid, nu deze wijzigingen feitelijk een participatieverbod inhouden voor concurrenten van gerechtsdeurwaarders?

Bedoelde verordening houdt een participatieverbod voor opdrachtgevers van gerechtsdeurwaarders in. Bij het verlenen van de goedkeuring is onder meer getoetst of de marktwerking niet onnodig wordt beperkt. Hoewel de marktwerking als gevolg van deze maatregel beperkt wordt, is deze maatregel ter waarborging van de vereiste onafhankelijkheid van de gerechtsdeurwaarder door de toenmalige Minister van Justitie als noodzakelijk beoordeeld.
Vraag 4

Heeft u bij het verlenen van goedkeuring aan de Verordening niet getoetst op een mogelijke beperking van de marktwerking?2

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Hoe verhoudt deze mening van de NMa zich tot uw standpunt dat er geen sprake is van een oneigenlijke concurrentie door gerechtsdeurwaarders op de incassomarkt?3

Gerechtsdeurwaarders verrichten van oudsher incassowerkzaamheden als nevenwerkzaamheid. Deze werkzaamheden liggen in het verlengde van hun ambtelijke werkzaamheden. Zoals in voornoemde brief aan de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie aangegeven en nader toegelicht zijn bepaalde nevenwerkzaamheden, waaronder incasso en procesvertegenwoordiging, door de wetgever in zijn algemeenheid aangemerkt als verenigbaar met de ambtelijke taken van de gerechtsdeurwaarder en niet schadelijk voor de goede en onafhankelijke vervulling van het ambt (zie artikel 20, derde lid, van de Gerechtsdeurwaarderswet). Daarbij dient te worden opgemerkt dat gerechtsdeurwaarders ook voor incassowerkzaamheden gebonden zijn aan strenge beroepsregels en het wettelijk geregeld toezicht en tuchtrecht, terwijl incassobureaus dat niet zijn.
Vraag 6

Vreest u dat de voorgenomen regulering van de tarieven voor buitengerechtelijke incasso het door de NMa gesignaleerde ongelijke speelveld op de incassomarkt nog verder kan verstoren?4

Nee. De maximering van de buitengerechtelijke incassotarieven is ten eerste een wettelijke codificatie van hetgeen reeds lange tijd geldend recht was op grond van rechterlijke beleidsregels (het zogenaamde rapport Voorwerk II opgesteld door het Landelijk Overleg Kantonrechters). Ten tweede valt niet in te zien hoe de regels uit dat rapport Voorwerk II en de daarop voortbouwende regels uit het wetsvoorstel kunnen leiden tot een verstoring van de marktverhoudingen. De kern is immers dat uitsluitend de buitenproportioneel hoge incassotarieven niet in rekening mogen worden gebracht. Het bij wet tegengaan van onredelijk hoge incassotarieven geldt voor alle partijen – of het nu een gerechtsdeurwaarder is die deze wil hanteren of een incassobureau of een particuliere schuldeiser – en zorgt naar mijn mening dan ook niet voor een verstoring van een gelijk speelveld op de incassomarkt.
Vraag 7

Deelt u de mening dat de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) haar verordenende bevoegdheid feitelijk in strijd met de Gerechtsdeurwaarderwet gebruikt om de mededinging te beperken voor marktpartijen die net als gerechtsdeurwaarders actief zijn op de markt voor incassodiensten, zoals incassobureaus, advocaten en juridische adviseurs?

Nee. De KBvG heeft in lijn met de aanbevelingen van de Commissie Evaluatie Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders en het kabinetstandpunt daarop (TK 2009–2010, 32 123VI, nr. 64) en conform de Gerechtsdeurwaarderswet gehandeld.
Vraag 8

Welke maatregelen overweegt u om te nemen aan de situatie een einde te maken dat de gerechtsdeurwaarder, naast het verkregen wettelijk monopolie, ook het aansluitende commerciële traject, namelijk het minnelijk traject voorafgaand aan het ambtelijk traject, mag aanbieden en die de NMa in bovengenoemde brief «ongebruikelijk en onwenselijk» noemt?

Ik overweeg geen maatregelen om gerechtsdeurwaarders te verbieden naast de aan hen toebedeelde ambtelijke werkzaamheden ook niet-ambtelijke werkzaamheden, zoals incasso, te verrichten.

9 maart 2011 - 8 april 2011

30 dagen

De gastouderopvang
	Eddy van Hijum (CDA)
	Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Bronnen

1. 2008–2009, 31 874, nr. 8 en 12.

Vraag 1

Kunt u zich de toezeggingen van de regering herinneren in de Nota naar aanleiding van het (nader) Verslag bij de wijziging van de Wet Kinderopvang1 en het wetgevingsoverleg van 22 november jongstleden, om de uitvoeringskosten van gastouderbureaus beter onder controle te krijgen?

Nee. In deze nota’s en in het verslag van dit wetgevingsoverleg wordt geen toezegging gedaan om de uitvoeringskosten onder controle te krijgen. Wel wordt het voornemen bekend gemaakt om de uitvoeringskosten transparant te maken. Daar wordt in optionele zin aan toegevoegd dat de wetswijziging het mogelijk maakt om de uitvoeringskosten te normeren, indien de maatregelen ter bevordering van het transparant maken van de uitvoeringskosten onvoldoende effect sorteren. Deze optie wordt voorzien van diverse voorbehouden, zoals:
Vraag 2

Daar de regering bij de aanscherping van de Wet Kinderopvang in verband met de gastouderopvang voornemens was om «de berekeningswijze van de uitvoeringskosten» transparant te maken, kunt u uiteenzetten op welke wijze de uitvoeringskosten op dit moment door de gastouderbureaus worden berekend? Welke verschillen doen zich daarbij voor tussen de bureaus?

Het is mij niet bekend hoe gastouderbureaus hun tarieven berekenen. Waar het om gaat is dat de kosten die een gastouderbureau in rekening brengt voor de eigen dienstverlening (de uitvoeringskosten) en de kosten die de vraagouder betaalt voor de opvang zelf, transparant zijn voor de ouders die gebruik (willen) maken van dat bureau. De berekeningswijze is dan niet relevant. Ik kom in het antwoord op vraag 4 terug op de vraag naar de verschillen in de uitvoeringskosten van gastouderbureaus.
Vraag 3

Deelt u de mening dat het stellen van eisen aan de administratie ten aanzien van de bemiddelingskosten nog niet automatisch leidt tot transparantie voor vraagouders over de kosten en kwaliteit? Bent u van mening dat gastouderbureaus op dit moment richting ouders in voldoende mate inzicht bieden in de bemiddelingskosten die zij in rekening brengen, zodat ouders kunnen kiezen welk tarief en bijbehorende dienstverlening zij de moeite waard vinden?

Ik ben het ermee eens dat het stellen van eisen aan de administratie van gastouderbureaus niet automatisch leidt tot transparantie voor vraagouders. De administratieve eisen aan gastouderbureaus, zijn dan ook niet bedoeld om ouders inzicht te geven in de uitvoeringskosten, maar primair om de Belastingdienst in staat te stellen om indien nodig aanvullende informatie te verkrijgen op basis waarvan de rechtmatigheid van toeslagen kan worden vastgesteld.
De gewenste transparantie voor vraagouders wordt geborgd in de eisen die worden gesteld aan het contract tussen de houder van het gastouderbureau en de vraagouder. Gastouderbureaus zijn vanaf 1 januari 2010 verplicht om ouders volledig inzicht te bieden in de kosten die het bureau in rekening brengt voor de eigen dienstverlening (de uitvoeringskosten). Dit is geborgd in artikel 1.56, vierde lid van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen en nader uitgewerkt in artikel 11b van de Regeling Wet kinderopvang. In het laatstgenoemde artikel is bepaald dat het gastouderbureau in de schriftelijke overeenkomsten met vraagouders inzicht geeft in de uitvoeringskosten die het bureau in rekening brengt en in de kosten van de gastouderopvang zelf.
In de onderliggende regelgeving is bovendien de controle geborgd op deze nieuwe eis aan gastouderbureaus. In het toetsingskader dat de GGD hanteert, is bepaald dat de inspecteur controleert of het gastouderbureau in de schriftelijke overeenkomst met de vraagouder «duidelijk laat zien welk deel van het betaalde bedrag naar het gastouderbureau gaat en welk deel van het betaalde bedrag naar de gastouder gaat» (Toetsingskader Gastouderbureaus, 2.1. informatie voor vraagouders).
Op grond van het bovenstaande ben ik van mening dat voldoende is geborgd dat gastouderbureaus ouders inzicht bieden in de uitvoeringskosten die zij in rekening brengen. Op de vraag of ouders voldoende in staat zijn om te kiezen, kom ik terug in het antwoord op vraag 5.
Vraag 4

Op welke wijze geeft u invulling aan de toezegging dat de regering de bemiddelingskosten zorgvuldig zal monitoren? Kunt u toelichten wat het totale bedrag aan – en begeleidingskosten is dat door alle gastouderbureaus in Nederland samen aan ouders wordt doorberekend? Hoe verhoudt dit bedrag zich tot de daadwerkelijk gemaakte kosten en de reële bijdrage aan de kwaliteit van de gastouderopvang? En welke verschillen zijn er in de tarieven die in rekening worden gebracht?

Een inventarisatie van de tarieven die de tien grootste gastouderbureaus2 hanteren voor de eigen dienstverlening, maakt duidelijk dat deze tarieven variëren van € 37,50 per maand tot € 85 per maand voor het eerste kind. De tarieven voor tweede en volgende kinderen zijn lager. Daarmee kan een grove schatting worden gemaakt van het totale bedrag dat gastouderbureaus in rekening brengen aan bemiddelingskosten. Dit is circa € 80 mln per jaar. Uitgaande van deze schatting komt ongeveer 84% van de omzet in de gastouderopvang ten goede aan gastouders en wordt ongeveer 16% van de omzet in rekening gebracht voor bemiddelingskosten.
De diensten die deze gastouderbureaus hiervoor verrichten, variëren, maar zij moeten in ieder geval voldoen aan de wettelijke verplichte eisen waarop door de GGD wordt gecontroleerd (o.m. risico-inventarisatie, kassiersfunctie, intakegesprekken met ouders en gastouders, koppelingsgesprekken voor elke nieuwe koppeling tussen ouder en gastouder, twee huisbezoeken per jaar, jaarlijkse voortgangsgesprek met de gastouder, jaarlijkse evaluatiegesprek met de ouder3).
Een aantal gastouderbureaus vervult in aanvulling hierop extra diensten, zoals bijvoorbeeld opleidingsprogramma’s voor gastouders, gegarandeerde vervanging bij ziekte van de gastouder en hulp bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag. De gastouderbureaus verrichten deze diensten voor ca 55 000 gastouders en ca 65 000 vraagouders.
Vraag 5

Op welke wijze en via welke website kunnen ouders zich informeren over de (verschillen in) tarieven en dienstverlening van gastouderbureaus? Welke stappen gaat u zetten om de informatie over de omvang van de bemiddelingskosten voor ouders beter toegankelijk te maken?

Ouders kunnen via het Landelijk Register Kinderopvang traceren welke gastouderbureaus actief zijn in de eigen regio en vervolgens de websites van deze gastouderbureaus met elkaar vergelijken. Zij kunnen ook een offerte of nadere informatie opvragen bij specifieke gastouderbureaus en deze informatie met elkaar vergelijken.
Een inventarisatie van de internetsites van de tien grootste gastouderbureaus in Nederland leert dat acht van deze tien bureaus hun tarieven op hun site hebben vermeld. De mate waarin deze gastouderbureaus via hun sites informatie verstrekken over hun dienstverlening, is wisselend.
Ik ben van mening dat de vergelijkbaarheid van de informatie op deze sites over de tarieven nog kan worden verbeterd. Ik steun daarom de ontwikkeling van de Kinderopvangkaart waartoe BOinK het initiatief heeft genomen. De gastouderbureaus zullen in de loop van 2011 worden gevraagd om informatie hiervoor aan te leveren. De verwachting is dat het nog drie jaar zal duren voordat de Kinderopvangkaart een goede landelijke dekking heeft (zie ook antwoorden op Kamervragen nr. 1 524, vergaderjaar 2010–2011).
Vraag 6

Kunt u toelichten in hoeverre de keuzevrijheid van ouders ten aanzien van gastouderbureaus wordt belemmerd door lange opzegtermijnen en boeteclausules, waarmee ouders te maken kunnen krijgen als zij willen overstappen naar een gastouderbureau?

Als ouders worden geconfronteerd met onredelijke opzegtermijnen of boeteclausules zullen zij dit als belemmering ervaren. Opzegtermijnen en/of boeteclausules zijn niet ongebruikelijk in zakelijke overeenkomsten en zijn bovendien niet bij voorbaat onredelijk als een van beide partijen, zoals in dit geval het gastouderbureau, moet (voor)investeren om het overeengekomene te kunnen leveren. In de kinderopvang is gekozen voor marktwerking. Dat betekent dat gastouderbureaus die onredelijk lange opzegtermijnen of onredelijk hoge boeteclausules hanteren, zich uit de markt zullen prijzen. Er is pas reden tot zorg als er niets te kiezen valt, omdat een te groot aantal gastouderbureaus onredelijke termijnen of boetes hanteert. Er zijn mij geen signalen bekend dat dit het geval is.
Niettemin vind ik het van belang dat marktpartijen voldoende initiatieven tonen om hierin regulerend op te treden. Wat dat betreft ben ik verheugd dat de brancheorganisaties te kennen hebben gegeven dat zij naar verwachting nog deze zomer, onder begeleiding van de Coördinatiegroep Zelfreguleringoverleg van de SER, zullen starten met het ontwikkelen van Algemene Voorwaarden voor gastouderbureaus. Dergelijke voorwaarden zijn er al voor de kinderdagverblijven en de buitenschoolse opvang. In deze laatste voorwaarden, die door de brancheorganisaties verplicht worden opgelegd aan hun leden, wordt een maximale opzegtermijn genoemd van twee maanden.
In algemene zin is hier nog van belang dat de keuzevrijheid in de gastouderopvang relatief hoog is. Er zijn in Nederland ca. 700 gastouderbureaus, waarvan een fors aantal bureaus landelijk actief is.
Vraag 7

Houdt u nog steeds vol, dat het op dit moment niet nodig is om een maximum te stellen aan de bemiddelingskosten die gastouderbureaus in rekening brengen?

Ja. De Wet kinderopvang is erop gebaseerd dat vraagouders vrijheid van keuze hebben in een aanbod van private aanbieders. De tarieven die gastouderbureaus berekenen zijn daarom in beginsel een zaak van de bureaus zelf. De inventarisatie onder de tien grootste gastouderbureaus, gecombineerd met het feit dat volledige transparantie van de uitvoeringskosten pas vanaf 1 januari 2010 verplicht is, geven op dit moment geen aanleiding tot het nemen van zo’n vergaande stap. Daar komt bij dat de branche zelf nog stappen neemt tot verdere zelfregulering en dat het lastig zal zijn de hoogte en grondslag van dit maximum zo te kiezen, dat dit geen ongewilde effecten oproept.
In het wetgevingsoverleg van 22 november 2010 heb ik toegezegd uw Kamer na de zomer van dit jaar te informeren over mijn visie op marktwerking in de kinderopvang, mede op basis van door het Centraal Planbureau te verrichten onderzoek naar de borging van de publieke belangen in de kinderopvang. Ik zal hierbij ook ingaan op bovenstaande thematiek.

9 maart 2011 - 17 juni 2011

100 dagen

De zorgtoeslag
	Ed Groot (PvdA)
	Frans Weekers (staatssecretaris financiën) (VVD)

Bronnen

1. Voorbeeld: man heeft € 24 000 inkomen op jaarbasis. De vrouw heeft geen inkomen. De zorgtoeslag wordt berekend op € 24 000. De man overlijdt 1 juli (€ 12 000 inkomen gerealiseerd). De vrouw verwerft in de rest van dat kalenderjaar een inkomen van € 8 000.

Vraag 1

Is het waar dat bij overlijden van een partner twaalf maal het gemiddeld maandinkomen van die persoon tot zijn overlijden wordt gehanteerd voor de (her)berekening van de zorgtoeslag voor de achterblijvende partner, opgehoogd met het inkomen van de nabestaande?1

Ja, dat is waar. In de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (Awir) is bepaald dat een toeslag wordt berekend op grond van het jaarinkomen. Als een van beide partners komt te overlijden wordt het door die partner tot het moment van overlijden genoten inkomen door de Belastingdienst/Toeslagen herleid tot een jaarinkomen. Bij het toekennen van de toeslag worden het aldus herleide inkomen van de overledene en het inkomen van de achterblijvende partner gebruikt voor de vaststelling van de draagkracht gedurende de periode van partnerschap.
Het herleiden van het inkomen van de overledene vloeit voort uit artikel 8, lid 5, van de Awir.
Vraag 2

Is het waar dat dit kan betekenen dat in zo’n geval de zorgtoeslag wordt berekend op een jaarinkomen dat nooit daadwerkelijk is verkregen?

De wetgever heeft destijds met het herleiden van het inkomen van de overledene tot een jaarinkomen de bedoeling gehad om diens draagkracht zo goed mogelijk te bepalen. Iemand met een inkomen van € 6000 in drie maanden is immers qua draagkracht vergelijkbaar met iemand die in een jaar € 24 000 verdient.
Vraag 3

Deelt u de mening dat dit onredelijk is?

Zoals uit het aangedragen voorbeeld blijkt, kan deze regeling in de praktijk tot een onredelijke uitkomst leiden in situaties waarin er sprake is van een achterblijvende partner die na het overlijden meer inkomen krijgt. Weliswaar biedt de Awir de mogelijkheid om de gevolgen hiervan weg te nemen door middel van de zogenaamde 10%-regeling. Die leidt er toe dat bij de vaststelling van de draagkracht gedurende de partnerperiode een inkomensstijging na het overlijden van meer dan 10% bij de achterblijvende partner buiten beschouwing wordt gelaten. Nabestaanden zijn vaak niet op de hoogte van het bestaan van de 10%-regeling. Het is ook een ingewikkelde regeling waar zij zelf een beroep op moeten doen. Bij de totstandkoming van de regeling is onderkend dat de Belastingdienst/Toeslagen de regeling niet op eigen initiatief zou kunnen uitvoeren.
Ik vind het niettemin onbevredigend als dit ertoe leidt dat mensen minder toeslag krijgen dan waarop zij recht hebben.
Vraag 4

Hoeveel huishoudens worden per jaar geconfronteerd met een dergelijke situatie?

Bij de zorgtoeslag gaat het om ongeveer 21 000 huishoudens per jaar. Bij deze huishoudens gaat het om zeer geringe bedragen, gemiddeld moeten deze huishoudens ongeveer 6 euro op jaarbasis terugbetalen. Bij de huurtoeslag gaat het om ongeveer 16 000 huishoudens per jaar. De huishoudens moeten gemiddeld ongeveer 340 euro per jaar terug betalen. Er is hierbij geen rekening gehouden met het van toepassing zijn van de 10%-regeling. Als die toegepast zou worden, dan is het de inschatting dat er bij ongeveer 14 500 huishoudens geen terugvordering zal plaatsvinden.
Vraag 5

Bent u bereid de regelgeving op dit punt te veranderen en uit te gaan van daadwerkelijk verkregen inkomen van het huishouden? Zo ja, met ingang van wanneer? Zo neen, waarom niet? De zorgtoeslag wordt in verband met het overlijden herberekend op basis van (€ 12 000/6 x 12 maanden + € 8 000 =) € 32 000. Gevolg: er is teveel zorgtoeslag betaald en er wordt teruggevorderd.

Zowel het schrappen van de regeling van het herleiden van het inkomen als het schrappen van de 10%-regeling is door het vorige kabinet al voorgesteld naar aanleiding van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek Vereenvoudiging Toeslagen. Dit voorstel spreekt mij aan omdat het – naast de onredelijke uitwerking die deze regelingen kunnen hebben – vereenvoudigen van het toeslagenstelsel in mijn beleid hoge prioriteit heeft. Ik onderzoek de mogelijkheden om beide regelingen bij het Belastingplan 2012 af te schaffen.
Vooruitlopend hierop zal ik de Belastingdienst/Toeslagen opdracht geven om het herleiden van het inkomen bij overlijden voortaan achterwege te laten in situaties waarin sprake is van een achterblijvende partner. Op deze wijze hoeft geen beroep gedaan te worden op de ingewikkelde 10%-regeling en is de onredelijkheid weggenomen.

9 maart 2011 - 28 maart 2011

19 dagen

Hulp bij GHB-verslaving (partydrug)
	Boris van der Ham (D66)
	Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)

Bronnen

1. Spits, «Hulp GHB schiet tekort», 8 maart 2011.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de zorg van het Trimbos-instituut omtrent de tekortschietende hulp bij GHB-verslaving? Deelt u de constatering dat qua capaciteit er tekorten zijn?1

Uit een inventarisatie van de hulpvraag bij verslavingszorginstellingen voor behandeling van GHB-verslaving is gebleken dat dergelijke behandelingen vooral voorkomen in West-Brabant, Friesland, omgeving Zutphen, de kop van Noord-Holland, de stad Groningen en Zuidoost Drenthe.
De wachtlijstproblematiek doet zich lang niet bij alle verslavingszorginstellingen voor, maar met name in Brabant en Noord- Nederland. Deze problematiek geldt alleen voor de klinische detoxificatiefase.
Mede gelet op de gezondheidsrisico’s die kunnen optreden bij het detoxificatieproces als onderdeel van de behandeling van GHB-verslaving stimuleer ik een project waarbij de verslavingszorginstellingen participeren in het onder wetenschappelijke begeleiding ontwikkelen van een nieuw detoxificatieprotocol voor GHB-verslaving. Doel daarvan is het realiseren van een adequaat protocol waarmee elke verslavingszorginstelling dit onderdeel van de behandeling van GHB-verslaving succesvol kan hanteren. Daardoor kan de behandelcapaciteit worden uitgebreid.
Vraag 2

Hoe reageert u op de opmerkingen over de behandelmethoden rond GHB? Is er voldoende expertise voorhanden voor het specifiek behandelen van GHB-verslavingen? Hoe wilt u deze kennis verspreiden en bevorderen?

In aanvulling op het antwoord bij vraag 1 kan ik u melden dat alle verslavingszorginstellingen ten behoeve van de ontwikkeling van een adequaat detoxificatieprotocol participeren in een multicenteronderzoek. Deze instellingen zullen het ontwikkelde protocol ook gaan toepassen. Bovendien is het protocol beschikbaar voor GGZ-instellingen.
Vraag 3

Hoe wilt u de informatievoorziening over de werking van GHB, het herkennen van GHB en hulp bij verslaving opvoeren, met name in het uitgaansleven?

De voorlichting over drugs van het Trimbos-instituut en de instellingen voor verslavingszorg gaat specifiek in op GHB en waarschuwt voor de gevaren van dit middel. Zo heeft Trimbos de site www.drugsenuitgaan.nl voor jongeren die uitgaan en de site www.drugsinfo.nl voor het algemene publiek. Ook de instellingen voor verslavingszorg waarschuwen voor de gevaren met folders en sites, zoals bijv. www.drugsinfoteam.nl van Brijder. De afdelingen verslavingspreventie besteden in hun voorlichting en cursussen aan jongeren, ouders en intermediairen ook aandacht aan GHB. Soms worden peers ingezet bij jongerenactiviteiten.
Voor persoonlijke informatie en advies kunnen de jongeren direct vragen stellen aan professionals via de alcohol- en drugsinfolijn en de chatservice.
Daarnaast bevat het voorlichtingsprogramma De Gezonde School en Genotmiddelen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs een lespakket over uitgaansdrugs waaronder GHB.
Hiermee wordt mijns inziens voldoende gedaan aan informatievoorziening.
Informatievoorziening kent ook een keerzijde.
Een overkill aan informatie kan ongewenste effecten veroorzaken. Media-aandacht en informatievoorziening kunnen er ook toe leiden dat de nieuwsgierigheid van jongeren wordt aangewakkerd en de experimenteerdrift van thrillseekers wordt bevorderd.

9 maart 2011 - 28 maart 2011

19 dagen

Het bericht 'het bijstandswonder van Boxmeer'
	Mirjam Sterk (CDA)
	Paul de Krom (staatssecretaris sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Bronnen

1. Binnenlands Bestuur, 4 februari 2011.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel «Het bijstandswonder van Boxmeer», betreffende de forse besparing op bijstandsuitgaven door het gebruik van een nieuw softwareprogramma?1

Ja.
Vraag 2

Is het waar dat het gebruik van de nieuw software, het Diagnose-, Plan- en Sturingsinstrument (DPS), heeft geleid tot een efficiëntere manier van handhaving en opsporing van bijstandsfraude en dat dit Boxmeer bijna 700 000 euro heeft bespaard aan bijstandsuitgaven?

Met DPS zijn er goede ervaringen in een aantal kleinere gemeenten opgedaan. De eerste resultaten zijn duidelijk positief maar er moet nog blijken of DPS ook werkt in gemeenten met (veel) grotere WWB-bestanden. Momenteel is het beeld als volgt.
In de gemeente Boxmeer is het project «Heroriëntering op rechtmatigheid» gestart. De DPS-methode en bijbehorende software – dus een andere werkwijze én gereedschap – zijn in dit kader ingezet. Ook zette zij in op betere communicatie – preventief – en op administratieve lastenverlichting.
In Boxmeer is het uitkeringsbestand sinds het gebruik van DPS gedaald met 5%. Dit terwijl in de direct omliggende vergelijkbare gemeenten een stijging van het uitkeringsbestand plaatsvond. De totale besparingen op uitkeringen, inkoop externe uren en administratieve lasten zijn voor Boxmeer berekend op ongeveer € 700 000,–.
De gemeente Weert heeft op basis van de DPS-methode een proef uitgevoerd aan de poort. In vier maanden zijn 103 aanvragen via deze methode behandeld. Dit heeft naar schatting geleid tot een meerjarige besparing van ongeveer € 164 000,–.
De gemeente Geldrop-Mierlo heeft de methode en de software in een proef getest op een groep van 50 uitkeringsgerechtigden. In vier maanden werden 16 uitkeringen blijvend beëindigd. Dit leverde eveneens een jaarlijkse besparing op, geschat op ongeveer € 296 000,–.
Vraag 3

Heeft het gebruik van DPS mede tot gevolg dat de papieren rompslomp voor zowel de bijstandsgerechtigden als de bijstandsambtenaren flink is afgenomen?

Grosso modo is dat zo. De software deelt de klanten namelijk in vier profielen in:
Elk profiel heeft zijn eigen «controleprotocol». Sommige protocollen (laag frauderisico) leiden tot administratieve lastenverlichting voor klanten en voor beambten. Dit uit zich dan in minder uitvraag van bescheiden en minder administratieve hercontroles. Ook kan de gemeente haar menskracht op basis van de profielen selectiever inzetten bij huisbezoeken.
Overigens vindt ten aanzien van klanten met een laag frauderisico «op de achtergrond» wel controle plaats met gebruikmaking van andere mogelijkheden, zoals die via het Inlichtingenbureau.
Vraag 4

Bent u bereid om naar aanleiding van deze succesvolle resultaten, het gebruik van dit nieuwe softwareprogramma te bevorderen, door een «uitrol» naar andere gemeenten te bewerkstelligen?

DPS is ontwikkeld in het kader van het Handhavingprogramma 2007–2010 (Tweede Kamer 2005–2006, 17 050, nr. 331). Zoals blijkt wordt de DPS al door meerdere gemeenten ingezet. Het Regionaal coördinatiepunt fraudebestrijding (RCF) Zuidoost Nederland heeft een aantal (sociale diensten van) gemeenten bij elkaar gebracht (Boxmeer, ISD Optimisd Echt-Susteren, en Kerkrade). Onder coördinatie van deze RCF hebben zij met cofinanciering (VNG, Divosa en SZW) DPS ontwikkeld. Op dit moment wordt de tweede versie van de DPS-software getest bij vijfendertig gemeenten, meer verspreid over het land gelegen. DPS wordt door de initiatiefnemende gemeenten en RCF ter beschikking gesteld aan alle gemeenten in Nederland. RCF kan gemeenten daarbij helpen de methode in de organisatie in te voeren.
Ook het nieuwe Handhavingprogramma 2011–2014 (Tweede Kamer 2010–2011, 17 050, nr. 402) bevordert het gebruik van klant- en risicoprofielen (paragraaf 4.3). De verdere uitrol van DPS past daar goed in. Voorts voorziet het programma erin de RCF-structuur in stand te houden én uit te bouwen tot kenniscentrum handhaving dat gemeenten actief benadert en ondersteuning biedt (paragraaf 5.1). In dat kader kan RCF de verdere uitrol van DPS blijven bevorderen bij gemeenten en hen ondersteunen bij de implementatie ervan.

9 maart 2011 - 30 mei 2011

82 dagen

Uitspraken van de bestuursvoorzitter van de ziekenhuisgroep Twente
	Sabine Uitslag (CDA), Pieter Omtzigt (CDA)
	Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)

Bronnen

1. Twentsche Courant Tubantia, 5 maart 2011.
2. «Als in het ketenoverleg acute zorg geconcludeerd wordt dat in de regio behoefte is aan bepaalde vormen van acute zorg, en het niet mogelijk blijkt voor de verzekeraar die zorg in te kopen omdat een bepaalde instelling weigert die zorg aan te bieden, kan ik aan de toelating van de betreffende instelling het voorschrift verbinden dat die instelling de noodzakelijke zorg aanbiedt. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in het verplicht openhouden van de Spoedeisende Hulp (SEH) op een bepaalde locatie. Indien sprake zou zijn van het niet nakomen van de in de toelating verbonden voorschriften, biedt de wet de mogelijkheid van bestuursdwang en, indien nodig, de mogelijkheid om de toelating in te trekken. Dit is een laatste redmiddel dat ik alleen zal gebruiken op een dringend, gezamenlijk verzoek van de zorgverzekeraar en het traumacentrum, als initiatiefnemer van het ketenoverleg acute zorg.»
3. Twentsche Courant Tubantia, 2 maart 2011.
4. Kamerstuk 32 279, nrs. 14 en 16.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Topman ziekenhuis slaat terug» waarin bestuursvoorzitter S. van de ziekenhuisgroep Twente (ziekenhuizen in Almelo en Hengelo) een aantal uitspraken doet?1

Ja.
Vraag 2

Wat vindt u van de opvatting van de heer S. over verloskunde in Nederland, als hij zegt: «In bijna heel Europa vinden eerste bevallingen in het ziekenhuis plaats. Zo zou het ook in Nederland moeten gaan. Wat wij hebben, zou je bijna derde wereld verloskunde noemen»? Deelt u zijn opvatting? Vindt u zijn mening passen bij een professionele bestuurder in de Nederlandse zorg?

Ik deel deze opvatting niet. Volgens de huidige professionele richtlijnen in Nederland is het, als de betrokken professionals het na een degelijke risico inschatting veilig achten en de zwangere vrouw dit wil, mogelijk om thuis te bevallen.
Vraag 3

Klopt het dat de overheid, zoals de heer S. zegt, een ziekenhuisbestuur niet kan opleggen een afdeling van het ziekenhuis open te houden?

Ik kan op basis van de WTZi (art 3.1) aan de bestaande toelating van de instelling het voorschrift verbinden dat die instelling de noodzakelijke zorg aanbiedt. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in het verplicht open houden van een afdeling voor acute (verloskundige) zorg indien de bereikbaarheidsnorm van 45 minuten in het gedrang is. Indien sprake zou zijn van het niet nakomen van de in de toelating verbonden voorschriften, biedt de wet de mogelijkheid om bestuursdwang toe te passen en, indien nodig, de mogelijkheid om de toelating in te trekken. Dit is een laatste redmiddel dat, vooral op een dringend, gezamenlijke verzoek van de zorgverzekeraar en het traumacentrum (als initiatiefnemer van het ROAZ) kan worden gebruikt. Ik zal een ziekenhuis echter niet opleggen om een afdeling open te houden als de bereikbaarheidsnorm voor acute zorg van 45 minuten voor de regio niet in het gedrang komt.
Vraag 4

Is het waar dat u de aanwijsbevoegdheid heeft om een afdeling klinische verloskunde in bepaalde gevallen open te houden? Zo niet, wat wordt dan bedoeld met passage uit de brief aan de Kamer d.d. 6 juni 2005 over de Wet Toelichting Zorginstellingen (WTZi), die nu als toelichting op de website van uw ministerie staat?2

Zie mijn antwoord op vraag 3.
Vraag 5

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Concentratie verloskunde is in strijd met de wil van de Kamer»?3 Bent u bereid op korte termijn een gesprek aan te gaan met de directie van het ziekenhuis en terug te koppelen aan de Kamer of er gehandeld wordt in strijd met de aangenomen moties Smilde c.s. en Kooiman?4

Mijn ambtenaren hebben gesproken met de voorzitter van de Raad van Bestuur van het ZGT. Uit dit gesprek blijkt dat het ZGT momenteel de mogelijkheden onderzoekt hoe er toekomstbestendige, veilige en kwalitatief goede verloskundige zorg in de Twentse regio kan worden geleverd. Bij dit onderzoek worden alle relevante partijen uit de regio, zoals de verloskundigen, betrokken. Zij hebben aangegeven dat het op dit moment nog slechts voornemens zijn en dat er geen besluit genomen gaat worden totdat de IGZ de plannen beoordeeld heeft.
Vraag 6

Bent u gezien de urgentie en de onrust, in staat deze vragen binnen twee weken te beantwoorden, nadat het gesprek onder 5 heeft plaatsgevonden?

Zie mijn antwoord op vraag 5.

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

De beantwoording van Kamervragen over de gevolgen van ketenaansprakelijkheid op grond van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) van 24 januari 2011
	Arie Slob (CU), Cynthia Ortega-Martijn (CU)
	Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het feit dat de dagbladbedrijven opereren in een markt waar sprake is van (weinig tot) geen concurrentie als het gaat om de landelijke distributie van kranten?

Voor de naleving van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) en ook andere arbeidswetgeving is niet relevant in welke concurrentieverhoudingen de arbeid wordt uitgevoerd. Dagbladuitgevers die voor de distributie van hun producten gebruik maken van uitbesteding en daarvoor derden inhuren, hebben een eigen verantwoordelijkheid om zorg te dragen dat de werkzaamheden die in hun opdracht wordt uitgevoerd daadwerkelijk wetsconform worden verricht. Dit volgt niet alleen uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 17 maart 2010 (LJN: BL7835), die ik in mijn antwoorden op uw eerdere vragen heb genoemd, maar ook in een uitspraak over een andere dagbladuitgever van 23 juni 2010 (LJN: BM8823).
Indien een werkgever bij verlening van de opdracht geen andere opdrachtnemer kan vinden is er reden te meer dat hij zich er goed van vergewist dat de distributie in overeenstemming met de Wav wordt uitgevoerd. Immers, door het brede werkgeversbegrip in de Wav draagt hij daarvoor als opdrachtgever (mede)verantwoordelijkheid. Geen of een beperkte keuze om de opdracht te laten uitvoeren door een derde, ontslaat de opdrachtgever niet van de plicht om al het mogelijke te doen om illegale arbeid onder in de keten te voorkomen.
Over die verantwoordelijkheid en de gevolgen van het brede werkgeversbegrip zijn de bedrijven in de branche in meerdere gesprekken met de Arbeidsinspectie geïnformeerd.
Daarnaast is ook op de site van de Arbeidinspectie (www.arbeidsinspectie.nl) specifieke informatie opgenomen zodat werkgevers bij opdrachtverlening of uitbesteding van werkzaamheden kennis kunnen nemen van hun verantwoordelijkheden in de keten.
Van belang is dat uitgevers bij de uitbesteding van de distributiewerkzaamheden goede afspraken maken over wetsconforme uitvoering en daar ook op toe zien.
Vraag 2

Vindt u het redelijk dat een bedrijf op grond van de Wav volledig aansprakelijk wordt gesteld in een markt waar nauwelijks sprake is van concurrentie zoals in de marktverhouding tussen de dagbladuitgevers en distributiebedrijven en de afhankelijkheid gelegen is in de omstandigheid dat men niet anders kan dan gebruik maken van een extern bedrijf waar weinig invloed op uit te oefenen is? Welke uitweg ziet u voor deze uitgevers?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Indien er geen uitweg is, vindt u het in een situatie als deze dan gerechtvaardigd dat deze uitgevers toch volledig beboet zijn terwijl zij niet in de gelegenheid zijn (geweest) om over te stappen naar een andere ketenpartner voor de distributie van hun kranten?

Voor de ruime uitleg van het werkgeversbegrip in de Wav is destijds bewust gekozen om helder te maken dat alle werkgevers die betrokken zijn bij de uitvoering van bepaalde in opdacht gegeven of genomen arbeid, verantwoordelijk zijn voor wetsconforme uitvoering. Daarmee wordt beoogd dat wanneer illegale tewerkstelling wordt geconstateerd ook de eventuele formeel-juridische constructies waarmee opdrachtgevers of intermediairs zich achter andere werkgevers verschuilen, kunnen worden aangepakt.
Dit betekent overigens niet dat een opdrachtgever of een werkgever die werk uitbesteedt waarbij de Wav wordt overtreden, altijd een boete of een volledige boete opgelegd krijgt. Een opdrachtgever wordt in beginsel aangesproken en beboet voor overtredingen van onderaannemers of dienstverleners. Echter, indien hem als klant van een dienstverlener met illegaal tewerkgestelde werknemers niets verweten kan worden, zullen sancties niet aan de orde hoeven te zijn. De opdrachtgever kan daaraan bijdragen door zelf nauwlettend toe te zien dat de Wav wordt nageleefd, omdat bij de boeteoplegging rekening wordt gehouden met de mate van verwijtbaarheid. Dat is nu al het geval, maar een pro-actief matigingsbeleid zal in het kader van de uitwerking van de fraudeaanpak waarvoor uw Kamer op 10 maart jl. is geïnformeerd, een nog sterker accent krijgen mede vanwege het voornemen de bestuurlijke boetes te verhogen.
Indien na constatering van een overtreding van de Wav blijkt dat de opdrachtgever zich voldoende heeft ingespannen om een wetsconforme uitvoering te bewerkstelligen en hij aannemelijk kan maken dat hem voor de geconstateerde overtreding geen enkel verwijt treft, dan zal ook geen boetebedrag worden opgelegd. Indien de overtreding in mindere mate verwijtbaar is, dan wordt de boete gematigd. De omstandigheden die voor matiging van belang zijn hangen onder meer samen met aard, duur, omvang en frequentie van de werkzaamheden alsmede met de wijze waarop de opdrachtgever daar op toeziet. De beoordeling daarvan is mede afhankelijk van alle relevante feiten en omstandigheden van het geval.
In de hierboven genoemde uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is bevestigd dat de desbetreffende dagbladuitgevers onvoldoende inspanningen hadden verricht om de door de Arbeidsinspectie geconstateerde overtredingen niet, of verminderd, verwijtbaar te achten. Het ging in de desbetreffende uitspraken om overtredingen in 2006. Ook in latere jaren heeft de Arbeidsinspectie bij diverse uitgevers overtredingen geconstateerd in verband met bezorging van dagbladen en daarvoor boetes opgelegd. Die boetes worden ook aangevochten in (hoger) beroep. Uit het oordeel van de rechter over die zaken zal blijken of de uitgeverijen sinds 2006 dusdanige maatregelen hebben getroffen ter naleving van de Wav dat de – desondanks – geconstateerde overtredingen als niet of verminderd verwijtbaar moeten worden beschouwd.
Vraag 4

Kunt u nader toelichten welke omstandigheden van belang kunnen zijn voor de toepassing van een matigingsbeleid inzake het opleggen van zulke boetes? Wanneer kunt u ons over de uitkomst hiervan nader informeren?

Zie antwoord vraag 3.

9 maart 2011 - 1 april 2011

23 dagen

Het verplaatsen van het ziekenhuis Medisch Centrum Alkmaar (MCA) van Alkmaar naar Heerhugowaard
	Henk van Gerven (SP)
	Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)

Bronnen

1. http://www.zorgvisie.nl/Huisvesting/Ziekenhuis-MCA-verhuist-naar-Heerhugowaard.htm

Vraag 1

Vindt u het een wenselijke ontwikkeling dat het ziekenhuis MCA van Alkmaar naar Heerhugowaard wordt verplaatst?1

Het kenmerkende van het systeem van zorg dat we in Nederland kennen, is dat de minister van VWS systeemverantwoordelijk is en dat de dagelijkse gang van zaken wordt uitgevoerd door privaatrechtelijke organisaties die daarvoor door zorgverzekeraars worden gecontracteerd. In dit specifieke geval behoort het niet tot mijn taak een oordeel te hebben over individuele beslissingen van een zorginstelling, anders dan een oordeel over de beschikbaarheid van acute zorg binnen de minimum bereikbaarheidsnorm van 45 minuten.
In zijn algemeenheid het volgende. Zoals ook in het Regeerakkoord vermeld staat vind ik de betrokkenheid en consultatie van stakeholders bij dit soort beslissingen belangrijk. Consultatie van betrokkenen wordt vaak als sluitstuk gezien. Het is echter ook in het belang van het ziekenhuis dat de overwegingen en argumenten tijdig goed worden gewisseld.
Vraag 2

Komt de bereikbaarheid van de spoedeisende hulp in gevaar door deze verplaatsing?

Het RIVM heeft een doorrekening voor de nieuwe locatie gemaakt, hierin wordt bevestigd dat de bereikbaarheid niet in gevaar komt. Door de verplaatsing zal niemand buiten de 45 minutennorm komen te vallen.
Vraag 3

Bent u van mening dat een stad als Alkmaar minimaal één ziekenhuis nodig heeft?

Ik verwijs u hiervoor naar het antwoord op vraag 1.
Vraag 4

Is verhuizing van het MCA noodzakelijk voor de zorgverlening, of had verbouwing van de huidige locatie ook de gewenste verbetering kunnen opleveren?

De Raad van Bestuur van het MCA heeft mij gemeld dat nieuwbouw van het MCA noodzakelijk is omdat de komende jaren het einde van de technische levensduur van een aantal installaties en gebouwonderdelen is bereikt.
De RvB van het MCA heeft mij geïnformeerd dat de voordelen van bouwen op een andere locatie groter zijn dan ver- of nieuwbouw op de huidige locatie. Complete (ver-)nieuwbouw op de huidige locatie is niet goed mogelijk: dat veroorzaakt langdurig en intensief overlast voor patiënten en medewerkers. Daarnaast kampt het MCA op de huidige locatie met problemen rond toegankelijkheid, bereikbaarheid, parkeren en mogelijkheden om het gebouw te vernieuwen en/of uit te breiden.
Vraag 5

Is deze verhuizing een voorproefje van meer verhuizingen als gevolg van afschaffing van het College Bouw, waardoor u niet langer invloed heeft op de spreiding van ziekenhuizen? Vindt dat verantwoord? Zo ja, waarom?

Er is geen relatie tussen afschaffing van het College Bouw en de verhuizing van het MCA naar Heerhugowaard. Ook het College Bouw had geen invloed op de locatiekeuze van een instelling voor het plegen van nieuwbouw.
Vraag 6

Wat zijn de economische gevolgen voor Alkmaar, nu de grootste werkgever uit de stad verdwijnt?

Ik heb mij laten informeren door het MCA dat de nieuwbouwlocatie ruim 100 meter verwijderd is van Alkmaars grondgebied. Ook zal de huidige locatie in de Alkmaarderhout worden aangepast en waar nodig gerenoveerd tot een centrum voor hoogwaardige diagnostiek met voornamelijk poliklinische en een aantal behandelfuncties, waaronder radiotherapie en nucleaire geneeskunde.
Vraag 7

Is het u bekend dat ruim 10 000 handtekeningen door Alkmaarders zijn ingediend bij het ziekenhuisbestuur tegen verhuizing van het MCA naar Heerhugowaard? Is het de bedoeling van de opschorting van het bouwbesluit dat ziekenhuisbesturen een ziekenhuis kunnen verplaatsen terwijl dat zo duidelijk tegen de wil van de plaatselijke bevolking ingaat? Bent u, uit democratisch oogpunt, wel bereid te luisteren naar de wensen van ruim tienduizend inwoners van Alkmaar?

Betreffende de aangeboden handtekeningen verwijs ik u naar het antwoord op vraag 1. Voor het afschaffen van het bouwregime verwijs ik u naar het antwoord op vraag 5.
Vraag 8

Is het waar dat het MCA diverse locaties aangeboden heeft gekregen binnen Alkmaar, die echter niet binnen het budget vielen? Is liberalisering van het bouwregime hierdoor aanleiding geweest voor het verdwijnen van het laatste ziekenhuis uit Alkmaar? Was dat ook gebeurt onder het oude bouwregime?

Zie antwoord op vraag 5. Het afschaffen van het bouwregime heeft geen invloed gehad op de keuze van het MCA om te verhuizen naar Heerhugowaard. Wat betreft de diverse locaties voor de nieuwbouw verwijs ik u naar het antwoord op vraag 10.
Vraag 9

Is het de bedoeling dat de oude locatie van het MCA op termijn plaats moet gaan maken voor woningbouw? Is het waar dat het ziekenhuis die grond «om niet» of voor een symbolisch bedrag van de gemeente had gekregen? Is de verhuizing van het MCA uit Alkmaar deels ingegeven om flink geld te verdienen met dure grond in het centrum van Alkmaar? Zo ja, vindt u dit een wenselijke situatie?

Het MCA heeft mij laten weten dat dit voor hen geen rol heeft gespeeld in de besluitvorming.
Vraag 10

Is het correct dat verhuizing van het MCA van Alkmaar naar Heerhugowaard deels een bewuste keuze van het ziekenhuisbestuur is geweest, om «uit concurrentieoverwegingen» dichtbij Hoorn te gaan zitten? Vindt u het wenselijk dat er een concentratie van ziekenhuislocaties plaatsvindt waarbij besturen bewust het adherentiegebied van andere ziekenhuizen opzoeken om de concurrentie aan te gaan? Gaat dit niet ten koste van de spreiding van ziekenhuizen, bedoeld om iedere Nederlander de mogelijkheid van zorg dichtbij te bieden?

Uit navraag bij het MCA komt naar voren dat de voorkeur voor nieuwbouw in Heerhugowaard is gebaseerd op een analyse van de selectiecriteria proces, doorlooptijd, bereikbaarheid, kwaliteit van de locatie en financiën. Daarnaast was een goede, strategische positionering in het verzorgingsgebied van belang. Van de drie beoogde locaties telde de optie «Heerhugowaard» de meeste pluspunten. Het MCA geeft aan dat de locatiekeuze niet langer kon worden uitgesteld en dat het MCA in 2015 klaar moet zijn met de nieuwbouw, omdat de oude gebouwen, met name de installaties daarin, tegen het einde van hun levensduur zitten.
De Raad van Bestuur van het MCA meldt dat de veronderstelling dat MCA uit concurrentieoogpunt voor Heerhugowaard heeft gekozen ongegrond is en dat zij streeft naar verdergaande samenwerking met de ziekenhuizen en andere zorginstellingen in Noord-Holland-Noord.
Vraag 11

In hoeverre is de concentratie van ziekenhuizen strijdig met de nog vigerende WTZi (met name artikel 3 en 4), waarin geregeld is dat toelating van zorginstellingen aan een visiedocument van de minister moet voldoen, juist met betrekking tot de spreiding van acute zorg en de daaraan verbonden basiszorg?

Momenteel ben ik bezig met de voorbereidingen voor de brief aan uw Kamer waarin ik zal beschrijven hoe ik de continuïteit van cruciale zorg zal waarborgen. Vooruitlopend op deze brief meld ik u nu alvast dat ik de bereikbaarheid van spoedeisende zorg binnen 45 minuten reken tot één van de zorgvormen waarvoor ik een specifieke verantwoordelijkheid heb. Indien in het onderhavige geval de 45 minutennorm niet meer wordt gehaald kan ik op grond van het instrumentarium van de WTZi partijen tot nadere afspraken dwingen.
Vraag 12

Bent u bereid te voorkomen dat het MCA uit Alkmaar verdwijnt omdat verdwijning van het ziekenhuis uit Alkmaar niet het algemeen belang dient? Zo neen, waarom niet?

Neen, ik ben daartoe ook niet bevoegd. De reden daartoe is dat dit niet onder mijn verantwoordelijkheid valt omdat de 45 minuten bereikbaarheidsnorm niet in gevaar komt. De nieuwe locatie ligt tegen de gemeentegrens aan en verbetering van locatie en voorzieningen komt ten goede van de kwaliteit en daarmee ten goede van de patiënt. Het is wel belangrijk dat er een dialoog is met burgers, werknemers, patiëntenverenigingen en andere belanghebbenden.

9 maart 2011 - 6 april 2011

28 dagen

Werkzoekende ouderen
	Roos Vermeij (PvdA), Mariëtte Hamer (PvdA)
	Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Bronnen

1. Trouw, 8 maart 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Werk vinden nog lastig voor ouderen»?1

Ja.
Vraag 2

Wat is uw opvatting over de situatie van ouderen op de Nederlandse arbeidsmarkt?

De trend is dat de stijgende arbeidsparticipatie van ouderen doorzet. Het blijft echter lastig voor ouderen die eenmaal werkloos zijn geworden, ook als ze graag willen werken, om weer aan het werk te komen. Hoewel de arbeidsdeelname van ouderen in het algemeen is verbeterd, is de arbeidsmarktpositie van oudere werklozen onder invloed van de economische crisis verslechterd.
Vraag 3

Deelt u de mening dat de situatie zoals weergegeven in het artikel geen aanleiding geeft tot rustig achterover leunen in afwachting van een aantrekkende arbeidsmarkt? Zo nee, waarom niet?

Het Kabinet heeft de intentie om met sociale partners afspraken te maken over het duurzaam inzetbaar houden van mensen, waaronder ouderen. De onderhandelingen over het pensioenakkoord zijn nu gaande, dus ik kan daar op dit moment nog niet op vooruitlopen.
Vraag 4

Wat gaat u doen om de vooroordelen jegens oudere werkzoekenden weg te nemen?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Hoe ziet het budget voor netwerkgroepen voor oudere werkzoekenden er op de langere termijn uit? Moeten deze groepen zichzelf financieel onderhouden? Zo ja, hoe groot is het risico dat ze daardoor verdwijnen?

UWV heeft geen apart budget voor oudere werklozen. Het is de expertise van UWV om de dienstverlening zodanig in te richten dat deze voor verschillende groepen werkzoekenden adequaat is. De wijze waarop (oudere) werkzoekenden in de toekomst zullen worden ondersteund zal bezien worden in de ontwikkeling van het nieuwe dienstverleningsconcept dat door UWV ontwikkeld wordt.
Vraag 6

Wordt er op ieder werkplein specifiek aandacht besteed aan de positie van oudere werklozen en blijft dit de komende jaren zo?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7

Deelt u de mening dat een scholingsrecht en -plicht voor alle werknemers bij kan dragen aan een betere situatie voor oudere werkzoekenden? Zo nee, waarom niet?

In het algemeen kan worden gesteld dat scholing bijdraagt aan versterking van de arbeidsmarktpositie van elke werknemer of werkzoekende. In het regeerakkoord is opgenomen dat: «het kabinet wil bevorderen dat werkgevers en werknemers afspraken maken over scholing en langdurige inzetbaarheid». Scholing van werkenden is immers vooral een zaak van werkgevers en werknemers. Zij kunnen het beste inspelen op de scholingsbehoefte van individuele werknemers en/of de sector. SZW beziet momenteel met sociale partners hoe invulling gegeven kan worden aan scholing en duurzame inzetbaarheid.

8 maart 2011 - 29 maart 2011

21 dagen

De moord op minister Shanbaz Bhatti
	Kathleen Ferrier (CDA)

Bronnen

1. Nos, Pakistaanse minister doodgeschoten, 2 maart 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met de moord op de minister van Religieuze Minderheden van Pakistan, de heer Shanbaz Bhatti, op woensdag 2 maart 2011?1

Ja.
Wij zijn geschokt door deze moord. Het is na de moord op gouverneur van Punjab, Salman Taseer, de tweede politieke moord op een moedig politicus in Pakistan in korte tijd. Minister Bhatti was een uitgesproken voorvechter voor de rechten van minderheden. Zijn dood is een verlies voor Pakistan en voor degenen die opkomen voor mensenrechten, de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.2
Vraag 2

Wat is uw oordeel over de Pakistaanse wetgeving aangaande godslastering en het effect daarvan op de religieuze minderheden in Pakistan in het bijzonder?

De Pakistaanse blasfemiewetgeving stelt onder meer belediging van de profeet Mohammed strafbaar en voorziet bij veroordeling in de mogelijkheid van de doodstraf. Wij zijn kritisch over deze wet en wijzen uiteraard de doodstraf af. Overigens is uitvoering van doodvonnissen in Pakistan de laatste jaren niet voorgekomen.
Hoewel ook moslims kunnen worden aangeklaagd, zijn beschuldigingen relatief vaak gericht tegen de christelijke minderheid. Bij de blasfemieaanklachten is in veel gevallen sprake van valse beschuldigingen.
Vraag 3

Bent u bereid de pilot godsdienstvrijheid uit te breiden naar Pakistan om daar meer tolerantie te creëren tussen de verschillende religieuze groeperingen? Zo nee, waarom niet?

De pilot godsdienstvrijheid, die momenteel loopt in India, China, Egypte, Eritrea en Kazachstan loopt medio 2011 af. De Kamer zal te zijner tijd een brief ontvangen met de resultaten alsook een evaluatie van de pilot. De intentie bestaat om de pilot daarna uit te breiden met tien landen, en Pakistan aan de groep landen toe te voegen.
Vraag 4

Op welk wijze wilt u op Europees en internationaal niveau het onderwerp respect voor religieuze minderheden aan de orde stellen? Bent u van mening dat dit een speerpunt zou moeten worden in de mensenrechtendialoog met Pakistan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze gaat u dat doen?

Nederland stelt respect voor religieuze minderheden in Pakistan zowel bilateraal als in Europees verband regelmatig aan de orde. In de mensenrechtendialoog met Pakistan is dit onderwerp reeds een speerpunt. Nederland uit steevast de zorgen over discriminatie en geweld tegen christelijke en andere religieuze minderheden, waaronder de Ahmadiyaah.
De Nederlandse Ambassade in Islamabad onderhield goede contacten met minister Bhatti en voert regelmatig gesprekken met mensenrechtenactivisten, politici en vertegenwoordigers van minderheidsgroepen. De Nederlandse ambassadeur was op 4 maart jl. aanwezig bij de kerkdienst ter nagedachtenis van minister Bhatti, waarbij ook premier Gilani en andere prominente Pakistaanse politici aanwezig waren.
Vraag 5

Verbindt u aan deze moord consequenties voor de (ontwikkelings)relatie met Pakistan? Zo ja, welke?

In de Ministerraad van 18 maart jl. is overeenstemming bereikt over de nieuwe lijst met partnerlanden voor ontwikkelingssamenwerking. Pakistan komt daar niet langer op voor. Wij verwijzen u gaarne naar de «Focusbrief ontwikkelingssamenwerking» van dezelfde datum. Op het gebied van vrede, veiligheid en stabiliteit zal Nederland overigens voorlopig nog wel fondsen beschikbaar blijven stellen. Het besluit Pakistan van de partnerlandenlijst af te halen, heeft geen relatie met de moord op minister Bhatti.

8 maart 2011 - 15 april 2011

38 dagen

Aanvallen van moslims op christenen in Ethiopië
	Raymond de Roon (PVV), Louis Bontes (PVV)

Bronnen

1. http://www.persecution.org/2011/03/01/christian-students-attacked-by-muslim-mob-in-ethiopia/# / http://www.persecution.org/2011/03/03/developing-ethiopian-muslims-burn-down-five-churches-more-attacks-feared/# / http://www.persecution.org/2011/03/04/update-ethiopian-muslims-kill-christian-burn-more-churches-and-christian-homes-in-ongoing-attacks/#
2. http://www.persecution.org/2011/03/07/two-dead-church-torched-in-egypt/# / http://www.persecution.org/2011/03/06/nearly-4000-muslims-attack-christian-homes-in-egypt-torch-church/# / http://www.persecution.org/2011/03/02/islamists-assassinate-pakistans-sole-christian-minister-and-an-old-icc-friend/# / http://www.persecution.org/2011/03/05/leader-of-palestinian-salafi-jihadi-group-it-is-permissible-to-kill-jewish-and-christian-civilians-in-jihad-since-they-are-fundamentally-not-innocent/# / http://www.persecution.org/2011/02/23/somali-islamists-kill-24th-christian-convert-another-convert-escapes/# / http://www.persecution.org/2011/02/19/islamists-seize-land-from-believers/#

Vraag 1

Kent u de berichtgeving over recente agressie van moslims tegen christenen in Ethiopië?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u bevestigen dat christenen in Ethiopië het doelwit zijn van fysiek geweld en brandstichtingen door moslims?

In Ethiopië is doorgaans sprake van grote religieuze tolerantie. Gewelddadigheden tussen religieuze groepen komen vrijwel nooit voor. Tijdens de recente aanvallen in de Jimma zone (360 km ten westen van de hoofdstad Addis Abeba) zijn echter christenen doelwit geworden van fysiek geweld en brandstichting door moslims – naar verluidt nadat eerstgenoemden de moslims zouden hebben geprovoceerd. Een soortgelijk incident heeft in dit gebied vijf jaar geleden ook plaatsgevonden.
Vraag 3

Deelt u de mening dat het internationaal patroon (naast Ethiopië ook in Egypte, Pakistan, Palestijns gebied, Somalië2) van agressie van aanhangers van de islam tegen christenen ook vraagt om een internationale reactie daarop? Zo nee, waarom niet?

In genoemde landen vinden helaas gewelddadige incidenten plaats tegen religieuze minderheden. De oorzaken daarvoor zijn per geval anders, variërend van spanningen tussen religieuze groepen onderling tot discriminatie van overheidswege en eenzijdige terreurdaden. In reactie op de recente geweldsincidenten en discriminatie van christenen en andere religieuze minderheden in de genoemde landen heeft Nederland de afgelopen periode een voortrekkersol genomen. Specifiek op aandringen van Nederland heeft de VN Speciale Rapporteur voor de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging onlangs de EU lidstaten geadviseerd hoe godsdienstvrijheid beter te beschermen.
Daarnaast wordt in de Raadconclusies, die op 21 februari jl. door de Raad van EU ministers van Buitenlandse Zaken werden aangenomen, mede op aandringen van Nederland aandacht gevraagd voor de positie van christenen en andere religieuzegroepen die slachtoffer zijn geworden van recent geweld.
Voorts heb ik, in reactie op de recente geweldsincidenten en discriminatie van religieuze minderheden in diverse landen, op 16 maart jl. een gesprek gehad met een groep in Nederland gevestigde geestelijke leiders van religieuze gemeenschappen uit verschillende landen, waaronder een afgevaardigde van de Ethiopische Evangelistische Kerk.
Vraag 4

Bent u bereid dit aan de orde te stellen in de 16e vergadering van de VN Mensenrechtenraad en daar adequate maatregelen te verlangen? Zo nee, waarom niet?

In mijn toespraak tot de 16e Mensenrechtenraad op 1 maart jl. heb ik aangegeven dat godsdienstvrijheid voor Nederland prioritair is. In de Raad werd ook, mede op aandringen van Nederland, een succesvol EU-side event over godsdienstvrijheid en geweld tegen religieuze minderheden georganiseerd. Daarnaast zet Nederland in op aanname van een krachtige EU-resolutie over dit onderwerp.
Vraag 5

Wilt u bij de Ethiopische regering aandringen op doeltreffende bescherming van mensen tegen agressie door islamieten? Zo nee, waarom niet?

De Ethiopische autoriteiten nemen uitingen van religieuze intolerantie zeer serieus en hebben ook in dit geval adequaat opgetreden. De regering heeft in dit geval gezorgd voor politiebescherming en in het desbetreffende gebied is het inmiddels rustig. Ik zie derhalve op dit moment geen noodzaak om bij de Ethiopische regering aan te dringen op extra bescherming.

8 maart 2011 - 24 maart 2011

16 dagen

De aanzwellende onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid in Turkije
	Wim Kortenoeven (PVV), Geert Wilders (PVV)

Bronnen

1. Time magazine, 6 maart 2011: http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2057424,00.html
2. Human Rights Watch, 4 maart 2011: http://www.hrw.org/en/news/2011/03/04/turkey-journalists-arrests-chills-free-speech
3. International Freedom of Expression Exchange, 3 maart 2011: http://www.ifex.org/turkey/2011/03/03/yilidiz_dayan_sentenced/
4. Zie over het gevaar van de Gülen-beweging: «Fethullah Gülen's Grand Ambition» http://www.meforum.org/2045/fethullah-gulens-grand-ambition

Vraag 1

Kent u de berichten «Why is Turkey Arresting Journalists?»1, «Turkey – journalists arrests chills free speech»2 en «Two journalists sentenced to more than seven years in prison for covering banned demonstration»?3

Ja.
Vraag 2

Is het waar dat het Turkse regime op 3 maart 2011 zeven journalisten en twee schrijvers heeft laten arresteren? Zo ja, op welke rechtsgrond zijn die arrestaties verricht en hoe beoordeelt u die?

Genoemde journalisten en schrijvers zijn aangehouden in het kader van een breder justitieel onderzoek naar de zogenaamde «Ergenekon»-zaak; een vermeende samenzwering van onder meer Turkse generaals, journalisten, schrijvers en academici gericht op destabilisering van democratische instituties, waaronder de regering-Erdoğan. Het Kabinet gaat niet in op individuele tenlasteleggingen. Wel volgt Nederland, samen met de Europese Commissie en overige EU-lidstaten, deze ontwikkelingen op de voet. Het uitgangspunt daarbij is dat alle verdachten in Turkije op een eerlijke en onafhankelijke rechtsgang moeten kunnen rekenen.
Vraag 3

Deelt u de veronderstelling van Times-correspondent Pelin Turgut, dat de arrestatie van Nedim Sener en Ahmet Sik verband houdt met hun kritiek op de machtspositie in de Turkse staat van Fethullah Gülen, leider van de naar hem vernoemde extremistische islamitische beweging?4

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Is het waar dat de Turkse journalisten de heren Vedat Yilidiz en Lokman Dayan, op 24 februari 2011 door de Turkse rechter werden veroordeeld tot een celstraf van zeven jaar plus elf maanden, vanwege het lidmaatschap van een «illegale organisatie» en vanwege het in 2008 participeren in een verboden demonstratie? Zo ja, op welke rechtsgrond berusten deze vonnissen en hoe beoordeelt u deze (zowel ten principale als waar het gaat om proportionaliteit)?

De journalisten Yildiz en Dayan zijn veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar en elf maanden in totaal. Deze straf bestaat uit drie componenten: zes jaar en drie maanden voor vermeend lidmaatschap van de PKK, tien maanden voor het verspreiden van «PKK-propaganda» en 15 maanden vanwege het schenden van de Wet op Publieke bijeenkomsten. De Anti-terreurwet vormt de rechtsgrond van dit vonnis. De advocaat heeft aangegeven tegen de uitspraak in beroep te gaan.
In Turkije hebben zich de afgelopen jaren positieve en negatieve ontwikkelingen voorgedaan. Zo hebben er aanzienlijk minder vervolgingen op basis van artikel 301 van het Turkse strafrecht plaatsgevonden. Op basis van andere wetsartikelen (met name artikel 2855 en 2886 van het Wetboek van Strafrecht) is echter sprake van een toenemend aantal vervolgingen. Dit baart het Kabinet zorgen. In aanvulling hierop, staan de media in Turkije onder druk doordat websites worden verboden en er sprake is van zelfcensuur onder journalisten.
Vraag 5

Is het waar dat de heren Yilidiz en Dayan bovendien zijn veroordeeld tot tien maanden gevangenis vanwege «het verspreiden van propaganda voor een vijandige organisatie»? Zo ja, op welke rechtsgrond berusten deze vonnissen en hoe beoordeelt u deze (zowel ten principale als waar het gaat om proportionaliteit)?

Zie antwoord vraag 4.
Vraag 6

Hoe typeert u de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid in Turkije?

Zie antwoord vraag 4.
Vraag 7

Heeft u het islamistische Turkse regime aangesproken op bovengenoemde en andere door dat regime getroffen maatregelen die de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid verder onderdrukken?

Het Kabinet spreekt de Turkse regering, zowel bilateraal als via de EU, voortdurend aan op implementatie van de Kopenhagen-criteria, waarvan vrijheid van meningsuiting en persvrijheid integraal onderdeel uitmaken. Onlangs heb ik dit nog gedaan tijdens mijn bezoek aan Ankara op 2 februari jl.
Vraag 8

Deelt u de mening dat Turkije nooit en te nimmer lid mag worden van de Europese Unie?

Zolang niet aan alle toetredingscriteria voldaan is, kan Turkije geen lid van de EU worden. Dit standpunt is ook in mijn contacten met de Turkse regering uitgedragen.

8 maart 2011 - 28 april 2011

51 dagen

Bedreiging voor de veeteelt
	Janneke Snijder-Hazelhoff (VVD)

Bronnen

1. De Telegraaf, 7 maart 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Sambavarkens bedreiging voor onze veeteelt»?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat de poort open gooien voor goedkoop vlees van Braziliaanse varkens en kippen dramatisch is voor vele agrarische bedrijven in Nederland? Zo nee, waarom niet?

Het is nog niet bekend in welke mate de huidige toegangsbeperkingen voor vlees tot de Europese markt verminderd zullen worden in het kader van de onderhandelingen met de Mercosurlanden. Een uitspraak over het in de vraag gesuggereerde dramatisch karakter van de marktopening kan ik daarom niet doen. Het uitgangspunt van Nederland en de Europese Commissie in de onderhandelingen is dat eventuele concessies op landbouwgebied in dit kader niet verderstrekkend zijn dan in het voorziene aanbod van de Europese Unie in de Doha-onderhandelingen.
De onderhandelingen met de Mercosurlanden zijn vorig jaar opnieuw opgestart na vijf jaar te hebben stilgelegen. De onderhandelingen zijn nog in volle gang en er is nog geen informatie over de wederzijdse markttoegang die een mogelijk
vrijhandelsakkoord zal opleveren. Ook op dit moment heeft varkens- en kippenvlees uit de Mercosur-landen overigens toegang tot de Europese markt, maar zijn er wel tarifaire belemmeringen en dienen veterinaire bepalingen te worden nageleefd.
Vraag 3

Deelt u de mening dat dit indruist tegen het streven naar een wereldwijd gelijk speelveld. Omdat de eisen voor de Europese productie hoger zijn dan voor de Zuid-Amerikaanse en specifiek voor de Braziliaanse productie?

Ik deel de mening niet dat de onderhandelingen met de Mercosur landen indruisen tegen het streven naar een wereldwijd gelijk speelveld. Producten die vanuit derde landen op de EU-markt worden gebracht – dus ook uit de Mercosur landen – dienen aan dezelfde strikte veterinaire- en gezondheidseisen te voldoen als EU-producten.
De eisen voor dierenwelzijn en milieu tussen de EU en derde landen kunnen inderdaad verschillen, wat overigens niet betekent dat de feitelijke omstandigheden voor dieren ook altijd slechter zijn. De EU en Nederland blijven in WTO verband aandacht vragen voor duurzaamheidseisen, zoals dierenwelzijn en milieu. In vrijhandelsakkoorden worden aanvullende afspraken over deze onderwerpen gemaakt, onder meer in het duurzaamheidshoofdstuk en in de Sanitaire en Phytosanitaire bepalingen.
In de Landbouw- en Visserijraad van 17 maart jongstleden heb ik aandacht gevraagd voor de Mercosur onderhandelingen.2 De Europese Commissie heeft daarop onderstreept dat over de impact van een eventueel akkoord met de Mercosur-landen op de landbouw nog met de lidstaten van gedachten zal worden gewisseld, op basis van een spoedig door de Europese Commissie te publiceren impact assessment.
Vraag 4

Welke stappen gaat u ondernemen om te voorkomen dat het Nederlandse agrarische bedrijfsleven grote klappen krijgt?

Zie antwoord vraag 3.

Titel

Status

Indiener (persoon)

Indiener (partij)

Onderwerpen

13012 kamervragen gevonden

beantwoord onbeantwoord uitgesteld

Alle

10 maart 2011 - 29 maart 2011

19 dagen

Johan Driessen (PVV)

Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

10 maart 2011 - 4 mei 2011

55 dagen

Louis Bontes (PVV)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

9 maart 2011 - 25 maart 2011

16 dagen

Linda Voortman (GL)

Henk Kamp (minister sociale zaken en werkgelegenheid) (VVD)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

Sietse Fritsma (PVV)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

Gerard Schouw (D66)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

Raymond Knops (CDA)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

Vraag 10

9 maart 2011 - 31 maart 2011

22 dagen

Cora van Nieuwenhuizen (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

9 maart 2011 - 20 april 2011