Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Egypt's Brotherhood blames Sinai raid on Israel's Mossad» van de website van BBC World?1

Ja.

Vraag 2

Stelt de Egyptische Moslimbroederschap dat de Israëlische Mossad achter de aanslag op de grensovergang bij Jafa zit, en wijzen de Egyptische autoriteiten naar moslimextremisten? Kunt u aangeven waar de beschuldigingen van de Moslimbroederschap op gebaseerd zijn en op welke wijze deze zijn onderbouwd?

De Egyptische Moslimbroederschap heeft op 7 augustus 2012 een verklaring gepubliceerd (zie http://www.ikhwanweb.com/article.php?id=30234) waarin de mogelijkheid wordt genoemd dat de Israëlische veiligheidsdienst Mossad achter de aanslag van 5 augustus bij de grensovergang nabij Rafah heeft gezeten.
Ter onderbouwing verwijst de Moslimbroederschap voor eigen rekening onder andere naar het feit dat de Israëlische autoriteiten hun burgers enkele dagen voor de aanslag hebben gewaarschuwd voor aanslagen in de Sinaï.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat de positie van de Egyptische president Mursi is, in het licht van de omstandigheid dat hij lid is van de Moslimbroederschap en dat de officiële verklaring van Egypte en die van de Moslimbroederschap sterk uiteenlopen?

De Egyptische autoriteiten hebben verklaard dat de aanslag gepleegd zou zijn door terroristische elementen. Noch president Morsi noch de leden van zijn regering hebben gezinspeeld op Israëlische betrokkenheid.
President Morsi heeft kort na zijn verkiezingsoverwinning zijn lidmaatschap van zowel de Moslimbroederschap als de Freedom and Justice Party (FJP) opgezegd.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat op dit moment de veiligheidssituatie is in de Sinaï-woestijn, mede in het licht van de waarschuwing van de Israëlische minister van Defensie Barak voor het gevaar van de Sinai woestijn waar moslimextremisten zich ophouden en zijn kwalificatie van de aanslag als een «wake-up call» voor de Egyptische autoriteiten? In hoeverre is de veiligheidssituatie het laatste jaar gewijzigd?

De veiligheidssituatie in de Sinaï is het afgelopen jaar verslechterd. Het Egyptische leger is niet in staat geweest daar voldoende personeel en materieel te stationeren. Daar komt bij dat de bepalingen van het vredesakkoord met Israël uit 1979 aan grootschalige ontplooiing van het leger in de weg staan, hoewel daarop in bilateraal overleg uitzonderingen overeengekomen kunnen worden. Het gebrek aan gezag heeft een aanzuigende werking gehad op (internationale) jihadisten en geleid tot een toename van wapensmokkel. Na de aanslag van 5 augustus jl. hebben de Egyptische autoriteiten in overleg met Israël de militaire aanwezigheid in de Sinaï geïntensiveerd en militaire operaties gericht op mogelijke daders uitgevoerd.

Vraag 5

Kunt u aangeven of op de belangrijke pijpleidingen in de Sinaï recentelijk nog aanslagen zijn gepleegd?

Egyptische media berichten vaak gebrekkig over gebeurtenissen in de Sinaï. Voor zover bekend, vond de laatste aanslag op een pijplijn in de Sinaï plaats op 22 juli 2012. Sinds het begin van de Tahrir-opstand op 25 januari 2011 zouden volgens lokale media 15 aanslagen hebben plaats gevonden.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat Eritrea via consulaten de diaspora dwingt tot het betalen van 2% van het inkomen om zo het leger in Eritrea te bekostigen?1

Vraag 2

Deelt u de conclusies van de UN Monitoring Group dat deze praktijken tegen het VN wapenembargo tegen Eritrea (ingesteld in 2009) ingaan? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Vinden deze illegale praktijken ook in Nederland plaats door de Eritrese diplomatieke vertegenwoordiging? Bent u bereid dit uit te zoeken en regelmatig te monitoren?

Vraag 4

Bent u bereid om: de Eritrese consul op het ministerie te ontbieden? de mogelijkheden te verkennen om juridische stappen te zetten tegen deze praktijken? uw Europese en andere collega’s aan te sporen deze zelfde stappen te zetten, zodat een collectief gecoördineerd protest plaats vindt tegen schending van het VN wapenembargo door Eritrea? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Komt deze vorm van schending van VN- of andere embargo’s door andere landen voor? Bent u bereid dit uit te zoeken? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Hoeveel capaciteit heeft de regering om schending van VN- of andere embargo’s op te sporen en de uitvoering ervan te handhaven? Welk ministerie coördineert handhaving van embargo’s en welke ministeries zijn erbij betrokken?

Vraag 7

Bent u bereid om via de EU de Eritrese overheid aan te spreken op deze illegale activiteiten en hiertegen te protesteren? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór 1 september (ter voorbereiding van het SO over de RBZ)?

Vraag 1

In hoeverre acht u uzelf succesvol in het bereiken van uw doelstellingen op het speerpunt vrijheid van meningsuiting en religie binnen het thema mensenrechten?

Vrijheid van meningsuiting en religie is essentieel voor het functioneren van een democratisch bestel. Nederland stelt de inperking van vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst en de gevolgen hiervan voor mensenrechtenverdedigers dan ook regelmatig aan de orde zowel bilateraal als in EU- en VN-verband.
Bij de bevordering van vrijheid van meningsuiting heb ik speciale aandacht voor internetvrijheid. Zo zat ik in Den Haag eind 2011 een internationale ministeriële conferentie voor over internetvrijheid, waarbij Nederland met een aantal gelijkgezinde landen de Freedom Online coalitie oprichtte. Samenwerking met deze landen heeft bijgedragen aan een sterke gezamenlijke inzet op internetvrijheid in de Mensenrechtenraad en de OVSE. Daarnaast draagt Nederland uit het mensenrechtenfonds bij aan een veelvoud aan projecten ter bevordering van de vrijheid van meningsuiting wereldwijd.
Over de bilaterale Nederlandse inzet om vrijheid van religie te bevorderen verwijs ik naar de kamerbrief met de uitkomsten van de Pilot Vrijheid van Godsdienst en Levensovertuiging van 16 maart jl. (Kamerstuk 32735). Daarnaast besteedt Nederland specifieke aandacht aan dit thema als medeorganisator van een side-event tijdens de ministeriele week van de aankomende algemene vergadering van de VN.

Vraag 2

Wat heeft u de afgelopen tijd bijvoorbeeld gedaan aan de arrestatie en detinering van Anton Suryapin in Wit Rusland1 en Mouad Belghouat in Marokko?2

Ik veroordeel de intimidatie, arrestatie en detentie van journalisten, mensenrechtenactivisten en andere Wit-Russische burgers die gebruik maken van hun universele rechten, waaronder Anton Suryapin, ten stelligste. Op 14 augustus jl. is de Wit-Russische ambassadeur ontboden op het ministerie, in een gecoördineerde actie van de hele EU naar aanleiding van de uitwijzing van alle diplomatieke staf van de Zweedse ambassade in Minsk.
Nu de tweede veroordeling tegen Mouad Belghouat in hoger beroep is bevestigd, zie ik aanleiding in EU-verband aan de orde te stellen op welke wijze onze verontrusting over deze zaak tot uiting moet worden gebracht aan de Marokkaanse autoriteiten.

Vraag 3

Bent u bekend met de rechtszaak tegen Pussy Riot in Rusland wegens het zingen van een protestlied in een kerk?3

Ja.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de reactie van de Russische autoriteiten schandalig en disproportioneel is, aangezien de bandleden van Pussy Riot al maandenlang onder deplorabele omstandigheden in voorarrest worden gehouden en zij mogelijk geen eerlijk proces krijgen?

Ik deel de brede internationale zorgen over de verhouding tussen enerzijds de beperkte zwaarte van het vergrijp, en anderzijds de lengte van het voorarrest, de strafeis en de uiteindelijke straf.

Vraag 5

Bent u bereid om de Russische ambassadeur te ontbieden om te protesteren tegen deze inperking van de vrijheid van meningsuiting van de bandleden van Pussy Riot en de trend in Rusland om de vrijheid van meningsuiting steeds verder in te perken via wetgeving en andere middelen? Bent u bereid op deze manier de vele andere overheden en NGO’s te steunen in hun strijd voor eerbiediging van dit internationaal erkende mensenrecht? Zo nee, waarom niet?

Vrijheid van meningsuiting maakt deel uit van de mensenrechtendialoog tussen Rusland en de Europese Unie, waarvan de meest recente bijeenkomst op 20 juli jl. in Brussel plaatsvond. Tijdens bilaterale consultaties tussen de Nederlandse en Russische mensenrechtenambassadeurs op 18 juli jl. in Den Haag kwam vrijheid van meningsuiting uitgebreid aan de orde. Zowel tijdens dit bilaterale gesprek als tijdens de Europees-Russische mensenrechtendialoog werden bovengenoemde zorgen over de Pussy Riot-zaak overbracht. Daarnaast heeft Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton op 7 augustus jl. namens de EU haar zorgen over de procesgang kenbaar gemaakt. Op de dag van de uitspraak, 18 augustus jl., heeft HV Ashton haar teleurstelling uitgesproken over de disproportionele straf en haar verwachting uitgesproken dat deze straf zal worden herzien.

Vraag 6

Bent u bereid lady Ashton, EU hoge commissaris voor de mensenrechten, te bewegen een diplomatiek signaal af te geven dat de EU de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel heeft en zich grote zorgen maakt over de verschillende maatregelen die Rusland neemt om deze in te perken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u de berichten «Nigeria gunmen storm oil ship – two dead, four kidnapped»1 en «Navy: At least 4 foreigners kidnapped off Nigeria»?2

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat bij een overval op een of meer Nederlands vaartuigen voor de kust van Nigeria vier opvarenden zijn ontvoerd en er doden en gewonden zijn gevallen? Wat is bekend over de toestand van de ontvoerde personen en over de overvallers en hun motieven?

Volgens thans beschikbare informatie gaat het om een overval op een hotelschip op 4 augustus 2012, 35 zeemijlen uit de kust van Nigeria. Het schip is eigendom van de Sea Trucks Group en geregistreerd onder buitenlandse vlag. Het bedrijf heeft onder andere vestigingen in Nigeria en Nederland (Rotterdam).
Volgens onbevestigde berichten zou er sprake zijn van twee doden en twee gewonden, van wie de nationaliteit niet is vrijgegeven. Ook zouden vier personen zijn ontvoerd. Volgens open bronnen zijn de vier afkomstig uit Indonesië, Maleisië, Iran en Thailand. Recentelijk berichtte Sea Trucks Group dat de vier op 22 augustus in goede gezondheid zijn vrijgelaten. Over de omstandigheden rond de invrijheidsstelling van de vier deed de Sea Trucks Group geen mededelingen.

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat deze ontvoering plaats kon vinden ondanks bewaking door de Nigeriaanse marine?

Over de toedracht en de omstandigheden hebben de Nigeriaanse autoriteiten tot dusver geen mededelingen gedaan.

Vraag 4

Is het noodzakelijk om Nederlandse koopvaardijschepen voor de kust van Nigeria te laten bewaken door de Nederlandse marine? Zo ja, bent u daartoe bereid en in staat? Zo neen, waarom niet?

Hoewel wij dergelijke gewapende overvallen op zee sterk veroordelen, vormde de door u genoemde overval voor het kabinet geen aanleiding om aanvullende maatregelen te nemen ter bescherming van de Nederlandse koopvaardij. De MIVD volgt de ontwikkelingen rondom gewapende overvallen voor de kust van West-Afrika. Wel wijst het kabinet op de aanbeveling van de International Maritime Organization (IMO) dat reders ook op hun koopvaardijschepen voor de westkust van Afrika de door de IMO opgestelde zelfbeschermingsmaatregelen (de zogenaamde Best Management Practices; BMP) toepassen.

Vraag 5

Welke maatregelen heeft de regering genomen ter bescherming van de Nederlandse koopvaardij, nadat op 27 juli jl voor de Nigeriaanse kust een schip met Italiaanse werknemers is overvallen waarbij ten minste een dodelijk slachtoffer viel?3

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de artikelen «Turkey's New Ballistic Missile Program Raises Eyebrows and Concerns»1; «Turkey to produce ballistic missile to beef up defense capabilities»2; «Turkey: Is Ankara Going Ballistic?»3; en «Turkey launches intercontinental ballistic missile development project»?4

Turkije heeft de ambitie te beschikken over een moderne defensie en defensiegerelateerde industrie. Tegen deze achtergrond heeft Turkije kenbaar gemaakt te willen investeren in de ontwikkeling van een eigen onderscheppingsysteem tegen raketten en in het vermogen op termijn satellieten in de ruimte te kunnen plaatsen. Hierover zijn nog geen formele besluiten genomen.

Vraag 2

Hoe verhoudt de informatie in deze artikelen zich tot uw antwoord op eerdere vragen5? Hoe zou u uw informatiepositie ter zake willen omschrijven?

De informatiepositie over bondgenoten berust op de informatie die de landen in diverse NAVO-overleggen of bilateraal doorlopend verstrekken over hun ambities, plannen en capaciteiten.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u, in het algemeen en in het licht van uw antwoord op de eerdere vragen, de analyse in bronverwijzing nr. 1 dat ballistische raketten vanwege hun onnauwkeurigheid niet het aangewezen overbrengingsmiddel zijn voor conventionele, maar wel voor nucleaire oorlogskoppen?

Ballistische raketten kunnen zowel met conventionele als niet-conventionele ladingen worden uitgerust. De technologie wordt ook gebruikt om satellieten in de ruimte te plaatsen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat dergelijke unilaterale raketprogramma’s niet passen binnen de filosofie van het NAVO-bondgenootschap? Zo nee, kunt u dan aangeven hoe Turkse ballistische langeafstandsraketten, die met nucleaire wapens kunnen worden uitgerust, passen binnen het nieuwe strategische concept van de NAVO?

Nee. Turkije is betrokken bij het raketverdedigingsprogramma van de Navo, dat tijdens de top van Chicago werd bekrachtigd. Los daarvan staat het bondgenoten van de NAVO vrij hun eigen defensiebehoeftes nationaal in te vullen. Turkije wil investeren in capaciteiten waaraan ook de Navo behoefte heeft, zoals raketverdediging en inlichtingenvergaring. De Navo-raketverdediging berust grotendeels op nationale bijdragen van de Navo-landen.

Vraag 5

In hoeverre is het Turkse raketprogramma volgens u een signaal dat het herislamiserende Turkije zich afwendt van de transatlantische militaire samenwerking binnen de NAVO?

Er is geen aanleiding de Turkse voornemens te beschouwen als een signaal dat het land zich afwendt van de transatlantische samenwerking binnen de Navo.

Vraag 6

Bent u thans wel bereid deze kwestie op de eerstvolgende NAVO Defensie ministeriële aan de orde te stellen? Zo nee, waarom niet?

Ja.

Vraag 7

Wilt u deze vragen gezien de gewenste duidelijkheid ieder afzonderlijk beantwoorden?

Vraag 1

Kent u de reconstructie van de NRC over de vrijlating van fotograaf Jeroen Oerlemans?1 Zo ja, wat is uw reactie op deze reconstructie en de rol die het ministerie van Buitenlandse Zaken en de KLPD hierbij hebben gespeeld?

Ja. Vanwege de kwetsbaarheid en risico’s bij ontvoeringszaken kunnen hierover, ook met het oog op de toekomst, geen mededelingen worden gedaan.

Vraag 2

Waarom en op basis van welke informatie deed u de uitspraak in Nieuwsuur dat de fotograaf was vrijgelaten?

Ik deed die uitspraak op basis van op dat moment beschikbare openbare en vertrouwelijke bronnen van onder meer de Nederlandse ambassade in Ankara, alsmede nationale en internationale contacten.

Vraag 3

Kunt u aangeven of en op welke manier deze uitspraken bij Nieuwsuur het lopende proces van vrijlating hebben beïnvloed?

Op het moment van de Nieuwsuur-uitzending was betrokkene op Turks grondgebied en niet meer in handen van de gijzelhouders. Meer in het algemeen geldt dat in het openbaar geen mededelingen kunnen worden gedaan over eventuele contacten met binnen- en buitenlandse diensten.

Vraag 4

Klopt de constatering dat de Turkse geheime dienst om geheimhouding tot de volgende dag had gevraagd? Was u op de hoogte van deze wens? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom koos u er toch voor deze wens naast u neer te leggen?

Een dergelijk verzoek heeft de Nederlandse overheid niet ontvangen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat bij operaties om ontvoerde Nederlanders in het buitenland vrij te krijgen de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht moet worden? Zo ja, vindt u dat daaraan in dit geval is voldaan? Welke lessen trekt u uit het proces zoals het nu verlopen is voor lopende en toekomstige zaken?

De eerste twee vragen kunnen bevestigend worden beantwoord. Dit soort situaties wordt geëvalueerd, ook met het oog op eventuele lessen voor de toekomst.

Vraag 1

Kent u het bericht «Kofi Annan quitting as envoy to Syria, blasts nations» inability to unite to stop violence»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de VN gezant voor Syrië zich niet gesteund heeft gevoeld door de VN Veiligheidsraad en vooral de patstelling tussen de vijf permanente leden, Rusland en China en de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, zijn werk heeft ondermijnd?

Op 2 augustus heeft Kofi Annan zijn vertrek als VN gezant toegelicht. Volgens Annan is het zonder eensgezinde internationale druk niet mogelijk om de Syrische regering en de oppositie tot een politiek proces te brengen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat door de patstelling in de VN Veiligheidsraad het noodzakelijk is om te kijken naar alternatieve wijzen om ervoor te zorgen dat strijdende partijen internationaal humanitair recht respecteren en burgers beschermen?

Prioriteit voor Nederland is beëindiging van het geweld. Zolang het geweld voortduurt, is de strikte naleving van het humanitair oorlogsrecht door de strijdende partijen in Syrië van groot belang. De partijen zijn door diverse multilaterale fora opgeroepen om burgers te beschermen. Daarnaast steunt de internationale gemeenschap het werk van ICRC om partijen aan te spreken op hun verplichtingen op basis van het humanitair oorlogsrecht. Ook in de contacten met de oppositie benadrukt de regering de noodzaak om het humanitair oorlogsrecht na te leven.

Vraag 4

Beoordeelt u de situatie in Syrië net als het Internationale Rode Kruis als een «niet-internationaal conflict»?2 Wat zijn de implicaties van de omschrijving van de situatie in Syrië als «niet-internationaal conflict» voor de verplichtingen van strijdende partijen in het conflict en de verplichtingen van de verdragspartijen bij de Geneefse Conventies voortvloeiend uit de gemeenschappelijke artikelen 1 en 3 van de verdragen? Kunt u dit toelichten?

Ik deel de beoordeling van het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) dat de situatie in Syrië een niet-internationaal gewapend conflict betreft. Als gevolg daarvan zijn de strijdende partijen gehouden aan de daarvoor geldende regels van het humanitair oorlogsrecht, zoals vervat in de Geneefse Conventies en het internationaal gewoonterecht. Voor verdragspartijen bij deze Conventies geldt een algemene plicht om de verdragen onder alle omstandigheden te eerbieden en doen eerbiedigen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat Zwitserland, als hoeder van de Geneefse Conventies, gevraagd moet worden om de Geneefse verdragspartijen bij elkaar te roepen om maatregelen af te spreken om strijdende partijen te dwingen humanitair recht te respecteren? Zo neen, waarom niet?

Nederland heeft bij Zwitserland, de depositaris van de Geneefse Conventies en Aanvullende Protocollen, gepolst of er bereidheid bestaat om een vergadering van verdragspartijen bijeen te brengen. Zwitserland heeft aangegeven dat het hiertoe geen verzoek van verdragspartijen heeft ontvangen en niet op eigen initatief een bijeenkomst van verdragspartijen zal beleggen. Bijeenkomsten van verdragspartijen zijn bedoeld om algemene problemen inzake de toepassing van het oorlogsrecht te bespreken.

Vraag 6

Herinnert u zich uw toezegging tijdens het algemeen overleg Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) van 3 juli 2012 om dit informeel met Zwitserland te bespreken? Heeft u dit reeds gedaan? Wat was de reactie van Zwitserland? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Gaat u zowel bilateraal, met een aantal gelijkgezinde landen, in Europees verband dan wel in VN-verband Zwitserland aansporen om zo snel mogelijk de verdragspartijen bij elkaar te roepen om maatregelen af te spreken om naleving van humanitair recht in Syrië te verzekeren? Zo neen, waarom niet? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het nieuwsartikel «Ahmadinejad: World forces must strive to annihilate Israël»1; het rapport «Referral of Iranian President Ahmadinejad on the Charge of Incitement to Commit Genocide»2; het rapport «The Iranian Leadership’s Continuing Declarations of Intent to Destroy Israël 2009–2012»3; de internationale petitie «The Danger of a Nuclear, Genocidal and Rights-Violating Iran: The Responsibility to Prevent Petition»4; en het nieuwsartikel «Protesters accuse Iranian Embassy of enlisting spies»5?

Vraag 2

Deelt u de mening dat oproepen van president Ahmadinejad en andere Iraanse functionarissen, strekkende tot de vernietiging van Israël en bijgevolg het plegen van genocide op haar bewoners, de voorwaarden van artikel 3 van het Verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide vervullen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Neemt u de oproepen tot vernietiging van de Joodse staat Israël en het bijgevolg plegen van genocide op de inwoners van die staat, zoals die herhaaldelijk door president Ahmadinejad en andere Iraanse functionarissen zijn gedaan, serieus? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u dan bereid om unilateraal en multilateraal te ijveren voor het treffen van maatregelen zoals die in bijlage 4 door professor Irwin Cotler c.s. worden voorgesteld? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Hoe is door de Nederlandse regering gereageerd op deze nieuwe Iraanse oproep tot vernietiging van de Joodse staat Israël en het bijgevolg plegen van genocide op de bevolking daarvan? Welke concrete maatregelen gaat u treffen om op passende wijze richting het Iraanse regime uitdrukking te geven aan uw bezorgdheid en ongenoegen?

Vraag 5

Bent u bereid het voortouw te nemen om de staten waarvan ambassadeurs de ramadantoespraak van president Ahmadinejad hebben bijgewoond unilateraal en/of via de Europese Unie op te roepen zich onverwijld en zonder voorbehoud te distantiëren van deze nieuwe oproep tot vernietiging van de Joodse staat Israël en het bijgevolg plegen van genocide op de bevolking daarvan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u de Tweede Kamer te zijner tijd verslag uitbrengen van de reacties ter zake?

Vraag 6

Hoeveel geaccrediteerde en niet geaccrediteerde functionarissen zijn er werkzaam op de Iraanse ambassade in Den Haag en welke functies worden door hen bekleed? Is deze ambassadestaf naar uw oordeel kwantitatief en kwalitatief in verhouding met het niveau, respectievelijk de praktische invulling van de Nederlands-Iraanse relaties? Zo ja, kunt u dat toelichten? Zo nee, bent u bereid de niet essentiële functionarissen uit te wijzen? Indien u daartoe niet bereid bent, waarom niet?

Vraag 7

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk en gezien de urgentie binnen tien dagen na ontvangst beantwoorden?

Vraag 1

Kent u het bericht «Private beveiligers toch met wapens op schepen Nederlandse reders» ?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat voor de aanwezigheid van gewapende private beveiligers aan boord van Nederlandse koopvaardijschepen een deugdelijke wettelijke onderbouwing zeer gewenst is, ter bescherming van de reders en van de kapitein en de opvarenden, alsook om verzekeringsdekking mogelijk te maken? Zo neen, waarom niet?

In de kabinetsreactie op het rapport van de commissie-De Wijkerslooth van 7 oktober 2011 (Kamerstuk 32 706, nr.19) stelde het kabinet dat het koopvaardijschepen, waarvoor gewapende beveiliging aan boord is aangewezen, primair blijft beschermen door militairen in Vessel Protection Detachments (VPD’s) in te zetten.
Het kabinet onderkent de verandering van het level playing field als gevolg van de internationale ontwikkelingen op het gebied van de regulering van en toestemming voor de inzet van particuliere beveiligers aan boord van de koopvaardijschepen. Het kabinet onderkent bovendien de verandering van het level playing field als gevolg van de inspanningen van de overheid. De financiële bijdrage van de reders voor VPD’s werd twee keer verlaagd, de omvang van de teams werd kleiner en de aanvraagtermijn voor een VPD werd korter.
Het kabinet zal bezien of, en zo ja, welke aanvullende maatregelen, zoals een verdere verlaging van de bijdrage van de reders, nodig zijn. Ook worden de internationale ontwikkelingen ten aanzien van de inzet van private beveiliging nauwlettend in de gaten gehouden. De opportuniteit van (het bieden van een wettelijke onderbouwing voor) de inzet van gewapende particuliere beveiligers wordt door het kabinet zorgvuldig afgewogen, waarbij de overheid als zwaardmacht het leidende principe is.
Het kabinet spant zich in om verstoringen van het level playing field te voorkomen, onder andere door regelmatig relevante factoren zoals vraag, aanbod, prijs, flexibiliteit en internationale ontwikkelingen te monitoren en wegen.

Vraag 3

Is het u duidelijk dat de Nederlandse koopvaardij toch zonder wettelijke regeling gewapende particuliere beveiligers aan boord neemt, omdat het water hen aan de lippen staat?

Ik heb kennis genomen van de uitlatingen van enkele reders en de directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) in de door u aangehaalde berichtgeving over het aan boord nemen van gewapende (particuliere) beveiligers op koopvaardijschepen varend onder Koninkrijksvlag.
Ik verwijs naar mijn antwoord op vragen 2, 4 en 5 van het lid Van Bommel (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 130). Daar voeg ik aan toe dat de vraag vanuit de reders naar VPD’s op dit moment achterblijft bij de VPD-capaciteit van de Koninklijke Marine. Bovendien opereert Defensie niet op de commerciële markt van particuliere beveiligingsbedrijven. Ook zijn de geleverde producten van Defensie en particuliere gewapende beveiligers niet gelijk. Defensie levert beveiliging waarbij de beslissing over de toepassing van geweld wordt gelegd bij een daartoe bevoegd en professioneel uitgerust overheidsorgaan en niet bij de kapitein van het desbetreffende schip.

Vraag 4

Begrijpt u dat de voorziening van Nederlandse mariniers aan boord van koopvaardijschepen uit commercieel oogpunt vaak te kort schiet, omdat dat voor veel reders te duur is en ook niet flexibel genoeg (met name: niet vlot genoeg) wordt gereageerd op verzoeken om inzet van die mariniers?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid en in staat vanaf nu een commercieel aanvaardbare prijsstelling en flexibele inzet voor de mariniers aan boord van Nederlandse koopvaardijschepen te garanderen? Zo neen, wilt u dan de voorbereiding en invoering van een wettelijke onderbouwing van inzet van gecertificeerde particuliere gewapende beveiligers terstond ter hand nemen en zo spoedig mogelijk realiseren? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de artikelen «Hypocrisy over Hezbollah Arms»1, «EU «buries head in sand» over Hezbollah»2 en «Fate of Syrian Chemical Weapons May Trigger War»3?

Ik heb kennisgenomen van de artikelen.

Vraag 2

Classificeert u de Libanese «Partij van Allah» (Hezbollah) nog steeds als een terroristische organisatie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe vertaalt zich dat dan naar internationaal beleid vis-à-vis de Europese Unie en de mede door Hezbollah bestuurde staat Libanon?

Nederland beschouwt Hezbollah als een terroristische organisatie.4 Nederland heeft dit in de EU meermaals gemeld en zal dit blijven doen. Nederland onthoudt zich van contact met Hezbollah. Dit beleid is ook van toepassing op Hezbollah-leden die deel uitmaken van de Libanese regering.

Vraag 3

Is het feit dat de over een eigen militie en zware wapensystemen [waaronder tienduizenden raketten die op de staat Israel gericht staan] beschikkende islamitische terroristische organisatie Hezbollah onderdeel uitmaakt van de Libanese regering strijdig met [onderdelen van] het Europese associatieverdrag met Libanon? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u dan bereid om te ijveren voor opschorting van dat associatieverdrag zolang de islamitische terroristische organisatie Hezbollah onderdeel uitmaakt van de regering van Libanon en zolang de op grond van resolutie 1 701 van de VN-Veiligheidsraad illegale Hezbollahmilitie niet is ontbonden? Zo nee, waarom niet?

Nederland is van mening dat het Associatieakkoord met Libanon uit 2006 kan bijdragen aan stabiliteit, veiligheid en welvaart en zodoende een belangrijk instrument is om hervormingen op het gebied van democratie, mensenrechten, rechtstaat en economie te begeleiden. Tevens biedt het Associatieakkoord de EU de mogelijkheid om een kritische dialoog te voeren met Libanon over mensenrechten en democratie. Nederland is dan ook geen voorstander van opschorting van het Associatieakkoord.

Vraag 4

Wat heeft dit kabinet sinds zijn aantreden in concrete termen ondernomen, in bilateraal en in multilateraal opzicht, om uitvoering te bevorderen van resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad?

Nederland heeft meermaals de zorgen over uitvoering VN-Veiligheidsraadresolutie 1 701 overgebracht aan zowel de commandant van de Libanese strijdkrachten, als de speciaal gezant van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties voor Libanon. Laatstgenoemde is belast met de het monitoren van de voortgang van de Libanese autoriteiten bij de naleving en de implementatie van de verplichtingen uit VN-Veiligheidsraadsresolutie 1 701 en rapporteert periodiek aan de VNVR.
Nederland vraagt waar mogelijk aandacht voor het onderwerp. Dit gebeurde laatstelijk tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van de Europese Unie van 23 juli jl., waarop de ministers het belang benadrukten van blijvende betrokkenheid van de Libanese autoriteiten bij uitvoering van VN-veiligheidsraadsresolutie 1 701 en de daaruit voortvloeiende internationale verplichtingen van Libanon.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het optreden van UNIFIL in Zuid-Libanon met betrekking tot het voorkomen van de ontplooiing van de Hezbollah-militie en de opstelling aldaar van illegale op Israël gerichte zware wapensystemen?

Het mandaat van UNIFIL omvat o.a. het assisteren van de Libanese strijdkrachten bij het uitvoeren van de verplichtingen uit VN-Veiligheidsraadsresolutie 1701. UNIFIL heeft ertoe bijgedragen dat het sinds 2006 relatief rustig is gebleven in Zuid-Libanon. Dit wordt ook onderschreven door het rapport van de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties over implementatie van VN-Veiligheidsraadsresolutie 1701.5

Vraag 6

Bent u bereid het voortouw te nemen om de Europese Unie aan te sporen om de Libanese regering te waarschuwen dat het onaanvaardbaar en dus sanctiewaardig is als Syrische chemische wapens en/of de overbrengingsmiddelen daarvoor naar Libanees grondgebied worden overgebracht, welke andere voorkomingsmaatregelen bent u bereid in dit kader te treffen en welke sancties zouden richting Libanon kunnen worden getroffen als daadwerkelijk chemische wapens en/of overbrengingsmiddelen op Libanees grondgebied worden toegelaten?

In de in antwoord 4 genoemde Raadsconclusies heeft de Europese Unie de Libanese autoriteiten opgeroepen om verspreiding van wapens van welk type dan ook te voorkomen.
Libanon is als statenpartij gebonden aan de Chemische Wapenconventie. Dit betekent dat Libanon onder geen enkele omstandigheid chemische wapens mag verwerven, in bezit houden of voorraden ervan mag aanleggen. Libanon is tevens verplicht chemische wapens die zich op Libanees grondgebied bevinden, te vernietigen. Onder chemische wapens worden ook de voorlopers van deze giftige stoffen gerekend en de middelen (bijv. munitie) waarmee deze giftige stoffen kunnen worden ingezet.

Vraag 7

Wat heeft de Nederlandse regering tot dusverre gedaan, in bilateraal en multilateraal verband, om de kansen te verkleinen dat Syrische chemische wapens en/of de overbrengingsmiddelen daarvoor in handen van Hezbollah vallen?

Syrie is geen partij bij het Chemische Wapenverdrag, ondanks het feit dat sinds de inwerkingtreding van de conventie is getracht het land te doen toetreden (onder meer door Nederland als actief OPCW-lid). Op dit moment is het van belang de situatie nauwkeurig in de gaten te houden en zo goed mogelijk gebruik te maken van (inlichtingen-) informatie die voorhanden is. Uiteraard moet voorkomen worden dat deze wapens in de verkeerde handen vallen. Nederland is voorstander van een actieve betrokkenheid van de internationale gemeenschap bij de situatie in Syrië en Libanon en draagt dat uit in EU en VN-verband.

Vraag 8

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk beantwoorden?

De vragen zijn afzonderlijk beantwoord.

Vraag 1

Bent u bekend met de grote ongerustheid, die is ontstaan bij de meestal hoogbejaarde Nederlandse oud-dwangarbeiders naar aanleiding van de naheffingen, die zij ontvangen van de Duitse belastingdienst over het Duitse staatspensioen, dat zij ontvangen?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van weinig inlevingsvermogen en zorgvuldigheid getuigt om deze kwetsbare groep te overvallen met naheffingen, die soms wel zeven jaren omvatten?

Ja.

Vraag 3

Hoe kan het dat veel Nederlandse, veelal hoogbejaarde, gepensioneerden, die een Duits staatspensioen ontvangen, voor de dwangarbeid, die in Duitsland is verricht tijdens de Tweede Wereldoorlog, deze zomer een naheffing hebben ontvangen van de Duitse fiscus, terwijl u eerder heeft aangegeven dat voormalig dwangarbeiders volgens de Duitse wet zijn vrijgesteld van belastingen op deze pensioenen?2

Vraag 4

Hoe zorgt u er voor dat kwetsbare groepen senioren, zoals tachtigplussers, die van een klein AOW’tje moeten rondkomen, niet in de financiële problemen raken door deze naheffing van de Duitse fiscus?

Diegenen die een Duits wettelijk pensioen ontvangen vanwege dwangarbeid, kunnen vrijstelling krijgen van Duitse belastingheffing. Zie ook het antwoord op vraag 3. Zij hoeven de Duitse aanslagen dan niet te voldoen en kunnen de reeds betaalde Duitse belasting terugkrijgen.

Vraag 5

Bent u bereid er onverwijld bij uw Duitse collega’s op aan te dringen dat er uitvoerige, duidelijke en voor getroffenen begrijpelijke voorlichting in het Nederlands komt over wat er van de pensioengerechtigden wordt verwacht? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer en op welke wijze gaat u dit doen?

In mijn brief van 26 juni 2012 (kamerstuk 33 000 IXB, nr. 27) heb ik uw Kamer laten weten dat vanaf mei 2011 een algemene toelichting in het Nederlands beschikbaar is over het invullen van de Duitse belastingformulieren. Tegenwoordig stuurt Finanzamt Neubrandenburg die Nederlandse (algemene) toelichting mee met de Duitse belastingformulieren. In diezelfde brief van 26 juni 2012 ben ik ingegaan op het benaderen van voormalige dwangarbeiders die in aanmerking komen voor de Duitse belastingvrijstelling en de mogelijkheden die ik benut om voormalige dwangarbeiders actief te benaderen.

Vraag 6

Bent u tevens bereid in overleg te treden met uw Duitse collega's om coulance voor deze kwetsbare en hoogbejaarde groep oud-dwangarbeiders te bepleiten, hetzij door kwijtschelding, hetzij door een betalingsregeling, die voorkomt dat mensen in financiële problemen komen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 7

Bent u bereid de Duitse regering te wijzen op de gevoeligheden, die deze naheffingen voor de ex-dwangarbeiders kunnen hebben en de vervelende herinneringen die de naheffingen naar boven kunnen brengen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Surinamers «belegeren» Nederlandse ambassade»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Nederlandse ambassade in Paramaribo een enorme achterstand heeft met het afhandelen van visumaanvragen en dat iedereen die nu een aanvraag indient, pas rond midden augustus aan de beurt is? Zo ja, hoe is deze achterstand ontstaan? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

Er is geen achterstand. Iedere visumaanvraag, mits compleet en in orde door de indiener aangeleverd, wordt binnen vijf werkdagen afgehandeld.
Om aan de zomerpiek het hoofd te bieden, is naar aanleiding van de ervaringen met de piekperiode in 2011 extra apparatuur in gebruik genomen en is het personeel in de maanden juni tot en met augustus uitgebreid.

Vraag 3

Is het waar dat er ieder jaar in de maanden juni, juli en augustus een piek is in de visumaanvragen en dat die piek ook dit jaar te voorzien was? Zo ja, waarom is er dan dit jaar onvoldoende menskracht beschikbaar om achterstanden en lange wachttijden te voorkomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat een woordvoerder van de ambassade heeft gezegd «Er zijn gewoon bakken met aanvragen die zich opstapelen»? Betekent dit dat de achterstand in de afhandeling oploopt in plaats van wordt weggewerkt?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de bezorgdheid van de voorzitter van de Associatie van Surinaamse Reisagenten (Asra) dat de achterstand in de afhandeling kan inhouden dat de meeste mensen, die naar Nederland op vakantie willen, deze vakantie aan zich zien voorbijgaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Gaat u extra capaciteit inzetten om op zo kort mogelijke termijn de achterstand in de visumafhandeling weg te werken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de oproep van de speciaal vertegenwoordiger van de Verenigde Naties (VN), Kofi Annan, aan de strijdende partijen in Syrië om zich terughoudend op te stellen in de strijd rond Aleppo?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de dreigende escalatie rond Aleppo laat zien dat Syrië nu in feite in een situatie van volledige burgeroorlog terecht is gekomen? Zo ja, deelt u dan ook de haast wanhopige oproep van Kofi Annan aan de internationale gemeenschap om nu eindelijk eens de handen ineen te slaan en concrete stappen te nemen om het geweld in Syrie te helpen beeindigen?

De situatie in Syrië is buitengewoon zorgelijk. Het Internationale Rode Kruis spreekt inmiddels van een niet-internationaal gewapend conflict in delen van het land. De Nederlandse regering heeft de leden van de VNVR herhaaldelijk opgeroepen eensgezind hun verantwoordelijkheid te nemen en een treffende resolutie aan te nemen.

Vraag 3

Welke mogelijkheden ziet u om nog meer bloedvergieten in Syrië te helpen voorkomen? Wat kan de Europese Unie (EU) en wat kan Nederland doen om – samen met gelijkgestemde landen – met name Rusland en China te bewegen niet langer een carte blanche te geven aan het regime van Assad?

Nederland blijft voorstander van een politieke oplossing voor Syrië. Het geweld moet stoppen en president Assad moet vertrekken.
In bilaterale contacten met Rusland en China stelt Nederland de crisis in Syrië en de urgentie van het bereiken van een politieke oplossing aan de orde. Daarnaast wordt in het licht van de escalerende situatie het belang van het opvoeren van druk op het Syrische regime benadrukt. Nederland zal dit uiteraard voortzetten.
De recent aangenomen AVVN-resolutie over de crisis in Syrië toont aan dat de overgrote meerderheid van de internationale gemeenschap het geweld veroordeelt en wil werken aan een oplossing. De resolutie geeft daarmee een krachtig signaal af richting Rusland en China om een oplossing voor het conflict niet langer in de weg te staan.
Complementair aan de internationale inspanningen voor Syrië, blijft Nederland zich ook op bilateraal vlak actief inzetten voor Syrië door middel van steun aan de oppositie. Tot slot spant Nederland zich ook in om de humanitaire noden te ledigen door middel van donaties aan WFP, ICRC en UNHCR. In totaal heeft Nederland tot op heden 7 miljoen euro aan humanitaire hulp bijgedragen.

Vraag 4

Zijn er mogelijkheden voor de EU om, al dan niet via de VN, wellicht in nauwe samenwerking met de Arabische Liga of andere organisaties en landen in de regio, zoals Turkije, de verschillende strijdende partijen op neutrale bodem bij elkaar te krijgen om in eerste instantie afspraken te maken over een staakt het vuren en vervolgens te onderhandelen over de toekomst van Syrië?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Indien u hier mogelijkheden ziet, hoe klein ook, bent u dan bereid in overleg met uw EU-collega's de diplomatieke inspanningen hiertoe onverwijld te intensiveren, met name in de richting van Rusland, China en de landen in de regio?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «EU rebuffs call to put Hezbollah on terror list»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat vertegenwoordigers van de Europese Unie (EU) om de tafel zitten met Hezbollah, terwijl Hezbollah terroristische activiteiten uitvoert op onder meer Europees grondgebied?

EU-lidstaten hebben verschillend beleid voor omgang met Hezbollah. EU-consensus hierover ontbreekt. Nederland heeft Hezbollah aangemerkt als terroristische organisatie en onderhoudt daarom geen contacten met Hezbollah.

Vraag 3

Klopt het dat Israël al sinds medio jaren 1990 de EU van inlichtingen voorziet over het terroristische karakter van Hezbollah?

In het kader van terrorismebestrijding werken in het algemeen inlichtingen- en veiligheidsdiensten nauw samen met andere diensten. Ik kan in het openbaar geen verdere, concrete mededelingen doen over deze samenwerking.

Vraag 4

Deelt u de overtuiging dat er voor de EU meer dan voldoende tastbaar bewijs beschikbaar is dat Hezbollah betrokken is bij terroristische activiteiten, en dat het urgent noodzakelijk is om Iran niet weg te laten komen met terreurdaden die zij pleegt met behulp van haar «proxy» Hezbollah?2

De Nederlandse regering is al sinds 2004 de mening toegedaan dat er voldoende informatie voorhanden is om over te gaan tot een plaatsing van Hezbollah op de «EU-terrorismelijst.»

Vraag 5

Is het standpunt van de Nederlandse regering nog steeds dat er geen onderscheid gemaakt dient te worden tussen de diverse takken van Hezbollah omdat ze door één overkoepelende raad worden aangestuurd? Zo nee, waarom niet?3

Ja.

Vraag 6

Is het waar dat Frankrijk de grote dwarsligger is? Welke overige EU-landen dwarsbomen het plaatsen van Hezbollah op de EU-lijst van terroristische organisaties?

Het ligt niet op de weg van Nederland om uitspraken te doen over de standpunten van andere EU-lidstaten. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 7

Welke stappen bent u van plan te ondernemen om te bewerkstelligen dat Hezbollah eindelijk op de EU-lijst van terroristische organisaties geplaatst wordt?4

Nederland heeft zijn positie herhaaldelijk kenbaar gemaakt in EU-kader, en zal dat ook in de toekomst blijven doen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Afghaanse politie-eenheid loopt over naar de Taliban»?1

Ja.

Vraag 2

Uit hoeveel agenten bestond deze eenheid en wat voor wapens hij zij bij het overlopen naar de Taliban meegenomen?

Het is onduidelijk wat zich precies heeft afgespeeld in de provincie Farah (Zuidwest-Afghanistan). De Navo meldt dat elf agenten van de Afghan Uniformed Police (AUP) die in het bezit zijn van klein kaliber wapens en munitie zijn overgelopen.

Vraag 3

Behoorden de overlopers tot de Afghan Uniformed Police, de Border Police of een ander onderdeel van de Afghaanse politie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Betrof het hier via een NAVO-trainingsmissie opgeleide agenten?

De Navo heeft niet kunnen vaststellen of de betrokken agenten door de Navo-trainingsmissie zijn opgeleid.

Vraag 5

Welke verklaring geeft u voor het overlopen van deze agenten?

Ik heb geen verklaring voor het overlopen van deze agenten. Onderzoeken naar green on blue incidenten (het zich keren van Afghaanse agenten en militairen tegen Navo-troepen) noemen uiteenlopende oorzaken: intimidatie en dwang om mee te werken aan gewelddadigheden, een persoonlijk of sociaal conflict van de daders of rancune en frustratie over het optreden van de coalitie. Dergelijke verklaringen spelen wellicht ook een rol bij het overlopen.

Vraag 6

Hoeveel agenten en recruten zijn er dit jaar reeds overgelopen?

Exacte, bevestigde informatie hierover is niet bekend.

Vraag 7

Hoe gaat u voorkomen dat door Nederland opgeleide politieagenten overlopen?

Met een zorgvuldige intake van de agenten, intensieve opleiding en begeleiding en het opbouwen van een vertrouwensrelatie met de agenten beperkt de geïntegreerde politietrainingsmissie het risico dat door Nederland opgeleide agenten overlopen. De basisopleiding en praktijkbegeleiding met aanvullende opleidingen die Nederland de agenten van de AUP in de provincie Kunduz geeft en de mentoring en training van EUPOL van het midden- en hoger kader dragen bij tot de kwaliteitsverbetering en professionalisering van de politie in de provincie. Naarmate de kwaliteit van de politie toeneemt, is er steeds meer reden voor agenten om deel te blijven uitmaken van de AUP.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel over het Nederlandse meisje S. dat in Somalië gedwongen is uitgehuwelijkt aan haar oom en daar is achtergelaten?1

Vraag 2

Wat vindt u van het verhaal van S.?

Vraag 3

Herinnert u zich de eerdere Kamervragen over gedwongen uithuwelijking en achterlating van meisjes in landen van herkomst?2 Zo ja, wat is sindsdien door uw departement concreet ondernomen om meisjes die gedwongen worden uitgehuwelijkt en achtergelaten naar Nederland terug te halen?

Vraag 4

Hoe kan het dat S. in de Nederlandse ambassade in Addis Abeba haar verhaal heeft gedaan en dat hiermee niets is gedaan en geen hulp aan haar is geboden?

Vraag 5

Heeft u een beeld van de omvang van dit probleem? Kunt u aangeven hoeveel meisjes en vrouwen de afgelopen vijf jaar zich hebben gemeld bij de Nederlandse ambassades in Somalië, Pakistan en Afghanistan met hetzelfde verhaal als S.? Zo nee, bent u bereid hier een onderzoek naar te doen?

Vraag 6

Deelt u de mening dat meisjes en vrouwen, die in landen van herkomst worden uitgehuwelijkt, achtergelaten of vastzitten vanwege huwelijksdwang, alle steun, hulp en advies verdienen evenals Nederlandse gevangenen in het buitenland? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Hoe beoordeelt u het feit dat S. wel met de hulp van Femmes For Freedom naar Nederland is teruggekomen, maar dat de Nederlandse autoriteiten hiertoe niet in staat zijn geweest?

Vraag 8

Kent u Femmes For Freedom, de organisatie die zich inzet tegen praktijken die vrouwen en meisjes onderdrukken zoals huwelijksdwang en huwelijksgevangenschap?

Vraag 9

Kent u het pleidooi van Femmes For Freedom om een taskforce in te stellen naar het voorbeeld van de «Forced Marriage Unit» in Engeland?

Vraag 10

Herinnert u zich uw antwoorden op de Kamervragen over de Britse «Forced Marriage Unit» (FMU), die is ingesteld door de ministeries van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken aldaar voor het tegengaan van de verschijnselen huwelijksdwang en achterlating door middel van onder meer het terughalen van slachtoffers die in landen van herkomst zijn achtergelaten?3 Zo ja, waarop is uw aanname gebaseerd dat de structuur van de Steunpunten Huiselijk Geweld (SHG’s) voldoende mogelijkheden biedt om waar nodig hulp te bieden aan vrouwen die te maken hebben met de verschijnselen huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap en achterlating van vrouwen en kinderen in landen van herkomst? Hoe verklaart u in verband met het voorgaande de vele indicaties die er zijn dat deze verschijnselen een reëel probleem vormen dat de Nederlandse samenleving in zijn geheel raakt?

Zoals in de eerder genoemde Kamerbrief van 3 juli jongstleden uiteengezet is, gaat het bij de aanpak van huwelijksdwang, net als bij de brede aanpak van geweld in huiselijke kring, om een ketenaanpak van actieve preventie tot en met opsporing en sanctionering. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande structuren (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011 – 2012, 32 175, nr. 30 en nr. 35). Er zijn veel partijen betrokken. Zo spelen gemeenten een belangrijke rol bij de preventie van huwelijksdwang, eergerelateerd geweld en achterlating. Vrouwen die in Nederland slachtoffer zijn of dreigen te worden van huwelijksdwang kunnen voor advies en hulp terecht bij het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG’s) en in het buitenland in principe bij de Nederlandse ambassades. Het SHG geeft advies en kan het slachtoffer in contact brengen met de hulpverlening of, als het slachtoffer dat wil, met de politie. Er is een landelijk dekkend netwerk van SHG’s. De SHG’s werken onder andere samen met politie, het Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd geweld (LEC), de vrouwenopvang en Advies- en Meldpunten Kindermishandeling. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken werkt, indien noodzakelijk in een concreet geval, eveneens samen met bovengenoemde instanties. Het kabinet werkt toe naar één frontoffice voor alle vormen van geweld in huiselijke kring, dus ook voor eergerelateerd geweld en huwelijksdwang (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 28 345, nr. 117) zodat voor iedereen (politie, professionals en omstanders) duidelijk is tot welke instantie men zich moet wenden.
Om slagvaardiger hulp te bieden bij gevallen van achterlating en huwelijksdwang maakt het kabinet op dit moment een analyse van de problematiek en welke oplossingen mogelijk zijn. Bij deze analyse worden ook de functies die de Britse Forced Marriage Unit vervult betrokken. Ook zal gekeken worden naar andere voorbeelden, zoals Noorwegen. In het voorjaar van 2013 zal uw Kamer over de uitkomsten van deze analyse worden geïnformeerd.

Vraag 11

Bent u bereid om, naar Brits voorbeeld, in Nederland een «Forced Marriage Unit» in te stellen opdat vrouwen en kinderen die te maken krijgen met huwelijksdwang, achterlating en huwelijkse gevangenschap adequaat kunnen worden geholpen onder regie van deze unit welke tevens kan fungeren als landelijk meldpunt? Zo ja, wanneer kan de Kamer een voorstel in dat verband verwachten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 10.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht over de campagne tegen huwelijksdwang?1

Ja, het bericht heeft betrekking op het plan van aanpak preventie huwelijksdwang dat de Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel, mede namens de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op 3 juli jongstleden aan uw Kamer heeft toegezonden (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 32 175, nr. 35).

Vraag 2

Deelt u de mening dat een weigering van de man om het nodige te doen om een religieuze echtscheiding tot stand te brengen ernstige gevolgen kan hebben voor de verdere levensmogelijkheden van een vrouw? Zo ja, bent u ervan op de hoogte op welke wijze vrouwen die leven in huwelijkse gevangenschap in hun dagelijkse leven worden beperkt? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet is bekend met de problematiek van vrouwen die in een situatie van «huwelijkse gevangenschap» verkeren, zoals mag blijken uit de uitvoerige reactie op een brief over dit onderwerp van de organisatie Femmes for Freedom die ik samen met de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie uw Kamer desgevraagd stuurde (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 32 175, nr. 35).

Vraag 3

Onder welke omstandigheden is er sprake van psychische druk waardoor niet meer gesproken kan worden van een vrije wil van beide echtgenoten om een (religieus) huwelijk in stand te houden? En wanneer levert deze psychische druk concreet een strafbaar feit op?

Het is niet goed mogelijk om in algemene zin uitspraken te doen over de omstandigheden waaronder sprake is van zodanige psychische druk dat niet meer kan worden gesproken van een vrije wil van beide echtgenoten om een (religieus) huwelijk in stand te houden. De redenen om een huwelijk in stand te houden kunnen voor iedere persoon verschillen en zullen mede afhangen van de zich voordoende omstandigheden. Het antwoord op de vraag wanneer het uitoefenen van psychische druk een strafbaar feit oplevert, zal afhangen van de concrete omstandigheden van het geval. Die omstandigheden bepalen ook welk strafbaar feit mogelijk is begaan. Primair zal gekeken moeten worden naar de wijze waarop de psychische druk wordt uitgeoefend. Indien de psychische druk bijvoorbeeld wordt uitgeoefend door het slachtoffer te bedreigen met de dood of met zware mishandeling, kan sprake zijn van het misdrijf bedreiging (artikel 285 van het Wetboek van Strafrecht). Wanneer de psychische druk wordt uitgeoefend door bedreiging met geweld of door (bedreiging met) een andere feitelijkheid en ertoe leidt dat de ander wederrechtelijk wordt gedwongen iets te doen, niet te doen of te dulden, kan sprake zijn van het misdrijf dwang (artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht). Wanneer de psychische druk wordt uitgeoefend door het slachtoffer opzettelijk de vrijheid te benemen, zal sprake kunnen zijn van wederrechtelijke vrijheidsberoving (artikel 282 van het Wetboek van Strafrecht).

Vraag 4

Hoe verklaart u dat, terwijl huwelijkse gevangenschap waarbij de betrokkene door geweld, bedreiging met geweld of door een andere feitelijkheid wederrechtelijk wordt gedwongen geen stappen te ondernemen om het huwelijk te beëindigen , reeds valt onder de huidige strafbaarstelling van (huwelijks)dwang (artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht), nog geen persoon in Nederland is veroordeeld voor het verschijnsel?

Bij het Openbaar Ministerie zijn aangiftes in dit verband niet bekend. Zonder aangifte is het moeilijk een vervolging in te stellen, zeker wanneer ook andere informatie ontbreekt die als aanknopingspunt voor een opsporingsonderzoek kan dienen.

Vraag 5

Welke consulaire bijstand wordt aan Nederlandse staatsburgers verleend in het buitenland in verband met juridische procedures?

De consulaire bijstand die aan Nederlandse staatsburgers in het buitenland kan worden verleend in verband met juridische procedures is, beperkt tot strafprocedures waarbij de Nederlandse onderdaan in het buitenland is gedetineerd. Consulaire bijstand in civielrechtelijke procedures is beperkt. Betrokkenen kunnen zich uiteraard wel te allen tijde via een advocaat in het buitenland laten bijstaan die toezicht op een eerlijke procesgang zal moeten houden.

Vraag 6

Acht u de bijstand aan vrouwen, waarvan de echtgenoot weigert medewerking te verlenen aan de totstandkoming van de ontbinding van een religieus huwelijk in zowel het binnen- als buitenland, voldoende? Zo ja, waar bestaat deze bijstand uit? Zo nee, welke maatregelen gaat u treffen om de bijstand voor genoemde vrouwen te vergroten?

Vrouwen in Nederland die in een dergelijke situatie verkeren kunnen voor hulp en advies (anoniem) terecht bij een Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG). Voor eenvoudige rechtsvragen kunnen zij zich wenden tot het Juridisch Loket voor gratis advies. Zoals in de eerdergenoemde schriftelijke reactie aan uw Kamer van 31 mei 2012 op de brief van Femmes for Freedom inzake huwelijkse gevangenschap is aangegeven, kunnen deze vrouwen zich tot de civiele rechter in Nederland wenden teneinde de medewerking van de echtgenoot te vorderen tot ontbinding van het religieuze huwelijk. Hierbij dient de bijstand van een advocaat te worden ingeroepen. Wanneer de vrouw over onvoldoende financiële middelen beschikt, kan in overeenstemming met de geldende regels een beroep op gefinancierde rechtsbijstand worden gedaan. Indien er een strafproces loopt, kunnen de slachtoffers bovendien kosteloos ondersteuning (in juridisch, praktisch, sociaal en psychologisch opzicht) krijgen van Slachtofferhulp Nederland. Hiermee is voldoende bijstand beschikbaar in Nederland.
Voor de ontbinding van een religieus huwelijk in het buitenland, zal veelal de inzet van een advocaat noodzakelijk zijn die bekend is met de rechtsgang in het desbetreffende land. Mocht een persoon aangeven te vrezen voor zijn of haar eigen veiligheid, dan kan zij zich in principe wenden tot een Nederlandse ambassade. De ambassade zal zo zorgvuldig mogelijk hulp bieden. Zo kan men in overleg met Nederlandse instanties onder andere opvang in Nederland regelen en/of op verzoek contacten leggen met door betrokkene aangewezen vertrouwenspersonen, maar er kan geen inmenging plaatsvinden in de rechtsgang.
Omdat de mogelijkheden tot interventie in het buitenland beperkt zijn, zal het kabinet, zoals aangegeven in de Kamerbrief van 3 juli jongstleden, vooral ook preventieve maatregelen treffen teneinde te voorkomen dat vrouwen in het buitenland in situaties van huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap of achterlating terecht komen met alle gevolgen van dien.

Vraag 7

Bent u ervan op de hoogte dat Nederlandse vrouwen die leven in huwelijkse gevangenschap en een nieuwe relatie aangaan in islamitische landen groot gevaar lopen omdat ze volgens de religieuze rechtsorde overspel of bigamie plegen? Zo ja, op welke wijze ondersteunt de Nederlandse overheid deze vrouwen om hun te verlossen van de beperking van hun verdere levensmogelijkheden?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Welke maatregelen gaat u treffen om te bewerkstelligen dat Nederlandse rechters een echtscheidingsbeschikking voldoende motiveren opdat een in Nederland tot stand gekomen huwelijksontbinding gemakkelijk in het buitenland erkend kan worden?

Ten aanzien van dit onderwerp geldt thans geen landelijke beleidslijn. De Raad voor de rechtspraak heeft mij evenwel laten weten dat familierechters zonder meer bereid zijn om de echtscheidingsbeschikking zo te motiveren dat erkenning van de huwelijksontbinding in het buitenland gemakkelijker wordt. Voor zover het gaat om echtscheiding waarbij Marokkaanse onderdanen zijn betrokken, kan daarbij gedacht worden aan het nadrukkelijk vermelden van de echtscheidingsgrond (duurzame ontwrichting) in de echtscheidingsbeschikking. Bij veel zo niet alle gerechten wordt de echtscheidingsgrond overigens reeds in de beschikkingen vermeld, al dan niet op verzoek van partijen. Ook kan aangedrongen worden op de vermelding dat er tussen partijen een verzoeningspoging heeft plaatsgevonden, hetgeen door de Marokkaanse wet wordt voorgeschreven. Voor de advocatuur is immers een rol weggelegd om namens partijen aan te geven dat een specifieke motivering – die afhangt van het land waar erkenning moet plaatsvinden – gewenst is.

Vraag 9

Op welke wijze gaat u zorgen voor eenduidige landelijke registratie van de verschijnselen huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap en achterlating van migrantenvrouwen en kinderen in landen van herkomst, opdat inzicht kan worden verkregen in de aard en omvang van deze grotendeels verborgen problematiek? Wanneer kan de Kamer een voorstel dienaangaande verwachten?

Bij huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap en achterlating is vaak sprake van een verborgen problematiek, hetgeen waarneming en registratie belemmert. Bij huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap speelt bovendien dat de scheidslijn tussen dwang en sterke beïnvloeding moeilijk te trekken is.
Het kabinet laat in 2013 op basis van de beschikbare gegevens en signalen het voorkomen van huwelijksdwang zo goed mogelijk in beeld brengen. Dit geldt eveneens voor de gevallen van achterlating. Op basis van deze uitkomsten en de (on)mogelijkheden van onderzoeksmethoden zal bezien worden of en welke aanpak c.q. registratie voor de komende jaren gehanteerd zal worden om zicht te hebben op de genoemde problematiek.

Vraag 10

Herinnert u zich uw antwoorden op de Kamervragen over de Britse «Forced Marriage Unit» (FMU) , die is ingesteld door de ministeries van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken aldaar, voor het tegengaan van de verschijnselen huwelijksdwang en achterlating door middel van onder meer het terughalen van slachtoffers die in landen van herkomst zijn achtergelaten?2 Zo ja, waarop is uw aanname dat de structuur van de Steunpunten Huiselijk Geweld (SHG’s) die wij in Nederland kennen voldoende mogelijkheden biedt om waar nodig hulp te bieden aan vrouwen die te maken hebben met de verschijnselen huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap en achterlating van vrouwen en kinderen in landen van herkomst gebaseerd? Hoe verklaart u in verband met het voorgaande de vele indicaties die er zijn dat deze verschijnselen een reëel probleem vormen dat de Nederlandse samenleving in zijn geheel raakt?

Zoals in de eerder genoemde Kamerbrief van 3 juli jongstleden uiteengezet is, gaat het bij de aanpak van huwelijksdwang, net als bij de brede aanpak van geweld in huiselijke kring, om een ketenaanpak van actieve preventie tot en met opsporing en sanctionering. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande structuren (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011 – 2012, 32 175, nr. 30 en nr. 35). Er zijn veel partijen betrokken. Zo spelen gemeenten een belangrijke rol bij de preventie van huwelijksdwang, eergerelateerd geweld en achterlating. Vrouwen die in Nederland slachtoffer zijn of dreigen te worden van huwelijksdwang kunnen voor advies en hulp terecht bij het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG’s) en in het buitenland in principe bij de Nederlandse ambassades. Het SHG geeft advies en kan het slachtoffer in contact brengen met de hulpverlening of, als het slachtoffer dat wil, met de politie. Er is een landelijk dekkend netwerk van SHG’s. De SHG’s werken onder andere samen met politie, het Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd geweld (LEC), de vrouwenopvang en Advies- en Meldpunten Kindermishandeling. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken werkt, indien noodzakelijk in een concreet geval, eveneens samen met bovengenoemde instanties. Het kabinet werkt toe naar één frontoffice voor alle vormen van geweld in huiselijke kring, dus ook voor eergerelateerd geweld en huwelijksdwang (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 28 345, nr. 117) zodat voor iedereen (politie, professionals en omstanders) duidelijk is tot welke instantie men zich moet wenden.
Om slagvaardiger hulp te bieden bij gevallen van achterlating en huwelijksdwang maakt het kabinet op dit moment een analyse van de problematiek en welke oplossingen mogelijk zijn. Bij deze analyse worden ook de functies die de Britse Forced Marriage Unit vervult betrokken. Ook zal gekeken worden naar andere voorbeelden, zoals Noorwegen. In het voorjaar van 2013 zal uw Kamer over de uitkomsten van deze analyse worden geïnformeerd.

Vraag 11

Bent u bereid om naar Brits voorbeeld in Nederland een «Forced Marriage Unit» in te stellen opdat vrouwen en kinderen die te maken krijgen met huwelijksdwang, achterlating en huwelijkse gevangenschap adequaat kunnen worden geholpen onder regie van deze unit welke tevens kan fungeren als landelijk meldpunt? Zo ja, wanneer kan de Kamer een voorstel in dat verband verwachten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 10.

Vraag 1

Heeft het Cubaanse regime ten minste 10 dissidenten gearresteerd die aanwezig waren bij de begrafenis van de prominente criticus van het regime, Oswaldo Paya? Zo ja, heeft u ervoor gezorgd dat onmiddellijk en zeer duidelijk protest is aangetekend tegen deze gang van zaken, door de Nederlandse ambassadeur en door de vertegenwoordiger van de Europese Unie (EU)?

Er zijn bij de begrafenis van Oswaldo Payá op 24 juli jl. ten minste dertig dissidenten aangehouden en na enkele uren zonder aanklacht vrijgelaten. Dergelijke incidenten komen helaas vaak voor. Dit thema wordt besproken in de politieke dialoog EU-Cuba. De Nederlandse ambassade volgt de situatie rondom korte detenties nauwlettend.

Vraag 2

Indien dat nog niet is gebeurd, wilt u er dan onverwijld voor zorgen dat het alsnog gebeurt, uiteraard in afstemming met de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de Europese Unie?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw oordeel over de vermoedens van familieleden van de heer Oswaldo Paya dat hij niet tegen zomaar tegen een boom zou zijn gereden, maar door de Cubaanse veiligheidsdiensten van de weg is gedrukt? Beschikt u over aanwijzingen dat hier vuil spel is gepleegd? Zo ja, waaruit bestaan die aanwijzingen?

Er circuleren geruchten dat er bij het auto-ongeluk een tweede auto betrokken zou zijn geweest en dat deze het ongeluk zou hebben veroorzaakt.

Vraag 4

Is er mogelijk sprake van een harder ingrijpen van het regime tegen dissidenten, nu het regime kennelijk de touwtjes weer wat strakker aantrekt? Lopen zij meer gevaar dan enige tijd geleden? Zo ja, bent u dan bereid ervoor te zorgen dat ambassades van Europese lidstaten, waaronder de Nederlandse, een veilig heenkomen kunnen bieden voor dissidenten die gevaar lopen, bijvoorbeeld door asiel te verlenen in de EU? Zo nee, waarom niet?

De mensenrechtensituatie in Cuba blijft onverminderd zorgelijk. Nederland aandringt op de onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen, beëindiging van arbitraire korte detenties en verbetering van de situatie van de mensenrechten via de bestaande kanalen, waaronder de EU-Cuba politieke dialoog. Indien de door u geschetste ontwikkelingen zich voordoen, kunnen in EU-kader passende maatregelen worden overwogen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Iranian authorities must release Mohammad Sadiq Kabudvand immediately and unconditionally»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting van de drie mensenrechtenorganisaties dat de heer Kabudvand een gewetensgevangene is en dat hij gevangen zit voor zijn journalistieke werk, zijn mensenrechtenactiviteiten en voor het uiten van zijn mening? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

Geraadpleegde bronnen zijn niet eenduidig over de reden voor de gevangenneming van de heer Kabudvand. Volgens sommige bronnen zou hij uitsluitend gevangenzitten vanwege zijn journalistieke activiteiten. Volgens andere bronnen zou hij ervan beschuldigd worden gelieerd te zijn aan de PJAK (Partij voor een vrij leven in Koerdistan); die regelmatig aanslagen pleegt op Iraans grondgebied.

Vraag 3

Is het juist dat de gezondheidssituatie van de heer Kabudvand sinds zijn hongerstaking drastisch achteruit is gegaan? Klopt het verder dat adequate medische hulp de heer Kabudvand onthouden wordt?

Volgens een verklaring van de heer Kabudvand heeft hij zijn hongerstaking op 24 juli jl. beëindigd. Hoe de heer Kabudvand er op dit moment aan toe is, is niet te verifiëren.

Vraag 4

Bent u bereid de oproep tot onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van de heer Kabudvand van Amnesty International, de International Federation for Human Rights en de Iranian league for the Defence of Human Rights te ondersteunen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid uw Iraanse ambtgenoot te informeren over uw steun aan de oproep van de drie mensenrechtenorganisaties? Zo nee, waarom niet?

Nederland dringt bilateraal en multilateraal (bijvoorbeeld via verklaringen van EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton) bij de Iraanse autoriteiten aan op het handhaven van een eerlijke en transparante rechtsgang en het eerbiedigen van internationale verdragen die Iran heeft ondertekend. Hierbij is een effectieve balans aan de orde tussen het benadrukken van algemene principes en het vragen van aandacht voor individuele zaken.

Vraag 5

Bent u tenslotte bereid te bevorderen dat de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid, mevrouw Ashton, deze oproep steunt en de Iraanse autoriteiten hierover informeert?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kent u het bericht «Reactions to Today's Terror Attack on Israeli Tourists in Bulgaria»?1

Ja.

Vraag 2

Beschouwt u de aanslag op Israëlische toeristen in Bulgarije als een terreurdaad? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u deze terroristische aanslag fel veroordelen?

Ja. Ik heb namens de Nederlandse regering condoleances overgebracht aan de Bulgaarse en Israëlische autoriteiten, de slachtoffers en de nabestaanden. Ik heb deze laffe terreurdaad ten zeerste veroordeeld.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Secretaris-Generaal van de VN, de Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten en de VN-Mensenrechtenraad hun taak hebben verzaakt door deze aanslag niet als een terroristische daad in de sterkste bewoordingen te veroordelen?

De Secretaris-Generaal van de VN heeft, onmiddellijk na de gebeurtenis, namens de gehele volkenrechtelijke organisatie in zeer sterke bewoordingen de aanslag veroordeeld. Ook de Veiligheidsraad van de VN veroordeelde deze aanslag.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de ondermaatse reacties van de Hoge Commissaris en de Mensenrechtenraad in schril contrast staan tot hun geestdrift om telkens Israël en andere westerse landen te bekritiseren? Zo nee, waarom niet?

Ik heb Uw kamer gemeld dat ik zorgen heb over de onevenredige kritiek op Israël in de Mensenrechtenraad. Het uitblijven van een reactie van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten en de Mensenrechtenraad op deze terreurdaad is daarbij opnieuw teleurstellend.

Vraag 5

Zo ja, wilt U nu de Nederlandse bijdrage aan deze waardeloze Mensenrechtenraad beëindigen? Zo nee, waarom houdt u krampachtig vast aan deze karikatuur van een mensenrechtenorganisatie?

Nee, Nederland zet zich actief in voor meer balans in het werk van de Mensenrechtenraad. Door actieve betrokkenheid probeert Nederland meer evenwicht te krijgen in de standpuntbepaling binnen de mensenrechtenraad.