Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Selecteer een geldige keuze. Deze keuze is niet beschikbaar.
Indiener (partij)
39443 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
11 maart 2011 - 6 april 2011
De financiële problemen op Sint Maarten
Jeroen Recourt (PvdA), Martijn van Dam (PvdA)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Reformatorisch Dagblad, 10 maart 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Premier Sint Maarten tegen controle Donner»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat premier Sarah Wescot-Williams van Sint Maarten zich niet kan vinden in het advies van het College financieel toezicht aan de rijksministerraad om een aanwijzing te geven om het inzicht in de financiën van Sint Maarten te verbeteren en de begroting op orde te brengen?

    Zie het antwoord op de 1e vraag van het lid van Raak (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2109) en de 3e vraag van het lid Bosman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2110).

  • Vraag 3

    Zo ja, is dit niet opmerkelijk in die zin dat Sint Maarten en het College financieel toezicht de rijksministerraad gezamenlijk gevraagd hebben om een aanwijzing? Hoe heeft dit kunnen gebeuren?

    Zoals u in het antwoord op de eerste vraag van het lid van Raak kunt lezen is dit niet langer het geval.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u de stelling van premier Wescot-Williams dat inzicht in de overheids-nv’s niet nodig en niet mogelijk is, en dat het College financieel toezicht met haar verzoek om een aanwijzing in dit kader de rijkswet financieel toezicht naar eigen hand wil zetten? Valt het verzoek om een aanwijzing volgens u binnen de kaders van de rijkswet financieel toezicht?

    Zie het antwoord op de 1e vraag van het lid van Raak en op de 7e vraag van het lid Bosman. Hierbij ben ik voorts van mening dat het Cft met het verzoek om inzage in de financiële gegevens van overheidsNV’s niet probeert de rijkswet naar eigen hand te zetten. Het Cft heeft duidelijk aangegeven de inzage nodig te hebben om te kunnen beoordelen of er geen verplichtingen zijn die het eventuele gebruik van mogelijke reserves zouden belemmeren. Een verzoek om een aanwijzing kan binnen de kaders van de rijkswet vallen.

  • Vraag 5

    In hoeverre is de rijksministerraad voornemens om in lijn met het advies van het College financieel toezicht een aanwijzing te geven om het inzicht in de financiën van Sint Maarten te verbeteren en om de begroting op orde te brengen?

    Zie het antwoord op de 4e vraag van het lid Bosman.

  • Vraag 6

    Herinnert u zich de antwoorden van de toenmalige staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de toenmalige minister van Financiën tijdens de schriftelijke behandeling van de rijkswet Financieel toezicht op de vragen wat de consequenties zouden zijn als Curaçao of Sint Maarten een aanwijzing van de raad van ministers van het Koninkrijk niet op zouden volgen? Herinnert u zich dat zij toen stelden dat het niet opvolgen van een aanwijzing dermate ernstig zou zijn dat zij niet bij voorbaat met die mogelijkheid rekening wensten te houden?

    Ja. Deze antwoorden zijn te vinden in Kamerstukken II, 2009/10, 32 026 (R 1888), nr. 7, blz. 3.

  • Vraag 7

    Bent u van mening dat er – gezien de uitspraken van premier Wescot-Williams – wel degelijk rekening gehouden dient te worden met de mogelijkheid dat Sint Maarten een aanwijzing van rijksministerraad niet op wil volgen? In hoeverre acht u het waarschijnlijk dat Sint Maarten niet bereid is om een aanwijzing van de rijksministerraad die in lijn is met het huidige advies van het College financieel toezicht op te volgen? Wat kunnen hier de consequenties van zijn?

    Vooralsnog heb ik geen reden om aan te nemen dat Sint Maarten een aanwijzing van de RMR niet zal opvolgen.

  • Vraag 8

    Welke mogelijkheden heeft de rijksministerraad om te garanderen dat aanwijzingen van de rijksministerraad op basis van advies van het College financieel toezicht om de begroting van Sint Maarten op orde te brengen wel opgevolgd worden? Gaat u hier eventueel gebruik van maken?

    Zoals gezegd in het antwoord op de vorige vraag heb ik vooralsnog geen reden om aan te nemen dat Sint Maarten een aanwijzing van de RMR niet zal opvolgen. Mocht later blijken dat zulks wel het geval is dan zullen wij ons in de RMR nader beraden welke vervolgmogelijkheden er zijn.

  • Vraag 9

    Bieden de artikelen 43, 50 en 51 van het Statuut van het Koninkrijk de rijksministerraad in dit kader extra mogelijkheden? Zo ja, welke? In hoeverre acht u het waarschijnlijk dat daar in de nabije toekomst gebruik van gemaakt zal worden?

    Artikel 43, tweede lid, van het Statuut bepaalt dat het waarborgen van onder meer deugdelijk bestuur aangelegenheid van het Koninkrijk is. Artikel 50 biedt de mogelijkheid van schorsing en vernietiging van wetgevende en bestuurlijke maatregelen die in strijd zijn met de vereisten voor deugdelijk bestuur. Artikel 51 maakt het mogelijk bij algemene maatregel van rijksbestuur voorzieningen te treffen, wanneer een landsorgaan niet of niet voldoende voorziet in hetgeen het ingevolge onder meer rijkswet moet verrichten. De toepassing van de waarborgfunctie is een ultimum remedium. Dat betekent in dit geval dat toepassing van de waarborgfunctie pas aan de orde kan komen als is komen vast te staan dat intern redres niet meer mogelijk is, en dus dat de mogelijkheden binnen het land en van de Rijkswet financieel toezicht, volledig zijn uitgeput. In het uiterste geval zou dit kunnen betekenen dat de begroting van Sint Maarten op Koninkrijksniveau wordt vastgesteld. Maar, zoals de toenmalige staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties al schreef, vertrouwen wij erop dat het zo ver niet zal hoeven komen.2

11 maart 2011 - 19 april 2011
Nederlands mensenrechtenbeleid
Harry van Bommel (SP)
1. Toespraak tot de VN-mensenrechtenraad, 1 maart 2011.
  • Vraag 1

    Wat bedoelde u met de zinsnede «a major improvement would be to reduce the number of resolutions on the Israeli-Palestinian conflict»?1 Volgt uit deze oproep dat er teveel resoluties over Israël worden ingediend en aangenomen? Op welke resoluties doelde? Gaat het daarbij om resoluties van de Mensenrechtenraad of ook om die van de Veiligheidsraad? Kunt u aangeven welke resoluties overbodig zijn?

    De regering heeft meermaals te kennen gegeven dat zowel het aantal resoluties in VN-Mensenrechtenraad (MRR) en in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) over de situatie in het Midden-Oosten als de toonzetting daarvan niet bijdraagt aan een klimaat dat bevorderlijk is voor het internationaal recht en het bijleggen van het Arabisch-Israëlisch conflict.
    In de aangehaalde passage uit mijn toespraak tot de 16e MRR heb ik deze opvatting tot uitdrukking gebracht waar het gaat om de MRR. Daarbij refereerde ik aan de resoluties die verband houden met het Israëlisch-Arabisch conflict, in de 16e MRR zes in getal. Stroomlijning en samenvoeging daarvan ligt in de rede.
    De MRR-behandeling die de situatie in het Midden-Oosten ten deel valt, wijkt sterk af van de behandeling van ernstige mensenrechtensituaties in andere regio’s. Daaraan is geen vast agenda-item gewijd. Het aantal resoluties is lager (vier resoluties in totaal gewijd aan resp. Noord-Korea, Iran, Ivoorkust en Birma) en de toonzetting ervan zakelijker en oplossingsgerichter.
    Een vergelijkbare observatie is te doen voor de AVVN: in de lopende AVVN zijn reeds negentien resoluties aangenomen die rechtstreeks of indirect betrekking hebben op Israël, tegenover zestien resoluties gerelateerd aan [spanningen in] andere landen of gebieden. Israël is daarbij het enige land dat onderwerp is van meerdere resoluties.

  • Vraag 2

    Wat bedoelde u in de voorafgaande zin van uw speech met «refrain from a one-sided approach»? Kunt u uitsluiten dat deze zinsnede, maar ook de hele passage, door andere lidstaten als eenzijdig, want volledig pro-Israëlisch, wordt beoordeeld en dat u daarmee uw doel voorbijschiet? Indien nee, waarom niet?

    Het is andere MRR-lidstaten bekend dat Nederland voorstander is van een evenwichtige benadering met aandacht voor de rechten en verplichtingen van alle partijen. Deze aanpak is bij uitstek niet eenzijdig.

11 maart 2011 - 18 mei 2011
PGB'ers die worden afgeschrikt door gemeenten
1. Zorgvisie, 9 februari 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Potentiele PGB-ers Leiden onder druk gezet van de gemeente»?1

    Ja, ik heb kennis genomen van het door u genoemde artikel. Van de gemeente Leiden heb ik vernomen dat het artikel is gebaseerd op een individuele situatie die zich ruim een jaar geleden heeft afgespeeld. De gemeente heeft deze kwestie vrijwel direct uitgesproken met betrokkene, die daarop zijn verhaal aanzienlijk heeft genuanceerd.

  • Vraag 2

    Herkent u dit signaal, en komt dit vaker voor? Zo ja hoe vaak? Zo nee, bent u bereid te onderzoeken of dit vaker voorkomt?

    Het signaal dat gemeenten mensen onder druk zetten om af te zien van een PGB is mij niet bekend. Mede in verband met de overheveling van de functie begeleiding van de AWBZ naar de Wmo, heb ik in het kader van het Bestuursakkoord 2011–2015 met de VNG afgesproken onderzoek te doen naar de vraag of en zo ja in welke mate het PGB een belemmering vormt voor een doelmatige en doeltreffende uitvoering van de Wmo. Van die gelegenheid zal ik gebruik maken om de wijze waarop gemeenten met het PGB omgaan te evalueren. Uw vraag zal daarbij worden meegenomen.
    Het Bestuursakkoord 2011–2015 is u bij brief van 21 april jl. door de Minister van BZK toegezonden.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het goed is dat mensen worden voorgelicht over de keuze tussen Persoonsgebonden Budget (PGB) en zorg in natura, maar de uiteindelijke keuze tussen beiden is aan de mensen zelf? Deelt u voorts de mening dat het zeer ongewenst is als gemeenten de vrije keuze voor een PGB aan mensen die daar zelf voor willen kiezen proberen te ontzeggen? Bent u bereid actie te ondernemen als gemeenten de keuzevrijheid van mensen op deze wijze belemmeren? Zo ja, wat gaat u ondernemen? Zo nee, waarom niet?

    De Wmo schrijft voor dat mensen die een aanspraak hebben op een individuele voorziening de keuze moeten hebben tussen een PGB of een voorziening in natura. Mensen moeten goed worden voorgelicht over welke keuze er is en welk gevolg aan welke keuze vastzit. Hier heb ik het over de «geïnformeerde toestemming». Mensen maken zelf een keuze. Ik teken hierbij echter wel aan dat de wet gemeenten ook toestaat om in geval van «zwaarwegende overwegingen» af te zien van het verstrekken van een PGB. Gezien het feit dat het door u genoemde artikel is gebaseerd op een individuele situatie, overweeg ik geen acties in de richting van gemeenten. Uit het onderzoek dat ik met de VNG ga uitvoeren (zie vraag 2) moet blijken of er aanleiding bestaat dit standpunt te herzien.

  • Vraag 4

    Heeft u kennisgenomen dat de gemeente Leiden in het artikel stelt, dat zij «de wettelijke plicht heeft om te beoordelen of de aanvrager in staat is de administratie en de bijkomende zaken rond het pgb te organiseren en te overzien»? Heeft u gemeenten hiervoor richtlijnen gegeven hoe zij dit moeten doen?

    Naar mijn mening is deze opvatting juist. Ingevolge artikel 5 van de Wmo stelt de gemeenteraad, bij verordening en met inachtneming van het bepaalde bij of krachtens deze wet, regels over de te verlenen individuele voorzieningen en over de voorwaarden waaronder personen die een aanspraak hebben op een dergelijke voorziening recht hebben op het ontvangen van die voorziening in natura of een PGB. Dit artikel geeft gemeenten de bevoegdheid de voorwaarden te stellen aan het toekennen van een PGB zoals u die aangeeft in uw vraag. Ik heb gemeenten geen richtlijnen gegeven ten aanzien van de wijze waarop zij invulling moeten geven aan het gestelde in artikel 5 van de Wmo.

  • Vraag 5

    Bent u bereid te communiceren aan gemeenten dat u de wettelijke mogelijkheid die in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) wordt geboden om individuele voorzieningen altijd in de vorm van een PGB te verstrekken belangrijk vindt?

    Ik zie geen aanleiding om gemeenten hierover te informeren. Ik heb niet het beeld dat gemeenten hier niet goed mee omgaan.

  • Vraag 6

    Is er een evaluatie van het PGB-gebruik van Wmo-voorzieningen? Kunt u aangeven hoe deze zich verhouden ten opzichte van de naturavoorzieningen?

    In januari 2010 heeft het Sociaal Cultureel Planbureau haar evaluatie van de Wmo gepresenteerd. Daarbij is ook aandacht besteed aan het gebruik van het pgb en aan de motieven waarom mensen een pgb wensen. De verhouding met naturavoorzieningen is niet aan de orde geweest. Wel is naar voren gekomen dat van de mensen die een beroep doen op een Wmo-voorziening gemiddeld 8 tot 16% een pgb aanvraagt.

11 maart 2011 - 7 april 2011
Een mogelijke Amerikaanse strafvervolging van Rob Gonggrijp wegens zijn vermeende betrokkenheid bij Wikileaks
Tofik Dibi (GL), Arjan El Fassed (GL)
1. Aanhangsel Handelingen TK 2010–2011, nr. 1502.
2. The Guardian «America’s much abused moral authority», 5 maart 2011.
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de vragen d.d. 13 januari 2011 over de dagvaarding van het bedrijf Twitter door de Amerikaanse autoriteiten?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven van welke strafbare feiten de heer Gonggrijp door de Amerikaanse autoriteiten wordt verdacht? Zo nee, kunt u navraag doen om welke strafbare feiten het precies gaat?

    Er loopt in de Verenigde Staten een onderzoek naar eventuele criminele gedragingen gerelateerd aan de publicatie van vertrouwelijke informatie via Wikileaks. De naam van de heer Gonggrijp wordt hierbij genoemd omdat hij Wikileaks, naar eigen zeggen, heeft geholpen een video over Irak te publiceren en er een strafrechtelijk onderzoek loopt naar degene die de beelden aan Wikileaks heeft verstrekt. Op dit moment is niet bekend of dit betekent dat de heer Gonggrijp op enig moment zal worden opgeroepen om te getuigen, onderwerp van onderzoek wordt of zal worden aangeklaagd. Zolang er geen sprake is van een formele oproep of aanklacht, doen de Amerikaanse autoriteiten daarover geen mededelingen.

  • Vraag 3

    Waarom neemt u geen voorbeeld aan de IJslandse autoriteiten, die in een vergelijkbaar geval wel in actie komen tegen de door de Amerikaanse autoriteiten ingestelde strafvervolging van een IJslandse onderdaan die van betrokkenheid bij Wikileaks wordt verdacht?

    Ook tegen de IJslandse parlementariër Birgitta Jónsdóttir is geen strafvervolging ingesteld, en bij de IJslandse autoriteiten is evenmin bekend of zij wordt verdacht van betrokkenheid bij de publicatie van vertrouwelijke informatie via Wikileaks. De IJslandse autoriteiten hebben laten weten dat zij niet in actie zijn gekomen anders dan dat de voorzitter van het parlement in IJsland een publiekelijke verklaring heeft afgelegd over het feit dat haar naam in de Court Order inzake Twitter wordt genoemd.

  • Vraag 4

    Kent u het bericht2 over het recordaantal martelingen in de Verenigde Staten van Amerika? Zo ja, klopt het dat de Amerikaanse behandeling van gedetineerden in sommige gevallen als mishandeling en marteling moet worden gedefinieerd en dat deskundigen spreken van intensieve en ernstige mishandeling en van flagrant wangedrag jegens gedetineerden? Zo nee, waarom niet?

    Het artikel uit The Guardian is bekend. De VS is partij bij het Internationaal Verdrag inzake Burgerlijke en Politieke Rechten (BuPo-verdrag) en bij het Verdrag tegen Marteling. De naleving van deze VN-mensenrechtenverdragen door de VS wordt in VN-kader getoetst. Nederland levert een bijdrage aan deze beoordeling. In het antwoord op vraag 8 wordt daarop ingegaan.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven hoe op dit moment de heer Bradley Manning wordt behandeld door de Amerikaanse autoriteiten? Zo nee, kunt u navraag doen bij uw Amerikaanse ambtsgenoten?

    Met het detentieregime van de heer Manning ben ik niet bekend. Het betreft een Amerikaanse strafzaak tegen een verdachte met de Amerikaanse nationaliteit. De speciale VN-rapporteur inzake marteling, Juan Mendez, heeft aangegeven met de Amerikaanse autoriteiten contact te hebben over deze zaak. Ik zie hierin geen afzonderlijke rol voor Nederland weggelegd.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat mishandeling en marteling van gedetineerden met name dreigt in de gevallen waarin de Amerikaanse staatsveiligheid in het geding zou kunnen zijn?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat dit tot gevolg moet hebben dat Nederland niet zal meewerken aan dit soort strafprocedures van de Amerikaanse autoriteiten, zoals in het geval van potentiële verdachten die in verband worden gebracht met Wikileaks? Zo nee, waarom niet?

    In het geval de heer Gonggrijp op enig moment in de Verenigde Staten als verdachte wordt aangemerkt en dat land ter fine van zijn strafvervolging om rechtshulp of om uitlevering zal vragen, zal aan de hand van dat verzoek worden beoordeeld of Nederland medewerking kan verlenen. Uit dat verzoek dient onder andere te blijken naar welke strafbare feiten onderzoek wordt gedaan, zodat de Amerikaanse strafrechtelijke belangen kunnen worden afgewogen tegen de belangen van betrokkene. Dat proces is met voldoende waarborgen omkleed. Ik sluit daarom niet nu uit dat Nederland medewerking zal verlenen.

  • Vraag 8

    Welke mogelijkheden ziet u om de Amerikaanse autoriteiten in bilaterale en Europese verbanden aan te spreken op de door de genoemde deskundigen geconstateerde misstanden? Bent u daartoe bereid? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dit aanpakken?

    Tijdens het landenexamen in het kader van de Universal Periodic Review dat de VS vorig jaar november onderging betrof één van de Nederlandse aandachtspunten de detentieomstandigheden. Nederland heeft specifiek gevraagd welke regelingen de VS ontwikkelt om kwetsbare groepen te beschermen tegen seksueel geweld, in het bijzonder LGBT (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender) gevangenen. Ook heeft Nederland specifiek gevraagd naar de follow-up van de aanbeveling van de HumanRights Committee uit juli 2006 om het vastbinden van gedetineerdevrouwente verbiedentijdens de bevalling. Tot slot is gevraagd wat de Amerikaanseregeringdoetomde lichamelijke en geestelijkesituatie van gevangenenin penitentiaireinstellingen te verbeteren.

  • Vraag 9

    Kunt u deze vragen ruim voor het algemeen overleg over mensenrechten van 7 april a.s. beantwoorden?

    Ja.

11 maart 2011 - 1 april 2011
Het biogas project in Afrika
Kathleen Ferrier (CDA)
1. de Volkskrant, 7 maart 2011.
  • Vraag 1

    Klopt de aantijging van Afrikaanse bestuurders dat de ideeën van de stichting «Biogas for Better Life: an African Initiative» zijn gekaapt door Nederlandse ontwikkelingsorganisaties?1 Zo nee, hoe zit het dan?

    Nee, deze aantijging klopt niet. Biogas wordt al jarenlang toegepast. De activiteit beoogt om met gebruikmaking van de jarenlange ervaringen van een succesvol regionaal Azië biogasprogramma ook een programma voor Afrika op te zetten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft daartoe met publieke middelen in de periode 2007–2008 het voortraject voor een biogasprogramma in Afrika gefinancierd, bestaande uit de lancering van het initiatief en het verrichten van haalbaarheidsstudies. Van de tijdens voornoemde periode ontwikkelde studies berust het intellectuele eigendom bij BZ.

  • Vraag 2

    Klopt het dat het ministerie Buitenlandse Zaken de samenwerking met Biogas for Better Life heeft gestaakt omdat de stichting «niet over de gewenste beheercapaciteit beschikte»? Heeft het ministerie nog geprobeerd dit Afrikaanse initiatief betrokken te laten blijven bij het project? Is er samengewerkt met andere Afrikaanse organisaties?

    Het Africa Biogas Partnership Program (ABPP) was een samenwerkingsverband van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Hivos, SNV en het Biogas for Africa Initiative, dat bestond uit enkele Afrikaanse organisaties. In 2008 werd het Biogas for Africa Initiatief, dat geen formele juridische status had, omgevormd tot de Stichting Biogas for Better Life. Naar het oordeel van het ministerie van Buitenlandse Zaken waren de beheersmatige risico’s te groot om aan deze jonge en kleine stichting een subsidie van 30 miljoen Euro toe te kennen. Het ging en gaat immers om het uitvoeren vanaf 2009 van een omvangrijk en complex programma in Burkina Faso, Ethiopië, Kenia, Oeganda, Senegal en Tanzania. Er is toen om die redenen voor gekozen Hivos een subsidie toe te kennen van 30 miljoen Euro. SNV draagt uit zijn eigen middelen aan het project bij. Zij beschikten en beschikken wel over voldoende beheers- en uitvoeringscapaciteit. Bovendien hadden Hivos en SNV reeds ervaring opgedaan met de uitvoering van biogasprogramma’s in Vietnam, Bangladesh, Cambodja en Laos.
    Er is geprobeerd om de Stichting Biogas for Better Life betrokken te laten blijven bij de implementatie van het programma. De rol op het gebied van lobby, advocacy en communicatie achtte de stichting echter te beperkt. Het ministerie, Hivos, SNV en de Stichting Biogas for Better Life konden het uiteindelijk niet eens worden over de rol van de Stichting, waarna de Stichting zelf op 28 augustus 2008 heeft besloten zich uit het ABPP samenwerkingsverband terug te trekken. Nadat de subsidie aan Hivos was verleend, hebben noch Hivos, SNV noch het ministerie signalen van de Stichting ontvangen dat het terug wilde komen op het eerder genomen besluit geen deel te willen nemen aan het partnerschap.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat «Afrikaanse» betrokkenheid bij dergelijke projecten, gericht op zelfredzaamheid, van groot belang is en dat Nederlandse ontwikkelingsorganisaties Afrikaanse partners moeten betrekken? Zo ja, op welke manier zult u dat in dit geval bevorderen?

    Ik onderschrijf uw mening. Het biogasprogramma in Afrika wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met Afrikaanse overheden, lokale NGO’s en de lokale private sector.

  • Vraag 4

    Op welke manier bevordert u de Afrikaanse kennis en kunde, zodanig dat de betrokken Afrikaanse landen in de toekomst zelf in staat zullen zijn biogastechnologie toe te passen?

    Een belangrijke component van dit biogasprogramma is de opbouw van capaciteit in de landen van uitvoering. In samenwerking met Afrikaanse overheden, lokale NGO’s en de lokale private sector worden door Nederlandse ontwikkelingsorganisaties seminars gegeven aan lokale beleidsmakers voor het formuleren van duurzaam energiebeleid alsmede trainingen c.q. opleidingen aan lokale practitioners en metselaars.

11 maart 2011 - 7 april 2011
De afsluitdijk
Lutz Jacobi (PvdA), Anne-Wil Lucas-Smeerdijk (VVD)
Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)
1. Leeuwarden.nu, Provincie wil regie bij aanpak Afsluitdijk, 1 maart 2011.
2. Kamerstuk 32 500 X, nr. 40 d.d. 13 december 2010.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de uitspraken van Fries gedeputeerde Jorritsma, in de Leeuwarder Courant van 1 maart 2011, waarin hij aangeeft dat de provincie de regie zou moeten krijgen bij de aanpak van de Afsluitdijk?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat u, in reactie daarop, heeft gezegd dat het Rijk primair verantwoordelijk is voor de veiligheidsmaatregelen op de Afsluitdijk? Zo ja, hoe ziet u de rol van de provincies bij de aanpak van de Afsluitdijk dan wel?

    Ja. De rollen van de verschillende overheden verschillen per fase en per onderdeel. De huidige verkenning mondt uit in een rijksstructuurvisie, waarin de voorkeursbeslissing is opgenomen. De totstandkoming van deze voorkeursbeslissing vindt, conform de adviezen van de Commissie Elverding/Sneller en Beter, plaats in nauwe samenspraak met de decentrale overheden en belanghebbende partijen. Het kabinet stelt de structuurvisie vast en legt die voor aan de Staten-Generaal. De structuurvisie bevat een keuze voor de veiligheidsoplossing en geeft de uitgangspunten voor de ontwikkelingen voor ambities op het terrein van innovatie en duurzaamheid, recreatie en toerisme, mobiliteit, natuur en landschap. Afspraken hierover zullen worden vastgelegd in een bestuursovereenkomst. Bij de realisatie, die volgt op de vaststelling van de structuurvisie, heeft het Rijk in elk geval de verantwoordelijkheid voor de maatregelen voor veiligheid. De verantwoordelijkheid voor de realisatie van de maatregelen op de andere terreinen ligt in principe bij de decentrale overheden, maatschappelijke partijen en bedrijven onder regie van de provincies. De nog op te stellen bestuursovereenkomst preciseert deze taakverdeling in de uitvoering.

  • Vraag 3

    Op welke wijze zult u, bij het opstellen van de structuurvisie Afsluitdijk, invulling geven aan de motie-Jacobi c.s., waarin de Kamer de regering verzoekt de structuurvisie als een masterplan te beschouwen, dat gefaseerd en in samenwerking met lokale overheden en bedrijfsleven kan worden ingevuld, om zo, ondanks het financiële tekort, de integratie van de plannen te bewaren?2

    Ik zie de vast te stellen structuurvisie en bestuursovereenkomst, met de gewenste ontwikkeling respectievelijk de wijze van realisatie, tezamen als het masterplan voor de Toekomst van de Afsluitdijk. Hierin krijgen de keuzes voor de veiligheid en de integrale ontwikkeling in het gebied, met oog voor duurzame energie, natuurontwikkeling, zilte teelt en recreatie gefaseerd en in samenwerking met decentrale overheden en het bedrijfsleven vorm.

  • Vraag 4

    Op welke wijze zijn de provincies Friesland en Noord-Holland betrokken bij de keuzes die ter voorbereiding op de structuurvisie gemaakt worden?

    De provincies Fryslân en Noord-Holland nemen deel aan het bestuurlijk overleg Afsluitdijk waar afstemming plaatsvindt over de keuzes die ter voorbereiding op de structuurvisie worden gemaakt en over de gezamenlijk op te stellen bestuursovereenkomst. Daarnaast stellen de provincies kennis en expertise beschikbaar en actieve medewerking aan de ambtelijke voorbereiding van de besluitvorming als onderdeel van de projectorganisatie, met name waar het gaat om het vormgeven van de ambities, op het gebied van duurzame energie, natuurontwikkeling, zilte teelt, naviduct en recreatie.

  • Vraag 5

    Op welke wijze zijn de aanliggende gemeenten (Sudwest-Fryslan, Harlingen, Wieringen, Den Helder) betrokken bij de keuzes die ter voorbereiding op de structuurvisie gemaakt worden?

    Via de vertegenwoordiging in het bestuurlijk overleg Afsluitdijk en in de daaraan voorafgaande ambtelijke voorbereiding zijn ook de aanliggende gemeenten Sud-West Fryslan en Wieringen actief betrokken bij de keuzes die ter voorbereiding op de structuurvisie worden gemaakt.

  • Vraag 6

    Op welke wijze zijn de consortia die de vier integrale visies hebben opgesteld betrokken, bij de keuzes die ter voorbereiding op de structuurvisie gemaakt worden?

    De consortia worden van de voortgang van de verkenning door de projectorganisatie op de hoogte gehouden. Ook zijn concepten van onderzoeken/reviews met betrekking tot de beoordeling van (onderdelen van) de marktvisies voor reactie voorgelegd aan de consortia. De marktvisies en de onderzoeken/reviews vormen tezamen de onderbouwing van de keuzes die in de structuurvisie zullen worden gemaakt.

  • Vraag 7

    Hoe ziet de planning van het verdere project eruit?

    Mijn voornemen is om in overleg met de regio aanstaande zomer tot een voorkeursbeslissing te komen die wordt vastgelegd in de ontwerp-structuurvisie Toekomst Afsluitdijk en die is onderbouwd met onder meer een Plan-MER. Vervolgens krijgt een ieder de gelegenheid zienswijzen in te dienen op dit ontwerp en op het Plan-Mer. De Commissie voor de milieueffectrapportage wordt gevraagd te adviseren over het Plan-MER en de regionale partners krijgen de gelegenheid voor bespreking en waar nodig besluitvorming over hun inbreng. Vaststelling van de structuurvisie is voorzien in december 2011, waarna de structuurvisie aan de Staten-Generaal zal worden toegezonden.

11 maart 2011 - 19 april 2011
Twee ton subsidie voor een handenweigeraar
Johan Driessen (PVV), Joram van Klaveren (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Elsevier, «Stichting handenweigeraar HvA kreeg twee ton subsidie», 9 maart 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Stichting handenweigeraar HvA kreeg twee ton subsidie»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat, nu de «handenweigeraar» aan het hoofd blijkt te staan van de integratiestichting en subsidieslurper «Jongeren in Aktie», de gemeente Utrecht de door haar aan deze club uitgekeerde subsidie van 200 000 euro zou moeten terugvorderen? Bent u bereid de gemeente hiertoe aan te sporen? Zo nee, waarom niet?

    Het kabinet gaat er vanuit dat Utrecht en andere gemeenten subsidieontvangers afrekenen op basis van de afspraken die gemaakt zijn bij de toekenning van de subsidie. Het is niet de rol van het rijk zich hier in te mengen.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat een handenweigeraar totaal ongeloofwaardig is als hoofd van een stichting die zegt de integratie te willen bevorderen? Zo nee, waarom niet?

    Hoewel het weigeren om bepaalde personen de hand te schudden getuigt van een bepaalde strenge geloofsopvatting, impliceert zulks niet per definitie dat men niet in staat is integratie te bevorderen. Integratie impliceert niet dat mensen hun geloofsovertuiging veranderen, anders zou integratie in strijd zijn met de geloofsvrijheid. Of iemand geloofwaardig integratie kan bevorderen kan derhalve niet worden afgemeten aan zijn geloofsovertuiging.

  • Vraag 4

    Bent u bereid, nu blijkt dat de «handenweigeraar» pas na terugkomst van de hadj naar Mekka besloot vrouwen geen hand meer te geven, een onderzoek in te stellen naar het effect van de hadj op de integratie van Nederlandse moslimmannen? Zo nee, waarom niet?

    De gesuggereerde samenhang tussen geloofsovertuiging en integratiegemengdheid impliceert dat integratie in strijd is met de vrijheid van godsdienst. Het kabinet is van mening dat de vrijheid van godsdienst verenigbaar is met de plicht tot integratie. Het gevraagde onderzoek is derhalve minder zinvol.

11 maart 2011 - 28 april 2011
De legitimatieplicht bij de verkoop van alcoholische dranken
Linda Voortman (GL), Jesse Klaver (GL)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. CNV dienstenbond, 20 januari 2011: Legitimatie vragen bij aanschaf van alcohol en tabak.
  • Vraag 1

    Kent u het onderzoek1 dat het CNV heeft uitgevoerd naar de gevolgen van de legitimatieplicht voor kassamedewerkers bij de verkoop van alcohol? Klopt het dat kassamedewerkers regelmatig blootstaan aan agressie, bedreigingen en provocaties bij het handhaven van deze legitimatieplicht?

    Ik ben bekend met een onderzoek dat de CNV dienstenbond heeft uitgevoerd naar de naleving van de CAO voor supermarktpersoneel. Uit dat onderzoek komt naar voren dat ruim de helft van het supermarktpersoneel nooit een veiligheidstraining of basistraining heeft gehad, terwijl volgens deze CAO iedere werknemer recht heeft op veiligheidsinstructies bij indiensttreding of na 6 maanden de basistraining «Omgaan met Geweld en Agressie in de Detailhandel» mag volgen. Dit onderzoek gaat verder niet in op het handhaven van de legitimatieplicht bij de verkoop van alcohol.
    Uit de Monitor Criminaliteit Bedrijfsleven 2009 blijkt dat in de sector «detailhandel» supermarkten relatief vaak te maken hebben met geweld tegen het personeel: op jaarbasis gaat het om 17% van het personeel tegen 5% gemiddeld voor de hele sector. Meestal betreft het bedreiging, die door 75% van de slachtoffers genoemd wordt, gevolgd door mishandeling (29%). Uit deze gegevens valt echter niet op te maken dat er een directe relatie bestaat met de verkoop van alcohol.
    Uit de Monitor alcoholverstrekking 2009 van Bureau Intraval blijkt dat het weigeren van de verkoop van alcohol geen problemen geeft met jongeren bij de meer dan 100 levensmiddelenzaken die in het kader van dit onderzoek zijn benaderd. Op grond van de beschikbare gegevens kan ik niet anders dan concluderen dat er eerder sprake lijkt te zijn van incidenten dan van een structureel probleem.

  • Vraag 2

    Wat vindt u ervan dat ruim de helft van de door het CNV ondervraagde werknemers de bij cao verplicht gestelde basistrainingen, veiligheidsinstructies of veiligheidstrainingen niet heeft gehad? Deelt u de mening dat erop moet worden toegezien dat kassamedewerkers weerbaar gemaakt worden tegen dit soort vormen van wangedrag? Zo ja, welke maatregelen neemt u zich voor?

    Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om ervoor te zorgen dat het kassapersoneel, dat vaak zelf ook jong is, voldoende wordt beschermd op de werkvloer. Indien, zoals het CNV meldt, de werkgever deze verantwoordelijkheid niet of onvoldoende neemt, dan is er sprake van een overtreding van de Arbowet.

11 maart 2011 - 23 maart 2011
Een gesprek met ambtenaren over de cijfermatige gevolgen van de kabinetsplannen over migratie en asiel
Tofik Dibi (GL), Joël Voordewind (CU), Marianne Thieme (PvdD), Gerard Schouw (D66), Hans Spekman (PvdA)
Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)
  • Vraag 1

    Kunt u zich uw pleidooi nog voor de geest halen over een beter contact tussen ambtenaren en Kamerleden? Zo ja, waarom vindt u dat belangrijk?

    Tijdens de behandeling van de begroting van het ministerie van Algemene Zaken door de Tweede Kamer op 17 november 2010 ben ik ingegaan op contacten tussen de Tweede Kamer en ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken in het kader van de Aanwijzingen inzake externe contacten en het hierin opgenomen vereiste van toestemming van de minister voor deze contacten. Hierop zullen de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en ik nader ingaan in onze antwoorden op de vragen die hierover zijn gesteld door de vaste commissie van Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer.
    Nee. In het debat met de Tweede Kamer op 3 maart jl. heb ik toegelicht dat in het gesprek op basis van door deskundige ambtenaren mondeling verstrekte informatie een inhoudelijke conclusie is getrokken waarvoor wij vervolgens politieke verantwoording hebben genomen. Voorts verwijs ik naar hetgeen ik hierover heb gezegd tijdens het debat over de regeringsverklaring op 27 oktober 2010 (Handelingen II 2010/11, 1440).

  • Vraag 2

    Bent u bereid in te gaan op een verzoek voor een gesprek met de ambtenaren en/of deskundigen die betrokken waren bij het gesprek van 17 september jl. over de cijfermatige gevolgen van de kabinetsplannen inzake migratie en asiel? Zo ja, wanneer kan dit gesprek plaatsvinden? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 1.

11 maart 2011 - 22 april 2011
Het bericht dat de helft van de jongeren in het voortgezet onderwijs homoseksualiteit afwijst
Pia Dijkstra (D66)
Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)
1. «Helft jongeren wijst gay zijn af», Spits, 07-02-2011.
2. Kamerstuk 27 017, nr. 59.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het onderzoek van GGD Hollands Noorden waaruit blijkt dat de helft van de jongeren in het voortgezet onderwijs homoseksualiteit afwijst?1

    Ik heb kennis genomen van het EMOVO2-onderzoek «Seksuele gezondheid van jongeren in Noord-Holland Noord», dat de GGD Hollands Noorden in 2009 heeft laten uitvoeren.
    Ten opzichte van een soortgelijk GGD-onderzoek in 2005 is de acceptatie ten aanzien van homoseksualiteit iets toegenomen. In 2005 had 56% van de jongeren een negatieve houding ten aanzien van homoseksualiteit, in 2009 is dat 50%. Hoewel dit een vooruitgang is, duidt het ook op het signaal dat er nog werk aan de winkel is om homoseksualiteit bespreekbaar te maken onder jongeren, en overigens ook onder docenten en ouders.
    De NJR (voorheen: Nationale Jeugdraad) heeft voor de periode 2008–2011 middelen gekregen voor het ontwikkelen van activiteiten om de homoacceptatie onder heterojongeren te bevorderen. Met hun «Open up»-campagne stimuleert de NJR positieve beeldvorming rondom homoseksualiteit en seksuele diversiteit.
    Bovendien zal ik de komende tijd actief de dialoog aangaan over (on)veiligheid en weerbaarheid – samen met rolmodellen – om zo de eigen kracht van jongeren zichtbaar te maken en bij te dragen aan een veilig leefklimaat voor homoseksuele jongeren. In mijn hoofdlijnenbrief voor het emancipatiebeleid van 8 april jl. heb ik u hierover nader geïnformeerd.

  • Vraag 2

    Waarom heeft u de Kamer nog steeds geen reactie gestuurd op het voorstel van de Stichting Leerplan Ontwikkeling over de uitwerking van de motie Pechtold c.s. die verzoekt seksuele diversiteit op te nemen in de kerndoelen?2

    Inmiddels heeft de Kamer mijn beleidsreactie op het voorstel van de Stichting Leerplan Ontwikkeling over de uitwerking van de motie Pechtold/ Van der Ham c.s ontvangen. Ik verwijs u voor de beantwoording op deze vraag naar de inhoud van de beleidsreactie.

  • Vraag 3

    Wilt u de Kamer per ommegaande informeren hoe u naar aanleiding van de aanbevelingen van de Stichting Leerplan Ontwikkeling de motie Pechtold c.s. gaat uitvoeren? Zo nee, waarom niet?

    Zie het antwoord bij vraag 2.

11 maart 2011 - 7 april 2011
Het bericht "Spijkers naar rechter om 'psychiatrisering'"
Jasper van Dijk (SP), Angelien Eijsink (PvdA)
1. Binnenlands Bestuur, 4 maart 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Spijkers naar rechter om «psychiatrisering»»?1

    De opmerkingen in het genoemde artikel hebben betrekking op documenten van de toenmalige Rijks Bedrijfsgezondheids- en Bedrijfsveiligheidsdienst (RBB) van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Deze dienst verzorgde de medische begeleiding van ambtenaren van onder meer Defensie. Een van de genoemde documenten van de RBB is een informatieoverzicht met aantekeningen van de betrokken bedrijfsarts.
    Dit informatieoverzicht heeft de bedrijfsarts destijds ter beschikking gesteld aan de bezwaarschriftencommissie van de RBB, bestaande uit drie bedrijfsartsen, die het in 1991 door de heer Spijkers aanhangig gemaakte bezwaar behandelde. Dit bezwaar was gericht tegen het oordeel van de betrokken bedrijfsarts dat vermoedelijk sprake was van langdurige dan wel blijvende arbeidsongeschiktheid. Naar aanleiding van de terbeschikkingstelling van het informatieoverzicht aan de commissie heeft de heer Spijkers een klacht ingediend bij het Medisch Tuchtcollege. De klacht hield ondermeer in dat de bedrijfsarts met het informatieoverzicht verkeerde inlichtingen aan de commissie had verstrekt over de bevindingen van de betrokken psychiaters (prof. dr. Van Tilburg en dr. Van der Post).
    Het handelen van de betrokken bedrijfsarts is in 1994 uiteindelijk getoetst door de hoogste instantie in de gezondheidszorg, het Centraal Medisch Tuchtcollege. Hierbij is overwogen dat de bedrijfsarts de bevindingen van de psychiaters en zijn eigen conclusies in het informatieoverzicht exacter had moeten weergeven. Dit werd echter niet zodanig verwijtbaar geacht dat hierop een maatregel tegen de bedrijfsarts zou moeten volgen. De commissie wist immers dat het in het informatieoverzicht ging om persoonlijke aantekeningen van de bedrijfsarts en moest beslissen op grond van alle beschikbare informatie, waaronder dus ook de rapporten van de betrokken psychiaters.
    In rechtspositioneel opzicht heeft het informatieoverzicht geen gevolgen gehad voor de heer Spijkers. De commissie die bij de RBB het bezwaar van de heer Spijkers behandelde, heeft geoordeeld dat de heer Spijkers weliswaar arbeidsongeschikt was, maar tevens dat die arbeidsongeschiktheid van tijdelijke aard was. Het ontslag van de heer Spijkers per 1 oktober 1993 was dan ook niet op grond van arbeidsongeschiktheid, maar op grond van de vaststelling dat sprake was van verstoorde arbeidsverhoudingen waardoor geen sprake meer kon zijn van een vruchtbare samenwerking tussen Defensie en de heer Spijkers.
    Het ontslagbesluit, de gronden waarop het berust en de daarbij behorende uitkeringsregeling zijn door de Centrale Raad van Beroep getoetst. In zijn uitspraak van 1997 heeft de Raad overwogen dat niet aannemelijk is gemaakt dat ten aanzien van de heer Spijkers sprake is geweest van psychiatrisering. Bij de overwegingen is de uitspraak van het Centraal Medisch Tuchtcollege uit 1994 betrokken en is acht geslagen op het op verzoek van de heer Spijkers opgestelde rapport van het Geneva Initiative on Psychiatry. De Raad heeft op 23 december 2010 het verzoek om herziening op dit punt afgewezen omdat er geen sprake is van nieuwe feiten of omstandigheden. In mijn beantwoording van vragen van de leden Eijsink en Jasper van Dijk van 14 februari jl. (Handelingen TK 2010–2011, Aanhangsel nr. 1759) ben ik ingegaan op andere aspecten van deze uitspraak van de Raad.

  • Vraag 2

    Is het waar dat in een rapport van Achmea Arbo, de arbodienst van Defensie, onder meer staat dat hoogleraar psychiatrie Van Tilbrug in 1989 zou hebben vastgesteld dat Spijkers lijdt aan een syndroom met «depressive en angstige kenmerken, onder andere gebaseerd op persoonlijkheidsstoornis»? Is het tevens waar dat psychiater Van Tilburg verklaard heeft dat in het onderliggende rapport precies het tegenovergestelde werd gesteld, namelijk dat de «diagnose persoonlijkheidsstoornis niet gerechtvaardigd» was? Wat is uw reactie op dit bericht? Hoe verklaart u deze gang van zaken?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Is het waar dat in een in 1991 door Defensie ingebracht «Résumé ten behoeve van Bezwaarzitting» aan psychiater Van der Post de uitspraak wordt toegeschreven dat Spijkers mogelijk geneigd is tot een «paranoïde kleuring van gebeurtenissen»? Is het tevens waar dat Van der Post heeft verklaard «Nergens verwijst mijn rapport naar die mogelijkheid»?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven wat tot op heden de gevolgen zijn voor Spijkers van deze kennelijk onjuist binnen de Defensieorganisatie vastgestelde diagnose? Bent u bereid om deze gevolgen te herstellen en hiermee zorg te dragen voor de volledige rehabilitatie van Spijkers?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat gezien de gevolgen voor Spijkers het tot tweemaal toe in onderliggende rapporten onjuist weergeven van de werkelijkheid, niet zonder consequenties kan blijven voor degenen die deze fouten hebben gemaakt? Indien ja, bent u bereid na te gaan wie die verantwoordelijken zijn?

    Zie antwoord vraag 1.

11 maart 2011 - 1 april 2011
Een Afrikaans biogas project
Ewout Irrgang (SP)
1. Volkskrant, Nederlandse hulporganisaties «stelen» Afrikaans project, 7 maart 2011.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Nederlandse hulporganisaties «stelen» Afrikaans project»?1

    Ik betreur het dat een in mijn ogen goed lopend programma op deze manier in het nieuws komt.

  • Vraag 2

    Is het waar dat SNV en Hivos in 2009 het project hebben gekaapt en vervolgens door de Nederlandse regering laten financieren? Zo neen, wanneer is uw financiering van het project begonnen?

    Biogas wordt al jarenlang toegepast. De activiteit beoogt om met gebruikmaking van de jarenlange ervaringen van een succesvol regionaal Azië biogasprogramma ook een programma voor Afrika op te zetten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft daartoe met publieke middelen in de periode 2007–2008 het voortraject voor een biogasprogramma in Afrika gefinancierd, bestaande uit de lancering van het initiatief en het verrichten van haalbaarheidsstudies. Van de tijdens voornoemde periode ontwikkelde studies berust het intellectuele eigendom bij BZ.
    Het Africa Biogas Partnership Program (ABPP) was een samenwerkingsverband van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Hivos, SNV en het Biogas for Africa Initiative, dat bestond uit enkele Afrikaanse organisaties. In 2008 werd het Biogas for Africa Initiatief, dat geen formele juridische status had, omgevormd tot de Stichting Biogas for Better Life. Naar het oordeel van het ministerie van Buitenlandse Zaken waren de beheersmatige risico’s te groot om aan deze jonge en kleine stichting een subsidie van 30 miljoen Euro toe te kennen. Het ging en gaat immers om het uitvoeren vanaf 2009 van een omvangrijk en complex programma in Burkina Faso, Ethiopië, Kenia, Oeganda, Senegal en Tanzania. Er is toen om die redenen voor gekozen Hivos een subsidie toe te kennen van 30 miljoen Euro. SNV draagt uit zijn eigen middelen aan het project bij. Zij beschikten en beschikken wel over voldoende beheers- en uitvoeringscapaciteit. Bovendien hadden Hivos en SNV reeds ervaring opgedaan met de uitvoering biogasprogramma’s in Vietnam, Bangladesh, Cambodja en Laos.
    De voorbereiding van het biogasprogramma is begonnen in 2006. Er werden o.m. haalbaarheidstudies uitgevoerd, een bijeenkomst met Afrikaanse stakeholders georganiseerd en een studie uitgevoerd voor een Research & Development programma.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven van wanneer het voorstel van de «stichting Biogas for Better Life» om toepassing van biogastechnologie in Afrika van de grond te krijgen dateert? Is het waar dat het voorstel reeds vóór aanvang van de Nederlandse financiering is ontwikkeld? Zo nee, wanneer dan wel?

    De Stichting Biogas for Better Life heeft op 25 augustus 2008 een brief met bijgevoegd voorstel aangeboden aan het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het voorstel is ontwikkeld vóór aanvang van de Nederlandse financiering.

  • Vraag 4

    Was u op de hoogte van de klachten die de Afrikaanse bestuurders en adviseurs van de «stichting Biogas for Better Life: an African Initiative» middels interne communicatie aan SNV en Hivos hebben overgebracht?

    Ja.

  • Vraag 5

    Indien het antwoord op de vorige vraag bevestigend luidt, kunt u dan aangeven van wanneer deze klachten dateren, waar de klachten uit bestonden en wat er met deze klachten is gedaan?

    Deze klachten werden naar voren gebracht in de onder antwoord 3 genoemde brief van 25 augustus 2008. De belangrijkste klacht was dat de stichting het niet eens was met de aan haar door de andere partners toegemeten rol op het gebied van lobby, advocacy en communicatie. De stichting achtte deze rol te beperkt en wilde ook bij de uitvoering worden betrokken. Op 28 augustus 2008 werd hierover door het ministerie van Buitenlandse Zaken, Hivos, SNV en de stichting gesproken. De betrokkenen konden het echter niet eens worden over de omvang van de rol van de stichting waarna de stichting zelf op 28 augustus 2008 heeft besloten zich uit het samenwerkingsverband terug te trekken. Nadat de subsidie aan Hivos was verleend, hebben noch Hivos, SNV noch het ministerie signalen van de stichting ontvangen dat de stichting terug wilde komen op het eerder genomen besluit verder geen deel te willen nemen aan het partnerschap.

  • Vraag 6

    Indien het antwoord op vraag 4 ontkennend luidt, bent u dan bereid deze klachten alsnog te achterhalen en te openbaren? Zo neen, waarom niet?

    Niet van toepassing.

  • Vraag 7

    Welke conclusies verbindt u aan deze kwestie?

    De belangrijkste conclusie is dat het bewuste artikel in de Volkskrant van 7 maart jl. op onjuiste informatie berust.

11 maart 2011 - 28 maart 2011
De DNA-test voor conceptie van VU Medisch Centrum (VUMC)
Anouchka van Miltenburg (VVD), Margreeth Smilde (CDA)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Trouw, 15 januari 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Testen vóór de conceptie kan een zegen zijn, maar ook een loden last»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Heeft u ervan kennisgenomen dat het VU Medisch Centrum sinds kort een dna-test aanbiedt waarmee stellen – nog voor ze aan kinderen beginnen – kunnen laten testen of ze drager zijn van taaislijmziekte. Hoe verhoudt het aanbieden van een dergelijke dna-test zich tot de Nederlandse wetgeving die geen uitgebreid preventief medisch onderzoek toestaat, zonder dat er een directe medische aanleiding voor is?

    Ja.
    Ik veronderstel dat u doelt op de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO). Bij bevolkingsonderzoek wordt aan een persoon die geen medische klachten heeft medisch onderzoek aangeboden. De WBO is ingevoerd om mensen tegen de risico’s van dergelijk onderzoek te beschermen. Er zijn volgens de WBO drie categorieën van medisch onderzoek vergunningplichtig: bevolkingsonderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van ioniserende straling, bevolkingsonderzoek naar kanker en bevolkingsonderzoek naar ernstige ziekten of aandoeningen waarvoor geen behandeling of preventie mogelijk is. Genetisch onderzoek valt buiten laatstgenoemde categorie wanneer het gaat om preconceptioneel onderzoek naar dragerschap. Immers bij een positieve uitslag bestaat vóórdat de conceptie een feit is, de keuze uit meerdere preventieve opties. Mensen kunnen bijvoorbeeld afzien van hun kinderwens, kiezen voor kunstmatige inseminatie met zaad van een donor (KID), preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) of het adopteren van een kind. Bovenstaande betekent dat voor het aanbod van het VUmc geen vergunning in het kader van de WBO is vereist. Ik verwijs ook naar mijn antwoord op vraag 5.

  • Vraag 3

    In hoeverre worden de wensouders die gebruik maken van de genoemde dna-test vooraf voldoende geïnformeerd over de praktische en ethische keuzes die in een later stadium gemaakt moeten worden? Bent u van oordeel dat er op dit moment al voldoende zicht is op deze praktische en ethische dilemma’s?

    Ik kan niet beoordelen op welke wijze burgers die gebruik maken van het aanbod van het VUmc voldoende worden geïnformeerd over wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn voor henzelf. Ik ben wel van oordeel dat het ongevraagd aanbieden van medisch onderzoek ten algemene aan zekere kwaliteitseisen zou moeten voldoen. Dat geldt ook als het gaat om genetisch onderzoek bij mensen zonder een genetisch belaste persoonlijke of familiegeschiedenis. Aan screening zijn immers ook nadelen verbonden. Belangrijk zijn bijvoorbeeld eerlijke en volledige voorlichting, een test die deugt en goede begeleiding en doorverwijzing bij een afwijkende uitslag. De voorlichting moet erop gericht zijn dat burgers van tevoren een geïnformeerde afweging kunnen maken tussen het nut en het risico van het (laten) doen van een genetische test in hun eigen situatie.

  • Vraag 4

    Wat is in algemene zin uw oordeel over het aanbieden van deze test door het VU Medisch Centrum?

    Voor mij is relevant dat de test van het VUmc zich binnen de grenzen van de regelgeving bevindt. Verder is het niet aan mij om een oordeel te geven over het aanbod van het VUmc.

  • Vraag 5

    Kent u de ontwikkelingen in het buitenland die laten zien dat met dergelijk onderzoek grote aantallen erfelijke ziektes opgespoord kunnen worden die voor het kind levensbedreigend zijn? Kunt u een inschatting maken van de consequenties van dit soort onderzoek voor de zorgsector, de wensouders, het ongeboren kind en andere relevante partijen?

    Ik ben bekend met het advies van de Gezondheidsraad «Preconceptiezorg: voor een goed begin», waarin ontwikkelingen in preconceptionele screening zijn beschreven.
    U doelt naar ik aanneem, op preconceptioneel onderzoek naar dragerschap van erfelijke ziekten van mensen met een kinderwens, zogenaamde wensouders. Er is in die fase nog geen sprake van een ongeboren kind. In het geval van een positieve uitslag kunnen de wensouders nog vóór de conceptie een feit is, kiezen uit verschillende handelingsopties, zoals beschreven in mijn antwoord op vraag 2.

  • Vraag 6

    Bent u bereid de Gezondheidsraad om advies te vragen over dergelijke dna-testen, mede in het licht van ontwikkelingen in het buitenland (genetisch paspoort voor $1000 in de VS) die de voorbode kunnen zijn van ontwikkelingen in Nederland?

    Nee, ik zie daar geen aanleiding voor. Op 21 december 2010 publiceerde het Centrum voor ethiek en gezondheid (CEG) namelijk al het signalement «Het «duizend dollar genoom»: een ethische verkenning». Het signalement beschrijft een aantal mogelijke toepassingen van het zogenaamde «duizend dollar genoom». Het CEG is een samenwerkingsverband van de GR en de RVZ. Dit voorjaar zullen mijn collega’s van Infrastructuur en Milieu, Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en ik de Kamer het standpunt op de Trendanalyse biotechnologie 2009 zenden. Daarin komt ook het genoemde signalement aan de orde.

11 maart 2011 - 12 april 2011
Het bericht "Gaat de zon de broeikas stoppen"
Richard de Mos (PVV)
Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)
1. De Pers, «Gaat de zon de broeikas stoppen?», 1 maart 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht: «Gaat de zon de broeikas stoppen»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de stelling van Prof. dr. C. de Jager, die wordt gezien als de grootste Nederlandse zonexpert, dat door de verminderde zonneactiviteit de aarde zal afkoelen? Zo ja, bent u bereid om het klimaatbeleid te herzien als de het aangekondigde «Maunder Minium» zijn intrede doet?

    De mogelijkheid bestaat inderdaad dat door verminderde zonneactiviteit de aarde enkele tientallen jaren minder snel opwarmt of zelfs afkoelt. Daarna neemt de zonneactiviteit, zoals ook na het Maunder Minimum het geval was, echter weer toe en zal de aarde daarna juist versneld opwarmen.
    Verder stelt prof. dr. C. de Jager in het artikel dat afnemende zonneactiviteit kan leiden tot een relatieve afkoeling van 0,4 graden Celsius. Dit houdt volgens De Jager in dat je deze relatieve afname moet aftrekken van de eventuele toename door andere oorzaken, zoals de verwarming veroorzaakt door de mens. Dit betekent dus dat door een heel rustige zon de temperatuurstijging mogelijk tempert, maar niet in zijn geheel teniet zal doen.
    Ik zie geen reden tot aanpassing van het huidige beleid omdat variaties in zonneactiviteit daarin al worden meegenomen.

  • Vraag 3

    Bent u bereid de aangekondigde daling van de temperatuur van de aarde, als gevolg van een verminderde zonneactiviteit, grondig te onderzoeken? Zo ja, bent u bereid de eventuele conclusie, dat er een (causaal) verband bestaat tussen de temperatuur op aarde en zonneactiviteit, mee te nemen in uw toekomstige besluitvorming?

    Het Nederlandse klimaatbeleid is gebaseerd op de huidige stand der wetenschap, waarin nieuwe publicaties worden meegenomen. Over de invloed van de zon is in 2006 in opdracht van Staatssecretaris van Geel een rapport verschenen van drie specialisten op het gebied van respectievelijk zonnedynamica, reconstructies van klimaatverandering en zonneactiviteit, en klimaatwetenschap. Een van de hoofdauteurs is de door u aangehaalde heer De Jager. In dit rapport is de stand van de wetenschap aangaande de correlatie tussen zonnevlekken en de temperatuur op aarde uitvoerig beschreven. Ik zie geen reden een vergelijkbaar onderzoek uit te laten voeren.

  • Vraag 4

    Welke bronnen worden door u gebruikt als het gaat om klimaatverandering en bent u bereid om naast gegevens van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) of van organisaties en personen die aan het IPCC verwant zijn, ook wetenschappers als Prof. dr. C. de Jager en Dr. Van Geel op uw ministerie uit te nodigen om hun klimaatsceptische verhaal op zijn minst aan te horen?

    Ik verwijs voor het antwoord op deze vraag naar hetgeen onder vraag 3 geantwoord is.
    In beginsel sta ik natuurlijk open voor een gesprek met prof. dr. C. de Jager, dr. Van Geel en andere klimaatdeskundigen.

11 maart 2011 - 5 april 2011
De belangenafweging bij ontruiming van een kraakpand
Bas Jan van Bochove (CDA), Arie Slob (CU), Betty de Boer (VVD)
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het arrest van het Gerechtshof in Amsterdam, waarin ontruiming van het kraakpand aan de Passeerdersgracht in Amsterdam wordt afgewezen?

    Ja.

  • Vraag 2

    Is een gevolg van dat arrest dat er voortaan bij ontruiming van een kraakpand een belangenafweging moet worden gemaakt? Hoe moet de belangenafweging worden gemaakt? Wie wordt geacht die belangenafweging te maken?

    Naar de opvatting van de regering bevat de Wet kraken en leegstand voldoende mogelijkheden om het eigendomsrecht te beschermen en strafrechtelijk te ontruimen. Recent zijn vorderingen tot het verbieden van strafrechtelijke ontruimingen afgewezen door de rechter (ik verwijs naar uitspraken van rechtbank Assen (2 maart 2011, LJN: BP6603) en rechtbank Amsterdam (18 maart 2011, LJN: BP8115). Andere juridische procedures lopen nog. Zo heeft de Staat cassatie ingesteld tegen het arrest van het gerechtshof Den Haag van 8 november 2010. In deze cassatieprocedure is de ruimte voor een belangenafweging aan de orde gesteld. In afwachting van de uitkomsten van deze cassatieprocedure bestaat er voor mij geen aanleiding aanvullende maatregelen te nemen ter bescherming van het eigendomsrecht.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat het huisrecht van de kraker zwaarder kan wegen dan het belang van de eigenaar van het gekraakte pand en het belang van de openbare orde, terwijl het de bedoeling van de wet is om het eigendomsrecht van de eigenaar te beschermen? Wat bent u voornemens te doen om er voor te zorgen dat het eigendomsrecht van de eigenaar beter wordt beschermd dan nu het geval lijkt?

    Zie antwoord vraag 2.

11 maart 2011 - 4 april 2011
Straatcoaches
Joram van Klaveren (PVV), Johan Driessen (PVV), Lilian Helder (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Elsevier, 5 maart 2011.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het artikel «Straatcoaches liegen erop los om subsidie te krijgen»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    In hoeverre deelt u de visie het zoveelste linkse hobbyproject «straatcoaches» niets meer doet dan de belastingbetaler heel dat veel geld kosten?

    De stelling als in de vraag verwoord, deel ik niet. Over de effectiviteit van de inzet van straatcoaches wordt verschillend bericht. De keuze om straatcoaches in te zetten, de wijze waarop ze begeleid worden en de beoordeling van de effectiviteit is niet aan mij, maar vindt plaats op lokaal niveau. Amsterdam geeft hier invulling aan door dit jaar een resultatenonderzoek naar de werking van straatcoaches uit te voeren.

  • Vraag 3

    Op welke wijze denkt u dat liegende straatcoaches helpen «de boel bij elkaar te houden»?

    De wijze waarop straatcoaches hun functie uitoefenen, dient onberispelijk te zijn gelet op de voorbeeldfunctie die zij vervullen voor de jongeren in de wijk. In het geval van het niet goed functioneren van een werknemer zal de werkgever daartegen maatregelen moeten nemen. Uit de beantwoording van schriftelijke vragen aan de gemeenteraad blijkt dat de gemeente in samenwerking met de uitvoeringsorganisatie reeds stappen heeft ondernomen tegen niet goed functionerende straatcoaches.2

  • Vraag 4

    Bent u bereid te bevorderen dat alle subsidies voor straatcoaches zo spoedig mogelijk stop worden gezet? Zo nee, waarom niet?

    Zoals in het antwoord op vraag 2 reeds is aangegeven, is het aan de gemeente zelf om indien zij dit nodig acht maatregelen te nemen.

11 maart 2011 - 11 april 2011
Onnodig beroep op de spoedeisende eerste hulp
Anne Mulder (VVD)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2007–2008, nr. 2537. …
2. Telegraaf, 10 maart 2011, «Onterechte spoedhulp jaagt zorgkosten op».
  • Vraag 1

    Herinnert u zich nog de beantwoording van de vragen van het lid Schippers (VVD) over mensen die aankloppen bij de spoedeisende hulp maar die geen specialistische hulp behoeven?1

    Ja, die herinner ik mij.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met het bericht in de Telegraaf met als kop «Onterechte spoedhulp jaagt zorgkosten op» waaruit blijkt dat het onnodig beroep op de spoedeisende hulp jaarlijks minimaal € 169 miljoen kost?2

    Ja, ik ben bekend met dit bericht.

  • Vraag 3

    Bent u bereid maatregelen te nemen om dit onnodig beroep op de spoedeisende hulp tegen te gaan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen en met ingang van wanneer?

    Er zijn reeds maatregelen door mijn ambtsvoorganger genomen om dit onnodig beroep op de spoedeisende hulp (SEH) tegen te gaan. Ik zal deze maatregelen onverkort doorvoeren. Daarnaast verken ik een aantal andere opties die ik in onderstaande ook beschrijf.
    Verreweg de meeste acute zorgvragen zijn goed te behandelen in de eerste lijn. Veel SEH’s en huisartsenposten (HAP’s) hebben al stappen genomen tot samenwerking. Op deze wijze kan de huisartsenpost zoveel mogelijk de eerste stroom patiënten opvangen en eventueel doorverwijzen naar de SEH. Dat betekent dus dat de huisartsenpost of gevestigd moeten zijn voor de SEH, of geïntegreerd in de SEH. Het aantal zelfverwijzers dat zich rechtstreeks meldt op de SEH zal hierdoor afnemen. Samenwerking of integratie tussen HAP en SEH zal in de toekomst noodzakelijk zijn.
    De bovenstaande verschuiving van patiëntenstromen vanuit de tweede naar de eerste lijn betekent een extra belasting en inzet van huisartsen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft het daarom voor de huisartsenposten die extra patiënten vanuit de SEH opvangen mogelijk gemaakt onder bepaalde voorwaarden een extra toeslag te ontvangen voor de inhuur van aanvullende huisartsencapaciteit in de avond- nacht- en weekenduren. Een belangrijke voorwaarde is dat er een aantoonbare besparing is waar te nemen in de tweede lijn. De NZa zal de verschuiving van de patiëntenstromen vanuit de tweede naar de eerste lijn monitoren en de financiële gevolgen in kaart brengen.
    Ik wil ook wijzen op het belang van een goede triage. Eenduidige triage in de keten van acute zorg is het doel van de Nederlandse Triage Standaard (NTS) die op initiatief van VWS is ontwikkeld om betere samenwerking en afstemming in de acute zorg te bewerkstelligen. Het goed voorsorteren van de patiënt met een acute zorgvraag betekent dat de patiënt op de juiste plaats, op het juiste moment en door de juiste zorgverlener wordt behandeld. Goede triage voorkomt dat er onnodige schakels in de keten van de acute zorg worden gebruikt, die leiden tot extra vertraging van zorg die met spoed nodig is. Met het invoeren van een eenduidig triage instrument in de acute zorg wordt bovendien onnodig beroep op de SEH voorkomen.
    Naast het bovenstaande verken ik momenteel ook andere maatregelen die ik kan nemen om het onnodig beroep dat leidt tot hogere kosten op de SEH tegen te gaan. Hierbij denk ik bijvoorbeeld aan het hanteren van één prijs voor dezelfde prestatie, ongeacht de aanbieder die deze levert.
    In dit verband is het goed om te refereren aan het spoeddebat dat ik op 31 maart jongstleden met uw Kamer heb gevoerd over de concentratie van SEH’s. Ik heb in dit debat aangegeven dat ik geen bezwaren zie in het terugbrengen van het aantal SEH’s in Nederland. Ik heb hier wel een aantal belangrijke voorwaarden aan gesteld. De beschikbaarheid van de spoedeisende hulp dient een belangrijk publiek belang en dat moet niet alleen van goede kwaliteit zijn, maar dient ook altijd binnen 45 minuten na melding met een ambulance bereikbaar te zijn. Ik voel me als minister in het bijzonder verantwoordelijk voor het waarborgen van dit belang en stel dan ook normen aan de bereikbaarheid en kwaliteit van de spoedeisende hulp.
    Ik kan me voorstellen dat de zorgverzekeraars met inachtneming van de gestelde kwaliteits- en bereikbaarheidsnormen via hun zorginkoop tot een goede landelijke spreiding en een doelmatige herinrichting van de spoedeisende hulp komen. Als daarbij zowel situaties van overaanbod als van zorgschaarste in beschouwing worden genomen, zie ik mogelijkheden voor een betere verdeling waarbij de dunbevolkte gebieden minder kwetsbaar worden. Ik zal de totstandkoming van dit proces in de komende periode aanmoedigen en daar waar nodig ondersteunen.
    Tot slot meld ik u dat ik met veldpartijen in overleg ben om ook van hen te vernemen welke mogelijkheden zij zien om nog beter de patiënt op de juiste plaats te laten behandelen.

11 maart 2011 - 19 mei 2011
Thuiszittende leerplichtige kinderen in de provincie Flevoland
Jeroen Dijsselbloem (PvdA)
Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)
1. www.omroepflevoland.nl 8 maart 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Scholen ontkennen leerlingenstop»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoeveel leerplichtige kinderen in de provincie Flevoland zitten thuis vanwege het feit dat ze niet terecht kunnen op het speciaal onderwijs of geen ambulante begeleiding kunnen krijgen?

    Uit de leerplichtrapportage 2009–2010 blijkt dat in de provincie Flevoland aan het eind van het schooljaar 22 leerlingen thuiszaten, waarvan 12 langer dan 6 maanden. Navraag bij gemeenten heeft uitgewezen dat op dit moment 10 leerlingen thuis zitten, waarvan de meerderheid voor zover bekend niet in een indicatietraject is betrokken.

  • Vraag 3

    Kunt u bevestigen dat leerplichtige kinderen uit de provincie Flevoland naar de dichtstbijzijnde speciaal onderwijsinstelling Ambelt in Zwolle en Kampen gaan en dat de Ambelt vanwege de aangekondigde bezuinigingen een leerlingenstop heeft ingesteld voor kinderen van buiten de eigen postcode regio, waardoor kinderen uit de provincie Flevoland nergens meer terecht kunnen?

    In het bericht «Scholen ontkennen leerlingenstop» zegt Eduvier Onderwijsgroep in Flevoland de afgelopen periode voorzichtig te zijn geweest met het aannemen van nieuwe leerlingen, maar dat daar nu geen sprake meer van is. Het kan zijn dat er in deze korte periode meer leerlingen dan anders bij de Ambelt in Zwolle en Kampen zijn aangemeld, maar of het daadwerkelijk tot toelating is gekomen, is op dit moment niet te bepalen.
    De onderwijsinstelling voor Speciaal Onderwijs De Ambelt ontkent in hetzelfde bericht een leerlingenstop te hebben ingevoerd voor kinderen, maar geeft wel toe terughoudend te zijn met het aannemen van leerlingen buiten Zwolle en Kampen. Eduvier is vanaf 1 maart overgegaan tot het normale plaatsingbeleid.
    Zoals ik in mijn antwoord op uw eerdere vragen over signalen dat scholen zorgleerlingen weigeren (vragen ingezonden op 10 maart 2011, met kenmerk 2011Z04872) heb aangegeven is er geen reden om kinderen te weigeren in het speciaal onderwijs en zal de bezuiniging op de groepsgrootte in het (v)so naar verwachting tot gevolg hebben dat de klassen gemiddeld ongeveer 10% groter worden.

  • Vraag 4

    Welke andere gevolgen dan thuiszittende leerplichtige kinderen heeft deze leerlingenstop in het bijzonder en de bezuinigingen in het algemeen?

    De bezuinigingen zouden niet mogen leiden tot thuiszittende leerplichtige kinderen. Tegelijkertijd wordt namelijk ook de zorgplicht wettelijk ingevoerd. Dat betekent dat indien een leerling, die extra ondersteuning nodig heeft, wordt aangemeld, het bevoegd gezag van de school verplicht is de leerling een passend aanbod te doen, op de eigen school of op een andere school binnen het samenwerkingsverband.

  • Vraag 5

    Realiseert u zich dat scholen (en ambulante diensten) nu al noodgedwongen anticiperen op de aangekondigde bezuiniging en dat hier per school wisselend mee om wordt gegaan? Heeft u richtlijnen gegeven hoe hier door de scholen mee moet worden omgegaan zodat kan worden voorkomen dat kinderen en personeel van deze scholen voortijdig worden gedupeerd.

    Zie antwoord bij vraag 3.

11 maart 2011 - 26 mei 2011
Met dioxine vervuilde wateren
Karen Gerbrands (PVV), Richard de Mos (PVV)
Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)
1. AD, «Bleker verbiedt vangst rivierpaling», 9 maart 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel over besmette rivierpaling?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u van mening dat de betreffende met dioxine vervuilde wateren zo snel mogelijk moeten worden opgeschoond, teneinde te voorkomen dat er steeds meer besmette rivierpaling komt in deze wateren en mogelijk vele andere negatieve gevolgen voor de volksgezondheid en het milieu zich kunnen ontwikkelen? Zo ja, wat zijn uw voornemens tot het opschonen van deze wateren?

    Voor het waterkwaliteitsbeleid is de Kaderrichtlijn Water richtinggevend.
    Door een stringente aanpak aan de bron, mede voortvloeiend uit internationale regelgeving, zijn emissies naar lucht en water van dioxines en dioxineachtige PCB’s vergaand teruggedrongen. De lozingen naar het oppervlaktewater zijn sinds 1990 met meer dan 90% afgenomen. Resterende emissies naar het milieu (afkomstig van chemische industrie, vuilverbrandingsinstallaties en afvalverwerkende bedrijven) worden verder teruggedrongen via toepassing van Best Beschikbare Technieken.
    Met het terugdringen van de emissies van dioxines en dioxineachtige PCB’s naar het oppervlaktewater zijn de aanwezige verontreinigingen in de waterbodem hoofdzakelijk een gevolg van historische lozingen. Als gevolg van de stringente brongerichte maatregelen is de verwachting dat de kwaliteit van nieuw gevormd sediment geleidelijk aan verbetert. Deze kwaliteitsverbetering ijlt echter aanzienlijk na op de sanering van bronnen. Omdat dioxines en dioxineachtige PCB’s zich gemakkelijk ophopen in langlevende vette vis als de paling geldt dit mogelijk ook voor de concentraties van deze stoffen die in paling worden aangetroffen.
    Het opruimen van alle historisch verontreinigde waterbodems in het benedenrivierengebied is geen optie: dat zou een enorme operatie vergen, is zeer kostbaar en gegeven de verwachte kwaliteitsverbetering op termijn ook niet overal kosteneffectief. In het Verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren zijn locaties opgenomen waar gedurende de planperiode 2010 – 2015 waterbodemmaatregelen worden genomen.
    Op Europees niveau zijn dioxines met inbegrip van dioxineachtige PCB’s genomineerd om bij de komende herziening toegevoegd te worden aan de prioritaire stoffenlijst van de Kaderrichtlijn water. Opname op de lijst verhoogt de druk om ook in bovenstrooms gelegen landen aanvullende maatregelen te nemen om de waterkwaliteit verder te verbeteren. Hiervan zal ook de kwaliteit in het benedenrivierengebied op termijn profijt hebben.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven hoe lang deze wateren al zwaar vervuild zijn en waarom er kennelijk niet afdoende stappen zijn ondernomen om de paling; maar ook de andere visstanden in deze wateren, te beschermen?

    Het gaat bij de waterbodems in het benedenrivierengebied hoofdzakelijk om een erfenis van historische emissies die de afgelopen decennia hebben plaatsgevonden. Sinds er eind 2006 een strengere Europese voedselveiligheidsnorm geldt voor dioxines en dioxineachtige PCB's in consumptievis, waarbij deze voor paling is gesteld op maximaal 12 pg/g, is uit RIKILT /IMARES onderzoek gebleken dat paling uit het benedenrivierengebied niet aan de gewenste kwaliteit voldoet.
    In het kader van de Kaderrichtlijn Water worden ook maatregelen genomen die noodzakelijk zijn voor het verbeteren van de visstanden in algemene zin; deze maatregelen hebben geen directe relatie met het oplossen van de dioxine-verontreiniging. Het gaat daarbij onder meer om het vispasseerbaar maken van kunstwerken, de aanleg van natuurvriendelijke oevers en nevengeulen die voor diverse vissoorten belangrijk zijn als paaiplaatsen. Juist voor de paling zijn deze maatregelen van zeer groot belang, nu de achteruitgang van de palingstand mede te wijten is aan het feit dat palingen niet vrij kunnen migreren door het watersysteem.
    Voor de Kaderrichtlijn water worden van 2009 – 2015 voor ca. 350 miljoen euro maatregelen uitgevoerd voor de Rijkswateren. Voor «afdoende stappen» om de paling en andere soorten te beschermen is meer nodig. Op grond van het Regeerakkoord heb ik evenwel een deel van de voorgenomen maatregelen uit het Verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren getemporiseerd tot na 2015. Met mijn brief van 15 april 2011 (IENM/BSK-2011/48617) heb ik uw Kamer hierover geïnformeerd.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om de boetes voor illegale lozingen door chemische en metaalverwerkende industrieën fors, bijvoorbeeld met 500%, te verhogen? Zo nee, waarom niet?

    Resterende lozingen naar oppervlaktewater zijn niet de hoofdoorzaak van de verontreinigde situatie van het benedenrivierengebied. Van belang is wel dat emissies naar lucht en water waar dit kosteneffectief en redelijkerwijs mogelijk is verder worden teruggedrongen. Dit loopt via de vigerende vergunningverlening, waarbij toepassing van de Best Beschikbare Techniek (BBT) en geleidelijke aanscherping daarvan, en specifiek voor water de toepassing van de emissie-immissietoets, uitgangspunt is. Mede door de inspectie wordt via gerichte acties toegezien op naleving. Het fors verhogen van de boetes voor illegale waterlozingen acht ik in dat licht niet proportioneel en zal bovendien zijn doel voorbij schieten.

11 maart 2011 - 14 april 2011
De bypass bij Kampen
Liesbeth van Tongeren (GL)
Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)
  • Vraag 1

    Kunt u net als uw voorganger garanderen dat er 117 mln. beschikbaar is voor de aanleg van de kunstwerken in de tweede fase van de realisatie van de bypass bij Kampen, de jaren 2021–2023?

    De € 117 mln wordt toegezegd in de brief van 5 oktober 2009 en is opgenomen in de bestuursovereenkomst van januari 2010. Er is voor mij nog geen reden om van deze lijn af te wijken.

  • Vraag 2

    Welk bedrag is er gemoeid met het bouwen van de oeververbinding in de N307 ter hoogte van de Roggebot, die onderdeel uitmaakt van de tweede fase van de realisatie van de bypass (2021–2023)?

    De kostenraming bedraagt op dit moment € 19,9 miljoen (inclusief btw en exclusief plankosten en risicoreservering voor gehele uitvoering fase 2).

  • Vraag 3

    Bent u ervan op de hoogte dat Rijkswaterstaat tijdens de Hoorzitting Waterveiligheid in Kampen (30 september 2010) heeft gesteld dat de aanleg van de bypass om waterstaatkundige redenen geen haast heeft en zelfs nog wel 30 jaar zou kunnen wachten? Zo ja, deelt u deze opvatting en ziet u in deze opmerking aanleiding de bypass uit te stellen?

    Ja, ik ben op de hoogte van een dergelijke uitspraak. Het klopt dat de bypass voor de waterveiligheid op dit moment nog niet strikt noodzakelijk is. Bij de toekomstige hogere rivierafvoeren echter wel.
    Reeds eerder is de Kamer geïnformeerd dat het aanleggen van de bypass op dit moment synergievoordelen biedt en dat integrale gebiedsontwikkeling bij Kampen hierdoor mogelijk wordt.
    Ik wacht het plan van de provincie af en zal rond de zomer een beslissing nemen over de bypass.

  • Vraag 4

    Is het waar dat het Rijk met het Waterschap Groot Salland een realisatieovereenkomst zal sluiten om de bypass aan te leggen? Zo ja, welke rol ziet u dan weggelegd voor de provincie Overijssel?

    Voordat sprake is van het tekenen van een realisatieovereenkomst moet er eerst een beslissing zijn genomen over het aandeel van het Rijk in het plan van IJsseldelta-Zuid. De rol van de provincie is en blijft die van initiatiefnemer van de gebiedsontwikkeling. De overige partners zijn waterschap, gemeenten en rijk.