Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Rotterdamse RET luistert gesprekken af in trams»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de RET gesprekken afluistert? Zo ja, op welke schaal gebeurt dit? Is de RET in uw beleving bevoegd om gesprekken elektronisch af te luisteren? Zo ja, op basis waarvan?

Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op vragen 2 t/m 4 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 3

Houdt toestemming om cameratoezicht uit te voeren tevens in dat de betreffende organisatie het recht heeft om daarbij tegelijkertijd ook geluid op te nemen en vast te leggen? Zo ja, vindt u dat het publiek daartoe extra geïnformeerd zou moeten worden? Zo nee, waarom niet?

Voor de vraag of een afzonderlijke melding aan het CBP vereist is om naast beeldopnames ook geluidsopnames te bewaren is onder andere van belang of het om een zodanige kwaliteit opnames gaat dat daarop stemmen te identificeren zijn. Indien dat het geval is lijkt een melding bij het CBP en een melding vooraf aan de reizigers vereist. Het uiteindelijke oordeel hierover komt echter niet aan mij toe, maar aan het CBP.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, naast het opnemen van beelden, het opnemen van gesprekken een extra inbreuk op de privacy vormt?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe worden de afgeluisterde gesprekken gebruikt en worden de gegevens ook daadwerkelijk opgeslagen? Zo ja, op welke wijze? Welke termijnen en waarborgen zijn daaraan verbonden?

De RET hanteert een protocol om te bepalen of een verzoek om toegang tot bepaalde beeld- en geluidsopnames kan worden gehonoreerd. Politie en justitie zijn de enige externe partijen die – na een daartoe strekkende vordering ten behoeve van een strafrechtelijk onderzoek – toegang krijgen tot de opnames. Daarnaast kan in bepaalde gevallen, ten behoeve van specifieke doelen zoals aangemeld bij het CBP, een schriftelijk verzoek worden gedaan om de opnames te gebruiken voor intern gebruik. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verzamelen van ondersteunend bewijs bij het verhalen van schade na vernielingen.
Alle verzoeken of vorderingen worden ingediend bij de afdeling Veiligheid van de RET en worden behandeld door de algemeen directeur RET en door hem aangewezen personen behorende tot zijn organisatie, die de gegevens in gevolge hun taak mogen ontvangen. Er wordt een overdrachtsformulier ingevuld als bewijs voor overdracht van de opnames, zowel bij interne als externe verzoeken.
Voor de door de RET gehanteerde bewaartermijnen voor geluidsopnames verwijs ik naar het antwoord op vraag 5 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 6

Gaat u nader onderzoek instellen naar aanleiding van het bericht dat de RET afluistert? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op vraag 6 van de leden El Fassed en Van Gent (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3016).

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel « De Slavische slavencontracten»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u dit artikel? Hoe beoordeelt u dergelijke contracten?

Op basis van een artikel kan ik geen oordeel geven over specifieke situaties zoals in het artikel beschreven. In zijn algemeenheid ben ik van mening dat van betrokken partijen verwacht mag worden dat zij bestaande sportregels en regels van goed fatsoen in acht nemen.
Op grond van FIFA- en KNVB-regelgeving mag een spelersmakelaar slechts de belangen behartigen van een speler of club indien hiertoe een schriftelijke overeenkomst is gesloten met de desbetreffende partij. Het is niet toegestaan een dergelijke overeenkomst te sluiten met een duur langer dan twee jaar. Een verlenging van de schriftelijke overeenkomst is mogelijk, maar wederom voor maximaal twee jaar. Het is aan de nationale bond die een licentie verstrekt aan een spelersmakelaar om controle hierop uit te oefenen en maatregelen te treffen indien niet aan de regelgeving wordt voldaan. In dit specifieke geval zou dat de Zwitserse voetbalbond zijn.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het feit dat de landskampioen voetbal overweegt een minderjarige speler aan te trekken die wordt uitgebuit door zijn makelaar? Bent u met financieel directeur, Jeroen Slob, van mening dat het niet aan de club is om een ethische afweging te maken als zij jonge spelers in dienst wil nemen, of ziet u wel een verantwoordelijkheid voor clubs als zij jonge spelers onder contract willen stellen? Zo ja, hoe ziet die verantwoordelijkheid eruit? Zo nee, waarom niet?

Clubs zouden niet moeten willen werken met spelers die aan wurgcontracten gebonden zijn. Ik vind het de verantwoordelijkheid van de clubs om niet alleen naar de sportieve en de daarmee samenhangende financiële belangen te kijken maar ook de mogelijke maatschappelijke voorbeeld functie die van het voetbal kan uitgaan in hun handelen moeten betrekken.

Vraag 4

Is de houding van Ajax aanleiding voor nader overleg met de KNVB? Zo ja, op welke termijn vindt dit overleg plaats en bent u bereid om de Kamer te informeren over de uitkomsten van dit overleg? Zo nee, waarom niet?

De KNVB heeft aangegeven dat geregeld met de clubs over spelersmakelaars en de regelgeving dienaangaande gesproken wordt. Aangelegenheden zoals in het artikel beschreven komen in deze overleggen aan de orde.
Ik zie daarom geen aanleiding voor nader overleg met de KNVB.

Vraag 5

Welke waarde hecht u aan de opmerking in het artikel dat alle ploeggenoten van de toen veertienjarige voetballer al een zaakwaarnemer hadden? Deelt u de mening dat de handel in jonge spelers bestreden moet worden? Heeft u zicht op de omvang van het «zaakwaarnemen» voor zeer jonge spelers? Zo ja, om hoeveel spelers gaat het in Nederland? Zo nee, bent u bereid hiernaar onderzoek te doen?

Het is niet duidelijk in welke context de betreffende opmerking is gemaakt en of en in hoeverre deze opmerking feitelijk juist is. Duidelijk voor mij is wel dat handel in jonge spelers ten principale verwerpelijk is en door betrokkenen bestreden moet worden. De KNVB is zeer alert op berichtgeving in de media dan wel op andere signalen over spelers jonger dan 16 jaar die zouden worden begeleid door spelersmakelaars. Als hier aanleiding toe bestaat wordt een onderzoek ingesteld en kan een sanctie volgen. Dit is in het verleden een aantal keer voorgekomen.
Wat betreft het aantal contracten heeft de KNVB alleen zicht op die contracten die de KNVB ontvangt van spelersmakelaars betreffende spelers vanaf 16 jaar. Dat geldt niet voor de omvang van het «zaakwaarnemen» voor zeer jonge spelers. Ik zie overigens geen aanleiding om hier nader onderzoek naar in te stellen.

Vraag 6

Op welke wijze worden uit binnen- en buitenland afkomstige jonge spelers in Nederland beschermd tegen wurgcontracten en uitbuiting door spelersmakelaars? Bent u van mening dat deze bescherming adequaat is? Zo ja, waarom? Zo nee, wat gaat u hier aan doen?

Zoals gezegd heeft de KNVB (als enige bond) in haar regelgeving opgenomen dat een spelersmakelaar zich moet onthouden van activiteiten en werkzaamheden voor zover het spelers jonger dan 16 jaar betreft. Ook moet in het spelerscontract worden aangegeven welk bedrag de makelaar heeft ontvangen voor de betreffende transfer zodat (ook) de speler hier een goed inzicht in krijgt.
Indien er een geschil is tussen speler en makelaar over een bepaling uit het contract, kan dit worden voorgelegd aan de arbitragecommissie van de KNVB of aan de FIFA indien het een internationaal geschil betreft. Spelersmakelaars die een licentie van de KNVB hebben verkregen, moeten de contracten ter registratie aan de KNVB voorleggen. Indien hierin bepalingen staan die strijdig zijn met de regelgeving, dan onderneemt de KNVB actie.
Verder is het aan partijen wat zij af willen spreken in een contract. Een speler heeft hierin een eigen verantwoordelijkheid, net als zijn ouders (indien het minderjarige spelers betreft). Ik heb vertrouwen in de in ons land geldende regelgeving en de rol van de KNVB daarin. Ik ben verder niet van plan om in de individuele vrijheid van spelers en hun ouders te treden.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over de hoogte van de kosten van het onderzoek naar de omstandigheden bij het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA), € 903 598,= exclusief de kosten van het onderzoek door de Rijks Accountants Dienst (RAD) (314 uur), en de kosten van advocaten van het COA en de onderzoekscommissie COA?

Het bedrag is zonder meer omvangrijk. Het betreft dan ook diverse hoogwaardige onderzoeken die alle nodig waren om een zo compleet mogelijk beeld van de situatie met betrekking tot het COA te krijgen. Op verzoek van en in overleg met de Kamer is de onderzoeksopdracht aan de Commissie van onderzoek COA geformuleerd.

Vraag 2

Kunt u nadere informatie verschaffen over de volgende kosten ten laste van BZK: personele kosten € 170 430,–, communicatie € 50 130,– en het onderzoeksbureau € 487 638,–?

De personele kosten betreffen de vergoedingen aan de twee Commissieleden de kosten verbonden aan de inzet van een secretaris van de Commissie, en de secretariële ondersteuning. De vergoeding aan de twee Commissieleden heeft plaatsgevonden comform artikel 2 van de Wet vergoedingen adviescolleges. Dat is terug te vinden in artikel 8 van het Instellingsbesluit van 25 november 2011 (Stcrt. 2011-22063), zoals gewijzigd op 12 april 2012 (Stcrt. 2012-7875).De communicatiekosten zijn gemaakt voor het opzetten en onderhouden van de website van de Commissie en de ontwerp- en drukkosten met betrekking tot het rapport. De kosten van het onderzoeksbureau houden verband met de inzet van een onderzoeksteam dat de Commissie heeft ondersteund bij het uitvoeren van het onderzoek. Voor de activiteiten die in dit kader hebben plaatsgevonden, verwijs ik u naar hoofdstuk 1, paragraaf 1.3 van het onderzoeksrapport.

Vraag 3

Op welke wijze heeft de opdrachtverlening voor dit onderzoek plaatsgevonden, ondershands of in het kader van aanbesteding? Waarom is voor deze vorm van opdrachtverlening gekozen? Zijn er meer onderzoeksbureaus benaderd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, met welk resultaat en waarom is voor KPMG gekozen?

De opdrachtverlening voor de ondersteuning van de Commissie door een extern onderzoeksbureau heeft plaatsgevonden via een offerteaanvraag die is uitgezet bij alle contractpartners binnen de voor dit onderzoek relevante mantelovereenkomst van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ik verwijs u hiervoor naar de bijgevoegde «Offerteaanvraag onderzoek naar werkklimaat en bestuursstructuur», d.d. 24 oktober 2011. De gunning van de opdracht heeft plaatsgevonden op grond van gewogen, vooraf vastgestelde en met de betrokken bureaus gecommuniceerde criteria. Uit deze procedure is BDO, met als onderaannemer bureau Berenschot BV, naar voren gekomen als de partij met de economisch meest voordelige offerte.

Vraag 4

Hoe luidde de onderzoeksopdracht en de overeengekomen voorwaarden (in offerte, en/of contract) en hoe verhouden de gemaakte kosten zich hiermee?

Ik verwijs u hiervoor naar de in de vorige vraag genoemde offerteaanvraag. In de offerteaanvraag is uitgegaan van een geschatte tijdsbesteding door het bureau van 960 uur. Vanwege de complexiteit van de materie en de zorgvuldigheid die de Commissie in acht wilde nemen heeft de commissie het noodzakelijk geacht om met een aanzienlijk groter aantal personen te spreken dan van te voren ingeschat en om op een aantal onderwerpen verdiepend dossieronderzoek te doen. Mede hierdoor zijn er op verzoek van de Commissie aanvullende offertes voor meerwerk door BDO/Berenschot uitgebracht en zijn de kosten van het onderzoek hoger uitgevallen dan in eerste instantie geraamd.

Vraag 5

Hoe en door wie werd er door het ministerie tijdens het onderzoek gestuurd op de kosten?

De Commissie heeft het onderzoek geleid. BDO/Berenschot heeft, onder aansturing van de Commissie, uitvoering aan het onderzoek gegeven. Het opdrachtgeverschap van het brede COA-onderzoek was in handen van de Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel. De Secretaris-generaal van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft als gedelegeerd opdrachtgever opgetreden. Dit gedelegeerd opdrachtgeverschap betekende in de praktijk dat de Secretaris-generaal geregeld met de commissieleden overleg voerde in een zogenoemd opdrachtgeveroverleg over de beheersmatige kanten van de opdrachtverlening. Bij een deel van dit overleg was ook het Bureau Berenschot aanwezig. In dit overleg werd over de voortgang en planning van de werkzaamheden gesproken. Daarbij kwamen in voorkomende gevallen verzoeken aan de orde voor meerwerk. Daarover werd uiteindelijk door de Secretaris-generaal besloten op een beargumenteerd schriftelijk verzoek van de Commissie.

Vraag 6

Hoe beoordeelt u het gerucht dat het onderzoeksbureau al zijn producten op dit onderzoek heeft ingezet zonder dat daarvoor in alle gevallen de noodzaak aanwezig was?

Dit gerucht is mij onbekend en wordt door mij niet herkend.

Vraag 7

Hoe verhouden de kosten van het onderzoeksbureau zich met de richtlijnen voor de kosten van externe inhuur?

De opdracht aan het onderzoeksbureau betrof een resultaatopdracht. Er was daarmee geen sprake van externe inhuur.

Vraag 8

Kunt u aangeven welke andere onderzoeken in 2011 en 2012 onder verantwoordelijkheid van het ministerie van BZK en andere ministeries meer dan € 1 mln. hebben gekost?

Binnen het kerndepartement van BZK hebben verschillende onderzoeken plaatsgevonden, waarvan twee onderzoeken een financieel belang van boven de € 1 mln. in de periode 2011–2012 hebben.
Een onderzoek met een beslag van meer dan € 1 mln. is het nader onderzoek Periodiek Onderhoudsrapport van het Gemeentefonds 2010. Dit onderzoek wordt in opdracht van het ministerie van BZK en Financiën uitgevoerd, met als doel in beeld te brengen of, hoe en op welke onderdelen het gemeentefonds aangepast moet worden. Het betreft groot onderhoud aan het gemeentefonds en leidt tot aanpassingen in verdeling en volume van de clusters indien noodzakelijk. Het ministerie van BZK treedt op als opdrachtgever in de rol van fondsbeheerder.
Ook de kosten voor het Woononderzoek Nederland 2012 bedragen meer dan € 1 mln. Het Woononderzoek kent een lange traditie en is een landelijk veldwerkonderzoek dat dient als basis voor meerdere deelonderzoeken. Deze deelonderzoeken (modules) zijn de woningmarktmodule (wordt eens in de 4 jaar gehouden) en de energiemodule (wordt eens in de 6 jaar afgenomen). Dit onderzoek geeft inzicht in onder meer de situatie op de woningmarkt, de betaalbaarheid van het wonen, scheefheid, het verhuisgedrag, leefbaarheid, seniorenhuisvesting, energiegedrag en de energetische kwaliteit van de woningen. Dit onderzoek levert de beleidsinformatie op die noodzakelijk is ter onderbouwing en monitoring van het woonbeleid. Voorbeelden hiervan zijn de doorberekeningen van de effecten van aanpassingen in het huurbeleid of wijzigingen in de hypotheekrenteaftrek, het effect op de financiële situatie van huishoudens, meningen van bewoners over leefbaarheidsontwikkeling, preventieve maatregelen t.b.v. brandveiligheid en de mate waarin internationale afspraken over reductie van de CO2 uitstoot gerealiseerd worden door energiebesparingsmaatregelen in de woningvoorraad. Het WoonOnderzoek Nederland 2012 laat daarnaast 99 gemeenten meeliften met het onderzoek, ten behoeve van de onderbouwing van hun lokale woonbeleid.

Vraag 9

Wordt er toegezien op het binnen de perken houden van de kosten van externe onderzoeken? Zo ja, op welke wijze? Bestaan hiervoor richtlijnen per ministerie of rijksbreed? Zo nee, vindt u niet dat de kosten van dit onderzoek aanleiding geven tot een betere sturing van de kosten van de externe onderzoeken?

De sturing op de kosten wordt ondersteund door de aanbestedingsprocedure zoals gehanteerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, waarbij vooraf heldere afspraken over de opdracht, de aanpak, de geschatte tijdsbesteding en voorwaarden worden gemaakt. De aanbestedingsprocedure zorgt ervoor dat de partij met de – op basis van vooraf vastgestelde gunningscriteria – economisch meest gunstige offerte de opdracht gegund krijgt. Volledigheidshalve verwijs ik hierbij naar het antwoord op vraag 5. De rijksoverheid hanteert voor het inkopen van diensten overeenkomsten waarbij algemene voorwaarden van toepassing zijn, vastgelegd in de ARVODI. Hierin zijn onder meer clausules opgenomen waarmee meerwerk beperkt wordt en alleen onder bepaalde voorwaarden ingezet kan worden.

Vraag 10

Bent u bereid de Kamer te informeren over de kosten van advocaten van het COA en de onderzoekscommissie COA en eventuele andere kosten voor dit onderzoek, zodat een compleet beeld ontstaat van alle kosten van dit onderzoek?

De kosten van de advocaten van het COA bedragen half juni omstreeks € 190 000. De kosten voor de juridische ondersteuning van de Commissie door het kantoor van de landsadvocaat bedragen € 59 450. De hoogte van de kosten is mede gerelateerd aan het aantal gerechtelijke procedures dat mevrouw Albayrak heeft aangespannen.

Vraag 1

Bent u voornemens om de huishoudtoets, die van kracht is geworden op 1 januari jongstleden, met terugwerkende kracht in te trekken? Zo nee, waarom niet?

Ja. Op 29 mei jongstleden is een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend dat voorziet in het afschaffen van de huishoudinkomenstoets met terugwerkende kracht per 1 januari 2012 (Zie ook Kamerstukken II 2011/12, 33 277, nr. 1 + 2).

Vraag 2

Zo ja, wat betekent dit voor de mensen die tussen 1 januari jl. en nu een afwijzing hebben gekregen op een bijstandsuitkering, vanwege de huishoudtoets? Krijgen dezen mensen de kans op een nieuwe toetsing? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Ja. Gemeenten dienen het recht op bijstand herbeoordelen voor personen wier aanvraag om bijstand in de periode van 1 januari 2012 tot de datum van inwerkingtreding van dit wetsvoorstel is afgewezen in verband met de huishoudinkomenstoets.

Vraag 3

Wat zijn de gevolgen van de intrekking van de huishoudtoets voor de mensen die een gedeeltelijke afwijzing hebben gekregen vanwege deze toets tussen 1 januari en nu? Wordt dit met terugwerkende kracht gerepareerd?

Voor personen wie de hoogte van de uitkering lager is in verband met toepassing van de huishoudinkomenstoets, wordt het recht en de hoogte op bijstand met terugwerkende kracht herbeoordeeld.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de negatieve gevolgen van de verplichte bijscholing en praktijktoetsen zoals vastgelegd in de Wet Rijonderricht Motorrijtuigen (WRM)?

Vooruitlopend op de aangekondigde evaluatie van de WRM heb ik geen oordeel of de genoemde gevolgen negatief of positief moeten worden beoordeeld.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat tijdig bijsturen niet alleen in het verkeer, maar ook bij recente wetgeving soms nodig is om ernstige ongelukken te doen voorkomen?

Ja, in algemene zin deel ik deze opvatting.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat bijscholing voor rijinstructeurs van groot belang is, maar dat het gebrek aan herexamens nu leidt tot onnodig baanverlies terwijl herkansing een oplossing kan zijn? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel de opvatting dat bijscholing voor rijinstructeurs van groot belang is. Ik deel niet het beeld dat er gebrek is aan herexamens. Herkansing is ingebouwd in de praktijkbegeleiding (bijscholing). Als de tweede praktijkbegeleiding onvoldoende is, mag worden herkanst. Ongeveer 10% van de rijinstructeurs maakt gebruik van die mogelijkheid. De overige circa 90% heeft geen herexamen nodig.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel rijinstructeurs gezakt zijn voor de bijscholing en als gevolg daarvan inmiddels hun lesbevoegdheid kwijt zijn of kwijt dreigen te raken?

In totaal zijn er momenteel 14 864 rijinstructeurs met een geldige WRM lesbevoegdheid. Sinds de wijziging van de WRM in 2009 hebben ca. 2 458 rijinstructeurs praktijkbegeleiding afgelegd. Hiervan hebben 20 rijinstructeurs hun lesbevoegdheid verloren.
Dit betekent dat ongeveer 1% van alle rijinstructeurs die tot nu toe de praktische bijscholing hebben gedaan hun lesbevoegdheid zijn kwijtgeraakt.

Vraag 5

Wilt u, zolang de evaluatie nog niet is afgerond, de Kamer voor de zomer informeren over een mogelijke tussenoplossing waarbij veiligheid en scholing gegarandeerd zijn en voorkomen wordt dat ondernemers onnodig en disproportioneel gestraft worden? Bent u bereid om hierover in overleg met de branche en de vakbonden te treden?

Met het oog op de veiligheid van de kandidaat-bestuurder en het overige verkeer mag mijn inziens een rij-instructeur die ongeschikt is gebleken niet nog maanden doorrijden. Het staat de gezakte rij-instructeur vrij het herintredertrajcet te volgen en via examens opnieuw zijn vakbekwaamheid aan te tonen en zijn lesbevoegdheid terug te krijgen.
Ik heb aan uw Kamer toegezegd de motie Dijksma-Aptroot, die breed door uw Kamer is aangenomen, uit te voeren. Conform de motie ga ik de WRM nu alvast evalueren en zo nodig aanscherpen. Ik zie geen aanleiding nu al wijzigingen in de WRM door te voeren, terwijl de evaluatie van de WRM nog moet plaatsvinden.
Zoals in mijn brief aan uw Kamer aangegeven zal ik ook deze keer de rijschoolbranche expliciet bij de evaluatie van de WRM betrekken.

Vraag 1

Klopt het bericht op de website van uw ministerie1 dat er een eerste landing is geweest van een Nederlandse Apache gevechtshelikopter op een Nederlands marineschip?

Ja.

Vraag 2

Levert de proef een nieuw inzicht op ten opzichte van uw antwoord op vraag 5 van eerdere vragen, waarin u stelt: «De Nederlandse Apaches zijn vooralsnog niet geschikt voor operaties vanaf schepen»?2

Nee. De landing waaraan u refereert, maakt deel uit van een breder onderzoek waaruit de inzetmogelijkheden van Apache gevechtshelikopters zullen blijken. Na voltooiing van dit onderzoek zullen de verschillende inzetmogelijkheden en de daaruit voortvloeiende consequenties nader worden uitgewerkt.

Vraag 3

Nu u toch een onderzoek naar de inzet van Apache gevechtshelikopters vanaf Nederlandse marineschepen bent gestart, bent u bereid de resultaten zo spoedig mogelijk met de Kamer te delen?

Ja. Na voltooiing van het onderzoek zal ik de relevante, niet geclassificeerde resultaten zo spoedig mogelijk met de Kamer delen.

Vraag 4

Zoals uzelf op de website van uw ministerie aangeeft «(...) inzet van Apaches vanaf de beide amfibische transportschepen en het toekomstige ondersteuningsschip, de Karel Doorman»;1 deelt u de mening dat, indien de testresultaten positief zijn, snel moet worden overgegaan tot inzet in bijvoorbeeld anti-piraterij missies voor de kust van Somalië?

Bij de besluitvorming van de regering over een militaire bijdrage aan (inter)nationale operaties worden de met de operatie beoogde doelen en te behalen effecten zorgvuldig gedefinieerd en afgezet tegen de beschikbare Nederlandse capaciteiten. Ook het onderzoek naar de inzetmogelijkheden van de Apache dient tegen deze achtergrond te worden bezien.

Vraag 1

Kent u het bericht «Wiels valt uitgever van krant aan»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw beoordeling van de uitspraken van de heer Wiels, partijleider van regeringspartij Pueblo Soberano, dat de hoofdredacteur van het Antilliaans Dagblad «opgepakt» en «in de boeien geslagen» moet worden vanwege eerdere berichtgeving van die krant over een vertrouwensbreuk tussen de minister van Justitie en de procureur-generaal? Hoe verhouden deze uitspraken van een zittende politicus over berichtgeving die zijn regering onwelgevallig is zich volgens u tot de persvrijheid? Deelt u de mening dat dergelijke uitspraken de persvrijheid op Curaçao kunnen ondermijnen?

Het gaat hier om een dispuut binnen het land Curaçao. Dit dispuut valt primair onder de verantwoordelijkheid van de regering van Curaçao. Curaçao kent een historie van een vrij functionerende pers en heeft relatief veel zelfstandige media-organisaties, die onafhankelijk opereren.
In het algemeen wil ik het volgende stellen: vrijheid van meningsuiting is een grondrecht in het gehele Koninkrijk. Vrijheid van meningsuiting geldt voor iedereen, totdat het uitoefenen van die vrijheid botst met andere grondrechten. Het is in dat geval aan de rechter om een afweging te maken.
De journalistieke vrijheid vloeit voort uit het grondrecht van de vrijheid van meningsuiting. Vrijheid van meningsuiting en daaruit voortvloeiende persvrijheid vormen een essentieel onderdeel van het functioneren van een democratische rechtsstaat. Een vrije pers heeft in alle landen van het Koninkrijk een uitermate belangrijke rol, onder meer als onafhankelijke rapporteur over het democratisch proces. Deze rol vergt bij de uitoefenaars van de vrije pers een gevoel voor maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het vergt echter ook dat de vrije pers zijn werk kan doen zonder het gevoel te krijgen geïntimideerd of bedreigd te worden. In het geval van stelselmatige bedreiging of intimidatie kan dat leiden tot een ongewenste terughoudendheid bij de vrije pers, waardoor een vorm van zelfcensuur kan ontstaan. Dat is in een vrij en democratisch bestel ongewenst.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze uitspraken wederom getuigen van vergaande intimidatie van de pers door de regering op Curaçao? Hoe beoordeelt u deze uitspraken in het licht van de eerdere incidenten waarbij de regeringscoalitie op Curaçao media heeft getracht te intimideren vanwege onwelgevallige berichtgeving over haar handelswijze en praktijken? In hoeverre maakt u zich in het licht van deze ontwikkelingen zorgen over de persvrijheid op Curaçao?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat persvrijheid en een kritische pers van essentieel belang zijn voor het functioneren van een democratische rechtsstaat? Deelt u de mening dat binnen een democratische rechtsstaat de vrijheid gegarandeerd moet zijn voor media om kritisch te berichten over de praktijken van de politiek en de zittende machthebbers? In hoeverre kan er op Curaçao nog gesproken worden van een vrije en onafhankelijke pers als de media op deze wijze gehinderd en geïntimideerd blijven worden door de regering? Wat kan dit betekenen voor de rechtsstaat op Curaçao?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Welke verantwoordelijkheid heeft de rijksministerraad volgens u met betrekking tot de bescherming van de persvrijheid binnen het Koninkrijk in het licht van wat is opgenomen in artikel 43 van het Statuut, namelijk dat «het waarborgen van fundamentele menselijke rechten, vrijheden, rechtszekerheid en de deugdelijkheid van bestuur aangelegenheid van het Koninkrijk is? Bent u bereid om de regering van Curaçao er in dit kader op te wijzen dat persvrijheid van essentieel belang is binnen een democratische rechtsstaat en dat intimidatie van de media en beperking van de persvrijheid daarom onacceptabel is binnen het Koninkrijk? Zo nee, waarom niet?

Het land Curaçao is in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het in stand houden van een gezond evenwicht van de democratische krachten in het eigen land. Premier Schotte heeft onlangs (refererend aan deze kwestie) verklaard de vrijheid van pers hoog in het vaandel te hebben en dat de overheid zowel het recht van vrije pers als dat van vrije meningsuiting beschermt.

Vraag 6

Welke consequenties verbindt de rijksministerraad eraan als de regering van Curaçao haar koers in deze niet wijzigt en geen gevolg geeft aan deze waarschuwing? Welke stappen overweegt de rijksministerraad als er sprake is van een zich voortzettende trend richting beperking van de persvrijheid op Curaçao?

De door u aangehaalde uitspraak was afkomstig van een lid van de Staten van Curaçao; niet van de regering van Curaçao. Voor wat betreft de koers van de regering van Curaçao ga ik uit van de uitspraak van minister-president Schotte, die ik in het antwoord op vraag 5 heb aangehaald.

Vraag 1

Kent u het artikel «Sionsberg gaat geboortezorg afbouwen»?1

Om klinische verloskunde op een verantwoorde wijze te kunnen leveren is het van belang aan de geldende normen voor kwaliteit en bereikbaarheid te voldoen. De IGZ heeft aangegeven dat de (acute) zorg in de Sionsberg op onderdelen onvoldoende aan de randvoorwaarden van kwaliteit van zorg voldeed en heeft de Raad van Bestuur van het ziekenhuis gevraagd om een toekomstbestendig zorgbeleidsplan op te stellen. Daarop besloot de Raad van Bestuur van de Sionsberg in het najaar van 2011 tot een nieuw en toekomstbestendig zorgprofiel zonder acute zorgfunctie en zonder klinische verloskunde. Een belangrijke reden voor dit besluit was dat het de Sionsberg al sinds jaren niet goed lukt om een continue bezetting te garanderen van voldoende en deskundig medisch en verpleegkundig personeel, ook tijdens avond-, nacht- en weekenddiensten. Het beëindigen van de klinische verloskunde was daarmee onontkoombaar. De IGZ en zorgverzekeraar De Friesland hebben het zorgbeleidsplan in januari 2012 goedgekeurd onder de conditie dat er een aanvullend plan voor de geboortezorg moest worden gemaakt waarin de klinische verloskunde op zorgvuldige wijze wordt afgebouwd, conform het door de raad van bestuur gekozen zorgprofiel. Dit plan diende voor 1 mei 2012 gereed te zijn. Het plan voor de geboortezorg dat de Sionsberg recent heeft besproken met de zorgverzekeraar en IGZ gaat uit van het bieden van volledige klinische verloskundige zorg en is daarmee niet in overeenstemming met het, door het ziekenhuis gekozen zorgprofiel, waarin immers geen acute zorgfunctie resteert. In de komende weken zal een onafhankelijke werkgroep voorstellen doen hoe de geboortezorg in Noordoost Friesland op een verantwoorde wijze geleverd kan worden. De voorstellen van de werkgroep dienen aan te sluiten bij de bereikbaarheids- en kwaliteitsnormen, de zorgplicht van de verzekeraar en de regiospecifieke behoefte.

Vraag 2

Wat betekent dit besluit voor de toegankelijkheid van de (acute) klinische verloskundige zorg in het adherentiegebied van ziekenhuis De Sionsberg in Dokkum? Wordt voldaan aan de norm van 45 minuten?

In aansluiting op het besluit van de het bestuur van de Sionsberg om te kiezen voor een nieuw en toekomstbestendig (acute) zorgprofiel heeft de zorgverzekeraar de Friesland eind 2011 extra ambulancevoorzieningen getroffen, waaronder een extra ambulancepost geplaatst in Metslawier. Hierdoor is de 45 minuten norm niet in het geding. Gezien de specifieke geografie in het gebied en de eventuele risico’s die dat met zich meebrengt voor mensen die aan de randen van het gebied wonen is het wel van belang dat verder wordt ingezet op gezamenlijk overleg tussen eerste en tweede lijn, goede overdracht en tijdige verwijzing naar het ziekenhuis.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat iedereen in Nederland recht heeft op goede en volwaardige geboortezorg, inclusief inwoners van dunbevolkte gebieden, zoals Noordoost Fryslân?

Ja, het recht op goede en volwaardige geboortezorg is juist één van de redenen dat het aanbod van klinische geboortezorg in de Sionsberg zal moeten stoppen. Zie hiervoor mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Zijn de eerstelijns verloskundigen betrokken bij de plannen, aangezien de eerste- en tweedelijn naadloos op elkaar moeten aansluiten?

Vertegenwoordigers van twee eerstelijns verloskundigen praktijken in de regio waren betrokken bij de plannen die het ziekenhuis zou maken voor een verantwoorde afbouw van de tweedelijns verloskunde in Dokkum. Dit overleg heeft zoals nu blijkt niet geleid tot een plan voor verantwoorde afbouw, maar tot een rudimentair plan voor het behoud van de tweedelijns verloskunde dat niet in overeenstemming is met de geldende eisen voor verantwoorde zorg. Immers voor de tweedelijns verloskunde is een ziekenhuis nodig met voldoende capaciteit aan personeel en 7x24 uur beschikbaarheid van acute zorgfuncties. In de uitwerking van de nieuwe voorstellen door de onafhankelijke werkgroep zullen ook de verloskundigen weer worden betrokken.

Vraag 5

Welke eisen stelt u aan toekomstige plannen voor de borging van geboortezorg in Noordoost Fryslân? Wanneer is er duidelijkheid over de uitwerking hiervan, en wat is de rol van de Inspectie bij de verdere planontwikkeling? Wordt het College voor Perinatale Zorg hierbij betrokken?

Naast de landelijk geldende eisen voor kwaliteit en bereikbaarheid dienen de plannen ook in overeenstemming te zijn met de specifieke behoeften in de regio en de mogelijkheden van het ziekenhuis zelf. De bestuurders van het ziekenhuis de Sionsberg en zorgverzekeraar De Friesland hebben zich samen verantwoordelijk verklaard voor een snelle oplossing voor de huidige impasse. Zo is er een onafhankelijke werkgroep ingesteld die naar verwachting in juni met concrete voorstellen voor een definitieve en toekomstbestendige oplossing voor Noordoost Friesland komt. Hierbij wordt ook het College voor Perinatale Zorg betrokken. Deze oplossing moet garanderen dat bevallingen nog steeds veilig kunnen plaatsvinden in deze regio. De Inspectie toetst het plan, nadat dat is vastgesteld door partijen, aan de normen voor kwaliteit en bereikbaarheid.

Vraag 6

Passen deze plannen in de opdracht die het College voor Perinatale Zorg op grond van de motie Arib/Smilde2 kreeg om voor 1 januari 2012 een landelijk dekkend netwerk van eerste- en tweedelijnsverloskunde te realiseren? Zo ja, hoe?

De motie verzoekt de regering het College Perinatale Zorg (CPZ) op te dragen voor 1 januari 2013 een landelijk dekkend netwerk van regionale zorgstandaarden voor geboortezorg te presenteren. De huidige verloskundige samenwerkingsverbanden (VSV) worden met andere woorden uitgebreid naar regionale samenwerkingsverbanden. Het CPZ werkt momenteel aan een checklist die beschrijft waar de regionale samenwerkingsverbanden aan moeten voldoen. Deze checklist is een startdocument en is opgesteld aan de hand van de conclusies van het Stuurgroepadvies en wordt nu al gebruikt om regionale samenwerkingsverbanden te ondersteunen en te toetsen. Van belang is dat in de regionale samenwerkingsverbanden de acute verloskundige zorg georganiseerd dient te zijn als onderdeel van de regionale keten van zorg bij zwangerschap en geboorte. Het CPZ geeft op dit moment advies bij de planvorming in onder andere Dokkum en Meppel en zal beoordelen in hoeverre deze plannen in overeenstemming zijn met de conceptchecklist voor regionale samenwerkingsverbanden.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het aannemen van een wet door het parlement van Koeweit, waardoor de vrijheid van meningsuiting nog meer wordt ingeperkt?1

Het is een verontrustende ontwikkeling, waarbij zowel de inperking van de vrijheid van meningsuiting als het opleggen van de doodstraf aan de orde zijn. Op 5 juni jl. heeft de Emir van Koeweit besloten het wetsvoorstel niet te bekrachtigen en het teruggestuurd naar het parlement.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het invoeren van de doodstraf voor blasfemie het land nog meer richting de islamitische middeleeuwen voert? Zo neen, waarom niet?

Het nieuwe wetsvoorstel baart mij zorgen. Nederland streeft naar afschaffing van de doodstraf.

Vraag 3

Gaat u het Nederlands ongenoegen hierover kenbaar maken en van de emir van Koeweit eisen dat hij deze wet niet bekrachtigt? Zo neen, waarom niet?

De ambassade volgt deze kwestie op de voet en deze wordt op Nederlands verzoek in EU-verband besproken. Nederland zet zich daarbij in voor een gezamenlijke actie jegens de Koeweitse autoriteiten, die ingaat op zowel het wetsvoorstel alsook op de situatie van degenen die op dit moment vastzitten voor blasfemie.

Vraag 4

Wilt u zich met westerse bondgenoten inzetten voor vrijlating van degenen die in Koeweit zijn gearresteerd wegens blasfemie? Wat gaat u daarvoor doen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wilt u met westerse bondgenoten bespreken welke sancties aan Koeweit kunnen worden opgelegd als deze wet zou worden bekrachtigd? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u bereid te bevinden dat landen die (delen van de) sharia onderschrijven dan wel invoeren – ergo alle landen van de Organisation of Islamic Cooperation (OIC) die de «Caïro declaration about human rights» hebben ondertekend – onmiddellijk uit de VN moeten worden geknikkerd en zolang dat niet is gebeurd Nederland geen cent aan de VN moet bijdragen en de relaties met die landen moet minimaliseren?

Nederland is geen voorstander van het ontnemen van het VN-lidmaatschap of het minimaliseren van betrekkingen met betreffende landen. Juist om politieke druk uit te kunnen oefenen, en de mensenrechtensituatie ook in andere landen te kunnen verbeteren, is het van belang om deze landen zowel op bilateraal niveau als ook binnen het VN-kader te kunnen aanspreken.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Nieuw handboek psychiatrie is onverantwoord»?1

Zoals ik in mijn beantwoording van de Kamervragen van mevrouw Wolbert (2011Z16003) al heb gesteld, wil ik geen beleidsmatig oordeel vellen over de herziening van de Diagnostic and Statistical Manual (DSM) op basis van een artikel in de Volkskrant. Het is aan de American Psychiatric Association (APA) om, zoals gebruikelijk, wereldwijd expertgroepen van beroepsbeoefenaren te raadplegen, die gezamenlijk het classificatiesysteem up to date houden. Daar waar dit leidt tot onderlinge controverse zullen zij zelf moeten zorgen voor een passende oplossing, die recht doet aan de wetenschappelijke stand van zaken en die eenduidige toepassing van de DSM in de praktijk mogelijk maakt.

Vraag 2

Vindt u het zorgwekkend dat na de eerdere kritiek over de belangenverstrengeling er nu ook inhoudelijke kritiek wordt geleverd door iemand uit de DSM-5 werkgroep?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Acht u het verantwoord dat zorgverzekeraars hun vergoeding gaan baseren op DSM-5? Zo ja, kunt u dat toelichten?

Zoals ik eerder in de beantwoording van de Kamervragen van mevrouw Wolbert heb gemeld, zal ik kritisch kijken naar eventuele gevolgen van herziening van de DSM voor het verzekerde pakket en gepast gebruik hiervan. Ik deel met u de opvatting dat onnodige medicalisering moet worden voorkomen. Zowel uit het oogpunt van kwaliteit van zorg als van kostenbeheersing. Eventuele toename van te vergoeden behandeling is in beginsel niet (eenzijdig) afhankelijk van het door professionals gehanteerde classificatiesysteem. Voor vergoeding van behandeling voor psychiatrische patiënten is binnen het kader van de Zorgverzekeringswet (Zvw) het basispakket leidend. Hiervoor moet duidelijk zijn wanneer er sprake is van onbetwistbare geneeskundige ggz en wanneer van niet-noodzakelijke vormen van ggz-zorg.
Vandaar dat aan het CVZ is gevraagd om in haar pakketadvies:
Inmiddels is het eerste deel van het pakketadvies voor de geneeskundige ggz gepubliceerd, dat ingaat op de nadere invulling van aanspraken. Publicatie van een tweede advies staat voor december 2012 gepland. Hierin zal worden ingegaan op de andere twee punten. Op basis hiervan zal ik zonodig mijn beleid aanpassen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat DSM-5 zal leiden tot een nieuwe epidemie aan valse diagnosen, overmedicalisering en kostenstijging binnen de geestelijke gezondheidszorg (ggz)?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Ziet u mogelijkheden om de invoering van DSM-5 in Nederland tegen te houden en een vereenvoudigd DSM-4 te gaan gebruiken, zoals hoogleraar Roel Verheul voorstelt?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Mormonen in de streekarchieven op zoek naar dopelingen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat al gedurende langere tijd overheidsinstanties samenwerken met genoemde religieuze groepering bij de digitalisering van bestanden? Zo ja, sinds wanneer en op welke schaal? Zo nee, waaraan ontleent u die zekerheid?

De publieke taak van de archiefbewaarplaatsen is vastgelegd in de Archiefwet 1995 (Aw). Op grond van artikel 17 van de Aw stelt de beheerder van de archiefbewaarplaats de archieven aan de verzoeker ter raadpleging of gebruik. Op grond van artikel 14 van de Aw heeft eenieder het recht om de openbare archiefbescheiden kosteloos te raadplegen en daarvan afbeeldingen, afschriften, uittreksels en bewerkingen te maken of op zijn kosten te doen maken.
De archiefbewaarplaatsen hebben voor bezoekers faciliteiten om de archiefbescheiden te kunnen raadplegen en te (laten) kopiëren. Deze faciliteiten kunnen gaan van een aparte tafel in de studiezaal voor het maken van (digitale) foto’s tot het ter beschikking stellen van een ruimte voor (groeps)onderzoek of digitaliseren van grote aantallen archiefstukken.
Indien een bezoeker kopieën van een groot aantal archiefstukken wil maken, kan het praktisch zijn om aparte faciliteiten te organiseren, om andere bezoekers van de studiezaal zo min mogelijk te storen.
De samenwerking met de mormonen moet vanuit dat oogpunt worden bezien. Daarnaast leveren de mormonen een tegenprestatie in de vorm van een exemplaar van de gedigitaliseerde bestanden. Met die gedigitaliseerde bestanden kan een archiefdienst andere bezoekers van dienst zijn, bijvoorbeeld bij het maken van stambomen. Gebruikers van archieven leveren wel vaker een tegenprestatie in de vorm van gratis kopieën.
Sinds de jaren vijftig maken de mormonen kopieën in de vorm van microfilms en/of digitale afbeeldingen van openbare bestanden die in de archiefbewaarplaatsen berusten, zoals de kerkelijke doop, trouw en begraafboeken, militaire stamboeken en burgerlijke standregisters. Er is geen compleet overzicht van bij welke archiefbewaarplaatsen wanneer mormonen afschriften hebben gemaakt van deze bestanden en op welke schaal, noch van instellingen.
De bescherming van de persoonsgegevens strekt zich niet uit tot overleden personen (cf de Wbp). Archiefstukken met gegevens van (mogelijk) nog levende personen zijn beperkt openbaar. Bezoekers moeten in die gevallen aan bepaalde voorwaarden die vastliggen in de Wbp voldoen om de stukken te kunnen raadplegen.

Vraag 3

Kunt u uiteenzetten hoe de samenwerking tussen overheidsinstanties en genoemd kerkgenootschap zich verhoudt tot de waardevrije vervulling van de publieke taak en de bescherming van persoonsgegevens?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat digitalisering van overheidsarchieven niet in handen van belanghebbende derde partijen gelegd zou mogen worden? Zo ja, op welke termijn en wijze wilt u daaraan gevolg geven? Zo nee, waarom niet?

Het digitaliseren van overgedragen overheidsarchieven gebeurt meestal door de archiefinstellingen zelf. De Aw biedt geen juridische grond om derden ervan te weerhouden digitale kopieën te maken van openbare archieven. Digitalisering van erfgoed, waaronder archieven, is een kostbare en tijdrovende zaak. Als derde partijen aanbieden daarbij te helpen kan het voor erfgoedinstellingen interessant zijn daarop in te gaan. Publiek-private samenwerking die leidt tot een betere ontsluiting van (overheids)informatie kan positief zijn. Derhalve deel ik niet de mening dat digitalisering per definitie niet door derden gedaan kan worden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat burgers postuum betrokken raken bij religieuze handelingen van derden? Zo ja, welke maatregelen gaat u treffen om dat te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Daar heb ik geen mening over. Ik zal geen maatregelen nemen om dit te voorkomen vanwege de vrijheid van godsdienst. De religieuze handelingen leiden niet tot een aantasting van de persoonlijke levenssfeer. Wie meent in de persoonlijke levenssfeer te zijn aangetast, staat het vrij de betreffende religieuze groepering daarvoor aansprakelijk te stellen bij de civiele rechter.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het dat een groep uitgeprocedeerde asielzoekers middels chantage in de vorm van een tentenkamp opvang in Nederland probeert af te dwingen, terwijl door de Immigratie- en Naturalisatiedienst en/of de rechter is vastgesteld dat zij geen recht op een asielstatus hebben?1

Vraag 2

Is wildkamperen toegestaan in Ter Apel? Zo ja, op basis waarvan? Zo nee, hoe wordt bewerkstelligd dat er zo snel mogelijk een einde wordt gemaakt aan het tentenkamp?

Vraag 3

Kunt u toezeggen dat deze chantageactie geen succes zal hebben en dat deze asielzoekers gehouden worden aan de aan hen opgelegde vertrekplicht?

Vraag 4

Deelt u de mening dat het van belang is dat deze uitgeprocedeerde asielzoekers zo snel mogelijk terugkeren naar Irak? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe bevordert u dit?

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ontwikkelingslanden tevreden met slottekst UNCTAD XIII»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de tevredenheid van de deelnemende Niet-Gouvernementele Organisaties (NGO's) en de G77+China omtrent het besluit om het mandaat van UNCTAD overeind te houden? Zo nee, waarom niet?

Hoewel de onderhandelingen nu en dan stroef verliepen, heeft de gedeelde uitkomst omtrent het nieuwe Doha Mandaat van UNCTAD de goede wil getoond en basis gelegd voor wederzijdse samenwerking.

Vraag 3

Op welke wijze heeft Nederland bijgedragen aan de totstandkoming van de slottekst van de UNCTAD XIII?

De EU-landen, waaronder Nederland, hebben zich bij de totstandkoming van de slottekst van UNCTAD XIII gericht op het totstandbrengen van een voor alle landen aanvaardbare slottekst. Met name tussen de G77+China en verschillende economisch hoogontwikkelde landen waren er meningsverschillen van principiële aard. Mede door het optreden van het Deense voorzitterschap kon uiteindelijk overeenstemming op alle punten worden bereikt.

Vraag 4

Bent u van mening dat het van groot belang is dat internationale instituties zoals UNCTAD onderzoek doen naar de relatie tussen handel en ontwikkeling alsmede de invloed van de financiële markten op ontwikkelingslanden? Zo nee, waarom niet?

UNCTAD kan een waardevolle bijdrage leveren bij het analyseren van de effecten van de financiële crisis op ontwikkelingslanden. Hierbij moet UNCTAD wel binnen haar mandaat blijven en zich richten op de onderwerpen waar ze een comparatief voordeel heeft opgebouwd. Deze voorwaarde is van belang om doublures met andere organisaties op dit terrein te voorkomen en de beperkte capaciteit bij UNCTAD niet te zwaar te belasten.

Vraag 5

Deelt u de mening dat ook internationale instituties die tegenwicht bieden aan mainstream pleidooien voor al te snelle en ondoordachte liberalisering van groot belang zijn en dat UNCTAD hierin een belangrijke rol speelt en heeft gespeeld?

Een evenwichtig financieel-economisch beleid is essentieel voor ontwikkelingslanden. Dat betekent ook dat ontwikkelingslanden een tempo van liberalisering kiezen dat in het belang is van de eigen economische ontwikkeling. Verschillende internationale instituties ondersteunen dit. Ik acht dit ook van groot belang.
Over de rol en invloed van UNCTAD op dat terrein valt geen eenduidig oordeel te vellen. De organisatie heeft gedurende jaren een reputatie verworven van een weinig efficiënte, zwaar gepolitiseerde organisatie, waar op enkele uitzonderingen na, matig onderzoekswerk werd verricht. In de afgelopen jaren heeft de organisatie beleidsinhoudelijk weer de weg naar boven gevonden, onder andere door samenwerking aan te gaan met organisaties als de WTO en de Wereldbank.

Vraag 6

Deelt u nu wel de mening van de G77 dat UNCTAD ook de impact van de huidige financiële crisis op handel en duurzame ontwikkeling moet kunnen onderzoeken zodat UNCTAD ontwikkelingslanden kan adviseren hoe het beste met deze impact om te gaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat is uw reactie op berichten dat in overleg tussen de Raad van Bestuur van De Sionsberg, de Friesland Zorgverzekeraar en de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) is besloten om de klinische tweedelijns geboortezorg te beëindigen?1

Zie hiervoor ook mijn antwoord op vraag 1 van de Kamervragen van het lid Smilde en De Rouwe (2012Z09631, zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2591).

Vraag 2

Herinnert u zich nog dat u applaus kreeg toen u tijdens een recent debat stelde dat afstand en bereikbaarheid bij de acute verloskundige zorg «ongelooflijk belangrijk» zijn en dat u niet wilt dat het landelijk gebied voor wat betreft deze zorg verschraalt? Wat mogen de mensen die toen voor u hebben geapplaudisseerd van u verwachten nu de verloskunde in Dokkum dreigt te verdwijnen? Wilt u uw antwoord toelichten?2

De aanleiding van het onder de loep nemen van de geboortezorg in Nederland was de relatief hoge babysterfte die wij in vergelijking met andere landen hadden. De Tweede Kamer heeft daarop ook sterk aangedrongen. Voor alle verloskundige zorg in Nederland is het derhalve van belang dat deze voldoet aan de normen voor bereikbaarheid én kwaliteit. Aangezien de verloskundige zorg, zoals ik in antwoord op vraag 1 beschrijf, niet op verantwoorde wijze in De Sionsberg kan worden aangeboden, zal naar alternatieve oplossingen moeten worden gezocht. Om die reden heeft de IGZ het ziekenhuis verzocht een zorgbeleidsplan op te stellen. Het is aan De Sionsberg om in overleg en afstemming met de zorgverzekeraar tot een toekomstbestendige oplossing voor de regio te komen. De IGZ zal de uiteindelijke plannen toetsen aan de geldende normen voor kwaliteit en bereikbaarheid. Daarnaast heb ik in het debat aangegeven samen met kleine ziekenhuizen en de IGZ te bezien of er ook extra tussenvormen/voorzieningen van zorg mogelijk zijn. Ook deze tussenvormen zullen moeten voldoen aan kwaliteitseisen van de inspectie.

Vraag 3

Wat is uw reactie op de waarschuwing van medisch-specialisten van De Sionsberg voor toenemende sterfgevallen onder moeders en kinderen en het onmogelijk maken van veilig thuis bevallen? Wilt u deze waarschuwingen serieus nemen en de ziekenhuisbestuurders, de zorgverzekeraar en de IGZ terugfluiten? Zo nee, waarom niet?

De medisch specialisten verwijzen in hun reactie naar een onderzoek dat het Erasmus Medisch centrum uitvoerde voor de Stichting Algemene Ziekenhuizen. De volledige conclusie van dit onderzoek luidt echter: Concentratie van ziekenhuizen volgens het «kleinste eerst» scenario (scenario 1) verdubbelt de gemiddelde reistijd van zwangeren, en verhoogt de sterfte met 10%. Als de kleinste ziekenhuizen worden gesloten, onder vermijding van het gelijktijdig sluiten van meerdere ziekenhuizen in rurale gebieden (scenario 2), neemt de sterfte juist licht af. Dit is precies de reden dat de IGZ vorig najaar aan het ziekenhuis heeft aangegeven dat de verloskunde niet direct kon sluiten maar dat er eerst een goed plan voor een verantwoorde overgangssituatie in de regio opgesteld diende te worden.
Daarnaast wil ik aangeven dat het zeer onwenselijk zou zijn om, als de IGZ oordeelt dat zorg niet aan de kwaliteitseisen voldoet, dit oordeel als politiek in de wind te slaan door de IGZ terug te fluiten. De kerntaak van de IGZ is toezicht te houden op kwaliteit en daar moet de politiek niets aan af willen doen.

Vraag 4

Wat is de betrokkenheid van de IGZ, die opereert onder uw verantwoordelijkheid, bij deze sluitingsplannen? Waarom werkt de IGZ mee aan de ontmanteling van De Sionsberg, terwijl dit ziekenhuis het laagste sterftecijfer heeft in de regio? Welke belangen dient de IGZ hier, en waarom handelt zij in strijd met uw opvatting over de bereikbaarheid van geboortezorg?

De IGZ handelt in de casus van de Sionsberg in het belang van verantwoorde zorg voor de patiënt. Het ziekenhuis heeft een zorgbeleidsplan opgesteld met als uitgangspunt dat de zorg die zij leveren op verantwoorde wijze ook in de toekomst kan worden geboden. Het is de taak van de IGZ om de randvoorwaarden voor het leveren van verantwoorde zorg te beoordelen op risico’s voor de patiënt. Een patiënt die zich aandient bij het ziekenhuis moet kunnen rekenen op kwalitatief goede en veilige zorg. Als de IGZ vaststelt dat de randvoorwaarden voor de zorg niet aan de normen en richtlijnen voldoet, moeten er veranderingen worden doorgevoerd. Politieke interventies op beoordeling van kwaliteit zijn zeer onwenselijk, dat is de reden waarom wij een onafhankelijke toezichthouder hebben in Nederland.

Vraag 5

Deelt u de mening dat sluiting van de afdeling verloskunde op termijn het einde zal betekenen voor ziekenhuis De Sionsberg? Zo ja, wat gaat u hiertegen ondernemen? Wilt u uw antwoord toelichten?

Nee, die mening deel ik niet. Ik wijs in dit verband op de portfoliokeuze die De Sionsberg in het zorgbeleidsplan van januari van dit jaar heeft gemaakt en de instemming van de IGZ en de zorgverzekeraar heeft. Het zorgbeleidsplan richt zich op de zorg die door het ziekenhuis op verantwoorde wijze in de toekomst kan worden geleverd. Zoals aangegeven in mijn antwoord op vraag 1 ga ik ervan uit dat de keuze die de Sionsberg heeft gemaakt juist betekent dat ook in de toekomst verantwoorde zorg voor de regio overeind blijft. Zie hiervoor ook mijn antwoord op vraag 1 van de Kamervragen van het lid Smilde en De Rouwe (2012Z09631, zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2591). Overigens geldt dat het ziekenhuis verantwoordelijk is voor de kwaliteit van zorg die zij levert.

Vraag 6

Kunt u voor uw rekening nemen dat de sterftekans voor moeder en kind toeneemt door sluiting van de verloskundige afdeling, conform waarschuwingen van de medisch-specialisten en de uitkomsten van het onderzoek van de Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ)? Zo ja, op grond waarvan? Zo nee, op welke wijze grijpt u in?3

Zie het antwoord op de vragen 3 en 4.

Vraag 1

Kent u het bericht «Rotterdamse RET luistert gesprekken af in trams»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat bewakingscamera’s in de regel ook geluid (kunnen) registreren en worden ingezet om onrust of lawaai in bussen en trams te signaleren? Klopt het dat camera’s technisch ook gesprekken kunnen registreren?

De RET heeft mij bevestigd dat een deel van de door hen gebruikte beveiligingscamera’s naast beelden ook geluiden registreren. Het gaat om de camera’s in de nieuwste trams en om de camera in de bus die bij de chauffeur hangt. Deze beelden en de bijbehorende geluidsfragmenten kunnen alleen achteraf worden uitgekeken of uitgeluisterd. De RET heeft mij gemeld dat er niet wordt ingezoomd op individuele gesprekken, noch in de beeld- noch in de geluidsopnames. Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft contact gehad met de RET naar aanleiding van de berichtgeving, en heeft mij laten weten vooralsnog geen aanleiding te zien om verder onderzoek te doen.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat de RET (telefoongesprekken van) passagiers afluistert? Zo ja, hoe gaat dat precies in zijn werk? Zo nee, bent u bereid een onderzoek in te stellen of deze afluisterpraktijken daadwerkelijk voorkomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is er een wettelijke basis voor het afluisteren van mensen in de openbare ruimte in het algemeen en het openbaar vervoer in het bijzonder? Zo ja, vindt u het legitiem en proportioneel dat de RET passagiers afluistert?

In zijn algemeenheid is het maken van beeld- en geluidsopnames ter beveiliging van passagiers en materiaal geoorloofd. Het oordeel over de legitimiteit en proportionaliteit van registraties zoals de onderhavige komt niet aan mij toe maar aan het CBP. Zoals in antwoord op vragen 2 en 3 vermeld ziet het CBP vooralsnog geen aanleiding voor nader onderzoek.

Vraag 5

Beschouwt u geluidsopnames als deze als verwerking van persoonsgegevens, die moet worden aangemeld bij het College bescherming persoonsgegevens? Worden de opnames na 24 uur verwijderd?

Geluidsopnames waarop stemmen van personen herkenbaar zijn vallen onder de Wet bescherming persoonsgegevens, en het bewaren hiervan moet dus worden aangemeld bij het CBP. De RET heeft mij gemeld dat de beeld- en geluidsopnames 48 tot 72 uur worden bewaard, afhankelijk van het type voertuig.

Vraag 6

Bent u bereid te onderzoeken hoe andere openbaar vervoersbedrijven omgaan met geluidsregistratie in voertuigen?

Een dergelijk onderzoek ligt niet op mijn weg, maar op die van het CBP. Zoals gemeld in antwoord op vragen 2 en 3 ziet het CBP vooralsnog geen aanleiding voor een dergelijk onderzoek.

Vraag 1

Vallen Nederlandse ambassades en consulaten in landen waar internetcensuur wordt toegepast (o.a. China, Iran, Wit-Rusland, Saudi-Arabië), onder die censuur of hebben deze Nederlandse vertegenwoordigingen volledig open toegang tot internet?1

Nederlandse ambassades en consulaten hebben toegang tot vrij internet via het interne netwerk van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Om veiligheids-redenen worden op dit netwerk alleen beveiligde computers van het ministerie aangesloten.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het op voornoemde manier openstellen van de Nederlandse Wifi-netwerken op ambassades een kleine bijdrage kan leveren aan de vrijheid van mensen in landen waar internet door de overheid wordt gecensureerd? Zo neen, waarom niet?

Ik ben bereid te onderzoeken wat mogelijk is. Daarbij zullen de veiligheid van het ambassadepersoneel, de beschikbare capaciteit en de daadwerkelijke behoefte ervan worden meegewogen.
Het openstellen van wifi-netwerken op ambassades is helaas geen mogelijkheid, omdat de beveiliging van het interne netwerk van Buitenlandse Zaken geen verbindingen met wifi-netwerken toelaat.

Vraag 3

Bent u bereid dit idee te bespreken met uw collegae in internationale samenwerkingsverbanden, zodat in de ambassadewijken van de gecensureerde landen een netwerk van vrij internet kan ontstaan? Zo neen, waarom niet?

Ik zal in EU-verband aan de orde stellen of in landen met internetcensuur kan worden samengewerkt om mensenrechtenverdedigers gebruik te laten maken van ongecensureerde internetverbindingen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «EFSF: Grieken krijgen volgende tranche «?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het volkomen absurd is om een bedrag van 4,2 miljard euro uit te keren aan het instabiele Griekenland, waar sinds de verkiezingen de politieke verhoudingen zodanig zijn gewijzigd, dat het uiterst twijfelachtig is of de Grieken zich aan de gemaakte afspraken zullen houden? Zo neen, waarom niet?

Reeds op 12 maart jl. bereikte de Eurogroep overeenstemming over het nieuwe leningenprogramma aan Griekenland en stemde tegelijkertijd met unanimiteit in met de vrijgave van de eerste tranche door EFSF op basis van de reeds aan de Tweede Kamer gecommuniceerde en besproken voorwaarden. In de Kamerbrief over het nieuwe leningenprogramma aan Griekenland (Kamerstuk 21 501-07, nr. 893) meldde ik reeds dat deze eerste tranche door EFSF niet in één keer zou worden uitbetaald maar in verschillende delen. Na goedkeuring door de Eurogroep heeft de CEO van EFSF de bevoegdheid om te besluiten over de hoogte en het moment van de verschillende uitbetalingen van een tranche binnen de termijn die hiervoor is vastgesteld. Voor de eerste tranche loopt de termijn tot eind juni. Na discussie tussen bestuursleden van EFSF, de Commissie en de ECB heeft op woensdag 9 mei de CEO van EFSF besloten tot het uitbetalen van een gedeelte (4,2 miljard euro) van de laatste betaling (5,2 miljard euro) uit de eerste tranche aan Griekenland. De CEO van EFSF heeft deze betaling op donderdag 10 mei overgemaakt op een speciale afzonderlijke rekening bij de Griekse centrale bank. Afgesproken is het bedrag te oormerken voor de aflossingen van obligaties in handen van de publieke sector, waarvan een groot gedeelte in handen van de Europese Centrale Bank is. De laatste 1 miljard euro van de eerste tranche is tot eind mei niet nodig voor de financieringsbehoefte van Griekenland.

Vraag 3

Bent u bereid ervoor te zorgen dat er een einde komt aan de onverantwoorde geldsmijterij aan landen zoals Griekenland? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u deze vragen beantwoorden vóór dinsdag 15 mei 2012? Zo neen, waarom niet?

De beantwoording van de vragen is op woensdag 16 mei aan de Tweede Kamer verzonden.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «LSG-Rentray betaalt tonnen voor ontslagen»?1

Ja. Ik ga niet over het personeelsbeleid en de personeelsuitgaven van individuele zorginstellingen, want daar gaan de desbetreffende Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur over. Maar ik lees zo’n bericht wel met belangstelling. Dus ook de reactie van LSG-Rentray op de eigen website.

Vraag 2

Is het waar dat oud-bestuurder Lodewijks vorig jaar in totaal 340 743 euro ontvangen heeft, inclusief een ontslagvergoeding van 157 013 euro? Wat vindt u ervan dat een falende bestuurder tonnen opstrijkt?

Volgens het jaarverslag-2011 was zijn bruto-inkomen € 146 792, zijn ontslagvergoeding € 157 013, hetgeen optelt tot € 303 805.
Of een bestuurder gefaald heeft of niet, is ter bepaling aan de Raad van Toezicht, dan wel bij conflicten daarover, aan de rechter. Zowel uit het bericht waar u naar verwijst als uit de bovengenoemde reactie van LSG-Rentray maak ik op dat de Raad van Toezicht van oordeel is dat de complexe organisatie die LSG-Rentay in de loop der jaren is geworden, nu meer gebaat is bij een bestuurlijk gericht lid van de Raad van Bestuur dan een meer inhoudelijk gericht lid.
Een ontslagvergoeding, vaak ter hoogte van de kantonrechtersformule of van één jaarsalaris, was in gebruikelijk in arbeidsovereenkomsten met bestuurders. Inmiddels denken we daar trouwens anders over. In de normeringswet is dan ook een maximum van € 75 000 vastgelegd.

Vraag 3

Hoe kan het dat iemand die ontslagen is, en daar een veel te hoge vergoeding voor gekregen heeft, direct als Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP’er) weer aangenomen wordt bij precies dezelfde instelling? Deelt u de mening dat deze oud-bestuurder zijn ontslagvergoeding direct terug moet storten op de rekening van de instelling?

Zoals op vraag 1 geantwoord, ga ik niet over de personele beslissingen van zorginstellingen. Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u daarom naar de bovengenoemde reactie van LSG-Rentray.

Vraag 4

Hoe hoog is de vergoeding die de oud-bestuurder krijgt voor zijn werk als ZZP’er? Deelt u de mening dat deze oud-bestuurder zijn werkzaamheden per direct moet stopzetten en zijn al ontvangen vergoeding terug moet geven?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Zijn de inhoud van het Stabiliteitsprogramma en het Nationale Hervormingsprogramma volledig op elkaar afgestemd?

De definitieve versie van het Nationale Hervormingsprogramma dat op 27 april aan uw Kamer is aangeboden, is zo veel mogelijk afgestemd op de afspraken uit het Stabiliteitsprogramma. Op dat moment stond de exacte invulling van de budgettaire afspraken nog niet op alle onderdelen volledig vast. Dat geldt bijvoorbeeld voor het onderdeel mobiliteit binnen het vitaliteitspakket.

Vraag 2

Is het waar dat de in het vitaliteitspakket voorgestelde mobiliteitsbonussen in het Stabiliteitsprogramma geschrapt worden? Zo ja, waarom wordt er in het Nationale hervormingsprogramma dan gesproken over «het bevorderen van langer doorwerken en duurzame inzetbaarheid (mobiliteitsbonussen)»?

In het Stabiliteitsprogramma staat dat «het beschikbare budget voor «mobiliteit» na 2013 niet verder zal toenemen.» Dat is niet hetzelfde als het «schrappen van de mobiliteitsbonussen». Structureel zal het budget voor mobiliteit nog altijd 0,7 mld bedragen, dat is meer dan in 2012.
Het bevorderen van langer doorwerken en duurzame inzetbaarheid is een doel dat kabinet en sociale partners zich gezamenlijk hebben gesteld. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt met name bij werkgevers en werknemers en de overheid ondersteunt dit proces met o.a. het vitaliteitspakket. Duurzame inzetbaarheid is meer dan het bevorderen van mobiliteit alleen, het pakket bevat ook maatregelen op het terrein van gezondheid, scholing en andere loopbaanfaciliteiten.

Vraag 3

Bent u het nog steeds eens met deze woorden uit uw brief over het vitaliteitspakket van 30 september jongstleden: «De arbeidsmobiliteit van ouderen in Nederland is laag. Dit is met name problematisch voor mensen die vanuit een uitkeringssituatie werk moeten zien te vinden, maar ook voor andere groepen ouderen speelt dit probleem. Daarom zal het kabinet mobiliteitsbonussen introduceren voor enkele groepen werknemers. Voor het in dienst nemen van werknemers ouder dan 55 jaar betreft het een mobiliteitsbonus van 3 500 euro per jaar, gedurende drie jaar. Bij het in dienst nemen van uitkeringsgerechtigden van 50 jaar en ouder komen werkgevers in aanmerking voor een dubbele mobiliteitsbonus (7 000 euro per jaar), gedurende drie jaar.»?

Ik kan me nog steeds vinden in de analyse uit mijn brief van 30 september. In het Begrotingsakkoord is echter afgesproken het budget voor mobiliteit taakstellend te bevriezen. Omdat de oploop in het budget na 2013 geen gevolg is van beleid maar wordt veroorzaakt door autonome groei en een conjunctuureffect, zijn maatregelen noodzakelijk.
Daarom is er voor gekozen het budget voor mobiliteit volledig te richten op de groepen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt (uitkeringsgerechtigden en arbeidsgehandicapten). De nieuwe mobiliteitsbonus 55+ vervalt. Het totale budget voor mobiliteit wordt vastgesteld op 0,7 mld.
Dat neemt niet weg dat het goed zou zijn als ook oudere werknemers mobieler worden op de arbeidsmarkt. Daarvoor zijn scholingsfaciliteiten beschikbaar binnen het vitaliteitspakket. Bovendien moeten werkgevers en werknemers samen aan de slag om passend loopbaanbeleid te creëren voor deze groep werknemers.

Vraag 4

Gegeven het feit dat in het Stabiliteitsprogramma wordt gemeld dat «het beschikbare budget voor de extra doorwerkbonussen (...) wordt beëindigd» (waarmee een opbrengst wordt gerealiseerd van 800 miljoen in 2013), welke bonussen worden precies beëindigd zodat een opbrengst van 800 miljoen wordt gerealiseerd? Worden de doorwerkbonussen voor mensen met een laag inkomen beëindigd? Gaat dat ook op voor de doorwerkbonussen die voor iedereen beschikbaar waren?

De taakstelling op het budget voor doorwerken impliceert dat de werkbonussen voor zowel werkgevers als werknemers komen te vervallen. Ook de aanvullende werkbonus, die in 2017 zou worden ingevoerd om de inkomenseffecten voor mensen met een laag inkomen te beperken wanneer zij op hun 65e het AOW pensioen opnemen, vervalt.

Vraag 5

Bent u het eens met de teksten over het vitaliteitspakket zoals ze in het Stabiliteitsprogramma staan of zoals ze in het Nationale Hervormingsprogramma staan? Wat betekent dit voor de geldigheid van beide documenten?

Ik constateer dat de teksten in het Stabiliteits- en Hervormingsprogramma op elkaar zijn afgestemd, met die kanttekening dat er in de uitwerking van de taakstelling op mobiliteit voor is gekozen om het resterende budget volledig te richten op de groepen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt.
In het Begrotingsakkoord zijn de verhoging van de AOW-leeftijd en het vitaliteitspakket in samenhang bezien. De versnelde verhoging van de AOW leeftijd geeft een sterke prikkel tot langer doorwerken, waarmee de werkbonussen komen te vervallen. Daarnaast bevat het pakket maatregelen om van-werk-naar-werk en scholing (loopbaanfaciliteiten) te stimuleren.
Nb. De brief aan de Stichting van de Arbeid over Stabiliteitsprogramma Nederland en het Pensioenakkoord is ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

Vraag 1

Bent u ook ontzettend geschrokken van de onthullingen in het artikel «De brug zat los, de trein reed door»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van het optreden van VolkerRail die de spoorbrug zonder goede verankering heeft vrijgegeven voor het treinverkeer? Is dit ook geen zaak voor de Inspectie Leefomgeving en Transport? Zo niet, waarom niet?

De veilige berijdbaarheid van het spoor mag nooit in het geding zijn. Het is aan ProRail, als verantwoordelijk opdrachtgever, een oordeel te geven over de kwaliteit van de door haar uitbestede werkzaamheden. In dit geval heeft ProRail na melding van adviesbureau Apcon geoordeeld dat de Eefsche spoorbrug niet veilig bereden kon worden na afloop van de werkzaamheden door VolkerRail. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) onderzoekt of de veilige berijdbaarheid inderdaad in het geding is geweest. Indien nodig, treedt de ILT handhavend op.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat spoorwegmonteurs aangeven dat in het artikel genoemde problemen zich bij alle onderaannemers voordoen?

De ILT is begin dit jaar een onderzoek gestart naar het assetmanagement en de bijbehorende onderhoudsfilosofie van ProRail, en de uitwerking daarvan op de veilige berijdbaarheid. Ik wacht de uitkomsten van het onderzoek dat deze zomer gereed is af. ProRail geeft aan het geschetste beeld in het artikel niet te herkennen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het spooronderhoud moet worden uitgevoerd door ervaren vakmensen? Zo ja, hoe komt het dat dit momenteel vaak niet zo is en op welke wijze gaat u er voor zorgen dat er in de toekomst alleen goed gekwalificeerd personeel in dienst wordt genomen?

Ja, ervaren en gekwalificeerd vakpersoneel is noodzakelijk voor een adequaat onderhoud van het spoor. ProRail stelt als opdrachtgever expliciete eisen aan de vakbekwaamheid van het onderhoudspersoneel. Door middel van audits en inspecties controleert ProRail of daaraan wordt voldaan. Ik beschik niet over gefundeerde gegevens dat onvoldoende vakpersoneel beschikbaar is.

Vraag 5

Vindt u het ook onacceptabel dat ProRail bij het aanbesteden van het onderhoudswerk blijkbaar meer kijkt naar de prijs dan de kwaliteit? Hoe gaat u er voor zorgen dat ProRail de kwaliteit weer voorop gaat stellen?

De veilige berijdbaarheid van de spoorinfrastructuur moet uitgangspunt zijn voor de uitvoering van het beheer en onderhoud, en dus ook in de afweging die ProRail maakt bij de uitbesteding van werkzaamheden. ProRail geeft aan dat alleen aantoonbaar vakbekwame aannemers met specifieke spoorexpertise kunnen deelnemen aan aanbestedingen. De ILT beoordeelt de uitwerking van de uitbestedings- en onderhoudsfilosofie van ProRail op de veiligheidskwaliteit van de infrastructuur steekproefsgewijs in de praktijk.

Vraag 6

Vindt u het ook schokkend dat in «onderhoudsgebieden met aflopende contracten» – dus aan het eind van een onderhoudsconcessie – er blijkbaar nauwelijks nog preventief onderhoud wordt gepleegd? Wat gaat u hieraan doen? Wat voor maatregelen gaat u nemen om het spooronderhoud in het algemeen te verbeteren?

Zoals gemeld in mijn antwoord op vraag 3 is de ILT een onderzoek gestart naar het assetmanagement en de onderhoudsfilosofie van ProRail. Uit dit onderzoek zal blijken of aannemers voldoende gestimuleerd worden tot het investeren in oplossingen op een voldoende veiligheidsniveau, en in scholing en opleiding. Om het spooronderhoud te verbeteren, introduceert ProRail een nieuwe contractvorm waarin prestatie-eisen zijn gespecificeerd met betrekking tot de kwaliteit van de railinfrastructuur. Dit betreft onder meer eisen ten aanzien van duurzaamheid, waarmee de onderhoudsaannemer wordt aangezet tot het doen van preventief onderhoud.

Vraag 7

Wat vindt u ervan dat zowel ProRail als de aannemers aangeven zich niet in het door de monteurs geschetste beeld uit het artikel te erkennen? Zegt dit niet genoeg over de kloof tussen de top van deze bedrijven en de werkvloer?

Ik heb op dit moment geen aanleiding te veronderstellen dat het geschetste beeld algemeen geldig is.

Vraag 8

Bent u bereid om, onder de vleugels van de Inspectie Leefomgeving en Transport, een meldpunt te openen waar medewerkers die onvoldoende gehoord worden, potentieel gevaarlijke en onveilige situaties (anoniem) kunnen melden? Zo nee, waarom niet?

Spoormedewerkers kunnen met hun meldingen over potentieel gevaarlijke en onveilige situaties al terecht bij de ILT. De ILT ontvangt deze (deels anonieme) meldingen van personeelsleden van ProRail, aannemers en spoorvervoerders. De meldingen komen telefonisch en via de website van de inspectie binnen bij het Meld- en Informatiecentrum van de ILT, maar ook via inspecteurs in het veld. Ook organisaties van werknemers, zoals vakbonden, geven (geanonimiseerde) informatie aan de ILT door. De mogelijkheden tot het (anoniem) melden, zijn daarmee voldoende aanwezig. De ILT betrekt deze signalen bij haar handhaving en onderneemt indien noodzakelijk direct actie.

Vraag 9

Ziet u een oplossing om het onderhoud van het spoor weer in handen van ProRail te geven en te stoppen met de onderaannemers? Zo ja, hoe gaat u dat realiseren? Zo nee, waarom niet?

Het spooronderhoud is nimmer feitelijk door ProRail zelf uitgevoerd. Net zoals dat bij Rijkswaterstaat het geval is, besteedt ProRail de werken uit aan aannemers, in dit geval spooraannemers. Ik zie vooralsnog geen reden het onderhoud door ProRail zelf te laten uitvoeren.