Vraag 1

Kent u het bericht «Rotterdamse RET luistert gesprekken af in trams»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat bewakingscamera’s in de regel ook geluid (kunnen) registreren en worden ingezet om onrust of lawaai in bussen en trams te signaleren? Klopt het dat camera’s technisch ook gesprekken kunnen registreren?

De RET heeft mij bevestigd dat een deel van de door hen gebruikte beveiligingscamera’s naast beelden ook geluiden registreren. Het gaat om de camera’s in de nieuwste trams en om de camera in de bus die bij de chauffeur hangt. Deze beelden en de bijbehorende geluidsfragmenten kunnen alleen achteraf worden uitgekeken of uitgeluisterd. De RET heeft mij gemeld dat er niet wordt ingezoomd op individuele gesprekken, noch in de beeld- noch in de geluidsopnames. Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft contact gehad met de RET naar aanleiding van de berichtgeving, en heeft mij laten weten vooralsnog geen aanleiding te zien om verder onderzoek te doen.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat de RET (telefoongesprekken van) passagiers afluistert? Zo ja, hoe gaat dat precies in zijn werk? Zo nee, bent u bereid een onderzoek in te stellen of deze afluisterpraktijken daadwerkelijk voorkomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is er een wettelijke basis voor het afluisteren van mensen in de openbare ruimte in het algemeen en het openbaar vervoer in het bijzonder? Zo ja, vindt u het legitiem en proportioneel dat de RET passagiers afluistert?

In zijn algemeenheid is het maken van beeld- en geluidsopnames ter beveiliging van passagiers en materiaal geoorloofd. Het oordeel over de legitimiteit en proportionaliteit van registraties zoals de onderhavige komt niet aan mij toe maar aan het CBP. Zoals in antwoord op vragen 2 en 3 vermeld ziet het CBP vooralsnog geen aanleiding voor nader onderzoek.

Vraag 5

Beschouwt u geluidsopnames als deze als verwerking van persoonsgegevens, die moet worden aangemeld bij het College bescherming persoonsgegevens? Worden de opnames na 24 uur verwijderd?

Geluidsopnames waarop stemmen van personen herkenbaar zijn vallen onder de Wet bescherming persoonsgegevens, en het bewaren hiervan moet dus worden aangemeld bij het CBP. De RET heeft mij gemeld dat de beeld- en geluidsopnames 48 tot 72 uur worden bewaard, afhankelijk van het type voertuig.

Vraag 6

Bent u bereid te onderzoeken hoe andere openbaar vervoersbedrijven omgaan met geluidsregistratie in voertuigen?

Een dergelijk onderzoek ligt niet op mijn weg, maar op die van het CBP. Zoals gemeld in antwoord op vragen 2 en 3 ziet het CBP vooralsnog geen aanleiding voor een dergelijk onderzoek.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het dat een groep uitgeprocedeerde asielzoekers middels chantage in de vorm van een tentenkamp opvang in Nederland probeert af te dwingen, terwijl door de Immigratie- en Naturalisatiedienst en/of de rechter is vastgesteld dat zij geen recht op een asielstatus hebben?1

Vraag 2

Is wildkamperen toegestaan in Ter Apel? Zo ja, op basis waarvan? Zo nee, hoe wordt bewerkstelligd dat er zo snel mogelijk een einde wordt gemaakt aan het tentenkamp?

Vraag 3

Kunt u toezeggen dat deze chantageactie geen succes zal hebben en dat deze asielzoekers gehouden worden aan de aan hen opgelegde vertrekplicht?

Vraag 4

Deelt u de mening dat het van belang is dat deze uitgeprocedeerde asielzoekers zo snel mogelijk terugkeren naar Irak? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe bevordert u dit?

Vraag 1

Kent u het bericht «Wiels valt uitgever van krant aan»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw beoordeling van de uitspraken van de heer Wiels, partijleider van regeringspartij Pueblo Soberano, dat de hoofdredacteur van het Antilliaans Dagblad «opgepakt» en «in de boeien geslagen» moet worden vanwege eerdere berichtgeving van die krant over een vertrouwensbreuk tussen de minister van Justitie en de procureur-generaal? Hoe verhouden deze uitspraken van een zittende politicus over berichtgeving die zijn regering onwelgevallig is zich volgens u tot de persvrijheid? Deelt u de mening dat dergelijke uitspraken de persvrijheid op Curaçao kunnen ondermijnen?

Het gaat hier om een dispuut binnen het land Curaçao. Dit dispuut valt primair onder de verantwoordelijkheid van de regering van Curaçao. Curaçao kent een historie van een vrij functionerende pers en heeft relatief veel zelfstandige media-organisaties, die onafhankelijk opereren.
In het algemeen wil ik het volgende stellen: vrijheid van meningsuiting is een grondrecht in het gehele Koninkrijk. Vrijheid van meningsuiting geldt voor iedereen, totdat het uitoefenen van die vrijheid botst met andere grondrechten. Het is in dat geval aan de rechter om een afweging te maken.
De journalistieke vrijheid vloeit voort uit het grondrecht van de vrijheid van meningsuiting. Vrijheid van meningsuiting en daaruit voortvloeiende persvrijheid vormen een essentieel onderdeel van het functioneren van een democratische rechtsstaat. Een vrije pers heeft in alle landen van het Koninkrijk een uitermate belangrijke rol, onder meer als onafhankelijke rapporteur over het democratisch proces. Deze rol vergt bij de uitoefenaars van de vrije pers een gevoel voor maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het vergt echter ook dat de vrije pers zijn werk kan doen zonder het gevoel te krijgen geïntimideerd of bedreigd te worden. In het geval van stelselmatige bedreiging of intimidatie kan dat leiden tot een ongewenste terughoudendheid bij de vrije pers, waardoor een vorm van zelfcensuur kan ontstaan. Dat is in een vrij en democratisch bestel ongewenst.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze uitspraken wederom getuigen van vergaande intimidatie van de pers door de regering op Curaçao? Hoe beoordeelt u deze uitspraken in het licht van de eerdere incidenten waarbij de regeringscoalitie op Curaçao media heeft getracht te intimideren vanwege onwelgevallige berichtgeving over haar handelswijze en praktijken? In hoeverre maakt u zich in het licht van deze ontwikkelingen zorgen over de persvrijheid op Curaçao?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat persvrijheid en een kritische pers van essentieel belang zijn voor het functioneren van een democratische rechtsstaat? Deelt u de mening dat binnen een democratische rechtsstaat de vrijheid gegarandeerd moet zijn voor media om kritisch te berichten over de praktijken van de politiek en de zittende machthebbers? In hoeverre kan er op Curaçao nog gesproken worden van een vrije en onafhankelijke pers als de media op deze wijze gehinderd en geïntimideerd blijven worden door de regering? Wat kan dit betekenen voor de rechtsstaat op Curaçao?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Welke verantwoordelijkheid heeft de rijksministerraad volgens u met betrekking tot de bescherming van de persvrijheid binnen het Koninkrijk in het licht van wat is opgenomen in artikel 43 van het Statuut, namelijk dat «het waarborgen van fundamentele menselijke rechten, vrijheden, rechtszekerheid en de deugdelijkheid van bestuur aangelegenheid van het Koninkrijk is? Bent u bereid om de regering van Curaçao er in dit kader op te wijzen dat persvrijheid van essentieel belang is binnen een democratische rechtsstaat en dat intimidatie van de media en beperking van de persvrijheid daarom onacceptabel is binnen het Koninkrijk? Zo nee, waarom niet?

Het land Curaçao is in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het in stand houden van een gezond evenwicht van de democratische krachten in het eigen land. Premier Schotte heeft onlangs (refererend aan deze kwestie) verklaard de vrijheid van pers hoog in het vaandel te hebben en dat de overheid zowel het recht van vrije pers als dat van vrije meningsuiting beschermt.

Vraag 6

Welke consequenties verbindt de rijksministerraad eraan als de regering van Curaçao haar koers in deze niet wijzigt en geen gevolg geeft aan deze waarschuwing? Welke stappen overweegt de rijksministerraad als er sprake is van een zich voortzettende trend richting beperking van de persvrijheid op Curaçao?

De door u aangehaalde uitspraak was afkomstig van een lid van de Staten van Curaçao; niet van de regering van Curaçao. Voor wat betreft de koers van de regering van Curaçao ga ik uit van de uitspraak van minister-president Schotte, die ik in het antwoord op vraag 5 heb aangehaald.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ontwikkelingslanden tevreden met slottekst UNCTAD XIII»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de tevredenheid van de deelnemende Niet-Gouvernementele Organisaties (NGO's) en de G77+China omtrent het besluit om het mandaat van UNCTAD overeind te houden? Zo nee, waarom niet?

Hoewel de onderhandelingen nu en dan stroef verliepen, heeft de gedeelde uitkomst omtrent het nieuwe Doha Mandaat van UNCTAD de goede wil getoond en basis gelegd voor wederzijdse samenwerking.

Vraag 3

Op welke wijze heeft Nederland bijgedragen aan de totstandkoming van de slottekst van de UNCTAD XIII?

De EU-landen, waaronder Nederland, hebben zich bij de totstandkoming van de slottekst van UNCTAD XIII gericht op het totstandbrengen van een voor alle landen aanvaardbare slottekst. Met name tussen de G77+China en verschillende economisch hoogontwikkelde landen waren er meningsverschillen van principiële aard. Mede door het optreden van het Deense voorzitterschap kon uiteindelijk overeenstemming op alle punten worden bereikt.

Vraag 4

Bent u van mening dat het van groot belang is dat internationale instituties zoals UNCTAD onderzoek doen naar de relatie tussen handel en ontwikkeling alsmede de invloed van de financiële markten op ontwikkelingslanden? Zo nee, waarom niet?

UNCTAD kan een waardevolle bijdrage leveren bij het analyseren van de effecten van de financiële crisis op ontwikkelingslanden. Hierbij moet UNCTAD wel binnen haar mandaat blijven en zich richten op de onderwerpen waar ze een comparatief voordeel heeft opgebouwd. Deze voorwaarde is van belang om doublures met andere organisaties op dit terrein te voorkomen en de beperkte capaciteit bij UNCTAD niet te zwaar te belasten.

Vraag 5

Deelt u de mening dat ook internationale instituties die tegenwicht bieden aan mainstream pleidooien voor al te snelle en ondoordachte liberalisering van groot belang zijn en dat UNCTAD hierin een belangrijke rol speelt en heeft gespeeld?

Een evenwichtig financieel-economisch beleid is essentieel voor ontwikkelingslanden. Dat betekent ook dat ontwikkelingslanden een tempo van liberalisering kiezen dat in het belang is van de eigen economische ontwikkeling. Verschillende internationale instituties ondersteunen dit. Ik acht dit ook van groot belang.
Over de rol en invloed van UNCTAD op dat terrein valt geen eenduidig oordeel te vellen. De organisatie heeft gedurende jaren een reputatie verworven van een weinig efficiënte, zwaar gepolitiseerde organisatie, waar op enkele uitzonderingen na, matig onderzoekswerk werd verricht. In de afgelopen jaren heeft de organisatie beleidsinhoudelijk weer de weg naar boven gevonden, onder andere door samenwerking aan te gaan met organisaties als de WTO en de Wereldbank.

Vraag 6

Deelt u nu wel de mening van de G77 dat UNCTAD ook de impact van de huidige financiële crisis op handel en duurzame ontwikkeling moet kunnen onderzoeken zodat UNCTAD ontwikkelingslanden kan adviseren hoe het beste met deze impact om te gaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Klopt het bericht op de website van uw ministerie1 dat er een eerste landing is geweest van een Nederlandse Apache gevechtshelikopter op een Nederlands marineschip?

Ja.

Vraag 2

Levert de proef een nieuw inzicht op ten opzichte van uw antwoord op vraag 5 van eerdere vragen, waarin u stelt: «De Nederlandse Apaches zijn vooralsnog niet geschikt voor operaties vanaf schepen»?2

Nee. De landing waaraan u refereert, maakt deel uit van een breder onderzoek waaruit de inzetmogelijkheden van Apache gevechtshelikopters zullen blijken. Na voltooiing van dit onderzoek zullen de verschillende inzetmogelijkheden en de daaruit voortvloeiende consequenties nader worden uitgewerkt.

Vraag 3

Nu u toch een onderzoek naar de inzet van Apache gevechtshelikopters vanaf Nederlandse marineschepen bent gestart, bent u bereid de resultaten zo spoedig mogelijk met de Kamer te delen?

Ja. Na voltooiing van het onderzoek zal ik de relevante, niet geclassificeerde resultaten zo spoedig mogelijk met de Kamer delen.

Vraag 4

Zoals uzelf op de website van uw ministerie aangeeft «(...) inzet van Apaches vanaf de beide amfibische transportschepen en het toekomstige ondersteuningsschip, de Karel Doorman»;1 deelt u de mening dat, indien de testresultaten positief zijn, snel moet worden overgegaan tot inzet in bijvoorbeeld anti-piraterij missies voor de kust van Somalië?

Bij de besluitvorming van de regering over een militaire bijdrage aan (inter)nationale operaties worden de met de operatie beoogde doelen en te behalen effecten zorgvuldig gedefinieerd en afgezet tegen de beschikbare Nederlandse capaciteiten. Ook het onderzoek naar de inzetmogelijkheden van de Apache dient tegen deze achtergrond te worden bezien.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het aannemen van een wet door het parlement van Koeweit, waardoor de vrijheid van meningsuiting nog meer wordt ingeperkt?1

Het is een verontrustende ontwikkeling, waarbij zowel de inperking van de vrijheid van meningsuiting als het opleggen van de doodstraf aan de orde zijn. Op 5 juni jl. heeft de Emir van Koeweit besloten het wetsvoorstel niet te bekrachtigen en het teruggestuurd naar het parlement.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het invoeren van de doodstraf voor blasfemie het land nog meer richting de islamitische middeleeuwen voert? Zo neen, waarom niet?

Het nieuwe wetsvoorstel baart mij zorgen. Nederland streeft naar afschaffing van de doodstraf.

Vraag 3

Gaat u het Nederlands ongenoegen hierover kenbaar maken en van de emir van Koeweit eisen dat hij deze wet niet bekrachtigt? Zo neen, waarom niet?

De ambassade volgt deze kwestie op de voet en deze wordt op Nederlands verzoek in EU-verband besproken. Nederland zet zich daarbij in voor een gezamenlijke actie jegens de Koeweitse autoriteiten, die ingaat op zowel het wetsvoorstel alsook op de situatie van degenen die op dit moment vastzitten voor blasfemie.

Vraag 4

Wilt u zich met westerse bondgenoten inzetten voor vrijlating van degenen die in Koeweit zijn gearresteerd wegens blasfemie? Wat gaat u daarvoor doen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wilt u met westerse bondgenoten bespreken welke sancties aan Koeweit kunnen worden opgelegd als deze wet zou worden bekrachtigd? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u bereid te bevinden dat landen die (delen van de) sharia onderschrijven dan wel invoeren – ergo alle landen van de Organisation of Islamic Cooperation (OIC) die de «Caïro declaration about human rights» hebben ondertekend – onmiddellijk uit de VN moeten worden geknikkerd en zolang dat niet is gebeurd Nederland geen cent aan de VN moet bijdragen en de relaties met die landen moet minimaliseren?

Nederland is geen voorstander van het ontnemen van het VN-lidmaatschap of het minimaliseren van betrekkingen met betreffende landen. Juist om politieke druk uit te kunnen oefenen, en de mensenrechtensituatie ook in andere landen te kunnen verbeteren, is het van belang om deze landen zowel op bilateraal niveau als ook binnen het VN-kader te kunnen aanspreken.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de negatieve gevolgen van de verplichte bijscholing en praktijktoetsen zoals vastgelegd in de Wet Rijonderricht Motorrijtuigen (WRM)?

Vooruitlopend op de aangekondigde evaluatie van de WRM heb ik geen oordeel of de genoemde gevolgen negatief of positief moeten worden beoordeeld.

Vraag 2

Deelt u de opvatting dat tijdig bijsturen niet alleen in het verkeer, maar ook bij recente wetgeving soms nodig is om ernstige ongelukken te doen voorkomen?

Ja, in algemene zin deel ik deze opvatting.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat bijscholing voor rijinstructeurs van groot belang is, maar dat het gebrek aan herexamens nu leidt tot onnodig baanverlies terwijl herkansing een oplossing kan zijn? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel de opvatting dat bijscholing voor rijinstructeurs van groot belang is. Ik deel niet het beeld dat er gebrek is aan herexamens. Herkansing is ingebouwd in de praktijkbegeleiding (bijscholing). Als de tweede praktijkbegeleiding onvoldoende is, mag worden herkanst. Ongeveer 10% van de rijinstructeurs maakt gebruik van die mogelijkheid. De overige circa 90% heeft geen herexamen nodig.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel rijinstructeurs gezakt zijn voor de bijscholing en als gevolg daarvan inmiddels hun lesbevoegdheid kwijt zijn of kwijt dreigen te raken?

In totaal zijn er momenteel 14 864 rijinstructeurs met een geldige WRM lesbevoegdheid. Sinds de wijziging van de WRM in 2009 hebben ca. 2 458 rijinstructeurs praktijkbegeleiding afgelegd. Hiervan hebben 20 rijinstructeurs hun lesbevoegdheid verloren.
Dit betekent dat ongeveer 1% van alle rijinstructeurs die tot nu toe de praktische bijscholing hebben gedaan hun lesbevoegdheid zijn kwijtgeraakt.

Vraag 5

Wilt u, zolang de evaluatie nog niet is afgerond, de Kamer voor de zomer informeren over een mogelijke tussenoplossing waarbij veiligheid en scholing gegarandeerd zijn en voorkomen wordt dat ondernemers onnodig en disproportioneel gestraft worden? Bent u bereid om hierover in overleg met de branche en de vakbonden te treden?

Met het oog op de veiligheid van de kandidaat-bestuurder en het overige verkeer mag mijn inziens een rij-instructeur die ongeschikt is gebleken niet nog maanden doorrijden. Het staat de gezakte rij-instructeur vrij het herintredertrajcet te volgen en via examens opnieuw zijn vakbekwaamheid aan te tonen en zijn lesbevoegdheid terug te krijgen.
Ik heb aan uw Kamer toegezegd de motie Dijksma-Aptroot, die breed door uw Kamer is aangenomen, uit te voeren. Conform de motie ga ik de WRM nu alvast evalueren en zo nodig aanscherpen. Ik zie geen aanleiding nu al wijzigingen in de WRM door te voeren, terwijl de evaluatie van de WRM nog moet plaatsvinden.
Zoals in mijn brief aan uw Kamer aangegeven zal ik ook deze keer de rijschoolbranche expliciet bij de evaluatie van de WRM betrekken.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Nieuw handboek psychiatrie is onverantwoord»?1

Zoals ik in mijn beantwoording van de Kamervragen van mevrouw Wolbert (2011Z16003) al heb gesteld, wil ik geen beleidsmatig oordeel vellen over de herziening van de Diagnostic and Statistical Manual (DSM) op basis van een artikel in de Volkskrant. Het is aan de American Psychiatric Association (APA) om, zoals gebruikelijk, wereldwijd expertgroepen van beroepsbeoefenaren te raadplegen, die gezamenlijk het classificatiesysteem up to date houden. Daar waar dit leidt tot onderlinge controverse zullen zij zelf moeten zorgen voor een passende oplossing, die recht doet aan de wetenschappelijke stand van zaken en die eenduidige toepassing van de DSM in de praktijk mogelijk maakt.

Vraag 2

Vindt u het zorgwekkend dat na de eerdere kritiek over de belangenverstrengeling er nu ook inhoudelijke kritiek wordt geleverd door iemand uit de DSM-5 werkgroep?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Acht u het verantwoord dat zorgverzekeraars hun vergoeding gaan baseren op DSM-5? Zo ja, kunt u dat toelichten?

Zoals ik eerder in de beantwoording van de Kamervragen van mevrouw Wolbert heb gemeld, zal ik kritisch kijken naar eventuele gevolgen van herziening van de DSM voor het verzekerde pakket en gepast gebruik hiervan. Ik deel met u de opvatting dat onnodige medicalisering moet worden voorkomen. Zowel uit het oogpunt van kwaliteit van zorg als van kostenbeheersing. Eventuele toename van te vergoeden behandeling is in beginsel niet (eenzijdig) afhankelijk van het door professionals gehanteerde classificatiesysteem. Voor vergoeding van behandeling voor psychiatrische patiënten is binnen het kader van de Zorgverzekeringswet (Zvw) het basispakket leidend. Hiervoor moet duidelijk zijn wanneer er sprake is van onbetwistbare geneeskundige ggz en wanneer van niet-noodzakelijke vormen van ggz-zorg.
Vandaar dat aan het CVZ is gevraagd om in haar pakketadvies:
Inmiddels is het eerste deel van het pakketadvies voor de geneeskundige ggz gepubliceerd, dat ingaat op de nadere invulling van aanspraken. Publicatie van een tweede advies staat voor december 2012 gepland. Hierin zal worden ingegaan op de andere twee punten. Op basis hiervan zal ik zonodig mijn beleid aanpassen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat DSM-5 zal leiden tot een nieuwe epidemie aan valse diagnosen, overmedicalisering en kostenstijging binnen de geestelijke gezondheidszorg (ggz)?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Ziet u mogelijkheden om de invoering van DSM-5 in Nederland tegen te houden en een vereenvoudigd DSM-4 te gaan gebruiken, zoals hoogleraar Roel Verheul voorstelt?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het interview met de plaatsvervangend directeur van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) in het Themanummer van Opportuun: Afpakken?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat expertise verdeeld is over verschillende diensten? Waarom is dat nog het geval, anders dan vanwege het feit dat dat historisch zo gegroeid is?

De bij het afpakken betrokken diensten hebben deels vergelijkbare en deels verschillende expertise in huis. Dit is een logisch gevolg van het gegeven dat iedere dienst opereert binnen zijn eigen wettelijke en bestuurlijke kader en bevoegdheden, met onderlinge overeenkomsten en verschillen. Het is efficiënt en effectief als de veel voorkomende en relatief eenvoudige zaken door iedere bevoegde dienst zelfstandig worden uitgevoerd, en dat samenwerking wordt gezocht voor de grotere en/of meer ingewikkelde zaken.

Vraag 3

Deelt u de zorg van de geïnterviewde dat de wil om samen te werken nog te veel wordt gedwarsboomd door het behalen van successen («on-the-targets» en «streepjes halen») voor de eigen organisatie en dat in de uitvoering/samenwerking nog niet altijd even soepel verloopt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat is daarvoor uw oplossing?

Bij het afpakken van illegaal geld hanteert het kabinet een integrale aanpak. Ik heb uw Kamer deze week een brief gestuurd waarin alle inspanningen en de bijbehorende resultaten worden beschreven die Rijksbreed in het kader van deze aanpak worden geleverd (kenmerk: 5723074/12). Natuurlijk moeten daarbij soms drempels worden geslecht, zoals verschillen in organisatiestructuren en -culturen. De betrokken diensten zijn hier goed mee bezig. Zoals beschreven in voornoemde brief zal in de komende periode de rijksbrede aanpak van illegaal geld verder worden ontwikkeld, onder andere door het versterken van informatie-uitwisseling, het vergroten van de pakkans (Handhavingsplan SZW, aanpak PGB-fraude), uitvoering van het ketenprogramma Afpakken en versterking van het wettelijk instrumentarium voor de aanpak van financieel-economische criminaliteit. Langs deze lijnen zal de aanpak van illegaal geld met kracht worden voortgezet.

Vraag 4

Deelt u de mening van de geïnterviewde dat de verschillende structuren van de organisaties (de politie is een hiërarchische en de FIOD een platte organisatie) een belemmering voor een goede samenwerking zijn? Zo ja, hoe gaat u hier verbetering in brengen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het samenvoegen van alle experts in één landelijke ontnemingsdienst, waarin alleen het belang van het ontnemen wordt gediend, de effectiviteit van het ontnemen kan verhogen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat politiekorpsen proberen af te komen van getraumatiseerde agenten?1

Vraag 2

Wat is uw reactie op de bevindingen dat korpsen hun werknemers met psychische klachten negeren, dwingen om ontslag te nemen of hen op slinkse wijze proberen te ontslaan?

Vraag 3

Klopt het dat op dit moment 40 agenten verwikkeld zijn in juridische procedures vanwege het feit dat zij aan posttraumatische stressstoornis (PTSS) lijden? Zo ja, hoe verhoudt dit aantal zich tot het in februari 2012 door u geconstateerde aantal van twaalf zaken?2

Vraag 4

Herinnert u zich de Kamervragen die reeds eerder aan u zijn gesteld over vergelijkbare berichtgeving door RTL Nieuws en de in uw beantwoording gedane belofte om landelijk eenduidig beleid voor PTSS te garanderen?2

Vraag 5

Hoe verhoudt deze door u afgegeven garantie en de erkenning van PTSS bij agenten als beroepsziekte zich tot deze recente bevindingen van het AD?

Vraag 6

In welke mate en op welke wijze hebben de korpsbeheerders inmiddels navolging gegeven aan uw verzoek om lopende en oude zaken te behandelen volgens de registratierichtlijn van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) inzake PTSS, waarin expliciet staat dat de politieambtenaar een risico op beroepsgebonden PTSS loopt?

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «LSG-Rentray betaalt tonnen voor ontslagen»?1

Ja. Ik ga niet over het personeelsbeleid en de personeelsuitgaven van individuele zorginstellingen, want daar gaan de desbetreffende Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur over. Maar ik lees zo’n bericht wel met belangstelling. Dus ook de reactie van LSG-Rentray op de eigen website.

Vraag 2

Is het waar dat oud-bestuurder Lodewijks vorig jaar in totaal 340 743 euro ontvangen heeft, inclusief een ontslagvergoeding van 157 013 euro? Wat vindt u ervan dat een falende bestuurder tonnen opstrijkt?

Volgens het jaarverslag-2011 was zijn bruto-inkomen € 146 792, zijn ontslagvergoeding € 157 013, hetgeen optelt tot € 303 805.
Of een bestuurder gefaald heeft of niet, is ter bepaling aan de Raad van Toezicht, dan wel bij conflicten daarover, aan de rechter. Zowel uit het bericht waar u naar verwijst als uit de bovengenoemde reactie van LSG-Rentray maak ik op dat de Raad van Toezicht van oordeel is dat de complexe organisatie die LSG-Rentay in de loop der jaren is geworden, nu meer gebaat is bij een bestuurlijk gericht lid van de Raad van Bestuur dan een meer inhoudelijk gericht lid.
Een ontslagvergoeding, vaak ter hoogte van de kantonrechtersformule of van één jaarsalaris, was in gebruikelijk in arbeidsovereenkomsten met bestuurders. Inmiddels denken we daar trouwens anders over. In de normeringswet is dan ook een maximum van € 75 000 vastgelegd.

Vraag 3

Hoe kan het dat iemand die ontslagen is, en daar een veel te hoge vergoeding voor gekregen heeft, direct als Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP’er) weer aangenomen wordt bij precies dezelfde instelling? Deelt u de mening dat deze oud-bestuurder zijn ontslagvergoeding direct terug moet storten op de rekening van de instelling?

Zoals op vraag 1 geantwoord, ga ik niet over de personele beslissingen van zorginstellingen. Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u daarom naar de bovengenoemde reactie van LSG-Rentray.

Vraag 4

Hoe hoog is de vergoeding die de oud-bestuurder krijgt voor zijn werk als ZZP’er? Deelt u de mening dat deze oud-bestuurder zijn werkzaamheden per direct moet stopzetten en zijn al ontvangen vergoeding terug moet geven?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ouderen drogen uit in zorgcentrum»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat bewoners in dit zorgcentrum uitgedroogd waren, omdat zij te weinig eten en drinken kregen? Zo ja, wat vindt u hiervan? Deelt u de mening dat het van de zotte is dat instellingen bezuinigen op het eten en drinken van bewoners?

Ik heb bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) navraag gedaan.
In 2010 heeft de IGZ het zorgcentrum Klepperwei bezocht. Destijds was er geen aanleiding om nader onderzoek te doen naar uitdroging van cliënten of mogelijke bezuinigingen op eten en drinken. Evenmin heeft IGZ tijdens het bezoek aanwijzingen gevonden dat benodigde materialen ontbreken.
De IGZ heeft, naast het in vraag 1 genoemd bericht, ook een melding van een bezorgde dochter ontvangen (zie antwoord vraag 4) over dit zorgcentrum. Pas als ook deze melding adequaat is onderzocht, kan ik een oordeel geven over de vraag of er ouderen uitgedroogd zijn in zorgcentrum de Klepperwei en zo ja wat daarvan de oorzaak is geweest.

Vraag 3

Hoeveel ouderen in zorginstellingen zijn uitgedroogd? Wat gaat u doen om dit probleem aan te pakken?

Ik weet nog niet of en zo ja hoeveel ouderen in zorginstellingen uitgedroogd zijn. Dat ouderen minder drinken, is een bekend feit. Daarom is het belangrijk dat het verzorgend personeel goed let op de vochtinname van ouderen. Het personeel wordt hiervoor geschoold. Via « Zorg voor Beter» zijn er goede programma’s ontwikkeld om de zorg op dit gebied verder te verbeteren.

Vraag 4

Hoe kan het dat de Inspectie de klachten naast zich neer heeft gelegd? Hoort de Inspectie geen actie te ondernemen zodra de kwaliteit van de zorg in gevaar is? Deelt u de mening dat de Inspectie alsnog in actie moet komen? Zo nee, waarom niet?

De IGZ heeft een telefonische melding ontvangen van een bezorgde dochter. De IGZ is niet zelf direct in actie gekomen, omdat de zorginstelling naar aanleiding van de klacht dat de desbetreffende cliënt niet goed verzorgd zou worden extern onderzoek laat doen naar de zorg binnen de Klepperwei. De IGZ wordt over de uitkomsten van dit onderzoek geïnformeerd. Op basis van deze uitkomsten zal de IGZ besluiten welke actie zij onderneemt op de betreffende melding.
Daarnaast is het bestuur van de zorginstelling in gesprek met de familie om te achterhalen waar de klachten over de zorg op doelen en wat er verbeterd kan worden. Zoals uit voorgaande antwoorden blijkt heb ik de IGZ gevraagd mij direct te informeren.

Vraag 5

Klopt de bewering dat door financieel wanbeleid bepaalde materialen niet voorhanden zijn? Om welke materialen gaat dit, en wat is de invloed van de afwezigheid van deze materialen op de kwaliteit van de geleverde zorg?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Korps pest overspannen agenten weg?»1 Herinnert u zich de motie-Kuiken/Berndsen2 over onder andere posttraumatisch stressstoornis (PTSS) bij agenten en het aantal arbeidsconflicten van deze agenten?

Ja.

Vraag 2

Herkent u de in het genoemde bericht genoemde signalen van agenten met PTSS die zich slecht behandeld voelen door hun werkgever? Zo ja, wat gaat u met deze signalen doen? Zo nee, hoe komt het dat u die signalen niet kent?

Voor de antwoorden op deze vragen verwijs ik naar de antwoorden op de vragen van het lid Kooiman (kenmerk 2012Z09555, zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2526) die ik vrijdag 11 mei 2012 mei aan u heb verzonden.

Vraag 3

Hoe verhouden kortingen op het salaris, gebrek aan hulp en angst voor represailles zich tot een goed werkgeverschap in het algemeen en erkenning van PTSS als beroepsziekte in het bijzonder?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat veel agenten met PTSS geen hulp van hun korps krijgen? Zo ja, hoe kan dat? Deelt u de mening dat dit zeer onwenselijk is? Zo nee, wat is dan niet waar aan hetgeen in het bericht wordt gesteld?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening van de Raad van Korpschefs dat er frictie bestaat tussen de juridische en medische component van PTSS? Zo ja, hoe moet dit concreet worden voorgesteld? Hoe gaat u ervoor zorgen dat die frictie tenminste kleiner wordt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Deelt u de mening van de Raad van Korpschefs dat er behoefte is aan eenduidig beleid ten aanzien van PTSS? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik wil dat Politie Nederland een eenduidige aanpak heeft voor dit soort kwesties. Om die reden heb ik de korpsbeheerders ook verzocht zich te houden aan de registratierichtlijn van het Nederlands Centrum Voor Beroepsziekten (NCvB) en wordt er een uitvoeringsrichtlijn voorbereid.

Vraag 7

In hoeverre werkt de bedrijfscultuur bij de politie het voorkomen van en de hulp bij vaststelling van PTSS tegen? Wat gaat u doen om dit te verbeteren?

Ik vind het te vroeg om goed te kunnen oordelen of de bedrijfscultuur bij de politie het voorkomen van en de hulp bij vaststelling van PTSS tegen werkt.
In het Algemeen Overleg dat ik op 21 december 2011 voerde met uw Kamer over de weerbaarheid van de politie, heb ik een nader verdiepend onderzoek naar PTSS als beroepsziekte aangekondigd. Het onderzoek zal binnenkort starten en is gericht op PTSS als beroepsziekte en onderdeel van een breder meerjarig onderzoek naar de psychosociale toestand van politiemedewerkers. Het onderzoek moet onder meer kennis opleveren over de mate waarin PTSS voorkomt in de politiepopulatie en in hoeverre dit samenhangt met contextuele factoren, zoals organisatiecultuur, werkdruk en groepsdynamica in het team. De uitkomsten van dit onderzoek zal ik met u delen.

Vraag 1

Bent u ook ontzettend geschrokken van de onthullingen in het artikel «De brug zat los, de trein reed door»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van het optreden van VolkerRail die de spoorbrug zonder goede verankering heeft vrijgegeven voor het treinverkeer? Is dit ook geen zaak voor de Inspectie Leefomgeving en Transport? Zo niet, waarom niet?

De veilige berijdbaarheid van het spoor mag nooit in het geding zijn. Het is aan ProRail, als verantwoordelijk opdrachtgever, een oordeel te geven over de kwaliteit van de door haar uitbestede werkzaamheden. In dit geval heeft ProRail na melding van adviesbureau Apcon geoordeeld dat de Eefsche spoorbrug niet veilig bereden kon worden na afloop van de werkzaamheden door VolkerRail. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) onderzoekt of de veilige berijdbaarheid inderdaad in het geding is geweest. Indien nodig, treedt de ILT handhavend op.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat spoorwegmonteurs aangeven dat in het artikel genoemde problemen zich bij alle onderaannemers voordoen?

De ILT is begin dit jaar een onderzoek gestart naar het assetmanagement en de bijbehorende onderhoudsfilosofie van ProRail, en de uitwerking daarvan op de veilige berijdbaarheid. Ik wacht de uitkomsten van het onderzoek dat deze zomer gereed is af. ProRail geeft aan het geschetste beeld in het artikel niet te herkennen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het spooronderhoud moet worden uitgevoerd door ervaren vakmensen? Zo ja, hoe komt het dat dit momenteel vaak niet zo is en op welke wijze gaat u er voor zorgen dat er in de toekomst alleen goed gekwalificeerd personeel in dienst wordt genomen?

Ja, ervaren en gekwalificeerd vakpersoneel is noodzakelijk voor een adequaat onderhoud van het spoor. ProRail stelt als opdrachtgever expliciete eisen aan de vakbekwaamheid van het onderhoudspersoneel. Door middel van audits en inspecties controleert ProRail of daaraan wordt voldaan. Ik beschik niet over gefundeerde gegevens dat onvoldoende vakpersoneel beschikbaar is.

Vraag 5

Vindt u het ook onacceptabel dat ProRail bij het aanbesteden van het onderhoudswerk blijkbaar meer kijkt naar de prijs dan de kwaliteit? Hoe gaat u er voor zorgen dat ProRail de kwaliteit weer voorop gaat stellen?

De veilige berijdbaarheid van de spoorinfrastructuur moet uitgangspunt zijn voor de uitvoering van het beheer en onderhoud, en dus ook in de afweging die ProRail maakt bij de uitbesteding van werkzaamheden. ProRail geeft aan dat alleen aantoonbaar vakbekwame aannemers met specifieke spoorexpertise kunnen deelnemen aan aanbestedingen. De ILT beoordeelt de uitwerking van de uitbestedings- en onderhoudsfilosofie van ProRail op de veiligheidskwaliteit van de infrastructuur steekproefsgewijs in de praktijk.

Vraag 6

Vindt u het ook schokkend dat in «onderhoudsgebieden met aflopende contracten» – dus aan het eind van een onderhoudsconcessie – er blijkbaar nauwelijks nog preventief onderhoud wordt gepleegd? Wat gaat u hieraan doen? Wat voor maatregelen gaat u nemen om het spooronderhoud in het algemeen te verbeteren?

Zoals gemeld in mijn antwoord op vraag 3 is de ILT een onderzoek gestart naar het assetmanagement en de onderhoudsfilosofie van ProRail. Uit dit onderzoek zal blijken of aannemers voldoende gestimuleerd worden tot het investeren in oplossingen op een voldoende veiligheidsniveau, en in scholing en opleiding. Om het spooronderhoud te verbeteren, introduceert ProRail een nieuwe contractvorm waarin prestatie-eisen zijn gespecificeerd met betrekking tot de kwaliteit van de railinfrastructuur. Dit betreft onder meer eisen ten aanzien van duurzaamheid, waarmee de onderhoudsaannemer wordt aangezet tot het doen van preventief onderhoud.

Vraag 7

Wat vindt u ervan dat zowel ProRail als de aannemers aangeven zich niet in het door de monteurs geschetste beeld uit het artikel te erkennen? Zegt dit niet genoeg over de kloof tussen de top van deze bedrijven en de werkvloer?

Ik heb op dit moment geen aanleiding te veronderstellen dat het geschetste beeld algemeen geldig is.

Vraag 8

Bent u bereid om, onder de vleugels van de Inspectie Leefomgeving en Transport, een meldpunt te openen waar medewerkers die onvoldoende gehoord worden, potentieel gevaarlijke en onveilige situaties (anoniem) kunnen melden? Zo nee, waarom niet?

Spoormedewerkers kunnen met hun meldingen over potentieel gevaarlijke en onveilige situaties al terecht bij de ILT. De ILT ontvangt deze (deels anonieme) meldingen van personeelsleden van ProRail, aannemers en spoorvervoerders. De meldingen komen telefonisch en via de website van de inspectie binnen bij het Meld- en Informatiecentrum van de ILT, maar ook via inspecteurs in het veld. Ook organisaties van werknemers, zoals vakbonden, geven (geanonimiseerde) informatie aan de ILT door. De mogelijkheden tot het (anoniem) melden, zijn daarmee voldoende aanwezig. De ILT betrekt deze signalen bij haar handhaving en onderneemt indien noodzakelijk direct actie.

Vraag 9

Ziet u een oplossing om het onderhoud van het spoor weer in handen van ProRail te geven en te stoppen met de onderaannemers? Zo ja, hoe gaat u dat realiseren? Zo nee, waarom niet?

Het spooronderhoud is nimmer feitelijk door ProRail zelf uitgevoerd. Net zoals dat bij Rijkswaterstaat het geval is, besteedt ProRail de werken uit aan aannemers, in dit geval spooraannemers. Ik zie vooralsnog geen reden het onderhoud door ProRail zelf te laten uitvoeren.

Vraag 1

Kent u het bericht «Baby na straatruzie overleden»?1 Herinnert u zich eveneens de vragen van 30 december 2010 over mishandeling van zwangere vrouwen?2

Ja.

Vraag 2

Zijn de feiten, zoals die in het artikel worden genoemd, waar? Zo nee, wat is dan niet waar?

Voor een overzicht van de feiten verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 2 van de vragen van het lid van Klaveren (PVV) over de dood van een baby na de racistische mishandeling van de moeder door Marokkaans straattuig (ingezonden 7 mei 2012).

Vraag 3

Is uit onderzoek van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) inmiddels bekend geworden of er een oorzakelijk verband bestaat tussen het overlijden van de ongeboren vrucht en de mishandeling? Zo ja, wat is de conclusie van het NFI? Zo nee, wanneer worden de resultaten van het onderzoek bekend?

Het onderzoek in deze zaak loopt nog. Omdat nog niet alle benodigde medische informatie aan het NFI ter beschikking is gesteld, is op dit moment nog niet duidelijk wanneer de resultaten bekend zullen zijn.

Vraag 4

Hoe vaak is het de afgelopen drie jaar voorgekomen dat daders veroordeeld zijn voor het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel ten gevolge waarvan een ongeboren vrucht is afgedreven of is overleden (artikel 82 van het Wetboek van Strafrecht)?

Artikel 82 Wetboek van Strafrecht is een zogeheten definitieartikel waarin wordt gedefinieerd wat «zwaar lichamelijk letsel» mede kan inhouden. Een dergelijk artikel komt nooit direct op een tenlastelegging. Dit betekent dat er geen afzonderlijke registraties bestaan waaruit conclusies kunnen worden getrokken ten aanzien van aantallen. Ook op andere wijze zijn mij geen aantallen bekend.

Vraag 5

Deelt u de mening dat als daders weten of tenminste moeten vermoeden dat een vrouw zwanger is, mishandeling des te verwerpelijker is? Zo ja, kan zich dit vertalen in een strafeis en vonnis? Hoe dan? Zo nee, waarom niet?

Bij het bepalen van de strafeis en de straftoemeting dienen de omstandigheden van het geval een rol spelen. Het feit dat de vrouw in deze zaak zwanger was, is zo’n omstandigheid die inderdaad meegewogen dient te worden.
Mishandeling is in verschillende vormen en gradaties strafbaar gesteld in de artikelen 300 tot en met 303 van het Wetboek van Strafrecht. De wettelijke strafmaxima voor mishandeling bieden het Openbaar Ministerie en de rechter voldoende ruimte om de strafeis respectievelijk de straftoemeting rekening te houden met de omstandigheid dat het slachtoffer een zwangere vrouw betreft.

Vraag 6

Bent u nog steeds van mening dat er bij de strafeis en de straftoemeting voldoende mogelijkheden zijn om rekening te houden met de omstandigheid dat het slachtoffer van een mishandeling een zwangere vrouw betreft? Zo nee, gaat u de wet dan aanpassen om daar beter rekening mee te kunnen houden?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Zijn de inhoud van het Stabiliteitsprogramma en het Nationale Hervormingsprogramma volledig op elkaar afgestemd?

De definitieve versie van het Nationale Hervormingsprogramma dat op 27 april aan uw Kamer is aangeboden, is zo veel mogelijk afgestemd op de afspraken uit het Stabiliteitsprogramma. Op dat moment stond de exacte invulling van de budgettaire afspraken nog niet op alle onderdelen volledig vast. Dat geldt bijvoorbeeld voor het onderdeel mobiliteit binnen het vitaliteitspakket.

Vraag 2

Is het waar dat de in het vitaliteitspakket voorgestelde mobiliteitsbonussen in het Stabiliteitsprogramma geschrapt worden? Zo ja, waarom wordt er in het Nationale hervormingsprogramma dan gesproken over «het bevorderen van langer doorwerken en duurzame inzetbaarheid (mobiliteitsbonussen)»?

In het Stabiliteitsprogramma staat dat «het beschikbare budget voor «mobiliteit» na 2013 niet verder zal toenemen.» Dat is niet hetzelfde als het «schrappen van de mobiliteitsbonussen». Structureel zal het budget voor mobiliteit nog altijd 0,7 mld bedragen, dat is meer dan in 2012.
Het bevorderen van langer doorwerken en duurzame inzetbaarheid is een doel dat kabinet en sociale partners zich gezamenlijk hebben gesteld. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt met name bij werkgevers en werknemers en de overheid ondersteunt dit proces met o.a. het vitaliteitspakket. Duurzame inzetbaarheid is meer dan het bevorderen van mobiliteit alleen, het pakket bevat ook maatregelen op het terrein van gezondheid, scholing en andere loopbaanfaciliteiten.

Vraag 3

Bent u het nog steeds eens met deze woorden uit uw brief over het vitaliteitspakket van 30 september jongstleden: «De arbeidsmobiliteit van ouderen in Nederland is laag. Dit is met name problematisch voor mensen die vanuit een uitkeringssituatie werk moeten zien te vinden, maar ook voor andere groepen ouderen speelt dit probleem. Daarom zal het kabinet mobiliteitsbonussen introduceren voor enkele groepen werknemers. Voor het in dienst nemen van werknemers ouder dan 55 jaar betreft het een mobiliteitsbonus van 3 500 euro per jaar, gedurende drie jaar. Bij het in dienst nemen van uitkeringsgerechtigden van 50 jaar en ouder komen werkgevers in aanmerking voor een dubbele mobiliteitsbonus (7 000 euro per jaar), gedurende drie jaar.»?

Ik kan me nog steeds vinden in de analyse uit mijn brief van 30 september. In het Begrotingsakkoord is echter afgesproken het budget voor mobiliteit taakstellend te bevriezen. Omdat de oploop in het budget na 2013 geen gevolg is van beleid maar wordt veroorzaakt door autonome groei en een conjunctuureffect, zijn maatregelen noodzakelijk.
Daarom is er voor gekozen het budget voor mobiliteit volledig te richten op de groepen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt (uitkeringsgerechtigden en arbeidsgehandicapten). De nieuwe mobiliteitsbonus 55+ vervalt. Het totale budget voor mobiliteit wordt vastgesteld op 0,7 mld.
Dat neemt niet weg dat het goed zou zijn als ook oudere werknemers mobieler worden op de arbeidsmarkt. Daarvoor zijn scholingsfaciliteiten beschikbaar binnen het vitaliteitspakket. Bovendien moeten werkgevers en werknemers samen aan de slag om passend loopbaanbeleid te creëren voor deze groep werknemers.

Vraag 4

Gegeven het feit dat in het Stabiliteitsprogramma wordt gemeld dat «het beschikbare budget voor de extra doorwerkbonussen (...) wordt beëindigd» (waarmee een opbrengst wordt gerealiseerd van 800 miljoen in 2013), welke bonussen worden precies beëindigd zodat een opbrengst van 800 miljoen wordt gerealiseerd? Worden de doorwerkbonussen voor mensen met een laag inkomen beëindigd? Gaat dat ook op voor de doorwerkbonussen die voor iedereen beschikbaar waren?

De taakstelling op het budget voor doorwerken impliceert dat de werkbonussen voor zowel werkgevers als werknemers komen te vervallen. Ook de aanvullende werkbonus, die in 2017 zou worden ingevoerd om de inkomenseffecten voor mensen met een laag inkomen te beperken wanneer zij op hun 65e het AOW pensioen opnemen, vervalt.

Vraag 5

Bent u het eens met de teksten over het vitaliteitspakket zoals ze in het Stabiliteitsprogramma staan of zoals ze in het Nationale Hervormingsprogramma staan? Wat betekent dit voor de geldigheid van beide documenten?

Ik constateer dat de teksten in het Stabiliteits- en Hervormingsprogramma op elkaar zijn afgestemd, met die kanttekening dat er in de uitwerking van de taakstelling op mobiliteit voor is gekozen om het resterende budget volledig te richten op de groepen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt.
In het Begrotingsakkoord zijn de verhoging van de AOW-leeftijd en het vitaliteitspakket in samenhang bezien. De versnelde verhoging van de AOW leeftijd geeft een sterke prikkel tot langer doorwerken, waarmee de werkbonussen komen te vervallen. Daarnaast bevat het pakket maatregelen om van-werk-naar-werk en scholing (loopbaanfaciliteiten) te stimuleren.
Nb. De brief aan de Stichting van de Arbeid over Stabiliteitsprogramma Nederland en het Pensioenakkoord is ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

Vraag 1

Wat zegt het nieuwsbericht dat er in het eerste kwartaal van 2012 een gigantische stijging is van het aantal klachten in het openbaar vervoer, over uw beleid?1 Deelt u de mening dat uw bezuinigingsbeleid ook bijgedragen heeft aan deze gigantische stijging van het aantal klachten? Zo nee, waar ligt het dan aan?

Het OV loket ontvangt klachten van OV-gebruikers die niet afdoende door vervoerders zijn verholpen. Het OV loket adviseert reizigers over het te volgen traject en bemiddelt indien nodig. Het OV loket heeft daarnaast als doel overheden en vervoerbedrijven te adviseren over verbetering van de dienstverlening aan reizigers.
Elke dag reizen er 1,5 à 2 miljoen mensen met het openbaar vervoer. In het eerste kwartaal van dit jaar ontving het OV loket 2 222 klachten. In verhouding met het aantal reizigers vind ik dit niet gigantisch veel. De meeste klachten gingen dit kwartaal over de gang van zaken bij de sterabonnementen, over de prijsstijgingen bij verschillende vervoerders en over winterweer.
De mening dat het bezuinigingsbeleid ook bijgedragen heeft aan de stijging van het aantal klachten deel ik niet. Het kabinet staat voor een grote bezuinigingsopgave waarin ook het regionale stad- en streekvervoer zijn deel heeft. Het is aan de decentrale overheden om te bepalen hoe zij de bezuinigingen verwerken. Daarvoor zijn ook andere maatregelen denkbaar dan alleen verhoging van de tarieven.

Vraag 2

Deelt u de mening van het OV loket dat er in economisch slechte tijden terughoudend moet worden omgesprongen met tariefsverhogingen? Zo ja, wat gaat u doen om onredelijke prijsstijgingen terug te draaien? Zo nee, waarom deelt u deze mening niet?

Nee, die mening deel ik niet. De tarieven in het regionaal openbaar vervoer worden in de regio’s door decentrale overheden vastgesteld. Ik acht tariefsverhoging in het stad- en streekvervoer in beginsel gerechtvaardigd in het licht van de op lange termijn gewenste verhoging van de kostendekkingsgraad. De invulling hiervan moet uiteraard wel passen binnen de gezamenlijk gemaakte afspraken. Hierbij gaat het met name om de afspraak van een jaar tariefrust, die ik met de decentrale overheden heb gemaakt, en tijdige advisering door consumentenorganisaties.

Vraag 3

Deelt u de mening van het OV loket dat bij het omzetten van het sterabonnement naar de OV-chipkaart onvoldoende is nagedacht en dat er te grote verschillen tussen de regio’s zijn? Zo ja, bent u bereid om ervoor te zorgen dat deze verschillen worden opgeheven en dat daarbij landelijke regie komt voor het vaststellen van de tarieven? Zo nee, wat is de reden dat u deze mening niet deelt?

Nee, die mening deel ik niet. In mijn brief van 3 februari 2012, met mijn antwoorden op schriftelijke vragen van het lid Monasch, heb ik uw Kamer geïnformeerd over de abonnementen. Daarbij heb ik aangegeven dat in sommige regio’s de abonnementen zijn verchipt en in andere regio’s ervoor is gekozen om de papieren abonnementen tijdelijk te handhaven. De decentralisatie van het openbaar vervoer brengt met zich mee dat differentiatie per regio mogelijk is. Dit is een bewuste keuze geweest bij de decentralisatie van het openbaar vervoer. Desalniettemin ben ik van mening dat de reizigers centraal moeten staan in de afwegingen die partijen maken voor het reizen met de OV-chipkaart. Daarom is het vanuit het belang voor de reizigers belangrijk dat hier samenhang in zit, waarbij goede afspraken door de betreffende decentrale overheden en vervoerders cruciaal zijn.
Bij de besluiten tot uitzetten van de Nationale Vervoerbewijzen (NVB) in de regio’s heb ik decentrale overheden ook expliciet erop gewezen dat de praktische zaken bij concessieoverschrijding goed geregeld moeten worden, waaronder de communicatie naar de reiziger, ook door middel van afspraken met de omliggende decentrale overheden. Het is gewenst dat decentrale overheden en vervoerders gezamenlijk oplossingen realiseren om zonder problemen met verschillende vervoerders te kunnen reizen en dit duidelijk te communiceren naar de reizigers.
In de brief van het Regionaal Openbaar Vervoer Beraad (ROVB) van 12 april 2012, geven partijen aan dat in de regio’s afspraken zijn gemaakt over een goede overgang van NVB naar een chipkaartsituatie, waarbij enerzijds sprake is van regionaal verchipte en anderzijds sprake is van een papieren sterabonnementen. Volgens het ROVB zijn daar geen noemenswaardige grote problemen opgetreden. Individuele problemen worden volgens het ROVB adequaat door de vervoerders aangepakt.

Vraag 4

Welke acties gaat u verder ondernemen om de kwaliteit van het openbaar vervoer te verbeteren zodat de klachtenstroom afneemt?

Eén van de redenen waarom ik het OV loket vanaf de start al jarenlang subsidieer, is dat de rapportages aan concessieverleners en concessiehouders inzicht bieden in waar zich in het openbaar vervoer problemen voordoen. Alle partijen kunnen met dit inzicht hun voordeel doen.
Ik streef er voortdurend naar de kwaliteit van het openbaar vervoer te verbeteren. Daarbij baseer ik me niet alleen op het kabinetsbeleid, maar ook op suggesties vanuit uw Kamer, adviezen van consumentenorganisaties en de rapportages en aanbevelingen van het OV loket.
Uit de recente rapportage blijkt dat het OV loket in het eerste kwartaal onder meer relatief veel klachten heeft ontvangen over problemen op het spoor als gevolg van het winterweer. De problematiek als gevolg van het winterweer heeft mijn aandacht. Zoals ik uw Kamer in februari heb gemeld zal ik in mei mijn aanpak presenteren in de vorm van een winterprogramma (Kamerstukken II, 2011/12, 29 984, nr. 284).
In de rapportage besteedt het OV loket verder de nodige aandacht aan de OV-chipkaart en dan met name aan de «verchipping» van sterabonnementen.
In mijn zesde voortgangsbrief Aanvalsplan OV-chipkaart (Kamerstukken II, 2011/12, 23 645, nr. 496) heb ik aan uw Kamer aangegeven dat er nog verbeteringen in functionaliteit en gemak van de OV-chipkaart nodig zijn. De doorontwikkeling van de OV-chipkaart blijft een continu proces. De aanbevelingen van het OV loket zijn gericht op verbetering van de kwaliteit van het openbaar vervoer en vloeien rechtstreeks voort uit de klachten van reizigers en de problemen die het loket signaleert.
Ik zal partijen nogmaals verzoeken om de communicatie naar de reizigers over de sterabonnementen te verbeteren. Verder kan dit onderwerp worden opgepakt door de permanente structuur waar de heer Meijdam als kwartiermaker onlangs over heeft gerapporteerd. Deze structuur kan het tot stand komen van gezamenlijke afspraken, onder ander over harmonisatie van kortingsproducten en abonnementen, bevorderen.

Vraag 1

Kent u het artikel: «Roma Instituut is alweer verleden tijd»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening van de Raad van Toezicht van het NISR dat overheidsgeld niet goed is besteed door een slecht functionerende NISR? Zo ja, waarom heeft u niet eerder actie ondernomen en kunt u een overzicht geven waar de € 2,5 mln. aan uitgegeven is?

Over het NISR heb ik geen zeggenschap. NISR is een particuliere stichting, gefinancierd als project door Stichting Afwikkeling RSR (SARSR). SARSR is het zelfstandig bestuursorgaan dat opdracht heeft om de beschikbare middelen te bestemmen ten behoeve van de Sinti en Roma. Informatie over het NISR ontvang ik indirect als onderdeel van de verantwoording die SARSR aan mij aflegt. Formeel ben ik weliswaar niet betrokken bij NISR, maar materieel maak ik mij zorgen over de nu ontstane situatie. Ik volg daarom de ontwikkelingen op de voet en zet mij in waar dat nodig en mogelijk is om ervoor te zorgen dat NISR netjes wordt ontbonden en de resterende circa 4,5 miljoen euro op een verantwoorde wijze bestemd kan worden voor en met de Sinti en Roma.
Het NISR heeft zich, conform door SARSR goedgekeurde begrotingen, ingezet om invulling te geven aan de missie die het sinds de start op 1 januari 2010 kende: Een bijdrage leveren aan het duurzaam verbeteren van de maatschappelijke positie van alle Sinti en Roma in Nederland. Het NISR beoogde een situatie te creëren van wederzijdse acceptatie tussen Sinti en Roma en de Nederlandse samenleving, en hen zo in staat te stellen om voluit te participeren in het proces van hun maatschappelijke positieverbetering. Het NISR zag daarin voor zichzelf een initiërende en stimulerende rol naar zowel Sinti en Roma als maatschappelijke organisaties en lokale, regionale en landelijke overheid. Het NISR heeft deze groepen gevraagd en ongevraagd geadviseerd en heeft activiteiten uitgevoerd en mogelijk gemaakt op de terreinen onderwijs, werkgelegenheid, huisvesting, welzijn en cultuur. Activiteiten gericht op repressie behoorden niet tot de taken. De focus lag op het bieden van kansen.
In de wetenschap dat de beschikbare middelen begrensd zijn, was cofinanciering en het vinden van andere financieringsbronnen essentieel om structureel invulling te kunnen geven aan de taak die het NISR zicht stelde. De Raad van Toezicht van NISR signaleerde dat het vinden van aanvullende bronnen niet lukte, onderkende dat er te weinig zichtbaar was van de inspanningen van NISR en merkte dat mede daardoor kritiek vanuit een deel van de Sinti en Roma groeide. De Raad van Toezicht van NISR nam het mijns inziens dappere besluit om niet te wachten op de evaluatie die eind 2012 was voorzien, maar tijdig te stoppen met iets wat in de gekozen opzet onvoldoende werkte. SARSR heeft dit besluit geaccepteerd, waarna de liquidatie van NISR in gang kon worden gezet.
Het bovenstaande rechtvaardigt niet de conclusie dat alles wat NISR deed zinloos is geweest. Er zijn ook activiteiten die wel goed gingen, bijvoorbeeld die op het terrein van onderwijsparticipatie, waarop mede door de inzet van NISR goede resultaten zijn geboekt en «best practices» zijn ontwikkeld.
Mijn opdracht aan Stichting Afwikkeling RSR, het bestemmen van de middelen ten behoeve van Sinti en Roma, is ongewijzigd. SARSR houdt daarom toezicht op een correctie ontbinding van NISR, waarbij ook de belangen van het personeel zullen worden gerespecteerd, en buigt zich tegelijkertijd over de vraag op welke wijze de resterende middelen effectief besteed kunnen worden. Daarbij betrekt het niet alleen de praktijkervaring van NISR, maar ook de ervaringen van Stichting Rechtsherstel Sinti en Roma (SRSR) in de jaren daarvoor. SRSR kende aanvankelijk een subsidieregeling voor projecten. Dat leverde toen onvoldoende projecten van een aanvaardbare kwaliteit op. SRSR besloot vervolgens zelf activiteiten te laten uitvoeren, nadat werkgroepen van Sinti en Roma en andere deskundigen zich hadden gebogen over de vraag waar dat nodig is (onderwijs, werkgelegenheid, cultuur). Dat werkte, maar leerde ook dat een lange adem vereist is. Het NISR werd gezien als een kans om structureel te werk te gaan. Leren van fouten en van wat goed ging is dus nodig. Een belangrijk uitgangspunt is en blijft dat niet moet worden gesproken over de Sinti en Roma, maar met de Sinti en Roma. Daarbij wordt van de Sinti en Roma niet alleen nadrukkelijk gevraagd mee te denken over het bestemmen van de middelen met het oog op hun toekomst, maar ook bereid te zijn uitvoering te geven aan activiteiten die daarop zijn gericht.
Het is mij duidelijk dat zorgvuldig te werk moet worden gegaan en dat er dus ook wat tijd voor uitgetrokken mag worden. Die tijd gun ik SARSR. Dat is in het belang van de Sinti en Roma die het aangaat.

Vraag 3

Kunt u een overzicht geven van de projecten waar de Raad van Toezicht op doelt als hij voorstelt om de resterende gelden in te zetten voor projecten die wel werken? Op basis van welke criteria wordt er gekozen voor deze projecten?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Wat heeft het overleg opgeleverd dat u, zoals in het Algemeen Overleg van 22 maart jl. toegezegd, met de staatssecretaris van VWS zou voeren om te bekijken hoe de resterende gelden ingezet zouden kunnen worden voor de Roma- en Sinti-gemeenschap?

In het antwoord op vraag 2 is uiteengezet dat de opdracht aan SARSR niet is gewijzigd. Het resterende geld wordt dus ingezet ten behoeve van de Sinti en Roma. Niet de departementen, maar SARSR samen met de Sinti en Roma zelf zijn aan zet om daar invulling aan te geven.

Vraag 5

Wat zijn uw overwegingen om de ontwikkelingen af te wachten en voorlopig op afstand te blijven zoals in het artikel in Trouw wordt gemeld? Lijkt het u niet verstandiger om in overleg met de Roma- en Sinti-achterban het resterende geld nu opnieuw te bestemmen en dit niet over te laten aan de Raad van Toezicht van het te liquideren NISR? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Uitgaande van het feit dat in het naar de Europese Commissie verstuurde Stabiliteitsprogramma een overgangsregeling in verband met de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd is opgenomen, wie gaan er onder deze overgangsregeling vallen? Kan daar een overzicht van gegeven worden?

Het kabinet is zich ervan bewust dat verhoging van de AOW-leeftijd per 2013 tijdelijke overbruggingsproblemen kan veroorzaken voor mensen die weinig voorbereidingstijd hebben en weinig mogelijkheden hebben het verlies te compenseren. Daarom wordt een viertal overgangsmaatregelen genomen om de overbrugging voor de mensen met weinig voorbereidingstijd te versoepelen:
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
1
1
1
2
2
2
3
Het overbruggingsprobleem wordt met dit verzachte invoerpad aanzienlijk verkleind voor mensen die het dichtst tegen hun pensioen aanzitten.
Daarnaast zullen alle sociale zekerheidsuitkeringen doorlopen tot de nieuwe AOW-gerechtigde leeftijd. Voor een nadere uitwerking van de overgangsfaciliteiten en een raming van de kosten van de voorzieningen verwijs ik graag naar het wetsvoorstel voor verhoging van de AOW-leeftijd, dat ik zo snel mogelijk, in ieder geval begin juni, aan u zal aanbieden.
Nb. De brief aan de Stichting van de Arbeid over Stabiliteitsprogramma Nederland en het Pensioenakkoord is ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer

Vraag 2

Gaan mensen die gebruik maken van de Vervoegde uittreding (VUT) onder deze overgangsregeling vallen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Gaan alle mensen met een verzekerde regeling (die altijd eindigt op een vaste datum) eronder vallen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Gaan alle arbeidsongeschikten (die een verzekerde regeling hebben) eronder vallen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Wat gebeurt er met de uitkeringen van mensen die in de overgangsregeling vallen? Lopen alle uitkeringen door? Ook als ze hoger zijn dan een AOW-uitkering? Wat zijn de kosten daarvan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Om hoeveel mensen gaat het bij de overgangsregeling?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Hoeveel gaat de overgangsregeling kosten? Hoe verhoudt dat bedrag zich tot de opbrengsten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 8

Komt er ook een overgangsregeling voor de jaren na 2013? Met andere woorden, als de AOW-leeftijd in 2014 verder verhoogd wordt, komt er dan ook voor die mensen een overgangsregeling? Om hoeveel mensen gaat het dan in dat geval? Wat zijn de kosten van die overgangsregeling?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de verwante artikelen «Massaal misbruik in Almelo» en «Alles in de doofpot»?1

Veiligheid en kwaliteit zijn sleutelwoorden bij het bieden van verantwoorde zorg aan kinderen. Mijn beleid is er op gericht mogelijke risico’s voor de veiligheid zo klein mogelijk te houden. Na het verschijnen van de berichtgeving over de onveiligheid bij Commujon heb ik de betreffende krant een brief gestuurd met het verzoek om hun bronnen te wijzen op de Inspectie Jeugdzorg. De bronnen kunnen, desgewenst anoniem, hun verhaal doen bij de inspectie die vervolgens via de gebruikelijke procedures kan besluiten of de gesprekken aanleiding geven tot een vervolgonderzoek.

Vraag 2

Welke maatregelen zijn genomen door de Inspectie Jeugdzorg en de instelling, nadat in 2009 bekend werd dat 15 kinderen onder de 11 jaar seksueel overschrijdend gedrag vertoonden gedurende geruime tijd in de instelling Commujon te Almelo?2

Indien zich een calamiteit voordoet, dient een instelling dit altijd te melden bij de Inspectie Jeugdzorg. Direct nadat de incidenten bij Commujon in 2009 aan het licht waren gekomen, heeft de instelling contact opgenomen met de Inspectie Jeugdzorg. Tegelijkertijd met de melding van de calamiteit kondigde de directeur van LSG-Rentray een intern onderzoek aan naar de gebeurtenissen, uit te voeren door extern bureau Van Montfoort. Naar aanleiding van het rapport van Van Montfoort heeft Commujon een plan van aanpak opgesteld ter verbetering van structurele tekortkomingen. De inspectie bracht in december 2009 een toezichtbezoek aan Commujon. Het toezichtbezoek resulteerde erin dat de instelling met onmiddellijke ingang onder verscherpt toezicht werd geplaatst. Reden hiervoor was het feit dat het leefklimaat in vier leefgroepen onvoldoende veilig was.
Tijdens het verscherpte toezicht heeft intensief contact tussen Commujon en de inspectie plaatsgevonden. Bij de hertoets in maart 2011 was het leefklimaat in de vier leefgroepen voldoende veilig en werd het verscherpt toezicht opgeheven.

Vraag 3

Wat waren de uitkomsten van de hertoets uit 2011 van de Inspectie Jeugdzorg waardoor het verscherpt toezicht na 2 jaar werd opgeheven, hoewel de Inspectie wel constateerde dat «er nog verbetering nodig was in de manier waarop de instelling omging met seksueel en fysiek grensoverschrijdend gedrag van bewoners»?3

Volgens de hertoets was de situatie bij Commujon in mei 2011 «voldoende verbeterd», wat inhoudt dat volgens de inspectie tenminste aan de minimale voorwaarden voor veiligheid is voldaan. De eerder door de inspectie geconstateerde risico’s waren in voldoende mate verlaagd en hierdoor kon het verscherpt toezicht worden opgeheven. De inspectie zag echter nog wel een aantal belangrijke verbeterpunten, die met voorrang moesten worden gerealiseerd om te kunnen spreken van een voldoende stabiele situatie voor de lange termijn.
Bij de inspectie zijn het laatste jaar geen meldingen, klachten of signalen binnengekomen die maken dat dit beeld zou moeten worden bijgesteld.

Vraag 4

Is het waar dat een meisje, dat is misbruikt door een jongen uit dezelfde instelling, nog steeds op dezelfde school zit als de jongen, hoewel de instelling de jongen wel heeft overgeplaatst naar een andere instelling? Zo ja, wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat dit meisje niet meer geconfronteerd hoeft te worden met deze jongen?

Ik ben niet bekend met de feiten uit de door u genoemde melding en treed niet in individuele zaken.

Vraag 5

Wat gaat u eraan doen om ervoor te zorgen dat hulpverleners, kinderen en ouders zich veilig en serieus genomen voelen om melding te maken van een vermoeden van misbruik of seksueel overschrijdend gedrag bij de instelling?

Ouders en kinderen kunnen met hun zorgen en klachten terecht bij de vertrouwenspersoon van de instelling. Daarnaast heeft elke instelling een onafhankelijke klachtencommissie. Voor informatie en mogelijke ondersteuning bij het indienen van een klacht kunnen ouders contact opnemen met het Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg of met Zorgbelang.
Eind van het jaar komt de commissie Samson met haar eindrapport. Ik zal te zijner tijd bezien of het rapport van de commissie aanleiding geeft om te komen tot een aanscherping van het klachtenbeleid. Mocht uit tussentijdse berichten van de commissie blijken dat er eerder actie nodig is, dan zal ik die direct in gang zetten.

Vraag 6

Bent u bereid de Inspectie Jeugdzorg extra onderzoek te laten doen bij deze betreffende instelling gericht op de problemen betreffende het seksueel overschrijdend gedrag? Zo nee, waarom niet?

De Inspectie Jeugdzorg heeft in het kader van een regulier inspectiebezoek in het eerste kwartaal van 2012 nog een bezoek gebracht aan Commujon. Hieruit kwam een positief beeld naar voren.
LSG-Rentray, de Inspectie Jeugdzorg en ook mijn ministerie beschikken niet over recente signalen over seksueel misbruik die aanleiding geven tot directe actie.