Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nieuw centrum promoot islam in Rotterdam»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u precies aangeven hoeveel euro de islamitische stichting SSCCN ontvangt, van wie, uit welk land en onder welke voorwaarden?

De rijksoverheid houdt geen lijst bij van financiering van maatschappelijke en religieuze organisaties. Volgens het bestuur van SSCCN in Rotterdam heeft deze stichting een geldbedrag van 380.000 Amerikaanse Dollar ontvangen van de Islamic Development Bank die gevestigd is in Djedda, Saoedi-Arabië. Het betreft een eenmalig bedrag en er zijn volgens het bestuur geen voorwaarden aan deze sponsoring gesteld.

Vraag 3

Ziet u het gevaar van buitenlandse islamitische inmenging in Nederland? Zo neen, waarom niet?

Ik vind het onacceptabel wanneer nieuwe of gevestigde Nederlanders onder druk worden gezet door buitenlandse overheden of organisaties en daarmee in hun vrijheden worden beknot. Voor buitenlandse mogendheden is het mogelijk om op basis van vrijwilligheid contact te onderhouden met Nederlandse ingezetenen, zolang dit de integratie in de Nederlandse samenleving niet belemmert. Ook is het toegestaan om gebruik te maken van buitenlandse financiering om gebedshuizen te stichten. Echter, wanneer kernwaarden van de Nederlandse democratische rechtsstaat in het geding zijn, heeft de overheid een verantwoordelijkheid om in te grijpen ter bescherming van deze kernwaarden. De Kamer is eerder geïnformeerd over de risico’s van buitenlandse financiering (TK 2008–2009, 29 754, nr. 145).

Vraag 4

Deelt u de visie dat aparte islamitische stichtingen slecht zijn voor de integratie? Zo neen, denkt u werkelijk dat landen als Koeweit en Saoedi-Arabië de integratie in Nederland zullen bevorderen?

Nee, deze visie deel ik niet. De Kamer is eerder geïnformeerd over de risico’s van buitenlandse financiering (TK 2008–2009, 29 754, nr. 145). In deze brief staat dat financiering, zowel binnenlands als buitenlands, altijd met invloed gepaard kan gaan. De gevolgen hiervan voor de integratie van moslims in de Nederlandse samenleving zijn niet altijd eenduidig vast te stellen.

Vraag 5

Welke maatregelen bent u bereid te treffen om buitenlandse financiering van moskeeën en andere islamitische organisaties tegen te gaan?

Vanwege het beginsel van scheiding van kerk en staat, alsmede de vrijheid van godsdienst, is overheidsinmenging in geloofgenootschappen niet altijd mogelijk. De overheid kan in beginsel geen maatregelen nemen ten aanzien van de samenstelling van een moskeebestuur en de financiering van een moskee, ook niet als deze (gedeeltelijk) vanuit het buitenland plaatsvindt. Ik vind het wel belangrijk dat in dit geval moskeeën transparant zijn over giften die zij ontvangen. Ik roep de moskeebesturen die geld ontvangen vanuit het buitenland dan ook op om maximale openheid te betrachten in de financiële relaties met het buitenland. Daarnaast, conform mijn toezegging aan uw Kamer d.d. 12 september 2013 zal ik bezien welke aanvullende instrumenten vanuit de overheid mogelijk zijn om onwenselijke buitenlandse financiering van gebedshuizen te ontmoedigen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Werkloosheid slaat toe in het onderwijs»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over het in het artikel genoemde voorbeeld van jonge docenten die telkens vlak voor de zomervakantie worden ontslagen om vervolgens na de vakantie mogelijk weer in tijdelijke dienst te worden genomen?

Het aannemen en ontslaan van leerkrachten is de verantwoordelijkheid van het desbetreffende schoolbestuur. Voor het belang van het onderwijs is het wel goed als schoolbesturen de beste docenten kunnen aannemen en behouden.

Vraag 3

Hoe staat het toenemend aantal tijdelijke contracten in het onderwijs volgens u in verhouding tot de continuïteit van kwaliteit en de overdracht van kennis en vaardigheden van ervaren docenten op jonge leraren?

De Rekenkamer geeft in het rapport «Kunnen basisscholen passend onderwijs aan?» van juli 2013 dat het aandeel flexibele contracten in het basisonderwijs afneemt. Het aandeel flexibele contracten in het basisonderwijs in 2012 is 5 procent, ten opzichte van 7 procent in 2009.
De afname van het aantal tijdelijke fte’s lijkt in tegenspraak met de toenemende flexibilisering van het personeelsbestand. De verklaring van de Rekenkamer is dat tijdelijk personeel bij bezuinigende schoolbesturen de afgelopen jaren als eerste is afgevloeid. Het weinige nieuwe personeel dat aangetrokken wordt, krijgt in bijna alle gevallen een tijdelijke aanstelling. Dat blijkt overigens ook uit de Loopbaanmonitor2, het jaarlijkse onderzoek dat het ministerie van OCW laat uitvoeren onder pas afgestudeerde leraren. Een groot deel van de afgestudeerden van de pabo vindt nog wel een baan in het onderwijs, maar het betreft in veel gevallen een tijdelijke en/of vervangingsbaan.
Ik heb geen aanwijzingen dat de verhouding 95 procent vaste aanstellingen en 5 procent flexibele contracten knelpunten oplevert voor de overdracht van kennis en vaardigheden van ervaren leraren op jonge leraren.

Vraag 4

Deelt u de in het artikel genoemde angst dat jonge docenten na het zoveelste tijdelijke contract dreigen af te haken en daarmee verloren gaan voor het onderwijs?

Ik deel de zorgen dat jonge docenten na dit soort ervaringen het onderwijs de rug toekeren. Net zoals uw Kamer neem ik deze problematiek daarom ook zeer serieus. Door middel van het vandaag getekende Nationaal Onderwijsakkoord geef ik een impuls aan de werkgelegenheid in het primair en voortgezet onderwijs, waardoor in 2014 3.000 jonge leraren extra een baan kunnen krijgen of behouden. Over de uitvoering van de motie Voordewind en Ypma, die op 4 juli jl. is aangenomen in uw Kamer, ben ik inmiddels in gesprek met het Arbeidsmarktplatform Primair Onderwijs, waarin ook de PO-Raad participeert. Daarnaast ondersteun ik dit platform met het opstellen van een sectorplan primair onderwijs, waarmee maatregelen genomen kunnen worden om deze problematiek aan te pakken. Over de resultaten zal ik uw Kamer later dit jaar informeren.

Vraag 5

Herkent u zich in de zorgen die onder andere de PO-raad2 uitte over de vele stille bezuinigingen die scholen dwingen tot het ontslaan van personeel of het werken met onzekere tijdelijke contracten?3

Dit kabinet heeft het onderwijs hoog in het vaandel staan. Er moet veel bezuinigd worden. Het onderwijs wordt ontzien, waarbij het kabinet netto investeert. In het primair onderwijs wordt ook geïnvesteerd. De afgelopen jaren is het bedrag per leerling gestegen. Dit stelt ook de PO-Raad in een artikel in het Algemeen dagblad van 15 juni.5 Door de daling van het aantal leerlingen zijn er minder leerkrachten nodig. In dit geval is ontslag soms onvermijdelijk.

Vraag 6

Bent u op de hoogte van het feit dat zowel het Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen (UWV) als vakbonden en werkgeversorganisaties in het onderwijs over enkele jaren een tekort aan docenten verwachten? Deelt u de angst van deze organisaties dat de nu afhakende jonge leraren in zo’n geval keihard nodig zouden zijn?

Ja, daarom is er een banenplan voor 3.000 jonge leraren. Ik ben op de hoogte van het feit dat zowel het UWV als de werknemers- en werkgeversorganisaties over enkele jaren een tekort aan leerkrachten verwachten. Ook het ministerie van OCW heeft vorig jaar aan uw Kamer gemeld (3 juli 2012) dat, landelijk gezien, over enkele jaren in het primair onderwijs een tekort aan leraren wordt verwacht. Daarbij zijn er wel grote regionale verschillen. De tekorten zullen zich vooral voordoen in de grote steden omdat daar het leerlingenaantal nog stijgt. Op 5 oktober, tegelijk met het publiceren van de Lerarenagenda, wordt het rapport «De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel 2013–2025» uitgebracht. In dit rapport staan de nieuwste arbeidsmarktramingen voor po, vo en mbo.
Over de aanpak van deze regionale problematiek ben ik in gesprek met het Arbeidsmarktplatform PO. Zie ook antwoord op vraag 4.

Vraag 7

Bent u van mening dat de kwaliteit van het onderwijs gebaat is bij een sterk vergrijsd en dus onevenwichtig personeelsbestand, zoals dat nu dreigt te ontstaan door het vertrek van steeds meer jonge leraren?

Nee.

Vraag 8

Gaat u op korte termijn in gesprek met de werkgevers in het onderwijs om het aantal tijdelijke contracten terug te dringen en daarmee meer jonge docenten te behouden voor het onderwijs?

Zie antwoord op vraag 4.

Vraag 1

Hoe heeft u vastgesteld dat de Somaliërs zijn teruggekeerd vanwege ontstane twijfel over de nationaliteit?1 Hoe zijn deze mislukte uitzettingen te rijmen met de terugkeerafspraken die met de Somalische autoriteiten zijn gemaakt? Bieden deze terugkeerafspraken garanties dat de Somalische autoriteiten asielzoekers bij uitzetting ook daadwerkelijk zullen terugnemen?

Op basis van informatie verkregen van de betrokken luchtvaartmaatschappij en de Somalische grensbewakingsautoriteit ben ik op de hoogte gekomen van de twijfel aan de Somalische nationaliteit van deze twee vreemdelingen. Het weigeren van deze vreemdelingen is niet strijdig met de gemaakte afspraken die immers zien op de toegang van Somalische onderdanen op het grondgebied van Somalië. De grensbewakingsautoriteit wordt volgens afspraak van tevoren geïnformeerd over de terugkomst van zowel personen die worden uitgezet als degenen die worden gefaciliteerd bij zelfstandige terugkeer. Aan de grens vindt de gebruikelijke controle plaats en de verantwoordelijke autoriteit kan na onderzoek tot de conclusie komen dat de betrokken persoon niet de Somalische nationaliteit bezit. De gemaakte afspraken bieden naar mijn mening voldoende garantie dat de Somalische autoriteiten onderdanen die uitgezet worden terugnemen, mits voor hen voldoende vaststaat dat zij de Somalische nationaliteit hebben (waarin betrokkenen zelf ook een rol hebben).

Vraag 2

Kunt u nader specificeren hoeveel asielzoekers vrijwillig zijn teruggekeerd naar Somaliland en hoeveel naar Zuid- en Centraal Somalië?2

In beginsel wordt geregistreerd naar welk land een vreemdeling terugkeert en niet naar welk gebied. Aangezien het de vreemdeling vrij staat om na aankomst in het herkomstland door te reizen heb ik geen zicht op waar de vreemdeling zich uiteindelijk vestigt.

Vraag 3

Waarom verschilt het antwoord op vraag 3 van de eerdere vragen over de effecten van de wijziging van het landgebonden asielbeleid Somalië van hetgeen namens u bij de rechtbank in Rotterdam is uiteengezet?3

Ik volg u niet in de stelling dat deze informatie met elkaar strijdig is.

Vraag 4

Bent u van mening dat er voor de Somaliërs die worden vastgehouden in vreemdelingendetentie voldoende zicht op uitzetting is?4

Ja. Er bevinden zich (gestelde) Somaliërs in vreemdelingendetentie voor de uitzetting naar hun herkomstland of naar een ander land, bijvoorbeeld in het kader van een Dublin-claim. Voor zover uw vraag ziet op de uitzetting naar Somalië, twijfel ik gelet op de gemaakte afspraken met de Somalische federale autoriteiten niet aan de mogelijkheden tot uitzetting. Ook het feit dat zelfstandige terugkeer naar Somalië plaatsvindt, bevestigt mij in dit standpunt. Indien in een individueel geval geen zicht meer is op uitzetting, bijvoorbeeld door een getroffen interim- measure of voorlopige voorziening, dan wordt de vreemdelingenbewaring beëindigd.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft zich in een zitting van 9 augustus jl. over de vraag gebogen of er zicht is op uitzetting naar Somalië en zal hierover naar verwachting op korte termijn uitspraak doen. Uiteraard zal ik gevolg geven aan deze uitspraak indien de Afdeling oordeelt dat er onvoldoende zicht is op uitzetting naar Somalië.

Vraag 5

Wat is uw reactie op het bericht dat Artsen zonder Grenzen, dat al sinds 1991 actief is in Somalië, uit Somalië vertrekt omdat het daar te onveilig is geworden? Blijft u bij uw standpunt dat het veilig genoeg is voor Somaliërs om terug te keren?5

Zoals ik ook heb aangegeven in mijn brief over de wijziging in het landgebonden asielbeleid Somalië6, blijkt uit het laatste ambtsbericht van de Minister van Buitenlandse Zaken dat er groepen zijn die specifieke risico’s lopen vanwege op hen gerichte aanslagen door Al-Shabaab. Het betreft personen die politieke activiteiten verrichten voor de Somalische autoriteiten, medewerkers van ngo’s en journalisten. De door Artsen Zonder Grenzen genomen beslissing ligt in de lijn van het beeld dat ten grondslag ligt aan het asielbeleid voor Somalië. Met de zorgwekkende situatie in Somalië en positie van bijzondere groepen wordt bij het nemen van individuele beslissingen zeer wel rekening gehouden. Dat betekent echter niet dat iedere asielzoeker uit Somalië bij voorbaat bescherming behoeft. Als uit een individuele afweging, die de asielzoeker door de rechter kan laten toetsen, blijkt dat terugkeer verantwoord is, dan zal de betreffende asielzoeker het vertrek ook ter hand moeten nemen.

Vraag 6

Is het feit dat er inmiddels dertien «interim measures» zijn afgegeven door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) voor u reden om pas op de plaats te maken en af te zien van (pogingen tot) uitzettingen naar Zuid-Centraal Somalië totdat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een inhoudelijke uitspraak heeft gedaan over de veiligheidssituatie? Bent u bereid opvang te verlenen aan asielzoekers afkomstig uit Zuid- en Centraal Somalië totdat het EHRM een dergelijke uitspraak heeft gedaan?

Ik verwijs u naar mijn antwoord op uw vraag 5 van mijn antwoorden op uw eerdere vragen over dit onderwerp7.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de berichten «América Móvil doet vijandig bod op KPN»1 en «Nu kan KPN zichzelf echt niet meer redden»?2

Het is aan bedrijven en aandeelhouders om te beslissen over overnames, niet aan de overheid. Een overname van KPN door América Móvil stuitte bij mij niet bij voorbaat op overwegende bezwaren. In de periode dat door betrokkenen onderhandeld werd, onderhield mij constructieve contacten met América Móvil om bindende afspraken te maken over een extra borging van publieke belangen.

Vraag 2

Bent u van mening dat diensten van publiek belang met betrekking tot kwaliteit, toegankelijkheid en leveringszekerheid voor Nederlanders beschermd moeten worden tegen een buitenlandse overname?

De beschikbaarheid van goede telecommunicatiediensten is van groot belang voor de Nederlandse samenleving. In Nederland wordt hierin voor zowel vaste als mobiele diensten voorzien door verschillende aanbieders. Het merendeel van die aanbieders is in buitenlandse handen.
De kwaliteit, toegankelijkheid en leveringszekerheid worden primair geborgd door het bestaan van effectieve concurrentie. Het wettelijke systeem en het toezicht zijn er daarom op gericht optimale voorwaarden te scheppen voor concurrentie. Daarnaast zijn er regels ter bescherming van de gebruiker en met betrekking tot de continuïteit van de dienstverlening. Ook zijn er regels met betrekking tot de universele dienstverlening. Op grond hiervan kan de telefoondienst en een basale vorm van toegang tot internet door de minister van Economische Zaken worden opgedragen aan een marktpartij. Op dit moment is de universele dienst opgedragen aan KPN. Een eventuele overname van KPN brengt hierin geen verandering. KPN blijft verplicht de universele dienst te verzorgen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat KPN diensten van publiek belang aanbiedt? Zo neen, kunt u dit toelichten? Is het zorgen voor de kwaliteit en toegankelijkheid van het vaste en mobiele telefoonnet in Nederland, waar ook het communicatienetwerk voor de Nederlandse hulp- en veiligheidsdiensten gebruik van maakt, volgens u een dienst van publiek belang?

Ja, KPN verzorgt op basis van overeenkomsten met de Nederlandse Staat diensten met een publiek belang aan Nederlandse hulp- en veiligheidsorganisaties. Het betreft diensten als C2000, de Nood Communicatie Voorziening (NCV) en het Netherlands Armed Forces Integrated Network (NAFIN). In overeenkomsten tussen de Staat en KPN zijn afspraken gemaakt met betrekking tot de kwaliteit en toegankelijkheid van de betreffende dienstverlening. De kwaliteit en toegankelijkheid van het vaste en mobiele telefoonnet worden geborgd door effectieve concurrentie, wet- en regelgeving en toezicht.

Vraag 4

Kunt u met zekerheid stellen dat met de verkoop van KPN, inclusief het vaste netwerk, aan een buitenlandse onderneming de belangen van de Nederlandse consument gewaarborgd blijven? Zo ja, kunt u dit toelichten?

Ja. De concurrentie op de telecommunicatiemarkt zorgt voor prikkels bij bedrijven om te investeren in (blijvend) kwalitatief goede diensten tegen concurrerende prijzen. Voor elke partij die KPN (of enig andere aanbieder van telecommunicatie op de Nederlandse markt) over zou nemen, gelden voorts onverkort de wettelijke en contractuele verplichtingen die op de overgenomen partij rusten.

Vraag 5

Acht u het aannemelijk dat met de verkoop van KPN aan een buitenlandse onderneming de buitenhuisdekking van C2000 van 95% gewaarborgd blijft? Zo ja, kunt u dit toelichten?

KPN levert voor het C2000 netwerk de vaste infrastructuur en heeft daarmee slechts beperkt invloed op de buitenhuisdekking. Zoals in het antwoord op de vorige vraag is aangegeven, berusten op een partij die KPN overneemt dezelfde contractuele verplichtingen als die nu voor KPN gelden. Een overname heeft daarmee geen effect op de bestaande buitenhuisdekking.

Vraag 6

Zijn er landen waar constructies en/of wetgeving zijn gemaakt om hun strategisch belangrijke bedrijven tegen een buitenlandse overname te beschermen? Zo ja, kunt u daar een overzicht van geven?

Ja, die landen zijn er. Hieronder wordt een (niet uitputtend) beeld geschetst.
In een aantal landen heeft de overheid nog een aandelenbelang, veelal een minderheidsbelang. Dit zijn in Europa bijvoorbeeld de volgende landen:
Bedrijf
Overheidsdeelname (afgerond)
België
Belgacom
54%
Duitsland
Deutsche Telekom
32%
Frankrijk
Orange/France Telecom
28%
Zweden
TeliaSonera
37% Zweedse overheid
Finland
TeliaSonera
13% Finse overheid
Oostenrijk
Telekom Austria
28%
Bron: government ownership of public telecommunication network operators 2010. CESIfo / DICE 2012
In landen als het Verenigd Koninkrijk en Spanje heeft de overheid, net als in Nederland, geen enkel aandeel meer in de telecombedrijven.
Daarnaast kunnen sommige landen een eventuele overname tegenhouden door middel van een extra toets op een strategisch publiek belang. In 2009 zijn twee voorbeelden van een dergelijke toets nader beschreven en onderzocht, te weten het Duitse en het VK-model (TK 2009–2010, 31 350, nr. 8). Het Duitse model voorziet in de mogelijkheid om bij een aandelenbelang van meer dan 25% in een Duitse onderneming de verwerving te toetsen aan belangen van publieke orde en nationale veiligheid en deze eventueel te verbieden. Dit geldt dan alleen voor overnemende bedrijven uit niet EU landen.
Het model van het Verenigd Koninkrijk is een vorm van concentratiecontrole.
De overheid kan in beperkte gevallen interveniëren bij overnames of fusies uit hoofde van overwegingen met betrekking tot het publieke belang, zoals nationale veiligheid.
Desgevraagd hebben medewerkers van de Franse overheid meegedeeld dat er in Frankrijk specifieke reguleringsmaatregelen bestaan wat betreft buitenlandse directe investeringen. Dergelijke investeringen die van invloed kunnen zijn op publieke belangen, publieke veiligheid en defensie behoeven autorisatie vooraf van de Franse minister van Financiën. De telecombedrijven (naast Orange ook enkele andere landelijke mobiele aanbieders) worden gezien als vitale infrastructuren en vallen dus onder de autorisatie.

Vraag 7

Bent u bereid aanbieders van diensten van publiek belang te beschermen tegen een overname door buitenlandse bedrijven of beleggingsmaatschappijen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, bent u bereid met een wetsvoorstel te komen om dit te bewerkstelligen?

Buitenlandse ondernemingen mogen actief worden in Nederland en maken ook van die mogelijkheid gebruik. Ik ben van mening dat een open investeringsklimaat een belangrijke bijdrage levert aan de Nederlandse economie. Belangrijk in dit verband is wel dat alle aanbieders, ook de aanbieders die in buitenlandse handen zijn, zich aan bestaande wet- en regelgeving, contracten en anderszins gemaakte afspraken moeten houden. Daarnaast was het in het geval van América Móvil mogelijk aanvullende bindende afspraken te maken over een extra borging van publieke belangen.
Meer structureel gezien wil het kabinet bezien of in het kader van de effectieve borging van publieke belangen, in het bijzonder de nationale veiligheid, bestaande maatregelen effectiever kunnen worden toegepast en of aanvullende voorzieningen nodig zijn bij een overname. Ik heb dit in mijn brief van 12 september jl. (Kamerstuk II 24 095, nr. 356) ook aangegeven. Dit traject loopt nog. Ik zal u over de uitkomst daarvan begin 2014 informeren.

Vraag 1

Deelt u de mening dat de anti-homowet in Rusland (waardoor iemand een boete kan krijgen vanwege propaganda voor homoseksuele relaties) veroordeeld moet worden?1

Deze Russische wet (die een verbod inhoudt van «propaganda onder minderjarigen van niet-traditionele seksuele relaties», maar homoseksualiteit als zodanig niet verbiedt) heeft een stigmatiserende en discriminerende werking die personen en organisaties met homofobe sentimenten sterkt in hun opvattingen en daarom onwenselijk is.

Vraag 2

Op welke manier laat u uw afkeer blijken van deze wet? Blijft het bij het overbrengen van zorgen, of onderneemt u ook concrete actie? Wat onderneemt u hiertegen in Europees verband?

Nederland benut elke gelegenheid om onze zorgen kenbaar te maken aan de Russische autoriteiten, maar, waar mogelijk, ook aan de Russische bevolking. Het is staand beleid dat Nederland autoriteiten van andere landen aanspreekt met betrekking tot LHBT-kwesties en waar mogelijk publieke evenementen actief steunt. De mensenrechtensituatie wordt, juist ook in dit Nederland-Ruslandjaar, voortdurend aan de orde gesteld.
De door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») vormen het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. De RBZ spreekt regelmatig over de ontwikkelingen in Rusland. Het kabinet zal in de RBZ in het najaar, die de voorbereiding van de EU-Rusland Top ter hand zal nemen, de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

Vraag 3

Is het waar dat u tegen een boycot bent van de Olympische Spelen in Sotsji, maar dat u heeft gezegd dat sporters de homorechten bij de Spelen aan de orde kunnen stellen?

Het kabinet is inderdaad tegen een boycot. Nederland zal Rusland houden aan de door Rusland zelf ondertekende en bekrachtigde mensenrechtenverdragen die discriminatie verbieden. Zo bereiken we per saldo meer voor de positie van de LHBT-gemeenschap in Rusland dan met een boycot van de Winterspelen.
Een team bestaande uit vertegenwoordigers van de meest betrokken ministeries, NOC*NCF en betrokken bedrijven is enkele maanden geleden begonnen met voorbereidingen om de Nederlandse deelname aan de Olympische Spelen in 2014 zo goed mogelijk te laten verlopen. Tijdens de Spelen zal dit team ter plaatse zijn om Nederlandse sporters, supporters en officials bij te staan. Het kabinet vindt dat binnen de grenzen van het Olympisch Handvest sporters vrij moeten zijn om uiting te geven aan hun mening.

Vraag 4

Wat verwacht u precies van de sporters? Op welke manier gaat u hen ondersteunen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Vrijwilligerswerk helpt oudere aan nieuwe baan»?1

Ja.

Vraag 2

Herkent u de conclusie van het daarin aangehaalde onderzoek van de Ouderenombudsman omtrent de rol en betekenis van vrijwilligerswerk bij het vinden van een (nieuwe) baan?

Ik onderschrijf dat ook vrijwilligerswerk werkzoekenden kan helpen bij het vinden van betaald werk. Het verrichten van vrijwilligerswerk biedt zingeving, meer structuur en ritme voor de werkzoekende. Daarnaast kan de betrokkene een zinvolle bijdrage aan de samenleving leveren en het vrijwilligerswerk kan ook leiden tot een breder netwerk. En zoals bekend vinden veel werkzoekenden via hun eigen netwerk een betaalde baan.

Vraag 3

Herkent u voorts de daarin getrokken conclusie dat de overheid «een heel onvriendelijke houding» aanneemt ten opzichte van vrijwilligerswerk? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen om een en ander te veranderen, mede gelet op de positieve rol die vrijwilligerswerk volgens velen kan spelen bij het vinden van een (nieuwe) baan?

Het is de taak van de gemeente om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden naar regulier werk. Ook nu al is het mogelijk dat gemeenten het instrument vrijwilligerswerk benutten om iemand met een WWB-uitkering te activeren richting regulier werk. Ik ben van oordeel dat het huidige palet aan re-integratie-instrumenten voldoende is om mensen naar werk te begeleiden.

Vraag 4

Bent u bereid het in bovenbedoeld artikel genoemde programma «vrijwilligerswerk voor betaald werk» te incorporeren in het beleid van de overheid ten aanzien van vrijwilligerswerk in relatie tot het vinden van een (nieuwe) baan? Zo ja, wanneer en op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u van plan, bijvoorbeeld naar aanleiding van onderhavig artikel, het daarin genoemde onderzoek en deze vragen, te komen met een herijking van de rol en betekenis van vrijwilligerswerk als mogelijke route naar betaald werk? Zo ja, wanneer en op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u bereid het hierboven onder vraag 4 genoemde programma c.q. de rol en betekenis van vrijwilligerswerk bij het vinden van een (nieuwe) baan te betrekken bij het momenteel door de Inspectiedienst SZW plaatsvindende onderzoek naar de praktijk van maatschappelijke tegenprestatie en reïntegratie in het kader van de WWB (Wet Werk en Bijstand) respectievelijk bij de «handvatten» die dat onderzoek moet opleveren? Zo nee, waarom niet?

Het onderzoek van de Inspectie SZW, waarnaar u verwijst, is al enige tijd aan de gang en heeft, zoals met uw Kamer afgesproken en conform mijn brief aan uw Kamer van 5 juli 2013, betrekking op de wijze waarop gemeenten de tegenprestatie invullen. De verwachting is dat de Inspectie de resultaten in oktober zal opleveren. Daarnaast zal worden ingegaan op de aanpak «Work for the Dole» zoals die in Australië wordt vormgegeven, om te bezien hoe daar de tegenprestatie en vrijwilligerswerk met elkaar in verbinding worden gebracht. Na ontvangst van de bevindingen zal ik de Tweede Kamer hierover informeren. Daarnaast vallen vrijwilligerswerk en de tegenprestatie niet automatisch samen. Weliswaar kunnen de activiteiten inhoudelijk vrijwel gelijk zijn, maar de voorwaarden zijn verschillend. Bij vrijwilligerswerk is sprake van vrijwilligheid, terwijl bij een tegenprestatie sprake is van een plicht. En daarbij heeft de laatste niet persé tot doel de re-integratie van betrokkene, maar het verrichten van maatschappelijk zinvolle activiteiten als wederdienst voor het ontvangen van een uitkering.

Vraag 1

Hoe interpreteert u de berichten over de verslechterende mensenrechtensituatie in Rusland in aanloop naar de Olympische Spelen van 2014?1 2 3

De ontwikkeling van de mensenrechtensituatie in Rusland baart het kabinet zorgen. Deze negatieve ontwikkeling is al enige tijd gaande. Op velerlei terrein (behandeling van NGO’s, Pussy Riot, arrestatie van politieke demonstranten etc.) wordt de vrijheid van Russische burgers om maatschappelijk actief te zijn, en voor hun opvattingen en seksuele geaardheid uit te komen, geleidelijk verder ingeperkt. De aanvaarding van de wetgeving betreffende een verbod op «propaganda onder minderjarigen voor niet-traditionele seksuele relaties» (de zogenoemde «anti-homopropagandawet») is de recentste stap in dat proces.

Vraag 2

Deelt u de grote zorgen over de toenemende mate waarin in Rusland de rechten van LHBT’s4 en van mensen die voor hun rechten opkomen en die vrij hun mening willen uiten, worden geschonden? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Welke rol ziet u voor uzelf weggelegd en welke concrete stappen bent u bereid te zetten, om ervoor zorg te dragen dat in breed Europees verband de schending van elementaire mensenrechten in Rusland, zoals onder andere de Russische LHBT-gemeenschap nu in steeds heviger mate ondervindt, structureel aan de kaak worden gesteld?

Nederland zal waar mogelijk zorgen kenbaar maken aan de Russische autoriteiten. Het is staand beleid dat Nederland, zowel in bilateraal- als multilateraal verband, autoriteiten van andere landen aanspreekt m.b.t. LHBT-kwesties. De mensenrechtensituatie wordt, juist ook in dit Nederland-Ruslandjaar, voortdurend aan de orde gesteld.
De door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») vormen het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. De RBZ spreekt regelmatig over de ontwikkelingen in Rusland. Het kabinet zal in de RBZ in het najaar, die de voorbereiding van de halfjaarlijkse EU-Rusland Top ter hand zal nemen, de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een persoonlijke uiting van iemands geaardheid of welke andere persoonlijke eigenschap dan ook, op geen enkele manier een politiek statement is en dat een dergelijke uiting niet in strijd is met het Olympic Charter, omdat het charter stelt dat discriminatie naar seksuele geaardheid op geen enkele wijze getolereerd zal worden? Kunt u dit toelichten?

Een persoonlijke uiting van iemands geaardheid, of welke andere persoonlijke eigenschap dan ook, is geen politiek statement, tenzij de persoon zelf expliciet aangeeft dat het dat wel is. Een persoonlijke uiting van iemands geaardheid is dan ook niet in strijd met het Olympisch Handvest. Wanneer de bedoelde uiting een proactieve protestactie of demonstratie is, kan het Internationaal Olympisch Comité bekijken in hoeverre er sprake is van een overtreding van de regel uit het Handvest die proactieve protestacties of demonstraties verbiedt.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het rapport «Administrative performance differences between Member States recovering Traditional Own Resources of the European Union», dat op 28 februari 2013 door het Europees Parlement is uitgebracht?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat Nederland in figuur 14, samen met Slowakije en Estland, neergezet wordt als één van de drie landen waar de detectie van douanefraude en -onregelmatigheden in de onderzoeksperiode (2006–2011) bleef dalen tot onder het EU-gemiddelde? Wat zouden de oorzaken van deze daling kunnen zijn?

Het rapport dat in opdracht van het Europees Parlement is geschreven, geeft geen volledig beeld van de prestaties van de douane van een lidstaat op het gebied van de traditionele eigen middelen (invoerrechten). De prestaties van de douane van de lidstaten zijn op basis van dit rapport niet goed vergelijkbaar. Het rapport houdt namelijk alleen rekening met het aantal gemelde fraudezaken en onregelmatigheden en de daarmee gemoeide bedragen en niet met relevante factoren die per lidstaat aanzienlijk verschillen. Het gaat dan o.a. om geografische ligging (bijvoorbeeld wel of geen zeehavens), type handel (bijvoorbeeld bulkgoederen of kleine zendingen) en gevolgde douaneprocedure (bijvoorbeeld invoer of doorvoer). Deze factoren zijn van invloed op aard en mate van het risico op fraude en onregelmatigheden. Een andere relevante factor is de mate van vrijwillige naleving van wet- en regelgeving door het bedrijfsleven (compliance) en de gevolgde handhavingstrategie van de nationale douaneorganisatie. Zo zet Nederland in op het voorkomen van fraude en onregelmatigheden door het verhogen van de compliance in de logistieke keten door het certificeren van bedrijven die voldoen aan de voorwaarden van AEO (Authorised Economic Operator).
De Europese Commissie stelt dat dergelijke factoren het aantal meldingen van fraudezaken en onregelmatigheden en de daarmee gemoeide bedragen sterk beïnvloeden2. De Commissie vindt dan ook, net als het kabinet, dat in het licht van deze factoren de methodiek van het rapport te beperkt is. De Europese Commissie heeft in het Europees Parlement afstand genomen van de conclusies uit het rapport3.
Overigens kan worden opgemerkt dat het aantal in Nederland geconstateerde fraudezaken en onregelmatigheden afneemt, maar niet het ermee gemoeide totale geldbedrag. In 2012 is er bijvoorbeeld een verdrievoudiging van het bedrag aan fraude en onregelmatigheden bevonden (29 miljoen in 2011 tegenover 88 miljoen in 2012). Er worden dus minder zaken afgehandeld, maar per zaak gaat het wel om meer geld. De trend dat het aantal fraudezaken en onregelmatigheden daalt, is overigens in de hele Europese Unie zichtbaar.
De afgelopen jaren heeft Nederland ingezet op het vergroten van de compliance in de logistieke keten door de AEO-certificering. Daarnaast heeft Nederland dit jaar besloten om bij de Douane, naast het al bestaande fraudeteam accijns, een fraudeteam op te richten speciaal voor de bestrijding van fraude met invoerrechten en fraude op het terrein van de zogenaamde VGEM (Veiligheid, Gezondheid Economie en Milieu) – douanebepalingen. Dit fraudeteam is momenteel in opbouw.

Vraag 3

Indien de performance van Nederland bij het opsporen van douanefraude en -onregelmatigheden in de onderzoeksperiode (2006–2011) niet gehalveerd zou zijn, hoeveel extra douanerechten had Nederland dan in 2011 kunnen invorderen? Hoeveel geld had Nederland daarvan voor haar eigen begroting gehad, aangezien het 25% van de inkomsten zelf mag houden als perceptiekosten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Klopt het dat Nederland slechts 23,21% van de in onregelmatigheidsgevallen opgelegde douanerechten heeft geïnd (in het jaar waarin de onregelmatigheid werd opgespoord), ver onder het Europees gemiddelde (41,78%) en minder dan landen als Bulgarije en Cyprus?

Ja, dat klopt. Overigens past ook bij deze cijfers een relativering. Zoals de Europese Commissie opmerkt, kunnen verschillen tussen de lidstaten in de resultaten van inning worden veroorzaakt door het type fraude of onregelmatigheid of door het type schuldenaar4. Daarnaast geeft het inningspercentage in het jaar waarin de fraude of onregelmatigheid wordt geconstateerd, slechts een beperkt beeld. Het proces van inning kan namelijk doorlopen na afloop van het kalenderjaar waarin de fraude of onregelmatigheid is vastgesteld. Om die reden publiceert de Europese Commissie ook het inningspercentage na afloop van twee jaar. Uit deze cijfers blijkt dat in de periode 2006 – 20115 het inningspercentage van Nederland boven het Europese gemiddelde en dat van Bulgarije en Cyprus ligt: 65,30% in Nederland tegen 50,52% in Europa, 42,03% in Bulgarije en 45,35% in Cyprus.

Vraag 5

Voor welk bedrag heeft de Europese Commissie in de onderzoeksperiode (2006–2011) Nederland aansprakelijk gesteld voor oninbaar geleden douaneschulden? Hoeveel daarvan is betaald, en onder welke post worden dit soort boetes van de Commissie in de begroting geboekt?

Nederland is voor de periode 2006 – 2011 door de Europese Commissie voor een bedrag van in totaal € 11,5 miljoen aansprakelijk gesteld voor oninbaar geleden douaneschulden (vastgestelde schulden die niet bij de schuldenaar konden worden geïnd door de Nederlandse douane). Op dit bedrag mogen, voorafgaand aan de afdracht, ook perceptiekosten worden ingehouden, waardoor er feitelijk € 8,6 miljoen moest worden afgedragen. Dit is 0,066% van het totaal aan traditionele eigen middelen dat in deze periode door Nederland is afgedragen. Het bedrag is geheel betaald en wordt verantwoord op de begroting van Buitenlandse Zaken.

Vraag 6

Indien de Nederlandse douane in de onderzoeksperiode (2006–2011) dezelfde performance had gehad als Duitsland, hoeveel extra douanerechten had Nederland dan ingevorderd, en hoeveel geld daarvan had Nederland dan zelf kunnen behouden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Heeft u kennisgenomen van het jaarlijkse activiteitenrapport van DG Budget van de Europese Commissie over 2011, in het bijzonder voor wat betreft de opmerkingen over de controle van Traditionele Eigen Middelen?2

Ja.

Vraag 8

Heeft de Europese Commissie Nederland verzocht haar een bedrag van € 18,2 miljoen te betalen, omdat zij Nederland financieel aansprakelijk houdt voor ten onrechte in de Nederlandse Antillen uitgegeven exportcertificaten, hetgeen heeft geresulteerd in een dienovereenkomstig verlies aan Traditionele Eigen Middelen voor het EU-budget?3

Ja.

Vraag 9

Wat is de juridische grondslag van deze aansprakelijkstelling van Nederland door de Europese Commissie?

Nederland heeft de Europese Commissie medegedeeld dat Nederland niet aansprakelijk kan worden gehouden voor fouten van de douaneautoriteiten in kwestie. Het bedrag is dan ook niet betaald. Het parlement wordt over aansprakelijkheidstellingen geïnformeerd in de reguliere begrotingsstukken op het moment dat er sprake is van een voorziene betalingsverplichting.

Vraag 10

Heeft Nederland inmiddels gevolg gegeven aan deze aansprakelijkstelling en het geclaimde bedrag aan de Europese Commissie overgemaakt? Indien dit het geval is, wie heeft dit bedrag dan betaald, onder welke post in de begroting is dit geboekt en hoe is het parlement hierover geïnformeerd? Zo ja, betekent dit dan dat Nederland het met de rechtsgrondslag van de aansprakelijkstelling door de Europese Commissie eens is? Zo nee, waarom niet? Wat is de stand van zaken bij de afdoening van dit dossier en hoe zal de Kamer daarover geïnformeerd worden?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 11

Kunt u voor de periode vanaf 2006 een overzicht geven in welke gevallen en voor welke bedragen Nederland door de Europese Commissie aansprakelijk is gesteld voor administratieve fouten, verzuimen, nalatigheden e.d. die in de ogen van de Commissie leidden tot een minderopbrengst aan Traditionele Eigen Middelen voor de EU, dan wel Nederland uit eigener beweging bedragen aan de Commissie heeft betaald, omdat zij zichzelf bij voorbaat als aansprakelijk beschouwde?

Hieronder treft u een overzicht aan van de gevallen waarin Nederland aansprakelijk is gesteld dan wel uit eigen beweging heeft betaald. Het overzicht ziet op de periode 2006 tot en met augustus 2013. Er is bij het overzicht een onderverdeling gemaakt in categorieën op basis van de oorsprong van de aansprakelijkheidsstelling. De volgende onderverdeling is gehanteerd:
aansprakelijk als gevolg van controles Europese toezichthouders en juridische procedures
21,3
aansprakelijk nadat Nederland oordeel heeft gevraagd aan EU
5,4
Nederland betaalt uit eigen beweging aan EU wegens administratieve vergissingen
14,6
aansprakelijk wegens niet of te late afdracht – wel geïnd niet afgedragen
16,3
Correctie voor perceptiekosten van 25%
– 14,4
*bedragen x € 1.000.000
Bij het overzicht passen de volgende kanttekeningen

Vraag 12

Is Nederland op andere beleidsterreinen door de Europese Commissie aansprakelijk gesteld voor administratieve fouten, verzuimen, nalatigheden e.d. over de periode 2006 tot heden? Zo ja, op welke terreinen, waarom en voor welk bedrag?

Voor een overzicht van alle financiële correcties en terugvorderingen in Nederland tussen 2007 en 2011 door de Europese Commissie bij de Structuurfondsen, Landbouwfondsen, Migratiefondsen en bij het Europees Sociaal Fonds, verwijs ik u naar tabel 1 en 2 in de brief van de regering inzake vragen van uw Kamer over het jaarverslag van de Europese Rekenkamer uit 2012 (Kamerstukken II 2012–2013, 24202 nr.8.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Hongerstakers nog altijd in kale isoleercellen opgesloten»?1

Ja. De aanleiding voor het artikel is een uitspraak van de beklagcommissie uit de Commissie van Toezicht bij het Detentiecentrum Schiphol.

Vraag 2

Heeft u de Nationale ombudsman toegezegd dat er geen hongerstakers meer in de isoleercel zullen worden gezet?

De Nationale ombudsman heeft in 2010 in een rapport de aanbeveling gedaan om bij de directeuren van de justitiële inrichtingen onder de aandacht te brengen dat wanneer hongerstakers in een observatiecel worden geplaatst, in deze cel zoveel mogelijk faciliteiten moeten worden geboden zoals in een reguliere cel (meubilair, televisie, radio, etc.) en een hongerstaker andere kleding moet worden verstrekt dan scheurkleding. Bij brief van 8 juni 2011 heb ik aan de Nationale ombudsman gemeld deze aanbeveling te zullen overnemen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het plaatsen van mensen in een isoleercel een zeer vergaande maatregel is en schadelijke effecten voor de betrokkene kan hebben?

Ik deel de mening dat het afzonderen van ingeslotenen een vergaande maatregel is. Om die reden gaan de inrichtingen terughoudend om met deze maatregel. De maatregel wordt overigens in de meeste gevallen toegepast met het oog op de bescherming van de ingeslotene. Kortheidshalve verwijs ik naar het themarapport «Plaatsing in isolatie in huizen van bewaring en gevangenissen» van de toenmalige Inspectie voor de Sanctietoepassing (ISt) van mei 2012 en mijn beleidsreactie daarop die is opgenomen in mijn gebundelde beleidsreactie op rapporten van de Inspectie Veiligheid en Justitie (TK, Vergaderjaar 2012–2013, 24 587, nr. 482).

Vraag 4

Hoe vaak zijn er in het afgelopen jaar mensen in een isoleercel geplaatst vanwege een hongerstaking of dorststaking en voor hoe lang? Wanneer wordt besloten om iemand weer uit de isoleercel te plaatsen? Welke voorwaarden worden daaraan gesteld?

In mijn brief van 15 mei 2013 (TK, Vergaderjaar 2012–2013, 19 637, nr. 1667) heb ik uw Kamer geïnformeerd over het aantal personen dat in mei 2013 groepsgewijs in honger- dan wel dorststaking is gegaan en het aantal personen dat in observatie is geplaatst. Bij eerder genoemde gebundelde beleidsreactie heb ik uw Kamer geïnformeerd over omvang en redenen voor de toepassing van afzondering in detentiecentra.
Uitgangspunt is dat een eet- en/of drinkstaker op een reguliere afdeling verblijft. Een ingeslotene wordt pas onder cameratoezicht geplaatst en/of geïsoleerd als daar een medische reden voor is (of bij wijze van ordemaatregel indien nodig). De maatregel wordt beëindigd zodra geen grond voor observatie meer bestaat.

Vraag 5

Wanneer is de directie bevoegd cameratoezicht toe te passen bij hongerstakers? Is het ook mogelijk om cameratoezicht, indien nodig, in de eigen cel te faciliteren?

De directeur is op grond van artikel 24 a Pbw bevoegd om te bepalen dat een ingeslotene die in een afzonderingcel verblijft, door middel van een camera wordt geobserveerd indien dit ter bescherming van de geestelijke of lichamelijke toestand van de gedetineerde noodzakelijk is. Alvorens hij hiertoe beslist, wint hij het advies in van een gedragsdeskundige onderscheidenlijk de inrichtingsarts, tenzij dit advies niet kan worden afgewacht. In dat geval wint de directeur het advies zo spoedig mogelijk na zijn beslissing in.
Het is niet mogelijk om cameratoezicht op de eigen cel te faciliteren. Een reguliere cel is onvoldoende overzichtelijk om door middel van cameratoezicht de veiligheid van de ingeslotene te waarborgen. Bovendien verblijven de meeste vreemdelingen met twee personen op cel waardoor het plaatsen van cameratoezicht zou ingrijpen op de privacy van de celgenoot.

Vraag 6

Welke implicaties heeft de uitspraak van de commissie van toezicht voor het beleid ten aanzien van het gebruik van de isoleercel in vreemdelingendetentie?

Conform mijn toezegging in reactie op het eerder genoemde rapport van de ISt van 2011 worden honger- en dorststakers geplaatst in afzonderingscellen met meer faciliteiten. De hiervoor noodzakelijke aanpassingen van de afzonderingscellen in Detentiecentrum Schiphol zijn in mei van dit jaar gereed gekomen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de berichten «Tijgermug al in zeven plaatsen in Nederland» en «Overheid laks in aanpak gevaarlijke tijgermug»?1

Ik heb van de inhoud van de artikelen kennisgenomen. Mijn beleid op dit terrein heb ik uiteengezet in mijn brief aan de Kamer (32 793, nr. 96) d.d. 25 juni 2013.

Vraag 2

Welke gezondheidsrisico’s lopen Nederlanders als de tijgermug zich definitief vestigt in Nederland? Heeft u lessen geleerd uit de Q-koortsuitbraak in het verleden, en hoe worden deze lessen in de praktijk gebracht?

Zoals ik afgelopen juni in mijn Kamerbrief (Kamerstuk 32 793, nr. 96) beschrijf, neem ik verschillende maatregelen om te verhinderen dat Aziatische tijgermuggen zich in Nederland kunnen vestigen. Deze maatregelen neem ik uit voorzorg om eventuele uitbraken van infectieziekten te voorkomen. Ik geef ook aan welke preventieve maatregelen op bandenbedrijven ik proportioneel acht. Zoals beschreven heb ik daarbij afgewogen dat er beperkte wetenschappelijke kennis is over effectieve maatregelen, dat er veel onzekerheid is rondom de grootte van risico’s die met zulke maatregelen kunnen worden afgewend, dat benodigde bestrijdingsmiddelen niet toegelaten zijn, en dat internationale ontwikkelingen van invloed zijn op mijn beleid.

Vraag 3

Hoe wordt de afweging gemaakt tussen gezondheidsrisico’s en alle bijbehorende kosten enerzijds en economisch gewin anderzijds?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Klop het dat er een convenant is gesloten met de branchevereniging waar bedrijven juridisch niet aan gehouden zijn? Zo nee, hoe verklaart u dan de forse toename van het aantal plaatsen in Nederland waar de tijgermug recentelijk is aangetroffen? Zo ja, waarom houdt u de burger voor de gek met nepmaatregelen?

Het convenant is gesloten om via zelfregulering te komen tot een kleiner risico voor de introductie en verspreiding van Aziatische tijgermuggen. Omdat dit voorjaar nog banden verhandeld zijn die niet onder de convenantafspraken vallen, was te voorzien dat er deze zomer nog Aziatische tijgermuggen zouden worden aangetroffen. Na de zomer van 2014 zullen wij evalueren of met het convenant de insleep van Aziatische tijgermuggen voldoende wordt voorkomen.
In het convenant heb ik ook vastgelegd dat ik met de sector verder verken hoe transparantie en toezicht bevorderd kunnen worden. Overigens heeft de rechtbank Oost-Brabant op 26 juni jl. uitspraak gedaan in het beroep van het Platform Stop invasieve exoten en het college van gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, over handhaving door de provincie bij bandenbedrijven, op basis van de Wet milieubeheer. Ik onderzoek hoe deze uitspraak mogelijk van invloed is op de verdere uitwerking van het convenant.

Vraag 5

Wanneer gaat u van importeurs van gebruikte banden en Lucky Bambooplanten eisen dat zij hun goederen zonder tijgermuggen importeren, in navolging van Australië?

Mijn doel is om de volksgezondheid te beschermen. Er zijn meerdere mogelijke maatregelen om dit doel te behalen. In mijn kamerbrief zet ik uiteen welke maatregelen in mijn ogen op dit moment proportioneel zijn.

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat blinden en slechtzienden een braille leesregel alleen thuis (vergoed via de zorgverzekeraar) óf alleen op het werk (vergoed via het UWV) mogen gebruiken, en dat hierdoor een blinde of slechtziende met een arbeidsbetrekking altijd twee dure braille leesregels moet aanschaffen?1

Nee, dat is niet het geval.

Vraag 2

Wat is de reden dat een braille leesregel – die tegenwoordig draadloos werkt en makkelijk is mee te nemen – niet op het werk èn in de privésituatie mag worden gebruikt? Kunt u dat toelichten?

Een braille leesregel die is verstrekt door de zorgverzekeraar mag zowel in de privé als de werksituatie worden gebruikt.

Vraag 3

Bent u van mening dat er sprake is van verspilling door blinden en slechtzienden met een dienstbetrekking twee braille leesregels te laten aanschaffen, terwijl één braille leesregel voldoende is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregel gaat u treffen om ervoor te zorgen dat blinden en slechtzienden hun braille leesregel zowel op het werk als in de privésituatie mogen gebruiken?

Wanneer iemand uit de voeten kan met één braille leesregel, is het niet wenselijk dat verzekeraar en/of overheid er twee vergoeden. Als dat zou gebeuren, zou er sprake zijn van verspilling. Het UWV verstrekt daarom ook alleen dan een brailleleesregel, indien de door de zorgverzekeraar verstrekte leesregel niet geschikt is voor gebruik in de werksituatie en het UWV een specifiek voor die werksituatie geschikte brailleleesregel noodzakelijk vindt om een functie goed te kunnen uitoefenen.

Vraag 4

Bent u bereid hierover met het Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen (UWV) en de zorgverzekeraars in overleg te treden om deze verspilling tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

Gezien de antwoorden op de vragen 1 tot en met 3 is er geen reden om in overleg te treden.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de tv-uitzending/website1 over de in Nederland verboden niet-invasieve prenatale test (NIPT)?

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er Nederlandse ziekenhuizen zijn die bloed van zwangere vrouwen prikken, en het vervolgens via België naar Amerika laten sturen voor een niet-invasieve prenatale test (NIPT)? Zo ja, deelt u de mening dat dit eens te meer een signaal is dat het tijd wordt dat deze test snel ook in Nederland wordt toegestaan? Zo ja, hoe gaat u dit bespoedigen?

De precieze rol van de Nederlandse ziekenhuizen is mij niet bekend. Zoals ik eerder heb aangegeven ben ik doordrongen van de urgentie om in Nederland onderzoek te doen naar de test en probeer waar mogelijk behulpzaam te zijn om een snelle maar zorgvuldige procedure te bevorderen. Hierover is regelmatig contact geweest met de onderzoekers. Daarbij hoop ik dat de Gezondheidsraad snel met een gedegen oordeel komt.

Vraag 3

Deelt u de mening dat, in afwachting van een besluit over het definitief toestaan van NIPT in Nederland, het nu alvast toegelaten moet worden dat Nederlandse ziekenhuizen bloed buiten Nederland laten testen? Zo nee, waarom niet?

Nee. We hebben in Nederland een Wet op het Bevolkingsonderzoek (WBO) die een vergunning vereist voor de invoering van nieuwe technieken als het gaat om een screening naar onbehandelbare aandoeningen. Die wet schrijft een procedure voor waar ik mij als minister aan moet houden. De Gezondheidsraad moet hierover een zorgvuldig oordeel kunnen vellen. Daarbij is het niet conform de wet dat de test zonder vergunning wordt aangeboden.

Vraag 4

Kunt u deze vragen gelijktijdig met de op 23 juli 2013 ingezonden vragen van bovengenoemde leden beantwoorden?2

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Gratis stagiair (m/v) zoekt plek»?1

Ik verwijs u daarvoor graag naar de antwoorden op de onderstaande vragen.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de opmerking van de voorzitter van FNV Jong dat door het aannemen van gratis stages schijnwerkloosheid gecreëerd wordt? Betekent dit dat het echte werkloosheidspercentage onder jongeren nog hoger is dan 17%?

Het is bekend dat het werkzoekenden momenteel extra moeite kost om een geschikte baan te bemachtigen. Voor pas afgestudeerde jongeren zonder werkervaring geldt dat nadrukkelijker. Bezien vanuit dat perspectief is het denkbaar dat deze jongeren alternatieve oplossingen aangrijpen om werkervaring op te doen, hun kennis actueel en op peil te houden en daarmee fit te blijven voor de arbeidsmarkt. Er zijn ook jongeren die in plaats van een onbetaalde stage, vrijwilligerswerk verrichten om werkervaring op te doen. Ook vrijwilligerswerk is onbetaald. Veel jongeren die deze stages aannemen geven ook aan dat zij hiermee hun uiterste best doen om zo min mogelijk een beroep te doen op een bijstandsuitkering.
Organisaties en bedrijven zijn niet verplicht om een stagevergoeding te betalen. Meestal wordt het echter wel gedaan, zeker bij grotere organisaties. De gemiddelde stagevergoeding van een tweede- en derdejaars hbo-student ligt daarbij tussen € 136 tot € 227 bruto per maand, voor een afstudeerstage op hbo-niveau tussen € 227 tot € 363 bruto per maand, en op academisch niveau tussen € 227 tot € 454 bruto per maand.
Voor het werkloosheidspercentage onder jongeren maakt een eventuele verschuiving van stageplekken voor studenten naar stageplekken voor afgestudeerde jongeren in principe geen verschil. Een mogelijk hogere werkloosheid onder studenten als gevolg van een verminderd aantal stageplekken, kan worden weggestreept tegen een lagere werkloosheid onder afgestudeerde jongeren als gevolg van een grotere (stage)werkgelegenheid voor hen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat onbetaalde stages voor reeds afgestudeerde jongeren zorgen voor oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt, waardoor er verdringing ontstaat? Zo nee, waarom niet?

Er is geen sprake van verdringing omdat het doorgaans gaat om additionele plaatsen. Deze plekken komen niet tot stand als de werkgever geen stagiair heeft.

Vraag 4

Kunt u motiveren waarom werkgevers reeds afgestudeerde jongeren die een onbetaalde stage lopen niet het wettelijk minimumloon hoeven uit te betalen? Zo nee, wat gaat u eraan doen om te zorgen dat iedere werkgever zijn werknemers minimaal het wettelijk minimumloon uitbetaalt?

Voor het verrichten van een stage is het van essentieel belang dat een stagiair zich duidelijk onderscheidt van een «gewone werknemer». De werkzaamheden van een gewone werknemer zijn hoofdzakelijk van productieve aard, gericht op het maken van omzet, winst of het behalen van doelen (etc.). Bij een stagiair staat het leeraspect centraal. Als er sprake is van een stage is betaling van het minimumloon niet vereist. Er is evenmin een verplichting om de stagiair een vergoeding te betalen in het kader van een stage-overeenkomst en er geldt dat uitsluitend een vergoeding moet worden betaald als dit opgenomen is in de cao waaronder de betrokkene valt.

Vraag 5

Deelt u de mening van de voorzitter van FNV Jong dat bedrijven die geen vergoeding betalen aan afgestudeerde jongeren aangepakt moeten worden? Zo ja, wat houdt het aanpakken precies in? Zo nee, waarom niet?

Zoals hierboven wordt toegelicht zijn organisaties en bedrijven niet verplicht een stagevergoeding te betalen en is betaling van het minimumloon niet vereist.

Vraag 6

Deelt u de zorgen van de Landelijke Studenten Vakbond dat door de vele onbetaalde stages jongeren die nog bezig zijn met hun opleiding meer moeite hebben met het vinden van een stageplek? Zo nee, waarom niet?

Ik begrijp de zorgen omtrent studenten die nog in opleiding zijn en hierdoor mogelijk meer moeite hebben om een stageplek te vinden. Ik vind het daarom positief dat de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) sinds januari 2013 het succesvolle stage- en leerbanenoffensief heeft geïntensiveerd. Mirjam Sterk, Ambassadeur Aanpak jeugdwerkloosheid, en de SBB trekken sinds kort samen op om het offensief nog meer aandacht te geven. Scholen zijn opgeroepen stagetekorten te melden via het Meldpunt stagetekorten, waardoor knelpunten inzichtelijk zijn en worden aangepakt.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Toch werklozen aan de slag in thuiszorg»?1

Ja

Vraag 2

U vond het toch ook onacceptabel dat werklozen straks de persoonlijke verzorging van onze ouderen gaan uitvoeren?2 Zo ja, wat is dan nu uw reactie op de inhoud van genoemd artikel?

In mijn brief (Kamerstukken II, 29 538, nr. 149) heb ik nadrukkelijk gesteld dat het vervangen van professionals door vrijwilligers en werklozen bij het uitvoeren van lijfsgebonden zorg, waaronder medische handelingen, niet in overeenstemming is met mijn visie op de langdurige zorg. Lijfsgebonden zorg moet ook na 2015 in handen blijven van mensen die daarvoor zijn gekwalificeerd en die deze activiteiten kunnen uitvoeren volgens professionele standaarden.
Op dit moment werk ik aan het wetsvoorstel voor een nieuwe Wmo. Om de kwaliteit te borgen van de maatschappelijke ondersteuning zal ik kwaliteitsnormen in het wetsvoorstel opnemen. Deze normen worden door betrokken veldpartijen nader uitgewerkt tot een gezamenlijk gedragen kwaliteitskader. Het Zorginstituut krijgt hierbij een wettelijke taak en de IGZ ziet toe op de naleving van het kwaliteitskader door de aanbieders.
Op grond van de huidige Wmo hebben gemeenten geen verantwoordelijkheid ten aanzien van lijfsgebonden zorg. Zij hebben op dit moment de taak om voor mensen die een beperking ervaren in hun zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie voorzieningen te treffen op het gebied van maatschappelijke ondersteuning die de betrokkene in staat stellen om een huishouden te voeren, zich te verplaatsen in en om de woning, zich lokaal te verplaatsen per vervoermiddel en medemensen te ontmoeten en op basis daarvan sociale verbanden aan te gaan. In de uitvoering van deze taak hebben gemeenten beleidsruimte in de wijze waarop ze hun burgers ondersteunen en leggen daarover verantwoording af aan de gemeenteraad. Het inzetten van vrijwilligers en werkzoekenden kan onderdeel zijn van het lokale beleid om mensen te ondersteunen in hun participatie en zelfredzaamheid uit hoofde van de Wmo en tegelijkertijd werkzoekenden te activeren en ervaringen op te laten doen. Zo lang mensen hierbij geen activiteiten verrichten waarvoor zij niet gekwalificeerd zijn, is die aanpak niet in strijd met de geldende wet- en regelgeving.
Ik verwacht het wetsvoorstel voor een nieuwe Wmo in het najaar aan uw Kamer te kunnen aanbieden. Daarna kan uw Kamer beoordelen of het wetsvoorstel voldoende waarborgen biedt voor het behoud van de kwaliteit van de ondersteuning na de uitbreiding van de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor kwetsbare mensen.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe u gaat voorkomen dat ontslagen thuiszorgmedewerkers straks hetzelfde werk gaan doen voor minder salaris?

In dat verband wijs ik u op artikel 10a Wmo op basis waarvan degene die in opdracht van het college van B en W huishoudelijke verzorging gaat verlenen aan personen die daarop aanspraak hebben, in overleg moet treden met degenen die vóór hem in opdracht van het college van B en W huishoudelijke verzorging hebben verleend over de overname van het betrokken personeel.
Het college van B en W ziet erop toe dat het hiervoor bedoelde overleg plaatsvindt. Indien personeel wordt overgenomen, dan wel na ontslag bij een andere werkgever in dienst treedt, kan het uiteraard voorkomen dat inpassing in het «nieuwe loongebouw» tot een lager salaris leidt.

Vraag 4

Kunt u aangeven in hoeveel gemeenten vrijwilligers en werklozen de taken van thuiszorgmedewerkers al overgenomen hebben en hoeveel werkloze thuiszorgmedewerkers al op deze manier ingezet worden? Zo nee, waarom niet?

Nee. Gemeenten leggen aan hun gemeenteraad verantwoording af over de uitvoering van de Wmo. Het Rijk verzamelt hierover geen informatie.

Vraag 5

Is dit de toekomst van de thuiszorg, verzorgd worden door vrijwilligers en werklozen? Zo nee, hoe gaat u dit nieuwe beleid dan aanpakken?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de berichten over de voorgenomen overname van KPN door een Mexicaans bedrijf?1, 2

Ja, daar ben ik van op de hoogte.

Vraag 2

Wat kunnen hiervan de gevolgen zijn, op korte, middellange en lange termijn, voor de publieke belangen, waaronder de kwaliteit van de dienstverlening, de belangen van de werknemers en de samenstelling en hoogte van de investeringen?

Er zijn verschillende publieke belangen die spelen, zoals aangegeven in mijn brief van 12 september jongstleden (TK 2012–2013, 24 095, nr. 356). De door u genoemde economische belangen, zoals een kwalitatief goede dienstverlening en voldoende investeringen, worden het best geborgd in een goed werkende telecommarkt met goed presterende bedrijven. Dit komt tot stand via effectieve mededinging die geborgd wordt door wetgeving en toezicht.
De concurrentie zorgt voor prikkels bij bedrijven om te investeren in (blijvend) kwalitatief goede diensten tegen concurrerende prijzen. De belangen van de werknemers zijn geborgd conform Nederlandse wetgeving.

Vraag 3

Bent u bereid een Markt Effectentoets voor deze overname uit te voeren, waarin op de 24 door de SER geformuleerde punten alle effecten van de overname in kaart worden gebracht?

Nee. De SER adviseert een Markt Effecttoets uit te voeren in gevallen waar de introductie van marktwerking wordt overwogen. Dat is in onderhavige kwestie niet aan de orde; de privatisering van KPN en de marktwerking in de telecommunicatiesector zijn reeds lang geleden in gang gezet en gerealiseerd. Daarover zijn overigens gedegen discussies met de Tweede Kamer gevoerd, waarbij vele punten uit de door SER voorgestelde effectanalyse aan de orde zijn geweest.

Vraag 4

Klopt het dat een aantal publieke belangen in de Telecommunicatiewet is vastgelegd, zoals de universele dienstverlening, het recht op een aansluiting, de tarieven en de toegang tot het vaste net voor concurrenten, en dat met voldoende toezicht van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) deze publieke belangen, ondanks het vele juridische getouwtrek vanuit KPN, tot op zekere hoogte gewaarborgd kunnen worden?

Ja, dat klopt.

Vraag 5

Klopt het dat het publieke belang niet gewaarborgd is voor wat betreft de investeringsbeslissing (o.a. (glasvezel)netwerk, buitenlandse overnames), omdat dit publieke belang niet goed te regelen is via wetgeving, o.a. omdat dit in strijd zou zijn met de vrijheid van kapitaalverkeer en art. 1 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM)?

De minister van Economische Zaken heeft geen inhoudelijke bemoeienis met het investeringsbeleid van een volledig privaat bedrijf als KPN dat op een concurrerende markt opereert. Investeringsbeslissingen zijn aan het bestuur en de aandeelhouders van KPN. Directe bemoeienis met het investeringsbeleid van een onderneming zonder dat de Staat substantieel deelneemt in de betreffende onderneming staat inderdaad op gespannen voet met het vrij verkeer van kapitaal en het eigendomsrecht. Zoals bij vraag 2 aangegeven zorgt de concurrentie voor afdoende prikkels bij bedrijven om te investeren in (blijvend) kwalitatief goede diensten tegen concurrerende prijzen. KPN heeft er zelf alle belang bij een krachtige speler op de Nederlandse markt te blijven.

Vraag 6

Klopt het dat KPN bijvoorbeeld zou kunnen stoppen met investeren in glasvezelkabel, middelen zou kunnen overhevelen van Nederland naar Duitsland (E-Plus) of België, of met geld van KPN andere buitenlandse telecomaanbieders zou kunnen opkopen, etc.?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Klopt het dat KPN onderdeel wordt van een wereldwijde investeringsafweging, zoals NedCar in het recente verleden als onderdeel van Mitsubishi? Klopt het dat dit goed kan uitpakken, maar ook helemaal verkeerd kan uitpakken?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Wanneer is het Biedingsdocument van América Móvil te verwachten? Zal daarin duidelijkheid geboden worden over de investeringsplannen en de andere publieke belangen, op korte, middellange en lange termijn? Zo nee, hoe kunt u ervoor zorgen dat deze duidelijkheid er wél komt voor de eerstvolgende aandeelhoudersvergadering?

Het Biedingdocument is 18 oktober 2013 gepubliceerd door de Autoriteit Financiële Markten. In het Biedingdocument is ook ingegaan op investeringsplannen en enkele publieke belangen.

Vraag 9

Klopt het dat er weliswaar op papier weinig verandert, maar in de praktijk natuurlijk wel; namelijk dat een min of meer onafhankelijk bedrijf met een versnipperd aandeelhouderschap, waarin de Raad van Bestuur het voor het zeggen heeft, verandert in een bedrijf dat een (afhankelijke) dochteronderneming wordt van een Mexicaans bedrijf?

Ja, die mogelijkheid bestaat bij een overname.

Vraag 10

Klopt het dat u de overname kunt tegenhouden? Zo ja, op basis van welke bepaling c.q. welke wet?

Neen, er bestaan geen wettelijke bepalingen die het mogelijk maken een dergelijke overname tegen te houden door de Staat.
Het is aan de aandeelhouders van KPN om te beslissen over een verkoop van hun aandelen. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) heeft zich gericht op het maken van bindende afspraken met América Móvil over een extra borging van publieke belangen, naast hetgeen al wettelijk en contractueel is geborgd. De gesprekken met América Móvil liepen vanaf het eerste contact hierover, 28 augustus jl., constructief en gaven vertrouwen dat bindende afspraken gemaakt konden worden.
Meer structureel gezien wil het kabinet bezien of in het kader van de effectieve borging van publieke belangen, in het bijzonder de nationale veiligheid, bestaande maatregelen effectiever kunnen worden toegepast en of aanvullende voorzieningen nodig zijn bij een overname. Ik heb dit in mijn brief van 12 september jl. ook aangegeven. Dit traject loopt nog. Ik zal u over de uitkomst daarvan begin 2014 informeren.

Vraag 11

Klopt het dat de Stichting Preferente Aandelen B KPN de overname in de praktijk kan tegenhouden door uitgifte van preferente aandelen? Wat is uw oordeel over het wel of niet gebruik maken van dit middel?

Door het uitoefenen van haar optie op het nemen van preferente aandelen heeft de bedoelde Stichting op 29 augustus jl. een belang genomen van nagenoeg 50% van het aantal aandelen van KPN. Afgaande op het persbericht van América Móvil van 16 oktober jl. heeft deze beschermingswal er mede toe geleid dat América Móvil af zag van het bod. Het is aan het onafhankelijk oordeel van de Stichting of zij gebruik denkt te moeten maken van dit middel om de belangen van KPN en de met haar verbonden stakeholders zeker te stellen. EZ heeft geen rol in deze besluitvorming van de Stichting.

Vraag 12

Wat bedoelt de Raad van Bestuur precies, wanneer hij zegt dat «alle strategische opties die beschikbaar zijn, worden onderzocht»? Hoort daar ook het ingrijpen van de bovengenoemde stichting bij? Welke «strategische opties» nog meer?

De Raad van Bestuur van KPN respectievelijk de Centrale Ondernemingsraad van KPN zijn de aangewezen instanties om deze vragen te kunnen beantwoorden.

Vraag 13

Wat bedoelt de Centrale Ondernemingsraad precies als hij stelt ««alle invloed» te zullen aanwenden» om KPN als «zelfstandige Nederlandse onderneming» te kunnen laten bestaan?

Zie antwoord vraag 12.

Vraag 14

Klopt het dat de voorgenomen verkoop van E-Plus de trigger was voor het nu voorliggende voorgenomen bod? Is hier een verschil van mening tussen de Raad van Bestuur en zijn grootaandeelhouder América Móvil, of is de verkoop van E-Plus niet goed afgestemd tussen deze twee? Hoe vaak vindt overleg plaats tussen de heren Blok (CEO KPN) en Carlos Slim (eigenaar América Móvil)?

Het is mij niet bekend of de voorgenomen verkoop van E-Plus de trigger was voor het bod op KPN of dat de verkoop niet goed is afgestemd tussen KPN en América Móvil. Ook is mij niet bekend hoe vaak er overleg plaats vindt tussen de heren Blok en Slim. América Móvil geeft in een persbericht van 26 augustus jl. aan dat zij instemt met de verkoop van E-Plus na een verbetering van de verkoopcondities. De aandeelhouders hebben begin oktober de verkoop van E-Plus tijdens een speciaal belegde aandeelhoudersvergadering goedgekeurd.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «UWV te traag met uitbetalen»?1

Ik heb kennis genomen van het NOS-bericht. Een sterke stijging van het aantal faillissementen in de regio Noord Holland Noord heeft er helaas voor gezorgd dat UWV in totaal 500 faillissementsuitkeringen niet binnen de gestelde termijn heeft kunnen uitkeren. UWV is daarom overgegaan tot het betalen van voorschotten op de faillissementsuitkeringen. Voorschotten worden vastgesteld op de te verwachten hoogte van de uitkeringen.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat dit probleem alleen in Noord-Holland speelt en dat er in andere provincies dus geen sprake is van te traag uitbetalen door het UWV (Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen)?

Dit probleem speelde eenmalig en alleen in Noord-Holland. Helaas is het aantal faillissementen de afgelopen jaren flink gestegen. Daar heeft UWV op geanticipeerd door extra personeel in te zetten op de afdelingen die de faillissementen afhandelen. In de regio Noord Holland Noord was echter sprake van een sterke stijging van het aantal aanvragen in een korte periode.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat het in Noord-Holland zo’n 500 medewerkers betreft die te laat uitbetaald zullen worden?

Ja, het gaat om ongeveer 500 personen. Aan ongeveer de helft hiervan is uiterlijk vrijdag 16 augustus een voorschot uitgekeerd. De andere helft heeft in de week van 19 augustus een voorschot ontvangen.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat deze 500 medewerkers op vrijdag 16 augustus de achterstallige betalingen zullen ontvangen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u aangeven waardoor de achterstand bij het uitbetalen veroorzaakt is? Kunt u aangeven hoe ervoor wordt gezorgd dat dit in de toekomst niet meer gebeurt?

De achterstand bij het uitbetalen is ontstaan vanwege een onverwacht sterk stijgend aantal faillissementen in een korte periode. UWV zal in het vervolg nog beter aandacht besteden aan het signaleren van dergelijke grote stijgingen zodat vroegtijdig het benodigde extra personeel kan worden ingezet. Gezien de vervelende situatie die ontstaat voor betrokkenen die te laat een faillissementuitkering ontvangen, wordt op deze wijze gepoogd dit te voorkomen.

Vraag 6

Hoe ziet u de problemen met te traag uitbetalen in het licht van de bezuinigingen op het UWV? Deelt u de mening dat door het inkrimpen van het personeelsbestand van het UWV van 18.500 arbeidsplaatsen in 2010 naar 14.500 arbeidsplaatsen in 2018, terwijl de werkloosheid blijft oplopen en het aantal faillissementen heel hoog is, zal zorgen voor onderbezetting en zal leiden tot nog meer problemen met uitbetalingen? Zo nee, waarom niet?

UWV staat voor een grote opgave, gezien de oplopende werkloosheid en de forse bezuinigingen. Bij de vaststelling van het meerjarige budget voor de uitvoeringskosten wordt echter rekening gehouden met de verwachte volumeontwikkelingen. Voor oplopende volumes krijgt UWV extra budget toegekend. De reguliere bezetting is van voldoende niveau om het werk aan te kunnen. Uitschieters worden opgevangen door over vestigingen heen het personeel uit te wisselen om regionale piekbelasting aan te kunnen.

Vraag 1

Kent u de berichten «Verwekker moet betalen» en «Aangeslagen voor andermans kind»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op deze berichten?

Voor het antwoord op deze vraag wordt verwezen naar het antwoord op vraag 1 van het lid De Wit (ingezonden 13 augustus 2013).

Vraag 3

Hoe stelt de gemeente vast of iemand de biologische vader is van een niet-erkend kind en of op hem een alimentatieplicht rust? Kunt u de procedures en de rechtsmiddelen van de betrokkenen uiteenzetten?

De wijze waarop het college zijn onderzoeken met betrekking tot bijstandsverhaal inricht is aan het college overgelaten. Over de uitvoeringspraktijk in algemene zin heeft de gemeente Rotterdam het volgende toegelicht.
In eerste aanleg wordt de moeder gevraagd of zij bekend is met de identiteit van de verwekker van haar kind en, zo ja, of zij bereid is om medewerking te verlenen aan de vaststelling van het vaderschap. Bij positieve beantwoording wordt betrokkene, van wie de moeder stelt dat hij de verwekker zou zijn, aangeschreven. Hij krijgt daarbij hij de gelegenheid om zijn zienswijze kenbaar te maken over het vermeende verwekkerschap.
Bij betwisting van het verwekkerschap wordt de moeder met de ontkennende verklaring geconfronteerd. Als de moeder desondanks bij haar verklaring blijft wordt het verhaalsonderzoek vervolgd, gericht op de vaststelling van een eventuele verhaalsbijdrage. Daarbij wordt tevens onderzoek gedaan naar de draagkracht van degene op wie verhaal wordt gezocht. Hij wordt aangeschreven en krijgt de gelegenheid om alle informatie die van invloed zou kunnen zijn op een eventuele verhaalsbijdrage te verstrekken.
Het college kan de moeder hierbij ook wijzen op de mogelijkheid van een juridische procedure. Op grond van de artikelen 406a en 394 van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de persoon die het gezag heeft over het kind – meestal de moeder – bij de rechtbank een verzoek indienen om alimentatie. Hierbij dient de moeder het verwekkerschap aan te tonen. De rechter beoordeelt of bij een dergelijk verzoek of DNA-onderzoek noodzakelijk is. Deze procedure kan niet door de gemeente worden geëntameerd.
Wanneer iedere informatie van de vermeende biologische vader, ondanks herhaald verzoek, uitblijft stelt het college de verhaalsbijdrage ambtshalve vast en maakt deze met een besluit op grond van artikel 62g WWB aan hem bekend. Op grond van artikel 62g, tweede lid, WWB kan het college overgaan tot verhaal in rechte, als hij niet uit eigen beweging bereid is de bijdrage te betalen. De vermeende vader wordt door de rechtbank bij aangetekende brief geïnformeerd over een door het college ingediend verzoekschrift, waarbij hem de gelegenheid wordt geboden verweer te voeren.
Wanneer de vermeende vader in het geheel geen verweer voert of niet bereid is om medewerking aan onderzoek te verlenen, leidt dat er toe dat de rechtbank het verhaalsbedrag conform het verzoek van het college toewijst. Hij kan tegen die uitspraak in hoger beroep bij het gerechtshof.

Vraag 4

Hoe verhoudt het beleid van de gemeenten zich tot het recht op privacy van de betrokkenen?

Voor degenen die werkzaamheden verrichten in het kader van de uitvoering van de WWB geldt een geheimhoudingsplicht (artikel 65 WWB) waarmee de privacy van de betrokkenen bij gemeentelijk bijstandsverhaal afdoende is gewaarborgd.

Vraag 5

Is de moeder verplicht mee te werken aan het achterhalen van de biologische vader?

In de WWB staat de eigen verantwoordelijkheid van de burger centraal als het gaat om het voorzien in het eigen bestaan. Als dat echt niet lukt, bestaat er pas recht op bijstand van overheidswege. Tegenover dit recht staan ook verplichtingen waaraan moet worden voldaan. De gemeente heeft de mogelijkheid verplichtingen op te leggen die strekken tot vermindering of beëindiging van de bijstand. Zo kan de gemeente van de moeder verlangen dat zij, voor zover bekend, inlichtingen verstrekt over de identiteit van de biologische vader. Ook kan de gemeente verlangen dat zij zich, voor zover nodig, bereid verklaart tot medewerking aan een onderzoek ter vaststelling van het vaderschap. Een onderhoudsbijdrage van de verwekker heeft namelijk invloed op de hoogte van en het recht op uitkering van de moeder. Als de verwekker de onderhoudsverplichtingen jegens zijn kind niet of niet behoorlijk nakomt, kan de gemeente de kosten van bijstand op hem verhalen tot de grens van de onderhoudsplicht als bedoeld in boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Hiermee wordt voorkomen dat private lasten op publieke middelen worden afgewenteld.

Vraag 6

Wat zijn de consequenties voor de uitkeringsgerechtigheid van de moeder indien zij weigert mee te werken aan het achterhalen en eventueel gerechtelijk vaststellen van de biologische vader van het niet-erkende kind?

Als de moeder weigert de vraag te beantwoorden of zij bekend is met de identiteit van de verwekker van het niet-erkende kind of, als zij wel bekend is met die identiteit, geen medewerking verleent aan het onderzoek ter vaststelling van zijn vaderschap, kan het recht op bijstand op grond van artikel 54, eerste lid, WWB gedurende een periode van 8 weken worden opgeschort. Het college is daarbij verplicht om de moeder in het opschortingsbesluit uit te nodigen het verzuim binnen een nader door het college te bepalen termijn te herstellen. Als de moeder het verzuim niet herstelt binnen de daarvoor gestelde termijn, kan het college na het verstrijken van deze termijn het besluit tot toekenning van bijstand intrekken met ingang van de eerste dag waarover het recht op bijstand is opgeschort.

Vraag 7

Op welke wijze wordt er rekening gehouden met het belang van het kind en de moeder indien bijvoorbeeld contact met de vader ongewenst is?

De gemeente stemt de bijstand en de daaraan verbonden verplichtingen af op de omstandigheden, mogelijkheden en middelen van de belanghebbende (artikel 18 WWB). Het college dient bij haar besluitvorming acht te slaan op door belanghebbenden naar voren gebrachte bezwaren voor zover deze met zich zouden kunnen meebrengen dat het college redelijkerwijs geen gebruik kan maken van de haar toekomende bevoegdheden met betrekking tot de opschorting, de intrekking of het verhaal van bijstand.

Vraag 8

Klopt het dat ook spermadonoren verplicht kunnen worden om alimentatie te betalen? Kan de biologische vader van een kind dat geadopteerd is ook alimentatieplichtig zijn?2

Spermadonoren zijn op grond van de wet niet verplicht tot het voldoen van levensonderhoud. Dit is slechts anders als deze donor als levensgezel van de moeder heeft ingestemd met de daad die bevruchting van het kind tot gevolg kan hebben gehad.
Theoretisch is denkbaar dat een biologische vader alimentatieplichtig is na een éénouderadoptie. De kans dat deze situatie zich in werkelijkheid voor zal doen, acht ik verwaarloosbaar.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de redenen van de familieraad van NOVO om het vertrouwen in de Raad van Bestuur op te zeggen? Kunt u uw antwoord toelichten?1

Ik heb goed kennisgenomen van de motieven van de centrale familieraad om het vertrouwen in de Raad van Toezicht op te zeggen. Ik heb begrip voor de overwegingen van betrokkenen.

Vraag 2

Deelt u het ongenoegen van de familieraad dat verbeteringen niet snel genoeg gaan, en dat de Raad van Bestuur de aard van het overlijden van een bewoner in een isoleercel bagatelliseert? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ik heb goed kennis genomen van de brief van de centrale familieraad. De familieraad onderbouwt in deze brief helder waarom het vertrouwen in de Raad van Bestuur wordt opgezegd. Over de inhoud van de afwegingen en uitspraken van de centrale familieraad wil ik geen uitspraak doen omdat dit primair een zaak is tussen de familieraad en de Raad van Bestuur. In antwoord op eerdere Kamervragen over dit onderwerp ben ik reeds ingegaan op het thema van «voldoende en veilige zorg».

Vraag 3

Bent u het eens met de familieraad dat de huidige leiding van de zorginstelling niet «voldoende en veilige zorg biedt» aan familieleden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Vindt u het een juiste gang van zaken dat de Raad van Bestuur pas drie maanden na het overlijden van een bewoner in een isoleercel de familieraad op de hoogte heeft gesteld? Kunt u uw antwoord toelichten?

Hoewel ik niet op de hoogte ben van de specifieke redenen of omstandigheden die er hiertoe hebben geleid dient een Raad van Bestuur bij incidenten of calamiteiten mijns inziens zo snel mogelijk de familieraad en cliëntenraad nader te informeren.

Vraag 5

Welk gevoel krijgt u als u het interview leest met de bestuurders van NOVO? Krijgt u daar vertrouwen van?2

De bestuurders van NOVO erkennen in het interview dat de instelling tekort is geschoten in de zorgverlening. Ik ga er vooralsnog van uit dat de bestuurder en Raad van toezicht, gezien deze constatering, nu in goed overleg met alle betrokkenen ook snel stappen zullen nemen om de tekortkomingen zo snel mogelijk weg te nemen.

Vraag 6

Erkent u dat het beeld ontstaat dat de top van NOVO er alles aan gedaan heeft om het overlijden van de bewoner in de isoleercel in een doofpot te stoppen? Zo neen, hoe verklaart u dan de defensieve houding in de media tot nu toe?

Bij mij ontstaat dat beeld niet. Dat zou ook niet kunnen gelet op het onderzoek van de Inspectie.

Vraag 7

Vindt u ook dat er een rookgordijn rond de besluitvorming van de Raad van Bestuur hangt? Zo neen, waarom niet? Zo ja, vindt u dit vertrouwenwekkend?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Hoeveel kost de ingehuurde media-adviseur van zowel de Raad van Bestuur als de Raad van Toezicht?

Door wie de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht van NOVO zich heeft laten adviseren over hun communicatie is primair een zaak van de bestuurders en toezichthouders. Wel constateer ik dat juist de tekortschietende communicatie voor de centrale familieraad aanleiding is geweest het vertrouwen in de bestuurders op te zeggen.

Vraag 9

Vindt u het toepasselijk dat een en dezelfde media-adviseur voor zowel de Raad van Bestuur als de Raad van Toezicht werkt? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Is het waar dat deze media-adviseur ook werkt voor de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland en voor ouderenzorginstellingen die veel in het nieuws zijn?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 11

Vindt u het een juiste keuze van de top van NOVO dat hij zich versterkt voor communicatie met de media, terwijl deze juist mondjesmaat wil reageren op media-items?

Vraag 12

Hoe oordeelt u over de Raad van Toezicht die het vertrouwen in de Raad van Bestuur behoudt, ook na het harde oordeel van de familieraad? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 13

Bent u van mening dat de Raad van Toezicht genoeg distantie heeft tot de Raad van Bestuur om het functioneren onafhankelijk te toetsen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ik heb geen informatie over de overwegingen van de Raad van toezicht. Zie verder mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 14

Vindt u het in het belang van een zorginstelling dat bij opgezegd vertrouwen door verwanten en/of personeel de bestuurders dan gehandhaafd blijven?

Zie antwoord vraag 13.

Vraag 15

Bent u bereid de bestuurders te laten vervangen, en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de opdracht te geven de instelling te leiden tot er bestuurders zijn gevonden die wel het vertrouwen hebben van de familieraad? Zo neen, waarom niet?

Het is aan de Raad van Toezicht van een instelling om te beslissen om bestuurders al of niet te vervangen. Het is verder aan bestuurders en Raad van Toezicht om in overleg met familieraad, cliëntenraad en personeel het geschonden vertrouwen te herstellen. Inmiddels is één van de twee leden van de Raad van Bestuur afgetreden.

Vraag 16

Wat vindt u van het inzicht van de Raad van Bestuur dat hij na de sluiting van de locatie Onnen aankondigt dat er een nieuw behandelcentrum geopend zal worden?3

Zie antwoord vraag 15.

Vraag 17

Waarom heeft hetzelfde bestuur dit bericht drie maanden later in de media ontkend?4

Gegeven het feit dat gekozen is voor sluiting van de locatie Onnen, verwacht ik dat plannen voor een eventueel nieuw behandelcentrum zorgvuldig zullen worden voorbereid. Indien men een Bopz-aanmerking aanvraagt (tbv het verlenen van onvrijwillige zorg) zal de Inspectie vóóraf toetsen of de opzet van dat behandelcentrum voldoende waarborgen biedt voor veilige zorg van goede kwaliteit.

Vraag 18

Wat was de analyse van NOVO om de behandellocatie in Onnen te sluiten, en op welke wijze is deze analyse betrokken bij de voornemens voor een nieuw behandelcentrum? Zo neen, waarom niet? Zo ja, op welke wijze heeft NOVO binnen drie maanden geleerd van het strafregime, en wat vindt de IGZ hiervan?

De overwegingen van het bestuur op dit punt zijn mij niet bekend.

Vraag 19

Is het waar dat in de behandelcentra van NOVO gewerkt wordt volgens «de regiemethode» waarmee het personeel na een korte training moet werken? Zo ja, hoe werkt dit precies? Zo neen, hoe wordt er dan gewerkt?

Op basis van het calamiteitenonderzoek van de IGZ is een verbeterplan opgesteld. De IGZ heeft de voortgang van dat verbeterplan op 12 maart 2013 getoetst. De raad van Bestuur had kennelijk eerst een andere inschatting van de risico’s. De Raad van Bestuur herkende zich aanvankelijk dan ook niet in de rapportage van de IGZ. De rapportage is tevens besproken met degenen die bij het onderzoek van de IGZ betrokken waren. Zij herkenden zich wel in de bevindingen zoals weergegeven in de rapportage. Daarop heeft de Raad van Bestuur besloten op 15 april 2013 de locatie te Onnen te sluiten.

Vraag 20

Welke opleidings- en ervaringseisen gelden er voor het werken in een behandelcentrum? Welke eisen hanteert NOVO, en zijn deze naar uw mening voldoende? Kunt u uw antwoord toelichten?

NOVO heeft het Sociale Competentiemodel (dat stoelt op cognitieve gedragstherapeutische uitgangspunten) vertaald in wat NOVO het «regiemodel» noemt. In het regiemodel wordt de regie bij de start van de behandeling door de begeleiding helemaal overgenomen van de cliënt. Gekoppeld aan het groeiproces van de cliënt wordt de regie stukje bij beetje teruggegeven. Bij ongewenst gedrag krijgt de cliënt eerst een waarschuwing. Als de cliënt ongewenst gedrag blijft vertonen, krijgt de cliënt de keuze om zijn of haar gedrag te veranderen. Kiest de cliënt positief dan wordt de cliënt beloond. Volhardt de cliënt in zijn gedrag dan volgt een sanctie. Voor elke cliënt is er een beloningssysteem.
De medewerkers kregen een driedaagse training in het regiemodel. Daarna hebben zij door meelopen met een ervaren collega geleerd de theorie in de praktijk toe te passen. De medewerkers werden door de teamcoördinator gecoacht in de uitvoering van het regiemodel. Op uitnodiging van de teamcoördinator sloot de gedragsdeskundige of een collega van een andere behandeldiscipline aan bij een teamvergadering om uitleg te geven over een bepaald onderwerp. De gedragsdeskundige kon ook onderwerpen hiervoor aandragen. De arts verstandelijk gehandicapten werd incidenteel gevaagd om een klinische les te geven.

Vraag 21

Is bekend waarom NOVO op de behandellocatie Onnen met de regiemethode werkte? Is deze methode erkend en toepasselijk voor de bewoners van die zorglocatie?

Er zijn geen algemene opleidings- en ervaringseisen voor het werken in een behandelcentrum. De IGZ hanteert als uitgangspunt dat de deskundigheid van het personeel aan moet sluiten bij de zorgvraag van de cliënten waarvoor zij verantwoordelijk zijn.

Vraag 22

Welke betrokkenheid heeft de IGZ bij het staken van de regiemethode?

Nee, dat is mij niet bekend. Dat geldt ook voor de vraag in hoeverre deze methode voor deze bewoners «erkend» is. De Inspectie geeft aan dat voor deze bewoners deze methode niet juist is vanwege het sterk beheersmatige karakter waarmee het model werd uitgevoerd.

Vraag 23

Waar wordt de regiemethode nog meer toegepast, en is uw oordeel dat dit nog wenselijk is? Kunt u uw antwoord toelichten?

De IGZ rapportage over het onderzoek naar de calamiteit en het IGZ-rapport over de algemene situatie in de locatie Onnen hebben geleid tot sluiting van de locatie en daarmee het staken van de regiemethode. Zie verder mijn antwoord op vraag 18.

Vraag 24

Erkent u dat het voor gehandicaptenzorginstellingen erg lucratief is om mensen in een behandelregime te hebben, omdat deze meer geld oplevert dan een indicatie waarbij daar geen sprake van is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het regiemodel is gebaseerd op het Sociale Competentiemodel dat weer gebaseerd is op algemene cognitief gedragstherapeutische uitgangspunten. Veel behandelingen zijn gebaseerd op deze cognitief gedragstherapeutische uitgangspunten en wanneer deze op de juiste wijze worden toegepast kan de behandeling tot goede resultaten leiden. Methode, werkwijze en uitvoering moeten dan ook onderscheiden worden. Een slechte uitvoering van een goede, en voor de situatie correct gekozen en bewezen effectieve methode, kan dan alsnog tot negatieve resultaten leiden.
Ik kan niet aangeven welke organisaties met het door NOVO genoemde «regiemodel» werken. Allereerst omdat dit niet geregistreerd wordt, maar ook omdat de benamingen van op bepaalde methodes gebaseerde modellen en werkwijzen nogal kunnen verschillen.

Vraag 25

Kunt u waarborgen dat er geen nieuwe behandellocatie door NOVO wordt geopend tot de kwaliteit op orde is, en het overlijden van de bewoner in de isoleercel geheel is opgehelderd? Zo neen, waarom niet?

Nee, want er is sprake van een kostenconforme bekostiging in de zorg. Een behandelregime vergt ook hoger geschoold en duurder personeel en soms ook intensievere zorg. Een behandelregime levert dus gemiddeld genomen een hoger tarief op maar daar staan ook hogere kosten tegenover.

Vraag 26

Waarom spreken de bestuurders uit dat de overleden bewoner op een verkeerde plek zat? Wie heeft dat laten gebeuren? Welke expertise is er bij betrokken geweest om een goede plek voor haar te zoeken? Kunt u een overzicht geven wat de instelling heeft ondernomen om voor bewoner Roelie wel een goede plek te zoeken?5

Zie mijn antwoord op vraag 16.

Vraag 27

Kunt u uitleggen waarom het personeel, dat op de fatale avond waarop bewoner Roelie in de isoleercel was gewerkt, de politie bereid had gevonden om Roelie een nachtje in de cel te laten «afkoelen»?

Ik neem aan dat de bestuurders deze uitspraak deden op grond van het feit dat de desbetreffende behandellocatie van NOVO onvoldoende was toegerust om de overleden bewoner adequate zorg te verlenen. Omdat dit inzicht is ontstaan na haar overlijden, ga ik er van uit dat eerder niet (of althans niet om deze reden) is gezocht naar een passende plek voor de bewoner.

Vraag 28

Kunt u aangeven op welke grond Roelie is opgepakt en vastgezet? Is dit een geoorloofde procedure? Kunt u hier uitleg over geven?6

Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft aangegeven dat de bij vraag 28 en 29 genoemde gang van zaken niet binnen de in vraag 31 verzochte termijn kon worden geverifieerd. Zie verder bij vraag 30.

Vraag 29

Hoe vaak overnacht een zorgbehoevende in de cel omdat de zorginstelling onmachtig is om iemand te kalmeren en zorg te bieden? Bent u bereid uit te zoeken hoe vaak dit voorkomt?

Zie antwoord vraag 28.

Vraag 30

Kunt u deze vragen voor 3 september 2013 beantwoorden?

Van het Ministerie van Veiligheid en Justitie heb ik vernomen dat dit niet als zodanig wordt geregistreerd door de politie. Het beleid van de politie is er juist op gericht om zoveel mogelijk te voorkomen dat een zorgbehoevende in een politiecel belandt. Politie en zorginstellingen werken daarbij ook samen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van EenVandaag «Beveiliging Nederlandse musea weinig verbeterd»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de uitspraak van beveiligingsexpert Ton Cremers dat de beveiliging van Nederlandse musea weinig is verbeterd sinds de geruchtmakende schilderijenroof uit de Kunsthal in Rotterdam? Herkent u dit beeld? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid hier iets aan te doen?

Veiligheid is voor mij belangrijk, zoals ik heb beschreven in de Museumbrief van 10 juni dit jaar.
De Schipholbrand op 27 oktober 2005 was aanleiding voor de overheid de overheidsgebouwen, en ook de musea, wat betreft brandveiligheid tegen het licht te houden. De noodzakelijke maatregelen ter verhoging van de brandveiligheid werden en worden genomen. Beveiligen houdt meer in dan beveiligen tegen inbraak. De door het Rijk gesubsidieerde musea beschikken alle over een integraal veiligheidsplan waarin aandacht is voor alle aspecten van veiligheidszorg. De Erfgoedinspectie houdt hier toezicht op.
Naast mijn afspraken met de musea over beveiliging en veiligheid, voert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) het programma Veilig Erfgoed uit voor de gehele erfgoedsector. Bovendien stel ik via een regeling bij het Mondriaan Fonds middelen beschikbaar aan het erfgoedveld om zelf na te gaan waar hun beveiliging aangepast zou moeten worden.
Ten slotte heeft dit onderwerp continu de aandacht van de musea zelf. Zoals de directeur van de Vereniging Rijksgesubsidieerde Musea (VRM) in de bedoelde uitzending aangaf, is er na de inbraak in het Van Gogh Museum, 7 december 2002, in overleg met de direct betrokkenen en deskundigen uit het veld, een programma opgesteld en zijn maatregen getroffen om de inbraakveiligheid van de musea te verbeteren.

Vraag 3

Bent u van mening dat het wenselijk is dat musea, zowel in een intern als een gezamenlijk overleg, bespreken hoe het risico op diefstallen zoals die in 2012 in de Kunsthal en dit jaar in zeven andere musea hebben plaatsgevonden, geminimaliseerd kan worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u deze overleggen actief bevorderen?

Ja, en dat gebeurt ook. Zowel in VRM als NMV verband zijn er, mede geïnitieerd door het programma Veilig Erfgoed van de RCE, bijeenkomsten geweest waarin de ervaringen op dit gebied zijn gedeeld.

Vraag 4

Ziet u beveiliging van kunst als een van de kerntaken van musea? Zo nee, waarom niet? Wat vindt u van de huidige uitvoering van deze taak?

Ja, beveiliging is een kerntaak. Een van de prestatieafspraken die ik met de door het Rijk gesubsidieerde musea maak, is dat zij beschikken over een integraal veiligheidsplan.

Vraag 5

Bent u van mening dat musea hun collecties beter kunnen beveiligen, zonder dat dit ten koste gaat van de publieksvriendelijkheid of de presentatie van de collectie? Zo nee, waarom niet?

De afweging tussen de mate van beveiligen versus de mate van toegankelijkheid van de collectie voor publiek en de veiligheid van de bezoekers, kunnen de musea zelf het best maken. In de contacten tussen departement, Erfgoedinspectie, RCE en musea heeft het onderwerp continue aandacht.

Vraag 6

Klopt de stelling van de directeur van de Vereniging van Rijksmusea dat musea gemiddeld 10% van hun budget investeren in beveiliging? Zo nee, hoeveel investeren musea gemiddeld in beveiliging? Acht u dat percentage afdoende, mede in internationaal vergelijkend perspectief?

De kosten voor beveiliging zijn niet eenduidig te bepalen. Ze hangen af van het soort museum en de aard en omvang van de collectie. Naast bouwkundige maatregelen en maatregelen als het gaat om techniek en elektronica, zit een belangrijk deel van de kosten in menskracht. Deze zijn in de personeelskosten van het museum opgenomen. Ook deze kosten zijn sterk afhankelijk van de aard en omvang van de collectie en het gebouw.

Vraag 1

Klopt het dat er bij de politie regionale eenheden zijn waar men geen overuren meer krijgt uitbetaald? Zo ja, kunt u aangeven om welke regio’s het gaat?

Ja. De korpsleiding heeft binnen de politieorganisatie gecommuniceerd dat met ingang van 1 juli 2013 de afspraak is dat indien het budget bij een eenheid is uitgeput, de vergoeding voor de rest van het jaar van overuren in principe plaatsvindt in «tijd voor tijd», tenzij hier met de medewerker andere afspraken over zijn gemaakt.

Vraag 2

Klopt het dat dit beleid niet geldt voor alle regionale eenheden in het land? Zo ja, kunt u uitleggen hoe dit strookt met het begrip Nationale Politie en uw streven om de arbeidsomstandigheden en -voorwaarden zoveel mogelijk gelijk te trekken voor iedereen werkzaam bij de politie?

Nee, dat klopt niet. De hierboven genoemde afspraak geldt voor de gehele nationale politie.

Vraag 3

Hoe komt het dat bij sommige eenheden overuren niet meer uitbetaald (kunnen) worden?

Bij die eenheden waar het budget voor overuren (bijna) is uitgeput, worden overuren zo veel mogelijk vergoed in tijd.

Vraag 4

Klopt het dat de gelden hiervoor halverwege het jaar al op waren?

Bij enkele eenheden is het budget voor overuren voor 2013 uitgeput. Verder verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 5

Indien het antwoord op de voorgaande vraag bevestigend is, is er dan sprake van te weinig beschikbare middelen waardoor het budget al is uitgeput, of is er sprake van te weinig mankracht voor de hoeveelheid werk die gedaan moet worden, waardoor een beroep moet worden gedaan op het maken van overuren door het zittende personeel?

Zoals ik ook in de beantwoording op de vragen van het Kamerlid Segers (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nr. 229) heb aangegeven, is de politie een organisatie die 7x24 uur moet kunnen inspelen op elke denkbare situatie. Dit vraagt van medewerkers en leidinggevenden een zekere flexibiliteit. In het arbeidsvoorwaardenakkoord Sector Politie 2012–2014 is opgenomen dat van de organisatie wordt verwacht dat het zo veel mogelijk vooruit kijkt naar de te verrichten werkzaamheden, om tijdig de inzet van het personeel af te stemmen op de vraag naar politiediensten.
Per eenheid is er budget voor de uitbetaling van overuren. Door de korpsleiding is aangegeven dat, indien dit budget bij een eenheid is uitgeput, vanaf 1 juli jl. de vergoeding van overuren in principe plaatsvindt in «tijd voor tijd», tenzij hier met de medewerker andere afspraken over zijn gemaakt.
Binnen de begroting van de nationale politie zal voor eventuele overschrijdingen elders budget worden gevonden. Zoals aangegeven, stuurt de nationale politie op een sluitend jaarresultaat voor het korps.

Vraag 6

Deelt u de zorg dat bij deze eenheden de werkdruk straks nog hoger wordt als agenten hun overuren in tijd op moeten nemen en dus vaker afwezig zullen zijn? Zo nee, waarom niet?

Die zorg deel ik niet. Planning en operationele sturing zijn instrumenten om politiezorg te bieden waar dat nodig is. Daarbij is het een gegeven dat de korpsleiding rekening dient te houden met de beschikbaarheid en inzetbaarheid van medewerkers. In het arbeidsvoorwaardenakkoord Sector Politie 2012–2014 zijn bovendien in het kader van de omgang met werktijden en vergoedingen, uitgangspunten opgenomen. Zo wordt de werklast afgestemd op de beschikbare capaciteit en vindt er prioriteitstelling door de lijn plaats binnen de opgedragen werklast versus de beschikbare capaciteit. Indien overuren desondanks niet zijn te voorkomen, worden deze uren als afgesproken vergoed in geld of in tijd.

Vraag 7

Wat gaat u doen met dit signaal? Bent u bereid om deze rem op het uitbetalen van overuren weer terug te draaien, zodat agenten die overuren maken deze weer gewoon krijgen uitbetaald, conform uw toezegging aan de Nederlandse Politiebond tijdens het maandelijks overleg?1 Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Wat gaat u doen om te zorgen dat er binnen de Nationale Politie daadwerkelijk geen verschillen meer zijn in arbeidsvoorwaarden, of je nu in Groningen, Amsterdam of Maastricht werkt?

Voor iedere politiemedewerker gelden dezelfde arbeidsvoorwaarden. Met de komst van de nationale politie is er sprake van één landelijk bevoegd gezag (de korpschef) en daarmee ook één interpretatie van de arbeidsvoorwaarden.

Vraag 9

Deelt u de analyse dat het gewijzigde beleid rond overuren is ingegeven door de wens om te bezuinigen op personeelskosten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke bezuinigingen vinden er op dit moment nog meer plaats binnen de Nationale Politie die gevolgen hebben voor arbeidsomstandigheden en inkomens van agenten?

Nee. Uitgangspunt is om de politieorganisatie zo snel, efficiënt en effectief mogelijk in te zetten. Om die reden zijn afspraken gemaakt met de vakorganisaties over het beter sturen op arbeidstijden.

Vraag 10

Klopt het dat er eenheden zijn waar agenten met een nachtdienst van negen uur niet meer van 22.00 uur tot 7.00 uur worden ingepland maar van 23.00 uur tot 8.00 uur, omdat de uren tussen 21.00 uur en 7.00 uur een nachttoeslag kennen en men op deze manier een uur kan besparen op die toeslag? Wat vindt u van deze ontwikkeling? Kent u de praktijk van de werkvloer en dus de aanslag op de energie van agenten die een nachtdienst moeten draaien? Bent u op de hoogte van de gevaren voor de verkeersveiligheid wanneer agenten ‘s ochtends na zo’n nieuwe nachtdienst een uur langer wakker moeten blijven, waarna zij vaak nog naar huis moeten rijden met hun auto?

Nachtdiensten zijn een onlosmakelijk deel van het politiewerk. Het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in bredere zin, waaronder ook de nachtdienst, hebben de voortdurende aandacht van mij en van de korpsleiding.

Vraag 11

Deelt u de mening dat het bezuinigingsvoordeel van een uurtje op de nachttoeslag niet opweegt tegen de risico’s? Zo ja, bent u bereid hierover duidelijke afspraken te maken met de regionale eenheden en kunt u de Kamer op de hoogte houden van de uitkomsten hiervan? Zo nee, waarom niet?

De inzet van politiemedewerkers wordt niet ingegeven door een mogelijk bezuinigingsvoordeel. De politie is een organisatie die kiest voor een efficiënte inzet van capaciteit in combinatie met een gezonde balans tussen werk en privé voor betrokken medewerkers.