Kamervragen
39983 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
23 oktober 2017 - 10 november 2017
18 dagen
Het gebrek aan capaciteit bij het Nederlands Forensisch Instituut en het uitbesteden van zaken |
|
Michiel van Nispen (SP) |
|
Stef Blok (VVD) |
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Waarom laat het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) voortaan een deel van de secties op lichamen in België uitvoeren?1 Hoe is het mogelijk dat deze overheidstaak niet meer in Nederland uitgevoerd kan worden?
Het aantal secties nam in 2017 voor het eerst in ruim 10 jaar toe. Het team forensische pathologie bestond begin dit jaar uit vier tekenbevoegde pathologen en twee pathologen in opleiding. Daarmee was er voldoende capaciteit om de vraag naar gerechtelijke secties te kunnen voldoen.
Compleet onverwacht kwam één van de tekenbevoegde pathologen eerder dit jaar helaas plots te overlijden. Op een team van vier pathologen heeft de uitval van een van hen een enorme impact gehad, in combinatie met het stijgende aantal secties. Als gevolg hiervan ontstond een acuut en tijdelijk capaciteitstekort. Vanaf medio 2018 zijn de pathologen in opleiding volledig inzetbaar. -
Vraag 2
Hoe groot is het capaciteitsprobleem bij het NFI nu precies? Erkent u dat de bezuinigingen op het NFI zeer onverstandig zijn geweest?
Het NFI heeft als gevolg van een onverwachts ontstaan capaciteitstekort de komende negen maanden behoefte aan extra inzet om vijf a tien gerechtelijke secties per maand te laten verrichten.
Er zijn geen bezuinigingen bij het NFI geweest op het gebied van de forensische pathologie. -
Vraag 3
Hoe kan het dat dit tekort aan forensisch pathologen niet is voorzien en dat niet eerder is begonnen met het opleiden van mensen?
Zie het antwoord op vraag 1.
-
Vraag 4
Welke nadelige gevolgen brengt dit met zich mee voor de ketenpartners, zoals de politie?
De gevolgen voor de ketenpartners liggen vooral in extra activiteiten rond de begeleiding van het transport van lichamen naar België en het fotograferen van secties in Antwerpen. Overigens wordt er rekening gehouden met de reisafstand. Zo worden de secties ten behoeve van Noord-Nederland en Noord-Holland niet in België uitgevoerd.
-
Vraag 5
Welke extra kosten zijn er voor het NFI verbonden aan het laten verrichten van secties in het buitenland?
De extra kosten voor het NFI zijn beperkt en kunnen grotendeels budgetneutraal worden uitgevoerd.
-
Vraag 6
Waarom wil het NFI eigenlijk zelf niet reageren op vragen van journalisten hierover?
Het NFI en het departement hebben de vragen van de media over de voorgenomen plannen om een deel van de secties uit te besteden aan het Universitair Ziekenhuis Antwerpen beantwoord.
-
Vraag 7
Wat is de stand van zaken van het verbeterprogramma naar aanleiding van het cultuuronderzoek en het daaropvolgende Kamerdebat over het NFI eerder dit jaar?
Voorafgaand aan de begrotingsbehandeling van het Ministerie van Justitie en Veiligheid eind november, ontvangt u de al eerder toegezegde brief met daarin de stand van zaken van het verbeterprogramma naar aanleiding van het cultuuronderzoek.
-
Vraag 8
Wat zijn de plannen met betrekking tot het NFI, ook als het gaat om nieuwe uitbestedingen? Welke voornemens en scenario’s zijn er op het Ministerie van Veiligheid en Justitie?
Uitbesteding en doorverwijzing door het NFI vindt plaats in de lijn van het rapport van de Commissie Winsemius in de gevallen dat er sprake is van een tekort aan capaciteit (volume), zoals bijvoorbeeld het geval was bij MH17 en ingeval het NFI niet zelf beschikt over de juiste capaciteit (expertise), zoals bijvoorbeeld ingeval van spraakonderzoek voor sommige buitenlandse talen.
De toenmalige Minister van Veiligheid en Justitie heeft een toekomstvisie op het forensisch onderzoek toegezegd2, waarbij enerzijds het NFI op het gebied van kennisontwikkeling tot de top kan blijven behoren en waarbij anderzijds wordt onderzocht op welke wijze er voldoende aanbieders van forensische onderzoeksmethoden kunnen zijn.
Het vraagstuk voor wat betreft het uitbesteden maakt daar deel van uit. Over het visietraject zal ik u deze maand nog een brief sturen.
23 oktober 2017 - 25 oktober 2017
2 dagen
De benoeming van een topambtenaar van PvdA-huize op het ministerie van Buitenlandse Zaken |
|
Sjoerd Sjoerdsma (D66) |
|
Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA) |
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Met dank aan Koenders»?1
Ja.
-
Vraag 2
Klopt het dat René Cuperus, medewerker van het wetenschappelijk bureau van de Partij van de Arbeid, de Wiardi Beckman Stichting, is benoemd als «tegendenker» bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken?
De heer Cuperus is per 1 oktober 2017 op een tijdelijke aanstelling met een duur van één jaar voor 24 uur per week bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken aangesteld en geplaatst in de vacante functie van «scholar in residence» bij de Eenheid Strategische Advisering (ESA).
-
Vraag 3
Heeft voor deze functie een vacature, intern dan wel extern, open gestaan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u deze vacature aan de Kamer doen toekomen?
Nee, gelet op de zeer specifieke functievereisten en de korte duur en beperkte omvang van de aanstelling is ervoor gekozen om een shortlist van mogelijk geschikte kandidaten op te stellen. Ik verwijs hierbij naar mijn antwoord op vraag 7 met betrekking tot de openstelling van vacatures.
-
Vraag 4
Kunt u toelichten welke sollicitatieprocedure de heer Cuperus heeft doorlopen voor zijn benoeming tot deze functie? Waren er meer kandidaten? Zo ja, hoeveel gesprekken zijn er gevoerd?
Besloten is de heer Cuperus uit te nodigen voor een selectiegesprek met het hoofd en het plaatsvervangend hoofd van ESA. Vervolgens heeft hij een voorstel voor een werkprogramma ingediend. Ten slotte heeft hij een afrondend gesprek gevoerd met het hoofd van ESA. Het arbeidsvoorwaardengesprek is gevoerd met een medewerker van de personeelsdienst.
-
Vraag 5
Op welke wijze bent u persoonlijk betrokken geweest bij de benoeming van de heer Cuperus?
Ik ben bij het besluit dat tot deze benoeming heeft geleid niet betrokken geweest.
-
Vraag 6
Welke procedures en/of voorschriften kent de rijksoverheid voor het werven van nieuwe werknemers? Is het noodzakelijk dat vacatures intern dan wel extern open gezet worden? Zo ja, waarom is in het geval van de benoeming van de heer Cuperus hier niet voor gekozen?
Voor werving van rijksambtenaren geldt het Besluit werving en selectie. Dat verplicht niet tot publicatie van alle vacante functies. Ook de interne voorschriften van mijn ministerie verplichten daar niet toe.
-
Vraag 7
Acht u het wenselijk dat op hooggeplaatste functies binnen de Rijksoverheidsdienst personen zonder sollicitatieprocedure benoemd worden zonder enige tegenkandidaat?
Vacante reguliere functies die niet met interne kandidaten kunnen worden ingevuld, worden in de regel extern gepubliceerd opdat een ieder zijn of haar belangstelling daarvoor kenbaar kan maken. In bijzondere gevallen waarin slechts voor een korte periode een kandidaat wordt gezocht die moet voldoen aan zeer specifieke functievereisten, kan van een publicatie worden afgezien en geschikt geachte kandidaten worden benaderd. Daarvan was sprake in het onderhavige geval. Ook de werving van de voorganger van de heer Cuperus – de heer Hoogduin – vond op deze wijze plaats.
-
Vraag 8
Bent u bereid de benoeming van de heer Cuperus te herzien en de vacature voor de functie alsnog intern dan wel extern open te stellen voor het bredere publiek?
Nee.
-
Vraag 9
Kunt u deze vragen nog voor het aflopen van uw ambtstermijn beantwoorden?
Ja.
23 oktober 2017 - 25 oktober 2017
2 dagen
Het bericht “Minister Schultz in beeld als nieuwe baas Schiphol” |
|
Liesbeth van Tongeren (GL), Suzanne Kröger (GL) |
|
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD), Jeroen Dijsselbloem (minister financiën) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u de berichtgeving «Minister Schultz in beeld als nieuwe baas Schiphol»?1
Ja.
-
Vraag 2
Kent u de aangenomen motie-Koopmans van 2 december 2010 over de gedragsregels voor oud-bewindspersonen om (de schijn) van belangenverstrengeling te voorkomen?2
Ja.
-
Vraag 3
Kent u de brief van oud-minister Donner van 26 april 2011 als reactie op deze motie?3
Ja.
-
Vraag 4
Hebt u kennisgenomen van de vragen en antwoorden tijdens twee mondelinge vragenuurtjes, waarin het lid Van Tongeren oud-minister Eurlings en later Minister Schultz vragen stelde over een overstap naar een Nederlands (staats)bedrijf op het terrein van het ministerie waar de bewindspersoon de verantwoordelijkheid heeft?4
Ja.
-
Vraag 5
Hoe beoordeelt u een voorgenomen overstap naar een (staats)bedrijf van een zittend Minister? Welk beoordelingskader gebruikt u daarbij?
Het kabinetsbeleid is dat er een afkoelingsperiode van twee jaar geldt voor het lobbyen op het eigen beleidsterrein.6 Het is aan bewindspersonen zelf om te bepalen, op basis van hun eigen integriteit, of en op welke termijn het verstandig is om werkzaam te zijn op hetzelfde beleidsterrein.
-
Vraag 6
Vindt u dat er, bij gebrek aan formeel op schrift gestelde regels voor bewindspersonen, aansluiting gezocht zou moeten worden bij regels in de ons omringende landen zoals Groot-Brittannië, dat een afkoelingsperiode kent, of bij de regels die voor medewerkers van de departementen gelden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wordt dat vormgegeven?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 7
Vindt u de Europese gedragsregels voor oud-Eurocommissarissen passend en vindt u het voornemen deze verder aan te scherpen een goede zaak? Zouden Nederlandse ministers uit zichzelf langs de lijnen van deze gedragscode moeten handelen? Zult u de adviezen uit het in februari 2014 gepubliceerde rapport van de EU over anti-corruptie toepassen?5 Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe?
De Europese gedragsregels gelden voor oud-eurocommissarissen. Voor Nederlandse ministers geldt het kabinetsbeleid.
-
Vraag 8
Is er een extra verantwoordelijkheid voor het vermijden van (de schijn) van belangenverstrengeling wanneer een eventuele volgende werkkring van een oud-minister een staatsbedrijf betreft?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 9
Zou juist wanneer de Staat de meerderheidsaandeelhouder van een bedrijf is, er een afkoelingsperiode moeten zijn voordat een oud-bewindspersoon daar aan de slag kan? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 10
Kunt u een beschrijving geven van de politieke (eind)verantwoordelijkheid die u de afgelopen jaren voor het dossier Schiphol, ruimtelijke ordening in de regio en luchtvaart gedragen heeft?
Ik heb het luchtvaartdossier de afgelopen 10 jaar niet in mijn portefeuille gehad. Wel het ruimtelijk ordening beleid op rijksniveau.
-
Vraag 11
Heeft u er de laatste vier jaar op enig moment interesse in getoond om toe te treden tot de raad van bestuur van Schiphol nv? Zo ja, wanneer en hoe?
Nee.
-
Vraag 12
Heeft u belangstelling om toe te treden tot de raad van bestuur van Schiphol nv?
Ik ben tot dusver niet benaderd en heb er derhalve niet over nagedacht en zie daar op basis van speculaties ook geen aanleiding toe.
-
Vraag 13
Op welke wijze wordt voor de nieuwe topfunctie van Schiphol geworven, nu de heer Nijhuis terugtreedt? Kunt u de procedure beschrijven?
Omdat bij Schiphol het structuurregime van toepassing is, benoemt de raad van commissarissen de nieuwe CEO. Daarbij stelt de raad van commissarissen eerst de profielschets op en vervolgens een longlist van potentiële kandidaten. Hieruit volgt de shortlist. De raad doet dit in nauw overleg met het Ministerie van Financiën. Bij deze benoeming wordt ook het beleidsdepartement Infrastructuur en Milieu betrokken. Na sondering bij de Minister van Financiën benoemt de raad van commissarissen de nieuwe CEO.
-
Vraag 14
Is er met u als aandeelhouder in de afgelopen twee weken op enig moment gesproken en/of gemaild over de opvolging van de heer Nijhuis als CEO van Schiphol? Zo ja, kunt u dan de desbetreffende verslagen en/of e-mails aan de Kamer doen toekomen?
Nee dat is er niet met de Minister van financiën, maar uiteraard is de Minister van Financiën kort voor de bekendmaking wel geïnformeerd door de heer Nijhuis over zijn vertrek. De raad van commissarissen is inmiddels met de procedure gestart.
-
Vraag 15
Heeft u de afgelopen vier jaar op enig moment contact gehad met de Minister van Infrastructuur en Milieu over de mogelijke opvolging van de CEO van Schiphol?
Nee
-
Vraag 16
Kunnen deze vragen voor woensdag 25 oktober 2017 om 11.00 uur beantwoord worden?
Ja
20 oktober 2017 - 13 november 2017
24 dagen
Het bericht dat gemeenten doorgaan met het ontwikkelen van een BRP-systeem |
|
Maarten Hijink |
|
Ronald Plasterk (PvdA) |
|
-
Vraag 1
Kunt u aangeven of door de VNG of door organisaties in opdracht van de VNG is getracht om BRP-software tot hun beschikking te krijgen? Als dit verzoek er is geweest, wanneer speelde dit? En hoe heeft het ministerie op dit mogelijke verzoek gereageerd? Zijn er onderdelen van de software overdragen?1
Sinds de beëindiging van operatie BRP is op meerdere momenten het verzoek ontvangen om de BRP-broncode ter beschikking te stellen aan de VNG. Bij deze verzoeken is door mijn ambtenaren verwezen naar de nog uit te voeren controles op bijvoorbeeld de aanwezigheid van persoonsgegevens. Daarnaast wordt het uitgangspunt van een gelijk speelveld gehanteerd en zijn er, vooruitlopend op de openbaarmaking, geen onderdelen van de BRP-broncode met de VNG gedeeld. Op het moment dat de meest recente versie van de BRP-broncode openbaar wordt gemaakt komt deze daardoor ook ter beschikking van de VNG.
-
Vraag 2
Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat de VNG op eigen houtje verder gaat met de doorontwikkeling van het BRP-project terwijl het ministerie niet voor niets het hele project in de wacht heeft gezet? Welke stappen richting de VNG heeft u genomen om haar van dit idee te weerhouden?
Bij mij is alleen bekend dat de VNG onderzoek doet naar de mogelijkheden om te komen tot een Gemeentelijke Verenigde Registratie van persoonsgegevens (GVR). De VNG is vrij om te bepalen of zij daar onderzoek naar doet of niet. Zolang de uitkomsten van dat onderzoek nog niet bekend zijn, trek ik geen conclusies over het initiatief van de VNG.
Ik heb de VNG per brief geïnformeerd (zie bijlage)2 over de toezeggingen die mijn voorganger op dit dossier aan de Tweede Kamer heeft gedaan en dat ik deze toezeggingen gestand houd. Dit houdt in dat het Ministerie van BZK geen financiële bijdrage levert aan het onderzoek naar of de eventuele ontwikkeling van de GVR, dat er geen bevoegdheden worden overgedragen, dat de wet BRP leidend is op alle systemen die daaronder vallen en dat er door mij geen onomkeerbare stappen worden gezet zonder de Tweede Kamer daarin te kennen. -
Vraag 3
Kunt u toezeggen dat het openbaar maken van de BRP-code zal gebeuren onder de open source GPL-licentie? Deelt u de mening dat openbaarmaking onder de GPL-licentie niet alleen vrije toegankelijkheid garandeert maar ook de plicht voor potentiële ontwikkelaars om eventuele wijzigingen aan de software direct te publiceren?
Ik hecht eraan dat er rondom de openbaarmaking van de BRP-broncode sprake is van een gelijk speelveld waarbij de broncode vrij toegankelijk is, zodat iedereen de broncode kan inzien en, waar dat mogelijk is, voordeel kan halen uit wat er met belastinggelden is gerealiseerd. Daarbij stel ik als vereiste dat ontwikkelingen en wijzigingen op deze openbaar gemaakte broncode ook weer open source worden gedeeld.
Om dat te bewerkstelligen is het van belang dat de openbaarmaking onder de juiste voorwaarden plaatsvindt. Op dit moment wordt nog onderzocht welke licentie daarbij het beste past. De GPL-licentie is onderdeel van die verkenning. -
Vraag 4
Als u niet bereid bent om de BRP-code onder GPL-licentie te openbaren, welke vorm kiest u dan wel? Welke garanties zijn er in dat geval voor transparantie en het voorkomen dat partijen als de VNG achter de schermen aan de ontwikkeling van BRP doorwerken?
Zie antwoord vraag 3.
20 oktober 2017 - 13 november 2017
24 dagen
Het bericht ‘Subsidietermijn te kort voor VVE’s en andere besparingsblokkades’ |
|
Linda Voortman (GL), Tom van der Lee (GL) |
|
Ronald Plasterk (PvdA) |
|
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Subsidietermijn te kort voor VVE’s en andere besparingsblokkades»?1
Ja.
-
Vraag 2
Herkent u de geschetste obstakels die Verenigingen van Eigenaren (VVE’s) ervaren als zij energie willen besparen of duurzame energie willen opwekken?
Ik herken dat VvE’s moeite moeten doen om te komen tot besluitvorming, zowel over beheer als over energiebesparing of duurzame opwekking. Onder meer doordat besluiten gezamenlijk worden genomen door meerdere appartementsrechthouders met elk eigen inzichten, wensen en financiële mogelijkheden. Daarnaast gaat het soms over ingewikkelde gebouwen en grote renovaties.
-
Vraag 3
Klopt het dat VVE’s nu niet verduurzamen doordat zij de termijn voor subsidieregelingen niet halen?
Ik heb niet de indruk dat VvE’s niet verduurzamen omdat zij de termijn voor subsidieregelingen niet halen. Uit de samenvatting van het rapport van TNO valt op te maken dat er veel factoren zijn die verduurzaming van een VvE-gebouw kunnen vertragen of versnellen, waaronder de aanwezigheid van een leider bij de VvE, de betrokkenheid van de bewoners, financiële middelen (subsidie is daarvan een beperkt percentage), kennis, professionele ondersteuning, businesscases van de maatregelen, verschillende belangen van de appartementshouders enzovoort. De rijksoverheid biedt subsidie om VvE’s hierbij een steun in de rug te geven.
-
Vraag 4
Zouden de subsidietermijnen kunnen worden verlengd?
De subsidieregeling loopt van september 2016 tot 1 januari 2019, bijna tweeënhalf jaar. Tot die datum kunnen VvE’s subsidie aanvragen.
Naast de termijn voor het indienen van een subsidieaanvraag bevat de regeling ook een termijn waarbinnen de VvE de energiebesparende maatregelen, moet hebben uitgevoerd. Ik ben voornemens om in ieder geval voor VvE’s die ingewikkelde maatregelpakketten (zogenoemde zeer energiezuinige pakketten) laten uitvoeren, de termijnen voor het uitvoeren van de maatregelen langer te maken: een termijn van twee jaar die op verzoek van de VvE verlengd kan worden met een jaar. Samen drie jaar dus.
VvE’s kunnen ook subsidie gaan krijgen voor het laten opstellen van een energie-advies en procesondersteuning. Op dit moment wordt alleen subsidie verstrekt bij een energieadvies indien de vereniging heeft besloten binnen twaalf maanden te starten met de uitvoering van ten minste twee energiebesparende maatregelen. Deze subsidiemogelijkheid blijft ook bestaan. Laatstgenoemde termijn wordt verlengd tot vijf jaar. Ik heb voor deze wijzigingen, die het voor VvE’s nog aantrekkelijker maken om de subsidie te gebruiken, een ministeriële regeling in voorbereiding. -
Vraag 5
Bent u bereid het beleid aan te passen, zodat het ook mogelijk is voor VVE’s om subsidie voor één maatregel aan te vragen, aangezien uit de praktijk blijkt dat één maatregel nemen al moeilijk genoeg is?
Nee, ik ben niet bereid subsidie te geven voor VvE’s die één maatregel uitvoeren. Om de energiedoelen van het kabinet te halen is het juist belangrijk dat er grotere stappen tegelijk worden genomen bij de verduurzaming van woningen. Er is bovendien slechts een beperkt subsidiebudget beschikbaar. Als dit ook wordt ingezet voor VvE’s die één maatregel nemen, zal het budget snel zijn uitgeput door VvE’s die toch al van plan waren om die ene maatregel te nemen, zogeheten free riders. Dit zou de regeling minder effectief en efficiënt maken. Het snel op raken van het budget zou verder een probleem zijn, omdat VvE’s gebaat zijn bij een langlopende regeling.
-
Vraag 6
Kan er één plaats komen waar alle hulpmiddelen voor verduurzaming voor VVE’s zijn verzameld?
Begin 2018 zal de campagne «Energie besparen doe je nu» weer starten. In een deelcampagne worden VvE’s en appartementseigenaren aangesproken om te gaan verduurzamen. Op de campagnewebsite zal voor VvE’s aandacht worden besteed aan de belemmeringen die zijn genoemd in antwoord op vraag 3. Zo worden VvE’s gewezen op de mogelijkheden voor financiering, zoals subsidieregelingen en de leningen van het Nationaal Energiebespaarfonds. Ook worden ze geholpen bij het vinden van professionele ondersteuning en worden de stappen weergegeven die de VvE moet nemen om te komen tot verduurzaming van het gebouw.
Daarnaast werk ik samen met VvE Belang, de beheerders van VvE’s en gemeenten aan een informatietoolkit waarin de gezamenlijke informatie over verduurzaming, zoals hulpmiddelen en praktische tools is te vinden. Met de toolkit kunnen bestuurders en beheerders van VvE’s worden geholpen bij het verduurzamen van hun complex. Naar verwachting wordt deze toolkit aan het einde van 2017 door VvE Belang gelanceerd. De toolkit wordt continu geactualiseerd als er nieuwe hulpmiddelen beschikbaar komen. -
Vraag 7
Wat doet u om te zorgen dat VVE’s zo gemakkelijk mogelijk kunnen verduurzamen? Welke aanvullende maatregelen wilt u nemen op dit gebied?
Dit gebeurt via de campagnewebsite «Energie besparen doe je nu» en de informatietoolkit, zoals beschreven in het antwoord op vraag 6. Op 1 januari 2018 treedt voorts de nieuwe «Wet verbetering functioneren vereniging van eigenaars» in werking. Deze wet bevat maatregelen om onderhoud en verduurzaming door VvE’s te stimuleren. Middels een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) brengt de VvE in kaart wanneer groot onderhoud plaatsvindt in combinatie met energiebesparende maatregelen. Verduurzaming kan hiermee door de VvE op de agenda worden gezet. De verplichting voor VvE’s om te reserveren voor onderhoud wordt uitgebreid met een minimale jaarlijkse reservering en de mogelijkheid om een geldlening af te sluiten, wordt bevestigd.
Veel VvE woningen maken onderdeel uit van een gemengd complex met koop- en huurwoningen: ruim 800.000 van de in totaal 1.200.000 VvE-woningen. De helft van het aantal huurwoningen in een gemengd VvE-complex is in bezit van woningcorporaties. Dit komt neer op 147.000 huurwoningen. De verwachting is dat gemengde VvE’s sneller verduurzamen omdat woningcorporaties daar een stimulerende rol in kunnen spelen.
BZK werkt tevens samen met belangenorganisaties zoals VvE Belang, Vereniging Eigen Huis en beheerdersorganisaties VB&T en Vastgoed Management Nederland om met hen VvE’s verder te helpen.
20 oktober 2017 - 20 november 2017
31 dagen
De 'Leaders Agenda' van de voorzitter van de Europese Raad |
|
Renske Leijten (SP) |
|
Bert Koenders (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Hoe heeft u gereageerd op de «Leaders Agenda» van de voorzitter van de Europese Raad?1
Nederland is positief over de Leaders» Agenda van de voorzitter van de Europese Raad, omdat daarmee in de komende 18 maanden, tot aan de verkiezingen van het Europees parlement medio 2019, de nadruk zal liggen op een Europa dat levert op belangrijke politieke prioriteiten. Nederland zet zich er voor in dat die politieke prioriteiten die in 2014 in de strategische agenda van de Europese Raad en in de Bratislava top uit 2016 zijn vastgelegd, ook daadwerkelijk tot resultaat en implementatie leiden. Tegelijkertijd wordt met de Leaders» Agenda toegewerkt naar een nieuwe strategische agenda, vast te stellen door de Europese Raad in 2019, na de verkiezingen van het Europees parlement in dat jaar.
-
Vraag 2
Acht u het nodig dat er meer topontmoetingen tussen de Europese regeringsleiders ingepland worden, met als doel vaart te zetten achter de grote hervormingen in de EU?2 Kunt u uw antwoord toelichten?
Het gaat erom dat de Europese samenwerking op politiek prioritaire terreinen versterkt wordt en dat op politiek niveau knopen worden doorgehakt zodat de EU sneller concrete resultaten kan leveren. De Europese Raad kan daarbij behulpzaam zijn door actief invulling te geven aan de in het verdrag voorziene rol. De Europese Raad laat met de Leaders» Agenda zien dat de Europese Raad niet alleen oog heeft voor het vastleggen van Europese politieke prioriteiten, maar ook naar de praktische omzetting daarvan in beleid en wetgevingsvoorstellen door de Commissie, de tijdige behandeling daarvan door de Raad en het Europees parlement en de implementatie door lidstaten.
-
Vraag 3
Kunt u aangeven wiens idee of wens het is om vaart te zetten achter de grote hervormingen in de EU?
De wens om de Europese politieke Agenda te richten op een beperkt aantal onderwerpen is op 27 juni 2014 vastgelegd in de strategische agenda van de Europese Raad en is in de Bratislava routekaart van 16 september 2016 opnieuw bevestigd.
-
Vraag 4
Garandeert u dat de agenda’s en de te bespreken onderwerpen van de extra toppen immer openbaar zijn, teneinde een gedegen debat te kunnen voeren in de parlementen van de lidstaten? Zo nee, waarom niet?
De inhoud van de Leaders» Agenda laat zien welke onderwerpen op welk moment op de agenda van de Europese Raad staan, zoals ook reeds met uw Kamer is gedeeld (zie Kamerstuk 21 501-20, nr. 1259). Als daarin veranderingen komen zal dit met uw Kamer gedeeld worden. Ten aanzien van stukken die tijdens de Europese Raad aan de orde komen geldt dat deze onder de verantwoordelijkheid van de voorzitter van de Europese Raad worden opgesteld en verspreid. Het kabinet kan dus geen garanties geven over de inhoud en het moment waarop stukken worden verspreid. Zoals ook vorig jaar voorafgaand aan de top in Bratislava is toegezegd, zal het kabinet uw Kamer steeds op de hoogte houden van de onderwerpen die tijdens de toppen aan de orde komen, via reguliere geannoteerde agenda’s voor de Raad Algemene Zaken en de geannoteerde agenda’s voor de Europese Raad. Het kabinet zal stukken ter voorbereiding van deze top, voor zover deze al niet openbaar zijn, ter vertrouwelijke inzage met uw Kamer delen (Zie handelingen debat over de informele top in Bratislava nr. 111-10-1).
-
Vraag 5
Garandeert u voorts dat de «decision notes» die de voorzitter elke keer voorafgaand aan een top zal laten circuleren tijdig aan de Kamer worden gestuurd, inclusief kabinetsappreciatie?3
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 6
Erkent u dat een versnelling van hervormingen in de EU niet achter gesloten deuren mag plaatsvinden en dat het een debat in de samenleving vereist? Kunt u uw antwoord toelichten?
Naast het gegeven dat veel werkzaamheden van de (Europese) Raad in de openbaarheid worden voorbereid, geldt dat uw Kamer voor reguliere Raden en de Europese Raad steeds een geannoteerde agenda ontvangt. Voor elke Raad of Europese Raad vindt publiek toegankelijk mondeling of schriftelijk overleg plaats met uw kamer, na de bijeenkomsten van de Raad of de Europese Raad ontvangt uw Kamer daarvan schriftelijk verslag. Deze parlementaire procedure stelt uw Kamer in staat het debat in de samenleving te voeren en dit debat in uw Kamer te laten reflecteren. Daarnaast ontvangt uw Kamer over concrete Commissievoorstellen steeds kabinetsappreciaties, met name via de BNC-fiches. Hierdoor is uw Kamer na het verschijnen van Commissievoorstellen steeds op de hoogte van het kabinetsstandpunt.
20 oktober 2017 - 13 november 2017
24 dagen
De situatie van LHBTI-asielzoekers afkomstig uit Oekraïne |
|
Kathalijne Buitenweg (GL) |
|
Stef Blok |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de brief van 26 juni 2017 die door de United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) aan de toenmalige Staatssecretaris Dijkhoff is gezonden met betrekking tot de Nederlandse aanduiding van Oekraïne als veilig land van herkomst? Zo ja, wat is uw reactie op deze brief?
Ja, ik heb kennisgenomen van de brief van de UNHCR van 26 juni 2017 over de situatie van LHBTI’s in Oekraïne. Mijn ambtsvoorganger heeft die op 15 september 2017 beantwoord. Daarbij heeft hij, onder verwijzing naar de brief van 11 oktober 2016 aan uw Kamer1, aangegeven op welke gronden Oekraïne is aangemerkt als een veilig land van herkomst en hoe hij de positie van LHBTI’s aldaar duidt.
De beoordeling van de vraag of een land kan worden aangemerkt als een veilig land van herkomst vindt plaats op basis van een reeks informatiebronnen, in het bijzonder de informatiebronnen die worden genoemd in artikel 37 van de Procedurerichtlijn.2
In de conclusie van de beoordeling van Oekraïne heeft het kabinet overwogen dat kan worden aangetoond dat er algemeen gezien en op duurzame wijze geen sprake is van vluchtelingrechtelijke vervolging, of van een reëel risico op ernstige schade in de zin van de Kwalificatierichtlijn, met uitzondering van de gebieden die niet onder de effectieve controle van de centrale autoriteiten staan. Dit betreft delen van de provincies Donetsk en Loegansk en de Krim.
Het kabinet onderkent dat er sprake is van sociale discriminatie en intimidatie van LHBTI’s. Het kabinet heeft ook overwogen dat er geen sprake is van systematische vervolging van bepaalde groepen in de Oekraïense samenleving.
Er zijn ook voorzichtig positieve ontwikkelingen. De Oekraïense president Porosjenko sprak zich voor en na de Gay Pride in 2015 uit voor het recht op vrijheid van vergadering en samenkomst voor LHBTI’s. Voorts is eind 2015 een nieuwe arbeidswet aangenomen die LHBTI’s moet beschermen tegen discriminatie op het werk. De nieuwe wet is mede tot stand gekomen door samenwerking met de Europese Unie die er bij de Oekraïense autoriteiten op aandringt de mensenrechten te respecteren. Oekraïne is partij bij verschillende mensenrechtenverdragen en heeft wetten en andere voorschriften die waarborgen bieden. Het systeem van rechtsmiddelen biedt afdoende waarborgen tegen schendingen van de rechten en vrijheden.
Op basis hiervan is het kabinet tot de conclusie gekomen dat Oekraïne kan worden aangemerkt als veilig land van herkomst, met uitzondering van de gebieden die niet onder de effectieve controle van de centrale autoriteiten staan.
Mijn ambtsvoorganger heeft hierbij ook aangegeven dat op grond van artikel 37, tweede lid, van de Procedurerichtlijn de lidstaten de situatie in de veilige landen van herkomst regelmatig opnieuw moeten onderzoeken. Ook van deze herbeoordelingen zal de Tweede Kamer op de hoogte worden gesteld.
Op 26 september 2017 heeft uw Kamer een brief ontvangen waarin opnieuw is gekeken naar de landen die in november 2015 zijn aangemerkt als veilige landen van herkomst. Andere herbeoordelingen, waaronder die van Oekraïne, zullen later volgen. Vanzelfsprekend zal daarbij ook worden gekeken naar de positie van LHBTI’s. -
Vraag 2
Hoe beoordeelt u de taxatie van de UNHCR dat Oekraïne niet veilig is voor LHBTI’s? Waarom is deze brief voor u geen aanleiding geweest om een landgebonden uitzondering voor LHBTI’s te creëren in de Vreemdelingencirculaire?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Deelt u de visie van de UNHCR dat de beoordeling of een land voldoende veilig is voor LHBTI’s niet alleen gestoeld kan worden op de formele positie van de regering, maar dat ook de veiligheidssituatie in de praktijk en de mate waarin de regering daadwerkelijk LHBTI’s bescherming biedt, meegewogen dienen te worden? Zo nee, waarom niet?
Ja.
-
Vraag 4
Kunt u aangeven over welke additionele informatie u beschikt op basis waarvan u uw oordeel over de veiligheid van Oekraïne voor LHBTI’s heeft vastgesteld? Hoe verschilt deze informatie met de informatie zoals aangeleverd door de UNHCR? Bent u bereid deze informatie met de Kamer te delen?
Op grond van artikel 37, derde lid, van de Procedurerichtlijn dient de beoordeling of een land een veilig land van herkomst is te stoelen op een reeks informatiebronnen, waaronder in het bijzonder informatie uit andere lidstaten, het EASO, de UNHCR, de Raad van Europa en andere relevante internationale organisaties. Bij de beoordeling van Oekraïne is gebruik gemaakt van meerdere bronnen, zoals het Human Rights Report 2015 van het US State Department over Oekraïne, rapporten van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN over de mensenrechtensituatie, de Fragile State Index 2016 van Fund for Peace en Freedom in the World 2016 van Freedom House. Al deze bronnen zijn openbaar.
De door UNHCR aangeleverde informatie verschilt niet wezenlijk van de informatie die is gebruikt in de brief van 11 oktober 2016, zoals hierboven blijkt uit de beantwoording van vragen 1 en 2.
Ik merk hierbij nog op dat de kwalificatie «veilig land» niet betekent dat er in het geheel geen asielaanvragen ingewilligd kunnen of zullen worden. Volgens de Procedurerichtlijn kan de aanvrager substantiële redenen opgeven waarom het land in zijn specifieke omstandigheden voor hem of haar niet als een veilig land van herkomst kan worden beschouwd. Als die redenen er inderdaad zijn, kan het principe van veilige landen niet op die aanvrager worden toegepast. Het blijft uiteindelijk een afweging op individuele basis. -
Vraag 5
Deelt u de mening dat Nederland als voorhoedeland op het gebied van de bescherming van LHBTI’s een bijzondere verantwoordelijkheid heeft voor het verlenen van asiel aan mensen die in hun land van herkomst moeten vrezen voor geweld op grond van hun seksuele gerichtheid? Zo nee, waarom niet?
Ik ben van oordeel dat Nederland een verantwoordelijkheid heeft voor het bieden van bescherming aan personen die in hun land van herkomst gegronde reden hebben voor vervolging in de zin van het Vluchtelingenverdrag, om welke reden dan ook. De positie van Nederland binnen het internationale spectrum behoort de beoordeling in dat kader niet te beïnvloeden.
20 oktober 2017 - 2 januari 2018
74 dagen
Het Manifest Schuldvrij! en incassobureaus die te snel naar de rechter stappen |
|
Jasper van Dijk |
|
Jetta Klijnsma (PvdA), Stef Blok |
|
Bronnen
2. Nieuwsuur, 16 oktober 2017
-
Vraag 1
Kent u het Manifest Schuldvrij?1
Wij waarderen het dat de initiatiefnemers aandacht hebben voor dit maatschappelijke vraagstuk. Het kabinet onderschrijft het belang van het terugdringen van het aantal mensen met problematische schulden en de noodzaak voor een effectievere hulpverlening. Het kabinet kiest, zoals ook blijkt uit het regeerakkoord, voor een andere uitwerking. Hieronder lichten we dit toe aan de hand van de suggesties uit het manifest:
Voor de aanpak van problematische schulden zijn gemeenten, departementen, overheidsorganisaties en private partijen aan zet. De uitwerking van het regeerakkoord en de hiervoor genoemde plannen landen in een brede schuldenaanpak van het kabinet, waarover wij u in het voorjaar van 2018 informeren5. -
Vraag 2
Kunt u reageren op de vijf afzonderlijke punten uit het Manifest?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Onderschrijft u de petitie en gaat u deze ondertekenen?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 4
Deelt u de mening dat de overheid de slechtste schuldeiser is?
Er zijn zeer verschillende situaties waarin de overheid als incasseerder optreedt. De terugbetaling van een studielening vraagt bijvoorbeeld om een ander incassobeleid dan de incasso van een strafrechtelijke sanctie. Mensen zijn verantwoordelijk voor het nakomen van financiële verplichtingen. Tegelijkertijd moet er rekening mee worden gehouden dat schuldenaren maar over één afloscapaciteit beschikken. De overheid heeft als schuldeiser een bijzondere verantwoordelijkheid om onnodige vergroting van schulden te voorkomen. In dat kader lopen verschillende trajecten en zoals ook toegelicht in het antwoord op vraag 1 is het kabinet voornemens om uitwerking te geven aan een brede schuldenaanpak.
-
Vraag 5
Wat onderneemt u om van de overheid de netste schuldeiser te maken?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 6
Wat gaat u doen om de extra kosten voor mensen die een boete niet kunnen betalen zo veel mogelijk te reduceren?
De overheid heeft als schuldeiser een bijzondere verantwoordelijkheid om onnodige vergroting van schulden te voorkomen, onder meer door het beperken van extra kosten voor mensen die een boete niet kunnen betalen. Voor de strafrechtelijke boetes en de administratieve verkeersboetes (Wahv) geldt dat in de afgelopen jaren de mogelijkheden tot het treffen van betalingsregelingen zijn uitgebreid. Zo is per 1 september 2017 een nieuw beleidskader van het openbaar ministerie in werking getreden dat het treffen van betalingsregelingen bij sancties boven een bedrag van 225 euro als uitgangspunt heeft. Hiermee zijn aan de voorkant van het inningproces maatregelen getroffen om betrokkenen ruimte te bieden tot betaling en daarmee extra kosten te voorkomen.
In het kader van de motie van de leden Kooiman (SP) en Recourt (PvdA)6 die ziet op het mogelijk maken van betalen in termijnen van verkeersboetes lager dan 225 euro voor mensen die vallen onder de normen die gelden voor de bijstand, onderzoekt de Minister voor Rechtsbescherming een verdere verruiming. Daarnaast wordt in de uitwerking van het regeerakkoord ingezet op direct contact met schuldenaren. Ten aanzien van het maximeren van de stapeling van boetes vanwege te laat betalen wordt Rijksbreed bezien hoe hier invulling aan kan worden gegeven en welke uitvoeringsorganisaties hierbij betrokken worden. -
Vraag 7
Wat gaat u doen om de extreem hoge kosten aan terug te vorderen toeslagen terug te dringen, wetende dat dit vaak een reden is waarom mensen in de schulden belanden?
De beste manier om terugvorderingen terug te dringen is voorkomen dat ze ontstaan. Omdat toeslagen gekoppeld zijn aan het actuele inkomen zijn de inspanningen er op gericht om burgers te helpen met het inschatten van hun inkomen en te attenderen bij bepaalde wijzigingen in hun leefsituatie die gevolgen hebben voor hun toeslagen, zoals het bereiken van de AOW-leeftijd of als kinderen in de basisschool- of middelbare schoolleeftijd komen. Dit voorkomt terugvorderingen. De overzichten uit de halfjaarrapportages van de Belastingdienst7 laten zien dat de inspanningen effect hebben. Het percentage terugbetalingen is gedaald naar 27%, het feitelijk aantal is afgenomen met 900.000.
-
Vraag 8
Bent u bereid coulantere afbetalingsregelingen voor terug te vorderen toeslagen in te stellen?
Een toeslagschuld mag in beginsel in 24 maandelijkse termijnen worden terugbetaald, dat is al coulant. Daarnaast is er ook een maatwerkregeling mogelijk die rekening houdt met individuele financiële omstandigheden. Naar verwachting wordt het vanaf 1 januari 2019 (de voorziene inwerkingtredingsdatum van de Fiscale vereenvoudigingswet 2017) bovendien mogelijk voor burgers om één betalingsregeling te treffen voor de totale belasting- en toeslagschuld. Er zal dan niet langer sprake meer zijn van een stapeling van betalingsregelingen, gekoppeld aan individuele terugvorderingen of belastingaanslagen, maar alle schulden die een burger heeft bij de Belastingdienst worden samengenomen en als één schuld behandeld. Voor toeslagschulden wordt het beleid op sommige onderdelen coulanter en op andere onderdelen minder coulant. Zo wordt het mogelijk om kwijtschelding van toeslagschulden te verkrijgen, maar wordt de standaardbetalingsregeling van 24 maanden ingekort. De maatwerkregeling voor burgers met een relatief laag inkomen of hoge kosten voor levensonderhoud blijft bestaan.
-
Vraag 9
Bent u bereid een verbod op het bedrijfsmatig opkopen van incasso’s in te stellen?
Op dit moment ziet de Minister voor Rechtsbescherming geen aanleiding voor een verbod op doorverkoop van schulden. De Minister verwijst naar het antwoord op vragen van de SP over (een onderzoek naar) een verbod op doorverkoop van schulden.8
-
Vraag 10
In hoeverre is het Zweedse incassomodel, waarbij één centrale partij incasseert, volgens u mogelijk in Nederland? Wilt uw antwoord toelichten?
In Zweden wordt reeds enige tijd gewerkt met een Rijksincassodienst (Kronofogdenmyndigheten). In deze organisatie is, samengevat, het verstrekken van een executoriale titel (rechterlijke macht), de executie daarvan (ambtshandeling van de gerechtsdeurwaarder), schuldhulp (minnelijk traject) en schuldsanering (equivalent van de WSNP) samengebracht. De exacte werking van dit systeem en de toepasbaarheid van elementen daarvan binnen de Nederlandse context vraagt om nadere bestudering. Hierover is ook contact met de initiatiefnemers van het manifest. De Staatssecretaris van SZW is voornemens om onderzoek te doen en u daarover te informeren. Daarnaast is in het verlengde van de Rijksincassovisie uitvoering gegeven aan de clustering Rijksincasso, zie ook het antwoord op vraag 1.
-
Vraag 11
Welke mogelijkheden ziet u om naar één deurwaarder per gezin te gaan?
Zie antwoord vraag 10.
-
Vraag 12
Wat is uw reactie op de uitzending van Nieuwsuur over incassobureaus die te snel naar de rechter stappen?2
Over de in deze uitzending behandelde incassopraktijken informeerde de toenmalige Minister van Veiligheid en Justitie uw Kamer in antwoord op de vragen van het lid Jasper van Dijk (SP) over incassobureaus en de dubieuze handel in schulden.10
-
Vraag 13
Kunt u aangeven hoeveel het de overheid heeft gekost, aangezien er vorig jaar 300.000 schuldprocedures voor de rechter zijn gekomen?
In de systemen van de rechtspraak wordt niet geregistreerd op de zaakscategorie incassozaken. De Raad voor de rechtspraak heeft de Minister voor Rechtsbescherming laten weten dat voor het aantal incassozaken wel indicaties kunnen worden ontleend aan het aantal verstekuitspraken van de kantonrechter. Verreweg de meeste van dat soort verstekzaken zijn namelijk incassozaken. Van de kantonzaken op tegenspraak betreft slechts een klein deel incassozaken. In de periode 1 januari 2014 t/m 9 oktober 2017 zijn door de kantonrechter circa 1,2 miljoen zaken bij verstek afgedaan. In diezelfde periode zijn circa 227.000 kantonzaken op tegenspraak behandeld. Op jaarbasis gaat het grosso modo om 370.000 kantonzaken waarvan 310.000 bij verstek en 60.000 op tegenspraak. Met de nodige slagen om de arm zal het dus jaarlijks om enkele honderdduizenden incassozaken gaan.
-
Vraag 14
Deelt u de mening dat het businessmodel van schuldopkopers (een gang naar de rechter met een slecht onderbouwd dossier) verwerpelijk is? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?
Om betaling af te dwingen kan een gang naar de (kanton)rechter nodig zijn. De rechter oordeelt in individuele gevallen over de vorderingen van incassobureaus. Het civiele recht verplicht een eiser om de gronden voor zijn vordering uiteen te zetten. De eiser moet aangeven op welke overeenkomst de betaalverplichting betrekking heeft, in hoeverre aan die verplichting is voldaan, welk bedrag nog openstaat en dat de schuldenaar in verzuim is. Indien buitengerechtelijke incassokosten worden gevorderd, moeten die worden onderbouwd. De stellingen van eiser moeten voldoende concreet zijn voor een schuldenaar om zich daartegen te verweren en voor de rechter om een vordering te kunnen toewijzen. Als de schuldenaar geen verweer voert, gaat de rechter uit van de juistheid van de stellingen, tenzij de vordering hem onrechtmatig of ongegrond voorkomt (artikel 139 Rv). Bij twijfel over de rechtmatigheid of gegrondheid kan de rechter de eiser om nadere inlichtingen of stukken vragen.
De rechter moet, ook in verstekzaken, ambtshalve het recht van openbare orde en dwingend recht toepassen. Zo moet de rechter bij vorderingen op consumenten-schuldenaren ambtshalve toetsen op oneerlijke bedingen in algemene voorwaarden. Ook dient de rechter de voor de consument-schuldenaar dwingendrechtelijke regels over incassokosten (art. 6:96 lid 5–7 BW) toe te passen. De rechter beoordeelt derhalve of overeenkomstig deze regels is gehandeld, zoals met betrekking tot de hoogte van de incassokosten en het verzenden van een brief waaruit blijkt dat de schuldenaar nog een uiterste termijn heeft gekregen waarbinnen betaald kan worden, zonder dat incassokosten verschuldigd worden (vgl. HR 25 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2704). -
Vraag 15
Wat gaat u doen om mensen te beschermen tegen incassobureaus die schuldenaren laten opdraaien voor onterechte kosten?
Het kabinet heeft aandacht voor het tegengaan van misstanden in de incassobranche. Zie de antwoorden op vraag 1, 9 en 16.
-
Vraag 16
Welke vervolgactie heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in gang gezet naar aanleiding van het onderzoek naar de handelspraktijken van incassobureaus?
De aanpak van de ACM kent een aantal sporen, met name voorlichting, onderzoek en handhaving. De ACM is in 2016 samen met de Autoriteit Financiële Markten (AFM) gestart met een algemene voorlichtingscampagne over de rechten van consumenten bij incasso. De minder zelfredzame consument hoopt de ACM nu te bereiken via intermediairs zoals schuldhulpverleners, maatschappelijk werk, thuisadministratie-hulpverleners en budgetcoaches. Op 1 november 2017 is door de ACM een online toolkit gestart die het de hulpverleners makkelijker maakt om namens hun cliënten in actie te komen tegen oneerlijke incassopraktijken. Met de geboden hulpmiddelen kunnen zij cliënten snel zekerheid geven over hun rechten bij incasso en hoe zij hun recht kunnen halen.
Daarnaast hebben in oktober 2017 na onderzoek van de ACM tien grote telecombedrijven hun incassopraktijk aangepast. Uit eerder onderzoek concludeerde de ACM dat veel incassotrajecten van consumenten voortkomen uit telecomabonnementen. De telecombedrijven hebben hun incassopraktijk en hun informatie voor consumenten aangepast of gaan dat op korte termijn nog doen.
Verder heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in november vorig jaar aangekondigd handhavend op te treden in de incassosector. De ACM heeft bedrijfsbezoeken afgelegd. De ACM doet hierover, lopende het onderzoek, geen mededelingen over.
20 oktober 2017 - 10 november 2017
21 dagen
Gerechtelijke secties die noodgedwongen in België worden uitgevoerd |
|
Attje Kuiken (PvdA), Chris van Dam (CDA) |
|
Stef Blok |
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Gerechtelijke secties vermoedelijke slachtoffers misdaden overgedragen naar België»?1
Ja
-
Vraag 2
Hoe beoordeelt u het feit dat een dergelijke noodgreep nodig is door het overlijden van een forensisch patholoog?
Ik beoordeel het als een goede oplossing van het NFI om een constructieve samenwerking met Belgische deskundigen aan te gaan. Er is sprake van een acute en tijdelijke situatie die op deze wijze professioneel is ondervangen.
-
Vraag 3
Is er overwogen om tijdelijk extra expertise voor het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in te huren om het personeelstekort op te vangen?
Eén van de overwogen oplossingen voor het tijdelijke en acute capaciteitsprobleem bij het NFI was inderdaad om de Nederlandse pathologen in te schakelen. Met één van hen zijn ook gesprekken gevoerd. Na een gedegen afweging is uiteindelijk gekozen voor samenwerking met het Universitair Ziekenhuis in Antwerpen. Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen heeft de benodigde expertise, ervaring en capaciteit om deze werkzaamheden voor het NFI uit te voeren. De afspraken zijn in lijn met het beleid ten aanzien van tijdelijk uitbesteden van forensisch onderzoek als geschetst door de Commissie Winsemius.
-
Vraag 4
Klopt het dat er al jarenlang is gewaarschuwd dat het NFI dit risico zou lopen door een gebrek aan personeel? Zo ja, waarom is hier dan niet eerder actie op ondernomen?
Nee, tot voor kort voldeed de bij het NFI beschikbare bezetting in relatie tot het aantal gevraagde secties. Het team forensische pathologie bestond begin dit jaar uit vier tekenbevoegde forensisch pathologen en twee klinisch pathologen in opleiding tot forensisch patholoog. Op het plotseling overlijden van een tekenbevoegde patholoog was het NFI niet voorbereid.
-
Vraag 5
Deelt u de opvatting dat samenwerking met externe deskundigen goed is voor de contra-expertise, innovatie en het voorkomen van tunnelvisie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze krijgt die samenwerking nu structureel vorm?
Ja, samenwerking met externe deskundigen biedt tal van voordelen. De forensisch pathologen binnen het NFI werken ook al structureel samen met forensisch radiologen buiten het NFI en hebben goede contacten met academische pathologiegroepen. Eén van de NFI-pathologen is ook bijzonder hoogleraar forensisch pathologie aan de Universiteit Maastricht.
-
Vraag 6
Hebben secties in België consequenties voor de duur die met een sectie is gemoeid en vind de sectie in België onder dezelfde condities plaats (met name ten aanzien van de mate waarin (delen van) organen worden achter gehouden) als in Nederland?
Het NFI zal met het Universitair Ziekenhuis Antwerpen duidelijke afspraken maken over de secties in België, waarmee er geen verschil is met de situatie als deze secties door het NFI zelf zouden worden uitgevoerd.
-
Vraag 7
Deelt u de mening dat het gelukkiger was geweest indien u op voorhand de Kamer over het voornemen om secties buiten Nederland te verrichten had geïnformeerd?
Nee, de gemaakte afspraken zijn in lijn met het beleid ten aanzien van het tijdelijk uitbesteden van onderzoeken, zoals geschetst door de Commissie Winsemius in 2013.
-
Vraag 8
Op welke wijze worden nabestaanden in voorkomende gevallen geïnformeerd over het feit dat een stoffelijk overschot ten behoeve van sectie naar het buitenland wordt vervoerd?
De politie informeert de nabestaanden hierover.
20 oktober 2017 - 17 november 2017
28 dagen
De uitzending van EenVandaag dat het opnieuw klachten regent over supermarktketen Aldi |
|
Bart van Kent (SP) |
|
Lodewijk Asscher (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u de uitzending van AvroTros’ EenVandaag waaruit blijkt dat bij supermarktketen Aldi de werkdruk hoog is, medewerkers onder druk worden gezet en personeel zich niet veilig voelt klachten aan te kaarten?1
Ja.
-
Vraag 2
Wat is uw reactie op het feit dat het personeel te lijden heeft onder de hoge werkdruk en dat er ondanks een verruiming van het assortiment en de openingstijden geen extra personeel op de werkvloer is?
Volgens de Arbeidsomstandighedenwet is het de primaire verantwoordelijkheid van de werkgever om voor goede arbeidsomstandigheden te zorgen en om de preventie van arbeidsrisico’s vorm te geven. De werkgever dient bovendien een beleid terzake van arbeids- en rusttijden in samenhang met het arbeidsomstandighedenbeleid te voeren.
De Inspectie SZW houdt toezicht op naleving van de arbeidswetgeving, waaronder de Arbeidsomstandighedenwet en de Arbeidstijdenwet. Werknemers kunnen individueel of via een vakbond of ondernemingsraad melding doen van eventuele misstanden. Als er sprake is van dergelijke meldingen kan de Inspectie SZW hiernaar onderzoek doen. Op dit moment is dat, voor wat betreft Aldi, niet het geval. -
Vraag 3
Is het voor u acceptabel dat, vanwege het feit dat een winkel soms door maar twee personen draaiende wordt gehouden, wettelijk verplichte pauzes erbij inschieten? Zo nee, wat gaat u hiertegen doen?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Staat er een vergoeding tegenover wanneer parttimers gedwongen worden zeven dagen per week beschikbaar te zijn? Zo nee, is dit niet in strijd met de wet? Kunt u uw antwoord nader toelichten?
Of parttimers bij Aldi een vergoeding krijgen voor de perioden dat zij zich beschikbaar moeten houden is mij niet bekend.
Het bepalen van de hoogte van lonen en vergoedingen is in de eerste plaats een aangelegenheid van de sociale partners. In veel gevallen is het gebruikelijk dat tussen werkgevers en werknemers afspraken gemaakt worden over de vergoeding voor perioden van bereikbaarheid. In dat geval kan deze werknemer zich tot de rechter wenden om de naleving van deze bepalingen af te dwingen.
Daarnaast is de werkgever gebonden aan de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (Wml).
Op grond van de Wml heeft de werknemer recht op het wettelijk minimumloon voor de arbeid door hem in dienstbetrekking verricht. Bij een periode van bereikbaarheid is er echter geen sprake van tijd waarin de werknemer onder gezag arbeid verricht, maar van het zich beschikbaar houden om op oproep arbeid te verrichten.
Hiermee sluit de Wml aan bij het begrip «arbeidstijd» dat ook in de Arbeidstijdenwet wordt gehanteerd (Atw, artikel 1:7, eerste lid, onderdeel k). Tijdens een periode van bereikbaarheid bevindt de werknemer zich niet onder gezag van de werkgever. Hij of zij kan zich – tot op zekere hoogte – met zijn of haar eigen zaken bezig houden. In de zin van de Atw is er daarmee geen sprake van arbeidstijd.
De Arbeidstijdenwet stelt ook regels ten opzichte van oproepdiensten waarbij de werknemer de verplichting heeft om na een oproep binnen een vastgestelde periode op het werk te verschijnen. Deze dienst, die in de Atw consignatie wordt genoemd, is wettelijk beperkt tot maximaal 14 dagen in elke periode van 4 weken (Atw, artikel 5:9). -
Vraag 5
Stond Aldi, sinds het in 2013 door de Inspectie SZW op de vingers werd getikt voor soortgelijk gedrag, onder verscherpt toezicht? Zo ja, hoe heeft het dan toch weer zover kunnen komen?
De Inspectie kent de term «verscherpt toezicht» niet, maar kan eigener beweging en naar aanleiding van meldingen onderzoek instellen. Op basis van onderzoek kan de Inspectie SZW vervolgens handhavend optreden.
In 2013 en 2014 heeft de Inspectie SZW naar aanleiding van een groot aantal klachten over psychosociale en fysieke arbeidsbelasting onderzoek gedaan in meer dan zestig filialen en distributiecentra van Aldi, verspreid over heel Nederland. Bij deze inspecties is geconstateerd dat het beleid van Aldi op het gebied van psychosociale en fysieke arbeidsbelasting bij alle negen verkoopbedrijven – de juridische structuur, waaronder alle distributiecentra en verkoopwinkels vallen – onvoldoende was. De Inspectie SZW heeft hierop handhavend opgetreden en de negen verkoopbedrijven een tweetal eisen tot naleving van de arbeidswetgeving opgelegd, gericht op zowel de psychosociale als fysieke arbeidsbelasting. Het laten onderzoeken en het nemen van maatregelen om de psychosociale en fysieke belasting tegen te gaan maakte hiervan onderdeel uit. Na circa zes maanden zijn controles uitgevoerd bij de betreffende verkoopbedrijven waarbij is geconstateerd dat aan de gestelde eisen was voldaan. In 2015 en 2016 hebben evaluatiegesprekken tussen de Inspectie SZW en Aldi Nederland plaatsgevonden. Deze hebben geen aanleiding gegeven tot nadere maatregelen. -
Vraag 6
Wat is uw reactie op de intimiderende stijl van leidinggevenden waarbij bijvoorbeeld kritische werknemers worden bedreigd met overplaatsing? Wat is er sinds 2013 aan gedaan om een cultuuromslag te bewerkstelligen?
Iedereen die werkt heeft recht op fatsoenlijk werk in een sociaal veilige omgeving. Leidinggevenden spelen een sleutelrol bij het creëren en waarborgen van een sociaal veilige werkcultuur.
Het plan van aanpak, dat Aldi naar aanleiding van de door de Inspectie SZW opgelegde eisen tot naleving heeft opgesteld, omvatte onder meer een aantal acties gericht op de stijl van leidinggeven. De in de uitzending van EenVandaag geïnterviewde medewerkers spreken van merkbare verbeteringen op het gebied van de bedrijfscultuur in de afgelopen jaren maar waarschuwen tegelijkertijd voor een afname van de aandacht binnen Aldi voor psychosociale en fysieke arbeidsbelasting.
Aldi Nederland heeft in een reactie op de uitzending aangegeven reeds een aantal maatregelen te hebben genomen om de werkdruk voor medewerkers te beperken en graag in gesprek te gaan met medewerkers, OR-leden en vakbonden FNV en CNV om voortgang en initiatieven te bespreken. Dit past bij de verantwoordelijkheid van de werkgever voor goede arbeidsomstandigheden. -
Vraag 7
Hoe vaak is de Inspectie SZW sinds 2013 bij Aldi over de vloer geweest om te kijken of de supermarktketen haar leven daadwerkelijk heeft verbeterd? Wat waren de bevindingen tijdens deze inspecties?
Zie het antwoord op vraag 5.
-
Vraag 8
Heeft Aldi ooit een boete gehad of een andere sanctie voor de wijze waarop het met de arbeidsomstandigheden omgaat? Zo nee, wat is er dan wel voor nodig om een bedrijf dat de regels structureel overtreedt een sanctie op te leggen?
Onderzoek naar aanleiding van concrete klachten door de Inspectie SZW kan leiden tot het nemen van maatregelen, waaronder het opleggen van sancties. De Inspectie SZW heeft in het geval van de Aldi-filialen, waar in 2013 en 2014 misstanden zijn geconstateerd, geconcludeerd dat deze binnen de gestelde termijn aan de gestelde eisen hebben voldaan en derhalve geen vervolgmaatregelen getroffen.
Zie voorts het antwoord op vraag 9. -
Vraag 9
Is het feit, dat deze situatie opnieuw bij Aldi heeft kunnen ontstaan, voor u aanleiding om de werkwijze van de Inspectie SZW onder de loep te nemen? Zo nee, hoe gaat u dan voorkomen dat bedrijven als Aldi keer op keer in de fout gaan?
Het is de verantwoordelijkheid van bedrijven om zich aan wet- en regelgeving te houden. Als bedrijven zich daaraan niet houden, ook als reeds handhavend is opgetreden, dan blijft het de verantwoordelijkheid van het bedrijf om zich wel aan wet- of regelgeving te houden. De verantwoordelijkheid gaat niet over op de overheid of een inspectiedienst. Als bedrijven zich notoire overtreders tonen, dan worden ze door de Inspectie SZW geconfronteerd met in zwaarte oplopende maatregelen. Daarvan is in dit geval geen sprake. Zie ook de antwoorden op vragen 5 en 8.
De Inspectie SZW analyseert continu of nieuwe risico’s optreden die tot mogelijke aanpassingen van inspectie-inzet aanleiding geven. Deze analyse is gebaseerd op alle bevindingen, signalen – waaronder meldingen van misstanden –, onderzoeken, monitoring en uitkomsten van reactieve inspecties. Ik zie geen aanleiding om deze werkwijze te veranderen.
Wanneer Aldi de arbeidswetgeving niet naleeft, kunnen werknemers, ondernemingsraden en vakbonden hiervan melding maken bij de Inspectie SZW. Zie ook het antwoord op vragen 2 en 3. -
Vraag 10
Hoe gaan de extra middelen uit het regeerakkoord en de nieuwe werkwijze van de Inspectie SZW, het zogenoemde Inspectie Control Framework, er daadwerkelijk voor zorgen dat men er korter op zit bij bedrijven die keer op keer in de fout gaan?
De Inspectie hanteert de aanpak voor misstanden en notoire overtreders zoals beschreven in het jaarverslag 20162. Zij hanteert daarbij de handhavingsinstrumenten en boetebedragen voor eerste overtredingen en recidive conform wet- en regelgeving. Die aanpak wordt ook de komende jaren gevolgd.
Het regeerakkoord maakt geleidelijk oplopend naar 2021 jaarlijks 50 miljoen euro extra vrij voor versterking van de handhavingsketen van de Inspectie SZW. Opdracht in het regeerakkoord is om de handhaving te intensiveren conform het Inspectie Control Framework.
Overeenkomstig het ICF worden de middelen ingezet op de volgende doelen:
Monitoring en rapportage over het ICF vindt plaats in de begroting van SZW, het SZW jaarverslag en in jaarplannen en jaarverslagen van de Inspectie SZW.
19 oktober 2017 - 5 december 2017
47 dagen
De begeleiding van functiebeperkte studenten die te kort schiet |
|
Anne Kuik (CDA), Harry van der Molen (CDA) |
|
Martin van Rijn (PvdA), Jet Bussemaker (PvdA) |
|
|
|
|
Bronnen
2. Nu.nl, «Begeleiding functiebeperkte student schiet tekort» (16 oktobe…
-
Vraag 1
Bent u bekend met de conclusies van het jaarrapport «Studeren met een functiebeperking 2017»?1 Hoe duidt u de bevindingen?
Ja.
Het jaarrapport is gebaseerd op oordelen van studenten uit de Nationale Studenten Enquête (NSE) uit 2016. Uit het rapport blijkt dat alle hogescholen en universiteiten een voldoende als totaalscore hebben. Dit betekent dat het merendeel van de instellingen de inrichting en het aanbod van het onderwijs voor studenten met een beperking, voldoende op orde hebben. Het doet mij deugd dat de betreffende studenten de inspanningen door de instellingen als positief ervaren en ook waarderen. In het hbo is de waardering toegenomen voor de aanpassingen in het onderwijsaanbod. Op de hogescholen en universiteiten waardeert men de aangebrachte aanpassingen in de gebouwen en de houding van de medestudenten.
Ik constateer dat er ook verschillen bestaan tussen de oordelen van studenten. Gemiddeld is de tevredenheid over het begrip van docenten en medestudenten het hoogst en de tevredenheid over de voorlichting en informatievoorziening het laagst.
In de beleidsreactie op de studentenmonitor 20162 zijn deze verschillen benoemd en heeft mijn voorganger maatregelen genomen. Zo is de infographic3 «Financieel slim studeren met een beperking» opgesteld en zijn hogescholen en universiteiten nadrukkelijk gevraagd studenten eenduidig en helder te informeren over de mogelijkheid tot ondersteuning uit het profileringsfonds.
Hogescholen en universiteiten hebben de afgelopen jaren aanleiding gezien een groot aantal verbeteringen door te voeren. Ik moedig deze verbeteringen aan. In de komende jaren blijf ik de oordelen van studenten met een functiebeperking monitoren om te bezien of de reeds ingezette verbeteringen voldoende resultaat blijven sorteren. -
Vraag 2
Deelt u de mening dat jongeren met een functiebeperking gelijke kansen moeten krijgen om hun opleiding goed te kunnen volgen? Op welke wijze draagt uw beleid daaraan bij?
Ja. Zie ook mijn antwoord op vraag 1.
-
Vraag 3
Vindt u het wenselijk dat de mate waarin studenten met een functiebeperking adequaat worden herkend, begeleid en gefaciliteerd aanzienlijk verschilt per opleiding en instelling? Op welke wijze spreekt u of de Inspectie van het Onderwijs instellingen aan die al jarenlang achterblijver zijn op deze situatie?
Uit het rapport blijkt dat de totale oordelen van studenten met een functiebeperking bij alle hogescholen en universiteiten voldoende scoren. Er zijn weliswaar verschillen tussen opleidingen en instellingen in de beoordelingen door de studenten en de inspectie zal in haar reguliere toezicht hier aandacht aan geven als er signalen zijn die daartoe aanleiding geven. Verder bespreekt de inspectie met het Expertisecentrum handicap + studie, ISO en LSVb de thema’s van goede voorlichting en begeleiding door de instellingen.
Verder kan ik u berichten dat de inspectie momenteel een onderzoek uitvoert naar de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor studenten met een functiebeperking. Bij een aantal instellingen wordt specifiek nagegaan of studenten met een functiebeperking gebruik maken van het profileringsfonds en op welke wijze die middelen worden ingezet. Daarnaast wordt gevraagd naar de zorgen over voorlichting en begeleiding die onder andere worden geuit in het jaarrapport. De resultaten van het inspectie-onderzoek verwacht ik voorjaar 2018 naar uw Kamer te kunnen sturen. -
Vraag 4
Voldoen de universiteiten en hogescholen volgens u aan de minimumondersteuning die studenten met een functiebeperking behoren te krijgen? Waarop baseert u uw oordeel hierover?
Ik ben van mening dat de huidige bepalingen in de wet gemeente en instellingen voldoende kader bieden voor ondersteuning van studenten met een functiebeperking.
Instellingen zijn verplicht met het profileringsfonds ondersteuning te bieden aan studenten die studievertraging oplopen door bijzondere omstandigheden, zoals het hebben van een functiebeperking. In het Regeerakkoord is voorzien in een intensivering van het profileringsfonds voor studenten met een functiebeperking. Verder hebben alle hogescholen en universiteiten recent een brief ontvangen met een richtlijn voor uitkeringen uit het profileringsfonds. Met de hogescholen en universiteiten is afgesproken dat zij in het jaarverslag rapporteren over de aard en de omvang van de vergoedingen uit het profileringsfonds. Ik ben bereid in gesprek te gaan met VNG, VH, VSNU, Handicap + Studie, ISO en LSVB over de ondersteuning voor studenten met een functiebeperking.
Zie ook mijn antwoorden op vraag 1 en vraag 3. -
Vraag 5
Welke rol ziet u voor uzelf om de toegankelijkheid en ondersteuning van jongeren met een functiebeperking beter te borgen in de onderwijsinstellingen?
Studenten met een functiebeperking moeten voldoende begeleiding en ondersteuning ontvangen om een opleiding in het hoger onderwijs succesvol te kunnen volgen. Op basis van de gegevens uit de NSE constateer ik dat het oordeel van studenten voldoende is en dat de tevredenheid van studenten in de afgelopen jaren is toegenomen. Wel zijn op verschillende onderdelen verbeteringen mogelijk en nodig. Deze verbeteringen zijn reeds ingezet, zowel vanuit het Ministerie van Onderwijs als vanuit de individuele hogescholen en universiteiten. Ik blijf in de komende jaren de oordelen van studenten met een functiebeperking monitoren en ga na of de reeds ingezette verbeteringen voldoende resultaat sorteren. Wanneer deze monitor of de resultaten van het onderzoek van de Inspectie hier aanleiding toe geven, bezie ik welke maatregelen nodig zijn. Ik hecht er aan dat studenten met een functiebeperking gelijke kansen hebben een opleiding in het hoger onderwijs succesvol te kunnen volgen.
-
Vraag 6
Is er volgens u een verband tussen het lage aantal studenten met een functiebeperking bij een bepaald vakgebied (bijvoorbeeld medische wo-opleidingen), en een lage tevredenheid van de groep studenten in dat vakgebied? Zo ja, hoe duidt u dit verband?
Een dergelijk verband is mij niet bekend.
-
Vraag 7
Deelt u de observatie uit het jaarrapport dat kleinere hogescholen en studies op het gebied van landbouw (groen onderwijs) gunstiger scoren op tevredenheid onder studenten met een functiebeperking? Zo ja, welke conclusie trekt u daaruit?
Ik constateer op basis van de gegevens uit het jaarrapport dat studenten van kleinere en middelgrote instellingen gunstige ervaringen hebben. Dit geldt echter ook voor een aantal grote instellingen. De verschillen in de oordelen van studenten met een functiebeperking tussen de instellingen vragen blijvende aandacht. Zie ook mijn antwoord op vraag 3.
-
Vraag 8
Wat is uw reactie op de oproep van het Expertisecentrum handicap + studie, LSVb en ISO die pleiten voor een actieplan om de informatievoorziening en begeleiding te verbeteren?2
In het kader van de motie Bruins / Asante5 vinden op dit moment gesprekken plaats met studentendecanen, studenten en het Expertisecentrum Handicap + Studie over de motie en hun wens te komen tot een actieplan. Ik verwacht medio voorjaar 2018 uw Kamer over de uitwerking van de motie te kunnen informeren.
-
Vraag 9
Welke stappen dienen hogescholen en universiteiten te zetten om de inclusiviteit voor het onderwijs te borgen in het kader van de implementatie van het VN-Verdrag voor mensen met een handicap?
In het implementatieplan6 VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap is opgenomen wat er moet gebeuren om het VN-Verdrag in Nederland te implementeren. In dit plan zijn acht aandachtspunten geformuleerd op het thema onderwijs. Het verbeteren van de studiebegeleiding in het hoger onderwijs maakt hier onderdeel van uit. Zoals in mijn eerdere antwoorden aangegeven, hebben hogescholen, universiteiten en het Expertisecentrum handicap + studie op dit thema reeds verbeteringen ingezet.
19 oktober 2017 - 14 november 2017
26 dagen
Het conflict tussen verloskundigen en zorgverzekeraars inzake tarieven |
|
Nine Kooiman (SP), Corinne Ellemeet (GL) |
|
Edith Schippers |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Klopt het dat verloskundige praktijken die deelnemen aan het experiment integrale bekostiging wel van verzekeraars het maximum NZa-tarief ontvangen? Constateert u daarbij ook dat wanneer verzekeraars alleen het maximumtarief aan verloskundigen uitbetalen wanneer ze deelnemen aan een integrale geboortezorgorganisatie met integrale bekostiging, verloskundigen op die manier gestimuleerd worden om over te stappen op integrale bekostiging? Zo ja, deelt u de mening dat verzekeraars op deze wijze ingaan tegen de motie-Leijten c.s., waarin gesteld wordt dat een overgang op integrale bekostiging in alle gevallen alleen op basis van vrijwilligheid en lokale instemming plaats mag vinden en niet door zorgverzekeraars op enigerlei wijze mag worden afgedwongen? 1 2
Per 1 januari 2017 is het voor regio’s mogelijk om gebruik te maken van de beleidsregel integrale geboortezorg. Deze bekostigingssystematiek bestaat naast de monodisciplinaire beleidsregels. Het dus een vrijwillige keuze van de partijen in de regio’s of ze gebruik willen maken van de integrale bekostiging. Partijen in de regio kunnen daardoor kiezen voor één van de twee bekostigingssystemen. Voor de beleidsregel integrale geboortezorg moeten contracten worden gesloten, voor de monodiciplinaire beleidsregels is dat niet verplicht. De wijze waarop integrale bekostiging in de contracten is vormgegeven betekent overigens geen verandering van het recht van zwangere vrouwen om zelf een zorgaanbieder te kiezen.
Verloskundigen geven aan dat zorgverzekeraars bereid te zijn om de geboortezorg die binnen de integrale contracten wordt overeengekomen ruimer te vergoeden dan binnen monodisciplinaire contracten. Ik heb hier geen inzicht in. Zorgverzekeraars geven aan dat binnen de afspraken over integrale geboortezorg er integrale tarieven worden afgesproken. Het is niet zo dat als een verloskundige deelneemt aan een integrale geboortezorgorganisatie zij het maximum monodisciplinaire tarief zou kunnen krijgen; dat tarief geldt alleen voor monodisciplinaire zorg.
Het is aan zorgverzekeraars om te bepalen welke vergoeding zij willen betalen voor welke zorg. Zorgverzekeraars hebben de maatschappelijke verantwoordelijkheid om de zorgkosten beheersbaar te houden. Als verzekeraars verwachten dat zij binnen de integrale contracten betere afspraken kunnen maken over bijvoorbeeld de kwaliteit van zorg dan binnen monodisciplinaire contracten, dan is het denkbaar dat zij bereid zijn hiervoor ook meer te betalen.
Op die manier kunnen zij integrale contracten stimuleren. Het stimuleren van integrale bekostiging is iets anders dan het dwingen richting integrale bekostiging. Verzekeraars zijn immers ook binnen de monodisciplinaire beleidsregels bereid om contracten aan te gaan.
De NZa heeft de contractafspraken integrale bekostiging geboortezorg 2017 in kaart gebracht en zal dit de komende tijd ook blijven monitoren. -
Vraag 2
Kunt u toelichten hoe verzekeraars zorgdragen voor een gelijk speelveld voor verloskundige praktijken? Kunt u toelichten hoe er geen financiële prikkels door verzekeraars worden aangebracht, zodat een eventuele overstap naar integrale bekostiging volledig op vrijwillige basis en lokale instemming plaatsvindt?
Zie antwoord vraag 1.
19 oktober 2017 - 19 december 2017
61 dagen
Erfpacht in Amsterdam |
|
Joba van den Berg-Jansen (CDA), Erik Ronnes (CDA) |
|
Jeroen Dijsselbloem (PvdA), Ronald Plasterk (PvdA) |
|
|
|
|
Bronnen
2. https://www.gov.uk/government/news/crackdown-on-unfair-leasehold-prac…
3. Europees Hof voor de rechten van de mens (EHRM) van 12 juni 2012 (zaken 13221/08 en 2139/10).
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Overstapper kan onzekere erfpacht nu vastnagelen»?1
Ja.
-
Vraag 2
Bent u van mening dat erfpachters die onroerend goed in erfpacht hebben, van overheden voldoende consumentenbescherming genieten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze worden de onroerend goed bezitters in bijvoorbeeld Amsterdam of op de Waddeneilanden die een pand in erfpacht hebben, beschermd?
De inhoud van het recht van erfpacht wordt bepaald door de wettelijke regeling van titel 5.7 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en hoofdzakelijk door partijen in de akte van vestiging en op grond daarvan eventueel toepasselijke algemene voorwaarden. Daarnaast spelen de eisen van redelijkheid en billijkheid een rol, die impliceren dat de redelijkheid en billijkheid zowel aanvullend als beperkend kunnen werken ten opzichte van wat is overeengekomen (artikel 6:248 BW). Bij de aankoop van een erfpachtrecht rust op de makelaar en notaris een informatieplicht, de koper zal daarom ook dienen te worden geïnformeerd over de inhoud van zijn erfpachtrecht. Van de erfpachter zelf mag ook verwacht worden dat hij zichzelf voldoende informeert. Bij geschillen staat de weg naar de burgerlijke rechter open. Voor de erfpacht in Amsterdam en op de Waddeneilanden geldt bovendien dat de erfverpachters veelal gebonden zijn aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Hiermee wordt erfpachters voldoende bescherming geboden.
-
Vraag 3
Kent u de overstapmogelijkheden in Amsterdam waarmee erfpachters zich kunnen aanmelden voor een overstap naar de «eeuwigdurende erfpacht»? Zo ja, vindt u dat de bescherming van deze consumenten gelijkwaardig is aan de bescherming van klanten van financiële organisaties?
Erfpacht is een zakelijk recht en valt onder de werking van het BW. Middels de erfpachtovereenkomst hebben de woningeigenaren een privaatrechtelijke overeenkomst (via de vestigingsakte van de erfpacht) die hen het recht geeft om gebruik te maken van de grond, al dan niet tegen een vergoeding, de canon. De overstapmogelijkheid naar eeuwigdurende erfpacht in Amsterdam is een nieuwe mogelijkheid die de waardeontwikkeling na overstap niet meer, zoals sinds invoering van erfpacht in Amsterdam in 1896, aan de gemeenschap laat toekomen, maar aan de erfpachter. De overstap naar eeuwigdurende erfpacht is een vrijwillige keus. De erfpachter kan er ook voor kiezen om niet over te stappen en in het voortdurende stelsel te blijven. Voor erfpachtovereenkomsten gelden de normen van redelijkheid en billijkheid, die impliceren dat de erfverpachter en erfpachter over en weer met elkaars gerechtvaardigde belangen rekening moeten houden (zie naast titel 5.7 BW, de artikelen 6:2 en 6:248 van het BW). Dit betekent dat de erfpachter voldoende informatie dient te krijgen over de belangrijkste kenmerken van de erfpachtovereenkomst. Deze zijn, naast in wettelijke voorschriften, vastgelegd in de vestigingsakte. Bij geschillen staat de weg naar de burgerlijke rechter open. Bovendien dienen overheden als erfverpachter zich te houden aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Op deze manier worden consumenten voldoende beschermd.
-
Vraag 4
Deelt u de overtuiging dat alle financiële producten voor de klant begrijpelijk moeten zijn, zodat de klant een goede afweging kan maken bij het aangaan van een overeenkomst met grote financiële gevolgen? Zo ja, is dat bij de genoemde erfpachtsituaties het geval?
Net als bij een financieel product is het belangrijk dat de erfpachtovereenkomst voor de consument begrijpelijk is. Zowel de erfverpachter, als de makelaar en de notaris hebben hierbij een informatieplicht. Zij dienen de koper te informeren over de erfpacht en de geldende voorwaarden. De overstapregeling naar eeuwigdurende erfpacht van de gemeente Amsterdam biedt de erfpachter de mogelijkheid om het huidige, voortdurende erfpachtcontract (waarbij de grondwaarde en de overeenkomst na afloop van het tijdvak worden herijkt) om te zetten naar een eeuwigdurend erfpachtcontract (waarbij geen sprake meer zal zijn van herijking). Het is belangrijk dat de erfverpachter transparant is over de nieuwe voorwaarden, de grondwaarde en de bijbehorende jaarlijkse canonbetaling. Dit doet de gemeente Amsterdam bijvoorbeeld met behulp van de website en het Overstapportaal waar veel informatie te vinden is. Op de website staat ook een rekentool die erfpachters inzicht geeft in de actuele grondwaarde en de varianten voor jaarlijkse canonbetaling dan wel de afkoopsom voor eeuwigdurende erfpacht. Daarnaast organiseert de gemeente Amsterdam een informatiemarkt over eeuwigdurende erfpacht en andere bijeenkomsten waar erfpachters vragen kunnen stellen en informatie kunnen ontvangen. Naast een informatieplicht geldt een onderzoeksplicht voor de erfpachter. Het is om die reden aan de erfpachter om zich goed te informeren over de verschillen tussen de huidige erfpachtovereenkomst en de overstapregeling naar eeuwigdurende erfpacht. Alleen de erfpachter kan hier een afweging over maken, waarbij de eigen verwachtingen omtrent de prijsontwikkeling en persoonlijke voorkeuren een grote rol spelen.
-
Vraag 5
Kent u de ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen waar bij wet geregeld wordt dat de bescherming van erfpachters verbeterd wordt?2. Zo ja, zou u kunnen aangeven of deze ontwikkeling ook voor Nederland gewenst zou kunnen zijn, nu uitspraken vooral ingegeven zijn vanwege gerechtelijke uitspraken die door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) zijn gedaan?3
In het Verenigd Koninkrijk is in hoofdzaak sprake van particuliere erfpacht waarbij de erfverpachter eenzijdig voorwaarden kan opleggen die tot aanzienlijke verhogingen van de canon leiden, soms ook gedurende de looptijd. Om die reden vindt in het Verenigd Koninkrijk nu een consultatie plaats waarbij op basis van stellingen reacties uitgelokt worden om punten voor mogelijke wetgeving te inventariseren.
In Noorwegen gaat het eveneens in hoofdzaak om particuliere erfpacht. Hierbij schoot juist de bescherming van de erfverpachter tekort. Een Noorse wet uit 2004 ontnam de erfverpachter het recht om een erfpachtovereenkomst aan te passen aan de actuele marktomstandigheden bij het einde van de looptijd van de overeenkomst. Uitsluitend inflatiecorrectie werd toegelaten, terwijl de grondprijzen aanzienlijk meer waren gestegen dan de inflatie. Na de nationale procedures doorlopen te hebben, komt het EHRM tot het oordeel dat de wet strijdig is met art. 1 van het Eerste Protocol (EP) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). De bijzonder lage vergoeding, die in geen verhouding staat tot de waarde van de grond van de erfverpachter, is niet gerechtvaardigd. Het EHRM oordeelt dat deze wetgeving in strijd is met art. 1 EP van het EVRM omdat de benadeling van de erfverpachters disproportioneel is.
In beide gevallen gaat het om ontwikkelingen die met name van toepassing zijn op particuliere erfpacht.
Bij erfpacht wordt een privaatrechtelijke overeenkomst gesloten. Hierop zijn, zoals ook aangegeven in de antwoorden 2 en 3, onze regels van het BW van toepassing. Voor wat betreft de in vraag 2 aangevoerde voorbeelden, Amsterdam en Waddeneilanden, gaat het veelal om erfpacht waarop bovendien de algemene beginselen van behoorlijk bestuur van toepassing zijn.
Op grond van het bovenstaande zie ik in de ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen geen aanleiding voor een andere inrichting van de bescherming in het Nederlandse erfpachtrecht. -
Vraag 6
Klopt het dat bij u om vernietiging is gevraagd van een drietal raadsbesluiten van Amsterdam inzake erfpacht? Kunt u aangeven op welke termijn daarover een besluit verwacht kan worden?
Ik heb het verzoek ontvangen om twee beslissingen van de gemeenteraad van Amsterdam inzake de vernieuwing van het erfpachtstelsel, zoals genomen op 28 juni 2017, bij de Kroon voor te dragen voor vernietiging. Op dat verzoek heb ik afwijzend beschikt.
19 oktober 2017 - 17 november 2017
29 dagen
Het bericht ‘Lotsverbondenheid’ |
|
Gidi Markuszower (PVV) |
|
Stef Blok |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Lotsverbondenheid»?1
Ja.
-
Vraag 2
Kunt u garanderen dat de gruwelijke kindermoordenaar Avi C. niet weer toeslaat tijdens zijn onbegeleide verloven? Zo nee, waarom niet?
Het doel van de terbeschikkingstelling (tbs) is de samenleving te beschermen. Forensische Psychiatrische Centra zijn belast met de taak om tbs-gestelden te behandelen om hen zo op een veilige manier terug te laten keren in de samenleving. Verlof is een essentieel onderdeel hiervan, omdat daarmee wordt toegewerkt naar de resocialisatie van tbs-gestelden. Verlof wordt alleen verleend indien de behandeling en de veiligheid dit toelaten en is alleen mogelijk na uitvoerige beoordeling van de aanvraag door verschillende partijen. Eerst wordt de verlofaanvraag grondig getoetst door een interne verloftoetsingscommissie van de tbs-kliniek. Vervolgens wordt de aanvraag voorgelegd aan de onafhankelijke deskundigen van het Adviescollege Verloftoetsing Tbs (AVT) dat mij adviseert over de veiligheid bij aanvragen voor tbs-verlof. Dankzij deze stapsgewijze en zorgvuldige procedure worden de risico’s tot een minimum beperkt, evenwel kan recidive niet volledig worden voorkomen. Verlof vindt stapsgewijs plaats, conform een opbouw van verschillende modaliteiten van begeleid, onbegeleid en uiteindelijk transmuraal en/of proefverlof. Door het stapsgewijs toestaan van vrijheden kan op een verantwoorde wijze toegewerkt worden naar terugkeer in de samenleving.
-
Vraag 3
Wanneer is de tbs-kliniek voornemens deze verachtelijke kindermoordenaar vrij te laten?
Ik kan niet op individuele zaken ingaan. In het algemeen is het zo dat het toekennen van verloven en de uiteindelijke beëindiging van een tbs-maatregel maatwerk is en samenhangt met de voortgang van het behandeltraject. Zoals gezegd, heeft de tbs-maatregel het beschermen van de samenleving tot doel. In het kader van deze maatregel kan de stoornis, die een rol heeft gespeeld bij het strafbare gedrag, worden aangepakt door middel van een intensief behandeltraject. Zodra de behandeling voldoende is gevorderd en de veiligheid dit toelaat, begint de tbs-gestelde aan een geleidelijke terugkeer naar de maatschappij. Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 heb aangegeven vindt deze geleidelijke terugkeer zeer zorgvuldig plaats.
-
Vraag 4
Kunt u een lijst naar de Kamer sturen van veroordeelde verkrachters en moordenaars die op dit moment in detentie zitten en de komende twee jaar op verlof mogen? Zo nee, waarom niet?
Nee. Het verstrekken van deze lijsten zou in strijd zijn met de Wet bescherming persoonsgegevens. Zoals ik in mijn antwoord op vraag 3 heb aangegeven, worden de gegevens van individuele justitiabelen ook niet gedeeld.
-
Vraag 5
Kunt u een lijst naar de Kamer sturen van veroordeelde verkrachters en moordenaars die op dit moment in detentie zitten en de komende twee jaar vrij worden gelaten? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 4.
19 oktober 2017 - 14 november 2017
26 dagen
Alarmerende berichten dat mensen met een beperking ’s nachts enkel in de gaten gehouden worden door camera’s |
|
Lilian Marijnissen (SP) |
|
Martin van Rijn (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Wat vindt u ervan dat in de gehandicaptenzorg vaak ‘s nachts geen personeel fysiek meer aanwezig is, maar dat gehandicapte mensen in de gaten gehouden worden door middel van camera’s?1
Ik vind dat de inzet van cameratoezicht of andere toepassingen van moderne techniek een goede aanvulling vormen op de zorg, mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. Het is namelijk niet voor elke cliënt in elke situatie geschikt. Zorgaanbieders moeten dan ook van te voren beoordelen of en hoe de techniek op een verantwoorde manier kan worden ingezet en een gedegen risicoanalyse maken. Voorts is het van belang dat hierover goed met de client en/of zijn familie wordt gesproken. Het zorgveld heeft diverse handreikingen en instrumenten ontwikkeld die zorgaanbieders ondersteunen in het veilig en verantwoord inzetten van technologie in de zorg.
-
Vraag 2
Vindt u het acceptabel dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) niet weet of het gebruik van camerasystemen veilig of onveilig is en dit nooit heeft onderzocht? Kunt u uw antwoord toelichten?
Er is geen wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt of de inzet van toezichthoudende technologie zoals uitluisterapparatuur en camerasystemen veiliger of onveiliger is dan het inzetten van slapende of wakende wachten. Ook uit het toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie) komt niet naar voren dat de inzet van uitluistersystemen op zichzelf onveiliger is. Het gaat erom dat zorgaanbieders van geval tot geval bekijken of en hoe de techniek verantwoord kan worden ingezet. Hierbij is het van belang dat vooraf een risico-inventarisatie wordt gemaakt en een combinatie van randvoorwaarden en maatregelen wordt ingezet die hierbij aansluit.
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) heeft besloten onderzoek te doen naar de zorg en begeleiding van bewoners van instellingen in de gehandicaptenzorg in de nacht. Op basis van de resultaten zal de VGN met de zorginstellingen bespreken of en welke verbeteringen nodig zijn en welke rol de VGN hierin kan spelen. -
Vraag 3
Vindt u het acceptabel dat veel gehandicaptenzorginstellingen werken met verouderde apparatuur, waardoor het risico vergroot wordt op ongelukken? Kunt u uw antwoord toelichten? Wanneer moet het fout gaan, voordat u inziet dat camerasystemen geen zorgverleners mogen vervangen?
Voorop staat dat de zorg voor cliënten veilig moet zijn, met of zonder toepassing van moderne techniek. Er moet gewerkt worden met deugdelijke apparatuur, indien nodig in combinatie met aanvullende maatregelen die aansluiten bij de gebruikte techniek en de behoefte van de individuele cliënt. Bovendien moet de organisatie voorbereid zijn op een eventueel tijdelijk uitvallen van de technologische voorziening. Er moet dus worden voldaan aan de toepasselijke randvoorwaarden (zie ook antwoord op vraag2.
-
Vraag 4
Deelt u de mening dat technologie in de zorg nooit zorgverleners mag vervangen, maar enkel ter aanvulling ingezet mag worden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Het gaat bij inzet van technologie nooit om volledige vervanging van zorgprofessionals, maar om het overnemen van een deel van hun taken. Ook bij het gebruik van camera’s of uitluistersystemen zijn de zorgprofessionals nooit ver weg.
De inzet van camera’s en uitluisterapparatuur is op zich niet minder veilig dan de inzet van slapende of wakende wachten. Met een goed monitorsysteem kan de zorgprofessional er naar toe als er iets aan de hand is, ook als de cliënt niet zelf alarmeert. Helaas kan ook bij een systeem dat volledig is gebaseerd op zorgprofessionals een incident optreden. Zo kan een zorgprofessional die «ronden loopt» niet opmerken dat het mis is met een cliënt bij wie hij kort daarvoor langs is gelopen. -
Vraag 5
Wat zegt het feit dat veel gehandicaptenzorginstellingen camera’s gebruiken over de menswaardigheid van het leven van mensen met een beperking in een instelling volgens u? Kunt u uw antwoord toelichten?
De zorg moet menswaardig zijn. Ik vind veiligheid het meest basale aspect van menswaardige zorg. Veel zorgorganisaties maken gebruik van de techniek om die veiligheid te bieden. Het inzetten van technologie kan ook bijdragen aan de menswaardigheid. Zo kunnen cliënten bijvoorbeeld ‘s nachts rustiger slapen, nu zij niet worden gewekt doordat een nachtdienst hun kamer binnen komt. Voorts kan de inzet van technologie er toe leiden dat zorgprofessionals meer tijd aan andere taken kunnen besteden, zoals het geven van aandacht aan cliënten.
-
Vraag 6
Waarom is er geen richtlijn of landelijk beleid ingesteld op deze camerasystemen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Het zorgveld heeft diverse handreikingen en instrumenten ontwikkeld rond de verantwoorde en zorgvuldige inzet van technische hulpmiddelen in de zorg. Concrete en relevante voorbeelden zijn de handreiking over toezichthoudende domotica voor zorginstellingen van het VUmc (in samenwerking met o.a. ActiZ en VGN, 2012) en de norm NEN 8028 voor telemedicine.
-
Vraag 7
Vindt u dat een bezettingsnorm voor verpleeghuizen ook moet gelden voor de gehandicaptenzorg? Bent u bereid om een bindende bezettingsnorm naast voor de verpleeghuiszorg ook voor de gehandicaptenzorg in te stellen? Zo nee, waarom niet?
Het is aan het zorgveld om aan te geven wat goede zorg is. In de gehandicaptenzorg is dit voorjaar een hernieuwd Kwaliteitskader vastgesteld. Daarin is geen leidraad voor de bezetting opgenomen. Dit heeft vooral praktische redenen. Zo verschilt de wijze waarop instellingen woongroepen samenstellen. De ene instelling vormt groepen van cliënten met vergelijkbare zorgvragen, de andere instelling kiest juist voor groepen met cliënten met naar zwaarte variërende zorgvragen. Dit maakt het stellen van absolute sectornormen, overdag en gedurende de nacht, minder zinvol.
-
Vraag 8
Vindt u ook dat een bezettingsnorm niet alleen overdag maar ook in de nacht moet gelden? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zie antwoord vraag 7.
-
Vraag 9
Welke maatregelen gaat u treffen om te zorgen dat zorgverleners zowel ’s nachts als overdag worden ingezet in plaats van camerasystemen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Ik ben van mening dat er geen aanleiding is aan te nemen dat de inzet van cameratoezicht, mits er sprake is van een verantwoorde toepassing, minder veilig is dan het houden van traditionele nachtelijke bezoekrondes. Ik zie dan ook geen aanleiding om maatregelen te treffen om de inzet van cameratoezicht te vervangen door zorgverleners.
-
Vraag 10
Deelt u de mening dat, gezien het beleid is dat gehandicaptenzorginstelling het aantal vrijheid beperkende maatregelen moet terugdringen, de inzet van camera’s (in plaats van mensen) ook een vorm van een vrijheid beperkende maatregel is? Hoe ziet de IGZ hierop toe en op welke manier grijpt de IGZ in wanneer dit aan de orde is?
De inzet van camera’s en uitluisterapparatuur kan inderdaad beschouwd worden als een vrijheidsbeperkende maatregel. De inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen is een specifiek aandachtspunt in het toezicht van de inspectie. De inspectie bekijkt of de vrijheidsbeperkende maatregel is opgenomen in het zorgplan en is besproken met de cliënt of zijn vertegenwoordiger. Ook bekijkt de inspectie of de maatregel proportioneel is in de gegeven situatie. De proportionaliteit wordt mede bezien in de brede inzet van maatregelen. Zo kan de inzet van een uitluister- of camerasysteem soms voorkomen dat een zwaardere maatregel wordt ingezet. Daar waar nodig vraagt de inspectie de zorginstellingen om verbetermaatregelen te nemen en monitort zij de opvolging hiervan. Ook kan de inspectie besluiten om bestuursrechtelijke maatregelen te nemen.
In voorkomende gevallen van meldingen houdt de inspectie toezicht op de verantwoorde inzet van toezichthoudende technologie zoals camerasystemen en uitluisterapparatuur. Aandachtspunten van de inspectie zijn hierbij dat de zorgaanbieder vooraf een visie moet hebben en beleid moet ontwikkelen over de toepassing hiervan in het zorgproces. Daarnaast moet een gedegen risicoanalyse worden uitgevoerd, een pakket van eisen worden opgesteld en moeten werkprocessen worden aangepast op het gebruik van deze technologie. Verder zijn een cliëntgerichte benadering en scholing van personeel essentieel. Ten slotte moet de organisatie zijn voorbereid op een eventueel tijdelijk uitvallen van de technologische voorziening.
19 oktober 2017 - 20 november 2017
32 dagen
ABN AMRO en haar handel in hefboomleningen |
|
Renske Leijten (SP) |
|
Jeroen Dijsselbloem (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Deelt u de mening dat het niet verstandig is voor de voormalige staatsbank ABN AMRO om leningen – «leveraged loans» of hefboomleningen – te verstrekken aan ondernemingen die al zwaar in de schulden zitten? Wat vindt u van deze zogenaamde hefboomleningen in uw rol als grootaandeelhouder?1 Kunt u uw antwoord toelichten?
Er is in de regel sprake van hefboomleningen als financiering wordt verstrekt en de leningnemer een relatief hoge schuldenratio heeft.2 Initieel hebben banken beperkt de vrijheid om acceptatiecriteria voor kredieten aan te passen, zolang zij aan eisen als gesteld in wet- en regelgeving voldoen (zie ook hieronder). De Nederlandse Bank (DNB) monitort vervolgens de verandering in acceptatiecriteria en rapporteert hierover.3 Daarnaast voert ECB eind november nadere maatregelen op het gebied van hefboomleningen in, waardoor er additionele waarborgen bij banken worden ingebouwd om risico te mitigeren als zij hefboomleningen verstrekken. De maatregelen betreffen onder andere de aanwezigheid van een degelijk intern risicoraamwerk en een goed uitvoerbare strategie. Er moeten onderbouwde limieten voor deze leningen worden ingesteld door de uitgevende bank en een onafhankelijke risicofunctie binnen de uitgevende bank moet deze transacties beoordelen. Banken zullen eerst een grondige analyse op de leningnemer uitvoeren en analyseren of deze binnen het risicoprofiel van de bank valt, alvorens dergelijke leningen worden verstrekt.
Banken zijn onder het Europese kapitaaleisenraamwerk sinds 2008 verplicht om granulair kapitaal voor alle blootstellingen aan te houden. Voor risicovollere leningen moet relatief meer kapitaal worden aangehouden.4 Het risico van hefboomleningen wordt hiermee gemitigeerd. Ook worden de belangen tussen leninggever en -nemer meer gelijkgesteld doordat banken 5% van de leningwaarde moeten aanhouden als de hefboomleningen gegroepeerd zijn en als schuldinstrument zijn uitgegeven.5 Tenslotte kunnen banken hefboomleningen in groepsverband uitgegeven, er is dan sprake van een syndicaat («syndicated loans»).6 Hierdoor neemt het concentratierisico van de leningnemer bij één bank af.
ABN AMRO geeft aan dat zij de afgelopen jaren in Nederland, en incidenteel internationaal voor het bestaande klantenbestand, hefboomleningen heeft verstrekt. Het verstrekken van deze leningen is geen speerpunt van de strategie geweest en de leningen zijn alleen verstrekt als deze passen binnen het gematigde risicoprofiel van de bank.
In 2016 heeft ABN AMRO haar aangepaste internationale strategie aangekondigd voor de zakenbank. Onderdeel van deze strategie was om te onderzoeken of het verstrekken van hefboomleningen, internationaal verder kan worden geïmplementeerd. Hierbij werd rekening gehouden met het gematigde risicoprofiel van de bank. ABN AMRO heeft in lijn daarmee een strikt beleid voor het verstrekken van deze leningen, met beperkte bedragen per klant, een spreiding over klanten en sectoren en acceptabele risicoprofielen. ABN AMRO benadrukt dat deze kredieten slechts op beperkte schaal worden verstrekt. Door dit beleid op een gedisciplineerde wijze uit te voeren acht ABN AMRO de risico’s acceptabel.
Vanuit het perspectief van de aandeelhouder wil ik benadrukken dat ABN AMRO zelf haar commerciële strategie bepaalt. De staat heeft hier geen formele rol in. De eerder genoemde maatregelen van de ECB en de monitoring door DNB zijn naar mijn mening in dit kader afdoende om de risico’s voor de financiële sector te beheersen. -
Vraag 2
Kunt u aangeven waarom ABN AMRO indertijd gestopt is met dit soort hefboomleningen? Waarom zou deze bank daar nu weer mee moeten beginnen? Zijn de risico’s van dergelijke producten afgenomen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Is het handig dat ABN AMRO zich op het zakelijke en risicovolle gedeelte gaat versterken, terwijl de bank destijds gered is voor voornamelijk de consumentenkant? Kunt u uw antwoord toelichten?
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 4
Erkent u dat een duidelijke scheiding van de zaken- en de nutsfunctie bij de bank door dit soort risicovolle beleggingen weer actueel wordt? Zo nee, waarom niet?
Na de financiële crisis zijn veel voorstellen gedaan om de financiële sector veerkrachtiger en weerbaarder te maken. Dit uit zich in de verdere versterking en vervolmaking van de bankenunie en wordt onder andere geïllustreerd door hogere verplichte kernkapitaaleisen voor banken.
-
Vraag 5
Hoe verhoudt de stap van ABN AMRO zich tot de door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) afgegeven waarschuwingen aangaande de extreem lage rente en de jacht op rendement door dit soort leningen?2 Bent u met het IMF van mening dat marktpartijen die buiten hun vertrouwde beleggingscategorieën op zoek gaan naar rendement groot gevaar lopen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Het IMF stelt in haar Global Financial Stability Report (GFSR) de vraag of de zoektocht naar rendement te ver is gegaan8. De lage renteomgeving heeft geleid tot aanpassingen van investeringsportefeuilles, zowel in de soorten activa die investeerders aanhouden als in de geografische spreiding hiervan. Ook is de risicobereidheid van investeerders toegenomen, wat kan leiden tot een opbouw van onevenwichtigheden. Het IMF waarschuwt daarom voor een toename van marktvolatiliteit wanneer zich een economische schok voordoet of bij een omslag van marktsentimenten.
Tegelijkertijd wijst het IMF op de positieve kanten van een zoektocht naar rendement. Dankzij de «search for yield» bewegen spreads naar elkaar toe, waardoor de risicopremies op obligatiemarkten zijn afgenomen en er sprake is van historisch lage volatiliteit. Dit zijn gunstige condities voor mondiale economische groei. Voor lage inkomenslanden heeft de «search for yield» ook bijgedragen aan verbeterde toegang tot internationale kapitaalmarkten en kapitaalinstroom. Voor zover dit leidt tot een toename van rendabele investeringen is dit een wenselijke ontwikkeling.9
Zoals toegelicht bij het antwoord op vraag 1 en 2 is het aanbieden van hefboomleningen geen speerpunt van de strategie van ABN AMRO geweest en deze leningen zijn door ABN AMRO alleen verstrekt als ze passen binnen het gematigde risicoprofiel van de bank. Door het beleid voor hefboomleningen op een gedisciplineerde wijze uit te voeren acht ABN AMRO de risico’s acceptabel.
19 oktober 2017 - 22 november 2017
34 dagen
Het behalen van de huidige doelstellingen binnen het Bangladesh Veiligheidsakkoord en de verlenging van het akkoord |
|
Joël Voordewind (CU) |
|
Lilianne Ploumen (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht van de Schone Kleren Campagne dat nog niet alle Nederlandse kledingmerken het nieuwe Bangladesh Veiligheidsakkoord hebben ondertekend?1
Ja.
-
Vraag 2
Bent u bereid om bij de Nederlandse ondertekenaars van het huidige Bangladesh Veiligheidsakkoord aan te dringen op het uiterlijk in mei 2018 behalen van de doelstellingen?
Op dit moment is de doelstelling van het Veiligheidsakkoord voor 80 procent gerealiseerd. Het akkoord is ondertekend door ruim 200 internationale modemerken. In de veronderstelling dat Nederlandse bedrijven onder het huidige Veiligheidsakkoord niet afwijken van het gemiddelde zullen 90 tot 95 procent van de benodigde verbeteringen in mei 2018 zijn gerealiseerd.
Ik dring via het Convenant voor Kleding en Textiel aan op deelname aan en uitvoering van de doelstellingen van het Veiligheidsakkoord. -
Vraag 3
Hoeveel Nederlandse kledingmerken produceren in Bangladesh of importeren in Bangladesh geproduceerde kleding?
Het exacte aantal Nederlandse kledingmerken dat kleding importeert vanuit Bangladesh is niet bekend. Naar schatting 20 procent van de kleding op de Nederlandse markt komt uit Bangladesh.
-
Vraag 4
Is aansluiting bij het Bangladesh Veiligheidsakkoord een vereiste voor ondertekenaars van het Convenant Duurzame Kleding en Textiel die in Bangladesh produceren? Zo nee, waarom niet?
Aansluiting bij het Bangladesh Veiligheidsakkoord is geen voorwaarde voor deelname aan het Convenant. Wel krijgen alle bedrijven die deelnemen aan het Convenant en waarvoor kleding in Bangladesh wordt gemaakt het advies deel te nemen aan zowel het huidige als het nieuwe Veiligheidsakkoord.
De keuze om niet bij te dragen aan het huidige Veiligheidsakkoord kan in bepaalde situaties worden gebillijkt, bijvoorbeeld als een fabriek in Bangladesh al onder het Veiligheidsakkoord valt en het Nederlandse bedrijf aantoonbaar meer impact kan maken bij andere verbeteringen in hun keten. -
Vraag 5
Bent u bekend met de verlenging van het Bangladesh Veiligheidsakkoord dat in mei 2018 in werking zal treden na de deadline van het huidige akkoord? Deelt u de mening dat het van groot belang is dat alle Nederlandse kledingmerken die in Bangladesh produceren dit verlengde akkoord ondertekenen? Welke actie onderneemt u om bedrijven aan te sporen het verlengde akkoord te ondertekenen?
Ja. Het kabinet onderschrijft het belang van ondertekening van het nieuwe Bangladesh Veiligheidsakkoord. De belangrijkste reden is dat de nationale overheid nog niet klaar is om de taak van het Bangladesh Veiligheidsakkoord op een geloofwaardige manier over te nemen. Daarvoor ontbreekt momenteel nog teveel aan expertise, capaciteit en onafhankelijke toezicht. Nederland steunt daarom ook via de International Labour Organization (ILO) de versterking van de capaciteit van de arbeidsinspectie van Bangladesh.
Als deelnemer aan het Convenant voor Kleding en Textiel draagt het kabinet steun voor ondertekening uit. Het kabinet zet zich samen met de andere deelnemers in voor het vergroten van de dekkingsgraad van het Convenant, zodat in 2018 minimaal 50% van de Nederlandse markt onder het Convenant valt. Onder de nieuwe ondertekenaars van het Convenant zullen naar verwachting bedrijven zijn die inkopen in Bangladesh en die dan het dringende advies zullen krijgen het nieuwe Bangladesh Veiligheidsakkoord te ondertekenen.
18 oktober 2017 - 25 oktober 2017
7 dagen
Informatiebeveiliging |
|
Pieter Omtzigt (CDA) |
|
Eric Wiebes (staatssecretaris financiën) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Herinnert u zich dat u op 8 februari 2017 het volgende aan de Kamer schreef: «Naar aanleiding van de signalen over mogelijke onregelmatigheden bij de aanbesteding van de ondersteuning van het programma Broedkamer, heb ik een extern forensisch onderzoek in gang gezet naar deze aanbestedingsprocedure. Bij het uitzetten van de opdracht wordt er op gelet dat de uitvoerende partij onafhankelijk is ten opzichte van alle deelnemers aan de aanbesteding en niet eerder op enigerlei wijze betrokken is geweest. In het onderzoek zal onder meer aandacht worden besteed aan de rechtmatigheid en ordelijkheid van de aanbestedingsprocedure zelf, aan mogelijke voorkennis over de opdracht bij de leverancier waaraan de opdracht is gegund en mogelijke banden tussen medewerkers van de Belastingdienst en van de gekozen leverancier. Het onderzoek wordt verricht in opdracht van de directeur-generaal Belastingdienst en ondersteund door een begeleidingscommissie. Mocht uit dit onderzoek blijken dat sprake is van een vermoeden van een strafbaar feit, dan zal daarvan aangifte worden gedaan. De onderzoeker wordt verzocht zijn rapport half mei op te leveren»?1
Ja.
-
Vraag 2
Wie voert het extern forensisch onderzoek uit? Welke uiterste leveringstermijn is bij de opdrachtverlening gegeven?
Het onderzoek wordt uitgevoerd door advocatenkantoor NautaDutilh. In het contract is geen opleverdatum opgenomen, omdat vooraf moeilijk een schatting kon worden gemaakt van de omvang van de met de opdracht gemoeide werkzaamheden. In eerst instantie is aan de onderzoekers gevraagd het rapport medio mei op te leveren. Ik heb uw Kamer in april en juni geïnformeerd over het feit dat het onderzoek langer duurt dan voorzien en over de redenen voor de uitloop.2
-
Vraag 3
Heeft u een tussentijdse rapportage ontvangen? Zo ja, kunt u die aan de Kamer doen toekomen?
Ik heb geen tussentijdse rapportages ontvangen, omdat dat niet past in het onafhankelijke en forensische karakter van het onderzoek. Periodiek heeft overleg plaatsgevonden tussen NautaDutilh en de begeleidingscommissie over de voortgang van het onderzoeksproces.
-
Vraag 4
Kunt u de brieven, mails en rapporten die zijn uitgewisseld tussen de onderzoekers en de begeleidingscommissie en anderen bij de rijksoverheid aan de Kamer doen toekomen?
Het onafhankelijke onderzoek bevindt zich in een afrondende fase. De onderzoekers leggen de bevindingen vast in een rapportage en geven een verantwoording over het onderzoek, waarin ook zal worden ingegaan op de medewerking van het ministerie en de looptijd van het onderzoek. Zodra ik het rapport heb ontvangen zal ik uw Kamer informeren en het rapport toesturen.
-
Vraag 5
Heeft u aangifte gedaan naar aanleiding van tussentijdse signalen? Zo ja, wanneer en tegen wie?
Tijdens van het onderzoek naar de aanbestedingsprocedure voor de Broedkamer heb ik geen signalen ontvangen. Of het nodig is om aangifte te doen of andere acties te ondernemen kan daarom ook pas na afronding van het onderzoek worden bepaald.
In mijn brief van 8 februari 20173 heb ik aangegeven dat bezien zou worden hoe de checks en balances in het inkoopproces versterkt zouden kunnen worden. Dat heeft geleid tot een aantal maatregelen: -
Vraag 6
Heeft u naar aanleiding van het onderzoek andere actie ondernomen? Zo ja, welke actie?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 7
Kunt u aangeven wat u vindt van het feit dat in de voorlopers van de Broedkamer:
Dat belastinggegevens van zeer veel belastingplichtigen beschikbaar waren bij de Broedkamer (waaronder begrepen de voorlopers daarvan) is een direct gevolg van het karakter van dit programma. Het in samenhang analyseren van deze gegevens was de basis voor uit te voeren toezicht op naleving van de belastingwetgeving.
Er waren bij de Broedkamer 18 medewerkers met een USB-ontheffing die ook gebruik maakten van de analyseomgeving AWS, waarin ook persoonsgegevens stonden. Dit waren alleen interne medewerkers. De USB-ontheffingen zijn inmiddels in de hele Belastingdienst ingetrokken en er geldt een zeer stringent beleid voor het verstrekken van nieuwe ontheffingen. Bij de afdeling D&A zijn sinds intrekking in februari 2017 geen ontheffingen meer verleend. Van USB-sticks werd wel gelogd dat zij gebruikt werden, maar niet de inhoud van het dataverkeer.
De servers waarop zich de gegevens bevonden stonden in beveiligde ruimtes die niet voor alle belastingdienstmedewerkers toegankelijk waren. Toegang tot de kantoorruimtes van het programma Broedkamer was voor belastingdienstmedewerkers mogelijk met een Rijkspas.
Dat medewerkers gegevens naar buiten konden mailen vanuit de analyseomgeving was niet conform de beveiligingsvoorschriften van de Belastingdienst. Deze mogelijkheden zijn dan ook afgesloten.
Dat geen besluitvorming is aangetroffen over opvolging van signalen over risico’s voor oneigenlijk gebruik of het buiten de Belastingdienst brengen van gegevens past bij de indruk dat bij de Broedkamer sprake was van een werkwijze waarin het resultaat centraal stond en ten koste ging van zorgvuldige omgang met gegevens. Het management heeft hier onvoldoende op gestuurd en ook de technische maatregelen bleken uiteindelijk onvoldoende. Het toont aan dat er niet voldoende aandacht was voor de wijze waarop wordt omgegaan met gegevens. De IT-beveiligingsmuren om de Belastingdienst zijn hoog en stevig, maar daarbinnen moeten het besef van en de concrete maatregelen voor veilig omgaan met gegevens beter. Daarvoor zijn al verschillende maatregelen getroffen, zoals ik in de brieven van 30 juni en 2 oktober 2017 heb aangegeven.4 -
Vraag 8
Kunt u de «bedreigingen- en kwetsbaarhedenanalyse» die is uitgevoerd over de databeveiling bij de voorlopers van de Broedkamer in 2015 aan de Kamer doen toekomen?2
Het document waar u naar vraagt betreft een intern memo dat is gewisseld tussen ambtenaren. Ik acht het onwenselijk als communicatie tussen ambtenaren onderling onderdeel van het publieke debat wordt. Hiervoor verwijs ik ook naar de kabinetslijn in het kader van artikel 68 van de Grondwet omtrent het verstrekken van inlichtingen staat beschreven in de Kamerbrief van 25 april 2016 van de Minister van BZK6. Ik kan u wel in geobjectiveerde vorm kort de strekking van het memo geven. Het memo beoogt alleen een theoretische classificatie te geven van denkbare situaties die de continuïteit en veiligheid van de werkzaamheden van de Broedkamer kunnen bedreigen.
De theoretische classificaties zijn in het memo als volgt beschreven:
Bedreiging: een situatie die een nadelige invloed kan hebben op het betrouwbaar functioneren van (een deel van) de bedrijfsvoering.
Kwetsbaarheid: hoe gevoelig ben je voor de bedreiging, in relatie tot de preventieve maatregelen die je getroffen hebt.
Hoofdsoorten bedreigingen:
Kans (zonder preventieve maatregelen):
Zeer laag: Kans van optreden gemiddeld eens per 1.000 jaar
Laag: Kans van optreden gemiddeld eens per 100 jaar
Midden: Kans van optreden gemiddeld eens per 10 jaar
Hoog: Kans van optreden gemiddeld eens per 5 jaar
Zeer hoog: Kans van optreden gemiddeld eens per jaar
Kwetsbaarheid niveau (met preventieve maatregelen):
Laag: Kans dat ernstige schade geleden wordt is minder dan 25%
Midden: Kans dat ernstige schade geleden wordt ligt tussen 25% en 50%
Hoog: Kans dat ernstige schade geleden wordt is groter dan 50%
Het memo bevat niet de uitkomst van een analyse van de feitelijke bedreigingen en kwetsbaarheden van de Broedkamer. Ter illustratie is een overzicht van denkbare situaties bijgevoegd. -
Vraag 9
Kunt u het rapport «investigating data streams» van Oliver Wyman uit 2015 aan de Kamer doen toekomen? Kunt u een reactie geven op de bevindingen daarin en de opvolging die daaraan is gegeven?
De onderzoekers concluderen dat de aanbevelingen in de onderzochte periode niet zijn opgevolgd in formele besluiten. Dat is de periode daarna, in juni 2016, wel gebeurd. In lijn met de hoofdaanbevelingen in het rapport heeft de toenmalige Raad van Bestuur van de Belastingdienst in juni 2016 besloten een Datamanagement Forum in te richten bij de Belastingdienst, met als opdracht om integraal datamanagement vorm te geven. Eind 2016 is dit van start gegaan. Binnen de structuur van het Forum worden operationele en beleidsmatige kwesties rond gebruik van gegevens behandeld. De eerste resultaten daarvan zijn de ontwikkeling van een beleidsvisie op het omgaan met gegevens en het oplossen van een aantal concrete operationele kwesties rond gebruik van gegevens.
De activiteiten die in het kader van het Datamanagement Forum worden verricht, krijgen een plaats in de nieuwe structuur van de Belastingdienst. Datamanagement (waarvan informatiebeveiliging onderdeel uitmaakt) wordt in alle lagen van de Belastingdienst doorgevoerd: in strategie, uitvoering en control.
Gelet op de aard van dit rapport en de mogelijke risico’s van brede verspreiding, stuur ik het gehele rapport nu ter vertrouwelijke inzage aan de Kamer7. Ik streef ernaar u voorafgaand aan het Algemeen Overleg op woensdag 25 oktober een openbare8 versie te sturen waarin de vertrouwelijke passages onzichtbaar gemaakt zijn. -
Vraag 10
Kunt u een appreciatie geven bij elk van de bevindingen van «het Rapport van bevindingen onderzoek informatiebeveiliging programma Broedkamer en voorlopers»?
De appreciatie van de bevindingen uit de twee onderzoeken heb ik gegeven in de brief van 2 oktober 2017.
-
Vraag 11
Van welke datalekken die zijn geconstateerd, is aangifte gedaan bij de autoriteitspersoonsgegevens? Kunt u per geconstateerde datalek bij de Broedkamer en haar voorgangers sinds 2012 aangeven wanneer die geconstateerd is, wanneer er aangifte is gedaan of waarom er geen aangifte is gedaan?
Over de periode van de Broedkamer is één geval geconstateerd waarin gegevens via e-mail buiten de Belastingdienst zijn gebracht. Dit geval is niet gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens, omdat hierbij geen sprake was van persoonsgegevens maar van gegevens van bedrijven, zonder vermelding van de bedrijfsnaam.
Ik neem aan dat in vraag 15 wordt gedoeld op de periode van de afdeling D&A. Op 2 februari 2017 is bij de Autoriteit Persoonsgegevens melding gemaakt van een vermoedelijk datalek op grond van de mededeling van het programma Zembla dat het beschikte over een USB-stick met een groot aantal documenten. Op 29 juni 2017 is bij de Autoriteit Persoonsgegevens melding gemaakt van 11 incidenten die mogelijk als datalek te kwalificeren waren. Deze melding is gedaan op grond van tussentijdse bevindingen in het onderzoek naar gegevensgebruik bij D&A. -
Vraag 12
Welke maatregelen zijn er genomen tegen de medewerkers van de Belastingdienst die via bankrekeningnummers gegevens van belastingplichtigen en gegevens van VIP’s hebben opgevraagd?3
In de onderzoeksrapporten wordt een aantal gevallen genoemd waar mogelijk sprake was van niet-functionele gegevensopvragingen. Deze zijn vervolgens nader onderzocht. Bij deze nadere analyse zijn geen indicaties gevonden dat de persoonsgegevens niet functioneel zijn gebruikt. Er zijn om die reden geen maatregelen getroffen tegen de desbetreffende medewerkers.
-
Vraag 13
Kunt u een appreciatie geven van elk van de bevindingen in het «Rapport van bevindingen onderzoek gegevensgebruik D&A»?
Zie antwoord vraag 10.
-
Vraag 14
Hoe vaak hebben medewerkers gezocht naar de gegevens van individuele belastingplichtigen? Welke acties zijn ondernomen tegen deze medewerkers?
Zie antwoord vraag 12.
-
Vraag 15
Van welke datalekken die zijn geconstateerd is aangifte gedaan bij de Autoriteit Persoonsgegevens? Kunt u per geconstateerd datalek bij de Broedkamer en haar voorgangers sinds 2012 aangeven wanneer die geconstateerd is, wanneer er aangifte is gedaan of waarom er geen aangifte is gedaan?
Zie antwoord vraag 11.
-
Vraag 16
Kunt u een overzicht geven van de signalen die klokkenluiders gegeven hebben over de beveiliging van de gegevens bij de Broedkamer en haar voorlopers en wat er met deze signalen gebeurd is?
In het onderzoek naar gegevensgebruik bij de Broedkamer en voorlopers hebben de onderzoekers signalen over risico’s en feiten ten aanzien van het daadwerkelijk oneigenlijk gegevensgebruik of het buiten de Belastingdienst brengen van gegevens geïnventariseerd. Zij hebben zich gericht op drie typen bronnen. Het eerste type betrof memo’s en mailberichten. Hierin werden vier signalen aangetroffen over vermeend onveilige hardware en vermeende aanschaf van hardware buiten de gebruikelijke inkoopprocedure. Het tweede type betrof twee rapporten van Oliver Wyman en Liquid Hub waarin adviezen en randvoorwaarden voor inrichting van de Broedkamer waren opgenomen; deze adviezen gingen ook over de beveiliging. Er is in de periode waarover het onderzoek zich uitstrekt geen formele besluitvorming aangetroffen over maatregelen naar aanleiding van de signalen uit deze twee typenbronnen. Over het rapport van Oliver Wyman heeft buiten de onderzoeksperiode wel besluitvorming plaatsgevonden (zie het antwoord op vraag10.
Het derde type betrof het logboek van beveiligingsincidenten. Bij analyse van dit logboek zijn door de onderzoekers geen incidenten aangetroffen die het buiten de Belastingdienst brengen van gegevens betroffen.
Overigens is nooit met zekerheid te zeggen dat een dergelijk overzicht volledig is, omdat men uiteraard geen kennis kan hebben van wat men niet gezien heeft. -
Vraag 17
Waarom verklaarde u in de Kamer dat er actief gemonitord is, terwijl uit de onderzoeken blijkt dat er in het geheel geen monitoring heeft plaatsgevonden?
Zoals ik in mijn brief van 2 oktober 2017 heb aangegeven, heeft wel monitoring plaatsgevonden, maar deze was dominant gericht op de continuïteit in de bedrijfsvoering en op monitoring van kwaadaardige invloeden van buiten naar binnen. Monitoring van e-mailverkeer op het buiten de Belastingdienst brengen van persoonsgegevens vond niet systematisch plaats.
-
Vraag 18
Kunt u deze vragen een voor een beantwoorden en voor dinsdag 24 oktober 2017 te 11 uur aan de Kamer doen toekomen?
Dit is helaas niet gelukt.
18 oktober 2017 - 10 november 2017
23 dagen
Het bericht 'Veel glyfosaat in landbouwgronden: Verlenging toelating niet verstandig' |
|
Tjeerd de Groot (D66) |
|
Henk Kamp (VVD) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Bent u bekend met het onderzoek over de mate waarin glyfosaat voorkomt in landbouwgronden?1
Ja.
-
Vraag 2
Bent u bereid het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) om advies te vragen over wat dit onderzoek betekent voor de voorgestelde verlenging van de toelating van glyfosaat?
Ik heb het Ctgb inmiddels om advies gevraagd en heb uw Kamer over de uitkomst hiervan geïnformeerd in het verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda Landbouw- en Visserijraad 6 november 2017 (Kamerstuk 21 501-32, nr. 1057).
-
Vraag 3
Bent u bereid om de European Food Safety Authority (EFSA) dit onderzoek te laten toetsen in verband met de toelating van glyfosaat?
Ik ben uiteraard altijd bereid om de Europese Commissie te attenderen op nieuwe wetenschappelijke inzichten als deze mogelijke consequenties hebben voor de goedkeuring van een werkzame stof. In dit geval is het echter niet nodig, omdat EFSA de Europese Commissie hierover al heeft geadviseerd. EFSA komt tot een vergelijkbare conclusie als het Ctgb.
18 oktober 2017 - 20 november 2017
33 dagen
Het bericht “IMF waarschuwt voor gevolgen van ‘jacht op rendement’” |
|
Renske Leijten (SP) |
|
Jeroen Dijsselbloem (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het Global Financial Stability Report 2017 van het Internationaal Monetair Fonds (IMF)?1
Ja, ik heb kennis genomen van dit rapport.
-
Vraag 2
Deelt u de zorg van het IMF dat de «jacht naar beleggingen die nog rendement opleveren» te ver is doorgeschoten?2 Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Tobias Adrian wijst enerzijds op de positieve kanten van toegenomen kapitaalstromen. Dankzij de «search for yield» bewegen spreads naar elkaar toe, waardoor de risicopremies op obligatiemarkten zijn afgenomen en er sprake is van historisch lage volatiliteit. Dit zijn gunstige condities voor mondiale economische groei. Voor lage inkomenslanden en opkomende economieën heeft deze zoektocht naar rendement ook bijgedragen aan verbeterde toegang tot internationale kapitaalmarkten en kapitaalinstroom. Voor zover dit leidt tot een toename van rendabele investeringen is dit een wenselijke ontwikkeling.
Tegelijkertijd stelt het IMF stelt in haar Global Financial Stability Report (GFSR) de vraag of de zoektocht naar rendement te ver is gegaan3. De lage renteomgeving heeft volgens het IMF geleid tot aanpassingen van investeringsportefeuilles, zowel in de soorten activa die investeerders aanhouden als in de geografische spreiding hiervan. Ook is de risicobereidheid van investeerders toegenomen, wat kan leiden tot een opbouw van onevenwichtigheden. Het IMF waarschuwt daarom voor een toename van marktvolatiliteit wanneer zich een economische schok voordoet of bij een omslag van marktsentimenten. -
Vraag 3
Wat zijn de implicaties voor de stabiliteit van de mondiale economie van het feit dat er teveel geld is «op jacht naar beleggingen die nog rendement opleveren», in de woorden van Tobias Adrian, directeur van de kapitaalmarktdivisie?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Klopt het dat de markten gevoelig zijn geworden voor schokken? Zo nee, kunt u uw antwoord onderbouwen? Zo ja, op welke wijze kunnen de markten schokbestendig worden gemaakt?
De groei in zowel de eurozone, de VS, het VK, Japan en China wordt ondersteund door nog altijd zeer ruim accommoderend monetair beleid. In de eurozone is er daarnaast sprake van een afname van de politieke onzekerheid en een sterker dan geraamde economische groei. Zoals ook gemeld in de geannoteerde agenda ter voorbereiding op de vergadering van het IMFC4 zijn er risico’s op de middellange termijn die kunnen leiden tot schokken, waaronder: krappere financieringscondities als het accommoderend monetair beleid sneller wordt afgebouwd dan verwacht, financiële risico’s met betrekking tot publieke en private schuldopbouw in China, een toename van het risico van kapitaaluitstroom uit lage inkomenslanden bij een plotselinge verslechtering van financieringscondities, verslechtering van de financiële stabiliteit als eerder overeengekomen afspraken op het gebied van financiële regulering worden teruggedraaid en minder handel en grensoverschrijdende investeringen als gevolg van protectionistische maatregelen. Tot slot wijst het IMF in de GFSR ook op risico’s van te hoge huishoudschulden.
In Europees verband zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet die de kans op het voordoen van schokken en de kwetsbaarheid voor schokken verkleinen, door de oprichting van de bankenunie, de introductie van de macro-economische onevenwichtighedenprocedure (MEOP) en de aanscherping van de begrotingsregels (het Stabiliteits- en Groeipact). Daarnaast is met het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) een permanent noodmechanisme opgericht dat steun kan verlenen indien landen markttoegang verliezen, op voorwaarde dat landen een strikt hervormingsprogramma uitvoeren.
Voor de eurozone in het algemeen en Nederland in het bijzonder geldt dat de economische vooruitzichten momentum creëren om de eurozone en individuele lidstaten nog schokbestendiger te maken. In dit verband benadrukt Nederland het belang van het verder opbouwen van bail-inbare buffers waarmee banken schokken zoveel mogelijk zelf kunnen opgevangen. Nederlandse banken zijn volgens onderzoek van DNB5 daarnaast minder afhankelijk geworden van marktfinanciering, waardoor zij minder kwetsbaar zijn geworden voor een verslechtering van marktsentimenten.
In het kader van hoge huishoudschulden zijn de afgelopen jaren in Nederland een aantal maatregelen genomen met betrekking tot de woningmarkt en de hypotheekrenteaftrek om excessieve kredietgroei te voorkomen. Daarnaast heeft Nederland landspecifieke kenmerken zoals lage inkomensongelijkheid en macroprudentieel beleid dat is gericht op het beperken van de kredietvraag. Desalniettemin zijn de hoge private schulden, met name hypothecaire kredieten, een aandachtspunt. Het kabinet geeft in het regeerakkoord aan voornemens te zijn de hypotheekrenteaftrek sneller af te bouwen. -
Vraag 5
Welke ontwikkelingen zouden volgens u kunnen leiden tot schokken, en welke middelen staan er tot uw beschikking om dit te voorkomen, zowel binnen Nederland als in Europees verband?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 6
Deelt u de analyse van het IMF dat deze «jacht op rendement» deels veroorzaakt is door het beleid van centrale banken? Kunt u uw antwoord onderbouwen?
Zoals beschreven in antwoord op vraag 3 is de zoektocht naar rendement deels het gevolg van het beleid van centrale banken. Het huidige ruime accommoderende beleid van centrale banken leidt tot aanpassingen van investeringsportefeuilles. De centrale bank koopt activa, zoals overheidsobligaties, op waardoor private investeerders meer middelen ter beschikking hebben. Het doel van centrale banken is dat private investeerders deze middelen vervolgens uitlenen aan bedrijven en huishoudens en dat de aankoopprogramma’s daarmee investeringen en consumptie aanjagen en zo de reële economie stimuleren.
-
Vraag 7
Welke risico’s ziet u in de ontwikkeling dat de totale schuldenlast van de niet-financiële sectoren in de twintig grootste economieën ter wereld in tien jaar tijd met 80% is opgelopen tot 135.000 miljard dollar, ofwel 235% van het bruto binnenlands product (bbp) van de G20-landen? In welke landen vormt de schuldenberg volgens u een gevaar voor de stabiliteit van de economie van dat land, en welke landen zorgen mogelijk voor bestemmingsgevaar?
In welke mate de totale schulden van specifieke landen op dit moment een daadwerkelijk gevaar vormen voor de financiële stabiliteit, bijvoorbeeld bij een onverwacht snelle stijging van de rente, hangt van verschillende factoren af. Belangrijke factoren zijn de waarde van de activa die tegenover (private) schulden staat, de looptijdsamenstelling en redenominatie van schulden en het beleid en groeivermogen in het land zelf. Het IMF benoemt dergelijke factoren ook.
Daarnaast is het voor een goede duiding van de groei van schulden in G20 landen vanaf de financiële crisis belangrijk een onderscheid te maken tussen publieke schulden en private schulden.
De groei van publieke schulden in de ontwikkelde G20 economieën is tussen 2006 en 2016 toegenomen met circa 25.900 miljard6. Dit is met name het gevolg van de snel terugvallende groei sinds 2008 waarna overheden in grote mate extra schulden zijn aangegaan om tijdelijk de private en publieke bestedingen op pijl te houden en zo een grotere economische krimp te voorkomen. De financiële crisis heeft laten zien dat het belangrijk is voldoende lage publieke schulden te hebben om een buffer te hebben om economische schokken op te kunnen vangen. Zoals aangegeven in antwoord op vraag 5 is het belangrijk dat deze periode van relatief gunstige financieringscondities wordt benut om publieke schulden verder terug te brengen.
De groei van private schulden in G20 economieën heeft zich vooral voorgedaan in de opkomende economieën. Met name in China hebben huishoudens en niet financiële bedrijven tezamen 18.800 miljard schuld opgebouwd tussen 2006–20167, ofwel 209% van BBP van China. Opkomende economieën hebben de financiële crisis van 2008 dankzij beter macro-economisch beleid (flexibele wisselkoersen en prudent begrotingsbeleid) en toegenomen financiering in eigen valuta, gemiddeld genomen beter doorstaan dan eerdere schuldencrises. Hierdoor hebben opkomende economieën meer dan voorheen gebruik kunnen maken van gedaalde rentes om via private vraag de groei op pijl te houden. Gegeven de private schuldgroei is het belangrijk dat opkomende economieën nu blijven aansturen op de versterking van de financiële sector, het terugbrengen van excessieve schulden en adequate macroprudentiële instrumenten. -
Vraag 8
Hoe groot was de mondiale schuldenberg voor het uitbarsten van de financiële crisis in 2007? Wat hebben we volgens u geleerd van deze crisis?
De wereldwijde schuld van niet-financiële partijen (overheden, bedrijven, gezinnen) besloeg einde eerste kwartaal 2007 gemiddeld genomen 206% BBP en eind 2016 gemiddeld genomen 235% BBP.8
Onder vraag 7 wees ik op de noodzaak van voldoende lage publieke schulden. Een andere belangrijke les van de crisis is dat een gezonde goed gekapitaliseerde financiële sector belangrijk is om schokken te voorkomen alsook op te vangen. Ter versterking van de financiële sector zijn de afgelopen jaren wereldwijd diverse maatregelen genomen, o.a. het verhogen van kapitaaleisen, de opbouw van bail-inbare buffers en het opstellen van resolutieplannen. Een goed overzicht van dergelijke maatregelen is te vinden in de jaarlijkse voortgangsrapportage op het gebied van financiële sector hervormingen van de Financial Stability Board (FSB) aan de G20. Dit laat onverlet dat verder stappen nodig zijn om financiële risico’s terug te brengen, bijvoorbeeld als het gaat om het verder opbouwen van bail-inbare buffers of het aanpakken van niet presterende leningen (NPLs) bij individuele banken. -
Vraag 9
Hoe oordeelt u in dit licht over de nieuwste voorstellen van de Europese Commissie, waarin stappen worden gezet naar een Europees Depositogarantiestelsel (DGS)?3 Deelt u de mening dat een Europees DGS onwenselijk is, gezien de Europese bankensector nog altijd vol giftige leningen zit?
Het kabinet zal binnenkort per brief reageren op de gehele communicatie van de Commissie. Hierbij zal het kabinet ook ingaan op de ideeën van de Commissie rondom het Europees Deposito Garantie Stelsel (EDIS) voorstel. Uitgangspunten voor deze brief zijn met het regeerakkoord alsook de routekaart waarin de Europese ministers van Financiën reeds afspraken hebben gemaakt over het voltooien van de bankenunie.10
Halverwege 2017 had de Europese bankensector gemiddeld genomen een NPL-ratio van 4,5%.11 De stelling dat de hele Europese bankensector «vol giftige leningen» zit deel ik daarom niet. In individuele gevallen hebben banken zeker te maken met NPL-problemen. Het aanpakken hiervan is dan ook belangrijk en is ook onderdeel van de eerdergenoemde Communicatie waar het kabinet binnenkort op zal reageren. -
Vraag 10
Kunt u aangeven wat de voortgang is van de werkgroep niet-presterende leningen binnen de Eurogroep?
Een ambtelijke Raadswerkgroep heeft een rapport gepubliceerd over NPLs in de gehele EU.12 Op basis van dit rapport zijn de Europese ministers van Financiën in de Ecofin tot een actieplan gekomen.13 In dit actieplan worden onder andere de Commissie en de Europese Centrale Bank (ECB) uitgenodigd tot het nemen van een aantal acties. Daarop heeft de Commissie een expertgroep opgericht waarin zij de voortgang bespreekt. Inmiddels heeft de Commissie in haar evaluatie van het Europees mechanisme voor gemeenschappelijk toezicht (het «SSM») bevestigd dat toezichthouders op basis van het prudentiële raamwerk voorzieningen op NPLs kunnen beïnvloeden.14 Het SSM lijkt hier overigens al gebruik van te maken, zo publiceerde zij onlangs een conceptleidraad met daarin prudentiële minimumstandaarden voor het nemen van voorzieningen op NPLs. In januari 2018, een half jaar na publicatie van het actieplan, ontvangt de Ecofin een update, ook op de overige onderdelen uit het actieplan. Uw kamer zal dan via de geannoteerde agenda Eurogroep/Ecofin hierover worden geïnformeerd.
-
Vraag 11
Bent u bereid om een (vervolg)onderzoek uit te voeren naar de gevolgen voor de financiële stabiliteit en vermogensongelijkheid van het kwantitatieve verruimingsbeleid van de Europese Centrale Bank (ECB)?
Ik zie geen aanleiding voor het uitvoeren van een extra onderzoek naar de gevolgen van kwantitatieve verruiming voor de financiële stabiliteit en ongelijkheid. Er zijn reeds vele onderzoeken naar gedaan.15 Daarnaast weegt de ECB het effect van haar beleid op financiële stabiliteit mee in haar beslissingen en brengt de ECB jaarlijks een rapport uit over financiële stabiliteit in de eurozone.16
De ECB heeft een mandaat dat ziet op het handhaven van prijsstabiliteit. Overheden zijn verantwoordelijk voor beleid omtrent ongelijkheid.
Onderzoek naar de effecten van het opkoopprogramma op financiële stabiliteit en ongelijkheid is zeer complex, onder meer omdat het tijd kost voordat monetair beleid doorwerkt in de economie, het beleid verwachtingen en gedrag van marktpartijen beïnvloedt, er vele verschillende kanalen zijn waarlangs monetair beleid mogelijke effecten heeft op ongelijkheid en deze kanalen sterke onderlinge afhankelijkheid kennen. De conclusies van studies die gedaan zijn, zijn dan ook niet eenduidig.