Vraag 1

Hoeveel bedden in totaal zullen in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) tot 2020 worden geschrapt naar aanleiding van het gesloten Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ, waarin sprake is van een forse afname van het aantal bedden met éénderde ten opzichte van 2008?1

In het Bestuurlijk Akkoord GGZ is inderdaad een ambitie afgesproken dat eenderde van de bedden wordt afgebouwd. Dit gaat om ongeveer 10 000 bedden. Daarbij benadruk ik dat het niet alleen om een afbouw gaat. Ambulantiseren betekent ook een opbouw van actieve ondersteuning in de thuissituatie, bijvoorbeeld met behulp van (F)ACT-teams.

Vraag 2

Hoe is de vermindering van bedden in de GGZ precies opgebouwd? Kunt u uw antwoord toelichten?

In het Bestuurlijk Akkoord GGZ is afgesproken dat er eerst een nulmeting voor de gehele sector wordt uitgevoerd die inzicht geeft in de functioneel in gebruik zijnde beddencapaciteit. Om te komen tot een adequate afbouw is een transitie noodzakelijk (tempo, aantallen, randvoorwaarden). Partijen willen eind 2012 inzicht hebben in dit proces en zullen op basis daarvan een weloverwogen besluit nemen hoe om te gaan met het tempo van afbouw, welke bedden wel of niet kunnen worden afgebouwd en de randvoorwaardelijke sfeer hieromtrent. Ook de kosten en de baten van ambulantisering zullen, gezamenlijk met partijen, nog in kaart worden gebracht.

Vraag 3

Waarom is er, zowel in het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ als in het Kunduzakkoord, geen onderscheid gemaakt in de verschillende typen bedden in de GGZ?

Ik verwijs hierbij naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Hoeveel bedden in de GGZ in totaal zijn er sinds het aantreden van het kabinet Rutte verdwenen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Op dit moment zijn er nog geen geaggregeerde landelijke cijfers over de ontwikkelingen in 2011.

Vraag 5

Hoeveel intensief beschermd wonen (IBW)-bedden, hoeveel klinische bedden, crisisbedden, bedden in de verslavingszorg, bedden in de vrouwenopvang en bedden in de kinder- en jeugd-GGZ zijn er geschrapt onder het kabinet Rutte? Kunt u uw antwoord toelichten uitgesplitst in bedsoort?

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Hoeveel intensief beschermd wonen (IBW)-bedden, klinische bedden, crisisbedden, bedden in de verslavingszorg, bedden in de vrouwenopvang en bedden in de kinder- en jeugd-GGZ zullen er verdwijnen door het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ? Kunt u uw antwoord toelichten uitgesplitst in bedsoort?

Ik verwijs hierbij naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 7

Wat is uw reactie op het bericht dat er een nijpend tekort is aan bedden voor slachtoffers van huiselijk geweld en voor slachtoffers van mensenhandel?2

De afgelopen jaren heeft de staatssecretaris van VWS extra middelen toegevoegd aan de decentralisatie-uitkering vrouwenopvang, onder andere voor extra capaciteit in de vrouwenopvang3. Ondanks de forse investering hoor ik af en toe dat er een tekort aan bedden in de vrouwenopvang voor slachtoffers van huiselijk geweld zou zijn. Voor voldoende opvangplaatsen is vooral ook een goede uitstroom uit de vrouwenopvang van belang. In het kader van het samenwerkingsproject Aanpak geweld in huiselijke kring van de VNG, de Federatie Opvang en het ministerie van VWS wordt momenteel de monitoring van de in- en uitstroom in de vrouwenopvang vormgegeven.
Met betrekking tot de beschikbare capaciteit voor slachtoffers van mensenhandel is er onlangs overleg geweest met CoMensha. Hieruit bleek dat er op dit moment geen sprake is van een tekort aan bedden bij de eerste opvang van slachtoffers van mensenhandel. Wel zijn er nog knelpunten bij de doorstroming van slachtoffers uit de eerste opvang naar – bijvoorbeeld – reguliere opvang of huisvesting.

Vraag 8

Hoe verhoudt het tekort aan bedden voor deze kwetsbare groepen vrouwen zich tot het beleid om te komen tot een forse reductie van het aantal bedden?

Het betreft hier geen GGZ. In de vrouwenopvang en de categorale opvang voor slachtoffers van mensenhandel is geen sprake van reductie van bedden.

Vraag 9

Waar worden slachtoffers van mensenhandel en/of huiselijk geweld opgevangen als zij niet terecht kunnen in de daarvoor bestemde opvang?

Zoals uit het antwoord op vraag 7 blijkt, is er geen sprake van een capaciteitstekort. Uit navraag bij CoMensha en Federatie Opvang blijkt dat tot op heden altijd kan worden gezorgd voor een noodbed.

Vraag 10

Hoe kunt u garanderen dat slachtoffers van mensenhandelen/of huiselijk geweld voldoende zorg en veiligheid wordt geboden?

Er is voldoende veilige opvang via de vrouwenopvang en categorale opvang slachtoffers mensenhandel. Over eventuele knelpunten hebben VWS, V&J en BZK/I&A overleg met CoMensha en Federatie Opvang.

Vraag 11

Wat is uw reactie op het bericht dat er een tekort is aan bedden voor GHB-verslaafden?3

GHB-verslaving is een relatief nieuwe verslaving. Het aantal behandelde patiënten is de afgelopen 5 jaar toegenomen van 60 naar 660. Gelet op de mogelijke gezondheidsrisico’s die bij het afkicken kunnen optreden heeft de detoxificatie-behandeling het karakter van een intensive care. Vanwege de intensieve inzet van gekwalificeerd personeel is de capaciteit per instelling niet onbegrensd.
Er zijn aanzienlijke regionale verschillen in GHB-gebruik. In Twente is het GHB-gebruik relatief hoog. Daardoor kunnen in die regio GHB-verslaafden die willen afkicken bij de lokale verslavingszorginstelling Tactus niet altijd direct worden geholpen. Er is landelijk geen tekort aan bedden.

Vraag 12

Hoe hoog zijn de wachtlijsten in de verslavingszorg, uitgesplitst naar middelgebruik? Kunt u uw antwoord toelichten?

De verslavingszorginstellingen hanteren geen aparte wachtlijsten per middel. Op de websites van de instellingen staan de wachttijden voor ambulante zorg vermeld. De aanmeldingswachttijd is gemiddeld 4 weken en de wachttijd voor ambulante behandeling gemiddeld 5 weken. Uit een inventarisatie onder verslavingszorginstellingen blijkt de gemiddelde wachttijd voor klinische behandeling 3 weken te bedragen. Deze wachttijden vallen alle binnen de zogenaamde Treek-normen.

Vraag 13

Hoe kan het zijn dat u, in antwoorden op schriftelijke vragen van 17 mei 2011, stelt dat «de behandelcapaciteit voor GHB-verslaafden zal toenemen», terwijl er nu sprake is van wachtlijsten?4

Het door mij gestimuleerde project waarbij onder wetenschappelijke begeleiding een detoxificatie protocol voor GHB-verslaving is ontwikkeld zal eind dit jaar worden afgerond. Bijna alle verslavingszorginstellingen werken inmiddels volgens het experimentele protocol. Door de beschikbaarheid van het protocol zijn meer hulpverleners in staat een adequate behandeling te bieden. Daardoor is de totale behandelcapaciteit toegenomen. Vanwege exponentiële groei van de hulpvraag in enkele regio’s is de situatie ontstaan dat niet elke GHB-patiënt direct in de eigen regio kan worden geholpen.

Vraag 14

Hoe lang zijn de wachtlijsten voor GHB-verslaafden en hoe gaat u deze oplossen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie het antwoord op vraag 12.

Vraag 15

Op welke manier kunt u garanderen dat GHB-verslaafden niet tussen wal en schip raken door wachtlijsten met alle gevaarlijke gevolgen van dien? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zoals uit het antwoord op vraag 11 is af te leiden is er landelijk geen tekort aan bedden. Indien dat bij een verslavingszorginstelling anders is of wordt, geldt het volgende.
Indien een GHB-patiënt in een crisissituatie verkeert wordt direct hulp verleend. Indien een GHB-patiënt niet direct in de eigen regio kan worden geholpen bestaat de mogelijkheid om uit te wijken naar behandeling in een andere regio.

Vraag 16

Werken inmiddels alle instellingen voor verslavingszorg met het nieuwe ontgiftingsprotocol dat u stimuleerde en wat is het effect daarvan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Er zijn acht verslavingszorginstellingen die deelnemen aan de ontwikkeling van een detoxificatie protocol voor GHB-verslaving, waarbij in een afbouwschema medicinale GHB wordt gebruikt. De oplevering van dit protocol is eind van dit jaar gepland. De andere drie verslavingszorginstellingen hanteren een ontgiftingsmethode waarbij benzodiazepinen worden gebruikt. Het in ontwikkeling zijnde protocol wordt ook toegepast in het project «GHB detoxificatie in de politie- en justitiecel» van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Hoewel de definitieve resultaten pas eind van het jaar bekend zijn is nu al wel duidelijk dat het nieuwe protocol voor een veilige detoxificatie zorgt.

Vraag 17

Kunt u uw uitspraak in antwoord op de hiervoor genoemde eerdere schriftelijke vragen dat «het terugdringen van het aantal bedden in de GGZ niet van toepassing is op het ontgiftingsproces» nog garanderen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Gelet op de gezondheidsproblemen die kunnen optreden bij het stoppen met het gebruik van GHB is de ontgiftingsfase (detox) van essentieel belang. Hoewel er uitzonderingen op de regel zijn is voor de ontgifting van GHB doorgaans klinische opname noodzakelijk. Dit onderdeel van de behandeling van GHB-verslaving is aan te merken als specialistische GGZ. Bovendien heeft de begeleiding tijdens de ontgifting een hoog intensief karakter. Daardoor zijn de in het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ gemaakte afspraken, zoals bijvoorbeeld over ambulantisering, niet als passende zorg voor deze aandoening te beschouwen en is het terugdringen van het aantal bedden in de GGZ niet van toepassing op het ontgiftingsproces van GHB-verslaafden.

Vraag 18

Wat is uw reactie op het rapport van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RvZ) om de GGZ de regie te geven in de behandeling van patiënten met psychische aandoeningen in de justitiële sfeer?5

Een reactie op het RVZ-advies laat ik over aan een volgend kabinet.

Vraag 19

Hoe verhoudt de reductie van bedden zich tot de mogelijkheid om patiënten eerder verplicht op te nemen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Evenals onder de Wet Bopz, is verplichte opname onder het wetsvoorstel WvGGZ slechts mogelijk wanneer het gedrag van een persoon als gevolg van zijn psychische stoornis leidt tot een aanzienlijk risico op ernstige schade voor hemzelf of voor een ander. De huidige Wet Bopz is een opnamewet. Dit uitgangspunt strookt niet meer met de hedendaagse opvattingen over zorg en behandeling voor personen met een psychische stoornis. De WvGGZ is een behandelwet. Verplichte zorg is niet beperkt tot alleen de opname, maar kan ook in lichtere en zelfs ambulante vorm (behandeling, verzorging en begeleiding thuis) worden verleend. De nieuwe wetgeving staat dus niet haaks op de beddenreductie, er wordt juist meer ambulante behandeling door de WvGGZ mogelijk gemaakt.

Vraag 20

Hoe verhoudt het beleid om het aantal bedden te verminderen zich tot het door de RvZ geformuleerde knelpunt dat de GGZ het accent moet leggen op «voldoende intramurale capaciteit voor gesloten, gestructureerde intensive care, desnoods van lange duur, ook voor verslaafden»?

Het beleid om het aantal bedden te verminderen laat onverlet dat personen ten aanzien waarvan dit noodzakelijk wordt geacht, ook daadwerkelijk verplicht opgenomen kunnen worden. Er moet mitsdien – ook op de intensive care – voldoende capaciteit beschikbaar zijn voor mensen voor wie ambulante behandeling (tijdelijk) niet mogelijk is. Zorgverzekeraars blijven verantwoordelijk voor het voldoende inkopen van deze bedden.

Vraag 21

Wat zijn de kosten om de teams voor actieve zorg in de wijk ((F)ACT-teams) uit te breiden van 160 naar 500 en houdt dat in dit geheel ten koste gaat van het budget van de bedden in de GGZ? Kunt u uw antwoord toelichten?

De kosten voor actieve zorg in de wijk ((F)ACT-teams) zijn altijd minder dan een bed op dit moment kost. Zoals ik tevens bij vraag 2 heb aangegeven, zullen de specifieke kosten en baten van ambulantisering door de partijen nog nader worden onderzocht. Dit is tevens zo afgesproken in het Bestuurlijk Akkoord GGZ.

Vraag 22

Op welke termijn is er sprake van de uitbreiding van (F)ACT-teams en dus met een verdere reductie van bedden als het advies van de RvZ wordt overgenomen?

In het bestuurlijk akkoord GGZ 2012–2014 is aangegeven dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders de ambitie delen om de huidige totale beddencapaciteit tot 2020 fors af te bouwen met een derde ten opzichte van de omvang van de bedden in 2008 en deze afbouw te substitueren door middel van ambulante zorg, die veelal door (F)ACT-teams geleverd zal worden. Zorgverzekeraars en aanbieders maken lokaal afspraken over mogelijkheid, inhoud en tempo van deze ambulantisering. Dit proces staat los van het RVZ-advies.

Vraag 23

Deelt u de mening dat het aan een nieuwe Tweede Kamer en een nieuw kabinet is om een politiek besluit over het RvZ-advies te nemen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel over de heffing door Duitsland over pensioenen van Nederlanders tegen het hoogste Duitse belastingtarief?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u hiervan, zowel wat betreft de heffing op zich als het kennelijk toegepaste tarief?

De Duitse belastingheffing is het gevolg van een uitspraak van 6 maart 2002 van de hoogste Duitse rechter, het Bundesverfassungsgericht, die inhoudt dat Duitsland een ongelijkheid tussen gepensioneerden moet oplossen door uiterlijk met ingang van 2005 ook belastingheffing in te voeren voor diegenen die een wettelijk pensioen ontvangen van de Duitse Renteversicherung. De Duitse regering had dus geen andere keuze, dan de heffing in te voeren. Deze heffing is stapsgewijs ingevoerd, waardoor veel Nederlandse gepensioneerden over 50% van hun pensioen in Duitsland belastingplichtig zijn. Voor wat betreft het toegepaste tarief zijn de tarieven van de Duitse Einkommensteuer van toepassing, die voor inwoners en niet-inwoners hetzelfde zijn. In veel gevallen is het toegepaste belastingtarief 14%. Het is dus niet zo dat standaard het hoogste Duitse belastingtarief wordt toegepast. Niet-inwoners (bijvoorbeeld de inwoners van Nederland) kunnen onder bepaalde voorwaarden een verzoek doen om als «unbeschränkt Steuerpflichtige» te worden behandeld, waardoor ook zij voor bepaalde Duitse fiscale faciliteiten in aanmerking komen, hetgeen de effectieve belastingheffing vermindert. Nederland kent overigens een vergelijkbaar systeem met de keuzeregeling voor buitenlandse belastingplichtigen om als binnenlandse belastingplichtige te worden behandeld.

Vraag 3

Om hoeveel mensen gaat het? Welke gegevens zijn bij de Nederlandse Belastingdienst hierover bekend?

Volgens de gegevens die de Duitse Renteversicherungen aan de Belastingdienst heeft verstrekt ontvangen ongeveer 45 000 inwoners van Nederland een Duits wettelijk pensioen. Pas recent heeft de Belastingdienst van de Duitse Renteversicherungen deze gegevens ontvangen. De gegevens omvatten naam, adres, geboortedatum en de hoogte van het pensioen.

Vraag 4

Bent u bereid om met uw Duitse collega te overleggen in hoeverre aanpassing van de aanslagen kan plaatsvinden, zodat een laag tarief wordt toegepast en ook gekeken wordt naar de mogelijkheden van kwijtschelding?

Er is voortdurend overleg met zowel het Duitse ministerie van Financiën als met het Finanzamt Neubrandenburg. Betrokkenen ontvangen van het Finanzamt Neubrandenburg informatie over de voorwaarden van «unbeschränkte Steuerpflicht» en op welke wijze zij daarvoor in aanmerking komen. De Nederlandse Belastingdienst heeft vervolgens als taak om een verklaring af te geven over het inkomen van de belastingplichtige dat in Nederland bekend is, de zogenoemde Bescheinigung EU/EWR. Belastingplichtigen krijgen dus de mogelijkheid om onder omstandigheden het lagere effectieve tarief in Duitsland te krijgen. Dezelfde systematiek geldt overigens ook voor reguliere grensarbeiders.

Vraag 5

Moet de voorlichting over belastingheffing en pensioenen in Nederland en andere landen niet worden verbeterd? Bent u bereid daarbij ook vooral aandacht te besteden aan grensregio’s?

Ja, ik vind dat er verbetering te behalen is in de informatievoorziening aan gepensioneerden met een pensioen uit het buitenland. Voor wat betreft de Nederlandse pensioenen aan mensen in het buitenland, is het verantwoordelijke kantoor van de Belastingdienst Limburg/kantoor Buitenland, bezig om de aanvraag voor belastingvrijstelling te vereenvoudigen in het geval het heffingsrecht aan het woonland is toegewezen op grond van het bilaterale verdrag tussen Nederland en het woonland. Met het oog op mensen in Nederland met een pensioen uit het buitenland zie ik mogelijkheden om de automatische uitwisseling van informatie van grensoverschrijdende pensioenen tussen landen onderling verder uit te breiden. Daarmee weet de Belastingdienst vooraf wie er in Nederland een pensioen uit het buitenland ontvangt. Met geschikte gegevens is het vervolgens mogelijk om de digitale aangifte van belastingplichtigen zoveel mogelijk «voor in te vullen». Overigens is er momenteel al een ruim aanbod van voorlichting over grensoverschrijdende belastingheffing, zoals bijvoorbeeld het team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen van de Belastingdienst in Maastricht, waarin ook Duitse en Belgische ambtenaren participeren. Een andere ontwikkeling is het binnenkort te openen fysieke grensinfopunt Aken-Eurode.
Tegelijkertijd komt aan de gepensioneerde ook een verantwoordelijkheid toe om zich te informeren omtrent zijn pensioen. Zo zal hij zelf een pensioen moeten aanvragen en moeten nagaan wat de ontvangst van een pensioen verder voor gevolgen meebrengt. Overigens zal de gepensioneerde reeds eerder te maken hebben gehad met het belastingstelsel van het andere land, namelijk tijdens zijn actieve periode als werknemer in dat land.

Vraag 6

Wat doet u om dit soort situaties, waarbij burgers opeens door een buitenlandse heffing, en nog wel uit een buurland, worden verrast, voor de toekomst te vermijden?

De invoering van de nieuwe Duitse wetgeving werd onder andere vermeld in informatie van de SVB, Bureau Duitse Zaken en op websites van de Duitse belastingdienst. Door de langdurige operatie die de Duitse belastingdienst nodig heeft gehad om de heffing te implementeren, is de heffing voor velen echter toch als een verrassing gekomen. Het is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de belastingdienst van het land dat de heffing invoert om belastingplichtigen te informeren. Tegelijkertijd is het belangrijk dat landen elkaar onderling intensief op de hoogte houden van de wijzigingen die plaatsvinden, zodat waar nodig extra ondersteuning kan worden gegeven. Met België is al geruime tijd een goede samenwerking gaande; met Duitsland zal de samenwerking de komende tijd intensiveren met het oog op de implementatie van het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland dat op 12 april 2012 is afgesloten.

Vraag 1

Kent u de berichten «Kleinste voorraad graan ooit in EU»1 en «Prijsexplosie graan en soja, honger dreigt»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de EU de laagste graanreserve ooit aanhoudt van nauwelijks meer dan 6 weken? Zo nee, voor welke periode is dan graan voorradig?

Bij aanvang van het graanseizoen 2012/13 (1 juli 2012) bedroeg de EU graanreserve 36,8 miljoen ton hetgeen overeenkomt met ongeveer 7 weken EU consumptie. De Commissie verwacht dat deze voorraad gedaald zal zijn tot 31,5 miljoen ton op 30 juni 2013 hetgeen overeenkomt met ongeveer 6 weken EU consumptie. Dit betreft een schatting van voorraden aangehouden door particulieren in de Europese Unie, er zijn geen voorraden bij overheden dan wel Europese instellingen.

Vraag 3

Kunt u aangeven of Nederland strategische voorraden graan aanhoudt? Zo ja, in welke hoeveelheden? Zo nee, waarom niet?

Nee, Nederland houdt geen strategische voorraden graan aan. Het granen-marktordeningsbeleid vormt een bevoegdheid welke is neergelegd op Europees niveau. De Nederlandse inzet in Europees verband is gericht op een marktgeoriënteerd Europees gemeenschappelijk landbouwbeleid.
De handelsverstorende ondersteuning van de agrarische productie, met o.a. interventievoorraden graan ter ondersteuning van de prijsvorming, is sinds het begin van de jaren tachtig van de vorig eeuw langzaam afgebouwd en vervangen door grotendeels van productie ontkoppelde inkomenssteun. Vanuit oogpunt van voedselzekerheid kan bovendien gewezen worden op de Europese positie als netto exporteur van granen en de mogelijkheden tot im- en export van agrarische producten.

Vraag 4

Ziet u redenen om het verbouwen van eiwitrijke gewassen in Nederland te stimuleren om zodoende minder afhankelijk te worden van de onzekere internationale graanmarkt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze wilt u hieraan vorm geven?

Nee, in Nederland worden gewassen geteeld indien daar vanuit de markt vraag naar is, voor een prijs waarvoor de boer deze wil en kan telen. Initiatieven voor de teelt van gewassen die nu niet regulier plaats vinden, zullen vanuit de markt moeten komen. Daarbij kan men een beroep doen op de mogelijkheden van het topsectorenbeleid (topsector Agrofood). Daarin worden faciliteiten geboden voor onderzoekswensen vanuit het bedrijfsleven. Vermeld zij dat het Europese steunstelsel voor erwten en veldbonen in de jaren »90 juist is afgeschaft vanwege de hoge kosten en de internationale handelsrepercussies.

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de mondiale veestapel ongeveer de helft van de jaarlijkse graanoogsten opsoupeert? Hoe beoordeelt u dit gegeven in deze tijden van schaarste, waardoor de prijzen van graan snel stijgen en het voor veel mensen in de wereld moeilijk wordt om nog in hun levensonderhoud te voorzien?

Volgens gegevens van de International Grains Council (IGC) wordt de laatste jaren ca. 40 % van de wereldgraanoogst gebruikt als veevoer. De dreigende misoogst van maïs door de droogte in het Middenwesten van de VS hoeft niet meteen tot een schaarste van graan voor menselijke consumptie te leiden omdat mensen vooral producten op basis van rijst en tarwe eten. In haar meest recente rapport verwacht de IGC een tarweoogst van 665 miljoen ton, wat een zeer gemiddelde oogst is. De rijstoogst zal met 462 miljoen ton zelfs boven het meerjarige gemiddelde liggen.

Vraag 6

Is het waar dat met name de toenemende vleesconsumptie in landen als China ervoor zorgt dat er wereldwijd elk jaar 40 miljoen ton graan extra nodig is? Zo nee, waarop baseert u zich in dit antwoord? Zo ja, deelt u de mening dat Nederland een actieve rol zou moeten vervullen in het terugdringen van de mondiale vleesconsumptie?

Een hogere vleesconsumptie betekent een toename in de vraag naar voedergraan. De OESO verwacht tot 2021 een toename van de wereldvleesconsumptie van 16 tot 30% afhankelijk van de vleessoort. Hoeveel extra graan hiervoor nodig is, is mij niet bekend.
Zoals ik gesteld heb in mijn brieven aan uw Kamer van 17 juni 2011 en 25 november 2011 (TK 2010/2011, 2 863 en TK 2011/2012, 31 532, nr. 70), zie ik geen actieve rol voor de overheid in het terugdringen van de vleesconsumptie.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het omzetten van graan in dierlijke eiwitten een inefficiënt proces en dat daarom moet worden ingezet op een grootschalige transitie van dierlijke naar plantaardige eiwitbronnen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze wilt u versnelling aan deze eiwitagenda geven?

Deze vraag heb ik beantwoord in mijn brief van 23 mei 2012 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2534).

Vraag 1

Bent u bekend met de grote ongerustheid, die is ontstaan bij de meestal hoogbejaarde Nederlandse oud-dwangarbeiders naar aanleiding van de naheffingen, die zij ontvangen van de Duitse belastingdienst over het Duitse staatspensioen, dat zij ontvangen?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van weinig inlevingsvermogen en zorgvuldigheid getuigt om deze kwetsbare groep te overvallen met naheffingen, die soms wel zeven jaren omvatten?

Ja.

Vraag 3

Hoe kan het dat veel Nederlandse, veelal hoogbejaarde, gepensioneerden, die een Duits staatspensioen ontvangen, voor de dwangarbeid, die in Duitsland is verricht tijdens de Tweede Wereldoorlog, deze zomer een naheffing hebben ontvangen van de Duitse fiscus, terwijl u eerder heeft aangegeven dat voormalig dwangarbeiders volgens de Duitse wet zijn vrijgesteld van belastingen op deze pensioenen?2

Vraag 4

Hoe zorgt u er voor dat kwetsbare groepen senioren, zoals tachtigplussers, die van een klein AOW’tje moeten rondkomen, niet in de financiële problemen raken door deze naheffing van de Duitse fiscus?

Diegenen die een Duits wettelijk pensioen ontvangen vanwege dwangarbeid, kunnen vrijstelling krijgen van Duitse belastingheffing. Zie ook het antwoord op vraag 3. Zij hoeven de Duitse aanslagen dan niet te voldoen en kunnen de reeds betaalde Duitse belasting terugkrijgen.

Vraag 5

Bent u bereid er onverwijld bij uw Duitse collega’s op aan te dringen dat er uitvoerige, duidelijke en voor getroffenen begrijpelijke voorlichting in het Nederlands komt over wat er van de pensioengerechtigden wordt verwacht? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer en op welke wijze gaat u dit doen?

In mijn brief van 26 juni 2012 (kamerstuk 33 000 IXB, nr. 27) heb ik uw Kamer laten weten dat vanaf mei 2011 een algemene toelichting in het Nederlands beschikbaar is over het invullen van de Duitse belastingformulieren. Tegenwoordig stuurt Finanzamt Neubrandenburg die Nederlandse (algemene) toelichting mee met de Duitse belastingformulieren. In diezelfde brief van 26 juni 2012 ben ik ingegaan op het benaderen van voormalige dwangarbeiders die in aanmerking komen voor de Duitse belastingvrijstelling en de mogelijkheden die ik benut om voormalige dwangarbeiders actief te benaderen.

Vraag 6

Bent u tevens bereid in overleg te treden met uw Duitse collega's om coulance voor deze kwetsbare en hoogbejaarde groep oud-dwangarbeiders te bepleiten, hetzij door kwijtschelding, hetzij door een betalingsregeling, die voorkomt dat mensen in financiële problemen komen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 7

Bent u bereid de Duitse regering te wijzen op de gevoeligheden, die deze naheffingen voor de ex-dwangarbeiders kunnen hebben en de vervelende herinneringen die de naheffingen naar boven kunnen brengen? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 1

Kunt u bevestigen dat 43% van de geiten- en schapenhouders niet op tijd voldoet aan de verplichte vaccinatie tegen Q-koorts?1 Welke consequenties verbindt u hieraan?

Zoals ik in mijn brief (Kamerstuk 28 286, nr. 588) van 3 augustus jl. heb gemeld is op 1 augustus de definitieve balans opgemaakt aangaande de uitvoering van de verplichte vaccinaties en de vaccinatiemelding. Op basis daarvan bleek 18% (76 bedrijven) van de 421 professionele bedrijven die onder de vaccinatieplicht vallen niet op tijd gevaccineerd of gemeld te hebben. Deze houders hebben, op basis van last onder bestuursdwang, 14 dagen de tijd gekregen om alsnog hun dieren te vaccineren en hiervan melding te doen in de I&R database. Op 9 augustus is gebleken dat 4 houders hun dieren nog niet hadden gevaccineerd. Zij hebben gehoor gegeven aan de oproep van de NVWA om de vaccinatie binnen 14 dagen alsnog uit te voeren.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de geiten- en schapenhouders die niet op tijd hebben gevaccineerd een risico voor de volksgezondheid vormen en dat dit niet acceptabel is?

Ook dit jaar heeft een fors aantal geiten- en schapenhouders hun dieren niet op tijd gevaccineerd of de vaccinatie niet op tijd gemeld. Ik vind dat de betreffende veehouders hiermee niet uitstralen dat zij zich (mede)verantwoordelijk voelen voor de gezondheid van de omwonenden van hun bedrijven.
Voor de volksgezondheid is het van het allergrootste belang dat dieren gevaccineerd worden voordat ze gedekt worden. Daartoe houden we niet alleen strikt toezicht op de vaccinatieverplichting maar ook op het fokverbod voor ongevaccineerde dieren.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) nu zelf moet gaan vaccineren op deze bedrijven? Hoeveel fte moet hiervoor worden ingezet? Wanneer is naar verwachting dan wel 100% van de geiten en schapen gevaccineerd?

Alle bedrijven hebben uiteindelijk voldaan aan de verplichte vaccinatie. De NVWA heeft dus niet zelf hoeven te vaccineren.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat vorig jaar ook een groot deel van de bedrijven niet tijdig gevaccineerd had tegen Q-koorts?

In 2011 heeft de NVWA in totaal 25 houders een last onder bestuursdwang opgelegd. Dit was het aantal houders dat op 8 augustus nog geen melding van vaccinatie had gedaan in het I&R-systeem. De gehanteerde hersteltermijn was drie weken. Na deze periode bleken alle houders hun dieren te hebben gevaccineerd. Dit jaar (2012) is besloten om alle houders die op 1 augustus, dus een week eerder, nog geen vaccinatiemelding hadden gedaan een last onder bestuursdwang op te leggen. Ook in 2011 is het niet nodig gebleken dat NVWA-medewerkers dieren moesten vaccineren.

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de sanctie op het niet vaccineren slechts bestaat uit het op kosten van de veehouder uitvoeren van de vaccinatie door de NVWA?

Tegen het niet tijdig voldoen aan de vaccinatie- en registratieplicht kan bestuursrechtelijk en strafrechtelijk worden opgetreden. Omdat een last onder bestuursdwang gericht is op herstel van de overtreding, nl. het alsnog vaccineren van de dieren, en op deze wijze een volksgezondheidsrisico wordt voorkomen is dat de meest geëigende sanctie. Met het oog op strafrechtelijk optreden zal de NVWA daarnaast proces-verbaal opmaken tegen die houders die hun dieren niet vóór 1 augustus hadden gevaccineerd en/of niet tijdig een vaccinatiemelding hadden gedaan. Het Openbaar Ministerie beslist wat er met het proces-verbaal gebeurt, bijvoorbeeld of wordt overgegaan tot oplegging van een boete.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de sanctie op het niet vaccineren te laag is en dit zeer risicovol gedrag in de hand werkt? Zo nee, waarom niet en hoe verklaart u dan het hoge percentage bedrijven die zich niet houdt aan de wettelijke verplichting tot vaccinatie?

Ik ben van mening dat het opleggen van een last onder bestuursdwang en het opmaken van een proces-verbaal een gepaste reactie is op het niet tijdig vaccineren. Het verbaast ook mij dat er veehouders zijn die hun dieren niet voor de deadline vaccineren of die nalaten deze vaccinatie op tijd te registreren. Ik heb hier geen verklaring voor.
De huidige sancties bieden voldoende mogelijkheden om effectief op te kunnen treden. Ik zie daarom geen aanleiding voor verhoging van de sancties voor het niet tijdig vaccineren.

Vraag 7

Bent u bereid de sancties voor het niet tijdig vaccineren fors te verhogen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Bent u bereid een fokverbod af te kondigen op de bedrijven die niet tijdig hebben gevaccineerd om het risico voor de volksgezondheid in te dammen? Zo nee, waarom niet?

Op basis van artikel 5.1.5b van de Regeling tijdelijke maatregelen dierziekten is al een fokverbod van toepassing op dieren die niet tijdig gevaccineerd zijn.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de vacature van CatPalace, waarin mensen met een uitkering worden uitgesloten?1

Ik vind dat elke vorm van uitsluiting onacceptabel is. Mensen moeten worden beoordeeld op hun talenten. De samenleving heeft iedereen die voldoet aan de kwaliteitseisen hard nodig. Wie kan werken moet en mag dat ook doen. Iedereen dient zoveel mogelijk naar vermogen te participeren. Ik vind het dan ook onwenselijk dat mensen op basis van het ontvangen van een uitkering worden uitgesloten.

Vraag 2

Wat is de reden dat het UWV en de Commissie Gelijke Behandeling niets kunnen doen tegen deze discriminerende vacature? Kunt u dat uitgebreid toelichten?

De Commissie Gelijke behandeling (CGB) is bevoegd om te oordelen over onderscheid als bedoeld in de Algemene wet gelijke behandeling, de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen (m/v), de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid, de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte en enige bepalingen in het Burgerlijk Wetboek betreffende onderscheid m/v, onderscheid naar arbeidsduur en onderscheid naar tijdelijkheid van de arbeidsovereenkomst.
Ten aanzien van de in de advertentie gestelde leeftijdseis zijn regels gesteld in de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (Wgbl) en is de CGB bevoegd daarover te oordelen (zie verder het antwoord op vraag 4).
Het hebben van een uitkering is geen discriminatiegrond die als zodanig door die wetten wordt beschermd. Mocht echter het uitsluiten van mensen met een uitkering indirect onderscheid tot gevolg hebben op een wel door deze wetten genoemde grond, dan is de CGB bevoegd om daarover te oordelen. Te denken valt aan een sollicitant met een handicap of ziekte op grond waarvan hij een uitkering ontvangt.
Als de CGB inderdaad bevoegd is, kan zij op schriftelijk verzoek onderzoeken of een onderscheid is gemaakt als bedoeld in de bovengenoemde wetten. Zo’n verzoek kan worden gedaan door degene die vindt dat in zijn nadeel onderscheid is of wordt gemaakt, maar ook door degene die wil weten of hij zelf verboden onderscheid maakt. Ook kan het verzoek worden gedaan door de ondernemingsraad of door een vereniging of stichting die ten doel heeft dit soort belangen te behartigen. Ten slotte kan de CGB uit eigen beweging een onderzoek instellen, als zij signalen heeft dat stelselmatig onderscheid wordt gemaakt als bedoeld in één van de genoemde wetten.
Ik wijs erop dat ook aan de civiele rechter altijd de vraag voorgelegd kan worden of hier sprake is van verboden onderscheid, door middel van het instellen van een procedure uit hoofde van onrechtmatige daad. Artikel 1 van de Grondwet verbiedt immers, naast de daarin expliciet genoemde gronden, discriminatie «op welke grond dan ook». Zowel een benadeelde als een organisatie die zich ten doel stelt gelijke behandelingsbelangen te behartigen, kan een dergelijke civiele vordering instellen.
Een benadeelde die eerst meer informatie wil inwinnen of advies wenst over het indienen van een klacht of vordering heeft ook de mogelijkheid zich te wenden tot een gemeentelijke antidiscriminatievoorziening (zoals een antidiscriminatiebureau).
Het UWV kan in dit geval geen verzoek aan de CGB doen om een onderzoek te starten omdat zij niet valt onder degenen die op grond van artikel 12, tweede lid van de Algemene wet gelijke behandeling een dergelijk verzoek kunnen indienen. UWV heeft wel contact met de werkgever opgenomen maar dit heeft niet geleid tot andere inzichten bij de werkgever.
Zoals ik bij het antwoord op uw eerste vraag al heb aangegeven vind ik dat elke vorm van uitsluiting onacceptabel is. Ik betreur het dan ook dat het contact tussen UWV en de werkgever niet tot andere inzichten bij de werkgever heeft geleid.

Vraag 3

Welke maatregelen gaat u nemen om dergelijke discriminerende vacatures te voorkomen, aan te pakken en te beboeten?

De taak van de overheid is om voorwaarden te scheppen die noodzakelijk zijn om discriminatie tegen te gaan. Het systeem van gelijke behandelingswetgeving doet een beroep op individuele personen zelf of belangenorganisaties op dit terrein om de regels te handhaven. In het antwoord op vraag 2 is aangegeven welke mogelijkheden bestaan om onderscheid door de rechter of de CGB te laten toetsen. Of er in een concreet geval sprake is van verboden onderscheid vereist een beoordeling en weging van argumenten en hiervoor is, afhankelijk van de norm die overtreden is, de CGB of de civiele rechter aangewezen.
Wel kan ik melden dat het kabinet voornemens is om aan de Sociaal Economische Raad (SER) een advies te vragen over het onderwerp discriminatie op de arbeidsmarkt. Daarbij zullen sociale partners gevraagd worden op welke wijze discriminatie op de arbeidsmarkt verminderd kan worden. Het advies zal betrekking hebben op alle fasen van werk: werving & selectie, op de werkplek zelf en beëindiging dienstverband. Uw Kamer zal hier separaat over worden geïnformeerd.

Vraag 4

Is het waar dat de in de vacature genoemde leeftijdsgrens wettelijke verboden is? Kunt u dat uitgebreid toelichten?

De Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (Wgbl) verbiedt het maken van leeftijdsonderscheid bij de aanbieding van een dienstverband en bij de vervulling van een openstaand dienstverband. In een beperkt aantal gevallen staat de wet leeftijdsdiscriminatie expliciet toe en in de andere gevallen is het slechts toegestaan als er een objectieve rechtvaardigingsgrond is. Als naar de mening van de werkgever een onderscheid naar leeftijd dient plaats te vinden dan moet de werkgever de motivering daarvoor vermelden in de vacaturetekst. In de door u genoemde vacature wordt geen motivering gegeven voor het hanteren van een leeftijdsgrens. Het is aan de CGB en de rechter om te beoordelen of het leeftijdsonderscheid in dit concrete geval verboden is.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Inspecties moeten zich onafhankelijker opstellen»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de verschillende inspectiediensten van de overheid veel onafhankelijker moeten opereren om in situaties zoals bij Odfjell eerder te kunnen ingrijpen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om het toezicht te verscherpen?

Voor het toezicht op het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo) bij Odfjell zijn vier verschillende toezichthouders aangewezen, te weten Inspectie SZW, Veiligheidsregio Rotterdam, DCMR (namens provincie Zuid Holland) en Rijkswaterstaat. Vanuit andere wetgeving zijn er ook andere toezichthouders aangewezen.
Deze toezichthouders zijn onafhankelijk van de onder toezicht staande partij.
Verscherping van het toezicht is de verantwoordelijkheid van alle betrokken inspectiediensten. De direct betrokken toezichthouders hebben al verscherpt toezicht ingezet.
Inspectiediensten moeten een grote mate van onafhankelijkheid hebben ten opzichte van de onder toezicht staande partij enerzijds en de bestuurlijk verantwoordelijke en vergunningverlenende instantie anderzijds.
Een doorzettingsmacht op landelijk niveau zorgt voor nog meer afstand van de regionale situatie en dus meer onafhankelijkheid van het bevoegd gezag en het bedrijf.
Ik heb in het algemeen overleg Risicobeleid en externe veiligheid van 27 juni 2012 bewust aangegeven dat ik overweeg mijn inspectiedienst meer doorzettingsmacht te geven. Dat zou bij voorkeur binnen de bestaande wettelijke bevoegdheidsverdeling moeten gebeuren.

Vraag 3

Kunt u aangeven in hoeverre de problemen bij Odfjell nog aanleiding geven om nog eens extra kritisch te kijken naar de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar aanleiding van de ramp bij Chemie-pack?

De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) verricht zelf een onderzoek naar Odfjell. Ik verwacht dat hierbij ook de relatie gelegd zal worden met het eerdere OVV-onderzoek naar Chemie-Pack. Ik ben bezig met de aanbevelingen die de OVV begin dit jaar heeft gedaan.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er een onafhankelijk onderzoek moet komen naar het functioneren van DCMR Milieudienst Rijnmond en dat de uitkomsten daarvan gebruikt moeten worden om DCMR zo nodig te versterken? Zo nee, waarom niet?

Zoals aangegeven onder vraag 3 onderzoekt de Onderzoeksraad voor Veiligheid, bij uitstek een onafhankelijk instituut, de situatie bij Odfjell. De Onderzoeksraad kijkt daarbij ook naar de vergunningverlenende en toezicht houdende partijen, zoals de DCMR.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht waaruit blijkt dat de verkoop van wiet sinds de invoering van de wietpas is verplaatst van de coffeeshop naar de straat?1

Vraag 2

Hoeveel meldingen van overlast en andere klachten over straathandel zijn er bij gemeenten, politie en andere organisaties geregistreerd in de gebieden waar de wietpas is ingevoerd? Wat is er vervolgens met de meldingen gebeurd?

Illegale straathandel is, zoals voorzien, vanaf het begin van de invoering van het aangescherpte beleid aanwezig, maar waar straathandel zich voordoet wordt deze door de politie aangepakt. Er zijn in de periode 1 mei tot ongeveer half juli 386 aanhoudingen verricht in Limburg waarbij enige vorm van drugs is aangetroffen. Dit aantal aanhoudingen heeft niet alleen te maken met illegale straathandel. Aanhoudingen bij alcoholcontroles waarbij ook drugs wordt aangetroffen in het voertuig, zijn hier bijvoorbeeld ook in meegeteld.
De wijze waarop overlastmeldingen binnen gemeenten worden verwerkt verschilt. Een kwantitatief totaalbeeld is er niet. De meeste overlastmeldingen worden gedaan in Limburg. Andere gemeenten geven aan weinig tot geen overlastmeldingen te krijgen.

Vraag 3

Klopt het bericht dat in Limburg sinds 1 mei 2012 ruim 400 mensen zijn aangehouden wegens het illegaal handelen of het illegaal kopen van wiet? Hoeveel aanhoudingen hebben er sinds 1 mei 2012 in Nederland plaatsgevonden op deze gronden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat coffeeshophouders de ledenlijst moeten overleggen aan autoriteiten bij controles? Deelt u de mening dat coffeeshophouders hun ledenlijst niet hoeven te overleggen als daar geen zwaarwegende redenen voor zijn? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Deelt u de mening dat het een onwenselijke ontwikkeling is wanneer de wiethandel zich verplaatst van de coffeeshop naar de straat? Zo nee, waarom niet? Zo ja, is deze ontwikkeling aanleiding om het beleid omtrent de wietpas te heroverwegen?

Vraag 6

Bent u bereid om de geplande evaluatie naar de introductie van de wietpas versneld uit te voeren zodat deze vóór Prinsjesdag beschikbaar is?

Vraag 1

Kent u het bericht «Surinamers «belegeren» Nederlandse ambassade»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Nederlandse ambassade in Paramaribo een enorme achterstand heeft met het afhandelen van visumaanvragen en dat iedereen die nu een aanvraag indient, pas rond midden augustus aan de beurt is? Zo ja, hoe is deze achterstand ontstaan? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

Er is geen achterstand. Iedere visumaanvraag, mits compleet en in orde door de indiener aangeleverd, wordt binnen vijf werkdagen afgehandeld.
Om aan de zomerpiek het hoofd te bieden, is naar aanleiding van de ervaringen met de piekperiode in 2011 extra apparatuur in gebruik genomen en is het personeel in de maanden juni tot en met augustus uitgebreid.

Vraag 3

Is het waar dat er ieder jaar in de maanden juni, juli en augustus een piek is in de visumaanvragen en dat die piek ook dit jaar te voorzien was? Zo ja, waarom is er dan dit jaar onvoldoende menskracht beschikbaar om achterstanden en lange wachttijden te voorkomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat een woordvoerder van de ambassade heeft gezegd «Er zijn gewoon bakken met aanvragen die zich opstapelen»? Betekent dit dat de achterstand in de afhandeling oploopt in plaats van wordt weggewerkt?

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de bezorgdheid van de voorzitter van de Associatie van Surinaamse Reisagenten (Asra) dat de achterstand in de afhandeling kan inhouden dat de meeste mensen, die naar Nederland op vakantie willen, deze vakantie aan zich zien voorbijgaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Gaat u extra capaciteit inzetten om op zo kort mogelijke termijn de achterstand in de visumafhandeling weg te werken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het nieuwsitem «Problemen Odfjell zijn er na 30 jaar kennelijk nog steeds»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe vaak en wanneer precies hebben de toezichthoudende instanties in de afgelopen 30 jaar de blusleidingen en andere «lines of defence» live getest en wat waren de resultaten?

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) stelt een onderzoek in naar de situatie bij Odfjell. Aangezien beoogd wordt om naast het bedrijf zelf ook de vergunningverlenende en toezichthoudende partijen te onderzoeken kunnen bovengestelde vragen aan de orde komen. Ik wil de OVV niet in de weg zitten met het vergaren van informatie, zodat ik de beantwoording van de vragen beperk tot die informatie die direct voor handen is en voldoende valide is.
Ten aanzien van vraag 2 en 5 over de live testen van blusleidingen is er direct informatie bij de BRZO-toezichthouders beschikbaar van de periode dat Odfjell de eigenaar van het tankopslagbedrijf was, dat is vanaf 2000.
De Veiligheidsregio Rotterdam (VRR), de DCMR en Inspectie SZW voeren zelf geen live testen uit. Bij omvangrijke en complexe bedrijven leggen VRR en DCMR de verplichting voor het uitvoeren van live testen bij de bedrijven. Hiervoor wordt een plan gevraagd. Bij oplevering van nieuwe tanks of tankputten kunnen de VRR en de DCMR de live testen van de blus- en koelinstallaties bijwonen, alvorens goedkeuring te geven. Dit is vanaf 2000 driemaal gebeurd. De resultaten van deze testen waren goed.
Voor het overige verwijs ik u naar het onderzoek van de OVV.

Vraag 3

Hoe vaak en waar heeft Odfjell de leidingen zelf getest en wat waren de resultaten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Hoeveel aanwijzingen en boetes zijn in die periode (30 jaar) opgelegd vanwege het feit dat de blusleidingen, brandveiligheid en gerelateerde zaken (zogenaamde lines of defense) niet aan de normen voldeden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wordt bij de huidige inspectie elke blusleiding bij elke installatie live getest door de toezichthouder of is daar geen aanleiding voor?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Waarom wordt eerst overal gemeld dat Odfjell vóór 26 juli 15 tankputten leeg moet maken en waarom wordt deze datum vervolgens veranderd in 3 augustus op de sites van DCMR Milieudienst Rijnmond en Odfjell? Is de situatie in de tussentijd veilig geweest?

Op 20 juli is aan Odfjell bestuursdwang aangezegd om binnen 48 uur vijf tanks leeg te maken en om binnen één week 15 (andere) tanks leeg te maken. De inspecteurs van de DCMR en VRR hebben toezicht gehouden op het leegmaken van de tanks. Prioriteit daarbij is dat het leeg maken op een veilige en verantwoorde manier gebeurt. Bij het uitvoeren van de eerste last is gebleken dat het leeg maken van tanks op een veilige en verantwoorde manier meer tijd in beslag nam dan op 20 juli werd aangenomen. Om de veiligheidsrisico's van het leegmaken van de tanks te kunnen beheersen is door de DCMR besloten extra tijd te geven om de laatste tanks leeg te maken. Als extra beheersmaatregel is vanaf 20 juli permanent een brandweereenheid op het terrein aanwezig, op kosten van Odfjell.

Vraag 7

Zijn er in het verleden (30 jaar) meldingen ontvangen over de misstanden bij Odfjell, al dan niet anoniem, en hoe is hier door de diverse instanties mee omgegaan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 8

Bent u voornemens om een onderzoek te laten uitvoeren naar de rol en het functioneren van de DCMR? Bent u van plan op korte termijn significante wijzigingen in de manier van toezicht houden door te voeren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de oproep van de speciaal vertegenwoordiger van de Verenigde Naties (VN), Kofi Annan, aan de strijdende partijen in Syrië om zich terughoudend op te stellen in de strijd rond Aleppo?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de dreigende escalatie rond Aleppo laat zien dat Syrië nu in feite in een situatie van volledige burgeroorlog terecht is gekomen? Zo ja, deelt u dan ook de haast wanhopige oproep van Kofi Annan aan de internationale gemeenschap om nu eindelijk eens de handen ineen te slaan en concrete stappen te nemen om het geweld in Syrie te helpen beeindigen?

De situatie in Syrië is buitengewoon zorgelijk. Het Internationale Rode Kruis spreekt inmiddels van een niet-internationaal gewapend conflict in delen van het land. De Nederlandse regering heeft de leden van de VNVR herhaaldelijk opgeroepen eensgezind hun verantwoordelijkheid te nemen en een treffende resolutie aan te nemen.

Vraag 3

Welke mogelijkheden ziet u om nog meer bloedvergieten in Syrië te helpen voorkomen? Wat kan de Europese Unie (EU) en wat kan Nederland doen om – samen met gelijkgestemde landen – met name Rusland en China te bewegen niet langer een carte blanche te geven aan het regime van Assad?

Nederland blijft voorstander van een politieke oplossing voor Syrië. Het geweld moet stoppen en president Assad moet vertrekken.
In bilaterale contacten met Rusland en China stelt Nederland de crisis in Syrië en de urgentie van het bereiken van een politieke oplossing aan de orde. Daarnaast wordt in het licht van de escalerende situatie het belang van het opvoeren van druk op het Syrische regime benadrukt. Nederland zal dit uiteraard voortzetten.
De recent aangenomen AVVN-resolutie over de crisis in Syrië toont aan dat de overgrote meerderheid van de internationale gemeenschap het geweld veroordeelt en wil werken aan een oplossing. De resolutie geeft daarmee een krachtig signaal af richting Rusland en China om een oplossing voor het conflict niet langer in de weg te staan.
Complementair aan de internationale inspanningen voor Syrië, blijft Nederland zich ook op bilateraal vlak actief inzetten voor Syrië door middel van steun aan de oppositie. Tot slot spant Nederland zich ook in om de humanitaire noden te ledigen door middel van donaties aan WFP, ICRC en UNHCR. In totaal heeft Nederland tot op heden 7 miljoen euro aan humanitaire hulp bijgedragen.

Vraag 4

Zijn er mogelijkheden voor de EU om, al dan niet via de VN, wellicht in nauwe samenwerking met de Arabische Liga of andere organisaties en landen in de regio, zoals Turkije, de verschillende strijdende partijen op neutrale bodem bij elkaar te krijgen om in eerste instantie afspraken te maken over een staakt het vuren en vervolgens te onderhandelen over de toekomst van Syrië?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Indien u hier mogelijkheden ziet, hoe klein ook, bent u dan bereid in overleg met uw EU-collega's de diplomatieke inspanningen hiertoe onverwijld te intensiveren, met name in de richting van Rusland, China en de landen in de regio?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Herinnert u zich uw uitspraak van 4 juli over het Liborschandaal: «Als er voor het Nederlandse toezicht aanleiding is om naar de zaak te kijken, dan zal dat gebeuren»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u inmiddels bevestigen dat de mogelijke betrokkenheid van Nederlandse banken bij de manipulatie van de Libor- en Euribortarieven daadwerkelijk wordt onderzocht door de Nederlandse toezichthouders, in samenwerking met buitenlandse en Europese toezichthouders? Zo ja, door welke Nederlandse toezichthouder(s)?

De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) doen gezamenlijk onderzoek naar de mogelijke manipulatie van LIBOR en EURIBOR. DNB heeft in dit onderzoek het voortouw. Daarnaast vindt het onderzoek plaats in samenspraak met buitenlandse autoriteiten.

Vraag 3

Kunt u mij verzekeren dat de Nederlandse toezichthouders voldoende bevoegdheden hebben om eventuele manipulatie van de Libor- en Euribortarieven door een Nederlandse bank te onderzoeken en te bestraffen?2 Ligt het voortouw bij de Autoriteit Financiële Markten, De Nederlandsche Bank of het Functioneel Parket?

DNB heeft voldoende bevoegdheden om eventuele manipulatie van de LIBOR respectievelijk EURIBOR door in Nederland onder toezicht staande instellingen te onderzoeken en kan indien nodig bestuursrechtelijke maatregelen nemen. De grondslag voor die bevoegdheden is neergelegd in de Wet op het financieel toezicht (Wft), waarin is bepaald dat onder toezicht staande instellingen moeten voldoen aan de eisen met betrekking tot integere en beheerste bedrijfsvoering.
De mogelijkheden om tot strafrechtelijke vervolging van eventuele manipulatie van de LIBOR respectievelijk EURIBOR over te gaan, lijken op dit moment beperkt te zijn. In dit opzicht ondersteun ik de maatregelen die de Europese Commissie op 25 juli naar aanleiding van de LIBOR-affaire heeft aangekondigd van harte. De Europese Commissie heeft voorgesteld om manipulatie van benchmarks, inclusief de LIBOR en EURIBOR, onder de reikwijdte van de regels ter voorkoming van marktmisbruik te brengen. Hiertoe heeft de Europese Commissie wijzigingen aangebracht in de voorstellen van 20 oktober 2011 voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende handel met voorwetenschap en marktmanipulatie (Verordening marktmisbruik)3 en een ontwerprichtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende strafrechtelijke sancties voor handel met voorwetenschap en marktmanipulatie.4 Deze wijzigingen worden meegenomen in de reeds lopende herziening van het regelgevend kader voor het voorkomen van marktmisbruik.5 Het voorstel van de Europese Commissie om manipulatie van benchmarks ook onder de reikwijdte van de regels ter voorkoming van marktmisbruik te brengen, is in dit opzicht een welkome aanvulling op het bestaande instrumentarium van de Nederlandse toezichthouders om dergelijke kwesties aan te pakken. Hierdoor zal ook de AFM in de toekomst bevoegdheden krijgen om manipulatie van benchmarks aan te pakken en zal het mogelijk worden om dergelijke manipulatie strafrechtelijk te vervolgen.
DNB heeft de AFM uitgenodigd aan het onderzoek deel te nemen, vanwege de expertise van de AFM op het gebied van gedrag van financiële instellingen en haar kennis van misbruik op de financiële markten.

Vraag 1

Kent u de uitspraken van de Maastrichtse hoogleraar Paul Jungbluth over de achterstand in het onderwijs in Zuid-Limburg, die vergelijkbaar zou zijn met die in de grote steden in de Randstad?1

Ja, ik ben bekend met de uitspraken. Deze uitspraken komen ook terug in het provinciale Actieprogramma Zuid-Limburg, Een koers voor Limburg (25 april 2012). In het convenant Een koers voor Limburg (7 mei 2012) tussen de provincie en het rijk zijn afspraken gemaakt over de bijdrage van het rijk aan de realisatie van het Actieplan.

Vraag 2

Deelt u de analyse van Jungbluth dat de problemen in Zuid-Limburg te vergelijken zijn met die in de Randstad? Zo nee, waarom niet?

In het door u aangehaalde radio-interview uit de heer Jungbluth zijn zorg over dat in Limburg het talent van leerlingen niet ten volle wordt benut. Ik beschik niet over een indicatie dat de problemen vergelijkbaar zijn met die in de Randstad. Zo scoren de provincie Limburg en de steden Maastricht en Heerlen boven het landelijke gemiddelde op de Cito-eindtoets. Ik deel echter de ambitie om het aanwezige talent ten volle te benutten. In het onder vraag 1 genoemde convenant heeft het rijk daarom toegezegd deskundigheid ter beschikking te stellen wanneer Zuid-Limburg initiatieven op het terrein van onderwijs en bevolkingsdaling ontwikkelt en concrete knelpunten in de regelgeving vermoedt.

Vraag 3

Liggen de oorzaken, zoals Jungbluth vaststelt, bij een combinatie van een grote groep leerlingen uit kansarme milieus en de gevolgen van de mijnsluitingen, die zich ook nog veertig jaar later doen voelen in kansarme milieus?

Er zijn mij geen onderzoeken bekend waaruit blijkt dat dit het geval is. Los van de exacte oorzaak deel ik de ambitie om onderbenutting van talent aan te pakken (zie ook vraag2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat alle betrokken partijen, met name scholen, gemeenten, de provincie en het Rijk extra maatregelen moeten nemen voor prestatie- en motivatieverbetering, zoals dat bijvoorbeeld ook in Den Haag gebeurt?

Initiatieven voor prestatie- en motiviatieverbetering zoals het Actieprogramma Zuid-Limburg, waarin wordt benadrukt dat afstemming op de schaal van Zuid-Limburg noodzakelijk is voor de effectieve bestrijding van onderwijsachterstanden, juich ik als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van harte toe. Daarom heeft het rijk in het bijbehorende convenant toegezegd deskundigheid ter beschikking te stellen.

Vraag 5

Bent u bereid het initiatief te nemen om te komen tot een gezamenlijke aanpak met schoolbesturen, de gemeenten in Zuid-Limburg en de provincie Limburg, zodat de kans wordt vergroot dat de onderwijsachterstand kan worden ingelopen? Zo nee, waarom niet?

Zoals aangegeven is een dergelijk initiatief met het Actieplan Zuid-Limburg reeds van kracht, en steunt het rijk dit initiatief middels een convenant waarin afspraken zijn vastgelegd. Daarnaast hebben de schoolbesturen in Zuid-Limburg, evenals alle andere schoolbesturen in Nederland, in de prestatiebox aanvullende middelen ontvangen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het landelijke programma School aan Zet helpt de besturen om betere onderwijskwaliteit en hogere opbrengsten te realiseren. Bovendien kunnen zwakke en zeer zwakke scholen gebruik maken van de hulp die de PO-Raad aanbiedt, bijvoorbeeld door de Vliegende Brigade in te roepen. Al met al hebben de onderwijspartijen in Zuid-Limburg dus alle kans om, waar nodig, de onderwijskwaliteit te verbeteren en onderwijsachterstanden weg te werken.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht over het afnemen van schoolexamens op een marineschip?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat een marineschip gezien kan worden als Nederlands grondgebied en dat schoolexamens conform het Examenbesluit daar afgenomen kunnen worden? Kunt u uiteenzetten op welke wijze van deze mogelijkheid gebruik gemaakt kan worden?

Neen, aan boord van een marineschip geldt de rechtsmacht van de vlaggenstaat maar daarmee is er nog geen sprake van «grondgebied» van een staat in volkenrechtelijke zin (grondgebied van een staat omvat het land, de territoriale wateren en de luchtkolom daarboven (tot een bepaalde hoogte)). Hoewel ik begrijp dat het bestuur van het Vespucci College liever wil dat Nederlandse staatsexamens ook op Curaçao kunnen worden afgenomen, is dat niet mogelijk aangezien de Nederlandse (onderwijs-)wetgeving niet van kracht is. De Raad van State heeft in haar advies geschreven dat alleen via een rijkswet het mogelijk is examinering op grond van de Nederlandse wetgeving op Curaçao, Aruba of Sint Maarten te laten plaatsvinden en dit lijkt de Raad een disproportionele weg voor de kleine doelgroep. Ik verwijs u naar mijn brief van 26 januari 2012, nr.WJZ/371499 en het daarbij gevoegde advies van de Raad van State dat op verzoek van uw Kamer is uitgebracht, kenmerk No.W05.11.0370/I van 22 december 2011.

Vraag 3

Kunt u een overzicht geven van de kosten die gemoeid zijn met het afnemen van examens op Bonaire, zoals de procedure nu is? Hoe verhouden die kosten zich met een eventuele examenafname op een marineschip, zoals voorgesteld in het krantenbericht?

De huur van een examenlocatie voor het centraal examen in mei en de mondelinge commissie-examens in juni/juli waarbij per keer 25 docenten betrokken zijn, de voorzitter en secretaris van de staatsexamencommissie, hun reis- en verblijfkosten en, de vacatiegelden bedragen in totaal € 144 000. Dit is vergelijkbaar met de kosten die vorig jaar in het laatste overgangsjaar op Curaçao zijn gemaakt. Deze kosten zullen naar verwachting de komende jaren dalen, omdat het de intentie is meer examinatoren van de Cariben in te zetten.
Afname van examens op een marineschip is niet mogelijk. Als dat wel mogelijk zou zijn geweest zouden of alle kandidaten examens op het marineschip moeten afleggen of allemaal op Bonaire. Anders moet een extra team vanuit Nederland naar de West gestuurd moeten worden om de examens tegelijkertijd op Bonaire en op het marineschip af te kunnen nemen. Maar zoals gezegd is dat niet aan de orde.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat vooral voor het ministerie van Defensie een besparing bewerkstelligd kan worden van 200 000 euro in verband met uitgezonden personeel? Staan hier extra kosten voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap tegenover? Geldt eenzelfde besparing ook voor andere ministeries (o.a. ministerie van Veiligheid en Justitie), die ook personeelsleden uitzenden naar Curaçao?

Normaliter dragen de kandidaten die de staatsexamen willen afleggen zelf de kosten van inschrijving, reis- en verblijfskosten en eventuele andere kosten.
De kosten voor de examinatoren zelf worden gedeclareerd bij mijn ministerie.
Behoudens de kosten genoemd in antwoord 3 zijn er verder geen extra kosten voor het ministerie van OCW.
Voor de andere departementen geldt hetzelfde. Echter de bijzondere band die het ministerie van Defensie altijd al heeft gehad met het Vespucci College is aanleiding geweest een bijdrage te leveren aan de (ouders van) kandidaten die vanuit het Vespucci College zijn aangemeld. In verband met het afnemen van examens voor het voortgezet onderwijs te Bonaire maakt Defensie in 2012 extra kosten ter grootte van € 206 220. Voor het jaar 2013 zijn deze kosten begroot op € 182 700. Er is derhalve geen sprake van een besparing, maar een (tijdelijke) bijdrage in kosten van ouders respectievelijk de kandidaten.

Vraag 5

Kunt u in overleg treden met uw collega-bewindspersonen die structureel personeel uitzenden naar Curaçao, en een overzicht geven van de kosten voor de verschillende ministeries als het gaat om het afnemen van schoolexamens?

Uitzending van personeel naar de voormalige Antilliaanse eilanden en het huidige Caribisch Nederland geschiedt op basis van de rijksregelingen opgenomen in het «Handboek uitzendingen naar de West» van het ministerie van BZK.
Er is in het onderhavige geval geen sprake van schoolexamens.

Vraag 6

Dienen er voorschriften of procedures aangepast te worden indien gebruik gemaakt zou worden van marineschepen om examens af te nemen? Zo ja, welke en welke kosten gaan daarmee gepaard?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «EU rebuffs call to put Hezbollah on terror list»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat vertegenwoordigers van de Europese Unie (EU) om de tafel zitten met Hezbollah, terwijl Hezbollah terroristische activiteiten uitvoert op onder meer Europees grondgebied?

EU-lidstaten hebben verschillend beleid voor omgang met Hezbollah. EU-consensus hierover ontbreekt. Nederland heeft Hezbollah aangemerkt als terroristische organisatie en onderhoudt daarom geen contacten met Hezbollah.

Vraag 3

Klopt het dat Israël al sinds medio jaren 1990 de EU van inlichtingen voorziet over het terroristische karakter van Hezbollah?

In het kader van terrorismebestrijding werken in het algemeen inlichtingen- en veiligheidsdiensten nauw samen met andere diensten. Ik kan in het openbaar geen verdere, concrete mededelingen doen over deze samenwerking.

Vraag 4

Deelt u de overtuiging dat er voor de EU meer dan voldoende tastbaar bewijs beschikbaar is dat Hezbollah betrokken is bij terroristische activiteiten, en dat het urgent noodzakelijk is om Iran niet weg te laten komen met terreurdaden die zij pleegt met behulp van haar «proxy» Hezbollah?2

De Nederlandse regering is al sinds 2004 de mening toegedaan dat er voldoende informatie voorhanden is om over te gaan tot een plaatsing van Hezbollah op de «EU-terrorismelijst.»

Vraag 5

Is het standpunt van de Nederlandse regering nog steeds dat er geen onderscheid gemaakt dient te worden tussen de diverse takken van Hezbollah omdat ze door één overkoepelende raad worden aangestuurd? Zo nee, waarom niet?3

Ja.

Vraag 6

Is het waar dat Frankrijk de grote dwarsligger is? Welke overige EU-landen dwarsbomen het plaatsen van Hezbollah op de EU-lijst van terroristische organisaties?

Het ligt niet op de weg van Nederland om uitspraken te doen over de standpunten van andere EU-lidstaten. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 7

Welke stappen bent u van plan te ondernemen om te bewerkstelligen dat Hezbollah eindelijk op de EU-lijst van terroristische organisaties geplaatst wordt?4

Nederland heeft zijn positie herhaaldelijk kenbaar gemaakt in EU-kader, en zal dat ook in de toekomst blijven doen.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat het aantal mensen met een betalingsachterstand op de hypotheek de afgelopen vier jaar is verdubbeld en nog verder stijgt?

Ja, uit een bericht van het Bureau Krediet Registratie van 30 mei jongstleden blijkt dat het aantal mensen met een betalingsachterstand op de hypotheek is verdubbeld in de afgelopen vier jaar, tot ruim 65 000.

Vraag 2

Bent u ervan op de hoogte dat vele huizenbezitters best een deel van het huis zouden willen verhuren om extra inkomsten te verwerven, maar ofwel geen toestemming krijgen van de bank, ofwel opzien tegen de forse huurbescherming die huurders, zeker na negen maanden, in Nederland genieten, ook bij huur van een deel van de woning?

Wanneer huizenbezitters (een deel van) hun huis willen verhuren dienen zij inderdaad in de meeste gevallen toestemming te vragen aan hun bank indien zij nog een hypotheek op de woning hebben lopen. Banken zullen zoveel mogelijk met de klant meedenken, maar moeten rekening houden met een waardedrukkend effect van de verhuur van de woning.
Ten aanzien van de huurbescherming geldt de zogenoemde hospitaregeling (art. 7:232 lid 3 BW), waarbij verhuurders die zelf ook in de woning wonen de huur in de eerste negen maanden zonder nadere redenen kunnen opzeggen. Na negen maanden kan de huur opgezegd worden indien de verhuurder aannemelijk maakt dat zijn belangen bij beëindiging van de huur zwaarder wegen dan die van de huurder bij voortzetting daarvan (art. 7:274 lid 1 sub f BW).

Vraag 3

Ziet u ook dat in de komende maanden weer talloze jongeren op zoek zullen gaan naar een kamer dichtbij hun studieplaats, maar maanden zullen zoeken en zo het risico op studievertraging lopen?

Ieder jaar zoeken vele jongeren een kamer in of dichtbij hun studieplaats en vertrekken ook weer veel studenten waardoor kamers vrijkomen. Tegelijkertijd blijft ook een groot aantal studenten thuis wonen tijdens de studie.
Middels het Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting wordt gewerkt aan vergroting van het kameraanbod.

Vraag 4

Bent u bereid om op korte termijn een huurcontract mogelijk te maken, waarmee zowel huizenbezitters met betalingsachterstanden als studenten, en anderen die dringend een kamer zoeken, geholpen zijn, zowel in de civielrechtelijke als de fiscale sfeer?

Eigenwoningbezitters die een deel van hun eigen woning verhuren, kunnen in aanmerking komen voor de kamerverhuurvrijstelling als bedoeld in de Wet inkomstenbelasting 2011. Voorwaarde is wel dat de opbrengsten niet meer bedragen dan € 4 410,– per jaar (2012). De verhuurde woonruimte blijft in dat geval onderdeel van de eigen woning waardoor de verhuurder het recht op hypotheekrenteaftrek over de gehele eigen woning behoudt.
Gezien het bovenstaande ben ik van mening dat al voorzien is in maatregelen zowel qua huurbescherming als qua belastingwetgeving die het verhuren van kamers faciliteren.

Vraag 1

Hebt u kennis genomen van de uitzending van het tv-programma «Biogasboeren in de problemen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de omvang van het probleem schetsen? Hoeveel projecten draaien op dit moment met verlies? Hoeveel projecten zijn inmiddels stopgezet en van hoeveel projecten verwacht u dat deze binnen afzienbare tijd zullen worden stopgezet? Klopt het dat meer dan twee derde van de vergisters met verlies draait?

Op basis van de subsidiegegevens is te herleiden hoeveel duurzame energie er wordt geproduceerd. In totaal heeft Agentschap NL 82 MEP-vergisters in beheer en 40 OVMEP-vergisters. Op dit moment zijn er 9 MEP-vergisters die niet produceren. Alle 40 OVMEP-vergisters produceren wel. Van de installaties die produceren draait 60% meer dan 5 000 vollasturen, 27% draait meer dan 7 000 vollasturen. Het beeld dat tweederde van de vergisters stil zou staan, spoort niet met deze cijfers.

Vraag 3

Bent u het eens met de constatering dat de subsidievoorwaarden in de Stimulering Duurzame Energieproductie regeling (SDE) en de SDE+ gunstiger zijn voor biogasprojecten dan de voorwaarden in de regeling Milieukwaliteit Energieproductie (MEP), specifiek als het gaat om de hoogte van het subsidiebedrag en de exploitatierisico’s en is het juist dat de biogasprojecten van het eerste uur op achterstand staan ten opzichte van de nieuwe biovergistingsinstallaties omdat de laatste efficiënter zijn geworden en minder last hebben van kinderziektes?

Nee, daar ben ik het niet mee eens. De MEP en de SDE(+) hebben een verschillende systematiek. Installaties met een MEP-beschikking krijgen een vast subsidiebedrag. Installaties met een SDE(+) beschikking krijgen een bedrag dat meebeweegt met de energieprijzen. Als de elektriciteitsprijs hoog is, is de MEP gunstiger. Bij een lagere elektriciteitsprijs is de SDE(+) gunstiger. In de eerste jaren van de MEP was de elektriciteitsprijs hoog en hebben de producenten daarvan kunnen profiteren. Nu is de elektriciteitsprijs wat lager en is de MEP dus minder ruim. De elektriciteitsprijs laat momenteel alweer een stijging zien, dus wordt de MEP mogelijk in de toekomst weer gunstiger. Er kan dus niet gezegd worden dat de MEP over de hele looptijd minder gunstig is dan de SDE(+).
Wat betreft exploitatierisico’s geldt dat ondernemers een risico-inschatting mee kunnen nemen in het afwegen van hun business case. Op het moment dat een ondernemer een investeringsbeslissing neemt weet hij immers wat voor installatie hij gaat neerzetten, wat het rendement daarvan is, dat er nog weinig ervaring mee is en de risico’s dus hoog zijn. Uiteraard kan die inschatting op enig moment anders uitvallen.

Vraag 4

Vindt u ook dat agrariërs die als eerste, in de periode 2003–2007, hebben durven investeren in de productie van groen gas niet de dupe mogen worden van onverwacht hoge biomassaprijzen en kinderziektes aan de vergistingsinstallaties? Of vindt u dat de penibele situatie waarin zij zich bevinden, bij het ondernemersrisico hoort?

Ik verwacht van iedere ondernemer die gaat investeren (met of zonder subsidie) dat hij een inschatting maakt van risico’s, zoals prijsfluctuaties en eventuele aanloopproblemen, en deze verwerkt in de business case. Deze risico’s horen inderdaad bij het ondernemersrisico.

Vraag 5

Klopt het dat u ervan uitgaat dat de warmtebonus voor bestaande mestcovergistingsinstallaties slechts de onrendabele top van een investering in de warmte-uitkoppeling vergoedt en dus geen bijdrage levert aan het rendabeler maken van de bestaande vergistingsinstallaties, aangezien in het advies van ECN en KEMA d.d. 30 januari 2012 staat dat warmte-uitkoppeling «in beginsel met de geadviseerde basis- en correctiebedragen (…) niet [zal] leiden tot winstgevende of minder verlieslatende mestcovergistingsinstallaties» en u dit advies volgt?

In de SDE+ heb ik een subsidiecategorie opengesteld voor warmte-uitkoppeling bij bestaande installaties. Zoals de naam al zegt, dekt dit inderdaad alleen de onrendabele top van de warmte-uitkoppeling. Deze extra categorie biedt echter wel de mogelijkheid om meer te verdienen met dezelfde installatie. In het advies van ECN en KEMA waarin u refereert staat namelijk ook:
«Een drietal kostenaspecten kan echter wel enige soelaas bieden:
In verband met Europese staatsteunregels en de huidige goedkeuring van de Europese Commissie kan ik bovendien geen extra subsidie geven om de rentabiliteit van de installaties te verbeteren. Dat zou ongeoorloofde staatsteun zijn.

Vraag 6

Bent u van mening dat de SDE+ is gericht op kostenefficiëntie en opschaling van bewezen technieken, en dat het daarom ongewenst is bestaande vergistingsinstallaties onder de voorwaarden van de SDE+ alsnog te vergoeden voor warmte-uitkoppeling, aangezien deze vergistingsinstallaties destijds een sterk innovatief karakter hadden? Past bij een dergelijke risicovolle investering niet beter een waarborgfonds (zoals bij geothermieprojecten) of een andere innovatiesubsidie?

De SDE+ is gericht op het zo kosteneffectief mogelijk produceren van duurzame energie. Warmtebenutting van bestaande installaties past daar heel goed in. Een waarborgfonds zou de producenten niet helpen. Een waarborgfonds neemt, in tegenstelling tot de SDE+, de onrendabele top niet weg en leidt zodoende niet tot extra warmtebenutting. Bovendien is het benutten van warmte bij een bestaande installatie niet risicovol en is een waarborgfonds dus geen passend instrument. Een innovatiesubsidie is tevens niet geschikt, omdat het benutten van warmte bij een bestaande installatie niet innovatief is. Hier geldt ook dat een innovatiesubsidie de onrendabele top niet volledig mag afdekken en dus niet leidt tot extra warmteproductie.

Vraag 7

Bent u bereid alsnog, in overleg met de brancheorganisaties, na te denken over een passende regeling voor deze gedupeerde ondernemers, bijvoorbeeld door het verlengen van de afschrijvingstermijn van de installaties, het verhogen van het aantal vollasturen voor warmte-uitkoppeling en/of het invoeren van de mogelijkheid van banking vanaf de start van de productie van deze installaties (in plaats van 2012)?

Ik heb reeds uitgebreid overleg met de brancheorganisaties gevoerd en een reeks aan maatregelen getroffen om de situatie van de MEP-vergisters te verbeteren:
Wat betreft de suggesties die u noemt:
Nu is het aan de sector om deze kansen te benutten door bijvoorbeeld slim collectief biomassa in te kopen, aansluiting te zoeken bij warmtebehoefte in de buurt en opnieuw subsidie aan te vragen als de MEP-subsidie afloopt.

Vraag 8

Bent u bereid de mogelijkheid te onderzoeken of de voorwaarden en vergoedingen die in de MEP voor vergistingsinstallaties golden onder bepaalde voorwaarden, alsnog met terugwerkende kracht gelijk te trekken met de voorwaarden die in de huidige SDE+-regeling gelden?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de brief inzake de uitvoering van het advies Duurzaam Inkopen, aan u toegezonden door VNO-NCW/MKB Nederland, MVO Nederland, NEVI en De Groene Zaak, d.d. 12 juli 2012?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de stellingname, zoals genoemd in de bedoelde brief, dat de uitvoering van het advies, dat omarmd is door de Tweede Kamer, in de praktijk onvoldoende van de grond komt?

Neen, zie de brief over de voortgang duurzaam inkopen aan de Tweede Kamer van september 2012.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de inkoop op basis van onder andere levensduurkosten, duurzame materialen en energiezuinigheid, juist in deze tijd leidt tot kostenefficiëntie en derhalve voortvarend opgepakt dient te worden? Temeer daar een duurzaam inkoopbeleid ook leidt tot innovatie, economische kansen en banen?

Ja, die aanpak maakt dan ook een belangrijk onderdeel uit van mijn beleid zoals aangegeven in de brief genoemd onder het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de observatie van de briefschrijvers dat tempo, coherentie en samenhang tussen de duurzame inkoopactiviteiten van de diverse ministeries ontbreken? Zo ja, waar liggen oplossingen voor dit probleem?

Neen, zie de brief over de voortgang duurzaam inkopen aan de Tweede Kamer van september 2012.

Vraag 5

Wat is uw reactie op de onderstaande (aanvullende) aanbevelingen die genoemd worden in bedoelde brief en die de uitvoering van het advies kunnen versnellen en welke hebben wat u betreft prioriteit?

De borging van duurzaam inkopen heeft mijn voortdurende aandacht en zal vòòr 2014 zijn geregeld. Verder heb ik in eerder genoemde brief nog eens duidelijk onder woorden gebracht wat mijn strategie en agenda m.b.t. duurzaam inkopen zijn. Kortheidshalve verwijs ik u hiervoor naar deze brief. De gedachte van één loket voor duurzaam inkopen lijkt weliswaar aantrekkelijk, maar in de praktijk heeft iedere overheidsinstantie op Rijksniveau specifieke eigen verantwoordelijkheden. Zo is bijvoorbeeld het ministerie van BZK verantwoordelijk voor de professionalisering van de inkoopfunctie bij het Rijk. Binnen die verantwoordelijkheden is er aandacht is voor duurzaam inkopen. Tot slot hebben andere overheden autonome bevoegdheden die ook met één loket nooit zouden verdwijnen.

Vraag 6

Is het mogelijk om, naast beantwoording van deze vragen, in het najaar aan de Kamer een «update» te zenden van de uitvoering van het advies Duurzaam Inkopen?

Genoemde brief kan als de gevraagde «update» worden gezien.

Vraag 1

Kan worden aangegeven welke activiteiten afgelopen jaar ontplooid zijn door de drie kennisplatforms waarin wordt verwezen1 in de Nota naar aanleiding van het verslag bij wetsvoorstel 32 323, welke kennisplatforms bedoeld waren om te voorzien in de lacune ontstaan door het opheffen van de Adviesraad Gevaarlijke Stoffen?

Door RelEVant is het afgelopen jaar een groot aantal activiteiten ontplooid die bijdragen aan een adequate kennisinfrastructuur op het gebied van Externe Veiligheid. De website van RelEVant informeert de professional over actuele zaken op het gebied van externe veiligheid en is ook een belangrijk domein voor achtergrondinformatie over externe veiligheid.
Het deskundigenoverleg risicoanalyse (DORA) vervult een belangrijke rol in de kwaliteitsborging en het beheer van rekenmodellen, en de verdere ontwikkeling daarvan. Het afgelopen jaar had DORA twee belangrijke aandachtsgebieden: het ontwikkelen van een standaard protocol voor wijzigingen in de rekenmethodiek en het prioriteren van de verbeteringen in de rekenmethodiek. Dit heeft geleid tot drie concrete onderwerpen, namelijk (i) onderzoek naar de sterftekans ten gevolge van warmtestraling, (ii) onderzoek naar de bescherming van gebouwen bij blootstelling aan warmtestraling en toxische stoffen en (iii) onderzoek naar verbeteringen in de berekening van het groepsrisico.
Op het punt van de strategische kennisontwikkeling werken verschillende instituten samen in het Strategisch Kennisplatform Gevaarlijke Stoffen en Veiligheid (SKP). Dit heeft inmiddels geleid tot een gezamenlijk voorstel van TU-Delft, TNO en RIVM voor een innovatieprogramma van de topsector Chemie.

Vraag 2

Hoe vaak is het Strategisch Kennis Platform2 (SKP) afgelopen jaar bij elkaar geweest?

Het SKP is begin 2011 bij elkaar geweest. Het innovatieprogramma voor de topsector Chemie is eind 2011 in de regiegroep Chemie besproken.

Vraag 3

Kunt u in het licht van de ondernomen activiteiten van de diverse kennisplatforms de volgende conclusie uit de Nota naar aanleiding van het verslag nader onderbouwen: «Hiermee acht het kabinet de samenwerking op het gebied van de strategische kennis voldoende gewaarborgd.»

De meeste kennisstructuren bestaan al langere tijd. Het Centrum voor Externe Veiligheid bij het RIVM is daar een goed voorbeeld van.
Het SKP is opgericht naar aanleiding van het advies van de Adviesraad Gevaarlijke Stoffen (AGS) «Veiligheid vereist kennis».
Strategische kennisontwikkeling en kennisuitwisseling vindt ook plaats aan de universiteiten. Er vindt onderzoek plaats naar veiligheid aan de technische universiteiten van Delft, Eindhoven en Twente en aan de universiteiten van Tilburg, Leiden, Utrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam. Er wordt onderzoek gedaan op het gebied van onder andere de chemie en chemische technologie, risicomodellering, methodologie, systeemanalyse en -ontwerp, veiligheidscultuur, veiligheidsperceptie en bestuurskunde. De TU Delft heeft een onderzoeksgroep op het gebied van veiligheid, en een leerstoel Veiligheidskunde bij de Faculteit Technologie, Beleid en Management. Er zijn veelal internationale contacten op deze gebieden. Naast wetenschappelijk onderzoek, vindt ook onderwijs plaats aan een aantal hogescholen en universiteiten op het gebied van veiligheid, techniek en bestuur.
Tenslotte noem ik nog de kennisontwikkeling en uitwisseling bij de kennisinstituten TNO en RIVM bij de deelname aan internationale programma’s op het gebied van industriële veiligheid.
Alles bij elkaar genomen, meen ik dat de samenwerking op het gebied van strategische kennis voldoende gewaarborgd is.

Vraag 1

Is het u bekend dat tien Italiaanse steden failliet dreigen te gaan1 en dat Sicilië 3 360 chauffeurs in dienst heeft voor 256 ambulances, 17 stenografen inschakelt als de regiopresident een toespraak houdt, 30 000 boswachters in dienst heeft en dat de president van de regio een persoonlijke staf heeft van 1 385 personen, bijna evenveel als de Britse Premier David Cameron?2

De berichtgeving waarnaar u in uw Kamervragen naar verwijst, is mij bekend.

Vraag 2

Kunt u de Italiaanse regering alvast laten weten dat Nederland niet van plan is deze vorm van cliëntelisme en verspilling te gaan subsidiëren en dat Italië dus in geen honderdduizend jaar hoeft te rekenen op ook maar één euro aan financiële hulp van de Nederlandse belastingbetaler? Zo nee, waarom niet?

Italië heeft geen steunaanvraag ingediend. Problematiek welke zich in Italië voordoet, hoort door dat land zelf geadresseerd te worden. Het is dan ook aan Italië zelf om te bepalen hoe hiermee wordt omgegaan.