Kamervragen

Alle

20 januari 2012 - 27 februari 2012

38 dagen

Het hoogwater in Woltersum en andere plaatsen in de de provincies Groningen en Friesland en de roep om de aanleg van een extra gemaal in Lauwersoog
	Lutz Jacobi (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

1. De Nieuwe Oogst, 14 januari 2012.
2. Dagblad van het Noorden, 16 januari 2012.
3. Dagblad van het Noorden, 6 januari 2012.

Vraag 1

Kent u de artikelen «Narrow Escape»1, «Verstevigen dijk begint dinsdag»2 en «Atsma: geen prioriteit aan nieuw gemaal Lauwersoog»?3

Ja, deze artikelen zijn mij bekend.
Vraag 2

Waarom zijn er geen concrete en duurzame maatregelen genomen nadat al in 2004 bekend was dat van de 51 kilometer boezemkade 9,1 kilometer van het Eemskanaal niet voldeed aan alle vereiste normen voor stabiliteit en werd gekozen voor het slechts gedeeltelijk plaatsen van damwanden, terwijl in 2010 opnieuw grote problemen werden geconstateerd met de Groningse (zee)dijken?

De provincie Groningen heeft de normen voor de regionale waterkringen in 2005 vastgesteld. Daarna heeft het waterschap Noorderzijlvest de regionale waterkeringen getoetst. Hieruit is naar voren gekomen dat diverse trajecten verbeterd dienden te worden. Het waterschap geeft aan dat vrijwel alle werkzaamheden uitgevoerd zijn. Zo is een deel van de Eemskanaaldijk voorzien van een stalen damwand. Een ander deel van de verbetering maakt onderdeel uit van het project Dijkpark (Ten Boer).
De Groningse zeedijken maken onderdeel uit van het stelsel van primaire waterkeringen. Deze worden periodiek getoetst op basis van de Waterwet. Hierover heb ik u per brief van 29 november 2011 geïnformeerd in het kader van de derde landelijke rapportage toetsing primaire waterkeringen4. Verbetering van deze dijken maakt onderdeel uit van het nieuwe Hoogwaterbeschermingsprogramma (nHWBP).
Vraag 3

Klopt het dat het nog 8 tot 10 jaar gaat duren voordat de Eemskanaaldijk tussen Garmerwolde en Woltersum verstevigd zal zijn (het Dijkpark)?

Het waterschap is al begonnen met het verbeteren van de Eemskanaaldijk te Woltersum. De huidige toplaag wordt verwijderd en vervangen door een nieuwe kleilaag. Hiermee wordt bereikt dat de opgetreden kwel door de dijk wordt gestopt. Maatregelen voor andere locaties worden parallel uitgewerkt. Voor 1 oktober 2012 zal het waterschap de kwaliteit van de Eemskanaaldijk verder verbeteren.
In het plan voor het Dijkpark (Ten Boer) wordt de Eemskanaaldijk ingepast in de lange termijn visie van deze regio. Met de realisatie van het Dijkpark, dat uit diverse (ruimtelijke) maatregelen bestaat, is, volgens de oorspronkelijke planning, circa 8 jaar gemoeid.
Vraag 4

Klopt het dat de Eemskanaaldijk niet veilig wordt als er 16 meter gerijpte bagger aangeplakt zal worden, maar de dijk 46 meter breder moet worden zodat de veiligheid van mens en dier wel zou zijn gegarandeerd?

De verbetering van de Eemskanaaldijk bestaat uit twee fases. In de eerste fase, korte termijn, wordt de bestaande toplaag vervangen door een ondoorlatende kleilaag. In de tweede fase wordt voor 1 oktober 2012 de veiligheid verder verbeterd. Wat dit betekent voor de breedte van de dijk, is nu nog niet aan te geven, dat kan per locatie verschillend zijn, afhankelijk van de te kiezen wijze van versterken.
Daarnaast wordt gewerkt aan de lange termijn ontwikkeling in het kader van het Dijkpark Ten Boer. Daarbij wordt een dijkconcept uitgewerkt, waarbij het dijklichaam naast bescherming ook de mogelijkheid voor medegebruik krijgt. Daar hoort een dijkbreedte bij van circa 46 meter.
Vraag 5

Waarom is het voor maatschappelijke organisaties en individuele burgers niet mogelijk om inzage te krijgen in het FUGRO-rapport waarin staat dat de Eemskanaaldijk met de huidige genomen en voorgestelde maatregelen nog steeds niet veilig is?

Het FUGRO-rapport, waarvan het waterschap de opdrachtgever is, dateert van december 2011 en is thans via de website van het waterschap beschikbaar.
Vraag 6

Welke gevolgen zou een dijkdoorbraak bij Garmerwolde hebben voor twee risicovolle installaties: Swiss Combi, een slibverwerkingssysteem en de rioolwaterzuiveringsinstallatie Garmerwolde, beide liggend vlak achter de dijk?

Een dijkdoorbraak zou beteken dat het achterliggende gebied onder water komt te staan. Dit betekent dat ook de twee genoemde installaties onder water komen te staan. Om dit op voorhand te voorkomen heeft het waterschap noodmaatregelen getroffen, door het plaatsen van een tijdelijke waterkering bestaande uit zandzakken.
Vraag 7

Welke concrete maatregelen gaat u treffen om de Eemskanaaldijk maar ook de andere zwakkere dijken in Groningen en Friesland daadwerkelijk aan te pakken en het zo daadwerkelijk veilig te maken voor inwoners van beider provincies?

Dit is een verantwoordelijkheid van de regionale waterkeringbeheerders, de waterschappen Fryslân en Noorderzijlvest. De provincie Friesland respectievelijk Groningen dient hierop toe te zien. Zie verder het antwoord op vraag vier van het lid Holtackers (CDA).
Vraag 8

Is het waar dat u niet van plan bent de brede politieke en maatschappelijke oproep voor een extra gemaal in Lauwersoog te honoreren terwijl 800 inwoners van Woltersum en het Eemskanaal ternauwernood zijn ontsnapt aan een grote overstroming met enorme gevolgen voor mens en dier, huishoudens en veehouderijen?

Zie mijn antwoord op vraag 5 van de heer Holtackers (CDA).
Vraag 9

Is het waar dat u van mening bent dat extra spuicapaciteit op het IJsselmeer een betere oplossing is voor hoogwater en wateroverlast voor de bescherming van mens en dier in Noord-Nederland dan het realiseren van een extra gemaal in Lauwersoog?

Rijk en regio hebben ieder hun eigen verantwoordelijkheid in de afvoer van overtollig water afkomstig uit Noord-Nederland. De noordelijke regio voert immers het overtollige water af naar het IJsselmeer, de Waddenzee en de Eems-Dollard. De mate van afvoer is afhankelijk van de waterstanden in deze drie gebieden.
Het peilbeheer van het IJsselmeer is een verantwoordelijkheid van het Rijk. Het realiseren van extra spuicapaciteit in de Afsluitdijk heeft effect op het beter handhaven van het waterpeil op het IJsselmeer. Dat is van belang voor delen van Friesland.
De regionale waterbeheerder is verantwoordelijk voor de aanvoer naar het Lauwersmeer en vervolgens de afvoer naar de Waddenzee, inclusief de keuze voor het realiseren en financieren van een extra gemaal in Lauwersoog.

16 januari 2012 - 27 februari 2012

42 dagen

Wateroverlast in Groningen
	Michiel Holtackers (CDA)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Bent u bekend met de wateroverlast en de dreiging van hoogwater afgelopen week bij onder andere Tolbert, Woltersum, Wittewierum, Ten Boer en Ten Post?

Ja.
Vraag 2

Kunt u aangeven in hoeverre de situatie daar uitzonderlijk was en welke gevolgen dit heeft?

Uit de voorgaand beschreven situatie is op te maken dat er sprake was van een samenloop van omstandigheden, maar niet van een uitzonderlijke situatie. Het overvloedig gevallen regenwater is regionaal opgevangen en maar deels afgevoerd richting Waddenzee. Het merendeel is – tijdelijk – in het regionale systeem opgevangen, met als gevolg dat het, inclusief de regionale waterkeringen, flink op de proef gesteld is.
Vraag 3

Deelt u de mening dat een volgende dreiging van het onderlopen van bewoond gebied voorkomen moet worden?

Uitgangspunt van landelijk, regionaal en lokaal waterbeleid is het voorkomen dat bewoond gebied onder water loopt. Echter, een 100% garantie daarop is niet te geven.
Vraag 4

Kunt u aangeven welke maatregelen regionaal en lokaal genomen moeten worden om de stabiliteit van dijken en kades verder te vergroten?

Regionale waterkeringen dienen te voldoen aan bepaalde normen ten aanzien van hoogte, sterkte en stabiliteit. Deze normen worden vastgesteld door de provinciale overheid, die tevens het toezicht heeft op de beheerder van de regionale waterkering, veelal een waterschap. De beheerder toetst de regionale waterkering aan de opgelegde norm. Indien de regionale waterkering niet voldoet aan de norm, dan dienen verbetermaatregelen te worden uitgevoerd. De beheerder van de regionale waterkering is hier voor verantwoordelijk.
Vraag 5

Welke maatregelen moeten genomen worden om herhaling van wateroverlast te voorkomen? Maken het aanwijzen van meer bergingsgebieden en het aanleggen van een extra gemaal hiervan onderdeel uit? Zo ja, hoe wordt dat gerealiseerd? Zo nee, waarom niet?

De aanpak van de regionale wateroverlast is een verantwoordelijkheid van de regionale bestuurders. Dit betekent dat provincies, waterschappen en gemeenten met elkaar tot een adequate aanpak dienen te komen. Dit is en wordt vastgelegd in het provinciale waterplan. De provincie is hierin kaderstellend.
De recent door de waterschappen in Groningen en Friesland gerealiseerde waterbergingsgebieden zijn daadwerkelijk ingezet, ze hebben goed gewerkt en de beschikbare capaciteit is volgens deze waterschappen vooralsnog voldoende.
De realisatie van een extra gemaal (in Lauwersoog) is een maatregel die onderdeel uitmaakt van de verbetering van de regionale waterhuishouding in Noord Nederland. Daarvoor zijn de waterschappen Noorderzijlvest en Friesland verantwoordelijk, binnen de door de provincies Groningen en Friesland vastgestelde kaders. Een business-case naar een extra gemaal wordt binnenkort door de voornoemde twee waterschappen afgerond. De betrokken regionale partijen zullen, naar verwachting, voor medio 2012 een besluit nemen. De regionale partijen zullen een extra gemaal zelf dienen te financieren, aangezien het een oplossing betreft ten gunste van het regionale waterbeheer.
Vraag 6

Kunt u aangeven op welke wijze de recente wateroverlast samenhangt met de huidige kwaliteit van onze waterkeringen?

De kwaliteit van de regionale waterkeringen heeft, op enkele locaties na, niet gezorgd voor wateroverlast. Op het eiland De Burd nabij Grou heeft een dijkdoorbraak plaatsgevonden,waardoor het water het eiland kon oplopen. Bewoners zijn geëvacueerd of naar hoger gelegen grond gegaan. Op enkele locaties waren de waterkeringen zodanig verzadigd dat het water door de dijk liep. Daarop hebben de waterschappen noodmaatregelen genomen, zoals de inzet van pompen, het aanbrengen van zandzakken en/of extra grond tegen de dijk.
De primaire waterkeringen kenden geen problemen.
Vraag 7

Welke gevolgen hebben Duitse maatregelen tegen hoogwater in Nederland?

Ik interpreteer uw vraag als volgt. Maatregelen in Duitsland zorgen voor een verlaging van de rivierwaterstand bij binnenkomst in Nederland. Dergelijke maatregelen zijn dus gunstig.
Internationaal is overigens overeengekomen dat landen hun hoogwaterprobleem niet afwentelen op het benedenstrooms (lager) gelegen buurland.

12 januari 2012 - 15 februari 2012

34 dagen

De vertraging en het nut van een Nationaal Noodnet voor communicatie bij rampen
	Ahmed Marcouch (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA)
	Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

1. Nederlands Dagblad, 11 januari 2012.

Vraag 1

Kent u de berichten «Opnieuw vertraging noodnet» en «Het nut van noodnet»?1

Bij mij is bekend het artikel «Rampennet loopt weer bijna jaar vertraging op» uit het Nederlands Dagblad van 11 januari 2012.
Vraag 2

Is het waar dat er met het in gebruik nemen van een nieuw nationaal noodnet sprake is van een vertraging? Zo ja, wanneer had volgens het oorspronkelijke plan het systeem operationeel moeten zijn en wanneer zal het naar verwachting daadwerkelijk operationeel zijn? Zo nee, wat is er dan niet waar aan dat bericht?

De uitrol van de opvolger van het Nationaal Noodnet (NN), de Noodcommunicatievoorziening (NCV), is gestart in het najaar van 2010. Zoals aan de Kamer is gemeld in de 3e brief Nationale Veiligheid (TK 2009–2010 30 821, nr. 10) is de NCV met ingang van 1 mei 2011 operationeel en bruikbaar voor de gemigreerde gebruikers. Gedurende de migratie van gebruikers van NN naar NCV blijft ook het oude NN in functie.
Verwacht werd dat de meeste gebruikers van het NN na het in gebruik nemen van NCV op korte termijn opdracht zouden geven voor migratie naar de NCV. In de praktijk blijkt de migratie meer tijd te kosten. Een groot aantal gebruikers benut de beëindiging van de overeenkomst met het NN om een zorgvuldige heroverweging te maken en de vraag te beantwoorden welke partijen moeten worden aangesloten. Daarnaast zijn voorgenomen herindelingen van gemeenten en plannen ten aanzien van samenvoegen van meldkamers aanleiding om geen overhaaste beslissing te nemen. Ook waren er veel vragen over, met name de extra functionaliteiten die in de NCV beschikbaar zijn. Al deze factoren zijn redenen waarom de migratie trager op gang gekomen is. De noodcommunicatievoorziening is echter niet in gevaar gekomen omdat het NN nog functioneert.
De Kamer is niet eerder geïnformeerd omdat er sinds de ingebruikneming van de NCV geen sprake is van beschikbaarheidverlies van functionaliteit van de noodcommunicatie en er geen sprake is van enige verhoging van de kosten. Het beeld dat geschetst wordt in het artikel in het Nederlands Dagblad komt dan ook niet overeen met het beeld en de feiten waarover ik beschik.
Vraag 3

Wat is de oorzaak of wat zijn de oorzaken van de bovengenoemde vertraging?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Had de Kamer al eerder op de hoogte kunnen zijn van deze vertraging? Zo ja, op welke wijze?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 5

Welke betrokken bedrijven en/of overheidsinstanties zijn betrokken bij de aanleg en het in gebruik nemen van het nieuwe noodnet? Wat is de rol van deze partijen bij de ontstane vertraging?

De minister van Veiligheid en Justitie is verantwoordelijk voor de continuïteit van de crisisbeheersing. Communicatie is hierbij een essentieel onderdeel en wordt sinds 1991 gegarandeerd door middel van het NN. KPN, de beheerder van het NN, heeft echter aangegeven dat dit netwerk op termijn niet in stand kan worden gehouden, vanwege veroudering en het ontbreken van geschikte onderdelen. Om die reden heeft het ministerie van VenJ, na een Europese aanbesteding, aan KPN opdracht gegeven om een opvolger te realiseren en in stand te houden in de vorm van een dienst. Tot het moment waarop de laatste NN-gebruiker is gemigreerd zal het NN operationeel blijven.
De gebruikers van de dienst zijn klant van KPN. Hoewel de minister van Veiligheid en Justitie de zorg draagt voor de voorziening, zijn -evenals bij het «oude» NN- de beoogde gebruikers zelf verantwoordelijk om zich aan te sluiten. Conform de toezegging tijdens het overleg van 8 februari 2012 inzake de wijziging van wet Veiligheidsregio’s, in verband met de oprichting van het Instituut Fysieke Veiligheid, zal ik u de Tweede Kamer nader informeren over het beheer de monitoring en de uitvoering van verschillende ICT-projecten. Ik zal het noodnet hierin meenemen.
Er is geen sprake van een verplichting. De gebruikers van het NN zijn herhaaldelijk schriftelijk attent gemaakt op de beschikbaarheid van de NCV en gestimuleerd om over te stappen naar deze dienst. De migratie van alle aansluitingen blijkt langer te duren dan ik gewenst acht en om die reden heb ik er samen met KPN, als beheerder van zowel het oude – als nieuwe netwerk, voor gekozen om vanaf 1 januari 2012 dezelfde werkwijze te hanteren als bij de ontmanteling van de centrale in Groningen (zie ook het antwoord op vraag 7). Gebleken is dat dit een goede aanpak is die snel tot resultaat leidt.
Vraag 6

Welke bewindspersoon is verantwoordelijk voor de aanleg en het in gebruik nemen van het nieuwe noodnet? Wat heeft deze bewindspersoon gedaan om er voor te zorgen dat het noodnet wel op tijd in gebruik zou zijn genomen en waarom is die bewindspersoon daarin niet geslaagd?

Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7

Is het waar dat alleen Groningen en Drenthe overgezet zijn naar het nieuwe noodnetsysteem? Zo ja, wanneer volgt de rest van het land en hoe kunnen zij met andere delen van het land als zij moeten terugvallen op het oude systeem? Zo nee, wat is de stand van zaken dan wel?

Nee.
Voor de gebruikers in Groningen en Drenthe geldt dat zij in december 2011 moesten worden overgezet naar de nieuwe NCV. De reden hiervoor is dat het beschermd onderkomen (bunker) waar de NN-centrale was geplaatst, vanwege sloop moest worden verlaten.
Voor alle huidige gebruikers geldt dat zij vanaf het moment dat de NCV beschikbaar was, hun oude NN-aansluiting konden migreren naar de NCV. Een gedeelte daarvan heeft hiervoor inmiddels opdracht gegeven. Doordat beide systeem tijdens de migratieperiode met elkaar zijn gekoppeld, kunnen NN-gebruikers zonder problemen communiceren met gebruikers die zijn overgaan op de NCV.
Begin januari 2012 is 26% van de (5560) NN-aansluitingen gemigreerd of is hiervoor opdracht ontvangen. Van 14% van de aansluitingen is het abonnement opgezegd. Via een strakke planning die gebaseerd op de migratie van aansluitingen per NN-centrale (bunker) zullen in 2012 de overige aansluitingen worden gemigreerd.
Vraag 8

Hoe vaak is het oude nu nog bestaande noodnet sinds de ingebruikneming daarvan gebruikt?

Nederland kent gelukkig weinig rampen waarbij eveneens de openbare telefoonvoorzieningen niet te gebruiken zijn. Op grote schaal is het NN dan ook weinig ingezet. Sinds 2004 is het NN op kleinere schaal gebruikt bij de politie-inval in het Haagse Laakkwartier (Hofstadgroep, november 2004) en de elektriciteitsuitval in de Bommelerwaard (december 2007). Dagelijks wordt het NN gebruikt om de mobiele 112-oproepen die standaard bij het KLPD binnenkomen door te verbinden met de regiomeldkamers. Ook het Hare Majesteitsnet is onderdeel van het NN en wordt dagelijks gebruikt.
Vraag 9

Is er ooit met het oude systeem geoefend? Zo ja, wat was daarvan de uitkomst? Zo nee, waarom niet?

Er wordt periodiek (4x per jaar) met het NN geoefend. Voorbeelden daarvan zijn oefening Verbindingen In Gemeenten En Provincies (VIGEP) waarmee de (nood)verbindingen tussen de crisiscentra van diverse organisaties wordt getest. Bij deze VIGEP-oefeningen is gebleken dat het NN aan de verwachtingen voldoet en zijn alle verbindingen zonder problemen tot stand gekomen.
Vraag 10

Waaruit blijkt uit de praktijk van rampenbestrijding dat er behoefte is aan een noodnet?

De NCV zorgt ervoor dat bij verstoringen van de openbare voorzieningen toch nog communicatie mogelijk is tussen overheidsorganisaties onderling en met bedrijven die deel uitmaken van de vitale infrastructuur. Juist omdat het een «last resort» communicatievoorziening is, wordt er net als bij het eerdere Noodnet veel aandacht besteed aan de betrouwbaarheid en weerbaarheid tegen fysieke en niet fysieke dreigingen. Zo blijft het nieuwe netwerk beschikbaar als het gewone vaste telefoonverkeer tijdens een ramp uitvalt door overbelasting of stroomuitval.
Vraag 11

Is het waar dat het nieuwe noodnet niet veel meer zal kunnen dan het oude, sterk verouderde systeem? Zo ja, waarom is er dan in de praktijk een nieuw systeem nodig? Zo nee, wat kan het nieuwe systeem dan meer dan het oude?

De NCV heeft meer functionaliteiten dan het oude NN. De primaire noodzaak voor vervanging van het Noodnet is gelegen in het feit dat de gebruikte apparatuur van het NN verouderd raakt en in de nabije toekomst onvoldoende onderhouden kan worden, bijvoorbeeld als gevolg van het ontbreken van reserveonderdelen.
Het nieuwe systeem is gebaseerd op IP-technologie. Dit systeem is na volledige ingebruikname ook geschikt voor email, mobiel gebruik, videoconferencing, internet, etc. Deze functionaliteiten komen beschikbaar nadat het gehele NN gemigreerd is.
Vraag 12

Is het waar u te weinig heeft gedaan om het nieuwe systeem bij de gebruikers te promoten? Zo ja, waarom is dat niet gebeurd? Zo nee, wat heeft u dan wel gedaan?

Zie antwoord op vraag 5 en 6
Vraag 13

Deelt u de verwachting dat als gebruikers niet op het nieuwe systeem zitten te wachten, zij dan in het uitzonderlijke geval dat het systeem mogelijk gebruikt zou kunnen worden dat dan toch niet zullen doen? Zo ja, hoe gaat u met dit gegeven om? Zo nee, waarom niet?

Omdat het gebruik van de NCV niet verplicht is, kunnen gebruikers na de beëindiging van het NN kiezen voor de NCV of geen noodcommunicatie. Hoewel ik van mening ben dat een «last resort» voorziening noodzakelijk is om de continuïteit van de communicatie te garanderen (bijvoorbeeld bij langdurige stroomuitval), is en blijft het de eigen verantwoordelijkheid van gebruikers om aangesloten te zijn en hiervan in voorkomend geval gebruik te maken. Via diverse brieven heb ik mijn mening kenbaar gemaakt bij de veiligheidsregio’s en hun crisispartners. Ik merk hierbij op dat het merendeel van de gebruikers heeft aangegeven ook van de NCV gebruik te zullen gaan maken. Ik vertrouw er dan ook op dat de NCV in voorkomend geval daadwerkelijk gebruikt zal worden.
Vraag 14

Lopen de kosten van het nieuwe noodnet door de opgelopen vertraging hoger op dan de genoemde 6,5 mln. euro? Zo ja, met hoeveel?

De kosten voor de begeleiding van de migratie zijn vast en bedragen EUR 155 per aansluiting. In deze kosten is voorzien en zijn voor rekening van het ministerie van VenJ. Er is geen sprake van toename van kosten indien de migratie langer duurt dan voorzien.
De kosten voor de realisatie van de nieuwe noodcommunicatievoorziening zijn voor rekening van KPN. Om KPN de mogelijkheid te bieden de kosten voor de NCV-dienst terug te verdienen, heeft de overheid zich contractueel verbonden met KPN gedurende 11,5 jaar.
Hoewel ik mij realiseer dat de NCV niet vaak ingezet zal (behoeven te) worden, biedt het kunnen beschikken hierover zekerheid voor de continuïteit van communicatie. Het ontbinden van de overeenkomst vind ik dan ook zeer ongewenst. Dit zou betekenen dat de continuïteit van de crisisbeheersing in gevaar komt bij uitval van de openbare telecommunicatievoorzieningen. Bovendien kan het aanzienlijke kosten tot gevolg hebben. De totale contractwaarde voor de basisaansluitingen bedraagt voor KPN circa EUR 34,5 mln.
Vraag 15

Is het nog mogelijk om helemaal af te zien van een nieuw noodnet? Zo ja, op welke wijze en wat zouden daar de operationele en financiële gevolgen van zijn? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 14.

9 januari 2012 - 19 januari 2012

10 dagen

De stremming van de sluis bij Eefde
	Arie Slob (CU)
	Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD)

Bronnen

1. Schuttevaer, 5 januari 2012, http://www.schuttevaer.nl/nieuws/havens…
2. MIRT projectenboek 2012, blz. 299 (Kamerstuk 33 000-A, nr. 3). …

Vraag 1

Kent u het bericht «Ramp Eefde: EVO en Schuttevaer willen snel 2e kolk»?1

Ja
Vraag 2

Deelt u de mening dat de economische schade, die door de stremming wordt veroorzaakt, niet zou zijn ontstaan als er een tweede sluiskolk was geweest?

Deze stremming is het gevolg van onvoorziene omstandigheden. Bij een sluiscomplex met twee (parallelle) sluiskolken zijn de gevolgen voor scheepvaart en bedrijven bij een stremming van één van de kolken vanzelfsprekend minder groot. Ook dan zal er bij stremming van één van de kolken hinder en economische schade ontstaan omdat de wachttijd zal oplopen ten opzichte van de situatie met twee functionerende kolken. Het primaire doel van de aanleg van een extra kolk is echter beperking van de wachttijd onder normale omstandigheden.
Vraag 3

Waarom is er nog steeds geen besluit genomen over de capaciteitsverruiming van de sluis bij Eefde waarvoor al enkele jaren een planstudie loopt?2

Het MIRT projectenboek 2012 vermeldt eind 2011 als termijn voor de Voorkeursbeslissing voor sluis Eefde. Een zorgvuldige voorbereiding van de Voorkeursbeslissing kost iets meer tijd dan voorzien. De Voorkeursbeslissing wordt, als gevolg hiervan, in het eerste kwartaal 2012 genomen.
Vraag 4

Bent u bereid op korte termijn een besluit te nemen over de planstudie sluis Eefde?

Ja, (zie ook antwoord op vraag 3).
Vraag 5

Klopt het dat bij een besluit in 2012 de bouw van een nieuwe sluiskolk pas in 2016 zal beginnen? Kan dit worden versneld?

Nee, de start van de realisatie van de tweede sluiskolk is gepland in 2014, conform het MIRT projectenboek 2012. De oplevering van de tweede sluiskolk is voorzien in 2017.
Vraag 6

Klopt het dat er voor de bouw van een tweede sluiskolk nog een tekort is? Hoe groot is dit tekort en bent u bereid dit tekort op te lossen?

De planstudie naar de aanleg van een tweede kolk bij sluis Eefde is onderdeel van een gecombineerde planstudie die ook de verruiming van de Twentekanalen (fase 2) omvat. Voor de beide projectonderdelen tezamen is één taakstellend budget opgenomen. Bij de Voorkeursbeslissing voor de tweede sluiskolk wordt een deel van dit budget toegewezen aan dit projectonderdeel, overeenkomstig de actuele raming. Voor de aanleg van de tweede kolk is geen sprake van een tekort.

27 oktober 2011 - 23 november 2011

27 dagen

De watersnoodramp
	Richard de Mos (PVV)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

1. « Verloren in een zee van mooie plannen» (Trouw, 13-9-2008).
2. «Drijfzand is belangrijke oorzaak watersnoodramp 1953» (Omroep Zeeland, 1-7-2011).

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Verloren in een zee van mooie plannen»1 en «Drijfzand is belangrijke oorzaak watersnoodramp 1953»?2

Ja, ik ben daarmee bekend.
Vraag 2

Deelt u de mening dat er alles aan moet worden gedaan om een verschrikkelijke watersnoodramp, zoals in 1953, te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Ja, alle inspanningen van alle partijen in Nederland betrokken bij waterveiligheid, zijn er op gericht om dergelijke calamiteiten te voorkomen.
Vraag 3

Deelt u de mening dat een belangrijke focus van ons dijkenbeleid, het verhogen van dijken, op zijn minst moet worden aangevuld met aandacht voor gevaren van onder de dijken? Zo ja, bent u van mening dat er een diepgaand onderzoek moet worden opgestart naar de exacte mechanismen die er voor zorgen dat Zeeuwse dijken kunnen instorten, en naar mogelijke oplossingen om de waterstanden in de rivieren te beheersen? Zo nee, waarom niet?

In de ontwerp- en toetsregels die wij in Nederland hanteren wordt reeds rekening gehouden met alle relevante faalmechanismen, die strenge eisen stellen aan zowel de hoogte, de stabiliteit als ook de bekleding van de binnen- en buitenkant van een waterkering. Dit betekent dat ook de gevaren onder de dijk worden meegenomen.
Deze ontwerp- en toetsregels komen tot stand door breed opgezet onderzoek en de inbreng van alle in Nederland betrokken partijen bij waterveiligheid. Nederland heeft de best beveiligde delta ter wereld en is een voorbeeld voor de rest van de wereld.

5 oktober 2011 - 2 december 2011

58 dagen

De verbinding tussen Bergen en Nieuw Bergen
	Anne-Wil Lucas-Smeerdijk (VVD)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de situatie in Bergen en Nieuw Bergen aangaande de verbindingsweg tussen de beide dorpen, die bij hoog water onder water komt te staan, waardoor de inwoners van de dorpen Aijen en Bergen van de buitenwereld worden afgesneden?

Ja, ik ben op de hoogte van de situatie.
Vraag 2

Kunt u, gelet op het uitgangspunt van meerlaagse veiligheid bij het Nationaal Waterplan (Kamerstuk 31 710, nr. 14) waarbij zowel wordt ingezet op het voorkomen van overstromingen als op het beperken van de gevolgen van een overstroming door ruimtelijke inrichting en rampenbeheersing, aangeven waarom bij het verhogen van de dijken rondom Bergen en Aijen alleen de eerste laag aandacht heeft gekregen? Bent u van mening dat ook de Rijksoverheid een verantwoordelijkheid heeft voor een goede verbindingsweg, nu de dijken wel zijn verhoogd, waardoor de inwoners langer in hun dorp blijven en evacuatie van de inwoners daarom steeds lastiger wordt?

Eind jaren ’90 is gekozen voor het aanleggen van een kade/dijk rondom Bergen en Aijen. Dit naar aanleiding van de overstromingen in 1993 en 1995 langs de Maas. Deze kaden zijn onderdeel van de geprioriteerde sluitstukkaden van het project Maaswerken die voor 2020 worden gerealiseerd.
Preventie van overstroming is de primaire pijler van het waterveiligheidsbeleid. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de waterschappen zijn hiervoor verantwoordelijk.
Dat er een goed rampenbeheersings- en evacuatieplan moet zijn ingeval er een overstroming van het gebied dreigt plaats te vinden is evident. Dat geldt voor alle overstromingsgevoelige gebieden in Nederland. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de veiligheidsregio’s. Tijdens mijn werkbezoek aan Bergen (zie vraag 3) is mij duidelijk gemaakt dat er evacuatieplannen zijn ingeval een overstroming dreigt.
De uitvoering van het project Maaswerken leidt in algemene zin tot een substantiële daling van de waterstand in de Limburgse Maas. Dit betekent dat ook de huidige verbindingsweg Bergen – Nieuw Bergen langer en beter berijdbaar blijft. Voor de lange termijn worden voor de Maas plannen voorbereid door het Deltaprogramma Rivieren. Uitgangspunt is om het riviersysteem voor de lange termijn (2100) geschikt te maken. Dit betekent dat naar het gewenste beeld in 2050/2100 wordt gekeken en welke integrale oplossingen daarbij passen. De weging van argumenten ten aanzien van de oplossing van de situatie rondom Bergen dient plaats te vinden in het Deltaprogramma Rivieren.
Financiering door het rijk van een hoogwaterverbinding (brug) tussen Bergen en Nieuw Bergen is nu geen optie.
Vraag 3

Bent u gelet, op uw eerdere toezegging om een bezoek te brengen aan de gemeente Bergen, al op bezoek geweest in het betreffende gebied en wat waren uw bevindingen?

Ik heb op 4 juli 2011 een bezoek gebracht aan de gemeente Bergen. Ik ben door burgemeester Klaverdijk uitvoerig op de hoogte gebracht over de situatie als de verbindingsweg tussen Bergen en Nieuw Bergen bij hoogwater onder water komt te staan.
De verantwoordelijke overheden zorgen dan met behulp van vrachtwagens voor een zo goed mogelijke verbinding tussen beide dorpen. Ik ben me ervan bewust dat dit, gedurende de duur van het hoogwater, tot ongemak voor de bewoners leidt. Ook vraagt het om specifieke plannen voor de hulpdiensten ingeval van een calamiteit in Bergen.
Vraag 4

Bent u bereid om samen met de lokale bestuurders een verkenning en kostenraming op te laten stellen van kansrijke oplossingen ten aanzien van de bereikbaarheid van Bergen en Aijen bij hoogwater, zodat er overeenstemming is over de verschillende opties en de bijbehorende kosten?

Rijkswaterstaat heeft in 2008 een grove raming opgesteld voor de kosten van een brug (ca. € 37 mln). Rijkswaterstaat heeft afgelopen maanden de grove raming die de gemeente heeft laten opstellen voor de kosten van een brug (ca. € 14 miljoen) getoetst. Hierbij heeft Rijkswaterstaat gekeken naar de aanpak van de kostenraming en of het ontwerp van de gemeente voldoet aan de criteria uit de Waterwet. Een belangrijke bevinding is dat de brug die de gemeente heeft ontworpen niet aan de vergunningsvereisten voldoet. Er is bij het ontwerp geen rekening gehouden met toekomstige rivierkundige aanpassingen (aanleg nevengeul) die ter plaatse van de brug genomen moeten worden om de lange termijn waterveiligheid te kunnen borgen. Een toekomstbestendige brug tussen Bergen en Nieuw Bergen zal naar verwachting eerder enkele tientallen miljoenen gaan kosten.

23 september 2011 - 27 oktober 2011

34 dagen

Een botel
	Michiel Holtackers (CDA)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de plannen in de gemeente Woudrichem voor de realisatie van een hotelboot (Botel), maar dat dit vooralsnog niet door kan gaan aangezien u geen medewerking wil verlenen?

Ik ben op de hoogte van de plannen voor een hotelboot in de gemeente Woudrichem. Over deze plannen ben ik nog in gesprek met de gemeente.
Ik deel uw mening dat lokale initiatieven in beginsel positief benaderd moeten worden. Voor initiatieven die liggen in het rivierbed geldt echter dat deze geen nadelige effecten mogen hebben op de waterveiligheid en is een Waterwetvergunning vereist. De Beleidsregels grote rivieren gelden als het afwegingskader om te beoordelen of een initiatief toelaatbaar is en in aanmerking komt voor een Waterwetvergunning. De Beleidsregels bieden, onder strikte rivierkundige voorwaarden, mogelijkheden voor wonen, werken en recreëren in het rivierbed.
Vraag 2

Deelt u de mening dat dergelijke lokale initiatieven in beginsel door de Rijksoverheid positief benaderd moeten worden?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Deelt u de mening van de gemeente dat de realisatie van het botel maar een zeer geringe invloed heeft op de afvoer- en bergingscapaciteit van de Boven-Merwede?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 4

Is het waar dat de doelstellingen van de Beleidslijn grote rivieren zijn gericht op het handhaven van de beschikbare afvoer- en bergingscapaciteit en het voorkomen van feitelijke belemmeringen voor toekomstige verruiming van het rivierbed? Schiet u bij de beoordeling van dit initiatief, dat niet in strijd is met beide doelstellingen, niet uw doel voorbij?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 5

Deelt u de mening dat u bij de beoordeling van dit initiatief de Beleidslijn grote rivieren te eng uitlegt? Zo nee, biedt de afwijkingsmogelijkheid bij bijzondere omstandigheden volgens u mogelijkheden om medewerking aan dit initiatief te verlenen?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 6

Bent u bereid om in overleg met de gemeente Woudrichem zo spoedig mogelijk te werken aan een oplossing voor deze kwestie?

Zie antwoord vraag 1.

23 september 2011 - 13 oktober 2011

20 dagen

Het bericht ‘Landgoed Hemmen eist 'subsidiepercelen' op’
	Ger Koopmans (CDA)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

1. http://www.gelderlander.nl/voorpagina/betuwe/9472947/Landgoed-Hemmen-eist-subsidiepercelen-op.ece

Vraag 1

Kent u het bericht «Landgoed Hemmen eist «subsidiepercelen» op»?1

Ja, dat bericht is bij mij bekend.
Vraag 2

Waarom heeft Rijkswaterstaat (RWS) – ondanks herhaalde verzoeken – nooit het Lijndensche Fonds voor Kerk en Zending uitgenodigd voor een gesprek of overleg over de mogelijkheid van verkoop aan deze Stichting?

Vanaf de fase van planvorming in 1996 tot aan de oplevering van dit gedeelte van het rivierverruimingsproject Lexkesveer in 2009, heeft RWS gesproken met een aantal partijen over het beheer in de Schoutenwaard, waaronder Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen (GLGK) en Stichting het Lijndensche Fonds (SLF).
SLF werd betrokken bij het overleg over het beheer vanwege haar eigendommen in de Schoutenwaard. Vanaf de start van het overleg heeft RWS aangegeven dat de beheerder van de projectgronden ook de eigenaar zou worden. Deze koppeling is gemaakt, omdat uitsluitend eigenaren/erfpachters in aanmerking kunnen komen voor natuurbeheersubsidies.
SLF heeft zich in 2006 teruggetrokken uit de besprekingen, nadat haar bleek dat, buiten de bestaande Subsidieregeling Natuurbeheer, er bij RWS geen aanvullende financiële regelingen bestaan voor vegetatiebeheer. In 2007 heeft SLF haar buitendijkse gronden in de Schoutenwaard verkocht en zij heeft van de Staat toen een grotere oppervlakte binnendijkse gronden teruggekocht.
GLGK bleef als enige geïnteresseerde partij over en is inmiddels bijna twee jaar beheerder van de uiterwaard, met een vergunning op basis van de Wet beheer rijkswaterstaatswerken. SLF heeft geen bezwaar/beroep aangetekend tegen de verlening van deze vergunning.
In het voorjaar van 2011 heeft SLF contact opgenomen met RWS over de op handen zijnde eigendomsoverdracht van de gronden in de Schoutenwaard. Daarop is RWS meerdere malen in gesprek geweest met SLF en heeft uiteengezet dat vanwege bovengenoemde redenen levering aan GLGK is voorzien.
Vraag 3

Is de voorziene doorlevering aan het Geldersch Landschap niet in strijd met de beschikking van de Europese Commissie inzake de klacht gelijkberechtiging (juli 2011)? Loopt RWS niet het risico straks de doorlevering te moeten «terugdraaien» vanwege ongeoorloofde staatssteun? Deze Rijksdienst was toch op de hoogte van de ingediende klacht door de Vereniging Gelijkberechting Grondbezitters (VGG) bij de Europese Commissie en op de hoogte van de Verklaring van Linschoten?

RWS is op de hoogte van de klacht bij de Europese Commissie (EC) en de Verklaring van Linschoten. Het besluit van de EC heeft geen betrekking op de voorziene doorlevering aan GLGK. Het besluit van de EC (N308/2010) betrof de «Subsidieregeling grondverwerving ten behoeve van natuurbehoud» van het ministerie van EL&I. De EC heeft de subsidieregeling als non-discriminatoir en niet-marktverstorend beoordeeld. Levering aan GLGK is niet in strijd met deze beschikking. De levering vindt voorts plaats tegen de waarde in het economisch verkeer. Er is daarom geen sprake van ongeoorloofde staatssteun.
Vraag 4

Waaruit blijkt de juridische gebondenheid en op welk moment is die ontstaan waardoor RWS de gronden Lexkesveer niet wil of kan verkopen aan de Stichting Het Lijndensche Fonds voor Kerk en Zending maar «moet» doorleveren aan het Geldersch Landschap?

Zoals in de beantwoording onder 2 is vermeld, is GLGK nu bijna 2 jaar beheerder van de uiterwaard. RWS vanaf het begin van het project aangegeven dat de toekomstige beheerder van de projectgronden ook de eigenaar daarvan zou worden. RWS is derhalve juridisch gebonden tot verkoop van de gronden aan GLGK.
Vraag 5

Welke redenen liggen ten grondslag aan het feit dat (nog) geen invulling is gegeven aan die juridische gebondenheid, nu nog steeds geen overdracht heeft plaatsgehad? Waarom is er voor gekozen eerst de gronden in erfpacht over te dragen en later in eigendom?

RWS wacht met de eigendomsoverdracht aan GLGK via het RVOB, totdat de bestemming van de betreffende gronden door de gemeente is gewijzigd naar natuur. Als de bestemmingsplanwijziging definitief is, is het huidige beheer(plan) conform bestemming en is de natuurdoelstelling van het project Lexkesveer ook op die manier verzekerd.
Tot die tijd zal RWS de gronden aan GLGK in erfpacht uitgeven.
Vraag 6

Waarom is er niet gekozen voor een openbare aanbesteding waar iedereen in kan meedingen? Particulieren, terreinbeherende natuurbeschermingsorganisaties en andere organisaties en bedrijven krijgen dan elk gelijke kansen.

Zie het antwoord op vraag 4.
Vraag 7

Is er overheidsgeld (belastinggeld) vanuit het Rijk, de provincie over anderszins met de verkoop/de aankoop gemoeid?

De aankoop van de gronden in de Schoutenwaard is in het kader van het project met overheidsgelden geschied, evenals de realisatie van het gehele project Lexkesveer. De doelstelling van het rivierverruimingsproject betreft zowel waterstandsdaling als ook natuurontwikkeling. In verband hiermee wordt de bestemming van de gronden gewijzigd in natuur. GLGK ontvangt geen subsidie van het Rijk voor deze aankoop en heeft daarnaast aangegeven dat zij geen subsidie zal aanvragen voor de voorziene aankoop van deze heringerichte en herbestemde uiterwaard.

16 september 2011 - 11 november 2011

56 dagen

Het tracé bij Nieuwe Wetering
	Jhim van Bemmel (PVV)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. Brief ondershands aan de minister gezonden.

Vraag 1

Bent u bekend met de brief van de Dorpsraad Nieuwe Wetering?1

Ja, dat ben ik.
Vraag 2

Klopt het dat het voorzorgsprincipe bij Schiphol niet wordt gehanteerd? Zo ja, kunt u aangeven wat dit voor consequenties heeft en of dit gevolgen heeft voor het tracé bij de Nieuwe Wetering?

Inmiddels heeft u van mij een brief ontvangen (verstuurd 31 oktober jl.) met het definitieve tracé ter hoogte van de gemeente Haarlemmermeer en Kaag en Braassem. Zoals is aangegeven tijdens het debat met uw Kamer op 9 juni jl. passen we het voorzorgsprincipe voor de luchtvaartveiligheid juist wel toe. Vanuit de luchtvaartveiligheid bezien is een westelijke variant altijd beter dan een oostelijke variant, omdat deze verder van de luchthaven ligt. De minister van Infrastructuur en Milieu heeft in hetzelfde debat dan ook aangegeven eventuele risico’s in relatie tot Schiphol niet op te willen zoeken. Door te verkabelen ter hoogte van de Polderbaan worden daar mogelijke restrisico’s weggenomen. Het gaat niet alleen om de veiligheid van de mensen in het vliegtuig, maar ook de veiligheid op de grond. De maatschappelijke effecten die teweeggebracht worden als een vliegtuig neerstort in een dichtbebouwde omgeving zoals de Schipholregio, kunnen enorm zijn. Indien hierbij tevens vitale infrastructuur voor de energievoorziening wordt getroffen, zullen deze effecten nog kunnen toenemen.
Zie het antwoord op de vragen 3 en 4 voor de gevolgen voor het tracé bij Nieuwe Wetering.
Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel kilometer er bij de westelijke variant van de Haarlemmermeer ondergronds gaat door nog te plannen woonwijken? Hoeveel kilometer kan hiervan eventueel bovengronds in nog te bebouwen gebieden?

De verbinding wordt ondergronds gelegd ter hoogte van de kop van de Polderbaan, ter beperking van de risico’s voor de vliegveiligheid rond Schiphol. Daarnaast wordt de verbinding ondergronds gelegd langs de wijk Floriande, dus niet door de woonwijk. Als laatste wordt de verbinding onder het bebouwingslint van Rijpwetering doorgelegd tot voorbij de zogenaamde buisleidingenstrook aan de noordzijde. Daarmee is de 20 km voor verkabeling opgebruikt. Er zijn dus geen ondergrondse kilometers meer beschikbaar voor nog te bebouwen gebieden. Wegens het beperkte aantal beschikbare ondergrondse kilometers heb ik er voor gekozen deze bij bestaande woonwijken in te zetten. Overigens is er beleidsmatig ook geen aanleiding om ondergronds langs nog te plannen woonwijken te gaan: bij de ontwikkeling van nieuwe woonwijken kunnen woningen wat betreft magneetvelden op voldoende afstand van deze hoogspanningsverbinding worden gesitueerd, en tevens kan de hoogspanningsverbinding daarbij dan op landschappelijk verantwoorde wijze worden ingepast.
Vraag 4

Hoe oordeelt u over de infrastructurele knoop bij Nieuwe Wetering? Bent u bekend met de signalen van bewoners die wijzen op verhoogde gezondheidsrisico’s? Zo ja, wat is uw oordeel hierover?

De verbinding ter hoogte van Nieuwe Wetering zal de dorpskern op tenminste 800 meter afstand passeren. Dit is ruim voldoende afstand wat betreft magneetvelden. De bewoners van Nieuwe Wetering spreken echter ook over de risico’s van fijnstof. In opdracht van de minister van Infrastructuur en Milieu heeft het RIVM in 2007 een literatuurstudie verricht, waarbij met betrekking tot een mogelijke relatie tussen hoogspanningslijnen en fijnstof de wetenschappelijke informatie op dit onderwerp is bestudeerd. De conclusie uit het RIVM-rapport is dat, voor zover nu bekend, de schadelijke effecten van fijnstof niet worden verergerd door hoogspanningslijnen en de daaraan gekoppelde elektromagnetische velden. Recent heeft het RIVM een update uitgevoerd van het betreffende onderzoek. Het RIVM komt daarin tot de conclusie dat de publicaties die sinds 2007 zijn verschenen, geen aanleiding geven de conclusies uit 2007 te herzien.
De bevindingen van het RIVM zijn in lijn met die van de Gezondheidsraad uit 2001 en de Wereldgezondheidsorganisatie van juni 2007.
Vraag 5

Bent u bereid om bij bovengrondse aanleg in de Nieuwe Wetering de corridorwerking zo veel mogelijk te matigen door de meest westelijke kant van het zoekgebied bij Nieuwe Wetering te benuttenen en de aanleg zoveel mogelijk westelijk te effectueren? Zo nee, waarom niet?

In mijn brief aan uw Kamer van 31 oktober jl. heb ik aangegeven een zo westelijk mogelijk tracé te hebben gekozen. Bij een meer westelijke tracering zou een (bewoonde) monumentale molen «geraakt» worden en zou de verbinding erg dicht langs buurtschap Huigsloot ten noorden van de Ringvaart lopen, wat onwenselijk is. Tijdens het bestuurlijk overleg op 28 oktober jl. hebben de gemeente Kaag en Braassem en de provincie Zuid-Holland aangegeven dat dit uiteindelijke tracé als het «next best»-tracé wordt gezien. Zij houden een voorkeur voor een ondergronds tracé in de gemeente Kaag en Braassem.

26 augustus 2011 - 26 oktober 2011

61 dagen

De vervuilde levenloze rivier de Eems
	Lutz Jacobi (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA)

Bronnen

1. NOS, Zomerdossier 2011, de Eems. http://nos.nl/dossier/246884-zomer-2011/thema/de-eems/

Vraag 1

Kent u de berichten «De Eems: de gele rivier», «Hier is de Eems een soort snelweg», «Eems, ecologie en economie hand in hand» en «Borkum bezorgt om koolcentrales Eemshaven»?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u aangeven waarom het reddingsplan voor de Eemsnatuur er nog niet steeds niet is, vier jaar na de verklaring van toenmalig minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit dat zij samen met haar Duitse collega snel een voorstel bij de Europese Commissie zou indienen om de natuur in de Eems te herstellen?

De rivier de Eems is een Duitse rivier, de Eems-Dollard is deels gezamenlijk Nederlands-Duits gebied. Het maken van een beheerplan voor het Eems-Dollardgebied is daarom een gezamenlijke Nederlands-Duitse activiteit.
In de zomer van 2007 zijn Nedersaksen en Nederland samen een proces opgestart om te komen tot een integraal managementplan (IMP= een Duitse planvorm voor Habitatrichtlijngebieden) voor de rivier de Eems en de Eems-Dollard. Nedersaksen heeft dit proces begin 2008 stilgelegd vanwege in Duitsland lopende rechtszaken over het al dan niet kwalificeren voor de Habitatrichtlijn van de Unter- en Auβenems. In januari 2010 deed het EU Hof uitspraak in deze zaak en in november 2010 het Verwaltungsgericht in Oldenburg. Eind 2010 hebben Nedersaksen en Nederland de werkzaamheden om te komen tot een IMP voor de Eems en de Eems-Dollard weer opgepakt.
Vraag 3

Kunt u aangeven op welke termijn dit voorstel ingediend zal gaan worden?

Het is de bedoeling dat in 2013 het IMP voor de Eems-Dollard wordt vastgesteld en dat in 2015 het beheerplan Natura 2000 met de concrete maatregelen voor dit gebied gereed is.
Vraag 4

Bent u momenteel in overleg met uw Duitse collega? Zo ja, hoe ver is dit overleg? Zo nee, waarom niet?

Ja, zie vraag 3. We werken samen aan het opstellen van het IMP dat moet uitmonden in het beheerplan.
Vraag 5

Is er in het reddingsplan ook ruimte voor een meerjarenplan waarin een realistische toekomstvisie geschetst wordt, met daarin duidelijk aangegeven welke industriële activiteiten wel mogelijk zijn en welke zullen moeten verdwijnen?

Het doel van het beheerplan voor de Eems Dollard is het behalen van de instandhoudingsdoelen voor het gebied. Het beheerplan voorziet niet in een economische ontwikkelingsschets voor het gebied, maar wel een sociaaleconomische paragraaf. Het beheerplan geeft inzicht in voor welke activiteiten in en rond het Eems-Dollardgebied een Nb-wetvergunning nodig is en voor welke niet. Het beheerplan kan verder een toetsingskader voor vergunningplichtige activiteiten omvatten.
Vraag 6

Deelt u de mening dat de vernietiging door de Raad van State van de Nbw-vergunningen voor de elektriciteitscentrale RWE en de vernietiging van het tracébesluit voor verruiming van de vaargeul Eemshaven-Noordzee betekenen dat er opnieuw zeer kritisch naar de relatie economie en ecologie in dit Natura2000 gebied gekeken dient te worden? Zo nee, waarom niet?

Naar de relatie van economie en ecologie in dit gebied wordt al zorgvuldig en kritisch gekeken. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van rijk en provincie. Beide aspecten worden betrokken in de afweging in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 en bij de opstelling van het Integraal Management Plan voor de Eems-Dollard.

26 augustus 2011 - 4 oktober 2011

39 dagen

Het gasnetwerk
	Sharon Gesthuizen (SP), Paulus Jansen (SP)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. De Telegraaf, 20 augustus 2011.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de uitspraak van de voorzitter van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid dat er onvoldoende is gedaan met de adviezen van de onderzoeksraad aangaande het wegnemen van risico’s in ons gasnetwerk?1

De heer Joustra vraagt aandacht voor de rapporten van de Onderzoeksraad. Ik ben het echter niet eens met zijn stelling dat er onvoldoende is gedaan met de adviezen van de Onderzoeksraad. Naar aanleiding van het rapport «Grijs gietijzeren gasleidingen, Een onderzoek naar aanleiding van de gasexplosie Haarlemmer Houttuinen Amsterdam, 9 maart 2008» van 28 april 2009 en de daarbij behorende aanbevelingen van 6 juli 2009 zijn de volgende acties ondernomen:
Vraag 2

Waar in Nederland is het risico op ongelukken het grootst? Hoeveel mensen wonen in een gevarenzone? Hoe groot is de kans dat er een gasexplosie ontstaat vanwege de verouderde gietijzeren leidingen?

Voor grijs gietijzeren leidingen is er ten opzichte van andere materialen een additioneel risico indien die leidingen in niet-geconsolideerde grond liggen en die grond wordt geroerd ten gevolge van transport van zwaar verkeer of door de bouw of bemaling van diepe bouwputten. Doordat de grond op veel plaatsen wordt geroerd, is het aantal breuken per km grijs gietijzerleiding ruim vijf maal hoger dan in niet-brosse transportleidingen. Vandaar ook de noodzaak tot sanering.
Vraag 3

Spreekt wat u betreft uit de snelheid van handelen door netbeheerders voldoende gevoel voor urgentie om de risico’s van de verouderde gietijzeren gasnetwerken weg te nemen? Zo nee, hoe gaat u dat gevoel van urgentie vergroten? Zo ja, kunt u uw antwoord toelichten mede in het licht van de snelheid waarmee de verouderde netwerken in Frankrijk en Engeland zijn vervangen?

De realisatie van de plannen voor de vervanging van grijs gietijzer zijn voldoende ambitieus, gegeven de omstandigheden waarin door gasnetbeheerders eerst op de meest risicovolle plaatsen wordt gewerkt aan de sanering van het grijs gietijzer. Daarover zijn afspraken gemaakt met de netbeheerders en SodM ziet toe dat deze afspraken worden nagekomen. Op dit moment zie ik geen aanleiding om de gemaakte afspraken te herzien.
De Nederlandse situatie is niet één op één te vergelijken met Frankrijk en Groot-Brittannië, maar ook in Groot-Brittannië is een eerste periode van vijf jaar voor het opheffen van de meest risicovolle locaties voorzien en een periode van 30 jaar voor het opheffen van de overige risicovolle locaties.2
Vraag 4

Hebben alle netbeheerders inmiddels een risico-inventarisatie afgerond? Zo nee, welke netbeheerders hebben nog geen inventarisatie en waarom niet?

Ja, alle gasnetbeheerders hebben hun risico-inventarisatie afgerond.
Vraag 5

Hebben alle netbeheerders een plan van aanpak voor het vervangen van de gietijzeren gasleidingen op basis van die risico-inventarisatie? Zo nee, welke netbeheerders hebben nog geen plan van aanpak en waarom niet? Zo ja, kunt u per netbeheerder aangeven op welk moment in de tijd zij alle gietijzeren gasleidingen hebben vervangen?

Ja, alle gasnetbeheerders hebben een plan van aanpak voor het vervangen van de gietijzeren leidingen op basis van hun risico-inventarisatie.
Een aantal kleine netbeheerders zal hun aandeel in deze risicovolle leidingen binnen zes jaar na 2010 hebben gesaneerd. De sanering door de overige netbeheerders, zoals de drie grote beheerders Enexis, Stedin en Liander, wordt risicogericht uitgevoerd, waardoor de meest risicovolle leidingen het eerst vervangen worden, te weten ruim 2000 km in zes jaar na 2010. Na 30 jaar, in 2 041, zal 95% van het brosseleidingenbestand zijn vervangen. Het restant betreft grijs gietijzeren leidingen in minder breukgevoelige omstandigheden.
Vraag 6

Hoeveel van de geïnventariseerde knelpunten in het hoofdgasnetwerk zijn inmiddels door de gasunie opgelost? Hoeveel knelpunten moeten nog worden weggenomen?

Het Telegraaf-artikel geeft aanleiding tot misverstanden. Bij het artikel werd een kaartje van het Gasunie hoofdtransportnet afgedrukt. Dit kaartje zet de lezer op het verkeerde been omdat het onderzoek van het OVV waaraan wordt gerefereerd alleen betrekking heeft op regionale gasnetwerken. Op het kaartje van Gasunie’s hoofdtransportnet dat werd afgebeeld komen geen leidingen voor van «grijs gietijzer», want er zijn helemaal geen grijs gietijzeren leidingen in het hoofdtransportnet.
Vraag 7

Ligt de Gasunie daarmee nog op schema om tijdig te voldoen aan het wegnemen van de risico’s in het hoofdgasnetwerk? Zo nee, wat is de oorzaak van de vertraging?

Niet van toepassing, zie mijn reactie op vraag 6.

26 augustus 2011 - 7 september 2011

12 dagen

De te smalle brug over de IJssel tussen Arnhem en Westervoort

Bronnen

1. De Telegraaf d.d. 25 augustus 2011, «Nieuwe IJsselbrug te smal».

Vraag 1

Kent u de berichten over de nieuwe IJsselbrug, die te smal is voor twee passerende bussen en/of tractoren?1

Ja. Het betreft echter de renovatie van de IJsselbrug tussen Arnhem en Westervoort. Het probleem doet zich overigens niet voor bij voertuigen die voldoen aan de normale maximumbreedte. Het specifieke probleem doet zich voor bij landbouwvoertuigen, die breder zijn. Hoewel de rijbaan niet noemenswaardig smaller is geworden kunnen deze voertuigen in tegenstelling tot vroeger niet meer overhangen boven de inspectiepaden.
Vraag 2

Hoe is het mogelijk dat u geen rekening heeft gehouden met alle gebruikers van dit brugdeel?

In het voortraject is door de wegbeheerders de gemeenten Arnhem en Westervoort en de eigenaar van de brug Rijkswaterstaat breed en meermalen gecommuniceerd met zowel gebruikers als omwonenden van de brug. Voor de ontstane situatie zal nu ook in overleg met betrokkenen een oplossing worden gezocht. Zie verder het antwoord op vraag 4.
Vraag 3

Waarom heeft u het rijdeel versmald door de inspectiestrook met hoge betonnen randen af te scheiden?

Het rijdeel is niet noemenswaardig smaller. Uit het oogpunt van veiligheid is de weg nu wel gescheiden van het inspectiepad door metalen barriers. Het inspectiepad is namelijk niet draagkrachtig voor voertuigen. Er moet daarom voorkomen worden dat over de inspectiepaden wordt gereden. Ook het hekwerk langs de brug is niet draagkrachtig genoeg om voertuigen te weren (om te voorkomen dat ze van de brug vallen). In 2006 is een kiepwagen door het inspectiepad gezakt. Dit maakt duidelijk dat veiligheidsmaatregelen nodig zijn.
Vraag 4

Waarom wordt dit niet per direct ongedaan gemaakt door het wegnemen van de betonnen randen, zodat deze inspectiestroken incidenteel als uitwijkmogelijkheid gebruikt kunnen worden door brede voertuigen, zoals dat ook in het verleden gebeurde?

Ik vind het wenselijk dat op korte termijn een oplossing wordt gevonden voor de ontstane problematiek. Om veiligheidsredenen is het echter niet wenselijk dat de barriers worden weggenomen. Op dit moment wordt daarom onderzoek gedaan of ze vervangen kunnen worden door andere barriers, die ook aan de veiligheidseisen voldoen maar niet tot genoemde problemen leiden. Hierover zijn de betrokken gemeenten en RWS met de LTO en de loonwerkbedrijven in overleg. In afwachting van een structurele oplossing zijn maatregelen genomen om de ontstane problemen te beperken.
Vraag 5

Kunt u deze vragen binnen een week beantwoorden?

Ik heb getracht uw vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.

24 augustus 2011 - 21 september 2011

28 dagen

De vergoeding op basis van de verdeelmaatstaf buitenwater
	Hanke Bruins Slot (CDA)
	Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)

Bronnen

1. Kamerstukken 32 677, nr. 5, blz. 15.

Vraag 1

Is het waar, dat de vergoeding op basis van de verdeelmaatstaf buitenwater in het gemeentefonds per gemeente gemaximeerd is op 10 000 ha.?1

Ja.
Vraag 2

Om welk bedrag per gemeente gaat het maximaal bij de verdeelmaatstaf buitenwater?

Om een bedrag van 0,35 miljoen euro.
Vraag 3

Hoeveel gemeenten hebben meer dan 10 000 ha. buitenwater?

Het betreft 19 gemeenten.
Vraag 4

Deelt u de mening, dat de maximering zeer nadelig kan uitpakken bij samenvoeging van gemeenten, waarvan er twee of meer tenminste 10 000 ha. buitenwater hebben? Hoe vaak heeft een dergelijke situatie zich de afgelopen tien jaar voorgedaan?

Bij gemeentelijke samenvoegingen in de afgelopen jaren, waarbij twee of meer betrokken gemeenten tenminste 10 000 ha. buitenwater hadden, is mij niet bekend dat bij de betreffende gemeenten sprake is geweest van een problematisch financieel nadeel als gevolg van de maximering van de uitkering op basis van de maatstaf buitenwater.
Vraag 5

Wat is de reden van de maximering? Wat is de basis voor het getal van 10 000 ha.?

Tot maximering is besloten om bij de verdeling van het gemeentefonds aan te kunnen sluiten bij de kosten van gemeenten. Bij de maatstaf buitenwater is vooral gedacht aan extra kosten die gemeenten ondervinden in verband met de kustligging (ruimtelijke ordening, beheer stranden, enzovoort). Omdat het buitenwater zich soms ver buiten de kust uitstrekt, kent de maatstaf daarom een maximum, teneinde excessieve bedragen te vermijden.
Vraag 6

Zijn er verdeelmaatstaven voor het gemeentefonds die op vergelijkbare wijze gemaximeerd zijn?

Nee.
Vraag 7

Bent u bereid de maximering te betrekken bij de herijking van het gemeentefonds?

Gezien de verwaarloosbaarheid van het financiële nadeel van samenvoegingen van in ieder geval twee gemeenten met meer dan 10 000 ha. buitenwater wordt het niet nodig geacht de maximering expliciet te betrekken bij de herijking van het gemeentefonds.

23 augustus 2011 - 3 oktober 2011

41 dagen

Begroeiing van de uiterwaarden
	Ger Koopmans (CDA), Michiel Holtackers (CDA), Marieke van der Werf (CDA)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

1. http://www.eenvandaag.nl/binnenland/38414/het_gaat_weer_goed_met_de_bever_in_nederland

Vraag 1

Vanuit welk budget wordt de aangekondigde 75 mln. vrijgemaakt waarmee het kabinet voornemens is de begroeiing van de uiterwaarden in relatie tot waterveiligheid aan te pakken? Waar wordt het bedrag aan besteed?

Het budget is afkomstig uit een in het infrastructuurfonds opgenomen reservering ten behoeve van uitvoeringskosten van waterveiligheidsprojecten. Het budget is nodig om eenmalig vegetatie, zoals bomen, struweel en ruigten, die een ongewenst opstuwend effect op de hoogwaterstanden hebben te verwijderen. Om te voorkomen dat vervolgens opnieuw vegetatie met ongewenste effecten op de hoogwaterstanden opschiet, bereid ik een voorstel tot wijziging van de Waterwet voor die de rechthebbenden van gronden in de uiterwaarden verplicht de vegetatie op hun terreinen zodanig te onderhouden dat zich geen ongewenste opstuwende effecten voordoen.
Vraag 2

Kunt u aangeven of voor de financiering ook gekeken is naar andere financieringswijze en/of functieontwikkeling zoals rood voor groen, opbrengst afgravingsproducten, verkoop van biomassa of beheer door agrariërs?

Doel is om vegetatie die een ongewenste opstuwing veroorzaakt te verwijderen. Er zullen geen geulen worden gegraven waardoor vrijkomend materiaal verkocht zou kunnen worden. De verkoop van biomassa en andere vormen van inverdienen worden meegenomen om de kosten te verlagen. Rood voor groen is geen optie, omdat nieuwe bebouwing in de uiterwaarden met het oog op de afvoer van rivierwater evenmin is gewenst. De eenmalige verwijdering van ongewenste vegetatie door het rijk brengt geen verschuivingen in het beheer met zich mee. Agrariërs, maar ook natuurbeheerders blijven hun terreinen beheren. Ook op terreinen van agrariërs is vegetatie ontstaan die een ongewenst opstuwend effect op de waterstanden heeft. Deze vegetatie zal, uiteraard na overleg met rechthebbenden, eenmalig op kosten van het rijk worden verwijderd. De voorgenomen wijziging van de Waterwet legt vervolgens de verantwoordelijkheid voor een zodanig beheer van de vegetatie dat deze geen ongewenst opstuwend effect op de waterstanden heeft bij de rechthebbenden. De maximaal toegestane vegetatie zal in een legger worden vastgelegd. De legger is het juridisch document van de beheerder van een waterstaatswerk waarin de normatieve staat (ligging, vorm, afmeting en constructie) van het waterstaatswerk, zoals het winterbed van de grote rivieren, wordt vastgelegd.
Vraag 3

Waarom stelt u een wet voor en gebruikt u niet al bestaande kaders?

Naar mijn mening dienen rechthebbenden van gronden in de uiterwaarden de daarop groeiende vegetatie zelf zodanig te onderhouden dat deze geen ontoelaatbare belemmering voor de rivierafvoer vormt. Op dit moment bevat de Waterwet deze onderhoudsverplichting niet. Vandaar dat ik daartoe een voorstel tot wijziging van de Waterwet voorbereid.
Dit komt tegemoet aan de wens van uw Kamer, zoals deze tot uiting is gebracht in de motie Boelhouwer/Koppejan van 14 december 2009.1 De Kamer verzoekt in deze motie de regering «prioriteit te geven aan een goed beheer en onderhoud van de natuur in de uiterwaarden, waarbij de terreinbeheerders van het betreffende gebied primair verantwoordelijk zijn om dit beheer en onderhoud dienstbaar te maken aan het realiseren en behouden van de waterveiligheid.»
Vraag 4

Is sprake van een inhaalslag om de begroeiing in toom houden? Zo ja, waarom moet deze inhaalslag plaatsvinden? Wie is eindverantwoordelijk voor de uiterwaarden en het beheer? Welke verantwoordelijkheidsverdeling hebben de beheerders/ bevoegd gezag in deze? In hoeverre past de aanpak van begroeiing bij de realisatie van de natuurdoelen in Natura2000- gebieden?

De vegetatie in de uiterwaarden van de grote rivieren is sinds de jaren negentig van de vorige eeuw flink toegenomen. Dit is het gevolg van wijziging in grondgebruik en het niet (meer) onderhouden van vegetatie. Echter, het opschieten van bomen, ooibos en struweel staat een veilige afvoer van het rivierwater letterlijk in de weg. De vegetatie belemmert de rivierafvoer, waardoor de waterstanden hoger worden. Dit staat op gespannen voet met de realisatie van de doelstelling voor de veilige afvoer van water door de Maas, Rijn en zijtakken. Uitgangspunt voor de in de PKB ruimte voor de Rivier opgenomen rivierkundige maatregelen zijn de waterstanden in het jaar 1997. Na die tijd toegenomen vegetatie die de rivierafvoer belemmert zorgt er voor dat de veiligheidsdoelstelling van de PKB Ruimte voor de Rivier niet wordt gerealiseerd.
Er is dan ook sprake van een inhaalslag om de invloed van de vegetatie op de waterstand in overeenstemming te brengen met de situatie in het referentiejaar 1997. Dit is nodig om de veiligheidsdoelstelling te realiseren en daarmee te voldoen aan de wettelijke veiligheidsnorm. Het is van groot belang dat de vegetatie na deze inhaalslag op dit niveau wordt onderhouden. Vandaar dat ik een voorstel tot wijziging van de Waterwet voorbereid.
De Rijkswaterstaat is als rivierbeheerder eindverantwoordelijk voor de veilige afvoer van rivierwater en treedt namens mij op als bevoegd gezag. Het dagelijks beheer van de uiterwaarden berust in het algemeen niet bij Rijkswaterstaat, maar bij particulieren, natuurbeschermingsorganisaties en andere overheden.
Bij het in uitvoering brengen van de inhaalslag en het vastleggen van de maximaal toegestane vegetatie worden de doelen van waterveiligheid en van Natura 2000 met elkaar in overeenstemming gebracht. Daartoe vindt overleg plaats met het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.
Het ministerie van EL&I is op grond van de Natuurbeschermingswet de vergunningverlenende instantie voor werkzaamheden in het kader van de inhaalslag die vergunningplichtig zijn.
Vraag 5

Doen zich naast deze inhaalslag ook andere ontwikkelingen in het kader van waterveiligheid voor waarop beleid dient te worden aangepast, zoals bijvoorbeeld de opkomst van de bever in Nederland?1

Het realiseren van de inhaalslag is bestaand beleid en opgenomen in het Nationaal Waterplan. Nieuw is mijn voornemen een voorstel tot wijziging van de Waterwet bij uw Kamer in te dienen waarmee de verantwoordelijkheid de vegetatie zodanig te onderhouden dat deze geen ontoelaatbare belemmering voor de rivierafvoer vormt, bij de rechthebbenden komt te berusten.
De opkomst van de bever vraagt geen nieuw beleid. Uit onderzoek is gebleken dat er goede mogelijkheden zijn om schade door bevers met preventieve maatregelen, zoals het aanbrengen van gaas of het aanbermen van de dijk, te beperken.
Vraag 6

Kan worden aangegeven wat deze aanpak oplevert aan kilogram groen-afval en aan waterveiligheid? Deelt u de mening dat het maaisel niet als afval dient te worden bestempeld, maar als covergistingsmateriaal?

De hoeveelheid materiaal die vrijkomt bij het verwijderen van de vegetatie is nog onbekend. Doel van het verwijderen van de vegetatie is het teniet doen van de door deze vegetatie veroorzaakte ongewenste opstuwing van de waterstanden om daarmee bij te dragen aan de realisatie van de veiligheidsdoelstelling van de PKB Ruimte voor de Rivier.
Het Alterra onderzoek waar de vraag naar verwijst heeft betrekking op bermmaaisel. Bij de inhaalslag komt ander, veel grover, materiaal vrij, zoals struweel en hout. Waar mogelijk en kosteneffectief zal vrijkomend materiaal als biomassa voor energiewinning worden benut.
Vraag 7

Wat vindt de regering van het voorstel om het groenafval aan te bieden als biomassa-component in covergisting, omdat vergisting van maaisel duurzaam is, zoals is gemeld in Alterra-rapport 2064?

Zie antwoord vraag 6.

22 augustus 2011 - 4 oktober 2011

43 dagen

Verouderde gasleidingen die tikkende tijdbommen in de Nederlandse bodem zijn
	Roland van Vliet (PVV), André Elissen (PVV), Richard de Mos (PVV)
	Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)

Bronnen

1. «Gasnet op springen», voorpagina Telegraaf, 19 augustus 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Gasnet op springen»?1

Ja.
Vraag 2

Hoe beoordeelt u de stelling dat hopeloos verouderde gashoofdleidingen tikkende tijdbommen in de Nederlandse bodem zijn?

Het is onjuist om te spreken over gashoofdleidingen. Het onderzoek van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) heeft alleen betekenis voor regionale gasnetwerken. Naar aanleiding van het OVV-rapport hebben de regionale netbeheerders in 2010 elk hun brosse leidingen geïnventariseerd en een risicoanalyse gemaakt, vervolgens hebben zij in goede afstemming met Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) plannen opgesteld om tot versnelde sanering te komen. Het vervangen van alle brosse leidingen is een complexe, tijdrovende en kostbare operatie. Eerst zullen daarom de meest kwetsbare en dus risicovolle leidingen worden vervangen (binnen 5 jaar). Dit betreft met name de sanering van leidingen in stedelijke gebieden. SodM heeft deze plannen in maart 2010 gepresenteerd aan de Onderzoeksraad. SodM houdt toezicht op de uitvoering van de plannen.
Vraag 3

Bent u bereid om in de toekomst naast milieueffectrapportages ook rampeneffectrapportages in te voeren? Zo nee, welke bestaande onderzoeken voorkomen dat er rampen of zware ongevallen ontstaan door verouderde gasleidingen? Als bestaande onderzoeken voldoen, waarom schoten deze dan tekort (blijkens de in het artikel genoemde explosie op 9 maart 2008)?

Op grond van de MR Kwaliteitsaspecten netbeheer elektriciteit en gas zijn netbeheerders verplicht om periodiek te rapporteren over hun prestaties en beleid aangaande veiligheid in kwaliteits- en capaciteitsdocumenten (KCD’s).
In de KCD’s moeten netbeheerders o.a. rapporteren over hun assetmanagement, de resultaten van de risicoanalyse en welke maatregelen worden genomen teneinde de risico’s te beperken. Hierop wordt toegezien door SodM.
Volledige zekerheid geven dat er geen enkele kans is op een ramp of zwaar ongeval is niet realistisch. Wel kunnen maatregelen worden genomen om die risico’s zoveel mogelijk te beperken.
De vereisten van het kwaliteits- en capaciteitsdocument zijn aangescherpt in de Regeling kwaliteitsaspecten netbeheer elektriciteit en gas; deze is op 1 juli 2011 in werking getreden. Daarnaast is er een AMvB Veiligheid (beoogde inwerkingtreding eind 2011) waarin de netbeheerders een zorgplicht hebben om het transport van gas en het daarmee samenhangende beheer van het gastransportnet zodanig in te richten dat dit veilig is voor mens en milieu. Aan deze zorgplicht wordt invulling gegeven door een veiligheidsmanagementsysteem.
Vraag 4

Vindt u dertig jaar een acceptabele periode om alle gevaarlijke gasleidingen te vervangen? Zo ja, waarom is dat acceptabel en wat zijn de risico's?

Het saneren van de grijs gietijzeren leidingen is de verantwoordelijkheid van de netbeheerders. Een aantal kleine netbeheerders zal hun aandeel in deze risicovolle leidingen binnen zes jaar na 2010 hebben gesaneerd. De sanering door de overige netbeheerders, zoals de drie grote beheerders Enexis, Stedin en Liander, wordt risicogericht uitgevoerd, waardoor de meest risicovolle leidingen het eerst vervangen worden, te weten ruim 2000 km in zes jaar na 2010, en leidingen met een lager risicoprofiel in de jaren daarna. In 2041, zal 95% van het brosseleidingenbestand zijn vervangen. Het restant betreft grijs gietijzeren leidingen in minder breukgevoelige omstandigheden.
Vraag 5

Heeft u het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid uit 2009 voldoende serieus genomen? Zo ja, welke stappen heeft u sindsdien gezet?

Naar aanleiding van dit rapport zijn de volgende acties ondernomen:
Vraag 6

Hoe beoordeelt u de oproep van Tjibbe Joustra «Overheid, doe iets met onze rapporten!»?

In de Rijkswet Onderzoeksraad voor Veiligheid zijn artikelen opgenomen over de wijze waarop met de aanbevelingen van de Raad omgegaan dient te worden (artikel 73 t/m 76). Het komt er op neer dat bestuursorganen en andere organen binnen een jaar het standpunt over de aan hen gerichte aanbevelingen schriftelijk kenbaar maken aan de minister die dit aangaat, met afschrift aan de Onderzoeksraad. De minister van Veiligheid en Justitie stuurt jaarlijks naar de Staten Generaal een overzicht van de aanbevelingen van de Raad, de standpunten en de wijze waarop aan de aanbevelingen gevolg is gegeven (Tweede Kamer 2009–2010, 29 668, nr. 29 d.d. 15 februari 2010).
Vraag 7

Hoe zijn, wat de vervanging van de 10 000 kilometer gietijzer betreft, de verantwoordelijkheden verdeeld tussen de verschillende overheden, de semipublieke sector en het bedrijfsleven?

De verantwoordelijkheid voor de gietijzeren buisleidingen ligt primair bij de netbeheerders. Deze hebben de wettelijke plicht om het net zodanig in te richten dat dit veilig is voor mens en milieu. Toezicht, opdat de netbeheerders deze taak deugdelijk invullen, wordt uitgevoerd door SodM. SodM kan eventueel een beroep doen op de Energiekamer om handhavinginstrumenten in te zetten zoals een bindende aanwijzing.
Vraag 8

Zijn de grote problemen waar Nederland nu mee geconfronteerd is het gevolg van privatisering?

Het vervangen van brosse buisleidingen houdt geen enkel verband met de privatisering. De netten worden beheerd door publieke netbeheerders.
Vraag 9

Verwacht u dat er door het onderschatten van deze problematiek negatieve gevolgen voor de Noord/Zuidlijn zullen ontstaan?

Bij het aanleggen van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam wordt reeds vooruitlopend op de bouwwerkzaamheden het grijs gietijzeren gasnet vervangen. Hierdoor wordt handig gebruik gemaakt van de bestaande bouwactiviteiten en worden de overlast en de kosten die gepaard gaan met het vervangen van de buisleidingen beperkt.

12 augustus 2011 - 7 september 2011

26 dagen

Tegemoetkoming schade bij de overstroming van de Maas
	Ger Koopmans (CDA)

Vraag 1

Hebt u al besluiten genomen op grond van de Regeling tegemoetkoming schade bij overstroming van de Maas in januari 2011?

Nee.
Vraag 2

Deelt u de opvatting dat het beperken van de toepassing van de schaderegeling tot een klein deel van de gemeente Bergen onvoldoende gemotiveerd is en de gemeente Bergen opgezadeld wordt met onevenredig hoge kosten?

Op dit moment ben ik van mening dat mijn besluit om het schadegebied niet aan te passen, goed is gemotiveerd. Door de gemeente Bergen (L) is echter bezwaar gemaakt tegen mijn besluit. Ik acht het niet wenselijk vooruit te lopen op de uitkomsten van deze en mogelijk andere procedures.
Vraag 3

Kunt u een afschrift van uw uitspraak op het bezwaarschrift van de gemeente Bergen naar de Kamer toezenden?

Ik zal u mijn beslissing op het bezwaarschrift van de gemeente Bergen (L) zenden, nadat ik deze beslissing heb genomen en de gemeente Bergen (L) heb geïnformeerd.

2 augustus 2011 - 30 augustus 2011

28 dagen

Waterschapslasten
	Karen Gerbrands (PVV), Richard de Mos (PVV)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

1. Westonline, 16 juli 2011.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «LTO in conflict met Unie van Waterschappen»?1

Ja
Vraag 2

Deelt u de mening dat het uitermate onwenselijk is dat veel boeren onevenredig veel moeten betalen aan waterschapslasten, omdat ze leven en werken in waterschappen met veel infrastructuur waar iedereen gebruik van maakt, waardoor de waarde van grond enorm stijgt? Zo nee, waarom niet?

In het artikel «LTO in conflict met de Unie van Waterschappen» wordt gesteld dat boeren en tuinders betalen voor infrastructuur en natuur. Het is echter niet zo dat boeren en tuinders betalen voor infrastructuur, de waarde van infrastructuur speelt een rol bij de wijze waarop de totale kosten worden verdeeld over groepen van belastingplichtigen. Het tarief voor de watersysteemheffing is afhankelijk van de waardeverhoudingen tussen het totaal aan waarde van onbebouwde gronden, bebouwde gronden en natuurgronden. De waarde van de infrastructuur in het economisch verkeer telt op grond van de wet mee voor het bepalen van de totale waarde van de onbebouwde gronden in het gebied. Het daadwerkelijke tarief dat een agrariër of tuinder per hectare betaalt aan watersysteemheffing wordt daarnaast beïnvloed door de begrotingsomvang. Verder kan het bestuur van een waterschap het tarief beïnvloeden met diverse instrumenten. Er zullen dus altijd tariefsverschillen zijn tussen waterschappen. Uit onderzoek naar de ontwikkeling van de waterschapslasten de afgelopen 10 jaar blijkt dat de tarieven voor de categorie ongebouwd in het Hoogheemraadschap Delfland in de jaren 2000–2008 licht daalden, maar door de invoering van het nieuwe belastingstelsel sterk zijn gestegen. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat de nieuwe regeling minder vrijheid biedt voor de waardering van infrastructuur dan voorheen, waardoor de totale waarde aan onroerende ongebouwde zaken in het Hoogheemraadschap fors is toegenomen. Daarbij is het een feit dat er een relatief beperkte hoeveelheid agrarische grond en een relatief grote hoeveelheid infrastructuur aanwezig is.
Vraag 3

Bent u van mening dat het zeer wenselijk is om versneld het Waterschapsbesluit aan te passen en al in 2012 de Taxatiewijzer voor infrastructuur facultatief te laten worden, zodat boeren in waterschappen met veel infrastructuur niet nog twee jaar zich blauw hoeven te betalen? Zo ja, heeft u de bereidheid mogelijkheden te onderzoeken om de gemiddelde waarde van een hectare met infrastructuur te bepalen door de waarde van een hectare agrarische grond met een factor 5 tot 10 te vermenigvuldigen, zodat boeren goedkoper uit zijn? Zo nee, waarom niet?

De Taxatiewijzer is niet door of vanwege het ministerie vastgesteld. Deze in opdracht van de Unie van Waterschappen opgestelde handreiking maakt het voor waterschappen makkelijk om de waarde van infrastructuur te bepalen en te motiveren. Voor een oplossing op korte termijn voor de Delflandse problematiek zal het Waterschapsbesluit moeten worden aangepast. Ik heb reeds onderzoek laten doen naar de mogelijkheden om binnen het wettelijk systeem wijzigingen door te voeren die leiden tot lagere tarieven in het Hoogheemraadschap van Delfland, zonder dat de tarieven voor de categorie ongebouwd in andere waterschappen verplicht meedalen of meestijgen. Tot nu toe heeft dat nog geen oplossing opgeleverd. Thans wordt nog een nader onderzoek uitgevoerd. Ik zal de Tweede Kamer over de resultaten berichten.
Als een aanpassing van het besluit niet tot een gewenste oplossing leidt en aanpassing van de wet noodzakelijk blijkt, neem ik dit mee in de herziening van het stelsel zoals deze is afgesproken in het Bestuursakkoord Water voor 2014.

26 juli 2011 - 5 augustus 2011

10 dagen

Luchtfoto's en panoramafoto's
	Jhim van Bemmel (PVV)

Bronnen

1. Gelderse versie Google maps vreest klantenverlies door Haagse plannen in FD op 30 juni 2011.
2. Rapport van de adviesbureaus ECORYS en Grontmij in opdracht van VROM, d.d. 25 juni 2009, «ten compleet beeld van Nederland, maatschappelijke kosten-batenanalyse luchtfoto’s en 360°-panoramafoto’s».

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Gelderse versie Google maps vreest klantenverlies door Haagse plannen»1 en het rapport Maatschappelijke kosten-batenanalyse luchtfoto’s en 360°-panoramafoto’s?2

Ja.
Vraag 2

Heeft u zicht op de gevolgen van de Europese aanbesteding voor de Nederlandse koppositie op dit gebied en de samenwerkingsverbanden op maatschappelijk gebied?

Ja. Allereerst wil ik u kort de achtergrond bij de overheidsbrede aankoop van luchtfoto’s en panoramafoto’s schetsen. Als coördinerend minister voor de geo-informatie in Nederland onderstreep ik het belang van geo-informatie, en daarmee van beeldmateriaal (luchtfoto’s en panoramafoto’s). Het speelt een groeiende rol in onder meer de publieke dienstverlening en administratieve lastenverlichting. Ik werk dan ook aan een overheidsbrede basisvoorziening voor geo-informatie, zoals vermeld in de beleidsnota GIDEON welke ik in 2008 aan uw Kamer gestuurd heb. Met uitgangspunten als «éénmalige inwinning, meervoudig gebruik» organiseren we ons als overheid op een efficiëntere manier.
De overheidsbrede aankoop van beeldmateriaal wordt in het GIDEON kader uitgevoerd. De gezamenlijke overheden hebben geïnventariseerd welke specificaties aan het materiaal zij nodig achten voor de uitvoering van haar publieke taken. Daarbij zijn bij ieder element in de specificatie steeds de elementen bruikbaarheid (in hoeverre is de betreffende specificatie noodzakelijk voor de uitvoering van publieke taken), haalbaarheid / leverzekerheid (kan de markt voldoen aan de specificatie) en financierbaarheid (staat de specificatie in verhouding tot de beschikbare financiële middelen) tegen elkaar afgewogen. De gezamenlijke aanpak voorkomt dat de diverse overheden de aanbestedingen afzonderlijk moeten uitvoeren. Dubbel werk wordt voorkomen.
Dan het antwoord op uw vraag. Ja, ik heb zicht op de gevolgen van de Europese aanbesteding. De omvangrijke overheidsbrede aankoop van dit materiaal wordt middels een Europese aanbesteding op de markt gezet. Alle bedrijven, ook de Nederlandse bedrijven, en ook de koplopers in de markt kunnen (zelf of in consortia) inschrijven op deze aanbesteding. De aanbiedingen van die bedrijven zullen bepalend zijn in de keuze aan welke bedrijven de opdracht gegund wordt.
Vraag 3

Realiseert u zich dat door door het Europees opknippen van dit product in de losse onderdelen (digitale panorama-fotokaarten, kwaliteitscontrole, hosting en gelieerde software) de overheid een extra taak krijgt om dit weer allemaal te integreren en dus zeer waarschijnlijk uiteindelijk meer kosten gaat maken? Zo ja, wat is uw oordeel hierover?

Met de standaarden die in de specificaties vereist worden zijn de onderdelen integreerbaar. De overwegingen om in verschillende percelen aan te besteden zijn met experts in dit veld zorgvuldig doordacht en met de experts zijn de specificaties zodanig opgesteld dat de onderdelen na de aanbesteding integreerbaar zijn. Het uitgangspunt van het project is daarbij steeds geweest dat de gezamenlijke aanpak baten oplevert en niet meer gaat kosten dan dat het nu doet.
Voor de volledigheid vermeld ik hierbij ook de redenen die ten grondslag hebben gelegen aan het opdelen in percelen:
Het aantal bedrijven dat de gehele opdracht (alle percelen) voor heel Nederland zou kunnen aanbieden is zeer gering. De markt van bedrijven die luchtfoto’s aanbieden en de markt die panoramabeelden aanbiedt kent slechts een zeer kleine overlap. Concurrentie is belangrijk voor de prijsstelling.
Aanbiedingen van de best geëquipeerde bedrijven op onderdelen is belangrijk voor de kwaliteit.
Bij kwaliteitscontrole is het van belang dat hiervoor een onafhankelijke partij wordt aangesteld. Dat is de overweging geweest ook hiervoor een apart perceel op te nemen.
Betreffende de hosting kan ik u melden dat na de uitvoering van de marktconsultatie de richting is gekozen dit beter aan te laten sluiten bij de GIDEON visie en dit te laten aansluiten bij de ontsluiting van andere geo-informatiebestanden.
Wat betreft de software is aangesloten bij de idee dat de overheid de data beschikbaar stelt en zich daarbij houdt aan open standaarden waarmee de markt de data in diverse software pakketen kan opnemen.
Vraag 4

Klopt het dat in de aanbestedingscriteria, voor zover nu bekend, kwaliteitseisen uit het verleden worden gehanteerd, die sterk onder het niveau liggen van het systeem van panorama-fotokaarten die vandaag de dag worden gebruikt? Zo ja, wat is de motivatie hiervoor en welke gevolgen verwacht u dat dit heeft?

Nee. De aanbestedingscriteria die op dit moment buiten het project bekend zijn, zijn de specificaties van de marktconsultatie in april dit voorjaar. Naar aanleiding van de opmerkingen uit de marktconsultatie zijn die specificaties de afgelopen maanden grondig verbeterd en verder gedetailleerd.
Vraag 5

Bent u bereid om de huidige aanbesteding, die gepland staat om op 8 augustus te verschijnen, te onderbreken teneinde nader onderzoek te doen naar de mogelijk negatieve bijeffecten van deze aanbesteding zoals verwoord in vraag 2 t/m 4? Zo neen, waarom niet?

Nee. De voorbereiding voor de aanbesteding is op zorgvuldige wijze uitgevoerd. De gemaakte keuzes, zoals vermeld onder punt 2 t/m 4 zijn onderbouwd en beargumenteerd gemaakt en ik zie dan ook geen reden de aanbesteding uit te stellen.
Vraag 6

Wilt u in verband met de aanbestedingsdatum deze vragen vóór 1 augustus 2011 beantwoorden en aan de Kamer doen toekomen?

In verband met de vakantieperiode is de termijn tot 1 augustus erg kort gebleken, wel heeft de beantwoording plaatsgevonden voor de aanbestedingsdatum.

8 juli 2011 - 15 juli 2011

7 dagen

De status van het besluit over het ontwikkelen van een alternatief voor de ontpoldering van de Hedwigepolder
	Liesbeth van Tongeren (GL)

Vraag 1

Herinnert u zich het kabinetsbesluit van 9 oktober 2009 om «na rijp beraad» over te gaan tot ontpoldering van de Hertogin Hedwigepolder?

Ja.
Vraag 2

Hoe moet, in juridische zin, uw brief van 17 juni 2011 over het door u beschreven alternatief voor de natuurcompensatie gelezen worden? Is het besluit van 9 oktober 2009 met deze brief komen te vervallen?

Als feitelijke mededeling van de in het kabinet afgesproken aanpak voor natuurherstel in de Westerschelde als een alternatief voor de ontpoldering van de Hedwigepolder. Daarmee is het kabinetsbesluit van 9 oktober 2009 vervallen.
Vraag 3

Op welk «besluit» doelde u toen u op 30 juni jongstleden in de Tweede Kamer zei «We gaan het besluit om elders in Zeeland natuur te creëren met kracht van veel argumenten voor leggen bij de Vlaamse regering»?

Het besluit van het kabinet van 17 juni 2011 over de aanpak van natuurherstel in de Westerschelde.
Vraag 4

Is er sprake van een kabinetsbesluit in de zin van een voorgenomen besluit ingevolge Afdeling 3.4 Uniforme openbare voorbereidingsprocedure? Zo ja, hoe luidt dat besluit dan exact? Zo nee, waarom niet?

Het kabinetsbesluit van 17 juni jl. als zodanig is geen op rechtsgevolg gerichte handeling en daarom geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. De door het kabinet afgesproken aanpak voor natuurherstel in de Westerschelde vindt zijn uitwerking in diverse bestuursrechtelijke besluiten en procedures.
Vraag 5

Bent u voornemens uw (voorgenomen) besluit spoedig te publiceren in de Staatscourant en de regionale media? Zo nee, waarom niet?

Nee, omdat het juridisch niet is vereist (zie antwoord op vraag 4). Bovendien is de kenbaarheid van het kabinetsbesluit geborgd door de publicatie van mijn brief van 17 juni jl. – waarin ik mededeling doe van het kabinetsbesluit en het besluit van een toelichting heb voorzien – als Kamerstuk.

30 juni 2011 - 19 oktober 2011

111 dagen

Het project Munnikenland en PKB Ruimte voor de Rivier
	Anne-Wil Lucas-Smeerdijk (VVD)
	Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat in het project Munnikenland van het programma Ruimte voor de Rivier (Zaltbommel) Staatsbosbeheer een belangrijke rol speelt in het toekomstig beheer van de binnen- en buitendijkse gebieden, die in de Planologische kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de Rivier als «natuur» zijn aangemerkt, en dat de gemeenteraad van Zaltbommel op 7 juli 2011 een besluit dient te nemen over het bestemmingsplan, terwijl er nog grote onduidelijkheden zijn over de flexibiliteit die de PKB Ruimte voor de Rivier biedt ten aanzien van de bestemming «Natuur»?

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat een goed onderhoud en beheer van de uiterwaarden en buitendijkse polder essentieel is voor de waterveiligheid, gezien het negatieve effect van opslag in de uiterwaarden voor het waterbergend vermogen? Begrijpt u de zorgen die er leven in de gemeenteraad van Zaltbommel ten aanzien van de mate waarin Staatsbosbeheer haar afspraken in dit gebied ten aanzien van een goed beheer van de natuurgebieden kan nakomen, gezien de bezuinigingen en de discussie over de positie van Staatbosbeheer?

Ja, een goed beheer is essentieel voor de waterveiligheid. Vanwege dit belang is het beheer al tijdens het planproces meegenomen in de vaststelling van het ontwerp voor de maatregel (SNIP3-beslissing) door de minister van Verkeer en Waterstaat op 21 juni 2010.
Ik heb kennis genomen van de zorgen van de gemeenteraad. Bij de projectbeslissing is vastgelegd wanneer er moet worden ingegrepen in de vegetatie omwille van waterveiligheid. Bij het bestemmingsplan is een plan «Beheer en onderhoud» gevoegd. Hierin wordt aangegeven hoe de inrichting van het Munnikenland duurzaam in stand gehouden kan worden, zodat ook in de toekomst aan de hydraulische taakstelling wordt voldaan. Overigens zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat het beheer, onafhankelijk van wie het gaat uitvoeren, zodanig wordt uitgevoerd dat de waterveiligheid blijft behouden.
Vraag 3

Kunt u aangeven of het wijzigen van de bestemming «Natuur» in een dubbelbestemming met agrarisch beheer/medegebruik mogelijk is binnen de PKB Ruimte voor de Rivier, met het oog op de beweging dat er binnen het project Munnikenland niet gekozen kan worden voor een minder onderhoudsintensieve variant van «Natuur» in de vorm van agrarisch natuurbeheer of natuurlijke landbouw, omdat in de PKB onderdelen van project zijn aangewezen als «Natuur»?

Binnen de bestemming «natuur» is agrarisch medegebruik mogelijk; een dubbelbestemming is daarvoor niet nodig. De gemeenteraad is op 25 augustus jl. akkoord gegaan met het ontwerp bestemmingsplan, met daarbij de opdracht aan het college om binnen de natuurbestemming een volwaardige invulling van agrarisch natuurbeheer mogelijk te maken. De mogelijkheden hiertoe zullen worden onderzocht, waarbij de wethouder ook heeft aangegeven dat er hierdoor geen vertraging mag optreden in het tijdig realiseren van het veiligheidsniveau.
De projectorganisatie verkent de mogelijkheden voor agrarisch natuurbeheer overigens al langer.
Vraag 4

Bent u bereid nog voor 7 juli 2011 contact op te nemen met de wethouder en de uitvoeringsorganisatie van het project Munnikenland en met hen te verkennen welke flexibiliteit er is ten aanzien van de bestemming en de uitvoering van dit project binnen de PKB Ruimte voor de Rivier en het goedgekeurde inrichtingsplan, om zo tot een breed gedragen aanpak te komen voor dit project tussen Rijk en regio?

De Programmadirectie Ruimte voor de Rivier heeft contact onderhouden met de wethouder en de uitvoeringsorganisatie, met de insteek om te kijken welke mogelijkheden er zijn voor agrarisch natuurbeheer, zonder dat dit de waterveiligheidsdoelstelling raakt. Het besluit van de raad sluit hierbij aan.

Titel

Status

Indiener (persoon)

Indiener (partij)

Onderwerpen

549 kamervragen gevonden

beantwoord onbeantwoord uitgesteld

Alle

20 januari 2012 - 27 februari 2012

38 dagen

Lutz Jacobi (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA)

Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

16 januari 2012 - 27 februari 2012

42 dagen

Michiel Holtackers (CDA)

Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

12 januari 2012 - 15 februari 2012

34 dagen

Ahmed Marcouch (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA)

Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

Vraag 10

Vraag 11

Vraag 12

Vraag 13

Vraag 14

Vraag 15

9 januari 2012 - 19 januari 2012

10 dagen

Arie Slob (CU)

Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

27 oktober 2011 - 23 november 2011

27 dagen

Richard de Mos (PVV)

Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

5 oktober 2011 - 2 december 2011

58 dagen

Anne-Wil Lucas-Smeerdijk (VVD)

Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA)

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3