Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
542 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
28 april 2010 - 12 juli 2010
De beperkte uitleenmogelijkheid van e-books door bibliotheken
Mariko Peters (GL)
Marja van Bijsterveldt (staatssecretaris onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)
1. De Pers, 27 april 2010.
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van het artikel «Het spijt ons, maar het e-book is al uitgeleend»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het van groot belang is dat bibliotheken klaar worden gestoomd voor de digitale toekomst?

    Ja, om die reden ligt het zwaartepunt van het OCW-innovatieprogramma openbare bibliotheken bij de opbouw van de digitale bibliotheek. Voor de inhoud en achtergronden daarvan wordt kortheidshalve verwezen naar de brief van de vorige Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over dit onderwerp van 15 december 2009.2 Op 17 maart 2010 heeft daarover overleg met de Kamer plaatsgevonden. De Kamer heeft bij die gelegenheid bij motie van de leden Vroonhoven-Kok en Leerdam verzocht de introductie van e-books in openbare bibliotheken te stimuleren.3 Deze motie is aangenomen en wordt langs een aantal lijnen uitgevoerd. Eind dit jaar zal ik de Kamer in een voortgangsrapportage bibliotheekinnovatie over de stand van zaken informeren.

  • Vraag 3

    Zijn de pilots met «digitale distributie», aangekondigd in het programma «Digitale Openbare Bibliotheek» al van start gegaan?

    Deze pilots zijn in ontwikkeling.

  • Vraag 4

    Worden er in deze pilots ook restricties gesteld aan het aantal keren dat een e-book mag worden uitgeleend? Deelt u de mening dat dit een onlogische restrictie is? Zo nee, waarom niet?

    Een belangrijk kenmerk van digitale media is meervoudig gebruik. Dat zou ook voor het gebruik van e-books in openbare bibliotheken uitgangspunt moeten zijn. Uitgevers behandelen de uitleen van e-books vooralsnog analoog aan de uitleen van papieren boekexemplaren. Dat betekent dat per verstrekte licentie een e-book op hetzelfde moment maar één keer uitgeleend kan worden. Deze limiet hanteren de uitgevers, omdat zij inkomstenderving vrezen bij een ruimhartiger licentiebeleid. Dit knelpunt voor de bibliotheken vormt onderdeel van het overleg dat de bibliotheeksector met organisaties van auteurs en uitgevers zal voeren over het uitlenen van e-books.

  • Vraag 5

    Is het waar dat er wel een wettelijke regeling is voor leenvergoedingen van gewone boeken, maar dat die er niet is voor e-books? Zo ja, bent u bereid dit wel wettelijk te regelen?

    De Auteurswet regelt dat een auteur het exclusieve recht heeft zijn werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. De wet maakt hierop een aantal uitzonderingen, onder meer voor uitleningen van boekexemplaren – of verveelvoudigingen daarvan – door openbare bibliotheken.4 De uitzondering geldt voor de uitleningen van werken die op een fysieke drager zijn vastgelegd, waaronder papieren boeken, en niet voor digitale versies van boeken die online worden uitgeleend. Het invoeren van eenzelfde uitzondering voor e-books zou, los van de wenselijkheid daartoe op dit moment, in strijd zijn met Europese wetgeving. De uitlening van e-books door bibliotheken vindt plaats door deze online – als downloadbestand – en voor een bepaalde periode ter beschikking te stellen. Het gaat bij de uitlening van e-books dus niet om uitlening of verveelvoudiging van een exemplaar van een boek als bedoeld in artikel 15c lid 1 Auteurswet, maar om een openbaarmaking van de auteursrechtelijke beschermde (digitale) inhoud van het boek. De Richtlijn Auteursrecht in de informatiemaatschappij5 biedt lidstaten geen mogelijkheid het online terbeschikkingstellen van werken door openbare bibliotheken onder het verhuur- of leenrecht te brengen. Dit betekent dat voor de uitleen van e-books via online terbeschikkingstelling dus steeds toestemming van rechthebbenden is vereist. Openbare bibliotheken zullen hierover dus afspraken moeten maken met individuele rechthebbenden.
    Het e-book is een nieuw medium. De markt is op dit moment nog bescheiden van omvang, maar in potentie zeer groot. Alle betrokken spelers – auteurs, uitgevers, distributeurs en bibliotheken – zijn in deze fase bezig exploitatiemodellen te verkennen en hun positie te bepalen. Daarbij is van groot belang dat er adequate modellen voor legaal aanbod worden ontwikkeld. Uit een door het Ministerie van Justitie georganiseerde expertmeeting op 1 juni jl. is gebleken dat het ontwikkelen van een legale markt voor e-books een grote uitdaging is, waarbij illegale uitwisseling van bestanden en de prijsstelling obstakels kunnen zijn. Evenals voor muziek en films geldt ook voor e-books dat het ontwikkelen van innovatieve bedrijfsmodellen die aantrekkelijk zijn voor consumenten een voorwaarde is voor effectieve handhaving van het auteursrecht op internet. Hierbij is het niet de overheid, maar de markt die aan zet is. Het is hierbij van belang dat de verschillende betrokken marktpartijen (auteurs, uitgevers, boekverkopers en distributeurs) onderkennen dat er een gezamenlijk belang is bij het ontwikkelen van een levensvatbare markt voor e-books.

16 april 2010 - 17 mei 2010
Het behoud van analoge tv
Mariko Peters (GL)
Maria van der Hoeven (minister economische zaken) (CDA)
1. De Telegraaf, 13 april 2010.
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van het artikel «Op bres voor behoud analoge tv»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat kabelbedrijven hun klanten kunnen dwingen over te stappen van analoge naar digitale televisie? Zo ja, welke stappen kunt en wilt u ondernemen? Zo nee, waarom niet?

    Analoge omroepdistributie is, in vergelijking met digitale omroepdistributie, een inefficiënte techniek en biedt daarom minder ruimte voor innovatieve digitale diensten als HDTV en 3DTV en nieuwe businessmodellen (video-on-demand en interactieve diensten). Dat verklaart dat er, voor zover het gaat om televisiedistributie, sprake is van een duidelijke trend van digitalisering. Zo is in de nacht van 10 op 11 december 2006 de analoge ethertelevisie in Nederland al afgeschakeld. Sindsdien zijn de landelijke publieke omroep (Nederland 1, 2 en 3) en de regionale publieke omroep enkel nog via digitale ethertelevisie zonder abonnement beschikbaar. Ook via de satelliet zijn al enige jaren alleen nog digitale uitzendingen te ontvangen. Distributeurs van televisie via ADSL of glasvezel bieden van meet af aan digitale televisie aan hun klanten. KPN heeft als uitzondering nog enige tijd analoge televisie via glasvezel doorgegeven, maar is daar op 1 januari van dit jaar mee gestopt. Van alle omroepdistributeurs bieden dus alleen de kabelbedrijven nog analoge televisie, maar ook zij hebben aangegeven op termijn te zullen overschakelen.
    De opmars van digitale televisie is ook cijfermatig goed zichtbaar2. In het vierde kwartaal van 2009 zijn er 7.312.579 huishoudens in Nederland. Daarvan ontvangt 77% kabel (analoog en digitaal), 12% satelliet, 12% ether en 5% IPTV3. Inmiddels ontvangen 4 653 000 huishoudens (64%) een vorm van digitale televisie (kabel, satelliet, ether, IPTV). Het aantal huishoudens dat digitale kabel heeft is 2 345 000. Dat is 32% van het aantal huishoudens in Nederland en 42% van het aantal kabelhuishoudens.
    De keuze van het kabelbedrijf is, in het licht van deze trend van digitalisering, dan ook begrijpelijk. Dat neemt niet weg dat de klant die geen behoefte heeft aan een digitaal kabelaanbod en toch televisie wil blijven kijken, gedwongen wordt voor een vorm van digitale televisie te kiezen. Het staat de klant natuurlijk vrij om gebruik te maken van een andere distributeur van televisie (satelliet, ether of IPTV). De Mediawet 2008 bevat geen verplichting voor een kabelbedrijf om een analoog programma-aanbod door te geven. Er zijn dan ook geen wettelijke mogelijkheden om daartegen stappen te ondernemen.

  • Vraag 3

    Is bekend of ook andere kabelbedrijven van plan zijn te stoppen met het doorgeven van het analoge signaal? Zo ja, welke kabelbedrijven zijn dat?

    Naast Caiway heeft ook Rekam aangekondigd per 10-10-2010 te stoppen met het doorgeven van het analoge signaal.

  • Vraag 4

    Hoeveel huishoudens worden er getroffen door dit besluit en eventuele toekomstige besluiten?

    Caiway heeft volgens opgave van NLkabel 151 000 abonnees. Daarvan kijkt blijkens eigen onderzoek van Caiway in 2009 86 procent digitaal. Dit percentage is inmiddels waarschijnlijk gestegen. Rekam heeft volgens NLkabel 25 000 abonnees. Volgens de website van Rekam kijkt daarvan meer dan 80 procent digitaal. Bij deze twee kabelbedrijven is het percentage huishoudens dat digitale kabel heeft dus aanzienlijk hoger dan het landelijk beeld laat zien (42% van het aantal kabelhuishoudens).
    Volgens informatie van NLkabel heeft Caiway in 2005 aan alle abonnees een standaardmodel digitale ontvanger aangeboden tegen een bijdrage in de verzendkosten. Een vergelijkbaar aanbod is door Caiway gedaan in gebieden waar dit kabelbedrijf later radio en televisie is gaan aanbieden, en door Rekam in 2007. Van dergelijke aanbiedingen is op grote schaal gebruik gemaakt. Verder zijn digitale ontvangers ook als onderdeel van andere verkoopacties aangeboden aan bestaande en nieuwe abonnees. Caiway en Rekam werken er derhalve aan om de overgang voor de klanten die nog naar analoge televisie kijken, soepel te laten verlopen.

  • Vraag 5

    Is het kabelbedrijven toegestaan om het analoge signaal niet door te geven? Wordt daarmee niet ingegaan tegen de wettelijke bepaling dat de basiszenders via de ether en de kabel doorgegeven moeten worden?

    Zoals hiervoor in het antwoord op vraag 2 is aangegeven, bevat de Mediawet 2008 geen verplichting voor kabelbedrijven om een analoog programma-aanbod door te geven. Wel bepaalt artikel 6.13 van deze wet dat, als er een analoog programma-aanbod door een kabelbedrijf wordt doorgegeven en een significant aantal aangeslotenen dit analoge programma-aanbod ontvangt, er wat televisie betreft ten minste 15 zenders moeten worden doorgegeven, waaronder de zogenoemde «must carry zenders». Caiway en Rekam voldoen aan deze eis. Zodra een kabelbedrijf stopt met de analoge doorgifte en volledig overschakelt op digitale doorgifte, ontvangt een significant aantal aangeslotenen (immers 100% van het aantal aangeslotenen op dat kabelnetwerk) het digitale programma-aanbod en moet dat kabelbedrijf de 15 zenders, waaronder de «must carry zenders» digitaal doorgeven. De must carry verplichting is voor het digitale programma-aanbod overigens uitgebreider dan voor analoge programma-aanbod. Naast de regionale publieke omroep van de «eigen provincie» moeten namelijk ook de regionale publieke omroepen van de aangrenzende provincies worden doorgegeven. Er is geen wettelijke bepaling die ertoe verplicht dat het hiervoor genoemde wettelijke minimumpakket ook via de ether moet worden doorgegeven.