Vraag 1

Kunt u per onderstaande persoon aangeven hoe het mogelijk is dat hij verblijfsrecht in Nederland heeft verkregen, waarbij zowel reguliere als asiel- verblijfsvergunningen zijn gespecificeerd naar exacte toelatingsgrond (bijv. categoriaal asielbeleid, verblijf bij partner etc.)? Kunt u tevens aangeven welke nationaliteit zij bezitten, wanneer het verblijfsrecht c.q. de Nederlandse nationaliteit is verkregen en hoe hierbij gecontroleerd is op het (mogelijk) hebben van een strafblad in zowel Nederland als het land van herkomst? – O.R, die in oktober 2012 probeerde in Berlijn een vrouw te vermoorden na haar ernstig mishandeld te hebben.9

Ik kan niet ingaan op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt dat na een onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf aan de hand van de glijdende schaal wordt getoetst of het verblijfsrecht van een vreemdeling kan worden beëindigd. De glijdende schaal legt een verband tussen de duur van het rechtmatig verblijf in Nederland en de opgelegde straf. In essentie betekent dat hoe langer het rechtmatig verblijf in Nederland hoe hoger de opgelegde straf moet zijn om tot verblijfsbeëindiging over te kunnen gaan. Ik ben overigens voornemens om de glijdende schaal aan te scherpen om criminaliteit onder vreemdelingen verder terug te dringen.
Nadat het rechtmatig verblijf is beëindigd krijgt de vreemdeling een inreisverbod of wordt hij ongewenst verkaard waarna hij uit Nederland wordt verwijderd.

Vraag 2

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om deze weerzinwekkende misdadigers na het uitzitten van hun straf zo snel mogelijk uit Nederland te verwijderen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u er zo snel mogelijk voor zorgen dat alleen verblijfsvergunningen worden verstrekt aan vreemdelingen die middels een verklaring van de autoriteiten van de landen van herkomst bewijzen geen misdaden te hebben gepleegd (de zogenaamde «misdaadvrijverklaring»)? Zo ja, wanneer wordt dit een keihard criterium in het toelatingsbeleid? Zo nee, waarom niet?

Zoals reeds aan uw Kamer is toegezegd door mijn ambtsvoorganger bij brief van 2 juli 2012 (TK19637–1554) informeer ik u nog dit jaar over de mogelijkheid van het gebruik van een antecedentenverklaring bij aanvragen voor een verblijfsvergunning.

Vraag 4

Bent u bereid deze vragen voor de begrotingsbehandeling immigratie, asiel en integratie te beantwoorden? Zo neen, waarom niet?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Verdachte schietpartij kickboksgala was schoolschutter»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is volgens u de reden dat onder andere Marokkanen en Turken extreem zijn oververtegenwoordigd in de statistieken van geweldsdelicten?

Het feit dat de in Nederland verblijvende groep niet-westerse migranten voor een onevenredig groot deel uit jongeren bestaat, verklaart een deel van hun oververtegenwoordiging in overlast en criminaliteit. Uit het Jaarrapport Integratie 2011 van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat deze en andere achtergrondkenmerken (zoals: sekse, leeftijd, huishoudinkomen, hoogst gevolgde opleiding en stedelijkheid) samen het grootste deel van het verschil in verdachtencijfers tussen autochtone jongeren en Turks-Nederlandse jongeren verklaren. Voor Turks-Nederlandse jongeren ligt het verdachtenpercentage, als dit met vergelijkbare autochtone jongeren wordt vergeleken, nog ongeveer 1 procentpunt hoger dan voor autochtone jongeren.
Bij de Marokkaanse groep is de kan met deze achtergrondkenmerken een aanzienlijk kleiner deel van de oververtegenwoordiging worden verklaard omdat het verdachtenpercentage bij deze categorie nog ongeveer 6 procentpunt hoger ligt.
Deze oververtegenwoordiging kan het SCP op basis van de beschikbare cijfers niet verklaren. Het lijkt echter plausibel dat andere demografische en sociaaleconomische factoren zoals gezinssamenstelling (gebroken gezinnen), schooluitval en de achterstand van de woonbuurt een rol spelen. Migratie- en groepsspecifieke en culturele factoren kunnen hierbij ook van invloed zijn.

Vraag 3

Deelt u de visie dat A.D. gezien zijn levensgevaarlijke criminele verleden überhaupt niet meer in Nederland zou mogen zijn? Zo nee, waarom niet?

Ik ga niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt voor vreemdelingen dat na een onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf aan de hand van de glijdende schaal wordt getoetst of het verblijfsrecht kan worden beëindigd. De glijdende schaal legt een verband tussen de duur van het rechtmatig verblijf in Nederland en de opgelegde straf. In essentie betekent dat hoe langer het rechtmatig verblijf in Nederland hoe hoger de opgelegde straf moet zijn om tot verblijfsbeëindiging over te kunnen gaan. De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie komt binnenkort met een voorstel om de glijdende schaal aan te scherpen waarmee wordt beoogd om de criminaliteit onder vreemdelingen verder terug te dringen.
Nadat het rechtmatig verblijf is beëindigd, krijgt de vreemdeling een inreisverbod of wordt hij ongewenst verklaard waarna hij uit Nederland wordt verwijderd.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u van plan te treffen om A.D. zo spoedig ons land uit te zetten als blijkt dat hij schuldig is aan de schietpartij?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel in het Nederlands Juristenblad waarin ernstige kanttekeningen worden geplaatst bij uw plannen om de politie computers te laten hacken?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de kritiek in het artikel dat door het plaatsen van zogenoemde «policeware» op computers sprake is van een vorm van identiteitsdiefstal door opsporingsinstanties?

In mijn brief van 5 oktober 2012 (Kamerstukken 2012/13, 28 684, nr. 363) heb ik aangegeven dat opsporingsinstanties op afstand een geautomatiseerd werk binnen zouden moeten kunnen treden ten behoeve van de opsporing van ernstige strafbare feiten. In het artikel wordt door de auteur betoogd dat het plaatsen van zogenaamde policeware niet alleen computervredebreuk omvat, maar ook identiteitsfraude. Voor het installeren van policewareop de computer zijn immers gebruikersrechten nodig. Hierbij is volgens de auteur sprake van totale controle over de computer. In reactie op deze kritiek merk ik op dat het binnentreden, genoemd in mijn brief, is gericht op het vaststellen van het strafbaar handelen van de verdachte en niet op het onder de identiteit van de verdachte verrichten van handelingen teneinde bij derden de indruk te wekken dat de verdachte die handelingen verricht. In die zin is er naar mijn mening geen sprake van identiteitsdiefstal.
Wel is het juist dat er handelingen worden verricht om toegang te verkrijgen tot gegevensbestanden van de verdachte. Dit handelen in het kader van de opsporing dient op zodanige wijze te worden vastgelegd dat achteraf verantwoording kan worden afgelegd over de rechtmatigheid van de bewijsverkrijging. Essentieel hierbij is dat de handelingen van de politie controleerbaar zijn. Dat wil zeggen dat deze handelingen worden vastgelegd ten behoeve van de verantwoording van opsporingshandelingen in een strafzaak. In dat kader zal ook nader onderzocht worden in hoeverre gebruik kan worden gemaakt van een secure logging faciliteit. Dit vormt uiteraard ook onderwerp van de voorbereiding van het wetsvoorstel, waar ik thans niet op kan vooruitlopen. Overigens kan nog worden opgemerkt dat in relatie tot rechtmatig politieoptreden bezwaarlijk kan worden gesproken van identiteitsfraude. Immers, de politie is ook bevoegd tot huiszoeking en pleegt daarbij geen huisvredebreuk. Met de voorgenomen wetswijziging zal de politie geen strafbare handeling plegen wanneer een computer wordt betreden en doorzocht, omdat het vereiste van de wederrechtelijkheid ontbreekt.

Vraag 3

Hoe beschouwt u de praktische problemen waar in het artikel op wordt gewezen, in het bijzonder ten aanzien van de rol van de rechter-commissaris die, gezien de digitale aard van hacking, niet als vergelijkbaar kan worden geacht met de «off line» werkelijkheid van huiszoeking?

Met betrekking tot de rol van de rechter-commissaris zijn de verschillen tussen de analoge en digitale wereld mijns inziens niet zo groot als de auteur in zijn artikel stelt. Ook nu is het reeds zo dat de rechter-commissaris voorafgaand aan een doorzoeking van een woning zijn toestemming moet verlenen en de beperkingen aangeeft. Hij is daarbij niet altijd daadwerkelijk aanwezig bij de operatie. Daar komt bij dat ook nu de rechter-commissaris reeds machtigingen dient af te geven voor het plaatsen van technisch geavanceerde hulpmiddelen als een internettap of een richtmicrofoon.
Het argument dat verdachten later kunnen aanvoeren dat de politie belastende informatie zelf creëert en op de computer van de verdachte heeft geplaatst is, zoals bij de beantwoording van vraag 2 reeds aan de orde is gekomen, op zichzelf niet nieuw. De door de auteur genoemde risico’s worden serieus genomen. Bij de voorbereiding van de wettelijke regeling zal de nodige aandacht worden besteed aan de praktische problemen rond de toepassing van deze bevoegdheid. Daarbij zal ook de secure logging faciliteit worden betrokken.

Vraag 4

Hoe verhoudt het plaatsen van «policeware» op computers zich tot antivirussoftware waarmee ook «policeware» kan worden gedetecteerd op de computer/tablet/smart phone van burgers? Kan de antivirussoftware deze «policeware» gewoon verwijderen of bent u voornemens van antivirusbedrijven te eisen dat zij dergelijke policeware niet detecteren, vermelden en verwijderen en daarmee onvolledige bescherming bieden aan hun klanten?

Het voorkomen van het ontdekken door antivirussoftware van de door de auteur genoemde «policeware» is een gecompliceerd technisch probleem. De verhouding tussen het plaatsen van policeware en het functioneren van antivirussoftwarewordt, als onderdeel van de praktische problemen rond de toepassing, betrokken bij de voorbereiding van het wetsvoorstel.

Vraag 5

Wat vindt u van het idee om, net als in Duitsland, in wetgeving te expliciteren dat grondrechten van burgers, zoals bijvoorbeeld het recht op confidentialiteit en integriteit van eigen computersystemen, worden gewaarborgd en inbreuken onder specifieke omstandigheden vanuit dit uitgangspunt steeds gerechtvaardigd moeten zijn?

Bij het heimelijk op afstand binnendringen van een geautomatiseerd werk door de opsporingsdiensten, kunnen verschillende grondrechten in het geding zijn. Dit betreft het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (art. 10 WG) en de onschendbaarheid van het briefgeheim (art. 13 GW). Deze grondrechten zijn niet absoluut, beperking van deze rechten is onder omstandigheden mogelijk, mits bij wet voorzien. Het belang van de opsporing van strafbare feiten vormt een zwaarwegend algemeen belang dat aanleiding kan vormen tot het stellen van beperkingen aan de bovengenoemde grondrechten. De regeling van het aftappen en opnemen van telecommunicatie in het Wetboek van Strafvordering (art. 126m/t Sv), vormt daarvan een voorbeeld. In het licht van de geldende grondrechten zie ik weinig meerwaarde in een explicitering in wetgeving dat de confidentialiteit en integriteit van eigen computersystemen worden gewaarborgd en dat inbreuken op dit recht onder specifieke omstandigheden gerechtvaardigd moeten zijn. De bevoegdheid tot het op afstand heimelijk doorzoeken van geautomatiseerde werken ten behoeve van de opsporing van ernstige strafbare feiten zal met strikte waarborgen worden omkleed. In het wetsvoorstel zal zorgvuldig worden omschreven wanneer, hoe en onder welke omstandigheden gebruik kan worden gemaakt van de opsporingsbevoegdheden. Dit biedt de burger waarborgen voor een zorgvuldige toepassing van de nieuwe bevoegdheden.
Wat niet in het artikel van de auteur vermeld staat, maar wat ik voor de volledigheid wel wil opmerken, is dat in de Duitse wetgeving een bevoegdheid is opgenomen tot het op afstand doorzoeken van computers. Dit betreft de zogenaamde Verdeckter Eingriff in informationstechnische Systeme, die onder bepaalde voorwaarden kan worden verricht door het Bundeskriminalamt (§ 20k BKAG). Daarmee wordt dus inbreuk gemaakt op het door de auteur aangehaald recht op confidentialiteit en integriteit van eigen computersystemen. Daarbij is voorzien in een uitgebreide protocolverplichting.

Vraag 6

Hoe beschouwt u de suggestie om in geval van criminele hackers over te gaan tot het reactief verstoren van de ICT-infrastructuur van aanvallers indien sprake is van een acuut bedreigende agressie?

Ik beschouw dit als een belangwekkende suggestie. In mijn eerdergenoemde brief aan Uw Kamer van 15 oktober, waarover ook de auteur in zijn artikel spreekt, ben ik nader ingegaan op de noodzaak van het op afstand ontoegankelijk maken van gegevens, ook als de gegevens zich in het buitenland bevinden. De auteur wijst op de noodzaak tot het ondernemen van snelle, effectieve actie tegen criminele hackers die uit het buitenland opereren. Deze verstoringsbevoegdheid zou reactief ingezet worden, in situaties waarin sprake is van aanvallen gericht tegen personen of infrastructuur in Nederland. Deze suggestie zal worden betrokken bij de voorbereiding van het eerdergenoemde wetsvoorstel.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voorafgaande aan het algemeen overleg in de Kamer over de nationale cyber security strategie op 29 november 2012?

Ja, nu dit algemeen overleg is geagendeerd op 6 december 2012

Vraag 1

Bevinden zich in Nederland internaten welke niet vallen binnen de wet- en regelgeving zoals waaraan internaten voor kinderen van schippers, circus- en kermisexploitanten moeten voldoen? Zo ja, hoeveel zijn er bekend bij de landelijke overheid en gemeenten?

Mij is niet bekend hoeveel internaten er in Nederland zijn. Het is de verantwoordelijkheid van de lokale overheid om inzicht te hebben in de aanwezigheid van internaten binnen de gemeentegrens. De gebruiksvergunningplicht volgt uit de Wet algemene bepaling omgevingsrecht (Wabo). Op grond van deze wet geldt dat voor het bieden van nachtverblijf aan meer dan 10 personen een omgevingsvergunning brandveilig gebruik («gebruiksvergunning») verplicht is.

Vraag 2

Hoeveel van deze internaten zijn illegaal vanwege het ontbreken van een juiste gebruikersvergunning?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe wordt dit gehandhaafd?

Op grond van de Wabo houden gemeenten toezicht op de naleving van de voorschriften inzake brandveilig gebruik. Gemeenten dienen hiertoe een handhavingsbeleidsplan op te stellen waarin wordt aangegeven op welke wijze het toezicht wordt uitgevoerd. Het gemeentelijk toezicht is onderworpen aan controle door de gemeenteraad en interbestuurlijk toezicht door de provincie.

Vraag 4

Welke ruimte biedt de huidige wet- en regelgeving om als landelijke overheid en gemeente toezicht te houden op veiligheid, welzijn, verzorging en de aanwezigheid van voldoende gekwalificeerd personeel met betrekking tot dit type internaat?

Dit type internaat is een particulier initiatief en daarmee zijn formele gronden voor toezicht afwezig. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor hun kinderen. Voor het welzijn van kinderen is de overheid afhankelijk van meldingen van kindermishandeling bij een Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) of de politie. Desalniettemin heeft het college van de gemeente Rotterdam aan de gemeenteraad de volgende acties aangekondigd:
Het kabinet juicht deze stap van de gemeente Rotterdam toe.
In verlengde hiervan ben ik voornemens overleg te starten met een aantal betrokken gemeenten om te bezien of het beschikbare instrumentarium toereikend is om de veiligheid en het welzijn van kinderen te waarborgen. Ik zal uw Kamer over de uitkomst van dit overleg ter zijnde tijd informeren.
Wat betreft bouwveiligheid bestaan er wel formele gronden voor toezicht. Het gebruik van een dergelijk internaat dient te voldoen aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2012 die rechtstreeks gelden en de aanvullend hierop gestelde voorschriften in een gebruiksvergunning. Indien niet aan de voorschriften wordt voldaan kan een gemeente hier handhavend tegen optreden.

Vraag 5

Is er een rol voor de GGD weggelegd voor controle op gezondheids- en veiligheidsaspecten met betrekking tot dit type internaat?

Op basis van de Wet publieke gezondheid heeft een gemeentelijke gezondheidsdienst de jeugdgezondheidszorg als wettelijke taak. Verder kan een gemeente aan gezondheidsdiensten vragen om gezondheidsscreeningen te doen.

Vraag 6

Is er een rol voor Bureau Jeugdzorg weggelegd voor controle op welzijnsaspecten binnen dit type internaat?

Nee. Een bureau jeugdzorg heeft tot taak om te bezien of een cliënt zorg nodig heeft waarop in het kader van de Wet op de jeugdzorg, de AWBZ of de Zorgverzekeringswet aanspraak bestaat. Ook kunnen bij een AMK signalen of vermoedens van kindermishandeling gemeld worden. Deze worden vervolgens onderzocht en als daar aanleiding toe is doorgegeven aan de politie.

Vraag 1

Kent u het artikel «De Nationale Politie. De kans op een daadkrachtige bestrijding van faillissementsfraude»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de harde conclusies dat de capaciteit bij de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) ontoereikend is voor het aanpakken van de zware en complexe faillissementsfraudezaken, de bovenregionale recherche-eenheden jaarlijks minder dan tien zaken oppakken vanwege een gebrek aan capaciteit (en dus prioriteit) en dat de lichtere gevallen van faillissementsfraude door de politiekorpsen en parketten verwaarloosd worden?

In de brief die op 27 november aan uw Kamer is gestuurd ben ik ingegaan op de versterking van de rol van het strafrecht bij bestrijding van faillissementsfraude in de praktijk. In diezelfde brief is in dit kader een aantal concrete acties aangekondigd, waaronder maatregelen om de opsporing over de benodigde kennis en capaciteit te laten beschikken en maatregelen die erop gericht zijn om de pakkans te verhogen.

Vraag 3

Erkent u dat er van een effectieve aanpak van faillissementsfraude nog geen sprake is en dat, alle beloften ten spijt, faillissementsfraudeurs zelden gepakt worden? Hoe is dit mogelijk?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het voor een structurele daadkrachtige bestrijding van faillissementsfraude (en fraude in het algemeen) noodzakelijk is dat vaste afdelingen binnen de politie op districts-, regionaal en landelijk niveau zich specifiek gaan richten op financieel-economische criminaliteit, waaronder fraude, en waarbinnen de aanpak van faillissementsfraude gewaarborgd is door een vast aantal personen die daartoe specifiek opgeleid zijn? Op welke wijze is een dergelijke aanpak verzekerd in de inrichting van de nationale politie? Kunt u uw antwoord uitgebreid toelichten? Hoeveel capaciteit wordt er in totaal vrijgemaakt voor de bestrijding van financieel-economische criminaliteit in het algemeen en de bestrijding van faillissementsfraude in het bijzonder?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid de beloftes van de laatste jaren, dat de bestrijding van faillissementsfraude prioriteit heeft en dat gewaarborgd wordt dat de politie over de juiste kennis en deskundigheid blijft beschikken, nu waar te maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Wat is uw puntsgewijze reactie op de voorstellen voor een effectieve bestrijding van faillissementsfraude in het artikel «De Nationale Politie» in het Nederlands Juristenblad, onder het kopje «De vereiste koers»?2

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen over het strafbaar stellen van het ontbreken van een administratie in een faillissement, waarin u verwees naar de reeds bestaande civiele aansprakelijkheid voor het tekort in een faillissement?3 Deelt u de mening dat een concrete strafbaarstelling niet alleen afschrikwekkender is, maar ook eenvoudiger is aan te tonen omdat het tekort (de «schade») niet aangetoond hoeft te worden en bovendien de politie en het Openbaar Ministerie kunnen worden ingeschakeld waardoor het niet allemaal op de schouders van de curator terecht komt?

In de brief die op 27 november jl. aan uw Kamer is gestuurd heb ik een herziening aangekondigd van het strafrechtelijk faillissementsrecht. Een verruiming van de mogelijkheden om op te treden tegen het ontbreken van een fatsoenlijke administratie, waardoor in de praktijk in geval van faillissement de werkzaamheden van de curator worden gefrustreerd, zal daar onderdeel van uitmaken.

Vraag 8

Bent u, gelet op deze genoemde voordelen, nogmaals bereid te overwegen het ontbreken van een fatsoenlijke administratie in faillissement op een meer eenvoudige en effectieve manier strafbaar te stellen? Kent u de voorstellen die hoogleraar Hilverda daartoe heeft gedaan in haar oratie van 25 mei 2012, waarvan zij uw ministerie in kennis heeft gesteld?4 Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Deelt u voorts de mening dat aan fraudeurs een beroepsverbod opgelegd moet worden, dat aan dergelijke veroordelingen publiciteit moet worden gegeven en dat crimineel verworven vermogen geheel moet worden afgepakt en moet terug vloeien naar benadeelde partijen?

In de brief die op 27 november jl. aan uw Kamer is gestuurd, heb ik een civielrechtelijk bestuursverbod aangekondigd.

Vraag 1

Kent u het bericht «Onduidelijkheid over inzetten van paragnosten bij politiewerk»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat opsporingsonderzoeken zich moeten richten op feiten?

Ja.

Vraag 3

Waarom is de «Instructie Onorthodoxe Opsporingsmethoden» niet openbaar? Kunt u deze instructie naar de Kamer sturen?

De Instructie bevat interne procedureregels voor de politie en het Openbaar Ministerie (OM) en is geschreven voor die (uitzonderlijke) gevallen waarin men in een opsporingsonderzoek gebruik wil maken van bijvoorbeeld het horen van getuigen onder hypnose, een leugendetector, het poppenspel, narcoanalyse of een paragnost. Een afschrift van de instructie treft u hierbij als bijlage aan2. Ik verwijs naar hetgeen daarin is vermeld over de betrouwbaarheid van de resultaten van dergelijke middelen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een instructie, die bij het overgrote deel van de politie onbekend is, ook niet kan worden toegepast en dat het hierdoor momenteel mogelijk is dat politiemensen voor onderzoek gebruik maken van paragnosten zonder de daarvoor vereiste toestemming?

Door de wijze waarop politie en OM samenwerken is het niet nodig dat alle politieagenten met deze instructie bekend zijn. Opsporingsonderzoeken vinden plaats onder het gezag van het Openbaar Ministerie. Daar ligt ook de verantwoordelijkheid voor de keuze welke opsporingsmethoden worden ingezet. Als een rechercheteam de inzet van onorthodoxe opsporingsmethoden al zou overwegen, kan dit nooit plaatsvinden zonder dat het Openbaar Ministerie hier weet van heeft.

Vraag 5

Is het waar dat deze instructie onder onorthodoxe opsporingsmethoden verstaat het horen van getuigen onder hypnose, de «poppenspelmethode», de leugendetector, de narcoanalyse en de paragnostiek? Klopt het dat deze methoden volgens deze instructie naar de huidige wetenschappelijke inzichten geen zekerheid bieden over de betrouwbaarheid van de resultaten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Kunt u aangeven waarom de instructie desondanks het inzetten van paragnosten niet verbiedt?

Sommige delicten zijn zo ernstig in de gevolgen voor slachtoffers dan wel nabestaanden, dat de politie en het OM alle mogelijkheden om een delict op te lossen in overweging willen kunnen nemen. Gelet hierop wil het OM de in de instructie genoemde methoden niet op voorhand uitsluiten. Een aanvraag om de in de instructie opgesomde opsporingsmethoden toe te passen komt overigens zelden voor. Mocht een dergelijke aanvraag wel worden ingediend dan zal het OM onder zeer bijzondere omstandigheden toestemming verlenen voor de inzet van de onorthodoxe opsporingsmethode: er moet sprake zijn van een ernstig strafbaar feit en daarnaast dient het onderzoek met gebruikmaking van de gebruikelijke recherchemethoden te zijn vastgelopen.

Vraag 7

Bent u bereid de instructie aan te passen zodat geen gebruik meer wordt gemaakt van methoden waarvan de werkzaamheid naar wetenschappelijk inzicht dubieus is, zoals de inzet van paragnosten, en dit mee te nemen in de politieopleiding, zodat verwarring in onderzoeksteams wordt voorkomen en er geen kostbare tijd van deze teams verloren gaat?

Ik verwijs naar het antwoord op vraag 6. Het is in dit licht niet zo dat de inzet van paragnosten verwarring in onderzoeksteams tot gevolg heeft en dat kostbare tijd verloren gaat. Derhalve ziet het OM geen aanleiding om de instructie aan te passen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie (KNWU) een commissie tegen doping wil lanceren?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat uw ministerie betrokken wordt bij de samenstelling en formulering van de opdracht van deze antidopingcommissie? Zo ja, wat houdt deze betrokkenheid in?

Per 1 december 2012 is de «onderzoeks- en adviescommissie antidoping aanpak» ingesteld. De opdrachtgevers zijn de KNWU en het NOC*NSF gezamenlijk. De commissie staat onder leiding van Winnie Sorgdrager, lid van de Raad van State. De andere twee commissieleden zijn Edwin Goedhart (sportarts in het betaald voetbal en lid van de medisch ethische commissie van de Vereniging van Sportgeneeskunde) en Maarten van Bottenburg (hoogleraar Sportontwikkeling aan de Universiteit van Utrecht).
De betrokkenheid van mijn departement is drieledig. Er is meegedacht over de opdrachtformulering en de samenstelling van de commissie. Daarnaast zal ik het werk van de commissie faciliteren door, tot maximaal een derde van de kosten, subsidie te verlenen. Ten derde zal mijn departement participeren in de begeleidingscommissie met als taak het verstrekken van relevante informatie aan de leden van de onderzoekscommissie en het fungeren als intermediair, adviseur en klankbord voor de commissie.

Vraag 3

Krijgt de commissie formeel toegang tot de benodigde (justitiële) informatie, zoals het proces-verbaal waaruit NRC Handelsblad citeerde?2

Centraal in het onderzoek staat het zicht krijgen op het functioneren van het (anti)-doping systeem, niet het opsporen van individuele overtreders. Vooralsnog is er geen indicatie dat Nederlandse justitiële informatie uit lopende zaken relevant zal zijn voor de uitoefening van de toekomstige taken van de commissie. Daarnaast gaf ik in mijn antwoord op eerdere vragen over het gebruik van doping reeds aan dat justitiële informatie uit afgeronde onderzoeken die van belang is voor de bestuurlijke aanpak, via een bestuurlijke rapportage met relevante partners kan worden gedeeld.
Het proces-verbaal dat genoemd wordt in het artikel uit het NRC Handelsblad is afkomstig van de Oostenrijkse recherche. Ik kan mij verder niet uitlaten over de bevoegdheden van buitenlandse justitiële autoriteiten om dergelijke informatie te delen.

Vraag 4

Wat kan volgens u de meerwaarde van de voorgestelde antidopingcommissie zijn? Welke informatie kan een dergelijke commissie boven tafel krijgen waar bijvoorbeeld de Dopingautoriteit niet aan kan komen? Waar zitten hier de verschillen in?

De opdracht van de commissie is onderzoek te doen naar de feiten en bevindingen ten aanzien van de «dopingcultuur» en de antidoping aanpak zoals die in de Nederlandse wielersport functioneerde c.q. op dit moment functioneert. Dit onderzoek dient zoveel mogelijk de gangbare praktijken en systemen zichtbaar te maken, tekortkomingen bloot te leggen en te laten zien welke stappen inmiddels gezet zijn en nog gezet moeten worden en met concrete aanbevelingen c.q. voorstellen te komen ter verbetering van de huidige anti doping aanpak, dit binnen de context van het beleid van NOC*NSF, de rijksoverheid en de mondiale ontwikkelingen van de wielersport.
De meerwaarde van de commissie ligt met name in het feit dat getuigenissen en verklaringen kunnen worden afgelegd op basis van vertrouwelijkheid en anonimiteit. Ik deel de mening van de opdrachtgevers dat hierdoor de mogelijkheden toenemen om informatie over structurele dopingproblemen en een dopingcultuur binnen de wielrennerij te achterhalen.
Bij de Dopingautoriteit is deze werkwijze niet mogelijk omdat zij altijd een tuchtrechtelijk traject zal moeten starten indien zij kennis heeft van mogelijke overtredingen van het dopingreglement.
De commissie zal gehoorde personen adviseren eventuele overtredingen te melden bij de Dopingautoriteit, met de mogelijkheid dat dit tot strafvermindering kan leiden op grond van de bepalingen ter zake in de Wereld Anti Doping Code.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het vreemd zou zijn als een incidentele antidopingcommissie meer bloot zou kunnen leggen dan de Dopingautoriteit, die structureel het probleem van doping in de sport zou moeten aanpakken? Bent u bereid hier stappen op te nemen zodat ook de Dopingautoriteit in staat gesteld wordt haar taken voldoende uit te kunnen voeren?

Neen, gezien het antwoord op de voorgaande vraag, deel ik deze mening niet.
De taken van de Dopingautoriteit zijn gericht op het opsporen en (laten) vervolgen van individuele overtredingen van het dopingreglement. De Dopingautoriteit kan deze taken op basis van de huidige bevoegdheden op goede en adequate wijze uitvoeren, en doet dit ook. Ik zie dan ook geen aanleiding om op dit punt stappen te ondernemen.

Vraag 6

Kunt u aangeven op welke wijze de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) betrokken is bij de bestrijding van doping, bijvoorbeeld via de aanpak van handel in illegale medicijnen? Hoeveel inspecteurs bemoeien zich met het aanpakken van handel in doping en illegale medicijnen?

Bureau Opsporing is de opsporingseenheid van de handhavingsorganisatie Inspectie voor de Gezondheidszorg. Om haar werk optimaal te kunnen uitvoeren werkt Bureau Opsporing samen met een aantal ketenpartners zoals het Openbaar Ministerie, de douane, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst en de politie. Met deze partners zijn concrete afspraken gemaakt over uitwisseling en aanpak van zaken en informatiedeling. Indien het Bureau Opsporingsdienst een redelijk vermoeden heeft dat op het terrein van doping of van de handel in illegale medicijnen er sprake is van een strafbaar feit, dan wordt indien mogelijk en in overleg met het Openbaar Ministerie een opsporingsonderzoek gestart. Dit gebeurt vaak in nauwe samenwerking met voornoemde ketenpartners.
In totaal zijn er tien medewerkers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg die zich allemaal bezig kunnen houden met illegale medicijnen, maar zij doen ook nog andere zaken. Het afgelopen jaar hebben zich 3 fte fulltime met illegale geneesmiddelen bezig gehouden. In 2012 zijn er drie onderzoeken betreffende dopinggeduide middelen gestart en afgerond.

Vraag 7

Kunt u de Kamer ruim voor het wetgevingsoverleg Sport van 17 december a.s. informeren over de opdracht en samenstelling van de antidopingcommissie?

Zie de antwoorden op de vragen 2 en 4.

Vraag 8

Kunt u de antwoorden op deze vragen en de antwoorden op eerder gestelde vragen over schone sport3 ruim voor het wetgevingsoverleg Sport naar de Kamer sturen?

Ja.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat filmmakers in het Antwerpse stadhuis met katten hebben gegooid ten behoeve van filmopnames?1 Zo ja, hoe beoordeelt u dit?

Ja, ik heb kennisgenomen van het bericht. Hoewel ik de beelden schokkend acht, ligt het – nu de feiten niet in Nederland zijn gepleegd – niet op mijn weg om te beoordelen of in dit geval sprake is van dierenmishandeling op een manier die in Nederland strijdig zou worden geacht met artikel 36 Gezondheids- en welzijnswet voor dieren.

Vraag 2

Deelt u de mening dat hier sprake is van dierenmishandeling op een manier die in Nederland strijdig zou worden geacht met artikel 36 Gezondheids- en welzijnswet voor dieren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hebt u vernomen dat de Schepen van Dierenwelzijn laat onderzoeken of het productiehuis juridisch kan worden aangepakt en dat dierenrechtenorganisatie Gaia een klacht gaat indienen tegen de makers van de film?2

Ja.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het maken, op de markt brengen of vertonen van films waarvoor dieren opzettelijk zijn mishandeld bestreden zou moeten worden zoals ook het verbod op seks met dieren is vastgelegd in de artikelen 245 en 245a van het Wetboek van Strafrecht? Zo nee, kunt u uitleggen waarom u vindt dat de aantasting van dierenwelzijn voor de vervaardiging van pornografisch materiaal wel strafbaar zou moeten zijn en de mishandeling van dieren voor andersoortige films of materiaal niet?

Op basis van artikel 36 van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren en op basis van artikel 350, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht kan er worden opgetreden tegen het mishandelen van dieren. Zo kan worden voorkomen dat er films worden gemaakt van het mishandelen van dieren. Als er toch films worden gemaakt, is het vertonen daarvan niet strafbaar, maar wel in strijd met onze maatschappelijke norm over hoe om te gaan met dieren. Organisaties als omroepen en internetproviders dienen hun verantwoordelijkheid te nemen door dergelijke films niet uit te zenden en van het internet te weren. Anders dan bij seks met dieren ben ik niet voornemens om de maatschappelijke norm door een verbod af te dwingen. Het verbod op het vertonen van films met seks met dieren is onder andere ingesteld omdat Nederland in de wereld een grote rol speelde bij de verspreiding van dit soort films.

Vraag 5

Bent u bereid een dergelijk verbod in te stellen voor Nederland en daarbij geen onderscheid te maken tussen in Nederland en in het buitenland vervaardigd materiaal? Zo ja, op welke termijn en op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat zijn de exacte redenen dat Nederland het lidmaatschap van de Pompidou Groep, het forum van de Raad van Europa voor de ontwikkeling van effectief drugsbeleid, heeft opgezegd? Zijn er meer redenen dan het enkele feit dat er overlap zou zijn met het werk van de Europese Unie (EU) en de Verenigde Naties (VN)?1 Zo ja, welke?

Nederland heeft inderdaad het lidmaatschap van de Pompidou Groep opgezegd omdat de overlap met de taken en het werkterrein van de Europese Unie en ook de VN zijn toegenomen. Daarom is in het kader van financiële heroverweging en efficiency daartoe besloten. In het recente verleden heeft een aantal West-Europese landen de Pompidou Groep verlaten. Ongeacht de beweegredenen van die landen, is ook dit een signaal dat de Pompidou Groep aan belang inboet.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het werk van de Pompidou Groep veel breder is dan enkel de bestrijding van drugshandel en drugscriminaliteit, waar de EU en de VN zich met name op richten, maar dat veel meer aandacht is voor de beperking van sociale en gezondheidsschade als gevolg van drugs?

Ja, wij delen met u de mening dat het werk van de Pompidou Groep breder is dan enkel de bestrijding van drugshandel en drugscriminaliteit. Wij delen echter niet de mening dat de EU en de VN zich daar wel met name op zouden richten. De EU en VN richten zich eveneens op sociale en gezondheidsschade.
Zo is juist in Europees verband de EU-drugsstrategie het uitgangspunt voor Europees handelen. In deze strategie komen nadrukkelijk alle aspecten aan bod van zowel de reductie van de vraag als de reductie van het aanbod. De drugsverdragen vormen het uitgangspunt van VN-optreden. Deze hebben als primair uitgangspunt de beschikbaarheid van deze geneesmiddelen voor medische of wetenschappelijke doeleinden te waarborgen, maar om daarnaast illegale verspreiding te voorkomen. De beleidsvormende VN-organisatie (UN Office on Drugs and Crime) adresseert drugsgerelateerde zaken die zowel op de vraagkant, waaronder onder meer preventie, toegang tot zorg en resocialisatie, als aanbodkant zien.

Vraag 3

Welke meerwaarde heeft het werk van de Pompidou Groep de afgelopen jaren gehad? Kunt u daarbij niet alleen de meerwaarde voor Nederland beschrijven, maar met name ook de ontwikkeling van het drugsbeleid en het beperken van gezondheidsschade in andere (Oost-Europese) landen? Deelt u de mening dat Nederland daarin, door actief deel te nemen, een belangrijke bijdrage kan leveren?

De Pompidou Groep heeft onder meer een bijdrage geleverd op het gebied van evidence-based drugsbeleid (o.a. monitoring) en een bijdrage geleverd aan de acceptatie van harm reduction maatregelen (o.a. spuitomruil, methadonbehandeling). Ook bood het een goed platform voor informatie-uitwisseling en het uitwisselen van ideeën. Nederland heeft als mede-oprichter van deze groep hier een grote bijdrage aan geleverd. In de loop van de jaren is de functie en toegevoegde waarde van de Pompidou Groep echter uitgehold vooral vanwege de overlap in taken met de EU en VN.
De reden waarom Nederland lid was van de Pompidou Groep had niet te maken met toegang tot gevangenissen in derde landen, maar met effectieve samenwerking in het bestrijden van drugscriminaliteit en het tegengaan van negatieve effecten van drugsgebruik. Dat beleid geeft Nederland niet op maar wordt, zoals al is opgemerkt, in internationaal verband langs andere wegen gerealiseerd.

Vraag 4

Is het waar dat de Pompidou Groep van de Raad van Europa, in tegenstelling tot de relevante commissies en organen van de EU en de VN, een veel betere toegang heeft tot de autoriteiten en bijvoorbeeld ook de gevangenissen in Oost-Europese landen en landen van de voormalige Sovjet-Unie, waar drugsgebruik en daarmee gepaard gaande gezondheidsrisico’s (zoals het verspreiden van besmettelijke ziekten) een groot probleem zijn? Staat het opzeggen van het lidmaatschap van de Pompidou Groep niet gelijk aan het opgeven van dit beleid? Zo ja, waarom? Zo nee, op welke wijze is continuering van dit beleid verzekerd?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u de tegenstrijdige berichtgeving over het schrappen van de buitenlandtak van de Algemene Inlichtingendienst (AIVD)?1

De toelichtende voetnoot in de bijlage bij het regeerakkoord, waarin sprake was van het opheffen van de D-taak, de buitenlandtaak, van de AIVD, is in het constituerend beraad, op voorstel van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, gelezen als een suggestie voor een mogelijke invulling van de financiële taakstelling. Vervolgens heeft het constituerend beraad op voorstel van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties besloten het volledige takenpakket van de AIVD, van taken A tot en met E, intact te laten als het werkterrein van de dienst, dus inclusief de buitenlandtaak. De financiële kaders van het regeerakkoord blijven onverkort gelden. Dit brengt voor de AIVD een aanmerkelijke korting met zich mee, die niet kan worden opgevangen zonder heroverweging van activiteiten. Ik vestig er de nadruk op dat de korting niet in volle omvang reeds in het komend jaar ingaat, maar zich over de jaren opbouwt.
Ik zal de taken van de dienst heroverwegen en de prioriteiten herzien. In de eerste helft van 2013 kom ik met een voorstel voor de concrete invulling van de bezuinigingen. Daarmee maak ik inzichtelijk wat mogelijk de gevolgen zijn.

Vraag 2

Kunt u aangeven op welke manier u er voor zult zorgen dat de in het regeerakkoord genoemde opheffing niet plaats zal vinden?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze buitenlandtak onmisbaar is, bijvoorbeeld bij het vergaren van kennis over en het bestrijden van terrorisme?

Ja. De inlichtingentaak buitenland is van groot belang. Deze taak stelt het kabinet in staat beslissingen te nemen op basis van onafhankelijke, geduide inlichtingen, één en ander in lijn met het rapport van de commissie Davids. Door de combinatie van een inlichtingentaak buitenland en de taken op het gebied van de binnenlandse veiligheid is de AIVD ondanks zijn relatief kleine omvang een gezaghebbende speler in de wereld van inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Deze internationale positie is van essentieel belang (vanuit het «quid pro quo principe» geredeneerd) om dreigingen, waaronder bijvoorbeeld terrorisme, en risico’s voor de nationale veiligheid van Nederland tijdig te kunnen onderkennen. Zij draagt bij aan de veiligheid in Nederland en in de wereld.

Vraag 4

Welke overwegingen lagen ten grondslag aan de keuze om de buitenlandtak te schrappen? Welke overwegingen gaven u aanleiding om deze keuze via Twitter tegen te spreken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Kunt u aangeven of deze bezuiniging volledig ongedaan zal worden gemaakt? Zo nee, wat zullen de gevolgen van het regeerakkoord zijn voor de buitenlandtak van de AIVD?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Chaos troef bij Topklasser FC Chabab; zwart geld, witte lijnen.»?1

Vraag 2

Is het waar dat de voormalige hoofdsponsor van FC Chabab deze vereniging heeft gebruikt voor het witwassen van drugsgelden? Zo ja, blijkt dat uit een strafrechtelijke veroordeling? Om welke bedragen gaat het in deze zaak? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Vraag 3

Is het waar dat dit niet de eerste keer zou zijn dat de drugsmaffia voetbalclubs misbruikt? Zo ja, welke gevallen zijn u nog meer bekend?

Vraag 4

Deelt u de mening dat het witwassen van criminele gelden bij voetbalclubs hard aangepakt dient te worden? Zo ja, hoe gaat u dat doen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Is er sprake van competitievervalsing als voetbalclubs of andere sportverenigingen met behulp van crimineel vermogen spelers aantrekken? Zo ja, wat kunt en gaat u hiertegen doen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Heeft u het bericht gelezen dat Skype de gegevens van een 16-jarige aan beveiligingsbedrijf heeft verstrekt?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de persoonsgegevens van deze 16-jarige uiteindelijk aan de overheid zijn verstrekt zonder dat hier een bevoegd gedaan verzoek van een overheidsinstantie aan ten grondslag lag?

Sinds de invoering van de Wet bevoegdheden vorderen gegevens (Stb. 2005, 390) is voorgeschreven dat in het belang van het onderzoek van een ieder die daar toegang toe heeft, gegevens kunnen worden gevorderd. Het uitgangspunt van de wetgever is, dat waar gevorderd kan worden, gevorderd moet worden. Het is de politie niet toegestaan om aan een derde een verzoek te doen om gegevens vrijwillig te verstrekken.
Het beginsel dat voor de opsporing relevante gegevens door middel van een vordering dienen te worden verkregen, kan uitzondering leiden wanneer sprake is van een zogenaamde «spontane» informatieverstrekking. Dat wil zeggen de verstrekking (door een derde partij) van informatie aan de opsporing, zonder dat bij de opsporing reeds bekend was dat die derde over die informatie beschikte. Van een spontane verstrekking van informatie dient steeds proces-verbaal te worden opgemaakt. Indien de derde bij het krijgen of verstrekken van informatie zelf onrechtmatig heeft gehandeld, hoeft dit niet in de weg te staan aan het gebruik van de verstrekte gegevens voor het bewijs.
In het desbetreffende opsporingsonderzoek is door een derde partij op een dergelijke spontane wijze informatie verstrekt aan het Team High Tech Crime van het korps landelijke politiediensten. Onder deze gegevens bevond zich persoonsinformatie met betrekking tot een Skype-account dat mogelijk in gebruik was bij een van de betrokkenen bij het strafbare feit. Voorafgaand aan deze verstrekking was bij het opsporingsteam niet bekend dat deze derde partij over de genoemde gegevens beschikte en de informatie is niet gebruikt ter identificatie van de verdachte.

Vraag 3

Acht u het wenselijk dat persoonsgegevens door bedrijven aan de overheid worden verstrekt in het kader van een opsporingsonderzoek zonder dat hieraan een bevoegd gedaan verzoek ten grondslag ligt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u aangeven van hoeveel personen per jaar persoonsgegevens worden verstrekt aan de overheid in het kader van een opsporingsonderzoek zonder dat hieraan een bevoegd gedaan verzoek ten grondslag ligt?

Nee, het Openbaar Ministerie houdt geen statistieken bij over het aantal gevallen waarin spontaan persoonsgegevens aan de opsporing zijn verstrekt.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Cipier ernstig gewond na gevangenisgeweld»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat een vrouwelijke cipier van de gevangenis in Hoogeveen ernstig is mishandeld door een Antilliaanse gevangene en nu met gebroken ribben en vocht in haar hersenen in het ziekenhuis ligt?

Ik betreur het te moeten bevestigen dat een vrouwelijke medewerker van de Penitentiaire Inrichting (PI) Hoogeveen is aangevallen door een gedetineerde. Zij heeft hierbij ernstig letsel opgelopen, waaronder gebroken ribben. Aan de hand van een MRI-scan is vastgesteld dat zij geen hersenletsel heeft overgehouden aan het incident. Op 7 november is de medewerker ontslagen uit het ziekenhuis. De gedetineerde is overigens niet van Antilliaanse afkomst.

Vraag 3

Hoe kon het gebeuren dat een cipier door een gevangene zo ernstig werd toegetakeld?

Op het moment dat het incident zich voordeed was op de betreffende afdeling de gebruikelijke personele bezetting aanwezig. Vrijwel direct nadat de medewerker alarm sloeg, was er een collega van de afdeling ter plaatse, dadelijk gevolgd door collega's van andere afdelingen. Zij hebben de medewerker ontzet. De tijdspanne tussen het moment van alarm slaan, het ontzetten van de medewerker en het onder controle krijgen en afvoeren van de gedetineerde bedroeg slechts enkele minuten. Dat de medewerker desondanks ernstige verwondingen heeft opgelopen, is te wijten aan het excessieve geweld dat de gedetineerde heeft gebruikt.

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst niet meer zal gebeuren?

Op dit moment wordt een onderzoek naar het incident gestart door de calamiteitencommissie van de Dienst Justitiële Inrichtingen. In deze commissie hebben deskundigen zitting van buiten PI Hoogeveen. Ook het voorzitterschap is in handen van een directeur van buiten PI Hoogeveen. Ik wacht de bevindingen en aanbevelingen van dit onderzoek af en onderneem zo nodig passende maatregelen.

Vraag 5

Is er aangifte gedaan tegen de crimineel die de cipier mishandelde? Zo nee, waarom niet?

Tegen de gedetineerde is aangifte gedaan van poging doodslag, danwel zware mishandeling. De gedetineerde is aangehouden door de politie en overgeplaatst.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het schandalig en onacceptabel is dat medegedetineerden toekeken en applaudisseerden? Zo nee, waarom niet?

De gedetineerde verbleef in een regime van algehele gemeenschap. Dit betekent dat de afdeling tijdens het dagprogramma niet wordt afgesloten. De gedetineerden kunnen zich dan vrij over de afdeling bewegen. Enkele gedetineerden die zich op dat moment in de buurt bevonden zijn getuige geweest van het incident. Uit de verklaringen van de medewerkers die tijdens het incident ter plaatste waren, blijkt dat zij applaus hebben gehoord op het moment dat de gedetineerde onder controle werd gebracht. Ik zie dan ook geen aanleiding om actie te ondernemen tegen de medegedetineerden die hebben geapplaudisseerd.

Vraag 7

Welke acties gaat u ondernemen tegen de medegedetineerden die stonden toe te kijken en te applaudisseren? Telegraaf, 6 november 2012

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Wordt de minister van Buitenlandse Zaken ook betrokken bij het nemen van een beslissing om aangehouden Somalische piraten naar Nederland over te brengen voor een strafrechtelijke vervolging?1 Zo ja, op welke wijze? Zo neen, waarom niet?

Het instellen van strafrechtelijke vervolging is in het Nederlandse strafrechtelijke stelsel voorbehouden aan het Openbaar Ministerie (OM). Aan de beslissing om in deze casus strafrechtelijke vervolging in te stellen is in nauwe samenwerking met de Ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie uitvoering gegeven.

Vraag 2

Waarom is niet gekozen voor overdracht aan het land van herkomst van de piraten of van de gegijzelde opvarenden of de vlaggestaat van het door de piraten overmeesterde vissersschip? Was een vervolging in de regio uitgesloten? Zo ja, waarom? Zo neen, waarom is daarvoor niet gekozen?

De Nederlandse regering streeft ernaar verdachten van piraterij zoveel mogelijk te (laten) berechten in de eigen regio in plaats van in Nederland. Door het OM is in nauwe samenwerking met het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzocht of landen in de regio in aanmerking kwamen voor de strafrechtelijke vervolging van de aangehouden verdachten. In deze casus is overdracht aan een ander land om verschillende redenen niet wenselijk geacht. Daarbij is tevens van belang dat er in de onderhavige zaak een duidelijk Nederlands belang is om de verdachten te vervolgen (in lijn met de motie-Ormel2), aangezien sprake was van een verdenking van poging tot moord op Nederlands marinepersoneel. Nederland heeft rechtsmacht ter zake van het delict zeeroof en voor de poging tot moord op Nederlands marinepersoneel.

Vraag 3

Is het mogelijk om aangehouden piraten in de regio te laten berechten naar Nederlands recht en door Nederlandse rechters en hen vervolgens hun straf uit te laten zitten in de door de Nederlandse belastingbetaler gefinancierde en reeds gebouwde nieuwe gevangenis in Somalië dan wel enige andere strafinrichting in die regio? Zo neen, wilt u zich inspannen om de bestaande beletselen weg te nemen?

Het is niet mogelijk om verdachten van zeeroof in Somalië of in de regio te laten berechten naar Nederlands recht door Nederlandse rechters. Daarnaast is executie – eventueel gebaseerd op de Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen (Wots) – van door Nederlandse rechters opgelegde gevangenisstraffen in Somalië momenteel niet mogelijk. Op dit moment wordt mede dankzij een Nederlandse bijdrage onder begeleiding van de UNODC gewerkt aan het vergroten van de detentiecapaciteit in Somalië. Nederland blijft daarnaast internationale inspanningen ondersteunen die zijn gericht op het uitbreiden van justitiële en detentiecapaciteit in de regio, zodat verdachten van zeeroof in de regio kunnen worden vervolgd en berecht en hun in de regio opgelegde straf kunnen ondergaan. Zo steunt Nederland het Regional Anti Piracy Prosecution and Intelligence Coordination Centre (RAPPICC), draagt Nederland bij aan de verbetering van het gevangeniswezen op de Seychellen, en ondersteunt Nederland de opbouwfase van de civiele EU-missie EUCAP Nestor, gericht op maritieme capaciteitsopbouw van de kustwacht van landen in de regio.

Vraag 4

Kunnen de naar Nederland overgebrachte piraten na hun berechting in Nederland in een gevangenis in de Somalische regio hun straf uitzitten? Zo ja, wilt u bevorderen dat dit vast beleid van de regering en het Openbaar Ministerie wordt? Zo neen, wilt u zich inspannen om de bestaande beletselen weg te nemen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u garanderen dat deze piraten nooit asiel in Nederland wordt verleend en dat hun verblijf hier ook niet gedoogd wordt, kortom dat zij in ons land nooit op vrije voeten zullen verblijven?

Het ligt in de lijn der verwachting dat eventuele asielaanvragen van verdachten van piraterij worden afgewezen op grond van artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag3. Daarnaast wordt een asielaanvraag ook afgewezen wanneer betrokkene veroordeeld is tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden of meer.
Op dit moment is gedwongen terugkeer naar Somalië niet mogelijk. Deze situatie zal naar aanleiding van het nieuwe ambtsbericht over Somalië, dat binnenkort zal verschijnen, opnieuw worden beoordeeld. Aan betrokkenen kan echter wel strafonderbreking worden verleend na ommekomst van tweederde van de opgelegde gevangenisstraf, indien de vreemdeling Nederland aantoonbaar verlaat en niet terugkeert.

Vraag 6

Realiseert u zich dat gedwongen uitzettingen naar Somalië (thans) niet mogelijk zijn waardoor terugkeer van deze piraten naar het land van herkomst alles behalve gegarandeerd is ?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wilt u bevorderen dat aangehouden piraten in principe nooit naar Nederland worden overgebracht? Zo ja, wat gaat u doen om dat te realiseren? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Toezicht Justitie op bedrijven werkt niet»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat het een ernstige zaak is dat veroordeelde faillissementsfraudeurs opnieuw rechtspersonen zoals besloten vennootschappen (bv's), naamloze vennootschappen (nv's) en/of stichtingen op kunnen richten, ondanks het feit dat de op 1 juli 2011 in werking getreden Wet controle rechtspersonen en het daaraan gekoppelde computersysteem Radar zulks beogen uit te sluiten? Zo nee, waarom niet?

Het toezicht op rechtspersonen is, in overleg met de toezichthoudende en opsporende instanties, beperkt en beheerst gestart en is zoveel mogelijk toegesneden op de behoefte van de afnemende partijen. Dit heeft gevolgen gehad voor de aard en omvang van het aantal meldingen dat aan de afnemende partijen is verzonden. Sinds de inwerkingtreding van de Wet controle op rechtspersonen is veel aan het systeem verbeterd. Vanaf 1 juli 2011 zijn er ca. 650 risicomeldingen op verzoek en informatieverzoeken aan partijen verzonden.
Het klopt niet dat alleen B.V.»s en N.V.»s worden gecontroleerd door het systeem Radar. Vooralsnog leiden alleen wijzigingen bij B.V.»s en N.V.»s tot een automatische analyse in Radar. Bij wijzigingen in B.V.»s en N.V.»s zijn vaak andere soorten rechtspersonen betrokken. Deze rechtspersonen worden vervolgens in de analyse betrokken. Radar heeft dus al wel de mogelijkheid om andere rechtspersonen te controleren. Mede in overleg met de afnemende partijen is vanuit een beperkte en beheerste start begonnen met de screening van B.V’s en N.V.»s. Over de vraag wanneer de wijzigingen bij andere rechtspersonen onderdeel van de automatische analyse worden is nog geen besluit genomen.

Vraag 3

Is het waar dat voornoemd computersysteem momenteel alleen bv's en nv's controleert? Zo ja, wat is daar de reden voor en wanneer is de controle op andere rechtspersonen een feit?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u verklaren waarom met behulp van bedoeld toezichtsysteem tot op heden slechts een tiental meldingen aan instanties als De Nederlandse Bank, de Autoriteit Financiële Markten, de belastingdienst en/of de politie zijn doorgegeven (in plaats van de honderden waarvan u zelf destijds uitging)? Is dat omdat het systeem onvoldoende functioneert, omdat de pakkans bij faillissementsfraude te klein is of omdat faillissementsfraude volgens u veel minder voorkomt dan de media veronderstellen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u van mening dat het een slechte zaak is als computersysteem Radar (zoals in het artikel in kwestie wordt beweerd) in plaats van de ingeschatte 3,5 mln. euro inmiddels 18,7 mln. heeft gekost, terwijl het nu volgens het artikel onvoldoende en in ieder geval onvolledig functioneert?

De 18,7 miljoen betreft de totale kosten voor de herziening van het toezicht op rechtspersonen over de periode 2006 tot heden. De totale kosten zijn in de loop der jaren herijkt zoals ook is weergegeven in het Rijks ICT-dashboard. De kostenstijging is het gevolg van hoge complexiteit in de realisatie én aanvullingen op het programma van eisen voor het systeem Radar. Er is geen sprake van een onvolledig functioneren van het systeem Radar.

Vraag 6

Erkent dan wel herkent u de in het aangehaalde artikel impliciet gedane bewering dat bedoelde wetgeving niet aan het beoogde doel bereikt en feitelijk een papieren tijger is? Zo nee, waarom niet?

Nee, het doel van de Wet controle op rechtspersonen is een bijdrage leveren aan de voorkoming en bestrijding van misbruik van rechtspersonen. Door middel van de zogenaamde risicomeldingen en het verstrekken van informatie op verzoek, worden toezichthoudende en opsporende instanties als het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst in staat gesteld over te gaan tot opsporing en vervolging van (rechts)personen. Uit terugkoppeling van de afnemers blijkt dat de verstrekte risicomeldingen waardevol en bruikbaar zijn.

Vraag 7

Kunt u aangeven op welke wijze een goede werking van computersysteem Radar thans wordt gewaarborgd? Op welke wijze wordt ervoor gezorgd dat in alle gevallen registratie plaatsvindt? Op welke wijze vindt vervolgens handhaving c.q. controle plaats?

Het succes van Radar staat of valt met goede, heldere en bruikbare risicomeldingen waarmee afnemende partijen onder meer faillissementsfraude kunnen opsporen en vervolgen. In overleg met de afnemende partijen worden gezamenlijk prioriteiten vastgesteld. In de Wet controle op rechtspersonen is bepaald dat de afnemende partijen registreren en terugkoppelen wat zij met de risicomeldingen hebben gedaan.

Vraag 8

Bent u van mening dat uit de nieuwe voorbeelden van faillissementsfraude die steeds in de media naar voren komen, de noodzaak blijkt om de faillissementswetgeving en/of de handhaving ervan te herzien? Zo ja, welke stappen bent u voornemens daartoe te zetten? Zo nee, waarom niet, mede gelet op de zeer grote bedragen die met faillissementsfraude gemoeid zijn?

Ik verwijs hiervoor naar de brief over de aanpak van faillissementsfraude, die ik uw Kamer op 27 november 2012 heb gestuurd.

Vraag 1

Kent u de open brief van de directeur NS Reizigers van 3 november 2012?1 Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over agressie tegen NS-medewerkers?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de in de open brief genoemde ernstige voorvallen van geweld tegen NS-medewerkers niet alleen als incidenten kunnen worden beschouwd, maar dat deze voorvallen duiden op een structureel maatschappelijk probleem? Zo ja, deelt u dan ook de mening dat daar voor zowel u als voor de NS een grote verantwoordelijkheid ligt ten opzichte van werknemers van de NS en de reizigers? Zo nee, waarom niet?

Agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak, waaronder NS-personeel, ziet dit kabinet als een maatschappelijk probleem, niet enkel als losse incidenten. Vandaar dat het programma Veilige Publieke Taak (VPT), ondergebracht bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), wordt gecontinueerd. Op dit terrein werk ik nauw samen met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), omdat dit probleem alleen kan worden opgelost door politie, OM en werkgevers gezamenlijk.

Vraag 3

Is het waar dat het NS Service & Veiligheidsteam in omvang groter is dan de spoorwegpolitie van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD)? Zo ja, betekent dat dat u van mening bent dat er op de NS zelf een grotere verantwoordelijkheid drukt dan op de politie en waarom is dat zo? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Zoals hierboven aangegeven hebben politie, OM en werkgevers allen een gedeelde verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheden van de NS liggen hoofdzakelijk op het terrein van goed werkgeverschap, zorg dragen voor een veilige werkomgeving voor hun personeel en erop toezien dat altijd aangifte wordt gedaan van incidenten. De verantwoordelijkheden van politie en OM liggen vooral op het goed oppakken van de aangiften door een lik-op-stukbeleid en een snelle en voortvarende opsporing en vervolging.

Vraag 4

Bent u van mening dat de NS er voldoende aan doet om personeel en reizigers te beschermen tegen geweld en agressie? Zo nee, waar schiet de NS volgens u dan tekort?

De NS vindt het van belang de veiligheid voor zowel haar reizigers als haar personeel te garanderen. Als het gaat om agressie tegen treinpersoneel hanteert de NS een zero tolerance beleid. Met onder andere de inzet van de service- en veiligheidsteams doet de NS er alles aan om agressie terug te dringen en zoveel mogelijk te voorkomen.

Vraag 5

Deelt u de mening van de NS directeur dat hoeveel de NS ook investeert in mensen en middelen, zij het nooit alleen kunnen? Zo ja, wat kunt en gaat u doen om de NS en zijn medewerkers extra te helpen en bent u van mening dat de hulp aan de NS ook van reizigers moet komen? Zo nee, waarom niet?

Zoals hierboven aangegeven deel ik de mening van de directeur van de NS dat politie, OM en werkgevers allen een verantwoordelijkheid hebben. Om zogeheten burgermoed kracht bij te zetten, worden 2,5 keer zo zware straffen geëist tegen plegers van agressie en geweld jegens personen die burgermoed hebben betoond.

Vraag 6

Wat mag een burger binnen de wettelijke kaders doen om in geval van een escalerend incident een helpende hand te bieden? Waar ligt de grens van optreden door een burger en hoe wordt deze grens bepaald?

Een burger heeft het recht zichzelf of een ander te verdedigen tegen een onmiddellijke wederrechtelijke aanranding of een onmiddellijk dreigend gevaar daarvoor. In de gevallen dat een burger van dit recht gebruik maakt, moet achteraf getoetst worden of hij dat heeft gedaan binnen de grenzen van de wet en de jurisprudentie. De grens van het optreden door een burger in het geval van een escalerend incident ligt in het wettelijk kader omtrent noodweer, vastgelegd in artikel 41 van het Wetboek van Strafrecht (WvS). Bij de beoordeling van de vraag of een geslaagd beroep kan worden gedaan op noodweer, wordt bezien of het strafbare feit is gepleegd ter verdediging van het eigen of andermans lichaam, eerbaarheid of goed. Deze verdediging dient noodzakelijk te zijn geweest en er moet sprake zijn geweest van een ogenblikkelijke (acute) en niet wettelijk toegestane aanval. De rechter dient daarbij te beoordelen of aan de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit is voldaan.
Het noodweerartikel kan ook bescherming bieden aan een helpende reiziger in die zin dat het strafbaarheid uitsluit indien de betrokkene heeft gehandeld om een ander te verdedigen. De te hulp schietende derde is in beginsel evengoed gerechtvaardigd in zijn handelen als de aangerande zelf. Voor de invulling in de jurisprudentie verwijs ik u in dit verband naar de uitspraken van de rechtbank Assen (LJN: BD7156) en de rechtbank Middelburg (LJN: BC9939).

Vraag 7

In hoeverre biedt het noodweerartikel in het Wetboek van Strafrecht (WvS) en de jurisprudentie bescherming voor de reiziger die een conducteur te hulp schiet bij dreigend geweld? Hoe is in dit kader in de jurisprudentie de bepaling verdediging van «eens anders lijf» (artikel 41, eerste lid WvS) ingevuld?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Acht u de wettelijke bescherming op grond van noodweer in het geval van een geweldsincident tegen een NS-medewerker afdoende voor de treinreiziger die tussenbeide komt? Zo nee, waarom niet en welke mogelijkheden ziet u om die bescherming uit te breiden?

Ik heb geen aanleiding te veronderstellen dat artikel 41 WvS niet afdoende bescherming zou bieden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Helft Chinese massagesalons in werkelijkheid illegale bordelen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u het onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) naar illegale bordelen in massagesalons aan de Tweede Kamer doen toekomen? Wilt u daarbij een reactie op dit onderzoek geven?

Het onderzoek «De positie van Chinese masseuses in de Chinese beautybranche in Nederland» is opgesteld in opdracht van een samenwerkingsverband van het Openbaar Ministerie, het Korps Landelijke Politiediensten, de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de Koninklijke Marechaussee, de Immigratie- en Naturalisatiedienst, de Belastingdienst en het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel. Binnen dit samenwerkingsverband – onder de naam The Wall – is onderzoek gedaan naar Chinese mensenhandel en -smokkel. Zoals ik u reeds heb gemeld in antwoord op eerdere Kamervragen van het lid Arib2 zijn de signalen over illegale prostitutie in massagesalons aanleiding geweest om een onderzoek naar mensenhandel in de Chinese beauty branche in te stellen.
De onderzoekers geven aan dat naar schatting in ruim de helft van de massagesalons illegale prostitutie voorkomt. Naar aanleiding van een verzoek van de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie van uw Kamer van 8 november 2012, waarin wordt gevraagd om een reactie op de stand van zaken met betrekking tot de aanpak van Chinese massagesalons, zal ik in een aparte brief nader ingaan op het onderzoeksrapport. Het rapport zal als bijlage met de genoemde brief aan u worden gezonden.

Vraag 3

In hoeverre bevestigen dan wel versterken de resultaten van dit onderzoek signalen over illegale prostitutie in massagesalons?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

In hoeverre levert het onderzoek van het OM nieuwe inzichten op ten aanzien van een Bibob-waardigheid van massagesalons?

De resultaten van het onderzoek hebben geen invloed op de reeds bestaande of nog aanhangige wet- en regelgeving. Massagesalons zijn als zodanig niet vergunningplichtig. Massagesalons waar seksuele diensten worden verleend zijn echter prostitutiebedrijven, en moeten op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening wel over een vergunning beschikken. Op vergunde bedrijven, inclusief vergunde massagesalons, is het mogelijk de Wet Bibob toe te passen. Wanneer bij handhaving blijkt dat er in een massagesalon prostitutie plaatsvindt en hier geen vergunning voor is afgegeven, is het mogelijk hiertegen bestuurlijk op te treden.

Vraag 5

Geven de resultaten van het onderzoek aanleiding om ook massagesalons vergunnings- en Bibobplichtig te maken? Zo ja, op welke wijze gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Zijn de resultaten van het genoemde onderzoek relevant in het kader van reeds aanhangige wet- en regelgeving ten aanzien van Bibob en prostitutie? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

In hoeverre is de hulpverlening en opvang van vrouwen die (gedwongen) in de prostitutie werken toegerust op vrouwen die (vrijwel) alleen de Chinese taal beheersen? Bestaat er voorlichtingsmateriaal in het Chinees? Hoe worden Chinese vrouwen bereikt die werkzaam zijn in massagesalons?

Er is over prostitutie en uitbuiting door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een brochure in de Chinese taal beschikbaar gesteld voor mensen die in de prostitutie werken. De informatiebrochure is met name bestemd voor prostituees en hulpverlenende instellingen, en beschikbaar via de website van de rijksoverheid.3 Verder heeft CoMensha in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie dit jaar een folder ontwikkeld om slachtoffers van mensenhandel te informeren over hun rechten en plichten. Deze folder is reeds beschikbaar in verschillende talen en zal ook naar het Chinees worden vertaald. Ten behoeve van (mogelijke) slachtoffers van mensenhandel kunnen zowel de politie als de opvanginstellingen verder ook gebruik maken van tolken.

Vraag 1

Kent u het bericht «Zwijnen gruwelijk afgeslacht en gebruikt als horrordecor»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de zwijnen eerst geschoten zijn?

Uit politieonderzoek is gebleken dat de zwijnen op legale wijze zijn doodgeschoten. De identiteit van de personen die bij het doden van de dieren betrokken zijn geweest, is bekend bij het Openbaar Ministerie. Aangezien er geen sprake is geweest van strafbaar handelen, heeft het Openbaar Ministerie besloten geen strafrechtelijk onderzoek in te stellen. Dit laat overigens onverlet dat ik de wijze waarop is omgegaan met de kadavers afkeur.

Vraag 3

Is er onderzoek ingesteld naar de aard van de gebruikte munitie, om de daders van deze slachtpartij op te sporen? Zo ja, met welk resultaat? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u aangeven of de betrokken boswachter over opsporingsbevoegdheid beschikt en of het waar is dat ze heeft gezegd «ik vertrouw de jagers op hun woord»?

De betrokken boswachter heeft geen opsporingsbevoegdheid. In dit geval heeft de politie onderzoek gedaan. Ik verwijs daarvoor naar mijn antwoord op vraag 2 en 3. Overigens ben ik van mening dat in het algemeen de medewerkers van Staatsbosbeheer op een integere en vakkundige wijze omgaan met hun bevoegdheden en verantwoordelijkheden en zij op basis van hun ervaring
en kunde goed in staat zijn om de juiste inschattingen te maken. De aangehaalde frase uit een krantenartikel doet daar niets aan af.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het «op hun woord vertrouwen» van mensen die met vuurwapens actief zijn in het bewuste gebied en regelmatig zwijnen schieten, geen voor de hand liggend onderdeel van de opsporingsmethode zou moeten zijn om de daders te pakken te krijgen? Zo ja, bent u bereid te bevorderen dat er alsnog nader onderzoek ingesteld wordt, ook in jagerskringen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de burgemeester van Utrecht waarbij hij aangeeft dat 80 tot 90% van de prostituees in Utrecht hun werk onvrijwillig doet?1

Ja.

Vraag 2

Zijn er vergelijkbare onderzoeken dan wel inschattingen met betrekking tot andere grote steden? Zo ja, kunt u die beschikbaar stellen? Zo nee, bent u bereid daar onderzoek naar te laten doen?

Er zijn mij geen onderzoeken bekend waarin een goed onderbouwde schatting wordt gedaan van het aantal prostituees dat dit werk onvrijwillig doet. Van slachtoffers van mensenhandel is bekend dat zij in veel gevallen te angstig zijn om aangifte te doen of niet beseffen dat ze slachtoffers van mensenhandel zijn. Ook zijn ze soms zo verbonden met hun mensenhandelaar dat ze niet bereid zijn om aangifte te doen. Het is daarom zeer moeilijk om hierover betrouwbare inschattingen te doen.
Het Coördinatiecentrum Mensenhandel (CoMensha) registreert in mijn opdracht het aantal slachtoffers van mensenhandel, waaronder prostituees die onder dwang werken ofwel slachtoffers van seksuele uitbuiting. In 2011 werden 716 slachtoffers van seksuele uitbuiting geregistreerd. De cijfers van CoMensha kunnen worden gezien als een benadering van het werkelijke aantal slachtoffers, zoals de Nationaal Rapporteur Mensenhandel in haar 8e rapportage constateert.2

Vraag 3

Op welke manier biedt u de helpende hand aan prostituees die hun werk onvrijwillig doen?

Er is voorlichtingsmateriaal om prostituees te wijzen op de rechten die ze hebben als slachtoffer van mensenhandel. Omdat het regelmatig voorkomt dat slachtoffers geen aangifte doen (bijvoorbeeld omdat zij te angstig zijn) is het beleid erop gericht om mensen die in aanraking komen met mogelijke slachtoffers bewust te maken van of te trainen op het herkennen van signalen van mensenhandel. Zo worden opsporingsfunctionarissen en toezichthouders getraind en worden er verschillende voorlichtingscampagnes op dit terrein gevoerd.3 Met de signalen kunnen politie en OM de mensenhandelaren aanpakken en de slachtoffers uit hun benarde situatie bevrijden. Er zijn opvangvoorzieningen waar de slachtoffers vervolgens in een veilige omgeving zorg en hulp krijgen.
Ook zijn er verschillende non-gouvermentele organisaties die – al dan niet met subsidie van het Rijk – opkomen voor de belangen van prostituees en slachtoffers van mensenhandel.

Vraag 4

Bent u bereid om het aanbod van uitstapprogramma’s voor prostituees niet langer afhankelijk te laten zijn van lokale middelen en prioriteiten maar landelijk te garanderen, bijvoorbeeld via geoormerkte middelen in het gemeentefonds?

Zoals aangegeven in eerdere brieven aan uw Kamer4 ligt de verantwoordelijkheid voor uitstapprogramma’s bij gemeenten, omdat prostitutiebeleid in eerste instantie een lokale aangelegenheid is. Gezien het positieve verloop van de warme overdracht van uitstapprogramma’s5 zie ik geen aanleiding om hier verandering in aan te brengen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Virtuele pedoporno als remedie»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening het produceren, bekijken en bezitten van ook virtuele kinderporno strafbaar moet blijven? Zo ja, wat zijn de argumenten tegen het legaliseren van virtuele kinderporno? Zo nee, waarom niet?

Ik deel de mening dat het produceren, bekijken en bezitten van virtuele kinderporno strafbaar moet blijven. Kinderen dienen beschermd te worden tegen beeldmateriaal dat seksueel misbruik suggereert, gedrag dat kan worden gebruikt om kinderen aan te moedigen of te verleiden om deel te nemen aan seksueel gedrag en gedrag dat deel kan gaan uitmaken van een subcultuur die seksueel misbruik van kinderen bevordert. Het vooropstellen van deze beschermwaardigheid van kinderen is terug te zien in het vervolgingsbeleid van het OM en geldt ook in de gevallen waarbij afbeeldingen in mindere mate levensecht of van echt te onderscheiden zijn. Deze afbeeldingen kunnen namelijk ook seksueel misbruik van kinderen suggereren of deel uitmaken van een subcultuur die seksueel misbruik van kinderen bevordert.

Vraag 3

Kan de opsporing van kinderporno nog wel effectief zijn als er in het strafrecht onderscheid gemaakt moet gaan worden tussen echte kinderporno en nauwelijks of niet van echt te onderscheiden kinderporno? Zo nee, waarom niet?

In de jurisprudentie wordt al enige tijd niet meer de term «levensecht» of «van echt te onderscheiden» gebruikt, maar wordt uitgegaan van het «realistisch gehalte» van de afbeelding of film. In de praktijk heeft het onderscheid tussen (realistische) virtuele kinderpornografie en echte kinderpornografie, een effectieve opsporing nog niet in de weg gestaan.

Vraag 4

Bevat het verdrag van Lanzarote ten aanzien van de bestrijding van kinderporno bepalingen die het toestaan van virtuele kinderporno tegengaan? Zo ja, welke bepalingen zijn dat?

Het Verdrag van Lanzarote bevat inderdaad een bepaling die het toestaan van virtuele kinderpornografie wil tegengaan. Dit is geregeld in artikel 20 lid 1 en lid 2 van het Verdrag, dat ziet op strafbare feiten met betrekking tot kinderpornografie. Deze bepaling houdt een verplichting tot strafbaarstelling in van het vervaardigen, verspreiden en/of in bezit hebben van elk materiaal dat een visuele weergave behelst van een kind dat betrokken is bij werkelijke of gesimuleerde seksuele gedragingen of elke afbeelding van de geslachtsorganen van een kind voor primair seksuele doeleinden. Het verdrag laat partijen evenwel toe zich het recht voor te behouden om de strafbaarstellingsverplichting betreffende het vervaardigen en het in bezit hebben van kinderpornografie niet toe te passen op pornografisch materiaal dat uitsluitend bestaat uit gesimuleerde weergaven of realistische afbeeldingen van een niet-bestaand kind. Nederland heeft van deze mogelijkheid tot het maken van een voorbehoud geen gebruik gemaakt.

Vraag 5

Wat is uw mening over de in het genoemde artikel genoemde therapeutische werking van virtuele kinderporno voor personen met pedoseksuele gevoelens? Bestaat er wetenschappelijk onderbouwd bewijs dat virtuele kinderporno helpt om personen met pedoseksuele gevoelens beter met hun gevoelens te laten omgaan en zo ja, waaruit bestaat dat bewijs dan?

Over de therapeutische werking van virtuele kinderporno wordt een debat in wetenschappelijke kring gevoerd waarin verschillende gezichtspunten naar voren komen. Het is niet aan mij om hier een eindconclusie over te trekken.

Vraag 6

Bestaat er wetenschappelijk bewijs dat de samenleving veiliger wordt door virtuele kinderporno toe te staan? Zo ja, waaruit bestaat dat bewijs dan? Zo nee, pleit dat dan niet voor het verboden laten blijven van alle vormen van kinderporno?

Zie antwoord vraag 5.