Ingediend | 24 juni 2016 |
---|---|
Beantwoord | 6 september 2016 (na 74 dagen) |
Indiener | Vera Bergkamp (D66) |
Beantwoord door | Ard van der Steur (minister justitie en veiligheid) (VVD) |
Onderwerpen | openbare orde en veiligheid organisatie en beleid recht strafrecht |
Bron vraag | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2016Z12982.html |
Bron antwoord | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20152016-3420.html |
Ja.
Het is aan het lokale bestuur om te bepalen of rioolwateronderzoek in de lokale context nuttig is als aanvulling op de reeds beschikbare lokale informatie en gebruikt zou kunnen worden voor het ijken van het drugsbeleid.
Een opdracht tot het gebruik van rioolwateronderzoek bij het opsporen van drugslaboratoria is tot op heden nooit gegeven. Het OM volgt met interesse de ontwikkelingen omtrent het rioolwateronderzoek en heeft in dat kader contact met het KWR.
Zie antwoord vraag 2.
In Nederland wordt epidemiologisch rioolwateronderzoek uitgevoerd door o.a. het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het KWR. Er is geen toestemming nodig van het Openbaar Minister of de politie voor rioolwateronderzoek.
Het RIVM voert regelmatig in opdracht van het Ministerie van VWS epidemiologisch rioolwateronderzoek uit bij rioolwaterzuiveringsinstallaties in Amsterdam, Utrecht en Eindhoven. Het betreft kleinschalig onderzoek naar geneesmiddelengebruik op populatieniveau (dus niet dermate kleinschalig dat er wordt gekeken naar specifieke locaties).
Het KWR kan door partijen en organisaties worden verzocht rioolwateronderzoek uit te voeren. Zij houden zich bij het uitoefenen van wetenschappelijk onderzoek aan hun eigen gedragscode en De Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening. Het KWR vraagt toestemming voor onderzoek aan het waterschap of het Hoogheemraadschap. KWR heeft tot nu toe geen onderzoek gedaan op een schaal kleiner dan ca 10.000 inwoners. Wel zijn er in de literatuur studies gerapporteerd (in het buitenland) waarin een school of een gevangenis het object van rioolwateronderzoek was. Ook van festivals (die echter (veel) meer dan 10.000 bezoekers kenden) zijn studies bekend.
Zie antwoord vraag 4.
Om de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) van toepassing te laten zijn dient het te gaan om de verwerking van persoonsgegevens als bedoeld in de definitie van Artikel 1, aanhef, onder a van de Wbp: «elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijk persoon». In beginsel lijkt de Wbp niet van toepassing op het rioolwateronderzoek omdat deze resultaten niet (ook niet indirect) zijn te herleiden zijn naar individuele personen. Dit zou in uitzonderlijke situaties anders kunnen zijn, namelijk wanneer dergelijke onderzoeken zouden plaatsvinden in gebieden met een zeer beperkt aantal rioolaansluitingen, waardoor identificatie (op huishoudniveau) mogelijk zou kunnen zijn. Daar is op dit moment geen sprake van.
De risico’s zoals door de onderzoekers geschetst acht ik zeer beperkt. Bij onderzoek dat door het KWR op verzoek van verschillende partijen wordt uitgevoerd gelden de waarborgen van de eigen gedragscode, de Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening en het verzoek om toestemming aan het waterschap of het Hoogheemraadschap. Onderdeel van de gedragscode Wetenschapsbeoefening is de gedragscode voor gebruik van persoonsgegevens in wetenschappelijk onderzoek, een uitwerking van de Wet Bescherming Persoonsgegevens voor het doen van wetenstappelijk onderzoek.3 Bovendien is nog geen onderzoek gedaan op een schaal van minder dan 10.000 inwoners. Ik acht deze waarborgen voldoende.
Voor wat betreft de opsporing hebben we het hier bovendien over een hypothetische situatie. Zoals duidelijk wordt uit de antwoorden op vragen twee tot en met zes heeft er in het kader van de opsporing in Nederland voor zover bekend geen kleinschalig rioolonderzoek plaatsgevonden.
Zie antwoord vraag 7.