Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 22 oktober 2008
Graag wil ik u informeren over de stand van zaken ten aanzien van Natura 2000.
De implementatie van Natura 2000 vordert gestaag. Inmiddels is het overgrote deel van de 162 gebieden in ontwerp aangewezen. Actueel is dat op 10 september jl. voor 29 gebieden de ontwerp-aanwijzingsbesluiten zijn gepubliceerd. De laatste 15 ontwerp-aanwijzingsbesluiten worden in 2009 gepubliceerd. Drie gebieden zijn reeds definitief aangewezen in verband met de realisatie van de tweede Maasvlakte. In dit kader is ook het beheerplan vastgesteld van de Voordelta, een traject waaruit we veel leerervaringen kunnen putten voor de komende beheerplanprocessen.
Intentieverklaring beheerplannen
Voor alle Natura 2000-gebieden moeten beheerplannen opgesteld worden. In een beheerplan wordt vastgelegd hoe en wanneer de doelen voor een gebied worden gehaald. Een beheerplanproces zal pas succesvol zijn als alle relevante partijen daar goed bij betrokken worden. Tijdens het algemeen overleg van februari jl. heeft de Kamer dit ook benadrukt. Het is in dat kader goed om te melden dat ik op 8 september jl., samen met maatschappelijke organisaties en bevoegde gezagen, een intentieverklaring heb ondertekend voor de totstandkoming van de beheerplannen voor de Natura 2000-gebieden. Het Interprovinciaal Overleg is de drijvende kracht achter de intentieverklaring geweest.
Met het ondertekenen van de intentieverklaring gaat het proces voor de totstandkoming van de Natura 2000-gebieden een volgende fase in. De komende periode gaan alle partijen hard aan de slag om samen met de relevante partijen en gebruikers beheerplannen op te stellen voor de verschillende gebieden. Met deze intentieverklaring hebben we de gezamenlijke verantwoordelijkheid en inzet voor de totstandkoming van deze beheerplannen nogmaals benadrukt. We doen het samen: met de 12 provincies, de ministeries van LNV, V&W en Defensie, en de maatschappelijke organisaties. En straks bij de individuele beheerplannen doen we het samen met de mensen in de gebieden: de bewoners, gebruikers, genieters, boeren, burgers en vertegenwoordigers van de maatschappelijke organisaties.
Ten behoeve van de beheerplannen maakt het Steunpunt Natura 2000 hulpmiddelen en producten gericht op ondersteuning bij het opstellen hiervan. Het Steunpunt Natura 2000 heeft recent het rapport «Sectornotities Bestaand Gebruik» uitgebracht waarin per sector is bekeken welke activiteiten plaats kunnen vinden met daarbij een inschatting van het mogelijk effect op een Natura 2000-gebied. Dit rapport kan als hulpmiddel gebruikt worden bij het opstellen van de beheerplannen. Op dit moment wordt door het interbestuurlijk Regiebureau, ingesteld door het bevoegd gezag, met betrokken maatschappelijke organisaties overlegd hoe het Steunpunt ook ten dienste kan staan van maatschappelijke organisaties.
Volgorde beheerplannen – aanwijzingsbesluiten
In februari 2008 heb ik de Kamer toegezegd de gebieden, waar de provincies het voortouw hebben in het beheerplanproces, nog niet definitief aan te wijzen. De provincies hebben aangegeven dit nodig te hebben voor draagvlak van omgeving en betrokkenen. De provincies gaan eerst samen met de omgeving conceptbeheerplannen opstellen. Overeenkomstig de met de provincies gemaakte afspraken ga ik vervolgens pas na september 2009 over tot het definitief maken van de aanwijzingsbesluiten. Dit heb ik begin juni vastgelegd in een afsprakendocument met daarin de voorwaarden zoals ik die in februari met de Kamer heb besproken. De provincies hebben inmiddels allen dit afsprakendocument ondertekent. Ik zal de gebieden waar LNV het voortouw heeft wel definitief aanwijzen.
Inmiddels heb ik donderdag 11 september jl. 29 ontwerp-aanwijzingsbesluiten van Natura 2000-gebieden in de inspraak gebracht. Tot en met 22 oktober heeft eenieder zijn mening kunnen geven over de ontwerp-aanwijzingsbesluiten. De ontwerp-aanwijzingsbesluiten voor de natuurgebieden geven aan waarom ze geselecteerd zijn en welke kwetsbare natuur er precies beschermd moet worden. Ook staat in de besluiten wat de begrenzing van de betreffende gebieden is. De ecologische onderbouwing van deze besluiten is uitgebreid ten opzichte van eerdere tranches. Ten behoeve van de inspraak heb ik informatie- en inspraakavonden georganiseerd waar betrokkenen en belangstellenden informatie kunnen krijgen over Natura 2000 en de 29 gebieden in het bijzonder. Op basis van de inspraakreacties worden de definitieve aanwijzingsbesluiten opgesteld.
Bijgevoegd vindt u ter informatie de aankondiging van de publicatie van deze ontwerp-aanwijzingsbesluiten1. Eind december 2010 zullen alle gebieden, conform de Europese richtlijnen, definitief zijn aangewezen.
Op 3 juli 2008 jl. heeft uw Kamer mij verzocht (motie Schreijer-Pierik c.s. TK 30 654, nr. 55) «in overleg te treden met de provincie Overijssel en derhalve niet over te gaan tot aanwijzing van het Wierdense Veld als Natura 2000-gebied». In het overleg dat ik op 25 augustus jl. met de provincie Overijssel en de gemeente Wierden heb gehad, is uitvoering stilgestaan bij de aanwijzing van dit gebied. Samen met de provincie Overijssel heb ik de gevolgde procedure tot nu toe geanalyseerd aan de hand van een rapport dat het bureau Arcadis heeft opgesteld in opdracht van de provincie. In dit rapport wordt geconcludeerd dat de aanmelding van het gebied in 2003 weliswaar rommelig is verlopen, maar dat de aanmelding van het gebied terecht is.
Ik handhaaf derhalve mijn besluit om het Wierdense Veld aan te wijzen als Natura 2000-gebied. Het definitieve aanwijzingsbesluit zal in de eerste helft van 2009 geëffectueerd worden.
Als minister voor Natuur wil ik onze meest waardevolle natuurgebieden goed beschermen. Maar wel een bescherming die ook economische activiteiten en menselijk gebruik in en rond die gebieden zoveel mogelijk respecteert, en mogelijk maakt of houdt. Met de bekendmaking van opnieuw een aantal ontwerp-aanwijzingsbesluiten voor Natura 2000-gebieden en het bijeenbrengen van partijen met betrekking tot de beheerplannen zijn weer belangrijke stappen in deze richting gezet.