Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 november 2008
In mijn brief van 22 april jl. (Kamerstuk 31 200 A, nr. 79) heb ik u geïnformeerd over mijn standpunt betreffende de voorgenomen aanleg van de Centrale As als autoweg 2*2 en het bedrijventerrein Quatrebras in het Nationale Landschap de Noordelijke Wouden. In deze brief heb ik aangegeven dat ik de besluitvorming van de provincie Fryslân inzake de Centrale As respecteer en dat ik het accent leg op de inpassing van de weg. Ik heb tevens aangegeven de inpassing van de Centrale As als een ultieme ontwerpopgave te zien.
Tijdens het AO op 24 april (Kamerstuk 29 435, nr. 208) heb ik toegezegd u, na de ontvangst van het advies van het College van Rijksadviseurs (CRA) over de inpassing van de Centrale As en het bedrijventerrein, te informeren over het standpunt van de betrokken ministers terzake.
Eind augustus heb ik u en het College van Gedeputeerde Staten van Fryslân, mede namens de ministers van LNV en van VenW, het advies van het CRA over de Centrale As toegestuurd. Zoals in mijn brief van 22 april is aangegeven volgt het advies over Quatrebras op een later moment (naar verwachting begin 2009).
Hoofdpunten advies College van Rijksadviseurs (CRA)
Het CRA heeft vastgesteld dat door de provincie Fryslân zeer veel energie is gestoken in de inpassing van de weg aan het zeer kleinschalig doorsneden landschap. Het CRA stelt vervolgens dat er ook moet worden ontworpen vanuit de weg zelf.
Aanbevolen wordt om de weg van een eigen identiteit te voorzien.
Het CRA stemt van harte in met het pakket aan compenserende en mitigerende maatregelen en is verheugd dat de kosten hiervoor standaard zijn opgenomen in de totaalkosten.
Aanbevolen wordt om de kwaliteit van de ontwikkeling te garanderen en gedachten te ontwikkelen over de fasering en wat te doen als delen van de ambitie niet worden gehaald.
Gebiedsontwikkeling en de landschappelijke inpassing:
Het CRA stelt vast dat de financiën hiervoor deels nog niet zijn benoemd en waar dit wel het geval is, lijken deze aan de krappe kant.
Aanbevolen wordt om bij de uitvoering van het maatregelenpakket waarborgen te creëren, maatregelen te prioriteren en te faseren om geen afbreuk te doen aan de gestelde kwaliteitsambities.
Het CRA stelt vast dat de wegaanleg zeer gedetailleerd is bekeken maar dat de gebiedsontwikkeling blijft steken in vage vlekken en zones langs het hele wegtracé.
Aanbevolen wordt om voor het hele gebied een provinciaal inpassingsplan te maken.1 Voor de ruimtelijke ontwikkelingen die kunnen gaan plaatsvinden (in de zoek- en restgebieden) wordt aanbevolen om te onderzoeken waar die kunnen gaan plaatsvinden en welke ontwikkelingen prioriteit hebben. Voor een latere fase wordt aanbevolen om beeldkwaliteitplannen te maken inzake de geplande woon- en werkgebieden.
Het CRA geeft in overweging om een onafhankelijke commissie (kwaliteitsteam) te formeren die de borging van de plannen, de landschappelijke inpassing, de secundaire ruimtelijke ontwikkelingen e.d. gedurende lange tijd volgt.
Los van de inpassing van de weg geeft het CRA in overweging om de kernkwaliteiten van Nationale Landschappen uit te breiden met indirecte ruimtelijke kwaliteiten als rust, duisternis en stilte.
Op 10 oktober heb ik de reactie van de provincie Fryslân, mede namens de betrokken gemeenten Dantumadeel, Dongeradeel en Tytsjerksteradiel, op het advies van het CRA ontvangen.
In zijn algemeenheid onderschrijven de provincie en de gemeenten dit advies en geven aan dat het advies op een belangrijk aantal punten een meerwaarde heeft bij de verdere uitwerking van de plannen voor de Centrale As. Verschillende door het CRA gedane suggesties zullen worden overgenomen. De reactie van Fryslân is als bijlage bij dit schrijven gevoegd.
Het advies van het CRA met betrekking tot de inpassing van de weg is een goed en weloverwogen advies. De aanbevelingen zijn helder en zullen de kwaliteit van de gebiedsontwikkeling verbeteren. De optie van het CRA over het toevoegen van nieuwe kernkwaliteiten voor de Nationale Landschappen pas ik niet toe op de Centrale As.
De reactie van de provincie Fryslân en de betrokken gemeenten op het advies van het CRA acht ik adequaat.
Mede namens de minister van LNV en met kennisneming door het ministerie van VenW, meld ik u dat ik kan instemmen met het CRA advies en de wijze waarop de provincie en de gemeenten met het advies zullen omgaan. Ik heb eerder aangegeven dat bij de inpassing van de weg sprake is van een ultieme ontwerpopgave en ik zal het traject van de inpassing in het landschap dan ook nauwlettend volgen.
Met de provincie Fryslân zijn afspraken gemaakt over de toepassing van de SER-ladder bij het bedrijventerrein bij Quatrebras. Eind november verwacht ik de eerste resultaten. Zoals aangegeven in mijn brief van 22 april jl. zal ik, afhankelijk van de resultaten, mijn medewerking verlenen aan dit specifieke onderdeel van de Centrale As. Ook in dat geval zal ik het CRA vragen ons van advies te dienen over de inpassing van het bedrijventerrein bij Quatrebras in het Nationale Landschap De Noordelijke Wouden.
De provincie is hier al aan begonnen; een voorontwerp inpassingsplan voor de weg wordt begin 2009 in procedure gebracht.