Vraag 1

Op welke wijze heeft u de desbetreffende verantwoordelijken in het Caribisch deel van het Koninkrijk formeel op de hoogte gebracht van de gevolgen van de uitspraak in de zaak Santana voor de verkiezingen van de eilandraad op 2 maart aanstaande?1

Het eilandsbestuur van Bonaire, dat immers partij was in deze zaak, heeft mij direct na de uitspraak (op 10 januari 2011) geïnformeerd en mij de uitspraak toegezonden. Nog dezelfde dag heeft het ministerie van BZK contact opgenomen met de ambtenaren die bij elk van de eilanden verantwoordelijk zijn voor de organisatie van de verkiezingen. Op dinsdag 11 januari 2011 heeft een videoconferentie plaatsgevonden met ambtenaren van het eiland Bonaire om na te gaan wat de gevolgen van de uitspraak zouden zijn en hoe met die gevolgen omgegaan zou kunnen worden. Sint Eustatius en Saba zijn op 10 januari van de uitspraak op de hoogte gesteld. Ook de dagen erna is er informatie verstrekt aan de ambtenaren van de openbare lichamen.
Het ministerie van BZK heeft, gelet op de uitspraak van het Hof, geregeld dat drie openbare lichamen de beschikking hebben gekregen over een update in de module verkiezingen van de PIVA om de juiste selectie van de kiesgerechtigden te kunnen maken. Tevens is gezorgd voor technische ondersteuning daarbij. De betreffende programmatuur is op 18 januari 2011 succesvol bij alle drie de openbare lichamen geïnstalleerd. Daarnaast is de brief die ik aan uw Kamer (Kamerstuk 2010–2011, nr 32 500 IV, nr. 25) heb gestuurd, via de Rijksdienst Caribisch Nederland, overhandigd aan de gezaghebbers.
Net als de gemeenten in Nederland ter voorbereiding op de provinciale statenverkiezingen hebben de bestuurscolleges van de openbare lichamen een circulaire ontvangen ter voorbereiding van eilandsraadsverkiezingen waarin ook wordt ingegaan op de gevolgen van de uitspraak Santana.

Vraag 2

Op welke wijze worden alle EU-burgers en ook overige vreemdelingen van 18 jaar en ouder die meer dan vijf jaar onafgebroken legaal verblijven in Nederland (inclusief Bonaire, Saba en Sint-Eustatius) en die derhalve het recht hebben aan de eilandraadsverkiezingen deel te nemen indien zij ingezetenen zijn van het desbetreffende openbaar lichaam voor elk openbaar lichaam afzonderlijk tijdig achterhaald en geïnformeerd? Indien dit niet lukt, welke problemen voorziet u en wat gaat u hier aan doen?

Direct na bestudering van de uitspraak, te weten op 11 januari 2011, is geadviseerd om zo snel mogelijk een (aanvullende) publicatie uit te laten gaan over de kiesgerechtigheid voor de eilandsraadsverkiezingen (eerder was door de gezaghebbers al openbaar gemaakt wie kiesgerechtigd waren voor de komende eilandsraadverkiezingen). Een concept tekst voor een dergelijke publicatie is op 14 januari 2011 door het ministerie van BZK aan de betrokken ambtenaren van de drie openbare lichamen verstrekt.
Verder wordt aan de vraag wie kiesgerechtigd zijn aandacht besteed in voorlichtingscampagne die in mijn opdracht wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor Caribisch Nederland (RCN). Er zijn op alle eilanden meermalen in diverse bladen advertenties verschenen die kiezers er op wijzen dat zij, indien zij menen dat zij ten onrechte geen stempas hebben ontvangen, alsnog contact kunnen opnemen met de openbare lichamen om hun kiesgerechtigheid vast te stellen. Ook op de webpagina over de eilandsraadsverkiezingen van de RCN, in voorlichtingsprogramma’s over de verkiezingen op tv en in een huis aan huis verspreide folder komt dit punt aan de orde.

Vraag 3

Is het waar dat de Persoonsinformatievoorziening Nederlandse Antillen en Aruba (PIVA) niet de verblijfstitel registreert? Indien dit niet het geval is, op welke wijze kan dan vastgesteld worden dat iemand vijf jaar onafgebroken in Nederland (inclusief de BES-eilanden) heeft verbleven? Zo nee, op welke wijze wordt beoordeeld of zij inderdaad stemgerechtigd zijn?

In de PIVA kan, net als in de Nederlandse GBA, de verblijfstitel geregistreerd worden. Vernomen is dat de eilandsbesturen van Saba en Sint Eustatius in het verleden deze categorie in de PIVA niet hebben ingevuld. Het eilandsbestuur is verantwoordelijk voor het vaststellen van de kiesgerechtigheid van vreemdelingen die zijn opgenomen in de bevolkingsadministratie. Dit kan men onder meer doen door terug te gaan naar de brondocumenten die men heeft overlegd bij inschrijving (inschrijving is immers alleen mogelijk indien de vreemdeling aantoont op dat moment rechtmatig op het eiland te verblijven), door de IND te raadplegen, danwel door zelf contact op te nemen met de betrokken vreemdelingen om na te gaan of deze over documenten beschikt op grond waarvan de kiesgerechtigheid kan worden vastgesteld.

Vraag 4

Op welke wijze is de IND betrokken bij het achterhalen van de verblijfsstatus van een niet-Nederlander? Heeft de IND voldoende capaciteit om, waar nodig, de eilanden te ondersteunen in dit proces? Zo nee, welke stappen gaat u ondernemen om dit proces in goede banen te leiden?

Zoals hierboven aangegeven kan het eilandsbestuur dan wel de vreemdeling zelf, een beroep doen op de IND-unit Caribisch Nederland bij het achterhalen van de verblijfsgegevens. De vreemdeling die ooit een periode rechtmatig verblijf in het Europese deel van Nederland heeft gehad, kan door tussenkomst van de IND-unit Caribisch Nederland een beroep doen op de IND in Nederland, unit Nationaliteit en Naturalisatie. Deze persoon moet zich wenden tot de IND-unit Caribisch Nederland om een verzoek om een bericht omtrent toelating in te dienen. De IND-unit Caribisch Nederland zal vervolgens dit verzoek doorsturen naar de IND in Nederland, unit Nationaliteit en Naturalisatie.
De IND heeft voldoende capaciteit om de eilanden te ondersteunen in dit proces uitgaande van een gering aantal van dit soort verzoeken.

Vraag 5

Bent u van mening dat de niet-Nederlanders voldoende tijd hebben gehad zich te organiseren in partijvorm en zichzelf verkiesbaar te stellen, gezien het feit dat de uitspraak van het Hof op 10 januari plaatsvond en de termijn om aanspraak te maken op het passief kiesrecht 18 januari verliep? Zo nee, hoe beoordeelt u de geldigheid van de eilandsraadverkiezingen in het geval deze wordt aangevochten?

De uitspraak van het Hof heeft alleen betrekking op het actieve kiesrecht en heeft tot gevolg dat artikel Ya 14 Kieswet over het actieve kiesrecht buiten toepassing moet worden gelaten. De regeling met betrekking tot het passieve kiesrecht die vastligt in artikel 11 van de Wolbes is door de uitspraak niet gewijzigd. Dit betekent dat alleen Nederlanders zitting kunnen nemen in de eilandsraad. Uitsluitend de zittende eilandsraad, in het kader van het geloofsbrievenonderzoek van de nieuw gekozen leden, kan oordelen over de geldigheid van de eilandraadsverkiezingen (artikel V 4, eerste lid Kieswet).

Vraag 6

Kunt u aangeven hoeveel niet-Nederlanders die nu alsnog kiesgerechtigd zijn, Spaanstalig zijn?

De bevolkingsadministratie bevat slechts gegevens over de nationaliteit van kiesgerechtigden, niet over hun taalvaardigheid. De eilandsbesturen van Saba en Sint Eustatius hebben mij laten weten dat Saba momenteel 923 kiesgerechtigden telt waarvan naar schatting 80 Spaanstalig, Sint Eustatius telt 2 135 kiesgerechtigden waarvan naar schatting 200 Spaanstalig. Ik kan niet aangeven waarop de eilandsbesturen deze schatting hebben gebaseerd. Bonaire telt 10 154 kiesgerechtigden, waarvan 157 uit landen van de Europese Unie en 197 overige vreemdelingen. Bonaire geeft aan niet in te kunnen schatten hoeveel van hen Spaanstalig zijn.

Vraag 7

Wat is uw mening over het feit dat vrijwel alle voorlichting over de verkiezingen plaatsvindt in het Nederlands, Engels en Papiaments?

De voorlichtingscampagne die in mijn opdracht door de RCN wordt uitgevoerd, is in het Nederlands, Engels en Papiaments. Ik breng in herinnering dat in het kader van het wetsvoorstel tot wijziging van de Kieswet (Kamerstukken 2008–2009, nr 31 956, nr 3) is besloten om de informatie voor kiezers over de wijze van stemmen ook te verstrekken in het Papiaments en het Engels. Ik wijs u er op dat de rijksvoorlichtingscampagne voor de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen, waarbij ook niet-Nederlanders kiesgerechtigd zijn, uitsluitend in het Nederlands is.
Overigens staat het de eilandsbesturen volledig vrij om voorlichting te geven over de verkiezingen in andere talen.

Vraag 8

Kunt u aangeven welke verschillen – zoals de verkiezingsdag en de openingstijden van de stembureaus – bestaan tussen de wijze waarop de afgelopen verkiezingen werden georganiseerd en de komende eilandsraadverkiezingen?

Uitgangspunt bij het wetgevingsproces, waar uw Kamer mee heeft ingestemd, is geweest dat de Nederlandse Kieswet integraal van toepassing zou zijn en dat alleen waar dit op grond van artikel 1, tweede lid van het Statuut is toegestaan, afwijkingen mogelijk zijn. Dergelijke afwijkingen zijn op grond van dit artikel alleen mogelijk met het oog op de economische en sociale omstandigheden, de grote afstand tot het Europese deel van Nederland, het insulaire karakter, het kleine oppervlakte, de bevolkingsomvang, de geografische omstandigheden, het klimaat en andere factoren waardoor deze eilanden zich wezenlijk onderscheiden van het Europese deel van Nederland.
Als gevolg hiervan worden de kiezers in Bonaire, Saba en Sint Eustatius geconfronteerd met wijzigingen, zoals andere openingstijden, een andere dag van stemming, het gebruik van de stempas, de noodzaak tot registratie van politieke partijen, het niet verstrekken van het kiezersregister aan politieke partijen, het stemmen in een willekeurig stemlokaal, de mogelijkheid om schriftelijke en onderhandse volmachten te geven en het afwijkende stembiljet. In de memorie van toelichting bij het voorstel tot wijziging van de Kieswet (Kamerstukken 2008–2009, nr 31 956, nr 3) is het feit dat er wijzigingen zouden gaan optreden uitdrukkelijk behandeld.

Vraag 9

Welke gevolgen verwacht u dat deze verschillen zullen hebben? Hoe beoordeelt u deze?

De veranderingen zijn het gevolg van het feit dat de Kieswet integraal van toepassing is verklaard op de eilandsraadsverkiezingen. Alle verkiezingen, dus ook de verkiezing van de eilandsraden, worden door het ministerie van BZK geëvalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie zal ik, samen met de uitkomst van de evaluatie van de verkiezingen van provinciale staten, aan de Kamer doen toekomen.

Vraag 10

Is het waar dat het op de eilanden gebruikelijk was logo’s, kleuren en foto’s toe te staan op de verkiezingsbiljetten – mede in verband met het grote aantal laaggeletterden – maar dat dit nu niet het langer is toegestaan in verband met Nederlandse wetgeving?

Ja. Ik memoreer dat dit punt ook aan de orde is geweest in het Algemeen Overleg van 9 december 2010 over de inrichting van het verkiezingsproces. We hebben onder meer gesproken over het voorgenomen onderzoek naar een nieuw model stembiljet. Ik heb toen (zie pagina 21 van het verslag van het AO) aangegeven dat het vorige kabinet al had geconstateerd dat foto’s en logo’s een middel kunnen zijn om het laaggeletterden mogelijk te maken om zonder hulp te stemmen. In Caribisch Nederland werd daar al gebruik van gemaakt, maar op grond van de huidige Kieswet is het gebruik van logo’s, kleuren en foto’s niet mogelijk.

Vraag 11

Deelt u de mening dat dit grote veranderingen zijn en dat die niet het gevolg zijn van veranderde omstandigheden op deze eilanden?

Vraag 12

Bent u bereid te bezien op welke wijze – binnen het huidig wettelijk kader – aan deze bezwaren tegemoet kan worden gekomen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 13

Hoe worden deze verkiezingen geëvalueerd? Worden deze verkiezingen ook gemonitord?

Vraag 14

Bent u bereid op basis van het verloop van deze verkiezingen – indien nodig – het vigerend wettelijk kader aan te passen om tegemoet te komen aan evidente knelpunten?

Vraag 15

Bent u bereid, gezien de korte termijn tot de verkiezingen, deze vragen voor het Krokusreces te beantwoorden?

Het was niet mogelijk het antwoord binnen de gestelde termijn te geven omdat voor het antwoord op vraag 6 informatie moest worden ingewonnen bij de openbare lichamen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Venezuelan minister hangs out with Hezbollah»?1

Ja.

Vraag 2

Kent u feitelijke aanwijzingen die het vermoeden dat deze minister Venezolaanse paspoorten uitdeelt aan leden van Hezbollah en/of jonge Venezolanen heeft geworven voor Hezbollah-trainingskampen, bevestigen? Zo ja, welke?

Nee, ik heb geen kennis van feiten die hierop duiden.

Vraag 3

Vormen deze aanwijzingen reden om reizigers met Venezolaanse paspoorten aan een grondige screening te onderwerpen als zij Nederland binnen komen? Zo nee, waarom niet?

Reizigers in het bezit van Venezolaanse paspoorten worden standaard onderworpen aan een grondige controle op basis van de toegangsvoorwaarden die gelden voor onderdanen van niet-Schengen landen. De voorwaarden voor toegang behelzen onder andere het in bezit hebben van een geldig reisdocument, het beschikken over voldoende middelen van bestaan, het niet gesignaleerd staan in de opsporingsregisters noch op de internationale sanctielijsten.

Vraag 4

Is het waar dat de zuster van deze minister recent is benoemd tot ambassadeur in Nederland? Kunt u uitleggen waarom we dit niet als een vorm van nepotisme moeten zien en deze ambassadeur voor Nederland aanvaardbaar is?

Mevrouw Haifa Aissami is sinds 9 februari 2011 de ambassadeur van de Bolivariaanse Republiek Venezuela in Nederland.
Volgens internationaal diplomatiek gebruik worden agrément verzoeken voor ambassadeurs slechts bij zeer hoge uitzondering geweigerd. In Nederland is het de laatste 20 jaar niet meer voorgekomen.
De binnenlands politieke en bestuurlijke overwegingen in de zendstaat die ten grondslag liggen aan een benoeming zijn voor de ontvangende staat in beginsel niet relevant. Weigeringsgronden zouden kunnen zijn betrokkenheid bij schendingen van de mensenrechten, misdaden, terroristische handelingen en spionage. Omdat hiervan in het geval van mevrouw Aissami geen sprake is, heeft zij op de gebruikelijke wijze agrément ontvangen.

Vraag 1

Zijn er onomkeerbare stappen genomen in de aanschafprocedure van de brugsimulator voor het Koninklijk Instituut voor de Marine, die naar verwachting eind 2012 in gebruik zal zijn?

De brugsimulatoren voor het Koninklijk Instituut voor de Marine worden in overeenstemming met de reguliere verwervingsprocedures bij Defensie aangeschaft. De procedure is nagenoeg voltooid. Vanwege de geldigheidstermijn van het aanbod in de offerte is de tekening van het contract op korte termijn voorzien.

Vraag 2

Klopt het dat de tenderspecificatie voor de brugsimulatoren 472 eisen stelt, en daarmee de trainingseisen van de International Maritime Organisation (IMO) ver overschrijdt? Zo ja, waarom heeft u gekozen voor aanvullende eisen?

De brugsimulatoren zullen niet alleen worden gebruikt voor de opleiding en training van militairen om veilig te kunnen varen in overeenstemming met de civiele eisen van de International Maritime Organisation (IMO). De simulatoren zullen ook worden gebruikt voor trainingen ten behoeve van militaire operaties. Hiervoor gelden aanvullende eisen.

Vraag 3

Bent u van mening dat een simulator, conform de eisen van het IMO, goedkoper kan worden aangeschaft als Defensie uitwijkt naar alternatieven voor de simulatoren waar zij zich nu op richt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u een overzicht geven van alle openbare informatie omtrent de aanbestedingsprocedure, en uw bijbehorende keuzes?

De aanbestedingsprocedure is begonnen met een openbaar verzoek tot informatie (Request for Information) waarin een algemene omschrijving van de behoefte was opgenomen. Omdat de uitvoering van het project bijzondere veiligheidsmaatregelen vereist, is de opdracht niet Europees aanbesteed. Dit is in overeenstemming met de regelgeving op dit gebied.
Defensie heeft een selectie uitgevoerd op grond van zowel civiele als militair-operationele criteria. Alle deelnemers aan de aanbestedingsprocedure waren van deze criteria op de hoogte. Uiteindelijk heeft Defensie gekozen voor de aanbieder met de economisch meest voordeligste inschrijving, die bovendien voldoet aan de eisen van Defensie.

Vraag 1

Kent u het rapport «Whose Aid is it Anyway»?1

Vraag 2

Deelt u de conclusie uit het rapport dat ontwikkelingssamenwerking steeds vaker ten dienste staat van politieke en militaire agenda’s? Is deze conclusie volgens u ook van toepassing op het Nederlandse beleid op het gebied van ontwikkelingssamenwerking? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Klopt de stelling dat een land als Irak twaalf keer zoveel ontwikkelingsmiddelen krijgt als een land als Congo? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot de doelstelling van het beleid armoede te bestrijden en zelfredzaamheid te bevorderen?

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de stelling uit het rapport dat de effectiviteit van ontwikkelingsmiddelen minder wordt als deze gekoppeld zijn aan politieke en militaire doelen?

Vraag 5

Kunt u ingaan op de aanbevelingen uit het rapport die aan donoren worden gedaan, en daarbij ingaan op de vraag hoe deze zich verhouden tot het Nederlandse ontwikkelingsbeleid?

Vraag 1

Is het waar dat het EU Annual report on Arms Exports 2009 meldt dat Nederland in 2009 wapenexportvergunningen heeft verstrekt voor de levering van grondvoertuigen en wapencomponenten aan Egypte ter waarde van 1,2 miljoen?1

Het EU Jaarrapport geeft geen specifieke goederenomschrijvingen en rapporteert op het niveau van goederencategorieën van de militaire lijst, de zogenaamde ML-posten. In 2009 is een vergunning met een waarde van iets meer dan € 1,2 miljoen afgegeven voor onderdelen van YPR- en M-113 APC pantservoertuigen. Deze informatie is opgenomen in de openbare maandoverzichten van afgegeven vergunningen voor de uitvoer van militaire goederen zoals die op www.rijksoverheid.nl/exportcontrole worden gepubliceerd.

Vraag 2

Is het waar dat Frankrijk de leverantie van wapens aan Egypte heeft opgeschort?2

Duitsland heeft de wapenexport naar Egypte tijdelijk opgeschort en Frankrijk heeft de uitvoer van wapens en goederen voor de oproerpolitie naar Egypte stopgezet.

Vraag 3

Is het tevens waar dat Duitsland wapenexporten naar Egypte uitstelt?3

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Herinnert u zich uw antwoorden op Kamervragen uit 2004 over export van Nederlandse YPR-pantservoertuigen aan Egypte? Hebt u toezicht gehouden op het gebruik van de thans Egyptische pantservoertuigen tijdens de protesten van de laatste weken? Kunt u garanderen dat deze totaal niet zijn ingezet tegen de burgerbevolking? Kunt u een overzicht geven van het gebruik van deze voertuigen?4

Besluitvorming inzake de bovengenoemde leverantie heeft, zoals gebruikelijk, plaatsgevonden op basis van de toenmalige EU Gedragscode inzake wapenexport. Zo is de aanvraag individueel getoetst aan het zogenaamde mensenrechtencriterium (criterium 5) en aan het criterium over interne spanningen en conflicten (criterium 6). Hierbij werd met name op basis van de aard van het goed en de eindgebruiker nagegaan of er een verband kon worden gelegd tussen deze gegevens en de in Egypte geconstateerde mensenrechtenschendingen en interne spanningen.
De YPR-pantservoertuigen zijn geleverd aan de Egyptische landstrijdkrachten. Het is niet gebruikelijk om toezicht te houden op aan een andere overheid geleverde goederen. Deze voertuigen lenen zich niet voor inzet bij onlusten. Voor zover bekend zijn deze voertuigen niet ingezet tegen anti-regeringsdemonstraties.

Vraag 5

Kunt u aangeven of er nog momenteel nog wapenexportvergunningen voor Egypte ter beoordeling zijn aangevraagd? Bent u bereid deze niet te honoreren vanwege de risico’s als gevolg van de politieke instabiliteit in Egypte? Bent u tevens bereid in EU-verband te pleiten voor een opschorting van alle wapenexporten naar Egypte totdat een democratische regering is verkozen? Indien nee, waarom niet?

Sinds het begin van het jaar is één vergunning voor Egypte afgegeven. Het exporterende bedrijf is, gelet op de onzekere situatie in dat land, verzocht de feitelijke uitvoer enige tijd op te schorten. In algemene zin zal de regering aanvragen voor Egypte op individuele basis blijven behandelen op grond van het EU Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport. Daarbij zal in het licht van de huidige ontwikkelingen zoals gebruikelijk zeer kritisch gekeken worden naar het eventueel effect op de mensenrechtensituatie en naar de eindgebruiker.

Vraag 1

Kent u de zaak van de 9-jarige Dana, die is teruggeleid naar Guatemala maar daar kennelijk niet is aangekomen?1

Deze zaak is mij bekend. Mijn informatie is dat Dana op 7 februari 2011 in gezelschap van haar vader naar Guatemala is gereisd en daar is aangekomen. Na een beslissing van de Guatemalteekse rechter daartoe, woont Dana nu voorlopig bij haar vader in afwachting van de resultaten van het onderzoek door de Guatemalteekse kinderbescherming.

Vraag 2

Kunt u zich de gevoelens van de met het gezag belaste moeder voorstellen? Wat gaat u doen om Dana op te sporen? Welke inspanningen levert de Centrale Autoriteit momenteel om het meisje op te sporen en het gezag met de moeder te herstellen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Op welke wijze heeft de Centrale Autoriteit de beoordeling gemaakt of er sprake kan zijn van een verantwoorde en veilige terugkeer van het meisje naar Guatemala? Welke waarborgen zijn hiertoe gesteld?

Ingevolge het Haags Kinderontvoeringsverdrag (HKOV) moet elk verdragsland een centrale autoriteit aanwijzen die is belast met de uitvoering van de doelstelling van het verdrag en tot wie men zich kan wenden in gevallen van kinderontvoering. Een centrale autoriteit neemt geen beslissingen. Het is de rechter die aan de hand van de criteria genoemd in dit verdrag, beslist of een kind moet worden teruggeleid naar het land waar vanuit het ongeoorloofd is meegenomen. In deze concrete zaak heeft de Nederlandse rechter in eerste aanleg en in hoger beroep na afweging van alle aangevoerde argumenten besloten tot het geven van een bevel tot teruggeleiding van Dana naar Guatemala. De situatie in Guatemala is in de verschillende gerechtelijke procedures expliciet aan de orde geweest. Steeds is geoordeeld dat deze situatie niet zo onveilig is dat de terugkeer van Dana daarom niet zou kunnen plaatsvinden.

Vraag 4

Waarom heeft de Centrale Autoriteit zich op het standpunt gesteld dat Dana met de vader naar Guatemala diende terug te keren, terwijl Dana in Guatemala niet bij de vader verbleef?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe kan het dat het ministerie van Buitenlandse Zaken een negatief reisadvies geeft voor Guatemala, maar dat een 9-jarig meisje toch naar dit land wordt teruggeleid waar zij al eens een gewapende overval heeft meegemaakt en niet veilig over straat kan?2

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Hoe verloopt de samenwerking tussen de Nederlandse Centrale Autoriteit en de Centrale Autoriteit in Guatemala?

Goed.

Vraag 7

Op welke wijze heeft de Centrale Autoriteit zich tot nu toe ingespannen om vast te stellen waar het kind zich bevindt en welke maatregelen zijn genomen om te voorkomen dat het kind aan gevaren is blootgesteld zoals voorgeschreven in artikel 7 onder a en b van het Haags Kinderontvoeringsverdrag?

Conform artikel 7, tweede lid, onder a en b, HKOV zijn voor de duur van het verblijf van het meisje in Nederland, maatregelen genomen om het belang van het meisje te waarborgen. De rechtbank te Utrecht heeft op 3 januari 2011 geoordeeld dat er gevaar bestond dat Dana zou worden onttrokken aan de tenuitvoerlegging van het eerder gegeven rechterlijke teruggeleidingsbevel. Daarom is de Stichting Bureau Jeugdzorg Utrecht belast met de voorlopige voogdij over Dana. Blijkens de uitspraak van de rechtbank heeft daarbij meegespeeld dat de moeder Dana na de eerdere terugkeer (in maart 2010) vanwege een teruggeleidingsbevel, nogmaals ongeoorloofd naar Nederland heeft overgebracht. Voorts heeft de moeder zich niet gehouden aan de in de beschikking d.d. 10 december 2010 opgenomen afspraken die de ouders onderling hadden gemaakt over de omgang tussen Dana en haar vader in december 2010.3 Bureau Jeugdzorg heeft als voogd ervoor zorggedragen dat genoemd teruggeleidingsbevel ten uitvoer is gelegd. Dana en haar vader zijn zoals gezegd op 7 februari 2011 samen naar Guatemala gereisd. Nu Dana weer in Guatemala verblijft, zijn de Guatemalteekse autoriteiten verantwoordelijk voor haar welzijn. Zoals aangegeven is mij bekend dat de kinderbescherming in Guatemala thans onderzoek doet naar de situatie.

Vraag 8

Heeft de Centrale Autoriteit in Guatemala gecontroleerd of laten controleren of de vader tegen de moeder nieuwe procedures heeft aangespannen? Zo nee, waarom niet?

Tijdens de gerechtelijke procedures in Nederland, zijn de lopende procedures en de stand van zaken in Guatemala uitdrukkelijk aan de orde gekomen. De rechter heeft het besprokene in aanmerking genomen in zijn beoordeling van de zaak.

Vraag 9

Welke afspraken zijn er vooraf gemaakt om de teruggeleiding naar Guatemala veilig en verantwoord te laten plaatsvinden?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 10

Zijn er door de Centrale Autoriteit vooraf goede afspraken gemaakt over gezag en omgang? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wordt er voor gezorgd dat deze afspraken ook worden nagekomen?

Voorafgaande aan de terugkeer van minderjarigen kunnen ouders een beroep doen op de hulp en assistentie van de Nederlandse Centrale autoriteit als het gaat om de voorwaarden rondom een «safe return». Daar hoort ook bij het maken van afspraken rondom de – voorlopige – omgang tussen het kind en beide ouders direct na terugkeer. In de onderhavige casus hebben de ouders die hulp niet gevraagd, omdat die vooraf niet nodig leek. Nu de ouders na terugkeer in Guatemala het niet eens zijn over gezag en omgang, is het de Guatemalteekse rechter tot wie zij zich moeten wenden, omdat het meisje daar haar gewone verblijfplaats heeft.

Vraag 11

Bent u bereid deze vragen, gelet op het spoedeisende karakter, zo spoedig mogelijk te beantwoorden? «Niet-essentiële reizen worden ontraden. Er geldt een verhoogd veiligheidsrisico voor het hele land. Stel uzelf de vraag of een reis naar dit land verantwoord en noodzakelijk is.»

Ja.

Vraag 1

Kent u de inhoud van het bericht «Jachten vast op Curaçao door limiet in haven»?1

Ja. Dat bestaande regels worden gehandhaafd, zal ook de instemming van de indieners van deze vragen hebben.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de douane van Curaçao de schepen van tientallen Nederlanders aan de ketting heeft gelegd?

Neen, deze informatie is mij niet bekend.
Navraag bij de Vertegenwoordiging van Nederland in Curaçao heeft geleerd dat de douane bestaande regelgeving handhaaft. Deze regelgeving zou bij de eigenaren van schepen bekend moeten zijn. Indien zij het met de toepassing niet eens zijn, kunnen ze hier bezwaar tegen aantekenen en eventueel een gerechtelijke procedure opstarten. Ik zie hier voor mijzelf, als minister belast met Koninkrijksrelaties, geen rol weggelegd. Het gaat hier om een dispuut tussen een privépersoon en de Curaçaose overheid.
Het beleid dat gevoerd wordt door de douane op Curaçao, is de verantwoordelijkheid van de regering van het autonome land Curaçao. Ik zie dan ook geen aanleiding om mij met deze kwestie bezig te houden.

Vraag 3

Om hoeveel schepen gaat het en hoeveel moeten de eigenaren van de schepen betalen om de haven te mogen verlaten?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze eigenaren niet de dupe mogen worden van een plotselinge wijziging in beleid of handhaving?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u deze plotselinge wijziging in beleid en handhaving? Bent u bereid om in het belang van deze eigenaren bij de regering van Curaçao aan te dringen op een redelijke overgangstermijn? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Bent u van plan een onafhankelijk juridisch adviseur op uw ministerie aan te stellen die niet vaker dan gemiddeld twee keer per jaar voor gemiddeld vijf dagen werkzaamheden zal verrichten, zoals vermeld in de advertentie met de vacature in het Nederlands Juristenblad?

Om inhoud te geven aan aanbeveling 22 van de Commissie Davids zal ik waarborgen dat volkenrechtelijke adviezen mij rechtstreeks toegezonden worden, zodat deze volledig meegewogen kunnen worden in de besluitvorming over kwesties waar volkenrechtelijke aspecten aan de orde zijn. Twee medewerkers van de directie juridische zaken zullen als juridische adviseurs op volkenrechtelijk gebied zonder instructies of aanwijzingen, gevraagd of ongevraagd, rechtstreeks aan mij kunnen adviseren over volkenrechtelijke vraagstukken, overeenkomstig de rol van de «legal advisers» op ministeries van Buitenlandse Zaken in andere landen (de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, de Scandinavische landen).
Daarnaast wil ik mij voorzien van de mogelijkheid om in belangrijke volkenrechtelijke kwesties een «second opinion» te vragen aan een externe volkenrecht deskundige. Deze externe adviseur kan in voorkomende gevallen snel adviseren en aldus een mogelijk «gat» vullen tussen de interne adviezen en de zeer gewaardeerde adviezen van de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV), die vanwege de aard van dit college een langere aanlooptijd hebben. Daar gaat het om in de betreffende advertentie. Deze externe volkenrecht deskundige zal adviezen uitbrengen al naar gelang de door hem getaxeerde behoefte. Ik heb inmiddels overleg gevoerd met de CAVV over de selectie van de externe volkenrecht deskundige.

Vraag 2

Zo ja, acht u deze taakinvulling in lijn met de aanbeveling terzake in het rapport van de Commissie Davids?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Zo ja, hoe is dat te rijmen met de eerdere toezeggingen aan de Kamer dat de aanbevelingen geheel zouden worden uitgevoerd?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Hoe kan een onafhankelijk juridisch adviseur waarop slechts sporadisch een beroep zal worden gedaan, bijdragen aan een geheel nieuwe invulling van de rol van het juridisch advies op Buitenlandse Zaken, zoals dit door uw ambtsvoorganger aan de Kamer is toegezegd?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Zou het niet veeleer voor de hand liggen dat er een duidelijke waterscheiding wordt aangebracht tussen de wezenlijk verschillende rollen – enerzijds «bedrijfsjurist», anderzijds «onafhankelijk volkenrechtdeskundige» – die de juridische adviseurs bij Buitenlandse Zaken dienen te vervullen?

Door het advies van de juridische adviseurs rechtstreeks aan mij te laten richten bereik ik naar mijn mening de kern van wat de Commissie Davids beoogde. Door de mogelijkheid van een externe volkenrechtelijke «second opinion» in het leven te roepen van buiten het ministerie bouw ik extra zekerheid in naast de CAVV.

Vraag 6

Zo ja, dienen beide functies dan niet ook wat betreft status, invulling, ondersteuning en tijdsbeslag zo niet geheel gelijkwaardig, dan toch vergelijkbaar te zijn? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid over deze en andere elementen van de uitvoering van de aanbevelingen van de Commissie Davids op korte termijn met de Kamer in overleg te treden, op basis van nadere informatie over uw concrete plannen?

Ik zal de Tweede Kamer nader informeren over de wijze waarop de externe advisering zal worden ingevuld en ben gaarne bereid om over de uitvoering van de aanbevelingen van de Commissie Davids met uw Kamer overleg te voeren.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Duidelijkheid in verhoudingen dankzij inzet honden»1 op de website van Syntens, waarin Syntens een bedrijf adviseert om een sessie met honden te houden om de onderlinge verhoudingen beter te begrijpen?

Ja, ik heb kennisgenomen van deze berichtgeving.

Vraag 2

Hoe is dit advies uit te leggen als passend in de doelstelling van Syntens, als innovatienetwerk voor ondernemers?

In tegenstelling tot wat in de berichtgeving is opgenomen, heeft Syntens niet geadviseerd om een sessie met honden te houden om de onderlinge verhoudingen beter te begrijpen.
Het bedrijf heeft bij Syntens het programma groeiversneller gevolgd. Syntens heeft het bedrijf geholpen bij het realiseren van de groeiambities en het ontwikkelen van nieuwe product-marktcombinaties die uiteindelijk hebben geleid tot een verveelvoudiging van de omzet.
Naar aanleiding van een aanvullend verzoek over de optimale inrichting van het management van dit bedrijf heeft Syntens het bedrijf doorverwezen naar een commercieel adviesbureau, aangezien Syntens zich beperkt tot eerstelijns innovatieadvies en voorlichting. Dit bureau heeft vervolgens een training met honden voorgesteld welke geheel gefinancierd is door het bedrijf zelf.
Over deze gang van zaken heeft Syntens de medewerker van het lid Schaart ook op verzoek per e-mail op donderdag 10 februari geïnformeerd. De door Syntens gevolgde aanpak is in overeenstemming met het door mij aan Syntens opgelegde beleid om zo veel als mogelijk de commerciële kennis- en adviesmarkt in te schakelen en naar door te verwijzen.

Vraag 3

Kunt u uiteenzetten hoe een training met honden exact de innovativiteit van een bedrijf kan verbeteren?

Nee, het ligt niet op mijn weg om adviezen tussen commerciële partijen van commentaar te voorzien.

Vraag 4

Zijn dit soort adviezen representatief voor de adviezen van Syntens?

Zoals hierboven vermeld, heeft Syntens niet dit advies gegeven.
De door Syntens gevolgde aanpak is echter wel representatief. Syntens gaat uit van het belang en de ambitie van de ondernemer bij het realiseren van succesvolle innovaties. Hierbij maakt Syntens gebruik van zijn netwerk, dat bestaat uit ondernemers, kennisinstellingen en commerciële adviesorganisaties.

Vraag 5

Zo ja, deelt u de mening dat belastinggeld beter gebruikt kan worden dan voor het verstrekken van dit soort adviezen?

Voor dit specifieke advies is geen belastinggeld gebruikt. De betrokken ondernemer heeft zelf betaald voor de diensten die zijn afgenomen bij het commerciële adviesbureau.

Vraag 6

Zo ja, wat gaat u hier aan doen en zo nee, kunt u toelichten waarom u deze mening niet deelt?

Zie mijn antwoorden op de voorgaande vragen.

Vraag 7

Hoe moet Syntens in uw ogen invulling geven aan de opdracht die u hebt gegeven, namelijk Ondernemend Nederland vooruit helpen?

Syntens heeft tot taak innovatie in het MKB te stimuleren. Dat doet het door het geven van voorlichting, het activeren van ondernemers, het verbinden van ondernemers aan kennisinstellingen, organisaties en ondernemers. Klanten geven Syntens gemiddeld een 8 voor haar dienstverlening. Syntens geeft wat mij betreft goed invulling aan zijn taak.
Voorlichting: 14 000 ondernemers per jaar.
Eén-op-één contacten: 6000 ondernemers per jaar.
Syntens Direct: 10 000 vragen per jaar.
Website: 500 000 bezoekers per jaar.

Vraag 8

Kunt u verdere informatie geven over de samenstelling van het totale bedrag dat Syntens van de overheid krijgt, hoeveel hiervan in open concurrentie met andere bedrijven is vergund en hoeveel van dit bedrag meerjarig is?

Syntens ontvangt in 2011 in totaal € 38,5 mln van de overheid. Dat bedrag is grotendeels afkomstig van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). Daarnaast verricht Syntens werk voor (tijdelijke) projecten van EL&I, andere ministeries en andere overheden.
van EL&I (meerjarig)
€ 32,4 mln
voor (tijdelijke) projecten van EL&I
€ 0,4 mln
voor projecten van andere ministeries en andere overheden
€ 6,1 mln
Totaal
€ 38,5 mln

Vraag 1

Bent u bekend met de publicaties in de Telegraaf1 en in het Financieel Dagblad2 over de ergernis bij vooral kleinere bedrijven over het door werknemers moeten bijhouden van een rittenadministratie om geen bijtelling te krijgen voor privégebruik van een bestelauto?

Ja, ik ben bekend met de genoemde publicaties en ik begrijp de ergernis over de rittenregistratie die nodig is om geen bijtelling te krijgen voor privégebruik van een bestelauto. Ik ben dan ook bereid om alles in het werk te stellen om die ergernis weg te nemen, met andere woorden te kijken naar de mogelijkheden om die rittenregistratie af te schaffen.
Overigens bestaat er al een aantal mogelijkheden om de rittenregistratie niet toe te hoeven passen. Als de bestelauto door aard of inrichting (nagenoeg) uitsluitend geschikt is voor het vervoer van goederen of er geldt een verbod voor werknemers om privé gebruik te maken van de bestelauto dan wel er sprake is van een bestelauto die buiten werktijd niet gebruikt kan worden, is er geen sprake van bijtelling en hoeft er ook geen rittenregistratie te worden bijgehouden. Er hoeft eveneens geen rittenregistratie te worden bijgehouden ingeval er sprake is van afkoop vanwege doorlopend afwisselend gebruik door verschillende werknemers. Uit de berichtgeving leid ik echter af dat deze bijzondere regelingen voor de bestelauto’s niet in alle gevallen voldoende soelaas bieden. Dat betreur ik.
Ik zal dan ook de mogelijkheden onderzoeken om te komen tot een regeling voor bestelauto’s waarin een rittenregistratie niet langer noodzakelijk is. Het gaat dan met name om de werknemers die hun bestelauto voor minder dan 500 kilometer privé per jaar gebruiken, maar geen gebruik (kunnen) maken van voornoemde bijzondere regelingen. Ik ga dat doen in overleg met de sector. Daarbij zal ik ook kijken naar de bijtelling voor de bestelauto van de ZZP-er.
Bij de uitwerking van een regeling waarbij de rittenregistratie achterwege kan blijven, kan ik echter niet voorbij gaan aan de mogelijke budgettaire effecten van een dergelijke regeling. Dergelijke budgettaire effecten dienen generiek dan wel specifiek binnen de groep van bestelauto’s te worden opgevangen, bijvoorbeeld door het aanpassen van tarieven in de motorrijtuigenbelasting (MRB) of het aanpassen van de belasting van personenauto´s en motorrijwielen (BPM). Het overleg met de sector en de vereiste zorgvuldigheid, met name vanwege de samenhang tussen de verschillende belastingmiddelen, brengen met zich dat ik enige tijd nodig heb voor de uitwerking van een nieuwe regeling. Om die reden kan ik u in deze beantwoording helaas geen pasklare oplossing aanbieden. Wel zeg ik u toe dat ik in de zogenoemde autobrief die begin juni aan uw Kamer zal worden aangeboden een of meer alternatieve regelingen zonder rittenregistratie aan u zal voorleggen.

Vraag 2

Begrijpt u deze ergernis en bent u bereid naar budgettair neutrale alternatieven te kijken, voor in ieder geval bestelauto’s?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Zo ja, welke alternatieven ziet u en welke alternatieven bent u bereid te realiseren?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Iran: Christians imprisoned without charge»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de berichten bevestigen dat momenteel vier christenen nog steeds vastzitten zonder dat er sprake is van een aanklacht? Gaat het om dhr. Vahik Abrahamian, zijn vrouw Sonia Keshish-Avanesian, dhr. Arash Kermanjani en zijn vrouw Arezo Teymouri, die allen wegens het christelijk geloof vast zouden zitten? Kunt u tevens bevestigen dat dhr. Vahik Abrahamian ook over de Nederlandse nationaliteit beschikt?

Deze berichten zijn mij bekend. Onderzoek door de Nederlandse ambassade in Teheran heeft tot op heden echter geen formele bevestiging door de Iraanse autoriteiten van deze berichten opgeleverd. De ambassade zal zich blijven inspannen meer informatie te verkrijgen. Ik kan wel bevestigen dat de heer Abramian de Nederlandse nationaliteit bezit. In een gesprek met mijn Iraanse ambtsgenoot Salehi en marge van de VN-Mensenrechtenraad in Geneve op 1 maart 2011 heb ik aandacht gevraagd voor de positie van bipatride gedetineerden.

Vraag 3

Heeft de Nederlandse ambassade inmiddels consulaire en/of juridische bijstand kunnen leveren of weigeren de Iraanse autoriteiten ook hier elke vorm van medewerking? Zo nee, bent u bereid dat alsnog te regelen en bij de Iraanse autoriteiten aan te dringen op de directe vrijlating van deze christenen?

De Nederlandse Ambassade in Teheran heeft eind maart 2010 voor het eerst berichten gehoord over de mogelijke arrestatie van de heer Abramian. Op 3 april 2010 is in een diplomatieke nota aan het Iraanse Ministerie van Buitenlandse Zaken gevraagd of de autoriteiten bevestiging konden geven van de status van de heer Abramian. Tevens is toen gevraagd naar de redenen voor arrestatie indien de heer Abramian inderdaad gedetineerd zou zijn en naar de juridische status van zijn zaak. De ambassade heeft bij die gelegenheid eveneens gevraagd of de heer Abramian kon beschikken over een advocaat en heeft verzocht om toestemming om betrokkene zo spoedig mogelijk te bezoeken. Hierop is na rappel bij het ministerie op 4 augustus 2010 een antwoord ontvangen waarin wordt gesteld dat relevante informatie over Iraanse onderdanen slechts aan familieleden wordt verstrekt.
Wat betreft consulaire bijstand geldt dat de Nederlandse regering deze alleen kan bieden aan Nederlandse onderdanen in casu de heer Abramian die de Nederlandse en Iraanse nationaliteit bezit. Zijn echtgenote en het echtpaar Kermanjani-Teymouri bezitten de Nederlandse nationaliteit niet.
Zoals de Kamer bekend is, staan de Iraanse autoriteiten Nederland niet toe consulaire bijstand te verlenen aan gevangenen met zowel de Nederlandse als de Iraanse nationaliteit. Bij elke mogelijke gelegenheid protesteert Nederland tegen deze opstelling.
Nederland wijst, bilateraal en in EU-verband, Iran consequent op zijn internationale verplichtingen om de rechten van religieuze minderheden te waarborgen.

Vraag 4

Bent u bereid om de Kamer, eventueel vertrouwelijk, in te lichten over de stappen die zijn genomen in deze zaak?

Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 3. De Vaste Kamercommissie Buitenlandse Zaken is ingelicht over de situatie van de Nederlands-Iraanse bipatride gedetineerden in Iran tijdens een besloten Algemeen Overleg op 25 november 2010. Ik zal de Kamer met regelmaat op de hoogte houden van ontwikkelingen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep in de zaak Spijkers op 23 december 2010?

In de uitspraak oordeelt de Centrale Raad van Beroep dat het ontslagbesluit en de uitkeringsregeling in stand blijven maar dat twee overwegingen bij de uitspraak van 1997 moeten worden aangepast. De Raad overweegt dat de bemoeienis van de heer Spijkers met de afwikkeling van het ongeval van de heer Ovaa een wezenlijke rol heeft gespeeld bij zijn ontslag en dat Defensie een overwegend aandeel heeft gehad in het ontstaan en voortbestaan van de verstoorde verhoudingen die de aanleiding waren voor het ontslag. De Raad baseert de herziening van zijn overwegingen op de in 2002 tussen Defensie en de heer Spijkers gesloten vaststellingsovereenkomst waarin is vastgelegd dat door Defensie jegens de heer Spijkers ernstig nalatig en onzorgvuldig is gehandeld, op de excuusbrief aan de heer Spijkers waarin dit evenzeer wordt erkend en op de rede van de staatssecretaris bij de uitreiking van de Koninklijke onderscheiding aan de heer Spijkers in 2003.
Ter uitvoering van de vaststellingsovereenkomst heeft Defensie, aanvullend op de uitkeringsregeling, een vergoeding van € 1,6 miljoen voor alle geleden en nog te lijden materiële en immateriële schade aan de heer Spijkers betaald. Sinds 2008 zijn nog enige praktische problemen opgelost die de heer Spijkers ondervond na de vaststellingsovereenkomst. De uitspraak volgt datgene wat is vastgelegd in de vaststellingsovereenkomst en de nadien genomen acties. Er zijn na de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep geen verdere acties ondernomen omdat het ontslagbesluit zelf en de daarbij getroffen uitkeringsregeling door de Raad in stand zijn gelaten.
Naar aanleiding van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep en de herziene overwegingen heeft Defensie contact opgenomen met de FNV, die de heer Spijkers bijstaat. De FNV zal laten weten over welke onderwerpen nog overleg gewenst wordt.

Vraag 2

Welke acties heeft u na de uitspraak ondernomen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is er vanuit uw ministerie contact opgenomen met de heer Spijkers? Zo ja, wat waren de uitkomsten van dit gesprek? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Acties tegen hoge hypotheekrente»1 en kloppen de in het artikel beschreven feiten?

Ik heb kennis genomen van het artikel. De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft een quick scan uitgevoerd naar de hoogte van de hypotheekrentes. Momenteel onderzoekt de NMa in een tweede onderzoek meer diepgaand de concurrentie op de hypotheekmarkt. Mijn collega van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie zal u beide onderzoeken toesturen zodra dit tweede onderzoek is afgerond. De NMa heeft in de quick scan geconcludeerd dat de marges na medio 2009 hoog zijn in zowel historisch als internationaal perspectief. De NMa stelt dat deze conclusie geldt voor zowel hypotheken met een variabele rente als voor hypotheken met een langere rentevaste periode. Mijn collega van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en ik verwachten over meer informatie te beschikken zodra de NMa beide delen van haar onderzoek heeft afgerond.
Zoals eerder aangegeven vormen de eerste uitkomsten van de quick scan wel reeds een serieus signaal. Ik ben daarom alvast in overleg met verschillende partijen om te bezien hoe er opvolging zou kunnen worden gegeven aan deze signalen en tegelijk zal voor meer definitieve conclusies het tweede onderzoek betrokken moeten worden.

Vraag 2

Staat er een wettelijke termijn voor het uiterste moment waarop hypotheekverstrekkers bij het aflopen van de rentevaste periode een aanbieding moeten doen voor een nieuwe termijn? Zo nee, onderschrijft u de stelling van Vereniging Eigen Huis dat een zeer laat moment – bv. twee weken voor het aflopen van de termijn- de hypotheeknemer onvoldoende gelegenheid geeft om de aanbieding af te wegen tegen alternatieven en zo nodig te besluiten om over te stappen? Wat zou naar uw mening een redelijke termijn zijn voor het afwegen van een aanbieding voor contractverlenging? Bent u bereid om dit bij wet of anderszins te regelen?

Ik vind het belangrijk dat consumenten indien zij dat willen, kunnen overstappen naar een andere aanbieder. In het tweede deel van het onderzoek dat de NMa momenteel uitvoert naar de hypotheekmarkt zal ook worden gekeken naar de tarieven die banken hanteren voor de verschillende klanten en de aanwezigheid van mogelijke overstapdrempels. Er zal na weging van de resultaten van het onderzoek worden bekeken of extra maatregelen op dit terrein noodzakelijk zijn.
Het is aan hypotheekverstrekkers zelf om hun tarieven te bepalen. Hierbij speelt bijvoorbeeld de inschatting van de risico’s voor de bank een grote rol. Het is voorts aan de consument om te bepalen bij welke aanbieder hij het contract naar keuze onder de gunstigste voorwaarden kan afnemen. Ik hecht er daarbij wel aan dat consumenten voldoende inzicht hebben in het hypothecaire krediet. Ik ben hierover in gesprek met de AFM.

Vraag 3

Is het toegestaan dat banken bij het verlengen van een hypotheek een rente-aanbieding doen die hoger2 ligt dan bij nieuwe klanten (die overigens eenzelfde risicoprofiel hebben)? Zo ja, is dit naar uw mening strijdig met het beginsel «gelijke monniken, gelijke kappen»? Zo nee, onderschrijft u dat kortingen – en het vervallen van kortingen bij verlenging van een hypotheekcontact – beter zichtbaar moet worden gemaakt voor de klant? Zo ja, hoe zou dit naar uw oordeel moet gebeuren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht «AFM: Deelnemer kan rechten ontlenen aan UPO»1 en de uitspraak van de rechtbank Rotterdam?2

Ja

Vraag 2

Deelt u het standpunt van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), mede in het licht van de uitspraak van de rechtbank Rotterdam, dat deelnemers rechten kunnen ontlenen aan hun UPO? Zo nee, waarom niet?

De AFM heeft tot taak erop toe te zien dat de informatie die aan deelnemers verstrekt wordt, feitelijk juist is. In dat licht is de uitspraak van AFM gedaan dat een disclaimer in een UPO niet de boodschap mag uitdragen dat aan de gegevens in het UPO geen rechten kunnen worden ontleend.
Ik deel de opvatting van AFM dat deelnemers onder omstandigheden rechten kunnen ontlenen aan hun UPO. Er zijn verschillende rechterlijke uitspraken gedaan over pensioenoverzichten en de rechten die aan fouten daarin kunnen worden ontleend.3 Een rechtens te honoreren gerechtvaardigd vertrouwen op een pensioen als vermeld in die overzichten, werd in sommige gevallen wel en in andere gevallen niet aanwezig geacht. Of sprake is van gerechtvaardigd vertrouwen wordt door de rechter per individueel geval aan de hand van de feiten en omstandigheden beoordeeld.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het zeer belangrijk is dat mensen moeten kunnen vertrouwen op de juistheid van de gegevens op hun UPO?

Ik deel deze mening. Alleen op grond van goede informatie kunnen mensen een financiële planning maken met betrekking tot hun inkomen bij ouderdom. In de praktijk is het echter niet mogelijk incidentele fouten uit te sluiten. Van belang is dan dat deze op korte termijn worden hersteld.

Vraag 4

In hoeverre kunnen deelnemers rechten ontlenen aan de gegevens die via de Pensioenkijker beschikbaar zijn, mede gezien de uitspraak van de rechtbank Rotterdam? Is er bij Pensioenkijker ook sprake van een disclaimer, waarin wordt aangegeven dat de deelnemer geen rechten aan de gegevens kan ontlenen?

De Pensioenkijker verschaft geen gegevens. Voor de berekeningen die via deze website kunnen worden gemaakt moet de burger zelf gegevens invoeren. Op de website van de Pensioenkijker is geen disclaimer opgenomen.
Via www.mijnpensioenoverzicht.nl – de website van het nationale pensioenregister – worden de gegevens van het UPO, de slapersrechten en de AOW ter beschikking gesteld. Op de website van het pensioenregister is een disclaimer geplaatst, waarin vermeld wordt dat aan de genoemde bedragen geen rechten kunnen worden ontleend. De op deze website getoonde bedragen zijn gebaseerd op de door de pensioenuitvoerders en de Sociale Verzekeringsbank verstrekte gegevens. Het nationale pensioenregister is niet verantwoordelijk voor de juistheid van deze gegevens. Deze verantwoordelijkheid ligt bij de pensioenuitvoerders en de Sociale Verzekeringsbank. Voor de meest actuele stand kan men contact opnemen met de betreffende pensioenuitvoerder.

Vraag 5

Deelt u het standpunt van de AFM dat een disclaimer waarin wordt aangegeven dat de deelnemer geen rechten aan het UPO kan ontlenen, niet toegestaan is? Zo ja, welke stappen gaat u nemen om dit tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

AFM heeft als toezichthouder op het verstrekken van juiste informatie over pensioenen, aangegeven geen disclaimer toe te staan in het UPO die de boodschap uitdraagt dat geen rechten ontleend kunnen worden aan de gegevens zoals opgenomen in het UPO. Ik ben het daar mee eens omdat de inhoud van een dergelijk algemeen geformuleerd voorbehoud feitelijk onjuist is, zoals ook blijkt uit de uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van 3 september 2010. In deze zaak had de later in pensioenoverzichten opgenomen disclaimer geen effect.
Ik zie geen reden tot het nemen van stappen door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Vraag 6

Hoe beoordeelt u de conclusie uit het AFM-rapport «Rapport juistheid UPO»3 dat bij 29% van de onderzochte pensioenfondsen cijfermatige onjuistheden op het UPO zijn geconstateerd in verhouding tot de onder 1 genoemde uitspraak van de AFM? Bent u van mening dat deelnemers met terugwerkende kracht rechten kunnen ontlenen aan hun UPO? Zo nee, waarom niet?

Op 3 november 2010 ben ik bij de beantwoording van vragen over onjuiste pensioenoverzichten ingegaan op het genoemde rapport van AFM. Daarin heb ik aangegeven dat AFM in haar onderzoek relatief veel fouten in de Uniforme Pensioenoverzichten heeft geconstateerd. Het onderzoek laat echter ook zien, dat de afwijkingen in het merendeel van de gevallen beperkt van omvang zijn. De geconstateerde afwijkingen bedragen voor een groot aantal pensioenfondsen minder dan 2% van de juiste waarden van de kerngegevens.
Of een deelnemer rechten kan ontlenen aan de informatie op het UPO hangt af van de vraag of er bij hem sprake is van een rechtens te honoreren gerechtvaardigd vertrouwen in deze informatie. Dit hangt af van de omstandigheden van het geval en is ter beoordeling aan de rechter.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Ziek van de apotheken»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de weigering van de plaatselijke apotheken in Noordwijk om deze chronisch zieke patiënt te helpen?

Een weigering om patiënten de door een arts voorgeschreven geneesmiddelen af te leveren is niet alleen ongebruikelijk en bijzonder vervelend voor de desbetreffende patiënt, maar ook onacceptabel als het gaat om spoedmedicatie. Een dergelijke weigering is ook onacceptabel als alle apotheken in één plaats nee zouden verkopen omdat de betrokken patiënt ook geneesmiddelen betrekt bij een concurrerende, landelijk werkende apotheek die zich specialiseert in herhaalmedicatie zoals in casu de Thuisapotheek.
Onmiddellijk na de publicatie in de Telegraaf heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (Inspectie) actie ondernomen en opheldering gevraagd bij de desbetreffende apotheken. Daarbij hebben de apotheken aangegeven dat de weigering niet was ingegeven door concurrentieoverwegingen maar juist was ingegeven door hun zorgplicht en het leveren van verantwoorde farmaceutische zorg omdat in de ogen van de apothekers sprake was van onverantwoord over- gebruik. Het onderzoek van de Inspectie is echter nog niet afgerond.
Inmiddels heeft de patiënte een kort geding aangespannen tegen de betrokken apotheken waarin zij eist om op de voor de klanten van de apotheken gebruikelijke manier te worden beleverd. De voorzieningenrechter heeft de uitspraak aangehouden tot 2 april 2011 in afwachting van de uitkomsten van het onderzoek van de Inspectie. Uit het tussenvonnis van het kort geding blijkt verder dat de betrokken apothekers hebben aangegeven dat hun weigering geen spoedmedicatie betrof en dat naar hun oordeel de veiligheid van de patiënte niet in gevaar is gekomen door het niet afleveren van geneesmiddelen. Het onderzoek van de Inspectie zal zich ook hiertoe uitstrekken.

Vraag 3

Deelt u de mening dat concurrentie in de zorg er nooit toe mag lijden dat patiënten zorg onthouden wordt?

Ik deel de mening dat iedere patiënt toegang moet hebben tot verantwoorde farmaceutische zorg. Concurrentie in de zorg heeft als zodanig niets te maken met het leveren van verantwoorde farmaceutisch zorg en zet die verplichting niet opzij. Zie verder het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Gaat u de betreffende apotheken op hun zorgplicht wijzen? Zo nee, waarom niet?

Waar het hier om gaat is of de afweging die de betrokken apothekers hebben gemaakt om de voorgeschreven geneesmiddelen niet ter hand te stellen zorgvuldig en juist is geweest. De Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt een onderzoek hier naar in.

Vraag 5

Welke maatregelen gaat u treffen om dit soort situaties voortaan te voorkomen?

Ik wacht het onderzoek van de IGZ af. Als dit onderzoek aanleiding geeft tot het nemen van maatregelen, zal ik dat doen.

Vraag 1

Kent u het artikel «Woekerpolisaffaire start opnieuw»?1

Ik heb kennisgenomen van het artikel «De Woekerpolisaffaire start opnieuw». In het artikel wordt melding gemaakt van een rechterlijke uitspraak in eerste aanleg d.d. 26 januari 2011 in de zaak Van der Meulen-Falcon. Op basis van de uitspraak stel ik vast dat in deze casus dwaling is vastgesteld en de overeenkomst is herzien. ASR Nederland (ASR) heeft beroep aangetekend en de zaak is dus nog onder de rechter. Het lijkt mij dan ook niet wenselijk dat ik daarover nu uitspraken doe.

Vraag 2

Is het waar dat een gedupeerde via de rechter veel meer vergoed kreeg dan via de schikking met ASR?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de situatie dat ASR van plan is om naar aanleiding van deze uitspraak meer te compenseren dan in eerdere schikkingen is afgesproken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Hoeveel unit-linked-polissen heeft ASR verkocht? Klopt de grove schatting van de auteur dat dit er 1 miljoen kunnen zijn? Klopt het dat dit ASR een strop in de orde van grootte van 620 miljoen kan opleveren?

ASR Nederland inclusief alle vroegere werkmaatschappijen (zoals AMEV, Stad Rotterdam en Falcon) heeft ca. 1,1 miljoen beleggingspolissen lopen. Het is echter niet goed mogelijk om op basis van deze individuele zaak die nog onder de rechter is, zinvolle uitspraken te doen over wat de consequenties voor ASR zouden kunnen zijn.

Vraag 5

Kunt u de financiële scenario’s voor het Rijk als eigenaar van ASR schetsen in de situatie waarin bovengenoemde uitspraak door hogere rechters wordt bevestigd, danwel de casus waarin deze wordt verworpen?

Het is onmogelijk om uitspraken te doen over de financiële consequenties die dit voor de Staat als eigenaar kan hebben. Wel kan worden aangegeven wat de verwachting was van de financiële invloed van het eerdere akkoord van ASR. Op 17 december 2008 kwam ASR tot een akkoord op hoofdlijnen met Stichting Verliespolis, Stichting Woekerpolis Claim, Vereniging van Effectenbezitters, Vereniging Eigen Huis en Vereniging Consument & Geldzaken. De impact op de embedded value van de gehele portefeuille van ASR Nederland zou € 780 mln gaan bedragen voor belasting (€ 580 mln na belasting). Een gedeelte daarvan was al in 2007, voor het aandeelhouderschap van de Staat, verwerkt in de jaarrekening op grond van de Aanbeveling van de Ombudsman Financiele Dienstverlening.

Vraag 1

Bent u bekend met het twaalfde Europese jaarverslag over de controle op de export van militaire technologie en materieel?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Europese wapenexport naar Noord-Afrika de afgelopen vijf jaar dramatisch is gestegen? Welke Europese landen zijn verantwoordelijk voor deze stijging en naar welke Noord-Afrikaanse landen zijn deze wapens gegaan? Kunt u dit ook in cijfers uitdrukken?

De Europese wapenexport naar Noord-Afrika is de afgelopen jaren toegenomen (bijlage ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer). Dit heeft voornamelijk te maken met een aantal grote transacties. In het geval van Marokko, bijvoorbeeld, hebben Frankrijk en Italië vergunningen afgeven voor ca. € 410 miljoen (gevechtsvliegtuigen) en heeft Nederland vergunningen afgegeven voor een totaal van € 555 miljoen (marineschepen). In het geval van Libië heeft Frankrijk voor € 80 miljoen aan vliegtuigen geleverd.
De stijging in Europese wapenexporten naar Noord-Afrika is voornamelijk te verklaren door de modernisering die de meeste landen in de regio, en vooral Algerije en Marokko, noodzakelijk achtten om te kunnen reageren op nieuwe dreigingen, in het bijzonder terrorisme en illegale migratiestromen. Er is geen verband tussen deze stijging en de recente ontwikkelingen in Noord-Afrika.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u deze toename van export van wapens?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u een appreciatie geven van deze stijging in het licht van recente ontwikkelingen in Noord-Afrika, in landen als Egypte, Tunesië en Libië?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Kunt u een inschatting maken van het risico dat wapens die in de afgelopen vijf jaar door lidstaten van de Europese Unie (EU) zijn geëxporteerd naar landen in Noord-Afrika, worden ingezet voor schendingen van mensenrechten?

Op basis van het EU Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport wordt iedere transactie individueel getoetst aan het zogenoemde mensenrechtencriterium (criterium 2). Hierbij wordt met name op basis van de aard van het goed en de eindgebruiker nagegaan of er een verband kan worden gelegd tussen deze gegevens en de in het land van bestemming geconstateerde mensenrechtenschendingen. Informatiebronnen voor de beoordeling zijn, naast informatie van het Nederlandse postennetwerk, onder andere rapporten van Amnesty International en Human Rights Watch.
Deze procedure is bij alle aanvragen voor uitvoer van Nederland naar Noord-Afrika gehanteerd. Het risico dat wapens die in de afgelopen vijf jaar door Nederland zijn geëxporteerd zijn ingezet voor schendingen van mensenrechten, is derhalve zeer klein. Ik vertrouw erop dat dit ook geldt voor andere lidstaten van de EU.

Vraag 6

Heeft u dit recent in EU-verband ter sprake gebracht? Zo ja, wanneer en in welk verband? Zo nee, waarom niet? Bent u van plan hierover met uw Europese collega’s te spreken?

Tijdens de laatste bijeenkomst van de EU werkgroep wapenexport (COARM) in Brussel op 18 februari jl. is hierover gesproken. Duitsland, Oostenrijk en het VK hebben de wapenexport naar Egypte tijdelijk opgeschort («on hold») en Frankrijk hanteert waakzaamheid en heeft de uitvoer van wapens en goederen voor de oproerpolitie tijdelijk opgeschort (ook «on hold»). Andere EU lidstaten, die beduidend minder of niet exporteren naar Egypte, zullen aanvragen voor landen in Noord-Afrika op individuele basis blijven behandelen op grond van het EU Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport. Daarbij zal in het licht van de huidige ontwikkelingen zeer kritisch worden gekeken naar het eventueel effect op de mensenrechtensituatie en naar de eindgebruiker.

Vraag 7

Welke Europese landen hebben de wapenexport naar deze landen opgeschort? En voor welke landen geldt dat?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Welke mechanismen zijn er om te toetsen dat deze wapens niet worden ingezet voor schendingen van mensenrechten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 9

Welke landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten staan positief ten opzichte van een mogelijk toekomstig wapenhandelsverdrag?

Irak, Israël, Jordanië, Libanon, Marokko, Oman en Tunesië stemden tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in 2009 voor de resolutie (R/64/48) waarin werd afgesproken om te onderhandelen over een internationaal Wapenhandelsverdrag (ATT). De overige landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten onthielden zich van stemming.
Nederland en de Europese Unie proberen actief alle landen te betrekken bij het proces om tot een internationaal Wapenhandelsverdrag te komen. In EU-verband zijn bijvoorbeeld seminars voor overheidsvertegenwoordigers uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten georganiseerd en Nederland heeft een bijeenkomst in Addis Abeba gefinancierd waar maatschappelijke organisaties uit heel Afrika hun visie en ideeën voor een Wapenhandelsverdrag konden bespreken.

Vraag 10

Zijn er in Europees verband plannen ontwikkeld om ervoor te zorgen dat deze landen betrokken worden bij onderhandelingen over een mogelijk toekomstig wapenhandelsverdrag? Hoe gaat Nederland al dan niet bilateraal ervoor zorgen dat deze landen positief staan ten opzichte van een toekomstig wapenhandelsverdrag?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 11

Kunt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg wapenexport dat gepland staat vóór 16 maart 2011?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het artikel in het Brabants Dagblad over uw bezoek aan Uden, waar u onder meer heeft gesproken de zaak van Sahar Hbrahimgel?1

Ja.

Vraag 2

Is het artikel een juiste weergave van uw uitspraken, in het bijzonder die over de zaak van Sahar Hbrahimgel? Hebt u de zaak van Sahar gekoppeld aan het stapelen van procedures? Kunt u deze antwoorden toelichten?

De weergave van mijn uitspraken in het artikel komt voor rekening van de betrokken journalist. In antwoord op vragen van het Brabants Dagblad heb ik gesproken over mijn portefeuille, het beleid van de regering ter zake en actuele onderwerpen. Zoals uit het artikel blijkt.
In het artikel sta ik geciteerd met enkele zinnen over mijn beleid; «Mensen moeten niet na de uitspraak met het argument komen dat ze de helft niet verteld hebben en dat de procedure dus opnieuw moet. Eén of hooguit twee keer kan, daarna moet het afgelopen zijn». Ik doelde daarmee op het feit dat in de toekomst alle feiten in de eerste procedure op tafel moeten komen, zoals beschreven in de brief Beleidsvisie Stroomlijning Toelatingsprocedures van 22 februari 2011 (Kamerstuk 19 637, nr. 1400). Als er geen nieuwe feiten worden aangedragen wordt over een vervolgprocedures zo mogelijk in één dag beslist. Deze beleidsvoornemens zijn relevant in verband met de zaak van de genoemde familie, omdat ook in hun geval gedurende hun verblijf meerdere procedures zijn gevoerd.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van het feit dat de Algemene wet bestuursrecht en de Vreemdelingenwet 2000 slechts de mogelijkheid bieden om een nieuwe asielaanvraag in te dienen, als sprake is van nieuwe feiten (bijvoorbeeld nieuw bewijs) of veranderde omstandigheden? Bent u ervan op de hoogte dat beide wetten de mogelijkheid bieden om de aanvraag onmiddellijk af te wijzen als er geen nieuwe feiten of veranderde omstandigheden zijn?

Een aanvraag kan altijd worden ingediend. Indien aan de aanvraag geen nieuwe feiten of omstandigheden ten grondslag liggen, kan deze direct worden afgewezen op grond van artikel 4:6 van de Awb.

Vraag 4

Klopt het dat de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) heeft bepaald dat in deze zaak Sahar en haar familie zowel aan de tweede als aan de derde asielaanvraag nieuwe feiten en/of veranderde omstandigheden ten grondslag hebben gelegd, die te maken hebben met de medische gesteldheid van de moeder, en met de verwestering van Sahar? Klopt het dat de eerste twee procedures van Sahar bijna acht jaar hebben geduurd, en dat de IND er in die procedures in totaal meer dan vijf jaar over heeft gedaan om een beslissing te nemen?

Wat betreft mijn uitspraken over de zaak Sahar Hbrahimgel verwijs ik u naar mijn antwoord op vraag 2.
Voorts wijs ik op de inhoud van mijn brief d.d. 8 april 2011, over de beleidsconsequenties van het nieuwe thematische ambtsbericht Afghanistan waarin ik uitleg dat onder bepaalde omstandigheden in individuele gevallen om klemmende humanitaire redenen niet kan worden verlangd dat verwesterde meisjes terugkeren naar Afghanistan. Factoren die bij de beoordeling een rol spelen zijn het aannemelijk maken door de individuele asielzoeker van een combinatie van omstandigheden waaronder de mate van verwestering, een leeftijd van minimaal tien jaar en een verblijfsduur in Nederland van minimaal acht jaar en dat de duur van het verblijf in Nederland niet primair te wijten is aan het frustreren van de terugkeer, waaronder tevens is begrepen het voeren van procedures die enkel gericht zijn op het bemoeilijken van de terugkeer. De toetsing aan het nieuwe beleid heeft in de zaak Sahar geleid tot de conclusie dat een vergunning zal worden verleend aan het gezin Hbrahimgel.

Vraag 5

Vindt u het gepast om Sahar en haar familie in deze zaak tegen te werpen dat zij, vanwege legitieme omstandigheden, op basis van geldende juridische mogelijkheden, een nieuwe asielaanvraag hebben gedaan? Ziet u het indienen van een tweede en derde asielaanvraag in deze zaak als «doorprocedereren»? Hoe beoordeelt u in dat licht het feit dat u in dit dossier zelf twee keer hoger beroep hebt ingesteld, zelfs nu Sahar en haar familie reeds elf jaar in Nederland zijn? Kunt u de antwoorden op deze vragen toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat Sahar en haar twee minderjarige broertjes geen enkele verantwoordelijkheid dragen voor het feit dat zij reeds elf jaar in ons land verblijven en in een toelatingsprocedure zitten? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Deelt u tevens de mening dat het onjuist, onterecht en onrechtvaardig is om, ter onderbouwing van uw standpunt om Sahar en haar broertjes geen verblijf toe te staan, te wijzen op «de lange duur van procedures»? Vindt u dat dit in dit dossier een onjuist verwijt is, en dat u daarmee volledig voorbijgaat aan de gevolgen van uw eigen beleid en het handelen van uw eigen diensten (de IND)? Vindt u dat u daarmee compleet voorbijgaat aan de zelfstandige belangen van de drie, in Nederland opgegroeide, verwesterde, gewortelde en perfect participerende kinderen? Kunt u deze antwoorden toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Bent u bereid alsnog expliciet de zelfstandige belangen van minderjarige kinderen, zoals neergelegd in diverse internationale verdragen, te betrekken bij uw standpunt over het verblijf van Sahar en haar familie? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 9

Bent u bereid, hangende die belangenafweging, uw hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in deze zaak in te trekken?

Aangezien aan het gezin Hbrahimgel een vergunning zal worden verleend, wordt het hoger beroep ingetrokken.

Vraag 1

Kent u het bericht «Rijk snoeit nog forser»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de overheid veel ingrijpender gaat reorganiseren dan tot nu toe bekend was? Zo ja, hoeveel ingrijpender? Zo nee, wat is er dan niet waar aan dit bericht?

Nee. De voornemens om te komen tot een compacte rijksdienst geven invulling aan de taakstelling uit het regeerakkoord onder het kopje «kleinere overheid».

Vraag 3

Gaan ten gevolge van – nog niet bekende kabinetsplannen – naast tienduizenden banen bij het Rijk inderdaad ook nog eens duizenden banen bij uitvoeringsinstanties in het land verloren? Zo ja, over hoeveel gaat dit en op welke wijze worden die banen geschrapt?

De aan de taakstelling voor het rijk verbonden bedragen zijn verdeeld over de ministeries en meerjarig ingeboekt. De ministeries zullen hun taakstellingen uitwerken in departementale plannen, waarin zij aangeven welke gevolgen zij aan de taakstelling verbinden. De genoemde uitvoeringsorganisaties maken deel uit van het Rijk en daarmee ook van het bereik van de taakstelling. In het programma Compacte Rijksdienst zijn voorstellen uitgewerkt om op een aantal terreinen te komen tot een ontdubbeling van uitvoering en toezicht.

Vraag 4

Waarom is de voor uiterlijk januari van dit jaar toegezegde nota «Compacte Rijksdienst: Uitvoeringsprogramma» nog niet naar de Kamer gestuurd? Kan dit per ommegaande alsnog gebeuren? Zo nee, waarom niet?

Ik heb deze nota op 14 februari 2011 aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal aangeboden. Publiciteit daarover was aanleiding voor het krantenbericht.

Vraag 5

Houdt u bij de reorganisaties rekening met de aangenomen motie-Heijnen en De Pater-van der Meer2 waarin wordt verzocht bij de vernieuwing van de rijksdienst rekening te houden met de economische situatie in de krimpgebieden? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

In haar brief aan de Tweede Kamer van 16 september 2009 (TK, 2009–2010, 26 991, nr. 272) heeft de voormalige minister van BZK het kabinetsbeleid wat betreft de locatiekeuze van organisaties van het rijk uiteengezet. Dit beleid houdt in dat – waar mogelijk – rekening wordt gehouden met de regionale werkgelegenheidssituatie, maar dat het belang van een efficiënte bedrijfsvoering en een optimale dienstverlening aan de burger voorop staan. Dit is ook het beleid van het huidige kabinet. Het kabinet heeft dus oog voor het belang van werkgelegenheid in de zogeheten krimpgebieden, maar bij het streven om tot een kleinere en beter georganiseerde rijksoverheid te komen, past het niet om organisatieonderdelen van het rijk in krimpregio’s te vestigen of handhaven, louter om redenen van werkgelegenheid.
Op basis van dit uitgangspunt wordt bij reorganisaties in de rijksdienst rekening gehouden met de genoemde motie van de leden Heijnen en De Pater-van der Meer.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitzending van Argos van zaterdag 5 februari 2011 over de melding dat 97 ouders van leerlingen van het Islamitisch College te Amsterdam, na sluiting van de school in augustus, hun kinderen thuisonderwijs willen gaan geven?

Ja.

Vraag 2

Kan dit voornemen van de ouders betekenen, dat ouders vanwege artikel 5b van de Leerplichtwet hun kinderen niet naar school sturen omdat er binnen redelijke afstand geen school van de gewenste levensbeschouwelijke richting is? Kunt u ingaan op wat verstaan moet worden onder een redelijke afstand en of elke vorm van islamitisch onderwijs aan het criterium gewenste levensbeschouwelijke richting voldoet?

Ja. Onder een «redelijke afstand» wordt in de regel 20 km1 verstaan.
Het betrokken artikellid betreft overwegende bedenkingen (dat wil zeggen godsdienstige of levensbeschouwelijke bezwaren) van de ouders tegen de richting van de scholen in de omgeving.

Vraag 3

In hoeverre ziet u een spanning tussen de Leerplichtwet, die geen thuisonderwijs toestaat (althans dit niet regelt), en het genoemde artikel 5b van de Leerplichtwet en de Grondwet en artikel 23, lid 2, waarin wordt gesteld dat het geven van onderwijs vrij is, behoudens het toezicht van de overheid?

Er is geen spanning tussen artikel 5, onder b, van de Leerplichtwet en artikel 23 Grondwet. Thuisonderwijs is geen manier om de leerplicht te vervullen, maar kan worden gegeven aan kinderen die zijn vrijgesteld van de leerplicht. Thuisonderwijs is niet in de leerplichtwet geregeld, wel de gronden voor vrijstelling van de leerplicht.

Vraag 4

Wat vindt u van de uitzondering die voor levensbeschouwelijk onderwijs wordt gemaakt ten aanzien van het registreren van thuisonderwijs en bent u, indien noodzakelijk, bereid om maatregelen te nemen?

Overwegende godsdienstige of levensbeschouwelijke bedenkingen zijn gronden voor een beroep op vrijstelling van de leerplicht evenals bijvoorbeeld het lichamelijk of geestelijk niet in staat zijn om tot een school te worden toegelaten. Ik heb serieuze twijfel in hoeverre deze uitzonderingsgrond in het belang van alle betrokkenen en de samenleving als geheel is.
Ik ga mij dan ook beraden op de opportuniteit van deze vrijstellingsgrond en zal u dit najaar over de uitkomst informeren.

Vraag 5

Op welke wijze voorziet u in toezicht op de kwaliteit van het onderwijs als ouders de mogelijkheid hebben kinderen te onttrekken aan de leerplicht en thuisonderwijs te geven? Wordt ook later nog gekeken hoe de kwaliteit van het thuisonderwijs voor het desbetreffende kind is?

Voor de ouders van vrijgestelde kinderen geldt geen leerplicht. Er is geen toezicht op de dan aangeboden vormen van onderwijs. Uit onderzoeken is gebleken dat er tot nu toe geen sprake is van een zorgelijke situatie voor kinderen die zijn vrijgesteld op grond van richtingsbedenkingen.

Vraag 6

Bent u bereid om, in navolging van uw voorgangster mevrouw Van der Hoeven, een regeling te treffen betreffende het thuisonderwijs, opdat een adequaat toezicht mogelijk wordt? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Mijn brief van 13 december 2010 (32 500 VIII nr. 123) bevat de beleidsreactie op het aanvullend onderzoek naar thuisonderwijs. Daarin staat dat het kabinet het niet noodzakelijk en disproportioneel acht om aan de geldende wettelijke bepalingen inzake vrijstelling van de leerplicht op grond van richtingsbedenkingen voorwaarden te verbinden op het gebied van de kwaliteit van thuisonderwijs en het toezicht erop. Daarbij is opgemerkt dat het opnemen van thuisonderwijs als ongewenst neveneffect kan hebben dat thuisonderwijs wordt gezien als een volwaardig alternatief voor regulier onderwijs. Dit zou een onwenselijke aanzuigende werking kunnen hebben.

Vraag 7

Welke instrumenten heeft de gemeente, eventueel via de leerplichtambtenaar, om ongebreideld gebruik van artikel 5b van de Leerplichtwet tegen te gaan?

Indien voldaan wordt aan het gestelde in artikel 5, aanhef en onder b, en in artikel 6 inzake de kennisgeving en artikel 8 inzake de verklaring is er van rechtswege sprake van vrijstelling. Bij twijfel of daaraan voldaan wordt kan de leerplichtambtenaar proces-verbaal opmaken. De rechter kan wegen of de overwegende bedenkingen tegen de richting, inderdaad de richting betreffen en niet het onderwijs of de leerplicht zelf dan wel pedagogisch-didactische overwegingen.