Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
726 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
27 september 2013 - 6 november 2013
Het bericht Nederlander onder daders Nairobi
Louis Bontes (PVV)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.telegraaf.nl/binnenland/21920314/__NL_er_onder_daders_Nair…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht dat één van de daders van de terreuraanslag in Nairobi een Nederlander is?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt dit bericht? Zo ja, kunt u aangeven of deze terrorist naast de Nederlandse nationaliteit nog een andere nationaliteit heeft en zo ja, welke dat dan is?

    Het kabinet beschikt niet over informatie waaruit blijkt dat een van de daders van de aanslag in Nairobi een Nederlander is.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven hoe het mogelijk is dat deze terrorist zich aan de aandacht van de Algemene inlichtingen- en veiligheidsdienst (AIVD) heeft weten te onttrekken?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven of er meer potentiële Nederlandse terroristen zijn die banden hebben met de islamitische terreurbeweging Al-Shabaab?

    In het Jaarverslag 2012 van de AIVD is vermeld dat in Nederland ondersteunende activiteiten voor Al Shabaab worden verricht.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat Al-Shabaab op de internationale terreurlijst geplaatst dient te worden? Zo ja, hoe gaat u hier voor zorgen? Zo nee, waarom niet?

    Verwezen wordt naar het antwoord op de vragen 4, 5, 6 en 7 van de leden Ten Broeke en Dijkhoff aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie over de aanslag van Al Shabaab in Nairobi (2013Z18212, ingezonden 26 september 2013).

  • Vraag 6

    Gaat u er daarnaast voor zorgen dat deze terrorist nooit en te nimmer meer een voet zet op Nederlandse bodem zet door hem te denaturaliseren? Zo nee, waarom niet?

    Aangezien het kabinet niet beschikt over informatie waaruit blijkt dat een van de daders van de aanslag in Nairobi een Nederlander betreft, is het opleggen van een dergelijke maatregel niet aan de orde.

26 september 2013 - 11 oktober 2013
Het EU besluit het embargo tegen diamanten uit Zimbabwe op te heffen
Michiel Servaes (PvdA), Jan Vos (PvdA)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. ANP 25 september 2013
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de beslissing van de Europese Unie om het embargo voor diamanten uit Zimbabwe op te heffen dat een aantal jaren geleden werd ingevoerd als sanctie tegen het regime van president Robert Mugabe?1

    De EU heeft in 2002 beperkende maatregelen ingesteld tegen bepaalde personen en bedrijven uit Zimbabwe. In 2009 is deze lijst aangevuld naar aanleiding van mensenrechtenschendingen rondom de verkiezingen van 2008 en schending van belangrijke democratische principes. Daarbij is ook de Zimbabwe Mining Development Corporation (ZMDC) aan de lijst toegevoegd.
    Op 25 september 2013 is ZMDC van de EU-lijst van beperkende maatregelen verwijderd, omdat er geen aanwijzingen zijn dat het bedrijf betrokken is geweest bij het financieren van het (beperkte) geweld tijdens de verkiezingen van juli 2013.
    De EU en Nederland zullen doorgaan met het benadrukken van de noodzaak tot hervormingen en democratisering in Zimbabwe. In dat licht zal ook in de toekomst de lijst met beperkende maatregelen worden bezien.

  • Vraag 2

    Bent u van mening dat de situatie in de mijn van Marange, waar gevangenen werden gedwongen te werken en waar ook politie en leger mensen rekruteerden om illegaal te werken, zodanig is verbeterd dat het embargo dat werd opgericht om de bloeddiamanten te weren van de internationale markt kan worden opgeheven? Zo ja, op welke gegevens baseert u uw mening? Zo nee, heeft Nederland zich op Europees niveau verzet tegen opheffing van het embargo tegen Zimbabwe?

    Zimbabwe heeft in de periode 2009–2012 onder verscherpt toezicht gestaan in het kader van het Kimberley-proces (KP). Het KP is een internationaal certificatiesysteem dat dient te voorkomen dat rebellenbewegingen «conflictdiamanten» op de markt kunnen brengen. De EU, incl. Nederland, ondersteunde in 2008–2009 KP-activiteiten om de ernstige mensenrechtenschendingen aan te pakken in de Marange mijn. Deze activiteiten vanuit KP en afspraken met Zimbabwe hebben er begin 2012 toe geleid dat de KP-waarnemersmissie, met deelname van World Diamond Council en Civil Society Coalition, concludeerde dat de mensenrechtensituatie in de Marange mijn was verbeterd en dat de mijn voldeed aan de KP-voorwaarden (compliant).
    Sinds eind november 2012 staat de export van diamanten uit de Marange mijn niet meer onder verscherpt toezicht. De mijn opereert sindsdien in overeenstemming met vereisten van het KP. De EU houdt de situatie in de Marange regio nauwlettend in de gaten.

  • Vraag 3

    Deelt u de zorg van Global Witness, een organisatie die strijdt tegen geweld en corruptie, dat het embargo te snel is opgeheven? Zo ja, bent u van mening dat indicaties dat de Zimbabwe Mining Development Corporation (ZMDC) de politieke partij ZANU PF van Robert Mugabe heeft gefinancierd, waardoor bij verkiezingen kon worden gefraudeerd en het democratisch proces in Zimbabwe werd ondermijnd, onvoldoende zijn onderzocht? Zo nee, waarom niet?

    De export van diamanten staat sinds eind november 2012 niet langer meer onder verscherpt toezicht vanuit het KP.
    ZMDC is verwijderd van de EU-lijst van beperkende maatregelen omdat er geen aanwijzingen zijn dat het bedrijf betrokken is geweest bij financieren van geweld tijdens de recente verkiezingen.
    De activiteiten van ZMDC vallen nu onder de internationale afspraken rondom diamanthandel.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de huidige internationale afspraken over de bestrijding van financiering van Afrikaanse conflicten met zogenaamde bloeddiamanten vooral gericht zijn op het stopzetten van de financiering van rebellengroepen, maar onvoldoende aandacht hebben voor de inkomsten die regimes, zoals dat van Robert Mugabe, genereren uit de verkoop van bloeddiamanten? Zo ja, welke voorstellen zult u doen om deze afspraken aan te scherpen? Zo nee, waarom niet?

    Ja. De huidige internationale afspraken zijn erop gericht om te voorkomen dat rebellenbewegingen de eigen activiteiten kunnen financieren met de export van conflictdiamanten.
    Nederland wordt binnen het KP vertegenwoordigd door de EU. De EU pleit actief om ook in bredere zin mensenrechtenschendingen sterker te verankeren in het KP. In het KP proces bestaat hier helaas geen consensus over.

26 september 2013 - 6 november 2013
De aanslag van Al Shabaab in Nairobi afgelopen weekend
Klaas Dijkhoff (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.nu.nl/buitenland/3581721/al-shabaab-claimt-aanval-winkelce…
2. Kamerstuk 29 754 nr. 224
3. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001E093…
4. http://politiek.thepostonline.nl/2012/12/04/opstelten-geen-aanslag-al…
5. http://nos.nl/artikel/379869-nederlanders-actief-bij-alshabaab.html …
6. http://nos.nl/artikel/379869-nederlanders-actief-bij-alshabaab.html …
7. Kamerstuk 29 754 nr. 225
  • Vraag 1

    Hoe beoordeelt u het feit dat Al Shabaab de aanslag in Nairobi heeft opgeëist?1

    Het is waarschijnlijk dat Al Shabaab verantwoordelijk is voor deze aanslag.

  • Vraag 2

    Klopt het dat Al Shabaab niet op de Nederlandse terreurlijst staat, terwijl de organisatie wel op de terreurlijst staat in onder andere Zweden, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten?

    Nederland neemt al sinds 2010 maatregelen tegen Al Shabaab en doet dat door uitvoering te geven aan VN- en EU-sancties gericht tegen de rol van Al Shabaab in het conflict in Somalië. Daaronder valt o.a. bevriezing van tegoeden, het ontzeggen van toegang tot het grondgebied en het verbod tot het verkopen van wapens. Al Shabaab staat niet op de nationale lijst van personen en organisaties die onder de Sanctieregeling terrorisme 2007-II vallen (zie antwoord op vragen 4, 5, 6 en 7).
    Evenmin als in Nederland staat Al Shabaab op nationale terreurlijsten van VK, Zweden en Noorwegen. De organisatie staat sinds 26 februari 2008 wel op de Amerikaanse lijst van «Designated Foreign Terrorist Organizations».

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat, met de motie-Dijkhoff c.s.2 in de hand, het noodzakelijk is om Al Shabaab zo spoedig mogelijk op de Nederlandse terreurlijst te zetten, zodat het mogelijk wordt om terroristen het Nederlanderschap te ontnemen wanneer zij zich aansluiten bij deze organisatie?

    De Kamer wordt binnenkort door de minister van Veiligheid en Justitie door middel van een brief geïnformeerd over de gedane toezeggingen en moties naar aanleiding van het Algemeen Overleg «Implicaties voor beleid en aanpak van het Dreigingsbeeld Terrorisme (DTN) 32» van 22 mei 2013. In die brief zal de minister van Veiligheid en Justitie nader ingaan op de mogelijkheid tot het ontnemen van Nederlanderschap, zoals verzocht in de motie Dijkhoff c.s.3

  • Vraag 4

    Klopt het dat Al Shabaab niet op de Europese terreurlijst staat en hun tegoeden daardoor niet kunnen worden bevroren en een inreisverbod niet kan worden afgekondigd?3

    Al Shabaab staat niet op de‘terrorismelijst» van de Europese Unie. Om een organisatie of persoon toe te voegen aan deze lijst is een dossier vereist waaruit onder meer blijkt dat een bevoegd orgaan (bv. een justitieel orgaan) een besluit over de persoon of groep heeft genomen. Dat besluit kan een strafrechtelijke veroordeling zijn of een terrorismeaanwijzing op nationaal niveau. Vooralsnog is door geen van de EU-lidstaten een dergelijk dossier gepresenteerd op basis waarvan kon worden besloten Al Shabaab op de EU-terrrorismelijst te zetten. Ook de informatie waarover Nederland beschikt vormt onvoldoende basis om een dergelijk dossier te vormen.
    In 2010 is Al-Shabaab echter door het Sanctiecomité van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties geplaatst op de lijst van personen en organisaties op wie uit hoofde van resolutie 1844 betreffende Somalië beperkende maatregelen van toepassing zijn. Deze sancties zijn niet ingesteld vanwege het terroristisch karakter van de organisatie, maar op grond van de ontwrichtende werking van de activiteiten van Al Shabaab in Somalië.
    Hieraan is op het niveau van de Europese Unie uitvoering gegeven door middel van Besluit 2010/231/GBVB betreffende beperkende maatregelen tegen Somalië en Verordening 356/2010 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen sommige natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen, in het licht van de situatie in Somalië. Al-Shabaab is bij deze verordening tevens op deze EU-sanctielijst voor Somalië gezet.
    Dit betekent onder andere dat de lidstaten, en dus ook Nederland, Al Shabaab en aan deze organisatie gelieerde personen die op de lijst staan de toegang tot hun grondgebied ontzeggen, alle financiële middelen bevriezen, en alle verkopen van wapens verboden zijn. Het is verboden tegoeden of economische middelen direct of indirect ter beschikking te stellen aan Al-Shabaab. Hiermee zijn de sancties die nu al gelden in effect even sterk als een plaatsing op de VN- en EU-terrorismelijsten.

  • Vraag 5

    Wat is hiervoor de reden, nu blijkt dat deze organisatie een aanslag heeft gepleegd in Kenia en hierbij een duidelijke link met Al Qaida erkend heeft?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om u per ommegaande in te zetten om Al Shabaab op de EU-terreurlijst te zetten waar u eerder niet van mening was dat dit noodzakelijk is?4

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 7

    Klopt het voorts ook dat Al Shabaab niet op de VN-lijst van terroristische organisaties staat? Bent u ook hier bereid om u daarvoor per ommegaande in te zetten?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 8

    Klopt het tenslotte dat ook in Nederland woonachtige jihadisten actief zijn voor Al Shabaab in Kenia?5

    In het Jaarverslag 2012 van de AIVD is vermeld dat in Nederland ondersteunende activiteiten voor Al Shabaab worden verricht.

  • Vraag 9

    Is het waar dat Al Shabaab in Nederland een zogenaamde «slapende cel» heeft?6

    Zie antwoord vraag 8.

  • Vraag 10

    Kunt u aangeven hoe het staat met de uitvoering van motie-Dijkhoff c.s.7 met als doel het terugkeren van de Nederlandse jihadstrijders te belemmeren?

    U wordt binnenkort door de minister van Veiligheid en Justitie middels een brief geïnformeerd over de gedane toezeggingen en moties naar aanleiding van het Algemeen Overleg «Implicaties voor beleid en aanpak van het Dreigingsbeeld Terrorisme (DTN) 32» van 22 mei jl. In die brief zal de minister van Veiligheid en Justitie nader ingaan op het gedane onderzoek naar een mogelijk stelsel van bestemmingsvisa zoals verzocht in de motie Dijkhoff c.s.9

25 september 2013 - 18 oktober 2013
De arrestatie van journalist Ali Anouzla in Rabat, Marokko
Michiel Servaes (PvdA), Khadija Arib (PvdA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.amnesty.org/en/news/morocco-ali-anouzla-arrest-2013-09-18
  • Vraag 1

    Kunt u het bericht bevestigen dat de Marokkaanse autoriteiten op dinsdag 17 september de journalist Ali Anouzla arresteerden in zijn huis in Rabat (Marokko)1, vermoedelijk omdat hij een bericht publiceerde waarin een link was opgenomen naar een video van al- Qaida in the Islamic Magreb (AQIM), getiteld «Marocco: Kingdom of corruption and despotism»?

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat Ali Anouzla nog niet is aangeklaagd, maar hem mogelijk strafbare feiten ten laste worden gelegd op basis van de anti-terrorismewetgeving in Marokko, die bekritiseerd wordt door organisaties – waaronder Amnesty International – vanwege het feit dat de anti-terrorismewet de rechten van verdachten onvoldoende waarborgt? Wat is uw oordeel over de betreffende Marokkaanse anti-terrorismewet?

    Op 24 september jl. is Anouzla voorgeleid aan de rechter-commissaris, waar hij is aangeklaagd voor «materiële steun, apologie en aanzetten tot uitvoering van terroristische activiteiten» op basis van de Marokkaanse anti-terrorisme wet.
    De anti-terrorisme wetgeving op basis waarvan Anouzla is gearresteerd is in werking getreden na de terroristische aanslagen in Casablanca in 2003. Volgens de Marokkaanse autoriteiten zijn er sindsdien 133 terroristische cellen ontmanteld en 266 geplande terroristische aanslagen voorkomen. Marokko heeft in reactie op kritiek van o.m. mensenrechtenorganisaties aangegeven dat het land in lijn handelt met de internationale verdragen en dat verdachten toegang tot advocaten hebben. Nederland steunt de Marokkaanse strijd tegen terrorisme, maar vindt ook dat internationale mensenrechtenstandaarden daarbij gewaarborgd moeten zijn. Waar nodig stelt Nederland daarom zaken in EU en VN verband aan de orde.

  • Vraag 3

    Staat de arrestatie van Ali Anouzla op zichzelf of past deze arrestatie binnen een bredere context van intimidatie van journalisten door de autoriteiten van Marokko en de beperking van persvrijheid in dit land? Betreft het hier een incident of is eerder sprake van arrestaties van journalisten in Marokko? Zo ja, bent u voornemens het gebrek aan persvrijheid in Marokko zo spoedig mogelijk met uw Marokkaanse ambtsgenoot te bespreken?

    De media in Marokko kunnen over in het algemeen in redelijke vrijheid hun werk doen. Niettemin gelden politiek gevoelige onderwerpen als het Koningshuis, de Westelijke Sahara en de Islam vaak als taboe en komen juridische procedures tegen journalisten voor. Nederland en de EU volgen de situatie in Marokko op dit terrein en bespreken het onderwerp in de dialoog tussen EU en Marokko in het kader van het Europees Nabuurschapsbeleid.
    De zaak Anouzla heeft een specifieke invalshoek, want moet tevens worden bezien in het kader van de Marokkaanse strijd tegen de verspreiding van extremisme en terrorisme. In de AQIM video worden Marokkaanse jongeren opgeroepen om aanslagen in Marokko te plegen. Wat zwaar weegt is dat de website van Anouzla geen uitdrukkelijke afstand nam van de boodschap in de video. Ook verwijderde die site de video niet, in tegenstelling tot de Spaanse krant El Pais waar de videolink oorspronkelijk vandaan kwam. De weging of er hier sprake is van strafbare feiten in het kader van de terrorismewet of dat dit binnen het recht op vrije meningsuiting valt, is nu aan de Marokkaanse rechter.

  • Vraag 4

    Heeft u contact gehad met de Marokkaanse autoriteiten over de arrestatie van Ali Anouzla? Zo ja, wat zijn de uitkomsten van dit overleg geweest? Zo nee, bent u voornemens contact op te nemen met de Marokkaanse autoriteiten en te pleiten voor zo spoedig mogelijke vrijlating van Ali Anouzla?

    Nederland volgt deze zaak nauwlettend, maar zal zich niet mengen in een lopende rechtszaak. Anouzla wordt door drie advocaten vertegenwoordigd en de Marokkaanse Procureur-Generaal heeft in een communiqué aangegeven dat alle rechten van de verdachte zoals vastgelegd in nationale wetgeving en internationale conventies zijn gegarandeerd. Ook wordt de zaak nauwlettend gevolgd door Marokkaanse NGO’s en de Marokkaanse media. Niettemin zijn er nog steeds veel onduidelijkheden over het verdere proces. Nederland heeft deze zaak daarom inmiddels met andere Europese partners besproken. Indien in het vervolg van deze zaak daartoe aanleiding bestaat, zal Nederland ervoor pleiten dat deze zaak in Europees verband met de Marokkaanse autoriteiten wordt besproken.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat het democratiseringsproces in Marokko zeer fragiel is en dat persvrijheid voorwaardelijk is voor versterking van het democratiseringsproces in het land? Zo ja, kan Nederland een meer intensieve bijdrage leveren aan versterking van het democratiseringsproces in Marokko, en met name de verbetering van persvrijheid, bijvoorbeeld door middel van kennisoverdracht, scholing en de uitwisseling van experts?

    Marokko bevindt zich sinds het aantreden van Koning Mohammed VI in 1999 in een gestaag proces van politieke, maatschappelijke en economische hervormingen. Ook de mensenrechtensituatie is sterk verbeterd. Toch zijn er in de praktijk ook zorgen, bijvoorbeeld op het gebied van persvrijheid. Persvrijheid is een belangrijk onderdeel van verdere democratisering. Dit onderwerp is daarom ook onderdeel van de politieke dialoog tussen EU en Marokko.
    Nederland levert een actieve bijdrage ter bevordering van het democratiseringsproces en de bevordering van de mensenrechtensituatie in Marokko. In het kader van het Matra-Zuid programma draagt Nederland bijvoorbeeld bij aan de training van onder meer advocaten, aanklagers en rechters op het gebied van wetgeving en justitiële hervormingen. In een government to government project wordt momenteel door de Nederlandse Dienst Justitiële Inrichtingen samengewerkt met de Marokkaanse autoriteiten ter bevordering van mensenrechtenmonitoring in het gevangeniswezen. Daarnaast werkt Nederland vanuit het Mensenrechtenfonds samen met lokale partners in projecten ter bevordering van de positie van vrouwen, mensenrechtenonderwijs aan studenten en docenten en het tegengaan van corruptie.
    Op het terrein van journalistiek heeft Nederland in 2011–2012 een project ondersteund op het gebied van onderzoeksjournalistiek. Momenteel wordt met een Marokkaanse NGO gewerkt aan een project gericht op journalisten en studenten journalistiek. Ook ondersteunt Nederland activiteiten van Radio Nederland Wereldomroep in Marokko ter bevordering van de vrijheid van meningsvorming- en uiting en geeft het een bijdrage aan een cursus in veilig en ethisch verslaggeven voor (burger)journalisten in de MENA-regio (Tunesië, Egypte, Irak en Marokko).

24 september 2013 - 8 oktober 2013
Het incident in Khirbet Al-Makhul
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-24184105
2. http://www.timesofisrael.com/idf-stops-eu-palestinian-effort-to-rebui…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Diplomats protest over West Bank clash with Israel troops»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u tevens bekend met het bericht «IDF says it blocked EU-Palestinian effort to rebuild demolished homes»?2

    Ja.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de gebeurtenissen in het plaatsje Khirbet al-Makhul op de Westelijke Jordaanoever op 16 september 2013?

    Op 16 september 2013 vond de sloop van Khirbet al-Makhul plaats door het Israëlische leger. Het kabinet heeft Israël meermaals opgeroepen de sloop van huizen van Palestijnen in de bezette gebieden te stoppen.

  • Vraag 4

    Klopt het dat de diplomaat in kwestie zich heeft aangesloten bij de woedende menigte die demonstreerde tegen de door het Israëlische Hooggerechtshof geautoriseerde sloop van woningen in Khirbet Al-Makhul? Hoe verhoudt deze informatie tot die uit het bericht van de BBC, waarin vermeld wordt dat de diplomaat slechts humanitaire hulp verleende aan de bewoners van Khirbet Al-Makhul?

    Het kabinet heeft met bezorgdheid kennisgenomen van de berichtgeving over het incident in het plaatsje Khirbet al-Makhul. Navraag door de Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah bevestigt dat de diplomaat in kwestie zich niet heeft aangesloten bij de verzamelde menigte. De door de Europese delegatie georganiseerde reis naar Khirbet al-Makhul, waarvan de Franse diplomate deel uitmaakte, diende ter begeleiding van een humanitair konvooi. Er zijn conflicterende berichten verschenen in de media over wat er zich zou hebben afgespeeld. Intussen hebben EU-vertegenwoordigers om uitleg gevraagd aan de Israëlische autoriteiten.

  • Vraag 5

    Behoort het verlenen van humanitaire hulp tot de werkzaamheden van Franse diplomaten? Is het mogelijk dat de diplomaat misbruik heeft gemaakt van haar privileges als diplomaat, zoals gesuggereerd door een Israëlische woordvoerder?

    Het is niet ongewoon dat diplomaten ter plekke aanwezig zijn bij humanitaire hulpverlening.

  • Vraag 6

    Hoe beoordeelt u het optreden van het Israëlische leger onder de omstandigheden in kwestie? Bent u van mening dat het Israëlische leger op 16 september disproportioneel heeft gehandeld?

    De diplomate maakte onderdeel uit van de begeleiding van een humanitair konvooi en geniet diplomatieke onschendbaarheid. Het kabinet is van mening dat het Israëlische leger in dezen disproportioneel heeft gehandeld en keurt gebruik van wapens en geweld tegen een humanitair konvooi te allen tijde af.

  • Vraag 7

    Is, via de Nederlandse vertegenwoordiger in Ramallah, na te gaan wat hier precies is voorgevallen? Kunt u de Kamer daarvan op de hoogte stellen?

    Ja. Zie het antwoord op vraag 4.

23 september 2013 - 28 oktober 2013
De civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij militaire uitzendingen
Foort van Oosten (VVD), Ard van der Steur (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Uitspraken 12/03324 en 12/03329
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de Hoge Raad van 6 september 2013?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten van de Hoge Raad van 6 september jl. berusten op de feiten en omstandigheden zoals die door het Gerechtshof Den Haag zijn vastgesteld. Deze feiten en omstandigheden zagen op de specifieke situatie die zich destijds in Srebrenica heeft voorgedaan. Bij toekomstige militaire uitzendingen zullen andere feiten en omstandigheden aan de orde zijn. Het is dan ook niet mogelijk op voorhand uitspraken te doen over de eventuele aansprakelijkheid van de Staat bij toekomstige uitzendingen.

  • Vraag 3

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de wijze waarop gewerkt kan worden met lokaal burgerpersoneel in conflictgebieden bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten geven geen aanleiding om de huidige werkwijze ten aanzien van lokaal burgerpersoneel bij toekomstige militaire uitzendingen aan te passen.

  • Vraag 4

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de commandostructuur in noodsituaties tijdens bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten hebben geen gevolgen voor de commandostructuur bij toekomstige militaire uitzendingen. De lessons learned van eerdere missies hebben geleid tot aanpassingen van de wijze van uitvoering van missies. De Commandant der Strijdkrachten behoudt te allen tijde Full Command over alle uitgezonden Nederlandse militairen en wijst een officier aan die namens hem in het inzetgebied kan optreden. Op deze manier kan Nederland in noodsituaties ingrijpen.

  • Vraag 5

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor het toetsingskader dat tot stand is gekomen na het parlementair onderzoek van de Tijdelijke Commissie Besluitvorming Uitzendingen (Commissie Bakker)? Moet de eventuele civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden worden meegewogen in dit toetsingskader?

    Deze arresten hebben geen gevolgen voor het toetsingskader. Het toetsingskader is ontworpen – en sindsdien twee keer aangepast – ter structurering van de gedachtewisseling met het Parlement over deelname van Nederlandse militaire eenheden aan internationale militaire operaties waartoe het kabinet heeft besloten. De inrichting en afbakening van verantwoordelijkheden van een missie maken hiervan onderdeel uit.

  • Vraag 6

    In welke overige landen is sprake van civiele aansprakelijkheid voor het land dat troepen onder VN-vlag uitzendt, analoog aan wat de Hoge Raad nu voor de Nederlandse Staat heeft geoordeeld?

    Het kabinet is geen rechterlijke uitspraken bekend in andere landen betreffende aansprakelijkheid van het land dat troepen onder VN-vlag uitzendt, analoog aan het arrest van de Hoge Raad van 6 september jl. Voor de Belgische rechter is een civiele procedure aanhangig tegen de Belgische Staat en drie Belgische militairen betreffende de Belgische deelname aan de VN vredesoperatie in Rwanda. In deze zaak heeft de rechter nog geen einduitspraak gedaan.

  • Vraag 7

    Is het mogelijk de civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij toekomstige militaire uitzendingen uit te sluiten? Zo ja, hoe? Bent u van plan dat te doen?

    Nee.

23 september 2013 - 14 oktober 2013
Wanbetalende diplomaten
Nine Kooiman , Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Aanhangsels Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nrs. 16 en 17
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de vele eerdere vragen die zijn gesteld over het niet betalen van (verkeers)boetes door diplomaten en de (on)mogelijkheden om wettelijke dwangmiddelen toe te passen om betaling af te dwingen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u nog steeds van mening dat ook diplomaten zich aan de wet moeten houden en dat zij gewoon, net als ieder ander, de aan hen opgelegde boetes moeten betalen? Zo ja, op welke manieren zorgt u er tot nu toe voor dat deze boetes ook daadwerkelijk betaald worden nu artikel 41, eerste lid, van het Verdrag van Wenen inzake diplomatieke betrekkingen hier zo duidelijk over is?

    Ja.
    Het Ministerie van Buitenlandse Zaken stuurt ieder kwartaal een overzicht van openstaande verkeersboetes naar ambassades. Daarnaast kunnen ambassades uitgenodigd worden voor een gesprek over dit onderwerp, waarbij zij worden gewezen op de bepalingen in het Verdrag van Wenen volgens welke ook diplomaten gehouden zijn de wetten en regels van Nederland te eerbiedigen. Beide maatregelen zijn overigens voor het overgrote deel van de ambassades effectief.

  • Vraag 3

    Bent u tevreden over het effect van uw eerdere pogingen om betalingen af te dwingen, zoals het aanschrijven van ambassades over onbetaalde boetes en het zo nodig zelfs ontbieden van een vertegenwoordiger van een ambassade?

    Het Kabinet benadrukt dat het overgrote deel van de in Nederland aanwezige diplomaten zich houdt aan de Nederlandse verkeersregels. Het Kabinet is echter teleurgesteld dat een klein aantal diplomaten en/of ambassades ongevoelig lijkt te zijn voor ons nadrukkelijke verzoek om verkeersboetes te voldoen. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken zal dit onderwerp stelselmatig blijven opbrengen in contacten met de desbetreffende ambassades.

  • Vraag 4

    Welke acties onderneemt u naar de landen die in een openbare top tien staan met de ambassades die het hoogste bedrag aan onbetaalde boetes hadden uitstaan? Kunt u de Kamer te zijner tijd berichten over de reactie van deze landen en indien zij niet bereid zijn te betalen, wat de reden hiervan is en welke vervolgstappen u hieraan verbindt?

    Medio oktober worden opnieuw alle ambassades opnieuw aangeschreven over dit onderwerp, waarbij zij (zoals elk kwartaal) een overzicht ontvangen van de nog uitstaande verkeersboetes. Publicatie van de openbare top tien heeft effect gehad; enkele ambassades hebben aangegeven dat zij de uitstaande boetes willen betalen. Zie ook de antwoorden op vragen 2 en 3.

  • Vraag 5

    Bent u zo nodig bereid om andere (creatieve) middelen te gebruiken om betaling af te dwingen, zoals het weigeren van kentekens aan ambassades met openstaande boetes of het niet verstrekken van parkeervergunningen? Zo nee, waarom niet?

    Nederland is gehouden aan het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer en heeft daardoor te handelen binnen de grenzen van dit verdrag, ook ter bescherming van Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

18 september 2013 - 10 oktober 2013
Mensenrechtenschendingen in Rusland
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Pia Dijkstra (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
  • Vraag 1

    Kunt u aangeven hoeveel gesprekken en acties door Nederland en de EU zijn ondernomen tegen de anti-homo en NGO-wetgeving van Rusland? Hoe beoordeelt u de effectiviteit van de tot nu toe gevoerde gesprekken en ondernomen acties tegen de anti-homo- en NGO-wetgeving van Rusland door Nederland en de EU?

    Vanaf het moment dat wetgeving inzake NGO’s (buitenlandse financiering en betiteling als «buitenlands agent») en de zogenoemde «anti-homopropagandawet» aan de orde zijn, hebben Nederland en de EU herhaaldelijk hun zorgen tegenover Rusland kenbaar gemaakt. Het onderwerp wordt door de premier, door de minister van Buitenlandse Zaken, alsmede wanneer relevant door andere bewindslieden bij gesprekken met Russische collega’s opgebracht.
    In EU-verband vormen de door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») het raamwerk voor het handelen van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. EU Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton heeft op 30 januari 2013, mede op verzoek van Nederland, een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet en op 26 maart 2013 in een verklaring haar zorgen uitgesproken over de NGO wetgeving en de onderzoeken bij NGO’s. Ook in de mensenrechtenconsultaties tussen de EU en Rusland zijn hierover van EU-zijde zorgen uitgesproken. Bij de eerstvolgende bespreking in de RBZ waar Rusland op de agenda staat zal Nederland de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen.
    De ontwikkeling van de mensenrechtensituatie in Rusland baart Nederland zorgen. Deze negatieve ontwikkeling is al enige tijd gaande. Dialoog en samenwerking zijn de effectiefste elementen waarmee Nederland kan bijdragen aan verbetering van de mensenrechten. Nederland beschouwt het bilaterale jaar als een mogelijkheid voor een intensivering hiervan.

  • Vraag 2

    Bent u van mening dat er voldoende juridische basis is om een statenklacht bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in te dienen tegen Rusland? Zo ja, bent u bereid om een statenklacht in te dienen? Wat is hierbij uw afwegingskader?

    Een statenklacht is een bijzonder zwaar middel dat in uitzonderlijke gevallen en in laatste instantie wordt ingezet. Nederland wil inzetten op brede internationale aandacht en dialoog over de wetgeving en de positie van de LHBT-gemeenschap in Rusland in plaats van een bilateraal proces te entameren met de daaruit voortvloeiende verharding van standpunten. Daarbij kan worden gedacht aan politieke steun aan de Commissaris Mensenrechten van de Raad van Europa, het agenderen van het kritische rapport van de Venetiëcommissie over (onder meer) de Russische LHBT-wetgeving, het toezicht op de naleving door de Russische regering van de Hofuitspraak in de zaak Alekseyev tegen Rusland, contact met de secretaris-generaal van de Raad van Europa, bespreking in de Human Dimension Implementation Meeting van de OVSE, alsmede bilaterale en EU-initiatieven.

  • Vraag 3

    Bent u van mening dat er voldoende juridische basis is om krachtens artikel 8 van het statuut van de Raad van Europa een schorsingsprocedure in gang te zetten? Zo ja, bent u bereid hiervoor het initiatief te nemen en draagvlak te creëren bij de andere lidstaten? Wat is uw afwegingskader bij het al dan inzetten van een schorsingsprocedure?

    De in artikel 8 vastgelegde schorsingsprocedure is een zeer zwaar middel, dat tot op heden nooit is gebruikt. Slechts één keer is met deze schorsingsprocedure gedreigd, namelijk in het geval van Griekenland na de militaire coup. Dat heeft geleid tot tijdelijke uittreding van Griekenland uit de Raad van Europa. Het in gang zetten van de schorsingsprocedure tegen Rusland ligt niet voor de hand.
    Nederland zet consequent andere mogelijkheden en instrumenten in om Rusland er op te wijzen dat het in strijd handelt met zijn internationale verplichtingen (zie antwoord vraag 2). Hierbij wordt de voorkeur gegeven aan voortzetting van de dialoog boven het starten van procedures die tot minder mogelijkheden leiden om de situatie van de mensenrechten in Rusland bespreekbaar te maken en te werken aan verbetering.

  • Vraag 4

    Hoe staat u tegenover de maatregel van schorsing van Russische parlementariërs door de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa?

    Het is niet aan het kabinet te treden in overwegingen binnen de Parlementaire Assemblee met betrekking tot een mogelijke schorsing van Russische parlementariërs. Eerder, in 2000, heeft de Parlementaire Assemblee zelf overwogen dat de situatie in Rusland beter in dialoog kon worden verbeterd dan in een situatie waarin de banden zijn doorgesneden. Binnen het Comité van Ministers heeft Nederland een sterke voorkeur om de dialoog met Rusland open te houden, omdat dat de beste manier is om te komen tot verbetering van de mensenrechtensituatie in Rusland.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om een EU-resolutie tegen Rusland door de VN-Mensenrechtencommissie te entameren?

    Voor indiening van een resolutie in de VN-Mensenrechtenraad of in de Derde Commissie van de Algemene Vergadering van de VN is onvoldoende steun. De EU maakt gebruik van andere mogelijkheden om in multilateraal verband de Russische mensenrechtensituatie kritisch aan de orde te stellen. Een goed voorbeeld daarvan is de meest recente EU-verklaring van 17 september in de VN-mensenrechtenraad, die mede dankzij Nederlandse inbreng tot stand kwam. In de verklaring roept de EU Rusland op de vrijheid van meningsuiting, vergadering en bijeenkomst te garanderen voor NGOs en mensenrechtenverdedigers. Daarnaast spreekt de EU grote zorg uit over het effect van de anti-propagandawetgeving op de rechten van LHBT in Rusland. Tot slot roept de EU Rusland op de rechten van iedereen te respecteren en actief te streven naar een betere positie van minderheden in de Russische maatschappij. Tijdens de Universal Periodic Review (UPR) dit voorjaar – waar Rusland aan de orde kwam – hebben EU-lidstaten eveneens hun zorgen opgebracht. Nederland heeft Rusland o.a. vragen gesteld over en aanbevelingen gedaan t.a.v. LHBT-rechten en mensenrechtenverdedigers.

  • Vraag 6

    Welke andere middelen heeft Nederland tot zijn beschikking om Rusland te beïnvloeden? Welke overweegt u in te zetten?

    Zie het antwoord op vraag 2.

17 september 2013 - 18 oktober 2013
Executies in Indonesië
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Den Haag wist van executies in Indië, Trouw, 16 september 2013.
2. Kamerstuk, 26 049, nr 75
  • Vraag 1

    Kent u het artikel «Den Haag wist van executies in Indië»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat hooggeplaatste Nederlandse politieke figuren, waaronder toenmalig Minister-President Beel, al van de standrechtelijke executies in Nederlands-Indië op de hoogte waren toen die militaire operaties nog in volle gang waren? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    De politieke en militaire leiding in Nederlands Indië was vanaf december 1946 geïnformeerd over de wijze waarop het D.S.T. in Zuid-Celebes optrad. In februari 1947 was ook minister-president Beel hiervan op de hoogte. Dit kan worden geconcludeerd op basis van de Excessennota en andere historische bronnen zoals opgenomen inde Officiële bescheiden betreffende de Nederlands-Indonesische betrekkingen 1945–1950van de hand van dr. S.L. van der Wal (specifiek de delen VI (29 oktober 1946–5 januari 1947) en VII (6 januari 1947–20 maart 1947).
    Zie voor het antwoord op deze vragen ook de antwoorden van de minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de ministers van Defensie en Veiligheid en Justitie van 12 juli 2012.

  • Vraag 3

    Kunt u verder bevestigen dat hoge civiele autoriteiten in Nederlands-Indië eveneens op de hoogte waren van deze excessen en zij daartoe ook expliciet toestemming gaven, waaronder directeur Hoven van Binnenlands Bestuur, die toestemming gaf om de preventief gevangen genomen plaatselijke vorst van Suppa en zijn belangrijkste medestanders te liquideren? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u de berichtgeving dat er tot op het hoogste politieke niveau niet meteen gehandeld werd toen kennis was genomen van deze oorlogsmisdaden? Kunt u uw antwoord toelichten?

    De berichtgeving in het artikel in Trouw van 16 september jl. bevat geen onbekende feiten. Het archiefstuk waarnaar wordt verwezen, is terug te vinden in de Officiële bescheiden, deel VII, blz 304.
    Het Kabinet heeft herhaaldelijk erkend dat er excessen van Nederlandse kant zijn geweest tijdens het dekolonisatieproces van Indonesië. De verantwoordelijkheid hiervoor lag bij zowel de militaire als de burgerlijke autoriteiten.

  • Vraag 5

    Bent u, naar aanleiding van de berichtgeving over executies in Indonesië, alsnog bereid financiële middelen beschikbaar te stellen voor de onderzoeksinstituten die eerder al hebben aangeven onderzoek te willen doen naar het gebruik van geweld in de periode van dekolonisatie van Indonesië?2 Indien neen, waarom niet?

    Nee. Zoals aangegeven in de brieven aan de voorzitter van de Tweede Kamer van 14 augustus 2012 en 14 januari 2013 acht het kabinet co-financiering van een onderzoek niet opportuun. Er bestaan al veel publicaties over deze periode en daarnaast is gebleken dat er in Indonesië onvoldoende draagvlak is voor een dergelijk onderzoek. Dit is een wezenlijk gegeven in een periode waarin Nederland en Indonesië gezamenlijk werken aan een toekomstgerichte agenda.

16 september 2013 - 1 oktober 2013
Het weren van diplomaten die hun boetes niet betalen
Lilian Helder (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Artikel 4 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer
2. Algemeen Dagblad 13 september 2013: «Diplomaten gooien boetes in prul…
  • Vraag 1

    Hoe ziet het beleid in Nederland eruit rond het al dan niet verlenen van agrément?1 2

    Het Nederlandse beleid ten aanzien van het verlenen van agrément conformeert zich aan de internationale standaarden op dit terrein, met name het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer. De procedure bestaat in essentie uit de volgende stappen: het zendende land doet de Nederlandse autoriteiten een CV toekomen van de persoon die wordt voorgesteld als ambassadeur. Nederland verleent vervolgens al dan niet agrément. De verlening van agrément wordt gepubliceerd in de Staatscourant.
    Een ontvangende staat kan een voorgestelde persoon aanvaarden of weigeren. Over redenen voor een verlening of weigering wordt naar internationaal gebruik nooit gecommuniceerd met het zendende land.
    De procedure voor het verlenen van agrément beperkt zich tot de positie van het hoofd van de missie, de ambassadeur. De zendende staat is verder in principe vrij in het aanstellen van diplomatieke staf van de ambassade. Enige uitzondering hierop betreft militaire attache’s, voor welke categorie naar internationaal gebruik de ontvangende staat het recht heeft om voorgestelde personen te weigeren.

  • Vraag 2

    Waarom is deze informatie niet openbaar/zo slecht te vinden?

    Het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer is gepubliceerd in het Tractatenblad en zeer makkelijk vindbaar op verschillende websites. Een verleend agrément wordt gepubliceerd in de Staatscourant.

  • Vraag 3

    Wat is het beleid inzake het intrekken van een verleend agrément?

    Agrément wordt verleend maar niet ingetrokken. Nederland kan in het uiterste geval een zendstaat vragen om een bepaalde diplomaat terug te trekken; in dat geval wordt de betrokken persoon «persona non grata» (PNG) verklaard. Dit is echter een zeer zwaar diplomatiek instrument, met een groot risico op schade aan de bilaterale relatie. In internationaal verband wordt de PNG procedure vaak pas in laatste instantie overwogen.

  • Vraag 4

    Kan een agrément ook worden ingetrokken indien een diplomaat of een van zijn personeelsleden strafbare feiten pleegt?

    Indien een diplomaat een ernstig strafbaar feit pleegt kan Nederland de zendstaat vragen om opheffing van de immuniteit. Indien de zendstaat daarmee instemt kan de betrokken persoon binnen het Nederlandse rechtssysteem worden berecht. Indien de zendstaat niet instemt kan Nederland vragen om terugtrekking van de betrokken persoon. Zie ook vraag 3.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om een agrément in te trekken indien een diplomaat of een van zijn personeelsleden veelvuldig verkeersovertredingen begaat en de boetes niet betaalt? Zo nee, waarom niet?

    Zie vraag 3. Toepassing van de PNG procedure in het geval van verkeersovertredingen zou internationaal gezien kunnen worden als buitenproportioneel; daarbij ontstaat het risico op tegenmaatregelen en schade aan de bilaterale relatie.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat diplomaten artikel 42 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer schenden door veelvuldig verkeersovertredingen te begaan en de boetes niet te betalen? Welke (al dan niet diplomatieke) mogelijkheden ziet u om dit tegen te gaan?

    Diplomaten dienen de in Nederland geldende wetten te respecteren. Het Ministerie van Buitenlandse zaken schrijft eenmaal per kwartaal alle ambassades aan over de onbetaalde boetes uit de voorafgaande periode. Soms wordt een vertegenwoordiger van een ambassade ontboden op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, om daarmee de ernst van een overtreding te benadrukken.

13 september 2013 - 10 oktober 2013
Het Poolse onderzoek naar betrokkenheid bij het CIA rendition programma
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Aanhangsel van de Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 2666, …
2. Time for accountability in CIA torture cases, http://humanrightscomme…
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw antwoord op eerdere vragen over de Poolse betrokkenheid bij het CIA rendition programma, namelijk dat de Poolse regering zich onthoudt van enige interventie in het lopende onderzoek van het Poolse Openbaar Ministerie naar het bestaan van een detentiecentrum in het land en ondervragingen die daar door de CIA zouden hebben plaatsgevonden?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met het commentaar van de Commissaris voor de Rechten van de Mens van de Raad van Europa, Nils Muižnieks, die hier een serieuze kanttekening bij plaatst door te stellen dat er in Polen sprake is van «undue political interference in the work of the prosecutors»? Hoe beoordeelt u dit commentaar van de heer Muižnieks?2

    Voor zover bekend voert het Poolse Openbaar Ministerie een onafhankelijk onderzoek uit naar het bestaan van een detentiecentrum in Polen en ondervragingen die daar door de CIA zouden hebben plaatsgevonden. Het Kabinet kan niet beoordelen wat de «undue political interference» zou zijn waarover de heer Muižnieks in zijn blog schrijft.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om contact op te nemen met uw Poolse collega’s om hier opheldering over te vragen en te wijzen op het belang van onafhankelijk onderzoek door het Poolse Openbaar Ministerie en dat daders worden berecht? Indien neen, waarom niet?

    Zoals toegezegd bij het notaoverleg over het Nederlandse mensenrechtenbeleid (30 september jl.) zal ik mijn Poolse collega bij gelegenheid vragen naar de stand van zaken.

  • Vraag 4

    Is het waar dat er bij de Amerikaanse autoriteiten geen bereidheid bestaat om aan het Poolse onderzoek mee te werken? Indien neen, wat zijn dan de feiten? Indien ja, bent u bereid om in uw contacten met uw Amerikaanse collega’s te wijzen op het belang van medewerking aan het Poolse onderzoek? Indien neen, waarom niet?

    Het Kabinet is niet bekend met eventuele contacten tussen Amerikaanse en Poolse instanties over dit onderzoek. Dat is ook aan beide landen zelf; het Kabinet ziet geen rol voor Nederland terzake.

  • Vraag 5

    Bent u bereid de vragen voor het notaoverleg over het mensenrechtenbeleid op 30 september te beantwoorden?

    Zie antwoord op vraag 3.

13 september 2013 - 8 oktober 2013
De zorgen die een Duitse deelstaatpremier en de Senaat en het Huis van Afgevaardigden van Michigan hebben geuit over de sluiting van Nederlandse consulaten
Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)
1. Telegraaf, 10 september 2013, «Handel Duitsland in gevaar»
  • Vraag 1

    Klopt het dat de Duitse deelstaatpremier Horst Seehofer één of meerdere brieven naar het kabinet heeft gestuurd om zijn zorgen over te brengen over de sluiting van het Nederlandse consulaat-generaal in München? Zo ja, bent u bereid een afschrift van uw antwoord(en) aan de Kamer toe te zenden?1

    Het kabinet heeft deze brief inderdaad ontvangen. De beantwoording van de brief volgt de lijn van het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met de resoluties die zijn ingediend en aangenomen in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden van de Amerikaanse staat Michigan, waarin zorgen worden geuit over de sluiting van het Nederlandse consulaat-generaal in Chicago? Bent u bereid een afschrift van uw eventuele reactie aan de Amerikaanse autoriteiten aan de Kamer toe te zenden?

    Ja, het kabinet is met deze resoluties bekend. De reactie hierop volgt de lijn van het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de zorgen die in het buitenland ontstaan door de sluiting van Nederlandse consulaten-generaal op plekken waar de consulaten geld verdienen en goede contacten hebben om het Nederlandse belang te bevorderen?

    Het kabinet wil wereldwijd een netwerk behouden en houdt zoveel mogelijk ambassades open. Het postennet kost thans ongeveer 500 miljoen euro (budget 2013). In 2018 is voor de verzamelde posten ruim 100 miljoen euro minder beschikbaar. Een dergelijke bezuiniging laat zich niet louter met kaasschaven oplossen. Ingrijpender maatregelen zijn onvermijdelijk. Naast onder meer het verminderen van activiteiten in Europa en in OS-landen, het verkleinen van grote posten en het doorvoeren van versoberingen, is de sluiting van de vijf consulaten-generaal in Antwerpen, Chicago, Milaan, München en Osaka noodzakelijk. De exploitatiekosten van deze posten bedragen ongeveer 1,5 miljoen euro per jaar per post. Sluiting is pijnlijk, maar levert een forse besparing op.
    Zowel voor de consulaire als de economische functie van deze posten bestaan goede alternatieven, die lagere kosten met zich meebrengen. Voor het aanvragen van reisdocumenten kan men terecht bij de ambassade, grensgemeenten en de recent geopende balie op Schiphol. De aanvraagprocedure voor visa wordt gedigitaliseerd. Voorts bestaat het voornemen de looptijd van paspoorten te verlengen van 5 naar 10 jaar. Dat laatste betekent dat de consulaire functie van CG’s zal teruglopen, evenals de inkomsten.
    De economische functie kan worden overgenomen door de ambassade, NBSO’s of een met handelsmedewerkers versterkt honorair consulaat. Het onderzoek naar deze alternatieven is gaande en zal eind 2013 zijn afgerond. Uitgangspunt hierbij is dat werkzaamheden goed worden overgedragen, opdat kennis en netwerken niet verloren gaan.
    Met nadruk is er voor gekozen om géén CG’s in opkomende markten te sluiten. Uit onderzoek en overzichtsstudies blijkt dat het rendement van handelsbemiddeling in opkomende markten groter is dan in gevestigde westerse markten. Zie ook de brief «Voor Nederland, wereldwijd» van 28 juni 2013 (Tweede Kamer, 2012–2013, 32 734, nr. 15.
    De sluiting van de consulaten-generaal in Antwerpen, Chicago, Milaan, München en Osaka doet niet af aan de bilaterale relatie met België, Duitsland, Italië, Japan en de VS. Die blijft onverminderd belangrijk.
    Zie voorts de Kamerbrief met antwoord op de vragen van uw Kamer naar aanleiding van de brief «Voor Nederland, wereldwijd» van 28 juni 2013 (Tweede Kamer, 2012–2013, 32 734, nr. 15.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de sluiting van de Nederlandse consulaten aan te houden totdat een volledige kosten-batenanalyse is uitgevoerd over het hele postennetwerk? Zo neen, waarom niet?

    Neen. Het postennet kost thans ongeveer 500 miljoen euro (2013). In 2018 is voor de verzamelde posten ruim 100 miljoen euro minder beschikbaar. Een dergelijke bezuiniging laat zich niet alleen met kaasschaven oplossen. Daar komt bij dat voor de consulaire en economische functie van de te sluiten consulaten-generaal goedkopere alternatieven voorhanden. Zie ook het antwoord op vraag 3.

12 september 2013 - 14 oktober 2013
Het bericht 'Kritiek op peperdure EU-campagne'
Barry Madlener (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.telegraaf.nl/binnenland/21878693/__Kritiek_op_dure_EU-camp…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Kritiek op peperdure EU-campagne»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het verspillen van 6,6 miljoen euro belastinggeld aan deze EU-propagandacampagne?

    De informatiecampagne van het EP is erop gericht Europese burgers bewust te maken van de verkiezingen en uit te leggen waarom hun stem van belang is. Het kabinet hecht er belang aan dat burgers worden geïnformeerd over hun stemrecht in de Europese verkiezingen en worden aangemoedigd om van dit stemrecht gebruik te maken, zeker in het licht van de lage opkomst van de laatste EP-verkiezingen in 2009 van 43% in de EU (36,75% in NL).
    Het Europees Parlement heeft kort na de Europese verkiezingen van 2009 onderzoek gedaan naar de redenen waarom kiezers wel of niet hebben gestemd. In deze analyse zijn de redenen die genoemd werden om niet te stemmen vooral gerelateerd aan politiek in het algemeen, in mindere mate direct gerelateerd aan de EU en van persoonlijke aard. Uit een later diepte-onderzoek van 2012 komt naar voren dat de grootste (EU gerelateerde) barrière om te gaan stemmen een gebrek aan kennis en informatie over de kandidaten en het Europees Parlement was. Deze onderzoeken kunt u terugvinden op de volgende website:http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/en/00191b53ff/Eurobarometer.html?tab=2012_6 .

  • Vraag 3

    Verbaast het u dat sinds het bestaan van de verkiezingen voor het Europese schijnparlement, de opkomst steevast is gedaald? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de Europese Unie zich totaal belachelijk maakt door volgend jaar in totaal 41,5 miljoen euro uit te trekken voor zelfpromotie waar geen hond op zit te wachten?

    Het kabinet is voorstander van een sobere en efficiënte EU-begroting en neemt zoals bekend een kritische houding aan over de hoogte van de administratieve uitgaven van de Europese instellingen.
    Communicatie en voorlichting maken niettemin integraal deel uit van het werk van de Europese instellingen. Het is aan het Europees Parlement zelf om prioriteiten vast te stellen binnen het aan het EP toegewezen budget.

  • Vraag 5

    Wat gaat het kabinet doen om deze waanzin en verspilling per direct te stoppen?

    Zie antwoord vraag 4.

12 september 2013 - 31 oktober 2013
Het doden van honden in Roemenië
Marianne Thieme (PvdD)
Sharon Dijksma (staatssecretaris economische zaken) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.foxnews.com/world/2013/09/10/romania-votes-for-stray-dog-c…
  • Vraag 1

    Bent u ervan op de hoogte dat het Parlement van Roemenië heeft ingestemd met een wet, die massale dodingspraktijken van loslopende honden mogelijk maakt?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat er in Roemenië inderdaad tienduizenden gezonde honden zullen worden gedood? Zo ja, wat vindt u hiervan? Zo nee, waarom niet?

    Nee. De Roemeense regelgeving voorziet in een individuele afweging en een besluit per dier, te nemen door de lokale autoriteiten. Euthanasie wordt niet opgelegd maar kan worden toegepast indien er geen andere oplossing voor het desbetreffende dier wordt gezien. De Roemeense autoriteiten geven aan samen te willen werken met NGO’s voor het vinden van andere oplossingen dan euthanasie voor dieren.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u het besluit van de Roemeense regering om de zwerfhondenproblematiek op te lossen met het oog op Europese en internationale dierenwelzijnsregels?

    Het is aan de Roemeense autoriteiten om beleid te formuleren met in achtneming van Europese en internationale regelgeving. Door de Europese Commissie wordt hierop toegezien.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u de methoden die de Roemeense overheid hanteert om de honden te ruimen, zoals het doodslaan van de dieren of het verspreiden van gif? Deelt u de mening dat de wijze waarop in Roemenië met dieren wordt omgegaan onnodig wreed is en dat het onbegrijpelijk is dat een dergelijke wrede aanpak mogelijk is in een lidstaat van de Europese Unie en dit afgewezen dient te worden? Zo nee, waarom niet?

    Het Roemeense wetsvoorstel schrijft in het geval van euthanasie voor dat dit door een dierenarts wordt uitgevoerd. Hierbij dient gekozen te worden voor een snelle en pijnloze methode.

  • Vraag 5

    Bent u bereid in overleg te treden met uw collega bij het Roemeense ministerie van Landbouw om het doden van de honden ter discussie te stellen? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

    De Roemeense ambassadeur heeft hiertoe reeds het initiatief genomen en aangegeven dat de Roemeense landelijke autoriteiten Nederlandse NGO’s die willen en kunnen helpen met deze problematiek graag in contact brengen met lokale Roemeense autoriteiten.

12 september 2013 - 2 oktober 2013
De discriminatie van homoparen bij interlandelijke adoptie
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Magda Berndsen (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Aanhangsel handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 59 en Aanhangsel …
2. http://www.timeslive.co.za/thetimes/2013/09/09/adoption-outcry …
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de eerdere vragen over het mogelijk maken van adopties uit Zuid-Afrika door niet-christelijke en homoseksuele paren en het bericht dat homoseksuele en niet-christelijke paren nog steeds geen kinderen uit Zuid-Afrika mogen adopteren?1

    Ja, het betreft een onderzoek dat zich niet alleen richt op Abba adoptions maar ook op andere adoptieorganisaties in Zuid-Afrika. Het onderzoek richt zich op mogelijke discriminatie binnen de procedure voor interlandelijke adopties.

  • Vraag 2

    Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de South African Human Rights Commission een onderzoek is gestart naar Abba Adoptions vanwege discriminatie van homostellen?2

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Bent u op de hoogte van het feit dat er een resolutie is aangenomen in het Zuid-Afrikaanse parlement dat zowel Zuid-Afrikaanse als buitenlandse organisaties die hebben gediscrimineerd geen adopties meer mogen bemiddelen? Bent u op de hoogte van het feit dat Department of Social Development heeft vastgesteld dat Abba Adoptions discrimineert en dat er nog steeds duidelijke bewijzen zijn dat dit gewoon door gaat?

    Ja, ik ben op de hoogte van het feit dat in het verslag van een overleg tussen het Department of Social Development en een commissie van het Zuid-Afrikaanse parlement een resolutie is opgenomen waarin wordt aangegeven dat voorkomen zou moeten worden dat adoptieorganisaties die discrimineren, mogen bemiddelen bij de adoptie van Zuid-Afrikaanse kinderen.
    Ja, het Department of Social Development heeft in het Zuid-Afrikaanse parlement aangegeven dat Abba adoptions discriminerende criteria hanteerde. Het Departement heeft daarop verzocht aan Abba adoptions om deze criteria te verwijderen. Abba adoptions heeft op dit verzoek positief gereageerd en een nieuw non-discriminatoir beleid vastgesteld en aan het Department overhandigd.
    De praktijk laat zien dat er de afgelopen jaren meerdere kinderen geplaatst zijn in Nederland bij niet-christelijke paren en alleenstaanden. Bij Wereldkinderen is één inschrijving van een paar van gelijk geslacht bekend. Deze aanvraag staat op de algemene wachtlijst tot het moment dat de aanvraag kan worden ingediend. Naar verwachting zal dit op korte termijn kunnen plaatsvinden. Abba adoptions is volledig op de hoogte van welke echtparen of alleenstaanden op de wachtlijst bij Wereldkinderen staan. Hierin is geloofsovertuiging, alleenstaand, samenwonend, getrouwd, paar van gelijk geslacht of niet, niet relevant. Voor deze aanvraag gelden exact dezelfde voorwaarden als voor alle andere aanvragen.

  • Vraag 4

    Hoe ziet u de rol van de Centrale Autoriteit Interlandelijke Adoptie in dit geheel en de rol van Wereldkinderen? Vindt u dat deze organisaties adequaat zijn opgetreden bij de meldingen over discriminatie die zij hebben gekregen?

    De Centrale autoriteit heeft adequaat opgetreden en actie ondernomen. Zo is er contact gezocht met de Zuid-Afrikaanse Centrale autoriteit, zijn er gesprekken gevoerd met Wereldkinderen en met vertegenwoordigers van de groep Ek Sien Jou. Ook Wereldkinderen heeft actie ondernomen op basis van de meldingen die zij hebben gekregen. Zo heeft Wereldkinderen haar afspraken met Abba adoptions herzien waardoor er geen discriminatoire criteria meer in de vergunningverlening gehanteerd worden. Daarnaast heeft er overleg plaatsgevonden met vertegenwoordigers van paren van gelijk geslacht en niet-christelijke ouderparen waarin deze groep uitdrukkelijk is uitgenodigd om zich aan te melden voor een adoptieprocedure via Wereldkinderen in Zuid-Afrika om daarmee aan te kunnen tonen dat de adoptieprocedure op reguliere wijze kan worden doorlopen. Hier is door deze groep tot op heden geen gebruik van gemaakt. Niet-christelijke ouderparen en een paar van gelijk geslacht die geen lid zijn van deze groep hebben zich wel aangemeld en hebben de adoptieprocedure doorlopen of worden op korte termijn bemiddeld.

  • Vraag 5

    Vindt u het toelaatbaar dat Nederland exclusief blijft samenwerken met een adoptieorganisatie die in staat van beschuldiging is gesteld voor het discrimineren van homostellen of gaat u nu eindelijk werk maken van een discriminatievrij alternatief? Is dit op de korte termijn te realiseren? Zo ja, op welke wijze en op welke termijn?

    Zoals ik al eerder met uw Kamer heb gedeeld3, zijn er geen discriminerende voorwaarden meer in de samenwerking tussen Wereldkinderen en Abba adoptions. Daarnaast heb ik aangegeven dat ik geen bezwaren heb tegen een mogelijke tweede vergunninghouder die in Zuid-Afrika kan bemiddelen. Dit heb ik ook kenbaar gemaakt aan de Zuid-Afrikaanse Centrale autoriteit. Deze Centrale autoriteit heeft aangegeven dat ze de aanvraag voor een mogelijke tweede samenwerkingsovereenkomst met Nederland in overweging hebben genomen.

  • Vraag 6

    Wat was de uitkomst van de adoptieconferentie in Dublin ten aanzien van adoptie door homostellen?

    Zowel tijdens een ambtelijke bijeenkomst van de Europese Commissie over kinderrechten als tijdens een Europese werkconferentie van adoptieautoriteiten in Dublin is aandacht gevraagd voor de mogelijkheden van paren van gelijk geslacht om te adopteren. Hierbij is voorgesteld om een Europese werkgroep in het leven te roepen die, onder leiding van de Europese Commissie, de praktische problemen gaat onderzoeken die er liggen ten aanzien van interlandelijke adoptie en in het bijzonder op het gebied van adopties door paren van gelijk geslacht.
    De Europese Commissie heeft goede notie genomen van dit voorstel en zal het betrekken bij de agendasetting van deze expert bijeenkomsten. De landen die aanwezig waren bij de werkconferentie hebben aangegeven het voorstel nader te willen bestuderen.

  • Vraag 7

    Hoe gaat u zich in het kader van het mensenrechtenbeleid, waarin LHBT (Lesbische, Homo-, Bi-, en Transseksueel)-rechten prioritair zijn verklaard, inzetten voor gelijke rechten voor LHBT-stellen bij adopties?

    In Nederland kunnen paren van gelijk geslacht sinds 1 januari 2009 ook een buitenlands kind adopteren. Het land van herkomst van het te adopteren kind vraagt altijd naar een rapport waarin de gezinssituatie wordt beschreven, alvorens besloten wordt of de adoptie doorgang kan hebben. Landen kunnen op basis van hun eigen wetgeving weigeren een kind te laten adopteren op grond van het feit dat de aspirant adoptieouders homoseksueel zijn. Nederland zet zich in het buitenlands mensenrechtenbeleid in voor gelijke rechten voor LHBT. Hierbij zijn drie hoofdpunten waarop wordt ingezet: afschaffing van strafbaarstelling van homoseksualiteit; tegengaan van discriminatie; en bevordering van sociale acceptatie. Inzet op deze drie aspecten zal uiteindelijk ook een positief effect hebben op gelijke rechten voor LHBT-stellen bij interlandelijke adopties.

  • Vraag 8

    Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor het algemeen overleg over adoptie op 2 oktober 2013?

    Ja

11 september 2013 - 2 oktober 2013
Verspilling van belastinggeld t.b.v. het oppoetsen van het imago van de EU
Elbert Dijkgraaf (SGP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/eu/10294782/European…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht, dat de Europese Unie bijna 7 miljoen euro extra heeft uitgetrokken voor het oppoetsen van haar publieke profiel?1 Hoe beoordeelt u dit voornemen?

    Ja, het kabinet heeft kennisgenomen van het bericht. Het bericht betreft een informatiecampagne van het Europees Parlement voor de EP-verkiezingen van 2014. Het Europees Parlement heeft voor deze campagne voor 28 lidstaten en in 24 talen € 16 miljoen bestemd, wat neerkomt op € 0,0388 per kiesgerechtigde Europese burger.
    De informatiecampagne is erop gericht Europese burgers bewust te maken van de verkiezingen en uit te leggen waarom hun stem van belang is. Het kabinet hecht er belang aan dat burgers worden geïnformeerd over hun stemrecht in de Europese verkiezingen en worden aangemoedigd om van dit stemrecht gebruik te maken, zeker in het licht van de lage opkomst van de laatste EP-verkiezingen in 2009 van 43% in de EU (36,75% in NL).
    Het Europees Parlement heeft kort na de Europese verkiezingen van 2009 onderzoek gedaan naar de redenen waarom kiezers wel of niet hebben gestemd. In deze analyse zijn de redenen die genoemd werden om niet te stemmen vooral gerelateerd aan politiek in het algemeen, in mindere mate direct gerelateerd aan de EU en van persoonlijke aard. Uit een later diepte-onderzoek van 2012 komt naar voren dat de grootste (EU gerelateerde) barrière om te gaan stemmen een gebrek aan kennis en informatie over de kandidaten en het Europees Parlement was. Deze onderzoeken kunt u terugvinden op de volgende website:http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/en/00191b53ff/Eurobarometer.html?tab=2012_6 .

  • Vraag 2

    Welke oplossing voor welk probleem wordt hiermee precies gevonden? Heeft de EU inhoudelijk onderzocht waarom zoveel burgers een gevoel van vervreemding ervaren ten aanzien van de EU? Zo ja, wat is de uitkomst van deze analyse?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Komt hiermee het totale communicatiebudget van de EU in 2014 op ongeveer 45 á 50 miljoen euro? Waaruit is dit bedrag precies opgebouwd?

    De EU-begroting voor 2014, waarvan de begroting van het Europees Parlement onderdeel is, is nog niet vastgesteld. Op de begroting van het Europees Parlement voor 2013 zijn diverse posten opgenomen die betrekking hebben op communicatie-activiteiten. Dit zijn o.a. kosten van publicatie, voorlichting en deelname aan openbare evenementen (€ 23,8 miljoen), het bezoekerscentrum van het EP (€ 3,9 miljoen), de organisatie van seminars, studiedagen en culturele activiteiten (€ 6,8 miljoen), het Parlementair TV-kanaal (€ 8 miljoen) en subsidies voor bezoekersgroepen, waaronder het Euroscola-programma (€ 30 miljoen).

  • Vraag 4

    Vindt u dit een goede besteding van belastinggeld door de EU in deze tijden van financiële crisis? Kan hier niet stevig op bezuinigd worden? Wilt u dit bevorderen?

    Het kabinet is voorstander van een sobere en efficiënte EU-begroting en neemt zoals bekend een kritische houding aan over de hoogte van de administratieve uitgaven van de Europese instellingen.
    Communicatie en voorlichting maken niettemin integraal deel uit van het werk van de Europese instellingen. Het is aan het Europees Parlement zelf om prioriteiten vast te stellen binnen het aan het EP toegewezen budget.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat de EU dit belastinggeld beter kan besteden aan het oplossen van de werkelijke problemen waarmee de EU kampt op economisch terrein, werkgelegenheid, concurrentiekracht, etc.? Zou dit niet veel meer bijdragen aan het wegnemen van de vervreemding die veel burgers ervaren t.a.v. de EU-instituties?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u bereid te bevorderen dat de EU stopt met dergelijke verspilling van belastinggeld en zich beperkt tot het efficiënt uitvoeren van haar kerntaken?

    Zie antwoord vraag 4.

9 september 2013 - 10 oktober 2013
De betrokkenheid van Royal HaskoningDHV bij een illegaal Israëlisch project in Oost-Jeruzalem
Bram van Ojik (GL)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. «PWA welcomes Royal HaskoningDHV’s decision to end its involvement in…
2. «The primary objective of this plant is to serve and to strengthen Is…
  • Vraag 1

    Heeft u kennis genomen van de verklaring van de Palestijnse Water Autoriteit (PWA) inzake de betrokkenheid van het Nederlandse bedrijf Royal HaskoningDHV bij een illegaal Israëlisch project in bezet Oost-Jeruzalem?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat Royal HaskoningDHV heeft besloten zich uit dat project terug te trekken? Zo ja, verwelkomt u dit besluit, in overeenstemming met de positie van opeenvolgende kabinetten dat economische relaties van Nederlandse bedrijven met nederzettingen ontmoedigd dienen te worden, omdat de nederzettingen illegaal zijn en een groot obstakel voor vrede? Zo nee, waarom niet?

    Het kabinet heeft kennisgenomen van het besluit van Royal HaskoningDHV. Het betreft een eigenstandig genomen besluit, waarover het kabinet geen zeggenschap heeft. Het besluit is in lijn met het standpunt van het kabinet dat de uitbreiding van nederzettingenactiviteiten een twee-statenoplossing in de weg staat.

  • Vraag 3

    Heeft u kennis genomen van de oproep van Dr. Hanan Ashrawi, lid van het Uitvoerend Comité van de PLO, waarin zij het betreffende project in de context plaatst van het Israëlische nederzettingenbeleid, Israëls annexatie van Oost-Jeruzalem en de bezetting van de Westelijke Jordaanoever?2 Onderkent u de relatie van het project met de nederzettingen, annexatie en bezetting? Zo nee, waarom niet?

    Het kabinet heeft kennis genomen van de verklaring van het Uitvoerend Comité van de PLO. Het kabinet is in gesprek gegaan met Royal Haskoning DHV omdat het van mening is dat er een relatie is tussen het desbetreffende project en de Israëlische nederzettingenactiviteiten.

  • Vraag 4

    Klopt het dat de Palestijnse autoriteiten hun afwijzing van het betreffende project herhaaldelijk aan de Nederlandse regering kenbaar hebben gemaakt en niet aan het project meewerken? Klopt het dat dit project niet aan de orde is geweest in het Joint Water Committee (JWC) en derhalve een unilateraal Israëlisch project is?

    De Palestinian Water Authority heeft in verschillende ontmoetingen met de Nederlandse Vertegenwoordiging bezwaar gemaakt tegen dit project.
    Het kabinet kan u niet zeggen of het project aan de orde is geweest in het JWC. Bekend is dat de samenwerking tussen partijen in het JWC moeizaam verloopt.

  • Vraag 5

    Klopt het bericht dat Palestijnse autoriteiten sinds 1995 30 voorstellen voor waterzuiveringsinstallaties in het JWC hebben ingediend en dat Israël slechts vier daarvan heeft goedgekeurd?

    Het kabinet beschikt niet over exacte informatie over hetgeen in de JWC wordt besproken.

  • Vraag 6

    Klopt het dat een van de afgewezen voorstellen een Palestijns voorstel betreft, in 2010 in het JWC ingediend, voor een waterzuiveringsinstallatie in Ubeidiyeh, mede bedoeld om afvalwater uit Oost-Jeruzalem te verwerken?

    Zie antwoord vraag 5.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat Israëls tegenwerking van Palestijnse waterautoriteiten, in dit en andere gevallen, een hoofdoorzaak is van een ernstige milieuproblematiek in delen van de Westelijke Jordaanoever, door vervuild water, in belangrijke mate te wijten aan ontbrekende of gebrekkige voorzieningen voor de lokale waterzuivering? Zo nee, waarom niet?

    De moeizame samenwerking van beide partijen in het JWC is een van de redenen waarom het vervuilde water in de Westelijke Jordaanoever op veel locaties niet gezuiverd wordt. Het kabinet heeft geen informatie over de precieze milieuschade die dit veroorzaakt.

  • Vraag 8

    Deelt u de mening dat Israëls tegenwerking van Palestijnse waterautoriteiten, met alle lange termijn implicaties van dien, de opbouw van een levensvatbare, soevereine en onafhankelijke Palestijnse staat ernstig ondermijnt? Zo nee, waarom niet?

    De opbouw van een levensvatbare staat hangt van veel factoren af, niet alleen van de samenwerking op het gebied van water en waterzuivering.

  • Vraag 9

    Bent u bereid de Israëlische autoriteiten op hun nalatigheid en obstructie aan te spreken en hen te manen de waterrechten van Palestijnen te respecteren en de Palestijnse autoriteiten in staat te stellen duurzaam en effectief waterbeheer te ontwikkelen, inclusief de nodige voorzieningen voor waterzuivering? Zo nee, waarom niet?

    Nederland spoort Israël aan om zijn internationaalrechtelijke verplichtingen na te leven, ook op het gebied van water. Ook de EU dringt er geregeld bij Israël op aan de Palestijnse waterrechten te respecteren en de toegang tot en beschikking over water te vereenvoudigen.
    Tevens spoort Nederland beide partijen aan om constructief samen te werken ten aanzien van praktische kwesties. Dit onderwerp zal onder meer aan de orde worden gesteld tijdens de politieke consultaties ter gelegenheid van de samenwerkingsfora die aan het einde van dit jaar met Israël en de Palestijnse Autoriteit afzonderlijk plaatsvinden. Tijdens deze fora staat het thema water centraal. Nederland is bovendien al jaren actief op het gebied van multilaterale water samenwerking in het Midden-Oosten. Door deelname in het Middle East Desalination Research Center (MEDRC) en de EXACT werkgroep (beide opgericht als uitvloeisel van de Oslo akkoorden) beoogt het kabinet met name de water samenwerking tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit te bevorderen.

9 september 2013 - 11 oktober 2013
Het Russische voornemen kinderen weg te halen bij homoseksuele ouders
Keklik Yücel (PvdA), Michiel Servaes (PvdA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://nos.nl/artikel/547993-haal-kinderen-weg-bij-homos.html
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het wetsvoorstel in de Doema dat mogelijk maakt dat kinderen bij hun ouders worden weggehaald omdat de ouders homoseksueel zijn?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat de inhoud van deze wet verwerpelijk is en een eventuele inwerkingtreding in Rusland moet worden voorkomen en ten stelligste moet worden afgekeurd?

    Ja.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten welke gevolgen deze wet zal hebben voor homoseksuele ouders en hun kinderen?

    Het voorstel behelst een aanvulling op artikel 69 van de Gezinswetgeving van de Russische Federatie. In dit artikel worden redenen aangevoerd die aanleiding kunnen zijn voor het ontnemen van ouders van hun ouderlijke rechten (verwaarlozing, misbruik, etc.). Initiatiefnemer Aleksey Zhoeravlev (Duma lid namens Verenigd Rusland) stelt voor dat ook de «niet-traditionele seksuele oriëntatie» van (één van de) ouders als reden wordt aangemerkt.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven in hoeverre de cijfers genoemd in het Russische wetsvoorstel correct zijn?

    Het is moeilijk in te schatten hoeveel ouders door het wetsvoorstel zouden worden getroffen, indien het aangenomen wordt. Het percentage van 5–7% van de bevolking met een «niet-traditionele seksuele oriëntatie» – dat door de initiatiefnemer wordt genoemd – is ook wereldwijd een gehanteerd gemiddelde. Indien een derde van deze groep kinderen heeft (zoals eveneens door de initiatiefnemer wordt aangegeven maar waar geen officiële cijfers over zijn) dan zouden naar schatting meer dan 2 miljoen kinderen door deze wet kunnen worden geraakt, afhankelijk van de definitieve formulering en uiteindelijke uitvoering van de wet. Voor de overige cijfers baseert de initiatiefnemer van de wet zich op onderzoek van een Amerikaanse onderzoeker (Mark Regnerus, University of Texas, Austin, «How different are the adult children of parents who have same-sex relationships? Findings from the New Family Structures Study», juli 2012). In de VS is een discussie gaande over de wetenschappelijke waarde van dit onderzoek.

  • Vraag 5

    Kunt u bevestigen dat er, volgens dit wetsvoorstel, naar schatting 2 miljoen Russische kinderen van hun ouders zullen worden gescheiden?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven welke stappen u wilt ondernemen om de EU dergelijke mensenrechtenschendingen in Rusland integraal aan de kaak te laten stellen in alle diplomatieke contacten tussen de EU en Rusland?

    Het is staand beleid dat Nederland de autoriteiten van andere landen aanspreekt op LHBT-kwesties en waar mogelijk publieke mensenrechtenevenementen actief steunt. Tijdens mijn gesprek met de Russische minister Lavrov op 26 februari jl. en tijdens de persconferentie daarna heb ik de Nederlandse zorgen op dit terrein overgebracht. Verschillende ministers en de minister-president hebben dit ook gedaan tijdens bilaterale ontmoetingen. In EU-verband vormen de door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. Ook in de mensenrechtenconsultaties tussen de EU en Rusland zijn hierover van EU-zijde zorgen uitgesproken. Nederland zal bij de eerstvolgende bespreking in de RBZ waar Rusland op de agenda staat de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin en het voorliggende wetsvoorstel, waarvan nog onzeker is of het zal worden aangenomen, aan de orde stellen.

5 september 2013 - 18 oktober 2013
Sektarisch geweld in Irak
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. New York Times, 2 september 2013
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Conjuring the Ghosts of Iraq’s Brutal Past»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de door de International Crisis Group geschetste verwachting dat in Irak een nieuwe sektarische burgeroorlog ontstaat? Bent u van mening dat daar al sprake van is?

    Het kabinet deelt de zorgen van de International Crisis Group over de toenemende sektarische spanningen in Irak. Na een jarenlange periode van afnemend geweld is het aantal aanslagen sinds een aantal maanden toegenomen. Van een burgeroorlog is naar de mening van het kabinet vooralsnog geen sprake.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u het bericht dat verschillende buitenlandse strijders, bijvoorbeeld aan Al Qaeda gelieerde jihadisten, op grote schaal actief zijn in Irak? Klopt het dat verschillende (Arabische) landen deze terreurcellen financieren?

    De activiteiten van extremistische groepen in Irak, inclusief Al Qaeda, zijn toegenomen. De onrust in Syrië, de verscherpte sektarische spanningen in Irak en de ruime beschikbaarheid van wapens zijn hier mede debet aan. Over de financiering van dergelijke groeperingen door (Arabische) landen is het kabinet niets bekend.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de Iraakse veiligheidsdiensten niet in staat lijken de openbare orde te handhaven? Hoe beoordeelt u de berichten dat deze veiligheidsdiensten het geweld juist doen escaleren? Is dat ook uw analyse? Hoe beoordeelt u de rol van premier Al-Maliki hierin, van wie verwacht zou mogen worden dat hij dit geweld juist indamt?

    Het kabinet deelt de mening dat Iraakse veiligheidsdiensten grote moeite hebben om het geweld in te dammen. De toegenomen sectarische spanningen en het oplaaien van geweld waren belangrijke gespreksthema’s tijdens mijn bezoek aan Irak begin september. Ik heb de Iraakse premier Al-Maliki in dit kader aangespoord het geweld te beteugelen en de spanning te verminderen, daarbij onderstrepend dat het betrekken van alle bevolkingsgroepen bij politieke besluitvorming en het vasthouden aan het tijdpad voor verkiezingen noodzakelijk zijn voor het de-escaleren van het geweld.

  • Vraag 5

    Kent u de berichten over grootschalige martelpraktijken door de Iraakse veiligheidsdiensten? Hoe beoordeelt u deze? Hoe beoordeelt u de analyse dat hier sektarische motieven aan ten grondslag liggen?

    Het kabinet deelt de zorgen over berichten dat Iraakse veiligheidsdiensten zich schuldig maken aan martelingen. De afgelopen maanden zijn veel soennieten gearresteerd op basis van verdenkingen van betrokkenheid bij aanslagen en lidmaatschap van gewelddadige groeperingen, zoals de Islamitische Staat in Irak en de Levant, een tak van Al-Qaeda.

  • Vraag 6

    Wat zijn de laatste ontwikkelingen in het Iraakse Kamp Ashraf, waar vele tientallen ingezetenen reeds zouden zijn omgekomen? Hoe beoordeelt de lokale VN-missie de ontwikkelingen rondom Kamp Ashraf? Bent u van mening dat de Iraakse autoriteiten adequaat hebben gereageerd op het geweld rondom het kamp?

    Bij een aanval op Kamp Ashraf op 1 september jl., die door de VN, EU en VS is veroordeeld, zijn 52 personen omgekomen. De overige bewoners zijn vervolgens overgebracht naar Kamp Hurriya bij Bagdad.
    De United Nations Assistance Mission to Iraq (UNAMI) bezocht Kamp Ashraf 24 uur na het incident en heeft vijftien overlevenden als getuigen kunnen horen. Allen spraken over daders in militaire uniformen, die volgens sommigen Arabisch spraken, volgens anderen Perzisch. UNAMI stelde vast dat er nauwelijks materiële schade is en bijna geen kogelhulzen zijn achtergebleven. Dit wijst op een goed georganiseerde en met voorbedachten rade uitgevoerde actie, aldus UNAMI.
    De Iraakse autoriteiten hebben een onderzoek naar de gebeurtenissen aangekondigd.

  • Vraag 7

    Heeft u reeds contact gezocht met de Iraakse ambassadeur? Zo neen, waarom niet?

    Nee, want daartoe is geen aanleiding. Vorige maand heb ik tijdens mijn bezoek aan Irak de premier, een van de vicepremiers en de minister van Buitenlandse Zaken uitgebreid gesproken, evenals een aantal mensenrechtenactivisten. Bovendien staan medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag in regelmatig contact met de Iraakse ambassadeur.
    Ten aanzien van Kamp Hurriya steunt Nederland de inspanningen van de Verenigde Naties, zowel van UNAMI als van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, om de veiligheid in Kamp Hurriya te vergroten en de bewoners door UNHCR te laten interviewen.

5 september 2013 - 8 oktober 2013
Ngo wetgeving in Indonesië
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Indonesië gaat ngo's stevig inperken, NRC Handelsblad, 12 augustus 20…
2. NGO's: niet-gouvernementele organisaties
3. Indonesië gaat ngo's stevig inperken, NRC Handelsblad, 12 augustus 20…
4. Nieuwe wet in Indonesië dreigt vakbonden onderuit te halen, http://ww…
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Indonesië gaat ngo’s stevig inperken» en «Indonesia: Freedom of association under threat»?1 2

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat met de nieuwe ngo-wetgeving zonder uitgebreide motivering of tussenkomst van de rechter maatschappelijke organisaties gewaarschuwd, een half jaar stilgelegd of ontbonden kunnen worden? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Het Indonesische nationale parlement heeft op 2 juli 2013 een wet over massaorganisaties aangenomen, die na ondertekening door de president op 22 juli in werking is getreden.
    De autoriteiten kunnen een ngo schriftelijk waarschuwen indien zij menen dat de ngo de wet overtreedt. Als een ngo geen gehoor geeft aan drie opeenvolgende schriftelijke waarschuwingen, dan kunnen de autoriteiten besluiten de activiteiten van de ngo gedurende maximaal zes maanden op te schorten. Voor ontbinding van een ngo is de tussenkomst van een rechter vereist.

  • Vraag 3

    Kunt u verder bevestigen dat Indonesië door de nieuwe wetgeving ook ngo’s kan verbieden3 die corruptie aan de kaak willen stellen, zoals Indonesian Corruption Watch of Greenpeace? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Corruptie wordt als zodanig niet in de wet genoemd. Wel verbiedt de wet dat ngo’s gedachtengoed en religieuze overtuigingen uitdragen die de eenheidsstaat, welke is gebaseerd op de Pancasila staatsfilosofie, in gevaar brengen.

  • Vraag 4

    Is het waar dat vreedzame politieke activiteiten in Papua en op de Molukken door de wetgeving worden ingeperkt? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Activiteiten die de eenheid van de Republiek Indonesië in gevaar brengen zijn verboden. De wet definieert niet precies wat onder dergelijke activiteiten wordt verstaan. Op dit punt kan de wet verschillend worden geïnterpreteerd.

  • Vraag 5

    Is het verder waar dat de Duitse Friedrich Ebert Stiftung de afgelopen maanden reeds is beperkt in haar mogelijkheden om samen te werken met civil society groepen en vakbonden in Indonesië? Kunt u uw antwoord toelichten?4

    Internationale ngo’s die in Indonesië een programma en kantoor hebben dienen daartoe met de autoriteiten een Memorandum of Understanding (MoU) overeen te komen. De Friedrich Ebert Stiftung ondervond problemen met de verlenging van het MoU dat in mei 2011 afliep. Eerst in december 2012 werd een nieuwe MoU overeengekomen dat in januari 2013 in werking is getreden. In overeenstemming met het huidige MoU richt de Friedrich Ebert Stiftung zich op samenwerking op het terrein van duurzame ontwikkeling.

  • Vraag 6

    Ziet u, mede door de nieuwe wetgeving, (mogelijke) problemen voor de samenwerking van Nederlandse vakbonden en ngo’s met Indonesische organisaties? Zijn er reeds eventuele problemen gemeld? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Recent zijn geen problemen gemeld. Wel heeft één ngo zich gemeld bij de Nederlandse ambassade met het verzoek een aanvraag voor opening van een kantoor bij de Indonesische autoriteiten te ondersteunen.

  • Vraag 7

    Deelt u de grote zorgen van Amnesty International over de wetgeving en deelt u de conclusie van de mensenrechtenorganisatie dat de wetgeving in strijd is met internationale mensenrechtenverplichtingen van Indonesië? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Of de nieuwe wet de vrijheid van vereniging en vergadering beperkt, zal vooral afhangen van de wijze waarop de Indonesische autoriteiten specifieke bepalingen zullen uitleggen. De Indonesische grondwet erkent uitdrukkelijk het recht op vereniging en vergadering. Indien een belanghebbende van mening is dat bij de toepassing van de wet de grondwet wordt geschonden, dan kan deze het Constitutioneel Hof verzoeken de grondwettelijkheid van de wet te beoordelen.

  • Vraag 8

    Bent u bereid om bij uw Indonesische collega’s uw zorgen over de nieuwe wetgeving over te brengen en er op aan te dringen dat de wetgeving geen nadelige gevolgen heeft voor Nederlandse vakbonden en ngo’s die in Indonesië actief zijn? Kunt u uw antwoord toelichten?

    In bilaterale contacten bespreken Nederland en Indonesië regelmatig het belang van bevordering van het maatschappelijk middenveld voor een democratische samenleving. Een zelfverzekerde overheid en een succesvol bedrijfsleven hebben immers baat bij overleg met een kritisch maatschappelijk middenveld. Een vrije, transparante «enabling environment» voor maatschappelijke organisaties brengt het maatschappelijk middenveld tot bloei en biedt daarmee meer kansen voor goede samenwerking tussen overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties.