Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
273 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
5 november 2013 - 26 november 2013
Het incident in het Libische Corinthia Hotel
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.theguardian.com/world/2013/oct/10/libyan-prime-minister-al…
2. http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-24470850
  • Vraag 1

    Kunt u beschrijven wat zich volgens u op 10 oktober 2013 in het Corinthia Hotel te Tripoli heeft afgespeeld?1 2 Hoe beoordeelt u het verslag van dit incident, zoals op 3 november 2013 uitgezonden in het VPRO-programma Bureau Buitenland?

    In de ochtend van 10 oktober werd de Libische premier Zeidan door een gewapende militie uit het Corinthia hotel te Tripoli meegenomen. Na enkele uren is hij vrijgelaten.
    In het VPRO-radioprogramma meldde een woordvoerder van het beveiligingsbedrijf van de EU Border Assistance Mission in Libië (EUBAM) dat militieleden gedurende de inval ook zijn binnengedrongen in de hotelkamers van de missie en dat zij daarbij kogelwerende vesten hebben meegenomen.

  • Vraag 2

    Klopt het dat in dit hotel een groot aantal Europese diplomaten verblijft, onder meer uit Nederland?

    Met het oog op de veiligheid van de naar Libië uitgezonden Nederlandse en andere Europese diplomaten, kan het kabinet geen uitspraken doen over hun huisvestingslocatie.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten wat de achtergrond van de gewapende groep is die op 10 oktober 2013 minister-president Zeidan van Libië ontvoerde? Klopt het dat deze groep beschikte over een arrestatiebevel voor de premier? Zo ja, hoe verklaart u de beschikking over dit arrestatiebevel?

    Het gaat om de Libyan Revolutionaries» Operations Room (LROR), een groep die formeel onder het ministerie van Binnenlandse Zaken valt en in die hoedanigheid deelverantwoordelijkheid had voor de veiligheid in Tripoli.
    De LROR heeft in de media aangegeven te hebben gehandeld op basis van een door een aanklager ondertekend arrestatiebevel. Door de Libische regering wordt ontkend dat er een dergelijk arrestatiebevel is uitgevaardigd.

  • Vraag 4

    Klopt het dat de gewapende groep de vertrekken van de EU Border Assistance Mission (EUBAM) in Libya is binnen geweest? Klopt het voorts dat de gewapende groep wapens heeft meegenomen? Hebben de kamers, waar mogelijk Nederlandse diplomaten verbleven, een diplomatieke status krachtens het Verdrag van Wenen? Is dit verdrag in uw ogen geschonden? Zo nee, waarom niet?

    Een woordvoerder van het beveiligingsbedrijf van EUBAM heeft aangegeven dat de gewapende groep inderdaad de vertrekken van de EUBAM-missie heeft betreden. Volgens dezelfde verklaring zijn er geen wapens buitgemaakt, wel heeft de groep kogelwerende vesten meegenomen (zie ook antwoord vraag 1).
    Volgens artikel 30 van het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer geldt dat de woning van een diplomaat onschendbaarheid geniet. Dat kan ook een hotelkamer betreffen, indien een in het betreffende land geaccrediteerde diplomaat daar zijn of haar verblijf heeft. Indien de gewapende groep hotelkamers die bewoond werden door diplomaten zou hebben binnengedrongen, zou er daarmee een schending hebben plaatsgevonden van het Verdrag van Wenen.

  • Vraag 5

    In hoeverre was de veiligheid van Europese en/of Nederlandse diplomaten in het Corinthia Hotel in het geding?

    Zie antwoord op vraag 2.

  • Vraag 6

    Kan de veiligheid van Europese diplomaten in Tripoli nog voldoende gegarandeerd worden? Heeft het incident geleid tot aangescherpte veiligheidsmaatregelen?

    Zowel in de voorbereiding van, als gedurende diplomatieke activiteiten van zowel Nederland als de EU in landen met (potentiële) veiligheidsrisico’s staat veiligheid van het personeel voorop. De veiligheidssituatie wordt continu gemonitord op basis waarvan de noodzaak voor aanvullende veiligheidsmaatregelen wordt bezien. Op dit moment is er geen aanleiding om het beveiligingsregime in Tripoli te herzien. Met het oog op de operationele veiligheid kan het kabinet niet op de details hiervan ingaan.

  • Vraag 7

    Heeft Hoge Vertegenwoordiger Ashton reeds op dit incident gereageerd? Zo ja, hoe beoordeelt zij dit incident?

    Ja. HV Ashton heeft namens de lidstaten haar bezorgdheid uitgesproken over de ontvoering van premier Zeidan en de partijen in Libië opgeroepen om te streven naar nationale verzoening en vestiging van de rechtsstaat.

  • Vraag 8

    Klopt het dat overwogen wordt de EUBAM-missie in Libië uit te breiden? Is al bekend of de EU consequenties verbindt aan de toekomst van de missie? Zo ja, welke?

    Van uitbreiding van de EUBAM-missie is geen sprake. De missie is op 22 mei jl. opgericht en bevindt zich nog in de opbouwfase. De personeelsbezetting wordt op dit moment gefaseerd op de vastgestelde sterkte gebracht. Het veiligheidsincident in het hotel heeft niet tot wijzigingen geleid.

  • Vraag 9

    Welke consequenties verbindt u aan het incident, met het oog op de veiligheid van Nederlandse diplomaten in Libië?

    Zie antwoord vraag 6.

23 oktober 2013 - 31 oktober 2013
De dreigende deportatie van een journalist uit Turkije
Joost Taverne (VVD), Mark Verheijen (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/21/turkije-dreigt-met-deportatie-nrc…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Turkije dreigt met deportatie NRC-correspondent voor NRC Handelsblad, de NOS en de VPRO.»1

    Ja.

  • Vraag 2

    Op basis waarvan dreigt de heer Vermeulen uit het land gezet te worden? Op basis waarvan staat hij als «veiligheidsprobleem» genoteerd bij de Turkse autoriteiten?

    Het is het kabinet niet bekend wat het veiligheidsprobleem is op grond waarvan de heer Vermeulen problemen ondervindt Turkije in te reizen.

  • Vraag 3

    Heeft de heer Vermeulen in uw ogen iets gedaan dat deze actie van de Turkse autoriteiten legitimeert? Zou deze actie gelegitimeerd zijn wanneer die door een EU-lidstaat ondernomen zou worden tegen een Nederlandse journalist?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Zijn er contacten geweest tussen het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Turkse autoriteiten over dit geval? Zo nee, wanneer zal dat gebeuren?

    Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bij de Turkse autoriteiten aandacht gevraagd voor de heer Vermeulen en dringt er op aan dat hij Turkije – waar hij woont – binnen kan komen en daar zijn werkzaamheden als journalist kan verrichten.

  • Vraag 5

    Wat is normaal gesproken de procedure en Nederlandse inzet wanneer een Nederlandse journalist in een ander land ongewenst wordt verklaard of als veiligheidsprobleem wordt neergezet?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Wat gaat u eraan doen om te voorkomen dat Nederlandse journalisten als de heer Vermeulen in Turkije hun werk niet kunnen doen?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 7

    Wat is volgens u de situatie voor Turkse en buitenlandse journalisten in Turkije wanneer het aankomt op persvrijheid en vrijheid van meningsuiting?

    Het kabinet is bezorgd over de wijze waarop Turkije met (kritische) journalisten omgaat. De ontwikkelingen op het gebied van persvrijheid onderstrepen de zorgen over de waarborging van grondrechten in Turkije, waaronder de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. De ontwikkelingen op dit vlak tonen dat de vrijheid van meningsuiting en mediavrijheid beter verankerd dienen te worden.

23 oktober 2013 - 28 november 2013
De VN-vredesinspanningen voor de Westelijke Sahara
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/10/15/Morocco-u…
2. http://www.amnesty.org/en/news/western-sahara-un-2013-04-23
3. http://en.lemag.ma/El-Khalfi-report-by-US-department-of-state-on-huma…
4. Kamerstuk 23 432, nr. 351.
  • Vraag 1

    Hoe beoordeelt u de huidige mensenrechtensituatie in de Westelijke Sahara? Hoe beoordeelt u in dit verband de inzet van respectievelijk de Marokkaanse regering en het Polisario?

    Het is niet eenvoudig om goed vast te stellen hoe de mensenrechtensituatie in de Westelijke Sahara eruit ziet. Het gebied ligt geïsoleerd en onafhankelijke waarnemers krijgen beperkt toegang tot het gebied. Volgens de Secretaris Generaal van de VN (zie zijn rapport ter zake aan de VN Veiligheidsraad van april dit jaar) hebben VN rapporteurs weliswaar toegang tot het gebied, maar bezoeken zij de Westelijke Sahara alleen periodiek en onderzoeken dan alleen specifieke deelgebieden van mensenrechten (bv marteling). Zij zijn volgens de Secretaris Generaal daardoor geen geschikt mechanisme voor continue monitoring of het verkrijgen van een algemeen beeld van de mensenrechtensituatie.
    Volgens internationale mensenrechtenorganisaties komen oneerlijke processen, marteling, mishandeling, beperking van vrijheid van meningsuiting en van bijeenkomsten voor. Daarnaast zou er sprake zijn van intimidatie van lokale mensenrechtenactivisten en beperking van hun bewegingsvrijheid. Veel van deze zaken zouden toe te schrijven zijn aan de Marokkaanse autoriteiten, maar ook Polisario zou betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen.
    Toezicht op mensenrechten maakt geen onderdeel uit van het mandaat van de VN-missie voor de Westelijke Sahara (MINURSO) omdat daar tot nu toe geen internationale consensus voor kon worden gevonden (zie tevens het antwoord op vraag1. Marokko is van mening dat de Marokkaanse Nationale Mensenrechtenraad (CNDH) en de monitoring door VN rapporteurs voldoende mogelijkheden bieden om mogelijke mensenrechtenschendingen aan te pakken.

  • Vraag 2

    Hebben de Nederlandse regering of de EU reeds gereageerd op de hernieuwde inspanningen van VN-gezant Christopher Ross om de impasse tussen Marokko en het Polisario te doorbreken middels shuttle diplomacy?1 Zo nee, hoe beoordeelt u deze?

    In oktober jl. legde VN-gezant Ross een bezoek af aan alle spelers in de regio om de nieuwe shuttle diplomacy benadering toe te lichten. In deze benadering zal Ross, in plaats van de tot nu toe gebruikelijke gezamenlijke onderhandelingsbijeenkomsten, een serie van vertrouwelijke gesprekken gaan voeren met partijen afzonderlijk. Deze gesprekken zullen waarschijnlijk aan het eind van dit jaar van start gaan.
    De EU heeft, mede namens de Lidstaten, in het kader van de 4e Commissie van de VN op 14 oktober jl. een verklaring afgegeven waarin steun wordt uitgesproken voor de shuttle diplomacy benadering van Ross en alle partijen werden opgeroepen om met Ross samen te werken bij het vinden van een duurzame oplossing.

  • Vraag 3

    Klopt het dat de Marokkaanse regering eerder dit jaar een Amerikaans voorstel om een VN-vredesmacht te stationeren die ook op de mensenrechtensituatie moest toezien, eenzijdig heeft afgewezen? Deelt u het oordeel van Amnesty International dat hier sprake was van een «gemiste kans»?2

    In april van dit jaar werd het mandaat van de VN-vredesmissie voor de Westelijke Sahara (MINURSO) in de VN-Veiligheidsraad besproken. Voorafgaand daaraan werd onder meer van Amerikaanse zijde gepleit voor opname van mensenrechten in het mandaat van MINURSO. Tot een formeel voorstel van de VS in de Veiligheidsraad is het echter niet gekomen. De Veiligheidsraad heeft vervolgens het MINURSO-mandaat verlengd met een jaar zonder opname van mensenrechten in het mandaat. Deze discussie loopt al een aantal jaren. Tot nu toe werd daarvoor echter geen internationale consensus gevonden.

  • Vraag 4

    Bent u bekend met het voor de Senaat geschreven rapport van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken inzake de mensenrechtensituatie in de Westelijke Sahara? Hoe beoordeelt u dit rapport? Deelt u de analyse van de Marokkaanse regering dat het rapport «vooringenomen, simplistisch en ongebalanceerd» is?3

    Uit navraag blijkt dat het rapport waaraan wordt gerefereerd een onofficieel en onvoltooid intern rapport is van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken over de mensenrechtensituatie in de Westelijke Sahara. Het kabinet beschikt daar niet over en kan het daarom ook niet beoordelen.

  • Vraag 5

    Hoe verklaart u het verschil, zoals gesteld in uw brief inzake nederzettingenproducten d.d. 8 oktober, tussen de relatief beperkte internationale consensus over de internationaalrechtelijke status van de Westelijke Sahara in vergelijking met die ten opzichte van de Palestijnse gebieden?4 Is het kabinet van mening dat de Westelijke Sahara bezet of betwist gebied is?

    Nederland en de EU beschouwen de Westelijke Sahara als niet-zichzelf besturend gebied als bedoeld in het Handvest van de Verenigde Naties. De soevereiniteit over de Westelijke Sahara wordt betwist door Marokko en de Sahrawi’s, de oorspronkelijke bewoners van de Westelijke Sahara. Nederland en de EU erkennen de claims van Marokko niet. Evenmin erkennen Nederland en de EU de claims van Polisario en de door Polisario uitgeroepen République Araba Sahraoui Démocratique.
    Het verschil in vergelijking met de situatie in de Palestijnse gebieden met name op het feit dat er de afgelopen jaren veel minder aandacht is geweest voor de Westelijke Sahara, waardoor er minder consensus bestaat ten aanzien van de beleidsmatige en juridische implicaties van de internationaalrechtelijke status van de Westelijke Sahara als niet-zichzelf besturend gebied.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat de mensenrechtensituatie in de Westelijke Sahara en het vinden van een oplossing voor de politieke impasse een prominentere plaats op de internationale agenda verdienen? Deelt u de mening dat het bereiken van internationale consensus over de status van de Westelijke Sahara wenselijk is?

    Het vinden van een oplossing voor het conflict rond de Westelijke Sahara is een langdurige en complexe zaak omdat zowel Marokko als Polisario in het onderhandelingstraject posities innemen die het vinden van een compromis tot nu toe onmogelijk maken. De Speciaal VN-gezant Ross begeleidt deze onderhandelingen en geldt als coördinator van de inspanningen van de internationale gemeenschap.
    Nederland is van mening dat gezien de complexiteit en broosheid van het proces de inzet van de internationale gemeenschap zoveel mogelijk via VN-gezant Ross moet verlopen. Nederland vindt dat zowel het politieke proces als de mensenrechtensituatie prominent op de internationale agenda moeten blijven en vraagt aandacht voor dit onderwerp zowel in VN als EU verband. Hierbij zij aangetekend dat het internationale krachtenveld rond dit dossier zeer moeilijk is omdat over de internationale inzet in aanvulling op de activiteiten van VN-gezant Ross tot nu toe geen overeenstemming kan worden gevonden (zie bv de discussie rond uitbreiding van het MINURSO-mandaat, zoals genoemd in antwoord6.

  • Vraag 7

    Hoe kan het kabinet, al dan niet in EU-verband, een constructieve bijdrage leveren aan het vinden van een oplossing voor het conflict tussen de Marokkaanse regering en het Polisario?

    Zie antwoord vraag 6.

11 oktober 2013 - 14 november 2013
Het ongekende geweld tegen christenen in Egypte, zoals gedocumenteerd door Amnesty International
Joël Voordewind (CU), Kees van der Staaij (SGP), Michiel Servaes (PvdA), Pieter Omtzigt (CDA), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3523927…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het recente gedetailleerde rapport van Amnesty International, waarin wordt beschreven hoe Koptische christenen op zeer grote schaal het doelwit zijn van aanhangers van de afgezette president Morsi? Hoe beoordeelt u dit rapport?1

    De bevindingen in het rapport zijn zorgwekkend en sluiten aan bij de berichten die sindsdien over het gebruikte geweld zijn verschenen. Een van de aanbevelingen die in het rapport worden gedaan betreft de noodzaak van een volledig, onafhankelijk en onpartijdig onderzoek naar het sektarisch geweld dat heeft plaatsgehad sinds 3 juli jl. Het kabinet bepleit de noodzaak van een dergelijk onpartijdig onderzoek bij de Egyptische autoriteiten, zowel bilateraal als in EU- en in VN-verband.

  • Vraag 2

    Welke trends en achtergronden zijn momenteel zichtbaar in Egypte als het gaat om sektarisch geweld jegens christenen en andere religieuze minderheden?

    Waar Egypte in de afgelopen jaren spanning heeft gekend tussen moslims en christenen is deze spanning sinds de machtswisseling in juli jl. toegenomen. Het sektarisch geweld is deels politiek en deels religieus gedreven, maar komt ook voort uit frustratie over armoede, werkloosheid en gebrek aan onderwijs. Niet alleen christenen zijn het slachtoffer van sektarisch geweld, ook andere religieuze minderheden waaronder shi’iieten zijn slachtoffer daarvan.
    De Nederlandse ambassadeur in Egypte heeft onlangs een bezoek gebracht aan het gouverneraat Minya, waar sektarische spanningen en geweld vooral in de periode na 14 augustus jl. tot uitbarsting zijn gekomen. Hij sprak met lokale autoriteiten en geestelijk leiders, onder wie de provinciale gouverneur en vertegenwoordigers van zowel christenen als moslims. Lokale autoriteiten en geestelijk leiders verklaarden dat er in de betreffende periode, juist omdat de politie zelf ook slachtoffer was van geweld, er onvoldoende capaciteit was om bescherming te bieden aan de kerken die doelwit werden van aanvallen. Overigens verklaarden christelijke leiders zich tevreden over de bijstand die sindsdien van de autoriteiten werd verkregen en de samenwerking met gematigde moslims. Verder heeft de koptische paus Tawadros onlangs tegenover EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton zijn steun voor de huidige interim-regering onderstreept.

  • Vraag 3

    Kunt u cijfers verstrekken omtrent het aantal christenen dat in de afgelopen periode getroffen is door het geweld en het aantal kerken dat vernield is?

    Er is op dit moment geen eenduidige informatie beschikbaar over het aantal slachtoffers en over het aantal kerken dat is vernield in de afgelopen periode.

  • Vraag 4

    Wat is uw indruk van de inspanningen die de Egyptische autoriteiten plegen om deze gewelddadigheden in te dammen? Geven zij hieraan in uw ogen voldoende prioriteit? Welke beweging is hier zichtbaar?

    De interim-regering heeft haar intenties om de koptische minderheid te beschermen duidelijk uitgesproken, maar is nog niet in staat gebleken noodzakelijke politiële en justitiële verbeteringen door te voeren.
    De Egyptische veiligheidssector voorkomt het geweld tegen christenen nog niet op voldoende en effectieve wijze. Legereenheden zijn niet altijd in de buurt en lokale overheden handelen soms weinig doortastend ten behoeve van de bescherming van de koptische gemeenschap.

  • Vraag 5

    Welke contacten hebben u en de EU momenteel met de Egyptische autoriteiten om dit geweld in te perken en om dit hoge prioriteit te geven? Wat zijn hiervan de resultaten?

    Het kabinet heeft herhaaldelijk tegenover de Egyptische autoriteiten zijn zorgen geuit over de geweldsescalaties die zich op 14 augustus en daarna hebben voorgedaan. Het kabinet dringt aan op onafhankelijk onderzoek en vervolging van de daders. Daarbij is nog onvoldoende resultaat bereikt door de Egyptische autoriteiten.
    EU Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton heeft het geweld, en de aanvallen op kerken in het bijzonder, veroordeeld in meerdere verklaringen en tijdens haar bezoek aan Cairo op 2-3 oktober gepleit voor onafhankelijk onderzoek. Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 21 augustus jl. is ook de situatie van de kopten aan de orde gekomen en zijn de zorgen van de EU neergelegd in Raadsconclusies.

  • Vraag 6

    Op welke wijze kan de internationale gemeenschap de Egyptische autoriteiten concreet ondersteunen bij het ontwikkelen van een strategie om nieuw geweld jegens christenen en andere minderheden te voorkomen? Bent u bereid om hierbij het initiatief te nemen?

    Nederland heeft in EU-verband herhaaldelijk initiatief genomen om sektarisch geweld in Egypte aan te kaarten. In de ogen van het Nederlandse kabinet zou de internationale gemeenschap Egypte niet alleen op dit thema moeten aanspreken, maar ook concrete steun moeten aanbieden ten aanzien van sectoren als handhaving, opsporing en onderzoek. Nederland ontplooit reeds kleinschalige initiatieven op dit punt, bijvoorbeeld door Egyptische rechters te trainen en contacten tussen imams en priesters te organiseren die een matigend effect beogen.

9 oktober 2013 - 4 november 2013
Het bericht dat Koeweit voornemens is bij binnenkomst in het land een ‘medische screening’ te doen om zodoende homoseksuelen te detecteren
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Gulfnews.com 7 oktober 2013
  • Vraag 1

    Klopt het bericht dat Koeweit voornemens is bij binnenkomst in het land een «medische screening» te doen om zodoende homoseksuelen te detecteren?1

    Volgens informatie van het Koeweitse ministerie van Buitenlandse Zaken betreft het een voorstel dat Koeweit zou overwegen te doen aan de leden van de Gulf Cooperation Council (GCC) om gezamenlijk de mogelijkheden te onderzoeken om personen die in aanmerking willen komen voor een (werk)visum of verblijfsvergunning een geslachtstest te laten ondergaan als onderdeel van de vereiste medische testen. Het idee lijkt zich dan ook meer te richten tegen transgenders dan tegen homoseksualiteit.

  • Vraag 2

    Klopt het dat dit ook door de Nederlandse ambassadeur ter plekke is bevestigd?

    Nee.

  • Vraag 3

    Klopt het voorts dat homoseksuelen vervolgens niet meer welkom zouden zijn in alle Gulf Cooperation Council landen?

    Het kabinet beschikt niet over zulke informatie.

  • Vraag 4

    Zijn er voorbeelden van andere landen waar homoseksuelen niet worden toegelaten?

    Voor zover bekend bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken zijn er geen landen waar homoseksuelen niet worden toegelaten. Wel zijn er landen waar homoseksualiteit strafbaar is en waar homoseksuelen niet openlijk voor hun geaardheid kunnen uitkomen, waaronder de GCC-landen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid Koeweit om opheldering te vragen, al dan niet in Europees verband?

    Het ministerie van Buitenlandse Zaken volgt de situatie op de voet, staat in contact met EU-partners en zal indien het opportuun mocht zijn gepaste actie ondernemen gezamenlijk met internationale partners.
    Zie ook de antwoorden op de Kamervragen van het lid Bruins Slot en de leden Voortman en Van Ojik met respectievelijk referentienummer 2013Z19545 en 2013Z19664.

3 oktober 2013 - 18 oktober 2013
De mogelijke proliferatie van Syrische chemische wapens
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.timesofisrael.com/?p=696082
2. http://amanpour.blogs.cnn.com/2013/10/01/assad-will-never-give-up-che…
3. OPCW: Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons; VNVR: de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Defected Syrian general: Assad sending chemical arms to Hezbollah»?1 Bent u tevens bekend met het door CNN-correspondente Christiane Amanpour afgenomen interview met de voormalige Syrische general al-Sakat?2

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de waarneming dat vele tientallen vrachtwagens chemische wapens hebben weggevoerd uit Syrië, die volgens al-Sakat, rebellen en verschillende Arabische kranten zouden zijn overgedragen aan Hezbollah en onbekende elementen in Irak? Acht u de waarschuwing van al-Sakat, die voordat hij overliep leiding gaf aan een militaire eenheid belast met de inzet van chemische wapens, overtuigend en geloofwaardig?

    In VNVR-resolutie 2118 wordt het Syrië expliciet verboden om chemische wapens door te voeren naar andere staten of niet-statelijke actoren. Indien dit toch plaatsvindt, zou het een ernstige schending vormen door de Syrische autoriteiten van de Veiligheidsraad-resolutie. De uitspraken van de heer al-Sakat en verschillende andere bronnen dat Syrië chemische wapens zou wegvoeren naar Hezbollah en actoren in Irak kunnen niet worden bevestigd.

  • Vraag 3

    Welke gevolgen zou de mogelijke ontduiking van de OPCW-inspecties door chemische wapens over te dragen aan statelijke of niet-statelijke bondgenoten hebben in het licht van VNVR-resolutie 2118 en het op 27 september aangenomen besluit van de OPCW inzake de vernietiging van chemische wapens in Syrië?3

    VNVR-resolutie 2118 en het besluit van de OPCW van 27 september jl. worden door het kabinet verwelkomd. VNVR-resolutie 2118 stelt in paragraaf 21 dat indien Syrië niet voldoet aan de verplichtingen uit de resolutie, bijvoorbeeld door ongeautoriseerde overdracht van chemische wapens, maatregelen onder hoofdstuk VII van het VN-Handvest worden genomen. Op dit moment is een dergelijk traject niet aan de orde. De medewerking van Syrië dient in de komende periode geverifieerd en beoordeeld te worden.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de vermeende ontduiking van inspecties en proliferatie van Syrische chemische wapens, al dan niet in internationaal verband, te onderzoeken en de Kamer te informeren over de bevindingen?

    Het is aan de OPCW-inspecteurs, die op 1 oktober zijn begonnen met hun missie in Syrië, om te verifiëren of Syrië volledige medewerking verleent, dan wel verplichtingen ontduikt. Het verdere verloop van het verificatieproces door OPCW-inspecteurs zal moeten worden afgewacht om een oordeel te kunnen geven over de medewerking van Syrië.

27 september 2013 - 11 oktober 2013
De bouw van een Russisch hek aan de Georgische grens
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.civil.ge/eng_old/article.php?id=26462
2. http://www.themoscowtimes.com/news/article/nato-faults-russia-over-so…
3. http://georgia.usembassy.gov/latest-news/statements2013/embassy_state…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de door de EU Monitoring Mission in Georgia bevestigde bouw van een Russisch hek langs de «administrative border line» met Zuid-Ossetië?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de bouw van dit hek? Bent u net als de Georgische minister van Buitenlandse Zaken van mening dat de bouw een schending is van het wapenstilstandsverdrag van 12 augustus 2008?

    Nederland is bezorgd over deze ontwikkeling. Deze is niet in overeenstemming met het 6-puntenplan van augustus 2008, waarin werd overeengekomen dat de Russische troepen zich zouden terugtrekken tot de oorspronkelijke posities.

  • Vraag 3

    Bent u bekend met de veroordeling van dit hek door de secretaris-generaal van de NAVO Rasmussen?2 Hoe beoordeelt u zijn kwalificatie dat de Russische activiteiten in kwestie in strijd zijn met het internationaal recht?

    Ja. Nederland steunt de territoriale integriteit van Georgië binnen de internationaal erkende grenzen. Russische activiteiten op Georgisch grondgebied zonder instemming van de Georgische autoriteiten zijn daarmee in strijd.

  • Vraag 4

    Bent u bekend met de verklaring van de Amerikaanse ambassade in Georgië?3 Klopt het dat het hek de bewegingsvrijheid van de lokale bevolking ernstig belemmert, boeren scheidt van hun velden en kinderen onmogelijk maakt hun scholen te bereiken?

    Ja. De afscheiding beperkt de bewegingsvrijheid van de plaatselijke bevolking. Er zijn gevallen bekend van bewoners die hierdoor worden afgesneden van hun land of gemeenschappelijke voorzieningen.

  • Vraag 5

    Wat is uw mening over de opvatting van de Georgische regering dat het hek gebouwd wordt met het doel te provoceren? Kunt u nagaan met welk doel dit hekwerk wordt gebouwd?

    Rusland beschouwt de de-facto afgescheiden regio Zuid-Ossetië als een onafhankelijke staat, en stelt dat de afscheiding wordt gebouwd om de «staatsgrenzen» van Zuid-Ossetië te versterken. De Georgische regering ziet dit als provocatie.

  • Vraag 6

    Wat kan de EUMM als toezichthouder op het in 2008 tot stand gekomen vredesverdrag betekenen in deze situatie?

    De EUMM volgt de situatie op de voet en heeft enkele malen verklaringen afgelegd waarin zorg wordt uitgesproken. Voorts neemt de EUMM deel aan overleg over incidenten aan de administratieve grenzen, waarin individuele gevallen kunnen worden besproken en waar mogelijk gezocht wordt naar praktische oplossingen. De EUMM heeft geen mandaat om de bouw van de afscheiding tegen te gaan.

  • Vraag 7

    Bent u bereid de partijen in het verband van de Europese Unie, de Organisatie voor Vrede en Samenwerkling in Europa (OVSE) of bijvoorbeeld in de Raad van Europa aan te spreken op hun verplichtingen? Is het mogelijk in een dergelijk kader de bouw in overeenstemming te laten brengen met het internationaal recht en morele verplichtingen ten aanzien van de lokale bevolking?

    De EU heeft meerdere malen (onder meer door HV Ashton, in Tbilisi en in OVSE- en RvE-kader) zorgen uitgesproken over de bouw van de afscheiding, onder meer vanwege de negatieve gevolgen voor de bewegingsvrijheid van de plaatselijke bevolking. Het EU Politiek en Veiligheidscomité bezocht de situatie ter plaatse op 30 september jl. De kwestie is tevens aan de orde gesteld in de laatste ronde (26 juni jl.) van de Genève besprekingen, waarvan de EU – samen met OVSE en VN – co-voorzitter is. De visies van de EU en Rusland over de wenselijkheid van de afscheiding lopen vooralsnog uiteen.

27 september 2013 - 6 november 2013
Mogelijke financiering van Al-Shabaab via het consulaat van Eritrea
Pieter Omtzigt (CDA), Han ten Broeke (VVD), Kees van der Staaij (SGP), Michiel Servaes (PvdA), Joël Voordewind (CU), Gert-Jan Segers (CU), Harry van Bommel , Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Nederlands Dagblad, 25 september 2013.
2. Tweede Kamer, vergaderjaar 2012–2013, Aanhangsel nr. 221. …
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Geld voor Al-Shabaab komt ook uit Nederland»?1 Herinnert u zich de beantwoording van eerdere vragen van het lid Timmermans (PvdA) over de zogenaamde «diaspora-tax»?2

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat heeft het onderzoek van het OM naar de zogenaamde diaspora-tax opgeleverd? Bent u bereid de Kamer, zo nodig vertrouwelijk, hierover in te lichten?

    Door het Openbaar Ministerie is geen onderzoek begonnen naar de zgn. diaspora taks omdat het Openbaar Ministerie dienaangaande geen aangiften had ontvangen. Dat is nu nog steeds de stand van zaken.

  • Vraag 3

    Is het juist te stellen dat de diaspora-tax inmiddels onder de VN-sancties valt en daarmee verboden is? Zo nee, wat is dan wel de situatie? Zo ja, welke stappen heeft de regering ondernomen om het innen van deze belasting onmogelijk te maken?

    De belastingheffing door diplomatieke vertegenwoordigingen door Eritrea t.a.v. onderdanen in het buitenland is niet strijdig met Weense Conventies, noch is de belastingheffing (per definitie) in strijd met sanctieregimes. Dit zou anders zijn indien zou blijken dat de gelden ter beschikking zouden komen aan terroristische organisaties. Er zijn geen concrete aanwijzingen dat door Eritrea in Nederland geïnde fondsen zijn gebruikt voor het financieren van terroristische activiteiten.

  • Vraag 4

    Beschikt u over aanwijzingen dat fondsen die in Nederland zijn geïnd zijn gebruikt voor het financieren van de terroristische praktijken van Al-Shabaab?

    Er zijn geen concrete aanwijzingen dat door Eritrea in Nederland geïnde fondsen zijn gebruikt voor het financieren van terroristische activiteiten van Al Shabaab.

  • Vraag 5

    Overweegt u de consul van Eritrea, bijvoorbeeld in navolging van Canada, ongewenst te verklaren of het consulaat te sluiten? Zo nee, wat zijn dan wel de maatregelen die u bereid bent te nemen?

    Aangezien er geen concrete aanwijzingen zijn dat door Eritrea in Nederland geïnde fondsen zijn gebruikt voor het financieren van terroristische activiteiten, noch is gebleken van anderszins onwettig handelen, is er geen aanleiding tot het nemen van maatregelen.

26 september 2013 - 6 november 2013
De aanslag van Al Shabaab in Nairobi afgelopen weekend
Klaas Dijkhoff (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.nu.nl/buitenland/3581721/al-shabaab-claimt-aanval-winkelce…
2. Kamerstuk 29 754 nr. 224
3. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001E093…
4. http://politiek.thepostonline.nl/2012/12/04/opstelten-geen-aanslag-al…
5. http://nos.nl/artikel/379869-nederlanders-actief-bij-alshabaab.html …
6. http://nos.nl/artikel/379869-nederlanders-actief-bij-alshabaab.html …
7. Kamerstuk 29 754 nr. 225
  • Vraag 1

    Hoe beoordeelt u het feit dat Al Shabaab de aanslag in Nairobi heeft opgeëist?1

    Het is waarschijnlijk dat Al Shabaab verantwoordelijk is voor deze aanslag.

  • Vraag 2

    Klopt het dat Al Shabaab niet op de Nederlandse terreurlijst staat, terwijl de organisatie wel op de terreurlijst staat in onder andere Zweden, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten?

    Nederland neemt al sinds 2010 maatregelen tegen Al Shabaab en doet dat door uitvoering te geven aan VN- en EU-sancties gericht tegen de rol van Al Shabaab in het conflict in Somalië. Daaronder valt o.a. bevriezing van tegoeden, het ontzeggen van toegang tot het grondgebied en het verbod tot het verkopen van wapens. Al Shabaab staat niet op de nationale lijst van personen en organisaties die onder de Sanctieregeling terrorisme 2007-II vallen (zie antwoord op vragen 4, 5, 6 en 7).
    Evenmin als in Nederland staat Al Shabaab op nationale terreurlijsten van VK, Zweden en Noorwegen. De organisatie staat sinds 26 februari 2008 wel op de Amerikaanse lijst van «Designated Foreign Terrorist Organizations».

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat, met de motie-Dijkhoff c.s.2 in de hand, het noodzakelijk is om Al Shabaab zo spoedig mogelijk op de Nederlandse terreurlijst te zetten, zodat het mogelijk wordt om terroristen het Nederlanderschap te ontnemen wanneer zij zich aansluiten bij deze organisatie?

    De Kamer wordt binnenkort door de minister van Veiligheid en Justitie door middel van een brief geïnformeerd over de gedane toezeggingen en moties naar aanleiding van het Algemeen Overleg «Implicaties voor beleid en aanpak van het Dreigingsbeeld Terrorisme (DTN) 32» van 22 mei 2013. In die brief zal de minister van Veiligheid en Justitie nader ingaan op de mogelijkheid tot het ontnemen van Nederlanderschap, zoals verzocht in de motie Dijkhoff c.s.3

  • Vraag 4

    Klopt het dat Al Shabaab niet op de Europese terreurlijst staat en hun tegoeden daardoor niet kunnen worden bevroren en een inreisverbod niet kan worden afgekondigd?3

    Al Shabaab staat niet op de‘terrorismelijst» van de Europese Unie. Om een organisatie of persoon toe te voegen aan deze lijst is een dossier vereist waaruit onder meer blijkt dat een bevoegd orgaan (bv. een justitieel orgaan) een besluit over de persoon of groep heeft genomen. Dat besluit kan een strafrechtelijke veroordeling zijn of een terrorismeaanwijzing op nationaal niveau. Vooralsnog is door geen van de EU-lidstaten een dergelijk dossier gepresenteerd op basis waarvan kon worden besloten Al Shabaab op de EU-terrrorismelijst te zetten. Ook de informatie waarover Nederland beschikt vormt onvoldoende basis om een dergelijk dossier te vormen.
    In 2010 is Al-Shabaab echter door het Sanctiecomité van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties geplaatst op de lijst van personen en organisaties op wie uit hoofde van resolutie 1844 betreffende Somalië beperkende maatregelen van toepassing zijn. Deze sancties zijn niet ingesteld vanwege het terroristisch karakter van de organisatie, maar op grond van de ontwrichtende werking van de activiteiten van Al Shabaab in Somalië.
    Hieraan is op het niveau van de Europese Unie uitvoering gegeven door middel van Besluit 2010/231/GBVB betreffende beperkende maatregelen tegen Somalië en Verordening 356/2010 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen sommige natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen, in het licht van de situatie in Somalië. Al-Shabaab is bij deze verordening tevens op deze EU-sanctielijst voor Somalië gezet.
    Dit betekent onder andere dat de lidstaten, en dus ook Nederland, Al Shabaab en aan deze organisatie gelieerde personen die op de lijst staan de toegang tot hun grondgebied ontzeggen, alle financiële middelen bevriezen, en alle verkopen van wapens verboden zijn. Het is verboden tegoeden of economische middelen direct of indirect ter beschikking te stellen aan Al-Shabaab. Hiermee zijn de sancties die nu al gelden in effect even sterk als een plaatsing op de VN- en EU-terrorismelijsten.

  • Vraag 5

    Wat is hiervoor de reden, nu blijkt dat deze organisatie een aanslag heeft gepleegd in Kenia en hierbij een duidelijke link met Al Qaida erkend heeft?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om u per ommegaande in te zetten om Al Shabaab op de EU-terreurlijst te zetten waar u eerder niet van mening was dat dit noodzakelijk is?4

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 7

    Klopt het voorts ook dat Al Shabaab niet op de VN-lijst van terroristische organisaties staat? Bent u ook hier bereid om u daarvoor per ommegaande in te zetten?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 8

    Klopt het tenslotte dat ook in Nederland woonachtige jihadisten actief zijn voor Al Shabaab in Kenia?5

    In het Jaarverslag 2012 van de AIVD is vermeld dat in Nederland ondersteunende activiteiten voor Al Shabaab worden verricht.

  • Vraag 9

    Is het waar dat Al Shabaab in Nederland een zogenaamde «slapende cel» heeft?6

    Zie antwoord vraag 8.

  • Vraag 10

    Kunt u aangeven hoe het staat met de uitvoering van motie-Dijkhoff c.s.7 met als doel het terugkeren van de Nederlandse jihadstrijders te belemmeren?

    U wordt binnenkort door de minister van Veiligheid en Justitie middels een brief geïnformeerd over de gedane toezeggingen en moties naar aanleiding van het Algemeen Overleg «Implicaties voor beleid en aanpak van het Dreigingsbeeld Terrorisme (DTN) 32» van 22 mei jl. In die brief zal de minister van Veiligheid en Justitie nader ingaan op het gedane onderzoek naar een mogelijk stelsel van bestemmingsvisa zoals verzocht in de motie Dijkhoff c.s.9

24 september 2013 - 8 oktober 2013
Het incident in Khirbet Al-Makhul
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-24184105
2. http://www.timesofisrael.com/idf-stops-eu-palestinian-effort-to-rebui…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Diplomats protest over West Bank clash with Israel troops»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u tevens bekend met het bericht «IDF says it blocked EU-Palestinian effort to rebuild demolished homes»?2

    Ja.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de gebeurtenissen in het plaatsje Khirbet al-Makhul op de Westelijke Jordaanoever op 16 september 2013?

    Op 16 september 2013 vond de sloop van Khirbet al-Makhul plaats door het Israëlische leger. Het kabinet heeft Israël meermaals opgeroepen de sloop van huizen van Palestijnen in de bezette gebieden te stoppen.

  • Vraag 4

    Klopt het dat de diplomaat in kwestie zich heeft aangesloten bij de woedende menigte die demonstreerde tegen de door het Israëlische Hooggerechtshof geautoriseerde sloop van woningen in Khirbet Al-Makhul? Hoe verhoudt deze informatie tot die uit het bericht van de BBC, waarin vermeld wordt dat de diplomaat slechts humanitaire hulp verleende aan de bewoners van Khirbet Al-Makhul?

    Het kabinet heeft met bezorgdheid kennisgenomen van de berichtgeving over het incident in het plaatsje Khirbet al-Makhul. Navraag door de Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah bevestigt dat de diplomaat in kwestie zich niet heeft aangesloten bij de verzamelde menigte. De door de Europese delegatie georganiseerde reis naar Khirbet al-Makhul, waarvan de Franse diplomate deel uitmaakte, diende ter begeleiding van een humanitair konvooi. Er zijn conflicterende berichten verschenen in de media over wat er zich zou hebben afgespeeld. Intussen hebben EU-vertegenwoordigers om uitleg gevraagd aan de Israëlische autoriteiten.

  • Vraag 5

    Behoort het verlenen van humanitaire hulp tot de werkzaamheden van Franse diplomaten? Is het mogelijk dat de diplomaat misbruik heeft gemaakt van haar privileges als diplomaat, zoals gesuggereerd door een Israëlische woordvoerder?

    Het is niet ongewoon dat diplomaten ter plekke aanwezig zijn bij humanitaire hulpverlening.

  • Vraag 6

    Hoe beoordeelt u het optreden van het Israëlische leger onder de omstandigheden in kwestie? Bent u van mening dat het Israëlische leger op 16 september disproportioneel heeft gehandeld?

    De diplomate maakte onderdeel uit van de begeleiding van een humanitair konvooi en geniet diplomatieke onschendbaarheid. Het kabinet is van mening dat het Israëlische leger in dezen disproportioneel heeft gehandeld en keurt gebruik van wapens en geweld tegen een humanitair konvooi te allen tijde af.

  • Vraag 7

    Is, via de Nederlandse vertegenwoordiger in Ramallah, na te gaan wat hier precies is voorgevallen? Kunt u de Kamer daarvan op de hoogte stellen?

    Ja. Zie het antwoord op vraag 4.

23 september 2013 - 28 oktober 2013
De civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij militaire uitzendingen
Foort van Oosten (VVD), Ard van der Steur (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Uitspraken 12/03324 en 12/03329
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de Hoge Raad van 6 september 2013?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten van de Hoge Raad van 6 september jl. berusten op de feiten en omstandigheden zoals die door het Gerechtshof Den Haag zijn vastgesteld. Deze feiten en omstandigheden zagen op de specifieke situatie die zich destijds in Srebrenica heeft voorgedaan. Bij toekomstige militaire uitzendingen zullen andere feiten en omstandigheden aan de orde zijn. Het is dan ook niet mogelijk op voorhand uitspraken te doen over de eventuele aansprakelijkheid van de Staat bij toekomstige uitzendingen.

  • Vraag 3

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de wijze waarop gewerkt kan worden met lokaal burgerpersoneel in conflictgebieden bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten geven geen aanleiding om de huidige werkwijze ten aanzien van lokaal burgerpersoneel bij toekomstige militaire uitzendingen aan te passen.

  • Vraag 4

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor de commandostructuur in noodsituaties tijdens bij toekomstige militaire uitzendingen? Zo ja, welke? Hoe oordeelt u over deze gevolgen?

    De arresten hebben geen gevolgen voor de commandostructuur bij toekomstige militaire uitzendingen. De lessons learned van eerdere missies hebben geleid tot aanpassingen van de wijze van uitvoering van missies. De Commandant der Strijdkrachten behoudt te allen tijde Full Command over alle uitgezonden Nederlandse militairen en wijst een officier aan die namens hem in het inzetgebied kan optreden. Op deze manier kan Nederland in noodsituaties ingrijpen.

  • Vraag 5

    Hebben deze uitspraken gevolgen voor het toetsingskader dat tot stand is gekomen na het parlementair onderzoek van de Tijdelijke Commissie Besluitvorming Uitzendingen (Commissie Bakker)? Moet de eventuele civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden worden meegewogen in dit toetsingskader?

    Deze arresten hebben geen gevolgen voor het toetsingskader. Het toetsingskader is ontworpen – en sindsdien twee keer aangepast – ter structurering van de gedachtewisseling met het Parlement over deelname van Nederlandse militaire eenheden aan internationale militaire operaties waartoe het kabinet heeft besloten. De inrichting en afbakening van verantwoordelijkheden van een missie maken hiervan onderdeel uit.

  • Vraag 6

    In welke overige landen is sprake van civiele aansprakelijkheid voor het land dat troepen onder VN-vlag uitzendt, analoog aan wat de Hoge Raad nu voor de Nederlandse Staat heeft geoordeeld?

    Het kabinet is geen rechterlijke uitspraken bekend in andere landen betreffende aansprakelijkheid van het land dat troepen onder VN-vlag uitzendt, analoog aan het arrest van de Hoge Raad van 6 september jl. Voor de Belgische rechter is een civiele procedure aanhangig tegen de Belgische Staat en drie Belgische militairen betreffende de Belgische deelname aan de VN vredesoperatie in Rwanda. In deze zaak heeft de rechter nog geen einduitspraak gedaan.

  • Vraag 7

    Is het mogelijk de civiele aansprakelijkheid van de Staat der Nederlanden bij toekomstige militaire uitzendingen uit te sluiten? Zo ja, hoe? Bent u van plan dat te doen?

    Nee.

5 september 2013 - 18 oktober 2013
Sektarisch geweld in Irak
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. New York Times, 2 september 2013
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Conjuring the Ghosts of Iraq’s Brutal Past»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de door de International Crisis Group geschetste verwachting dat in Irak een nieuwe sektarische burgeroorlog ontstaat? Bent u van mening dat daar al sprake van is?

    Het kabinet deelt de zorgen van de International Crisis Group over de toenemende sektarische spanningen in Irak. Na een jarenlange periode van afnemend geweld is het aantal aanslagen sinds een aantal maanden toegenomen. Van een burgeroorlog is naar de mening van het kabinet vooralsnog geen sprake.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u het bericht dat verschillende buitenlandse strijders, bijvoorbeeld aan Al Qaeda gelieerde jihadisten, op grote schaal actief zijn in Irak? Klopt het dat verschillende (Arabische) landen deze terreurcellen financieren?

    De activiteiten van extremistische groepen in Irak, inclusief Al Qaeda, zijn toegenomen. De onrust in Syrië, de verscherpte sektarische spanningen in Irak en de ruime beschikbaarheid van wapens zijn hier mede debet aan. Over de financiering van dergelijke groeperingen door (Arabische) landen is het kabinet niets bekend.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de Iraakse veiligheidsdiensten niet in staat lijken de openbare orde te handhaven? Hoe beoordeelt u de berichten dat deze veiligheidsdiensten het geweld juist doen escaleren? Is dat ook uw analyse? Hoe beoordeelt u de rol van premier Al-Maliki hierin, van wie verwacht zou mogen worden dat hij dit geweld juist indamt?

    Het kabinet deelt de mening dat Iraakse veiligheidsdiensten grote moeite hebben om het geweld in te dammen. De toegenomen sectarische spanningen en het oplaaien van geweld waren belangrijke gespreksthema’s tijdens mijn bezoek aan Irak begin september. Ik heb de Iraakse premier Al-Maliki in dit kader aangespoord het geweld te beteugelen en de spanning te verminderen, daarbij onderstrepend dat het betrekken van alle bevolkingsgroepen bij politieke besluitvorming en het vasthouden aan het tijdpad voor verkiezingen noodzakelijk zijn voor het de-escaleren van het geweld.

  • Vraag 5

    Kent u de berichten over grootschalige martelpraktijken door de Iraakse veiligheidsdiensten? Hoe beoordeelt u deze? Hoe beoordeelt u de analyse dat hier sektarische motieven aan ten grondslag liggen?

    Het kabinet deelt de zorgen over berichten dat Iraakse veiligheidsdiensten zich schuldig maken aan martelingen. De afgelopen maanden zijn veel soennieten gearresteerd op basis van verdenkingen van betrokkenheid bij aanslagen en lidmaatschap van gewelddadige groeperingen, zoals de Islamitische Staat in Irak en de Levant, een tak van Al-Qaeda.

  • Vraag 6

    Wat zijn de laatste ontwikkelingen in het Iraakse Kamp Ashraf, waar vele tientallen ingezetenen reeds zouden zijn omgekomen? Hoe beoordeelt de lokale VN-missie de ontwikkelingen rondom Kamp Ashraf? Bent u van mening dat de Iraakse autoriteiten adequaat hebben gereageerd op het geweld rondom het kamp?

    Bij een aanval op Kamp Ashraf op 1 september jl., die door de VN, EU en VS is veroordeeld, zijn 52 personen omgekomen. De overige bewoners zijn vervolgens overgebracht naar Kamp Hurriya bij Bagdad.
    De United Nations Assistance Mission to Iraq (UNAMI) bezocht Kamp Ashraf 24 uur na het incident en heeft vijftien overlevenden als getuigen kunnen horen. Allen spraken over daders in militaire uniformen, die volgens sommigen Arabisch spraken, volgens anderen Perzisch. UNAMI stelde vast dat er nauwelijks materiële schade is en bijna geen kogelhulzen zijn achtergebleven. Dit wijst op een goed georganiseerde en met voorbedachten rade uitgevoerde actie, aldus UNAMI.
    De Iraakse autoriteiten hebben een onderzoek naar de gebeurtenissen aangekondigd.

  • Vraag 7

    Heeft u reeds contact gezocht met de Iraakse ambassadeur? Zo neen, waarom niet?

    Nee, want daartoe is geen aanleiding. Vorige maand heb ik tijdens mijn bezoek aan Irak de premier, een van de vicepremiers en de minister van Buitenlandse Zaken uitgebreid gesproken, evenals een aantal mensenrechtenactivisten. Bovendien staan medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag in regelmatig contact met de Iraakse ambassadeur.
    Ten aanzien van Kamp Hurriya steunt Nederland de inspanningen van de Verenigde Naties, zowel van UNAMI als van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, om de veiligheid in Kamp Hurriya te vergroten en de bewoners door UNHCR te laten interviewen.

28 augustus 2013 - 28 oktober 2013
De bouw van een nieuwe nederzetting op de Westelijke Jordaanoever
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://972mag.com/in-the-west-bank-a-new-settlement-is-born/77859/
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «In the West Bank, a new settlement is born»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het nieuws dat kolonisten voor het eerst in 20 jaar een nieuwe nederzetting op de Westoever hebben gebouwd? Gaat het inderdaad om een nieuwe nederzetting of geldt Leshem als een nieuwe wijk binnen de reeds gebouwde nederzetting Aley Zahav?

    In formele zin is Leshem geen nieuwe nederzetting, omdat de Israëlische autoriteiten Leshem niet als zodanig erkennen. Zij merken Leshem als een (nieuwe) wijk van de bestaande nederzetting Aley Zahav aan. Volgens Israëlische deskundigen vertoont Leshem in de praktijk wel kenmerken van een nieuwe nederzetting. Zo heeft Leshem een eigen toegang, een andere bevolkingssamenstelling dan Aley Zahev en een eigen culturele commissie.
    Alle bouwactiviteiten voorbij de Groene Lijn zijn in strijd met het internationaal recht en ziet het kabinet als ondermijnend aan het vredesproces.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u het feit dat minister van Volkshuisvesting Uri Ariel als eregast aanwezig was bij de inwijdingsceremonie van de nieuwe nederzetting «Leshem»?

    Dit lijkt het kabinet niet bevorderlijk voor het Midden Oosten Vredesproces.

  • Vraag 4

    Klopt het dat het bouwen van nieuwe nederzettingen op de Westoever, ook in de C-gebieden, niet valt te rijmen met de Oslo-akkoorden?

    In artikel V van de overeenkomst tussen Israël en de PLO van 13 september 1993 over «Permanent status negotiations» is vastgelegd dat «It is understood that these negotiations shall cover remaining issues, including: Jerusalem, refugees, settlements, security arrangements, border, relations and cooperation with their neighbors, and other issues of common interest». Artikel XXXI (7) van de overeenkomst tussen Israël en de PLO van 28 september 1995 bepaalt dat «Neither side shall initiate or take any step that will change the status of the West Bank and the Gaza Strip pending the outcome of the permanent status negotiations.»

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat deze stap geen constructieve bijdrage levert aan het door Secretary of State Kerry geïnitieerde vredesproces, zeker nu onderhandelingen al stroever lopen door het incident in Qalandiya?

    Ja, het kabinet deelt deze mening.

  • Vraag 6

    Bent u bereid de Israëlische regering op te roepen tot ontmanteling van deze nieuwe nederzetting – een overigens niet ongebruikelijke praktijk buiten de grote «settlement blocs» met in het achterhoofd de Oslo-akkoorden en het vredesproces?

    Het Nederlands standpunt ten aanzien van bouw in en van nederzettingen is bekend bij de Israëlische autoriteiten. Israël wordt hier regelmatig op aangesproken in de bestaande contacten.

2 augustus 2013 - 16 september 2013
Het bericht “homo’s Rusland digitaal vernederd”
Tamara van Ark (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://nos.nl/artikel/534886-homos-rusland-digitaal-vernederd.html
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Homo’s Rusland digitaal vernederd»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u toelichten of er berichten zijn van toenemend anti-homogeweld in Rusland sinds de nieuwe wet tegen «homopropaganda» is aangenomen in Rusland?

    Homofobie en gebrekkige acceptatie van homoseksualiteit zijn geen nieuwe verschijnselen in Rusland. Het is dan ook niet verrassend dat onder de Russische bevolking draagvlak bestaat voor de nieuwe anti-propagandawetgeving. De wet heeft een stigmatiserende en discriminerende werking en draagt bij aan een homofoob klimaat. Dit heeft een intimiderend effect op LHBT-personen en -sympathisanten. Ook wordt de wet door sommige groeperingen geïnterpreteerd als een vrijbrief om Rusland te «zuiveren» van «niet-Russische» elementen, onder wie zij ook LHBT scharen. Onderzoek door Russische NGO’s lijkt vooralsnog het beeld te bevestigen dat geweld tegen LHBT in Rusland toeneemt, maar veel blijft onder de oppervlakte omdat slachtoffers terughoudend zijn met het doen van aangifte en officiële statistieken ontbreken. Hierdoor is het moeilijk om de situatie voor en na de introductie van de wet te vergelijken.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten of de Russische autoriteiten optreden tegen de intimidatie, vernedering en bedreiging van homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen en transgenders (LHBT's) in Rusland?

    Nederland heeft de Russische autoriteiten eerder gewezen op de plicht van overheden burgers te beschermen tegen elke vorm van discriminatie. Tijdens zijn bezoek aan Amsterdam op 8 april jl. gaf President Poetin aan op te komen voor de rechten van àlle Russen. Het kabinet zal hierover met zijn Russische gesprekspartners blijven spreken. Daarbij zal Nederland wijzen op de voorbeelden van discriminatie van LHBT die de afgelopen jaren in Rusland zijn gesignaleerd. Ook zal Nederland daarbij aandacht vragen voor wisselende berichten over het optreden van ordehandhavers tegen homofobe uitingen.

  • Vraag 4

    U sprak reeds uw collega Lavrov aan op de situatie van homo-rechten in Rusland. Hoeveel ruimte ziet u om dit – al dan niet met EU-collegae en/of in Raad van Europa verband – wederom te doen?

    Het is staand beleid dat Nederland autoriteiten van andere landen aanspreekt op LHBT-kwesties en waar mogelijk publieke evenementen actief steunt. In EU-verband vormen de door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. Binnen de RBZ wordt regelmatig gesproken over de ontwikkelingen in Rusland. Nederland zal bij de eerstvolgende bespreking van de RBZ de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

  • Vraag 5

    Kunt u toelichten of de berichten juist zijn dat de anti-homopropagandawet in Rusland niet van kracht zal zijn tijdens de Olympische Winterspelen in Sochi in 2014?

    Van NOC*NSF heeft het kabinet begrepen dat het Internationaal Olympisch Comité meedeelt dat deze wetgeving het bijwonen van of deelnemen aan de Olympische Winterspelen 2014 in Sotsji niet zal mogen beïnvloeden. Het IOC heeft voorts op 22 augustus 2013 bekendgemaakt de schriftelijke garantie te hebben ontvangen van de Russische autoriteiten dat Rusland zich strikt zal houden aan het Olympisch Handvest, dat discriminatie op elke grond verbiedt.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om in Europees verband erop aan te dringen dat deze wet tijdens de Olympische Spelen niet zal gelden voor sporters, journalisten, non-gouvernementele organisaties (NGO’s) en bezoekers van de Spelen?

    Zoals uit het antwoord op vraag 4 blijkt, verdwijnt de LHBT-problematiek in Rusland niet van de agenda. Ook heeft het IOC de garantie gekregen van de Russische autoriteiten dat Rusland zich aan het Olympisch Handvest zal houden. Het Handvest verbiedt discriminatie op elke grond.

24 juli 2013 - 20 augustus 2013
Het importverbod van Rusland op pootaardappelen en plantmateriaal
Helma Lodders (VVD), Han ten Broeke (VVD), Bart de Liefde (VVD)
Sharon Dijksma (staatssecretaris economische zaken) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.deboomkwekerij.nl/nieuws/9532/dijksma-naar-rusland-vanwege…
2. Kamerstuknummer: 21 501-32-724
3. Kamerstuknummer: 21 501-32-725
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Dijksma naar Rusland vanwege importverbod»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven welke andere acties de Europese Commissie en de Nederlandse regering tot op heden heeft ondernomen naast de reeds getroffen maatregelen om het importverbod van Rusland ongedaan te maken en wat de resultaten hiervan zijn?2

    In mijn brief aan de kamer van 11 juli jl. (TK 21 501-32, nr. 724) heb ik u geïnformeerd over het proces dat heeft geleid naar het importverbod ingesteld door de Russische Federatie voor consumptie- en pootaardappelen en plantmateriaal uit de EU.
    Ik zal bij de Europese Commissie blijven aandringen op spoedige vervolgstappen gezien de grote handelsbelangen van het Nederlandse bedrijfsleven. Dit betreft onder andere het aandringen op een spoedig vervolgoverleg tussen de Europese Commissie en de Russische autoriteiten om een aanbod van voorstellen nader toe te lichten en tot overeenstemming te komen. Daarnaast blijf ik de Europese Commissie steunen in het verder voorbereiden en uitwerken van een derogatie voor Russische producten naar de Europese Unie. Ook zal Nederland de Europese Commissie steunen in haar voorstel voor het gebruik van een IPCD (traceerbaarheid) bij de handel tussen de lidstaten om de fytosanitaire garanties binnen de EU bij plantmateriaal te verbeteren. Verder ben ik bereid om het fytosanitaire systeem door de Russische autoriteiten te laten auditen om het vertrouwen te versterken in het fytosanitaire systeem. Tot slot zal ik het initiatief nemen om samen met het Nederlandse bedrijfsleven voor potplanten en boomkwekerijproducten te bezien of er nog verdere fytosanitaire garanties ingebouwd kunnen worden om tegemoet te komen aan de Russische wensen.

  • Vraag 3

    Kunt u bevestigen dat u deze problematiek aan heeft gekaart tijdens de Landbouwraad in juli 2013 en hierover een gesprek heeft gehad met Eurocommissaris Borg? Zo ja, kunt u aangeven waarom hierover niet is teruggekoppeld in het verslag van deze Landbouwraad en bent u bereid dit alsnog te doen?3

    Ja, zoals aangegeven in mijn brief van 11 juli jl. heb ik en marge van de Landbouwraad van 15 juli jl. een bilateraal gesprek gehad met Eurocommissaris Borg. In dit gesprek heb ik nogmaals aandacht gevraagd voor de problematiek, en het Nederlandse standpunt uiteengezet. Eurocommissaris Borg heeft zijn begrip getoond en de inzet van de Europese Commissie, zoals aangegeven in mijn brief van 11 juli jl., toegelicht. Van beide zijden is het belang onderstreept van het gezamenlijk optrekken van de Europese Commissie en de lidstaten. Er vindt spoedig vervolgoverleg plaats tussen de Europese Commissie en de Russische autoriteiten. Indien dit bij de volgende Landbouwraad aan de orde komt, zal ik uw Kamer hierover via de reguliere wijze van het verslag informeren.

  • Vraag 4

    Klopt het dat een stijgende trend waarneembaar is wat betreft het aantal handelsdisputen tussen de Europese Unie en de Russische Federatie? Zo ja, kunt u hier een verklaring voor geven en wat bent u bereid hieraan te doen? Behoort bijvoorbeeld een (informele) demarche tot de mogelijkheden?

    Rusland is de op twee na belangrijkste handelspartner van de EU. Voor Rusland is de EU de belangrijkste handelspartner. Met uitzondering van de periode 2008–2010 (o.a. door de economische crisis) is de handel tussen de EU en Rusland alleen maar gestegen. Net zoals met andere handelspartners het geval is, zijn er ook handelsdisputen met Rusland en de meesten worden via overleg goed opgelost. Het is niet zo dat er een stijgende trend waarneembaar is.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven of een dergelijke handelsbeperking in strijd is met WTO-regelgeving, waaraan zowel Nederland als Rusland zich gecommitteerd hebben? Zo ja, welke mogelijkheden ziet u om Rusland in WTO-verband hierop aan te spreken?

    In de WTO-overeenkomst inzake de toepassing van sanitaire en fytosanitaire maatregelen (het zogenaamde WTO-SPS agreement) zijn de basisregels opgenomen waarin de vereisten betreffende voedselveiligheid en de gezondheid van dieren en planten zijn vastgelegd om technische maatregelen te mogen instellen. Vooralsnog lijken de door Rusland getroffen maatregelen om import van consumptie- en pootaardappelen en plantmateriaal uit de EU te weren, een basis te vinden in de overeenkomst. Ik vind het van belang dat eerst op basis van een goede dialoog tussen EU en de RF oplossingen worden gezocht. Ik vind het dan ook nu nog niet het moment om Rusland in WTO-verband voor deze handelsbelemmering te dagen.

  • Vraag 6

    Deelt u de opvatting dat het een onwenselijke ontwikkeling is dat Rusland eenzijdig importverboden kan afkondigen en dat dit tot grote schade leidt voor het Nederlandse (agrarisch) bedrijfsleven? Zo ja, welke maatregelen en mogelijkheid ziet u in de toekomst om dergelijke handelsbeperkingen te voorkomen?

    Het instellen van technische maatregelen op basis van sanitaire en fytosanitaire gronden is vastgelegd in internationale kaders (WTO-SPS-agreement). Elke importstop leidt tot schade van het Nederlandse bedrijfsleven. Het is dan ook de inzet van het Nederlandse kabinet om deze importstop zo spoedig mogelijk op te heffen. In mijn brief aan de kamer van 11 juli jl. (TK 21 501-32, nr. 724) heb ik aangegeven welke acties de Europese Commissie en ik ondernemen om dit te realiseren. Over het algemeen is de ervaring dat met het aangaan van (technische) gesprekken en het overeenkomen van afspraken voor verbeterde fytosanitaire voorwaarden, een sneller resultaat te behalen valt.

23 juli 2013 - 23 september 2013
Opstelling EU en vredesproces Midden-Oosten met betrekking tot de inspanningen US MFA Kerry
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.washingtonpost.com/world/europe/israeli-president-urges-eu…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Israeli president urges EU to reconsider funding ban, says it hinders peace»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het verzoek van de Israëlische president Peres om de nieuwe EU-richtlijnen inzake Israëlische instituties voorbij de Groene Lijn te heroverwegen?

    Uit de verklaring van president Peres kan worden opgemaakt dat hij zorgen had over mogelijke implicaties van de EU-richtsnoeren voor het vredesproces.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de nieuwe EU-richtlijnen? Bent u bekend met de mogelijk negatieve gevolgen van deze nieuwe richtlijnen voor de Palestijnse werkgelegenheid?

    De richtsnoeren die de Europese Commissie heeft gepubliceerd vloeien voort uit het EU standpunt dat bilaterale overeenkomsten met Israël niet gelden voor gebieden buiten de grenzen van voor 1967. Het kabinet is niet bekend met mogelijke negatieve gevolgen voor de Palestijnse werkgelegenheid. Overigens komen bedrijven en organisaties die zich inspannen voor verbetering van de Palestijnse bevolking in de bezette gebieden volgens de richtsnoeren in aanmerking voor EU-financiering.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u het bericht dat Kerry beide partijen heeft overtuigd om directe onderhandelingen te beginnen in Washington? In hoeverre bent u het met de VVD-fractie eens dat nieuwe besluitvorming inzake Israël moet worden afgewogen tegen het mogelijk weer op gang gebrachte vredesproces?

    Het kabinet verwelkomt deze eerste stap op weg naar duurzame vrede van harte. Nederland en de EU ondersteunen dit proces voluit.

  • Vraag 5

    Bent u van mening dat de nieuwe EU-richtlijnen op dit moment het slagen van het initiatief van Kerry kunnen dwarsbomen?

    Deze richtsnoeren zijn ingegeven door het feit dat nederzettingen illegaal zijn en een obstakel vormen voor het vredesproces. De Commissie geeft met deze richtsnoeren uitvoering aan staand EU beleid, dat genoegzaam bekend is bij beide partijen en dat beoogt bij te dragen aan het vredesproces.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat Nederland een unieke positie inneemt door haar vriendschap met zowel Israël als de Palestijnse Autoriteit? Zo ja, bent u van mening dat deze unieke positie Nederland de verantwoordelijkheid om, ook in Europees verband, een constructieve bijdrage te leveren aan het vredesproces?

    Ja.

  • Vraag 7

    Wilt u ertoe bijdragen dat de Europese rol een constructieve blijft, waarin de totstandkoming van het vredesproces centraal staat en geen bijzaken? Bent u bereid er bij Hoge Vertegenwoordiger Ashton op aan te dringen dat ze in haar politiek inzake het Midden-Oosten vredesproces hoofdzaken als het vredesproces blijft onderscheiden van bijzaken als etikettering of nieuwe richtlijnen? Bent u tevens bereid er bij Ashton op aan te dringen de consensus in de EU ten gunste van het vredesproces te bevorderen?

    De EU moet alles doen wat in haar vermogen ligt om het vredesproces te helpen slagen. Alle lidstaten en HV Ashton zijn het daarover eens, zoals onder andere bleek tijdens de Informele Raad Buitenlandse Zaken van 6 september jl. De komende tijd zal in nauw overleg met de VS en andere partners worden bezien hoe deze steun verder inhoud te geven.
    Het correct uitvoeren of nader uitwerken van staand EU-beleid ten aanzien van nederzettingen staat hier los van.

23 juli 2013 - 8 augustus 2013
De arrestatie van vier Nederlandse documentairemakers in Moermansk op verdenking van ‘homopropaganda’
Bram van Ojik (GL), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://nos.nl/artikel/532289-nederlanders-moermansk-vrijuit.html
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Nederlanders vrijuit in Moermansk»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven op basis waarvan de documentairemakers precies zijn opgepakt?

    De vier Nederlanders werden in eerste instantie verhoord vanwege een vermeende fout in hun visumaanvraag. Gezien het doel van hun reis – het maken van een documentaire over homoseksualiteit in Rusland – hadden de vier volgens de Russische autoriteiten een visum op grond van «politiek-maatschappelijke betrekkingen» moeten aanvragen, in plaats van «culturele betrekkingen». Ook meende de politie van Moermansk dat sprake was geweest van een overtreding van de recent aangenomen wetgeving die «propaganda van niet-traditionele seksuele relaties onder minderjarigen» verbiedt, aangezien de documentairemakers een 17-jarig (en daarmee minderjarig) persoon zouden hebben geïnterviewd.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of het bericht klopt dat de documentairemakers niet worden vervolgd en weer op vrije voeten zijn?

    De Nederlanders hebben de Russische Federatie inmiddels verlaten. Voor de aanklacht inzake het visum hebben de groepsleden elk een boete van 3000 roebel (ongeveer 70 euro) moeten betalen. De tweede aanklacht, inzake de vermeende overtreding van de «anti-homopropagandawet», is door de rechter op grond van vormfouten afgewezen. De Russische autoriteiten hebben inmiddels bekend gemaakt dat de vier groepsleden vanwege het overtreden van de visumregels gedurende drie jaar geen visum voor Rusland zullen krijgen.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven tot in hoeverre de betrokken Nederlanders de Russische Federatie probleemloos kunnen verlaten?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Deelt u de zorg van de indieners dat in de toekomst ook andere documentairemakers en mensenrechtenorganisaties mogelijk geconfronteerd worden met de beperkingen van de «anti-homopropagandawet»? Kunt u aangeven welke ruimte er precies is voor journalisten in Rusland en op welke wijze uw ministerie journalisten kan ondersteunen om geen juridische problemen in Rusland te ondervinden?

    De nieuwe wetgeving heeft een stigmatiserende werking die personen en organisaties met homofobe sentimenten sterkt in hun opvattingen. Het is onacceptabel dat mensen – voor iets onschuldigs als het spreken met een 17-jarige over homoseksualiteit, of omdat ze opkomen voor de rechten van jonge homoseksuele medemensen – moeten vrezen voor vervolging. Zoals eerder gemeld aan uw Kamer laat het kabinet geen gelegenheid onbenut om de Russische autoriteiten aan te spreken over de toenemende Nederlandse zorgen over de ontwikkelingen in Rusland op het gebied van maatschappelijk middenveld en rechten van minderheden. Het kabinet zal dat blijven doen.
    Zowel de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigen in Moskou en St. Petersburg als het ministerie waren nauw betrokken bij de ondersteuning van de groep en blijven de ontwikkelingen voor wat betreft de implementatie van de wet nauwgezet volgen. Een notitie over de LHBT-situatie in Rusland, inclusief de nieuwe wet over het verbod op «propaganda van niet-traditionele seksuele relaties onder minderjarigen», is opgenomen in het reisadvies voor Rusland.

  • Vraag 6

    Heeft u contact gehad met uw EU-collega’s over de kwestie of bent u bereid om dit te bespreken tijdens de eerstvolgende Raad Buitenlandse Zaken?

    In het kader van de Raad Buitenlandse Zaken wordt geregeld gesproken over ontwikkelingen in Rusland, waaronder deze wet. De Hoge Vertegenwoordiger, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven waarin zij te kennen geeft dat implementatie van deze wet de bestaande discriminatie van LHBT-personen in Rusland kan vergroten, in het bijzonder waar het de vrijheid van meningsuiting en van vereniging betreft. Nederland zal bij de eerstvolgende bespreking van ontwikkelingen in Rusland in de Raad opnieuw aandacht vragen voor LHBT-rechten in dat land, mede naar aanleiding van deze kwestie.

9 juli 2013 - 30 juli 2013
De deelname van Sam Rainsy aan de Cambodjaanse verkiezingen
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.abc.net.au/news/2013-07-08/an-cambodia-sam-rainsy-returns/…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Cambodia's Sam Rainsy to return for election» en de nog altijd voortdurende ballingschap van Sam Rainsy als gevolg van zijn politieke vervolging?1

    Ja.2

  • Vraag 2

    Bent u bekend met de uitspraken van het Europees Parlement, het Congres van de Verenigde Staten en verschillende mensenrechtenorganisaties inzake de verhinderde deelname aan de Cambodjaanse politiek van Sam Rainsy? Zo ja, hoe beoordeelt u deze?

    Ja. Het is zorgelijk dat de vrijheid van meningsuiting onder druk staat. Ook NL heeft de Cambodjaanse overheid meerdere malen, in VN- en EU-verband, hierop aangesproken. In EU-verband vinden regelmatig demarches plaats over de mensenrechtensituatie in Cambodja. NL ondersteunde onlangs de verlenging van het mandaat van de VN Speciale Rapporteur voor Cambodja, m.n. voor monitoring van mensenrechten ontwikkelingen rond de parlementsverkiezingen van 28 juli in Cambodja.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat uit de akkoorden van Parijs verplichtingen voortkomen die op dit moment onvoldoende worden nageleefd, bijvoorbeeld waar het gaat om zijn vrijheid van meningsuiting en zijn mogelijkheid om deel te nemen aan de verkiezingen?

    Met het uitschrijven van verkiezingen waaraan ook de oppositie zal kunnen deelnemen, voldoet Cambodja aan o.m. artikel 12 van de Agreement on a comprehensive political settlement of the Cambodia conflict (onderdeel van de 1991 Paris Peace Agreements): «the Cambodian people shall have the right to determine their own political future through the free and fair election of a constituent assembly [...]». De aanbevelingen van de Speciale Rapporteur behelzen o.m. het vinden van een politieke oplossing die het Rainsy mogelijk maakt als oppositieleider een rol te spelen in de Cambodjaanse politiek.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om u in te zetten voor het intrekken van de aanklachten tegen Sam Rainsy en het herstel van zijn parlementaire immuniteit? Bent u tevens bereid om u in te zetten voor de deelname van Sam Rainsy aan de Cambodjaanse verkiezingen van 28 juli? Zo ja, op welke manier bent u van plan invulling aan die inzet te geven?

    Nederland heeft zich aangesloten bij het EU-standpunt over de verkiezingen in Cambodja, waarin de EU pleit voor transparante en geloofwaardige verkiezingen. Eerder is door de EU aan de National Election Commission technische assistentie aangeboden, die van grote waarde blijkt te zijn in de organisatie van de verkiezingen. In tegenstelling tot in 2008 stuurt de EU ditmaal geen waarnemersmissie naar de verkiezingen in juli.
    De Cambodjaanse koning heeft op 14 juli Sam Rainsy op verzoek van premier Hun Sen gratie verleend. Sam Rainsy zal naar verwachting nog voor de verkiezingsdatum van 28 juli terugkeren naar Cambodja.

20 juni 2013 - 16 juli 2013
Het gebruik van Chemische wapens in Syrië
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.reuters.com/article/2013/06/13/us-syria-crisis-usa-idUSBRE…
2. http://www.guardian.co.uk/world/2013/jun/04/syria-nerve-agent-sarin-u…
3. http://www.lefigaro.fr/international/2013/06/04/01003-20130604ARTFIG0…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de verklaring van het Witte Huis waarin President Obama vaststelt dat de Syrische president Assad verschillende malen het zenuwgas Sarin zou hebben gebruikt?1 Hoe beoordeelt u deze verklaring? Zijn, voor zover u bekend, nieuwe gegevens naar boven gekomen die dit gewijzigde oordeel van het Witte Huis rechtvaardigen?

    Deze verklaring is het kabinet bekend. Naar blijkt uit de verklaring is de Amerikaanse regering op basis van eigen onderzoek tot het oordeel gekomen dat het regime-Assad meerdere keren op kleine schaal chemische wapens heeft ingezet. Het Nederlandse kabinet maakt zich ernstig zorgen, nu de aanwijzingen voor het gebruik van chemische wapens zich opstapelen.

  • Vraag 2

    Hoe verhouden de gegevens en bewijzen op basis waarvan de Amerikaanse regering deze verklaring meent te kunnen doen, zich tot de eerdere verklaringen van de Britse regering2 en Franse regering?3

    De gegevens die ten grondslag liggen aan genoemde verklaringen zijn het kabinet niet bekend en hierdoor kan het kabinet daarover dus geen uitspraken doen.

  • Vraag 3

    Bent u ooit in Europees verband op de hoogte gebracht van deze gegevens en kunt u zeggen hoe u die gegevens beoordeelt?

    Neen.

  • Vraag 4

    Beschouwt u het inzetten van dergelijke chemische wapens (door welke partij dan ook), net als het Witte Huis, ook als «rode lijn» vanwege de verregaande gevolgen voor inzet daarvan voor de burgerbevolking? Maakt het daarbij uit of deze mogelijk van regeringskant zijn ingezet, dan wel door de rebellen, of de mate waarin deze wapens zijn ingezet?

    Het gebruik van chemische wapens door wie dan ook is verboden volgens internationaal (gewoonte-)recht. Dat geldt derhalve ook voor Syrië, dat geen partij is bij het Verdrag tegen Chemische Wapens. Syrië is wel partij bij het Geneefs Protocol van 1925, dat het gebruik van strijdgassen verbiedt.

  • Vraag 5

    Is er nog sprake van inzet en onderzoek door de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) te Den Haag, al dan niet in samenwerking met TNO, zoals in april 2013 aangeboden aan Secretaris-Generaal van de VN Ban-Ki Moon bij de conferentie in Den Haag?

    De Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties heeft op 21 maart 2013 besloten een onderzoek naar vermeend gebruik van chemische wapens in te stellen. Experts van de OPCW maken deel uit van het VN-onderzoeksteam. Dit onderzoek zou alle serieuze aantijgingen van het gebruik van chemische wapens dienen te omvatten. Ook Nederland heeft daar per brief aan de SGVN op aangedrongen. De Syrische regering wil het VN-onderzoeksteam echter alleen toegang geven tot de locatie (Khan al-Asal) waar volgens Syrië chemische wapens zijn gebruikt door rebellen. Het kabinet betreurt ten zeerste dat Syrië geen vrije toegang wil verlenen aan het VN-onderzoeksteam.

20 juni 2013 - 15 juli 2013
Het bericht ‘EU-miljard voor Egypte verdween in zwart gat’
Mark Verheijen (VVD), Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3460485…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «EU-miljard voor Egypte verdween in zwart gat»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is de reactie van het kabinet op het rapport van de Europese Rekenkamer?

    De Rekenkamer concludeert op basis van een steekproef met een financiële omvang van 140 miljoen euro dat, in het algemeen, de Commissie en de Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO) niet in staat zijn geweest deze EU-steun zo aan te wenden dat hierdoor het bestuur in Egypte is verbeterd. Dat deze steun niet doeltreffend is besteed is een zorgwekkende vaststelling waarop Nederland HV Ashton en Commissaris Füle (Nabuurschap) heeft aangesproken.
    Zoals ook aangegeven in de brief van 20 juni jl. wordt in het rapport van de Europese Rekenkamer een aantal ernstige tekortkomingen geconstateerd. Nederland onderkent de moeilijke omstandigheden in Egypte. Ook in een moeilijke omgeving dient echter de effectiviteit van steun voorop te staan. Het kabinet is het in de kern eens met de aanbevelingen die de Rekenkamer doet om de effectiviteit van steun te vergroten. Het kabinet ziet deze als ondersteuning van zijn beleid, zoals uiteengezet in de kabinetsappreciatie nabuurschapsbeleid2.
    Overigens is een aantal van de aanbevelingen van de Europese Rekenkamer door de Commissie en EDEO al opgepakt na september 2012.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat deze zaak elk draagvlak voor de EU verder ondermijnt?

    Ja.

  • Vraag 4

    Bent u van plan om dit in Europa aan de kaak te stellen en zo ja, in welk gremium?

    Tijdens de afgelopen Raad Buitenlandse Zaken (24 juni jl.) is het rapport van de Europese Rekenkamer besproken. Zie ook het verslag van deze Raad voor een reactie van de EU en overige lidstaten op het rapport3. Nederland heeft ingebracht dat dit kritische rapport nog eens de noodzaak bevestigt van het stellen van duidelijkere voorwaarden aan de besteding van fondsen voor de Arabische regio, en dat naast more for more ook less for less moet worden toegepast.
    De uitvoering van de samenwerking met Egypte zal in Raadskader verder worden besproken. In het relevante beheerscomité voor het nabuurschapsinstrument waarin lidstaten zijn vertegenwoordigd, kondigde de Commissie op 20 juni jl. de verdeling van SPRING-middelen voor de Zuidelijke nabuurschapslanden aan voor 2013. Aan Egypte werden, gezien het uitblijven van hervormingen voor 2013, nog geen SPRING-gelden toegekend.

  • Vraag 5

    Is het een optie lopende steunoperaties in Egypte op te schorten zolang de besteding van EU-gelden onduidelijk is?

    Op dit moment wordt EU-steun aan Egypte aangehouden. Het gaat om de SPRING-middelen die in 2012 aan Egypte beschikbaar werden gesteld (EUR 90 mln.) en een bedrag van EUR 110 mln. uit het nabuurschapsinstrument voor Egypte. Deze middelen zijn aan Egypte toegezegd (de EUR 110 mln. maakt deel uit van het totaalbedrag van EUR 1 mld. voor de periode 2007–2013) met instemming van lidstaten, maar worden in het licht van de omstandigheden in Egypte niet uitbetaald totdat aan een aantal voorwaarden is voldaan. De belangrijkste daarvan is het aangaan van een lening met het IMF. Hiertoe dient de Egyptische regering een ingrijpend pakket aan hervormingen aan te nemen. Het kabinet zal, ook in de nieuw ontstane situatie in Egypte, waarvan nog moet worden afgewacht hoe deze zich verder ontwikkelt, blijven aandringen op het scherp stellen van voorwaarden, aan de hand van heldere indicatoren, voor de verlening van Europese steun.
    Wat betreft het verstrekken van EU-begrotingssteun aan Egypte is het kabinet het geheel eens met de Europese Rekenkamer dat de opportuniteit van deze hulpmodaliteit tegen het licht moet worden gehouden. De EU merkt hierover zelf op dat sinds 2011 geen nieuwe begrotingssteun aan Egypte in gang is gezet en dat het herziene en striktere beleid dat de EU voert ten aanzien van EU-begrotingssteun4 zonder meer ook op Egypte van toepassing is. Nederland zal scherp toezien op de wijze waarop de EU uitvoering geeft aan dit beleid. Nederland is voorstander van het besteden van een groter deel van de EU-steun via maatschappelijke organisaties – dit is ook de inzet van het herziene nabuurschapsbeleid van de Unie.

  • Vraag 6

    Deelt u de opvatting van de Europese Rekenkamer dat dergelijke hulp meer conform reddingsoperaties binnen de eurozone dient plaats te vinden?

    Bovenstaande «opvatting» wordt door de Europese Rekenkamer niet genoemd in haar rapport, maar betreft een uitspraak van Rekenkamerlid Karel Pinxter in het in vraag 1 genoemde Volkskrant artikel. Reddingsoperaties binnen de eurozone zijn van een andere orde en hebben een ander karakter dan Europese steun die in het kader van ontwikkelingssamenwerking aan derde landen wordt verleend. Overigens is de Europese steun aan derde landen ook aan strikte condities gebonden. Naleving van deze condities heeft de doorlopende aandacht van het kabinet – niet alleen in het geval van Egypte. Verbeterde resultaatmeting is in dit opzicht zonder meer van belang, ook met oog op het in vraag 3 genoemde draagvlak voor Europese steun.

  • Vraag 7

    Wat betekent dit in de toekomst voor steunoperaties in gebieden buiten de EU? Op welke manier zal het kabinet toezicht houden op het stellen van meetbare doelen, ook in relatie tot de «more for more» en «less for less» benadering?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Kunt u aangeven bij welk type hulp er geld is zoekgeraakt? Kunt u aangeven of er ook Nederlands ontwikkelingsgeld verkeerd is besteed in Egypte?

    Voor details over de audit van de Europese Rekenkamer en het type steun dat is onderzocht wordt verwezen naar Annex II van het rapport. Bij de bilaterale transitiesteun vanuit het Matra-zuid programma vindt geen overdracht van middelen plaats, maar gaat het om overdracht van kennis in de vorm van enerzijds training van ambtenaren en diplomaten en anderzijds kleinschalige samenwerkingsprojecten tussen Nederlandse en Egyptische overheidsinstellingen. Het risico van onjuiste besteding van middelen is daardoor te verwaarlozen.