Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
4790 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
30 januari 2012 - 16 februari 2012
Het bericht dat Nederland ingrijpt bij kritische EU- tekst over Israël
Frans Timmermans (PvdA)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. NRC, 26 januari 2012.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Rosenthal grijpt in bij kritische EU-tekst Israel?»1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat u heeft ingegrepen en erop heeft aangedrongen om in de EU-verklaring geen verwijzing te laten plaatsen naar een gevoelig rapport van de diplomatieke vertegenwoordiging van de EU in Israel? Indien ja, kunt u toelichten waarom u hierop heeft aangedrongen?

    Nederland en veel andere EU-lidstaten hebben suggesties gedaan voor de redactie van de Raadsconclusies, aangenomen door de ministers van Buitenlandse Zaken op 23 januari 2012, over het Midden-Oosten Vredesproces (MOVP). Het eindresultaat weerspiegelt de consensus van de EU-lidstaten. Zie ook de volgende twee antwoorden.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten wat er precies is aangepast in de EU-verklaring?

    De besprekingen over Raadsconclusies zijn vertrouwelijk. De Nederlandse inzet daarbij, net als die van andere lidstaten, was er op gericht een gebalanceerde tekst te formuleren die de nadruk legt op ondersteuning van de rechtstreekse besprekingen die tot stand zijn gekomen dankzij de inspanningen van Jordanië.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het betreurenswaardig is te moeten constateren dat er niet naar een rapport dat door de diplomatieke vertegenwoordiging van de EU in Israel is gemaakt, verwezen mag worden in een gezamenlijke EU verklaring? Indien nee, waarom niet?

    Het is niet gebruikelijk naar niet-openbare rapporten te verwijzen in verklaringen van de Raad.

  • Vraag 5

    Klopt het dat u de tekst nog voorzichtiger geformuleerd had willen zien worden maar dat dit niet is gelukt? Indien ja, hoe had de EU-verklaring er volgens u uitgezien moeten hebben?

    De uiteindelijke verklaring is geheel in lijn met de Nederlandse opvattingen ten aanzien van het MOVP.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat deze werkwijze niet bevorderlijk kan werken om tot een oplossing te komen in het Midden-oosten Vredesproces (MOVP)?

    Neen. De regering meent dat een oplossing van het MOVP ligt in rechtstreekse onderhandelingen tussen partijen zelf. De internationale gemeenschap moet zich onthouden van handelingen en uitspraken die de voortzetting van de onderhandelingen in gevaar brengen. De voorliggende raadsconclusies steunen de onderhandelingen.

  • Vraag 7

    Hebben uw collega-ministers uit Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk aan u kenbaar gemaakt dat zij zich niet konden vinden in uw opstelling in deze kwestie?

    Neen.

  • Vraag 8

    Kunt u aangeven op welke wijze u zich inspant om de gesprekken tussen Israel en de Palestijnen te bevorderen?

    De regering steunt het optreden van het Kwartet- en daarbinnen dat van de Hoge Vertegenwoordiger van de EU – om via rechtstreekse onderhandelingen tussen partijen te komen tot een vredesregeling. De regering roept partijen – ook in bilaterale contacten – zich te onthouden van unilateraal optreden dat daaraan in de weg staat. De regering is bereid verdere steun te geven aan concrete voorstellen van partijen die bijdragen aan het wegnemen van onderling wantrouwen en aan het verbeteren van het onderhandelingsklimaat.

27 januari 2012 - 10 februari 2012
Het bericht ‘Reservist kan fluiten naar loonvergoeding. Leiding denkt dat deeltijdmilitair toch wel komt’
Angelien Eijsink (PvdA), Raymond Knops (CDA)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. Telegraaf, 25 januari 2012.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Reservist kan fluiten naar loonvergoeding. Leiding denkt dat deeltijdmilitair toch wel komt»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat door het afzien van het uitkeren van de arbeidsmarkttoeslag het aantal beschikbare reservisten voor de krijgsmacht zal teruglopen en dat dit in tijden van bezuinigingen, waarin de druk op het actief dienende personeel oploopt, zeer ongewenst is? Zo nee, waarom niet?

    In de beleidsbrief Defensie na de kredietcrisis van 8 april 2011 (Kamerstuk 32 733, nr. 1) heb ik uiteengezet dat reservisten een belangrijke rol zullen blijven vervullen in de krijgsmacht. Zowel in nationale als in internationale missies brengen zij hun deskundigheid mee. Reservisten ontvangen een bezoldiging voor de tijd dat zij werkzaamheden voor Defensie uitvoeren. Sinds 1996 is het mogelijk dat reservisten een arbeidsmarkttoeslag ontvangen als zij beschikken over een door Defensie gewenste, bijzondere deskundigheid. Zo zijn in de afgelopen twee jaar – naast medisch specialisten – 115 reservisten uitgezonden, van hen ontvingen 24 een arbeidsmarkttoeslag.
    Door de bezuinigingen bij Defensie kan een heroverweging van de arbeidsmarkttoeslag aan reservisten aan de orde zijn. Dit is de verantwoordelijkheid van de commandant van het desbetreffende operationeel commando. De commandant van het Commando landstrijdkrachten (CLAS) heeft besloten deze toeslag selectiever toe te kennen.
    Uit gesprekken met reservisten is gebleken dat zij het om uiteenlopende redenen een bijdrage aan de krijgsmacht willen leveren. Ik verwacht daarom niet dat deze maatregel van grote invloed is op de bereidheid van reservisten zich beschikbaar te stellen.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening van de directeur Personeel&Organisatie, brigadegeneraal M. van Zeijts, dat de motivatie van de reservisten om zich beschikbaar te stellen niet ligt op het financiële vlak en dat de arbeidsmarkttoeslag bovendien de onderlinge sfeer verziekt? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening van de staf dat reservisten die bezwaar maken tegen de opheffing van salariscompensatie niet meer worden opgeroepen voor tijdelijke dienst?

    Indien reservisten kenbaar maken zich niet te kunnen verenigen met het wegvallen van de arbeidsmarkttoeslag, ligt het inderdaad niet in de rede hen op te roepen voor werkzaamheden.

26 januari 2012 - 26 maart 2012
Palestijnse ophitsing ten aanzien van de Joden
Kees van der Staaij (SGP)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. http://likud.nl/2012/01/palestinian-authority-mufti-calls-for-genocid…
2. Kamerstuk, 21 501-02, nr. 1039.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de oproep van de Moefti Muhammad Hussein – prominent uitgezonden door de Palestijnse staatstelevisie op de Westbank – tot het bevechten en doden van Joden? Hoe beoordeelt u deze oproep, die werd gedaan op een plechtigheid ter gelegenheid van de 47e verjaardag van Fatah?1

    Ik heb kennisgenomen van uitlatingen van de moefti van Jeruzalem en ik keur zijn boodschap ten zeerste af. Nederland heeft actief bijgedragen aan de verklaring die de EU-missies in de Palestijnse Gebieden op 28 januari jl hebben uitgebracht en waarin deze opruiende toespraak krachtig wordt veroordeeld.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het feit dat deze oproep werd gedaan in een context waarin ronduit gesproken werd over een bestaande oorlogssituatie tussen Palestijnen en Joden («de afstammelingen van apen en varkens») en werd gestaafd met een letterlijk beroep op de islamitische leer?

    Dit soort uitspraken draagt niet bij aan het vinden van een duurzame vredesregeling tussen Israël en de Palestijnen. Zij kunnen op geen enkele manier worden gerechtvaardigd.

  • Vraag 3

    Klopt het bericht dat deze Moefti benoemd is door de Palestijnse autoriteit?

    President Abbas heeft de moefti in 2006 aangesteld.

  • Vraag 4

    Vormt deze oproep geen flagrante schending van de Oslo-akkoorden, waarin de Palestijnse leiding zich verplicht ophitsing tegen de Joden actief te bestrijden?

    Genoemde uitlatingen zijn in strijd met de Routekaart voor de Vrede. Partijen hebben zich daarin verplicht ervoor te zorgen dat hun officiële instellingen een einde maken aan ophitsing («incitement») jegens de andere partij. De aangehaalde EU-Verklaring wijst ook op de verplichtingen onder het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten. Artikel 20 daarvan verbiedt onder meer het propageren van op godsdienst gebaseerde haatgevoelens die aanzetten tot discriminatie, vijandigheid of geweld.

  • Vraag 5

    Welke consequenties c.q. sancties verbindt u aan deze handelwijze van de Palestijnse autoriteit?

    De moefti maakt geen deel uit van de regering van premier Fayyad. De PA erkent dat haatzaaien een probleem vormt, neemt afstand van terrorisme en terrorismeverheerlijking en probeert het zoveel mogelijk tegen te gaan. De PA is daartoe bereid de in het kader van het Wye River Akkoord ingestelde trilaterale commissie (PA, Israël en de VS) tegen haatzaaien nieuw leven in te blazen.
    Gevolg gevend aan de motie-Voordewind/Van der Staaij/Ten Broeke van 16 februari 2012 roept het kabinet partijen op via rechtstreekse onderhandelingen te komen tot een vredesregeling en om het trilaterale overleg Israël/Palestijnse Autoriteit/Verenigde Staten over het tegengaan van verheerlijking en vergoelijken van terrorisme te hervatten. Tevens wijst het kabinet, ook in EU-verband, partijen op hun verplichtingen om terrorisme en geweld niet te faciliteren.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om de Palestijnse Autoriteit te vragen om klip en klaar afstand te nemen van de gewraakte uitspraken van de Moefti en zo mogelijk te bevorderen dat de Palestijnse autoriteit haar banden met de betreffende Moefti verbreekt?

    De PA is bekend met de opvattingen van Nederland en de EU. Nederland heeft de PA regelmatig gewezen op haar verplichtingen en zal erop aandringen dat de PA vervolgstappen zet. Daarmee geeft het kabinet ook gevolg aan de toezegging gedaan tijdens de begrotingsbehandeling Buitenlandse Zaken op 24 november 2011. De Kamer is geïnformeerd over deze inzet en de uitkomsten daarvan (bijv. via het Algemeen Overleg van 19 januari 2012 ter voorbereiding van de Raad Buitenlandse Zaken van 23 januari).

  • Vraag 7

    Bent u bereid – als de Palestijnse autoriteit niet onmiddellijk afstand neemt van deze ophitsing – de subsidie aan de Palestijnse autoriteit te beperken nu onvoldoende werk wordt gemaakt van het tegengaan van geweld en ophitsing (zoals onder meer is verzocht in de motie-Van der Staaij,?2 Bent u tevens bereid dit ook op Europees niveau te bewerkstelligen?

    Bestraffing van de PA zal op dit moment niet bijdragen aan de herstart van de vredesbesprekingen. Dat heeft nu de hoogste prioriteit.

26 januari 2012 - 28 februari 2012
Het behoud van het dubbele paspoort
Gerard Schouw (D66)
Liesbeth Spies (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. The Economist, «In praise of a second (or third) passport. Multiple identities are natural. Citizenship laws should catch up.» , 7-1-2012.
2. The Economist, «Dutchmen grounded. Multiple citizenship is on the rise. But some states continue to deter it.»
3. Olav Haazen, «Dubbele nationaliteit. Amerikaanse toestanden (16)», Nederlands Juristenblad, 06-01-2012 (1).
  • Vraag 1

    Kent u de artikelen1 «In praise of a second (or third) passport»;2 «Dutchmen grounded»; en3 «Dubbele nationaliteit»?

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de in de artikelen geconstateerde Nederlandse afwijking van de wereldwijde trend om juist de mogelijkheden voor dubbele paspoorten te verruimen, om zo recht te doen aan het toenemende aantal mensen dat in het buitenland woont en werkt, of met iemand met een andere nationaliteit trouwt?

    Het is aan iedere staat om, binnen de regels van het volkenrecht en overige internationaalrechtelijke bepalingen, te bepalen welke regels gelden met betrekking tot verkrijging en verlies van de nationaliteit. Ieder land maakt hierbij zijn eigen afwegingen. Automatisch verlies van nationaliteit in het geval van vrijwillige verkrijging van een andere nationaliteit komt voor bij een substantieel aantal landen, en is altijd het uitgangspunt geweest van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Ook is steeds het uitgangspunt geweest dat afstand wordt gedaan van de nationaliteit van het land van herkomst bij aanvaarding van de Nederlandse nationaliteit. In de Rijkswet op het Nederlanderschap bestaan enkele uitzonderingen op deze hoofdregel. In het voorstel van Rijkswet wordt voorgesteld deze uitzonderingen te laten vervallen omwille van de helderheid van de rechten en plichten die gelden tussen een burger en de staat. Het feit dat er landen zijn die de mogelijkheden voor meervoudige nationaliteit vergroten, leidt niet tot een andere afweging van dit kabinet.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op de constatering dat immigranten die hun oorspronkelijke nationaliteit mogen behouden zich meer inspannen om te naturaliseren en te integreren?

    Hoofdregel van de Rijkswet op het Nederlanderschap is altijd geweest dat bij naturalisatie tot Nederlander afstand wordt gedaan van de oorspronkelijke nationaliteit, zodat zowel voor individu als voor de staat helder is welke rechten en verplichtingen over en weer gelden. Het is niet uit te sluiten dat de bereidheid, en daarmee de mate van inspanning om te integreren dan wel te naturaliseren hoger is indien vreemdelingen bij verkrijging of verlening van het Nederlanderschap de oorspronkelijke nationaliteit mogen behouden. Dit is echter geen reden om af te zien van de aanscherping van de afstandsplicht: het is aan de persoon zelf om een afweging te maken tussen het behoud van de oorspronkelijke nationaliteit en het aanvaarden van het Nederlanderschap.

  • Vraag 4

    Wat is uw reactie op de stelling dat Nederland juist zijn voordeel kan doen «met een wereldwijd netwerk van ingeburgerde Nederlanders met lokale kennis»?

    Ik ga er van uit dat de betrokkenheid van Nederlandse expats bij Nederland onverminderd groot blijft, en dat Nederland hier zijn voordeel mee kan doen.

  • Vraag 5

    Wanneer kan de Kamer het wetsvoorstel betreffende de wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap tegemoet zien?

    Naar verwachting kan het voorstel van Rijkswet in maart aan de Kamer worden voorgelegd.

  • Vraag 6

    Bent u nog steeds voornemens Nederlandse expats te dwingen de Nederlandse nationaliteit af te staan wanneer zij om welke reden dan ook een andere nationaliteit aannemen? Zo nee, welke herziening van uw eerdere plannen heeft u voor ogen? Zo ja, waarom?

    Niemand wordt gedwongen de Nederlandse nationaliteit af te staan. Hoofdregel van de huidige Rijkswet op het Nederlanderschap is altijd geweest dat het Nederlanderschap verloren gaat bij vrijwillige verkrijging van een vreemde nationaliteit. Op deze hoofdregel is een aantal uitzonderingen. In het voorstel van Rijkswet wordt voorgesteld deze te laten vervallen. Het is altijd aan de persoon in kwestie zelf om de afweging te maken tussen aanvaarding van een nieuwe nationaliteit en het behoud van de oorspronkelijke nationaliteit.

25 januari 2012 - 7 maart 2012
De staking in de olieproductie in Zuid-Sudan
Frans Timmermans (PvdA), Sjoera Dikkers (PvdA)
Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA), Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. Nederlands Dagblad, 23 januari 2012, Zuid-Sudan staakt olieproductie.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de berichtgeving over de oproep van de Zuid-Sudanese regering aan oliebedrijven om binnen twee weken de olieproductie in het land te staken?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt de berichtgeving dat buurland Sudan 630 miljoen euro aan olie van Zuid-Sudan heeft gestolen?

    Zuid-Sudan stelt dat Sudan sinds 25 december 2011 op basis van de Sudanese Petroleum Transit and Service Fees Act 2011 olie heeft geconfisqueerd ter waarde van 815 miljoen US dollar. Sudan stelt zich op het standpunt dat er geen sprake is van diefstal van olie, maar van betaling in natura voor het gebruik door Zuid-Sudan van de Sudanese olie-infrastructuur. Onafhankelijke informatie is niet beschikbaar.

  • Vraag 3

    Wat is uw oordeel over de oproep van de Zuid-Sudanese President Salva Kiir aan «bevriende landen» om Zuid-Sudan te helpen indien er geen olie-inkomsten gegenereerd kunnen worden?

    Zowel Sudan als Zuid-Sudan moeten hun eenzijdig genomen stappen herzien. Het is van belang dat beide landen op constructieve wijze hun onderhandelingen hervatten om tot definitieve afspraken te komen over het transport van Zuid-Sudanese olie over het grondgebied van Sudan en het gebruik van de Sudanese olie-infrastructuur.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven of Nederland een rol van betekenis speelt dan wel kan spelen in dit conflict en de onderhandelingen over de olieproductie tussen Noord- en Zuid-Sudan?

    Nederland speelt een ondersteunende rol bij deze onderhandelingen. Primair faciliteert het African Union High Level Implementation Panel (AUHIP) onder leiding van Thabo Mbeki de onderhandelingen tussen de beide landen over de uitstaande zaken van het Comprehensive Peace Agreement (CPA). Nederland ondersteunt het AUHIP met de detachering van een civiel expert bij Intergovernmental Authority for Development (IGAD) dat als secretariaat van het AUHIP fungeert. Daarnaast ondersteunt Nederland de capaciteitsopbouw van de Zuid-Sudanese overheid op uiteenlopende terreinen, waaronder op het terrein van olie.

  • Vraag 5

    Op welke wijze wordt de EU betrokken bij de onderhandelingen over de olie-inkomsten tussen beiden landen? Wat is uw oordeel over de mate van betrokkenheid van de EU bij deze onderhandelingen?

    Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken op 23 januari jl. heeft de EU Sudan en Zuid-Sudan opgeroepen om onder leiding van het AUHIP tot overeenstemming te komen over alle uitstaande zaken van het CPA en de gevolgen van de afscheiding van Zuid-Sudan. De EU ondersteunt onder andere via Speciaal Vertegenwoordiger Marsden het AUHIP. Namens de EU heeft Commissaris Piebalgs aan de bijeenkomst van regeringsleiders van de Afrikaanse Unie op 29 en 30 januari jl. deelgenomen. Nederland en de EU hebben tijdens de AU-top de boodschap uitgedragen dat beide landen zich moeten onthouden van eenzijdige stappen en dat zij naar de onderhandelingstafel moeten terugkeren. Ik zie vooralsnog niet een andere dan een ondersteunende rol voor de EU weggelegd.

  • Vraag 6

    Bent u bereid bilateraal dan wel in EU verband u in te spannen om de humanitaire situatie in Zuid-Sudan, waar inmiddels 120 duizend ontheemden zijn te betreuren, nauwlettend in de gaten te houden? Indien ja, op welke wijze gaat u dat doen?

    Ja. Nederland onderhoudt hierover nauwe contact met UNMISS, andere donoren en hulporganisaties en onderzoekt voor 2012 de mogelijkheden opnieuw bij te dragen aan de humanitaire hulpverlening ter plaatse. Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 23 januari jl. heb ik de humanitaire situatie in het gebied met mijn collega’s besproken en krachtige, gecoördineerde inspanningen bepleit.

25 januari 2012 - 3 februari 2012
Het Turkse raketprogramma
Marcial Hernandez (PVV), Wim Kortenoeven (PVV)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD), Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-missiles-over-brussels-paris…
  • Vraag 1

    Is het waar dat het Turkse leger nog dit jaar een in eigen land ontwikkelde ballistische langeafstandsraket met een afstand van 1 500 km ter beschikking krijgt en in 2014 de ontwikkeling van een ballistische langeafstandsraket met een bereik van 2 500 km afrondt?1

    Mij is daarover niets bekend en evenmin heb ik daar enige vorm van bevestiging van kunnen krijgen.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat dergelijke unilaterale raketprogramma’s niet passen binnen de filosofie van het NAVO-bondgenootschap? Zo nee, kunt u dan aangeven hoe Turkse langeafstandsraketten, die met biologische, chemische of nucleaire wapens kunnen worden uitgerust, passen binnen het nieuwe strategisch concept van de NAVO?

    In het licht van het antwoord op vraag 1 is deze kwestie niet aan de orde.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat ballistische langeafstandsraketten uitsluitend dienen voor het overbrengen van niet-conventionele ladingen? Zo nee, waarom niet?

    Ballistische middellange afstandsraketten, ook wel langeafstandsraketten genoemd, kunnen zowel met conventionele als niet-conventionele ladingen worden uitgerust.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven of deze verwerving een schending is van het non-proliferatieverdrag?

    In het licht van het antwoord op vraag 1 is deze kwestie niet aan de orde. Het non-proliferatieverdrag bevat overigens geen verbod op het verwerven van overbrengingsmiddelen.

  • Vraag 5

    In hoeverre is het Turkse raketprogramma volgens u een signaal dat Turkije zich afwendt van de transatlantische militaire samenwerking binnen de NAVO?

    Er is mij geen informatie bekend over een Turks raketprogramma. Turkije is wel betrokken bij het raketverdedigingsprogramma van de NAVO door sensoren en onderscheppingssystemen van bondgenoten op zijn grondgebied toe te laten.

  • Vraag 6

    Bent u bereid het bovenstaande op de eerstvolgende NAVO Defensie ministeriële aan de orde te stellen? Zo nee, waarom niet?

    Nee, daartoe zie ik in het licht van het antwoord op vraag 1 geen aanleiding.

  • Vraag 7

    Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk en nog voor het algemeen overleg NAVO Defensie ministeriële van 31 januari a.s. beantwoorden? Zo nee, waarom niet?

    Ja.

25 januari 2012 - 10 februari 2012
Het Glossyblad “He He ik zit” dat naar defensiemedewerkers is verstuurd als onderdeel van het kerstpakket van de Koninklijke Marine
Marcial Hernandez (PVV)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. Koninklijke Marine, «He he ik zit,» 2011.
  • Vraag 1

    Bent u ervan op de hoogte dat de Koninklijke Marine een eigen Glossyblad «He He ik zit,» heeft verstuurd naar haar medewerkers als onderdeel van het kerstpakket?1

    Neen. Zie ook het antwoord op de vragen 2 en 3.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven of dit glossyblad door Defensie zelf of door externe partijen is uitgegeven? Zo nee, waarom niet?

    Het kerstpakket voor het personeel van het Commando zeestrijdkrachten (CZSK) bestond in 2011 uit een tegoedbon van een bedrijf waarmee de medewerker een cadeau kon uitzoeken. De kerstpakketten van deze leverancier bevatten standaard een blad waarvan de titelpagina wordt aangepast aan de klant, in dit geval het CZSK. Defensie is niet betrokken bij de inhoud van dit blad. De kosten van het kerstpakket bedragen per medewerker € 35. Van dit bedrag besteedt de leverancier € 3 aan afhandelings- en verzendkosten, inclusief het blad. De exacte kosten van alleen het blad zijn Defensie niet bekend.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven hoeveel Defensie (Koninklijke Marine) financieel heeft bijgedragen aan de totstandkoming van dit glossyblad? Hebben externe partijen dit glossyblad mede gefinancierd? Zo ja, welke partijen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het belachelijk is dat Defensie, in tijden van grote bezuinigingen op personeel en materieel, een dergelijk duur glossyblad uitgeeft en/of financiert? Zo nee, waarom niet?

    De veronderstelling in de vraag dat Defensie een duur blad heeft uitgegeven of gefinancierd, is onjuist. Zie verder het antwoord op de vragen 2 en 3.

  • Vraag 5

    Kunt u tenslotte nader toelichten wat de toegevoegde waarde is van dit glossyblad voor defensiemedewerkers en de doelstellingen van de defensieorganisatie gezien het gegeven dat in dit blad geen enkel defensiegerelateerd artikel staat, maar bijvoorbeeld wel wordt ingegaan op Gerald Joling als gangmaker, 40 jaar passie voor dans, Lady Gaga en de grenzen van het absurde en het eindeloos speuren naar het juiste parfum? Zo nee, waarom niet?

    Uit de opsomming van de onderwerpen zou kunnen worden afgeleid dat de leverancier heeft getracht een blad te maken met een feestelijk karakter dat in overeenstemming is met de tijd van het jaar. Of de lezer hiervoor ontvankelijk is, kan van persoon tot persoon verschillen.

24 januari 2012 - 6 februari 2012
Het bericht dat het aantal onveilige abortussen wereldwijd is toegenomen
Wassila Hachchi (D66)
Knapen (CDA)
1. http://www.guttmacher.org/media/nr/2012/01/18/ind…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het rapport «Induced abortion: incidence and trends worldwide» van de World Health Organisation (WHO) en het Guttmacher Institute?1

    Ja, ik ben bekend met deze, mede door Nederland gefinancierde studie.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de conclusie van het rapport dat het aantal onveilige abortussen in ontwikkelingslanden is gestegen, waardoor 50 000 vrouwen onnodig sterven en 8 500 000 vrouwen complicaties overhouden aan de onveilige abortus?

    Deze cijfers zijn schokkend. Ze zijn des te schrijnender omdat, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het omschrijft, «sterfte en blijvende schade als gevolg van onveilige abortus voorkomen kunnen worden».

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u in het bijzonder de constatering dat de toename samenvalt met een vermindering in gebruik van voorbehoedsmiddelen?

    Het rapport constateert naast de toename van het aantal onveilige abortussen een stagnatie in de stijging van het gebruik van anticonceptie. Dit is zeer zorgwekkend omdat achterblijvend gebruik van voorbehoedmiddelen leidt tot meer onbedoelde
    zwangerschappen, waarvan vele eindigen in abortus – vaak onder onveilige omstandigheden uitgevoerd. Een belangrijke oorzaak van sterfte onder vrouwen en moeders wordt zo in stand gehouden.
    Ik zie dit als een gevolg van jarenlang achterblijvende investeringen in programma´s voor seksuele voorlichting en gezinsplanning. Deze dienstverlening houdt geen gelijke tred met de stijgende behoefte – onder meer veroorzaakt door bevolkingsgroei, een toenemend aantal jongeren en een snel groeiende wens van vrouwen, paren en jongeren, om later kinderen te krijgen, geboortes beter te spreiden en het kindertal te verminderen. Daarnaast blijkt er helaas nog te weinig interesse bij het bedrijfsleven om te investeren in anticonceptie. Zo worden de MDG 5 doelstellingen niet behaald.

  • Vraag 4

    Wat is uw reactie op de conclusie dat strenge wetgeving die toegang tot veilige abortus verbiedt een tegenovergesteld effect heeft en dat er juist ingezet moet worden op anticonceptie en seksuele voorlichting?

    Deze studie bevestigt onze visie dat wet- en regelgeving die toegang tot veilige abortus verbiedt of bemoeilijkt, niet de weg is om gezondheid van vrouwen en moeders te verbeteren en hun reproductieve rechten te beschermen en te vervullen.
    Dit kwam ook duidelijk naar voren in het rapport van de Speciaal Rapporteur van de Mensenrechten Raad betreffende het recht op gezondheid, de heer Anand Grover, die zijn rapport op 24 oktober 2011 in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties presenteerde. Nederland heeft de conclusie van Grovers rapport – dat belemmerende wet- en regelgeving onverwijld moet worden opgeheven – van harte ondersteund. De realiteit is echter dat in vele landen reproductieve rechten op grove wijze worden geschonden en in sommige landen zelfs steeds meer onder druk staan.
    Ik deel de visie dat inzet op anticonceptie en seksuele voorlichting de te bewandelen weg is, en niet strenge en restrictieve abortuswetgeving.

  • Vraag 5

    Kunt u uiteenzetten op welke wijze Nederland precies bijdraagt aan de verwezenlijking van Millenniumdoel 5: Verbetering van de gezondheid van moeders?

    De specifieke rol die Nederland speelt en blijft spelen heeft betrekking op die delen van de MDG 5 agenda die verwaarloosd zijn en die voor velen moeilijk bespreekbaar, taboe of verboden zijn. Dat betreft het bevorderen van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten; seksuele voorlichting met name voor tieners en jongeren; verbeteren van de beschikbaarheid van en toegang tot anticonceptie, ook voor tieners; veilige(r) abortus; decriminalisering van abortus en het nastreven van minder restrictieve wet- en regelgeving.
    Voor zorg rond zwangerschap, bevalling, in de kraamtijd (een kritieke periode voor zowel moeder als kind) en voor sommige anticonceptiemethoden is een goed functionerend gezondheidszorg systeem nodig, inclusief voldoende gekwalificeerd personeel. Ik ondersteun daartoe versterking van de beroepsgroep van vroedvrouwen, hun scholing en opleiding, bijvoorbeeld via het NICHE programma. Ook is er een focus op de inzet van particuliere zorgverleners. Met een mix van publieke en private dienstverlening kan de zorg uitgebreid worden, kunnen meer mensen bediend worden, en kunnen reproductieve rechten beter vervuld worden. Ik breid samenwerking met de private sector uit voor verbreding van het productenpakket en de dienstverlening. Zoals reeds toegezegd zal ik u in april 2012 uitgebreider informeren over mijn concrete beleidsvoornemens.

  • Vraag 6

    Welke specifieke rol is volgens u voor Nederland weggelegd ten aanzien van deze ontwikkelingen, in relatie tot Millenniumdoel 5?

    Zie antwoord vraag 5.

  • Vraag 7

    Ziet u aanleiding om de Nederlandse inzet te intensiveren of anderszins te wijzigen naar aanleiding van dit rapport? Zo ja, hoe gaat u dit vormgeven? Zo nee, waarom niet?

    Dit rapport is voor mij aanleiding om te blijven bijdragen aan dit type onderzoek, en aan de publicatie en verspreiding van onderzoeksgegevens. Ook zet ik nadrukkelijker in op anticonceptie, gezinsplanning en seksuele voorlichting, onder andere via gerichte programma’s en voorlichtingscampagnes in onze partnerlanden. Met andere spelers op internationaal en landenniveau wordt in 2012 grotere aandacht gevraagd voor anticonceptie en andere benodigdheden voor MDG 5. Wat betreft het tegengaan van onveilige abortus zet ik in op betere verspreiding van medicijnen door een publiek-privaat partnerschap.

23 januari 2012 - 7 februari 2012
Het artikel “Uitbrander voor landmachtbaas”
André Bosman (VVD)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. Telegraaf, 19 januari 2012.
  • Vraag 1

    Kent u het artikel «Uitbrander voor landmachtbaas»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat de Commandant Landstrijdkrachten door u «op de vingers is getikt» of op een andere wijze is teruggefloten naar aanleiding van zijn voornemen om bij personeelsreducties binnen de Landmacht bij uitstromers vooral te kijken naar kwaliteit? Zo ja, waarom vond u dit nodig?

    Er is regelmatig contact met de commandanten van de defensieonderdelen. In een van de gesprekken is dit onderwerp aan de orde geweest.

  • Vraag 3

    Is het beleid om bij personeelsreducties binnen de Landmacht bij gedwongen uitstromers vooral te kijken naar kwaliteit teneinde het niveau van de organisatie zo veel mogelijk op peil te houden? Zo ja, hoe wordt dit vormgegeven? Zo nee, waarom niet?

    Zoals uiteengezet in de brief van 20 mei 2011 (Kamerstuk 32 733, nr. 2) gebruiken commandanten bij de reorganisaties wel degelijk ook de criteria «kwaliteit» en «ervaring». In het antwoord op de vragen 4 en 7 wordt uiteengezet in welk kader de commandanten deze criteria toepassen.

  • Vraag 4

    Is het waar dat interne promoties bij de krijgsmachtonderdelen tijdelijk zijn bevroren? Zo ja, is dit om te voorkomen dat militairen in hun nieuwe rang een bedreiging vormen voor de collega’s met hetzelfde aantal strepen en zo nee, waarom dan? Deelt u de mening dat bij een moderne flexibele, organisatie promotie altijd een mogelijkheid moet zijn en zeker niet mag worden uitgesloten omdat dit een bedreiging zou zijn voor het hogere kader?

    Ik heb de Secretaris-Generaal op 1 augustus 2011 de opdracht gegeven de maatregelen van de beleidsbrief uit te voeren. Met mijn brief van 1 augustus 2011 (Kamerstuk 32 733, nr. 37) heb ik de Kamer hierover geïnformeerd. De defensiebrede personeelsrichtlijnen aangaande de reorganisatie betreffen alle medewerkers. De commandanten van de defensieonderdelen hebben met de numerus fixuskaders gekregen voor hun personeelsbestand. Verder wordt het aantal bevorderingen beperkt met het oog op de gewenste verkleining van het aantal hogere officieren en onderofficieren, maar van een bevriezing is geen sprake.
    De defensieonderdelen voeren zelf in hun domein de reorganisaties uit die voortkomen uit de beleidsbrief. Zij hebben daartoe de defensiebrede personeelsrichtlijnen verder uitgewerkt. De brief waarmee de commandant van het CLAS zijn personeel heeft geïnformeerd, heeft onbedoeld tot misverstanden geleid. De commandant van het CLAS zal in een nieuwe brief de misverstanden wegnemen.

  • Vraag 5

    Wat zijn de afspraken die met de bonden zijn gemaakt over de aanpak bij de reductie van tienduizend banen bij Defensie?

    Met de vakbonden is overeenstemming bereikt over een Sociaal Beleidskader voor de periode 2012–2016,2 In bijlage ontvangt u een afschrift van dit beleidskader.

  • Vraag 6

    Bent u van mening dat bij de reducties het behoud van kwaliteit altijd voorop dient te staan?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening van de AFMP dat wanneer de afspraken met de bonden over de reducties ten koste gaan van de kwaliteit van de gehele organisatie dit maar voor lief genomen moet worden, of bent u het ermee eens dat een dergelijke instelling niet bijdraagt aan de ambitie om een moderne en hervormde krijgsmacht te hebben in 2014?

    In de beleidsbrief Defensie na de kredietcrisis van 8 april 2011 (Kamerstuk 32 733, nr. 1) heb ik uiteengezet dat Defensie structureel moet bezuinigen en dat daardoor onder meer 12 000 functies komen te vervallen. Naast de vermindering van het aantal functies is het noodzakelijk de opbouw van het personeelsbestand aan te passen om de operationele gereedheid van de krijgsmacht en de betaalbaarheid van de defensieorganisatie structureel te waarborgen. Daartoe moet de gemiddelde leeftijd van het personeelsbestand worden verlaagd en moet het aantal militairen en burgers in hogere functies worden verkleind. Door deze maatregelen zal Defensie in 2014 beschikken over een kleinere krijgsmacht met goed personeel, gereed voor elke inzet binnen haar mogelijkheden.

23 januari 2012 - 3 februari 2012
Over oriënterende gesprekken die Shell voert in Zuid-Sudan
Sjoera Dikkers (PvdA), Frans Timmermans (PvdA)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. Nederlands Dagblad, Shell bekijkt olievelden Zuid-Sudan, 4 januari 2012.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de berichtgeving over Shell dat de mogelijkheid onderzoekt om actief te worden in Zuid-Sudan?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen of Shell oriënterende gesprekken in Zuid-Sudan heeft gevoerd? Indien ja, wanneer bent u op de hoogte gebracht van deze gesprekken?

    Overleg met Shell leverde de volgende informatie op. Shell verkent voortdurend mogelijkheden voor nieuwe activiteiten. Zo heeft het recentelijk ook een bezoek gebracht aan Zuid-Sudan. Dit betrof een algemene verkenning van de mogelijkheden in de nieuwe staat. Shell heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken en de ambassade in Juba hier van tevoren over geïnformeerd.

  • Vraag 3

    Kunt u bevestigen of Shell voornemens heeft om een pijpleiding van Zuid-Sudan naar Ethiopië aan te leggen?

    Shell heeft laten weten dat het geen voornemens heeft om een pijpleiding van Zuid-Sudan naar Ethiopië aan te leggen.

  • Vraag 4

    Op welke wijze waarborgt u dat Shell open en transparant en op een maatschappelijk verantwoorde wijze zijn werk uitvoert in landen waar het mogelijk zaken wil gaan doen?

    Met Shell wordt regelmatig gesproken over de invulling van maatschappelijk verantwoord ondernemen aan de hand van de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen en de daarin vervatte Ruggie Principles. Shell heeft verzekerd invulling te geven aan haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en daarover transparant te communiceren.

23 januari 2012 - 8 februari 2012
Het schip de Chariot dat naar verluidt munitie vervoerde met bestemming Syrië
Jasper van Dijk (SP), Joël Voordewind (CU), Angelien Eijsink (PvdA), Arjan El Fassed (GL), Kees Verhoeven (D66), Ad Koppejan (CDA)
Henk Bleker (staatssecretaris economische zaken) (CDA), Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. http://www.nytimes.com/2012/01/13/world/middleeas…
2. Council Working Group on Arms Control.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de berichtgeving rond het schip de Chariot dat naar verluidt munitie vervoerde met bestemming Syrie?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bereid de Cypriotische regering om opheldering te vragen over de gang van zaken rond het transport dat enige tijd in Limassol lag aangemeerd? Wilt u daarbij vragen:

    De doorvoer van wapens of munitie via een EU-lidstaat naar Syrië is in strijd met het EU wapenembargo tegen Syrië van 9 mei 2011. Mede op Nederlands initiatief is Cyprus hierover in EU context aangesproken.

  • Vraag 3

    Bent u bereid richting de Russische regering uw zorg uit te spreken, temeer daar de leverancier naar verluidt het staatsbedrijf Rosoboronexport zou zijn?

    Ik zal mij ervoor inspannen dat de EU richting de Russische regering zorg uitspreekt en de Russische regering verzoekt wapenleveranties aan Syrië stop te zetten.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven welke status doorvoer heeft bij de naleving van wapenembargo's, meer in het bijzonder met betrekking tot dit transport?

    Zie antwoord op vraag 2.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven hoe Nederland in een vergelijkbare situatie zou hebben opgetreden? Zou voor Nederland een rol hebben gespeeld dat geen overslag zou hebben plaatsgevonden (transit vs. transhipment)? Hoe waardeert u dit, in het licht van uitspraken van deze regering dat NAVO-bondgenoten en EU-landen op dezelfde wijze toetsen aan het Gemeenschappelijk Standpunt?

    Export en doorvoer van wapens en munitie naar Syrië is sinds 9 mei 2011 verboden onder het EU wapenembargo. Het onderscheid tussen doorvoer met of zonder overlading is hier irrelevant. Op basis van het embargo zouden de Nederlandse autoriteiten elke aanvraag afwijzen voor doorvoer van militaire goederen via Nederland naar Syrië. Nederland verwacht dat alle EU-lidstaten zich houden aan EU wet- en regelgeving, inclusief door de EU ingestelde wapenembargo’s.

  • Vraag 6

    Bent u van mening dat het van belang is binnen Europa tot meer harmonisering te komen met betrekking tot wapendoorvoer en zo ja, bent u bereid al dan niet aan de hand van dit specifieke voorbeeld dit onderwerp binnen de COARM2 te agenderen?

    Zowel in de COARM als in RELEX – de werkgroep die sanctieregelgeving opstelt – benadrukt Nederland dat controle op doorvoer vanuit de EU in alle lidstaten in ieder geval zo effectief dient te zijn dat geen Europese of internationale wapenembargo’s worden overtreden.

  • Vraag 7

    Bent u bereid u in internationaal verband in te zetten voor mogelijkheden tot strafrechtelijke vervolging van de kapitein en/of eigenaar van het schip en de lading in verband met het naar verluidt schenden van afspraken met Cyprus, dan wel het inschakelen van Europol/Interpol?

    Het is primair aan de vlaggenstaat (Saint Vincent and the Grenadines) of de havenstaat (Cyprus) om waar mogelijk actie te ondernemen. De vlaggenstaat is in dit geval niet gebonden aan het EU wapenembargo tegen Syrië. Het is daarom in eerste instantie aan Cyprus te besluiten welk vervolg aan deze zaak te geven en te beoordelen of strafrechtelijke vervolging geboden is.

20 januari 2012 - 24 februari 2012
Beschietingen van kinderen bij de grens met de Gazastrook
Frans Timmermans (PvdA), Sjoera Dikkers (PvdA)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. Urgent Appeal – Defence For Children – Shooting and shelling of children near the border.
2. http://www.amnesty.org.uk/uploads/documents/doc_2…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het urgent appeal bericht van Defence For Children waarin melding wordt gemaakt van dertig zaken waarin kinderen zijn beschoten vlakbij de grens met de Gazastrook?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw oordeel over deze gewelddadigheden specifiek gericht op Palestijnse kinderen?

    Ik veroordeel elke vorm van geweld dat gericht is tegen kinderen. Ik kan op basis van de beschikbare informatie niet beoordelen of deze Israëlische militaire acties zoals in de vraag gesteld zich specifiek tegen kinderen richtten. Israël heeft om veiligheidsredenen een bufferzone van 300 meter ingesteld en de Gazaanse bevolking hiervan op de hoogte gesteld.

  • Vraag 3

    Wat is uw oordeel over het gegeven dat de Israëlische overheid steeds meer restrictieve maatregelen neemt om mensen die zich binnen 300 meter van de grens met de Gazastrook bevinden te bedreigen met geweld?

    Israël heeft te kampen met raketaanvallen door extremistische groeperingen vanuit de Gazastrook. Het land heeft het recht en de plicht zijn burgers daarvan zoveel mogelijk te vrijwaren en neemt daartoe maatregelen. De Nederlandse regering verwacht van Israël dat die maatregelen in overeenstemming zijn met het internationaal recht, waaronder humanitair oorlogsrecht en mensenrechten.

  • Vraag 4

    Wat is uw oordeel over het gegeven dat de Israëlische overheid bewust ladingen met bouwmateriaal blokkeert met als gevolg dat in dit tempo het 78 jaar zal duren om Gaza weer op te bouwen?2

    Israël heeft in juni 2010 toegezegd zich in te spannen om de toegang van goederen naar Gaza, o.a. van bouwmaterialen, op te voeren. Ik constateer een toename van de invoer van goederen en bereidheid de toegang verder te verruimen.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat de gewelddadigheden richting kinderen en het bewust blokkeren van bouwactiviteiten in strijd zijn met internationale verdragen en het internationaal recht? Indien nee, waarom niet?

    De regering erkent dat Israël legitieme veiligheidsbehoeften heeft. Zij gaat ervan uit dat de Israëlische autoriteiten hierin voorzien op een wijze die strookt met hun verantwoordelijkheden onder internationaal recht. Waar daarover zorgen bestaan, worden deze met Israël gedeeld.

  • Vraag 6

    Op welke wijze heeft u uw zorgen geuit over deze ontwikkelingen, die strijdig zijn met het huidige liberale beleid van de Israëlische overheid? Heeft u uw zorgen tevens geuit richting uw Israëlische ambtsgenoot? Indien nee, waarom niet?

    De in het vorige antwoord gevende zorgen deel ik ook met mijn ambtgenoot.

19 januari 2012 - 8 februari 2012
De uitstapmogelijkheden van hett Joint Strike Fighter (JSF)-programma
Arjan El Fassed (GL)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA), Maxime Verhagen (minister economische zaken, viceminister-president ) (CDA)
1. NRC, 12 januari 2012.
2. http://www.aviationweek.com/aw/generic/story.jsp?…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «JSF steeds lastiger voor Nederland, orders naar Noorwegen en Turkije»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar, zoals in het artikel wordt gesuggereerd, dat niet het meedoen in de ontwikkelingsfase, maar daadwerkelijke afname van de toestellen voorwaarde is voor de contracten van Nederlandse bedrijven?

    De deelneming aan de ontwikkelingsfase heeft voor de Nederlandse industrie als voordeel gehad dat zij een aanmerkelijke hoeveelheid aan ontwikkelingsopdrachten kon verwerven. In de jaarrapportage van het project Vervanging F-16 over 2010 van 17 maart 2011 (Kamerstuk 26 488, nr. 258) is gemeld dat de Nederlandse industrie tot en met 31 december 2010 voor een bedrag van $ 416 miljoen aan opdrachten voor de ontwikkeling van componenten en (sub)systemen had gekregen. Daarnaast zijn langlopende raamcontracten getekend voor mogelijke toekomstige productieopdrachten met een waarde van $ 590 miljoen. Zonder de Nederlandse deelneming aan de ontwikkelingsfase was dit niet in die mate gelukt. Tevens is gemeld dat tot en met 31 december 2010, op basis van de raamcontracten, productieopdrachten voor een bedrag van circa € 24 miljoen zijn uitgevoerd. In de jaarrapportage over 2011, die de Kamer voor 1 juni a.s. zal ontvangen, zullen de geactualiseerde bedragen tot en met 31 december 2011 worden opgenomen.
    De Amerikaanse hoofdaannemers wegen de besluitvorming over de aanschaf van de JSF in de verschillende partnerlanden mee bij hun besluit of zij de raamcontracten zullen omzetten in de gunning van productieopdrachten. De huidige raamcontracten geven geen absolute garantie dat de daarmee beoogde productieopdrachten ook bij de desbetreffende Nederlandse bedrijven wordt geplaatst. De gunning van productieopdrachten is afhankelijk van een aantal factoren. De Amerikaanse hoofdaannemers kunnen pas een productiecontract gunnen nadat zij van de Amerikaanse overheid een opdracht hebben ontvangen om een bepaald aantal vliegtuigen te bouwen. Verder zal een toeleverancier bij de gunning van een opdracht altijd de beste prijs-kwaliteitverhouding moeten bieden (best value). Over dit best value principe is de Kamer sinds 2002 diverse malen schriftelijk geïnformeerd. Ten slotte kan de hoofdaannemer zich bij zijn beslissing over de gunning van opdrachten laten leiden door strategische overwegingen, bijvoorbeeld de aankoop van vliegtuigen door de verschillende partnerlanden of een formele toezegging daartoe. Dit geldt evenzeer bij de gunning van eventuele onderhoudscontracten.
    De relatie tussen aanschafhoeveelheid enerzijds en omvang van de toeleveringscontracten anderzijds is vertrouwelijk aan de Kamer gemeld. Het is opgenomen in de Letter of Intent van Lockheed Martin die op 10 oktober 2006 vertrouwelijk aan de Kamer is gezonden (Kamerstuk 26 488, nr. 48) en de Letter of Agreement met Pratt & Whitney die op 16 oktober 2007 vertrouwelijk aan de Kamer is aangeboden (Kamerstuk 26 488, nr. 63). In de openbare aanbiedingsbrief bij deze Letter of Agreement is onder meer vermeld dat indien de planning van het aantal aan te schaffen vliegtuigen wordt gewijzigd, dit ook zijn weerslag zal hebben op de totaalwaarde van de aanbestedingen waarin de Nederlandse industrie kan participeren.
    In 2002 heeft het toenmalige kabinet besloten tot deelneming aan de ontwikkelingsfase van de JSF omdat dit toestel het beste aansloot bij de Nederlandse operationele eisen. Daarnaast hebben de mogelijkheden van de Nederlandse industrie voor de verwerving van ontwikkelingsopdrachten, en in het verlengde daarvan productieopdrachten, ook een belangrijke rol gespeeld. Nederland is sinds die tijd partner in de ontwikkeling van de JSF. Zoals bekend zal een besluit over de vervanging van de F-16 worden overgelaten aan een volgend kabinet.

  • Vraag 3

    Klopt het dat, indien Nederland afhaakt of uiteindelijke besluit de JSF toestellen niet aan te schaffen, de huidige contracten met Nederlandse bedrijven komen te vervallen? Kunt u dit toelichten en in dit kader een appreciatie geven van het kabinetsstandpunt dat er niet voorgesorteerd wordt op de aanschaf van de JSF?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven uit welke afspraken blijkt dat deze voorwaarden zijn gesteld? Wanneer zijn die afspraken gemaakt? Geldt dit voor de bestaande miljard euro aan contracten? Voor welke omvang aan raamcontracten gelden deze voorwaarden? Hoe zit het met onderhoudscontracten?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Wanneer en op welke wijze heeft u dit gedeeld met de Tweede Kamer? Op welke wijze is meegewogen in de beslissing om mee te doen aan de ontwikkelfase van de JSF, dat de toestellen ook daadwerkelijk aangeschaft moeten worden? Op welke wijze is dit meegenomen in de kosten-baten-analyes?

    Zoals in het antwoord op de vragen 2, 3 en 4 vermeld, is de Kamer op verschillende momenten gedeeltelijk vertrouwelijk geïnformeerd over de voorwaarden die gelden voor het verstrekken van orders door de Amerikaanse hoofdaannemers aan de Nederlandse industrie.
    Ten behoeve van de Nederlandse deelneming aan de SDD-fase is in 2002 de business caseopgesteld. Dit is een rekenmodel waarin alle uitgaven en inkomsten bij enerzijds deelneming aan de JSF-ontwikkeling en anderzijds kopen van de plank vergelijkbaar zijn gemaakt. De business case berust op het totaal aantal te produceren toestellen, waaronder het voor Nederland geplande aantal toestellen. Om de business casevoor deelneming aan de ontwikkeling sluitend te krijgen, was een bijdrage van het bedrijfsleven nodig. Daartoe hebben de Staat en de industrie in 2002 de Medefinancieringovereenkomst (MFO) getekend. De brief van 14 januari 2005 (Kamerstuk 26 488, nr. 26) bevat een uitgebreide uiteenzetting van de MFO en de business case.
    De minister van Economische Zaken heeft de Kamer op 24 maart 2010 (Kamerstuk 26 488, nr. 223) geïnformeerd over het arbitrageproces inzake de business case, de resultaten van het overleg met de luchtvaartindustrie en de met de luchtvaartindustrie bereikte overeenstemming. In de defensiebegroting 2011 (Kamerstuk 32 500 X, nr. 2) is uiteengezet hoe wordt omgegaan met het tekort van de business case.

  • Vraag 6

    Is het waar dat Nederland niet uit het JSF-programma kan stappen en de door Nederland geïnvesteerde middelen á 850 mln niet kan worden terug gevorderd? Kunt u dit toelichten? Komen deze te vervallen wanneer Nederland besluit de JSF-toestellen niet aan te schaffen?

    Zoals eerder aan de Kamer gemeld, onder meer met de jaarrapportage over 2010, kan Nederland op elk moment uit het JSF-programma stappen met inachtneming van de bepalingen in de Memoranda of Understanding (MoU’s). Volledig uitstappen is alleen aan de orde als zou worden besloten dat de F-35 geen kandidaat meer is voor de vervanging van de F-16. Nederland heeft tot op heden vier MoU’s ondertekend die ons land zou moeten opzeggen bij een besluit volledig uit het F-35 project te stappen. Het betreft het SDD-MoU uit 2002 over de ontwikkeling van de F-35, het PSFD-MoU uit 2006 over de productie, het in 2006 door Nederland en Italië getekende Production & Sustainment (P&S) MoU voor Europese samenwerking waartoe Noorwegen vervolgens in 2007 is toegetreden, en het MoU uit 2008 over de operationele testfase (IOT&E). Ook zou Nederland moeten afzien van de koop van het eerste testtoestel en tweede testtoestel. De bijdrage aan de JSF-ontwikkeling van $ 800 miljoen kan niet worden teruggevorderd. Daarnaast kunnen, conform de bepalingen daarover in de MoU’s, mogelijke kosten die door het uitstappen kunnen ontstaan voor de andere partnerlanden daarbovenop in rekening worden gebracht. Zie ook het antwoord op vraag 7.

  • Vraag 7

    Wat zijn de uitstapkosten als Nederland besluit om uit het JSF programma te stappen? Kunt u dit specificeren en toelichten?

    Met de jaarrapportage over 2010, verzonden in maart 2011, is de Kamer geïnformeerd over de uitstapkosten op dat moment. Sindsdien is een tweede toestel aangeschaft waarvoor verplichtingen zijn aangegaan. In de defensiebegroting 2012 (Kamerstuk 33 000 X, nr. 2) is voor de belangrijkste uitgavenposten een overzicht van de geraamde uitgaven voor het project Vervanging F-16 opgenomen. Opbrengsten van de verkoop van de twee toestellen na voltooiing van de productie kunnen hierop in mindering worden gebracht. Verder blijft Nederland ook bij uitstappen recht houden op royalty’s bij de productie van toestellen vanwege de bijdrage van $ 800 miljoen aan de JSF-ontwikkeling, en zullen er afdrachten van de industrie zijn. Een geactualiseerd overzicht van de uitstapkosten, gespecificeerd in uitgaven, lopende verplichtingen en eventuele opbrengsten maakt deel uit van de jaarrapportage over 2011 die voor 1 juni a.s. aan de Kamer wordt verzonden.

  • Vraag 8

    Klopt het dat in Italië een gereduceerd aantal bestelde JSF’s niet zal leiden tot een lager rendement van de aanvankelijke bijdrage voor de ontwikkelingsfase?2 Kunt u dit verklaren in het licht van de gesuggereerde daling van het Nederlandse rendement bij een afname of volledig schrappen van het aantal bestelde vliegtuigen?

    In Italië worden op dit moment bezuinigingsmaatregelen uitgewerkt. Daarbij wordt ook het aantal aan te schaffen F-35 toestellen opnieuw vastgesteld. Op dit moment is, voor zover mij bekend, daarover nog geen besluit genomen.
    In het artikel in Aviation Week waarnaar wordt verwezen, wordt gesproken over het terugverdienen van de investeringen in de ontwikkeling van de F-35 en de bouw van een assemblagefabriek (Final Assembly and Checkout Facility, FACO) in Italië. Het artikel meldt dat Italië ervan uitgaat dat deze investeringen zelfs bij een lagere bestelhoeveelheid door Italië zullen worden terugverdiend.
    Zoals uiteengezet in het antwoord op de vragen 2, 3 en 4 zal de Nederlandse industrie ook bij een lagere Nederlandse bestelhoeveelheid orders ontvangen, maar zal het orderpakket waarschijnlijk geringer in omvang zijn. Verder zal de Nederlandse industrie de effecten merken indien in totaal minder JSF-toestellen zullen worden gebouwd en daarvoor ook minder productieopdrachten kunnen worden gegund.

  • Vraag 9

    Kunt u deze vragen beantwoorden voor het eerstvolgende debat over de JSF?

    Ja.

18 januari 2012 - 21 maart 2012
Het Frans-Duitse voornemen om een financiële transactiebelasting in te voeren in de eurozone
Geert Wilders (PVV), Teun van Dijck (PVV)
Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)
1. Wall Street Journal, 14 januari 2012
2. Brief VNO NCW en MKB Nederland aan de voorzitter en leden van de Vaste Commissie voor Financiën uit de Tweede Kamer der Staten Generaal, 13 december 2011
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van persberichten over het voornemen van kanselier Merkel en de Franse president Sarkozy om binnen de eurozone een financiële transactiebelasting in te voeren?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de vrees van VNO-NCW en MKB Nederland dat de invoering van een financiële transactiebelasting kan leiden tot een verlaging van de pensioenuitkering van meer dan 10%2? Deelt u de mening dat dit niet acceptabel is?

    Ik deel de vrees dat een financiële transactiebelasting kan leiden tot een verhoging van uitvoeringskosten van pensioenfondsen waardoor de financiële resultaten en daarmee de pensioenuitkeringen verder onder druk komen te staan. De precieze gevolgen voor pensioenuitkeringen zijn op dit moment moeilijk te kwantificeren. Pensioendeelnemers worden reeds geconfronteerd met de gevolgen van onder meer de kredietcrisis en de Europese schuldencrisis. Ook gezien de recent aangekondigde kortingen op de pensioenuitkeringen van bepaalde pensioenfondsen moeten we heel goed nadenken over de gevolgen die een eventuele financiële transactiebelasting met zich meebrengt.

  • Vraag 3

    Bent u het eens met VNO-NCW en MKB Nederland, alsook het Centraal Planbureau, dat een dergelijke belasting zal leiden tot een structurele krimp van de economie (van 0,53% tot 1,76%), iets wat wij in deze tijden van recessie kunnen missen als kiespijn?2

    Voor een uitvoerige analyse van de risico’s op een structurele krimp van de economie als gevolg van een eventuele invoering van de financiële transactiebelasting en de mening van de regering over de financiële transactiebelasting zou ik willen verwijzen naar de kabinetsreactie op de CPB evaluatie Financiële Transactiebelasting.

  • Vraag 4

    Bent u bereid zich met klem tegen de invoering van een financiële transactiebelasting te verzetten?

    Zie antwoord vraag 3.

17 januari 2012 - 23 januari 2012
Het tekort aan soldaten en korporaals
Wassila Hachchi (D66)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. Trouw, 16 januari 2012-01-17.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «Krimpende landmacht komt personeel tekort»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Onderschrijft u het probleem, dat als gevolg van het feit dat «overtollige» officieren nog op de loonlijst staan er geen financiële ruimte is om tekorten op andere plaatsen in de Landmacht op te vullen, dat luitenant-generaal Marc Kruif aankaart?

    In mijn brief van 18 november 2010 (Kamerstuk 32 500 X, nr. 16) heb ik uiteengezet dat Defensie vanwege de financiële problematiek de instroom van personeel heeft beperkt. Deze maatregel heeft onder meer gevolgen gehad voor de vulling van de operationele eenheden bij de defensieonderdelen. Conform de beleidsbrief van 8 april 2011 Defensie na de kredietcrisis(Kamerstuk 32 733, nr. 1) zullen de operationele eenheden in 2013 volledig zijn gevuld en de overige eenheden in 2014. De werving- en opleidingsinspanningen zijn hierop gericht en ik informeer de Kamer over de voortgang in de Personeelsrapportages. In de beleidsbrief heb ik ook uiteengezet dat bij Defensie veel arbeidsplaatsen verloren zullen gaan. Het betreft onder meer hogere onderofficiers- en officiersfuncties. Zodra de functies van deze werknemers komen te vervallen en zij geen andere functie binnen Defensie kunnen vinden, kunnen zij gebruik maken van de maatregelen uit het Sociaal Beleidskader (SBK). Binnen Defensie zijn hiervoor financiële middelen vrijgemaakt zodat deze werknemers geen extra beslag leggen op de middelen van het desbetreffende defensieonderdeel.

  • Vraag 3

    Speelt deze problematiek ook in de andere onderdelen van Defensie zoals de Marine en de Luchtmacht?

    De andere defensieonderdelen waaronder het Commando zeestrijdkrachten en het Commando luchtstrijdkrachten hebben een andere personeelsopbouw dan het Commando landstrijdkrachten (CLAS). Het effect van de maatregelen uit de brief van 18 november 2010 is bij deze defensieonderdelen hetzelfde, maar wel kleiner dan bij het CLAS en is in het bijzonder het geval bij specifieke functies.

  • Vraag 4

    Verwacht u dat het percentage openstaande vacatures voor de laagste militaire rangen verder zal toenemen? Kunt u dit per onderdeel van Defensie toelichten? Waar ligt wat u betreft de grens?

    Zodra de vulling van een operationele eenheid lager is dan zeventig procent is deze eenheid niet meer inzetbaar. Dit is niet aan de orde bij de operationele eenheden.
    Bij de beantwoording van vraag 2 heb ik uiteengezet dat de wervings- en opleidingsinspanningen van Defensie zijn gericht op een vulling van de operationele eenheden in 2013. Voorts bestudeer ik maatregelen voor het behoud van personeel binnen de uitgangspunten van de numerus fixus.

  • Vraag 5

    Welke consequenties heeft het leegstromen van de laagste militaire rangen voor Defensie?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Wat gaat u hieraan doen?

    Zie antwoord vraag 4.

17 januari 2012 - 17 februari 2012
Gebrek aan openheid over mogelijke tankdeal met Indonesie
Arjan El Fassed (GL)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA), Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. Indonesie In Dark On Dutch Tank Purchase, Jakarta Globe, 15 januari …
2. Kamerstuk 33 000 X, nr. 47.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Indonesie In Dark On Dutch Tank Purchase» (Jakarta Globe, 15 januari 2012).1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u in het licht van de motie El Fassed c.s.2 over de verkoop van tanks aan Indonesië toelichten waarom er blijkbaar nog steeds gesproken wordt over de verkoop van deze tanks aan Indonesië? Kunt u toelichten op welke wijze u de motie gaat uitvoeren?

    Zoals gesteld tijdens de behandeling van de defensiebegroting onderzoekt Defensie momenteel de verkoopmogelijkheden van overtollig defensiematerieel, waaronder de Leopard-tanks. Indonesië en enkele andere landen hebben belangstelling voor deze tanks getoond. Met deze landen worden vertrouwelijke gesprekken gevoerd, die kunnen leiden tot verkoop van materieel. Mocht het met een van die landen tot een overeenkomst komen, dan zal die uiteraard in overeenstemming met de motie-Van den Doel c.s. (Kamerstuk 22 054 nr. 24) aan de Kamer worden gemeld.

  • Vraag 3

    Heeft u de Indonesische regering geinformeerd naar de mening van de meerderheid van de Tweede Kamer en de genoemde motie over de verkoop van tanks aan Indonesie?

    Ja.

  • Vraag 4

    Heeft het Indonesische ministerie van Defensie een aantal Indonesische parlementsleden uitgenodigd voor een bezoek aan Nederland? Heeft dit bezoek plaatsgevonden? Zo ja, wanneer? Waarom zijn daarover geen mededelingen gedaan?

    Neen. Waarschijnlijk wordt met de vraag gedoeld op een delegatie van het Indonesische leger.

  • Vraag 5

    Klopt het dat de ondervoorzitter van de Defensie commissie uit het Indonesisch parlement een onderzoek wil naar politieke aspecten van de mogelijke aanschaf? Kunt u toelichten welke politieke aspecten reden zijn voor een onderzoek?

    Enkele Indonesische parlementsleden, onder wie de vicevoorzitter van de parlementaire commissie die zich bezighoudt met defensieaangelegenheden, hebben laten weten vragen te hebben over de operationele inzetbaarheid van de Leopard-tanks in de Indonesische omstandigheden en over de technische aspecten van een aanschaf. In onder andere een onderhoud met de Indonesische minister van Defensie heeft de parlementaire commissie Buitenlandse Zaken en Defensieaangelegenheden zich recentelijk kritisch uitgelaten over een mogelijke aanschaf door Indonesië van de Nederlandse Leopard tanks. Enkele parlementariërs zeiden twijfels te hebben over de geschiktheid van de Leopard tanks voor het Indonesische terrein en wegennet. Daarnaast zou volgens sommigen een aanschaf voorbij gaan aan de regeringsdoelstelling de Indonesische defensie-industrie te bevorderen.

  • Vraag 6

    Is het waar dat er twijfels zijn in Indonesie over technische aspecten en over het aanbestedingsproces?

    Zie antwoord vraag 5.

  • Vraag 7

    Herinnert u zich uw toezeggingen tijdens het algemeen overleg over het wapenexportbeleid van 21 december 2011? Wanneer krijgt de Tweede Kamer inzage in de catalogus en de lijst van landen die in aanmerking komen voor de export van overtollig defensiematerieel?

    Ja. Naar aanleiding van het algemeen overleg is er contact geweest met het ministerie van Defensie. Defensie stelt sinds eind 2003 geen catalogus met voor verkoop beschikbaar materieel meer op. Er is ook geen lijst van landen die in aanmerking komen voor export. Sinds 2003 wordt gewerkt met informatiebrochures over overtollig materieel dat verkocht kan worden en die belangstellenden voorzien van algemene (technische) informatie over die goederen. Op verzoek van landen die belangstelling hebben, kan nadere informatie worden verschaft, eventueel in de vorm van een offerte. De Kamer wordt over het voor verkoop beschikbaar overtollig materieel geïnformeerd via het Materieelprojectenoverzicht dat jaarlijks in september aan de Kamer wordt aangeboden (laatstelijk MPO 2011: Kamerstuk 27 830 nr. 90).

  • Vraag 8

    Heeft u de regering van Indonesië ervan op de hoogte gebracht dat Nederland op dit moment geen exportvergunning kan verlenen voor de verkoop van tanks aan Indonesië in verband met het Europees Gemeenschappelijk Standpunt inzake Wapenexport? Zo neen, waarom niet?

    De Indonesische autoriteiten zijn geïnformeerd over de motie El Fassed c.s. De toetsing van een vergunningaanvraag aan de hand van het Europees Gemeenschappelijk Standpunt staat daar los van.

17 januari 2012 - 14 februari 2012
Het bericht dat het ministerie van Defensie zonnepanelen op scholen en gemeentelijke gebouwen medefinanciert
Marcial Hernandez (PVV), Richard de Mos (PVV)
Hans Hillen (minister defensie) (CDA)
1. http://www.coevordenhuisaanhuis.nl/index.php?n_id…
  • Vraag 1

    Klopt het dat u, in navolging van de opening van het eerste windmolenpark van Defensie in Drenthe eind november 2011, met financiële middelen bijdraagt aan het aanbrengen van zonnepanelen op scholen en gemeentelijke gebouwen in Coevorden? Zo ja, hoeveel draagt Defensie hieraan bij?1

    Ten behoeve van de bouw van het windturbinepark in Coevorden hebben Defensie en de gemeente Coevorden een overeenkomst gesloten. De financiële bijdrage aan de plaatsing van zonnepanelen op scholen en gemeentelijke gebouwen maakt daarvan deel uit. Met deze bijdrage zorgt Defensie ervoor dat niet alleen Defensie als geheel profiteert van energiebesparende maatregelen in de vorm van dit windturbinepark, maar ook de lokale gemeenschap in de vorm van zonnepanelen op openbare gebouwen. Dit heeft bijgedragen aan het plaatselijke draagvlak voor de overeenkomst.

  • Vraag 2

    Welk belang heeft het ministerie van Defensie bij het subsidiëren van zonnepanelen op scholen en gemeentelijke gebouwen?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het een verkeerd signaal is indien Defensie aan de ene kant investeert in zonnepanelen die niet voor eigen gebruik zijn terwijl er aan de andere kant operationele eenheden en kazernes worden afgestoten door de bezuinigingen? Zo nee, waarom niet?

    Neen. De eenmalige bijdrage van € 121 000 aan het gemeentelijke project, als onderdeel van de overeenkomst met de gemeente Coevorden, maakt deel uit van de investeringskosten ad € 5,6 miljoen van het windturbinepark. Bij de huidige elektriciteitsprijzen leveren deze windturbines Defensie op termijn een jaarlijkse besparing op van € 600 000. Dit bedrag kan Defensie weer besteden ten behoeve van de operationele activiteiten.

  • Vraag 4

    Kunt u de Kamer een overzicht sturen van alle (toekomstige) uitgaven die Defensie doet in het kader van de energievoorziening? Zo nee, waarom niet?

    Bij de huidige energieprijzen besteedt Defensie jaarlijks ongeveer € 80 miljoen aan de inkoop van energie. Verder voert Defensie een programma van energiebesparende maatregelen uit. Zo worden defensiegebouwen voorzien van gevel- en dakisolatie en dubbel glas. In de periode 2009–2017 is met dit programma in totaal ongeveer € 65 miljoen gemoeid. Deze investeringen verdienen zichzelf op termijn terug.

  • Vraag 5

    Kunt u ook een overzicht sturen van het aantal defensiemedewerkers en hun rang of salarisschaal die zich bezighouden met het energiebeleid van Defensie? Zo nee, waarom niet?

    Beleidsvorming is een taak van de Bestuursstaf. Het energiebeleid betreft hoofdzakelijk het beleid ten aanzien van de inkoop en besparing van energie en het beleid om de kwaliteit van de energievoorziening te waarborgen. Bij de Bestuursstaf zijn geen beleidsmedewerkers die zich uitsluitend met het energiebeleid bezighouden. Het aantal beleidsmedewerkers dat gedeeltelijk het energiebeleid als werkveld heeft, bedraagt ongeveer negen. Het betreft burgermedewerkers in de schalen twaalf of dertien of militairen in de rang van luitenant-kolonel.

16 januari 2012 - 7 maart 2012
De verwoesting door de overheid van de provincie Lahore (Pakistan) van gebouwen van de Lahore Charitable Organization
Pieter Omtzigt (CDA)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. LDA takes over Christian Property in Garhi Shahu, Pakistan Times en Church Property, demolition denounced, The Express Tribune, beiden zowel online als op papier op 11 januari.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het feit dat op 10 januari 2012 de autoriteiten van de Pakistaanse provincie Lahore 4 gebouwen van de Lahore Charitable Organization, waarin mensen woonachtig waren en een kapel gevestigd was, vernietigd hebben met Bulldozers?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het moedwillig bulldozeren van gebouwen, die al meer dan 100 jaar in bezit zijn van een erkend goed doel in Pakistan?

    Dit incident laat zien hoe kwetsbaar de positie van minderheden is in Pakistan. Uit het onderzoeksrapport van de mensenrechtenorganisatie Centre for Legal Aid, Assistance and Settlement (CLAAS) blijkt dat deze kwalijke actie waarschijnlijk door geldelijke motieven is ingegeven. Landonteigening komt in Pakistan veel voor. Minderheden zijn hier geregeld slachtoffer van.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de situatie van minderheden in Pakistan op dit moment, mede in het licht van de bevindingen van de Justice and Peace Committee over onder andere de blasfemiewetten?

    De positie van minderheden in Pakistan is zorgelijk. De bevindingen illustreren de tekortkomingen van onder andere de blasfemiewetgeving. De Pakistaanse autoriteiten staan onder grote druk van invloedrijke religieuze groeperingen om de blasfemiewetgeving in stand te houden. In het huidige maatschappelijke klimaat in Pakistan kunnen religieuze minderheden onvoldoende in vrijheid hun geloof belijden.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om bij de Pakistaanse autoriteiten via de ambassadeur opheldering te vragen over de redenen van verwoesting van deze gebouwen en te rapporteren aan de Kamer hierover?

    Nederland heeft op bilateraal niveau uitleg gevraagd aan de Pakistaanse autoriteiten over dit incident. De zaak is inmiddels door de Pakistaanse minister van National Harmony onder de aandacht gebracht van Premier Gilani die toegezegd heeft nadere stappen te zullen ondernemen en de Provincie Punjab hierop aan te spreken. Nederland volgt de ontwikkelingen rondom deze kwestie en spreekt in afstemming met andere EU-lidstaten de regering van Pakistan aan op de noodzaak een substantiële bijdrage te leveren aan de verandering van het maatschappelijke en politieke klimaat, ten gunste van minderheden.

16 januari 2012 - 14 maart 2012
Kinderarbeid en positie Dalits in India
Joël Voordewind (CU)
Henk Bleker (staatssecretaris economische zaken) (CDA), Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. Aanhangsel Handelingen, nr. 772, vergaderjaar 2011–2012. …
2. Kamerstuk 32 500 V, nr. 110.
3. Zie: http://www.ituc-csi.org/india-workers-rights-require-more.html?…
4. http://www.dalits.nl/111121.html …
  • Vraag 1

    Is het – mede gezien uw antwoord op eerdere vragen1 over een robuust duurzaamheidhoofdstuk in het EU-India vrijhandelsverdrag – mogelijk gebleken overeenstemming te bereiken over zo’n hoofdstuk dat in overeenstemming is met de motie die de Kamer daarover heeft aangenomen?2 Zo nee, bent u dan van plan om gezien de motie uw steun aan het verdrag te onthouden? Zo nee, waarom niet?

    Het is niet mogelijk gebleken om de onderhandelingen over het EU-India vrijhandelsverdrag voor de EU-India Top van afgelopen 10 februari af te ronden.

  • Vraag 2

    Onder verwijzig naar uw antwoord op vraag 5 over «Kinderarbeid en de positie van Dalits in India»: «De Indiase regering heeft de afgelopen jaren wetgeving ingevoerd om kinderarbeid, dwangarbeid en non-discriminatie tegen te gaan», kunt u de Kamer informeren welke wetgeving dit betreft en hoe u de uitvoering daarvan beoordeelt?

    Het gaat om de «Right to Education Act», de «Child Labour Prohibition & Regulation Act» en de National Rural Employment Guarantee Act (NREGA). De Indiase overheid zet de nodige stappen om kinderarbeid en discriminatie van Dalits tegen te gaan, maar merkt tegelijkertijd dat capaciteitsgebrek en de hardnekkige (rurale) ontwikkelingsproblematiek, implementatie soms in de weg staan.

  • Vraag 3

    Bent u, gezien uw antwoord op genoemde vraag 5, van mening dat het kritische rapport van de International Trade Union Confederation (ITUC) over de uitvoering van de vier fundamentele arbeidsrechten in India3 te somber is over de bestaande situatie in India? Zo ja, op welke bronnen baseert u uw afwijkende oordeel en kunt u de Kamer uw onderbouwde analyse doen toekomen?

    Het ITUC-rapport is kritisch over de naleving van de vier fundamentele arbeidsrechten in India in de praktijk. Wat betreft het bestrijden van kinderarbeid is het van belang te onderkennen dat door de Right to Education Act wellicht miljoenen kinderen, meer dan voorheen naar school gaan.
    India beschikt over een goed stelsel van wetten en regelgeving op het terrein van mensenrechten, maar er zijn verbeteringen nodig in de naleving daarvan.

  • Vraag 4

    Welke bijdrage levert u, gezien uw prioriteit voor de vier fundamentele arbeidsrechten, aan de betere naleving van deze rechten in India, onder meer via bilaterale politieke contacten, de EU, de VN en het MVO instrumentarium?

    De Indiase overheid is verantwoordelijk voor naleving van de vier fundamentele arbeidsrechten in India. Nederland is actief lid van VN-organisaties zoals ILO UNICEF, UNDP en UNIFEM. Deze organisaties hebben programma’s in India gericht op naleving van fundamentele arbeidsrechten. Nederland is voorts actief in de voorbereidingen van de EU-India mensenrechtendialoog, waarin o.a. fundamentele arbeidsrechten geagendeerd staan.
    Daarnaast ondersteunt de Nederlandse Ambassade in New Delhi Nederlandse bedrijven om arbeidsomstandigheden te verbeteren in de keten.

  • Vraag 5

    Kunt u de Kamer de «studies/analyses die stellen dat de positie van Dalits verbetert, bijvoorbeeld in de deelstaat Uttar Pradesh» doen toekomen? Bent u van mening dat deze verbeteringen substantieel zijn en zich met de huidige aanpak van de Indiase regering sterk zullen voortzetten? Of bent u van mening dat de Indiase overheid nog aanzienlijke nieuwe inspanningen moet verrichten om de rechten van Dalits op tal van terreinen te waarborgen?

    Ik stuur u deze studie «Rethinking Inequality: Dalits in Uttar Pradesh in the Market Reform Era» als bijlage toe.4
    De woon-, werk- en sociale omstandigheden van Dalits, in de deelstaat Uttar Pradesh, verbeteren. Nationale wetgeving voor de bescherming van Dalits is voldoende aanwezig, hoewel vooral in landelijke gebieden implementatie van deze wetgeving vaak gebrekkig is.

  • Vraag 6

    Betekent uw antwoord op vraag 7 over de uitvoering van de motie over de positie van de Dalits («In de mensenrechtenstrategie van de Nederlandse regering staat dat effectiviteit van het beleid voorop zal staan en dat daarbij selectiever zal worden opgetreden») dat u niet van plan bent de motie (in zijn geheel) uit te voeren? Zo ja, waarom niet, gezien uw eerdere toezegging dat u de motie zou uitvoeren? Zo nee, wat gaat u doen om de motie wel uit te voeren?

    De Nederlandse regering heeft in de mensenrechtenstrategie «Verantwoordelijk voor Vrijheid» duidelijke keuzes gemaakt. Hierbij is aangegeven dat effectiviteit en selectiviteit voorop staan in de uitvoering van het beleid. Ik heb naar aanleiding van de kamermotie besloten een financiële bijdrage te geven aan de organisatie International Dalit Solidarity Network (IDSN). In EU-kader en VN-verband staat het onderwerp »discriminatie op basis van werk en afkomst» op de agenda.

  • Vraag 7

    Bent u van plan, zowel bilateraal en/of samen met de Europese Commissie om de Indiase regering aan te spreken op de inhoud van het rapport «Torture in India 2011»4 van het Asian Centre for Human Rights, waaruit onder meer blijkt dat sinds 2001 officieel 14 231 personen zijn geregistreerd die zijn overleden in politiebureaus en gevangenissen, in bijna alle gevallen door marteling (cijfers die volgens het rapport «een fractie» van het probleem weergeven)?

    In de jaarlijkse EU-India mensenrechten dialoog, eind maart 2012 staat het onderwerp op de agenda.

  • Vraag 8

    Wat wordt de inzet van de Nederlandse regering met betrekking tot mensenrechten in voorbereiding op en tijdens de komende EU-India Top en de mensenrechtendialoog met India in het voorjaar?

    Nederland spant zich ervoor in de eigen mensenrechtenprioriteiten hun plaats te geven.

  • Vraag 9

    Bent u bereid een analyse/notitie over de situatie op het gebied van arbeidsrechten en mensenrechten in India aan de Kamer te doen toekomen en daaraan een meerjarig werkprogramma te verbinden? Zo nee, waarom niet?

    In de jaarlijkse mensenrechtenrapportage aan uw Kamer wordt de Nederlandse inzet op het gebied van mensenrechten, ook in India, vermeld.

  • Vraag 10

    Bent u bereid de vragen voor 7 februari te beantwoorden i.v.m. de EU-India Top die in die week gehouden wordt?

    Helaas is het niet gelukt uw vragen voor aanvang van de EU-India Top (10 februari 2012) te beantwoorden.

16 januari 2012 - 8 februari 2012
Het plaatsen van Boko Haram op de lijst van terroristische organisaties van de EU
Henk Jan Ormel (CDA)
Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
1. The Economist van 27 december 2011.
2. de Volkskrant van 11 januari 2012.
3. Aanhangsel Handelingen, nr. 2965, vergaderjaar 2010–2011. …
  • Vraag 1

    Wat is uw analyse over het toenemende geweld tegen Christenen door Boko Haram zoals blijkt uit de artikelen «Bloody Christmas»1 en «Zeker acht doden bij aanslag op bar in Nigeria»?2

    Het aantal aanslagen gepleegd door de radicaal-islamitische groepering Boko Haram is de afgelopen maanden toegenomen. Hierbij zijn honderden doden gevallen. Daar waar het geweld eerder vooral plaatsvond in de noordoostelijke deelstaten, vonden in juni en augustus en recentelijk rond kerst ook terreuraanslagen plaats in Abuja. Bovendien richt het geweld zich steeds nadrukkelijker tegen christenen, volgens de vermeende leider van Boko Haram als vergelding voor het geweld tegen moslims in Nigeria.
    Boko Haram is in 2002 in de stad Maiduguri opgericht door Ustaz Mohammed Yusuf. De organisatie heeft als verklaarde doelstelling de invoering van de sharia in de noordelijke deelstaten en omverwerping van het Nigeriaanse federale democratische stelsel. Er is echter onduidelijkheid over de structuur en omvang van de organisatie en zelfs of er wel sprake is van één organisatie. Zo bestaat het vermoeden dat bepaalde fracties criminele activiteiten ontplooien zonder hierbij het ideologische gedachtegoed van Boko Haram te delen. Het recente geweld wordt niet alleen veroorzaakt door religieuze tegenstellingen. Wel wordt religie door Boko Haram gebruikt wordt om het land te destabiliseren. Ook de sociaaleconomische ongelijkheid in Nigeria, en in het bijzonder tussen het noorden en het zuiden van het land, speelt hierbij een belangrijke factor. De hoge werkloosheid onder jongeren biedt hierbij een vruchtbare bodem voor extremistische organisaties zoals Boko Haram.
    Om deze problemen tegen te gaan is een structurele aanpak nodig. Nederland steunt initiatieven van de internationale gemeenschap om deze oorzaken structureel aan te pakken, zowel op het gebied van bescherming van de mensenrechten als op het terrein van ontwikkelingsproblematiek.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven hoeveel mensen exact om het leven zijn gekomen tijdens de eruptie van sektarisch geweld rond de feestdagen in Nigeria?

    Bij de terreuraanslagen op drie kerken op 25 december 2011 kwamen ongeveer 50 mensen om het leven en vielen vele gewonden. Bij andere aanvallen op christenen in de afgelopen weken vielen minstens 30 burgerslachtoffers, alsmede een onbekend aantal doden onder de Nigeriaanse veiligheidstroepen en onder militanten van Boko Haram. Het totaal aantal slachtoffers wordt op meer dan 100 geschat. Precieze cijfers zijn niet bekend.
    Intussen vond op 20 januari een serie gecoördineerde aanslagen op overheidsgebouwen in de noordelijke stad Kano plaats. Hierbij werden tenminste 185 mensen gedood.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven wat de actuele situatie is met betrekking tot de honderden gevluchte christenen in het Noorden van Nigeria, die op de vlucht zijn geslagen nadat tientallen mensen waren omgekomen door een serie aangeslagen gepleegd door aanhangers van de Boko Haram groepering? Kunt u eveneens aangeven in hoeverre er sprake is van vergeldingsacties op de Moslimgemeenschap?

    Een woordvoerder van Boko Haram stelde op 1 januari een driedaags ultimatum aan christenen om het noorden te verlaten. Tevens werden moslims opgeroepen juist naar het noorden te trekken. Sindsdien zijn er naar schatting honderden tot enkele duizenden christenen uit het noorden vertrokken uit angst voor aanslagen.
    Op 28 december 2011 werd getracht een Arabische school in de Nigerdelta in brand te steken. Op 10 januari werden een moskee en een Islamitisch centrum in de zuidelijke stad Benin City aangevallen, waarbij ten minste vijf moslims omkwamen. Er wordt geschat dat enkele duizenden moslims reeds het zuiden hebben verlaten uit angst voor represailles.

  • Vraag 4

    Kunt u een analyse geven van de Boko Haram groepering die de laatste tijd steeds nadrukkelijker van zich laat horen en verantwoordelijk is voor het oplaaien van het geweld in Nigeria? Deelt u de mening dat Nigeria internationale steun nodig heeft om de groeiende invloed van Boko Haram tot stilstand te brengen?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om in EU verband te pleiten voor het toevoegen van Boko Haram aan de lijst van terroristische organisaties?

    De Nederlandse regering is van mening dat toevoegen van Boko Haram aan de lijst van terroristische organisaties moet worden overwogen en zal dit binnen de EU aan de orde stellen.

  • Vraag 6

    U heeft in het voorjaar van 2011 aangegeven3 dat de Nederlandse ambassade in de contacten met de Nigeriaanse overheid actief aandacht vraagt voor de geweldsescalatie in Nigeria en ook binnen de EU en de VN aandacht blijft geven aan de zorgwekkende situatie; kunt u aangeven in hoeverre dit is bereikt?

    Naar aanleiding van de recente aanslagen heb ik in een brief aan mijn Nigeriaanse ambtgenoot mijn condoleance aangeboden en mijn medeleven uitgesproken. Daarbij heb ik het geweld veroordeeld en aangedrongen op het bevorderen van de dialoog tussen verschillende religies.
    De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, Catherine Ashton, heeft namens alle EU-landen de aanslagen op kerstdag veroordeeld en steun betuigd aan de Nigeriaanse overheid om burgers bescherming te bieden. Daarnaast heeft Nederland aangedrongen op bespreking van mogelijke steun in EU-verband om het geweld in Nigeria tegen te gaan en de Nigeriaanse autoriteiten hierop te blijven aanspreken. In de politieke dialoog met Nigeria dringt de EU aan op het voeren van beleid gericht op goed bestuur, mensenrechten, corruptiebestrijding en economische hervormingen. Deze thema’s worden gesteund met een programma van € 677 miljoen voor de periode 2009–2013.
    Tijdens hun informele overleg («Gymnich») op 9 en 10 maart a.s. zullen de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU onder andere spreken over het beleid van de EU ter bescherming van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging. Daarbij zal de situatie in Nigeria naar verwachting ook aan de orde komen.
    Ook in VN-verband dringt Nederland aan op een krachtige stellingname tegen het geweld en op verbetering van de sociaaleconomische omstandigheden in Nigeria.
    Het recente geweld werd door de secretaris-generaal van de VN sterk veroordeeld en de VN Hoge Commissaris voor de Mensenrechten riep op 12 januari de Nigeriaanse overheid en religieuze leiders op om gezamenlijk het geweld een halt toe te roepen.

  • Vraag 7

    Door welke Islamitische regeringsleiders is het geweld in Nigeria veroordeeld? Heeft ook de Organisation for Islamic Cooperation (OIC) het geweld veroordeeld?

    De secretaris-generaal van de Organisation for Islamic Cooperation, professor Ekmeleddin Ihsanoglu, veroordeelde in een verklaring van 22 januari de dreiging van Boko Haram en riep op tot vreedzaamheid en eenheid in Nigeria. Daarnaast hebben zowel Nigeriaanse islamitische leiders als ook vertegenwoordigers van diverse islamitische organisaties in de wereld de aanslagen sterk veroordeeld.