Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
5061 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
27 mei 2013 - 22 juli 2013
Europese subsidies voor Israëlische bedrijven in de militaire industrie en Israëlische bedrijven die in illegale nederzettingen actief zijn
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. How the EU subsidises Israel’s military-industrial complex, http://ww…
2. http://www.bricup.org.uk/documents/FP7Letter.pdf …
  • Vraag 1

    Kent u het artikel «How the EU subsidises Israel’s military-industrial complex»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat binnen het Seventh Framework Program (FP7) van de EU het Israëlische bedrijf IAI, dat een belangrijke leverancier is voor het Israëlische leger, subsidie voor onderzoek heeft ontvangen, waaronder voor de ontwikkeling van onbemande vliegtuigen? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Ja, het Israëlische bedrijf Israel Aerospace Industries heeft onder het Seventh Framework Program (FP7) onder meer subsidie ontvangen voor onderzoek – samen met twaalf andere Europese onderzoeksinstellingen – naar de ontwikkeling van onbemande vliegtuigen.

  • Vraag 3

    Kunt u een overzicht geven van de subsidies die de EU binnen het FP7 heeft verstrekt aan Israëlische bedrijven die (ook) actief zijn in de militaire industrie?

    Op basis van de voor handen zijnde gegevens kan ik u melden dat 23 Israëlische entiteiten voor een totaalbedrag van 26 miljoen euro deelnemen aan 49 FP7-projecten met het thema maatschappelijke veiligheid. Dit onderzoek in FP7 kent een zuiver civiele oriëntatie.

  • Vraag 4

    Kunt u bevestigen dat het Israëlische bedrijf Ahava, dat in een illegale nederzetting actief is, binnen het FP7 van de EU subsidie voor onderzoek heeft ontvangen?2 Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Het bedrijf Ahava Dead Sea Laboratories voert vier projecten uit onder het Nanosciences, Nanotechnologies, Materials and new Production Technologies-programma (NMP). Dit zijn projecten over nanodeeltjes, milieu en gezondheid.

  • Vraag 5

    Kunt u een overzicht geven van de subsidies die de EU binnen het FP7 heeft verstrekt aan bedrijven die in illegale nederzettingen actief zijn?

    De Europese Commissie beschikt niet over een dergelijk overzicht. Ik kan u wel melden dat alle Israëlische bedrijven die genoemde subsidie ontvangen juridisch gevestigd zijn binnen de internationaal erkende grenzen van de staat Israël.

  • Vraag 6

    Deelt u de opvatting dat het onwenselijk is dat de EU door middel van subsidies investeert in de Israëlische militaire industrie en in Israëlische bedrijven die actief zijn in illegale nederzettingen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Ten aanzien van de criteria voor de toekomstige toekenningen aan derde landen van het genoemde programma vinden momenteel verkenningen plaats door de Europese Commissie. Zodra deze hebben geleid tot meer duidelijkheid over de technische en juridische (on)mogelijkheden van aanpassing van de criteria, wordt uw Kamer daarover geïnformeerd.
    Vooruitlopend daarop kan ik u al wel melden dat wat het kabinet betreft bij de toekenning van Europese subsidies aan defensie-onderzoek in derde landen het voor de hand ligt aansluiting te zoeken bij de criteria die gelden binnen het EU-wapenexportbeleid. Voorkomen moet worden dat subsidiestromen bijdragen aan interne conflicten, regionale instabiliteit en/of mensenrechtenschendingen.

  • Vraag 7

    Deelt u de opvatting dat er een einde aan deze praktijken moet worden gemaakt en dat binnen de opvolger van FP7, Horizon 2020, EU subsidies voor de Israëlische militaire industrie en voor Israëlische bedrijven die actief zijn in illegale nederzettingen expliciet uitgesloten zouden moeten worden? Indien neen, waarom niet? Indien ja, bent u bereid hier in EU-verband op aan te dringen?

    Zie antwoord vraag 6.

27 mei 2013 - 11 juni 2013
Het bericht “EU wil meer concurrentie met haven Rotterdam”
Barry Madlener (PVV), Dion Graus (PVV)
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD)
1. http://www.nu.nl/economie/3481605/eu-wil-meer-concurrentie-met-haven-…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «EU wil meer concurrentie met haven Rotterdam»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat vindt u van de voorstellen van de Europese commissaris Siim Kallas, die tot meer concurrentie leiden voor onder andere de Rotterdamse haven?

    Op 24 mei heb ik kennis genomen van de mededeling van de Europese Commissie getiteld «Havens: motoren voor groei», alsmede van een voorstel voor een EU verordening waarmee een structuur wordt vastgesteld voor de toegang tot de markt voor havendiensten en voor financiële transparantie van zeehavens (hierna Havenverordening). Met de Havenverordening wordt het beginsel van vrijheid van dienstverlening op zeehavens van toepassing verklaard en wordt hiervoor een eenvormige juridische structuur gecreëerd, die rechtszekerheid moet bieden aan investeerders in zeehavens. Ik bestudeer dit zogenoemde Havenpakket momenteel. Via de BNC procedure zal ik u volgens afspraak uiterlijk op 14 juni 2013 informeren.

  • Vraag 3

    Hoeveel EU-geld zal direct of indirect worden ingezet via de Europese begroting om de concurrenten van de Rotterdamse haven te versterken? Welke gevolgen heeft dit EU beleid voor de tweede Maasvlakte?

    In de mededeling van de Europese Commissie wordt ingegaan op het verband tussen de Havenverordening en onder andere de nieuw te verschijnen TEN-T verordening voor de Europese Meerjarenbegroting in de jaren 2014 -2020. De Havenverordening is van toepassing op alle zeehavens in het TEN-T netwerk zoals zal worden vastgelegd in de nieuwe TEN-T verordening: 83 havens op het kernnetwerk en 236 havens op het uitgebreide netwerk. Drie Nederlandse havengebieden (de havens in de regio’s Amsterdam, Rotterdam en Zeeland) liggen op 3 van de 9 multimodale corridors van het TEN-T kernnetwerk. Alleen projecten die bijdragen aan het functioneren van de corridors van het kernnetwerk komen in aanmerking voor medefinanciering vanuit het TEN-T budget. De Europese Commissie overweegt om, bij de beoordeling van voorgestelde havengerelateerde projecten, ook de mate waarin havens aan de Havenverordening voldoen in de afweging te betrekken. De Havenverordening bepaalt overigens niets ten aanzien van de verdeling van het TEN-T budget en aan deze verordening zelf is ook geen budget verbonden. Wat de eventuele gevolgen zullen zijn voor de Tweede Maasvlakte in Rotterdam is op dit moment niet aan te geven.
    Voor de financiering van het Europese infrastructuurbeleid TEN-T zal waarschijnlijk tot 2020 een budget beschikbaar zijn van € 13,2 miljard, plus € 10 miljard uitsluitend bestemd voor de cohesielanden. Dit budget zal worden vastgelegd in de nieuwe Connecting Europe Facility verordening. Ik zet mij in voor een zo groot mogelijke bijdrage aan Nederlandse projecten, waaronder de aanleg van nieuwe sluizen te IJmuiden en Terneuzen.

  • Vraag 4

    Gaat het kabinet actie ondernemen tegen deze EU voorstellen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze?

    Zoals gesteld zal ik u via het BNC fiche uiterlijk op 14 juni 2013 informeren over het Kabinetsstandpunt op hoofdlijnen. Besluitvorming over de Havenverordening vindt plaats volgens de gewone wetgevingsprocedure. De Raad besluit met gekwalificeerde meerderheid. Het Europees Parlement heeft medebeslissingsbevoegdheid. Het standpunt van het Kabinet zal in de Raad worden ingebracht.

  • Vraag 5

    Kan het kabinet garanderen dat er geen cent Europees geld zal worden ingezet om de Rotterdamse haven te beconcurreren? Zo nee, waarom niet?

    Het Kabinet zet zich voortdurend in voor eerlijke concurrentie tussen zeehavens en geeft daarbij prioriteit aan een Europese aanpak van concurrentieverstorende staatssteun. De TEN-T middelen zijn bestemd voor ondersteuning van projecten met Europese meerwaarde in de gehele EU. Toekomstige aanvragen uit de Lidstaten worden op gelijke wijze beoordeeld. Nederland is voorstander hiervan.

24 mei 2013 - 3 juni 2013
Het bericht dat Brussel af wil van hervulbare olijfolieflesjes in restaurants
Helma Lodders (VVD), Mark Verheijen (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2800/Europese-Unie/article/detail/3443…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Brussel wil af van hervulbare olijfolieflesjes in restaurants»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Op basis van welke bevoegdheden is dit besluit in het comité genomen?

    Het besluit betreft een wijziging van een bestaande uitvoeringsverordening van de Europese Commissie met betrekking tot de handelsnormen voor olijfolie. In het kader van de Verordening inzake de Integrale Gemeenschappelijke Marktordening (verordening 1234/2007) is de Europese Commissie de bevoegdheid toegekend om handelsnormen vast te stellen voor olijfolie (artikel 113 en artikel 121).
    Besluiten met betrekking tot uitvoeringsverordeningen van de Commissie worden genomen in het Beheerscomité voor de Integrale Gemeenschappelijk Marktordening. Hierin zijn de lidstaten vertegenwoordigd.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat dit besluit van de Europese Commissie niets zal bijdragen aan de versterking van de interne markt en het draagvlak voor Europa?

    Wij delen de mening dat voorschriften als deze het draagvlak voor Europa geen goed doen. Dat heeft Nederland ook steeds tijdens de discussies in het beheerscomité uitgedragen. Nederland heeft aangegeven het onbegrijpelijk te vinden dat de Commissie juist in deze tijden van economische tegenwind en krimpende budgetten met voorstellen voor lastenverzwaring voor de horeca en de controlediensten komt zonder daarvoor afdoende rechtvaardigingsgrond te bieden. Er is eveneens op gewezen dat het reguleren van de wijze waarop in horeca gelegenheden olijfolie aan tafel geserveerd wordt, aan het subsidiariteitsbeginsel raakt. Nederland heeft om deze redenen tegen de maatregel gestemd.

  • Vraag 4

    In hoeverre strookt dit besluit met het subsidiariteitsbeginsel, in overweging nemende dat de effecten van dit besluit beperkt blijven tot de lidstaten zelf?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Welke precedentwerking zal uitgaan van dit besluit richting andere sectoren en is hier geen sprake van willekeur?

    De maatregel is gepresenteerd als een specifiek onderdeel van het actieplan van de Europese Commissie voor herstel van de Europese olijfoliesector door de kwaliteit van olijfolie te bevorderen en fraude in de sector te bestrijden. De maatregel kan daarmee worden opgevat als een bijzondere maatregel bedoeld om een specifieke situatie te adresseren – zij het dat naar de mening van Nederland de problemen van de Europese olijfoliesector van een structurele aard zijn die om andere oplossingen vragen dan maatregelen als deze. Vooralsnog is ons niet bekend dat de Europese Commissie overweegt op het terrein van andere sectoren gelijksoortige voorschriften met betrekking tot de horeca sector voor te stellen.

  • Vraag 6

    Is bekend welke uitvoeringslasten hiermee zijn gemoeid voor de horeca en worden dergelijke aspecten net als in Nederland betrokken bij de uiteindelijke afweging?

    Bij de lastenverzwaring voor de horeca moet o.a. worden gedacht aan uitbreiding van de huidige controles in het kader van de hygiënewetgeving e.d. met controles op de aan tafel geserveerde olijfolie – daarbij zou dan ook analytisch onderzoek moeten worden uitgevoerd. De horeca zou tevens te maken krijgen met een beperking in het aanbod van producten – er zouden immers enkel flessen met een speciale sluiting die navulling onmogelijk maakt mogen worden gebruikt – en daarmee mogelijk met hogere kosten. Ook zou de mogelijke toename in afval tot een lastenverzwaring kunnen leiden.
    Nederland heeft de Commissie voortdurend gewezen op de lastenverzwaring voor ondernemers in de horeca. De Commissie heeft ook een beleid om administratieve lasten tegen te gaan, maar liet in dit geval andere belangen prevaleren (consumentenbescherming, belangen olijfsector).

  • Vraag 7

    Welke mogelijkheden zijn er nog om dit besluit aan te vechten?

    Het verheugt ons dat Commissaris Çiolos, na de nodige politieke druk en de ophef in de media in de Europese Unie, heeft besloten om het besluit in te trekken.

  • Vraag 8

    Wat zegt dit volgens u over de wijze waarop dit soort besluiten in de Europese Unie genomen worden? Wat valt hieraan volgens u te verbeteren?

    De Commissie dient, zeker als het gaat om de uitoefening van haar uitvoeringsbevoegdheden, rekening te houden met administratieve lasten, subsidiariteit en proportionaliteit. De Commissie dient tevens de gevolgen en het draagvlak van haar voorstellen in kaart te brengen. Commissaris Çiolos heeft in zijn persconferentie van 23 mei jl. gezegd geen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid voor te willen staan dat slechts de belangen van enkele lidstaten behartigt en toegegeven dat er bij de maatregel onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van horecaondernemers. Nederland zal er bij de Commissie op blijven aandringen dat haar voorstellen in het belang van burgers en bedrijven zijn, voorzien zijn van een goede rechtvaardigingsgrond, en scherp blijven toetsen op de subsidiariteit en proportionaliteit van haar voorstellen.
    Het kabinet zal de Europese Commissie voor de zomer van 2013 een lijst sturen met EU wet- en regelgeving die leidt tot onnodige regeldruk voor ondernemers met het verzoek deze te vereenvoudigen of te schrappen. Conform de toezegging in het AO van 13 februari jl. over de Raad voor Concurrentievermogen zal deze lijst ook aan de Kamer worden gestuurd. Het traject van regeldrukvermindering wordt in samenhang bezien met de subsidiariteitsexercitie uit het regeerakkoord, zoals eerder aangekondigd (Kamerstuk 29 362 nr. 212). Ook daarover zal uw Kamer voor het zomerreces een brief toegaan.

22 mei 2013 - 25 juni 2013
Het bericht “Afghaanse tolk vreest bijltjesdag”
Wassila Hachchi (D66), Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA), Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD)
1. Volkskrant, 15 mei 2013
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Afghaanse tolk vreest bijltjesdag»?1

    We hebben kennis genomen van het artikel.

  • Vraag 2

    Heeft u onderzocht of Afghaanse tolken en andere medewerkers gevaar lopen na het transitieproces en de terugtrekking van de internationale aanwezigheid in algemene zin en de Nederlandse aanwezigheid in Kunduz in specifieke zin?

    Hoe de situatie zich na de terugtrekking van de internationale, inclusief Nederlandse, aanwezigheid zal ontwikkelen, valt op dit moment niet te voorzien. Ook is onzeker welk gevolgen dat heeft voor de veiligheid van de Afghaanse medewerkers. Wel zijn al enkele veiligheidsmaatregelen getroffen voor Afghanen die voor Nederland werken en is een inventarisatie gemaakt van Afghaans personeel dat voor Nederland gewerkt heeft (zie ook antwoord op vraag2.

  • Vraag 3

    Hoeveel Afghanen werken met Nederland samen in Kunduz onder Nederlands contract?

    Vier Afghanen hebben een tijdelijk contract met de Nederlandse ambassade in Kaboel als monitors van door Nederland gefinancierde projecten. Bij het vertrek van Nederland uit Kunduz wordt hun contract overgenomen door het Duitse Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ). Daarnaast is één chauffeur die in Kunduz werkt formeel in dienst van de Nederlandse Ambassade in Kaboel.
    De zestien Afghaanse tolken die werk verrichten voor de Nederlandse missie staan onder contract van de Duitse administratie.

  • Vraag 4

    Zijn er in het kader van dit samenwerkingsverband asielaanvragen gedaan? Zo ja, hoeveel? Zo neen, verwacht u deze?

    Voor zover bekend hebben de in antwoord 3 genoemde Afghanen die onder Nederlands contract in Kunduz werken geen asielaanvragen gedaan. Overigens registreert de IND informatie niet op dit niveau.

  • Vraag 5

    Bent u van mening dat deze Afghanen, mochten zij een asielaanvraag doen, het reguliere proces moeten doorlopen of is er een lichter regime van kracht? Wat zijn de kenmerken van dit mogelijke lichtere regime?

    Mensen die in levensgevaar verkeren omdat zij voor de Nederlandse missie gewerkt hebben, moeten op steun kunnen rekenen. Asielaanvragen worden op individuele basis beoordeeld, waarbij de specifieke situatie van de betrokken Afghaan, mede in relatie tot zijn werkzaamheden voor Nederland in Afghanistan, beoordeeld wordt tegen de achtergrond van de actuele situatie in Afghanistan. We zien geen aanleiding voor een bijzondere (collectieve) regeling.

  • Vraag 6

    Heeft u contact met uw Duitse collega over de bescherming van de positie van deze Afghanen na de transitie en terugtrekking? Zo ja, wat behelst dit contact?

    Hierover is contact met Duitsland omdat Afghaans personeel dat voor Nederland werkt of heeft gewerkt een Duits contract heeft. Duitsland heeft bevestigd verantwoordelijk te zijn voor al het personeel dat een Duits contract heeft en neemt elk verzoek afzonderlijk in beschouwing.

21 mei 2013 - 17 juni 2013
Het onderzoek van de Europese Commissie (EC) naar een vermeend Europees oliekartel
Attje Kuiken (PvdA), Mei Li Vos (PvdA), Jan Vos (PvdA)
Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD)
1. http://nos.nl/artikel/506780-eu-onderzoekt-mogelijk-oliekartel.html …
2. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2671
3. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2671
  • Vraag 1

    Kunt u toelichten welke aanwijzingen de Europese Commissie heeft dat er sprake zou zijn van een groot oliekartel in Europa?1

    De Europese Commissie heeft in een persbericht bevestigd momenteel onderzoek te doen naar mogelijke overtredingen van de Europese mededingingsregels in de olie- en biobrandstofsectoren.2 Vanwege het onderzoeksbelang is de Europee Commissie zeer terughoudend in het geven van mededelingen die de inhoud van haar onderzoeken raken. Ik beschik niet over andere informatie over dit onderzoek dan staat vermeld in het persbericht van de Commissie.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven hoelang dit onderzoek zal gaan duren en wanneer de eerste resultaten bekend worden?

    Volgens de Europese Commissie zijn er voor dit onderzoek geen wettelijke termijnen van toepassing. De doorlooptijd van het onderzoek is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de complexiteit van de zaak, de mate waarin de betrokken ondernemingen meewerken aan het onderzoek en de mate waarin zij gebruik maken van hun rechten van verdediging.

  • Vraag 3

    Klopt het dat het onderzoek van de Europese Commissie zich toespitst op de totstandkoming van de ruwe olieprijs? Of ook op manipulatie van hieraan afgeleide markten zoals de benzinemarkt?

    De Commissie geeft in haar persbericht aan te vermoeden dat de bedrijven een kartel hebben gevormd om de gepubliceerde prijzen van een aantal olie- en biobrandstofproducten te manipuleren. Verder heeft de Europese Commissie het vermoeden dat de bedrijven andere bedrijven mogelijk hebben gehinderd om deel te nemen aan het prijsvormingsproces. In het persbericht van de Europese Commissie worden geen mededelingen gedaan over de concrete aanwijzingen en verdenkingen die de Europese Commissie heeft over het bestaan van een Europees oliekartel.

  • Vraag 4

    Kunt u globaal aangeven hoeveel de Nederlandse consumenten en bedrijven in 2011 en 2012 teveel hebben betaald aan de benzinepomp als blijkt dat de ruwe olieprijs over de hele linie 1% te hoog is vastgesteld?

    Omdat het hier om een eerste formele onderzoekshandeling van de Europese Commissie gaat ten aanzien van een mogelijke overtreding van de mededingingsregels, wil ik niet op de zaken vooruitlopen door te speculeren over de mogelijk te veel betaalde prijs aan de pomp door consumenten en bedrijven in Nederland.

  • Vraag 5

    Kunt u toelichten hoe sterk de verdenking van kartelvorming is die de Europese Commissie heeft ten aanzien van de genoemde oliebedrijven en Platt?

    Zoals hierboven bij het antwoord op vraag 3 aangegeven, heeft de Commissie in haar persbericht geen mededelingen gedaan over de concrete verdenkingen.

  • Vraag 6

    In antwoord op eerdere vragen2 geeft u aan dat de NMa in haar onderzoek naar vermeende prijsafspraken op de benzinemarkt stelt dat de benzineprijs sterk correleert met de ruwe olieprijs en dat de NMa mede daarom aangaf dat er geen sprake is van kartelvorming; nu de ruwe olieprijs onder verdenking staat van manipulatie door de grote oliebedrijven, wat is het onderzoek van de NMa nu nog waard? Kunt u dit toelichten?

    De samenhang tussen de olieprijs en de prijs aan de pomp betrof onderwerp van onderzoek door extern onderzoeksbureau EIM naar de werking van de benzinemarkt en de opbouw van de brandstofprijs.4 Hieruit komt naar voren dat de hoogte van de prijzen aan de pomp zeer sterk gecorreleerd is met de ruwe olieprijs. Indien sprake zou zijn van een Europees kartel onder oliemaatschappijen is het waarschijnlijk dat dit een verhogend effect heeft op de pompprijzen in Nederland.
    Het onderzoek door EIM naar de werking van de benzinemarkt en de opbouw van de brandstofprijs staat los van het toezicht op de naleving van de Mededingingswet door de Autoriteit Consument en Markt (de ACM, voorheen de Nederlandse Mededingingsautoriteit). De ACM houdt de Nederlandse benzinemarkt nauwlettend in de gaten en zal handhavend optreden indien daartoe aanleiding is.

  • Vraag 7

    Kunt u aangeven wat uw rol en de rol van de Autoriteit Consument en Markt (ACM, voormalig NMa) zal zijn in het kartelonderzoek van de EC?

    De minister van Economische Zaken heeft geen rol bij het lopende kartelonderzoek van de Europese Commissie. De ACM kan wel een rol hebben bij dit onderzoek. Zij kan op basis van Europese Verordening 1/2003 assistentie verlenen bij onderzoekshandelingen van de Europese Commissie, voor zover die op Nederlands grondgebied worden uitgevoerd. Ook zal de Europese Commissie, alvorens tot een beschikking te komen, een adviescomité bestaande uit vertegenwoordigers van de nationale mededingingsautoriteiten om advies vragen.

  • Vraag 8

    Deelt u de mening dat ook in Nederland de ACM absoluut nieuw onderzoek moet doen naar vermeende kartelafspraken op de Nederlandse benzinemarkt als blijkt dat er daadwerkelijk is gemanipuleerd? Hoe groot moeten naar uw mening de verdenkingen zijn van de Europese Commissie om de ACM op korte termijn al onderzoek te laten doen naar manipulatie van de benzineprijs?

    Het is aan de ACM om als onafhankelijke toezichthouder te beoordelen of er aanleiding is om een onderzoek te starten naar een mogelijke overtreding van de Mededingingswet. Indien uit het onderzoek van de Commissie zou volgen dat sprake is geweest van een Europees oliekartel volgt daaruit niet dat ook sprake is van een kartel op de Nederlandse benzinemarkt. Zoals ik ook heb aangegeven in antwoord op vraag 6, houdt de ACM de Nederlandse benzinemarkt nauwlettend in de gaten.

  • Vraag 9

    Kunt u aangeven wat de conclusies zijn uit het Duitse onderzoek naar kartelafspraken op de benzinemarkt waaraan u in uw eerdere antwoorden (zie vraag3 refereert?

    In mei 2011 heeft het Bundeskartellamt (de Duitse mededingingsautoriteit) een rapport gepubliceerd over zijn onderzoek naar de Duitse benzinemarkt.5 Dit sectoronderzoek vond plaats naar aanleiding van klachten uit de markt over het prijsgedrag van de vijf grootste oliemaatschappijen in Duitsland. In het rapport wordt een analyse gegeven over de werking van de Duitse benzinemarkt
    Het Bundeskartellamt concludeert dat de Duitse benzinemarkt gedomineerd wordt door vijf grote oliemaatschappijen. Het Bundeskartellamt zal om deze reden eventuele overnames door de grote oliemaatschappijen strikt toetsen, bijvoorbeeld door ze te verbieden of onder specifieke voorwaarden toe te staan. Daarnaast geeft het Bundeskartellamt aan maatregelen te nemen tegen oliemaatschappijen die naar zijn mening misbruik maken van hun economische machtspositie, bijvoorbeeld door aan eindgebruikers een lagere brandstofprijs te vragen dan aan concurrenten. Ook zal het Bundeskartellamt nader bezien of specifieke bepalingen in de contracten tussen oliemaatschappijen en onafhankelijke pompstations aanleiding geven tot ingrijpen op grond van het mededingingsrecht. Het gaat hierbij onder meer om verticale prijsbinding, waarbij oliemaatschappijen rechtstreeks de prijs bepalen die onafhankelijke pomphouders aan de pomp dienen te hanteren.

21 mei 2013 - 10 juni 2013
ILGA-Europe Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Europe 2013
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Pia Dijkstra (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.ilga-europe.org/home/news/for_media/media_releases/not_la_…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van ILGA-Europe Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Europe 2013?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat vindt u ervan dat Nederland is gezakt in de ranglijst? Hoe zorgt u ervoor dat Nederland in de internationale gemeenschap een voortrekkersrol blijft vervullen wat betreft rechten voor LHBT’s?

    De Nederlandse overheid streeft naar gelijke rechten voor en sociale acceptatie van LHBT personen. De ILGA Europe Annual Review is een goede graadmeter voor de juridische mensenrechtensituatie van LHBT personen in een land. ILGA Europe hanteert dit jaar een andere systematiek van toewijzing van punten dan de afgelopen jaren en heeft bij de overhandiging van de review aan minister Bussemaker, tijdens het IDAHO (Internationale Dag tegen Homofobie) Forum op 16 mei jl., aangegeven dat een vergelijking met de vorige ranglijsten daardoor niet echt gemaakt kan worden. Nederland staat als achtste land genoemd omdat drie landen de vierde positie met elkaar delen. In de systematiek van 2013 staat Nederland, de facto, op de 6e positie, achter het Verenigd Koninkrijk (1), België (2), Noorwegen (3), Zweden, Spanje en Portugal (die de 4e positie delen) en Frankrijk (5). De ambitie blijft, zoals beschreven in de Emancipatiebrief 2013–2016 (Kamerstuk 30 420, nr. 180) van de minister van OCW, om in 2016 opgeklommen te zijn in de ranglijst. Een nieuw verschenen onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) «towards tolerance – exploring changes and explaining differences in attitudes towards homosexuality in Europe»wijst uit dat Nederland internationaal nog altijd koploper is wat betreft acceptatie van homoseksualiteit.
    Internationaal heeft Nederland een sterk profiel op LHBT gebied. Binnen het mensenrechtenbeleid van de minister van Buitenlandse Zaken blijft het beschermen en promoten van LHBT rechten één van de speerpunten. Nederland blijft zich sterk maken voor het belang van gelijke rechten in internationale fora, zoals de VN, de EU en de Raad van Europa. Daarnaast ondersteunt het ministerie van Buitenlandse Zaken, via het mensenrechtenfonds, verschillende maatschappelijke organisaties die zich internationaal inzetten voor LHBT mensenrechten. Nederland zal ook een actieve rol blijven spelen via onze ambassades. Zij zullen o.a. gelijke rechten voor LHBT bespreken in politieke dialoog, contacten onderhouden met lokale LHBT-organisaties en hen ondersteunen door bijvoorbeeld te participeren in Gay Prides.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de mensenrechtensituatie in Europa voor LHBT’s? Welke landen vragen naar uw mening aandacht?

    Binnen Europa zijn zowel positieve als negatieve trends waar te nemen. Een positieve trend is de legalisering van het homohuwelijk in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
    Negatieve trends, die om extra aandacht vragen, zijn Gay Pride onderbrekingen en de anti-homoseksualiteit propaganda wetten, voornamelijk in een aantal Raad van Europa lidstaten. Deze ontwikkelingen tasten fundamentele vrijheden van LHBT personen aan, zoals, het recht op vrijheid van meningsuiting en vreedzame demonstratie. Deze ontwikkelingen houdt het ministerie van Buitenlandse Zaken nauwlettend in de gaten. Zo heeft minister Timmermans zich duidelijk uitgesproken over de gewelddadige verstoring van de Gay Pride in Georgië, Tbilsi, en de anti-homoseksualiteit propagandawetten in Rusland.

  • Vraag 4

    Hoe staat u tegenover het voorstel van het COC om Eurocommissaris Vivian Reding (Burgerrechten) op te roepen een EU Actieplan LHBT-emancipatie op te stellen en te pleiten voor een Europese anti-discriminatie richtlijn? Bent u bereid op deze punten actie te ondernemen?

    Het kabinet steunt het voorstel van het COC. Tijdens het IDAHO Forum, dat van 15-17 mei plaatsvond in Den Haag, heeft Minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, gezamenlijk met 10 Europese Ministers een oproep aan Eurocommissaris Reding gedaan, om de inspanningen van EU-lidstaten om discriminatie van LHBT personen te bestrijden, te coördineren en te promoten op Europees niveau. De Nederlandse overheid zal zich sterk blijven maken voor dit initiatief.

21 mei 2013 - 3 juni 2013
De benoeming van Iran tot voorzitter van de VN Ontwapeningsconferentie
Raymond de Roon (PVV), Harry van Bommel , Joël Voordewind (CU), Han ten Broeke (VVD), Kees van der Staaij (SGP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Reuters, 14 mei 2013: http://www.reuters.com/article/2013/05/14/us-ir…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «Iran defends post as chair of U.N. disarmament conference»? 1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat (nucleaire) ontwapening, waarvan het proces al enkele jaren in een impasse verkeert, een belangrijk proces is dat de volle steun van de Nederlandse overheid verdient? Deelt u bovendien de mening dat de verkiezing van Iran als voorzitter van deze VN-conferentie op zijn zachtst gezegd grote twijfels oproept over de mogelijkheid vooruitgang te boeken, ook gegeven de VN-sancties tegen Iran? Zo nee, waarom niet?

    Nederland is een groot voorstander van (nucleaire) ontwapening en non-proliferatie, waarbij het uiteindelijke doel is een wereld zonder kernwapens. De Ontwapeningsconferentie heeft een belangrijke rol hierin te spelen als voornaamste multilaterale forum op dit terrein. Nederland betreurt de al vijftien jaar durende impasse in de Ontwapeningsconferentie en zet zich actief in om multilaterale ontwapeningsonderhandelingen op gang te brengen. Verdere toelichting op het Nederlandse beleid op het gebied van nucleaire ontwapening en non-proliferatie gaat u toe in een beleidsbrief die in voorbereiding is.
    Het voorzitterschap van de Ontwapeningsconferentie rouleert op alfabetische volgorde tussen de lidstaten. Er is derhalve geen sprake van verkiezing. Het Iraans voorzitterschap (27 mei t/m eind juni 2013) is in dat opzicht noch een verrassing noch een bewuste keuze, maar inherent aan het Iraans lidmaatschap van de Ontwapeningsconferentie. Het gegeven dat er sancties bestaan tegen Iran betekent niet dat Iran is uitgesloten van deelname aan internationaal overleg.

  • Vraag 3

    Heeft u kennisgenomen van het besluit van de Verenigde Staten om elke vergadering van de conferentie te boycotten zolang deze onder leiding van Iran staat? Bent u bereid dit voorbeeld te volgen en hiervoor steun te zoeken bij uw Europese collega’s? Zo nee, waarom niet?

    De VS heeft in Genève nadrukkelijk aangegeven de vergaderingen van de ontwapeningsconferentie niet te zullen boycotten. Tijdens het Iraanse voorzitterschap zal de VS echter niet op ambassadeursniveau vertegenwoordigd zijn. Israël volgt dezelfde lijn. Canada heeft als enige aangegeven in het geheel niet vertegenwoordigd te zijn tijdens het Iraanse voorzitterschap. De EU-lidstaten en andere Westerse landen hebben aangegeven de vergadering zoals gebruikelijk bij te wonen.
    Ik ben me bewust van het dilemma dat het Iraans voorzitterschap met zich meebrengt, maar meen tegelijk dat de verschillende belangen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Enerzijds is het Iraans voorzitterschap in het licht van de zorgen over het Iraanse nucleaire programma onwenselijk. Anderzijds zet Nederland zich in voor multilaterale ontwapening en is de Ontwapeningsconferentie daarvoor het forum bij uitstek. Het niet vertegenwoordigd zijn (op ambassadeursniveau) heeft gevolgen voor de rol die Nederland in dat proces kan spelen. De Nederlandse ambassadeur zal deelnemen, maar is geïnstrueerd de vergadering te verlaten wanneer het Iraanse voorzitterschap de Durban-criteria zou schenden. Deze criteria omvatten dreigementen tegen Israël, ontkenning van de Holocaust, dreigementen tegen de EU en de positieve kwalificatie van het Iraanse nucleaire programma.

21 mei 2013 - 28 juni 2013
De rechtmatigheid van Amerikaanse drone aanvallen in Pakistan
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Algemeen Overleg Arabische regio, 27 maart 2013.
2. Pakistani ambassador to U.S. calls CIA drone strikes a «clear violati…
3. CIA drone strikes violate Pakistan's sovereignty, says senior diploma…
4. Pakistan summons US envoy over drone strikes, http://www.bbc.co.uk/ne…
5. Pakistan's parliament demands an end to drone attacks, http://www.voa…
6. Will Pakistan finally stand up against illegal US drone attacks?, htt…
7. Statement of the Special Rapporteur following meetings in Pakistan, h…
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw uitspraak tijdens een algemeen overleg op 27 maart 2013 dat de Amerikaanse aanvallen met drones in Jemen vooraf worden goedgekeurd door de Jeminitische autoriteiten waardoor die aanvallen in internationaalrechtelijke zin gedekt zijn?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u ermee bekend dat de Pakistaanse autoriteiten herhaaldelijk hebben aangegeven geen toestemming te geven voor Amerikaanse drone aanvallen, bijvoorbeeld in februari dit jaar toen de Pakistaanse ambassadeur in de Verenigde Staten zei dat drone aanvallen van de CIA een duidelijke schending van de Pakistaanse soevereiniteit zijn en het internationaal recht schenden,2 in augustus vorig jaar toen de Pakistaanse «high commissioner» voor Londen zei dat drone aanvallen de Pakistaanse soevereiniteit, de nationale integriteit en het VN charter schenden3 en in juni vorig jaar toen het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring stelde dat drone aanvallen tegen het internationaal recht ingaan en de soevereiniteit van het land schenden?4

    Ja.

  • Vraag 3

    Is u verder bekend dat verwijzend naar de Pakistaanse soevereiniteit en territoriale integriteit het Pakistaanse parlement in april vorig jaar unaniem stelde dat het Amerikaanse leger per direct drone aanvallen in het land moet beëindigen?5

    Ja.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van de recente uitspraak van een Pakistaanse rechtbank dat drone aanvallen absoluut illegaal zijn en een onverholen schending van de Paksistaanse soevereiniteit zijn?6

    Ja.

  • Vraag 5

    Bent u tenslotte op de hoogte van de door de Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while countering terrorism van de Verenigde Naties, Ben Emmerson, na een bezoek aan Pakistan afgelegde verklaring dat «the position of the Government of Pakistan is quite clear. It does not consent to the use of drones by the United States on its territory and it considers this to be a violation of Pakistan's sovereignty and territorial integrity. As a matter of international law the US drone campaign in Pakistan is therefore being conducted without the consent of the elected representatives of the people, or the legitimate Government of the State. It involves the use of force on the territory of another State without its consent and is therefore a violation of Pakistan's sovereignty.»?7

    Ja.

  • Vraag 6

    Deelt u de opvatting dat uit bovenstaande geconcludeerd kan worden dat de Pakistaanse autoriteiten vooraf geen goedkeuring voor Amerikaanse drone aanvallen verschaffen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Nee, op basis van bovenstaande bronnen kan het kabinet dit niet zonder meer vaststellen. De VS heeft in een initiële reactie op de uitspraken van Emmerson gewezen op de intensieve veiligheidsdialoog met Pakistan, zonder daarbij in nader detail te willen treden. Het al dan niet geven van toestemming is uiteindelijk een bilaterale aangelegenheid tussen de VS en Pakistan, waarin het kabinet geen volledig inzicht heeft.

  • Vraag 7

    Deelt u verder de opvatting dat, aangezien de Pakistaanse autoriteiten geen toestemming geven voor Amerikaanse drone aanvallen, deze aanvallen de Pakistaanse soevereiniteit schenden en daarom illegaal zijn? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Bent u bereid bij uw Amerikaanse collega’s aan te dringen op de beëindiging van illegale drone aanvallen in Pakistan? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    In het licht van bovenstaand antwoord ziet het kabinet daartoe geen aanleiding. Wel is het kabinet in meer algemene zin in gesprek met de VS over de inzet van drones, waarbij het belang van naleving van het internationaal recht als ook van verhoogde transparantie over aanvallen met drones wordt benadrukt. In dit verband verwelkomt het kabinet het recente voornemen van de VS om transparanter te zijn over drone aanvallen.

17 mei 2013 - 3 juni 2013
De absurde steun voor het islamitische boevennest Mali
Joram van Klaveren (PVV)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://mobiel.nu.nl/algemeen/3475402/gulle-steun-wederopbouw-mali.htm…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Gulle steun voor wederopbouw Mali»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Waarom denkt u dat de tientallen miljoenen Nederlands belastinggeld beter besteed kunnen worden aan het door en door corrupte Mali dan aan de broodnodige lastenverlichting in ons eigen land?

    Steun aan Mali acht het Kabinet van belang om stabiliteit en ontwikkeling in de Sahelregio voor de langere termijn te bewerkstelligen. Stabiliteit en welvaart aan de zuidflank van Europa zijn overigens ook in het belang van Nederland.

  • Vraag 3

    Hoeveel miljoenen meer bent u nog van plan te gooien in de bodemloze put van het jihadistische Mali?

    In 2013 wordt naar verwachting voor Mali EUR 52 mln uitgegeven, inclusief de huidige toezeggingen. Het merendeel van de financiële middelen loopt nu via NGO’s en multilaterale instellingen; bij de geleidelijke hervatting van de hulp via de centrale overheid is met betrekking tot de middelen sprake van strenge condities aangaande vooruitgang in het politieke transitieproces in Mali en op het gebied van transparante en verantwoorde besteding.
    Over het beoogde budget voor 2014 en verder zult u worden geïnformeerd in de ontwerpbegroting 2014.

  • Vraag 4

    Kunt u uw naïeve maakbaarheidsideaal niet gewoon laten varen en stoppen met de absurde steun voor islamitische boevennesten als Mali? Zo neen, waarom niet?

    Met de verdrijving van de Islamitische bewegingen in het noorden komt het herstel van de territoriale integriteit van Mali dichterbij. Om een terugval naar instabiliteit te voorkomen acht Nederland het juist nu van belang dat de Malinese interim--regering en maatschappelijke organisaties in staat worden gesteld om basisdiensten aan de bevolking te leveren, naast de verstrekking van humanitaire hulp die helaas ook nog noodzakelijk blijft.

17 mei 2013 - 14 juni 2013
De inzet van onbemande vliegtuigjes (drones) zonder toestemming van de gemeente door de Koninklijke Marechaussee en de politie in Soesterberg
Wassila Hachchi (D66), Gerard Schouw (D66)
Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Brief van de minister van Defensie, zaaknummer 2013Z09192
  • Vraag 1

    Heeft de Koninklijke Marechaussee op eigen initiatief met de politie in Soesterberg onbemande vliegtuigjes («drones») ingezet voor verkeerscontroles zonder dat het lokaal bestuur hiervan op de hoogte was gesteld?

    Op 25 oktober 2012 is een geplande, multidisciplinaire, verkeerscontrole uitgevoerd op het Zeisterspoor te Soesterberg. Hiervoor is geen specifieke aanvraag ontvangen. Bij de controle werd de parkeerplaats van de «Soldaat Ketting Olivier» kazerne gebruikt als op- en afrit voor de te controleren voertuigen. Naast de Koninklijke Marechaussee (Kmar) en het (toenmalige) Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD) waren daar de Regiopolitie, de Douane en de Belastingdienst bij betrokken.
    Op verzoek van de KMar is een onbemand vliegtuig van het type Raven van Defensie ingezet. De inzet van de Raven diende om de doorstroming van het verkeer op de autosnelweg A28 te monitoren. De eenheid die met de verkeerscontrole was belast kon zo snel de controledruk verminderen om te voorkomen dat het verkeer op de A28 werd gehinderd en er onveilige situaties zouden ontstaan.
    Met Kamerstuk II 30 806, nr. 13 bent u geïnformeerd over de praktische inzet van de Raven. Het systeem kan op verzoek en onder gezag van civiele autoriteiten worden ingezet na het doorlopen van de bijstandprocedure. Bij deze verkeerscontrole is dit niet gebeurd. De aanvrager (Kmar) veronderstelde dat de procedure niet hoefde te worden gevolgd omdat de verkeerscontrole werd uitgevoerd op een militair terrein. De eenheid die de Raven opereert, het Joint Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance Commando, ging er wel van uit dat het een aanvraag voor militaire bijstand betrof en heeft vervolgens de vergunningen aangevraagd om ter plekke met de Ravente mogen vliegen. Doordat de bijstandprocedure niet is gevolgd, is het gezag niet toegekomen aan de subsidiariteit- en proportionaliteitsvraag.
    Alle betrokkenen zijn inmiddels geïnstrueerd dat bij iedere inzet ten behoeve van civiele autoriteiten, dus ook bij een inzet zoals in Soesterberg, de bijstandsprocedure moet worden doorlopen.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat het lokaal bevoegd gezag in Soest niet vooraf is geïnformeerd over de inzet van deze «drones» boven Soesterberg? Zo ja, waarom is dit niet gebeurd? Hoe verhoudt dit zich tot de uitspraak in de brief aan de Kamer van 13 mei 2013, waarin gesteld wordt dat de inzet van militaire UAV’s («unmanned aerial vehicles») boven Nederland geschiedt op verzoek en onder gezag van civiele autoriteiten en dat het aan het bevoegd gezag is om te bepalen wanneer de inzet van de UAV proportioneel is?1

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Heeft u voorafgaande aan de inzet van deze «drones» een aanvraag voor verkeerscontroles ontvangen? Zo ja, van wie kwam dat verzoek? Is er een specifieke bijstandsaanvraag voor de inzet van «drones» opgesteld?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Wie heeft de inzet van «drones» voor verkeerscontroles binnen uw ministerie goedgekeurd? Zijn er alternatieve middelen overwogen? Op grond waarvan is beoordeeld of de inzet passend was, gelet op de aard en omvang van de activiteiten?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 5

    Hoe zijn de twee in uw eerdere brief omschreven uitgangspunten dat andere (reguliere) middelen tot nu toe niet tot de gewenste resultaten hebben geleid (subsidiariteit) en dat van de inzet van de Raven bepaalde resultaten kunnen worden verwacht (noodzakelijkheid/ doeltreffendheid) gewogen? Vindt u dat de weging ten aanzien van subsidiariteit en noodzakelijkheid bij de inzet van «drones» schriftelijk zou moeten worden vastgelegd?

    Zie hiervoor ook het antwoord op de vragen 1, 2, 3, 4 en 8. De inzet van defensiemiddelen voor militaire bijstand ter ondersteuning van de civiele autoriteiten wordt schriftelijk aangevraagd namens de minister van Veiligheid en Justitie. In een dergelijke aanvraag wordt de noodzaak van de inzet van het gevraagde middel schriftelijk vastgelegd. Namens de minister van Defensie wordt schriftelijk bevestigd dat de gevraagde bijstand wordt verleend.

  • Vraag 6

    Zijn er beelden door de «drones» gemaakt? Zo ja, wat is daarmee gebeurd? Wat zijn de regels voor wie de beelden mag bekijken en wat mag ermee gedaan worden?

    Het beeldmateriaal dat in het kader van militaire bijstand is verkregen of verwerkt, wordt uiterlijk bij beëindiging van de bijstand overgedragen aan het bevoegd gezag, met inachtneming van de regels ten aanzien van informatiebeveiliging. Indien de gegevens relevant zijn voor een onderzoek naar een ongeval of incident, moeten deze in overleg met het bevoegd gezag worden bewaard. Direct na overdracht van de gegevens aan het gezag vernietigt Defensie alle kopieën, tenzij er expliciet toestemming is verleend om de beelden voor opleidingsdoeleinden te gebruiken. In dit specifieke geval zijn de beelden niet overgedragen maar na beëindiging van de inzet vernietigd.

  • Vraag 7

    Zijn de weggebruikers geïnformeerd over de inzet van «drones»?

    De weggebruikers zijn niet op de hoogte gesteld van het gebruik van de UAV bij de verkeerscontrole.

  • Vraag 8

    Hoe verhoudt deze inzet van «drones» zich tot artikel 58 van de Politiewet 2012, waarin is geregeld dat de inzet voor opsporing en openbare orde en veiligheid alleen kan plaatsvinden door middel van een aanvraag door de burgemeester dan wel door de officier van justitie bij de minister van Veiligheid en Justitie en in overeenstemming met de minister van Defensie?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 9

    Deelt u de mening dat het bevoegd gezag altijd vooraf geïnformeerd zou moeten worden over de beoogde inzet van drones door de marechaussee en de politie?

    De inzet van defensiemiddelen zoals de Raven voor militaire bijstand geschiedt op verzoek van het bevoegd gezag. Voor de inzet van defensiemiddelen voor interne opleidingen en militaire oefeningen hoeft het bevoegd gezag niet altijd te worden geïnformeerd. In dit geval was er geen sprake van een oefening door Defensie en had de procedure voor militaire bijstand gevolgd moeten worden.

  • Vraag 10

    Maakt het voor de strekking van relevante bepalingen van de Wet bescherming persoonsgegevens en de Politiewet uit of «drones» boven de openbare weg of de bebouwde kom worden ingezet?

    In het kader van de Wet bescherming persoonsgegevens en de Politiewet is het niet van belang of de UAV wordt ingezet binnen of buiten de bebouwde kom.

  • Vraag 11

    Heeft de Koninklijke Marchaussee vaker «drones» ingezet voor verkeerscontroles of andere doeleinden zonder dat het bevoegd gezag ter plaatse vooraf geïnformeerd werd? Kunt u toelichten onder welke omstandigheden de inzet voor «drones» voor verkeerscontroles naar uw mening proportioneel is?

    In 2011 is een aanvraag gedaan voor de inzet van een UAV ter ondersteuning van de uitvoering van een verkeerscontrole. Deze inzet kon niet doorgaan wegens de weersomstandigheden. Destijds is evenmin de vereiste bijstandsprocedure doorlopen.
    Zoals in de beantwoording van de vragen met kenmerk (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 2216) van de leden Schouw en Berndsen-Jansen is gemeld, wordt een politiebrede visie ontwikkeld op de inzet van onbemande vliegtuigen. De eisen van proportionaliteit en subsidiariteit zullen vanzelfsprekend bij deze visie worden betrokken2.

  • Vraag 12

    Wordt bij de inzet van zwaardere «drones» dan de in Soesterberg gebruikte Raven anders omgesprongen met de goedkeuring van de inzet, de weging van de proportionaliteit daarvan en de omgang met de verzamelde gegevens?

    De Raven is momenteel de enige UAV die kan worden ingezet voor militaire bijstand op verzoek van het bevoegd gezag. Ik verwijs in dit verband tevens naar mijn brief van 26 maart jl. (Kamerstuk II 30 806, nr. 11).

17 mei 2013 - 1 juli 2013
Recent geweld in Irak
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Dozens killed in battles across Iraq as sunnis escalate protests agai…
2. UN calls for restraint in Iraq after days of clashes, http://www.bbc.…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Dozens killed in battles across Iraq as sunnis escalate protests against government»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat meer dan veertig doden en meer dan honderd gewonden zijn gevallen bij geweld tijdens protesten tegen de Iraakse regering in Hawija en dat ook op andere plaatsen met een overwegend soennitische bevolking bij anti-regeringsprotesten doden en gewonden zijn gevallen? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Ja, de cijfers over soennitische doden en gewonden zijn bevestigd door de Iraakse autoriteiten. Daarnaast zijn er tientallen doden en gewonden gevallen in gebieden met een overwegend sji’itische bevolking, waaronder Bagdad en Basra.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of, en zo ja hoeveel, opgepakte demonstranten nog steeds gevangen worden gehouden?

    Navraag leert dat niet precies valt aan te geven hoeveel demonstranten worden vastgehouden. Als gevolg van een onvoldoende werkend en politiek gemanipuleerd strafrechtelijk systeem worden aangehouden personen vaak onaanvaardbaar lang, en zonder aanklacht, in detentie gehouden.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u deze recente protesten en de reactie van de Iraakse regering hierop?

    Het soennitische deel van de Iraakse bevolking voelt zich politiek en maatschappelijk gemarginaliseerd door de regering-Maliki. De regering adresseert de maatschappelijke klachten, maar slaagt er niet in de zorgen over politieke achterstelling weg te nemen.
    Alleen een hernieuwde dialoog tussen soennieten, sji’ieten en Koerden kan het gevaar van verdere escalatie van het etno sektarisch geweld terugbrengen. Hiervoor zijn onlangs enige intiatieven genomen waarbij de Verenigde Naties (VN) betrokken zijn. Zo maken de Koerden weer deel uit van de regering en zijn commissies ingesteld om een aantal uitstaande geschilpunten, zoals de verdeling van de olie- en gasopbrengsten, te bespreken.

  • Vraag 5

    Deelt u de zorgen dat er een serieuze kans bestaat dat de huidige, grote religieuze en etnische spanningen in Irak tot verdere escalatie zullen leiden? Kunt u uw antwoord toelichten? Bent u bereid om in navolging van VN-vertegenwoordiger voor Irak Martin Kobler bij uw Iraakse collega’s aan te dringen op terughoudendheid en een humane behandeling voor de gevangengenomen demonstranten?2 Indien neen, waarom niet?

    Uw zorgen deel ik. Zoals ik in het antwoord op vraag 4 heb meegedeeld, is de dialoog tussen de verschillende Iraakse bevolkingsgroepen weer op gang gekomen. Het kabinet hoopt dat hiermee de kans op escalatie is verkleind.
    Nederland pleit in EU verband voor een actieve dialoog tussen de verschillende groeperingen in Irak. Ook pleit Nederland met EU-collega’s voor een humane behandeling van gevangenen en voor hervorming van het strafrechtsysteem.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven of u nog mogelijkheden ziet, en wat er bilateraal dan wel in EU-verband reeds gebeurt, om in Irak bij te dragen aan de-escalatie van de grote spanningen? Kunt u uw antwoord toelichten?

    In de contacten van de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie, Catherine Ashton, met de Iraakse autoriteiten staat deëscalatie van de huidige spanningen centraal. Hiervoor zullen bestaande en nieuwe EU programma’s worden ingezet op het gebied van conflictbeheersing en versterking van de instituties zoals rechtspraak, politie en gevangeniswezen.
    Bilateraal ondersteunt Nederland kleinschalige initiatieven op het gebied van het bevorderen van de dialoog tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Irak.

16 mei 2013 - 13 juni 2013
Het belang van Nederlandse taal- en cultuurscholen in het buitenland
Paul van Meenen (D66), Michel Rog (CDA)
Sander Dekker (staatssecretaris onderwijs, cultuur en wetenschap) (VVD)
1. mail d.d. 8 mei 2013 van het bestuur van de ALN/VNT, onderhands bijgevoegd.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Behoud Nederlands onderwijs in Ferney-Voltaire, Frankrijk»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het belangrijk is om toegankelijk Nederlands taal- en cultuuronderwijs te kunnen bieden op plekken waar veel Nederlandse gezinnen wonen, om bij een terugkeer naar Nederland, wat de meeste gezinnen uiteindelijk doen, een soepele overgang zonder taalachterstanden mogelijk te maken, omdat anders de ontvangende school in Nederland extra tijd en energie moet steken in het wegwerken van een eventuele taal achterstand? Zo nee, waarom niet?

    Het belang van onderwijs in Nederlandse taal en cultuur staat wat mij betreft niet ter discussie. Kinderen van Nederlandse ouders die in het buitenland wonen, keren veelvuldig terug in ons onderwijsstelsel. De vraag is wel of het een taak is van de Nederlandse overheid om de bekostiging van dat onderwijs (deels) te verzorgen. In mijn visie hoort die taak bij de ouders en in mindere mate de werkgevers. Het is aan hen om ervoor te zorgen dat hun kinderen onderwijs volgen dat bij de verwachte mobiliteit van de ouders past. En in de gevallen dat terugkeer naar Nederland waarschijnlijk is, is het aan hen om de doorgaande lijn in de Nederlandse taalontwikkeling van de kinderen te waarborgen.

  • Vraag 3

    Deelt u verder de mening dat bezuinigingen op de subsidie voor Nederlandse taal- en cultuurscholen (NTC-scholen) in het buitenland de toegankelijkheid van Nederlands taal- en cultuuronderwijs in buitenland onder druk kunnen zetten? Zo nee, waarom niet?

    Het is op voorhand niet te voorspellen wat de uitwerking van de taakstelling op alle NTC-scholen is. De bekostiging van deze vorm van onderwijs wordt voor het grootste deel gedragen door de bijdragen van ouders en voor een deel door de werkgevers van de ouders. De rijksoverheid draagt daar nu aan bij, in de vorm van een subsidie aan Stichting NOB die op haar beurt de scholen subsidieert. De hoogte van die subsidie bedraagt enkele honderden euro’s per leerling per jaar. Het is aan de lokale schoolbesturen, samen met de ouders en de werkgevers, om de consequenties van het wegvallen van die subsidiestroom op te vangen. Ik verwacht dat de ouders van de leerlingen in veel gevallen een aanvullende bijdrage zullen leveren.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven om hoeveel kinderen het gaat die dit type onderwijs volgen en hoeveel procent van deze kinderen uiteindelijk weer terugkeren naar Nederland?

    In 2011 waren er ruim 12.000 leerlingen waarvoor de stichting NOB subsidie verstrekte. Van deze groep ontvingen een kleine 2.500 leerlingen onderwijs op de dagscholen waar volledig Nederlands onderwijs wordt verzorgd (15 scholen voor primair onderwijs en 5 voor voortgezet onderwijs). Op de NTC-scholen ontvingen 8.500 leerlingen onderwijs in Nederlandse taal en cultuur, en meer dan 1.300 leerlingen volgde afstandsonderwijs. Van de kinderen die in de periode tussen 1995 tot en met 2011 met hun ouders geëmigreerd zijn, keerde bijna 60% terug naar Nederland.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven wat de motivering is voor de aangekondigde bezuiniging op het Nederlands taal- en cultuuronderwijs?

    Het kabinet heeft er bij de invulling van de taakstelling voor gekozen het onderwijs op scholen zoveel mogelijk te ontzien. Daarom wordt niet gekort op subsidies die noodzakelijk zijn voor het primaire proces. Hier valt de subsidie aan de Stichting NOB niet onder. De rijksoverheid heeft langdurig bijgedragen aan het Nederlands onderwijs in het buitenland, maar de taakstelling noopt mij nu om de subsidiëring te beëindigen in de verwachting dat de sector de verdere bekostiging zelf ter hand neemt.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat deze bezuiniging zal leiden tot extra kosten voor de ontvangende scholen om een eventuele taalachterstand weg te werken waarmee de bezuiniging teniet wordt gedaan door de extra kosten van scholen, waarbij ook nog komt dat, hoe ouder de kinderen zijn, het steeds moeilijker zal zijn om deze achterstand weg te werken aangezien de fase van grote taalgevoeligheid zo rond het derde levensjaar ligt?

    Ik denk niet dat de bezuiniging zal leiden tot meer kosten voor het Nederlands onderwijs, want ik reken erop dat de ouders zullen zorgen voor een passend onderwijsaanbod voor hun kinderen. Als er al sprake is van doublure of het wegwerken van een taalachterstand bij terugkeer in Nederland zal dat voor een zeer gering aantal leerlingen gelden.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat het belangrijk is om de infrastructuur met betrekking tot het Nederlandse taal- en cultuuronderwijs in het buitenland in stand te houden? Gaat u zich hier sterk voor maken? Zo nee, waarom niet?

    Als hiervoor aangegeven vind ik het belangrijk dat ouders de volledige verantwoordelijkheid voor de financiering op zich nemen. Ook vind ik dat het bedrijfsleven hierin een grotere rol kan spelen als werkgever van de ouders van (een deel van) de leerlingen die gebruik maken van NTC-onderwijs. Daarom ga ik met de vertegenwoordigers van de werkgevers in gesprek om hen te bewegen hun rol in de financiering van het NTC-onderwijs te vergroten.

  • Vraag 8

    Hoe gaat u de toegankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs op deze NTC-scholen waarborgen voor de ouders, daar naast de bijdragen van enkele honderden euro’s voor de NTC-scholendeze ouders ook vaak veel geld kwijt zijn voor de internationale school waar hun kind onderwijs volgt?

    Nu de subsidie wegvalt en ik geen wettelijke taak meer heb voor het NTC-onderwijs, is het primair aan de NTC-scholen om de toegankelijkheid en de kwaliteit van deze vorm van onderwijs te waarborgen. Wel zal ik in overleg met de Inspectie van het Onderwijs bezien in hoeverre de Inspectie op verzoek van de lokale schoolbesturen een rol kan blijven spelen bij het toezicht op de NTC-scholen.

15 mei 2013 - 3 juni 2013
Correcte etikettering van producten uit bezette gebieden
Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 727
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw antwoorden van 29 november 2012 op mijn vragen over het rapport «Trading Away Peace: How Europe helps sustain illegal Israeli settlements»? Wanneer geeft u uitvoering aan uw toezegging om de Kamer extra te informeren over de analyse van het rapport, de twaalf aanbevelingen uit het rapport, de mogelijke interdepartementale stappen en de opties voor betere handhaving van EU-regelgeving ten aanzien van de herkomstvermelding bij producten afkomstig uit bezette gebieden?1

    In mei 2012 besloten de EU-ministers van Buitenlandse Zaken bestaande EU-wetgeving en bilaterale overeenkomsten die van toepassing zijn op producten uit nederzettingen volledig en effectief te handhaven. Over de modaliteiten van die handhaving is Nederland in overleg met EDEO en EU-lidstaten. Zodra dit overleg is afgerond, wordt de Kamer geïnformeerd over de uitkomsten hiervan, evenals over de kabinetsvisie op het rapport «Trading away peace».

  • Vraag 2

    Staat u nog steeds achter het kabinetsbeleid om producten uit bezette gebieden correct te etiketteren, zoals door uzelf aangegeven tijdens de begrotingsbehandeling op 19 december 2012, zoals door de minister-president onderstreept op 8 maart 2013 en zoals door uzelf op 12 maart 2013 en 8 mei 2013 nogmaals herhaald? Zo neen, waarom niet?

    Het kabinet hecht aan correcte uitvoering van EU-besluiten. Dat geldt ook voor het onder vraag 1 genoemde besluit van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken.

  • Vraag 3

    Is er volgens het kabinet nog steeds een «wettelijke plicht» om te voorkomen dat de consument onjuist wordt voorgelicht zoals door u aangeven op 12 maart 2013? Zo neen, waarom niet?

    Op grond van Europese richtlijnen en hieruit voortvloeiende nationale wetgeving mogen consumenten niet misleid worden over de herkomst van producten.

  • Vraag 4

    Wanneer zal de correcte herkomstvermelding voor Nederlandse consumenten een feit zijn?

    Uitvoering van het EU-besluit van mei 2012 aangaande etikettering van producten uit nederzettingen is in beginsel een verantwoordelijkheid van lidstaten. Gelet op de gemeenschappelijke interne markt hecht Nederland eraan dat EU-lidstaten in hun handhavingsbeleid zoveel mogelijk uniform te werk gaan. Dit vereist dat de voorgenomen maatregelen, die in veel opzichten een technisch karakter hebben, nauwgezet worden afgestemd met andere lidstaten. De discussie over deze technische aspecten vergt tijd. Dat geldt ook voor het overleg over de wijze waarop EDEO bovengenoemde coördinatie tussen lidstaten kan bevorderen, bijvoorbeeld door het uitvaardigen van zogenaamde «EU wide guidelines». Nederland is een sterk voorstander van deze mogelijkheid en heeft HV Ashton aangemoedigd het initiatief dat zij hiertoe nam daadwerkelijk uit te voeren.

  • Vraag 5

    Wat zijn op dit moment de discussiepunten in de Europese Unie waarover nog onenigheid bestaat?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u bereid, in navolging van de Britten en Denen, ten minste facultatieve richtlijnen op te stellen voor Nederlandse ondernemers, wanneer eenduidige EU-afspraken niet in zicht zijn?

    Op dit moment is deze vraag niet aan de orde. EDEO en lidstaten werken eensgezind aan de uitvoering van het EU-voornemen van mei 2012.

  • Vraag 7

    Hoe kan een ontwerprichtlijn over correcte herkomstvermelding «per ongeluk» – zoals u aangaf op 8 mei 2013 – op de site van het ministerie van Economische Zaken worden gepubliceerd in dezelfde week dat u aankondigde spoed te willen maken met de correcte etikettering? Kunt u deze ontwerprichtlijn naar de Kamer sturen?

    AgentschapNL heeft een concept-versie van een voorlichtingsdocument aan supermarktketens abusievelijk op zijn website geplaatst. Ik acht het onwenselijk de hierdoor ontstane verwarring te vergroten door dit concept-document aan de Kamer te zenden.

15 mei 2013 - 7 juni 2013
De rol van de geestelijk verzorgers bij de reorganisatie bij de krijgsmacht
Angelien Eijsink (PvdA), Gert-Jan Segers (CU)
Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD)
1. Telegraaf, 14 mei 2013
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «Ontslagen militairen zoeken hulp»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Erkent u het belang van de aanwezigheid van de geestelijke verzorgers binnen de krijgsmacht?

    Zeker. Geestelijk verzorgers bieden ondersteuning bij de existentiële en ethische vragen die samenhangen met het werken bij de krijgsmacht. Zowel een goede fysieke als een goede geestelijke conditie is van groot belang.

  • Vraag 3

    Streeft u er naar het aantal geestelijke verzorgers binnen de krijgsmachtorganisatie vooralsnog te handhaven?

    In de periode tot 1 januari 2016 wijzigt het aantal functies voor geestelijke verzorgers niet. Dit is het gevolg van de toezegging van mijn ambtsvoorganger van 9 november 2011 (Kamerstuk 33 000 X, nr. 53). Voor de periode na 1 januari 2016 is een onderzoek gaande. Dit onderzoek heeft tot doel de totaal benodigde omvang van de geestelijke verzorging bij Defensie, inclusief de direct aan het ambt gerelateerde ondersteuning en de verdeling daarvan over de denominaties, opnieuw vast te stellen. Over dit onderzoek heb ik u geïnformeerd met Kamerstuk 33 400-X, nr. 59.

  • Vraag 4

    Op welke wijze faciliteert u de extra inzet en begeleiding van de geestelijke verzorgers binnen de krijgsmacht ten behoeve van de ontslagen militairen?

    Zoals ik u met Kamerstuk 33 400-X, nr. 69 heb laten weten, heeft defensiepersoneel in een extern bemiddelingstraject recht op reguliere zorg. Daartoe behoort de mogelijkheid zich te wenden tot de geestelijk verzorgers. Dit is al onderdeel van het huidige takenpakket van de geestelijk verzorgers.

  • Vraag 5

    Heeft u zicht op de situatie van de mensen die als gevolg van de reorganisatie gedwongen de krijgsmacht hebben moeten verlaten? Zo ja, op welke wijze volgt u dit?

    Ja, deze medewerkers worden gevolgd. Indien overtollige medewerkers niet bij Defensie kunnen worden herplaatst, worden zij ondersteund om een baan buiten Defensie te vinden. Gedurende de externe bemiddeling heeft de Bemiddelings- en Begeleidingsorganisatie van Defensie (BBO), met steun van de externe bemiddelingspartner (USG Restart), zicht op deze medewerkers.
    Het gaat om maatwerk dat mede wordt bepaald door het bemiddelingstraject en de achtergrond van de medewerker.
    Ook na succesvolle externe bemiddeling onderhoudt BBO of USG Restart nog enige tijd periodiek contact met de medewerker. Indien een arbeidsovereenkomst bij een nieuwe werkgever na een termijn van zes maanden onverhoopt niet wordt verlengd, ondersteunt BBO of USG Restart de oud-medewerker opnieuw bij het zoeken naar passend werk.

8 mei 2013 - 31 mei 2013
De miljoenen euro's Nederlands belastinggeld voor Somalië
Joram van Klaveren (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.telegraaf.mobi/article/21543838/nederlands-geld-naar-somal…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Nederlands geld naar Somalië»?1

    Ja

  • Vraag 2

    Waar baseert u uw naïeve visie op dat het zinnig is om geld te geven aan dit land, waar de sharia wordt toegepast en dat tevens in de top-3 van de meest corrupte staten van de wereld staat?

    Somalië verkeerde jarenlang in een burgeroorlog. Mede vanwege het ontbreken van een legitiem en effectief centraal gezag ontstond er ruimte voor internationale criminaliteit, piraterij en terrorisme. De benoeming van een nieuw parlement en president in augustus en september 2012 en het aantreden van een nieuw kabinet later dat jaar, bieden voor het eerst in ruim 20 jaar uitzicht op de vestiging van een stabiel centraal gezag in Somalië. Daarnaast is de veiligheidssituatie in Somalië verbeterd, mede door het terugdringen van de invloedssfeer van Al-Shabaab. Ook is het aantal gevallen van piraterij sterk gedaald. De veiligheidssituatie blijft echter uitermate fragiel en ook de dalende trend in piraterij is omkeerbaar als de grondoorzaken hiervan niet worden aangepakt. Het is daarom juist nu belangrijk dat de internationale gemeenschap hierin investeert, ook om terugval te voorkomen.

  • Vraag 3

    Denkt u niet dat heel veel mensen in Nederland de miljoenen die nu weer weggegeven worden aan Somalië, liever besteed zien worden aan lastenverlichting en de opbouw van het eigen land? Zo neen, waarom niet?

    Inzet in Somalië is ook in Nederlands belang. Piraterij, terrorisme en illegale migratie zijn symptomen van instabiliteit in Somalië die niet alleen negatieve effecten in de regio hebben, maar ook Nederlandse belangen raken. De gevolgen van instabiliteit hebben er onder andere toe geleid dat de NAVO en de EU anti-piraterijmissies uitvoeren. Alleen met een stabiel Somalië kan hieraan een einde komen. De toegezegde steun komt ten goede aan piraterijbestrijding en migratiesamenwerking.

  • Vraag 4

    In hoeverre bent u bereid om het onzalige voorstel om de betreffende miljoenen weg te geven aan Somalië in te trekken?

    Ik ben niet bereid de genoemde toezeggingen in te trekken. Overigens worden met de in het bericht genoemde bedrag activiteiten uitgevoerd door internationale organisaties (de VN en IOM): er is er dus geen sprake van rechtstreekse financiering van de Somalische overheid.
    Voorts wordt het IOM project ter verbetering van de Somalische immigratiedienst op basis van conditionaliteit uitgevoerd. Op het moment dat Somalië de gedwongen terugkeer van eigen onderdanen uit Nederland frustreert zal de Nederlandse bijdrage aan dit project worden stopgezet

8 mei 2013 - 14 juni 2013
De petitie “Burundi: Stop Silencing the Media!”
Jasper van Dijk
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. https://www.change.org/petitions/burundi-stop-silencing-the-media?utm…
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op de petitie «Burundi: Stop Silencing the Media!»?1

    Wij achten het belangrijk dat maatschappelijke organisaties hun stem laten horen en steun mobiliseren voor hun standpunten wanneer de persvrijheid wordt beperkt. Ruim twaalfduizend mensen in Burundi hebben ondertussen soortgelijke petities ondertekend tegen de nieuwe perswet, die op 4 juni jl. is bekrachtigd door de president.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening van de directeur van de African Public Radio dat deze wet een aanval op de vrijheid van meningsuiting is en dientengevolge ook een directe aanval op de democratie in Burundi? Zo neen, waarom niet?

    Ja. De nieuwe wet betekent een beperking van de vrijheid van meningsuiting in Burundi. De ruimte voor journalisten om onbevangen over gevoelige onderwerpen te kunnen rapporteren neemt af. Dat kan gevolgen hebben voor het nog fragiele democratische proces in Burundi. Dit is zorgelijk.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om – net zoals onder meer Amnesty International, Human Rights Watch, Reporters Without Borders en de Committee to Protect Journalists – deze wet publiekelijk te veroordelen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, hoe en wanneer wilt u dit gaan doen?

    Nederland heeft meermalen zijn ongenoegen kenbaar gemaakt bij de Burundese autoriteiten. Tijdens het bezoek van minister Ploumen aan Burundi afgelopen februari heeft zij de Burundese minister van Buitenlandse Zaken gewaarschuwd voor de teruggang in democratische vrijheden indien het wetsvoorstel zou worden aangenomen. Mede op Nederlands initiatief heeft ook de EU zich ingezet voor verbetering van het wetsvoorstel. Aan de vooravond van bespreking in de Senaat brachten de vier EU-ambassadeurs in Burundi bij de voorzitter van de Senaat hun kritiek, ook die van Nederland, uitvoerig voor het voetlicht. Dat leidde tot een aantal verbeteringen in het wetsvoorstel, maar die gingen niet ver genoeg.
    Op 7 juni jl. hebben op voorspraak van onder andere Nederland, de EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton en de EU commissaris Piebalgs de Burundese autoriteiten publiekelijk laten weten dat ze ondertekening van de wet betreuren.
    Nederland laat het hier niet bij. De Nederlandse ambassadeur in Burundi spreekt de Burundese autoriteiten hierop aan. Verder brengt Nederland in de lokale Burundese media de bezwaren tegen deze wet expliciet onder de aandacht. Daarnaast ondersteunt onze ambassade mogelijke juridische stappen om na te gaan of de nieuwe wet strijdig is met de grondwet.
    De aantasting van de persvrijheid vormt als zodanig geen onderdeel van het Memorandum of Understanding dat gaat over de hervorming van de veiligheidssector en is daarom niet het meeste geëigende middel om deze zaak bij de Burundese autoriteiten aan te kaarten.

  • Vraag 4

    Vormt aantasting van de persvrijheid onderdeel van het «Memorandum of Understanding» met de Burundese regering? Zo ja, welke mogelijkheden ziet u in dit verband om druk uit te oefenen op de Burundese president om deze wet van tafel te vegen?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Welke overige mogelijkheden ziet u om druk uit te oefenen op de Burundese regering om deze wet van tafel te vegen?

    Zie antwoord vraag 3.

8 mei 2013 - 27 mei 2013
De Pride-evenementen in Moldavië en Oekraïne
Bram van Ojik (GL)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
  • Vraag 1

    Bent u ervan op de hoogte dat in mei Pride-evenementen georganiseerd worden in Moldavië en Oekraïne; op 19 mei de «March for traditional values» in Chisinau en op 25 mei de «Equality March» in Kiev?

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat een succesvol en veilig Pride-evenement een graadmeter is voor de mate waarin landen er in slagen om discriminatie op het gebied van seksuele oriëntatie tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

    Ja.

  • Vraag 3

    Wanneer gaat het kabinet besluiten over het toekennen van visafacilitatie aan Oekraïne en Moldavië als stap in de visadialoog met deze landen? Hoe weegt u daarbij een succesvol en veilig verloop van Pride-evenementen, aangezien het introduceren en implementeren van anti-discriminatiewetgeving één van de voorwaarden is om uiteindelijk in aanmerking te komen voor visavrij reizen?

    Visumfacilitatie met Oekraïne en Moldavië bestaat al sinds 2007. Op dit moment ligt voor beide landen een herziene versie van de visumfacilitatie overeenkomsten van 2007 voor. Daarnaast is in het kader van het Oostelijk Partnerschap van de EU met Oekraïne in 2011 en Moldavië in 2012 een actieplan voor visumliberalisatie overeengekomen. Op basis van het vervullen van alle in het actieplan neergelegde voorwaarden kan de Commissie de Raad voorstellen deze landen toe te voegen aan de lijst van visumvrije landen. Op dit moment is hiervan nog geen sprake en moeten zowel Oekraïne als Moldavië nog de nodige hervormingen doorvoeren voordat van een positief besluit terzake sprake kan zijn (zie ook Kamerbrief EU-Nabuurschapsbeleid kamerstuk 2013Z07683).
    In het actieplan zijn, naast voorwaarden op het terrein van grensbewaking, asiel- en migratie en documentveiligheid, ook voorwaarden op het terrein van fundamentele vrijheden opgenomen. Onder deze voorwaarden zijn deze landen verplicht om anti-discriminatiewetgeving aan te nemen en op basis hiervan nationale mensenrechtenactieplannen op te stellen en uit te voeren. De bescherming van minderheden is hier expliciet onderdeel van. Vandaar dat het actieplan voor visumliberalisatie zich meer voor het aankaarten van deze kwestie leent dan de herziening van de visumfacilitatie overeenkomsten. Bij een toekomstig besluit over toekenning van visumliberalisatie zal de naleving van deze voorwaarden uiteraard worden meegewogen.
    De bescherming van de positie van seksuele minderheden wordt daarnaast aangekaart in de reguliere samenwerkings- en overlegfora tussen de EU en deze landen. Zo heeft de EU, mede op Nederlands voorstel, tijdens het EU-Oekraïne Samenwerkingscomité in november 2012 haar zorg uitgesproken over de gewelddadige verstoring van de Kyiv Pride Parade in mei 2012. Nederland zal zich ervoor inzetten dat de EU beide landen blijft aanspreken op het belang van de bescherming en naleving van de rechten van (seksuele) minderheden.

  • Vraag 4

    Bent u bereid een sterk signaal af te geven richting de regeringen in Oekraïne en Moldavië voordat de Pride-evenementen plaatsvinden in deze landen en voordat het besluit tot visafacilitatie genomen wordt in de ministerraad?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Welke andere acties is de regering van plan te ondernemen om succesvolle en veilige Pride-evenementen in Moldavië en Oekraïne te bevorderen?

    Evenals vorig jaar ondersteunt de ambassade in Kyiv de activiteiten rond de «Kyiv Pride» en de «Moldova Pride» actief. Zo zal de Tijdelijk Zaakgelastigde van de ambassade deelnemen aan de openingsceremonie en organiseert de Ambassade een bijeenkomst over LHBT-rechten.
    Daarnaast ondersteunt de Ambassade LHBT-verdedigers uit het mensenrechtenfonds voor de uitvoering van activiteiten. Ook dringt Nederland erop aan dat ontwikkelingen rond LHBT-rechten aandacht krijgen in diverse instrumenten, zoals EU mensenrechtenrapportages, de EU-mensenrechtendialoog met beide landen en de UPR-Landenexamens.

  • Vraag 6

    Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor 19 mei?

    Ja.

7 mei 2013 - 22 juli 2013
De Israëlische luchtaanval op de berg Qassioun in Damascus
Désirée Bonis (PvdA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de Israëlische luchtaanval op de berg Qassioun in Damascus in de nacht van 4 op 5 mei 2013, naar verluidt om een Syrisch militair complex uit te schakelen?

    Het kabinet heeft kennis genomen van deze berichten in de media, die overigens niet officieel bevestigd werden door de Israëlische autoriteiten.

  • Vraag 2

    Hoe duidt u deze onverwachte Israëlische interventie in het Syrische conflict?

    Het kabinet deelt uw zorg over mogelijke spillover van het Syrische conflict. De toenemende onrust aan de Libanese grens en op de Golanhoogvlakte en de grote druk op de buurlanden van Syrië als gevolg van enorme vluchtelingenstromen, vergroten het risico op uitbreiding naar de regio.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat deze interventie, reeds de derde dit jaar, potentieel een ernstige escalatie van voornoemd conflict behelst met risico van uitbreiding daarvan in een toch al uiterst explosieve regio? Zo ja, bent u bereid om, zo mogelijk in EU-verband, de Israëlische regering om opheldering te vragen? Zo ja, bent u bereid om, eveneens in EU-verband, aan te dringen op een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad om deze nieuwe fase van het Syrische conflict en de regionale implicaties daarvan te bespreken?

    Zie antwoord vraag 2.

6 mei 2013 - 24 mei 2013
Financiering van bouwprojecten in India waar schending van arbeids- en kinderrechten plaatsvindt
Marianne Thieme (PvdD), Désirée Bonis (PvdA), Joël Voordewind (CU)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. NRC, 1 mei 2013, http://www.nrc.nl/nieuws/2013/05/01/nederlands-hulpg…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Nederlands hulpgeld naar kinderarbeid in India»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Welk aandeel heeft Nederland in de Asian Development Bank (ADB) en hoeveel draagt Nederland financieel bij?

    Per 31 december 2012 is het aandeel van Nederland in de ADB 1,12%. De totale waarde van het Nederlands aandeel bij de bank bedraagt USD 1,67 miljard. Hiervan is USD 1,59 miljard gegarandeerd en USD 83,7 miljoen betaald.
    Daarnaast draagt Nederland bij aan een van de fondsen van de ADB, het Asian Development Fund (ADF). Sinds 1973 heeft Nederland hieraan USD 840 miljoen bijgedragen.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op het onderzoek van lokale vakbonden, ondersteund door vakcentrale FNV en de internationale Global Unions Federation, waaruit blijkt dat kinderarbeid, uitbuiting en andere schending van arbeidsrechten plaatsvindt bij projecten die door de ADB gefinancierd worden?

    Ik neem deze aantijgingen heel serieus. In veel landen waar de ADB werkzaam is worden arbeidsnormen in de praktijk vaak onvoldoende nageleefd. Bij door de ADB gefinancierde projecten moeten arbeidsnormen goed worden geïmplementeerd.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de ADB onvoldoende verantwoordelijkheid neemt om schending van arbeidsrechten te voorkomen en te bestrijden en daarbij stakeholders als vakbonden te betrekken, aangezien de ontwikkelingsbank in een reactie meldt dat de verantwoordelijkheid bij de lener ligt en niet bij de bank?

    Nee, die mening deel ik niet. De ADB is op de hoogte van de door de bonden aan de orde gestelde problemen bij de projecten. De ADB heeft beleid om internationale arbeidsnormen vast te leggen in de contracten die worden afgesloten en verschillende mechanismen om de naleving hiervan met regelmaat te controleren. De ADB doet nu onderzoek naar de door de bonden genoemde projecten.

  • Vraag 5

    Op welke manier wilt u de inzet zoals verwoord in uw beleidsnota op Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, de naleving van de OESO-richtlijnen en ILO-normen en de inzet op «due diligence» in deze situatie toepassen?

    Zoals in de nota aangegeven ben ik van mening dat bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid dienen te nemen. Nederland spreekt bedrijven daar op aan. Dat geldt ook voor financiële instellingen als de ADB. Nederland heeft tijdens de laatste jaarvergadering van de ADB dit onderwerp meerdere malen nadrukkelijk onder de aandacht gebracht en erop aangedrongen dat de ADB haar beleid actiever uitvoert en duidelijker bekend maakt, ook ten aanzien van klachtenmechanismen.

  • Vraag 6

    Welke rol kan een «labour desk» spelen bij het verbeteren van klachtenbehandeling en monitoring van projecten? Bent u bereid in te zetten op dit instrument om «acces to remedy», zoals voorgesteld in het Ruggie-framework, toe te passen? Bent u bereid om, net als bij de International Finance Corporation (IFC) van de Wereldbank, in te zetten op transparantie, een klachtenmechanisme en een sanctiemechanisme?

    Een labour desk kan een goede rol spelen, zolang dit bijdraagt aan meer deskundigheid over het signaleren en aanpakken van schendingen van arbeidsnormen. Deskundigheid, niet alleen van arbeidsnormen, maar ook van milieu en sociale standaarden, zal geïntegreerd moeten worden bij het structureren van een transactie en bij monitoring van projecten. Nederland heeft in gesprek met de ADB erop gewezen klachtenbehandeling, een sanctiemechanisme en monitoring belangrijk te vinden.

  • Vraag 7

    Welke actie onderneemt u om toezicht en sanctionering te verbeteren bij ADB-projecten, aangezien Nederland donor en aandeelhouder van de ADB is? Wat is uw inzet bij de aandeelhoudersvergadering van de ADB in Delhi? Bent u bereid de Kamer te informeren over de resultaten?

    De jaarvergadering van de ADB heeft plaatsgevonden van 2 tot en met 5 mei jl. Nederland heeft tijdens deze vergadering dit onderwerp tijdens verschillende gelegenheden nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Ook heeft Nederland dit onderwerp met andere donoren besproken. Duidelijk geworden is dat de ADB goed op de hoogte is van de kritiek die vakbonden op een aantal projecten hebben geuit. De ADB neemt de klachten zeer serieus. Kinderarbeid en andere evidente schendingen van arbeidsnormen zijn ook voor de ADB onaanvaardbaar. De ADB benadrukte dat zij internationale arbeidsnormen in alle financieringscontracten scherp vastlegt. De projectorganisatie is verplicht op o.a. deze punten regelmatig te rapporteren aan de ADB. Dit alles is vastgelegd in het Accountability Mechanism en het Safeguard Policy Statement van de ADB. Indien de vastgelegde normen niet worden nageleefd, kan het ertoe leiden dat de financiering van de projecten wordt opgeschort of stopgezet. De ADB wees erop dat zij voor het toezicht op de uitvoering van grote projecten een onafhankelijke externe deskundige op de projecten laat toezien. Nederland heeft erop aangedrongen dat de ADB haar beleid actiever en duidelijker bekend stelt. Ook moeten klachtmechanismen duidelijk op – bijvoorbeeld – de website van de bank te vinden zijn. Nederland zal de komende tijd nauwgezet blijven volgen hoe de ADB op de naleving van normen toeziet.

  • Vraag 8

    Bent u bereid ook het beleid van de Wereldbank en andere regionale banken waaraan Nederland bijdraagt te toetsen op de aandacht die wordt besteed aan het voorkomen en bestrijden van het schenden van arbeidsrechten en zo nodig u in te zetten voor verbetering daarvan?

    Ja, ik zal de kiesgroepen, waarin Nederland vertegenwoordigd is, bij deze banken vragen bij alle projectvoorstellen goed te letten op de wijze waarop arbeidsnormen worden nageleefd.

6 mei 2013 - 10 juni 2013
Seksueel geweld tegen vrouwen in India en beperkingen voor mensenrechtenorganisaties
Joël Voordewind (CU)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Vervolgvragen op schriftelijke vragen, Aanhangsel Handelingen, vergad…
2. Zie: http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID…
3. Zie: http://www.amnesty.org/en/for-media/press-releases/india-new-sex…
4. 32 735, nr. 8, motie Voordewind (29 juni 2011)
5. Zie: http://weblogs.vpro.nl/argos/2013/02/07/2-februari-2013-mensenre…
6. Zie: http://www.indianet.nl/in-TKactievrouwen.html …
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de opvattingen van de Special Rapporteur on Violence against Women van 1 mei 2013 na haar recente bezoek aan India, en van Amnesty International, dat de nieuwe Indiase wet tegen seksueel geweld tegen vrouwen naast positieve, ook een aanzienlijk aantal «regressieve bepalingen» bevat, zoals het toepassen van de doodstraf, het ontbreken van een aanpak van de oorzaken en het feit dat veiligheidstroepen de facto wettelijk immuun zijn voor aanklachten van verkrachting? Wordt deze opvatting door u ingebracht in de EU-India Mensenrechtendialoog of anderszins onder de aandacht van de Indiase regering gebracht? Stelt u daarbij ook aan de orde dat de wet volgens mensenrechtenorganisaties niet (goed) zal worden uitgevoerd zonder hervorming van het politieapparaat en het rechtssysteem?1 2 3

    Ja, het kabinet is bekend met de opvattingen van de Special Rapporteur on Violence against Women van 1 mei 2013. Nederland spant zich ervoor in dat het onderwerp «vrijheid voor mensenrechtenorganisaties» op de agenda van de EU en VN aandacht blijft krijgen en zal dat ook doen bij de EU Mensenrechtendialoog. Voor wat betreft uw vraag over een effectieve uitvoering van de wet stellen wij ons op het standpunt dat het aan India is te bepalen aan welke voorwaarden daarvoor dient te worden voldaan.

  • Vraag 2

    Bent u – mede gezien de aangenomen Kamermotie over Dalits4 en uw toezeggingen dat de Nederlandse regering zich wil inzetten voor de verstrekking van de positie van Dalits – bereid om de discriminatie en uitsluiting van 260 miljoen Dalits of «kastelozen» prioriteit te geven in uw nieuwe mensenrechtenbeleid?

    De universaliteit van mensenrechten is een uitgangspunt van het Nederlands beleid. Het tegengaan van discriminatie op welke grond dan ook -afkomst, geslacht of seksuele oriëntatie- wordt in verschillende gremia, zoals de VN, ILO en in EU verband bepleit. In dit kader gaat ook aandacht uit naar de positie van Dalits.

  • Vraag 3

    Bent u bereid de problemen die de winnaar van de Nederlandse Mensenrechtentulp 2012 bij zijn werk ondervindt bij de Indiase regering aan de orde te stellen, mede gezien de prioriteit die u geeft aan het steunen van mensenrechtenverdedigers?

    Voorzover bekend kan de winnaar van de mensenrechtentulp in India, de heer Bharathan, zonder noemenswaardige beperkingen zijn activiteiten verrichten. Hij heeft recent een voorstel ingediend ter besteding van het bedrag van € 100.000 behorende bij de prijs.

  • Vraag 4

    Wat vindt u van de kritiek van de voorzitter van de jury van de Mensenrechtentulp tijdens een uitzending van VPRO Argos over de manier waarop de prijs – tegen zijn wensen – door de Nederlandse Ambassade in India is uitgereikt aan prijswinnaar Marimuthu Bharathan, namelijk zonder enige ceremonie?5 Wordt dit ook in de toekomst de aanpak bij het overhandigen van de Mensenrechtentulp aan winnaars die van hun regering geen toestemming krijgen naar Nederland te reizen?

    De ceremonie van de uitreiking van de mensenrechtentulp vindt traditiegetrouw in Nederland plaats. Over de toekomst van de mensenrechtenprijs wordt u geïnformeerd in de mensenrechtenbrief die uw Kamer binnenkort toegaat.

  • Vraag 5

    Heeft het door de EU-delegatie aangevraagde gesprek met de Indiase autoriteiten over de (publicatie van) de «watchlist» van Indiase en internationale organisaties plaatsgevonden? Zo ja, wat is hiervan het resultaat en welke conclusie trekt u daaruit over de praktijk van de nieuwe wetgeving voor buitenlandse financiering van Indiase maatschappelijke organisaties? Zo nee, waarom heeft dit gesprek nog niet plaatsgevonden?

    Op 16 april jl. heeft een gesprek plaatsgevonden met het Indiase ministerie van Binnenlandse Zaken waarbij de EU-delegatie aandrong op bespoediging van FCRA- aanvragen (Foreign Contribution Regulation Act). Het ministerie bevestigde dat FCRA-aanvragen om administratieve redenen soms traag verlopen, maar dat de Indiase regering zich inspant om dit proces te versnellen. Er werd tevens aangegeven dat afwijzing van registratie soms te wijten is aan het ontbreken van de vereiste administratie bij NGO’s. Als een NGO aan politieke activiteiten meewerkt, zal een FCRA niet worden toegekend. Het ministerie benadrukte daarbij dat de Indiase regering niet tegen NGO’s met politieke activiteiten is, maar men deze NGO’s niet door buitenlandse donoren wil laten financieren. Alleen in bepaalde sectoren, zoals op het gebied van gezondheid en onderwijs, kunnen samenwerkingsverbanden worden ondersteund.

  • Vraag 6

    Kunt u de Kamer informeren of u, los van een in antwoord op vraag 7 genoemde specifieke aanpak gericht op vrouwenorganisaties, bekend bent met belemmeringen of blokkades bij het steunen van vrouwenorganisaties én andere mensenrechtenorganisaties in India?

    De Foreign Contributions Regulations Act (FCRA) vormt het kader voor buitenlandse steun aan Indiase maatschappelijke organisaties. Deze wet stelt verschillende voorwaarden aan buitenlandse geldstromen en de organisaties die dit geld ontvangen. Zo moet een Indiase organisatie een vergunning hebben om geld uit het buitenland te ontvangen. Er bestaan binnen de FCRA geen specifieke beperkingen voor vrouwen- of mensenrechtenorganisaties. Bureaucratie, langzame besluitvorming en voor tweeërlei uitlegbare clausules maken het soms lastig de vergunning te krijgen.

  • Vraag 7

    Kunt u een breder beeld te schetsen van de visaproblemen die Nederlandse burgers hebben bij het verkrijgen van een visum voor India? Kunt u berichten – van onder meer de Landelijke India Werkgroep6 – bevestigen dat »veel Nederlandse organisaties grote problemen ondervinden bij het aanvragen van visa voor India en dat regelmatig visa worden geweigerd aan onder meer medewerkers van hulporganisaties en journalisten? Wat is de Nederlandse inzet om deze problemen aan de orde te stellen en zo mogelijk op te lossen?

    Grote aantallen toeristen, zakenmensen en andere bezoekers reizen met regelmaat naar India zonder dat zij problemen ondervinden bij het aanvragen van een visum. Sommige Nederlandse visumaanvragers, waaronder vertegenwoordigers van hulporganisaties en journalisten, geven echter aan veel tijd kwijt te zijn met het doorlopen van de visumprocedure. Zij melden lange wachttijden, trage besluitvorming en het moeten overleggen van verschillende soorten documenten waardoor zij soms extra kosten moeten maken in verband met het omboeken van vluchten. Daarnaast melden zij dat indien een visumaanvraag wordt afgewezen de reden hiervoor niet altijd duidelijk is. Deze kwesties zijn onderdeel van de regelmatige dialoog met de Indiase autoriteiten, waarbij zij aangetekend dat landen het soevereine recht hebben vreemdelingen al dan niet toegang tot hun grondgebied te verschaffen.

  • Vraag 8

    Heeft de Nederlandse regering de beperkingen in vrijheid van bewegingsruimte voor Indiase mensenrechtenorganisaties daadwerkelijk aan de orde gesteld bij de EU en andere mogelijk effectieve kanalen? Zo ja, wat is daarvan het resultaat? Zo nee, waarom niet?

    Nederland heeft de kwesties betreffende het maatschappelijk middenveld besproken in verschillende EU werkgroepen in India. De situatie van maatschappelijke organisaties verschilt van geval tot geval en vereist daarom een aanpak op maat. In sommige gevallen is verder gesproken met de Indiase autoriteiten, VN organisaties, of andere maatschappelijke organisaties. Vooralsnog zijn er geen door Nederland gefinancierde organisaties die hun werk niet (meer) kunnen doen als gevolg van beperkende maatregelen van de Indiase overheid.