Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
1828 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
23 september 2011 - 18 oktober 2011
De mensenrechtenschendingen door Frontex in Griekse vluchtelingenopvang
Sharon Gesthuizen (SP)
1. http://www.hrw.org/news/2011/09/21/eu-border-agency-exposes-migrants-abusive-conditions
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het rapport van Human Rights Watch over de wantoestanden in de Griekse opvang van migranten?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de werkwijze van het politiebureau te Feres, waarbij 97 vluchtelingen tegelijkertijd zijn gedetineerd, terwijl er slechts ruimte is voor 30 personen?

    Met Human Rights Watch onderschrijf ik het belang dat gedetineerden hun detentie in menswaardige omstandigheden doorbrengen. Griekenland zit midden in het overgangproces naar een hervorming van zijn asiel- en migratiestelsel. Onverminderd het uitgangspunt dat de verantwoordelijkheid voor het bewerkstellingen van de verbeteringen bij Griekenland zelf ligt, steunt Nederland Griekenland in dit proces via EASO en Frontex. Door het EASO is vanaf 1 april van dit jaar een aantal asiel-ondersteuningsteams in Griekenland ingezet, die bestaan uit asiel- en opvangdeskundigen uit de verschillende lidstaten. De aanbevelingen die door deze deskundigen zijn gedaan over detentieomstandigheden en faciliteiten zijn door de Griekse autoriteiten overgenomen in de technische plannen. In mijn contacten met mijn Griekse ambtgenoten zal ik het belang van een spoedige implementatie van deze plannen (blijven) accentueren. Ik beschik momenteel niet over informatie om uw concrete vragen over de duur van individuele asielprocedures in Griekenland te beantwoorden. In ambtelijke contacten hebben de Griekse autoriteiten wel meegedeeld dat in het indienen van een asielaanvraag reden kan liggen om de detentie op te heffen.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op de situatie in het vreemdelingendetentiecentrum in Fylakio, waar kinderen zonder enkele begeleiding tussen voor hen onbekende volwassenen vastzitten in overvolle en smerige cellen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Wat gebeurt er met de asielprocedures van deze vluchtelingen? Hoe snel wordt bekeken in hoeverre zij in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning? Hoe lang blijven vluchtelingen gemiddeld in Griekse opvangcentra?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Erkent u dat Frontex mensenrechten schendt door bewust vluchtelingen onder erbarmelijke omstandigheden in detentie onder te brengen? Wat vindt u ervan dat Frontex deze procedure in stand heeft gehouden, ondanks de eerdere uitspraak van het EHRM dat mensenrechten worden geschonden in dergelijke centra?

    Frontex is een agentschap van de Europese Unie dat de operationele samenwerking tussen EU-lidstaten coördineert op het gebied van het beheer van de buitengrenzen. Indien lidstaten technische en operationele bijstand nodig hebben aan de buitengrenzen, kan het agentschap hen bijstaan. Ondanks de coördinerende rol van Frontex, blijven EU-lidstaten zelf verantwoordelijk voor de bewaking van de Schengen-buitengrenzen. Dit geldt tevens voor de opvang en het in detentie zetten van illegale migranten. Frontex zelf heeft hier geen taak in en is dus niet verantwoordelijk voor eventuele slechte omstandigheden in detentiecentra.

  • Vraag 6

    Wat is uw reactie op de conclusie van Human Rights Watch dat de activiteiten van Frontex (nog steeds) in strijd zijn met het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie?

    Alle EU-lidstaten zijn gehouden om de mensenrechten te respecteren aangezien zij alle gebonden zijn aan onder meer het Europees Verdrag voor de Rechten van de mens en het Handvest van de Grondrechten voor de Europese Unie. Als agentschap van de Europese Commissie is Frontex eveneens gebonden aan het Handvest en verplicht om fundamentele rechten te waarborgen. Grensbewaking wordt uitgevoerd conform de Schengengrenscode (Verordening 562/2006) waarin de taken en bevoegdheden van de grenswachters zijn beschreven. Zowel in de Schengengrenscode als in de Frontex-verordening wordt expliciet verwezen naar fundamentele rechten, in het bijzonder het EU-grondrechtenhandvest. Bescherming van de fundamentele rechten is tevens een belangrijk onderdeel van de opleiding die Frontex aan grenswachters biedt. Het agentschap kent daarnaast een incidentenmechanisme waarmee grenswachters incidenten kunnen melden aan Frontex en hiermee ook de overige lidstaten op de hoogte stellen van mogelijke schendingen van mensenrechten.
    Naast deze reeds bestaande waarborgen, zijn in de nieuwe Frontex-verordening nieuwe maatregelen opgenomen waarmee mensenrechten verder gewaarborgd worden. Zo zal er een grondrechtenfunctionaris worden aangesteld en wordt een adviesforum ingesteld dat de uitvoerend directeur en de raad van bestuur bij zal staan op het gebied van fundamentele rechten. De grondrechtenfunctionaris zal onafhankelijk zijn in de uitvoering van zijn taken. Door regelmatig te rapporteren aan de raad van bestuur en het adviesforum draagt deze bij aan het toezicht op naleving van fundamentele rechten door Frontex. De nieuwe Frontex-verordening geeft het agentschap tevens de mogelijkheid om gezamenlijke operaties en proefprojecten stop te zetten wanneer lidstaten niet langer voldoen aan de voorwaarden voor het uitvoeren van de gezamenlijke operaties of proefprojecten.
    Gezien het bovenstaande zijn er naar mijn mening voldoende maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat Frontex conform het EU-recht en internationale verdragen omtrent fundamentele rechten handelt.

  • Vraag 7

    Hoe denkt u over de conclusie van Human Rights Watch, waaruit blijkt dat de voorgenomen wijzigingen in de regels met betrekking tot operaties van Frontex onvoldoende zullen zijn om verdere mensenrechtenschendingen te voorkomen?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Welke garanties zijn er concreet gesteld om te waarborgen dat Frontex de mensenrechten naleeft? Wat zal er in de toekomst gebeuren met geluiden van mensenrechtenschendingen? Welke noodprocedure zal worden gestart om deze geluiden te kunnen bespreken?

    Zie antwoord vraag 6.

23 september 2011 - 10 november 2011
Het bericht dat de Nederlandse Officieren Vereniging deelname van militairen aan de Gay Pride afkeurt
Wassila Hachchi (D66), Pia Dijkstra (D66)
1. Carré, September 2011.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het artikel «Gay Pride, Defensie Pride?» waarin de grootste vereniging voor Defensie officieren deelname van militairen aan de Canal Parade tijdens de Gay Pride afkeurt en stelt dat de krijgsmacht hiermee een verkeerd visitekaartje heeft afgegeven?1

    Ik ben van mening dat de betrokken militairen op een passende wijze hebben deelgenomen aan de Canal Parade. Defensie heeft militairen sinds 2009 toestemming gegeven om in uniform deel te nemen aan deze manifestatie en dit blijft zo. Ook zijn militairen in uniform aanwezig bij de jaarlijkse Roze Zaterdag.
    Ik heb kennisgenomen van het artikel in het blad Carré van de Nederlandse Officieren Vereniging (NOV). Defensie draagt geen verantwoordelijkheid voor dit blad en het artikel komt dan ook voor rekening van de redactie. Ik zie geen aanleiding hierover met de NOV contact op te nemen. Zie ook het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 2

    Bent u bereid afstand te nemen van de woorden van Nederlandse Officieren Vereniging (NOV)? Kunt u de NOV hierop aanspreken of met de NOV in overleg treden over de onwenselijkheid van deze uitspraken?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Bent u bereid het huidige Defensiebeleid dat gericht is op de acceptatie van homoseksuelen nogmaals bij het Defensiepersoneel onder de aandacht te brengen?

    Iedereen bij Defensie moet kunnen werken zonder zich bedreigd of gediscrimineerd te voelen. Met interne en externe communicatie bevordert Defensie het beeld dat de acceptatie van homoseksualiteit binnen Defensie vanzelfsprekend is. Ook wordt in opleidingen aan dit thema aandacht besteed. In de brief van 9 februari 2011 (Kamerstuk 32 500 X, nr. 84) heb ik uiteengezet dat het Actieplan diversiteit weliswaar wordt beëindigd, maar dat de maatregelen die betrekking hebben op mensen met een andere seksuele geaardheid grotendeels worden gehandhaafd.

  • Vraag 4

    Wilt u garanderen dat Defensiepersoneel volgend jaar wederom in uniform met een eigen boot mag meevaren tijdens de Canal Parade?

    Zie antwoord vraag 1.

16 september 2011 - 28 oktober 2011
Elektronische terreur tegen Syrische oppositie in Nederland
Harry van Bommel (SP)
1. https://www.facebook.com/pages/jasmijnplein/201013973273813
2. «Medestanders Assad verstoren filmfestival’Algemeen Dagblad, 13 september 2011.
3. http://blogs.rnw.nl/medianetwork/syrias-secret-war-against-the-cyber-dissidents
4. https://www.facebook.com/Het.Steuncomite.voor.Syrische.Revolutie
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw bezoek aan «het Jasmijnplein», een actiecentrum in Rotterdam van Syriërs in Nederland?

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het u bekend dat de Facebook-pagina van «Jasmijnplein» evenals een aantal andere Facebook-pagina’s van Syrische oppositie in Nederland dinsdag 13 september jl. zijn gehackt?1

    Ja.

  • Vraag 3

    Is het u bekend dat de afsluiting van het Arabisch filmfestival, mede-georganiseerd door betrokkenen bij «Jasmijnplein», is verstoord door medestanders van president Assad en dat zij daarbij beeldopnamen maakten van opposanten van het bewind van president Assad?2

    Ja.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van het bestaan van een speciale eenheid van de Syrische overheid, «the Syrian Electronic Army», die zich bezighoudt met het hacken van Facebook-pagina’s en websites van opposanten van het Syrische regime in binnen- en buitenland?3

    Ik ben op de hoogte van het bestaan van een «Syrian Electronic Army», maar kan niet bevestigen dat dit een Syrisch overheidsorgaan is.

  • Vraag 5

    Kent u verklaring 117 van het Syrian Electronic Army, waarin wordt gemeld dat het Syrische leger erkent een aantal Facebook-pagina’s en -groepen te hebben gestopt?4

    Ja.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het zeer waarschijnlijk is dat de Syrische overheid achter deze elektronische terreur zit met als doel de oppositie tegen het bewind van Assad op het internet te intimideren en monddood te maken? Indien neen, waarom niet?

    Het is waarschijnlijk dat het bewind van Assad ook op internet met alle mogelijke middelen probeert tegenstanders het zwijgen op te leggen.Het toenemend aantal signalen dat hierop wijst, wordt door de Nederlandse regering buitengewoon serieus genomen.

  • Vraag 7

    Wat kunt u doen om deze elektronische terreur van democratisch gezinde kranten tegen te gaan en de vrijheid van meningsuiting van de Syrische oppositie, ook op het internet, te garanderen?

    Wat ik kan doen is de ambassadeur zeggen dat het intimideren van Syriërs ontoelaatbaar is. Verder bekijkt de Nederlandse regering de mogelijkheden voor preventieve actie, maar ik kan daarover op dit moment niet in detail treden.
    Zoals ik uw Kamer heb gemeld in de brief over mijn inzet op internetvrijheid (32 500 V, nr. 191) is de bevordering van vrijheid van meningsuiting – en in het bijzonder de vrijheid van meningsuiting op internet – één van de prioriteiten van mijn mensenrechtenbeleid. In bilateraal en multilateraal kader zet ik mij ervoor in om bloggers en cyberdissidenten te beschermen en om de uitvoer van technologie die internetvrijheid belemmert vanuit EU-landen naar landen als Syrië tegen te gaan.

  • Vraag 8

    Bent u bereid om te bezien of vanuit het mensenrechtenfonds initiatieven op het gebied van de (nieuwe) media, gericht op democratisering van landen in de Arabische regio, kunnen worden gesteund? Indien neen, waarom niet?

    Ja, het mensenrechtenfonds en het MATRA-Zuidfonds staan open voor projectvoorstellen die ontwikkeling van vrije media in landen in de Arabische regio bevorderen.

16 september 2011 - 10 oktober 2011
Amerikaans beleid dat hulp bij veilige abortus onmogelijk maakt
Wassila Hachchi (D66)
1. The New York Times, «Humanitarian Aid for Rape Victims», 8 september 2011.
2. Ministerie van Buitenlandse Zaken, «Rosenthal en Clinton over Libië: vastbesloten en vastberaden», 22 april 2011.
3. Kamerstuk 32 735, nr. 21.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Humanitarian Aid for Rape Victims», waaruit blijkt dat de Amerikaanse regering beleid in stand houdt om de inzet van buitenlands hulpgeld voor abortus te verbieden, ook als het gaat om het redden van vrouwenlevens of om verkrachting in oorlogsgebieden?1

    Amerikaans OS-beleid maakt onderscheid tussen abortus als methode van gezinsplanning en abortus in gevallen van ernstige medische nood, verkrachting en incest. In het eerste geval is het Amerikaanse organisaties door het zgn. Helms amendment en het zgn. Hyde amendement, verboden financiële steun te verlenen. In geval van verkrachting, incest of ernstige medische nood is het verlenen van financiële steun voor abortus geoorloofd. Dit is geformaliseerd in de United States Agency for International Development (USAID) policy en door uitspraken van de Office of the legal council in het Ministerie van Justitie.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het bijstaan van vrouwen die levensgevaar lopen, of vrouwen die verkracht zijn in oorlogsgebieden, door middel van veilige abortus bijdraagt aan de autonome ontwikkeling en vrijheid van deze vrouwen? Zo neen, waarom niet?

    Ja.

  • Vraag 3

    Betekent dit ook dat er geen Amerikaans budget beschikbaar is voor organisaties die het onderwerp van abortus ter sprake brengen als zich een ongewenste zwangerschap voordoet, waardoor veel hulporganisaties, voornamelijk op het gebied van familieplanning, geen aanspraak maken op Amerikaanse ontwikkelingsgelden? Om hoeveel geld en organisaties gaat het?

    Conform het officiële Amerikaanse OS-beleid is financiële steun voor abortus mogelijk mits het gaat om levensbedreigende omstandigheden voor de vrouw of er sprake is van verkrachting of incest; abortus als methode van familieplanning valt hier niet onder en komt als zodanig niet in aanmerking voor steun vanuit Amerikaans OS budget. Er is geen overzicht van het aantal hulporganisaties dat door dit beleid geen aanspraak maakt op Amerikaanse ontwikkelingsgelden, noch van het bedrag dat daarmee gemoeid is.

  • Vraag 4

    Houdt de Amerikaanse overheid zich hiermee aan de Geneefse Conventies?

    De Geneefse Conventies hebben betrekking op slachtoffers van oorlogsgeweld. Hieronder worden ook slachtoffers van verkrachtingen begaan tijdens oorlog of conflict verstaan. De Geneefse conventies hebben geen betrekking op familieplanning. Het OS-beleid van de Verenigde Staten staat hulp aan slachtoffers van oorlogsgeweld niet in de weg en is in principe niet strijdig met de Geneefse Conventies.

  • Vraag 5

    Hoe verhoudt de verklaring die de minister van Buitenlandse Zaken met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Clinton in april jl. gaf over vrouwenrechten zich met het in stand houden van het beleid dat de inzet van buitenlands hulpgeld voor abortus verbiedt?2

    Vrouwenrechten staan centraal in het mensenrechtenbeleid van Nederland en de Verenigde Staten. Nederland zal blijven optrekken met de VS als gelijkgestemde partner, waarbij vrouwenrechten een centraal thema zullen blijven. In contacten met de VS komen ook verschillen in beleid aan de orde.

  • Vraag 6

    Bent u bereid, in overeenstemming met de motie-Hachchi3, in uw contacten met de Amerikaanse overheid over vrouwenrechten de onwenselijkheid van dit beleid te bespreken?

    Zie antwoord vraag 5.

16 september 2011 - 6 oktober 2011
Het voornemen van de Amerikaanse procureur-generaal de gerechtelijke bewijsvoering van ruim honderd CIA-zaken te staken
Frans Timmermans (PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3552. …
  • Vraag 1

    Kunt u aangeven op basis waarvan u tot de conclusie bent gekomen dat de onderzoeken door de Amerikaanse procureur-generaal Eric Holder voldoende onafhankelijk zijn?1

    Ik heb geen reden te twijfelen aan de onafhankelijkheid van de Amerikaanse procureur-generaal en de onderzoeken uitgevoerd door de Assistent U.S. Attorney John Durham, die als openbaar aanklager een lange staat van dienst heeft en bovendien niet door de politiek is benoemd.
    De uitkomsten van onafhankelijke onderzoeken zijn door Assistent U.S. Attorney Durham bij diens onderzoek betrokken.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat er discrepantie zit tussen de uitkomsten van het onderzoek door Eric Holder en de uitkomsten van onderzoeken die andere onafhankelijke organisaties hebben gedaan in de betreffende zaken, aangezien deze tot verschillende uitkomsten hebben geleid?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het merkwaardig is dat de Amerikaanse overheid zelf om een onafhankelijk oordeel te waarborgen in afwijking van gangbare procedures juist de Assistent U.S. Attorney John Durham heeft aangewezen en dat uitgerekend in deze zaken wél tot een diepgaand strafrechtelijk onderzoek is besloten?

    Alle 101 onderzoeken waren belegd bij de Assistent U.S. Attorney John Durham. Uitkomst van deze 101 onderzoeken was als volgt: in 99 gevallen is geconstateerd dat er geen grond was voor vervolging, in twee gevallen bleek er aanleiding te zijn voor diepgaand strafrechtelijk onderzoek.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de Amerikaanse autoriteiten blijvend aan te spreken over de internationaalrechtelijke verplichtingen die zij zijn aangegaan op het gebied van het eerbiedigen van mensenrechten? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    In deze zaak houden de Verenigde Staten zich aan internationale verplichtingen. Er is dan ook geen reden de VS op dit punt aan te spreken.

16 september 2011 - 8 november 2011
Dubbelfuncties van politieke ambtsdragers
Pierre Heijnen (PvdA)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Haarlems Dagblad, 14 september 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «PVV grossiert in dubbelfuncties»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat er in Noord-Holland en Limburg PVV-Statenleden zijn die tevens in dienst zijn van hun fractie als medewerker?

    Ja.

  • Vraag 3

    Is het waar dat in Noord-Holland de Commissaris van de Koningin inmiddels een onderzoek heeft ingesteld naar het Statenlid in kwestie? Zo ja, wat was voor de Commissaris de aanleiding om dit onderzoek in te stellen?

    De commissaris van de Koningin in Noord-Holland, de heer Remkes, heeft in zijn hoedanigheid van voorzitter van het Presidium van provinciale staten opdracht gegeven na te gaan of de dubbelfunctie Statenlid en fractiemedewerkster van de eigen fractie strijdig is met de formele provinciale wet- en regelgeving. De aanleiding hiervoor was een mededeling van de heer Brinkman, fractievoorzitter van de PVV, in het Presidium van 12 september jl. De heer Brinkman gaf aan dat de ondersteuningsstichting van de PVV voor drie dagen per week het Noord-Hollandse Statenlid, mw. M. Nunes, heeft aangesteld als fractiemedewerkster van de (eigen) fractie. Ter vergadering rees vervolgens de vraag of deze dubbelfunctie strijdig is met de wet- en regelgeving en is afgesproken dit te laten nagaan.
    De brief van de commissaris van de Koningin aan het presidium met zijn bevindingen is inmiddels gepubliceerd op de website van de provincie Noord-Holland. (http://www.mijnbabs.nl/babsnoordhollandweb/documents/AP006023.PDF).
    Conclusie van de voorzitter van het presidium is dat de bewuste samenloop c.q. dubbelfunctie geen strijd oplevert met wet- en regelgeving. Daarbij is aangetekend dat «de Noord-Hollandse bevindingen zien op provinciale regelgeving en geven -uiteraard- geen antwoord op het in de Kamervragen aan de orde gestelde meer principiële vraagstuk».

  • Vraag 4

    Is het waar dat u toestemming heeft verleend voor de constructie in Limburg waarbij Statenleden tevens fractiemedewerkers zijn bij hun eigen fractie? Zo ja, op grond waarvan was die toestemming nodig en waarom heeft u die verleend?

    Ik heb geen toestemming verleend voor de constructie in Limburg waarbij Statenleden tevens fractiemedewerkers zijn bij hun eigen fractie. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is niet bevoegd om een dergelijke toestemming te geven en door de provincie Limburg is ook niet gevraagd toestemming te verlenen voor een dergelijke constructie.
    Wel heeft de statengriffie in haar onderzoek naar belemmeringen in de wet- en regelgeving ambtelijk advies gevraagd aan mijn ministerie over artikel 96 van de Provinciewet waarin is bepaald dat de leden van provinciale staten als zodanig geen andere vergoedingen en tegemoetkomingen ten laste van de provincie ontvangen buiten hetgeen hun bij of krachtens de wet is toegekend.
    De conclusie was dat wet- en regelgeving formeel niet expliciet uitsluitdat een Statenlid ook een vergoeding ontvangt als fractiemedewerker, mits het salaris voor deze werkzaamheden niet rechtstreeks wordt betaald door de provincie maar door tussenkomst van een privaatrechtelijke rechtspersoon die het salaris aan de fractiemedewerker betaalt.
    Uit het onderzoek van de Statengriffie van provincie Limburg naar de artikelen 13, 15, 27, 33 en 96 van de Provinciewet bleken geen directe wettelijke belemmeringen. Zo bevat bijvoorbeeld de Gedragscode Bestuurlijke integriteit Provincie Limburg (vastgesteld op grond van artikel 15, derde lid Provinciewet) geen verbod ten aanzien van de dubbelfunctie Statenlid-fractiemedewerker.
    Ondanks het ontbreken van directe wettelijke belemmeringen heeft de Statengriffie de dubbelfunctie aan de PVV ontraden vanwege mogelijke toekomstige conflicterende belangen tussen de fractie en het betreffende Statenlid tevens fractiemedewerker. Ook is gewezen op het feit dat het betreffende Statenlid door het tegelijkertijd zijn van fractiemedewerker in een andere (hiërarchische) verhouding staat tot de andere Statenleden dan in de situatie dat deze geen fractiemedewerker zou zijn.
    In de reactie naar de Statengriffie van de provincie Limburg is nog wel de vraag opgeworpen of de inhoud van de gedragscode op grond van artikel 15, derde lid van de Provinciewet een beletsel vormt. In de modelgedragscode integriteit voor provincies, gemeenten en waterschappen staat bijvoorbeeld dat een politiek ambtsdrager geen nevenfunctie vervult die een structureel risico vormt voor een integere invulling van de politieke functie. Het betrokken Statenlid zal in dit kader deze afweging zelf moeten maken. In de beantwoording is benadrukt dat een Statenlid dat zelf als ondersteuner optreedt, uit integriteitsoverwegingen niet aanbevelenswaardig lijkt. Daar is aan toegevoegd dat de combinatie fractieondersteuner-statenlid ongerijmd is. Fractieondersteuning veronderstelt immers ondersteuning door derden. Een Statenlid dat zelf de eigen fractie ondersteunt, heeft kennelijk geen behoefte aan externe ondersteuning.

  • Vraag 5

    Bestaat er wet- of regelgeving op grond waarmee een aanstelling van volksvertegenwoordigers in dienst van zichzelf en/of de eigen fractie in strijd is? Zo ja, welke wet- of regelgeving betreft dit? Zo nee, deelt u dan de mening dat de wet- of regelgeving op dit punt zou moeten worden aangevuld en op welke wijze gaat u dat dan doen?

    Zoals bij de vorige vraag aangegeven, bestaat er geen centrale regelgeving die voorziet in een expliciet verbod van een dergelijke dubbelfunctie. Dat de wetgever een dergelijke dubbelfunctie niet bij voorbaat heeft uitgesloten, betekent niet dat een samenloop van deze functies bestuurlijk gewenst is. Het lijkt moeilijk verenigbaar met de gedachte van fractieondersteuning, te weten dat de fractie de ondersteuning krijgt die men uit «eigen kracht» niet heeft. Wanneer de fractieleden zichzelf gaan ondersteunen is dit op zijn minst oneigenlijke ondersteuning en wordt een vorm van extra salariering. Het budget voor fractieondersteuning is niet bedoeld voor salariëring van statenleden die zichzelf ondersteunen. Daaruit zou het beeld kunnen ontstaan dat de vergoeding voor de werkzaamheden voor Statenleden oneigenlijk wordt aangevuld uit het budget voor fractievergoeding. Een dergelijke handelwijze heeft zich enkele jaren geleden ook al eens voorgedaan in het onderzoek van de gemeente Amsterdam naar het gebruik van het budget voor fractieondersteuning. Deze gelden bleken ten onrechte te zijn gebruikt voor onder meer partijfinanciering en als extra vergoeding voor fractievoorzitters.
    Naar aanleiding hiervan heeft het kabinet in 2009 centrale regelgeving voorgesteld. In het wetsvoorstel tot aanpassing van de Gemeentewet (TK 30 902, nr. 2) was het voorstel opgenomen om de financiering van fractieondersteuning centraal bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te regelen. In de Tweede Kamer bleek hiervoor echter geen draagvlak waarna het voorstel is aangepast. Conclusie was dat de invulling van de fractieondersteuning primair een gemeentelijke c.q. provinciale aangelegenheid moest blijven. Wel is bepaald dat de verordening regels dient te bevatten over de besteding en verantwoording van de fractieondersteuning. De invulling daarvan en de verdere inhoud van de verordening bleef daarmee een verantwoordelijkheid van gemeenten en provincies.
    Provinciale staten hebben op basis van artikel 33, derde lid van de Provinciewet de verplichting om een verordening op te stellen voor ondersteuning van de in de provinciale staten vertegenwoordigde groeperingen. In deze verordening kan worden bepaald dat de aangehaalde dubbelfunctie niet toelaatbaar is. Zo is bijvoorbeeld in de Verordening fractieondersteuning van de provincie Zuid-Holland geregeld dat de bijdrage voor fractieondersteuning in ieder geval niet mag worden gebruikt ter bekostiging van uitgaven aan statenleden of bedrijven van statenleden voor werkzaamheden, welke zij als beleidsmedewerker of anderszins in opdracht van de fractie verrichten. Een dergelijke bepaling kennen de verordeningen van de provincies Limburg en Noord-Holland echter niet.
    De verordening bevat ten aanzien van de ondersteuning regels over de besteding en de verantwoording. Deze verplichting biedt mogelijk ook aanknopingspunten om achteraf te toetsen of de besteding van de gelden aan fractieondersteuning aan leden van de fractie correct heeft plaatsgevonden.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het wettelijke vereiste dat een volksvertegenwoordiger zonder last moet stemmen zich niet verhoudt tot de praktijk dat die volksvertegenwoordiger ook in dienst van zijn eigen partij is? Zo ja, wordt deze bepaling in de praktijk door volksvertegenwoordigers geschonden en hoe treedt u hiertegen op? Zo nee, waarom niet?

    De opdracht aan volksvertegenwoordigers om zonder last te stemmen (Grondwet, artikelen 67, derde lid, en 129, zesde lid en artikel 27 Provinciewet) verhindert dat volksvertegenwoordigers zich rechtsgeldig ten opzichte van anderen verbinden hun stem op een bepaalde manier uit te brengen. Het lastverbod staat er niet aan in de weg dat volksvertegenwoordigers nevenfuncties hebben, ook niet als dat bij hun eigen politieke partij is. Om te kunnen optreden tegen het type dubbelfuncties waar deze vragen betrekking op hebben, staan wel andere middelen ter beschikking, zoals ik hiervoor heb uiteengezet.

16 september 2011 - 10 oktober 2011
De verslechterende mensenrechtensituatie voor mensenrechtenverdedigers in Mexico
Frans Timmermans (PvdA)
1. Brief afkomstig van Protection International (PI) bijgevoegd in bijlage.
2. Idem.
  • Vraag 1

    Kent u de brief van Protection International, waarin een uiterst somber beeld wordt geschetst van de mensenrechtensituatie in Mexico, in het bijzonder de verslechterende positie van mensenrechtenactivisten?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de analyse en conclusies van Protection International, met name de conclusie dat de Mexicaanse autoriteiten een betere bescherming van mensenrechtenactivisten bewust lijken te dwarsbomen? Zo nee, waarom niet?

    De Mexicaanse president Calderón heeft expliciet zijn steun voor het werk van mensenrechtenverdedigers uitgesproken en heeft per decreet een mechanisme ter bescherming van mensenrechtenverdedigers in het leven geroepen. Positief zijn ook de recente uitspraken van het inter-Amerikaanse hof voor rechten van de mens en het Mexicaanse hooggerechtshof betreffende de ontvankelijkheid van civiele gerechtshoven in gevallen van mensenrechtenschendingen door het leger. Dit neemt niet weg dat de situatie van mensenrechtenverdedigers in Mexico in het algemeen zorgen baart.

  • Vraag 3

    Bent u bereid bilateraal en in EU-verband steun te verlenen aan het voorstel van Mexicaanse NGO’s dat ertoe moet leiden dat diegenen die zich inzetten voor de bevordering van mensenrechten beter worden beschermd? Zo ja, bent u bereid bij de Mexicaanse autoriteiten te bepleiten dat zij dit voorstel steunen? Zo nee, waarom niet?

    Nederlandse inzet in Mexico is tweeledig; bilaterale steun vanuit het Mensenrechtenfonds aan mensenrechtenverdedigers en in EU-verband aan de hand van de EU-richtsnoeren en het EU-actieplan voor mensenrechtenverdedigers. Nederland heeft zitting in een EU-werkgroep die de situatie van mensenrechtenverdedigers in Mexico monitort en hierover spreekt met de Mexicaanse autoriteiten. Voorts hanteert de EU een lijst van mensenrechtenverdedigers die bijzondere aandacht verdienen. Nederland heeft de zaak Cererzo onder de aandacht gebracht van de relevante EU-werkgroep.

  • Vraag 4

    Bent u voorts bereid de Mexicaanse autoriteiten aan te sporen de zaak van mensenrechtenactivist Alejandro Cererzo volledig te laten onderzoeken en hen te verzoeken te reageren op de harde beschuldiging dat het National Security and Investigation Centre (CISEN) hem heeft laten mishandelen? Zo nee, waarom niet?2

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat er alle aanleiding is de dialoog tussen de EU en Mexico over mensenrechten te intensiveren? Zo ja, bent u bereid Hoge Vertegenwoordiger Ashton hiertoe aan te sporen en het onderwerp ook op de agenda te plaatsen voor overleg met uw EU-collega’s? Zo nee, waarom niet?

    De EU en Mexico voeren een intensieve dialoog over de mensenrechten, waarbinnen ook individuele gevallen van mensenrechtenverdedigers worden besproken. Nederland zal zich, conform de speerpunten uit de mensenrechtenstrategie en de EU-richtsnoeren, blijven inzetten voor verbeterde bescherming van mensenrechtenverdedigers in Mexico. Hiertoe zal Nederland de situatie van mensenrechtenverdedigers bij de diensten van HV Ashton aan de orde blijven stellen.

15 september 2011 - 7 oktober 2011
Het gegeven dat Nederland de mensenrechten van transgenders schendt
Ahmed Marcouch (PvdA), Frans Timmermans (PvdA)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Telegraaf, «Nederland schendt rechten transgender», 13 september 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het Rapport van Human Rights Watch waarin staat dat Nederland de mensenrechten van transgenders schendt door te eisen dat zij volledig onvruchtbaar zijn alvorens tot officiële erkenning van de geslachtswijziging over te gaan?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat door de bepaling in artikel 28 van het Burgerlijk Wetboek de rechten van transgenders geschonden worden?

    Zoals reeds aan uw Kamer is gemeld in de hoofdlijnenbrief emancipatie die op 8 april 2011 aan uw Kamer is aangeboden (Kamerstukken II 2010/11, 27 017 nr. 74) zal de zogenoemde sterilisatie-eis voor het wijzigen van de geslachtsaanduiding in de geboorteakte worden geschrapt. Het concept-wetsvoorstel transseksualiteit (waarin de zogenoemde «sterilisatie-eis» voor transgenders wordt geschrapt) is op 15 september jongstleden in consultatie gegeven. Tevens zal het op eenvoudige wijze kunnen wijzigen van de geslachtsaanduiding op diploma’s worden geregeld. Hiertoe zal het inrichtingsbesluit WVO worden aangepast.

  • Vraag 3

    Zo ja, bent u bereid artikel 28 van het Burgerlijk Wetboek te wijzigen, zodat de eis tot volledige onvruchtbaarheid komt te vervallen? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

15 september 2011 - 25 oktober 2011
Het bericht ‘Parlement Curaçao neemt omstreden wet aan’
Martin Bosma (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. http://www.telegraaf.nl/binnenland/10551508/__Omstreden_wet_Curaao__.html?sn=binnenland
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van het artikel «Parlement Curaçao neemt omstreden wet aan»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat deze wet inhoudt dat werkgevers worden verplicht om ten minste 80 procent werknemers van Curaçaose afkomst in dienst te hebben?

    Het gaat om een ontwerp landsverordening dat is voorgedragen door de Staten aan de regering. Het is nu aan de regering van Curaçao om te beslissen of het ontwerp ook wordt bekrachtigd. In het ontwerp dat door de Staten is voorgedragen, wordt de werkgever verplicht om op ten minste 80 procent van de bezette arbeidsplaatsen binnen zijn bedrijf arbeid te laten verrichten door lokale arbeidskrachten. Onder «lokale arbeidskracht» wordt in dit ontwerp verstaan een persoon die op Curaçao arbeid verricht en:
    De personen bedoeld onder sub d dienen tevens voldoende ingeburgerd te zijn. Dit houdt in dat zij mondelinge en schriftelijke vaardigheden in het Papiaments en kennis van de Curaçaose samenleving verwerven.
    Het is mogelijk dat de Minister van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn vrijstelling of, op verzoek, ontheffing verleent volgens regels bij landsbesluit houdende algemene maatregelen gesteld.

  • Vraag 3

    In hoeverre is de aangenomen wet in strijd is met internationale verdragen zoals het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens? Kunt u toelichten welke artikelen aan de orde zijn?

    Het ontwerp raakt aan het gelijkheidsbeginsel zoals dat onder meer is neergelegd in het Twaalfde protocol van het EVRM en het VN verdrag inzake rassendiscriminatie. Voorkeursbeleid hoeft niet altijd in strijd te zijn met het gelijkheidsbeginsel. Het is in dit stadium niet aan mij om te beoordelen of het ontwerp aan de daarvoor geldende strenge eisen voldoet. Het ontwerp ligt bij de regering van Curaçao die daar nog een beslissing over moet nemen.

  • Vraag 4

    In hoeverre is de aangenomen wet in strijd is met het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden? Zo ja, om welke artikelen binnen het Statuut zou het gaan?

    De ontwerpregeling beoogt de werkgelegenheid voor lokale arbeidskrachten te bevorderen. Het betreft een terrein dat tot de landsaangelegenheden behoort. De landen zijn ingevolge artikel 43, eerste lid, van het Statuut verplicht zorg te dragen voor de verwezenlijking van de fundamentele menselijke rechten en vrijheden, de rechtszekerheid en de deugdelijkheid van het bestuur. Als er strijd is met het gelijkheidsbeginsel als hierboven genoemd, is er dus ook strijd met de zorgplicht geformuleerd in artikel 43, eerste lid, van het Statuut.

  • Vraag 5

    Is het gevolg van deze wet dat Nederlandse inwoners op Curaçao kunnen worden gediscrimineerd? Zo ja, deelt u de mening dat discriminatie tegen Nederlanders binnen het Koninkrijk der Nederlanden niet getolereerd kan worden?

    In de ontwerp-landsverordening wordt onderscheid gemaakt tussen Nederlanders aan de hand van hun afkomst. Het is op dit moment niet aan mij te beoordelen of dit onderscheid gerechtvaardigd is of niet. Het ontwerp ligt bij de regering van Curaçao die daar nog een beslissing over moet nemen.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven wat de meerwaarde is van het Koninkrijk der Nederlanden en het hebben van één Nederlands paspoort als het mogelijk is dat Curaçao Nederlanders bij wet kan discrimineren?

    De waarde van een gemeenschappelijke nationaliteit is allereerst erin gelegen dat overal in het Koninkrijk dezelfde eisen gelden voor het Nederlanderschap. Het is niet nieuw dat er onderscheid wordt gemaakt tussen bepaalde Nederlanders door Caribische landen van het Koninkrijk. In de regelgeving inzake toelating en uitzetting en de arbeidswetgeving worden andere regels gesteld voor Nederlanders die niet afkomstig zijn van het betreffende land. Het is niet uitgesloten dat landsregelingen onderscheid maken tussen personen die aan bepaalde voorwaarden voldoen en personen die dat niet doen, ook al betreft het allemaal Nederlanders. Ook in Europees-Nederlandse wetgeving gebeurt dat. Het staat de landen vrij – binnen de grenzen die het internationaal recht, het Statuut en de rijkswetgeving stellen – hun landsaangelegenheden te regelen.

  • Vraag 7

    Kunt u aangeven wat voor stappen u zult ondernemen om te voorkomen dat Nederlanders op Curaçao zullen worden gediscrimineerd?

    Ik ga ervan uit dat de Curaçaose regering voorafgaand aan de bekrachtiging zal nagaan in hoeverre er strijd is met het gelijkheidsbeginsel en hoe – als er wordt bekrachtigd – een landsbesluit houdende algemene maatregelen wordt geformuleerd dat binnen de grenzen van verdragen en het Statuut blijft.

13 september 2011 - 4 oktober 2011
Nieuwe gevallen van wetenschappelijke fraude aan het Nexus Instituut, gelieerd aan de Universiteit Tilburg
Martin Bosma (PVV), Harm Beertema (PVV)
Halbe Zijlstra (staatssecretaris onderwijs, cultuur en wetenschap) (VVD)
1. «Het nationaal-socialisme als rancuneleer» in «De Draagbare Menno ter Braak», Uitgeverij Prometheus, 1992, Amsterdam, pagina 171. Ook te vinden op http://www.dbnl.org/tekst/braa002verz03_01/braa002verz03_01_0033.php
2. http://coolpolitics.nl/projecten/Rob%20Riemen ER.
3. http://inlog.org/2011/09/05/why-deny-fascism-conversation-with-rob-riemen-added-to-incubate-program/
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de recente rede van de directeur van het Nexus Instituut op het Lowlands Festival? Bent u tevens bekend met «Het nationaal-socialisme als rancuneleer» van Menno ter Braak uit 1937?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat de directeur van het Nexus Instituut, Menno Ter Braak een aantal letterlijke citaten in de mond legt, onder andere door het gebruik van de dubbele punt (na de zin «Ter Braak constateert, met stijgende verbazing en verontrusting:»), alsmede door af te sluiten met «aldus Menno ter Braak», en door het gebruik van de woorden «ik citeer», die hij letterlijk uitspreekt en zijn terug te horen op de audioweergave van de rede?2

    De overheid heeft geen rol in het controleren van de juistheid van citaten. Als een organisatie zich benadeeld voelt, kan deze een juridische procedure aanspannen bij de rechter. De vrijheid van meningsuiting en de academische vrijheid zijn kernwaarden die bij de rechtspraak in acht worden genomen.

  • Vraag 3

    Deelt u de waarneming dat deze «citaten» nergens zijn terug te vinden in «Het nationaal-socialisme als Rancuneleer»? Deelt u de mening dat de directeur van het Nexus Instituut evenmin parafraseert en dat deze «citaten» vooral gecreëerd lijken om de Partij voor de Vrijheid in een kwaad daglicht te stellen?

    Zie mijn antwoord op vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de Universiteit Tilburg gewaarschuwd had moeten zijn aangezien de directeur van het Nexus Instituut in zijn pamflet De eeuwige terugkeer van het fascisme Menno ter Braak ook al tendentieus nep-citeert met de bedoeling Ter Braak in te zetten voor zijn pseudo-wetenschappelijke blinde haat tegen de PVV?3

    Nee. Ik wijs u in dat verband op de antwoorden van mijn ambtgenoot Donner (Kamerstuknummer 3465, 2010–2011) op vergelijkbare vragen van het lid Driessen over het Nexus Instituut, waarin wordt aangegeven dat dit al gauw de essentie van de vrijheid van meningsuiting zou raken.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat wetenschappelijke fraude de fundamenten aantast van het aanzien van de universiteiten in Nederland en dus nooit onbestraft mag blijven? Bent u bereid de subsidie aan het Nexus Instituut per onmiddellijk te staken?

    Wetenschappelijke fraude tast de fundamenten van de academische wereld aan en heeft gevolgen voor de wetenschappelijke carrière van de betrokkene. Ten overvloede merk ik op dat ik geen reden zie te veronderstellen dat hier sprake is van wetenschappelijke fraude. Zoals mijn ambtgenoot Donner u reeds heeft geïnformeerd bij de onder vraag 4 genoemde antwoorden (Kamerstuknummer 3465, 2010–2011), is het staken van subsidie niet aan de orde.

9 september 2011 - 24 oktober 2011
Het bericht “Archiefstukken homostel Hans en Ton vernietigd
Hero Brinkman (PVV), Joram van Klaveren (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. De Telegraaf, www.telegraaf.nl/10509936/
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Archiefstukken homostel Hans en Ton vernietigd»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt de berichtgeving dat alle archiefstukken van het driehoeksoverleg uit 2009 over het weggepeste homostel zijn vernietigd, terwijl er duidelijk een «belang» aanwezig was voor het intact houden van deze archiefstukken?

    De burgemeester van Utrecht heeft tijdens de raadsvergadering van 8 september 2011 uitleg gegeven over de handelwijze met betrekking tot bepaalde archiefstukken en de gevolgen daarvan. Wat betreft de vernietiging van stukken kwam de uitleg van de burgemeester in essentie op het volgende neer.
    De stukken van het driehoeksoverleg uit het jaar 2009 zijn begin 2011 vernietigd. Deze categorie stukken mag volgens de geldende gemeentelijke selectielijst (paragraaf 3.10.1) worden vernietigd «1 jaar na vervallen belang». Door Het Utrechts Archief is in 2002 een doorlopende machtiging voor vernietiging van stukken van de secretarie verleend op basis van de toen geldende gemeentelijke vernietigingslijst 1983. Die doorlopende machtiging is met de vaststelling van de nieuwe gemeentelijke selectielijst in het jaar 2006 komen te vervallen. Dit betekent dat voor de vernietiging van de stukken uit 2008 en 2009 een machtiging had moeten worden aangevraagd bij Het Utrechts Archief. Deze machtiging is voor de jaren 2008 en 2009 niet gevraagd en dus ook niet verleend. Het «vervallen van het belang» is daardoor niet getoetst. Dat de betreffende doorlopende machtiging was vervallen, was kennelijk onvoldoende duidelijk voor de medewerkers die belast zijn met het beheer van de stukken.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of deze vernietiging bewust of onbewust is gepleegd in het kader van de lankmoedige houding en aanpak van de burgemeester tegenover de straatterroristen? Zo nee, vindt u dat de Rijksrecherche moet worden ingeschakeld, teneinde vast te stellen of er sprake is van een strafbaar feit, of een strafbare nalatigheid?

    De context waarin de stukken zijn vernietigd is toegelicht in het antwoord op vraag 2.
    Voor het doen van onderzoek door de Rijksrecherche is in eerste instantie vereist dat sprake is van gedragingen waaraan een strafrechtelijk of strafvorderlijk aspect kleeft, dat wil zeggen een (begin van een) vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit. Op basis van de thans voorhanden zijnde informatie is het Openbaar Ministerie van mening dat daarvan op dit moment geen sprake is. Er is derhalve geen aanleiding voor het inschakelen van de Rijksrecherche.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat, indien deze archiefstukken inderdaad zijn vernietigd, er moet worden bewerkstelligd dat de eindverantwoordelijke, zijnde de burgemeester, op staande voet wordt ontslagen, ongeacht het mogelijke aanwezige vertrouwen van de gemeenteraad? Zo nee, waarom niet?

    Burgemeester Wolfsen heeft in een raadsvergadering van de gemeente Utrecht opheldering gegeven over deze kwestie en daar verantwoording afgelegd.
    Het is in de eerste plaats aan de gemeenteraad van Utrecht om de handelwijze van burgemeester Wolfsen te beoordelen.

9 september 2011 - 20 oktober 2011
De detentie van de Egyptische blogger Maikel Nabil
Han ten Broeke (VVD)
1. https://www.amnesty.org/en/library/asset/MDE12/048/2011/en/359cee53–7c1d-4a4a-b1f4-b118b5a66807/mde120482011en.html
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht1 dat de Egyptische blogger en thans politiek gevangene Maikel Nabil sinds 23 augustus jl. in hongerstaking is?

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat vindt u ervan dat Maikel Nabil in de al-Marg gevangenis is opgesloten in afwachting van een proces door een militaire rechtbank waar nog geen datum voor is vastgsteld?

    Vrijheid van meningsuiting, inclusief internetvrijheid, staat aan de basis van rechtsstaat en democratie. Ik ben dan ook zeer bezorgd over de inperking van de vrijheid van meningsuiting en vervolging van internetactivisten in Egypte.
    Maikel Nabil is na zijn arrestatie op 28 maart 2011 op 10 april door een militaire rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar vanwege het openlijk beledigen van het leger. Zijn beroep tegen dit vonnis is in juli afgewezen. Op 11 oktober heeft de militaire rechtbank alsnog besloten om Maikel Nabil opnieuw te berechten. Dit proces zal 18 oktober starten.
    Nederland is tegen berechting van burgers in militaire rechtbanken, omdat gezien de aard van deze rechtbanken een volwaardig proces voor burgers niet kan worden gewaarborgd.

  • Vraag 3

    Wat vindt u van het feit dat Maikel Nabil op 28 maart jl. werd opgepakt vanwege uitlatingen op zijn blog en op Facebook over het Egyptische leger, naast de circa 10 000 andere Egyptenaren die door militairen zijn opgepakt en waarvan velen wachten op een proces?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om direct of via de Europese Unie de kwestie onder de aandacht te brengen van de Egyptische autoriteiten?

    De Nederlandse Mensenrechtenambassadeur heeft tijdens zijn bezoek aan Egypte op 18 en 19 mei jl. de zaak van Maikel Nabil specifiek aan de orde gesteld, onder andere bij de minister van Justitie. Daarbij heeft hij de Nederlandse zorg over de inperking van de vrijheid van meningsuiting in Egypte en over de berechting van burgers door militaire tribunalen opgebracht. Op 16 mei jl. is hier op hoog-ambtelijk niveau over gesproken met de Egyptische ambassadeur in Den Haag.
    De EU Hoge Vertegenwoordiger heeft in april jl. haar zorgen over de zaak van Maikel Nabil kenbaar gemaakt bij de Egyptische Minister van Buitenlandse Zaken. De voorzitter van de Europese Commissie heeft dit op het hoogste niveau aangekaart tijdens zijn bezoek aan Egypte van juli jl.
    Op aanraden van verschillende mensenrechtenorganisaties in Egypte heeft de EU besloten geen publieke verklaring uit te geven maar voor stille diplomatie te kiezen. Datzelfde geldt voor Nederland.

  • Vraag 5

    Hoe staat het voorts met het initiatief om te komen tot een Europese variant van de Amerikaanse Global Online Freedom Act om de vrijheid van internet ook in landen als Egypte te beschermen?

    Het oorspronkelijke wetsvoorstel is in de VS nog niet door het Congres aangenomen. Zoals ik uw Kamer eerder heb gemeld in de brief over mijn inzet voor internetvrijheid2 biedt de Global Online Freedom Act (GOFA) een aantal aanknopingspunten voor beleid ter bevordering van mensenrechten op internet, zoals een restrictie op de uitvoer van internetbeveiligingstechnologie waarmee mensenrechten kunnen worden geschonden. In dit kader is uw Kamer geïnformeerd dat Nederland zich in de EU zal inzetten voor een vergunningsplicht voor die technologie en apparatuur waarmee mensenrechten kunnen worden geschonden.3 Nederland bepleit inmiddels bij diverse EU-lidstaten en de Europese Commissie het toevoegen van dergelijke technologie aan artikel 4 van de EU dual use-verordening.
    Ik heb op 9 december a.s. in Den Haag een internationale ministeriële conferentie bijeengeroepen over internetvrijheid. De belangrijkste speerpunten zijn een gezamenlijke krachtige ondersteuning van de positie van cyberdissidenten en bloggers en het aansporen van bedrijven om internationale gedragscodes als het Global Network Initiative na te leven.

7 september 2011 - 14 oktober 2011
De veroordeelde Palestijnse mensenrechtenactivist Ameer Makhoul
Frans Timmermans (PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3372. …
  • Vraag 1

    Erkent u dat Ameer Makhoul een mensenrechtenverdediger is? Zo ja, kunt u uw antwoord toelichten? Zo nee, waarom niet?1

    De EU Guidelines on Human Rights Defenders bevatten een definitie van mensenrechtenverdedigers die is gebaseerd op de VN-verklaring inzake mensenrechtenverdedigers2. De heer Ameer Makhoul heeft zich jarenlang als mensenrechtenverdediger ingespannen voor de rechten van Arabische inwoners van Israël. Spionage voor de terroristische organisatie Hezbollah, waaraan de heer Makhoul zelf heeft verklaard schuldig te zijn, staat haaks op de rol en functie van mensenrechtenverdedigers.

  • Vraag 2

    Zijn er voorwaarden om als mensenrechtenverdediger door Nederland erkend te worden zodat de Guidelines on Human Rights Defenders van toepassing zijn? Kunt u deze toelichten?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten waarom u niet bereid bent om de kwestie-Makhoul bij uw consultaties met de Israëlische autoriteiten te bespreken?

    Zoals beschreven in eerdere antwoorden op vragen (aanhangsel handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3372) bestaat vertrouwen in de Israëlische rechtsgang. Dat geldt ook voor deze rechtszaak.

  • Vraag 4

    Klopt het, dat als gevolg van harde ondervragingsmethoden die ook in Israel illegaal zijn, Ameer Makhoul een bekentenis ondertekende, die hij daarna krachtig ontkende? Indien ja, hoe kunt u dan verklaren dat de Israëlische procedures in deze zaak voldoen aan internationale normen?

    De heer Makhoul is op 30 januari 2011 veroordeeld op basis van zijn eigen schuldbekentenis, afgelegd in de rechtszaal, in het kader van een «plea bargain».
    In een eerder stadium – na zijn arrestatie in mei 2010 – heeft de heer Makhoul een bekentenis afgelegd die hij daarna weer introk. Bij (vermeende) schending van de wet is de Israëlische rechtsgang de aangewezen weg. De advocaten van de heer Makhoul hebben tijdens één van de rechtszittingen leden van het arrestatieteam ondervraagd over de omstandigheden rond de arrestatie. Een volgende zitting over de toegepaste verhoormethoden heeft niet plaatsgevonden aangezien het «plea bargain» de rechtszaak ten einde bracht.

  • Vraag 5

    Hoe beoordeelt u het feit dat Ameer Makhoul is veroordeeld zonder enig bewijs? Kunt u toelichten of dit volgens u ook een procedure is die voldoet aan internationale normen? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Hoe beoordeelt u de inkrimping van de civiele en politieke ruimte voor mensenrechtenactivisme in Israël? Bent u bereid de Israëlische autoriteiten hierop aan te spreken en te pleiten voor het in stand houden van de civiele en politieke ruimte voor mensenrechtenverdedigers in Israel? Zo neen, waarom niet?

    Israël kent een levendig maatschappelijk middenveld en democratische instituties die ruimte bieden voor een open debat. Voor zover zich ontwikkelingen (zouden) voordoen die op gespannen voet staan met democratische vrijheden, wordt daarover met de Israëlische autoriteiten gesproken.

  • Vraag 7

    Bent u bereid om alsnog op zeer korte termijn de ondergane behandeling van Ameer Makhoul en de wijze waarop bewijs is verkregen, te bespreken met de Israëlische autoriteiten? Zo nee, waarom niet?

    Zoals beschreven in bovenstaande antwoorden zie ik hiertoe geen aanleiding.

6 september 2011 - 23 september 2011
Inbreuk op de privacy door LinkedIn
Jeroen Recourt (PvdA), Martijn van Dam (PvdA)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de antwoorden op de Kamervragen over de inbreuk op privacy door LinkedIn? 1)

    Ja.

  • Vraag 2

    Hanteert het College bescherming persoonsgegevens (CBP) specifieke richtlijnen voor de omgang met en het beschermen van persoonsgegevens door sociale netwerksites? Zo ja, welke zijn deze regels? Zo nee, waarom niet? Bent u in dat laatste geval voor of tegenstander van nadere regelgeving?

    Desgevraagd heeft het Cbp mij laten weten dat het de volgende richtlijnen hanteert met betrekking tot de omgang en het beschermen van persoonsgegevens door sociale netwerksites:
    Voornoemde uitgangspunten zijn tevens terug te vinden in een gemeenschappelijk standpunt over het begrip toestemming van 13 juli 2011 van de Europese privacytoezichthouders, verenigd in de Artikel 29-werkgroep (zie met name pagina 35).1

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat, los van deze specifieke casus, het principieel onjuist is indien sociale netwerksites persoonlijke gegevens van hun gebruikers zonder (expliciete) toestemming vooraf voor reclame danwel andere commerciële doeleinden gebruiken?

    Eén van de eisen die de Wbp stelt aan de verwerking van persoonsgegevens is de aanwezigheid van een grondslag voor de gegevensverwerking. De Wbp bevat een aantal rechtsgeldige grondslagen, waaronder ondubbelzinnige toestemming van de betrokkene voor de verwerking. Sociale netwerksites moeten zich bij de verwerking van persoonsgegevens te allen tijde houden aan de eisen van de Wbp.

  • Vraag 4

    Deelt u tevens de mening dat, indien het sociale netwerksites binnen de huidige richtlijnen van het CBP is toegestaan accountinstellingen van hun gebruikers ongevraagd te wijzigen teneinde persoonsgegevens te gebruiken voor commerciële doeleinden, dit ongewenst is? Zo ja, bent u bereid het CBP op te dragen deze te wijzingen? Zo nee, waarom niet?

    Het Cbp vult haar toezicht- en handhavingsbevoegdheden nader in via handhavingsbeleid. Met betrekking tot de omgang met en bescherming van persoonsgegevens door sociale netwerksites hanteert het Cbp richtlijnen zoals in mijn antwoord op vraag 2 weergegeven. Daaruit leid ik af dat het Cbp al diverse kwalitatieve eisen stelt aan de omgang van en de bescherming van persoonsgegevens door sociale netwerksites, in het bijzonder waar het de invulling van het begrip ondubbelzinnige toestemming betreft.
    Overigens heeft het Cbp een wettelijk gegarandeerde onafhankelijke positie. Gelet hierop beschik ik niet over bevoegdheden om het Cbp voor te schrijven hoe zich te gedragen in individuele toezichtszaken.

  • Vraag 5

    Wilt u elk van deze vragen uitdrukkelijk afzonderlijk beantwoorden?

    Zie hiervoor.

2 september 2011 - 23 september 2011
Chinese journalisten onder huisarrest
Joël Voordewind (CU)
1. «Chinese schrijvers onder huisarrest door boekenbeurs», Volkskrant, 2 september 2011.
2. «Chinese schrijvers onder huisarrest geplaatst tijdens Boekenbeurs», persbericht Amnesty International, 1 september 2011.
3. «Actie van Amnesty irriteert schrijvers», NRC Handelsblad, 31 augustus 2011.
  • Vraag 1

    Kunt u bevestigen dat in Beijing een vijftal Chinese schrijvers onder huisarrest is geplaatst tijdens de Internationale Boekenbeurs, waar Nederland eregast is? Indien nee, wat zijn naar uw informatie dan de feiten?1 2

    In de media is bericht dat vijf personen onder huisarrest zijn geplaatst door de Chinese autoriteiten. Het letterenfonds heeft drie van de vijf genoemde personen uitgenodigd voor het Nederlandse programma. Een van deze drie personen heeft de beurs op 3 september bezocht en was ’s avonds aanwezig bij de bijeenkomst in «Café Amsterdam». Hij meldde wel onder politietoezicht te staan. Een van de andere personen heeft bevestigd onder huisarrest te staan. Ik beschik niet over informatie dat het huisarrest een direct gevolg was van de Nederlandse uitnodiging, zoals gemeld in het artikel in de Volkskrant.

  • Vraag 2

    Is het waar dat ook de bezoeken van de Filippijnse president en een EU-delegatie aanleiding waren voor het huisarrest van de Chinese schrijvers en een spreekverbod richting de media? Indien nee, wat zijn dan de feiten? Indien ja, wat doet de regering, zowel bilateraal als in EU-verband, om dit soort overheidspraktijken aan te kaarten bij de Chinese regering? Wat is hierbij de inzet van de regering?

    Dit kan ik niet bevestigen. Het is moeilijk traceerbaar of en waarom dit soort toezicht/huisarrest wordt ingesteld, aangezien er geen officiële mededelingen over worden gedaan.
    Nederland en de Europese Unie spreken regelmatig hun zorgen uit over vrijheid beperkende maatregelen tegen personen die niet zijn veroordeeld. Zij hebben bij herhaling hun zorg uitgesproken over de toename van dergelijke maatregelen sinds begin dit jaar. Ook bij de volgende bilaterale mensenrechtenconsultaties zal Nederland dit opbrengen.

  • Vraag 3

    Is het waar dat de schrijvers die onder huisarrest zijn geplaatst, voornemens waren het programma dat Nederland in het kader van de boekenbeurs organiseert te bezoeken en dat hen deze mogelijkheid is ontnomen? Indien nee, wat zijn dan de feiten?

    De persoon die meldde dat hij onder politietoezicht stond, heeft op zaterdag 3 september jl. de beurs bezocht en was ’s avonds aanwezig bij een bijeenkomst in «Café Amsterdam». Van de andere personen naar wie in het Volkskrantartikel van 2 september wordt verwezen is niet bekend of zij voornemens waren naar de «Beijing International Book Fair» te komen.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om zo spoedig mogelijk bij de Chinese autoriteiten te informeren naar de situatie van de schrijvers en te bepleiten dat zij in vrijheid worden gesteld en toegang krijgen tot het Nederlandse programma in Beijing? Zo nee, waarom niet?

    Zie ook mijn antwoord op vraag 2 en vraag 6. De Nederlandse regering stelt vrijheid beperkende maatregelen zonder vorm van proces of veroordeling voortdurend aan de orde in de mensenrechtenconsultaties, zowel in EU-verband als in bilateraal verband. Tijdens de «Beijing International Book Fair» heeft staatssecretaris Zijlstra aandacht gevraagd voor het belang van vrijheid van meningsuiting en de zorg uitgesproken over individuele gevallen van beperking.

  • Vraag 5

    Heeft de regering de boekenbeurs in Beijing als kans gezien om vrijheid van meningsuiting in China te bevorderen aangezien vrijheid van meningsuiting en internetvrijheid prioriteiten zijn binnen het mensenrechtenbeleid van de Nederlandse regering? Zo ja, op welke wijze is dit vormgegeven? Zo nee, waarom niet?

    Ik verwijs voor beantwoording van deze vraag naar de Kamervragen van het lid Kortenoeven over de censuurpolitiek van het regime van de Communistische Volksrepubliek China, DAO-307/11. Een aantal kritische schrijvers en publicisten is bij het evenement aanwezig geweest. Door de aangehaalde banden tussen de Nederlandse en Chinese boekenwereld zijn de kansen op dialoog tussen vakgenoten toegenomen.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven op welke ervaringen de staatssecretaris Zijlstra van OC&W doelde, en wat de gevolgen voor betreffende personen zijn geweest toen hij aangaf dat het noemen van namen en zaken van aanhoudingen van schrijvers en andere critici van het regime niet wordt gedaan omdat de ervaring is dat dit de situatie voor hen alleen maar verslechtert?3

    Individuele gevallen worden in EU en bilaterale contacten alleen dan genoemd wanneer dit effectief is en het geen gevaar oplevert voor betrokkenen. De drie personen voor wie Amnesty International in aanloop naar de Boekenbeurs campagne voerde, zijn meermalen genoemd. In andere gevallen kan stille diplomatie beter werken.
    In het contact met Chinese autoriteiten heeft staatssecretaris Zijlstra gezegd dat de zorgen ten aanzien van de vrijheid van meningsuiting niet enkel van algemene aard zijn, maar ook individuele gevallen betreffen. De staatssecretaris heeft aangekondigd dat Nederland hierover nader van gedachten wil wisselen met China tijdens de volgende mensenrechtenconsultaties.

  • Vraag 7

    Bent u bereid deze vragen binnen 24 uur te beantwoorden aangezien de boekenbeurs binnen enkele dagen weer is afgelopen?

    Zorgvuldig verzamelen van de feiten heeft meer tijd gevraagd, waardoor de 24-uurs beantwoording niet haalbaar bleek.

2 september 2011 - 20 september 2011
De veroordeelde mensenrechtenverdediger Vidadi Isganderov en de arrestatie van mensenrechtenactivisten in Azerbeidzjan
Frans Timmermans (PvdA)
1. Human Rights Watch – 29 augustus – Azerbaijan: Rights Defender, 6 activists convicted.
2. Aanhangsel TK, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2948.
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van de recente veroordeling van de mensenrechtenverdediger Vidadi Isganderov en zes mensenrechtenactivisten door een Azerbeidjaanse rechtbank?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Heeft u concrete acties ondernomen tijdens het proces en na de veroordeling van deze zeven personen? Indien ja, welke acties? Indien nee, waarom heeft u geen actie ondernomen?

    Ja. De dialoog met Azerbeidzjan over mensenrechten maakt onderdeel uit van het Oostelijke Partnerschap van de EU. Nederland is actief betrokken geweest bij twee EU-verklaringen over deze kwestie: een van de EU-delegatie in Azerbeidzjan in samenspraak met de EU-ambassades ter plaatse, en een in OVSE-kader (d.d. resp. 27 augustus en 1 september 2011). Hierin spreekt de EU zorgen uit over de situatie van deze en andere mensenrechtenverdedigers in Azerbeidzjan, en wordt Azerbeidzjan gewezen op zijn internationaalrechtelijke verplichtingen op mensenrechtengebied.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om op zeer korte termijn de ondergane behandeling van Vidadi Isganderov en de wijze waarop bewijslast is verkregen, te bespreken met de Azerbeidjaanse autoriteiten? Bent u eveneens bereid de ondergane behandeling van de zes mensenrechtenactivisten en de wijze waarop bewijslast is verkregen, te bespreken met de Azerbeidjaanse autoriteiten?

    De EU heeft de procesgang van de zeven personen nauwlettend gevolgd en zal dat blijven doen. Nederland blijft de situatie van deze en andere mensenrechtenverdedigers in bilaterale contacten aan de orde stellen.

  • Vraag 4

    Indien niet, hoe kunt u verklaren bij eerdere beantwoording van schriftelijke vragen2 dat de mensenrechtensituatie structureel wordt opgebracht in bilaterale contacten?

    Niet van toepassing.

1 september 2011 - 13 september 2011
Een blunder bij DigiNotar
André Elissen (PVV), Marcial Hernandez (PVV), Wim Kortenoeven (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. «Browsermakers geven nieuwe versie uit na DigiNotar blunder» (http://tweakers.net/nieuws/76445/browsermakers-geven-nieuwe-versies-uit-na-diginotar-blunder.html)
2. «Microsoft Security Advisory (2607712)» (http://www.microsoft.com/technet/security/advisory/2607712.mspx)
3. «DigiNotar Hacked by Black.Spook and Iranian Hackers»
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Browsermakers geven nieuwe versie uit na DigiNotar blunder»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Heeft deze blunder gevolgen voor het gebruik van DigiD omdat DigiNotar het bedrijf is dat de beveiligingscertificaten levert waardoor burgers veilig gebruik kunnen maken van DigiD?

    Het heeft gevolgen gehad voor het gebruik van DigiD. In de loop van dinsdag 6 september is DigiD overgeschakeld naar een andere certificaatleverancier. Voor die tijd kunnen burgers geconfronteerd zijn met waarschuwingen of meldingen dat de site niet langer vertrouwd kan worden.

  • Vraag 3

    Is er aanleiding om DigiNotar en andere «certificate authorities» aan nadere inspectie te onderwerpen om de privacy van Nederlandse burgers te waarborgen?

    Het Kabinet heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag het operationele beheer van systemen voor certificaten van DigiNotar overgenomen, teneinde de schade van de gebleken inbreuk op de integriteit van het internetverkeer te beperken en de beheersmaatregelen ter beperking van de gevolgen te kunnen treffen. Daardoor wordt een beheersbare migratie naar andere certificaten mogelijk zonder dat dit voor zover bekend additionele risico’s schept.
    Op dit moment wordt prioriteit gegeven aan het beheersen van het huidige incident en de gevolgen daarvan. Tegelijkertijd constateert het Kabinet dat de structurele betekenis van de gebeurtenissen in ogenschouw moeten worden genomen. Als onderdeel daarvan voert het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een onderzoek uit naar het gehele stelsel en proces rondom PKI-Overheid, inclusief het toezicht daarop. De Tweede Kamer wordt hierover geïnformeerd zodra hierover meer duidelijkheid is.

  • Vraag 4

    Gaat de blunder bij DigiNotar naar uw verwachting gevolgen hebben voor de electronische dienstverlening van de overheid? Gaan burgers en/of overheidsonderdelen hier hinder van ondervinden? Zo nee, waarom niet?

    De inbraak bij DigiNotar en de door de hacker daarbij aangemaakte en gebruikte certificaten vormen een ernstige aantasting van het vertrouwen in en de integriteit van het digitale communicatieverkeer. De aantasting van het vertrouwen in de certificaten van DigiNotar kan potentieel grote implicaties hebben voor zowel het verkeer tussen mens en machine als voor het verkeer tussen machines onderling.
    Voor het digitale communicatieverkeer ontstaat door het aanmaken en gebruik van boven genoemde certificaten het risico dat het voor de internetgebruiker niet meer zichtbaar is of hij te maken heeft met een betrouwbare website of computer, blijkend uit het certificaat («slotje») op het scherm. De mogelijke introductie van deze certificaten maakt, dat gebruikers er niet meer in alle gevallen zonder meer van uit kunnen gaan, dat het een veilige internetcommunicatie betreft. In dergelijke gevallen kan de burger worden doorgeleid naar een niet bedoelde site, waarbij de gegevens die de burger verstrekt, in verkeerde handen terechtkomen. Hierdoor wordt het vertrouwen in het digitale communicatieverkeer ernstig aangetast.
    Het Kabinet heeft het operationele beheer van de systemen voor certificering bij DigiNotar gecontroleerd overgenomen, zodat de certificaten gefaseerd kunnen worden ingetrokken en het gebruik van de door hacker aangemaakt en gebruikte certificaten kan worden gemonitord en kan worden bestreden waar dit wordt waargenomen.
    Er zijn tot dusver echter geen aanwijzingen dat dit in Nederland ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

  • Vraag 5

    Heeft het feit dat bedrijven als Mozilla, Microsoft2 en Google het vertrouwen in DigiNotar hebben opgezegd gevolgen voor de samenwerking tussen de Nederlandse overheid en DigiNotar?

    Het Kabinet heeft het vertrouwen in het bedrijf DigiNotar en alle door hen geleverde diensten en certificaten opgezegd en het operationele beheer van het systeem voor het verstrekken van certificering overgenomen. Alle door het bedrijf afgegeven certificaten voor publieke en semi-publieke organisaties worden vervangen door certificaten van andere certificatenleveranciers nadat is gebleken dat de certificaten en diensten van de andere certificatenleveranciers betrouwbaar zijn.

  • Vraag 6

    Klopt de uitspraak van woordvoerder Jochem Binst dat de blunder van Diginotar geen gevolgen heeft voor het werk dat DigiNotar voor de overheid doet? Zo ja, kunt u dit toelichten?

    Zie het antwoord op vraag 5.

  • Vraag 7

    Klopt het dat DigiNotar gehackt is, zoals op F-secure wordt gemeld?3

    Er heeft een hack (digitale inbraak) bij DigiNotar plaatsgevonden. Zie feitenrelaas in brief d.d. 5 september.

  • Vraag 8

    Gaat u onderzoeken of Iran achter de (geslaagde) hackpoging van DigiNotar zit? Zo nee, waarom niet? Zo ja, is hier sprake van cybercrime of cyberwarfare?

    Het Kabinet onderzoekt momenteel wie betrokken zijn bij het hacken van DigiNotar. Mede in het licht van de uitkomst daarvan zal het Kabinet beslissen over passende vervolgstappen.

  • Vraag 9

    Gaat u onderzoeken of er mensenrechten in Iran zijn geschonden doordat Iran een Nederlands certificaat heeft weten te bemachtigen?

    Zie het antwoord op vraag 8.

1 september 2011 - 5 oktober 2011
Verbeterde aandacht voor kinderrechten via het onderwijs
Khadija Arib (PvdA), Metin Çelik (PvdA)
Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA)
1. Een EU-agenda voor de rechten van het kind, februari 2011
2. Unicef Nederland en Defence For Children – Jaarbericht Kinderrechten 2011
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de mededeling van Europese Commissie inzake de EU-agenda voor de rechten van het kind1 en het jaarverslag 2011 van Unicef en Defence for Children?2

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de conclusies uit beide documenten dat er binnen de EU (en in Nederland) nog de nodige winst behaald kan worden in het bevorderen en verbeteren van kennis bij kinderen over kinderrechten via het onderwijs?

    De conclusies van de Europese Commissie in de Mededeling «Een EU-agenda voor de rechten van het kind» (COM(2011) 60 definitief) zijn zeer breed geformuleerd en hebben slechts in beperkte mate betrekking op het onderwijs.
    Het Jaarbericht Kinderrechten 2011 van UNICEF en Defence for Children gaat in op vijf thema’s, maar geen daarvan heeft betrekking op onderwijs als zodanig. De algemeen gestelde opmerking op blz. 7 van het Jaarbericht dat Nederland geen structurele aandacht zou besteden aan onderwijs in kinderrechten deel ik niet.
    In het Nederlandse onderwijs wordt wel degelijk aandacht besteed aan fundamentele rechten van de mens, waaronder de rechten van het kind. Er is een wettelijke verplichting voor scholen om te werken aan actief burgerschap en sociale integratie; mensenrechten (waar kinderrechten deel van uitmaken) zijn direct en indirect een in de kerndoelen benoemd onderwerp. Scholen zijn vrij in het formuleren van (les)doelen en het kiezen van eigen lesmateriaal ten behoeve van deze opdracht. De inspectie ziet toe op de naleving van deze wettelijke taak. In vakken als wereldoriëntatie, geschiedenis en maatschappijleer wordt ook vorm en inhoud gegeven aan de bovengenoemde thema’s.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het belangrijk is dat kinderen voldoende kennis hebben van hun rechten en positie in de maatschappij en dat zij weten bij welke instanties zij kunnen aankloppen als hun rechten en positie in het geding zijn?

    Ja.

  • Vraag 4

    Op welke wijze is de kennis en bewustwording rondom kinderrechten op dit moment ingebed in het burgerschapsonderwijs?

    Aan mensenrechten (waaronder de rechten van het kind), zoals grondrechten, vrijheidsrechten, politieke rechten en sociale rechten, hecht Nederland veel waarde. Vandaar dat mensenrechten genoemd worden in de kerndoelen en deel uitmaken van het onderwijs op het gebied van burgerschap en sociale integratie.
    In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel burgerschap wordt aangegeven dat burgerschapsvorming onder meer betrekking heeft op de kennis van en het respect voor de kernwaarden van onze samenleving. De onderwijsinspectie houdt toezicht op de naleving van de wettelijke opdracht tot bevordering van actief burgerschap en sociale integratie. Dat doet zij door middel van het hiervoor ontwikkelde toezichtkader. Hierin is onder andere als aandachtspunt ten aanzien van het onderwijsaanbod de volgende passage opgenomen: «De school bevordert basiswaarden en de kennis, houdingen en vaardigheden voor participatie in de democratische rechtstaat.» Hiermee is impliciet het verband gelegd met mensenrechteneducatie, omdat de UVRM kaderstellend is voor de democratische rechtsstaat. In het toezichtkader van de inspectie geldt verder als uitgangspunt dat er geen algemeen geldende methode is om de bevordering van actief burgerschap en sociale integratie te stimuleren. De school moet in haar onderwijsaanbod rekening houden met de samenstelling van de populatie, de wensen van ouders en de grenzen die de geldende wet- en regelgeving stelt. Scholen hebben dus ruimte nodig voor een eigen invulling hierin. Het kabinet wil hen deze ruimte ook nadrukkelijk bieden. De overheid stelt zich dus als taak om door wetgeving en toezicht te waarborgen dat actief burgerschap en sociale integratie aandacht krijgen op scholen, maar de scholen geven hier verder eigenhandig invulling aan.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven welke inzet er reeds door u is gepleegd om de kennis van scholieren omtrent kinderrechten en mensenrechten te verbeteren via het onderwijs?

    Doordat «mensenrechten» expliciet worden genoemd in de kerndoelen, moeten scholen hier in het curriculum aandacht aan besteden. Daarmee wordt bevorderd dat de kennis van scholieren omtrent kinder- en mensenrechten wordt verbeterd. De manier waarop scholen dit doen, is bij uitstek onderwerp van de eigen professionele keuzes van leraren. Er kan op velerlei manieren in het onderwijs aandacht besteed worden en aan mensen- en kinderrechten, bijvoorbeeld door leerlingen met verschillende niveaus en achtergronden in kleine teams te laten samenwerken en leren. Hierdoor leren leerlingen en docenten om te gaan met verschillen en deze ook te respecteren. Of door een maatschappelijke stage bij een sportvereniging, culturele instelling of welzijnsinstelling in de wijk. Leerlingen komen hierdoor in contact met groepen mensen die ze anders niet snel zouden ontmoeten.
    Naast het onderwijs zijn ook breder in de samenleving voorzieningen die bijdragen aan het verwerven van kennis over kinderrechten. Zo is er bijvoorbeeld het Kinderrechtenhuis in Leiden. Dit huis brengt kinderrechten regionaal, landelijk en internationaal onder de aandacht. Het Kinderrechtenhuis biedt onderdak aan organisaties die zich inzetten voor de rechten van het kind. Groepen kinderen en jongeren (maar ook volwassenen) kunnen er terecht om meer te weten te komen over kinderrechten. Daarnaast biedt het Kinderrechtenhuis jongeren de mogelijkheid ideeën uit te wisselen, van elkaar te leren en samen projecten op te zetten.

  • Vraag 6

    Bent u voornemens om u in te zetten voor meer aandacht voor kennisoverdracht op scholen over de rechten van kinderen? Zo ja, welke inzet mag hier dan van u verwacht worden? Zo nee, waarom niet?

    Ik ben van mening dat er voldoende waarborgen zijn dat op scholen kennisoverdracht plaats vindt over de rechten van kinderen. Scholen staat het vrij om daarbij ook gebruik te maken van hulp van externen (gastsprekers, NGO’s, lesbrieven ed.).
    Ik sluit niet uit dat het nog beter kan. De inspectie van het onderwijs heeft in haar jaarrapportages geconstateerd dat scholen invulling geven aan de burgerschapsopdracht, maar dat er winst te behalen valt door meer samenhang aan te brengen in het burgerschapsaanbod. Vandaar dat in 2011 aan de Onderwijsraad is gevraagd te adviseren over de vraag hoe scholen verder ondersteund kunnen worden bij het uitvoeren van hun burgerschapsopdracht. Daarbij zal de Onderwijsraad ook ingaan op mensenrechteneducatie.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat de onlangs benoemde kinderombudsman hier een belangrijke rol in kan hebben? Zo ja, op welke wijze kan hier in samenwerking met onderwijsinstellingen invulling aan worden gegeven?

    Ja. Dit geldt niet alleen voor de kinderombudsman, maar ook voor het in oprichting zijnde College voor de rechten van de mens.
    Gelet op de grondwettelijke vrijheid van onderwijs en de eigen verantwoordelijkheid van scholen (autonomie en professionaliteit) is het aan de onderwijsinstellingen zelf om te bepalen hoe en op welke wijze de kinderombudsman en het College hieraan invulling kunnen geven.

31 augustus 2011 - 13 september 2011
Internetcertificaten
Arjan El Fassed (GL)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. http://webwereld.nl/nieuws/107747/iran-kan-gmail-aftappen-door-nederlands-certificaat--update-2--.html
  • Vraag 1

    Kent u het bericht1 in onder meer Webwereld dat Iran erin is geslaagd om het internetverkeer van haar burgers naar Google.com af te tappen door middel van een vervalst beveiligingscertificaat bij de Nederlandse certificeringsautoriteit Diginotar?

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u ermee bekend dat het zogeheten «root-certificaat» van de uitgever van het door Iran vervalste certificaat, het bedrijf Diginotar, ongeldig is verklaard door Microsoft en Mozilla, en mogelijk door andere softwareleveranciers?

    Het is ons bekend dat de certificaten van het bedrijf DigiNotar door de webbrowsers niet meer als betrouwbaar worden aangemerkt. Leveranciers van besturingssystemen en applicatiesoftware kunnen een update doorvoeren van hun systemen met als gevolg dat sommige websites en onderliggende systemen moeilijker – of in het geheel niet – bereikbaar zijn. Een aantal heeft dit ook gedaan.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten op welke wijze door de overheid toezicht werd uitgeoefend op het functioneren van Diginotar? Doet u onderzoek naar de oorzaken van deze zaak?

    In het stelsel van PKI-Overheid is voorzien dat certificaatleveranciers (CA) jaarlijks worden geaudit naar de opzet en werking van de eisen zoals vastgelegd in het Programma van Eisen PKI-Overheid. Deze audits worden uitgevoerd door gecertificeerde auditors. Zij rapporteren aan de Policy Authority (PA) van PKI-Overheid.
    Daarnaast vindt er toezicht plaats door de OPTA2 op basis van de Telecomwet, indien er sprake is van uitgifte van gekwalificeerde3 certificaten ten behoeve van de elektronische handtekening. De DigiNotar certificaten waarbij het aangetoonde misbruik heeft plaats gevonden, zijn certificaten waar de OPTA geen bevoegdheid heeft om op toe te zien.
    Het Kabinet neemt de structurele betekenis van de gebeurtenissen in ogenschouw. In het licht hiervan voert het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoek uit naar het gehele stelsel en proces rondom PKI-Overheid, inclusief het toezicht daarop. Het ministerie van ELI laat aanvullend daarop onderzoeken in hoeverre de problemen rondom DigiNotar ook consequenties hebben voor de wijze van toezicht op uitgifte van gekwalificeerde certificaten. De Tweede Kamer wordt hierover geïnformeerd zodra meer duidelijk is. Zoals in het regeerakkoord is gesteld zal de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie bovendien een wetsvoorstel indienen dat een meldplicht introduceert voor gebeurtenissen zoals deze bij DigiNotar zijn voorgekomen.

  • Vraag 4

    Kunt u de consequenties van deze zaak toelichten voor de dienstverlening en het interne functioneren van de Nederlandse overheid en andere klanten van Diginotar? Hebben burgers overlast ondervonden van deze zaak en zo ja, in hoeveel gevallen en op welke wijze?

    De gevolgen van de reactie door internetdienstverleners op het bekend worden van de door DigiNotar afgegeven gecompromitteerde certificaten voor het vertrouwen in het digitale communicatieverkeer zijn groot, ook al is de materiële betekenis van die afgifte mogelijk veel beperkter. Alleen partijen die gebruik maken van certificaten of diensten van DigiNotar lopen het risico dat systemen of communicatie uitvallen. Tot nu toe is geconstateerd dat sommige websites (tijdelijk) uit de lucht zijn.
    DigiNotar is niet het enige bedrijf dat certificaten en diensten voor internetverkeer genereert. De certificaten van andere bedrijven worden niet geraakt door de gebeurtenissen bij DigiNotar.
    Het Kabinet heeft het operationele beheer van de systemen voor certificering bij DigiNotar gecontroleerd overgenomen, zodat de certificaten gefaseerd kunnen worden ingetrokken en het gebruik van de door hacker aangemaakt en gebruikte certificaten kan worden gemonitord en kan worden bestreden waar dit wordt waargenomen.

  • Vraag 5

    Acht u het uitgesloten dat Iran of enige andere partij erin kan zijn geslaagd om zich via Diginotar toegang te verschaffen tot vertrouwelijke communicatie van de Nederlandse overheid? Welke stappen heeft u gezet om zich daarvan te vergewissen?

    Het Kabinet onderzoekt wie betrokken zijn bij het hacken van DigiNotar. Voor een beschrijving van genomen besluiten en ingezette acties verwijs ik naar de Kamerbrief «Digitale inbraak DigiNotar» van 5 september 2011.

  • Vraag 6

    Bent u van plan om Iran op deze zaak aan te spreken?

    Het Kabinet onderzoekt momenteel wie betrokken zijn bij het hacken van DigiNotar. Op grond van de uitkomsten van dit onderzoek beraadt het Kabinet zich op passende vervolgstappen.

  • Vraag 7

    Acht u het in het licht van deze zaak verstandig om nieuwe certificaten van de Nederlandse overheid toe te vertrouwen aan particuliere bedrijven? Zo nee, overweegt u om certificaten direct door de Nederlandse overheid te laten uitgeven? Zo ja, welke aanvullende eisen overweegt u te stellen aan deze bedrijven? Kunt u dat toelichten?

    Het feit dat de hacker certificaten namens DigiNotar oneigenlijk heeft aangemaakt, heeft geen gevolgen voor andere certificaatleveranciers. Wanneer de certificaten op een juiste, zorgvuldige wijze zijn gegenereerd, ongeacht door welk bevoegd bedrijf, is er op dit moment geen enkele aanleiding om te twijfelen aan de betrouwbaarheid en veiligheid van deze certificaten en al het internetverkeer dat met behulp van deze certificaten heeft plaatsgevonden.
    Tegelijkertijd is het Kabinet van oordeel dat de structurele betekenis van de gebeurtenissen in ogenschouw moeten worden genomen. Als onderdeel daarvan voert het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een onderzoek uit naar het gehele stelsel en proces rondom PKI-Overheid, inclusief het toezicht daarop. Daarnaast zal de DigiNotar problematiek ook geëvalueerd worden met het oog op de gewenste betrouwbaarheid van digitale dienstverlening van en aan bedrijven. De Tweede Kamer wordt hierover geïnformeerd zodra hierover meer duidelijkheid is.

30 augustus 2011 - 19 oktober 2011
De aanhouding van een fotograaf op Utrecht CS
Tofik Dibi (GL)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. «Spoorwegpolitie Utrecht pakt fotograaf op», www.rtvutrecht.nl.
2. «Politie censureert foto webwereld», http://blog.webwereld.nl/2007/08/08/politie-censureert-foto-webwereld/
  • Vraag 1

    Klopt het bericht1 dat de Utrechtse spoorwegpolitie een freelance fotograaf heeft aangehouden op het plein bij het NS-station Utrecht Centraal? Deelt u de mening dat het enkele feit dat iemand foto’s maakt nog geen aanleiding vormt om iemands identificatiedocument te vorderen, laat staan aan te houden?

    Ja. Het maken van foto’s op zichzelf vormt geen aanleiding tot politieoptreden. Dat was echter niet de aanleiding voor het ingrijpen door de politie. Zie verder het antwoord op vraag 3 en 4.

  • Vraag 2

    Klopt het bericht2 dat een columnist eveneens op NS-station Utrecht Centraal door de politie gesommeerd is een afbeelding van zijn fotocamera te verwijderen?

    Ja. Op 7 augustus 2007 maakte een journalist in de stationshal van Utrecht Centraal een foto van een medewerker van de NS op een Segway. Omdat de medewerker hiertegen bezwaar maakte, is de fotograaf door agenten van de Spoorwegpolitie gevorderd de foto te wissen. Uiteindelijk is dit gebeurd door de dienstdoende medewerker van de Spoorwegpolitie en niet door de fotograaf zelf. Een door de Nederlandse Vereniging van Journalisten ingediende klacht is gegrond verklaard. De betrokken journalist heeft een schadevergoeding gekregen van 250 euro wegens het verwijderen van de foto en het daarmee mogelijk benadelen van zijn inkomsten.

  • Vraag 3

    Sinds wanneer en waarom is het verboden om in de publieke ruimte foto’s te maken? Hoe had de columnist moeten weten dat hij geen foto’s had mogen maken bij Utrecht Centraal? Zijn daar nog meer dingen verboden waar niemand weet van heeft?

    Het maken van foto’s in de publieke ruimte, zoals in dit geval het Stationsplein te Utrecht, is een ieder toegestaan. Vrije nieuwsgaring ontslaat professionele fotografen en/of journalisten echter niet van de verplichting om zich te houden aan ter plaatse geldende wettelijke voorschriften. Daarnaast kunnen factoren als de wijze waarop en wanneer foto’s worden gemaakt omstandigheden creëren op basis waarvan een opsporingsambtenaar een interventie kan plegen.
    Uit het verstrekte ambtsbericht is mij gebleken dat het fotograferen in de situatie waar vraag 1 op doelt volgens de verbalisanten van het KLPD een overtreding opleverde van artikel 72 van de Wet personenvervoer 2000. De dienstdoende politieambtenaren meenden dat het maken foto’s van reizigers en ander publiek op een zodanige wijze geschiedde dat de orde, rust, veiligheid of goede bedrijfsgang op en rond het station werd of kon worden verstoord. Op een daarop volgend verzoek van de politieambtenaar van het KLPD aan de betrokkene om zich te legitimeren werd geen medewerking verleend. Betrokkene werd vervolgens om die reden aangehouden.
    Het incident als bedoeld in vraag 1 is door het KLPD geëvalueerd. Daarbij is geconstateerd dat de mate van hinder of overlast niet of onvoldoende kon worden vastgesteld. Door de dienstleiding van de spoorwegpolitie zijn excuses gemaakt aan de betreffende fotograaf.

  • Vraag 4

    Hoe hoort in dit soort situaties in het algemeen de omgang tussen agenten en journalisten en fotografen te zijn? Deelt u de mening dat aanhouding een ongewenst effect heeft op de uitoefening van de vrije nieuwsgaring door journalisten en fotografen? Deelt u de mening dat het maken van foto’s in beginsel voor iedereen mogelijk moet zijn, ook al is het een veiligheidsrisicogebied?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Zijn er vergelijkbare gevallen bekend? Zo ja, welke gevolgen heeft ingrijpen gehad op de vrije nieuwsgaring? Zo nee, bent u bereid hiernaar onderzoek te doen?

    Mij is niet bekend of er nog meer gevallen bestaan waarbij fotografen of journalisten bij hun vrije nieuwsgaring op enigerlei wijze de wet overtreden en vervolgens zijn aangehouden. Het optreden van de spoorwegpolitie in beide gevallen is in het kader van respectievelijk een klachtenprocedure en een interne evaluatie opnieuw gewogen. Daaruit is lering getrokken die bij soortgelijke situaties zal worden meegenomen. De afhandeling van de incidenten acht ik zorgvuldig en professioneel. Ik zie geen noodzaak om daarnaast nog een onderzoek in te stellen.

  • Vraag 6

    Bent u bereid om nog eens kritisch te bezien of deze regels wel strikt noodzakelijk zijn en de handelswijze wel de proportionaliteitstoets kunnen doorstaan en politiefunctionarissen daarop te instrueren? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord op vraag 5.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat onze dienders zich veel beter kunnen bezig houden met het bestrijden van echte overlast en criminaliteit in plaats van mensen aan te houden die kiekjes maken? Zo nee, waarom niet?

    Het opsporen van strafbare feiten – ook als die gepleegd worden door personen die foto’s maken omdat zij zich schuldig maken aan overtreding van artikel 72 van de Wet personenvervoer 2000 – is een politietaak. Zie verder het antwoord op de vragen 3, 4 en 5.