Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van een onderzoek waaruit blijkt dat sinds 2003 een toename van 15% ernstige geboorteafwijkingen in de Iraakse stad van Falluja is geconstateerd?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over de zorgen van de onderzoekers dat deze ontwikkelingen de volksgezondheid van Falluja bedreigen en het vermogen tot zorg voor de overlevende kinderen? Deelt u de mening dat er bij Iraakse autoriteiten op moet worden aangedrongen gepaste maatregelen te nemen? Zo nee, waarom niet?

De onderzoekers geven geen uitsluitsel over de mogelijke effecten van het gebruik van verarmd uranium in munitie op de volksgezondheid. De regering neemt met belangstelling kennis van dergelijk onderzoek en waardeert de inspanningen die op dit gebied door onderzoeksinstellingen worden verricht. Ik zie op basis van dit onderzoek geen aanleiding de Iraakse autoriteiten hierop aan te spreken.

Vraag 3

Deelt u conclusie dat het noodzakelijk is dat de Amerikaanse autoriteiten alle gegevens met betrekking tot het gebruik van wapens en munitie tijdens de oorlog in Irak en met name de slag om Falluja in 2004 aan de autoriteiten in Irak en aan internationale gezondheidsorganisaties over moeten dragen? Zo ja, bent u bereid daartoe aan te dringen bij de Verenigde Staten? Indien nee, waarom niet?

Ik zie daartoe geen aanleiding. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de conclusie dat dit onderzoek aanleiding geeft tot nader onderzoek door het Nederlandse ministerie van Defensie en TNO Veiligheid en Defensie?2 Zo ja, welke stappen onderneemt u? Indien nee, waarom niet?

Er is binnen de VN veelvuldig gesproken over de effecten van verarmd uranium in munitie. De regering onderkent het belang van dit onderwerp en spant zich in ervoor te zorgen dat de discussie over de gevolgen van verarmd uranium recht doet aan de feiten. De regering is van mening dat op basis van onderzoek dat tot dusver is uitgevoerd door een groot aantal relevante instanties het mogelijke schadelijke effect op de gezondheid van het gebruik van verarmd uranium in munitie en wapensystemen niet kan worden vastgesteld. Het genoemde onderzoek geeft geen aanleiding tot nader onderzoek door het ministerie van Defensie of TNO Veiligheid en Defensie.

Vraag 5

Herinnert u zich uw toezegging het onderzoek van de Iraakse mensenrechtencommissie af te wachten en uw bericht een jaar later dat van dat onderzoek nog niets vernomen was? Hebt u inmiddels de resultaten van het aangekondigde onderzoek in Falluja van de mensenrechtencommissie in Irak gekregen? Zo ja, wat waren de resultaten? Zo nee, deelt u de conclusie dat dit zeer onbevredigend is? Bent u in dat geval bereid alsnog aan te dringen op onderzoek?3

De Nederlandse ambassade in Bagdad heeft herhaaldelijk contact gezocht met het Iraakse Ministerie van Mensenrechten om de resultaten van het aangekondigde onderzoek in Falluja te vernemen. Tot nu toe hebben deze pogingen geen resultaat opgeleverd. Nederland blijft aandringen op het bekendstellen van de resultaten van dit onderzoek door een commissie van het Ministerie van Mensenrechten. Mocht alsnog informatie verkregen worden over dit onderzoek, dan zal de Tweede Kamer uiteraard hierover worden geïnformeerd.

Vraag 6

Bent u bereid er bij de Amerikaanse autoriteiten op aan te dringen dat de VS deel moeten nemen aan het Derde Protocol bij de VN Conventie aangaande Conventionele Wapens; het Protocol on Prohibitions or Restrictions on the Use of Incendiary Weapons en het Eerste Protocol uit 1977 bij de Geneefse Verdragen uit 1949?4 Zo ja, wilt u daar op aandringen bij de Amerikaanse autoriteiten? Zo nee, waarom niet?

Nederland is partij bij zowel het Derde Protocol bij het Conventionele Wapensverdrag (CCW) als bij het Eerste Protocol bij de Geneefse Verdragen en hecht grote waarde aan beide protocollen. Nederland zal zich blijven inzetten om landen die geen partij bij de protocollen zijn te bewegen deze alsnog te ondertekenen.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «School kan hoofddoek leerling niet verbieden»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat een bijzondere school te allen tijde het dragen van een hoofddoek zou moeten kunnen verbieden als zij mening is dat dit in strijd is met de grondslag van de school? Zo nee, waarom niet?

Nee, ik deel die visie niet. De vrijheid van onderwijs betreft primair het geven van onderwijs. Bijzondere scholen kunnen wel eisen stellen ten aanzien van de deelname aan het onderwijs mits deze nodig zijn voor de verwezenlijking van hun grondslag en ze een consistent beleid voeren ter handhaving van die grondslag.

Vraag 3

In hoeverre onderschrijft u de mening dat de hoofddoek een symbool is van de islamitische ongelijkheid tussen man en vrouw en daarom ook vanuit het oogpunt van de emancipatie geen plek hoort te hebben op een instelling die de geesten van jonge mensen vormt?

De stelling dat gelijkheid slechts tot uitdrukking moet komen in de gelijkheid van uiterlijke kenmerken acht ik weinig zinvol. De mode legt op tal van punten in de kleding nadruk op de verschillen tussen geslachten. Wat de motieven zijn om die verschillen in kleding over te nemen zal uitermate verscheiden zijn en individueel.

Vraag 4

Bent u van mening dat de Commissie Gelijke Behandeling een totaal overbodige instelling is en zo snel mogelijk opgeheven dient te worden? Zo nee, waarom niet?

Wie begaan is met het streven naar gelijkheid, zoals blijkens hun vragen ook de stellers van deze vragen, die zal met mij van mening zijn dat de Commissie gelijke behandeling een waardevolle bijdrage kan leveren aan de concretisering van normen en criteria, ook al zal niet ieder het met alle conclusies van de Commissie geheel eens zijn.

Vraag 1

Kent u het bericht «Politie bluft om IP-adressen bezoekers te krijgen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u precies aangeven welke procedure(s) gevolgd moet(en) worden als het gaat om het opvragen van IP-adressen door politie en justitie?

De bevoegdheden voor het opvragen door politie en justitie van door nieuws- en krantenwebsites vastgelegde IP-adressen zijn te vinden in de regeling van de artikelen 126nc en 126nd Wetboek van Strafvordering (het vorderen van gegevens). Deze regeling voorziet in nauwkeurig omschreven bevoegdheden voor het vorderen van gegevens uit gegevensbestanden. De verschillende bepalingen binnen de regeling zijn zo opgebouwd dat bij de bevoegdheidstoekenning altijd rekening wordt gehouden met een drietal belangen: het belang van de opsporing, het belang van de derde bij wie de gegevens gevorderd worden en het belang van degene op wie de gegevens betrekking hebben. Hoe zwaarder de belangen zijn van bijvoorbeeld een derde onder wie de gegevens worden gevorderd, hoe meer waarborgen zijn ingebouwd in de regeling.
De verantwoordelijkheid voor het maken van een juiste belangenafweging ligt bij de vorderende instantie en niet bij de derde. Dit houdt tevens in dat het personen of instanties, met uitzondering van verschoningsgerechtigden, niet vrij staat een eigen afweging te maken en te beslissen om de gevorderde gegevens te weigeren aan politie en justitie. Aan journalisten is op grond van de jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en de Hoge Raad een bijzondere vorm van verschoningsrecht toegekend, namelijk het recht op bronbescherming in het kader van vrije nieuwsgaring en een open publiek debat. De zware toetsen en belangenafwegingen die in deze jurisprudentie geformuleerd zijn, moeten door politie en justitie worden meegenomen alvorens zij besluiten gebruik te maken van de hun toegekende vorderingsbevoegdheden uit de bovengenoemde regeling. De toets of de opsporingsambtenaren op juiste gronden gebruik hebben gemaakt van de hen toegekende bevoegdheden kan altijd worden voorgelegd aan de rechter via de speciale beklagprocedure van art. 552a van het Wetboek van Strafvordering.

Vraag 3

Kunt u ingaan op de reactie van de woordvoerder van het Landelijk Parket, waarin wordt gesteld dat er sprake is van een heroverweging als er na een informatieverzoek wordt afgezien van een vordering tot afgifte van een IP-adres?

Een verzoek tot vrijwillige verstrekking behoort niet tot de mogelijkheden: opsporingsambtenaren moeten van de vorderingsbevoegdheid (ex artikel 126nc en artikel 126nd Sv) gebruik maken. Een vordering mag pas daadwerkelijk worden gedaan als alle belangen tegen elkaar zijn afgewogen en de uitkomst is dat het opsporingsbelang zwaarder dient te wegen.
De uitspraak van de woordvoerder van het Landelijk Parket was algemeen van aard, en zag niet specifiek op de specifieke vordering bij Crimesite. Over deze specifieke casus heeft de voorzitter van het College van procureurs-generaal mij bericht dat ten tijde van de vordering onvoldoende duidelijk was welke (journalistieke) belangen mee dienden te worden gewogen. Vragen als: is sprake van bronbescherming, belemmert het vorderen van deze gegevens het publieke debat of de vrije nieuwsgaring, is sprake van een journalistieke website, waren ten onrechte niet meegenomen in de belangenafweging die aan de vordering vooraf ging. Om deze reden is de vordering ook ingetrokken.

Vraag 4

Deelt u de mening dat redacties niet op oneigenlijke wijze onder druk moeten worden gezet? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te nemen?

Ik erken de bijzondere rol van journalisten in de maatschappij bij het vergaren en verspreiden van informatie en bij het aanjagen van het publieke debat. De Europese jurisprudentie over het journalistieke privilege in het algemeen en het recht op bronbescherming in het bijzonder vindt zoals gezegd doorwerking binnen het Nederlandse strafprocesrecht. Om meer duidelijkheid te creëren over onder andere de vraag in welke situaties sprake is van bronbescherming en wanneer het inzetten van een dwangmiddel de vrije nieuwsgaring of het publieke debat belemmert, zal het College van procureurs-generaal dit voorjaar met een aangepaste Aanwijzing toepassing dwangmiddelen tegen journalisten komen.

Vraag 1

Bent u bekend met het op 5 januari 2011 uitgegeven persbericht van het Iran Comité «Behandeling van Nederlandse burgers moet gevolgen hebben voor Nederlands-Iraanse relaties»?1

Ja.

Vraag 2

Is er van uw kant of die van de Nederlandse ambassade in Teheran contact opgenomen met het regime van de Islamitische Republiek Iran over het doodvonnis over Zahra Bahrami? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u daar nader op ingaan?

Ik heb zowel bij de Iraanse ambassadeur in Den Haag als via de Nederlandse ambassadeur in Teheran nadrukkelijk en bij herhaling uitsluitsel gevraagd omtrent de positie van mevrouw Bahrami. Ik heb met kracht gepleit voor een eerlijke toegankelijke procesgang voor mevrouw Bahrami met juridische bijstand van haar keus. Nederland blijft zich hiervoor inzetten langs diplomatieke weg, ook in EU-verband.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de suggestie van het Iran Comité dat de ongehoorde wijze waarop het Iraanse regime Nederlandse staatsburgers zoals Zahra Bahrami behandelt, gevolgen moet hebben voor de Nederlands-Iraanse betrekkingen?

Deze zaak wordt bemoeilijkt door het feit dat Iran de Nederlandse nationaliteit van bipatride gedetineerden niet erkent. Dit wordt door Nederland bij elke mogelijke gelegenheid betwist. Aangaande de suggestie van het Iran Comité dat Nederland de relaties met Iran zou moeten herzien, ligt voor mij de nadruk op het voortzetten van de diplomatieke banden met Iran teneinde onze ernstige zorgen omtrent het Iraanse nucleaire programma, de mensenrechtenschendingen en de situatie van bipatride gedetineerden onvervroren aan de Iraanse autoriteiten te kunnen overbrengen. Er is reeds een uitgebreid economisch sanctiepakket van kracht gericht op het Iraanse leiderschap.

Vraag 4

Over welke concrete diplomatieke en economische sanctiemogelijkheden beschikt u om het regime van de Islamitische Republiek Iran te bewegen Nederlandse consulaire bijstand toe te staan voor in Iran gedetineerde Nederlandse staatsburgers zoals Zahra Bahrami?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het artikel «Waar blijven de deskundigen?»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er nog geen enkele deskundige is geregistreerd in het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen (NRGD)? Zo ja, hoe komt dat? Zo nee, hoeveel deskundigen zijn tot nu toe opgenomen in het register?

Nee. Tot nu toe zijn 36 deskundigen opgenomen in het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen (NRGD, www.nrgd.nl).

Vraag 3

Wat is de rol van het onafhankelijke College gerechtelijk deskundigen, dat moet beslissen of een deskundige ingeschreven kan worden in het register, bij de trage totstandkoming van het register?

Ik verwijs naar het antwoord op vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Kamerstukken II, 2010–2011, Aanhangsel Handelingen, nr. 683). Het registratieproces duurt vanaf het instellen van een normstellingsadviescommissie tot de uiteindelijke openbaarmaking van geregistreerde deskundigen in het NRGD ongeveer tien maanden. Het College is hierbij afhankelijk van het veld, dat een substantiële bijdrage dient te leveren aan de normstelling en de daarop volgende toetsing van aanvragers. Aangezien aanmelding op vrijwillige basis plaatsvindt, is het College bij het vullen van het register verder afhankelijk van de mate waarin deskundigen zich aanmelden voor registratie.

Vraag 4

Welke consequentie heeft het uitblijven van het inschrijven van deskundigen in het register voor de kwaliteit van de deskundigen die worden opgeroepen bij een terechtzitting?

Dit heeft geen consequenties. Deskundigen moeten in alle gevallen aan bepaalde kwaliteitseisen (kennis van een bepaald deskundigheidsgebied en bekwaamheid) voldoen en moeten geschikt zijn om de specifieke opdracht te vervullen. De zittingsrechter zal zich hiervan moet vergewissen. Het register vormt daarbij een hulpmiddel. Als een niet in het NRGD geregistreerde deskundige beoordeeld moet worden, kan de zittingsrechter de criteria hanteren die in het Besluit register in strafzaken zijn vastgelegd voor toetsing door het College gerechtelijk deskundigen.

Vraag 5

Betekent het uitblijven van een register een lastenverzwaring voor de rechtspraktijk vanwege de papieren rompslomp en een lastenverzwaring voor de rechterlijk macht omdat een rechter de benoeming van de opgeroepen, niet geregistreerde deskundige moet motiveren? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs naar het antwoord op vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Kamerstukken II, 2010–2011, Aanhangsel Handelingen, nr. 683). De daarin genoemde werkafspraken met het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) zien ook op de lastenverzwaring die verbonden is aan de gevallen waarin RC’s deskundigen benoemen. Om deze lasten te verminderen kan de RC ten aanzien van bij deze organisaties werkzame deskundigen een standaardformulier en een standaardmotivering gebruiken. De gerechten worden overigens financieel gecompenseerd voor de extra inspanningen die gepleegd moeten worden.

Vraag 6

Is het waar dat de rechters de te benoemen deskundige maar zeer licht toetst? Zo ja, wat is de waarde van de betrouwbaarheid en de waardering van de deskundigheid van een opgeroepen deskundige als deze betrouwbaarheid en deskundigheid nagenoeg niet wordt getoetst?

Ik verwijs naar het antwoord op vragen 4 en 5. De Raad voor de Rechtspraak heeft mij meegedeeld dat in het kader van genoemde werkafspraken de RC de kwaliteit van een bij het NFI of NIFP werkzame deskundige in deze overgangsfase licht toetst en dat het zwaartepunt van de kwaliteitstoets bij het NFI en het NIFP ligt. De waarde van de betrouwbaarheid en de waardering van de deskundigheid van een deskundige is volgens de Raad voor de Rechtspraak gelegen in de mate waarin genoemde organisaties hun kwaliteitsborging realiseren.

Vraag 7

Welke acties gaat u ondernemen om te zorgen dat het NRGD met gekwalificeerde deskundigen wordt gevuld? Op welke termijn gaan deze acties hun beslag krijgen?

Ik verwijs naar het antwoord op vragen van het lid Gesthuizen van uw Kamer (Kamerstukken II, 2010–2011, Aanhangsel Handelingen, nr. 683).

Vraag 1

Bent u bekend met dat CanalDigitaal als één van de weinige televisieproviders al jaren weigert zich aan te sluiten bij een geschillencommissie?1

Het is mij bekend dat CanalDigitaal als aanbieder van televisiediensten niet is aangesloten bij een geschillencommissie.

Vraag 2

Bent u van mening dat CanalDigitaal in die gebieden van Nederland waar geen TV-kabelnetwerk aanwezig is, vrijwel een monopoliepositie heeft omdat de weinige alternatieven (o.a. Digitenne, TV via de telefoonlijn) voor consumenten van veel mindere kwaliteit zijn en dat er vaak helemaal geen alternatief voor consumenten is?

De vraag of CanalDigitaal al dan niet een monopoliepositie heeft, is niet aan mij maar aan de toezichthouders om te bepalen. Ik deel uw mening dat het belangrijk is dat consumenten gemakkelijk hun recht moeten kunnen halen bij een geschil. Een onafhankelijke geschillencommissie kan daarbij een goed instrument zijn. Aansluiting bij een geschillencommissie is naar mijn mening niet gelieerd aan het hebben van marktmacht. Het is belangrijk dat alle consumenten gemakkelijk hun recht kunnen halen.

Vraag 3

Bent u van mening dat een monopoliepositie feitelijk vereist dat consumenten de gelegenheid krijgen hun klacht onafhankelijk te laten oplossen en dat hiervoor een geschillencommissie een goed instrument kan zijn?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid uw bevoegdheid te gebruiken ex artikel 12.1 lid 1 Telecommunicatiewet2 teneinde te bereiken dat alle televisieproviders zich blijvend aansluiten bij een geschillencommissie? Zo nee, waarom niet?

Ik ben op dit moment in gesprek met CanalDigitaal over aansluiting bij een geschillencommissie op vrijwillige basis. Ik zal hierover voor de zomer uitsluitsel geven. Het heeft mijn voorkeur dat CanalDigitaal zich vrijwillig aansluit bij de geschillencommissie. Als dat niet gebeurt dan overweeg ik een aansluitplicht in te voeren voor aanbieders van programmadiensten. CanalDigitaal zal zich dan, net als de kabelmaatschappijen nu al op vrijwillige basis doen, moeten aansluiten bij een geschillencommissie.

Vraag 1

Kent u het bericht van de zelfmoordaanslag voor de kerk in Alexandrië, Egypte op oudejaarsnacht, waarbij zeker 21 mensen zijn omgekomen en 80 mensen zijn gewond geraakt?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u inmiddels bevestigen dat deze aanslag is gepleegd door een groep die zichzelf de Islamitische Staat van Irak noemt, de groepering die eerder Koptische christenen in Egypte bedreigde en die eerder zei ook verantwoordelijk te zijn voor de aanslag op een kerk twee maanden geleden in Bagdad, waarbij 44 kerkgangers, twee priesters en zeven beveiligers omkwamen?

Zowel in Irak als in Egypte doen zich geruime tijd spanningen voor tussen verschillende religieuze groeperingen. Naar verluidt zouden de gijzelnemers bij de gijzeling in de koptische kerk in Bagdad in oktober 2010 de vrijlating hebben geëist van de (islamitische) echtgenotes van twee koptische priesters in Egypte, die daar tegen hun wil in een koptische kerk zouden worden vastgehouden. Dat kan ik echter niet bevestigen. De aanslag is niet opgeëist. In een toespraak van de Egyptische minister van Binnenlandse Zaken, Habib al-Adly, op 23 januari 2011 heeft deze aangegeven dat onderzoek van de Egyptische autoriteiten naar de (daders van de) aanslag heeft uitgewezen dat een splintergroepering van Al Qaida, met de naam «het Palestijnse Leger van de islam» achter de aanslag zit. Inmiddels is de hoofdverdachte in deze zaak, de 28-jarige Ahmed Lotfi Ibrahim Mohamed gearresteerd. Het Palestijnse Leger van de Islam zelf heeft alle betrokkenheid bij de aanslag ontkend. Verdere informatie over het resultaat van het onderzoek van de Egyptische autoriteiten is niet openbaar gemaakt.

Vraag 3

Bent u bereid bij uw collega-ministers in de EU ervoor te pleiten om tot een gezamenlijke veroordeling te komen van de bomaanslag in Alexandrië en er bij de Egyptische overheid op aan te dringen de christelijke minderheid beter te beschermen?

De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Catherine Ashton, heeft reeds een verklaring uitgegeven waarin de bomaanslag in Alexandrië wordt veroordeeld. In haar verklaring wordt het recht van christenen om zich te verenigen en het christelijk geloof te belijden onderstreept. In de condoleancebrief die ik namens de Nederlandse regering aan de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, de heer Ahmed Aboul Gheit verstuurde, vraag ik al het nodige te doen om religieuze minderheden in Egypte te beschermen.

Vraag 4

Bent u tevens bereid er zowel bilateraal (Egypte is een partnerland) als in EU-verband bij de Egyptische overheid voor te pleiten om tot gelijke rechten en behandeling te komen voor moslims en christenen (bijvoorbeeld bij de bouw van kerken), zoals dit ook het geval is in Nederland?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 5

Vindt u dat bij de voorgenomen vermindering van het aantal partnerlanden voor de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking, het respecteren van godsdienstvrijheid meegewogen zou moeten worden als indicator voor politieke stabiliteit van een land?

Momenteel beraden wij ons op de criteria op basis waarvan wij de partnerlanden zullen selecteren. Wij willen hierop niet vooruit lopen en verwijzen naar de beantwoording van vraag 34 gesteld ter voorbereiding op het WGO (Kamerstuknummer: 32500-V-00 d.d. 6 december 2010):
«Begin 2011 zal de uiteindelijke groep van partnerlanden geselecteerd worden. Bij de definitieve selectie van partnerlanden zal een breed scala van criteria worden meegewogen. Het gaat hierbij naast specifieke elementen van nationaal belang (brede maatschappelijke en commerciële belangen) om onder meer belangen van de partnerlanden zelf, andere departementen, het bedrijfsleven en kennisinstellingen. Ook zal er gekeken worden naar de mate waarin op de prioritaire thema’s ingezet kan worden en er MDG’s bereikt kunnen worden».

Vraag 6

Bent u bereid niet alleen incidenteel aandacht te besteden aan godsdienstvrijheid in het buitenlands beleid, maar ook structureel? Zo ja, op welke wijze zal het kabinet dit vormgeven?

Nederland stelt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing systematisch aan de orde in de contacten met derde landen. Dat zal ik ook doen tijdens mijn bezoek aan Egypte, dat gepland staat voor begin februari van dit jaar. De Nederlandse Mensenrechtenambassadeur heeft jaarlijks contact met zijn Egyptische counterpart. Ook daar wordt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing aan de orde gesteld. Daarnaast zet Nederland zich in vijf pilot-landen extra in voor de bevordering van vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing. Egypte behoort tot die vijf landen. In dat verband worden de Egyptische autoriteiten regelmatig aangesproken op de behandeling van religieuze minderheden, waaronder ook Baha’is, Ahmadis en Shiieten.
Ook in multilateraal verband zal Nederland zich blijven inzetten voor godsdienstvrijheid. Tijdens mijn gesprek op 11 januari met EU-buitenlandvertegenwoordiger Ashton, gaf zij aan dat de positie van religieuze minderheden een vast onderdeel wordt van de EDEO mensenrechtenrapportages. Ik heb haar gevraagd het recente geweld tegen religieuze minderheden ook op de agenda van de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) van 31 januari te zetten. Ik heb voorgesteld de informatie van speciaal VN-rapporteur Bieleveldt bij de discussies te betrekken.
In het kader van het EU-Associatieakkoord wordt vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing eveneens met de Egyptische autoriteiten besproken. Binnen VN-kader heeft Nederland recentelijk tijdens de Universal Periodic Review (UPR) van Egypte in de Mensenrechtenraad aandacht gevraagd voor de rechten van religieuze minderheden in Egypte. Nederland heeft met name aangedrongen op het afschaffen van discriminerende bepalingen en de aanname van uniforme regels voor het bouwen en renoveren van kerken en andere gebedshuizen.

Vraag 1

Wat zijn naar het oordeel van de Raad van de Associatieovereenkomst van de EU en Egypte de achterliggende oorzaken («root causes») van religieuze intolerantie in Egypte?1 Deelt u die analyse?

De achterliggende oorzaken («root causes») van de religieuze intolerantie in Egypte worden onder meer gezocht in discriminerend overheidsbeleid ten aanzien van religieuze minderheden. Bijvoorbeeld discriminerende bepalingen en regels voor het bouwen en renoveren van kerken en gebedshuizen. Onvoldoende bescherming van religieuze minderheden door de Egyptische overheid en het achterwege blijven van strafrechtelijke vervolging bij discriminatie of onderdrukking van deze groepen zijn eveneens achterliggende oorzaak van religieuze intolerantie in Egypte.

Vraag 2

Deelt u de analyse dat er geen vorderingen zijn gemaakt bij het wegnemen van die oorzaken? Zo ja, wat dient naar uw oordeel te moeten gebeuren? Zo nee, waarom niet?

Inderdaad zouden er meer vorderingen moeten worden gemaakt bij het wegnemen van de achterliggende oorzaken («root causes») van religieuze intolerantie in het Midden-Oosten. Ik heb tijdens mijn gesprek op 11 januari j.l. met de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie, mevrouw Catherine Ashton, daarom gevraagd het recente geweld tegen religieuze minderheden op de agenda te zetten van de Raad Externe Betrekkingen, die op 31 januari a.s. zal plaatshebben. Dan zal worden besproken op welke wijze de EU sterker zou kunnen inzetten op het bevorderen van vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en het voorkomen van interreligieus geweld.
Juist het Associatieakkoord en de Egyptische wens de relaties met de EU te intensiveren bieden mogelijkheden om de dialoog met de Egyptische autoriteiten over onderwerpen als democratisering, discriminatie, mensenrechten en vrijheid van godsdienst en levensovertuiging te intensiveren. Het huidige EU-actieplan voor Egypte, waarmee uitvoering wordt gegeven aan hetgeen in het Associatieovereenkomst is afgesproken, zal in de loop van dit jaar worden besproken. Nederland zal daarbij pleiten voor meer aandacht voor deze onderwerpen.

Vraag 3

Wat is uw opvatting over de mogelijkheden van de Associatieovereenkomst tussen de EU en Egypte om de oorzaken van discriminatie te helpen wegnemen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de ondemocratische praktijk in Egypte een rol speelt bij de oplopende spanningen in dat land? Zo ja, wat stelt Nederland voor? Zo nee, waarom niet?

Uitsluiting kan leiden tot oplopende spanningen in een land. Nederland steunt daarom initiatieven voor inspraak voor burgers in gemeenteraden, dialoog over burgerschap tussen jeugdleiders met uiteenlopende achtergronden en monitoren van het politieke proces door maatschappelijk organisaties, journalisten en bloggers. Bij de Egyptische autoriteiten pleit Nederland, bilateraal en als onderdeel van de EU, voor meer openheid en participatie in de politieke arena. De afgelopen parlementaire verkiezingen in Egypte voldeden volstrekt niet aan de internationale standaarden die hiervoor gelden.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat het Associatieakkoord niet voldoet als middel tot bevordering van democratie in Egypte en het wegnemen van oorzaken van allerlei vormen van discriminatie? Zo ja, wat behelzen de veranderingsvoorstellen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de jongste moord- en kidnapcijfers inzake journalisten?1

Wij hebben met treurnis en afschuw kennis genomen van het overzicht dat Reporters without borders heeft uitgebracht over de journalisten die in 2010 wereldwijd werden vermoord, gekidnapt, gearresteerd, bedreigd of anderszins werden belemmerd in hun werkzaamheden.
Wij veroordelen geweld tegen en bedreiging van journalisten; wij onderstrepen het grote belang dat gemoeid is met een vrije en onafhankelijke journalistiek.

Vraag 2

Bent u bereid het belang van persvrijheid en bescherming van journalisten met nog meer kracht internationaal te agenderen? Op welke wijze wilt u dit doen?

Nederland is sinds jaar en dag een overtuigd pleitbezorger van persvrijheid en bescherming van journalisten in alle relevante internationale fora (Europese Unie, Raad van Europa, Verenigde Naties). De Nederlandse regering ziet het jaarlijks overzicht van Reporters without borders als een aansporing om dit pleidooi met kracht en overtuiging voort te zetten.

Vraag 3

Treedt UNESCO naar uw oordeel voldoende op tegen schendingen van persvrijheid en bedreiging van journalisten? Op welke wijze zou u graag zien dat UNESCO optreedt? Welke initiatieven neemt u om dit te bevorderen?

Bevordering van de vrijheid van meningsuiting en van vrije toegang tot kennis en informatie is één van de belangrijkste aandachtpunten van UNESCO. De organisatie draagt hieraan onder meer bij door journalisten te trainen en door de persvrijheid wereldwijd te monitoren.
De Nederlandse regering vindt verdergaande initiatieven aan de kant van UNESCO niet nodig; het is aan de lidstaten om waar nodig actie te ondernemen.

Vraag 4

Op welke wijze wilt u aan dit probleem aandacht besteden op de komende dag van de persvrijheid op 3 mei 2011?2

Tijdens de jaarlijkse Dag van de Persvrijheid wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de gevaren die journalisten in een groot aantal landen bedreigen en die hen belemmeren in de uitoefening van hun werk. De Nederlandse regering – i.c. het ministerie van OCW – heeft de afgelopen jaren meermaals financiële steun aan de Dag van de Persvrijheid verleend en is daar ook in 2011 toe bereid.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland betaalt «anti-Wilders film»?1

Ja.

Vraag 2

Kent u de in het artikel genoemde Turkse documentaire? Zo ja, hoe beoordeelt u die met betrekking tot de beeldvorming over de situatie van Turken in Nederland, de Partij voor de Vrijheid in het algemeen en PVV-fractieleider Geert Wilders in het bijzonder?

Ja. De inhoud van deze documentaire bevat uitsluitend de visie van de maker.

Vraag 3

Zijn de kosten voor de in het artikel genoemde reportage en het bezoek van de Turkse journalisten inderdaad door de Nederlandse regering betaald? Zo ja, uit welk budget werden die kosten betaald? Om welke bedragen gaat het precies? Welke Turkse en Nederlandse partijen waren bij de voorbereiding en de realisering van het onderhavige project betrokken? Op welke voorwaarden werd de financiering toegewezen?

Het ministerie van Buitenlandse Zaken beoogt met het programma «publieksdiplomatie» buitenlandse opiniemakers inzicht te bieden in de Nederlandse samenleving. Een actueel beeld in het buitenland van onze samenleving dient het Nederlands belang. Het programma mag niet leiden tot het bedrijven of faciliteren van propaganda. Dat betekent ook dat de journalistieke weergave die het resultaat van een bezoek is, geen onderwerp van discussie kan zijn tussen het ministerie en de genodigden.
Wat deze specifieke reis betreft, heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken 11 997,82 euro uitgegeven aan onder meer reis- en verblijfkosten. De Ambassade in Ankara en het Consulaat-Generaal in Istanbul hebben bemiddeld bij totstandkoming van gesprekken tussen betrokken journalisten en geïnteresseerde partijen in Nederland, waaronder Kamerleden, opinieleiders, gemeenten en culturele instellingen. Daartoe werd, op verzoek van deelnemers, ook de PVV benaderd. Er zijn door het ministerie geen specifieke voorwaarden aan de journalisten gesteld.

Vraag 4

Bent u bereid onmiddellijk op te houden met het financieren of anderszins faciliteren van tegen de PVV gerichte propaganda?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat Nederland eigen onderdanen en onderdanen van andere EU-lidstaten relatief makkelijker overlevert dan veel andere landen, zoals bijvoorbeeld Duitsland?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven om hoeveel zaken het jaarlijks gaat?

Het totaal aantal overleveringen aan andere EU-lidstaten bedroeg in 2009 408 personen. In de eerste helft van 2010 werden 342 personen naar andere EU-lidstaten overgeleverd.

Vraag 3

Om wat voor (strafbare) feiten gaat het in deze zaken?

Overlevering wordt voor vele type delicten verzocht. In een groot aantal gevallen gaat het om overtredingen van de wetgeving inzake verdovende middelen.

Vraag 4

Deelt u de conclusie van de Utrechtse hoogleraar Langbroek dat het (te) vaak om bagateldelicten gaat (20% van het totaal)? Deelt u voorts de mening dat de Nederlandse rechter meer beslissingsruimte voor zichzelf kan creëren door zich te beroepen op het Europese grondbeginsel van proportionaliteit?

Vooropgesteld dient te worden dat het systematische onderzoek van de heer Langbroek betrekking heeft op de periode 2006–2008 en dat hij zich voor de periode daarna lijkt te baseren op informatie betreffende individuele zaken die hem door advocaten en anderen zijn aangereikt. Dit is relevant, omdat het instrument van het EAB pas vanaf 2005 in de Uniebreed wordt toegepast. Het is een nieuw instrument, waarbij de justitiële autoriteiten voor het eerst geheel zelfstandig optreden. Zij raakten door de jaren heen steeds meer vertrouwd met het EAB en de werkwijze van andere lidstaten en de toepassing ervan heeft dan ook wijzigingen ondergaan.
Het kaderbesluit waarop het EAB berust, kent een limitatief aantal gronden waarop de justitiële autoriteiten de overlevering kunnen weigeren. De conclusie van de heer Langbroek als zou de overleveringsrechter daarnaast ruimte voor zichzelf kunnen creëren om overlevering te weigeren, miskent deze regeling en de kern van het beginsel van wederzijdse erkenning. Ik deel zijn conclusie niet.

Vraag 5

Is het naar uw mening de bedoeling dat de Overleveringswet tot gevolg heeft dat Nederlanders en onderdanen van andere EU-lidstaten vanwege een verdenking van «kleine» vergrijpen worden overgeleverd? Zo ja, welk probleem lost dat dan op? Zo nee, wat bent u voornemens daaraan te gaan doen?

Het instrument van het EAB is bedoeld om personen die zich hebben onttrokken van justitie en zich daaraan ook onttrokken houden door verblijf in een andere lidstaat, gedwongen terug te brengen om hetzij terecht te staan, hetzij een vrijheidsstraf uit te zitten. Het is een uitermate nuttig instrument dat in een Europa zonder binnengrenzen niet kan worden gemist.
Over de toepassing van het EAB is in september 2010 in algemene zin tussen Nederland en Polen gesproken, waarna een bilateraal overleg tussen justitiële autoriteiten van beide landen bij Eurojust heeft plaatsgevonden in december 2010. Daarbij zijn de Nederlandse ervaringen met Poolse EABs en de Poolse uitvaardigingspraktijk van EABs systematisch besproken. Het overleg is ook gebruikt om verschillende alternatieven voor een EAB te bespreken, waaronder de toepassing van het kaderbesluit inzake de inning van geldboetes dat sinds de afgelopen zomer tussen Nederland en Polen kan worden toegepast. Er zal dit jaar een vervolgoverleg in Polen volgen tussen Amsterdamse en Poolse justitiële autoriteiten.
Verder zijn in EU-kader de onderhandelingen over de richtlijn inzake het Europees onderzoeksbevel van betekenis, omdat door vereenvoudiging van de strafrechtelijke samenwerking in de onderzoeksfase de behoefte aan het uitvaardigen van een EAB kan afnemen.

Vraag 6

Acht u het wenselijk dat er voorwaarden worden gesteld aan de snelheid waarmee na de overlevering tot berechting wordt overgegaan zodat deze termijn bijvoorbeeld niet langer dan een half jaar kan zijn?

Bedacht moet worden dat de snelheid waarmee na de overlevering met de daadwerkelijke berechting kan worden begonnen sterk zal afhangen van de omstandigheden van de zaak. Is bijvoorbeeld meteen na het ontdekken van een strafbaar feit een EAB uitgevaardigd, omdat op basis van verhoren van getuigen of van informatie van het slachtoffer een verdachte kon worden geïdentificeerd, dan zal na diens overlevering verder onderzoek moeten plaatsvinden naar zijn exacte rol. Dat zal meer tijd vergen dan wanneer het gaat om een zaak waarin de verdachte zich tijdens zijn berechting het land heeft verlaten en niet is teruggekeerd en vervolgens wordt overgeleverd. Ik acht het dan ook niet wenselijk dat termijnen worden gesteld.

Vraag 7

Acht u het daarnaast wenselijk dat artikel 11 Overleveringswet wordt aangepast zodat overlevering alleen mogelijk is bij zwaardere delicten naar Nederlands recht?

Nee, ik acht de benedengrens dat het moet gaan om strafbare feiten waarop een maximumstraf van tenminste één jaar is gesteld passend. Die geldt ook in de traditionele uitleveringszaken.

Vraag 8

Deelt u de mening dat bagatel overleveringsverzoeken het Landelijk Internationaal rechtshulpcentrum Amsterdam nogal overbelasten en kunnen die hun tijd niet beter besteden aan het bestrijden van zware, georganiseerde criminaliteit dan aan bagateldelicten uit Oost-Europa?

Neen, de stelling dat bagateldelicten het IRC Amsterdam overbelasten mist feitelijke grondslag.

Vraag 9

Kunt u aangeven hoe een persoon uit het Schengen Informatie Systeem kan worden verwijderd indien een land overlevering heeft geweigerd? Ziet u reden om dit aan te passen?

Neen. Een weigering van de overlevering kan om diverse redenen plaatsvinden. De reden van de weigering zal meestal zijn gelegen in het nationale recht van de lidstaat waar het Europees aanhoudingsbevel is ontvangen. Daarmee is niet gezegd dat overlevering uit alle lidstaten onmogelijk is. Wanneer de overlevering wordt geweigerd kan de lidstaat waar de weigering heeft plaatsgevonden de signalering in het SIS markeren, d.w.z. dat deze in dat land niet meer geldt. Voor het overige lidstaten blijft de signalering gehandhaafd, opdat deze in die landen nog steeds tot aanhouding en overlevering kan leiden. Alleen de signalerende lidstaat kan een signalering verwijderen.

Vraag 10

Bent u voornemens maatregelen te nemen om dit soort gevallen te voorkomen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «VN-stemming overwinning voor homo-organisaties»?1

De Nederlandse regering is verheugd over het behaalde resultaat: zonder de inzet van een groep landen die actief in de VN opkomt voor LHBT-rechten, waaronder Nederland en met name ook de VS, zou het niet mogelijk zijn geweest om de verwijzing naar seksuele oriëntatie in de resolutie over buitengerechtelijke executies te handhaven.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de verwijzing naar «seksuele gerichtheid» in de resolutie mede tot stand is gekomen door werkzaamheden van organisaties die zich specifiek richten op lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders (LHBT)?

De verschillende NGO’s die zich in VN-verband inzetten voor de bevordering van de rechten van LHBT hebben een waardevolle bijdrage geleverd aan dit succes.

Vraag 3

Is het waar dat LHBT-emancipatie en LHBT-mensenrechten momenteel een prioriteit vormen binnen het Nederlandse mensenrechtenbeleid? Zo ja, zal dit zo blijven? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Is het waar dat de ondersteuning die Nederland momenteel biedt aan COC Nederland voor beleidsbeïnvloeding en beleidsinformatie op het gebied van LHBT-emancipatie en LHBT-mensenrechten bij de Verenigde Naties, de OVSE, de Raad van Europa en bij het buitenlands beleid van de Europese Unie op 1 januari 2011 afloopt?

De emancipatie van LHBT is en blijft een prioriteit in zowel het binnenlandse als het buitenlandse beleid van dit kabinet. Op korte termijn ontvangt u een notitie van de minister van OCW, mede namens de minister van BZ, waarin de voornemens van dit kabinet op het gebied van de bevordering van onder andere homo-emancipatie nader uiteen worden gezet.

Vraag 5

Bent u voornemens voornoemde ondersteuning voort te zetten of te intensiveren? Wanneer neemt u daarover een definitief besluit?

Het is juist dat de programmasubsidie voor het COC uit het Mensenrechtenfonds afliep op 31 december jongstleden.

Vraag 6

Wanneer u voor 1 januari 2011 geen besluit neemt over voornoemde ondersteuning, of besluit de ondersteuning niet voort te zetten, hoe wordt dan voorkomen dat de opgebouwde expertise verloren gaat en/of dat beleidsbeïnvloeding op het gebied van LHBT-emancipatie en LHBT-mensenrechten bij de VN, de OVSE, de Raad van Europa en de Europese Unie – en de informatie uitwisseling daarover met het ministerie van Buitenlandse Zaken – stil komt te liggen?

De minister van OCW en ik zijn positief over het lobbywerk dat het COC in de verschillende internationale fora verricht. De aanvraag van het COC voor vervolgfinanciering van deze activiteiten zal ik op gelijke voet behandelen met subsidie-aanvragen van andere mensenrechtenorganisaties. In het Subsidiebesluit dat op 21 december 2010 in de Staatscourant werd gepubliceerd (nr. 20433) is bepaald dat subsidieverzoeken voor het Mensenrechtenfonds 2011 kunnen worden ingediend tot en met 31 maart 2011. Dat betekent dat in april een afweging wordt gemaakt welke van de binnengekomen projectvoorstellen voor subsidie in aanmerking komen. De keuze zal afhangen van de kwaliteit van de voorstellen en de mate waarin de voorstellen aansluiten bij de beleidsprioriteiten van dit kabinet op het gebied van mensenrechten.

Vraag 7

Bent u bereid om een overbruggingsregeling te treffen om dit te voorkomen? Bent u bereid met LHBT-veldorganisaties, waaronder het COC, in gesprek te gaan om te zoeken naar een oplossing voor deze kwestie?

Het is belangrijk dat de verstrekking van subsidies op een eerlijke en transparante manier gebeurt. Daarom wacht ik met een beoordeling van de aanvraag van het COC tot na 31 maart. Daarbij komt dat subsidie vanuit het Mensenrechtenfonds niet het karakter heeft van een instellingssubsidie, maar projectmatig van aard is. Het is de eigen verantwoordelijkheid van het COC om de opgebouwde expertise in stand te houden.
Rest mij nog toe te voegen dat er geregeld overleg met het COC plaatsvindt over buitenlands homobeleid. De samenwerking met het COC op dit vlak is goed en intensief.

Vraag 1

Bent u bekend met de inhoud van de wijziging van het Besluit vergoeding rechtsbijstand 2000 (hierna: het besluit)?1

Ja.

Vraag 2

Hoe hoog is de eigen bijdrage die rechtszoekenden die geen aanspraak meer kunnen maken op bijzondere bijstand moeten betalen?

De eigen bijdragen die rechtzoekenden verschuldigd zijn in het geval van een toevoeging, zijn geregeld in het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van de hoogte van het fiscale inkomen van de rechtzoekende. Rechtzoekenden in de laagste inkomenscategorie (een inkomen niet hoger dan € 17 300,00 voor alleenstaanden en € 24 200,00 voor andere gevallen) betalen op dit moment – derhalve vóór de totstandkoming van de in vraag 1 bedoelde wijziging van het Besluit vergoedingen rechtsbijstand 2000 (Bvr) – een eigen bijdrage van € 101,00 (Stcrt. 21 december 2010, 20432). Met de wijziging van het Bvr wordt hierin in zoverre verandering gebracht, dat rechtzoekenden die langs het juridisch loket gaan alvorens een advocaat in te schakelen, kunnen profiteren van een substantieel lagere eigen bijdrage. In het geval van de laagste inkomenscategorie zou dit neerkomen op een eigen bijdrage van € 75,00 als het tot een toevoeging van een advocaat komt. De verwachting is dat door de gang langs het juridisch loket een groter deel van de juridische problemen al in een vroegtijdig stadium kan worden opgelost zonder betrokkenheid van een advocaat, waardoor rechtzoekenden in het geheel geen eigen bijdrage verschuldigd zijn. De gang langs het juridisch loket is voor de rechtzoekende kosteloos.

Vraag 3

Welk gevolg heeft dit besluit voor rechtszoekenden die moeten rondkomen van een bijstandsuitkering en voor hun rechtsbijstand aangewezen zijn op bijzondere bijstand? Deelt u de mening dat dit besluit tot gevolg kan hebben dat rechtszoekenden die onder het oude besluit een beroep zou hebben gedaan op bijzondere bijstand, onder het nieuwe besluit niet in staat zullen zijn om de kosten voor de eigen bijdrage te dragen? Zo ja, betekent dit dat zij daardoor verstoken zullen zijn van toegang tot het recht?

Rechtzoekenden die moeten rondkomen van een bijstandsuitkering zijn noch op dit moment, noch na de bedoelde wijziging van het Bvr voor rechtsbijstand geheel aangewezen op bijzondere bijstand. Zij kunnen in aanmerking komen voor een toevoeging op grond van de Wet op de rechtsbijstand (Wrb). In dat geval zijn zij in beginsel alleen een eigen bijdrage verschuldigd. Ook dit verandert niet met de wijziging van het Bvr. De wijziging van het Bvr heeft wel tot effect dat de eigen bijdrage niet meer vanuit de bijzondere bijstand kan worden bekostigd. Daar staat tegenover dat, zoals bij de beantwoording van vraag 2 is aangegeven, de eigen bijdrage substantieel omlaag wordt bijgesteld als eerst de gang langs het juridisch loket wordt gemaakt. Het geheel van omstandigheden leidt ertoe dat het systeem van gesubsidieerde rechtsbijstand krachtens de Wrb een «voorliggende voorziening» is zoals bedoeld in de Wet werk en bijstand, die gezien haar aard en doel geacht wordt passend en toereikend te zijn. Mede doordat de weg van het juridisch loket open staat en omdat voor de lagere inkomens de mogelijkheid blijft bestaan om in aanmerking te komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand, is voor deze categorie van rechtzoekenden de toegang tot het recht ook in de toekomst voldoende verzekerd. Dit geldt ook voor rechtzoekenden die via de rechter kinder- en/of partneralimentatie willen afdwingen. Zij dienen in dat geval zelf een eigen bijdrage te betalen, hetgeen past binnen het systeem van gesubsidieerde rechtsbijstand. Er is dan ook geen aanleiding om voor deze groep een uitzondering te maken.

Vraag 4

Deelt u de mening dat burgers met een bijstandsuitkering die door de gemeente worden gedwongen via de rechter een kinderalimentatie en/of partneralimentatie af te dwingen kosten voor rechtsbijstand moeten maken die niet meer worden vergoed en die zij misschien niet kunnen dragen? Zo ja, bent u van mening dat voor deze groep rechtszoekenden een uitzondering gemaakt moeten worden?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Klopt het dat in het hierboven genoemde voorbeeld alleen de gemeente voordeel geniet van de wijziging van het Besluit vergoeding rechtsbijstand 2000, omdat de toegekende onderhoudsbijdrage volledig met de bijstandsuitkering wordt verrekend? Zo ja, acht u dit wenselijk en rechtvaardig gezien de armoedige omstandigheden waaronder burgers met een bijstandsuitkering soms leven?

De kennelijke veronderstelling dat de wijziging van het Bvr effect heeft op de verrekening van de onderhoudsbijdrage met de bijstandsuitkering is onjuist. De wijziging heeft, voor zover in casu relevant, uitsluitend tot effect dat de voor gesubsidieerde rechtsbijstand verschuldigde eigen bijdrage niet langer kan worden vergoed vanuit de bijzondere bijstand.

Vraag 6

Klopt het dat mensen die onder de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP) vallen en dus moeten leven van een bedrag onder het bijstandsniveau nooit meer dan de laagste eigen bijdrage voor gesubsidieerde rechtsbijstand hoeven te betalen? Zo ja, geldt dit ook voor diegene op wiens loon loonbeslag ligt? Zo nee, klopt het dat wanneer beslag op inkomen is gelegd en men dus feitelijk over een inkomen onder bijstandsniveau beschikt een eigen bijdrage verschuldigd is dat is gebaseerd op het inkomen alsof er geen beslag op ligt? Zo ja, acht u dit wenselijk?

De raad voor de rechtsbijstand (de raad) gaat bij bepaling van de draagkracht uit van een fiscaal inkomens- en vermogensbegrip. Verplichtingen die fiscaal niet aftrekbaar zijn, werken niet door in de draagkrachtbepaling. Bewust is dan ook afgezien van een algemene hardheidsclausule. Die zou de wetsuitvoering aanzienlijk compliceren. De raad zou dan namelijk van geval tot geval zelf gaan bepalen welke lasten de draagkracht verminderen. Aangezien er geen algemene hardheidsclausule is opgenomen, wordt met loonbeslag geen rekening gehouden. Uitsluitend als de draagkracht langdurig wordt verminderd nadat de rechtzoekende is toegelaten tot de Wet schuldsanering natuurlijke personen, een minnelijk akkoord tot schuldsanering heeft gesloten of failliet is verklaard, wordt de laagste eigen bijdrage opgelegd.

Vraag 7

Deelt u de mening dat analoog aan de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB 28 maart 2006, LJN:AV8374), burgers op wiens inkomen loonbeslag ligt en zij dus feitelijk onder het bijstandsniveau komen voor de berekening van de eigen bijdrage uitgegaan moet worden van dit lage inkomen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Klopt het dat het juridisch loket meer cliënten doorverwijst naar de sociaal raadslieden dan andersom? Zo ja, waarom krijgen de sociaal raadslieden dan niet eenzelfde filterfunctie als het juridisch loket krijgt op basis van de wijziging van dit besluit?

Het klopt dat het juridisch loket, als een cliënt daarbij meer baat heeft, ondermeer doorverwijst naar sociaal raadslieden en niet naar advocaten. Het juridisch loket krijgt de filterfunctie, omdat alleen deze instantie binnen het bereik van de Wrb valt waar de filterfunctie uit voortvloeit. De raad heeft op grond van artikel 7, tweede lid, van de Wrb tot taak de voorziening die met het juridisch loket wordt geboden in stand te houden. Met de voorliggende wijziging van het Bvr wordt de werking van het juridisch loket als voorportaal van de verlening van toevoegingen door de raad versterkt.

Vraag 1

Waarom zijn er op donderdag 16 december jl. in vrieskou en sneeuw twee asielzoekers op straat gezet in Ter Apel? Door welke dienst is dit gebeurd?

Het betrof in dit geval een echtpaar dat een vervolg asielaanvraag wilde indienen nadat een tweede asielaanvraag kort daarvoor was afgewezen. Hun opvang was al in oktober 2010 beëindigd.
Betrokkenen meldden zich in december 2010 opnieuw bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in Ter Apel en gaven aan een nieuwe asielaanvraag te willen indienen. Door het enkele kenbaar maken van de wens een vervolgaanvraag te willen indienen, ontstaat er echter geen recht op opvang. Dit recht op opvang ontstaat pas wanneer de asielaanvraag daadwerkelijk wordt ingediend. Hiermee wordt zoveel mogelijk voorkomen dat vervolgaanvragen worden ingediend enkel om opvang te verkrijgen.
In afwachting van de indiening van deze aanvraag heeft de IND betrokkenen daarom heengezonden. Zodra echter bleek dat de desbetreffende asielzoekers moeite hadden om opvang te vinden is hen, gegeven de situatie van extreme kou, alsnog opvang aangeboden tot het moment van de indiening van de vervolgaanvraag. Hiervan hebben zij echter geen gebruik gemaakt.

Vraag 2

Hoe verhoudt zich dit tot uw nadrukkelijke toezegging dat dit niet meer zou gebeuren?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Op welke wijze gaat u ervoor zorgen dat u zelf de regie in handen neemt nu het vertrouwen op het gezonde verstand van de uitvoering onterecht is gebleken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Wat hebt u gedaan om deze fout te herstellen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bent u, gelet op de ernst van de situatie, bereid deze vragen binnen een week te beantwoorden?

Ja. Helaas is dit echter niet mogelijk gebleken.

Vraag 1

Kent u de berichten over het brute politie optreden tegen demonstranten bij de verkiezingen in Belarus?

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat vreedzame demonstranten, die van plan waren in Minsk samen met politici van de oppositie te protesteren tegen de gang van zaken bij de verkiezingen, zonder aanleiding met de wapenstok zijn bewerkt door de politie?

Na sluiting van de stembureaus op 19 december jl. is een demonstratie in Minsk, die door de Belarussische autoriteiten was verboden, gewelddadig uiteengeslagen. Honderden demonstranten werden opgepakt, waarbij ook gewonden zijn gevallen.

Vraag 3

Bent u bereid rechtstreeks en in EU-verband dit politie optreden hard te veroordelen? Zo ja, op welke wijze zult u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Zoals in mijn verklaring op 20 december jl. gemeld, veroordeel ik scherp het gewelddadig optreden van de Belarussische autoriteiten en keur het oneerlijke verloop van de presidentsverkiezingen, zoals door OVSE-waarnemers geconstateerd, af. Daarnaast veroordeel ik scherp de invallen bij NGO’s en de arrestaties die daar zijn verricht. Ik vind de arrestaties, waaronder die van diverse presidentskandidaten, mensenrechtenverdedigers en journalisten en hun behandeling onaanvaardbaar. Ik heb de Belarussische autoriteiten opgeroepen om arrestanten direct vrij te laten. Dit, alsook de toegang van arrestanten tot medische en juridische voorzieningen en de mogelijkheid voor EU-diplomaten hen te bezoeken, is door Nederland nadrukkelijk bij de Belarussische autoriteiten bepleit. Ook de EU heeft bij monde van de Hoge Vertegenwoordiger voor het buitenlandbeleid, Catherine Ashton, de ontwikkelingen in Belarus veroordeeld.

Vraag 4

Deelt u de mening van de oppositie dat de verkiezingen noch vrij noch eerlijk zijn verlopen? Zo ja, bent u bereid dit ook te veroordelen, zowel rechtstreeks als in EU-verband? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de EU-sancties jegens het regime Lukasjenko moeten worden verscherpt? Zo ja, hoe gaat u dit aanpakken? Zo nee, waarom niet?

De EU moet het opnieuw invoeren van een inreisverbod voor president Loekasjenko en zijn getrouwen – dat sinds oktober 2008 was opgeschort – overwegen. Dit in aanvulling op de geldende financiële sancties. Op 23 december jl. heb ik de EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton verzocht nadere stappen van de EU tegen het Belarussische regime te formuleren, vooral als vrijlating van arrestanten uitblijft.

Vraag 6

Deelt u de mening dat er absoluut geen sprake kan zijn van het verlenen van 3,5 miljard euro aan Europese steun, zoals eerder gesuggereerd door uw Poolse en Duitse collega's indien de verkiezingen vrij en eerlijk zouden verlopen? Zo ja, zult u dat ook aan uw EU-collega's duidelijk maken? Zo nee, waarom niet?

Mijn Duitse en Poolse collega’s hebben tijdens hun gezamenlijk bezoek aan Belarus in november jl. gesteld dat als Belarus vrije en democratische verkiezingen zou realiseren, er volgens hen mogelijkheden zouden moeten komen voor meer financiële steun vanuit de EU en Europese instellingen. Ik ben van mening dat het Belarussische regime niet mag worden beloond voor slecht gedrag en zie dan ook geen enkele aanleiding voor dergelijke financiële steun.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Blatter: homo’s moeten zich in Qatar maar onthouden van seks»?1

Ja, ik ben bekend met dit bericht.

Vraag 2

Deelt u de mening dat FIFA-baas Blatter op grove wijze de rechten voor homo’s schaadt, door te roepen dat «homo’s zich in Qatar dan maar moeten onthouden van seks» om lange gevangenisstraffen te ontlopen? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 1 van het lid Dijkstra (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 1144).

Vraag 3

Bent u bereid de heer Blatter, eventueel via de KNVB, om opheldering te vragen m.b.t. zijn uitspraken over homo’s? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 2 van het lid Dijkstra.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Blatter: homo’s moeten zich in Qatar maar onthouden van seks»?1

De opmerkingen van de heer Blatter keur ik ten zeerste af. Een dergelijke opmerking draagt niet bij aan de acceptatie van homoseksualiteit, een belangrijke doelstelling van zowel het buitenlandse als het binnenlandse beleid van dit kabinet.

Vraag 2

Bent u bereid de FIFA – eventueel via de KNVB – op deze uitspraak aan te spreken?

De heer Blatter heeft inmiddels zijn excuses gemaakt en gesteld dat hij nooit heeft willen discrimineren. Voorts heeft hij benadrukt dat voetbal open staat voor iedereen en dat de FIFA tegen elke vorm van discriminatie is. Ik vind dat hij daarmee voldoende afstand heeft genomen van zijn uitspraak. Ik acht het daarom niet nodig hem alsnog hierop aan te spreken.
Dat neemt niet weg dat Nederland zich blijft inzetten om Qatar ervan te overtuigen de strafbaarstelling van homoseksualiteit ongedaan te maken. Dat doet Nederland ook jegens de 75 andere landen waar homoseksualiteit illegaal is.

Vraag 3

Bent u van mening dat Qatar de veiligheid van voetballers en voetbalsupporters tijdens het wereldkampioenschap moet beschermen, ongeacht hun seksuele geaardheid?

Ja.

Vraag 1

Kent u het bericht «Einde aan buitenlands boeteleed»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat (zoals beschreven in bovengenoemd bericht) een verbalisering in Frankrijk simpel via het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) kan worden geïnd?

Het Kaderbesluit inzake de toepassing van het beginsel van wederzijdse erkenning op geldelijke sancties (PbEG L 76, hierna: «het kaderbesluit») maakt het mogelijk dat onherroepelijke geldelijke sancties, zoals verkeersboetes, aan de bevoegde autoriteit van een lidstaat waar de natuurlijke persoon of rechtspersoon tegen wie de beslissing is gegeven, eigendom heeft of inkomsten geniet, gewoonlijk verblijf houdt of, in geval van een rechtspersoon, zijn statutaire zetel heeft, worden gezonden. De bevoegde autoriteit van de tenuitvoerleggingsstaat erkent de beslissing zonder verdere formaliteiten en neemt onverwijld alle maatregelen tot tenuitvoerlegging ervan, behalve wanneer zij zich beroept op de in het kaderbesluit opgesomde gronden tot weigering of tenuitvoerlegging. Er is geen tussenkomst meer nodig van een officier of een rechter die zijn gezag aan de beslissing dient te verbinden. Hierdoor kan een door de Franse politie opgelegde boete in Nederland door het CJIB worden geïnd.

Vraag 3

Is het waar dat de Franse gendarme zie derhalve kan volstaan met het uitreiken van een boetebeschikking of dagvaarding?

Het «kaderbesluit» regelt dat boetes overgedragen kunnen worden naar een andere EU-lidstaat dan waar ze opgelegd zijn, zodat deze sancties gemakkelijker ten uitvoer gelegd kunnen worden. Het ziet dus niet op de wijze waarop de overtredingen worden bestraft en ook niet op de hoogte van de boetes en de vraag of een bepaald bedrag exorbitant is. Hiervoor is het recht van het land waar de overtreding is begaan leidend.
Doordat het kaderbesluit het makkelijker maakt om boetes te innen in een andere lidstaat, neemt de noodzaak af om voor niet-ingezetenen een apart inningsbeleid te voeren. Toch zullen naar verwachting veel lidstaten er de voorkeur aan geven om zelf de door hen opgelegde boetes te innen. Ook in Nederland is dit beleid. Het Europese Hof van Justitie heeft destijds geoordeeld dat regels omtrent een apart inningsbeleid voor niet-ingezetenen niet bij voorbaat onevenredig zijn, zoals in het in vraag 1 genoemde artikel wordt betoogd (zaak C-29/95). De vraag of dit anders ligt nu het kaderbesluit in werking is getreden, is (uiteindelijk) aan de rechter.

Vraag 4

Is het waar dat, indien de Nederlandse chauffeur weigert te betalen, hij of zij in Nederland kan worden aangepakt op grond van het Europees Kaderbesluit wederzijdse erkenning op geldelijke sancties?

Door de inwerkingtreding van de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties (de implementatie van het «kaderbesluit») is het voor het CJIB mogelijk onherroepelijke boetes uit andere EU-lidstaten in Nederland te innen indien de overtreder in Nederland woont. Het «kaderbesluit» maakt het mogelijk dat een beslissing rechtstreeks wordt toegezonden door een centrale autoriteit in de uitvaardigende staat naar een centrale autoriteit in de uitvoerende staat. Door middel van deze regeling kan Nederland de vordering zelf ten uitvoer leggen en daarbij de geëigende executiemiddelen inzetten. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat er geen verplichting bestaat tot een dergelijke overdracht; het initiatief daarvoor ligt bij de lidstaat waar het strafbare feit is vastgesteld.

Vraag 5

Is het waar dat rij- en rusttijdovertredingen via het Europees kaderbesluit overal kunnen worden geïnd? Zo nee, waarom niet?

Bij overtreding van de Arbeidstijdenwet vindt, indien deze incidenteel is, in Nederland in beginsel bestuurlijke beboeting plaats. Bestuurlijke boetes vallen niet onder het kaderbesluit. Het kaderbesluit kan wel toegepast worden in die gevallen waarin bij overtreding van rij- en rusttijden tot strafrechtelijke vervolging wordt overgegaan.
Iedere lidstaat bepaalt zelf hoe een overtreding van de rij- en rusttijden bestraft wordt. Daardoor kan het per lidstaat verschillen of het kaderbesluit ingezet kan worden. Indien (de nationale kwalificatie van) een overtreding van de rij- en rusttijden in een bepaalde lidstaat wel onder de werkingssfeer van het kaderbesluit valt, kan overdracht naar Nederland plaatsvinden onder het kaderbesluit en kan in Nederland de tenuitvoerlegging plaatsvinden.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de welbekende exorbitante boetes die in andere EU-lidstaten langs de weg betaald dienen te worden hiermee tot het verleden moeten behoren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

Bent u bereid in dezen contact te zoeken met Eurocommissarissen Kallas en Reding? Zo nee, waarom niet?

Ik zie hiervoor thans geen noodzaak aangezien het uiteindelijk aan de rechter is om te oordelen over de regels omtrent een apart inningsbeleid voor niet-ingezetenen (zie het antwoord op de vragen 3 en 5).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag over het arbeidsconflict tussen een journalist en zijn werkgever over de kandidaatstelling als gemeenteraadslid?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het passief kiesrecht één van de belangrijkste democratische rechten is? Vindt u het van belang dat hieraan niet meer restricties gesteld worden dan werkelijk nodig, om het aantal potentiële volksvertegenwoordigers zo groot mogelijk te houden?

Ja. Het belang van de uitoefening van het (actieve en) passieve kiesrecht wordt onderstreept door artikel 4 van de Grondwet, artikel 25 van het Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten en artikel 3, Eerste Protocol, van het Europees verdrag voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM).

Vraag 3

Deelt u de zienswijze van het Hof dat het gemeenteraadslidmaatschap door de betrokken uitgever aangemerkt kan worden als arbeid voor derden? Betekent de uitspraak van het Hof een verdere inperking van het passief kiesrecht, nu hiermee tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank wordt ingegaan? Zo nee, waarom niet?

Het Gerechtshof ’s-Gravenhage heeft in zijn arrest van 28 september 2010 een oordeel gegeven over een geschil tussen werkgever en werknemer. Inroeping van het passieve kiesrecht moet in deze casus derhalve worden bezien in de privaatrechtelijke rechtsbetrekking tussen werkgever en werknemer. Het hof heeft in casu getoetst aan de arbeidsovereenkomst en de hierop van toepassing zijnde CAO voor de Dagbladjournalisten, waarin het criterium «arbeid voor derden» is opgenomen. Het hof heeft getoetst of binnen dit kader beperkingen konden worden gesteld aan de uitoefening van het passief kiesrecht. Het belang van de uitoefening van het passief kiesrecht is in dit geval afgewogen tegen de mogelijkheid van (de schijn van) conflicterende of juist verstrengelde standpunten en belangen, die afbreuk kunnen doen aan het door de werkgever gehuldigde en uitgedragen beginsel van onafhankelijk dagblad. Mede gezien de opstelling van de werkgever dat de betrokken werknemer, in geval hij zijn raadslidmaatschap doorzet, in de gelegenheid zal worden gesteld om een niet-journalistieke functie te vervullen, stelt het hof de werkgever in het gelijk.
Ik heb geen aanleiding het oordeel van het hof ter discussie te stellen.

Vraag 4

Bent u bereid werkgevers- en werknemersorganisaties te wijzen op het grote belang van het passief kiesrecht en van de representatie in de volksvertegenwoordiging op alle niveaus uit alle geledingen van de samenleving?

Nee, op grond van dit geval zie ik geen aanleiding om hiertoe over te gaan. Met artikel 7:643 van het Burgerlijk Wetboek is voorzien in een verlofregeling voor werknemers voor het bijwonen van vergaderingen van vertegenwoordigende organen van publiekrechtelijke lichamen, alsmede van commissies uit deze organen. Daarmee acht ik het belang dat moet worden gehecht aan de uitoefening van het passieve kiesrecht door werknemers voldoende kenbaar.

Vraag 5

Wilt u overwegen om nadere wettelijke regels te stellen aan beperkingen van het passief kiesrecht, zodat beperking van dit democratisch recht in de toekomst op objectieve criteria zullen berusten? Zo nee, waarom niet?

Neen. De huidige wettelijke regelingen acht ik adequaat.

Vraag 1

Kent u het bericht dat gebiedsverboden als maatregel weliswaar populariteit onder bestuurders en politici genieten, maar volgens wetenschappelijk onderzoek niet werken?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de toepassing van gebiedsverboden in Groot-Brittannië?

Het stelsel van wetgeving in Groot-Brittannië dat anti-sociaal gedrag moet tegengaan (ASBO–systematiek) omvat meer instrumenten dan alleen gebiedsverboden. Volgens het in juli 2009 afgesloten onderzoek (Koemans, M.L. Ten strijde tegen overlast, december 2010, Reed business) waarnaar De Pers verwijst (6 december 2010), is er onvoldoende onderzoek gedaan om de effectiviteit van de ASBO–systematiek in Groot-Brittannië te kunnen beoordelen.

Vraag 3

Welke conclusies verbindt u aan de vaststelling dat de op het Engelse voorbeeld gebaseerde Nederlandse voetbalwet breed wordt omarmd door bestuurlijk en politiek Nederland, terwijl de Engelse tegenhanger juist stevig onder vuur ligt?

De Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast (Wet mbveo) is slechts in zoverre vergelijkbaar met de ASBO–systematiek dat het gaat om het tegengaan van grotendeels dezelfde gedragingen. Een vergelijking van de instrumenten uit en de werking van de Engelse systematiek en de Wet mbveo is daarom niet een op een te maken. Uitspraken over het al dan niet goed werken van de Engelse systematiek kunnen daarom geen basis vormen voor uitspraken over de effectiviteit van de Nederlandse Wet mbveo.

Vraag 4

Bent u bereid, gezien de Engelse ervaringen, te onderzoeken of de huidige toepassing van gebiedsverboden opgeschort moet worden of in ieder geval aan striktere voorwaarden dient te worden verbonden? Zo nee, waarom niet?

Ik zie geen aanleiding om op dit moment onderzoek naar de Wet mbveo te verrichten. Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 3. Evaluatie van de Wet mbveo is voorzien nadat twee jaar met de wet ervaring is opgedaan. De wet is op 1 september 2010 in werking getreden. Zoals ik uw Kamer eerder heb gemeld (Kamerstukken II, 32 500-XVI, nr. 108), vind ik het voorbarig om nu al, en voorafgaand aan de evaluatie, conclusies te trekken over de werking van deze wet.