Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
940 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
14 september 2011 - 21 oktober 2011
De pilot voor forensisch onderzoek
Ard van der Steur (VVD)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van de pilot die in de afgelopen jaren gehouden is waarbij concurrenten van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) de gelegenheid kregen om naast het NFI ook in opdracht van de overheid forensisch onderzoek te verrichten?

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u al mededelingen doen over de uitkomsten van de evaluatie van deze pilot? Zo nee, wanneer verwacht u die uitkomsten aan de Kamer te kunnen aanbieden?

    Nee. De pilot is in het najaar van 2009 gestart en wordt eind 2011 afgerond. Doel is inzicht te krijgen in het effect van de inschakeling van particuliere forensische onderzoeksbureaus op de strafrechtketen en op de kwaliteit, veiligheid van informatie en continuïteit van beschikbaarheid van forensische dienstverlening. De kennis en ervaring die de pilot oplevert worden in een begeleidend WODC-onderzoek geëvalueerd. Ik verwacht het evaluatierapport begin 2012 te ontvangen.

  • Vraag 3

    Zult u voor het begin van 2012 deze pilot omzetten in vast beleid, zodat er meerdere aanbieders zijn op de markt voor forensisch onderzoek? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze wordt dat dan uitgevoerd?

    Nee, zie het antwoord op vraag 2. Ik zal u voor de zomer van 2012 informeren over de eventuele structurele inschakeling van particuliere aanbieders voor forensisch onderzoek. Voor de periode tussen het einde van de pilot in december 2011 en mijn standpunt inzake een eventuele structurele inschakeling van particuliere aanbieders voor forensisch onderzoek, zal ik een tijdelijke regeling treffen. Deze regeling houdt in dat ik voor de eerste helft van 2012 het Openbaar Ministerie maximaal 500 000 euro beschikbaar stel voor de voortgezette inschakeling van particuliere aanbieders voor forensisch onderzoek.

  • Vraag 4

    Wat ziet u als voor- en nadelen van meer marktwerking op deze markt?

    In de brief van 29 juni 2009 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2008–2009, 31 700 VI, nr. 150), heeft de toenmalige Minister van Justitie de achtergronden van de pilot en de verwachtingen over de effecten van meer marktwerking uiteengezet. In mijn standpunt, dat ik zal innemen nadat ik de evaluatie heb ontvangen, zullen de voor- en nadelen van marktwerking in het forensisch onderzoek aan de orde komen.

14 september 2011 - 25 oktober 2011
Het bericht dat agenten minder bekeuringen dreigen uit te schrijven
Magda Berndsen (D66)
1. De Telegraaf, «Agent vindt boetes te hoog», 13 september 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Agent vindt boetes te hoog»?1 Wat is uw reactie op de gevoelens die er onder politieagenten leven?

    Ik ben bekend met dit bericht. Zie mijn antwoord op eerdere vragen van het lid Van der Staaij (SGP) over de hoogte van verkeersboetes in relatie tot andere boetes (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 1756). Bij het inrichten van het sanctiestelsel moet rekening worden gehouden met de omstandigheden van het geval, de consistentie in de opgelegde sancties, en de efficiënte afdoening van lichte verkeersovertredingen. Binnen de systematiek van de Wet Mulder is gekozen voor vaste boetetarieven, die overigens met instemming van de Tweede Kamer worden vastgesteld. Het doel blijft om het aantal overtredingen terug te dringen en de verkeersveiligheid te verbeteren.

  • Vraag 2

    Op welke manier wordt de verhouding tussen de hoogte van de verkeersboete en de zwaarte van de overtreding vastgesteld?

    Naar aanleiding van de motie Oplaat c.s. (Kamerstukken II, vergaderjaar 2002–2003, 28 600 XII, nr. 45, waarin de regering onder meer werd verzocht om een sterk glijdende beboetingsschaal in te voeren voor snelheidsovertredingen, is in 2006 het zogenaamde tarievenhuis ingesteld. Het tarievenhuis is een uniform beoordelingskader voor de tarieven van lichte (verkeers)overtredingen. Overtredingen zijn ingedeeld in verschillende rubrieken waarbij het motto geldt: hoe gevaarlijker, hoe duurder. Aanvullende weegfactoren zorgen er daarnaast voor dat overtredingen op gevaarlijke plekken, zoals bij wegwerkzaamheden, of overtredingen die worden begaan met grotere voertuigen, extra zwaar worden bestraft. In mijn brieven over de manier waarop ik uitvoering geef aan de motie van der Staaij c.s. (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 29 398, nr. 259 en nr. 285) ben ik nader ingegaan op de manier waarop boetetarieven tot stand komen.

  • Vraag 3

    In hoeverre wordt er in het onderhavige voorstel rekening wordt gehouden met de hoogte van de verkeersboete en de zwaarte van de overtreding?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    In hoeverre bent u bereid tegemoet te komen aan de kritiek van de politieagenten op de verhouding tussen de hoogte van de verkeersboetes en de zwaarte van de overtreding?

    Zie antwoord vraag 1.

9 september 2011 - 24 oktober 2011
Het bericht “Archiefstukken homostel Hans en Ton vernietigd
Hero Brinkman (PVV), Joram van Klaveren (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. De Telegraaf, www.telegraaf.nl/10509936/
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Archiefstukken homostel Hans en Ton vernietigd»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt de berichtgeving dat alle archiefstukken van het driehoeksoverleg uit 2009 over het weggepeste homostel zijn vernietigd, terwijl er duidelijk een «belang» aanwezig was voor het intact houden van deze archiefstukken?

    De burgemeester van Utrecht heeft tijdens de raadsvergadering van 8 september 2011 uitleg gegeven over de handelwijze met betrekking tot bepaalde archiefstukken en de gevolgen daarvan. Wat betreft de vernietiging van stukken kwam de uitleg van de burgemeester in essentie op het volgende neer.
    De stukken van het driehoeksoverleg uit het jaar 2009 zijn begin 2011 vernietigd. Deze categorie stukken mag volgens de geldende gemeentelijke selectielijst (paragraaf 3.10.1) worden vernietigd «1 jaar na vervallen belang». Door Het Utrechts Archief is in 2002 een doorlopende machtiging voor vernietiging van stukken van de secretarie verleend op basis van de toen geldende gemeentelijke vernietigingslijst 1983. Die doorlopende machtiging is met de vaststelling van de nieuwe gemeentelijke selectielijst in het jaar 2006 komen te vervallen. Dit betekent dat voor de vernietiging van de stukken uit 2008 en 2009 een machtiging had moeten worden aangevraagd bij Het Utrechts Archief. Deze machtiging is voor de jaren 2008 en 2009 niet gevraagd en dus ook niet verleend. Het «vervallen van het belang» is daardoor niet getoetst. Dat de betreffende doorlopende machtiging was vervallen, was kennelijk onvoldoende duidelijk voor de medewerkers die belast zijn met het beheer van de stukken.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of deze vernietiging bewust of onbewust is gepleegd in het kader van de lankmoedige houding en aanpak van de burgemeester tegenover de straatterroristen? Zo nee, vindt u dat de Rijksrecherche moet worden ingeschakeld, teneinde vast te stellen of er sprake is van een strafbaar feit, of een strafbare nalatigheid?

    De context waarin de stukken zijn vernietigd is toegelicht in het antwoord op vraag 2.
    Voor het doen van onderzoek door de Rijksrecherche is in eerste instantie vereist dat sprake is van gedragingen waaraan een strafrechtelijk of strafvorderlijk aspect kleeft, dat wil zeggen een (begin van een) vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit. Op basis van de thans voorhanden zijnde informatie is het Openbaar Ministerie van mening dat daarvan op dit moment geen sprake is. Er is derhalve geen aanleiding voor het inschakelen van de Rijksrecherche.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat, indien deze archiefstukken inderdaad zijn vernietigd, er moet worden bewerkstelligd dat de eindverantwoordelijke, zijnde de burgemeester, op staande voet wordt ontslagen, ongeacht het mogelijke aanwezige vertrouwen van de gemeenteraad? Zo nee, waarom niet?

    Burgemeester Wolfsen heeft in een raadsvergadering van de gemeente Utrecht opheldering gegeven over deze kwestie en daar verantwoording afgelegd.
    Het is in de eerste plaats aan de gemeenteraad van Utrecht om de handelwijze van burgemeester Wolfsen te beoordelen.

9 september 2011 - 14 november 2011
De ontwikkelingen rond het bijstaan van slachtoffers in een strafproces
Sharon Gesthuizen (GL), Nine Kooiman
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://kenniswijzer.rvr.org/werkinstructies-toevoegen/strafzakennietverdachten/z110-vordering-benadeelde-partij-in-strafproces.html
2. Pagina 41 van het VVD–CDA Regeerakkoord «Vrijheid en Verantwoordelijkheid», tweede alinea:
3. Mail is onderhands verstrekt.
  • Vraag 1

    Klopt het dat sinds enige tijd de regels voor het al dan niet verstrekken van een toevoeging aan benadeelde partijen in een strafproces zijn veranderd dan wel dat deze regels sinds kort strenger gehandhaafd worden en dat dit de facto een verslechtering voor de positie van het slachtoffer betekend?1 Kunt u uw antwoord toelichten?

    De regels voor het verstrekken van toevoegingen aan een benadeelde partij in het strafproces zijn niet veranderd. Het beleid omtrent het verstrekken van de toevoeging is voor alle regiokantoren geharmoniseerd.
    De Raad voor Rechtsbijstand hanteert de werkwijze dat geen toevoeging wordt verstrekt als sprake is van lichamelijk letsel dat door het Schadefonds Geweldsmisdrijven in categorie 1 van de letsellijst2 is ingedeeld. In beginsel kan Slachtofferhulp Nederland namelijk een slachtoffer met zogenaamd «licht» letsel bijstaan. Slachtofferhulp Nederland heeft ook de primaire rol in deze zaken, zoals ook blijkt uit de wetsgeschiedenis bij de totstandkoming van artikel 44 lid 5 (thans lid 4) van de Wet op de rechtsbijstand, en ook bij de wijziging van het Wetboek van strafvordering, het Wetboek van strafrecht en de Wet schadefonds geweldsmisdrijven ter versterking van de positie van het slachtoffer in het strafproces.
    De Raad voor Rechtsbijstand maakt een uitzondering op deze regel als het om een complexe vordering/schade gaat of als Slachtofferhulp Nederland geen hulp kan verlenen. Dat laatste speelt bijvoorbeeld wanneer iemand categorie 1 letsel heeft opgelopen, maar waarbij bovendien sprake is van juridische complicaties. Hierbij is de toelichting van de advocaat van groot belang.

  • Vraag 2

    Acht u het redelijk dat iemand die mishandeld is en daardoor een gebroken neus, een hersenschudding heeft opgelopen of een of meerdere tanden heeft verloren geen recht (meer) heeft op bijstand van zijn of haar advocaat? Is het wenselijk dat de Raad voor Rechtsbijstand moet beoordelen of psychische schade voldoende is voor toevoeging? Zijn de medewerkers van de Raad voor Rechtsbijstand daar voldoende voor toegerust? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Slachtofferhulp Nederland is in staat om slachtoffers van misdrijven informatie te verschaffen over de strafrechtelijke procedure en uitleg te geven over de rechten van slachtoffers. Slachtofferhulp Nederland kan slachtoffers ook ondersteunen bij de voeging in het strafproces, het opstellen van een schriftelijke slachtofferverklaring en het uitoefenen van het spreekrecht. Het is daarom op zich niet nodig voor slachtoffers om in een dergelijke situatie over een advocaat te beschikken.
    Dit is anders wanneer juridische complicaties spelen. De rechtsbijstandverlener dient de aanvraag van een toevoeging goed te motiveren. Bij de beoordeling maakt de Raad gebruik van de eerdergenoemde letsellijst die het Schadefonds Geweldsmisdrijven hanteert. Dit is een objectieve toetsing. De Raad toetst de vraag of sprake is van psychische schade op basis van de motivering van de advocaat.

  • Vraag 3

    Is dit de verbetering van de positie van het slachtoffer waarover u hoog opgeeft sinds het opstellen van het regeerakkoord?2

    Zoals hierboven bij het antwoord op vraag 1 al is aangegeven, is het beleid voor het verstrekken van toevoegingen aan een benadeelde partij in het strafproces niet veranderd. Evenwel is met de invoering van de Wet versterking positie slachtoffers per 1 januari 2011 veel verbeterd voor de positie van het slachtoffer. Zo zijn onder andere de voorschotregeling en een betere informatieverstrekking ingevoerd. Daarboven zullen binnenkort twee wetsvoorstellen naar de Kamer gestuurd worden, namelijk de uitbreiding van het spreekrecht en de invoering van conservatoir beslag ten behoeve van slachtoffers. Wat betreft de rechtsbijstand in het strafproces komen directe nabestaanden ook in aanmerking voor gratis rechtsbijstand. Tevens is in de wijziging op de Wet schadefonds geweldsmisdrijven, die per 1 januari 2012 ingaat, opgenomen dat een bredere kring van nabestaanden in aanmerking kan komen voor een tegemoetkoming in de immateriële- en materiële schade.

  • Vraag 4

    Bent u het eens met de advocaat die in haar email3 schrijft dat slachtoffers met deze nieuwe regels worden benadeeld? Deelt u de mening dat zodoende hun positie dus niet wordt versterkt maar verzwakt? Deelt u de mening dat dit voor slachtoffer een inbreuk betekent op hun rechten en bovendien een mogelijk groot financieel nadeel voor hen kan vormen?

    Zoals ik bij de beantwoording van vraag 1 al heb aangegeven is er geen sprake van nieuwe regels voor het verstrekken van toevoegingen aan een benadeelde partij in een strafproces.

  • Vraag 5

    Erkent u dat het voor bijvoorbeeld slachtoffers van huiselijk geweld van het allergrootste belang is dat zij bijgestaan worden door een partij die alle juridische aspecten van de zaak kent en de mogelijkheid heeft om van het begin van de zaak bij alle aspecten daarvan betrokken te zijn om er bijvoorbeeld voor te zorgen dat het slachtoffer niet te laat is voor een vergoeding van het schadefonds geweldsmisdrijven? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u er voor zorgen dat deze juridische bijstand voor slachtoffers verzekerd is?

    Ik erken dat het voor alle slachtoffers (ongeacht van welk misdrijf) van belang is dat zij, indien gewenst, worden bijgestaan door een partij die de juridische aspecten van een zaak kent. Dit kan Slachtofferhulp Nederland zijn of een advocaat, afhankelijk van de aard en ernst van het misdrijf. De politie verwijst slachtoffers automatisch naar Slachtofferhulp Nederland. Indien de zaak te complex is, zal Slachtofferhulp Nederland het slachtoffer doorverwijzen naar een advocaat.
    Wat betreft de indiening van een aanvraag bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven: slachtoffers en nabestaanden kunnen tot 3 jaar na het gepleegde geweldsmisdrijf een aanvraag indienen. Indien het geweldsmisdrijf daarvoor heeft plaatsgevonden en het slachtoffer/de nabestaanden heeft een verschoonbare reden waarom de aanvraag «te laat» is ingediend, wordt de aanvraag alsnog in behandeling genomen.

9 september 2011 - 26 september 2011
Het bericht "Vrouw in rolstoel mishandeld"
Geert Wilders (PVV), Lilian Helder (PVV)
1. Telegraaf, 7 september 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Vrouw in rolstoel mishandeld»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    In hoeverre deelt u de mening dat het mishandelen van een gehandicapte vrouw en haar hulphond een meer dan laffe en kwaadaardige daad is?

    Iedere mishandeling is onaanvaardbaar.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om in overleg met het Openbaar Ministerie de betreffende strafvorderingsrichtlijn aan te passen, in die zin dat in dergelijke situaties een hogere straf kan worden gevorderd en dat de betreffende daad kan worden aangemerkt als zwaar commune misdrijf? Zo nee, waarom niet?Zo ja, deelt u de mening dat een drie keer zo hoge straf dan nu geldt voor een dergelijk misdrijf gevorderd moet kunnen worden?

    Anders dan de berichtgeving in de media wellicht doet vermoeden, is de Richtlijn voor strafvordering mishandeling van het Openbaar Ministerie niet op de onderhavige zaak van toepassing. Het betreft hier een diefstal met geweld op de openbare weg in vereniging gepleegd. Dat is een zwaar misdrijf, waarbij artikel 312, lid 2 sub 1 en 2 van het Wetboek van Strafrecht ten laste wordt gelegd. Het Openbaar Ministerie heeft geen strafvorderingsrichtlijn voor dit soort zaken, omdat het formuleren van de strafeis maatwerk is, waarbij de officier van justitie rekening zal houden met alle omstandigheden van het geval. In de door u aangehaalde casus kan zodoende ook de omstandigheid dat het slachtoffer in een rolstoel zit een passend gewicht krijgen bij het formuleren van de strafeis.
    Een straatroof als de onderhavige wordt aangebracht bij de meervoudige kamer van de rechtbank. Omdat het een feit is waarop maximaal twaalf jaar gevangenisstraf staat, wordt in de regel voorlopige hechtenis gevorderd, zodat de daders in afwachting van hun vonnis gedetineerd blijven.

8 september 2011 - 2 november 2011
Het onderzoek naar een hoger aantal sterfgevallen in katholieke instellingen voor verstandelijk gehandicapte kinderen
Khadija Arib (PvdA)
1. Vraag van het lid Arib (PvdA), ingezonden 19 augustus 2011 (vraagnum…
2. Dagblad De Limburger, 5 september 2011.
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de Kamervragen over het onderzoek naar een hoger aantal sterfgevallen in katholieke instellingen voor verstandelijk gehandicapte kinderen?1 Zo ja, kunt u bij de beantwoording van die vragen onderstaande vragen betrekken?

    Ja.

  • Vraag 2

    Kent u het bericht «Broeder doodde 20 jongens in Sint Joseph»?2

    Ja.

  • Vraag 3

    Hoe kunnen personen met informatie over deze zaak zich tot het Openbaar Ministerie (OM) wenden?

    Via een speciaal voor dit onderzoek opengesteld telefoonnummer en e-mailadres, kunnen mensen zich wenden tot het onderzoekteam van de politie3. Deze contactgegevens zijn op 16 augustus jongstleden in de media bekendgemaakt en verspreid. De gegevens zijn onder andere te vinden op de internetsite van het Openbaar Ministerie.

  • Vraag 4

    Hebben zich naar aanleiding van de publiciteit rond het aantal sterfgevallen in de zwakzinnigeninstelling Sint Joseph in Heel meer personen gemeld met informatie over deze zaak?

    Ja.

  • Vraag 5

    Acht u het, ook mede in het licht van de genoemde berichtgeving, mogelijk dat meerdere personen of autoriteiten, waaronder het OM of andere onderdelen van de rechterlijke macht, eerder kennis hebben gedragen van onverklaarbare of zelfs verdachte overlijdens van jongens in de zwakzinnigeninstelling? Zo ja, waaraan ontleent u die vermoedens? Zo nee, waarom niet?

    Het trachten te beantwoorden van de vraag of en zo ja wie/welke instanties eerder kennis hebben gedragen van de mogelijk verdachte sterfgevallen is een van de doelen van het lopende onderzoek.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat in geval personen of autoriteiten, waaronder het OM of andere onderdelen van de rechterlijke macht, eerder kennis van de genoemde overlijdens hadden, dit hen zal kunnen belemmeren in het doen van een onafhankelijk onderzoek? Zo ja, deelt u dan de mening dat naast het onderzoek van het OM er een onafhankelijk onderzoek nodig is? Zo nee, waarom niet?

    Nee. Ik acht het – gelet op het tijdsverloop – zeer onwaarschijnlijk dat degenen die thans bij het onderzoek betrokken zijn op enigerlei wijze belemmerd zijn in hun onafhankelijkheid.

2 september 2011 - 28 november 2011
Het Zwitsers saldo van Bruinsma
Coşkun Çörüz (CDA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3284. …
  • Vraag 1

    Kunt u uitleggen wat wordt bedoeld met de woorden «het OM kan geen zicht krijgen op enigerlei Zwitsers saldo van Bruinsma»?

    Ik verwijs hiervoor naar mijn antwoord op de vragen van het lid Gesthuizen (Aanhangsel Handelingen, nr. 779, vergaderjaar 2011–2012).

  • Vraag 2

    Hoe verhoudt dit zich met eerdere berichten dat de Fiscale Inlichtingen- en Opsporing dienst (FIOD) uitvoerig onderzoek heeft gedaan naar een bankrekening?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Als er geen geld (en geen zicht) is, waarop heeft de Zwitserse justitie in 1995 dan beslag gelegd?

    Het Zwitserse Openbaar Ministerie heeft een eigen strafrechtelijk onderzoek uitgevoerd naar de betreffende bankrekening, en in dat kader beslag gelegd op die rekening. Het Nederlandse Openbaar Ministerie is niet op de hoogte van de resultaten van dit onderzoek en de overwegingen van het Zwitserse Openbaar Ministerie die hebben geleid tot beslaglegging, en was ook niet betrokken bij deze beslaglegging. Daardoor kan ik uw vraag niet beantwoorden.

  • Vraag 4

    Herinnert u zich uw antwoord op eerdere Kamervragen, waarin u schrijft dat dit onderzoek in Nederland heeft geresulteerd in een fiscale afdoening? Wat was de aanleiding en waar bestond deze afdoening uit?1

    Ja. Gelet op de geheimhoudingsplicht van artikel 67 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen kan de Belastingdienst geen mededelingen doen over de fiscale behandeling van individuele belastingplichtigen.

19 augustus 2011 - 16 september 2011
De WOTS-procedure
Sharon Gesthuizen (GL)
1. Tweede Kamer, vergaderjaar 2010–2011, 32 500 VI, nr. 113. …
  • Vraag 1

    Is het nog steeds het uitgangspunt van het Nederlandse beleid omtrent de Wet Overdracht Tenuitvoerlegging Strafvonnissen (WOTS) dat bij de toepassing van de omzettingsprocedure WOTS-verzoeken door Nederland worden geweigerd wanneer het te verwachten strafrestant bij overbrenging naar Nederland na omzetting onvoldoende is? Wanneer precies wordt het strafrestant als onvoldoende beoordeeld? Op welke wijze vindt deze beoordeling plaats?

    Het vereiste dat na overbrenging een straf resteert, is beleid sinds 2007 en vloeit voort uit het «Beleidskader inzake de overdracht van de tenuitvoerlegging van buitenlandse strafvonnissen»1, waarover op 13 februari 2008 overleg is gevoerd met uw Kamer. Wanneer voorzienbaar is dat in een lopende procedure geen straf meer ten uitvoer te leggen valt, wordt het verzoek in beginsel door Nederland geweigerd en de procedure beëindigd. Dit uitgangspunt geldt zowel voor de omzettingsprocedure als voor de procedure van voortgezette tenuitvoerlegging. De WOTS is immers bedoeld om een buitenlandse straf verder in Nederland ten uitvoer te leggen, zodat de veroordeelde vanuit Nederlandse detentie kan worden voorbereid op terugkeer in de samenleving. Als na overbrenging van de veroordeelde naar Nederland geen sprake meer zal zijn van enig strafrestant, is het doel van de WOTS niet gediend. Het verzoek wordt dan afgewezen.
    De toetsing of na overbrenging een straf resteert, wordt na ontvangst van het buitenlandse verzoek gedaan. In het geval van de omzettingsprocedure vraag ik het Openbaar Ministerie welke straf zal worden geëist ter omzetting van de buitenlandse veroordeling. Aan de hand hiervan wordt vervolgens bezien of de WOTS-procedure wordt voortgezet of dat deze wordt gestaakt.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met het feit dat het in sommige landen (zoals Venezuela) bijzonder lang duurt voordat een WOTS-verzoek samengesteld, vertaald, behandeld, inhoudelijk beoordeeld en goedgekeurd is? Wat is uw mening over het feit dat als gevolg hiervan het strafrestant te laag is voor Nederland om de straf over te nemen, met als gevolg dat de volledige straf in Venezuela moet worden uitgezeten?

    De duur van de procedure in het land van veroordeling kan ertoe bijdragen dat een strafrestant ontbreekt na overbrenging naar Nederland. Dat kan voor betrokkene wrang zijn, maar dit leidt er op zichzelf niet toe dat deze gevallen anders moeten worden beoordeeld dan gevallen waarin om een andere reden geen straf resteert. De WOTS is een instrument van internationale samenwerking en strekt tot verdere tenuitvoerlegging van strafvonnissen. Onmiddellijke invrijheidstelling van een veroordeelde na diens overbrenging past daar niet bij. Een dergelijke overbrenging bevordert bovendien het resocialiseren in de Nederlandse samenleving niet, aangezien reclasseringsprogramma’s vanuit detentie worden verzorgd. In zulke gevallen gaat Nederland niet akkoord met de overbrenging van een gedetineerde. Het gevolg daarvan is dat de straf in het land van veroordeling dient te worden ondergaan.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat het wrang is dat de WOTS-procedure stuk loopt op een trage behandeling in het andere land? Deelt u de mening dat in dergelijke gevallen de Nederlandse gedetineerde alsnog het strafrestant in Nederland uit zou moeten kunnen zitten en dat Nederland soepeler om zou kunnen gaan met het uitgangspunt dat er voldoende strafrestant moet zijn om te resocialiseren in Nederland?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Is het waar dat, als gevolg van gewijzigd beleid,1 lopende WOTS-procedures in Europese landen (zoals Spanje) waarin verzocht wordt de straf om te zetten naar Nederlandse maatstaven, worden afgebroken? Geldt dit zelfs voor Nederlandse gedetineerden ten aanzien van wie de Spaanse autoriteiten reeds hebben ingestemd met het verzoek tot omzetting van de straf?

    Op verzoeken, afkomstig uit EU-landen, wordt per 1 oktober 2011 de procedure van voortgezette tenuitvoerlegging toegepast. In mijn brief van 27 juni 2011 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 32 500 VI, nr. 113) heb ik uw Kamer daarover geïnformeerd. Dit geldt alleen voor omzettingsverzoeken die op of na 1 oktober 2011 worden ingediend. Omzettingsverzoeken van eerdere datum worden op de oude manier afgehandeld. Er is dan ook geen sprake van het afbreken van deze oudere verzoeken of van vertraging die door de nieuwe benadering wordt veroorzaakt.

  • Vraag 5

    Waarom worden dergelijke lopende verzoeken niet omgezet in een verzoek tot voortgezette tenuitvoerlegging van de straf, zodat kan worden voorkomen dat de WOTS-verzoeken onnodige vertraging oplopen dan wel helemaal niet meer kunnen worden voltooid? Waarom wordt niet eens geprobeerd dergelijke verzoeken aan het andere land (in casu Spanje) om te zetten? De verwachting is toch niet dat een land wel kan instemmen met omzetting van de straf, maar niet met voortgezette tenuitvoerlegging? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat het niet in het belang van de Nederlandse samenleving is wanneer Nederlandse gedetineerden niet resocialiseren in Nederland maar om bureaucratische redenen onnodig lang vast zitten in ondermeer Venezuela en Spanje, terwijl de bestaande mogelijkheden tot omzetting of overname van de straf onbenut blijven? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 7

    Op welk moment wordt aan Nederlandse advocaten in WOTS-procedures een toevoeging in het kader van gefinancierde rechtshulp verstrekt? Vindt u het rechtvaardig dat advocaten niet betaald krijgen als de WOTS-procedure niet voltooid wordt, bijvoorbeeld vanwege de lange behandelingsduur in het andere land, met als gevolg dat de rechtsbijstand voor Nederlandse gedetineerden in het buitenland ernstig in de knel komt?

    Ik zie geen reden om het toevoegingsbeleid in WOTS-zaken te verruimen. Het beleid is gestoeld op een in de internationale verdragen verankerd uitgangspunt dat rechtsbijstandvoorzieningen steeds getroffen dienen te worden in het land waar de zaak dient. Daar komt bij dat de voorfase van een WOTS-aanvraag een procedure is tussen twee staten, waarin niet is voorzien in een rol voor advocaten. Pas als de overbrenging heeft plaatsgevonden en daarbij ook strafomzetting aan de orde komt, is dat anders. Vanaf dat moment kan een toevoeging worden verleend voor werkzaamheden die dan in Nederland moeten worden gedaan. De daadwerkelijke omzetting gebeurt voor de rechtbank van de woonplaats van de rechtzoekende. Er komt een zitting waarop de rechtzoekende aanwezig is. De Raad voor Rechtsbijstand verstrekt voor die procedure een toevoeging. Het is gezien het voorgaande dan ook niet juist om te stellen dat een advocaat niet wordt betaald omdat een procedure in het buitenland lang duurt. Werkzaamheden die de advocaat verricht terwijl de veroordeelde zich buiten Nederland bevindt vallen buiten het bestek van een nog te verlenen toevoeging. Overigens betreffen dit (groten)deels activiteiten die de veroordeelde zelf kan uitvoeren.

  • Vraag 8

    Bent u bereid het criterium voor rechtsbijstand uit te breiden of ruimer uit te leggen, zodat ook werkzaamheden in de voorfase van het WOTS-verzoek voor vergoeding in aanmerking kunnen komen? Zo nee, bent u dan in ieder geval bereid om in individuele gevallen af te wijken van de algemene regel dat er pas toegevoegd kan worden wanneer er een procedure is bij een Nederlandse rechter?

    Zie antwoord vraag 7.

19 augustus 2011 - 18 oktober 2011
Het bericht dat nepvuurwapens grootschalig worden gebruikt voor het begaan van misdrijven
Ahmed Marcouch (PvdA)
1. http://www.binnenlandsbestuur.nl/nieuws/2011/08/33/honderden-misdrijven-met-nepvuurwapens.1701859.lynkx
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Honderden misdrijven met nepvuurwapens»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat slechts één derde van het aantal politiekorpsen meewerkt aan het registreren van nepvuurwapens die bij misdrijven worden gebruikt? Zo ja, waarom en hoe gaat u dit verbeteren? Zo nee, wat is de situatie ten aanzien van de registratie van deze wapens dan wel?

    Politiekorpsen gaan op dit moment zeer verschillend om met de registratie van wapens. Dit zal bij de inrichting van de informatiehuishouding van de politie in het nationale bestel worden verbeterd.

  • Vraag 3

    Wat is uw mening over de mogelijkheid en wenselijkheid van een algeheel importverbod van natuurgetrouwe kopieën van echte vuurwapens? Biedt de huidige Wet wapens en munitie al een grond om dergelijke wapens uit Nederland te weren?

    Natuurgetrouwe kopieën van echte vuurwapens zijn al verboden in Nederland. In artikel 3 van de Regeling wapens en munitie is bepaald dat dergelijke wapens behoren tot categorie I van de wet Wapens en munitie en in artikel 13 van de Wet wapens en munitie is een algeheel verbod op categorie I wapens geregeld.

  • Vraag 4

    Bevinden zich onder de nepvuurwapens waarmee misdrijven zijn gepleegd ook daadwerkelijk functionerende en niet of nauwelijks van echte vuurwapens te onderscheiden wapens? Zo ja, kunt u een indicatie geven hoe vaak dit het geval is en wat zegt dit over de wenselijkheid van een verbod op luchtdrukwapens?

    In het proces verbaal wordt alleen geregistreerd tot welke categorie het wapen behoort. Op echte wapens gelijkende nepvuurwapens en op echte wapens gelijkende luchtdrukwapens horen beide tot categorie I. Daardoor is het niet mogelijk om te specificeren hoe vaak er bij misdrijven gebruik is gemaakt van op echt gelijkende luchtdrukwapens. Voor de wenselijkheid van een verbod op luchtdrukwapens verwijs ik u naar mijn antwoord op de vragen 5 en 6.

  • Vraag 5

    Uit welke overwegingen heeft de wetgever toentertijd gemeend dat luchtdrukwapens niet verboden moesten worden, maar onder categorie IV van de Wet wapens en munitie dienden te vallen? Gelden die overwegingen naar uw mening nu nog? Zo nee, op welke punten niet meer?

    Onder categorie IV vallen de relatief ongevaarlijke (hand)wapens, niet zijnde vuurwapens, waarover in beginsel vrijelijk beschikt mag worden, maar waarvan het dragen op openbare plaatsen verboden is, waaronder de luchtdrukwapens. De wetgever was toentertijd van mening dat luchtdrukwapens relatief ongevaarlijk zijn, behoudens voor zover zij op vuurwapens lijken.
    Zoals de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie tijdens het plenaire debat Messenverbod op 16 februari jongst leden heeft toegezegd, wordt de regelgeving over luchtdrukwapens eind van dit jaar bezien (Handelingen 2010–2011, nr. 53, item 9.

  • Vraag 6

    Acht u het wenselijk om ook luchtdrukwapens onder een strenger regime binnen de Wet Wapens en Munitie te brengen en voor deze wapens een vergunningensysteem op te zetten met een daaraan gekoppelde beperking ten aanzien van de verkoop van deze luchtdrukwapens?

    Zie antwoord vraag 5.

11 augustus 2011 - 29 augustus 2011
Het vrijlaten van een terreurverdachte
Lilian Helder (PVV)
1. NOS, 9 augustus 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Terreurverdachte Almere vrijgelaten»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat verdachten van terrorisme altijd in voorlopige hechtenis dienen te worden genomen en gehouden vanwege de ernst van het misdrijf waarvan ze verdacht worden en vanwege het vluchtgevaar dat in dergelijke situaties zeer groot is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid artikel 67a van het Wetboek van Strafvordening aan te passen door het toevoegen van een nieuwe grond voor voorlopige hechtenis inhoudende het verdacht worden van (betrokkenheid bij) een terroristisch misdrijf?

    Deze mening deel ik niet. Bij het opleggen van voorlopige hechtenis is het van belang dat steeds per geval wordt beoordeeld of daartoe noodzaak bestaat. De factoren aan de hand waarvan de rechter die afweging maakt, zijn in de wet opgenomen. Ik acht het van belang dat de wet de rechter voldoende mogelijkheden geeft verdachten in voorlopige hechtenis te doen plaatsen en houden, indien dat in de desbetreffende zaak aangewezen is. Naar mijn mening biedt de wet daarvoor thans voldoende mogelijkheden. Hoe deze factoren in individuele gevallen worden gewogen, is aan de rechter.

10 augustus 2011 - 31 augustus 2011
Het hoge aantal vrijspraken in zaken tegen (vermeende) loverboys
Khadija Arib (PvdA)
1. F.H. Damen in Delikt en Delinkwent 2011/35.
  • Vraag 1

    Kent u het artikel «de bewijsproblematiek van loverboypraktijken»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening en kwantitatieve analyse dat verdachten van loverboypraktijken relatief vaak worden vrijgesproken? Zo nee, waarin is in deze mening en analyse dan niet waar?

    Ja, zie verder ook het antwoord op vraag 7.

  • Vraag 3

    Hoe komt het dat het aantal vrijspraken bij het nieuwe artikel 273a/f van het Wetboek van Strafrecht (Sr) relatief hoger ligt dan ten opzichte van het vorige oude artikel 250av Sr? Acht u het mogelijk dat doordat in het nieuwe artikel andere vormen van uitbuiting dan seksuele vormen van uitbuiting zijn opgenomen, het artikel te onoverzichtelijk is geworden en dat dit nadelig uitwerkt voor een correcte tenlastelegging?

    Als een van de mogelijke redenen voor het relatief toegenomen aantal vrijspraken op basis van art. 273a/f Sr. in vergelijking met art. 250 av Sr. in loverboy-zaken noemt de auteur de complexiteit van het eerstgenoemde artikel. Uit haar onderzoek blijkt overigens niet dat er als zodanig iets mis is met de strafbaarstelling van art. 273a/f Sr. Ook de Nationaal Rapporteur Mensenhandel (NRM) constateert in haar zevende rapportage (2009) dat het een complex artikel betreft. Zij stelt dat het onderscheid tussen de aard van verschillende soorten werk c.q. dienstverlening, en tussen meerderjarige en minderjarige slachtoffers, maakt dat er een groot aantal subonderdelen nodig was om alle strafbaar te stellen gedragingen te beschrijven. Derhalve meent de NRM dat het artikel niet eenvoudig te doorgronden is, hetgeen volgens haar mede het gevolg is van het gebruik van een aantal termen – afkomstig uit internationale regelingen die ten grondslag liggen aan de mensenhandelbepaling – die niet nader zijn uitgelegd.
    Dit behoeft evenwel geen belemmering voor succesvolle vervolging te zijn. Wel vergt het bijzondere aandacht. Zo is het van belang dat mensenhandelzaken – niet alleen loverboy-zaken – worden behandeld door functionarissen met voldoende (specialistische) kennis en expertise. De toenmalige Minister van Justitie is daarop al ingegaan in zijn reactie op bovengenoemde 7de rapportage van de NRM (5630171/10). Bij het Openbaar Ministerie is in iedere regio een specialistische mensenhandelofficier aangesteld. Het Openbaar Ministerie heeft mij bericht in cursussen ook specifieke aandacht te besteden aan het opstellen van tenlasteleggingen in mensenhandelzaken.
    Juist vanwege de complexiteit van het artikel wordt door de specialistische officieren voortdurend gewerkt aan het verhogen van de kwaliteit van het requisitoir met het oog op het sorteren van maximaal rendement op de zitting. Belangrijk is het goed uiteenrafelen en interpreteren van het artikel, het maken van gerichte keuzes bij de opsporing en vervolging, mede met het oog op een goede en verantwoorde uitleg ter zitting.
    De Raad voor de rechtspraak heeft mij bericht dat, zoals reeds is aangegeven in het (op rechtspraak.nl gepubliceerde) advies van de Raad over het wetsvoorstel Herziening gerechtelijke kaart van 18 februari 2011, de Raad van mening is dat, aangezien het gaat om ongeveer 150 zaken per jaar met een zeer specialistisch karakter, het voor de hand ligt dat zaken op het gebied van mensenhandel voorlopig ressortelijk geconcentreerd worden. Dat wil zeggen in eerste aanleg bij de rechtbanken Rotterdam, Oost-Nederland, Amsterdam en Oost-Brabant en in tweede aanleg bij de gerechtshoven 's-Gravenhage en Arnhem-Leeuwarden.

  • Vraag 4

    Is het waar dat er vrijspraken zijn geweest vanwege onjuiste, niet volledige en/of opmerkelijke tenlasteleggingen? Zo ja, hoe vaak hebben rechters vanwege een dergelijke tenlastelegging verdachten vrijgesproken en wat zegt dit over de kennis van de desbetreffende officier van justitie? Zo nee, wat is er op dit punt dan niet waar aan het in het artikel gestelde?

    Het is lastig te zeggen in welke mate er sprake is geweest van fouten in tenlasteleggingen en in welke mate eventuele fouten en/of niet volledige tenlasteleggingen hebben geleid tot vrijspraken. Immers, soms waardeert een rechter een tenlastelegging anders dan het Openbaar Ministerie. Daarmee is niet perse sprake van een fout. Ook is niet altijd duidelijk of een andere waardering steeds de (enige) reden voor een vrijspraak is. Verder verwijs ik u naar het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 5

    Hoe oordeelt u over de in het artikel geconstateerde problemen bij het bewijzen dat slachtoffers zich daadwerkelijk onvrijwillig beschikbaar hebben moeten stellen voor prostitutie?

    Uit de hiervoor genoemde rapportage van de NRM blijkt dat de aangiftes en belastende verklaringen ten aanzien van verdachte(n) van slachtoffers van mensenhandel in het algemeen een belangrijke rol als bewijsmiddel spelen in mensenhandelzaken. Gebleken is dat slachtoffers vaak tijdens het opsporingsonderzoek, in tegenstelling tot slachtoffers van andersoortige delicten, nog op één of andere manier onder invloed zijn van de vermeende daders waarbij liefdes- of angstgevoelens vaak nog lange tijd een rol spelen. De NRM meent dan ook dat dit problemen kan opleveren voor het vergaren van bewijs, aangezien het slachtoffers ervan kan weerhouden aangifte te doen of anderszins een belastende verklaring af te willen leggen.

  • Vraag 6

    Is het waar dat rechters de instemming van een slachtoffer met de prostitutie regelmatig als een serieuze instemming lijken aan te merken en daarmee voorbij lijken te gaan aan de listige werkwijzen van loverboys en de daarmee samenhangende problematiek van liefdes- en/of angstgevoelens van de slachtoffers? Zo ja, heeft dit te maken met een gebrek aan goede en volledige kennis omtrent de daarmee samenhangende problematiek van liefdes- en /of angstgevoelens van de slachtoffers? Zo ja, hoe gaat u bewerkstelligen dat deze kennis wordt verbeterd? Zo nee, waarom niet?

    Mij past geen oordeel over de wijze waarop rechters individuele zaken beoordelen en de beslissingen die daarin worden genomen. Wel constateer ik dat de auteur van het in vraag 1 genoemde artikel in enkele gevallen het oordeel van de rechter niet lijkt te delen. Onderbouwing voor die twijfel aan de beoordeling van de rechters in die zaken, wordt niet gegeven. Hierbij dient ook in ogenschouw te worden genomen dat de rechter bij de beoordeling van een zaak, in hoge mate afhankelijk is van de bewijsmiddelen die hem worden gepresenteerd. Die middelen zullen toegesneden dienen te zijn op het maken van een afweging op het lastige terrein van de relatie tussen het (vermoedelijke) slachtoffer en de verdachte. Dat vergt ook bij de politie en het Openbaar Ministerie een specialistische aanpak. Ik verwijs u daaromtrent naar het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 7

    In hoeverre komen de bevindingen in het genoemde artikel overeen met de bevindingen van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel in haar laatste rapportage en in hoeverre niet?

    Als gezegd bevestigt de NRM de complexiteit van artikel 273f Sr. Daarnaast deelt de NRM het beeld dat het percentage volledige vrijspraken voor mensenhandel in het algemeen, in vergelijking met het percentage vrijspraken voor het delict verkrachting relatief hoog ligt. Tevensconstateert de NRM dat (zware) geweld- en zedendelicten het meest frequent naast mensenhandel ten laste zijn gelegd en deze zware delicten daarmee ook als dwangmiddelen van een mensenhandelfeit beschouwd kunnen worden. Voorts meent de NRM dat door de bewijsproblematiek (zie het antwoord op vraag 5), verklaringen van slachtoffers, en met name consistentie daarin, een belangrijke rol spelen bij de beoordeling van het bewijs.

5 augustus 2011 - 20 september 2011
Gratis vechtsportlessen voor overlastgevend tuig in Gouda
Geert Wilders (PVV), Joram van Klaveren (PVV), Louis Bontes (PVV)
Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA)
1. Algemeen Dagblad, 4 augustus 2011.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Gouda leert Marokkaanse probleemjongeren karate»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de visie dat het belonen van agressief en overlastgevend gedrag door Marokkaans straattuig blijk geeft van totale gekte bij de gemeente Gouda?

    Ik deel deze visie niet. Er is geen sprake van beloning van slecht gedrag. Bij dit project in Gouda gaat het om een preventieve aanpak voor jongeren die beginnend probleemgedrag laten zien. Het is niet bedoeld voor criminele of ernstig overlastgevende jongeren.

  • Vraag 3

    Welke maatregelen bent u van plan te treffen ten einde projecten stop te zetten die haaks staan op de afspraak uit het regeerakkoord geen doelgroepenbeleid meer te voeren?

    Er is geen sprake van doelgroepenbeleid. Het project richt zich in eerste instantie op deskundigheidsbevordering bij de betrokken sportscholen. Deze zijn daarna in staat om jongeren die beginnend probleemgedrag vertonen te begeleiden in het sporten.
    Het treffen van maatregelen is derhalve niet aan de orde.
    De totale eenmalige kosten van het project bedragen € 36 618,00. De inzet van de middelen vindt plaats binnen het gemeentelijk programma gericht op de aanpak van overlast en onveiligheid.

  • Vraag 4

    Welke kosten zijn gemoeid met dit zoveelste nutteloze project? Bent u van mening dat de gemaakte kosten gekort dienen te worden op het gemeentefonds?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    In hoeverre deelt u de mening dat het beter is agressief en overlastgevend tuig keihard te straffen en waar mogelijk de Nederlandse nationaliteit af te nemen en uit te zetten in plaats van gratis vechtsportlessen aan te bieden?

    Jongeren die overlast veroorzaken moeten worden aangepakt. Als daarbij bovendien sprake is van strafbare feiten dan is het aan het OM om te beoordelen welke straf passend is, gelet op het delict, de persoon van de dader(s) en het aangedane leed.
    De intrekking van de Nederlandse nationaliteit wegens een veroordeling voor commune misdrijven is niet mogelijk. Met landen die partij zijn bij het Europees Verdrag inzake nationaliteit wordt wel gesproken over mogelijkheden om de grenzen die het Verdrag aangeeft voor de intrekking van nationaliteit zo te interpreteren of verdragsrechtelijk aan te vullen dat ook de veroordeling voor bepaalde zware commune misdrijven in de toekomst aanleiding kan zijn tot intrekking van de nationaliteit.

11 juli 2011 - 9 augustus 2011
Het bericht ‘Verkrachter vlucht na fout van justitie’
Lilian Helder (PVV)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Telegraaf, 11 juli 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht: «Verkrachter vlucht na fout van justitie»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat door een enorme blunder van Justitie een Antilliaanse overvaller en verkrachter tijdens een proefverlof de benen heeft genomen? Klopt het dat de gevangenis in eerste instantie niet eens heeft gemeld dat deze misdadiger weer op vrije voeten was, terwijl hij al twee weken spoorloos was? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst niet meer zal gebeuren?

    Conform de procedures in de Regeling Tijdelijk verlaten van de inrichting is aan de desbetreffende gedetineerde verlof verleend. Toen bleek dat betrokkene niet was teruggekeerd van verlof, heeft de penitentiaire inrichting conform de voorgeschreven procedure het CJIB geïnformeerd. Vervolgens heeft het CJIB zowel de politie Brabant Noord als de politie Brabant Zuid-Oost over de onttrekking bericht.
    Door een miscommunicatie tussen het CJIB en het Openbaar Ministerie is het slachtoffer niet direct over de onttrekking geïnformeerd. Dit valt te betreuren. Betrokken organisaties bezien op welke wijze zij het proces met betrekking tot het uitwisselen van informatie kunnen verbeteren.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat dit totaal niet past bij de harde aanpak en het opsluiten van criminelen, zoals u dat voorstaat? Zo nee, waarom niet?

    Ik sta voor een consequente en stevige aanpak. Personen die een strafbaar feit hebben gepleegd dienen daarvoor gestraft te worden, zonodig met een vrijheidsstraf. Deze personen komen echter op termijn weer terug in de samenleving. Daarom wordt ingezet op de reïntegratie van gedetineerden. Het verlenen van verlof vormt daarvan een onderdeel. Het verlenen van verlof is steeds een afweging, waarbij uiteraard de veiligheid van de samenleving en de belangen van het slachtoffer gewaarborgd dienen te zijn.

  • Vraag 4

    Klopt het dat deze misdadiger helemaal nog geen recht op proefverlof had, maar zijn aanvraag door Justitie toch werd goedgekeurd? Zo ja, wat waren daarbij de overwegingen? Wanneer wordt de rechterlijke macht eindelijk eens een keer wakker en denkt zij aan de slachtoffers en samenleving?

    Nee, dit klopt niet. De desbetreffende gedetineerde kwam conform de regelgeving in aanmerking voor verlof. Het betrof hier geen beslissing van de rechterlijke macht, maar een beslissing van de minister2. Voorafgaand aan deze beslissing is advies gevraagd aan de advocaat-generaal bij het ressortsparket Den Bosch en aan de politie te Valkenswaard. Deze instanties gaven aan geen bezwaar te hebben tegen de verlofverlening. Aan de verlening van het verlof zijn voorts voorwaarden verbonden, zoals een verbod zich te begeven in de woonplaats van het slachtoffer en een contactverbod.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat een regel moet worden ingevoerd welke inhoudt dat een gevangene in het geval van onttrekking of een ontsnapping tijdens verlof gedurende een jaar geen recht meer heeft op verlof, net als dit bij de tbs succesvol is ingevoerd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer bent u voornemens dit in te voeren?

    In de Penitentiaire Beginselwet is opgenomen dat bij een onttrekking een disciplinaire sanctie kan worden opgelegd: het weigeren, intrekken of beperken van het eerstvolgende verlof3. Er bestaat dus nu al de mogelijkheid om iemand na een onttrekking uit te sluiten van verlof. Tevens heeft de directeur van de penitentiaire inrichting op grond van artikel 10 Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting de mogelijkheid om de gedetineerde intern over te plaatsen of overplaatsing naar een andere afdeling of penitentiaire inrichting te adviseren. Daarnaast kan bij (een poging tot) ontsnapping of onttrekking tijdens detentie de voorwaardelijke invrijheidstelling worden uitgesteld of achterwege worden gelaten.
    Het OM heeft mij in casu bericht dat het een vordering tot uitstel van de voorwaardelijke invrijheidstelling bij de rechtbank heeft ingediend.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat deze (in deze zaak zoveelste) blunder van Justitie niet is uit te leggen aan slachtoffers en de samenleving? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 7

    Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat deze misdadiger per direct achter slot en grendel wordt gezet, ook in het geval hij al lang en breed in het buitenland zit?

    Op dit moment vindt er actief opsporing plaats, onder andere door het Team Executie Strafvonnissen.

8 juli 2011 - 12 augustus 2011
Weggepeste buurtbewoners wegens hun seksuele voorkeur
Tofik Dibi (GL)
1. 2011Z09862.
2. Gerechtshof Arnhem 5 juli 2011, LJN BR0342, K10/0408.
  • Vraag 1

    Herinnert u zich eerder gestelde vragen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe verhoudt zich uw antwoord dat het kabinet stevig inzet op maatregelen om discriminatie te bestrijden en de meldingsbereidheid te vergroten tot de constatering van het Gerechtshof Arnhem2 dat in het geval van een weggepest homostel te Utrecht niet in alle opzichten adequaat en voortvarend is opgetreden door politie en justitie?

    Het gerechtshof in Arnhem constateert in zijn uitspraak dat uit het dossier zoals dat aan het hof is voorgelegd naar voren komt dat op de meldingen niet in alle opzichten adequaat en voortvarend is opgetreden door politie en justitie. Naar aanleiding van de constatering van het Hof vindt momenteel een inventarisatie plaats naar de handelingen die door de politie en het Openbaar Ministerie zijn verricht naar aanleiding van de aangiften. Nu dit onderzoek nog niet is afgerond, kan ik daar op dit moment verder geen mededelingen over doen. Na afronding van het onderzoek zullen de resultaten daarvan door het Openbaar Ministerie openbaar worden gemaakt.

  • Vraag 3

    Deelt u de constatering van het Gerechtshof Arnhem dat uit dit dossier naar voren komt dat door de politie en het openbaar ministerie kansen zijn gemist om de gepleegde feiten jegens de betrokken klagers tot opheldering te brengen? Bent u bereid om te onderzoeken wat er in de aanpak van deze casus is misgegaan en welke lessen te leren vallen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    In hoeverre is deze casus symptomatisch voor de aanpak van homodiscriminatie en geweld tegen homo’s en andere minderheden?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Welke maatregelen neemt u zich voor om, indachtig de voorgenomen kabinetsinzet, dit soort betreurenswaardige incidenten in het vervolg te voorkomen? Bent u bereid om deze vragen zo snel mogelijk, liefst binnen een week, te beantwoorden?

    Het kabinet zet stevig in op maatregelen om discriminatie te bestrijden en tegelijkertijd de bewustwording over discriminatie en de meldingsbereidheid van discriminatie te vergroten. Uw Kamer is op 15 juli jongstleden per brief3 geïnformeerd over de aanscherpingsmaatregelen die het kabinet zal nemen om discriminatie tegen te gaan.

21 juni 2011 - 26 juli 2011
Het niet aanhouden van een verdachte in verband met noodweer
Jeroen Recourt (PvdA)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Nederlands Juristenblad 10-6-2011, p. 1497 e.v.
  • Vraag 1

    Kent u het artikel «De OM-aanwijzing inzake noodweer. Is de niet-aangehouden verdachte werkelijk beter af»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is er bij het tot stand komen van de Aanwijzing handelwijze bij beroep op noodweer nagedacht over de mogelijk nadelige gevolgen die het niet-aanhouden van zich verwerende burgers heeft? Zo ja, waar blijkt dat uit en wat waren daarbij de overwegingen? Zo nee, waarom niet?

    Ja, ik verwijs naar mijn antwoord op vragen 3 en 7. Zoals ik in mijn antwoorden op de overige vragen uiteen zet, ben ik van mening dat verder geen sprake is van nadelige gevolgen bij het niet aanhouden van deze categorie verdachten.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening van de auteurs van het genoemde artikel dat in het geval van een invrijheid verkerende verdachte het opsporingsonderzoek minder effectief kan zijn omdat die verdachte in de gelegenheid is verklaringen af te stemmen of sporen te wissen? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?

    Ja, dit risico bestaat. Om die reden is in de Aanwijzing handelwijze bij beroep op noodweer (Stcrt. 21 december 2010, nr. 20474) opgenomen dat wanneer er op enig moment in het onderzoek aanwijzingen zijn dat de verdachte het opsporingsonderzoek tegenwerkt of de waarheidsvinding belemmert, alsnog tot aanhouding kan worden overgegaan.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het tegenstrijdig is dat onder het regime van de Aanwijzing de verdachte enerzijds alsnog kan worden aangehouden als er signalen zijn dat hij het onderzoek dwarsboomt (en dus niet meewerkt) en anderzijds gewezen wordt op zijn recht om te zwijgen en dat hij niet tot bepaalde medewerking verplicht is? Zo ja, hoe kan deze tegenstrijdigheid worden opgelost? Zo nee, waarom niet?

    Naar mijn mening is er geen sprake van een tegenstrijdigheid. Deze personen krijgen door de politie uitgelegd dat zij verdachte zijn en vanwege – kort gezegd – een vermoedelijke noodweersituatie enerzijds op vrije voeten worden gelaten en dat anderzijds hun medewerking aan het opsporingsonderzoek wordt verwacht. Onder het laatste wordt onder andere verstaan het meewerken aan het onderzoek aan kleding en lichaam. Zij krijgen ook meegedeeld dat zij niet tot medewerking verplicht zijn en dat zich mogen beroepen op hun zwijgrecht. Als de verdachte – na een eerder beroep op en toekenning van de bijzondere positie – ervoor kiest om (verder) te zwijgen, kan dit er een reden voor zijn dat de bijzondere positie niet kan worden gehandhaafd. Dit is erin gelegen dat bij een zwijgende verdachte niet goed ingeschat kan worden of hij het onderzoek zal gaan tegenwerken of de waarheidsvinding zal gaan belemmeren. Van een automatische aanhouding is echter geen sprake. Of dit dwangmiddel alsnog ingezet moet worden, hangt af van het verloop van het onderzoek. Als de verdachte alsnog wordt aangehouden, gebeurt dat dus niet om hem tot verklaren te dwingen, maar om te voorkomen dat hij bijvoorbeeld het sporenonderzoek tegenwerkt of getuigen beïnvloedt. Om die reden is het al dan niet aanhouden ook geen pressiemiddel om verdachte te weerhouden van zijn zwijgrecht gebruik te maken. Overigens kan de verdachte, zoals in elke zaak, zich door een raadsman laten bijstaan bij het maken van de afwegingen of hij zich op zijn zwijgrecht zal beroepen of dat hij medewerking zal verlenen aan het opsporingsonderzoek.

  • Vraag 5

    Herkent u het dilemma van een niet- aangehouden verdachte, die nog het risico loopt om te worden aangehouden vanwege het niet verlenen van volledige medewerking aan het onderzoek, om zich enerzijds te beroepen op zijn zwijgrecht maar daar anderzijds vanwege de vrees van aanhouding toch vanaf meent te moeten zien? Zo ja, geeft dan het niet aanhouden van de verdachte niet juist een extra pressiemiddel in de handen van de verhorende ambtenaren en verzwakt dat de positie van de verdachte juist niet? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Is het waar dat de verdachte niet altijd recht heeft op rechtsbijstand voorafgaand aan het eerste verhoor in het geval hij niet is aangehouden? Zo ja, deelt u de mening dat bij ontbreken van een aanhouding, de verdachte in een nadeliger positie verkeerd dan wanneer hij wel zou zijn aangehouden? Deelt u de mening dat de Aanwijzing zou moeten worden gecorrigeerd en wel in de zin van dat de niet-aangehouden zich verwerende burger niet eerder mag worden verhoord dan nadat deze een raadman heeft kunnen consulteren? Zo nee, waarom niet?

    De Salduz-jurisprudentie houdt in dat als een aangehouden verdachte niet, dan wel niet binnen redelijke grenzen, de gelegenheid is geboden om voorafgaand aan het eerste verhoor door de politie een advocaat te raadplegen, dat in beginsel een vormverzuim oplevert als bedoeld in art. 359a Sv. Dit vormverzuim dient na een daartoe strekkend verweer in de regel – behoudens enkele uitzonderingen – te leiden tot uitsluiting van het bewijs van de verklaringen van de verdachte die zijn afgelegd voordat hij een advocaat kon raadplegen (vergelijk Hoge Raad (HR) 30 juni 2009, LJN BH3079, NJ 2009/349). De HR heeft aangegeven (9 november 2010, LJN BN7727) dat de opvatting onjuist is dat uit de rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) voortvloeit dat deze regel zonder meer ook geldt als het gaat om een niet-aangehouden verdachte. De ratio daarachter is verwoord in een uitspraak van de rechtbank te Maastricht (8 februari 2011, LJN BQ0852): de niet-aangehouden verdachte heeft de vrijheid en de mogelijkheid om zich voorafgaand aan het verhoor, waartoe hij is uitgenodigd, zelfstandig tot een raadsman te wenden.
    In de Aanwijzing Rechtsbijstand Politieverhoor (Stcrt. 16 maart 2010, nr. 4003) is opgenomen dat een niet-aangehouden verdachte die schriftelijk wordt uitgenodigd voor verhoor op een politiebureau, in de brief wordt gewezen op de mogelijkheid om voorafgaand aan het verhoor een raadsman te raadplegen. Ook als een op vrije voeten verkerende verdachte er niet voor heeft gekozen vooraf een raadsman te raadplegen, kan het eerste verhoor doorgang vinden en kunnen de door hem afgelegde verklaringen gebruikt worden voor het bewijs.
    Er is naar mijn mening op dit vlak geen sprake van minder waarborgen voor of een nadeliger positie van een niet-aangehouden verdachte ten opzichte van een wel aangehouden verdachte. Wel wordt initiatief verwacht van een verdachte die op vrije voeten verkeert, juist omdat die de vrijheid en de mogelijkheid heeft zich zelfstandig tot een raadsman te wenden. Vanwege de vermoedelijke noodweersituatie wijst de politie deze verdachten op de mogelijkheid om een beroep te doen op slachtofferhulp. Slachtofferhulp Nederland kan hen terzijde staan en bijvoorbeeld doorverwijzen naar een advocaat.
    Er bestaat derhalve geen aanleiding de Aanwijzing handelwijze bij beroep op noodweer aan te passen.

  • Vraag 7

    Is het waar dat de minvermogende niet-aangehouden zich verwerende burger geen recht heeft op gesubsidieerde rechtsbijstand, ook al wordt hij wel in de gelegenheid gesteld een advocaat voorafgaand aan het verhoor te consulteren? Zo ja, wat betekent dit voor de positie van die verdachte? Zo nee, waarom niet?

    Zolang iemand verdachte is, heeft hij afhankelijk van zijn draagkracht recht op gefinancierde rechtsbijstand. In beginsel betaalt een niet-aangehouden verdachte daar wel een eigen bijdrage voor in tegenstelling tot aangehouden verdachten of personen die alleen als slachtoffer zijn aangemerkt. Ik acht het wenselijk dit verschil op te heffen voor niet-aangehouden verdachten in de zin van de Aanwijzing handelwijze bij beroep op noodweer. Een hiertoe strekkende wijziging van de Wet op de rechtsbijstand zal ik op enig moment bevorderen. Het betreft een uitbreiding van de regeling van artikel 44, vierde lid, van de Wet op de rechtsbijstand, welk voorziet in kosteloze rechtsbijstand aan een slachtoffer van een misdrijf tegen de zeden of een geweldsmisdrijf. Vooruitlopend hierop heb ik aan de Raad voor rechtsbijstand verzocht te bewerkstelligen dat in voorkomende gevallen aan deze categorie verdachten geen eigen bijdrage wordt opgelegd en zij op het geëigende moment op de mogelijkheid van rechtsbijstand worden gewezen.

  • Vraag 8

    Is het waar dat eventuele belastende verklaringen van de niet-aangehouden verdachte voor het bewijs kunnen worden gebruikt, ook als die verdachte voor of tijdens zijn verhoor geen bijstand van een advocaat heeft gehad? Zo ja, acht u dit wenselijk? Zo nee, wat klopt hier aan dan niet?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 9

    Deelt u de mening dat vanwege het niet verlenen van rechtsbijstand aan een op vrije voeten verblijvende verdachte, er minder waarborgen kunnen zijn waardoor de verdachte in een nadeliger positie terecht kan komen, dan wanneer hij wel aangehouden zou zijn? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 10

    Deelt u de conclusie van de auteurs van het genoemde artikel dat de zich verwerende burger beter af is met een aanhouding dan zonder aanhouding? Zo ja, wat gaat u dan doen om de Aanwijzing aan te passen? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 6.

17 juni 2011 - 5 juli 2011
Slachtoffers van mensenhandel die maar in de helft van de gevallen aangifte doen
André Elissen (PVV), Lilian Helder (PVV)
1. Maar helft slachtoffers mensenhandel doet aangifte» (http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/2445417/2011/06/15/Maar-helft-slachtoffers-mensenhandel-doet-aangifte.dhtml).
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Maar helft slachtoffers mensenhandel doet aangifte»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe komt het dat maar de helft van de slachtoffers van mensenhandel aangifte doet? Bent u bereid om hier, zoals CoMensha vraagt, nader onderzoek naar te doen?

    Ik verwijs naar het antwoord op vragen 3 en 4 van het lid Arib (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 3060).

  • Vraag 3

    Wat gaat u doen om het percentage slachtoffers dat aangifte doet te verhogen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    In welk percentage van de gevallen waarin géén aangifte is gedaan, is er overgegaan tot ambtshalve vervolging? Indien dit percentage lager is dan 100%, kunt u dan toelichten waarom er bij mensenhandel niet altijd vervolging wordt ingesteld?

    Het Openbaar Ministerie heeft mij deze percentages niet kunnen geven, omdat deze gegevens niet centraal geregistreerd worden. Over de overwegingen om al dan niet tot vervolging over te gaan valt evenwel het volgende te zeggen. De verklaring van een slachtoffer (in de vorm van een aangifte of getuigeverklaring) draagt in belangrijke mate bij aan het bewijs. Het doen van aangifte is echter geen vereiste om tot vervolging over te gaan. Het bewijs dat sprake is van mensenhandel kan ook uit andere middelen blijken, zoals afgeluisterde telefoongesprekken en verklaringen van verdachten en getuigen. De aanpak van mensenhandel is reeds een aantal jaren een speerpunt van het Openbaar Ministerie, dat hierin ook in 2010 heeft geïnvesteerd. Waar mogelijk gaat het Openbaar Ministerie dan ook over tot vervolging van verdachten van mensenhandel, ook wanneer er geen aangifte is gedaan.

17 juni 2011 - 5 juli 2011
Het bericht dat slechts de helft van de slachtoffers van mensenhandel aangifte doet
Khadija Arib (PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2484. …
2. ANP, «Helft slachtoffers mensenhandel doet aangifte», 15 juni 2011.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht dat de helft van de slachtoffers van mensenhandel aangifte doet? Herinnert u zich de eerdere schriftelijke vragen over de opvang van slachtoffers van mensenhandel?1 2

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat slachtoffers van mensenhandel maar in de helft van alle gevallen aangifte doen tegen hun uitbuiters? Zo ja, waar blijkt dat uit? Zo nee, wat klopt er dan niet?

    Volgens cijfers van het Coördinatiecentrum Mensenhandel (CoMensha) deed vorig jaar 51% van de vrouwelijke en 53% van de mannelijke geregistreerde slachtoffers aangifte.

  • Vraag 3

    Kent u de oorzaken van de lage aangiftebereidheid bij slachtoffers van mensenhandel? Zo ja, maakt het daarbij uit in welke sector de slachtoffers zijn uitgebuit, of een slachtoffer man of vrouw is en of er cultureel bepaalde redenen zijn om geen aangifte te doen? Zo nee, bent u bereid een onderzoek in te stellen naar de oorzaak van de lage aangiftebereidheid en daarbij de hiervoor genoemde aspecten te betrekken?

    In haar 7e rapportage constateert de Nationaal Rapporteur Mensenhandel dat slachtoffers van mensenhandel drempels ervaren voor het doen van aangifte, en dat deze meestal verband houden met vrees voor of juist gevoelens van verbondenheid met de dader, of met de (schijnbare) uitzichtloosheid van alternatieven voor de uitbuitingssituatie. Mij zijn geen gegevens bekend over een onderscheid naar sector of naar culturele achtergrond. De toenmalige Minister van Justitie heeft in reactie op de 7e rapportage gemeld dat de pilot categorale opvang slachtoffers van mensenhandel en het verbeteren van de rechtspositie van slachtoffers van mensenhandel er naar verwachting toe zullen leiden dat de aangiftebereidheid toeneemt (Kamerstukken II, vergaderjaar 2009–2010, 28 638, nr. 47). De pilot biedt slachtoffers de nodige rust, veiligheid en begeleiding en kan daardoor de drempel verlagen voor slachtoffers om aangifte te doen. Uit een rapportage uit maart 2011 van CoMensha over de stand van zaken met betrekking tot de pilot – die u per brief van 31 mei 2011 is toegezonden (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 28 638, nr. 53) – bleek dat 76 van de 112 cliënten uit de pilot al aangifte hadden gedaan. Daarnaast werkt de Task Force Aanpak Mensenhandel momenteel aan het verbeteren van de rechtspositie van slachtoffers, waaronder het beter informeren van slachtoffers over hun rechtspositie. Met deze maatregelen wordt dus reeds gewerkt aan het vergroten van de aangiftebereidheid. Ik zie thans geen reden voor nader onderzoek.

  • Vraag 4

    Deelt u de opvatting dat slachtoffers van mensenhandel recht hebben op bescherming door de overheid? Zo ja, welke maatregelen acht u wenselijk om het aantal aangiften tegen mensenhandelaren te laten stijgen? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Is het waar dat mannelijke slachtoffers van mensenhandel problemen ondervinden met de traditionele opvangvoorzieningen die op vrouwen zijn ingesteld? Zo ja, welke gevolgen heeft dit voor de aangiftebereidheid en opvang van die mannen? Zo ja, bent u bereid op korte termijn te voorzien in opvang afgestemd op de behoeften van mannelijke slachtoffers van mensenhandel?

    In de praktijk blijkt het vaak niet wenselijk dat mannelijke slachtoffers van mensenhandel worden geplaatst bij opvangvoorzieningen die vooral op vrouwen zijn ingesteld. Om deze reden zijn op dit moment al enkele opvangplekken specifiek voor mannen ter beschikking gesteld. In het kader van de pilot categorale opvang slachtoffers mensenhandel gaat het om tien opvangplekken specifiek voor mannelijke slachtoffers, en in het kader van de pilot mannenopvang om nog eens acht plekken. Op basis van de evaluatie van de pilot categorale opvang slachtoffers mensenhandel en de kabinetsreactie op het advies van de commissie «Stelselonderzoek Vrouwenopvang» zal ik een antwoord geven op de vraag hoe de opvang van slachtoffers van mensenhandel structureel moet worden georganiseerd.

17 juni 2011 - 27 juli 2011
Afname van DNA-materiaal bij jeugdigen
Jeroen Recourt (PvdA)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2009–2010, nr. 1321. …
1. http://www.defenceforchildren.nl/p/21/2113/mo89-mc21
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht over de DNA-databank?1 Herinnert u zich de vragen van het lid Heerts over DNA van kinderen in de DNA-bank?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de zorg van Defence for Children? Op welk punt deelt u de mening van Defence for Children en op welk punt niet?

    Defence for Children is volgens het in vraag 1 genoemde bericht van 8 juni 2011 op hun website van mening dat de wettelijke mogelijkheid om DNA-materiaal standaard te laten afnemen als gevolg van een veroordeling voor een jeugddelict, in strijd is met het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind. Ten aanzien van iedere minderjarige veroordeelde die onder de reikwijdte van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden valt, geeft de officier van justitie op grond van artikel 2, eerste lid, van die wet een bevel tot afname van celmateriaal, tenzij in het voorbereidend onderzoek van hem al een DNA-profiel in de DNA-databank voor strafzaken is verwerkt dan wel het redelijkerwijs aannemelijk is dat het bepalen en verwerken van zijn DNA-profiel, gelet op de aard van het misdrijf of de bijzondere omstandigheden waaronder het misdrijf is gepleegd, niet van betekenis zal kunnen zijn voor de voorkoming, opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van betrokkene. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat in het door de wetgever beoogde systeem van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden deze uitzonderingssituaties slechts beperkt uitgelegd kunnen worden en dat geen ruimte bestaat voor een generieke uitzondering voor minderjarigen (HR 13 mei 2008, NJ 2008, 627). Daarbij heeft de Hoge Raad aangegeven dat een generieke uitzondering voor minderjarigen ook niet aan het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind kan worden ontleend.
    Ik verwijs verder naar mijn antwoorden op vragen 4, 7 en 8.

  • Vraag 3

    Is het waar dat het Openbaar Ministerie (OM) een achterstand heeft ten aanzien van het geven van bevelen tot DNA-afname? Zo ja, hoe groot is de achterstand? Hoe lang na het gepleegde misdrijf moeten jongeren gemiddeld wachten voordat zij een oproep van het OM krijgen?

    Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat een aantal parketten een achterstand heeft bij het geven van bevelen voor DNA-afname bij veroordeelden. Deze achterstanden variëren van enkele weken tot enkele maanden per parket. Het Openbaar Ministerie registreert niet hoe lang het gemiddeld duurt voordat jongeren na het plegen van een misdrijf een bevel krijgen tot het afstaan van DNA-materiaal.

  • Vraag 4

    Bent u nog steeds van mening (antwoord op vraag 4 van bovengenoemde schriftelijke vragen) dat in het jeugdstrafrecht gedragsbeïnvloeding centraal staat en dat daarom uit pedagogische overwegingen eerder een taakstraf gegeven zal worden dan een geldboete en dat dit niet automatisch een opname in de DNA-databank betekent? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de mogelijkheid die de officier van Justitie krijgt om door middel van een OM-afdoening zelf een taakstraf op te leggen? Zo nee, waarom niet?

    Ik ben inderdaad van mening dat in het jeugdstrafrecht gedragsbeïnvloeding centraal staat en het daarom uit pedagogische overwegingen eerder aangewezen kan zijn een minderjarige een taakstraf op te leggen dan een geldboete.
    Als aan een minderjarige door een rechter of een officier van justitie een taakstraf wordt opgelegd, volgt, zoals ik in het antwoord op vraag 2 heb aangegeven, op grond van artikel 2, eerste lid, van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden in beginsel een bevel van de officier van justitie tot afname van celmateriaal. De officier van justitie kan, als zich een van de uitzonderingssituaties voordoet, in een concreet geval afzien van het geven van een dergelijk bevel. Nu uit de wet volgt dat de officier van justitie in beginsel verplicht is DNA-afname te bevelen, is het niet aan de orde dat de officier van justitie motiveert waarom hij uitvoering geeft aan deze plicht. In de wet is dan ook niet voorzien in een dergelijke motiveringsplicht. Dit doet niet af aan het feit dat een officier van justitie zijn handelingen altijd moet kunnen verantwoorden.
    Op 23 juni 2011 heb ik uw Kamer mijn reactie toegezonden op het advies «Het jeugdstrafproces: toekomstbestendig!» van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). In deze reactie ben ik ingegaan op een mogelijke ongelijkheid in de behandeling van minderjarige en meerderjarige veroordeelden. Daar waar minderjarigen voor bepaalde misdrijven vanuit pedagogische overwegingen een taakstraf opgelegd zouden krijgen en op basis van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden hun celmateriaal zouden moeten afstaan, zouden meerderjarigen voor dezelfde misdrijven een geldboete opgelegd krijgen en niet hun celmateriaal moeten laten afnemen. Taakgestraften vallen namelijk onder de reikwijdte van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden, maar degenen die zijn veroordeeld tot alleen een geldboete niet. Bij de totstandkoming van deze wet is deze mogelijke ongelijkheid in behandeling tussen minderjarigen en meerderjarigen niet voorzien. Ik heb daarom in mijn reactie op het RSJ-advies aangegeven dat ik zal laten onderzoeken of dit – onbedoelde – effect van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden zich in de praktijk voordoet. Indien dat inderdaad het geval is, zal ik vervolgens bezien welke consequenties daaraan dienen te worden verbonden.

  • Vraag 5

    Is het wenselijk dat jongeren lang na hun misdrijf nog een oproep krijgen om DNA-materiaal af te staan? Hoe reageren jongeren over het algemeen op deze oproep?

    Op grond van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden mag pas nadat een veroordeling in eerste aanleg heeft plaatsgevonden een bevel worden gegeven voor het afstaan van DNA-materiaal. Het is wenselijk dat vanaf het moment dat volgens de wet het afnemen van DNA-materiaal is toegestaan, dat bevel zo spoedig mogelijk wordt gegeven.
    Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat het niet (centraal) bijhoudt hoe minderjarigen over het algemeen op een bevel reageren.

  • Vraag 6

    Hoe vaak worden bezwaren tegen het bewaren van het DNA-profiel gegrond verklaard? Hoe vaak maken jongeren bezwaar en hoe vaak worden die ongegrond verklaard?

    Bezwaarschriften tegen het opmaken van het DNA-profiel worden slechts zelden gehonoreerd. In het eerste kwartaal van 2011 zijn ruim 7800 bevelen uitgevaardigd. In die periode zijn 203 bezwaarschriften ingediend waarvan er slechts 4 zijn gehonoreerd. Het Openbaar Ministerie houdt niet centraal bij hoe veel van deze bezwaarschriften van minderjarigen of van meerderjarigen afkomstig zijn.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat bij minderjarigen de officier van justitie altijd zorgvuldig zou moeten motiveren waarom DNA-afname noodzakelijk is? Zo ja, gebeurt dit ook? Als dat niet het geval is, hoe gaat u er zorg voor dragen dat dit wel gebeurt? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 8

    Deelt u de mening dat in de wet DNA-onderzoek bij veroordeelden een apart artikel voor minderjarigen moet worden opgenomen uitgaande van het principe dat in zaken van minderjarigen geen DNA wordt afgenomen, tenzij, waarbij rekening wordt gehouden met leeftijd, de aard en omstandigheden van het delict en het reële recidivegevaar? Zo ja, op welke termijn kunnen wij een wetsvoorstel verwachten? Zo nee, waarom niet?

    Ik acht het niet noodzakelijk dat een afzonderlijk artikel van die strekking voor minderjarigen in de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden wordt opgenomen. Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vraag 2 en naar het antwoord van de toenmalige Minister van Justitie op vraag 6 van het lid Heerts van uw Kamer (Aanhangsel Handelingen II 2009/10, nr. 1321).

10 juni 2011 - 5 juli 2011
Het bericht: ‘Verkrachter half jaar eerder uit cel’
Lilian Helder (PVV)
1. de Volkskrant, 09 juni 2011.
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het bericht «Verkrachter half jaar eerder uit cel»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat het proces tegen een serieverkrachter zo traag is afgehandeld dat de Hoge Raad daarom zijn gevangenisstraf met een half jaar heeft ingekort?

    De Hoge Raad heeft in de betreffende zaak een strafkorting toegepast van zes maanden vanwege overschrijding van de redelijke termijn, zoals bedoeld in artikel 6, eerste lid, van het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM).

  • Vraag 3

    Klopt het dat in 2009 en 2010 in grofweg 10% van de strafzaken bij het hoogste rechtscollege de wettelijke termijnen zijn overschreden?

    Zaken waarin een strafkorting wordt toegepast vanwege het overschrijden van de redelijke termijn worden bij de Hoge Raad niet apart geregistreerd. De Hoge Raad heeft mij laten weten het genoemde percentage om die reden niet te kunnen bevestigen.

  • Vraag 4

    In hoeveel zaken wordt jaarlijks een korting op de straf gegeven wegens een overschrijding van de redelijke termijn? Om hoeveel korting gaat het in die zaken en hoe wordt de hoogte daarvan bepaald?

    Zie ook het antwoord onder vraag 3. De strafkortingen die worden gegeven wegens het overschrijden van de redelijke termijn zijn vastgelegd in een uitspraak die de Hoge Raad heeft gedaan op 17 juni 2008 (LJN: BD2578). Voor een nauwkeurige beschrijving verwijs ik naar dit arrest. Kort gezegd komt het erop neer dat bij een overschrijding van de redelijke termijn met minder dan zes maanden een korting van 5% op de vrijheidsstraf, taakstraf of geldboete wordt gegeven, en bij een overschrijding tussen de zes en twaalf maanden een korting van 10%. Bij deze overschrijdingen bedraagt de korting nooit meer dan zes maanden vrijheidsstraf, 25 uur taakstraf of 2 500 euro bij een geldboete. Er wordt geen vermindering toegepast bij straffen die lager zijn dan bepaalde in het arrest genoemde drempels, en bij straffen die zich naar hun aard niet lenen voor vermindering (zoals het plaatsen in een inrichting).

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat een korting op de straf, welke het gevolg is van het overschrijden van de redelijke termijn, niet is uit te leggen aan slachtoffers, nabestaanden en de samenleving? Zo nee, waarom niet?

    Ik begrijp heel goed dat het voor slachtoffers en nabestaanden wrang is als de dader een strafvermindering krijgt omdat de redelijke termijn is overschreden. Ik verwacht dan ook dat het Openbaar Ministerie en de rechtspraak er alles aan doen om te voorkomen dat het zo ver komt (zie hierover ook het antwoord op vraag 7). In gevallen waar een overschrijding van de termijn desondanks niet vermeden kon worden, vloeit uit het EVRM voort dat een strafkorting moet worden gegeven.

  • Vraag 6

    Hoe beoordeelt u de oorzaken voor de overschrijding welke door de geciteerde Leeuwardense strafsectorvoorzitter naar voren worden gebracht?

    Het is niet aan mij om een oordeel te hebben over de handelswijze van een onafhankelijke rechter. Ik stel vast dat in het aangehaalde artikel uit de Volkskrant de strafsectorvoorzitter de vertraging die is ontstaan als onaanvaardbaar aanmerkt.

  • Vraag 7

    Welke maatregelen gaat u nemen om overschrijdingen van de redelijke termijn tegen te gaan, zodat strafvermindering wordt voorkomen?

    Het voorkomen van overschrijdingen van de redelijke termijn vereist dat in de hele keten van opsporing, vervolging en berechting voortvarend wordt gewerkt. Het kabinet heeft zich ten doel gesteld de doorlooptijden in strafzaken aanzienlijk te bekorten. Hier wordt langs verschillende lijnen aan gewerkt. Politie en Openbaar Ministerie zijn gezamenlijk een initiatief gestart om te komen tot een snelle selectie en afdoening van eenvoudige strafzaken «aan de voorkant» (het zogeheten ZSM-traject). Dit traject loopt inmiddels in de G4 en in Den Bosch, en moet in 2012 leiden tot een uniforme landelijke werkwijze. Daarnaast is er een traject gestart gericht op verbetering en versnelling van de werkprocessen van de verschillende ketenpartners, van politie tot en met de Rechtspraak. Uitgangspunt daarbij is dat de professional zelf aan de slag gaat met verbetering en versnelling van de eigen werkprocessen. In maart 2011 is gestart in de regio’s Maastricht, Arnhem en Haarlem, en in 2012 moeten in alle regio’s verbetertrajecten lopen. Verder vindt er, om vertraging in de overdracht tussen de gerechtshoven en de Hoge Raad te voorkomen, sinds enige tijd structureel overleg plaats over de termijn waarbinnen de stukken ter cassatie worden aangeboden. Hiermee kunnen vertragingen zoals in de onderhavige casus worden voorkomen. Tot slot wijs ik op het wetsvoorstel versterking cassatierechtspraak, dat de Hoge Raad in staat moet stellen zich als cassatierechter op zijn kerntaken te concentreren.
    Dit zal de werklast van de Hoge Raad helpen verlichten, doordat zaken die naar hun aard niet thuishoren bij de Hoge Raad, versneld en eenvoudig kunnen worden afgedaan.

9 juni 2011 - 27 juli 2011
Het bericht: ‘Wachtlijst PBC vertraagt zaak’
Lilian Helder (PVV)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Telegraaf, 07 juni 2011.
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het bericht «Wachtlijst PBC vertraagt zaak»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat de rechtszaak tegen een vrouw, die verdacht wordt van moord op haar zoontje, grote vertraging oploopt door enorme wachtlijsten bij het Pieter Baan Centrum (PBC)?

    De hier bedoelde rechtszaak kan op dit moment nog niet inhoudelijk door de rechtbank worden behandeld, omdat het nader gedragskundig onderzoek door het PBC nog niet is afgerond. Het verzoek tot nader gedragskundig onderzoek door het PBC is eerst tijdens de derde pro forma zitting door de advocaat van de verdachte gedaan. Dit, in combinatie met de opgelopen wachttijd voor klinische pro justitia-rapportages bij het PBC, is de reden dat deze zaak pas later inhoudelijk behandeld kan worden.

  • Vraag 3

    Hoeveel andere rechtszaken lopen vertraging op door deze wachtlijsten?

    Op peildatum 19 juli 2011 stonden er met name vanwege de geringe beschikbaarheid van psychiaters bij het PBC 60 observandi op de wachtlijst, terwijl een wachtlijst van ongeveer 40 observandi gemiddeld is. Hierdoor lopen er op dit moment ongeveer 20 rechtszaken vertraging op.
    Het NIFP heeft daarom maatregelen getroffen om dit aantal zoveel mogelijk terug te dringen. Met deze maatregelen wordt vooral beoogd de inzetbaarheid van psychiaters te verhogen. De psychiaters die in dienst zijn van het PBC worden daarom op dit moment zoveel mogelijk ingezet voor het opstellen van pro justitia-rapportages. Andere taken van deze psychiaters, zoals procesbegeleiding, zijn deels belegd bij andere deskundigen, niet-zijnde psychiaters. Daarnaast heeft het PBC meer freelance psychiaters aangetrokken.
    Voorts heeft het NIFP besloten om vanuit de ambulante locaties psychiaters, die gekwalificeerd zijn voor het maken van pro justitia-rapportages, in te zetten in het PBC. Onderzocht wordt nog of het mogelijk is klinische onderzoeken ook op andere locaties te laten plaatsvinden, bijvoorbeeld in een Forensisch Psychiatrische Kliniek. Door een betere geografische spreiding kan de inzetbaarheid van freelance psychiaters worden verhoogd.
    Het NIFP werkt in nauwe samenwerking met de Rechterlijke Macht en het Openbaar Ministerie aan een verbetering van de aard en diepgang van de onderzoeken die Pro Justitia dienen te worden uitgevoerd. Naar verwachting neemt hierdoor de vraag naar onderzoeken door het PBC af. Het streven is deze vernieuwde procedure in 2012 landelijk in te voeren.

  • Vraag 4

    Is het voorgekomen dat er een rechtszaak plaatsvond, terwijl er (nog) geen advies was van het PBC? Zo ja, hebt u enig idee over de omvang daarvan?

    Het is van groot belang dat de rechter een zo volledig mogelijk beeld heeft van zowel de strafbare feiten die zich hebben afgespeeld, als de persoonlijkheid van de verdachte. Als het opsporingsonderzoek en het gedragskundig onderzoek niet zijn afgerond, kan de zaak in beginsel niet inhoudelijk door de rechtbank worden behandeld en wordt deze aangehouden.
    In zaken waarin aanleiding is onderzoek te doen naar de persoonlijkheid van de verdachte met het oog op een mogelijke terbeschikkingstelling of plaatsing in een psychiatrisch ziekenhuis schrijft de wet voor dat twee gedragsdeskundigen van verschillende disciplines, waaronder een psychiater, betrokkene hebben onderzocht. Het is niet altijd noodzakelijk dat dit in de vorm van klinisch onderzoek bij het PBC gebeurt. Ook ambulant onderzoek door ten minste twee gedragsdeskundigen behoort tot de mogelijkheden. In de praktijk worden er meer ambulante dan klinische onderzoeken uitgevoerd.
    In de overgrote meerderheid van het aantal aangevraagde gedragsonderzoeken gaat het overigens niet om een terbeschikkingstelling of plaatsing in een psychiatrisch ziekenhuis en volstaat onderzoek door één gedragsdeskundige.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat het toch niet zo kan zijn dat rechtszaken vertraagd worden, omdat er (nog) geen advies is van het PBC, of nog erger, een rechtszaak zonder advies van het PBC plaatsvindt? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Welke maatregelen gaat u nemen om een einde te maken aan de wachtlijsten bij het PBC?

    Zie antwoord vraag 3.